Historisch Archief 1877-1940
l 'l
V'
i»IV'
E AMST1SBDAMMEB, WEEKBLAD TOOR NEDERLAND.
Ho. 228
Betrekking gezocht.
IEM.VXD van ' uii4>MlKin> j:iron. K-kfitJ mot dc
mudome taK'n, vnwm'r al» K»i>iHin ur koopvaardij
gevaren liobliL-a.li'. zoek i tvu adiuininrativvi'
Uvtrvkking imvcraOhüliv; op welkt- plaat*, »Kik nit-t ongenegen
tla vpziehter op een fabriek te. luntfeeren. De beate
infunintii'n «taan hont tcu dienste. Reflecterende
STOOMÏERWERU
CHEMISCHE WASSCHERIJ
YAN
adresseren zich met tranco brieven omler letter J. S. l< A|VB D * I TUL IA
^? vanditMad Bokin2. | IjCDr, I l L l HL, IC
cu ktterkuüJi^f, veel vriji- iy.1 u r zijiu r UwhikkiiiK
heblie» K', znj zich £;iurm U-h* t nii-t liet
COlïMUI lUU'KPlïüKVEX. Omtrent
bii'iil kunnen Ju bv^u- infuriaatios jie^cvon
WonU'ii. Fra:ie.' brieven uiiJer luottu (?»*/?*?« r/yr
ISureau *if Auisu-Khimmcr K->km 'J.
Depot te Amsterdam, VIJZELSTRAAT S3, van waar
de guodcreu leilervu Xatonlap eu SITISTIIAAT (J5, vin
iraar de goederen lederen Woensdag worden opge
zonden.
A L1NDÉPENDANGE,
DOELENSTRAAT 19 en ROKIN 16.
Depots van de Union de Producteurs.
KASVEREENIGINO,
Meereugraclit 196,
RENTEN VOOR GELOEN è DEPOSITO
foitiier coorafyaattile aptragiHg. . , l\'j pOt
met één dag vooraf opvragen» ... a .
. tien dagen . 91/4 .
voor 2 i 3 maanden ftx ai'3 ,
HKWAKI.NU VAN WAARUKN
volgens Reglement aan bot Kantoor verkrijgbaar.
AM8TERDAM, 27 Sopt. 1881.
DK DIRECTIBU
N°. 2M.
A°. 1881.
Tegen Ie Mei 1882
te Lunr govraajj.l Een dink Hl'lS Ijovaitoude
minsteua ti kamer*, tuin en voorzien vau alle gemakken.
Opgave van priji en «tand eu wannwr te bezich
tigen vwrden niyvwucut aan 'l llnrvaii van Po Am
sterdammer Rokiu 1. onder letter U. l'. 1>. _ '?
Te huur gevraagd. :
«m lade'jk te aiuvaardeii, voor ei u klein gezin Een
boviMiuuujv b.-ut:(t-ii>li> l' Lanu-rs t-n ki-i:kou <lo liunr- ,
prya van I'2l0 ii-et Ie boveu gaande.' Aanbiedingen
worden franco ingewacht bureau van dit blad Utikin
'i öudi-r letter. J. K. B.
Te Huur of te Koop:
Killede
\Yalc ren
Veiliriiiiili'
l'Al.LSUAUEH '/.Ol'T, |en
oni-urreereluK' prij/.eu.
DE CREDIETVEREENIGIN&
EMSEU r.VSTlLLEX,
grv* eu ilétaiU tegen del . .
Nader» inliclitinnen seven de lirondirectiöu.
KHUX W1JXEX dinct .;: de Kelders der Heeren
Gobr. Prexel, Horterc, anciers Frankfort a. Muin.
1 H. Eölsch, Nachfolger,
i O, Z Voorburgwal 338, bij do D:im>lr;:st.
van ? 25 per Anker, CO Ct». per Flesoh, 15 Ct». per Glas, bihouduuden Ut flosch.
MADEIRA van af f 3ii per anker. 85 Cl», per Flosch, 15 Cio. per Glas.
rOlir va» al' /' 5U [c- anker f 1.15 per Fleacli, 13 Cis. per Gla*.
CHAMPACiXE, merk l'num de Prodiietrun carte blanche, f l.UU pur Flesch, 30 Cts. per Glas.
Verder i.lle «uurtou vau urdinaire en lij nu WIJNEN' cu LIKEUREN'. ! (Ottierll-llt 20 Muart 1853)
Gedetailleerde I'rijscouraulcu zijn up aanvrage gratis verkrijgbaar. Dn levering geschiedt franco aan bob v
il comptaut neomt gelden aan a DEPOSITO eu vergoedt daarvoor
Leverantiën voor BRUILOFTEN, GEZELSCHAPPEN enz. worden Met «te d^opv«g«» ««Bwtevan 3 pot
t«?n niioedifTHt*» uitgevoerd. " ...??,
Restanten dezer bestellingen, van welke de neetenen NIÉT ontkurkt tijn, worden teruggenomen.
WEEKBLAD VOOR MJII ItUMI.
NB.
GASCOKËS BS BRIQUËTTES.
THE NEUCHATEL ASFHALTE COMFANY, Limited.
IStOJlQHl K1OENAAK» VAN
D£ VAL DE TR4VEKS ASIMIALT TIIJYLV, Z\VITSEKLA\D.
De iJirretif.
BOCHI.KII.
I. f. R t Hl BEN.
TKXCUI.VCK.
'?*
i
l'ALOKIl È'iKKULEX
STTKKOLEX
Twee naar den eiscH dea tü<l:« ingerichte en solide
gebouwde BEEUESHVIZEN niet TV1XEX. bestaande
e'k nit vüftirn Kamers (waaronder Suites). Keuken, . . - -
..Provisie- en \VLjukelder, I)orgi>luat« VO-.T Ilraud>toff«n BUviXKOLENMilUQUETTES
enz: Op elke verdieping Waterleiding en Aanleg voor u jsruKE» ongeUlopt
Gaa. Ueiden gtk-geu aan de San>hutikade, direct of
met November te aanvaarden. YereiseUt wordende,
kunnen aan de aebterycU-gen straat (tuin/ijdel, in
üommnuicaue met liet Perceel, Stallen ot'
Kantoorlokalen gebouwd wur<U'!i. Adres. V, l'. MOIESKAMT;
Makelaar. '
Duitschc. EngeUche.
KACHELKOLEX ..... per heet. f O.OU f 1.10.
? 1.20 ? 1.40.
. 1.15 « 1.30.
per 100 KW. « 1.00 ? 2.13.
31) KG. ?O.SO.
..... 32 " ' 0.13.
LAS HUIS.
UED. Dw. Dienaren,
B'.o:mgracht 30. «KBH». UUH.li.KIl.
HII. Ambtenaren genieten 3 pCt. korting.
UASCUKES geklopt.
VRLJ
Tegen lo, Mei of vroeger
wordt ÏE HUUR gevraagd voor eou ktein gezin een
HUIS mei ruime Vertrekken, l i e t'» t met
Tuin. Hüiirfnijs f 1000, geleden in diu omtrek vau
de Leliegraeh:. Adres» niet lïiiueo brieven, onder lett.
X Vv, Bureau de Amsterdauimer. Kokin 2. j
Te Huur aangeboden, j
voor een Heer of Jr.n'n.mr. b. b. b. li? eehc
GEMEVBILEEHDE VC"OltKAMEl! niet KOST en IXWOSIXG.
Te bevragen : Saenredumatraat 31U% 2 hoog. i
JITE HLTK een bovt-ncte BUVEXIU'IS, twee groote
'l' Kaïuera eu Keuken, een nüm uluielit bebbende
l eu van allvii gemakken vot.riii-n, Unurpr^it f lü.50
per maand. i
Te levraj.v-n in bet Huis Xo. 101, op de
Lijnbaansgraebl b(j de Uloi>mïr.ieht. !
Ut de Hand ie Ktiop: l
3 HCTZEN Iv.vatteitde te zameti O Woningen,
voorlièu van Wa'erleidint,' e« een Lui JT, eu 2
IJOtTVTEEREISEX, lnvatteude So. l !< el breedte en 23 el
diepte. Ko. i ti el breedte en ü el dieljte, rtaande
en gelegen 23 A 'M minuten buiten J«. Willenjspoort
op de Spaarndijuiuier'Jijk bij slurerilyk. Aiü'es franeo
brieven Lett. P, Unreim vau dir Blad, Itoküi 2.
KANTOOB10EALEN
TE HUI U aauwboden, ruim «.n lidu, met aanleg
TOOI- Gas eu Waterleiding, in de uumiddBl|jke
nabjjke'.d van deu l>um.
Hnurjiryt* f 100, deaverkiezende terstond te
aanviarjtn. llriuvén fiineo lett. A. Uurean van dit Blad.
THEE
VAN
E. BRANDSMA.
Kalvcrstraat Iü8.
In het bijzonder wordt de aandacht
gevestigd op
Souchon-Thee & ? 1.30 per 5 Ons.
\liorn«Illjf liout enz. ia dei»
Xlahoullioutlmiidel VHII
J, J, GERADTS & Co?
IVES 11O.
w
TIMMEKMAX «,ü AAN'XEMER,
van de Swanimcrdarngtraut naar du ,|
leid^c?llegrllellt b/d. Banugra.chtX'. 10*. j
VAN iNÜLCKJr.,
.Jt.4KEt.tJIt,
O
oaar de hinsengracht bij hel MoleupadöST.
Doctor
hcrft zich GKVEBTtfiiD
I¥o. A.
SigarenkiBten-Fa.briek
TELEPHOON No. 397.
BLUXVRD (ÏTKOCX & Cu.,
DAMSTRAAT N°, 8,
Ontvungon ccnc allrrkeurlgsto sortecring
BROCHES in verschillende genres,
Htiute Mouveaiilé*
Grootc collectie Argcut Melle, waar
onder KETTINUES, URUCBES, BR1CELET)?,
MAMHtT- en ÜEMDK.VOOPES,
DAMSTRAAT N°, 8,
te zien
Gecomprimeerde Aaphaltwegen en dito Donchvloe.'en. VTerken in Asphalt-Maatiek TOor Trottoir»,
Skatlng-Rink», Moutvloeren, Kolders. Kolf- en Kegelbanen, Winkel- en Magaiijnvloeren, Gangen, Verand»'»,
Brug- en Dakbedekkingen, Betoii-Fundcchngen, Stallen, enz. enz. enz.
Garantie voor het Waterdigt maken van Kelders en Buitenmuren.
Zindelijk, Voolitwerend. Ondaordrlnirbiaar, faertu»werend.
ASPHALT SPECLV.VL TOT WE1UJJG tAN VOCHTIGE MCHEX.
Voor inlieLtiiijjen omtrent het leffieu van Vloeren, Bedekkingen enz. gelieve men zioh U
adreeaeereu aan bet Kantoor der fabriek, Bcltweg 3, Aaislirdam.
Verschignt lederen Zondagochtend.
uitgeven: ELLEEMAN, HARMS & C°.
Kantoor: Rokin 2.
ZONDAG 9 OCTOBEK.
INHOUD:
DE HAAGSCBE SÏNODE. ? IETS OVER DE
LEVENSVERZEKERING IN NEDERLAND, duor H. ?
FEUILLETON: ?EEX KERST8PBOOKJE" van Sarah
Bernliardt. ? STAATKUNDIG OVERZICHT. ?
ALLEHLEI. ? GEMEENTEZAKEN: Kandidaten
Toor Kamer on Gemeenteraad. ?
GemccntebeHrooting. ? Uit do MaasaUd, door G. ? Uit do
Btaschops?tad,door Jan de Binchop. ? KVS'ST: Do
Fonrcbnmbanlt'n, door F. r. d. G. ? Het Duitschc gc/.ol»ebap
yan Van Lier,-door M. H, ? Tweede Uitvoering van
meesterwerk? nlt du XVIe en XVIJe eenw, onder
leiillnj; van den lieer Dan. de Lange. ? Uit do
Rotterdamscuo toonaolworeld, door H. ? De ledige
wieg. ? Pary«ch« brieven, onz. ? LETTERKUNDE:
Twecderlei indrukken, door V. H., enz. ? MILITAIRE
ZAKES: De praktijk der MUitiewet, door W? enz. ?
ALLERLEI. ? BRIEVENBUS. ? OVERZICHT VAN
DE EFFEKTENMARKT. ? Amerikaaudche gpoonvc
gen, door J. T. d. Burg. ? Veilingen. ? Burgerlijke
Stand. ? Te huur zijnde Woningen. ? UITLOTLX
OHS. ? ADVEBTENTIEN: Schouwburgen, enz.
MENCKE,
SPECULÏTEIT in het maken van Elegante en Modorno *
HEEREN-OVERHEMDEN opmaat.
Fijnste Coupe onder alle om-tandigbeden gewaarburgd.
Tevens 8TEKD3' roORIlASDES een groot asaortlraent, zeer accuraat passende.
'
- .
in do beate kwaliteiten mot fljne linnen DORSTEN
en mot of zonder linnen BOOHDÈX of MANCHETTEN in alle wijdten.
VerkrUvbMHr |»rr iiluk a f *.? . f 4.SO en f &.-.
Proef bemden naar buiten onder rcmbours.
i>.r
Rohtn
Alom verkrijgbaar:
IET OOIHMPEL
Prijs 25 Cent.
ELECTRISCHE
VEILIGHEIDSSCHELLEN
CltOO.V & Co.,
Fabrikanten \an Electrische
Instrumenten.
SPUISTR^T 271, ftMS ERDilHI.
i'
r*
l
Pracht Glans- en Strijkinrichting.
volgens een geheel nieuwe bewerking, waardoor het goed weinig lijdt en zelfc
het oudste goed als geheel nieuw opgemaakt wordt.
Voor HEEKENTJEMDEN wordt dit procédé BIJZONDER aanbevolen.
Gordijnen en alle andere fijne artikelen munten eveneens door netheid uit.
GEWONE PBIJZEN.
DERDE BLOEMGRACHT Ko. 158, TWEEDE SCHEL, Orcahuis).
VERM^ES te Delft.
IXALi; Tl IJK,
ü*rk BA1IDKB. ' . |
Agent l f. VAX IJBEXDOOHX. j
Hoét Brouwersgr. en Bronwersstfaat.
Opgeslagen, Dames! ,'? ?;
Zoolang de voorraad strekt, verkoop ik nu il Lange
Btokies BOÜKBOS-VAN'ILLE voor f 1.40, in een bus
«sluten waarin ze jaren goed blijven, Fruneo aan
1 buis door het geheele B«k, maar is deze voorraad
Uitverkocht dan kosten ze miniteno f a.? do hus,
Jn. oroflteer van deze geltgiuhevl. 12 Stokjes
BOUMOS-VAXILLE a./ 1.2», zendt Eos'wls»el aan
N KATEB i Co., GroningtH. ? \
KOOPJE!
nieuw Gekeperd Mantellaken,
* El breed a / I.OO.
BERI¥Alll> SOR9IAM1.
Hartenstraat 99.
ALABRODEUSE,
SpccUlllé de Trousseaux et Uiyceecs.
flrand choifde COR8ET8 ponr DAMES et
ENFASTS Qnalité Snpérienrc, vr»ie baleine.
B. H. KLENE CAPEL, Eegflliersbreestr. 37.
Tan 10 tot 3 ure, in het Nieuwe Verkooplokaal van
H. G. BOM, Wiinnoesetraat bij de St. Olofopiort 35,
de belangrijke verzameling BOEKEN, Optische,
Physische, Chemische en Chirurgische Instrumenten,
waarvan do publieke verknoping zal plaats hebben
op liinxtlag 4 Ortubtr en volgende dagen. Catalogus
« 20 c(. aan het Lokaal verkrijgbaar.
Hel
127
Hotlandsche Coramissiehuis
KEI-ISER & Co,
Eue dn Faubourg Poissonnière,
te PARIJS, ?
ia VERrLAATST naar
RÜE DE CLERY IVo. 92,
b(J de Boulevard Bonne Konvelle aldaar.
HEROPENING
' VAM ? . .
AttELUdS Mm IfiAZlI VAN
Tooverlantwarni. Dlnolvlog View», en», eax., Msdel ?«oom- en
Eleclrl«rhe Macltlue». Vroeger Leldsielieiiraat CT <han* A'ieuwendyk 57, naait
ouze iliidl* Jaren beitaande Bain r van Galanterie» en».
NERKiXBACH & Co.
NIEUWËNDIJK BIJ DE RAAMSKOOI 07 en 59.
De Autographischs DrukiBrichtipg,
Fatritk nalij KAXPEX,
(Directeur: 9IOIVTIJM.)
LEVERASCIEB van VERSCHILLENDE
MINISTEWËN, DE BIJKBPOST8PAAKBAÏIK, d« MAAT
SCHAPPIJ TOT EXPLOITATIE TOT 8TAAT88PW.,
DE HOLL. LtZEREN 8PW.-MAAT8CHAPPIJ enz. enz.
Beveelt xlcli aaii ?Siï^ïï'SSiï
van BECTOGBAFEN, .Hectogiraphiiiehe Speciën, id.
Idkten; STEMPELS, Daten» Excelnivr
dJaKteokon.Stcmpelu), Faoeimllea van HanJteeken., Familie- en
andero "Wapens, Fabrickumerken en renlor
Gravcorirark; STEMPELDOOZES,. Habcr'a Patent, dio nooit
bevochtiging behoeven, enz.
;Te AM8TEBDAM: Ilrei-fiiffi: 27.5, Jiatk
BaiHflitsarmntteg; elders bU Je bekentle A(,*nten.
Uit frfaatgfn 'vaar yetn Ayrnten geteitttgd syn tn
tooi- Export u-enilt mm stelt direct aan de f'atritk
6y Kampt».
ALGÊMEENE EAATSCHAPPIJ VAN LEVENS
VERZEKERING EN LIJFRENTE,
Gevestigd te Amsterdam, Heercngwtht 378.
Goedgekeurd bij ïoD. ile»luit van t Nov, 1880, n* 38.
?a*Ucha|lpclt)k Kapitaal E» »llllo«n Onldea.
Dc tarieven, en grondslagen zijn naar ,de
nieuwste statistieke gegevens bewerkt en
bieden dc gelegenheid tot iedere denkbare
verzekering op de itvrftckans gebaseerd.
De verzekerden kannen ook deelen Ia de
winsten. ? ? <?
Prospectussen 'en inlichtingen verkrijgbaar
ten Kantore tc Amsterdam en b|j de Agenten.
Te Anuterd. by den Eecr W. E. TAN LENXEP,
LeidBchontraat 32.
. ? ? F. BCHLEIJER,
Leidachegracht b/d Keizergi acbt 93.
? ? ? ?? J. F. V. BERHNS, Prinsen
gracht bfd Prinsenstr. 135.
... K. DIAB 8ANTELHANO,
M»rtel»«ngrach« B.
Mntn inruil ip hillijki mnnanlii.
VONDEL-BAZAR.
KACHELS,
TURF-tNKOLENBAKKEN,
PAUAPLUIE-SÏANDAAKDS,
Haardstellen met Standaards
Petroleum-toestellen,
Lucifers en Vuurmakers,
Per pak 8 Cents,..
per vier pnkkcn 30 Cents.
NB. BU bestelling van minstens 13 pakken
vrij aan buis,
80, Quellijnstraat 80,
AMSTERDAM.
HIBERNIA en SHAMROCK
SleeDkolen-YereeDigiog,
Ongezift» Kolen, (grof én fijn) f 0.90 perHeotoliter
Oezifle . (grove) . . . 1.20 . . ' ,
Cslorifére . ....... 1.20 . .
Haard . . . . . . . 1.80 v »
Stuk . ....... 3M . 100 Kilo.
P. P1ETERSE Jr
mmm huif. ' BOKÖT,«.
1'itgaven van de öEBBÜtÜEttS VA>
CI.F>K, te '«Or»»eifh(igp:
ONZE MOEDERTAAL, Een voorlooper van Denken
en Stellen, door A. W. Stellwagen on D. Dekker.
6e druk. ......... . ' ? ? ? f °-'5
Prettig Ayondje.
DENKEN ENSTELLEN,Btjjloefeningenvoor «onder _
yys, door A.W.8t«llwagen.lei|tilkj8,7ednlk. /" 0.80.^
DENKEN EN STELLEN, Stgloefeiöngen voor ponder-I J,
wHs. door A. W. Stollwaeen. 2e stnkje. Se druk, f 0.80
voor t onue
DENKEN EN STELLEN, Hqjloorenlngen
8, dóór A. W. Htellw»gen.8e8tuBlD.4fldrnk. f 0.3S;
BTIJLOEFENINGEN, door A. W. otouwagen. ie stnk,|
5o druk ,.'...
g Het verrassend, grappig, pikant
t Vraag- «o Antwoordenspel,
J om een Gezelschap van Heoren ea Dames te .doen
3 sehuddcn van lachen, inr 100 Kaarten, op
dnur? zaam Carton. Geheel nieawe nitgare.
_f£!A f^t FIUNCO TEGEN AA f**
gSV't/lf.- POST WISSEL V V VI/I
HET WHBHPEL,
verklaard en omschreven door oen Whlfltopeler,
C FRANCO TEGEN. KK fit
'« PO8TWIB8EL <*tf Vis
s Bet Roulette-Spel,
Handleiding om zóó te spelen, dat men zeker
winnen moet. Met aiteekeningen.
50 L't FRANCO TEGEH 50 £JtÉ
Het Damspel,
K -Handleiding en Verklaring, met zestig pOBJUün.
t> <)A «r* FBANCO TEGEN OA fft
JU Vli. P08TWISSEL ? WV Vt«
BTIJLOEFENINGEN, door A.
Ie druk
W. Htellwagen. 2e utnk,
BIJ het demer daijen venehljnen v»n
den Jeu druk vsin ?Denliea en Hel
len** Ie «takje, vernenitt het onp te
kunnen aédodeelen d*t de verkoop
dezer baehjf* In Ae» «JA *»n vier
"" 100,000
exemplaren bedraagt.
X».
Oiulttvijttn
ixatflartn btlumm.
of aanrraaff,
frumtHet Schaakspel,
Handleiding, Wetten en Kegelen.
FRANCO .TEGEN
.POSTZEGELS
ct.
?et Boedkoopit en degelljl*»t weke»
lljkteh veriehljnead 'ClJd*i!>irm l*i
DE FAMILIEBODE,
Onder Redactie van MELATI TAK JAVA
Pr«« per jMPgang . .
Franco per pust
«
f »?»*?
Dr T. C. WINKtBR,
In zee en lucht.
l gr. 80. deel met 38 platen on kaarten en tal van
gravuren, keurig gebonden f 2.25
Dr. T., O. WINKLEB,
Op en in de aarde.
l gr. 80, doel met 38 platsn en tal Tan gravuren,
' keurig gebonden f 3.25.
Binnen Korten If/d togen van Hete populaire
w&rken reeds drie flinke oplagen hst licht.Met
zgn de mooiste botken die men aan een jongen
kan geeen.
P. J. ANDRIESSEif,
Ora nje-J¥assan.
LETEN EN HELDENDADEN VAN DE VOJ18ÏBN
UIT DAT BTAMHÜIB.
l gr. 80. dool mot 10 platen, gebonden f 2,00.
Dit loek, handelende over het leven en de \
heldendaden der .tonen van ons Doorluchtig
vorstenhuis, is teJter de mooiste nalatenschap
van den gcvierden schrijver,
Gr. ARNOUTSZ,
zwerver.
l post 80. deel met 4 gekleurde pitten.
rrjjn f 1.20 ingon.; net gebonden ? 1.50
Iftt t5 een echt boek 'voor jongens; vol avon
turen, liet verhaal ?speelt" M d» tweede helft
der tévenliende eeuw, in den t$d oneer
teeheldeti. Verscheidene beroemde mannen treden
er in op; 'aan de geschiedenis is de tchrjlver
trouw geoleoLn. Ook met het oog hierop ver
dient dit werkje alle aanbeveling.
Arn. Courant.
LUCIEN BIART,
Ken zeerels tegen wil
en dank.
Pmchtultgave met M pUWn, logen, f 1.20 j geb. f 2.10,
De werken van Luciett Siart behoeven geen
aanbeveling. Zff boeien van het begin tof het
einde.
Te bekomen b(J alle soliede Boekhandelaren in on»
land en by de Uitgevers
ELLEEKAN, HABIIB A Co,
te Amsterdam.
De finagsclie Synode.
Deze wei k zal de natie, voor zoo ver zij in
ttaatkunJfl bi-lang stelt, lung heugen.
Het IJaagsclie Binnenhof wat de plaats, waar
de tuin'sU-r Moddemuan als een onfeilbare paus
den volke verkoudigd heeft, dat een mensch
zo-.i.ler geloofsbelijdenis geen aanspraak mag
ma'.eu up uewe;eüsvjijlu;id. De waardigheid
van d>ti A'l'.>rhoog!>te, den
ulmachliaèenalouitegenwoo! dige, en met diens waardigheid, -t:iat,
mautschiippg, familieleven, liefde en vriend
schap, kortom al wat heilig is, wordt door een
?handvul liedeu" aangetast Zij die tot geen
gezindte of gezindheid behooren wenscheu even
als de doopsgezinden de vrijheid o:u in plaats van
den eed een belofte af >e leggen, en wie de ver
reikende gdvolgeu van zulk ct>n auiiihik-erend
streven inziet, begrijpt met Z. £. den minister,
dat men niet, om huuueutwil, kan overgaan
tot htt boulevnrseereu der staatswutten, het
nitruküeu van .de historische wortels van ons
volksbestaan, het aanmoedigen van
goJsoutkenuiug en loo^hening vnc gftzagahoogheid,
dat helaas elders verlolkt wordt in de be
ruchte leuze: ?Ni pieu ni Muitre". ? Dut al
le's toch zou gi^cUiedi-ti, wanneer men iemand,
die aan geen persoonlijken of onpersoonlijkeh
God gelooft, de vrijheid schenkt te kiezen
tnsichen eed en belofte, on dit zoo zijnde, was het
niet uieer dan plicht van d» Ncdérlaunsche
repeering, dat zg, bg deze plechtige gelegenheid,
als één man aan de groene tafel ging zitten:
als een bolwerk tegen .het booze athrïsme, als
het vleeschelyk symbool van het beleedigd sa
crament.
De kwestie, die tot deze
geloofsbespiegeliu;gen leidde, was een zeer eenvoudige. Dé wet
vergt hier'en daar ?een eed afaelfsjd pp de
wflze dor godadieui-tige gezindheid". Onder
godsdienstige gezindheid, kan subjektive mee'
ning, maar ook kerkgenootschap verstaan wor
den en de laatste opvatting is waarschijnlijk
de juiste. lu elk gevAl heeft de Nedei'likii.lsche
wetgeving door die büvoeging de
gewetenavryheid willen handhaven, die iu het zesde hoofd
stuk der Grondwet zoo duidelijk wordt erkend.
Brengt de ?geiindheid," in den zin van ?het
kerkgenootschap" mede, dat, gelijk by Doops
gezinden, de eed niet geoorloofd ia, ? dan
wordt een belofte voldoende geacht.
Waar er, zou men dus zeegen, het zweren
van eeu eed ?naar gezindheid gevorderd wordt
en voor den man, die zweren zal, geen
.<?«eindbeid" (kerkgenootschap) bestaat, is dan ook de
eed in strijd met de Grondwet.
Neen zugt ds heer Modderman, zoo raken
Staat, maatschappU, familieleven en wat dies
meer zij uit bun voegen. Geloof of niet geloof,
maar zweren zult c?, opdat ge de historische
wortels van ons volksbestaan niet uitrukt.
Wel zegt art.' 16-1 der Grondwet: -ieder
lielü'it zijne godsdienstige meeningtm met volko
men vrgheid", ? en gy uioogt dus, indien gij
atheïst zijt en tot zweren geroepen wordt, aan
ieder, zelfs aan den rechter toevoegen: ik ge
loof aan geen God, ? de eed behoort te vol
ger, gij moet uw vingers opsteken en zeggen:
,200 waarlijk helpe my God Almachtig," ?
want de eed, ook uw eed, is uu eigenlijk het
cement van ons nederlandsch staatsgebouw, het
voedsel voor den historiachen wortel van ons
volksbestaan.
Er zal, tot meerdere glorie God*, en tot ver
zekering van de waarheid dor menschelijke be
tuigingen, slecht* één middel zgu om aan den
eed te ontkomen ? en dat is.... risum
teneatis anvci! dat gij verklaart te ziju voor di
op bejaarden leeltyl: ? staat men
alle kennis die op dit onderwerp betrekking
heeft, zon .ceker zijn licht niet onder de ko
renmaat zetten.
Welnu de Heer Wintgen* «telde niemand te
leur. liet ?Handjevol burgen" van den minister
roeide niet in tal, maar wel in last voor dt-n
Abonnement per 3/m 60 Ct. fr. p. p. 75 Cl*.
Afzond. IS'", alleen aan de Kiosken verkrijgbaar i 10 »
Advertentiëu yau l?6 regels /l. ? iedere regel meer 15 ?
Want ieder, die de moeite neemt om in het' eenstemmig toegeven. Tenrfjl in de naburig*
'des heeren Muddermans redevoering te : ToomamelQk in Engeland, de Le
lezen, zal zien, dat ondanks de zachtere uit- ! populaire zaak ia geworden, welke geheel
doorgcdnnlegging, die hu ia zyn antwoord van zgn eerste | ge,, j, fa
reJe heeft wülen geven, niets minder is ge- l D0g i?at
bchied. Na alle* wat 2.E. den ongeloovigen j:. on ,,i,
..f i , __« - ^ __ , _. t . f i11 f. .. 1B ur ?u
f-n voor al wat waar, goeden schoon i», of andersdenkenden naar het hoofd heeft ??-?-.,?,,? b
Het waren enkele fanatici, wargeesten, radica- worpen, beteekent eeu vriendelijke verzekering; ,,?. ? ...
l CD SDOf tOrS 61181 GD ' '** "?*/?*!* ..«l* J,. *._..!_ . 1_ !...,.:_.:_ ...r _:... _ f\ i. . * i. . _: . .1 i_ t. i_ .." ? ?**** zaait.
volks, worstelt zjj «en
veel tegenstand, welke
dwaze
aangaande het
waut
potters enz. en ,.p enltü valt de nadruk,! weinig of niets. Oj» het beginsel komt het' ?
athel-teu of ongodisteo zgn erbj/nrt niet;l hier aan. Ea het beginsel, dat hat hart van ?
Toch ia een langzame, gestadige
voona>ng in dit opzicht merkba&r. Vooral In de grootere
stozoodat het den lezers verwondering moet buren.
dat die by'ua niet zijaden nog ouderscheiden
kunnen worden in fanatici, wargeesten, spotters,
radicalen enz. en zü, als een geest of
iichti»«vertegenwoordigende, kunnen worden opge
merkt. ? Doch dez- h'eflükheden jegens an
dersdenkenden latende voor hetgeen zy zyn,
moeten wij den Heer Wiutgens de eer geven,
het liberalisme moet h eten: gewetensvrijheid,^^.«»»r«.nmecrko3n,.,poiitiachBUveasbe,ehon
scheiding van k.rt en «ta»t, het wordt door Teld'wuit' TlaJt dc tevensvcrzekerag >«?>« l«g«f
Modderman geloochend. jmeer böï"1 oniler «lle klassen der bevolking.
Het is niets d-tn «-et» drogreden, wanneer men ma* «nnemen, flat over 20, 30, miiwchien pa*
den Staat als godsdienstig 'wil afschilderen, 50 jaren, maar stellig vroeger of later, itdir Ni
o:üdat hij den eed vraagh aan hen, die geen | 'nnJer, die een gevestigde positie heeft en duitf
bezwaar nebben dien af te leggen. De Staat eon voldoende gezondheid bezit, den zoo onmi»b*nm
belijdt daarmee niet het bestaan van God, alleen economiaclien maatregel zal nemen, -zijn Ie
«<.^u_*. I.::_!A ^LI.*'*.']! Ji_il i i i . . *v
die hem toekomt voor de koonqueuiie, w a.-[neemt hij akte van het feit, dat een deel der 'verzekeren, en dat dus deze tak van het anannxlfei
mee hy andersdenkenden vervolgt. Getnuw b irgers gelooft aan het lit'Staan van God. De ! wezen een even algemeene en gewone zaak voorn»»
RSU het woord der Schrift: i«dien uw oog u S *at wordt eers» eeu belijdenis-Staat wanneer | Hollandera zal worden aU nn bijr de
f>r£ft»f*r. rr«i-lc n**r mr t>n ivnt>n Kaf ««n ?* I.d.A^V ' U;i «air nf^-nLi, . ^T?_ ?»1 J^-^-?-.-: ? j _::_ . f _^_ ' _ < »
a tenea-! ergert, trek het uit en werp het van u, heeft hij zelf cischt: Men zal doopsgezind zijn of op tegeu brandschade
en doop! de Heer Wmtjwns, niet alleen zijn oog, maar znlk een wijs aan God gelooven, Hat men een ' B7 . fc. ,
jrooter'zijn geheele eisceD-iknietge>paard. Den anders- eed kan zweren. ? Et-n dergelijkeii Staat kent!..~ ^'"T'01
reeUs i».
en reeds werd opgemerkt: in
st^n ernst. Het wooi d, vuil Jezus: ?zweeri gan- j ste climax van den ernst te beschouwen, in een zich 1tói:d gaven." " kering niet. In Engeland vooral zal men moeit»
bebfichelijk niet, uw ia zij j*, en uw neen zij neen, advck-tentoga gestoken, den molersteenom den De ^Taag kan niet zijn of vden ge-moeds- b*n' **n ambtenaar met voldiwnd inkumen en goed*
en wat boven deze is, is uit. den hooze k*n hals gebonden en in de troebele zee zijner par- bezwaren hebben tegen htt ufleggen van den gezondheid te vinden, die niet een zeer aaniieaufk
alleen een gezonde beteekems hebban ala gg lemen'aire welsprekendhaidverdVonken. O Go-! eed, en ook niet of deze minister den : gedeelte van zijn salar» bestee.lt om de nitkeeri»
ingeschreven gut. m de registers der menno-' d-n, de heele balie moge protesteeren, het helpt eed minder veelvuldig oeeischt ' ...
niete broederschap. Behoort pij tot het re niet, de advokaat Win^gens is niet meer! Voort- ' ' ' on.
monstrant^che- of gereformeerde kerkgenoot
schap.... en gy weigert op grond daarvan een
eed af te leggen, dan zou ó> Heer Modderman
u de deur wijzen, en zegden: ?Myn vriend, nu
twijfel ik aan uw ern-t en wij hebbeu hier
hougen ernst, de hoogste climax van ernst
noodig, dus zweer, of gy. mankt kennis met den
strafrechter." Gg onf-eloovige, weet dat de
aan bestaat er slechts de zwakke, de
wankelmoedigc afgevaardigde, d:« zich v i-thoudt aan
de ?zedelijke leuning", den eed, maar dan ouk
nier meer struikelen zal.
Doch «vat spreken wy van den Heer
Wintgens, terwyl er zulk een verheven üank te aan-'
schouwen viel, als de verdediging van den eed
tegeu de gewetensvrijheid in. V, el tchoouer
wen-cht , van een kapitaal te verzekeren, hetüy aan '
Staat er belaag bjj heeft een grens re et^-1- verfehynsef bood de fliwgsche Synode aan.
leu tusschan waarheid en onwaarheid. Is Modderman, na zün speech, waarin hij met
' J -.-.-.-?-.--?. ..
dit zoo, dan moet men ook den ?Aller
hoogste" kunnen aanwenden om die grens
te trekken. De Staat heeft, naar des
heeren Moddermans ty^teem, het recht God in
dienst te nemen, en de mensch mist de bevoegd
heid zich te verzetten. Om dit nu met de ge- ._ __?...??,
wetensvrüheid te rijmen, he_eft Prof. Modder- omdat hy, de liberaa', het liberalisme den rog
de oppervlakkigheid vnn een catechiseermeester,
de nieuwe richting op godsdienstig gebied en
tevens het atheïsme als een kindtracLtige,
onnoozele vergisafcg brandmerkte, werd op de
schouders van unti revolulionaren,
konservatieven en klerikalen in triomf ron toedragen,
n»..l.4i u:j J.. l:u -i l__i. i;i i' . , °
, _ . , , .a
man in zyn kwaliteit van minister vastgesteld, had toegekeerd, en iu strijd* met
dat zij die het bestaan van God ontkennen onzer geheele wetgeving, geloofsd
eigenlijk niet bestaan,? iaën heeft hier slechts
een handjevol burgers die het zich diets ma
ken, _ ? en Moddermans eed komt natuurlijk
niet in strijd met eenige vryheid, tenzij de
vrjjhaid om waanzinnig te zijn. Na deze gelukkige
staatswege bad gepredikt.
TXI" t^l.1 _"l^_ J ^^ _'
den
wang van
WÜ hebben eeTb'ied voor ieders godsdienstige
of niet. godsdienstige overtuiging. Wy begrijpen
dat antirevolutionairen en ultrAtuotitaijen, de
verdraag/.aamheid zonde zouden achten, indien
eed minder
te zien . , . de eunge overweging, die voor «p zijn «iaën dag, hetzij aan zijn betrekkipgea b)
ons liberalen geldt, is: dat in 18SI, niet door'zje overljjden. Mon vindt het daar rnlstrekt ni**
een antirevolutionair, of klerikaal ? maar door ongewoon, dit bijv. een ingenienr, wicna bezoldigen
een liberaal de wen'chelijkheid wordt bepleit'500 pst. 'ejaare bedraagt, van deze som 150 pit
atom vnj-Mhng van d-,-n eed alleen te verbinden ' tonden voor zijn contract van Levensverzekering <<?
aan het lidmaatschap van een of ander kerk- eio'd, d,3 tc ?ernster en otllwzorgj? met Ifln
«üootschap. Dat noemen w«, met hoe goede T? de o^rige 350 P,t. te leven. Om zou iets
bedoeling het ook geschiede, een slag m het'men hi? ,c lanle' ni(!t k.,mi,n
»
brengen voor --«»-.
-l droeve ervarinen met zich i te TSL ZIJn J»u?r*dJ* »ls P""1? ?
s'co'
de liberilo part wel droeve ervaringen met zich. i
Ontiouw inbare begin»*lenBchijnt schering en, nns'co'
inslagte zyn, daaruit weeft zü zich haar bestaan, .wurjen en "»*»».
en daardoor rekt zij hair roemloos parlementair En onze kooplieden, onze Industriëlen,
leven. Spreek haar Tan het onrecht der kies- j erondlj*!liner8 «n rentenier» ! Nog vele, on
wet en zy slnit de oogeii, om eeu ministerie ' mllen zn!1? zij op het voorbeejd van hun
aan het roer te kunnen houden, dat den eersten 'cne en Amerikaansche standgenooten (die toch
'
*m * m*n st*Ul* bo"
men hem roor gek hield.
onze rgto
telbaar w*
plicht verzakende, haar althans de meerdei beid '
met zoo dom en onpraktisch zgn!) moeten
,
olgft gunnen. Na door het Kappeynianisme ! don gewezen, vóór zij etndelyk eens afauppsn T»
overgeleverd te zgn aan den spot der tegen- hun oud en versleten vooroordeel, ?dat de
levta»etundere, zag zy een harer hoofden op staat- j varzekering goed i* voor ambtenaren knnstena**v
buiïhoudkundig gebied, als Minister van finan- ondenryzert en dergelijke lieden, die alleen met
hooB,
Cien, de treurigste figuur maken, die denkbaar of handenarbeid den kost moeten verdienen
naat,
lastingzaken aanrandde, en nu, heeft zg noe' plaatse wn ,1M te brekeE mf, de wAoaf
- __, . _ 0, ~HT. «? """ ?*?-?-» ?? w- i. >-? «?»/ a.ui «*u.M «»,» uuct^u i-iu^iui,! t nu uc umvi'4euUQ wurWïiS i uOVtiUuKfD CfiD iUtïUStcr TUQ lU^tltlB üö D&vUd i t »"i ??> ??*e1""?
een eedsformuVrdurvÈ,! schrijven met de toe-1 van ona volksbestaan durft spreken, als hy boven het htofd te houdenTdien di egenpaHÜ . "" « dergeluke atelllngen. Ik wil .11
voegmg God Almachtig ,zoo Jie er w", .of bezig. .is,, in den mantel van tiet liberalisme bewierooit, omdat hij dé zijnea büacUiJÉ.'" op ^ m«"r P^nl'J1" "T«««t
maa|lt ' "j langzame doch gestadige veldwmnen der Levens
Ten'einde haar zwakheid te bemantelen, zal zfkcrin.S ten 'onzent te hebben geconstateerd, n*
zij zioh zwak genoeg betoonen om dit »lles te ali m'Jn Bevoelen mtspreken, dat dtóe voomitg»c
dragen: want dat een dergelijke politieke l'out, v<!or een zeer F?0* decl nlöet worden toogoeiArt-?»
ongnveer n\* volgt uit: wil men denee-i fakul-, lasterende. Wat ons "bedroeft is, dat in ons
tatlef stellen, dan moet er ook vrijheid bestaan, Nedurland^ch parlement, ten aaubooren van
m de wjjze van hem af te loggen, waarvan hot Europa, de honderdduizenden, voor wie de
,
als de Heer Modderman thaua beging, hem """' 'an ^ groote krachtsontwikkeling der
biniiaa'
zyn portefeiiillu zou kosten,
men' niet ; landsebe. miar veeleer aan de heilzame concurrent»
aannemen. Tot zulk een daad wordt een kracht | T»n «luitsche en voornamelijk van franéché
Jtialj. y . ' ? ? .? ???i ??? i?« -w- ??? .^..«»cu ..w..,, .riuA^L uo uuiuaui- vereischt, die de liberale party niet bezit. Eere schappijen van Levensverzekerinc.
zou uitst^f' In6 V ï t ""i880!}811, f9 tonB {,alr,e ontwikkeling bij hen den godsdienst ge- onderfusschen aan die leden der k»mer, die [ Van de binnenlandse Maatschappijen kan
ft^^V^d - Jr? u^^^naïd^uS, ^^ K* rèt^den^Sw»^^! ïtSl ^^^0^1^
EËS^fiJtt^^ b^eS^tT^s^ ÏÏSd^^V^ ^ °Ver-! è^Tt '"a 1 *°^h d VIS
stichten kerkgenootschap, - daar zyiis inziens, ongelooflijke bombast, waarmee een man, r! e' P°g tevens qie >an znu Kiezers, uit. | genoegzaam laten deelen M hare'winsten, dat if
imH.m .i,a nnrin«a««..«:«n u 1 i ., ". .. . ... . . '_i «^?.^^^"^^?^^^^^^^^ net voor deze soort van zaken zoo noodzakeinkv
eystcem van tt,ttriiigt "prnbaarhaj harer
handeüagen' niet willen aannemen en dat zij ten gevqjg0
van dit alles niet .in ataat zijn, voor het begin**
IETS OVEB DE LEVEXSVERZEKERIN'G IX
-NEDEBLAXD.
In ons land .komen alle gocdo dingen langzaam,'1 d« Levensverzekering de sympathie en het
o»doek zjj tomen er tocb. Dit zullen o. a. *ü,
«rtronwöh van het publiek te ve
_ ,. _ --- «,.., i*| \ --?«» ia«>«bUh4b .1 »i *ril W ^IWIIAIllUIUBIvO ilUUl
aan de orde was, de-heer Wintgen» «chittereu den hebben ver.noeiJ, wegoreert, om onder
?r n n M:UM. ««H« ?.»'*. 1.^»; ,.».li._ _!,_ J «j*^^ Lil 1.11 i 'ï..0. * . . w«w*»
|j» ' . . . i ^"i j J tl t ???**??>?( " I.QVI, vvi b | WUA UUUOi i w w J» *<w . _ _ _...._?, ,
zou. i-jcn man van lieglis,;ien alB deze ar(?e-;het handgeklap der reaktiOnairen zich "n'uk- zich in de laatste tien of twaalf jaren hier te lande "*»? Zeer enkele van de jongere binnenland**»
vaardyde, zoo wel boi>pra»kt en toegerust met; kig te gevoelen. ' ] hebbon bezig gehouden met de Levensverzekering, i Haatschappöon hebben, tot op zekere hoogte, nu*
W K UIL L E T O J¥.
EEV KERSrSPROÜKJE.
van
SABAH BEBNHABDT.
Het kasteel Plaeraaeuf in Bretagne was de
schrik van den < mtrek. Als . de hoeren er
voorby kwamen, sloegen «y eankruia..0oi deu
ringmuur wiessen eche.pc dorens, en nog nooit
bad iemand zich daar buiten vertoond. Da
talryke .bedienden streken op het plein als
schirameö langs elkaar heen, ? nnuvralijks
nadden z« den moed elkaur toe te fluisteren!
«pk was dft jonffe grnaf Roliert de eenige, diu
b
,
zyn oom, den ouden, strengen herto;; van
rberzoft genade- vond, en die het waadde
hem van tyd tot tyd aan te spreken. °
Bobert knielde aan de vouten van, do n gr ijs
aard. Deze matte in den diepen herto«« zetel;
fcjjn oogen stonden glaaig, angst en schrik
teekende ign bUna blau v g«Iaa% en roerloos, als
het lovend beeld der onwetting, zat hij daar.
Een zuil van kleurig porBer verhief zich
nevens hem. Op die zuil brandde een kleine,
gouden lamp, van antieken vorm, welker Vaas
met de kostbaarste steenen prijkte. Vau mi
nuut tot minuut liet een reusachtige neger een
druppel olie op de vlam vallen. I)e knokkige
vuist van den . oude omspande een axt, en het
geringste verzuim zou de neger onherroepelijk
met zyn leven hebben betaald: P "
Het lang en lokkig baar kleefde' den hertog
? De hertog rilde; hij luuterde gespannen,
want het was Ker.itroia, en ?heilise uacht!"
zongen de herders op liet veld, ?heilige nacht!"
dreunde hét uit de. klokketorens van al de
omliggende dorpen en gehuchten.
?Siil!" riep de grijsaard eensklaps en richtte
zich als een spook omhoog, aluister!"
In twintig jaren had hij niet gesproken. Zijn
stem schudde de d jffV echo wttkk>-r, de stalen
helmen .en kurassen togen den muur kletterden
en een huivering voer den jongen graai door
de leden;
?Vóór twintig jaron had ik een zoon," bsgon
de oude opnieuw m>:t nutte stem, die eerst
van lieverlede verstaanbaar werd. ?Mijn zoon
was edel, schoon en dapper, h\j beminde een
eene koepel volgde op de andere, en ik trok door
reusachtige zalen, dia al grooter en luinerrüker
werdau. Ouder de verwulven schommelden
kleine gouden lampen. Juren zou ik noodig
hebben gehad om die te tellen. Eenige pnt-J
brandden plotseling met een sterk.-, schitterende
vlam, and .Te beefden flikkerend, nli worstelden
zij mét den huftigeu .luchtstroom, en weer
andere doofden eensklaps uit. üy iedere lamp
waakte een engel; bij d: str,ileadeeenacliooue
en blanke, by dij djffj üeo zwtrtu boeï'4 enjel.
Eu deze laatsten schenen met ongeduld Uat
pogen blik af te wacateu waarop het Uinpjea
zou uitgaan,
Wat beduidt dat alles?" v
IJat zijn de zielen der manschen, werd' mij
aw» de
slapen, op zgo voorhoofd stond het
l.n dikke parelen, en groote tranen
»
» reg
tiflJIj.uw1P*i.n. n<>K altoos dezelfde, goede oom?"
U«t de jeugdige graaf lachtkent hooren.
schil,), 7.00 dacht ik, zou van schand-gebarsten'tijil hebbeu bereikt, waarin men
ZH.I. Ilelaa»! ik had oagelyk; ik wist niet wat die welke uitgaa. , zyn de stervend
ik deed! o Bobert, bewaar u voor .den laatste oo-jenblik vorz-*eeft hun c
ineiy.) uit hat volk en wilda haar tot vrouw j ««antwoord. Büie daar 300 helder schijnen,
nemoa.-Maar ik mocht zulk een smet niet dat zijn do zielen der pasgeborenen-;
viekk«Ilaten vallvnop.nat bhukind ioliilil mQner va- luoze' engalun bew.ik'm die. ÜocU die zoo
i ?u*"' _if j*li,"öf v00"1 zijn, smenken. Dat [ lükkeren zgn de zielen vaa hen die d«n
loefm denkt. En
ndon. Op het
, j j. '? ? .w. ««»? .-«*..»«* oo^enblilt VüriMreefc hun dooduuk in
hoogmoed, die oen der «even hoofdzonden is!" 's Bieren schojt wei?." ? Ik verlaiig.le m/la
l ranen verstikten zgn stem, en eerst na een lampje te zien: Men leidde mij rond. wel
ppozü gintf h(j voort: ?Uet meisje waa ichoon duizend reusachtigö koepels door. Biudelijlc
en deugdzaam. Ik liet haar goud aanbieden, ? ? ~ ?" ? r ? ? v
wanneer zij hem wilde opgeven; maar zy
weerstond my. Toen zond ik inyn knechten uit eu liet
haar in den toren van het slot werpen. Maand op
maand verstreek, myn zoou bleef zgn liefde,
en ik mgn trots getrouw; E'ndelü'k vatte 'ik
het plan op het meioje te dooden. Ken mijner
dienaars zou haar een touwladdcr aanreiken' en
haar toonan hoe zg met behulp daarvan door
het venster van het torenvertrek kón ontvluch
ten. Zy liep in den val en begon aan haar
toebereidselen. Toen liet ik de steenen, waar
aan zy de ladder wilde bevestigen, loascliuiven,
zoodat zü met het touw naarbened n en op de
marmeren tegel» van het plein te pletteren zou
vallen. Het waa kerstmis en sidderend voor mg'n
Ood sliep ik in. Dien nacht, wa irin de vlucht
zou plaats hebben, droomde ik dat ik door een
onmetelyke gaanderij vaa wolken zweefde. De
boette het: Zie dair, d;it ü u tv lam M!'' ? Ik
verstijfd* van schrik ? nog maar écn druppel
olie bevond zich daarin, een afschuwelijke
engel met zwarte vleugelen boog er zich over-j
heen, en blies op de vlu.n, om haar sneller
uit te bluucheo. Ik sidderde ? ea toen be
speurde ik nevens mg. een ander vlammetje
rein, krachtig en zilverwit, een enjel met goud
kleurige wiaken beschermde dat. Ik hoorde
hoe de booze geeat mg. in lluUterde: ?Rna,
neem deze veer, doop haar in dat lampje zoo
vul olie en vol leven, en spat haar uit in het
uwe!" Ea ik deed, wat mjj gabudeti werd. Wol
drong de cngtil mot- da goiulen vleu'eU mg '
angstig ter zgde, ik zag niet» en wilde niets
zien en duwde hum weg, en nam de wiek, die
de booze engel mjj toereikte, stak haar in zijn
lampje eu spreukeldd drup voor drup in het
mijne uit Up nieuw begon mgn levensvlam
ta gloeien en te vonkelen, rood alt bloed, ?
'maar dé andere verflauwde, al maf ter en
matter schemerend ? eiudel'.ik bleef in het
gouden vat nog m iar een enkele druppel over.
Angstig en toornig tegelyk staardö de witte
en^el mij aan. eu pop^rle inij terug te dringen?
daar zweefde een nieuwti engel met parelmoe
ren vleugelen voorbij, die een gouden zwaard
.in zijn rechterhand droeg, en sprak: ?Liat
dezen man zijn wil ? God zal richter zijn!" ?
Mog eous dompelde ik de zwarte veer in de
vaas eu nam den laatiten droppel ? on toen
ik dien genomen had, overviel mg plotselinge
vrees.
?Wiens lampje is dit?" vraagde ik, terwül
ik naar die arme vlam wees, 4i« dreijjde uit
te gaan. «Het is de ziel. van uw zoon, van.
deu zoon, dien gy bemint" Op hetzelfde
oogenblik bluschte Dut vlummetje. Do gouden
engel slueg zyn vleugelen om zij» stervenssuik
,te ztimen en vloog h;en met een kreet vau
smart. Mna de geest van den booze gaf
antwoord -n gejubel.
Toen ontwaakte ik, ijskoud van ontzetting.
Vóór mijn venstor lagen op de klamme
marniertègeU van het. plein twee doode lichamen
uitgestrekt, die ik nauwalyka herkende. Het
wal het< lyk vau 't in-.'iija en d-it van mvjn
zoon. Hij had vernomen van h-iar vlucht en
Unar in die vlucht willna helpen en
ondetateuiien. Hem alleen had da tpuwladder gedragen
maar toen ook d« j.mkvrouw er op waa ge
stapt, waren ze beide na»r beneden gestort.
En dat viel voor in don heiligen nacht, ?
sinds verstreken twintig jaren .."
Uitgeput zonk de grgiuard achterover in zgn
zetel, en luote tranen biggelden over zijn gelaat.
?Luister," nide hg n» een ppoze tot den neger,
die de kostbare lump bediunde, ?houd op mot
olie op die vlnm to droppelen! Ik heb gebiecht,
thau* wil ik sterven. ? Zul mijn God my genade
schenken ?"
En terwg'l hg i prak baande zich nit het, slot
en van verre in het r >nd de vrome klank der
kerstmiaklukkon toegang in de zaal, vermengd
[met zoete liederen als van hemellingen. De
froote deuren sprongen open', en uit de
slotnpel, die aan de zaïl grensde, vloeiden golven
vau licht en vulden haar tot in de verwgderoV
ste hoeken. '
Stralend van liefde en vergevende goedheüi
stond hét Christuskindje in zija kribbe
OT6r; eind. De grijsaard zeeg snikkend o.> de knieëa.
?Menscheukind," zoo klon'c de stemme d«t
Meesters, ?ds Heiuud i* geboren, die leefde ea
stierf en ook uwe zonden pp zich nam, n
toont berouw en dies schenkt de hemelache
vader u vergiffenis!' .
Eu daarop vernam men een zacht gfdrni jch,
terw(jl de oude ean blik wierp op het uitdooveod*
lampje. Een engel met gouden vleugelen zweefdsi
er' over heen. Hg herkende dien engel: bet
was dezelfde, die eenmaal zoo pijnlijk
jammarend mét.de ziel van zga zoop ontvlucnt wais.
De engel lachte hem. toe, klapte zyn wiekem
{om de laatste stuiptrekking zuner levensvUn
' ~ vloog ten Hemel De grijsaard
te saam, en
wat dood.