Historisch Archief 1877-1940
w v
n ? ? t
r!
il
DE AMSTERDAMMER,
' ren, dat de schoonheden ran
beu,?werken niet ,o,
men weler zalven
UOOr kfelUIB HBU 41lua.».« . ».. ...
slagwerk klonk veel te sterk cn te zwaar, terwijl de van dienst kan zijn.
strijkinstrumenten slechts eelt 'doffen klank konden
philoloüg in de edelst
uioest. Ofschoon spreker erkende dat het ideaal aan
een philoloog gesteld, onbereikbaar was voor n
sterveling, zweefde hem als ideaal het volgende voor
den geest. Geen enkele t«k der veelomvattende
wetenontwikkelen.
Makart
«Kv. Uit Drcsdcn schrijft mon dat «chap mag ontbreken, arcliaeologie. bibliographie
epigraphiek, numismatifk eA palaeographie, allo deze
zien.
Mej. Josephine do Cm
Sarduu optreden.
- Kunst I'M Frankrijk. Iu afwachting van het
Miniot zal weldr.i in Aiftrt-u vau sterio. voor Schoone kunsten in Frankrijk, is deze
aftco'ing van het Ministerie van Onderwijs nieuw
georganiseerd geworden. De administrateur der
.llrdt Wel dugeltjk moet
In het laatste gudeelte zijner rede bundelde prol,
Woltjer over bet verband tnsachen Christendom eli
Oudheid. Sommigen o. n. Hoeckh beweerden da» ze
j i,,
?l
Die Hili-elitHtuatr, blijspel van Otto Gensichèn, dat Statttsmusea, llurbet de Jouy, treedt af en wi
door het gezelschap van Willem van Xiiylen weldra administrateur honoraire. Onder don sons-sccictaire
als /><? nfravkir* ran tiinlr U',i<i,-in«nn zal worden op- d'Etat zal nu de administratie aan een directeur de»
gevoerd, is ook bij de Vt-reenig-Jig: «liet Xederhindsch Beaux-Arts worden opgedragen. Er zullen nu
onder een anderen titel ter instudecrinjj met de zorg voor het officieel kunst-onderwijs drie *-'" B^voltf? dnarvi
bureau* belast worden, een voor het tcekenen,
een voor de lyrische en een voor de dramatische
toonc.-r
gereed.
do liumamtuit der Oiuk-n
tonen % iTgclijkon eii dan tnat
ikmi.a do £. Jj,e U.,«li»vi,,« der
? tü,h allecn tü,ankL,uk your hoogbegaafd,,,,
i, .maakt ,y den mensch trotsch
^ ^.^ wcilljg bekommerend over het heil van
van 't volk dat hij veracht, weo plaatsen, n uit
VIT DE UOTTERDAMSCUE TOOXEELWEHELD.
kunst. De
vier afdeelingen
ie ,vr,»c?e e?«u -oor Ur .?.?i- Aristotcles werd.',, bygebniclu
directeur van ieder dezer bureaux heeft f'"to- ^ .,en. Scfn _. ,,?llllo^tl. ,?..
mder zich, publieke werken, natio- '""?""** k. ,,,,..?,, ,,.,,,.,":. ,
Kufhrfort. Veu heeft wel eens U-woord dat de van den heer d' Hérisson heeft de hoor Le Blant, de'
Socictó des gen» do lettres in Frankrijk, als velo directeur dezor academie, volgehouden w»t h\j beweer!
vereenigingon van mannen van imam, op het punt had. Kortom dezo ongelukkige tentoonstelling, zoo
vau politiek al te vreesachtig en wel wat cunserva- ofncieol veroordeeld ... l» uu gesloten, zondt ge
tief was; in een hsrer laatste vergaderingen echter motmon? Volstrekt niet, z\j bljjfl geopend en neemt
heeft zij hut lidmaatschap verleend aan lleuri zeker nug eenigu homlenlon kijken per dag boet. j
Uochefort. Het Is werkelijk een schande voor du framclic oud- J
-- heidkonnera, die anders nogal trotsch zijn op hnn ^
Tullryniuil. De nieuwsgierigheid naar Talleyrsuds ni,ml
Mémoires zal nog eenigeu t(jd geduld moeten hebben.. Wa, de tentoonstelling van clectriciteit betreft, die
Ue gravin de Mirabeau namelijk protesteert in een Bog atct.j8 vevl bezoek trekt, zg nadert haar einde;
uriof aan den Fiyara tegen het plan dezo gedenk- J(.n 3l.a j;ovt.mui.r Wl)rdt zjj gesloten. De prezen
schriften uittegovi-n, en voor hare redenen whijut zij?tuui{l,Wgït.n u?dor hot voorzitterschap vau don
wel iets Ie zeggen Ie zijn. De laatste wettige llocr M Cnchery ministor van posterijen en tolegrv
i-i-fgeiiame tueh voor Talleyrand's boedel is Imro 1)ui(, Dit ia '?( ,,,,?jogoiyiu. onderneming, UB
moeder ; on ZJJ bericht mi dat een dor tusschon- waarvilll lU. wotunschap wozenlijk voordeel oogsten
Metreden erven, do heer du Haconrt, aan den termijn z,u Hüt is Cl.nu ccr y.,,,, frankrijk, dat het hiertoe
van 30 jaren door Talloyrand gesteld, een termijn van ,,?, wni hl,t initiatief genomon heuft. Het eieetrisch
20 Jaren beeft toegevoegd. Talleyrand stierf iu 183H, lu.ht ,rüt.a[ !,t,yl,viuron.i uit l?t strydperk, alleen de
..ijg..volB zal me,, eerst in 1KSS al het verborgene ^?t^.i.^^y,,,! j-y,, iet iu haar schik, 't Is pre
va» dozo Mémoires te weten komen. Do hoor Hacourt.
,l,e in IHÜS stierf, stelde al» letterkundige exoentour,
Je HU. Cliatelain on Andral aan, en vermaakte hun
vinder do genoemde bepaling ook Talloyrands
handschrift, verrijkt mot zijn oigen aanteokcningon.
Xo. hewvert de gravin dat dozo hoeren niet het recht
hebben, den datum, door do Bac.rart gesteld, p
i'allejTaiids ge/ag te vervroegen. Het wordt dus een
dt-a de tufi-itSaUd van Je <>udu luwt nu.'est er » tijJena
Je invoering van do npoorwogon. In den ^routen
lry-,1 dt-r IW-*L-|
uoiu'ii /ijn.
1U()l.tl.u or
»U00»
overwonuitrit, bi-lichauuid ia Christiiö, ia bui Christen, lom
. ' . , .. . van il H 11_'t'tii* wat de O'. lt*n op allurloi iri.'biL'd iroliïvi'i'd
dtninistratio van schoone kunsten, en tot directeur ^?kl^'tM n , Vm veranderhjk besluit
er kunstwerken, de heer Jules romtu, prefect van '-^ ^^Cde ouden in het maken van
ataatsTn ilf af'eloown woek werd op «een dt>r twee nale fabrieken, UirttoriïK'hcgedenktoekimenen on romp- - ? . . ..
ro tcrd u, C ,!o,"elen iets vertoond wat ie, reeds Mil!tr-. Tot' directeur der Musea is nu benoemd .non solum ap,a c*»'.*.. ingen,^ se.'
omnil.u,.-lx,U Amsterdam voor 't voetlicht werd s,br,cht. dc heer Louia de Ron,-l,aud, algemeene secretarisder niettegenstaande beneemt d,t mets aan de «aarde
Ik kan dan ook volstaun met de vermelding adi
van het feit, dat de amsterdamsche afdecliug dei
van het Xed. Tui'iireJ /.uMdaK-avnnd voor een goed Haute-Marne.
bezette zaal tiiktrarllerntf opvoerde. In vergelijking
te treden van de opvatting die men büu en te Kot- Bulvyna. In de onde univer»iteits«tad heeft men
tordarn aan dit toonoelwerk gaf, nn. het zoowel hier als ti,iins van een der opg'edolren oudheden practiseh
daar niet meer inirekwartierd is, maar blijvend in gar: gebruik gemaakt. De romrinitche waterleiding, die - ..... < i. ? i- i *
ntzóe" gek!m,e:, schijnt, acht ik onnoodig: uwe He- Lt water over elf mijlen afstand aar de stad voerde, «*» "> dwu »"W'»k?- "l»ukor "»lh«Jl' ""* «n
Jactie had daar ds geK's'enheid toe. heeft met een weinig bijwerken weer geheel kunnen t?sPrl
Als nieuwigheid venu .-ld ik de opvoering van Ut dienen, cn verschaft thans aan de atad uitmuntend
Printe* raa B-t'itlad door het gezelschap van Willem cn overvloedig drinkwater,
van Zuvlon, naar de verdienstelijke verta'ling vau W.
instellingen, iu uitoefenen van 't recht, iu bet
bcocnen van kunaten en wetenschappen veel gedaan wat
God heeft willen gebruiken om zg'n eeuwig koninkrijk
voort te planten, um in hen (de ouden) ook zgn
ak aau curatoren, professoren eu
leerlingen,E«n Nederlander, de hec:-Charles Beltjcns te Sittard,
geeft tUana zijn gejit.i,tcn iu fransche taal te I'arij»
"
juridisuh-litu rari.-'clic kwestie, liet handschrift is in
door den prins bijgehouden.
heer.de ll.c nirt
Degene dien de onverzoiïnlgkon noemen den
ovorwoniieling van lïelleviile", do heijr Gauibettu, heeft
i o', zijn moordcnaartjo gehad, precies als een
regoerend vorst. Ee:i zekere Flori» i, een wurkmiin uit de
provincie, een zeer opgewonden jongen, was van verre
gekomen,' in de hoop den President der Kamer dood
i-honwing er ovvr vaa prof. Alb. lh., U-kend.
Waarjhijnlijk i* er geen dramaturg, wiens werken tot
van Korlaar. Ook dat is u«' lezers, dank iij do be- Yerkonpitiy ran schilderijen en prenten. Wij wenschen nit. Zyn eersteling is getiteld: Xox." Hel is (in
mg eens de aandacht te vestigen op de verkoopiugvan lyrisch gedicht van tamelijk gruotcn omvang, waaraan
^.4u ,_, . hst kabinet Bieren» die den 15n November alhier zeker de schitterende gedaeh en cn het poëtisch vuur
?r verschil in opvatting en waardet-riug aanleiding p]anta zal hebben. De collectie is 12 en 13 Xovem- niet ontbreken en dit voor zooverre wij kunnen
be~ "' ' '"' " '"" particulier en 14 November publiek te zien. Du oordeelen, in krachtige taal en vloeiende verzen
gekunst is door 24 nummers vertegenwoordigd; gut.-'U is; ieder, die cenigszius op da hoogte der frunsche
;1 door namen als Borchem, Bnckhnijsen, Berck- litteratuur is, zal gaarne erkennen dat maar zelden
, rieter de Huoghc, Ocrardde Lairesse, Gabrlcl een Nederlander zulke macht over eene vreemde taal
dé'ontwikkeling dikwijls natuurlijk schijnt, schoon ze jfètzu, AJriaan van Ostadu, Pieter ran Slingelaudt, verwierf. Dat de heer B. een leerling van VictorHugo
oud
cn
echijnlijk
meer ver. - . r
kunnen geven dau Alu. Dumas nis. >onral is dat ^er particulier en 14 November publiek te zien. Du oordeelen, in krachtige taal en vloeiende verzen ge
waar voor /ijne vrouwenfiguren.
Het uitgangspunt voor ile/e is dikwijls zoo zonder
ling, dat men zich er over verbazen moet hoe toch
ntwikkeli . _ ..
inderdaad overdreven is Evengoed als bhakespeare's S(lrK en .\,iri»an van de Velden. Allen uitmuntend ge- 'n, verraadt reeds het motto op bet titelblad. Dc
TTouwennestalten, vorderen die van Duinas Hls bijna con:«.rveerd, nooit door restauratie geschonden en van inhoud ia ongeveer ala volgt: Na eene prachtige
beeen afzonderlijke studie.. onbetwistbare echtheid zullen zij de beste koopers van sebrijving van don nacht, schildert de dichter iu
Zoo is 't in 't karakter van Linaettt dr Hun vul- Ellr0pa lukken; mochten onze steden, gestichten of sombere trekken, in eene rij van tronende beelden,
had vóór zijn dood het werk van bet iu orde brengen ,e w.llic,t,?p dl,?grooten redenaar, don grooten patriot,
voor de pers zoo goed al» geheel voltooid. mot wion8 ja,ion ],i,,r f J8sr ml,n ),et niot eens kan
" zijn, mnar wions vurige llufde voor Frankrijk men niot
uren af nerru. Serie rekenboeken, gegrond op i?.twjatenkan. DL' Florian Is uaar Ville d'Avray gegaan,
de regelen van 't hoofdrekoncn, door D. van Pelt, Mar ,lt,t buit(,n va?j,.n ,1L.ur Qambetta, cn toen hij
hoofdomlenvij/.er te Amsterdam, vijlde stukje. Te.' hem niet VOUI, kwalu hij p ),ct zonderlinge denkbeeld,
Cironingon bij J. B. Wolters, 1881. maar ,u 8(.|,iutcl, Op den ccrstcu den,besten gedeco
reerden heer dien hij tegen kwam. Als nu by toeval
Wij hadden hot genoegen niet met de vier voor- Gau^tt» zelf jnnt uit de villa gekomen was, zouhij
Kaunile «tukjes van de/e serie rekenhoeken kennis te ^ ^ hom llt), pistool afgevuurd hebben, want-de
maken. Wij moeten dus dit vijfde stukje, dat wüver- yeriwnlj?staatsman ? heeft nooit eenigo ridderorde
onderstellen aan de vorige aim to sluiten, op zich- gl.jra,,t.n. jiet kwam nu zoo uit dat de eprsto heer,
^clvc bespreken. Wij hebben nimmer kunnen begrij- m(., t,CI) rilod ,intj0 jr.1,.,,1, die zich voor de blikken
pen hoe men er ooit toegekomen i« om 't uit liet van FIoriïn vertoonde, ccn volkomen onschadelijk
hoofdrckencn en 't rekenen op schrift, 't zoogenaamd reoutor was; hij schoot op hem, on raakte hem
gcluk.?(jferen, als twee i>p niohzelvo staande zaken te bc- kj., m-et, Dc knaap werd gianestjcnl.onder/.ocbt wat
schouwen, want is cijferen, als hot niet verlaagd wordt bf trtft zijn geestvermogens, en inderdaad schijnt hy
tot kunstje», tot navolgen vrn een uitgewerkt model, tl)t.n niüt gl.^ gewcest te zijn. Gumbetta, o.enigzuw
zooal» oudtijds veelal het geval was, geen rekenen ontl.oerj Ver dezen n;o irduannlag die toch tegen zijn
mot het hoofd? We weten wel dat men door hoofd- ^.?non ger'cht was, liet zich de rapporten der
docrekcnen op ile scholen het niet gebruiken van lei en t()R,n ijrü,li;(n On eon tat^i-rle dr ri.iu dat zijn
moorgriffel vernUmJ, maar dun waa 't noodig dat do op- jcnllar zt,t,r g,.j,j bjj het hoofd was: hij zal
nugeoorkomen natuurlijk, dat deze in 't wilde opgegroeide t^e particulieren trachten om iets van de werken Jen nacht der ziel, den gemoedstoestand van hem,
persoonlijkheid, groot geworden te muMeu van juzer meestere voor hun vaderland te behouden. die zich in elke hoop bedrogen ziet, in zijn geloof
slechte voorbeelden en in minachting voor haar moe- Denzelfden dag zal, ook in de Brakke Grond, de aan al wat goed en edel, in zij» geloof aan poc/.y en
f, _ terwijl zij
vervuld wordt bij
goeden naam en door dien wrevel, uit wraak en woede
een misdaad reinst, die zij niet begaan heeft. Zoo leeft
zelve het goede wil, van wrevel vcrzameling van den heer van Gogli verkocht worden, liefde, wien slechts n troost geble .'en is: te kunnen
de minste verdenking van haar wc.,cn., verandering van woonplaats. Een aantal van sterven. Op het punt do hand aan zich zelvcn te
'de beste oude en moderne meesters zullen hier onder slaan roept de ongelukkige den dood aan, de nnit
Jen hamer komen. Allebé, Apol, v. d. Sandc Bakhnij- san» uu", de grande nuit sans réveil". En de nacht
ze door in een droom als 't ware, maar iu een droom Kfl jjilders, Bosboom, Calamc, Cornet, Diday. Girar- verschijnt, doch met woorden van opbeuring, mof du
dien zij onbewust tot ecne werkelijkheid dreigt te doen ^ Grl>iv£. jamin, Hoppenbrouwers, Herman ten verzekering dat er iets butcra is dan:
worden, waarvan zij als slachtoffer zou vallen, ala niet Je Katc n c Koekkoek, Leickert, Maris,' Chi nochun- Le néant l mot stupide, horreur de la penaêe!
kreet van haar mishandeld kind baar tot ontwaken Ben Moj K[ll)Zt.i,?OII1| Schclfhout, v. Os, Paul Soyer, Crois-tn pouvoir Tètcindro (namelijk: la personnc
bracht en door du moeder de vrouw deed herleven. p 'Ml)ringer stortenbeker, Taanman, W. Verachünr, humainc) roept verder do troostende nacht
Ik geloof dat al .Ie cmotiëzi van Unam-Ur ile Hun ^ ^ Vl!rïcer( Weissenbruch, merken wij op onderde
dour Mevr. de Gracf-Verstraetc goed werden getee- nit.liwcren. onder de ouderen Cuyp, Ltu!>elbarh, Troost,
kend, vooral waar ze m. i. van diep gevoel, van innige AJriilan van ? Jer Wcrff cn ccn aantal min of meer
verontwaardiging, v»n verbeten smart cn verkropte g|>edtf stuiiiiCn waarvan de schilders niet to
onderwoede over miskenning ..moe: blijk geven. Na het kennen zijni totaal 110 stuks.
Van een derde collectie, het prentenkabinet van
Visser, zal op 21 November de verkoop
guven niet te ingewikkeld waren en dat de getallen
In elkaar sloten, zoodat men niet op te grooto en
daarbij onverkloinbare breuken stuitte, anjers waren
lei en griffel onvermijdelijk. Doch in den grond der
g,.j.j bjj
j,,^ W0fdoll z,Kials hij verdient.
Wat Uetreft de caricatnren op Gambetta, het krioelt
of van zomvüi te rarjj8 u in 't- buitenland. Maar
u presjdent van do vroegere Kamer, die eon verstandig
jot nR.n ^vm jt Frankfort heeft toegezonden
l,y jn allerlei belachelijke houdingen
afgoainsi que la bougie
Qu'a la p:Ue clartêuu jour qui Ie confond,
Le lihértin blasc soufdc aprca eon orgio,
Quand 'il jette sou maaque et sou verre au plafond 't
tweede bedrijf werd haar dau ook van wege eenige.
knn«tvrien.len een schoone corbeille bloemen vereerd.
Maar ik moet kort zyn, hoe gaarne ik uitvoerig stil- nT(ulgcn- Hier tlemplaren te noemen, zou een
onrtoad bü«e overige vcrtooners. begonnen werk zijn, er z«n meer dan 2000 nummers,
Over 't geheel was de opvoering hortgst verdien- wlarolljcl. prachtige proefdrukken, eneen 72tal tee
«telijk, maar eon '"' ' -'-'---«??»
vai
al
O.
omplii
uitstekende tj-pe van den rimf b?au Godkv. Bosier
Faasacn dien ik In de zaal zag, zal tevreden geweest
zijn.
Het -V'i'. Tnouerl doet heden hier door haar
ameterdamsohe afdeeluig (incichtiyf HayrH opvoeren,
waartoe alle gerechtigden tot het dragon van 't Me
talen Kruis vrijen, toegang hebben.
Een lofwaardig*, goed gevoelde daad.
Rotterdam, 28 Octobtr 18^1. H.
Te crois-tu lo jouet d'un tuut puissint caprice,
D'un Dien qui a ferait nn plaisir de punir?
E:i de verzekering volgt:
Inviaiblu gardi m de ton iiüe a<Taisnée
Toujours quelqu'un to suit: c'est l'Ange du pardon!
Hst troostend slotwoord van Sox is dan ook:
Daar men hem duizondmalen heeft verweten dat
hij m weelde en overdaad leefde, heeft do slimme
zaak moet rekenon, 't zij nit 't hnofd, 't zij op de lei msn ls i,ceft cr zooveel plezier in, dat lig ecu abon.
zijn een zuiver redeneeren, waarbij alleen dan van m.mt,nt genomon heeft opdvn'.L'lk"een
duitschspotzoogennarad ejjfercn sprake kan zijn, wanneer of blal ._.....-. ,__
?lo getallen te grnot en te vele, 6f de samenstelling cn . _
dor opgave te ingewikkeld z(jn om ze geregeld te b(!cla wur,it.'
kunnen onthouden. Op 't schriftelijk rekenen is nog
maar al to veel ons rckcnondcrricht gebouwd. Do
samenstelling van vele rekenboekjca getuigt bet, en (jclluccs thans de vergulde, zalen van het Paleis
voegt men daar nog bij de soms in het dagvlpsch B ,uri,?n verlaten en een huisje gehuurd voor zijn
leven niet, of zeer zelden voorkomende gevallen van vadpr cn ziL.h xclf bg de Avenue d'Eylau, in de
rekenopgavcn, dan moeten vrij den hoer van Pelt den traat Saint Didier, no. 57, op 200 el van de woning
lof geven, dat hij getracht heeft het rekenonderwijs van yictor Hngo. Om u eenige bijzonderheden te
verdoelmatiger, praktischer'te maken, cn den gedachte- t0ijcn )(Sn ik u me.deelm, dat het huisje, mire cour
gang van ile leerlingen te leiden, door 't nit 'thoofd ,Cj,?.,/,-?gelegen, 3500 francs per jaar huur kust;
rekenen als basis van dat onderwijs te stellen. Zijn j,et js ma!ir twee verdiepingen hoog, cn zeer
eenvonde vier voorgaande stukjes in dcnzelfdcn gceat als dit dij; gemeubeld. Het dicustbodenpersoncel bestaat uit
vijfde geschreven, en dat verwachten wo, dan kun- jcn getrouwen Trompette, den kok diu reeds nu he
nen wij den umlenrijxen gerustulijk aanraden met ri,cmd U door al de parlementaire dcje'nncrs, waarvan
Het gedicht
.ardig lot:
' in 1879 aangeboden aan de Académie des Jeui floraui
lde Toulouse als mededinger in den jaarlgkuchen
' dichterlijken wedstrgd, werd het aldaar ahusierolg'k
Op naam van een amler dichter gesteld. In het verslag
'over den wedutrijd van 1S81, opgenomen' in h«t
Tgd'«chrift der Académie, herstelt do heer F. de Ilv-sségiiier.
PMt'r Curnilitzaon Hooft, Feestrede van Dr. ^ Bccrü,.'-B perjiétuel des Joui floraux, de begane
?a n n v T
HOOFT'
W. Doorenbos, (Het eene bijlage over dt Ware- jfj^^yq
.-. (Amsterdam,. W. P. Eirberger. 1881. | Uno orrour,
4.,'ün oubli soul nous a cmpóchéde
Too»,rl i» E»»''"**- I» »>ot Galety-theatre Is een Aan de «?Deling van geschriften, die naar aan
nieuw gonre ingehuldigd, het Burlesqne drama," van ^ m { by KClegOBheid van hot Hooft-leest het
'
- ' "««lier, s'ost glissée dans notre Rapport sur Ie
con"f"11* do
1H79de gewone cngclschc kluchten daarin vcrechillend
dat het langer, dus in bedrijven in plaats van
tooneelen is. Het is van Burnand, don gccstigen schrijver
van déHappy Thoughts Iu Pu Heli, en van een aantal areigdT veriöre;
goed opgenomen blijspelen; het heet Whittington en wjj|jen ^ ye
KCegOBe van o oo-ees e ..?,.?.,.. ...
zagcn, ««brak tot heden een allerbelangrijkst'. Le pocmo intitule: Aor, j-fut attnbuo aun ecnvain,
" ' 1>M'llr- ~ e' m? rem"'?M*
,
devoertag door Dr. Doorenbo. uitg«pro- "q»t »'?"? * P18 1>M'?llr- ~ ,üe' m?*!' rem"'l?M*
?en onT(?rget<>1ykoI1 nlmlddaïIn «/ta » »°u, egards, est de M. Charjea Beltjens, de«,tt»rd
dezo serio rckenboekji s kennis te maken, on de proef
er modo te nemen hg hun onderwijs in "t rekenen.
Sieuwo Uitgaven:
GEURIT J.VXSES, Tanto on Nicht of Do
huwolijkscandidatcn. f 0.50
JUBTU8 VAN JIACRIK Jr. on F. A. BUIS. Ge
wichtige Dagen. Tooneelspol in 4 bedrijven t 1.
P. VAN QOUT, Schrjiper Vcrdilin. Uit het leven op
en in de Zcouwsche Stroomon, f2, , goh. f3.50
Mr. H. P. G. QCACK, Studiën op sociaal gcbiod.
f l 90
MILE SEIPGENS, Uit Limburg. Novellen cn
achetscn. fï.'iö, gel), f2.90
SOPHOCLES, Aiae. Tragedie, f 1.?.
B. H. THEMJIEN, l'roevo eoner verzameling van
Pri'Cc^Bon-vcrbaal en Relazen, ten dienste van
politie
be' f"ti
hÜde menu's opgemaakt heeft, een kóksjongcn, een
dienstmeisje en een hniskiiccht. Is <IU niet eenvoudig
genoeg voor een millinnnair, voor oen man, dio mor
gen misschien President van den 3Iinf ster: aa l zil zijn ?
Het ia hot tuasühenstation van Gam'iotU, depause
vóór de apotheose!....
Na de levenden vcrgnnne men ons een woord over
de dooccn. Baron James Edouard de Hothschild', 36
jaar oud, du zcon van baron N'athaniël de Buthachlld,
is. Maandagnacht aan een beroerte gestorven, 't Is
zeker een rijke tuinder in de parijsche maatschappij,
maar overigens zal zijn dood alleen in zijne familie
ala gemia gevücld worden,
Paul Parfait daareutcgen, dio op 42Jarigon leeftijd
is gestorven, laat werkelijk eene plaats ledig -in de
w dc proeven gehouden mot Tramweg | wereld dor letteren; LU wa» begonnen met rumui
Locomotieven op do Ceintuurbaan te Arnhem in de ' to scUrijvon, men he.fl.Tan hem verscheidene werken
maanden April cn Mei 1881. fl."5
dio succes gulmd hebben, onder anderen L'tig ent
aeDr. j. C. VAN VLOTEN, De Ministoricolc Eedprcck errl waarujt hij een goed dtuk, i,t* Xoaehard» heeft
"nÊk'wkKSEtt, Bijgeloof. Blijspel in drie b,dr. f 1.40, l S-^okkcn, d« onlangs iu het Ambigu Theater to
ueb f 190 ? l opgevoerd. Maar moer nog had do betreurde Paul
j;A. v', il. BUOEK, De reis van den Kóntrolcnr Parfait z^eh ceno specialiteit gemaakt van de
polcin te gaan; was althans niet in den j (Pays-Bas).
wijde
cr
kring verspreid, waarin zij met zoo groot recht
|. Nous tonons d'autant plus a faire .cótte roctiücation
op de onderwerpen van don dag.
In het 8t James-thcatre zal opgevoerd worden
op mocht maken lezera te vinden. 11?
do heer Kirberger medegewerkt om (nom! Sn'lel
bre de coux qui
la du méeompte que
«r rerg
.voldoen v,ba ^ die indertga ' nous anons rencontre 8«r Ie terram de l Ode Nous
"
Liszt is de vorige week in verscheidene steden
in Duitschland met muziekfeesten gevierd. Ook op
eanige plaatsen in Engeland gaf men speciale
Lisztconcerten.. '
niet weerhouden de slotregelen af to
"?»"'«"
|ouvnge« qu'elle doit accneillir.
Jlaéeotta, de veolbe«proken operette van Chivot en
Dun, muziek van Audrin, is ook voor bet engelsch
heeft onze
onze taal in de richting
deed hét toen het leven onzer vaderen nog- in volle
kracht wa>; wel werd Uier do frischheid van de
tooneej gesdapteerd, dat is te zeggen gezuiverd en Jeu8d düor de '««nheid van den ouderdom
vervangen, en. zoo gaven déverouderde vormen dikwijl» een
klank, doch hoo dit den voorganger te wijten?
het humanisme ? deugen, dan moot -het zich
tolonze letterkunde,' NouB espérons que cette rectlnoaüon tardivo nous
GHübcrt Karel Baron van Hogendórp iu Britach-Itidie
f 1.25
JOHAït GRAM, Onze schilders in pulchri studio.
f 3.?, geb. f3.75
M. T. H. PEBELAER, BorneO van Zuid- cn Noord.
f8.25
FltlEDIt. 8PIEI.HAGEN, Angcla. f4.73
C. TEltBUBGCH, Twee sproken van Minne, f 1.50,
In linnen band f 1.90 . '
REVUE DES DEUX ItONDER.
Galrifl Charniet, La polltiquo de la Turqnie.
Andrl neuriet, llose-Lise. . (r. Rotliau, L' affaire
du Lu*ombourg. Giuton de Laporte, Les tempa
in behoorlijke en onberispelijke toe.tanéen omgezet
Wat er oorspronkelöka kon overblnven wordt niet
g*meld, maar veel kan het niet geweest ztK n»»' don
der. engelHche.chouirburg-cei.sorei. t* rekenen.
kracht met schoonheid zich
de
Sariou. De . nieuwe comodie Tan Sardon,
die nn in het Vandovill»-the*ter Voor do b
,nvolo»t»ire.
F. de Rosscgnier.
De heer Beltjens bslooft ons weldra zijn losse
gedichten onder den titel: .A travers la rto" en
een poèmo" getiteld: Lo Sphlnz."
Era. B.
1 '.
Frof. A. L. Loman herdacht don dag waarop hij
Bemi"""""" kunne verbinden. Nog steeds drijvo de geest naar! *'"" *" "? ~"~?r = r
m Odtttr 'hot grooto ideale, opdat het kleine en lage ons niet!2S >" ge'ed1"1 ««« boogleeraar by het Lnth.
Bvmiift'enra ge- overheerscho en vernedere, opdat het mindere niot n»no word bdnoomd. .
«teperso- "«r hot meerder., hot ziekelijke niet over het ge- By gelegenheid van oen m het vorige jaar door hot
Bürengcre, Mme Leganlt;
zonde zegepralen. Dan zal zich by ons een aristo- | jjestmir van den Koninklijken Hufschouwburg te Mun.
dë~gn»'"dë~c!ë?ont-Liï- kratie opheffen en oithreldon, die hoog en krachtig | onen uitgeschreven Prijsvraag, waarnaar 98 stukken
?,TDupui,Tdegener.ardeaermbnt.L.tóur, Par.de; ta da.den geaachte..vroolijk en frisch in 't verkeer,:'?ododongen. i. eon Blgspel,.getiteld Hij^f, v»n
t.nr,l>upms. uegauot. .' ?...' f??,h an flin in taal en letteren, do schoonste hulde Li?o,)k :?On« land welbekende schrijfster van:
forech en fijn in taal en letteren,
PhmDMLaHoche.BertonjenBéehamel,Diondonné. forach en fijn in taai en ie.H,roB, u» «u??»»-..» de . on ln on» lanu wciueKonue scurui«ej van:
SfnTtdft oVbesto krachten er voor ingespannen zijn "» don edelen Amsterdammer zal brengen, en wfl o:Sfi auf, c.?2.. E. Worner bekroond. Dit .tuk is
Ken ziet dat de beste krachten er voor ingespannen zfn
3totatek. De koepel van het Pantheon te Parijs ztl
met mozaïeken veraierd worden, waarvan er than«,
n", vier jaar werk, een zyn voltooiing nadert;
hetgeheele werk zal «ent na' drie en een half jaar gereed
kunnen zijn. '
zullen niet vergeefs met dankbaarheid zyn SOOsten
gehoortedag hedon hebben hsrdacht."
? TeJerlBi wgze u Hooft gehuldigd on geprezen;
r Mnd8 nedend?ggche Nederlandera 4e richting
zyn knMt ZQD levensheschonwing voorhouden,
den wog dien 2ynuir het ideale dienen inteslaan,
heet z(jn lof ? verkondigen op de gee»tlg«te «n
treffendsta mnze. De bijlage, het verslag van de
ouder. Iets nieuwe en dat, als het biykt tl!]eeling voor de TooneelTorlooning als protest
te voldoen, zeker veel navolging zal vinden, ia te ^ . dfl neiging, die zich büsommigen openbaarde
Honchen in praktyk gebracht. Het il het versieren jj^,^,, \\'aftxttr te onderworpen aan een behandeling,
Tan gevels, met werkelijk schilderwerk door artisten, wel]uj jn &6 Torige <,?do stukken van Molière on
zooals dat vroeger in het Znidon en zelf» ook in g^fc^p,.,, moesten ondergaan, om in tjjdoh van
MidJen-Dnitachland soms plaat* had. De Duitsche zwajite en verval te worden geduld vindt biereen
JTanii-Kroiiik van de vorige week geeft eon beschrij- paMende plaat».
vt -3 van twee hulzen te Munchen die zeerdebewon- r Amat 1S| i0( .8L P. v. d. O.
dering trekken door hun uitwendige versiering. Het ''
i-ne'la een hotel, en i» bewerkt in den waelderigoh ' .. .
ne een Bote ^^^_ bet dereis hèt huis van Den 8n Oct. hield prof. Woltjer zijn m.ngnreele
moet een zeldzame voreeniging oraUo als hoogleeratr aan de vrije universiteit, later
- - - - - Reeds het verschijnsel dat
l d T latere Renaissance;
u>n kunstenaar en
va>. <;rpast en aesthetlsch uitmuntend werk vertoonon. ook in druk verschonen. Reeds het verschijnsel dat
De »of die aangewend is, is geen eigenlijk fresco, een uur lang vloeiend Latijn gesproken werd, is zoo
noch totDHlas. zooals Haelise in de munrscbilderin- ongemeen en verblijdend dat wy niet nalaten kunnen
wttergias, zooam K»OI»« ui u« wu».«»«..^?^ 0
gen tn Westminster gebruikte, maar eene «oort van met enkele woorden des hooglceraan rede te
memonlDeralt verf (Kiimiielii Hintralmaltrei is de term), reeren. De boofditrekking was aan te tooneo wat een
bier te lande nog onbekend, daar het in Duitschland
nog niet in den handel gebracht, noch, zooals mot
bare stukke» gewoonlijk geschiedt, in Die
Gartenlanho" verschonen is. Naar w(j vernomen, heeft do
schrijfster hot ter uitgave in onze taal afgestaan aan
den Uitgever P. Gouda Quiat, te Ar'nhom, by wicu
al bare overige werken modi verschenen zyn.
Aeadintit Fra»(aifr, In do grooto zaal. van het
Institut zj)n deze maand do borstbeelden geplaatst
van de volgende leden dor Academie Francaise:
Vietor Cou»in, P. Gratry, de hertog do Brogliu,
SaintItónc Taillandier, Berrytr, Xi me,- cn graaf de Ségnr.
' Bu\rnt. Te Loipzig is onder den naam van
Kubrntbi-itft een compleete nitgavo vin do correspon
dentie van den grooten schildor, die ovcnzopr man van
de wereld on zelfs diplomaat was, verschonen. Do
nitgavo is in de oorspronkelijke schrijfwijze, met in
leiding en noten van dr. Adolf Rosenburgj ook de
In het italiaantch geschreven brieven, dio in het ar
chief van de <tad Hontna berustten, zijn er hy ge
voegd. Het werk zal ongtwyfeld zeer de aandacht
van knnst- en geschiedvowcher» trekken.
.
[uaternaires. I'ant Janrt, (dol'Inat.), Laphllosophie
e la croyance. (Qllt'Laprune, Do la certitude.j
'
Hti-tor de la Ferriere, Les projots de mariage d' nne
reine d' Angleterro. CH. Lattque, Lo Braidisme.
". lli'uiiftifre, La düformation de la langue par l'argot.
LA NOUVELLE BEVÜE.
La république do 1848. par los lettres de Georgt
Saai. I'tltiyniiil, Une mission acientiflqiio en Hyrie.
t 'hyrles Biifot, L' exercice du droit de réunion.
Comta A. Wixltiimki, Janko. Jnlien Ln*rr,
SalntEvremond. Mm. Jutiette. Lombar, lUivoltêo.
intuerres, La Seritinellc.
3OÜBNAL DU COSOMISTE8.
G. de Molinari, . Josoph Garnicr.
Courtelle??fuil, V un vntèmo d* enseignutnent rvtionncl.
Limet, Unó conversion a l' amiable atu
Etats,
Unis. Maariee Htork, (de l' Innt.) lUvne. O. H.,
La Colonisation Algvriennc.
PABIJBCHE BRIEVEN.
Parijs, 20 October 1881.
Zoker ia bet, dat het cliarlatanismo reeds allerlei
vormen beeft aangenomen; maar het volgende ia,
meen .ik, een eonig feit, dat men in de geschiedenis
der bedriegers van alle tjjJen mag vermelden. Ik be
doel niet minder dan een tentoonstelling van oudheden
die in het Louvre, In bet nationaal museum to ziou
irgestold, onder' goedkourfng van bet ministcrre van
openbaar onderwijs. Aan het hoofd van doze tentoon
stelling had zich gestold oen zekere heür d'Hórissnn,
lid vsn de* Joekey-Club. Dezo had, Jooals het heette,
uit Utika allerwonderlijkstc morkwaardlt;hedqi mee
gebracht, vazen, bas-reliefs, standbeelden,
nicunpunische opHchriften; kortom hot was een gehcolo
openbaring der oudheid!
De Académie des Inscriptions et. Belles Lettres, is
gaan belangstellen in de zaak, z(j heeft de aandacht
gevestigd, niet alloen op onjuistheden in de vertaling
maar op alleronmogtlijksto onzinnlghedan. Zij heeft
eindelgk geprotesteerd tegen dit wetenschappelijk
eharlatanltme en ia weerwil van de venekeringen
miuk togen het bijgeloof. Mut geest en bijtond ver
nuft hu«tt hij het water der wondcrbronncn weten te
ontiidcn dat zoo inde modo is in do kerkelijke wereld,
en de gewijde medailles weten te ontstem'polen. Zijne
c/ironiijuf» in vorachillende bladun, in den laatsten tyd
Le Kajiji' en La Itfjiuliliyiie Ffanraitf, zyu zeer
opgemerkt. H\j had helaas roe'ds sedert vele jaren
de tering, en niettegenstaande eon langdurig verblgf
in het Zuiden, houft zij hem weggoeleept. H g hint
n jonge vrouw en twee kleine kinderen na.
Niot veel nieuwe is er tot heden aan den kunstbemel
te zien. Mon kutidlgt ons alleen een merkwaardige»
roman aan van de , Goncourt: La Faaitin, waarvan
de hoofdpersoon ? ocno onzer nieuwere
treurapel-heldinnen is; misschien Sarah Bernhardt. Nog komt er
nit Marseille een dichtcr-nienwtjo: de sympathieke
zanger van Pruvence, Jean'Alvard, wiens opmerkelijk
talent ook Nederland reeds gewaardeerd heeft, heeft
ten huize >van den heer Parrooel, op eene r^MHi'ou
iiitiMè". door Mevr. Juliette Adam geleid,' eene ver
taling in verzen van Shakespeare's Othollo voorge
lezen. Wy zullen hum dezen winter hoorcn, in den
salon van de begaafdu directrice der XoucelleRecue;
misschien wordt daarna deze overzetting wel op het
?-?l der pomcdio i'rancaise gebracht. Het zou een
gruoto eer zyn Voor den jeugdigen dichter van wien
wy allou houden. Maar tusachun vtirwacbtmg en
nlt?ooring is hier ceu oiadeloozc afstand. Tueh zegt juen
heel veel goed van liet werk van Jean Aicard, het
moet geen alaafsche navolging, maar n grooUtcke
herschepping zyn van de machtige beelden evenzeer
als van do eenvoudigste kleinigheden van1 het on
sterfelijk werk van den engelschen dichter.
'? *'
En daar ik hut nn over de Cómédio Francaiso heb,
luat my u \ov:clleu dat bet jeugdig pononeol «en
weinig zonuna-htïg is. 'Er moeten toch binnen kort
uenige artiatcn, dio nog slechts pcnsionnairea zjjn,
t', don rang van «ncictaire verheven worden! Suci
,uire!... Dat is de droom van ieder acteur van ta
lent, want niet alleen u het eon zeer voreerende
tllul, maar het is eou werkelijk fortuin dat men daar
mede gaat aanvaarden. \Vcot ge wel, dat sociétalrea
als Gut, U Coquelin, als MUe. Croizetto, enz. ecne
positie hebben als oen minister en wat moor zegt,
zondor wisseling van kabinet? dat gaat by getallen
ula 80,000, 70,000, 60,000 francs per jaar; de minste
?ocu'-tairo der Coméilie Francais hoeft 50,000 francs
por jaar. Zoodra de gelukkige titularissen door bit
comitéder artlaten zullen gekozen zyn, lal ik hen u
uenigszina beschrg'ven en n hnn bijzondere verdien
sten uiteen zetten.
o. 227,
DE AMSTERDAMMER, * WEEKBLAD V 00 R. * NEDERLAND.
Op het toonccl heb ik u deze week, helaas, alleen
vau nederlagen te vertellen: twee operetten, Len dfujf
Ko/ttf, van Hervc, in de Folies Dranutiipies, on
fautla», van Luigini in het hcatro Clun.v, zyn totaal
verougflukt. Ik kan niet anders zeggen ilan da* hot
niügenoegen doet. Als de operette dood is, en voor
go;J dood in l'rankryk, des te beter! Hot kan niet
anders dau louterend werken op do smaak van het
publiek, l.f testament tl t Mue Farlant, vau llusuach,
in de Comèdie-I'arisieunc, drie hedryvon vol laffe
grappen, waarin acrobaten heen en weer buitelen,
heelt niets niet do dramatische kunst to maken; het
is niet moor dan eens Arleipiina.de.
Ecno nieuwigheid op kunstgebied zijn de concerten
van Lamoureux in het Tbcatro du Chatean d'Ean. De
grooto klassieke muziek werd wel reeds uitgevoerd
duor de orkesten van Pasdeloup cn Colonne, dit
Jigdu werkkrachten ; ta meer, daar l>y da
werkende tuieren, door afii>at tingen
vennoeiei.is, ziekten zullen ontstaan, die de geltjdureu
zulleu duuueii eu dus reeds cea belangrijk
incoaipk'et zullen vei'oorzuken vóór de vijand i»
veisclieiien en 'de daaiiw ei kelyke aftreding vao
het legrr uoudig is." Die uflicier neemt dan
ook iii zijn wetsontwerp den Jsmilitorvi op,
oinvattende alle niet toraal oubruiklure
manuelyke inxezeWoen run 20 tot 30 jarigen leui'tyd,
voor zoover z\j niet by de militie en icliuttery
zyu ingedeeld, en acbt het. noo.lzakthjk, dat
Uaa»t den uiilitic- en gubulterypliuht, den
derde orkest evenwel is nog welkom er by, het kan ^aüdstorraplicht \>i) de wet Dudor worde
niet anders dan do grooto werken van Beethoven, omschreven en K'TCKeïd.
Hozart on lutli yiiauli nog meer populair nmken. De j In du vigeerende 4cUuttei-y»'êt wordt in de
concerten toch van hot t'omorvatoire, dio het ««? /ilin | Vioide Afdeeliug, haudel- nd« «Over dtfU
Lamlultra iu hot genre zijn, zijn volkoiuon ontueganki'ijk ktorm", en wel in de liiatsto alinea v,m Art.
voor het publiek; de logea cn zelfs de fauteuils gaan \ 70, «ene bepaling uaugetroif-n, waarin ann de
er van vader op zoon over, als ecu kostbaar erfgoed ; Be^eering de beach kking worilt verleend Oi6r
is, wet »1 du ovei ige ingezetenen hierbjven bed *!d
' --- '-;'-' ...... '- ..... ------- ?- -'
----militie eene meerdere sterkte te gaven en itlzoo bestaan, óf dat iij even als by het 6e Regt. Inf. nok
de jiiarlyk-cho lichtingen hooger te stellen,' ster lern-hi, Utcr op»ehovcn zijn. Bestonden zij by
indien de Uetfeeriu»; zien op geeue andere wy^e andere korpsen dan laat zich hot enorm debiet van
verzekert vu u de voor het iu staat van verde- dat handboek wel verklaren.
diginjf stellen onzer Jiuie'u, iuundatiën benoo- De Oo uitgave zag rood» hot licht; het werkje kan
dus wol een aardig houorafiura opgeleverd hubbcn !
In aanmerking n c* m* -n Je dat
liandboek al
er van vader op
daar komt b\j dut de zaal een , - , _,,. M
een zeer beperkt getal plaatsen. j g.-scliikt om de wapenen te dragen
Een enkel woord, tot alot, over het eenigo boek «cht i", vuor zouver w« weten, eenmaa
gewaarover men dezo week spreekt. Het is Le dirorce, b''>"k «emaakt en we', m lt)32, Uen jLugeUaie
van A Naquet (verschenen bg Dentn); ceu bunder eu rransehe ooilogschcpen aan onze Tcu ten
brieven vat. treurende vrouwen die naar een tweeden' "a.re°WUBQ'? en een Fiansch h-gor m
ccht-enout verlangen, en «ier redeneeringen zeer B^fc"^ was gerukt, met het aangek.nd.sa
v001ccnt^enooi n.r»uB«i, t-u . "? ,.,.'?, , . tietueli, om nut geweld de uitvoering aai
goed zgn, op mgn woord. Lr z,t m d» bock de 9tof yft ' V(ln ^ «^ de grüote mugt*dhe
voor twintig romans. j gema,,]^,, hepaliug n. lij koninklijk besh.it
-' 3 Nuvembei- lsiJ2 (Staatabltui uo. 55J w
l toeiinmuls opgeroi-pen alle weerbare mjiimm
Van da.t.
te
heel weinig oorsproiikeiyka (Ixjvat, ala zij ml e
een beperkt uittreksel vau veilige onzer
schriften die onophoudelijk verandcre.ii) en dus gcene
de minste büjveude waarde heeft, zoo bestaat er gcone
enkele fatsoolijke reden om Jat product aan ons ka
der ofncieol tip dwingen.
Het is daarom dat wij de vraag wenachcn te stellen
of het gedoogd kan worden dat men het kader
offlrirel dirinyt OIH sfe.'i eau voormeld prudttcl itt
roörtien J*
De hooge prijs daarvan lei'U bovendien tot nooJclooze
uitgaven dio soms zeer zwaar vallen, terwijl de dwang
om dat product te doen bezitten soms grieven naar zich
kan slepen, welke ouder allerlei vormen meenigcen
zwaar kunnen drukken.
Rechtvaardigheid eischt dat het verplicht bezit van
boeken beperkt blijft tot die voorschriften welke ieder
lid van het kader bepaald noodig heeft.
Dio benoodigde voorschriften moet de staat aan het
kader verstrekken, voor de eerste maal kosteloos,
doch bij latere vernieuwingen op het kleeding c:i
reparatiefond.s, zoowel bij het Instnictie-liatailion als
bg alle korpsen van het leger, waarbij het letit fan
Lrjiaiildr dirnx!i-utti-/*rhrift>-H rt'rjttit-litrnd in gentelil.
Bleef alzoo het de
^rerati -i. r
militaire
nut difnsti'tHn-iit'lirifteH, dan kon dienaangaande oüno
gênante concurrentie uitgesloten blyven, die te g
nanter wordt naarmate ten concurrenV zich
nadnlk, die niet reeds in pertoou in dienst waren, hetzüj kelykcr dan anderen kan doen gelden ep doen
be1>Üde zee- o! la i.iuiacht, büde natijimlt:
mi| litie ot' de schut erijeu, uf bij i enig a iJer onder
HET WETSONTWERP BETREFFENDE DE-'s kouings toestuininiiiif opgencut vrywillig
MILITAIRE DIENSTPLICUTIOIIEID "
IN NEDERLAND.
III.
Dy eene vergelijking van de iu het wetsont
werp op de schutte! ij'-n opgeiiumt'n redenen
Tim vru'stelliiig, onthulling en m'-'."»'»?
i-»den dienst met die, voorkómende
rende wet dateereude vuri ln't _
vitdwn wij, dikt de bestaande dee
korps, doch vourluupig alleen degenen, die Aau
ouderdom vau U) jaren waren mgetreden eu
hun 50e jnnr uog niet hadden volbracht. Niet
temin zouden ouk maniien hoven de 50 jaren
n jougehugeu hene>leu de 19 jaren, die
vci_ langden'zich uau duu Landstorm vrg'willig aan
:ig"len'uit>luiting~van l te sluiteu, worden loegehiteu. Uit het
vuieu[Omende in de vi>'ee- staande, n«d<-r v.istgeeteld h(J de We' vuu l'J
vun ln-t jnar 1827 December 1Ï3J (Sututsblatl uo. 58), blykt.over
vi __. _. .. ande deels zijn over- hoeveel wei-kkrac1" - ' -1-'1-* ' - -"?-'?"
gHiiottien, sommige niet eenitfe wijzigiiiR, enkele de tegenwoordig
iu den vi.nn van ontheffing, deels zijn komen l der destijds gei
te vervnllen. Tot de lantatB cat.-gorie l)«h.io- \ Laiidatuim zal c
ren de vrijstellingen wegens broedcrdienst, i zaak overeenstemmen met die van het m ISld
dienst als br.inilwacht e;i b:j eenu brandspuit..' gfgeven Urglcmeni van alyemwne
?Vdksmiala lijf- cn huisbediende, en als bedeelde uit ptsniity, -wuurvau de iuhoud is weergegeven
eene armenkas. Een iedt-r zal de gegrondheid i" <1« onlangs in 't licht verschenen brochure:
der daiirvuor door de Rvgoering ge«even re- "" ' ' ' =--.? i.... ~ -?j..~
denen moeten erkennen, zich over het
algeineen wel kunnen verceiiigon met de vooi
scstelde ri'denea van vr\jstelling en ontheffing
en liet tot-juichen, dat, zoowel voor de schut
te! ij als voor de nationale militie, dezelfde
lioven. X,
In vorlianil met het bovenstaamlu deelen wij mei1:
liEGEMEXTSOIlDEK So. H8.
Druda, 29 November 1880.
Ht't in do ro^ementHOrdur va^ 20 December 1875
No. 143 voorgi'scbrei-eno omtrent liet handboek van
Van Willes wor.lt l.j .U-ze inxetrokkun. (tl
Op heden worden per Bataljon uitgereikt 51
exemplaren van Van Willes handboek, 9e druk.
i , "",,». , , ., , ?? - j i .. l I*ie exemplaren zullen volgende
over. i hoeveel werkki achten beschikt kun worde» l,y ! mo<;ten wnl.a'ell .(2)
de tegenwoordige schutteruwet; de balü/Mg
[einauktti bepalingen roor deu
doeu zien, dat de<e in
hooidverdeeld
Per bataljon l Exemplaar aan den Adjudant
on;lcroiïicier.
Per comp.
M H Sorgcantmajoor.
Fourier.
p de Sergeanten.
iirvuor uor e t-goerng gegeven re- » buatauiide iiiri htiijg der Nuderlundsche Deze handboaken blijven oïgemlum der betrokken
moeten erkennen, zich overliet alge- krijgsmachc is ougiondweUu" van d«u Iu lui- j compagnon en mnetbn al» zoodanig door de compag
tenant der artillerie J. de Waal. Was h«t iu die
nies commandanten gewaarmerkt .en bij de
inspecterij
redenen van uitsluiting van den dienst zullen
gelden. Beschouwt men de beide wetsontwr*
S en van meer-naHj, en wel va-> hetstanilpuiit,
at zij de militaire dienstplichtigheid
moeten regelen, waarby wordt uitgegaan van
het beginsel, dat de verplichte diens
tt y d vour allen van gelyken duur bubuort te
zy», dat de dienstplicht zoo billük
mogelyk en in het belang van eene doelmatig"
organbatie der levende sfrijJkrachten geregeld
muet worden, met inachtneming tevens dat,
met een minimum van persoucelen en finan
cieelen druk, 'B landg weerbaarheid op vol
dagen de bedoeling om de personen iu compag- tien door de militairen aan wie zjj in gebruik ge
uiËn, batuljoiiB, regiineuttn eu legioenen ge weer', | ven zij?7 vertoond worden, met de re;;lementcn en
voorschriften welke zij behoorcn te bezitten.
De van het Instructie Bataljon reeds aangekomen
uf nog annkomnn-Je militairen blijven in het bezit
-, p
ude
,
istool- ot piek-dr»genden te verdeelsn,
wij gouden iu hut betrekkelyke. wetsontwerp eene
bejialiug; opgenomen willen zien, meei-
ovt-rienkumstig met den nard vun het ouder werp eu met
h-t ooisprunkeiyke reglement, uamelijk, dat zy
die niet totaal onbruikbaar Zijn eu niet hij de
militie en de BCftut-eiym zijn ingedeeld, in
norlvr/siijil dienst moeten verrichten, al ia het
ook ge'waj eiid met bijl, houweel ot' spade ot'
wel op eenige an.lere wyze, iudinu dcz» lechts
is iu het bilung der defensie.
Juist de korte Cyd vau 10 jaren, waarover
de Regeeriug du di»ustplic'itiglieid wil uitstrek
ken, uloeat haar eeue aauleulnig zijti geweest
van hun bij dat Bataljon verstrekte handboek.
(1) De geachte Kolonel die den zedelijkcn moed
had dat intrekken te bevelen, heeft onlangs nl* tiet
irrtre, in de kritrtit ry»>' Irrfttx, doch /'i« dr# linnnne»
zijti pensioen gevraagd en gekregen,
1 hem met de zyneu eene zorgelijke
toekomst tegenyrijtist.
f2) Wie zich de moeite wil ftevon om de
hocgrootheid dezer leverantie te hecgleren zal toegeven dat
zij , toch nog al belangrijk is. zij het ook dat het
verplichtend algemeen bezit er eens geduchte knak
düor krijgt.
et dra
niettege!ifta:mile
tot
ALLEULEI.
DB Fran*ehc Ttegeoring zal eerstdaags doen aanbe
steden de levering van 1,13S,000 genummerde platen,
waarvan de solditen zullen worden voorzien, om
MEDEDEELINGEN UIT EN VREEMDE.
Het Franscbe leger bestaat op voet van vrede,
met wit kutucn overtrokken.
Bovendien Is nog een nieuw model limta in
bcprocStaven . . ...... . 417* man.
Jhri Cailre cn niet ingedeeld
bij dékorpsen ...... 5702
Infanterie ........ 2835C3
Cavalerie . . . . . . . . ' C8758
Artillerie ...... . . CS762
Genie ........ . . 11005
Trein . . . ....... 11030
Verplcgingatroepon ..... 18024
Gendarmerie ........ ,26439
, Totaal . . . 498497 , .'.
zal worden.
Vieeieu urun, D muua wci=4 uuui uci.i w^ '"?" | 1 "?-: a -«--
ndoende wijze verzekerd wordt, en dut alles in «na, eveuuld m e vigeerüiida wet, eeue bepaliug
overeenstemming zy met de grondwettige voor- iu de oiitwerp-schutterüwet op te nemen,
waaischriltin, dan rijst de vraag waarom de door zij iti staat wordt gesteld m oorlo =tijd
Begeenng deze gelegenheid niet heeft aange- Onmiddellijk \.e kuutien beschikken 1) over de
en, om alles in ecne icet op te nemen. Dit voorhanden, tlmin ongebruikt gelaten,
\vorkkan zeer gevoeglijk geschieden en zoude , krouhtt-n eu deze te kuun n aauwetiden pp de
zeer veel vereenvoudigingen leiden, waur-j voor liet Kijk meest voordeel^e WIJZK. Ot staat
v\n de reeds nu merkbare zoude zijn geweest, ons wellicht iiog eeu zooduuig wetsontwerp hunne identiteit te kunnen uitvinden. Vooral in
oordat het aantal van 139 bladzijden druks der j betreffend*» den Landstorm te wnchteiiV , logstijd is dit middul hoog noodig. '
beide wetsontwerpen, benevens de 163 aer bij-! i) Het ittltlair W'rrkklad (no. «) wyst eveneeha op
gevoegde meisonën van toelichtiug, vio zker het door de Regcerins prysgevcn van-het tegenwoor- i Y?lscns de Indische bladen wordt te Bntavia een
de lielft daarvan had bedragen. De in-chrn- di-e recht, om iuyrnt ran «""rf to mogen beschik-1 , ml ;, casnni-n" ' in vm?
Ving der dienstplichtiffen b(j*. zoude op het- ken over de schutters van 30-35 jaren, die in. rt. proef |>cnnmon ma wo?enaam Ie .,iasqnis , m >orn
zelkle tüds-lp kunnengplivat8 hebben, 5ébe- I «r« blijven en i» rrede^d tot ,',{, verlicht zyn.! en gedaan e overconkomende met die, m gebruik bg
oordeéling dlr redens van geschiktheid v«or, l ; hèDntsch Indische egcr.-Z,j gclBk^ veel op
van vrijstelling, ontheffing of uitsluiting vanden; __?.,.?rto?,.?,| helmen of zoogenaamde .p.ckclhaubcn , doch zijn
dienst door een zelfde lichaam kunnen geschieden,;
terwül het lot aanwijst wie by de militie en wieby
dc'sehutterijen zullen dienen. Dat eene regeling mot '""«Srip der gendarmerie maar zonder de marine- ving, welke van Schotschen vorm is cn voor de
vervan de nationale militie en de schutterij hij troepen, uit: schillende wapens ook verschillend uitgcmonsterd
eene wet mojjelyk is zal niemand meerbefwij-l "' '""
felen, na de kennismaking met de NOS. )9 en'
20 der werken, uitgegeven door de Vereeni-'
ging tot verspreiding van kennis aangaande'
lands verdediging," welke werken hettgevolg
zijn van de düor het hoofdbestuur dier
vereeniging in 1877 uitgeschreven prijsvraag. Het
bevreemdt ons dan ook, dat de Kegoerm^ deze
wjjze v n behandeling niet heeft gevolgd, nu
zy' zelve erkent, dat een iunig vei band
tuascnen den militie- en schutterplicht behoort t e
bestaan, terwül indien wij goed gezien
hebbjn het ons zelf* voo komt, dat zij iu hare
wetsontwerpen verscheidene bepalingen, voor
komende in die van de heeren W. Uoogenboom
en W. RooGeboorn, heeft overgenomen. Ue her
lezing dier in 1879 in druk verschenen ant
woorden op de bovengenoemde prijsvraag mag
derhalve op.dit oogenblik wel aanbevolen wor
den; het .door ons opgemerkte feit ia tevens
een bewys, hoezeer van de in die werken aan
gegeven denkbeelden party is getrokken. Een
>eer bemoedigend voorbeeld alzoo voor ande
ren, die hunne werkkracht aan bet belang der
goede zaak willen wjjden.
B|j onze beschouwingen over dit gedeelte van
de ingediende \ictsontwerpen, willen wij alsnog
de aandacht vestigen op het volgende. Vullens
de voorgestelde bepalingen zulten zy, die klei
ner znn dan 1,56 51. vrijgesteld z\jii vati dieriBt,
zoowel by de militie als.büde hchiittery, en
evènzno zij, die zich door zieltelgke geatfIdheid
. of gebreken,-te beoordeelen door een genees
kundig .onderzoek, voor den dienst met
ge. schikt zqn. Ue statistiek lee:t, datdit getal
Wat de 20-ja r igen betreft, in het laatst e tiental
jaren, gemiddeld ongeveer 4000.perijuar be
draagt, zoödat (het verloop 'niet medegerekend)
na 5 jaren den .duur van den militieplicht
20.000 eu na 10 jaren den duur der dienst'
pliclitigheid 40.000 personen worden aange
troffen, die in het geneel geen diens-t hebben
behoeven te verrichten, en waaronder er zich
tueh een groot aantal zullen bevinden, die zeer
goede diensten aan den lande, óók uit een mi
litair . oogpunt beschouwd, kunnen verleenen.
[Volgens de voorgestelde wetsontwerp n nu
raint de Regeering de beschikking over de in
die personen aanwezige .werkkrachten,
Welke juist, in oorlogntijl, vooral in du eerste! ny u?t Tn»trnctio-HataiHon ontvangen de jongclin
dagen na de oorlogsverklaring, zoo hoog noo- on na imnno indiensttreding voormeld handboek, np
djgzgn en waarvoor nu soldatenuit_degelederen ,mnno r<,kcning in net kloc,|ine. cn reperatic-frtnd».
het (iu liegt. Ilif. d.d. 20
en 4 is bevolen, dat alle
prenten cn platen.
il de heer Hum du bibliótheke*
andere onderwerpen, zoödat de weetgierige lezer leert een menigte tcokeningen
hoe dut alles toegaat, al moet degene, die zich op ccn Van af 7 Xuvembor za!
van die takken der chemische industrie wit toeleggen, van pastour Binlmere en dun heer J. Scbolte verkoopen.
in deu rcgul de daarvoor bestaande afzonderlijke ?
handboeken raadplegen, om er volkomen in iugewyd De Heiligenwog |3 weder een fraaien gevel rijker.
ie worduu. Deze week heeft di> heer Jacquea Xord aldaar zgn
Wio dit laatste vergeet, zal natuurlijk het werk Salon do Coiffure heropend, die uitmunt door
smaakvoor zgn vak onvolledig vinden, maar dit is geen volle etalage en rijke verlichting. Ook het inwendige
fout vau het buek. Het geeft wat het moet geven en laat niets t« wunscheu over; alle btnoodigdheden der
is nauwkeurig bewerkt. l>c schrijver heelt veel moeite toilotufvl vindt men er keurig te midden vsn kristal
besteed on» zyu werk op de hoogte vau den tijd te en bloemen. Hut kapsalon inuut door netheid ea
houden en b.v. iu de laatje bladzijden nog de kunst- doelmatigheid uit; eene nieuwe machine de
Champoomatige bereiding van indigo behandeld. Natuurlijk ing Americain," is aldaar in werking.
zul het niemand meer leed doen dun hem zelf dat
bij, vooral bij die nieuwe zaken, niet kon geven wat Het damescomitévoor kin lerfeosten alhier heeft
eigenlijk noodig was, h.v. by de sodsbereiding vol- het voornemen om in overleg met du Yi-raentging tot
Ijcas het ammoniak-proccs afbeeldingen van de toe- Veredeling ian het Volksvcrmaak" weder een St
Niatellcn, bg het maken vau hardglas de temperaturen colaasfeest te gev.'n aan kinderen van 8?12 Jaar,
cn de juiste samenstelling van de baden, waar het dor openbare lagere scholen 1ste k!., dio door trouw
't moest op aan komt. Echter had hg in enkele ucboullwzoek en goed gedrag hebben uit^emant.
andere gevallen Zeker ii'.g wel iets meer kunnen te Gaven in (?eM of voorwerpen worden vóór 10 Nov.
weien komen. De afgebeelde tn beschreven gasfa- door eene der oii'ler;jeteckcnde dames in ontvangst
briek is die vau Utrecht, muar de beschrgving zou in genomen.
«aarde gewonnen hebben wanneer er iets meer van Mej. H. Bienfait, Keizersgracht bij de Heerenstraat
afmetingen der werktuigen en buizen was aange- 73; dames E. S. en D. E. fooi, Leliegnu'l.t M; moj.
teekund; na wordtin slechts van Pargs de hoofdafme- Craha.v, adres den heer Xijpels Prin^/ngracht b|i den
tingxii van hut buizennet vernield. Am>!el 1097; moj. t'. M. Driej-sc'n, Kei/.iTS?Tacht [)ij
Overigens wijdt de schrijver veel aandacht aan de de SptegtUtraat 3it; mej. S. J. Dniijvostcijn,
HeeUkkcn der chemische technologie die in het hg'zon- rengracht bij de ItegnlivrKgracht 514: uiej. J. L. van
der Goe», Friuten^raeht bij de Westermarkt 2'.*3; mej.
G. M. J. van Ei-i,'h<-n. Hevrongrueht over de
Spiegelyevallen kon h|] daarliij niet volstaan met het raad- straat 405: mej, C. M. Joostcn. SinjM over de
L-jrgstraat 113: dames J. en S. Ledeboer, Keizersgracht
bij ik- Hartenstraat 21"; mej. A. ter Mmlfn.
HeerenDat hij dit dikwijls met goei gevolg Kracht bij de Harteimraat 252;mej. A. B. Muntendam,
gedaan, blijkt op velo plaatsen, maar Keizersgracht bij de Hplcgulntnat 5*4: mevr. E. van
der in Xederlaud beoefend wonlen en dit maakt het
b >ek tot een degelijk Xe-lerlandsch werk. In vele
plegen der uitgebreide litteratuur, maar moest hij
fa'.jrikantcu zelf inlichtingen vragen en waarnemingen
doen.
heeft
kaasmaken heeft de Heer Krecke zeker nooit gezien. Xièrop?Gouipertz, Frederiksplein 51; mevr. M. de
Want een belangrijke bewerking, die daarbij nooit Mar(.z Ovcris-It-ijnvaan, Keizersgracht bg de
tcidmag verzuimd worden, het zoogenaamde snijden van .in.graL.ht 47S; mcg. J. Oolgaar.lt, Plantage Tarklaan
de gestremde melk, war h geheel overgeslagen en van 20; dames A. c» C. Kegnvaan, Doelenstraat 18; mej.
het werktuig dat er voor zou moeten dienen, de harp, c A. Uoland Holst. Sudhonderska k-' 37: mej S.
wordt gezegd dat het dient om het runsel te kneden. SKjiivia, Groeneburgwal 15; mej. E. M. Smart,
HeeKleine onnauwkertrigheJeti kunnen natuurlijk ook rengracht bij het Konin^plein 435; mevr. J.Tcata»
in dit werk aangewezen «orden. Op Mz. «47 wordi van Giiaei Xieuwe Heeren^racht 11: mej. ,1. A. J.
yezegd dat di- koelvaten by de boterbcreiding om- Testas, id.; mej. .J. C. van Valkenburg, van
Baerlestreeks 4''2 liter melk kunnen bevatten; moet zijn20
tut 30 liter. Op blz. 113 is onder de gassen in regen
water, zuurstof niet genoemd. Op blz. 110 hadden de
aardappelmeeltiibrieken wel mede onder de
verontrcinigers vau ons rivierwaier mogen gereld worden.
Bij het bchandcl3ti van -Ie Jiltreenoestellen had de
algemeen gebruikte van Chearin niet onvermeld mogen
zijn. Ook had, ofschoon terecht aan de toestcl-Beina
de voorkeur wordt generen, vbor het bereiden van
koolzuurhoudende dranken, wel ten voordcele der
anftra.it IU: mej. l!, de Vriei, Vondelstraat 34; raej.
M. \Ve^teiidor]p, Doelenstraat 8.
Uit her verslat,' van fJvfda r-jltriil H<I<IS i'ï.'imyjen
Over het jaar Isso. zyiule hè: tienJe K-ven-iJair <Ur ?
Verc-eniging. blijkt dat ook dit jaar, «vier meer dan
de vorige goede vruchten van de aangewende moeite
zijn gezien. Begon zij tien jaar geleden met 45 leden
en een kapitaal van iw iiUen, thans loopt haar bud
get over f31.000 e:i telt zij haar begunstigden bij
deren mogen gezegd zijn, dat men daarbij ook wel honderden, X«- Loeft zich den steun weten te
verzemagnesict of koolz»re soda en somtijd» zoutzuur m ker(;n Tan et.n pt^.Js t(lcnemcnd aan.al K,,en en
plaats van zwavelzuur aanwendt. Enkele puntjes uit donatt>n?on,k.r Wulke al]c riclltlngen
vertegcnwoor-- '
die ln
de theorie zijn voor bestrijding vatbaar. Dat de lich-' digj ^y,V Dc krin.'"vin
tcndc vlammen zeer doorzichtig zgn en er daarom om gcuulpcn to worden is echter z.
geen vaste kooldeeltjcs in kunnen zijn (blz. 34), wordt t-?mmisaie zk., zk.h ,,?z?vaak
<>. a. door de proeven van onzen landgenoot Prof.
Mees weersproken, die een vlam als 'een scherm ge
bruikte om er een zonnebeeldje op te ontwerpen. De
th'eorie van de hulsels om de vetbolletjes in de nlelk
(blz. 440) is thans terecht bijna geheel verlaten.
Eindelijk zou men ook op de. keuze der stof nog
bier on daar aanmerkingen kunnen maken en vragen , Qnder
waarom b.v. de vezelstoffen wel ziju behan'deld. die ken - ^
toch meer in de mechanische technologie t'huis be- , . , f (l . ,.
booron en de fotografie cn de aanverwante vakken.
termen vallen
jiroot, eüde
w-mgen hot
goede dat^üzou wetpu te doen. nA te laten omdat
haar. de uïdJelen ontbreken, dat nog yiin vele kanten
hulp gewenscht wordt. Voorz'iter is de heer J. H. A.
A. Kalrt', Keizersgracht 337, Secretaris de heer F. C. P.
de Haan, Keizersgracht ffijp.
de galvanoplastii-k cn het galvunlsch vergulden en
verzilveren, wilt toch in hoofdzaak chemische bewer
kingen zijn, niet. Maar elke schrijver heeft daarover
z(jn eigen opvatting, cn hier wordt zoo veel gegeven,
en zoo goed, dat we zonder voorbehoud de beoefe
naars der wetenschap in ons land met de verschij
ning van dit beljmgrij^e, boek geluk mogen wenschen.
De Roo,
waarvan 52750 in AJgeriëen bovendien uit
paarden (waarvan 16.453 ili Algerië) ; daaronder zyn
do ofncicrdpaarden en de gondahnerie medegorekond.
By orcntucolo mnb.iliaatie zal, door reqnisltie nf door.
aankoop in het buitenland, liet gotal paarden met
250.000 moeten worden vermeerderd. IQ 1879 worden
voor het leger aangekocht 12.500 paardeh ; voor
cavalerie-paardon word bcatood van 870?1100 frcs., voor
.trekpaarden 870 frcs., voor do officiers-paarden
gomiddeld 1.3CO frcs. por stuk.
Volgens de franèeho oorlogsbogrooting zijn do
nitg&ven per jaar geraamd : ?
voor brond en beschuit (4 dagen
brood, l d«K bcsulnutj ... 35 millioen friM.
voor lecsch ....... 52 ' , r
voor wijn, kofllu enz. o»z. . . 4
DéliiHivcolhelil cn do prijs der ratiima levensmid
delen ia als volgt : . ' '
In Engeland bedraagt de jaarlg'kschc uitgaaf voor.]
het leger per man f 1320, in Daitschland f408, in
Oostenrijk f420, in Italiëf432, in Frankrnk f480 cn
in Rusland f492.
De verhouding van het aantal oificicreu tot dat der
minderen is in die Staten als volgt:
Dtütsch l : 21; Oostenrijk l : 10; Rnslanvl en Itali
l : 18; F.-inkrg'k I : 17 cn Engeland l : 15.
' BIBLIOGIUrmE.
Uilitair Werkblnd, No. M.
Dc ontwerpen tot regeling van Militie cn Schutterij
(ivrro/;/). Critiek uit' den vreemde.
Boekbeschonwing. Ingezonden stukken: Do Marinebegrooting
voor 1882, Gemengde berichten. Benoemingen.
Advcrtehtifn. ,
[iidkch .Vilitnir Tljdsrlirift, So. 9.
Krygstuciit In, het Indische leger. Het
oorlogvoeren op' Snmatra (rerraty), Naar aanle ding van
eene bgdragen tot de kennis der geschiedenis van
de tweede Atjehscho expeditie (rerroly).
Draagindraag- en trektnigen bg de Indische artillerie.
Varia. Bockbeschonwing, Do Voreeniging tot
.beoefening van'de hrijgswotonschap te'a Gravenhago.
De XederlandneJm Katholiek bevat: Beschouwingen
.ver de Militaire kwestie I.
Ration.
Brood ... .
Beschuit . . . . .
Vorsch vlccsch . . .
?Verduurzaamd Vlccsch . . .
(np do 10 dagen verxch vlcosch
l dag spek of verduurzaamd
vleesch)
Spek ......
50 millioen rations
paardenfuuragfta .......
Gewicht.
750 gram 22.5
Centlm
550
300
200
200
27.68
34.57
43.70
44.85
pi. m. 72 millioen frcs.
Handboek voor do Onderofficieren «n Korporaals
der Infanterie, door N. Van Willes, 4'f\M of
minstens 10 exemplaren tegelijk nemende i ?1.30
d geen deel kunneS nemen aa de Zoo 11,
toog nooliae voorbereidingsoefeningen cn even ltcn z"n van du Iant8tu U"B»VO van voormeld hand
bock, wolk bevel later, « leer trnelit, weder opge
heven werdt, by llcgimenU-ordcr d.d. 21) Nov. 1BÖO
uo. 118.
v_.. _..__.. Wy weten niet ni ook bg andere korpsen voor hel
die daaruit voortspruit, on aan de | debiet van gemeld handboek begunstigende bepalingen
min aan de eerste gevechten voorwaarts van
de linien, waarin of waarachter zytlmns werk
zaam moeten zijn. De kapitein der artillerie
Hoogenboom w (jat dan ooit op de noodzake
dwaasheden voor de winteravonden
mcr]>ruf?pt i» Cttjti'l'Sft Ittftliof. of de
rluml* jongeling- en jnffr<niifSfïntjt
, gezelschapsspel, uitgave van Meijer en
te Assen, een nieuwe bewerking van den
Vroolijke Toovenwr of hoe de andere oude vraag- en
intwoordspellen heeten mochten. Het gehalte der
boert is. niet geheel van s,Tofhei'd vrij t<! p'-eiten, en
lier en daar kunnen de 'aardigheden w,el wat gewaagd
rordcn, maar ook dit is in de onde traditie.
NAT11T.KUXDIGE MEDEDEELISGEX.
Electriarli JmltmiMfl roor lHtnlrri:tfim>.. Als eon
nfeuw, hoewel zeer eenvoudig voorbeeld hoe nioii
door miildel van tien galvaniechen stroom allerlei kan
tot stanl brengen, wijden we op een toestel dat Giffard
gebruikt om den luchtreiziger gemakkelijk te doen
weten of hij rijst of daalt. Dit is wanneer het niet
zeer snel gaat en de reiziger niet dicht bij de aarde
is, niet onmliMclijk te bemerken. Meestal bemerk .
men het door stukjes papier naar buiten te werpen
d'.o nanr boven, schijnen te gaan als de ballon daalt
omgekeerd. Men kan echter gemakkelijk een
'Chormpje zoodanig bevestigen, dat bij een lichten
nik na?r beneden daarop, dus als de ballon rgst, een
metalen knopje wordt aangeraakt cn bij bet dalen van
;en' ballon een ander dergelijk knopje, doordat dan
net schermpje een druk naar boren ondergaat.
Door die aanraking wordt do geleiding van een gal*
?anischon stroom gesloten, dio . van twee
.cleeTischc bellen de een of de ander in beweging brengt,
lietzij het eene of het andere knopje is aangeraakt.
De bellen zg'n zeer verschillend in toon en zoo hoort
.e luchtreiziger voortdurend of t hij dalende of'rij-'
zonde is.
rdfierinye». Meer cri meer begint men cr van
terug te komen deze te beschouwen als verschijnselen,
die hun oorsprong hebben in hevige werkingen in het
binnenste der aarde, cn zelfs in verband zonden
staan met de veronderstelde gloeiend vloeibare ma»sa
do aa'rilo. Du voorstelling van de aarde als een
wl van gesmolten stoffen, slechts door een
betrek:elijk dunne korst omgeven, begint zelf hoo langer
hoe meer te wankelen. Dat aardbevingen veroorzaakt
kunnen worden dotir aardverschuivingen, die niot zoo
enorm behoeven to zijn of op zulke groóte diepte
voorkomen als men' vroeger meende, maakte Von
Fritsch te Malle onlangs duidelijk in een verhandeling,
waarin hy o. a. wees op de uitwerking van een paar
kunstmatig te voorschgn geroepen schokken. De
grootste stoomhamer van den bekenden Krapp weegt
1000 centenaars cn valt van een hon(jte van 3 meter;
van,.4e hierdoor veroorzaakte schok is de drenning
merkbaar in oen kring van. B kilometer middolujn.
Als een tweede voorbeeld dient dat de laatste ont
ploffing van do dynamletfabriek to Leimbach nog 'op
een afstand van meer dan 40 kilometer gevoeld werd,
nl. te Hallo en te Morseburg, dio 41 en 45 kilometer
van de plaatrt van.hot onheil verwg'derd'liggen. Een
zoodanige werking op eenige diepte onder den grond
zon zeker zich ala cep kleine* aardbeving voordoen
T ra H K ra al. Te 's Hage bij de mia Henri J. Stern
berg is van de hand van Dr. J. W. G. Van Oordt
een hoekje verschenen dat in 113 bladzgden de
TrnHsrrttilticJie (IfbeHrtfiiixreii en de Tink'iimit rart
Zttld-.tfrika behandelt. Het is een herdruk van de
gewaardeerde artikelen die het laatste jaar in den
Tijdspiegel verschenen. Vooral het slot geeft bewijs
van het hooge standpunt dat Dr. Van Oordt in
neemt, als hij, den strijd tusschen de twee
kolcnisecrende machten betreurende, er vooral op wgst,
hoe de gemeenschappelijke vijand de liarbairéche
eu roofzuchtige inboorling is, een feit, in den laatsten
tijd te veel uit het oog verloren, en dat hom de toe
komst donker doet inzien. Hij besluit:
.Vergeten Engelschenjen Hollandsch-iprekcnde Afri
kaners, burgers eener Ucpnbliék of trouwe onderda
nen dor Koningin, dut zij als kolonisten uit den
vreemde op Afrikaanschen grond tegenover het
toheemschi! barbaaracue ras als lieden, die hier htm
tehuis en hun dierbaarste panden hebben en daar
voor zélf, zonder vreemde - hulp of tusschenkomst,
werken moeten, tegenover Engeland een gemeenschap
pelijk belang moeten verdedigen, dan is wellicht niet
c val van he^ blanke ras in Zuid-Afrika, als vsn
n tegen zich zelf verdoold huis, bezegeld, maar biedt
lellig tueh de toekomst, voor du Republieken
zooel als voor BriUch Zuid-Afrika, een alles
behalveilder verschiet. Zegeviert daarentegen bet besef
'an do ware belangen der bevolking, dat in de laatst*
ijf jaren hier maar al te zeer gemist U, dan Ml
[een strijd tnsschen monarchie en republiek, tnabcnbn
lollandsch on Engelsch den vooruitgang en *uen
loei van die prachtige woonstede verhinderejjriUe
iet Enropeesche ris zich in Zuid-Afrika verEorvên
leeft en die wellicht nog voor ruime uitbreiding
vat,ar ie. Op het gezond verstand en den zin* voor hèt
iractische en bereikbare, die in Zuid-AfnKa aan het
[oUandsch-sprekende zoo min als aan het liritsche
ontbreken en diéheiden leeren znÏn, om het.
kleine klein on het groóte groot te OÏMnen, grondt
zich de hoop van iedereen, wien he£feeU. van Zuid.
Afrika ter hart» gaat."
Allerlei.
Handleiding .der clirmi*clir Technologie door
Itr. F. ir. 'Krrtltf, Goriiiekrm J. Xiiorduiji
e» Zeoa. 18S1. .'??"
Ziedaar oen lg'vig boek van een COOtal dicht
beil rut te bladzijden en een lOOtal afbeeldingen. Een
iinrspronkcHjk Nederlandsen werk over chemische
Technologie zooals slechts na Vél arbeid kan tol
tand komen. Roe betrekkelijk jong do chemie al»
rctcnüchap ook M, hare toepassingen in de industrie
z\jn verbazend talrijk en Iemand die np zirh noom
die toepassingen op allerlei gebied hot-voor'
naamsto mede to doelen, verricht, oen arbeid van groo
ou omvang on, als hij bet goed doet, van voel nut.
' Dit laatste is hier het geval. De oirtzaggelgke
rg'kilom van stof maakte een oordeelkundige keus eu go..
piste beknoptheid noodzakelijk. De hoofdzaak moest
Hij elk der vele falirikatrc's van scheikundige vorbin-;
lingon 'wordoa medegedeeld, zoödat do lezer er oen 'half millioon Iu vergrooten, yan welke leening d
luidelijk inzicht in verkreeg. Daarin is de heer! tijd on koers van uitgifte ter bepaling aan het bestuu
Krccko uitstekend geslaagd. Achtereenvolgens worden j "ford overgelaten.
behandeld do turf-, de kaarsen- cn de gasfabrikatio,
<le zwavelzuur-, de soda* en do potaach-boreiding,
hetkalkbranden, aecpzieden en steenbakken, het maken
van 'glas en aardewerk, hot bereiden van een groot
aantal metaalverbindingon, het broodbakken,
bierbrouwen, gedestilleerd stoken en boter- cn
kaasmaken, ho ven, l.e 'joicn en Igmkoken en honderd
In do vergadering van aandeelhouder* van d'
Gooischo stoomtram, Vrijdag 28 October In bot Lo
kaal Eensgezindheid gehouden, waar 270 aandeden
vertegenwoordigd waren, word besloten bet kapitaaf
der Vennootschap met eon obligatielening van eei
Vtrknopiny. Ook in hot lokaal van den beer Bom
WarmocHstnat 35, zal op 15 November ecne kunst
vcrkooping plaata vinden.. Onder do vele minde
bekende ziet mon ook hier goede schlUlennamen
Abols, Apol, Bisschop, Gudin, Koekkoek's, Hchelfhnu
Laikert, Hartens, Pleysier, Springer, Verschuur.; voor
Anieriü-aniitcli. De ,rhil«delpnia Becord" geelt een
jeschryving van een nieuwe restauratie die tegen
woordig te Philadelphi* gebouwd wordt, en zeker
vel de zonderlingste ter wereld genoemd
ma}»rden. . ' .
Het gebouw «telt een reusachtig; n olifant voor; het
44 voeten hoog, 85 Ung en 22 breed. De poolen
n bet dier bestaan uit zware kolommen, die 2K
?oeten diep in den grond z*jn geplaatst, de beide
ichtcrpooten zijn voorzien van spirulvormige trappen
lle toegang goren tot het binnenste van den olifant
de tromp zal op den grond rusten, alsof het dier aan
het eten waa, cn de slagtanden zullen tot schoorsteene»
dienon, om den rook en.de ctenslueht to .laten ont
snappen. Do keuken wordt In den kop geplaatst
en op den mg van het beest een tent waaronder 4*
gaston kunnen zitten; ook worden rondom den snuit
lonken aangebracht en de restauratie zal doormiddel
.?an verplaatsbare schermen en deuren zoo worden
ngericht, dat do lokalen by afwisseling tot dan*-,
muziek;- en eetzaal gebruikt, of in verschillende
kamertjes verdeeld kunnen worden., Het gebonr
wordt geheel van hout 'opgetrokken en men berekent
de kosten op 17.000 dollars.
Xieutc tertca>i»ingmnidtel.1& de
DeutscheIndustrieZeitung" beschrgft Dr. Nioslto eene nieuwe
verwarmingtmethode, door yormenging van hypoBulphu «n
aceta> sodae. EDO' deel van het laatst* en tien deel»
//?E»!
?Vl