De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1881 6 november pagina 2

6 november 1881 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

M W DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOB NEDERLAND. No.228 Anieiikaan niet waardeert, i» er nog niet uit. Hu heeft misschien ven paar introductie-brieven aan Amerikaansche huizen, maar naconpaarvriichtelooze visites bezocht hij du la&Uivli niet nieer, en als ein delijk zjjn geld op is dan tracht liij te diwu «at hen» aangeraden werd, nl. alles aan te pakken. HO maat nn op gelijken trap met don' da^Wner, behalve dat zuuder landbouwer of handwerksman U' zijn er gebrek /uadcn Buvten IgdeD, Toen ik «ij» op*t«l schreef bedodda ik, en ik ver in ekl mij bet doklclfjk genoeg gezegd t* hebben, dat ieder dio naar Amerika g»at i er zie» te vestigen. dat gewoonlijk do^t om lotsverbctering te zoeken. Ik ?wist heel go.'d, dat iemand die ?alle» aan wil pakken" die in vier jaar marskramer, boekugeiu, sigarenmaker. hjj diens ondervinding l,ur te werken, uiist. En dan komt d» bsipro'vra. aïjjd waarin, hut n.iodig U allo kracbtaa ia te spauti** osa niet door deu vloed ver- j diende op. cc* salaris) van 5 dollar wil zij:i er ten i te «erdan. D* proeftijd i» gewoonlijk hard, laatste «vJ cent tene bvtrekking kan vinden waarvan »-.-, korrektor, luteruutu» en kantomb». maai voor hem die a* doorstaat kMIoroud on hrciis'i hij bvcr. kan, doch n Weet ook wol dat m»n daarvoor valk het «date mets*!, dat onder tel allooi verborgen ^«,4 Mur .\ourika behoeft te gaau. Ditkaii inenhier lag, Khitatnod voor den dag; do<h hocvalea die ' ook nl. voor fooi verdwijnen in bet vnnr duur h*n*f!>e3 j Waarlijk mea diraept te veel me» Amerika. Hel SMgmksnd. j Is ook daar niet.alle» goud w:ic er blinkt. De Heer Hy, die naar Amerika wil konen, behdeft niet neg, c. j>. n. Kgt <jat iemand: il't j" "ff ia, ile laai n.-Jte bljjivn ooidst bij geen handwerksman is. Maar ',/?«?/,. <.,.?/ ,?? ,./?,, ,,, ,_,?.,!>? ,.? lf x,-;.-i''>ni. f" die cen zekeren leeftijd bereikt heeft, of een g.clc | irein;y ,jM lirrfl urn lm mi<>«tr I.-M half jw^ler bijeengekomen. Gambï-tta met groote moerriwid tot tjjdeljjk voorziit.-r verkozen, aanvaardde den volgenden dag die waardigheid niet, een woon! van dank aan de leden, die hem de/u l»-:*akeniavoUe be noeming bezorgd hadden. Aan lijn optreden »1« minimor wordt nu door niemand meer getwijleld; mei\ noctüt reeds do namen dergene.li diu met hem deel van het nieuwe kabinet zullen uitmaken, cn daaronder Ferry, Hay «n Fteycinet. Eentje ditgvn Utter (»lirigsou tot voorzitter d«r Kamer benoemd. Wat du oaver/.nenl^k'-n «Hen doen, is nog een geheim, doen in d<- Kamer kanoen zjj ach weinig dtu o galden. Hun getal ; üniiin gering Sa verhouding *>t d do Ka-uejr liju sg Uözonder roerig en oetrekking bekleedt doet beter thuis k» bladen. Die i Hr? if,.etl, ;,v// ,?./ AaierH-a Jong is, de taal volioaade kent o:u vlug to spreken ; r(I? fmltj en te schrijven. ee:\ weinig geld heeft om eenigc!,, kunntu maanden, ten minste een halt jaar te kunnen leven, j u;tk,,nien. als d« noo.l aan den man komt, zich met Aitturika fll /???; ??,.,?;,.,?, ZI /7 rern-mrlrtytit. rln;i ,?? ,? ,,,-.??/;,,,,? /,,.;/ ??, ;???,/ > u-mand kan in Amerika v(«,rMieliel verralt da» r <le rol van prafeieo. De geloofsbrieven *!JL nsder^ocht en in de volgende wei'k /ui woamchijtiliik liot gi-oote twistgesprek ge voerd worden, dat tot de outbiti l'.ng vini het min: > terie moi-t leiden. In het Tnnesisehe , werd nfi de bezetting van do ?Ik beloof" en ?Dat beloof ik" in plaats van de gebruikelijke woorden ?Ik «weer* en ?J.oo waarlyk hclpc mij Co a Almachtig"! tvrtvyl den eod uileggen mét gedekte hoofden. ?Do eed wordt afgelegd onder hi-t opi-token van de l»eide voorste vingers van 'de rechterhand." De ridderlijke lixiuvr van den ministerlaodderman, verschijnt bij bovenstaande mededei'ling nog grooti»t-hor dan nwn' rveda bevroedde. Volgens den mi nister zijn de vonnissen door den zeeknjgsraad van \*~" tot 1880 niigesproken Zonder den noodigon waarborg, daar '!"? hoogste c!in»i vnn eren* bjj ten deel der rechters heoft ontbrokoo. De heer Modder man kan onmogeiyk eenige waarde hechten aan do van zulke kidlcgies, die het cement i'.or j en de» historisohon wortel v»n ona volks bestaan duydeeuv.mdig negoerdon. lliendt moet na tuurlijk volgen dat de verrichtingen dezer ; raden voor den Minister van nul en geenor waarde /.fin. JTut do i , alU-n her/ion ; EEN DAAD. wil vereenzelvigen, vlty van hoot'J en han.l is, ge zondheid bezit uci hard te kunnen werken, uu duu toch uiet alle geweld i» de wü ie wereld «il. kan baat in Auwrika vooruit koni-?>n. H j Zal «oUiïlit de e -Wte twae Jaar *\ju karretje niet over oen zandweg hlnuen rijden, en de weg ni(jt »1 te breed vinden. maar als liij goiü uit de on^-u ziel, ïiju verstand w*et te gebruiken en zuinig is. dan aal o^k hij ondjrvinden dat er genoeg kms voor breinwerk is, al i) net ook een hollandseb brein. \Vat «ö bwr no>i.lij{ livlib'i is onk een goede k'.aase h.>!'.aaiUehe laaaverUuUer». die wil meer zijn dm houthakkers of waterdragers. Wi»rom zien wij niet meer hollandcrs, die kapitaal hebben, zieh vest'.gen, en zieb verbiuden m^t goude gevestiglo Amsrikaansche huizen, gelijk de Sehotten, Engehchcn en Dnitsehera doen. De boer die bier zonder kapitaal konu, of niet ge noeg heeft om con jaar te kunnen leven, zonder zijn oogst «Jn té «preken, heett een Uanlo kaUs om te slagen. De vreemde handwerksman blijft in de meeste geTOllen een handwerksman, verdient zijn weekgeld en is dikwijls een gedeelte van bet jaar zonder werk. Zijne positie in dit land ia verre van rooskleurig. De hollauder die eenmaal, na lang of kortstondig verblijf, cene liandclspositie verkrijgt en zieh in de zaak verdienstelijk mankt, vindt spoedij; den weg tot verbetering open, Tk ken in Cbiea^o liollandsuhe re-lzigers, boekhomltfrs enz., die even booge aulsri^nen Siberië vuonxit. \ d"*e tune^iïiehc expeditie is eon punt van wantrouwen Ik weet wel dal er in Amerika voorbeelden zijn . voor de radikalen. Men meent te weten dat Gumbotta van menHcheii die geslaagd zijn, maar vaar zijn die i''» de zijnen dien oorlog gebruikt hebben om hun , niet V De beer C. D. B. «euft zelf de schuld van bet j fortuin te niet voormtkntuen van zekere jongelui aan het ?hiit i a)!e» aanpakken." Hij hoeft geen wi'rken geUvrd l , een vak geleerd dan ', idzakelijk si-hijnt ? Juist mjinlieer. had de man De yoordlirabfiiilcr deelt mede, dat burge meester en wettiottileift van Amsterdam de nnlu'uikbMi-luid v«n het b«keiid« werk vnn Kollewyn, wauitegau debe«r All-ei'diugkThjjmiijna stem had ver-heven, voor da middelbare scho len hebben iiigeiieu. 2y erkeunan dut dit geKbjedbeek, ?loo hot ia harden geereld wordt TOB knapen van 13 tot lü jaren, behoorende tot verschillende geaiuten, op vele bladzijden licht MU indruk kan geven, welken m«n niet m»g doen on'staan, tril toen nier in sti yrt komen roet den eerbied, verschuldigd aan de god-dunetige begrippen van andersdenkenden?' 7,g ?hebben daarom den inspecteur van het mij. delbaar oTïderwys en de plaatselijke commissie van toezicht op het middelbaar onderwijs verzoclit, hen ouitreut andere meer geschikte leer boeken der algemei'ne geschiedenis voor die scliolen te wijlen voorlichten, ten riinlo, in overleg met den directeur der tchool, waar het «lag nl* lid der Tweede Kamer neemt, zal vermoe- genoemde woi k gebruikt woidt, met het begin delijk liy den terugkeer dier vergadering inkomeii.<! vnn den nieuwen cursus fceu nieuw leerboek te i De anti-iTvolutionniiren te Middelburg schijnen than. kunnen invoeren." len Uyksda^ is1 KL reed te zijn. Ile liberalen ook? N'«t "Heen preft het Uagclijksclt Bestuur Je , ?.,... iet centrum'«i! kennen, zich te zullen onthouden vaii de ingeavanceerd Ulu-ralo partij hebben gewuunen ten! **' '""««"'' van «len heer Lonting Wijf. zorgelijk, voetmu VSn het W-k op de 2o scliool met dn» dat deze vonnissen moeten worden handhaaft de Oti'ianks de oi'wettige mad Kninninn, weinig belangrijks verricht. De kolotines die in de/e richting optroUken hebben allen dat : Jiinister /ijn [ p:iht bereikt. Van hieruit z:il de expeditie zuidwaarts ! krygsriïdeu gn:tt de heer Modderman recht door zee. Vindt tt bet erg wonderlijk? zoo iemand i» bijna | gaan. Iu du hoofdstad heeft de transche bezetting l Eere wien eere de volmaaktheid in persoon, xoo U-mand komt in , zi>'h voor ren langdurig wrblijf ingericht. Vooral j Een iH'hrijvcn, waarin de beer de Jonge z\jn ontrmeerderen. Dl> nitMaR der verkiezingen voo lu'-lerlaaj,' voor von Bismarck. liet centrnra en iste vnn de konservutioven van verschillende unaiices, had bij dien tjjd van ellendo, <li tt- moeten voorafgaan, niet gekend. | J'1' «e »i»»thnii>hnudknndigp plannen van den Hijks Dat is JuUt mijne l.ecbn-llng geweest. C'. D. II. heelt''«""''li'-r vooMaim. X..g ruim 100 bcrf mij uitstekend lu-srepeti. doch weet n waarde whoen '> moeten plans helibc-n, zoodat d« partij-' wringt r Men i» in Holland gewoon geworden sedert i niet i» aan te geven, doch /ooveel is zeker, de libe' " " ^K-h van VOH Dcnnin^'cn nlseheiildrn, »partg en zelfs de socialisten maken vertooning ra.et do op bun kandidaten ui braehto stemmen. In de vergadering der ' Dok de heer b"cft CM1 """"*«« , HtftöD, doeb is tbans aan de beterhand. enigen t(j,l Amerika te verheerlijken en in Amerika ! raltl° d K.' is men gewoon geworden alle* af te keitivn wat uit de >*11 ?oude wereld" komt. 3Ien is er vrees*elijk ingenomen j "° met de voortreffelijkheid'der ?nieuwe nereld" eti nu kan ik mij best begrijpen, dat iemand die in Amerika de oostmrijkselie delegaties door- 3-j.iricon ourBus, maar ook op de school waar het reeds gebruikt wordf, het boek, te willen weren. Het Uapeljjkscli liestuur betuigt echter Vit de sedivn der Tweede Kamer. Ia twee afdee- j tevem ?in hit nieerHideel dei beschouwingen lingeii traden vetveheiiletio leden in beschouwingen' van den heer Alberdinxk Thijm niet ie deelen," 'over,de nlgeineer.e piilltiek van bet kabinet. en ook Pene inlichting te hebben, verkregen, Pe Kan» r heeft vijf aldoclingcn. In drie daarvan | w«nr«i:t bljikt. dat mBU er Op bedacht wa», ging men di> rcgeeringspvlitiek dus 8ti bij ? wat üeker geen compliment der -.' ---- -vn-vr--"' ? -------- .- ? ------- ...... | men meene a t«d gewoond heeft, zou. Seamerikaui*eerd" i» , wonlt.de begrootan; voor 1Ü82 ontworpen. De hoop R?gw,ritlg ??,,. XOK v of men meende dat* er ceen politiek van deze i>f zieh zoo ,met Amerika heelt vereenzelvigd" dut l ul' de aanstaunde oplossing der Donau-kwes'tie eude hij sehrijtt zooals C. D. 11. heett geschreven. Hoogachtend B. Staatkundig: Overzicht. Bc iuheehtenisuemiugou, welke door de Engt-lsdic bekomen »ls geboren Amerikanen, «hoon zij nimmer *>>K<*?g ""<»'iS »«cbt werden -m de nut in. Ierr, jHnj Jt. ut.rsiv]]l,n> hebben 11011 met tot bet be<«,gde iteim der geestelijkbtiil, zelier in aansluiting der oostenrijksvhe ea tnrkscbe s j werd door de Itegecring gegrond gvaeht. Aan de l hartelijke ontvangst vnn den koning v.iu Italië heeft j niets ontbroken. Nainurlijk /iet het Yatikann en ile revolutionaire partij, die bet ltnliann«chi -Oostenrijk wil anncxeeren. in deze vriendschappelijke ver houding v;in Ue beidt- boven niet veel goeds. De opvolger v.in Hiiymerle is nog niet aangewezen. Wel wordt Anttras'v gunneiud, raauf van een andere zijde wordt genield, dat over do ]iortet'euille vnn hnitcn1 landsehe zaken vooveofat niet .dctinitief zal worden stilzwijgend voor-1 riwaal' het hoek gebruikt werd, op een oordeelis aan hot adres kundige wijze door mondeling onderwjjs ver keerde indrukken te voorkomen." Uovenstnand bericht, waarvan do juistheid wordt erkend, zal, nnnr wy vertrouwen op de meerderheid der liberalen een üeer goeien indruk maken. 'Q <le Red*cW« m een handwerk leerden. .Zoo zij slechts denzell'den oridt-rneminïsi.'eeei als de Amerikanen bezaten, en onder i ... ,,,.,, utrneminp =.!« - . i ,». i i i i dit geval van groote waarde, berekent mt-t alles, nu vrienden dezelfde eendracht als ° t> ge het volk, na Jareu.gekweld, tv «yn-door de pachthw- j . ren. die bun (,-vl.l buiten het eiland Verteren, eenijjen | nMm.u,eic om.? moer vra!l(,t. ' onze holloB'lsche onder de ?Yankees" bestoud, zonden er meur hollandscbe koopmansbu'zen bier zijn. Er behoor Ie in alle gRwte amerikaansche steden eene hollandsche vereontging te bestaan, zamengeateld uit representatie'.'e Hollanders, die den nieuw aan^komene gratis inliehtingen' en desnoods werk trachtten te verschaffen. Er zoude een lokaal kunnen gehuurd of gebouwd worden, dat tot hoofdkwartier kan dienen, waar gelegenheid tot Schrijven bestond el tot het U-zeu der dagbladen. En .last not least" in Amerika gelyU overal, maar vooral bier, is volharding niet alleen e.-n dengd maar een vereiscbie. Ik ken een Hollander die in den tijd van 4 jaar, nurskramiri sch ralmeestor, korrekt op een salaris van D?. 5 pi werd en ? , ..... 1.-- l WïgVM t*C «.'^llgw^k UCUUV1U VII V|/c«fc «.«.m I..CL111.JWkhouder rervnlt, waannby ^mscUouU zyn , y£ Qm de venlnikte baders raü geld 1* vugrJieni en vrouw en kmdorsn fattKwnlijk kan ; . onderhouden. En liij is Je i-eni^é Hollander nipt «lie ^^^ ï>t-t*lifit. I*\j do ontvun^yt der kniimnriaic nit deili'lt1gi\ïit-s livot't' tle Kei/A-v tU» vvudt-lioveudc vt'rlioudiüir. wiiurin Oucteiirijk tut de ovtrige uiügemïheden *ta»t, cn tevL-ns er (ip'Kew(?Kiva, dat Bosnië ïij«l met Je ginLii-lite aan een fiyon parlemciit heeft gedwi-v-nt en dt? leiders dv vcrwt-zelükiüg vacü dit-n j drouui als aanstaiinde hcbbon verkondigd. J In do laatrfte dagen had ih h^t graufoclwp May» j cen vi'chtparty tusschcn Je miïnvjïto en de jmlitit* plaats, -vraarbö z^lfü een aantal pewonen werd ge wond. De hi-ffing vsn een ftrmonij'.'M was aanU-ivlüig toi dit toom.-i.-l. Een diT icrsohc nfj^evannlijril'/n. »ïe bekendo O. Sullivan, werd aU woordv.n-rdcr der Laiidloague govat vn andere arrestatie.-* van minder betaamde agitatorö berichtten do binden. Yonral bui ten lurlaiid ih Londen en Xopnl-Amerika maken do . , | Hume-rulv« bewejrïrig. In du engclsehe luM'tdsttad ?ektor en letterzet.er ?s, toen ^^ . ^ m nn j.^ ^m ^ .Q aians T»o D.. D per wek kantoorbedteüde ^^^ ^^ ?<rgaderinsen luide protesten nu ge-hrende v«f jaren een betrekking als ? de A £ h^rj cn t mun insdlrij. brood vordi n. En b hier kwam zonder handwerk of zonder vrienden en au . , ., , .... , . L OD wes is nm zicb een onafhankelijk bestaan te , , , e '., , . , ?11 , i, ti n,., i. ! 'u b werven. Over bet algemeen voldoet ile Hollander i Inmiddels i» bekend geworden, dat do bijeenkomst van bet parltmtnt voorloopig weur verdaagd is tot ' , , , et muldtn van December, ? een zaak waaruit **t niet -,.,., m den uitelag dor ? raad, tegen Itet :vwii!j hö ook geplaatst is, zeor gin'd,, (. . Beter dan de Daltseber weet. hrj zicb te Aiuwikani-1 onS*ru»t 1,n»"Kt- . seeren en bH i? onpartijdiger aan de stembus. Al i, hij i Hcc liberalo mims en,. seeren en uij u uui . j ? . ,, (jt-meentcraadavc-rkiezingcri een minder aangename zoo ondernemend met als de Amerikaan, zoo bezit. " * o hij toch de deug len V1P zÜn voorouders, bjj is ar ibeidzaam, volhard' riet men zijn naai ooakèn van ?the Aid 17dc wordt het italitiansche pnrlcniant geopend, De koning is teruggekeerd zonder naar Berlijn te xijn geweestr 1i\'aari>iiï deae reis werd uitgesteld weet men niet. Men 2('i;t, dat de keiyer en keizerin rast bvguerilvn, dat de gevoeligheid Van Frankrijk moest gespaard worden, ook dat de onderhandelingen tus* scbcn Uuitscblaud eu hei Vatikaan dil bezoek minder De circulaire van Blaine, waarin hij betoogt, dat bet Viinama-kanaal in geen geval onder internationaal tocgicht mag geplaatst 'Wfprden, heeft op de europecBcbe belanghebbenden zooaU to verwachten ^vas een zeer ongnnstigen iii-lruk gemaakt. Men meldt, dat Granvüle baar in nflam der eurnpeescho mogendhe den beantwoorden zal. Omtrent de o Allerlei. dsiiuaetitie wordt nan het de volgomle medcdcelin^ gcdautt: In -bet jaar 187Ü of 1H77 had cen der .marine-ofnciere» bezwaren, bg het zitting nemen in een kr(jgsformulier van dpn eed. Hvt gevolg hiervan was ccno rcaolutie vanden , - «aarsebmving ontvangen. Deze zyu ovor t algemeen minister van marine, waarbij, na raadpleging uiet den end, ordelievend en zuinig. Zelden ,' l» ^"«?'vauevcn geest uitgevallen Wel moeten de | miuu,er van justitie, toegt;*taan werd «in hen die m in de politie-reporten, of op de j Iclfcn door «^ Ic «"'"ouden ^ ^ kon.crv««vcn dt-ri mtmaaktcn van eon zeeknjgaraad, crao belofte id and Relief A^ociation." En vele ! te *l?ucrl '"< dezen «ii»las h.bben bygedtt^et,, doch | af te leWen, indien ze bezwaren togen bet gewone holland«ch« landverhuizers, die noch bandwerksman ! noch landbouwer waren. Chicago, Sept. 1881. C. D. B. ^ fei' verüe»t daardoor nlut veel van zuu betcc- oedsformnlivr baddutt.. Het opgeven van den aard der keuis- Oujer dnze Omatandigheden *ou bet optreden bezwaren was onnoodig. van Derby in het kabinet of »la onderkoning van l ]? cen dor laatste maand«n 'van 1980 werd doz« j Ierland, ? vin beide i» üpralio ? leker tot verstar- Hb^ralo bepaling ingetrokkon. cn in de juHtitioele ile RtdaetiHt! küitf van het prestige der rogeertog knnntn bijilragen. voorüclirlften, voorkomende in de vcrordoningen voor De latere berichten uit du. Transvaal hebben doen ' je koninklijke 'nmlerlandsuhc zeemacht (herdrtikt zien, dat de lioeren de konventie slechts hebben tril- ingcv. resolutie van 9 Mei 18«l), loost men in art. 85 : 'den aannemen om Engeland ta Enrop» op niimw bet j ^rjo eed wordt (door den krijgsraad) afgelegd »nI béwjjs te leveren dat jsij van nature vre,dclievf«d zijn, ,icr )u-t opsteken van de beide voorste vingers van Ik zeg n. dank voor de toezending van het Bchry-; Zy zullen nwt de konvenüe eenproef nemen: m. a. w, ,j0 ?ngcdekte rechterhand. Xij die het kabinet ? vnn Lijnden als een minis-, terie zonder politiek beschouwen ? men noemt dnt uit het oogpunt van wellevendheid en welluidendbeid: Oabinet d'afliiirc* - zeiden intusschen dat de g(,,lool TOOJ. ^j ^ j d daBblïden. kracht vau bet miuwtcno m den laatóen tyd met ;? Ons wet,k,,,B5 js Ugevoera. _ fie was toogenomon. door B. en W. genomen is geheclin onzëS Een Hitbmot zonder pol.tiek <!««, met «fwmcnde gce-st. -\Vie de gernongde Sflfool wil, en wij kracht. Benijdenswaardig inderdaad'! -???? ' ? - -? - ? ? ?? J Binnenlnndsehe Znken. Justitie, Koloniën, Financiën allen werden ongunstig beoordeeld en ongeveer niemand bad vrede rnct hun bonding, hetzij dan als politieke ót' stiatkilnde-loozc ministers. Jlen wilde lïe'ministerMintusflchen nog wel eon tijdjc dulvlen. de liberalen, onder voorbehond dat de begin' selen der party werden geëerbiedigd: de anti-libcralen jnist op voorwaarde, dat men zoo neutraal zon zjjn van nie: op de beginselen dc> meerderheid te letten. De liberale partij mankt in het voorloopig verslag over de Staalsliegriioting een waarlijk droeve flgiinr. Haar onderlinge verdeeldheid en innerlijke zwaktn belijdende, wil ze dat de Itegecring rekening zal hon den met baar numerieke meerderheid. \Vat ia na tuurlijker dan dat de oppositie haar toevoegt: ?gij, die te Kwak zijt om zelf de banden aan bet werk te slaan, gij mist het recht anderen uw werk in uw geest te laten uitvoeren." Op nieuw is aangedrongen op de openbaarmaking van de «tukken over de Kappevne-cricis; doch men schijnt er nog niet aan to durven. Men vreest voor hot openrijten van oude wonden.... Na do open baarmaking van de Atjch-stnkken, terecht door de liberalen niet nadruk gcëischt, krijgt de vrees voor oude wonden een vrocmd aanzien. Tot hiertoe is de halve 'grhclmhunding bovendien jnist bet middel ge weest om vcrradelijke wonden toe te brengen, die, door zachte chirurgijns behandeld, aan een undbollandscb'spreekwoord herinneren. Het is beterde woaden in baar vuile diepte to peilen, dan ze on tijdig . on .vreesachtig te bedekken. Om de chronische kwaal dio ons politiek leven bedreigt, voor goed té heelen, is volledige kennis van de oorzaken noodig. De dagbladen bevatten: Het UtiHdelalhtrlï Een medt'»*rijder voor de goede üaak (do broclmrc van ?een soldaat") door Mars. ? Een interpellatie tot do Tweede Kamer (rapporten»). '?Xieaifi' lioltrrdamiiche Courant: De kadcrqnaetitie do zyn warme voorstanders vau hanr,moet bsirrijpeu dat. zij slechta moge'ijk is, bij we'lerzydpd e welwillendheid en Tiet betoonen van oerbifd voor niulerer ge!üot'sov6rtuiftinBen- Het onmog«>lyke m as van niemand gevoi cierd wordon, maar waar men aan den wensch van katholie ken of orthodox fiereformeerden die, geHjk Prof. Alb. Th\jro, prij^ stellen op liet behoud van de openbare school, kan tegemoet komen, behoort dat ook te geschieden. Dooi', gelnk B. en W. vnn Amsterdam deden, anderen recht te verschaffen versterkt men het best zyn eisen positie. 'Wy wenscben den nieuwen wethouder voor onderwas, den heer v. Lennep, geluk met zyn kloek besluit, dat hoezeer het van echte vrijzinnigheid getuigt, door anderen als niet libe raal gebrandmerkt zal worden. Het niet geven van aanstoot is voor sommigen reeds annstootciyk. Een onzer lezers schrijft ons, dat de admi nistratie van den Oostertram te Luik, met l November couponboekjes vnn 50 coupons tot verminderde piijzou verkr\js»banï heeft, gebteld. Deze tramlijn is in twee sekties verdeeld. De rit in elke sekt ie kost 4 cent. Misschien, zoo voegt hij er bij, zouden de lezwnren der ivd- ' miuistratie tegen de korrespondeniieknartjes h'er ter at ede zijn weg te nemen door een reisje naar huik. In het algemeen belang wil hij een retourkaartje 3e klasse voor de reis van den boekhouder der A. O. M. naar Luik betalen, indien dit nooitig mocht zijn. Dit edelmoedig aanbod, moc-ht, rneenen wij, niet.onvermeld blijven. Met zeer veel genoegen verrre'dei wij de oprichting der Znid-Afrikaansche Handelmaatschappü, met een kapitaal van l1'2 millioeu, waarvan voor f4t>0,(100 reeds is geteekend. Commi'SBrissen d«zer maatschappij zjin de hh. mr. B. van Kees, te Amsterdam, F. A. Holleman, to Oiiterwijk, en J. L. L. TiUnns, te Vriezenveen. Directeuren de bh. E. J. Koch, ) Hegccrincsplannen. l i HDACUVBCII, L/ue^icuruu ue uu. j^i M» *^ui.w Het Vaderland: Euii BegeeringBplickt (miibrnik van | J' ??' K°eh «n J. P. van der Tholl. De eerst opium in Indië). ? D« uitkomst van een oppervlakkig j genoemde vestigt zicb in de Transvaal, de 1 tweeda te Londen; de derde zal te Amsterdam, den hoofdzetel der ? maatschappij, het beheer onderzoek (voorlcnplg vondag over de indisobo hc grooting). Waar is de zninlgbeid (bogrooting afdcelip^ Ktmst en TVetcnsch.) . Hel Xitmrt rau dn Dag: Een koninklijk denkbeeld van de* Heeren C. D. B. v»n Chicago. Het deed mij; als dt omstandigheden gunstiger zijn, den EgcU-ben ?Alleen in hot geval dé benoemden volgens hunne ! l0*" PriJ«v?»S voor aardrtjkskunoe uitgeloofd door te mear pleiiier ouidat d« min zoo volkomen naar' zich door do konventie te handhaven nog m«er ge- godsdienstige gezindheid worden verhinderd cen eigenhart spreekt. B|j het lezen van den aanvang haat maken dan zij reed» z«n, zal doze overeenkomst lijk gezegden eed af to loggen,,zal door hen eene Landbönw^zörg'-n»ïndic" van zijn brief dacht ik aan het hoofdartikel van hut Sieuws van den Dag, van onlangs: ?Ach dat allen lezen konden!" ? Beschuldigt de beer C. D, B. tuy van oppervlakkigheid, hij moet zeer oppervlakkig raiJD opstel gelezen hebben, als liy er de gevolgtrekking niihaalt dat alle menschen die tn Amerika komen buiten, werking «urdün gemold. Met duzc konventie belofte, kunnen worden gedaan.'' heeft Engeland de keus tuascbcn voortdurend een l Ton opzichte van don eed dur getuigen leest mon legermacht in Natal tu handhaven, <jf zich tevreden ' in voorgaand art. 28 : to stellen met de .Bocnn bun gang tu laten gaan, j ?De eed of belofte wordt afgelegd, op do wijze van onder een koatróle in naam. hnnnc godsdienstige gezindheid. Verleden Vrijdag, 18 dezer, agn de fnuuclte Kamers j .Doopegeziiiden kannen vul»ta»n met te aeggen 'AamttrdtuiiMlif Cunraul: Moderne Idolatricn (slot); ? De grond-konyeïsio op Java. ? : De militaire wetsontwerpen, De Tijil: .Op de kleintjes paseen (uitvoering der schoolwet). De Jodcnqnaestio. lic Gilt»; I)t Eetl, door Mr. A. J. W. Farnoombc Banden. ' DB TIJDSCHRIFTEN ES BELGIË. Waartle Ktdaetit.' Ik stel mij voor uwe lezen heden te onderhouden ? over onze vlaamsche tijdschriften on over hctgene zij, op terrein van kunst, letteren «n wetenschap ver te enwoordigen. Indien wy geen enkel orgaan tnnnr bezitten, dat il grondige en veelzijdige geleerdheid mag wed ijveren met de tien jaargangen van J. F. Willcm» (1837 gesticht, en in 184C, bij 's mans dood gestaakt) Belgisch-m»*""", een uitgave .dio cene zeldzaamheid mag beetcn op onze hnidige boe kenmarkt,' en dat in het buiten- zoo<vol als in 't binnenland, alom roem on brjval mocht verwerven of ook met 8trrnri'i> ? Vatlerlandsnh museum", ? dat . zicb vooral op archeologisch- en historisch gebied verdienstelijk maakte; of inet den vooral der ?taal knndé" toegekeerden ?StiiUtlvti", die Prof. J. S, l>u tm, oprichtte en gedurende 4 of 3 jaren blooicn dsed; toch ontbreekt het ons van cene andere zijde niet aan belangrijke, uitgaven,, die als cen ooforisdiool aaam en eea gohoorzaal voor onze letterkundigen gelden. WJJ noemc-n dt riaamtrhe KunMude, de Tt>ekom»l, de Mallitoreii, Jiiny l'laantltrr», de -V«f. l>iehl- ea Kumllialte, Rand dtii tleerd, de l'laan Ifac/jf, We Vlaamêche 8chovlt tiet yederlandneh ttuiti, ? en een pur bijna uitsluitend paedagdgiuche: dt Sctiool- en l.ctttrlwde, Baorle Hertog, Charles do Taun, de VM-mchtwl van P. Denya, te Komen, en dt School van Meganck, te Lokerenlï), wulko wy enkel noemen. _ ' EVen als de meeste Jmnnor voorganger», ? waar onder ik noomen wil lo ile Droederhand, door den Doitacber >t"o//f, (den schrijver der irórformi cn dor yitderiandistlittt Sagen) to Brnsnel, een paar Jaren uitgegeven, en waaraah J. A. de Laet, <liniitzenberg, ean L»iyte, enz. medewerkten; lul Knn*t- en Letterblad, door Snellftert te Oont uitgegeven, rond den zelfden tijd, doch dat even kortstondig een bestaan had; de Eittdraclit, door Fran» Ken» te Oent ge sticht, ? een weekblad dat voor do bibllographische k«nnii onzer letteren, gedurende eone lango re«k« van jaren, onmisbaar was, doch dat men na li mam dfwd in 1878, vergeefs beeft pogen, herop te richten A'tyuif en Zuid, in 1863 te Antwerpen, .gettleht, ea dat, gedurende con vijftal jaren, onder bestuur van A. Sniedirs, L. ra» Xilckelinbe», en anderen, op di. medewerking mocht steunen van tal van onze beute literatoren, Ms J. Fergunt, Do Cort, Me. dmitman», enz . . . .; het Xedet'duiïiich tijdtcttrift, door KHiel geredigeerd, in 18G3on>lcrdon titel van Xi-il.Maandttlirift gesticht, cn dat tot 1MGS geleefd beeft; on h-t Tanlcerlxsnd, waarvan beurt op beurt' rmjivtfii iren; Jan van Reer«i cn wat min gekend is do Leü venache arcbivaris /.'. rin Kren opsteller» waren, cen uitgave waaraan medewerkten,, benevcna rctdn ge noemden, Jóhan van llottcrdam, Zattenuan, Jt de Lact, lingghe, Crac«o, Ocnard onz..., ?oven als v. doze tydschriften, die bet, eilaas.' bij gebrek aan on derstand al te vroeg moesten laten btekcn, zyn onze Imjdigo tijilecbriften votir 't grootHtc doel bijzonder lijk gekeerd tut de bellettrie, Zoo bestaat de grootste aantrekkelijkheid, althans van tijdschriften als de VI. Kuiittlnde., die to Antwerpen, red. A. J. Cotij* 1) nn zijn lln jaargang bereikt hoeft, evenals van l)e DirMen Kunathaltr, door Cuajiman en 3» In .\lontaynt, nu voor 't 4e Jaar staande gebonden, (dozo nitgavo mant ook nit door tvpogr. uitvoering), eerst en vooral in «ene talrijke keu* van dichtstukkcn on novcllotjcu. meest van.jongere letterbeoofenarcn. Enkelecritiiiehu of btographi«cha stadion drukken zij aak, doch dit Is meer als uitzondering het geval. i)e Toekom*!, door Dautzonberg over lange jaren gesticht, later door f'. de Cort, ïjjn echoonzoon, dan door Prof. Slerfk.t en nu door dezes zoon bestuurd, hoewel zich meer tot onderwijzen richtend, drukt toch meer maals vredlenstolüke gedichten on studiün van loltcrknndigen aard, cn telt onder zijne talcntvolste medewerkers van don laatatea tyd, prof. Onstaf Ne gers, F, J. van Knijck, Bosscbereola, enz._..In vroegere g. maakte dit tijdschrift vorachoidono malen veel ge rucht in onze enge, gewoonlijk vreedzaam kalme etterwerold, namelijk door eenige vinnige receuaiea over Lod. dt Ktninck, wiens epen: .liet menscbdom verlost." een tijdlang zooveel ophef vorwokte, on later over bet jammerlijk heldendicht van Lainru-t, , dé «Ifiiirr Adam ,e» de uifiiire Kfn, boido door Jap Xoiot de Branwcro van Steelandt, den hior. zoo ge duchten kuniitrcchtor, besproken.. Ëcn der oudste cn belangrijkste onxt-r nog bestaande tijdschriften, is do rt<i»»tècltf Sclmol, wclkcH onder hot wij« liclc-ia van I>f*irf rau Htiilbrerk-, bijna jaarg. bereikt tti6pt hebben. De' VI. tfrltotil, een dc-r zeldzame tydHcbriften die zich boven alle politiek verheven houden, werd gesticht to Antwerpen, indien wij 't goed voor hebben, door Kug. Zetteniian, Jalian v-in ffalteflnw, tweo talentvolle; on' veelbelovende novelliatcn, waarvan ons de eerste veel to vroeg ontviel cn de tweede, na «en lange zinneloosheid, over 3 ol 4 jaron, onbekend, ontsliep; on door Julins de Geijter, den bekenden dichter der -Drie MfiiHrhettlpcetift van dt. ifitij lul min litl uriif. Dio ecrstu jaargangen goiyk al hunne ripvolgers, 'opgeluisterd met talrijke platen, zijn uiterst belangrijk voor de «tudiu van bet moer intieme loven onzer jong herboren letteren binnen Antwer pen. Jeugdig, kracbtvol, vol «tonto hoop on»choone vooroitzicbton, eigenaardig vooral zjjn zjj: w6l oiigeVocrde platen, naar werken van Loij», 8wartn, Gnffeno, van Lerina, talrijke portretten zon van oude all van nicuwo ncderl. knnstonarcn, schrijvers cn geleer den; )ioox»t bclangrijko en Wetenswaardige luvonsschctsen van dergclyko bcrnomdhodcn, bevat deze r|jke verzameling voortdurend. Geleerden als P. Alberdingk Tbijm, l'. Genard, Edw. van Even, ? dichter» aln J, van Droogcnbrocck, Hiel, do Goyter, ? prozaücoüfenaarH als Mc. Courtmahs, .Tot). Stacx, enz. ? zyn >CBtemligu medewerkers. ?, Ook wat betreft het end kiiHntuienitt dat olko afl. bevat, Je talrijke overzichten van kunsttcntootwtollingcn, cn de weten-1 schappelijke bydragen in de Ylaamscbo School alles zins verdionsteiyk. Van geheel andoren aard is do HnUtlorto, dat allo maanden In all. van 10 bl. groot 4o to Bruggen hot icht ziet. In 1877 verschoen het eerste nr. Hot doel der stichters, waaronder de talentvolle beoefenaar onzer VI. geschiedenis ea ondheld, Karel deFJon, en voorts do knappe dichter Jnl. Sabbo, lèoraar aan 't brngtich Athonenm, on Lotl. van Gholnwo, don gevicrden mmdcn», ? het doel was, zeg ik, het toon jnist begonnen work tot vcTheorlijking der volkshel den van don Grooninghcrtdag, (1302) Bréydel en do Koninck, znovcel mogelijk to ondersteunen, on nis strijdend blad, don vlaomscbon geest, vooral binnen Brugge,' wakker te schudden. VandaaV dat de IJaltétnrtu lo als hut orgaan mag worden 'aangezien van do Brcvdol-commissio, die ztch belast heeft met liet inzamelbn van 'geldon tot hot in 't brons gieten van het gtandbocld van hoogor genoemde helden; 2o dat de bcllotrie «leckts cen zeer beperkte nilnlto, arti kelen van poloniisch-vlaamBchon aard de grootste plaats verkrijgen; 3o dat do eigenlijke polemiek,met «un doel van propaganda, door den Sallrlure» in het frttuich govoerd wordt. Onder do recht merkwaar dig» bijdragen, dio dt llaUtta'rtn rccd« afkondigde, vernielden wij de uitmuntende historische studie van Karel dr Fluii over tle Kerel» ra» Vlnaniterr» (over Rregdel e» de ('onintk on het hüh toegedachte monu ment spreken wij later). Haar dorde jaar bereikte, te Gent, het door den gelcordon archivaris, Frans de potter gestichte vocrtionJaagach tijdschrift ?de YlnnmsrhtWnrht;' dat zich blykbaar Rena' (boogcr vermelde) ?Eendrtifttt" tot eon voorbeeld beeft verkozen. Hier noemt de bellettrie cvoaoens een minder aandeel In: taalkunde, geschie denis en liibliogrspbic xjjn hier hoofdzaak.' Onderde bijzonderste medewerkers noemen wy de taalkonnerx K. T.. Terueit, ilturaurt, Scliittrinaa», vordor dichter H. Clay», cn andcron. Een echten schat voor de kennis onzes yolkswozew, geschiedenis, mythologie, volkslitteratdur, sagen, spro(on, liederen, ? volksleven on gewoonten, en tovcns, voor da nadere stndlo onzes tialoigens, maken nit lo zestien jaargangen van het eigenaardig .Rond den BeorJ," to Brugge, alle weken verschijnend, onder red. van den goachiedvorachqr Ad, Durlo». ? O. fle*ellt, do Went-Vlaamache dichter, stichtte over 16 jaren dozo uitgave. Onder de beste hieraan medewerkende mannen, meld ik Johan Wlnklor, ï,. L, de Bo, den voeren. DE EEDSKWESTIE. ? Vrijdagavond had in het gebouw der Trjje Gemeente do aangekondigde moeting dor Ct:'c over de EeJskwostie plaats; zy werd door een neet groot aantal belangstellenden bijgewoond, cn vooral door bon, wier moreoio steun in eene manifestatie als deze te waardecrcn is. , otot een kort woord opendA do voorzitter do verga* ntichtcr zolvcn ? Gczollo, Trof. De Carne, Prof. Dcrnonie, onz. wier taalkundige bijdragon van hoogo bo* ? tcekcnls z|jn; voorts den huldigen redacteur zolvcn» dto er onophandond 7.yn uitgebrulde histaricnavorschingen afkondigt. Onder do jongste cn opmerkens waardigste bijdragen plnatn Ik.do artfkolon over den llreydelötam' van Dnoh>sr eono studio op don oudsten vorm der Novelingcmutgc, en de verhandoh'ngon vnn L. l,, de Bo over hot woord Z'naitiu uit een der parabolen dea Hcilands, over don uitgang laar, (appollaar, pcrelaar) en over Vlaamtche en Friesèhi lilantmamen, onz, . Veel grooter dan do voorgaamle nitgaven, vorscliönt het ?XtderlitHdich Mnieum" to Gont, overeen zestal jaron door Pntf. Heremans gesticht, met modoredactle van, M. M. de Vigne, Dr. Paul Fredericq, Dr. Morel, Mr. Prayon en Rngghó, irt twee-maandol. an. van rond de 131 bladz. Min bollottric, meer wetenschappe lijke bijdragen lovert dit tijdschrift dan ook op. Bonevens bijdragen over rechtswetenschap, fieaehledenis, philologie, enz. geeft' hot nok, evenals He Gids by n, van tijd tot .tijd Folitifkt Gemiehteu van wat er, op dit gebied, wetenswaardig» in Enropa voorvalt. Uit het voorgaande blijkt het klaar: aan (jvor en initiativo ontbreekt bet niet! Doch, aan ondersteu ning al te veel! Het volk beantwoonH 'niet aait <ie opofferingen die zich do uitgevers getroosten, die schier allon do redacteurs zclven zyn ? want do firma dio zich als uitgever daarutelt is enkel oen zelf betaald drukker! ? 200, 300, hoogstens 350 in«clirijvom tellon 'de meeste dezer uitgaven, en dan nog om te kunnen voortbestaan, nnet de Staat tnaschenkoraen, wat dan ook vóór schier alle doze tijdschriften, 'tzy b(j middel van snbsidio, 'tzij door'oen aantal door den Staat gcnoman intoekeningen geschiedt. Ook is er maar ucn enkele onder al doze uitgaven, dio er de macht toe bezit zijnen medewerkers een, honorarium nit te keeren l JABPER JASPERS. 1)' A. J. Coayn, over eon tweetal maanden, n* e«n langdurige ztelste overleden. Ho. 228. DE A MSTEBDAMMBE, WEEKBLAD VOOR HBDEBLAND. dering en gaf bet woord t&n Mr. J. A. Lovy, ter in leiding rau do volgende motie: Do vergadering Overwegende, dat wettelijke verplichte handhaving van tien eed, ingeval van weigering der eedsaflegging zelfs al U deze op eerlijke overtuiging gegrond blootstelt hetzij aan gevangenbwtraf of boste uotzv aan Vitelijk ontzet Uit d« volheid der burgerlijke en burgiirsebaparechtou; Overwegende, dat bedoelde handhaving, ui don eoiit Btolligeo etrijd met don geeat der grondwet Tooracbriftsn, i» eeno inbreuk op de gewetens. vrijheid en niet vergoelijkt worden kan met een be reep op bewoord Iftaatsbelang; Orcrwegande, dat Nedvrlaad van oadsber wa« de w\jkpl»»ta van hen, die om den wille de» gelooft el ders werden vervolgd en het een vrij Yu"t betaamt deze zijne meest roemrijke, traditie in hooge eere te boadon; /j ra» oordtel dat eene wettelijke voorziening, krachtens welke de volkomen afgottchaft of wel naar goeddonken vrijgelaten wordt, dringend wordt voroiseht. Mr. Levy doet uitkomen boo volgens de tegenwoor dige uitlegging der wet, zooals die door den minister i» verdedigd en door de Kanier is augcnotuen, twee rechten, onmiskenbaar duidelijk door de Grondwet den Nederlandftr toegekend, bem worden ontnomen. ?Ieder Nederlander toch," zegt de Grondwet, ?U tet elke laudsbediening benoembaar." En muttegenntaande dit zal onder den eetlsdwong een bnrger, hoe braaf, eerlek, eerbiedwaardig in allo opzichten hij ook zij, noch getuige, noch voogd, noch lid van eonig regeeringacollege kunnen worden, tenzy Uu bcroid is een eed te zweren, die misschien tegen zijne overtuiging strijdt. In. art. 1G-1 van de Grondwet voorts lezen wt): ?Ieder belijdt zijne godsdienstige moenlugen met volkomen vrijheid " Niet ktrkrtijke, maar godsdiensligu moeninge'n zijn hiergonoemd, geheel subjectief, aan zijn eigen geweten overgelaten; ? toch wordt hij, die van dit recht gebruik wil makan, met gevan genisstraf bedreigd. Zie hier brutale feiten, zonder bespiegeling. Is zulk eeu tocstaml, dia niut zonder bittere, ironie ?rechtstoestand" gehuetcn kau wordent te dulden ? Do argumenten trouwens waarmede deze toestand verdedigd wordt, cou spelen met ?gezindheid" en ?gezindte," zouden reed» zwak zijn, uuk al stredeu zQ niet mot den aard van ons volk, mut de geschiedenis van ons constitutioneel bewustzijn. Artikel 13 van de TJnie van Utrecht, die den goweteusdwang in onze gewostcn afschafte, bevatte reeds de woorden: ?en dat men nicmapd ter caiw der religie zal lnogeu achterhalen nucb onderzoeken;" en in 1881 nog waagt het een vermetel minister, ten aanbooro, van Xeder- j lands vertegenwoordiging, zijne leer tegenover di« der' Unie «tellende, de Grondwet aldus te interpreteeren, Een waarborg zoekt men in den Eed. Do Eed kan geen waarborg zijn, mag geen waarborg zijn, on is zelfs naar de bedoeling onzer stellige wetgeving geen waarborg. Een Eed toch die waarborg kon ge voh, moest dien vinden in de overtuiging van hem die zweert, tuaar Uier integendeel word: die overtui ging niet geteld, en alleen op die van den wetgever gelet. De Eed mag geen waarborg zijn; niemand geeft den wetgever bet recht vertrouwen to weigeren aan hem die niet zweren wil, een amut to worpen op het karakter van hem die niet wil aanroepen wat hem niet lic'üig is. En zelfs ons stellig recht erkent de weig r'na niet als een vergrijp van een herkenbaar karakter, want zij heeft er geen constante straf tegen bedreigd. Wie vfeigert to zweren in crimineeleznkenwordtgestraft met gevangenisstraf van l jaar, in correctiunoelo met fi maanden, in civiele Zflkou met een geldboete. Alleen als een middel, etu pijnigingsmiddel, wordt de eed toegcp»*t en Verdedigd, on wuinijf blijkt iiet uit do houding on zer vertegenwoordiging, dat toon den iea Augustus 1789 de vrijheid baar manifest gaf in de verklaring der rechten van den mensch, artikel 10 van deze ver klaring reeds b (j ons iuheemsch was, als gelijkluidend inet artikel 13 van de Unie van Utrecht. Ka Mr. Lovy beklom do heer Bugenboltz Jr. bet l Oktober U. geen plaatsing op de openbare scholen konden vinden. In totaal bedraagt dat aantal 1UU9 Hut dezou balk in 't oog ontdekte hot Hult. XieuicM,u waarlyk gistoreu avond toch nog den andera oog. ?'t Is iu Amsterdam nog erger", uuhro. hot, en ton bowjjzo daarvan uuomdu het eon aantal van 1778 kinderen. Erg i» 't zeker, maar toch waarlijk niot .erger", «Is men slechta op de lw?oUingscyrun let ou nog eene eeuvoudigo yeriatmigvuhiiguigs- m deelsom kan maken, want urn Berger" to zjjuzouhui amstordaoisoho cyfer boven de UUUU tnuoteu wuzeu. Alsof do toestand hier er lots boter door worden zou, als men dien tu Anuturdam zwarter maakt dan Uij werkelijk is. Nlut door do waarhoid to verbloemen, tuaar alleuu door zo in hare geboete naakthuid bloot te loggen, mag mon verwachten dat zoowul to Amsterdam als hier spoedig in don ?scholenuuod" voorzien zal wordvn, uu daarom kunnen allo waru» voorstanders van volksonderwijs don wothoudor Eickuia sluchtb dank baar ziju, dat h\j zoo openhartig in den raad urkoudo dat iu onze stad op 't oogeublik 1009 kinderen zyu, voor wie M vergeefs plaauing op du opunbaru school gevraagd is. Iu zyne zitting van Vrfklag middag kuurde du raad reeds do vorigu weck dun aankoop bij minnelijke schikking gvod VBU du buizen, dit* iu verband mot du uitvoering van lu-t bekende plan C gtiaiuovcenl mooton worden. Du vrees van dun hoer van Weel, dat d« huurders aan de lovering usot l Juni hinderuiteen welke religieuse van verschillende richBpreekgestoolte en zetto bezwaren voor denkers tingen do eed moest medebrengen. De gemoedel;jko orthodox, hechtende aan do letter, leest in de bergrede: ?zweort gunsrlielijk niet;uwja zjjjacu nw noen z\j neen 'en wat daarboven is. ia uit den de:i booze." De moderne theïst zul allicht iet» hebben tegen deze formulo van het oude Godsoordeel: ?zoo waarlijk bclpe ui(j God Almachtig!" deze zclfverüoemin-;, deze aanroeping van oen onmiddelijk ingrijpen de Godtsliand, die niet mot zijno voorstelling van eene heilige, ceuwigu, ontfermende, reine liefde overeen komt. Zelfs van de ernstige atheïsten cnabstentionisten zouden do ecnen bezwaar hebben con naam God to noemen, die bun niets wezenlijks voor den geest brungt; de anderen niet willen zweren, waar zij voor bét heilige dat lij erkennen nog geen formule hebben kunnen vinden. Al dezen alzoo 'lullen, uit verschil lende beweegredenen, den oed moeten of kunnen weigeren. Na deze rede, even als de vorigo mot luid applaus begroet, had men gehoopt van een of anderen kant eenige bestrijding to ondervinden en eoh debat uit to lokkon, waardoor van zelf de zaak meer a fond behandold zou zijn, de bezwaren n«gega«n on bet vraagstuk. moer van alle zijden beschouwd: maar do nitnoodlgingcn door het bestuur aan êenigo welspre kende voorstanders van den ecdsdwang gericht, waren zonder gevolg gt-bloven, en .niemand ook gaf gehoor »an ilv herbaalde oproepingen nn <lfln voorzitter, zoodat bjj opstaan .on zitten de motie bleek .met bijna nparige «temmen aangenomen te zijn. CIT'DE MAA8STAD. l'otterdam, 3 Novemlwr. Tot da zaken welker regeling alhier de vergelijking mqt andere grooto gemeenten van ons land veilig kan d'iorstaan, mag ook de uitgifte van het officieel ver slag dor raadszittingen gerekend worden.. Moot men te Amsterdam, blijkens de onlangs gehouden begrootingadïsknssiën, weken en zelfs maanden wachten voordat liet ofncieél verslag hot licht ziet, bier kan .men steeds, behouden» enkuiè 7eor weinige uitzftnderin^en, Zaterdagavond reeds het verhandelde in do Zitting van den daaraan Toorafgnanden Donderdag lezen. \»n hoeveel belang dit l», behoef ik zekor amattrilamsche lezers niet aan to toonen, dio al het ongerief ecner nitcmuto vertraagde uitgave bij er varing kerincn. ? Onder die zeer weinige uitzonderingen is hot hogrootmgsdübat te rangschikken, dat gowoonlijk min sten» dno zittingen in beglaff noemt en dcrlxalve op zön^-roegstjoerst Vrijdag«niiddag8 ómstrcck» Snnrio afgeloopon. Dit Jaar werd niet Donderdag» maarVrild»g« eone avondzittlrig gohonden (in welke zitting do begrootms overigens afgedaan ven», zoodat hof-irMrl'. s*£n *erwono««»nB k«n wekkon.dathodonmiadag hot geheel* Tcrslag nog niet verkrijgbaar was. Ecbtcr ontbraknof.-s echts dat dor avondzittingthetwelkniette?A» "«««"SfnlbK reeds morgen rcrwaeht mag warden Maar hoc dit zrj, in elk geval Torschijnt het te laat om, zooals mijn voornemen wan, aan eeno gedacbteowjssoling, tnnscbon den heer Mnller end? wethouder Eickma geroerd, eeDltte opraerkinecn vast °' J?'1»» «k daarvoor^met juistheid zoumooten [lalun iu deii weg zuuüi'it leggeu/ gaf dtanluidiug tot )cuig debat, maar reeds iu du avuii Jzitting van dienzelfden dag kou du burguiueestcr duzu vrees verïauuun cu inet zekerheid verklaren, dat uieu op dat mut volmaakt gerust kon zijn. Met lottrurdigen jv«r had du beer Meiuesz zich tussl'huu huif 5 uu ialf 7 uur diu zukerheid vurschatt. Du heer van titolk toondo zich iu dit dobat ipposaut fframf mime van plftu C zelfs na de uanicming van dat plan door dun raad, e:i uit ctm n duzi'lfdu zitting nog ingekomen adres blonk, dat lij niet alléén tegen die beslissing van den raad racht to reagverun. Evenals de adressanten beroept y zich op do. in du stukken, butrukkelijn yUa C, ?bol ou f de u i ou w e havens," en tvuugcut hy dat dio eerst gegravuu zullen «orden, vóórdat mjt du litvuoring uou bugiu gumaakt wordo. En «rat is er nu van duzu ?boloftc?" Du directeur der gemc-<.-u:ewerken, do heer ds Jongh, zogt iu zijn rapport van 31 Maart 11. o. n,; ?Wij zullen verplicht zya büineu niet te langen tijd een nieuwe haven voor du Kijnschepen to uiakcu," cu terwijl uit niets biiegisnaaail >iykt, dat door B. eu W. ergens auu deze uiL-umiig do vorm ecuer ?bclotte" is gegeven, laat de diructeur ur integendeel onmiddellijk op volgen: ?Waar cn boe leze moet gemaakt worden Iu eft met plan C niets e uiakeu." Me dunkt, in deze « .. orden ligt rcuds de >eschikking op bot bewuste adres, hotwolk in handen ?an B. en \Y. gesteld is om advies. Eenige regels hooger nog heeft de directeur in hetzolfdo rapport reeds brj voorbaat do adressanten beant woord, waar hy de tijdebjke buiten gebruik^ teJlüig der Jlaak voor de scheepvaart in hcrUmeriug brengt. De jouw van du nieuwe viscbuiarkt, cn, iu verband daar mede, van ecu nieuwe kcizerabrug maakt dit voorgmiiuen tijd nuudzakeiyk, en touh ?is de binnenlaudsche laudcl niet verplaatst." Dit antucudeut inderdaad >cwyst dat de belangen, waarvoor adressanten b.'nadeeling weezen, bij ons dagelyksch bustuur en dun haveumeuster fiiüif zijn. Sedert ctne week ongeveer U de Blaak weder door de scheepvaart in gebruik gunomen en levert zij als j vroeger het levendigu schouwspel op. dat aan dei Rottcrdamscbe havens zulk eenu a.amrekkeiykheid geeft. Ongeriut hoeft de tijdelijke aisluiting unyetwijl'eld gegcvun, maar wiu zou er nog over willen klagen, nu mon ziet wat er daarvoor iu ruil verkregen isV Een ninkc, breede bascnle-bru^, ter Vervanging vuii een natiwo, plompe ophaalbrug, cn eeiiü verbrceding van den opeubarcu weg, waar cen eenigsziu» eorpulent menseh vroeger aan het ge .'aur blootstond up OiiZAchtü. wijze tnsscheu het bek der uidu vischuiarkt en een vourbyrijdenden truiiiwagen beklemd tu raken. Als eenmaal de nieuwe visclimarkt gereed is, waarop nog in den loop van 1832 het vooruitzicht ia geopend, da-a zal men nog beter deze laatste verbetering «'aardeereti, en hut ongerief der tijdelijke afsluiting van het viator der Blaak zal spoedig gubevl vergeten zijn. Zoover zullen wy ook na du uitvoering van plan C wel komen, cn In afwachting daar' au zal mea ver standig doen geduldig do kluchten en grieven tu dragen van ben, die du bezwaren aan dat werk verbonden maar niet anders dan door een vergrootging xonden vormen. Breakens is dooreen geregelde stoonibootdieust mot Vlusiugen verbonden, on Malde sterking, de buitenwijken dor gera»*nte t« doen be waken dour riiksvtldwacht uf marechaussee. .. = , ? Zoo vur uiovst 't al«e«r kouten! Eu thans door hut gheiu ligt aan dun spoorweg Brugge?Ci«ni. Uubi .plébiscil" genoodzaakt, gingen de ooguu van K. l' een atatiou van de lyti Ter Sauzen?Bi. Xicolaas en \V. eindelijk open. Om nu den ttuhyu aanteneiucn ter^vyi mü.i vau Walzourdcn pur atoouiboot Vlak di» uieu niei haudelt, d»»rtoo ' ' ' i?...... hut waru gedwougou, maar uit or in de Uaüdszittiug van bedeu hul volgende voor?tel van B, eu V»'. :~' " ?* ' ~ ^ ' .- -------- v ---------- . ou door du mwouor*, alu beruikt, eun station tusschen üoes en Bergen <jp Zoom il eiguu iuitiatiuf, kwam Hoe dit zn, de onderneniera vroegen e tbsidie tu zij, d« ondernemer» vroegen . eon bedrag dat n wel nooit dachten te zullen krijgen .. ._ ... ? ?Een proef te uumen tu.-t üadepuwerda Btatau twanoelden in hun voorsteldt» de politie l>t) nacht door a^unten te doen plaata sommeu, en het gevolg van dat alles wa» dat ?wegens hebbeu in li«« bewakingskringeu. l>unou zullen den haast der zaak" in het laatst van Mei eaue uoudig zjjn '20 auunteu a f Tla,? pur hoofd ? buitengewone vergadering der Provinciale Staten f l».5'jlX?. Veertig nachtwacbu zullen kunnen vur- werd gehouden, welke eene jaarlijkucbe toeUge K« dun afgeschaft, die 15 O. per uur dieuat k<uit«u _ durende tien jiren tuezeide, voorUretkens-Kaldeghcm ' 8780.? ; blijft f 'J830.? muorduTi, uitgaaf." : van f 5OUO eu voor Walzoorde-Hufet van f *SUU, mifc Eindelijk dan zal er, by wijze van proef, ducb duir bebuighvbbende gemeenten of anderen vot nluchts gedeeltelijk gebrokon worden mut ?van Al- eerstgenoemde lijn f 150J en voor de andere f 12i'o l'ben'a uaclitwai-bt", en bentajit or alle hoop, dat gedurende een (,'elljlc getal jartn wt-rJ b«»cbikbaa wij dozen winter ni«t mci-r zullen blootgesleld Wor- gentel.1. Met deze sommen namen de uniernutuera den aan het brutaal gevuld van inbrekers, di» dwr volkoinea genoegen. _ godrcvuu, uiuar al te gemakkelijk moordenaars In hel vi«rd« en worden. Wij vleiun otw d»n ouk dat de Oemseuteraad do vereiaclitu som digd, zal goeddoen. HLl te gemakkelijk moordenaars In hel vi«rd« en vgiile district (zob i 4 duit ook dat de Oerneeute- naar du uudu indoöling in dvn rcgC'l w n tot dio proofuvming btuoo- oostelijk JSoeuwsch Vlaanderen), was met t uigtnbelang, dat zeker vule moeite door den voor geen teleurstelling t< district (zob noemt mou ' wwtelijk en .jet heel w»1 ig terug dein raadsleden, diu mot aardsehe goederen gezegend zenden ijver van onkulen hut nnodigc* geld gevonden ?ijju, bij die verliuoptv UiuorJcru veiliglieid üebbcn, zoodat de voorwaarde der provincie was vervuld on uug met eouigun «rond de voorspelling niet gewaagd men dagelijks dacht te hooren dat met kracht aan doeu zijn, dat zij, hou gretig auaurs in hut den aatilug van beide wegen was begonnen, voor»! , , altijd iiitattllen, nu eens lullen tmiuvn, 4'>or om ttit- wijl du titateu, met profutiiichi.'!! geest bezield, vorkureu als zij zijn ou du belanden <lur iagezetenun hunne hulp de wyze vuorwnarde hadden ge»[«)J tu buuartiguii, die eervolle roepmg tu begrijpen uu ?dat beide wenen uiterlijk l October 1881 in exp^oiur aan voldoen. DJ Wethouder Van Slevlta, diu by de hesprekin tutlu zoud<n ..J n. Deze fatale termijn is vonrnld eu ik kan ndetnm >pzag l _ _ liigaaf vau f IX.OOO, als daardoor vun beter geboej zullen" niet Bèbt ^n*OT~wrtrdën""hernaaid~ tenzij men KOU wurden j-erkreg..-^ gelieve ui 'i uu« te boaduü, de beat» overtuiging hebbe dat men met i-rnstigur en voor 1 ^.^-w--- - -L- - -r. , ? Vb-. -J v ? vt «u'ntMQ UGUW*; u at do bi..k--ndu zuungbeid van dat raadslid hem er plannen z»l te dusu hubbön. illuen toe aanxpuuit om zijn sieui ie vcrbetten tc-gun Waaraan U dozv teleurstell Ie vurkwistende wjjze, «ra«r»]> de achulenboaw in Du beide bovengenoemd ?»,mmvu »uluu leze gumevnti.- vrijen teugel schijnt tt- hebben, iniar onder den inbreng cener Briwselscbt- iiuatschappn, net als het geidt eene verandering len «oek-, ,liu Soeiéte des chemitis do fc-r veonomiqavM Xêerlaüdais. luodig is ja gebiedend nojdig en zeker zal de welker statuten te vinden zijn in het bijblad van dcu ic-or K;outap zyn stom gaven lol goedkeuring v»n DulgUchen Sloniieur van 23 Juni 1SS1. Behalve nog Ie som, bestemd tot verbetering onzer politie. eeuigt-n moeilijk te svhaiteti inbreng en eene luttele t bprei-kt vau zelf dat wij allen bet ie punt van, 8oui gelds, vind ik daaronder ook vermeld een iet voorstel van den Burgemeester beamen: ?rfe stoomtram Miadèlbnrg-nmmiren en parfait etst moeitlykheid vm litl ?wil;, aantal .jrtfli:),tr; d'ssploiiatton, eene ISn die reeds eene geschiedenis f tl Ir riiHlfti vwr de betrrkk'ny i-nn voluit' heeft, , d ich beseffen wij wel, geacht* burgera, dal l Duor d« .drie gemeenten, Middelburg, ht-t tu^ehc-n \T) zelf, dat het volk daarvan de oorzaak is. Hoc tgdi; gelegen iViubnrd ea Vlusliun.-n, wepl vour h-: a»n?X. r Jen bij ons de politio ascnien behandeld? JU-u- ivg({Bn verdunning verleend in den zomer van 1S79 schuil, die ^nkel dienen om de billijk gustelde politie- aan J. L. Gruber. die thans ook betrokken is in de Brusselacbe üneJkoopi'-spoorwegen-maatschappij. Eene glaa zien. De raadszittingen van heden leverde zeer weinig bclangryks op. Do dichter dur idylle in bot .V/Vmr» i', d. DIUJ, wien het ?eenvoudige houten gebouw" in de Oude Plantage klaaglicilcren ontlokte over den afschuwelijkon ?geest des tijds", beeft bij onz i pro zaïsche raadsleden weinig veurklank gevonden. Mut 25 tegon 7 stemmen werd besloten by openbare inschryving Jen grond tu Verpachten, tot dusver bij de wed. Rumpbortit tegen een huurprijs van f230. ? in gebruik, en waarop te midden van cene meer dan primitieve omgeving een v«rverschingslokaal geplaatst is, waarvan ik «erdur alles anders verwacht ha J, dan dat htt , uoit aanleiding zou kunnen .geven tot pathe tische ontboezemingen over zijn ?harmonie" niet heer lijk geboomte en eun prachtig riviergoaicht. tiinakcn verschillen, maar waarom men in de Oude Plantage even rustig zou kunnen genieten, aU er oen niet , ververuchingslokaal verrgst, dut moer beantwoordt aan hetgeen men daar kan verwacbtuu, zooals de heer Muinesz beden in de raadszitting zoido, is mij niet volkomen duidelijk, Ktem ik dus uiut in met dun tchilfmei-ifelir» schrijver in bot Stemt* 'r. d. I>ay, hiervoor ben ik hom toch uit den grond mijns harten dankbaar, dat h\j de velu lezers van dat blad opmerkzaam inaaktu op cen beerlijk plekje, ? cunu oas«, in do llotterdamscho woestijn, ? dat maar al tu weinig aan du bezoekers der Maasstad bckund ia. Wat natuurschwii botreft heeft Rotterdam niet o]> veel cdulgostuenum in zyn kroon te wyzen, maar de oude Plantage is een juweeltje van bet helderste water. ' G' ,UIT DE BOFSTAD. No. 74. Do Haagsoho ooievaar wordt wakker en zet zijn beste pootje voor. Toen rtoJs, ia yerliik'n jaar, èri n.rg voortdurend in lokale en andure bladc-n mut rvvht de stat' werd gubrokcn over den ouhoitdlwrun tot-stand, waarin de ingufcetenun vorkeoren on het vermour.leren der onvoiligtieid, als oen gevolg van du onvuldoundu politie macht alhier, werd er cinJulijk besloten daarin ccno verandering tuh gucdu tu brongun, én allo inwonon venianten dan nok du op handuu zijnde poli tieorganisatie, den uitroep niet kunnende weerhouden : Kindtlljk!. Doch zooals het ' helaas hier 'maar al te i t .1* ?««. litrwui v? --- »«???«-??» "-*«*vHcn .iiuHii cn »r* ,V1.8 «ebTOikt "o^. dat ieder oenlgszins wgezo^dagbladlezor weet wat daarmede l«d»cld wordt. Eeno opmerking daaromtrent kan ik ochtornn rood, maken, omdat 't boven eiken twijfel i. «rhlven, dat do wethouder de juistheid erkend hesft van oenó ?.eledon "Polbaar gemaakte opgave van hot ? w . n o «antal klndsron, die wegens «ebrok aan rnlmto mot dikwijls gaat, baarde de berg ook toon weur venu mul», on schoon hut Dagulijkach Bestuur maar abso luut niet m»t zjjnu ingutvortulilu traditie to willen jrckcn: Mijd half «tfk dueii. Er wurdun vier agenten in rang bevorderd ; . . . zij kregen, ovenals een adju dant dus. koning», con tres (hier van bljuwe zydc mut eon zilveren kwast) over do verhoogde borst on den inbrekers zou .daardoor . du üchrik om 't hart goslugon zijn! Hoe dooriyk, bedroog men zich \vucr on werd hot spreekwoord dubbel waar: ?Zachtu chirurgjjns maken stinkende wondon": 't Had er wel iets van of mon do .ingezetenen al» kinderen hcschouwdu, wier handen licht te vullen zyn. Gelukkig waren er mannon in ons midden, dio zich niet mot dat kluitje in 't riet Koten stnrcu, un toon er in één nacht op vijf plaatsen tegelijk werd ingtbrokén, bogropon do ingozotonen dat zij zelf du banden nit do moaw moesten «teken, '(liegende, dagbladartlkclon on alle korrcBpuridenten uit do ooievaarstad doopten de pon in de gal, dio do gemeenteraad door ititlt te doen tot beveiliging onzer hnizcn, by elk monncli droppolsgowijzo inspoot. Eonigo hoeren belegden ocno vergade ring cu daarin word besloten urn de H.H. W. L. A. (icricko, inapcktour van de artilkrio dor mariho «n Jhr. E. A. O. do Casombroot, gop. luitcnant-gcnoraai, af to vaardigen naar don burgomocutor, ton oindo mondeling aan te drin'gon op verbetering, tonrijl men bovendien cen verzoekschrift, aan don raad gericht, ter todkoning logde, waarin o. a. gevraagd werd: lo. dat oono reorganisatie dor politio wonte ter hand genomon in dier vooge, dat mot hot stelsel dor nachtwakers geheel worde gobrokon, on hjt 'toezicht /oowcl dus nachts als ovor dag door oon zolfdo politiekorps worden nitgcoofoni], 2o, dat allo maatrogolcn' worde gonomon, dio kun nen strekken om het gehalte der politie to verbeteren. 3o. dat in afwachting daarvan, reods dadelijk maatregolen worde genomen om do veüigbold van de bcwonen der residentie te verzekeren. Tevens werd tot don minister van Justitie hot verzoek gericht om, in afwachting dar gevraagde ver erorjeiüugcu te handhaven, overtreders aan te houden -?u te zorgen vuor onze Veiligheid, beschouwt men als onze vijanden, en weinigen slechts beblfen een -;ou<l wouril, eenu vriendelijke bvjeguuitii; over Vyor ie ~f!it-t'tin'aH!ti-i'"", een woord dat hunne waardigheid e.'ntmlt, docb waarup zij, als eon ?eeretitul bij uittemeiidbeid", onlangs zoo terecht door ?Tuon" in iet llutierdauiw.eh Nieuwsblad guzeg 1. geen aanspraak '.ntiuen maken, omdat buu helaas .niaar al te <lik\vüls lojr ilu^ tegenwerking van 't publiik, daartoe du jjeegenbeid benoiueu wordt en tevtu*' ook alle ambitie u gevoel van eigenwaarde. Mugu du draiikwet, diu hcdeïi in Werküig treedt, n waarvan njui zooveel goed verwacht, er dan ieuns toe leiden dat, nu er door on* verbeterde politie ;evraagd wordi. wij ook niet langer onze *teui wt-i!.c-ren aan hen, die op straat buu in 't geheel «iet te ten(j !en i'l.eht Tvrnilleu. Gij werpt mij? u-gva, uu 'k get-f het n gaanie toe, dat een gr«>ot 'gedeelte onzer politlcagetiteu wtiuig beschaafde lieden zijn. doch neemt er eens du proef van, un gij zult ü"t ontivareii dat zij, bij den minsten Pteüü vuu bet pu bliek honderd percent stijgen iü giiwlu houdanighuden. Onder lettt-r F, van du strafbepalingen in «UDronkwvt genoemd, komt voor, dat bij die zicb in ketinelijken staat van droukcoeclisp op deit opcnbnren weg bevindt, zal worden in<jni*k?titl un dat de «trat zwaarder wordt als die dronkaard bet vur'.-jvr bulemmert, de ovde verstoort of de veiligheid bedreigt. 't Is niet fatsoenlijk, hoor ik u zeggen, om sis een agent' cen' dronken man aU het waru uit de handen vau ?'t gemeen" moet scheuren, be:ü te helpen, door ook de banden uit de mouw te steken, maar guluof me dal alsdan een enkel verstandig woord toeli won deren kan doen, duor het volk onder 't oog te bren gun, dat zij voorwaarde der concessie, dour Je gemeeutu Middel burg gesteld, was dat men vóór l Januari Isil bul wurk zou aanvangen. Van een termijn waarop de weg moest voltooid en de lijn in exploitatie gebracht zijn, mut daarbij behourende strafbepaling, is in d* voorwaarde» geuti woord te vinden. In kinderlijk vurtiouweu op dun «rnsi van tramweg-coneessiouariSBun, in klaarblijkelijke ovurtuiging dat hut In-g ip Gründuiig nooit over onze grenzen is getrokken, baèden bnrguuitfester en wetïiotiders zulk oen ti-rmijn niet noodig geoordeeld, cn geen der hvaalf in dr slecht bezochte vergadering van S Autrustua 1Ö7Q aauwe^ige raad^ludeu op du gedachte dat een gemeentebestuur verplicht is aan concessie-aanvra gen de JuiuischroeVfU aan te leggen, al ware hut slechts om van den ernst hunner bedoelingen de proef te neaic-ti en een sla^beftu rt' stellt-ü voor verwurj)elijken handel in conucssii'-n. De termijn vatx l Januari werd later verlegd naar den leu April, een ominuitzun dan. en. in du laatste dagen van -liaan werd inderdaad bet werk «snguv«ngen. Op de markt te MidJulbnrg voer hut stadhuis werden, onder grooten toeloop Jtr vrnolijko straat. jeugd, twee spt»r*taven in deh i:ron-l jjelesd, die gedurende ettelijke weken hut i-unigv zu'litbaru teeken j waren van deu aanvang der werken. Eindelijk kwaui ' er Voortgang. KaiU werdvn aangevoerd en nien begun ze in den weg te bevestigen. Deskundigen slite^en het werk gade. en begrepen niet boe spoorstaven van deze constructie de locomotief zouden ni<jetendrain.'n. die, ouk bij zeer lichten bouw. toch niet v«-l minder daü acht ton weegt, en buu twijiel wurd evn beden kelijk. hoofdschudden, tot-n er locomotieven warden aangevoerd van 12 a 13 ton gewicht. Bcdenk.daarb\j en altijd, diiar waar wjj een aguut zion strijden |jn plicht cn-zulk* dikwijls tegen eene domme \\'Ü, die aandringen op verlieterdc politie, moeten dus voorgaan om onzen zt-delijken steun te verleenen. overal voor zjjn pi menigte, die door een enkel mannelijk woord overtuigd uu tot bezinning gebracht, lot deu ?rijand" overloopt. Dat gevoel aan te kweeken is de plicht van elk recht geaard burger, en zooara bet volk beseft dat een ,/lievcnvanyer" iemand ia die onze medewerking ver dient, zal' uok dat volk, .evenals iu Engeland, meer achtingkrijiA'ii voor onze polilic.Danzal de tijd niet verre meer zijn, dat ftitsoetilijke burgerzonen zich niet langer schamen zullen om als agent van politie dienst ie doen... onze polilic moet de eercolte retraite worden voor flinke onderofiicieron, die eeno civiele .betrekking begcereu. Telkens ala eon sergeant dc*n dienst verlaat, behoort bij in do eerste plaais voor die betrekking gekozen te worden; de militaire tucht, waaraan hjj jaren gewond was, zal hem een waarborg boven burgers zijn, dat hij stipt ie in do vorvnllinR van zijn mociclijko taak, waarnaar de bezoldiging behoort gcêvenredigd te zijn. Een Illnken agent, stelle men' op 'prijs en ala men commissarissen van politie, die onder den hoofdcommissaris de kamraderen zijn, \vaarovt-r de ??raarlilni> onzer Vuiligheid loopt, Iractcmenten geeft, hooger da» ? aan menig Uofereudürirt Van een ininwterif. dan moet tiifii ook de -tindji-a" van dio kaïunuléren' ?t^)ed onderhouden". ?/ïituf tCaryrHt, puiat <if Suiititex".. ^ zonder tlinke bezoldiging, gueti dinke poliiie.' doch de gemeenteraad behoeft daarom, zooals hedt-u by de voorgestelde uitbividlng van ons politiówczen uie.t dadulijk de hoof.lolijken omslag-betalers te verschrikken door voor to 1-pioReIcn. dat rocer agenten ook dadelijk alweer cen kommUsaria .van politie cn eenigo iespectcura, Iwnevcn» een nieuw politicgcbonw voreiachon. 'k Kan er niet over oordculen, uiaar 'k. meen wel dat van cen komriiixsaris van politie, die ?3000.? traktement heeft, kan Kuvordord worden, dat hjj nog onkolu manschap pen meer vóór r.tjnü. rekening m-cirit. De, resnltaton, tol nog toö verkregen, zijn niet zóó schitterend, oni xondvr nlag of utoot uit te umken dat zij reeds ,le f°*l irrrf.' leverden." 'üGravcnhage;! Xovomber'81. J. A. de Bergb. CtT DE ZEECW8CHE HOOFDSTAD. , De-lijdenngftiehitdeHig van een TratHtreg. OU zult bet mij mm-ton vergeven, maar mijn eeruUbriof kan niet nazonder v-roolijk z\jn. Het l» ecnc lijdenHguscliiodenU die ik n moot vertellen; aan wulko wbtcr de komiaclio zijdu wel ontbreekt. tn onze door brccdc .waturcn doorsneden provincio in de vermeerdering cn du goode exploitatie van de middulcn'van vervoer, haam meer nog dan elders. cerie levensvraag voor mi-nigo afgolepen «trork. Weinige zaken wonlen dan onk mot eone zoo leven dige bc-langxtclling begroet aln nieuwe plannen! aan vragen om concessie voor nieuwe verbindingen te land of to mitcr, en hot bestuur der provincio ia nimmer karig geweest om gezonde ondernemingen met tlinke subsidiën te Btetlncn, wanneer zij ton dool linddon cim doqr do natnnr afgezomlerd doel van hot ' oon apnorwcgstation te verbinden; «> kwam ook in het vorige na. Staten con verzoek in van '.' lar by du ProvinBroerH en E. Lc. baigilp, om eon snbsidio nit do provinciale kan tt> i-rlangon voor twee stoomtramlijncn; ucnu van Bruskens naar Maldvghom en oen» andere van Walzootdon naar Hulst. Indien het al niot Iwwczen kan geacht worden dat leze lynon rlnanciccl levensvatbaarheid hcbbon, hot i'jj'endcel mag ook niot worden aangenomen; want beide» «luiten mot hnnnc uiteinden san bestaando nlddolon van vervoer, tusschen wolko zij do voroonldien _ den a;;oiit met moj-on tegenwerken, en nog." dat de tram moet bmpen' over een bij het graven dat d:e dronkaard een slecht mensch is. die 't seld van hut Tfexingwli-Xiddelbnrgüvh kanaal, dus vólir verbrast, waarop vrouw cn kinderen niet hongerige | ongeveer tien jaren, uit verscb gedolven grond aankaken zitten te wachten en het ten minste voor het j gelegden weg. Men zag echter bet werk da-elnk» gevoel van die ongelukkigen zeker minder stuitend vorderen en sommigen krege:i er werkelijk g..eden t*, aU hij zijn ?roes" uitslaapt in 't politiebureau, in i moed ' 'Ji '"* -'? ?"" ' "- ' plaats vau, bevryM door 't volk. naar zijn schamele wo ning te slingeren, waar bij vloekend zijne vrouw uuahan?deld en by de kinderen cen gevoel van minachting en walging opwekt, ilat dikwljU de grondslag tot hun eigen ongeluk wordt, 't Terdierlijkt in de bongste raate en doodt elke goede kiem die 't kind .-rhan be zit, 's Morgen* ontwakende op 'tpolitivbirean, zal hij zich dan niet te schamen hebben vo*-r .zijne kin deren ...:, hij hteft zijne vrouw niet ui.'aUindeld en als zij verstandig is en hem zijn iraugcdrau onder het oog brengt, kan bij tot inkeer komen. op. dat het nieuwe vervoermiddel spoedis; In. volkomen «taat van exploitatie zon zijn. die er de pourten van bovengenoemde Vennootschap voor moest ontsluiten. Er kwam echter een kink in de kabel. SiemiLd echcen er aan gedacht te hebben dat eene bnijj van de gemeente, waarover Volgens de politieverordening geen zwaarder vracbt dan 2000 kilogram mag worden vervoerd, wel eens niet bestand kon blijken tegen het gewicht eone'r locomotief. Lang* lógisehen weg kwam men tut de overtuiging dat het wenschelijk zou Z(ju deze brug te versterken. Burgemeester en Wethouders namen de voorwaarden der concessie ter hand en lazen daar: ?Alle schaden... znlU-n door de gemeente zélve hersteld worden, terwfll de adressant verplicht is de onkosten volledig to vergoeden. Hieronder worden ook begrepen de veranderingen of vernieuwingen aan bruggen of andere geineentewerken," enz." Over een voor zijn vak berekend deskundige be schikkende, droeg bet dagelijkscli bestuur dozen op om een plan to maken. dat. bij voldoende behartiging i van het door de gemeente vertegenwoordigde belang, l voor concessionarissen uictJbostbiardVr zou zijn dan' strikt noojzakel" gereed cn wat Ijjk bleek. Het pl»n was sjMiedig gealleen was dnurder geworden, wijl er in was voorgeschreven dat het werk slechts lldagcnj zou mogen duren en do aannemer moest voorzien in i i'one behoorlijke hnlpbniR voor voetgangers. Tot de i aanbesteding werd, in het belang der conceeaionariesen.! ten spoedigste overgegaan Zoo had het kuunrii zijn, maar .zoo was het niet. Zonder machtiging van den gemeenteraad irerd afge weken van de voorwaarden der concessie. Men liet öe concessionarissen zelve het werk verrichten; men stolde geen eUch van eeno hnlpbmg; men bepaalde jïxion duur voor de sluiting van dezen rerkeerswcgj mou deed hocgcnocmd niets en liet de been-n van den tram naar bon eigen zin begaan, zoodat aan de brug een tiental weken of meer werd gewerkt. Ein delijk, was du zwaru arbeid afgiOoopen, i-n zoo n»»r alle .tevredenheid, dat een paar schepen die in goed' vertrouwen, door do brug waren gevaren zich gedu rende een paar da'gen den terugweg zagen afgesloten. Want 'toen men de dubbele brng wilde opdraaien, vlogen de tanden uit het kramrad: men had zware ijzeren halken In do brug gelegd,. maar vergeten do tegenwichten te verzwaren'. Ik hoor ile vraag reeds opperen of or in al dien tijd over deze zaken niet een hartig woordje in den gemeenteraad la gesproken, 't Is vreemd, maar waar, Keen der vroede mannen kwam op het denkbeeld dat er aan dat allen wat haperde, waarmede gemeen tebelang was' gemoeid. Terwijl men in koffiehuizen un sociëteiten volkomen op de hoogte.der zaak «as; terwijl deskundigen in het bouwvak meesmnilend hot werk aanzagen; terwijl 'menigeen mompelde: Ich wolli' indesz wohl taneend Brücke bauén, 'scheen men, waar in bet openbaar werd gesproken cri geschreven, de rustige leer te huldigen: . Ocduld irill bei dom Wcrke sein. Om kort to gaan, de tram rijdt nog niot, althans niot tot Middelburg. Van VlUsingen wórdt dacdlyka een paar keeren gereden tot de grons der gemeente Middelburg, langs dezen weg van enkele kilometers, waaraan in overutemming met do strengheid der ge stelde voorwaarden, vóór l April is begonnen. Waaraan Is dit nn te wijten? Ik stoldo dezovnag reeds nopens de beide andoro lijnen, echter niet mot hei doeV om zo hier te beantwoorden. Do geschiedenis ' duidelijk genoegen..... Kampen benijdt ona. ung ctmo bijzonderheid ter aanvulling. Het ticetnnr der Sociótu anonymo, dio ik reeds noemde, hiuld dun Sun October euno vergadering te Brussel, Daar namon na eenige gotrissoldo ophelderingen, of iiiisschioa wol omJat oplioldoring ontbrak, oon com missaris, vier Wen van don raad van administratie .-n do diroctonr der maatscbappy, allen Xedcrlandérs, hun ontslag. Onder bon waron do drio heeren die di'h voor <lo goldolijke voorbereiding dor belde Vegen in Staate-Vlaandercn zeer loffolijko mooito hebben ^ogovon, en dio hnn plannen voor luit welzijn dor tirttricton nog niot hebbon laten varen, want oen itunnor vrwg reeds ocno nicawo concessie voor de lijn Braskene-Ualdeghem. Torfris ik mtj niet, dan i* than» de heer örnbor, houder «lor conceuio VHs?ingoa-MiddelbUrg, de oenig qvorgebluvon Kedorlane in dexe comblnaüo van Belgische fabrikanten «n apevulauten, wier bedrijf in menige gemeente van om vadurhind, zoual geen storm, dan uioh e»a fri«»chu brios vau openbare verontwaardieiHg M» hebben gewekt. Doch indien zin waait het bier zeldem. De op«nbar« meeuing der bnrgew van d«ï«go*d» ntad uputat och ui eun aantal grootere en kloinei» deolon, zorgvuldig bewaard ui hermetwuh gtttloten doosje». Is eun zekere kring bijoun, waar g«B verraad t« duchten is en enkel adepten togenwoordit znn, J»u zet men de doos wagewyd open. I» het gezelschap echter gemengd, dan krijgt men hoog«*eii« dtt kleur van het doosje te i»n, oï hoort ?en «*o zacht getint verhaal omtrent den Inhoud. lot den bodurn kout m»n dan uuoit. ^" al» een enkelen keer die angstige terughoudendutid door oen onbezuunene wordt verbruken, schreeunt bukrompen en elgenznchtige deftigheid: anathema! CIT DE GR.VAF8CHAP. De ffymuaiium-ttftttit, Hlldubnnd's neef, Bobertus Nurka, heeft aan z(jn iuaahg«naambt-id eeue populariteit te danken, «elke luren zal zoolang als er in Nederland of daarboiUn nog benxiadering voor litteraire mefatantaUMU W ?inden u. En bet zou my buvraemden, wanneer hU mbUïk, dat, tuk op een complimentje wegens «nugïerhuid, «teeds in tik beeld terstond een portret zie», uiet altoos iemand wist aan «a wijzen ? met verwaarloozing.der chronologie ? als het model dut enmaal voor lieou geposeerd hteft. Bij d» aanijïiug zal het nochtans zaak zjjn, niet te vergeten, lat JUJ-ka altous onaangenaamheden, maar óók ? viak traarktilea zcido; dat bgv. zgn ?Ik mag wel uo n maneschijntje" voor dm bloemliefhebber met ?en winkelhaak in zijn pantalon, een niet onverdienteujlte bestrafling was! Hut z*l mij uiet verwonderen aja het Dagebjksch iestaur onzer gemeente in 't vervolg meer dan eeLl gelegenheid zal hebben om, even als die winkelhakige, en kleur te krijgen als een cactus speciosa. De tömbm toch heeft heden den heer G. J. Yerbnttt augewuen ala lid van dun liaad, en zoo iemand, au i» dij de man ou. alle handigheid aan B. ia V ten spot, anders onopgemerkt gebleven ?mantchtjntjes" aan 'tziinlicht te brengen. Er zijn, geloof ik, weinig Zutfenaare. die zóó ttit« ernend op de h>x>gte van de toestanden onzer stad n tevens ? Zui, weinig op hun mondje gevtUen, ijn. Aau die kennis van zakfta heeft d* heor Verurgt dau ook zijne verkiezing te danken! daarvoir ergeeft men hem gaarne zijn weinige ?aangenaam» eid." Volbloed liberaal, kan htj veel nut stichter, e meer daar stdtrt korten tijd op het plaatsje van en liberalen en wenuiiu makken heer Henn.v de eer Van Sispen i» kumea te zittea, een kitbtiliek wiens welbei-praakthcid ander* wel eena een bioloeerenden invWd op de toch al niet veel zeggende udere raadsleden kan hebben. Bij dv behanüeUng der bcgrooting toch zon bijna iet gesproken zjjn. aln die jonkheer Van Xispen ? u zjjn spn-ken een echte ridder en die het ,ik ga. n de oppositie." uit Je Vorettiuthtinl als wapen^preuk cbijnt te hebben, ? nier' t-.-ikens «n telkens zicb ad doen gelden. En al hebben .zijne zuinigbeidsetoogen ? waarbtj natuurlijk bet ondeiwijs vooral ' *gtldc-n moeit ? bij slot van rekening nieta -erkt. al is de cenceptbegrooting onveranderd angeuonien: - bei gr.«)tt- publiek, dat in deraadsenlagcn alleen naar Jt lengt» cn de animositeit sr apeeches kijkt, bad den mond vol van dien flinen meneer Van N'ispfn, die aan bet Dag. Best. zoo >»ed p'ï'it'l had waar 't op stond. lirsra'l!... Van den heer Verbnrsh verwacht ik leer d.n w.>rtls, worda. En daar hij met den oik beralvn heer Jtr. Foekema gekozen is ter vervinsinir an twee liberale leden van wi-lke de eea wetnnu.it.r as, bestaat er wellicht kan», dat we hem in bet agelijkseb Bestuur zien kom?, -waar hij met rijn eunis en ijver v(.ei gwds kan d,>en door de'lwstaande inkribakén v,H,rja; de liaad ze ziet, te belpen dlchtaaie-a vu te zorirt-u, dat er geen nitnwe ontstaan. Ik beweerde straks, dat bet jrros onzer RaaiUleilen ' ? kwader ure verlekkerd, schijnt geraakt'op (bïn bij. aam van den Vader <Ii-s Vaderlands. En inderdaad, r wurdt door velen vaak tj onpas gezwegen. Dit alt te meer op. wanneer eerst te oupae gesproken , Dat bleek toen een der nog't meest meesprekende laadsleden. de heer De Kempenaer, onlangs durfde >rekcn op eene wijze, waartoe te zwijgen consentee?n was ? ea dat votum van den geheelen Raad de ?hromeiykate gevolgen dreigde te hebben. De zaak betrof de curatoren van 't gymuasinm. Dere nricbting, waarvoor nu pas een nieuw, nog al fraai ebouw is gesticht, ia hier geheel ?op moderne leest geschoeid": er is een zesde klasse cn in deze moest onderwijs worden gegeven in dn natuur- en scheikunde. De leeraar der H. B. S:, dis deze vakken verleden jaar m de vijfde kla.-ec bsd gedoceerd.' was nu de aangewezen man voor de vijfde,i-a Je. zesde klasse. Curatoren droegen betu dan ook voor en proponeerden oc'h traktement van f 300.?. hoewel de Inspecteur der Gvmnania. overlpggende, dat die leerair verledvn jaar voor een klas f 400.? had gehad en twee maal twee vier i», f 40U.? ba J voorgesteld. Gekibbel in dun Raad. B. en W. vonden f400.? niet te veel, een der Uaa-l*le«leu echter meende, dat te dezen «pzichto Curatoren vroeder mannen waren dan de vroedschap zelve en het traktement werd opfSOO.? vastgesteld, tot ongenoegen o. a. van Mr Van Andringa de Kempinaer. En ook tot ongenoegen van den leeraar in qüaestie die eenvoudig bedankte otn voor f .300 d* lessen te geven, en lüerdoor Curatoren drons om, in overleg met het Da;,-. Be»t? een brief aan dea Baad teschriiven, meldende dat het college zich vergist had eu dat de scheikundige f 300 volkomen verdiende. Errare hiimanum est. Of nu echter de heer de Kempenaer. t* r<?el aict eigen voortreffclijkheiJ te rade gaande, de waarheid dezer spreuk vergeten heeft of wat ook, hi| paf na de voorlezing der eindelooze verontsehuldijjimismissive eea speech ten b«»te, ? in de volgende vergadering door «en ander Raadslid eon .sierlijk geformuleerde» philippica," genoemd! ? waarin van 't achtbaar Curatorencollege ?na zóó'n bandelwijze!" niets heel bleef. En op die speech, ? 't was een improvisatie, naar de heer De Eempenaer later herhaaldelijk Verzekerd heeft: zóó uit de monw geschud, ? op di* speech volgde een huiveringwek kend stilzw(jj;en: een zwijgen als na het voorlezen van een doodvonnis, een vonnis bij verstek altoos! ? een zwijgen, waardoor Demoathenes zegevierde maar waardoor de' Macedonië», in casn H. B. Cantoren zich dan onk zóó beleedigil gevoelden, daize hnn ontslag namen. Xn zagen al Je zwijgera in. dat ze zich door de .philippica" hadden laten hb.logeeren en daardoor «nood. ondankbaar en alles behalve in 't belang der der stad hadden gehandeld. Een 'motie tot herstel in oer werd aangenomen, Curatoren, namen het ver zoek aan to blgven goedgunstig aan, en om het on derwijs geen stagnatie te doen H'den nam de bedoelde leeraar. Dr. Goudsmit, ten »lotte ook de benoeming op f 300 aan, doch slechta Voor een jaar. Zoo liep de zaak mot een sisser at Het volgend jaar govp men echter Dr. Oondsmlt f 400 toelage en ilc Raad en bloe leere nit 't geval, dat zw(jgen *el. gnnd ia ntaar spreken altoos zilver en soma meer dan gond. .??.., . . Zutfun. 2 November, ' , '?? . J. ? ? K1JÜV8T. In het Grand Théatro van den heer ran Lier ver volgde dèzo woek Mevr. Charlotte Frohn de reeks liaror gastvoonteüingen. Door verschillende omatandigheden is het zeer wezenlijk talent dezei begaafde actrice, die vroeger nier met zooveel ingenomenheid begroet werd, door publiek en pen niet voldoende gewaardeerd geworden. Beide zullen in do gelegenheid zjjn zich schadeloos te stellen; nog een paar maal zal Mevr, Frohn optreden. Weldra zal een ?Oastapel" worden gegeven door Lndwlg Barnav. die tn Londen len roem der Heiningen hoeft gered, en bier o. a, Hamlet, Othella, en l'riil Aeotta zal spelen;, tentjl Zaterdag 5 November en volgende avonden zal op?reden de heer Bngo Bauer, orster Jngondlichër Held ind Liebhaber van hot Beriynsch tooneel, in Dit .Inne-Lite van Herwh. m DE BOTTEKDAMSCHE TOONEELWEBELD. Niet om nogmaals hot «acces to bespreken van Jann» Tulp, vermeld Ik dat die gelukkige tnoneel-ebepplog van Justus van Manrik door het gezel j'

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl