Historisch Archief 1877-1940
V
?>
??'? -V »'»?;<
.i jrf f T
? ** \if ?'.' -tU » J»T
DE AMSTERDAMMER
?tarkt itMrfpant EM Indbeh* specialiteit eo MM ver
Prokat
M 3W D* aaimeinhii d«r BtaattMgiooUaf. D«
bro«huw .Mant! «a AMttMttoa.'1 jLftrooring vu grieven
door J. A. AJbwUkgk «#* L. IL
dl.
in
Een Amstelbrng.
De Amsterdammers begroeten bij den voor
spoed, dtea JIUD stad geniet, den nieuwen
jaarkring net goede verwachtingen. De
uitnreidiDg, die de stad ondergaat, getuigt
vol«1wn<t<» v» dea bloei, waarin vele takken
- Iwilryl tjch, raofgen verheugen. Amsterdam
v.-i .ictr m OM Nederland een waardige
i Ut.:;* te '«yo en Nederland beantwoordt
?, p'o^ingen met dankbaar van het vele
;. 'i. IA komen genieten, dat het hier wordt
.:,. !.>? TKJÜra. De deftige Amstelstad, wordt hoe
lot.:..!- 'ioe meer een'stad ven vertier on
\v.nni.ik. Naast de vele schouwburgen een
o:eir..vr. Purkschouwburg, die alle in
deschastellen; naast het panorama dat zoo
cllo, een panorama in Vulksvlytstuin,
?i-,, ?.vt-zentlijk mooi is; het
nieuweTijksiM'Si'urn, zijn tinnen reeds ten hemel
verii tiende, het vondelpark uitgebreid, reeksen
vjil.i's in aantocht, een Broekerhuis met dool
hof aan elk eindpunt van den tramweg
lui enn il ander dattet trammen'aanspoort,?
w.-u uil men meer7-Op geen gebied echter
p i <:er vooruitgang dan op dat van hei
per;-(..? nv-j:-voer. Be havenboorje*, trams en «ta
lk ?..??',< fade rijtuigen, voorzien in een1>ehoeft6h>
IÏK '.oor eenige jaren nog niet scheen te
u:, maar toen de gelegenheid eans
gei verd, toch aanwezig bleek te zijn,
?. althans een groot gedeelte van de
! v,u f deze vervoermiddelen kan gebruik
;. i komen de buitenwijken, de gemeenten,
Oei. omtrek aan de beurt, om met het hart
-.. verbonden te worden. Het voorbeeld
i 'lei: gooiscben stoomtram, die goede
resulc levert, zal waarschijnlijk spoedig door
L.ikit: <:n gevolgd worden. ? Reeds vroeger
r,.viki.-t.' wij melding van de plannen van den
liev:!- Anders, die niét slechts een
stoomti-!ï<m>..i wil aanleggen om verscheidene
gei-.1 .'f.nii ii in verschilieBde richting, van
Amstel!.<ui plegen aan dc hoofdstad'te verbinden,
ti.jc dens doel tevens is een ceinluurlijn
(.-il do stad te trekken.
. NI.II- wij ivernewe'n. slaan de
Onderhttóde!, ij^n. rneljde. bij d? lijnen'betrokken
geir'en'ehestüren'ziser. gunstig en zet deze zaak
!ji.ir,r.n jtojft weer*ip dea voorgrond treden.
be-v
;'u\.
?M
:n
VOOR
ii
sullen tape* geraken tra eptieoto van eea
?aak, waipbty 3e rtad ea de burger^ ia
hooge mate belapg heeft. 4
In 4e Unie, ? openbare vergadering tegen 10 ets.
entree voor nlet-leden, te houden in Frascati; ?
cal Woentdag 4 Januari Mr. J. Domela Nieuwen*
bnb sproken *vtr het vrjJhandetteUet
' »\ ? '
- UTT Dl MAASSTAD.
?otteraam, 29 Deo,
&?**? ter dMr ttfd U in dit blad met een paar
woorden melqtnf genaakt van een voorstel, den
len deaer maand Dg de» raad ingediend door
«ïïoe leden van Weel, Philippi, Schalkwijk en van
Stolk, met; de strekking dat de raad besluite tot
gemeentelijk» exploitatie eener eenige gasfabriek
op de« rechter Maasoever, d. i. in de oude stad.
(Aam de ovenQde der rivier exploiteert de gemeente
reeds eene gasfabriek) Met. dat doel stellen
ge-1- "- '- voor, de concessie der beide
be£ op. te ?eggen tegen t Januari
:ermgnwaarop de contracten tot
aan de gemeente afloopen, ?
de'Wenwe Rotterdamscne
gasbeneÜehdyks onder Kralingen)
,. tegen billijken prfli aan te
indien daaromtrent geen
overeennoemd»
staand* fal
1885, ,4. L
levering van
en, Mó"iri<
fabriek
roet toe
koopeu, of
stemming verkregen wordt, van
eene geheel nieuwe fabriek op te richten.
Het de voorstellers zal w,el iedereen 't eens ajjn,'
dat door de afstemming der ontwcrp-concessie
aan de Imperial Continental Gas-Associationop
24-November, men wel weet wut de gemeenteraad
n ie t'wil, en dat het dringend noodig is dat
het bljjke wat mj wel wil. Haar dat daarom
de aanneming van het voontel der vier heeren
wanschelflk, U, zou ik niet zoo steil!* durven
zemen. In de allereerste plaats, omdat ik bet
volstrekt niet met hen eens hen dat ?de gaskwestie
trenbegmaai' voorbereid geacht mag worden om
daarover eene beslissing te kunnen nemen," en
verder omdat, vooral met 't oog op het electritcli
licht, in den tegcnwoordigen toestand <m. i. de
rameénte eerst dan er tóe mag overgaan de
gasfabrieatie in eigen beheer te nemen, al» duidelijk
au gebleken iUn dat de formule inderdaad niet
te vinden is, welke aan gemeente en ingezetenen
goed en goedkoop gag waarborgt. liet is, dunkt
mij, wel .wat voorbarig uit hot afrtemmeu der
laatste ontwerri-coneessie af te leiden, dat de raad
dat bew|js'reeds geleverd acht.
Ook een uiterst zw»k punt.in het Tooritel schijnt
mij de (behoudens billyken prijs) imperatief gestelde
overname der Nieuwe Rotterdamscho Gasfabriek,
omdat zij, zooals df memorie van toelichting zegt,
?ingericht is" naar de "tegenwoordige
eisenen der wetenschap, hare buiten .T«Q
?ene voldoende capaciteit zgn o ia aan de
vermeerlerde eiséhen bij eene uitsluitende gasverKchting
loor de fabriek te voldoen, en dio Maatschappij t>3
inre fabriek de noollige aangrenzende terreinen
en gronden .bezit tot uitbreidiug, welke noodig
sal zijn, indien die fabriek alléén te voorzien zal
lebbeu in de verlichting ,vap den. gdnschou rechter
Vïaosoevér der gemeente Rotterdam."
Ik twQtél er geen oogenblik aan of i'e vier
loeren bobben, alvorens de memorie van
toelich.ing, en dus ook deze zinsnede, te
ouderteekeien, er zich van overtuigd dat dit alles inderdaad
t geval is, althans naar hunne opvatting, maar
alvorens daaromtrent te beslissen zou \ «eker
niet te kort..gedaan zijn'aan den eerbied voor
zyne medeleden, indien de raad zich nog eerst
is .int. deskundigen om -voorlieMino' wendde.
we».>
fiert,
va» «<,
?n trajaway
wetteljke
adres 4e? jfc.
. . jndaJt hot rot) te* gnwte
?ittdttmfa, o. a oj» takphoon
Abof, afgescbeWea va» de
j mr gemeente bm voor de
openbare verlichting aorg te dragen, er ook niet noj
dit verschil ware dat or by deie inrichtingen aeer
gemakkeiyk waarborgen gesteld koenen worden voor
?de levering van goede en goedkoojpe waar. Ook
uit een ander oogpunt con te iRotterdom eene
vergelgking tussohon de gat-exploitatie en de
tramway-eiploitaU», sedert de xuww* directew
aan 't hooft getreden k, volstrekt niet opga*».
Deae laatst* toe* komt, ook wat den pro» betreft,
aan de wcaashen TM h*t.p«bliek tegetooet;
dit ook vaa d» ^afabrieken geaagd ioa kuna
Met l Januari wordt op twee lijnen de pree:
genomen met het sectie-stelsel, terwijl de prijs
voor elke sectie op 5 ets, is bepaald. Ook wor
den, «ooals het heet, persoonlijke,abonnementen
vefKrögbaar jpttuld, naar aoo, gebikkig als de
?eerste proeAMming'. is,; «Só zëket <fek is, dunkt
nul de tweede een f a il ure. Dit loogeaaamde
aboomiemeot toch ia fcitehjk niet andere dan
een klein rabat, hetwelk toegestaan wordt aan
den koopér. van 250 tramkarrtjes; hiervoor be
taalt hu T 23.50, a'oodat hy op "ieder kaartje één
eent rabat heeft. Nu laat ik nog in 't midden
of dit geringe voordeel wel 'n verhouding staat
tot het betrekkelijk hoog bedrag, hetwelk in
tramkaatijos wordt vastgelegd, tuoar met het
sectie-iteu«l u dit loogennamdë abonnement
.-volstrekt niet overeen te brengen. Wat ü
voor den stadsbewoner het voordeel van het
abonnement anders, dan dat hu, telkens als h i)
vau een tram kan gebruik maken, al is 't ook
voor nog zulk een korten afstand, er op wipt;
de abonuent volgens het aangekondigde stelsel,
die dit op eeno iu sectiön verdeelde l{jn zou wil
len doen, moet zijn gemak met 9 ets. betalen,
terwijl ditf-lken niet «onbonüeciden slechts 5
ets. kost! Een porsooubjk abonnement voor een
jaar, hetwelk hot recht geeft van alle lijnen ge
bruik tö maken, tegen een prijs van f 100.? of
daaromtrent, KOU scker meer aftrek vinden, en
ook voor de Maatschappij meer voordeel opleve
ren, dan het thans verkrijgbaar gestelde
schijnabonnoincnt. Als men echter rekening houdt
met de duidelijke bewijzen, door den nieuwen di
recteur gegeven, dat lui inziet hoo do belangen
van het publiek en die der iunat«chappjj meestal
dezelfde z\jn, dan behoeft er niet aau getwijfeld
te worden of deze mispreep zul evenzeer worden
hersteld nis de fout, aanvankelijk l>y het verkrijg
baar stellen der kindersclioolkaarton begaan. JJe
tranirexploitatie is betrekkelijk nog iets nieuws
cn omtrent vele détails moet de ervaring uit
spraak doen. Dnnrom is het zooveel waard als,
'geluk .hier, de directie niet voor proefnemingen
terugdeinst. ? Q.
UIT DE HOFSTAD.
No. 81.
Heden bracht ons eone publicatie van Burg. en
Wethouders de verblijdende lijding, dat eindelijk
de, verordent»!/, lioudende wijüiging cn aanvulling
der verordening, regelende de Bouwpölilie, is vast
gesteld. Eindelyk! Den 8cn Dpcainher 1880 toch
riep ik, tot bespreking der verschillende grieven te
gen en onbillijkheden in die verordeiiing alle archi
tecten, bouwondernemers enz. bycen, en mocht
ik al dadelijk in die talrijke vergadering de vol
doening smaken, dat er besloten werd om een
verbeterd reglement te doen opstellen eu ter ken
nisneming ,aan den Gemeenteraad te zenden.
NEDERLAND.
. ir mi 1 1 j
-Sterft tamand net «*1 vsp dat aardsche .
«n geen of>eiriig fauuBe au wórdt H| testament
auM be^»oht: iiekenhttiatn, armenhnizën, ge
vallen maiijes, ent., en** ?' no«i| ?*«,..'J? ee?
legaat aan een bibh'olfceek, aan een niasenih
aan een of andere inrichting van kunst. Uw
stadgenoot' Hilman, de mtn die leefde voor het
tooneèl en in het tooneèl, vermaakt tijn ver
mogen aan bewaarscholen, aan scholen voor
achterlijke kindtjnn. aan scholen voor haveloos*
kinderen, aan «Jferlei aütolen; aan een Sdetijk
lichaam Okarita*, 'aan één. 'ander Mdaiyk Uohaajm
Sarepta, ^aietftftaneftfttooneel,
aaneeutoonlalschool, aan een nmseum, i Ik erken h\j gaf iQü
prachtige bibltotfceek aan de .gemeente
lasteraam, maar waarom niet f en paardnteendgnlaen
aan de bibliotheek, om daarvoor eenige snedige
boeken aan te schaffen. Ge zouat in vertoeking
komen als ge al die legaten ziet met Hilitmnl
eigenaardfffe uitdrukking voor den dag te kouien,
die eindigde met:'je mot er om lachen.
Trouwens zoo op het laatst van het jaar is het
geen tijd van lachen. Meer speciaal dienen die
laatste dagen van het jaar om een blik achter
waarts te wenden en te trachten een blik in de
toekomst te werpen. Het laatste is altijd
moeielyk maar des-tft'fcémiaMnder in dagen ala thans,
waarin het bijna onmogelgk. is een blik in het
leven te werpen: ;Jrl» wtf h» Utrecht die blikken
werpen, dan erkennen w(j aan het verloopén jaar
veel goeds, maar hopen en verwachten van het
volgende toch nog meer. Wy verwachten veel
voorspoed op onze regeering, veel bijdragen voor
de Noordpool, voel debiet m theerantjes, veel
gevulde en goed gewaarborgde
schouwborgvoorstellingen, veel studenten «an onze hooge ? neen
aan onze universiteit, veel aangename avonden in
rivoli met veel bedienden dio kunnen bedienen, veel
mooie concerten met geen rook en toehoorders die
een blutste stuk willen oanhooren; veel liefhebbers
om de Domkerk te restaureeren; veel bezoekers
aan Utrecht en zgn fraaie omstreken ? en aan
U mijnheer de redaotour, veel abonnees in Utreelit.
\Ve wcnschen nog meer scholen, maar niet op
Puntcnburc of Pnntenburg'i geljjken; veel
veorspoed aan de middelbare meiijesichool, ook tonder
bosschaadjes. en met de verongelukte
maidenspeech vau Titus; Veel ofGeieren van gezondheid
ala Ur, Fle«, al zien ze er niet militairaohtig uit
en al komen zo nog.minder iu'sociëteiten; veel
geluk, veel voorspoed.
Jan de Bisschop.
^ UIT DE GRAAFSCHAP.
Festina lente. ? 't Water gehad, en toch
_ ^_ i l »« . *-» *fi l ' .. <
Hoe waterzuchtia !
kolder krijgt, volgens
Een polder, die
Mr. J. Thooft,
den
en
in onzeö geioeentenwu
Tot dU plan behoort
dal zeer
verdient.
;1S zZb^gdebeideAmsUaloevers
l ? De breedll der rivier, dia
over. moet «orden i. daar
ttrj£«130 meters. De ontworpen brug
het voi'"-1"
anders water 2ou. gekregen hebben, volgens
iemand anders. ? Zegt het voort: ?em
schouteburg vacatitf' ' ' . , ; . l. ?
? Zutfen, 22 Deo.
Op de van den zomer alhier gehouden
schilderijenent oons telling was veel moois. Een der fraaiste
stukken vond ik een schilderij van een stadg< noot,
genaamdT? nl. de schilderij ? ?Haa«t-jo m ar
nét! VVellicht om zijn naam oer aan te uoen,
twam het stuk. pas, toen de tentoonstelling reeds
een paar dagen.geopend .was; maar toen trok het
ook terstond aller aandacht. In zijn zwarte kistje
? de lijst was weinig zichtbaar ? stond het daar
als een mooi boerinnetje in de donkere deur van
mar woninkje, elkeen die voorbijkwam toeroepend:
laast-je maar niet! 't Verwondert me nog altoos,
wt hel peen mediiljc gekregen heeft. En dit ? niet
uit esprit de clocher; ? integendeel, ik vind de
ook t& Zutfen door de Jury gevolgde; gewoonte om,
atwwft^waSi?1**
daadvtrMük sou '<J*. subsidie van- .(
geloopen, ajj 3e heer Van Tèt szijn dam
üesfeid dus, dat de
was geweest, ? de s
gestaan, en dat zonder dot
landeryen haar advies had ui
wej, dat dio schilderij in
meest f ?
Tets eens
was waarach
oommissie
D £ AM S' T 'E K J> A Jtf M
R K K IX K H L A K
U
roadzejit
meest f ? 'l
Want, T ik had u dit al eerder moeten Wggd
de .comtnasie vo» de landwjjen had noT
advies, mtgebracht tn lelb nog niet vergaderd l
ecniMÏi dier cNuiiMie ttaï toscoWoordig '
wistook van deWezaakofettafj w. 9 i» r
»ed«rt weken ongesteld; en allen raadverwao
de Raad dus van Hr. 3, d* heer Thooft, f
aft»e)Hg w«s daar b4j oM f «vaderu» .büwfl
van... gefirMen van denTVoorstcrbeekpoldeA
Ja, terwril de 2»rtfens«he Raad bHoot,
Nieuwjaar uit te maken 1ó hjj zoo royaal zal
om twee honderd en vijftig gulden toor e«n
ker m een andere gemeente (maar tegtn
op eigen i grond!) te geven, ? moest de heer Th«
het aanhooren, hoc zijne medegeSrfden hesk
om, met of «onder subsidie van ZuthM, de
kante sluisdeuren te doen maken. Dat was'
hard gelag Voor don 'he«r Tfaooft, wiens in
Polder jeleferi btferderflett toch nooit onder w
rakèv; pais, mtó vouWwiii in den rejel k
iwaar de dnk het Jaoöl is, bet -water het c
over," doch ditmaal bedacht de meerderheid
gefirfden, dat de 'belangen van den minderen i
ook wat gelden; dat er behalve Weiland,
bouwland overstroomt: en dat, hoewel ejok
sluisdeuren onvoldoende kunnen blijken, zij
altoos eenigen waarborg gaven. ?__.
En nu, Meneer de Redacteur, vraag jknogev
woord voor een persoonlijk feSl Ge zult
?»r#. ivr.um
. M l
IKItaH-hel-.-.
hoe weD*helnk daarom
eene gelnltintt%e
zy, -. i& .Hamlet"
1 ' ' voelen,
nt«n rade» «Ut bedrijf M*g te laten;
> d*a indrok vaa het fehael.
'ffr Othelto hè* slaapvwtrak Waneutreedt, aart
bet «öoraeaden- Datdemona U dooden, betten
fijn driften tieli gele
raede»-| ?«» .
Toch l
moordenaaimaar de rechter. AU
in ;
ii*..
.!,?
het
* , , .« "-*? |»y»ww,4,^|» .Vli t v»v «Ull|
herinneren, dat ik u deri vorigen keer iets schril
over de .zoogenaamde vereemging van garanteil
Dat u door de Zutph: Ct. overgenomen, en I|
erg boos op nic g4
" "kei
Bestuur der vereeniging is ^.B .
worden. Vooral dat ;zoogenaamde" heef£ de h«w
ren geërgerd. Ik schreef het zonder nevenbedofl
lingen, maar zij hebben er misschien een iniittt
atti m gezien op het feit, dat ae wel herten gara*
ten, m *
hebben
dag-avi
dat ik
verklar.
het Iti:
geene l
Ook
de me
wnkkei
het zei
wakKet
Iets
ende
daaro
dan -e
wordt
>edoe
uit n >
wn j
l'hah;
Verge
net (
P. '.
iarat
ard.'
?i>.'u: iU.bekende soberheid *an
.>,.. -h n.'ot tezeeraiuihetoptredea.
11,. - ; kwaine Eulau, als Laerlm,
. <.' «? 4lfr vervulling der andtre
> i,! ' r t stilzwijgen. Wij leggen
tf,-i, .ti'.ftuUt uoa vrouwen, waar
?1:111 l w jfei-óKdcrhevig is. an de
v ,>..j» ..o) t.t: .nindere goden ,oogsUcn
. ,- t.->. 'ii, ' *j
''i .?!) luif n v,, niet ?verbergen, dat «t ons
! i!,x'! UK-; een ?? ? ? '?<? meer zorg aan Je
kosi/Hriij Nï'U'.-d .. xwaardsorde^ vau de
>veiaig op Tiun gemak bü
i.;, terwijl het (faorloopend
aet kostuum ann de
trou1.1 werd, wcfyde
illustreti.6t jaar \Xp ons to
aanpunt koo*en onzv
duit.*i voorWfld nomen aan
i!c :? t i i.< u ..'??' 'ilfs eenjStuk van weinig
fr. ..' p I.D^', .. Pcypef»" JUaile
Antoi..?'!.. ,|,.(.i-..c ,!?: ' Olleaii, Moor en Veltman
, t .nini. ?i .-.i ? .,va>,de voorstelling de
b^"!. 'ii-oc.' ui-, .,!».?.? i
v«4«>i0rg.wuarwiwk?M lic i?:«!«, .Mi:> ÜIK s .,i(je.liefde, waarmee do
.II-'HII 'i v; ' v 'i'n .. . ijder verschillende
tijd. ii>L ?', . xy ? ? Ju ? ipen hadden, .waren
m> > ,\ ! : iruli'> ,«y de aanweziglicid van
>.? i. ? !# ?:( t goedkeuren, zoo min
i j 'ii ...ti. ?;;(.'. vi. «ntcle gepoederde
pci-so1 '. i.., .:>u du chefs der opstandspartij.
4' f.fdar wat den .Hamlet" betreft, ? zulke
hedenükoigcn treden op den achtergrond, bij het
uilhlin'ken van het dramatiesch churakter des
hoofdpcrpoons, wanneer dit zoo grootsch en smaakvol
vens vertoond wordt als wij 't van den Heer
nay mochten zien. Het verwondert nicmant,
|t deze man, na eerst (ouder den toonfctlnaain
acroU) de school der tc-leur-stellüigen
dporloo~n te hebben, later een der meest ontwikkelde
ontwikkelende tooneelautoriteiten van
Duitsch^.geworden is; en men verheugt er zich met
? ot wclgcyullon m, dat bij hem de heerlijke be
zielde praktijk niet in de theorie is ondergegaan»
maar ons de schoonste kunstharmoniën te
gcnie.?n goelt.
Wy zijn den Heer A. van Lier veel dank
schuldig, dat hij ons op de voorstellingen van
Ludwig Rnrnay onthaald heeft. Deze groote
kunt-tt.1na.ar doe ?(?«? oer aan het Meininger Uofthealer.
kwaarvan hu .Ehreii-Mitelied" is, dan hij er van kan
ptleencn. Wij hopen harlljjk hem te-ruis te xien.
Deo. '81. Alb. TÜ.
_
go
Bnrgebetrekking
maar
?i'r.prucht datrConze achlcnswaardig'
ssJi&tïsrfs**-!!
!e nemen, wovdl meer algemeen
dat besluit eerbiedigen,
omdat wijJn ^^"^ï^n. 'Reeds
Iedereen zou
maar tevens betreuren,
wii in hem een rechlsclmucn. yverig -en
Burgervader zouden
'schilders, realisten
V',!ll
7 in
saSBaaagjEggsëSs
S.^a^t^-^
dat dit
den
een lesje van.konden nemen.
t .?.ast-je inaarniel"«r""'"-">-'
?aar duizeüd-en een ateliers eei
. ? qm hem ook eens nier ie
iuur dacht misschien, wie zich s** een. andi'
spiegelt, spiegelt zich tadht.
KITHTOT
. - ..''""
LUDWIG BARNAY, IN DEN .HAMLET".
Door een rijk
^
tot
uu o
van stadsgezichten konden
Kunst riep de Vroedschap toe:
?Haast-fë iiiaar mei!
goede do<
van
^fiftfiltfiA' der
! de beweeglii»ve cei
Wat
te plannen voor de te verlagen
A«i het midden .der br«g.opie
genoemde eiland .w
öl-ert hoogte..van GO
is ^ »eri"g'
F"rSBE2Kïi2«=*a
X^f^&u?.,^,^
Zoo wordt,
wereld ware,
op de "
=FlKsfS5±ti;"st..»
ÏÏi>'?t 2ï5ri» » M üe Hav»»»
*/uif**r 7fer eewonscht zyn«
*ï GraveLge t t- A. de Bergh.
29 December 1881.
Want waarlijk, nu ei
eens aan liet feshnp
wS%j5SiêA»sfa
'»^rsss,^fc^:,
* ?w M» *t?ardiSSü4'?ba
UU U" **? ?w* t
toelegt (welke «om dus
kers eerst moeten o»brW,
\ ? ?t:n «all li**n TVinst- iiei»>i
iel
.
. - ..
wëiettpiegel wordt
en
belianwuDi'dïit op de
ntiald kan worden,)
eunoaasie. .««^ '?^???n ,|.t de ,-ijs
kan 'üiidérgaiui. wits OIIH^
wei'tl jrcjrTviüi f
UIT DE-'BISSCHOPSSTAD.
lii
ceu ]
/.?v .-:ti elekirisolio ion. p-,
" i' l koïlicliuis aan den voel van liet.
wive-;;. - m het dabrb«. gek-j-en tenas.meet
Jit rUer bij t5,.terwijl het terra, wt
winterM,,, ''?;.?., .irwüt-deningericlit en beiden een
',l<i voor lien, «Jiu van een-Iraai
(düviën Ie worden.
Dreigtior'-zl)n bcperkie breedte
vaor het uitzicht van.de
Amsiel te wptden, de.bru£
voldocnilo to kunnen Voor-»
Mie van door vaart: voor de
i waleualvoei1 voor de ver-,
;U5i'dainsulie grociiteh,
zóohJcrop de plannen,
waar'cnsihud ïullen vntmoelen.
-jhler: ceri nndcro kwèstiö
,> nii!uni(*'«tin zullen
v«r.?cVp-.Sanaor8.wil dew
-"' on^ovcer eeti ha»
ecu ïa:rk, algewl»
j», 'bcjclfouwd' zieii, cn
.ruo'i;elijk, .wanneer
jnatï woi'dgii. Ijcl is
iïïtsen W breeilii rivieren
:ug'^'cn Bebouwd, waar-van
-'«-ïiostüD ullecu door het
het
tot
den dichter, zün meester, zoo rfkeeni!.van heU
SeSHnTS-arta^
een
zyri
tra;
**^w**"^^iï&l&t
ttetieelo .mielMing d«r f»-;,";^ Umntw-wr-il
voorde«li««>' «itkoint
dor
iUliri'UIK1» Uvl» "r'.~;--J7 .?
EÈr?Jsaa^ k
;: ÈB^r±.?«i** '?'?' **t
ll<>i uuwi".'. ..-...?.i;»;,, wiin
eliiu jjiiici» «?«?- =.?
-uiaiirnog^asisae^aa^^weeral.-
?vriBiiv v?, trouwens, eemge yjaren
geleden, hier 'wel wat veel geloerd heeft <
M1V1» mfvf-tf 0 /~t*
Eduard Dcvrient (die,
gouden, hier wel wat ve. .
aroolen naam zijns ooms;. jii-j
g Ja -'t is aangenaam en §«»8tst£11.eM
. ,?±i,?,?Br «.^heel den indruk te krflscr
S^S£^^^S5=::
? P _ j ....«^..fluii «n <!:(Uk«?il *.'
S"
**
°*
^^^li'kliS
rfio door ceu voor
Bti'11^^ ^non'-dio^ècT-gove,,, dmi
i ;.»!..!? «mar een Ijcctjo «even: ot
moet leuti ?"{V"W t ,aer uocd dat dio
±;y± ^-avauarta ra
.waard ^worden.
Maar men had??.
?fiuWSÊSSfgSffiS*
e
n'»Ü»
dubbel
en dwur» u»'««wlm«ve» *$n,.
ten:i KÜII, cu dat desiiwttennn
te Tti.ttflii, maar w«
uyii ivU
Ullï
uuu muetKil
.« met v ^
vervullen s
vpora
^fiffitewiiïss&Ruk de helft wilde oeiaien, ; ij>uv. i ?-j .
ËÖSk'S'S £$ü-SAy|'i
ssS^-aftórsflaï
om con
VCiU«5H>* i i «i
for him.self."
Dat is, naar
vnn Barnav, ook ??:- --- -,
den schepping langs dezen of gen
zich schikken naar de interpretat'
gen*» medearbeider aan de ruke
f?^ _ het staat hem vru, hef
ft' voorsteller? van.h*
ifEn toch was er geen bescli"
in de opvatting van de ro.
<Prins vervuld van d.epcr h
droamtofinyourBhilw-"*
HIMltt"
(jllt
M
?;ia.'
s .!?'.
V .>>)\
'ik het. voorstel _ vu
wat de nnabting
treit, ee;
Impcriitl
IjesU'ilJen. Hel is Ie
nier óp een dergelijke , wen
'.wordt. '?.,..', ,. | t?l>w,^
de ceinluuibaan heell r.Kj>eo
,'lalö'brug wiel noodig. de j !«'K
i mei. een'^ewune huuten-i
"<<?'& bet treinverkeer kunnen |
,le ontwikkeliop van nel i
i/«ter'Ji een ffinke Amsiel- \
. en meamag'düsdü.liuup i
en döoulwerpcr
d«r
grove oiiHilli.|klii-id
D«i'ie mafttscliappiJpn
acht
fabriek
beIcgenowr de
duun
dut,
zou rfii besluit
totuiw»?im,? te hetreureu z«n,? owJat.
baiidi.-ii v«i eeu zeker aai.tal
Rotijl de Imperial *«"« eug«l«etl<»
Wuiir dn Kiiwl over dergelijke
,1 MOD heeft, idoot hu er voor^aken
als di« van Gaesar> vronw
of ui'c
toclat-a
Klatemiucn
Jut aan de
di° ^?ekVvau desf n&- «?«»£«
? v? iiBhlinn vf\ ten minste_eeu
' de «Oorneii' met bevalt, u ^ naar. de commissie.
?n ver.^hrikkelukhoid b«ü eet vr g verzonden daar n
klein
had dat de subsidie-aanvraag
sar^T±ï±SKïï
;en was;
ZSiï^^&W^^to op
.et
polder
.^^l^^U.liï Van -enkele..!,,^
kaï raag
fc do
-;_f
P«*
vuort, ik
Domkerk
zul K
ais met zoovele
e,t;e
'
kryjen om
nirr .'il» i*1"'
,-.!??. t-.t i.'
vordcn door 's polders
de'f 250-te geven;
tember geTnslalleertJ,
tienè «ronden 1) mei
irinhö het nul dezer
Vaii N'ispen IV.'. /.y»
VVoorsterbe-.', ? '
imdheid bij Barnay
j was wel de jonge
legelingen ?thanake
diep geschokt en t*'
;ders (food; plulslj
i ünaüf - «crPePon door
tol eene vreoslgke w*"ryr het zien van me»?
wederverschuning; «o U4^emde jonge man, die, hr
en dingen weemoedig.Hfnst, geen hart zelfs meei
dezen keer m znn i.oejT/erloorde: de zoon, die aan
kan hebben voor z«n« vat)ar vo^orachte misdaai
het straffen der opjr moeder, voltrokken schande
en van het door..Jrlevenselombnlen ten olTer wi
lijk huwlijk al «"Mvolge der hem opgelegde taak
brengen, di eleiJB verheven waanzin vervalt, die
in eene soort flykheid niet uitsluitend cn toch
groote hBrtstcjTkalme, geheel klare oogenblikken,.
plaató gevend ajjudigsle zaken uit het leven, in
waarin de cfifiendé allcjtpriön wurden van diepe ,
zynen mond^tragische (igunr, die in -verband met
waarheden ;ft onbetwislbaarder bewijs yan schuld
vaders verschijning, aanleiding vindt
?kelrjke theoretische 'wenken aan
te geven, waarin, naast zoo
vele1;hfi trekken.in dit stuit, Shakespeare
d zoo ver vooruit, betoont. Wij hebben
? e.topneelen uit den .Hamlet" met
zien en ïïooren voordragen, ? maar
geheel der persoonlijkheid een-weer
hen indi-uk gekregen en nooit de t"
i LUWLG BARNAT.
De voorstellinpou, die ik in de gelegenheid
L was vau de u lleeï Bai-nay bü te wouen, konden
Inièt strekkeu tot Let geven van een indruk, diep
Ssn levendig genoeg om er een uitvoerig en
naiuvkeiifiK' oorde.el over dezen kunstenaar uit af te
leiden; en ik kan mij slechts eenige opmerkingen
Veroorloven uaar aauleidiiur van *ijn Othello.
t In één opzicht komen mijue herinneringen nan
|en heroemden Londenscheu tooneelspeler Irviiifr,
vereen met het denkbeeld dat Dnvnay mü schonk
atrcfit zijn. lichting eu gaven: beide
uuiten.ud-che acteurs u)ogen hooier staou als
manui) vau smaak en vau ontwikkeling, de slempel
*? muze' is Bouwmeester duidelijker op net
oórhoofd gedrukt. Do Othello van Barnay bood
en goede Kelegonheid ter vergelijking mot dieu
iiollaudsclien kunstenaar.
scheen ray een beschaafd, ervaren,
t smaak vol, itudieliovend, deukend kunstenaar,?
anni' geen groot kunstenaar. Vergeleken by de
i'lljko gave vnu het.genie,schijnen de deugden .
[van Biirnoy middelmatige aanspruken te geven.
Hij bekoort ? maar treft niet. Hij in viiak
luid ? maar zwak. Zijn gestalte is groot cn
wel^e'vormd, maar z\\a verbclujning is niet zeer indruk
wekkend. Waardig is hij miudor dan wellevend.
Uu Ilusr Bouwmeester mist veel van de kleine
f iei'iulen die Barnny tooien, maar hij overtreft, hem
in diept>v vnn gevoel, in 'kracht vau hartstocht en
innigheid van uitdrukking..De dictio van Burnay
ibi|lia:i'gt>,.dle van Bouwmeester roert. Iu detnncu
Iva'ii liouurmeestér trilt een gemoed, in zijn blik
|)Hel'r euu ziel; zijn gobacr spreekt van zijn hart.
'tiniiiy lieeft de stem, het gelaat en de beweging
M n cvn link\vnam tooneelspeler.
Iu'zoo verre uit de gedeelten, die de voorstel
ling vnn verleden Zuturdag bevatte, een oordeel
liul op to maken, is IJnrnay in Olhcllo slechts
Bitiif lo prijzen. Bij al het zwakke, weinig
Durdachto, kui-igo dat op het spel van
Bouwin dexe rol was af to .dingen, gaf hij
geul:'ik!,i;n. waarin de stroom van zijtio passio
?l.'fgciid bruiauhtu. Iu de schaduw van het
»11 dut Bouwmeester in zulke oogenlilil:k<?u
du hn:inneriii£ heeft gcscliunkeu, kon
Bari i :t stnnn.
|n liet, eevsto bedrijf vond ik dcze'fde
opvatvtm liet^ vtrliiiHl voor den Loge t* rug, die
'nioj^ter is toej,'udjiiiii. lieiden geven fl;iu
nvi'h:nl .het wezun viui oen vertrouwelijke
?K'cl'.:el;.iig. en «cheiikuii zoortotnde nan het
up1f len vau Üthello ieis burgerlijks cn huisclüks,
m. i. met zijn kur.iktel' liiXihvlylis sti-qokt.
iuasn dat KUUÖ woordcu. waarmcdo hij üünc
n lie^iut, en üogt-siijne cifreu zaak kwnlijfc to
'i'ii dioiiui:, door xelt' hasir to VL'rdedigcii', zijn
r ^!c aan reclininelv) ivdcnuoi'kunde. inöpten
vercchul.li^L'ii; vau hut-pcheurdu zal hij do
toe?:icht blöctl'-fi!»'*»! c'l gu'suzins zijun dndon door
üuurtW*!?\H.loo)f zoeken te
rechtvaarrtt Othello aijiio toehoorder* wilde voor
op de' cóiivuiitioiicele slceht-rcchtlicid'
iti clp« Koldnnt, i-» niet ie rijmen mot ccn sterk
iftt'ikkolct gevó»! zijner waardigheid, dat even
.ter spreekt' in zijn 'bede, Ueailemmw ouii btaat
. do-u voeren overeenkomstig dtn eerbiod, x\in
verdienste .:-.|,».iiiilh vcfscliuldyd. Bnrnay ? en hier wüs ik op.
(" Wil iemant lo'u vaak v.m iuti cprotAtie, m«aV ver* ijt hoüi doa
kant opvatten- l';:»t tcwdil »^TI to doen ? gaf vnn he.t ««'.«te
van dezen of It^uct-l met. Ju go -in hrt derde lifidrql' oen
le;Hamlet-Litera' l*'-'» 'l'1-' IIIÜ Ultov<i* «ihoudbruir; voorkwinn.
r wordt hem door 'liVwel ane'He, maar toctt- niet» minder dan
ikter niet betwist. Ijfs-eliiise ontwikkeling jan OtheUo'M ftrgwiian
);dt duur l|'ii'»ny voorgesteld geheel in strijd
?t d« duidi Üjko bedoeling van rteii dichter.
l!tï«.lu i'»i rensfe woorden v.inJapo: rlliv!Iliko
it i lint V' voroiktra»tcn hBm, rn uit het gesprek
w ïaak van Cussi» volaN
licm de gpzegden 'Act
.enden
?BfJrl.ijiren
ip den
?oor den
dat men
' Naast"deze vormen do .bijfiguren, de.broer van
Falkenström, een klaiiac'üige ondn £tlt, die ecu
?manie, heelt om redevoeringen .ai' iu «eken, uu
diih voorïil de rcdiictour Bürtfe, KCII man voor wien
elk nederlnndsch juuuuilist nis hij heul outuiOL't
d(>n hoed wilt vaster op 't lioufd drukt. De ir.nn
schrijft gi»i!ii hoofdai'tJKi'leii, manv K een stiviij»
doeh eerlijk kunst-receiiscnt; hij (ioet uitshiittua
aan kuust sedert de colleffa's; een l.undcl
Lc;:'fU'icmen van zijn hand uiet op xoi> honden pr[ja
stelden nis de auteur moende dat vi-4 d.'èV.'.
\.\\v\bovendien tracht hij liüigs allerlei (lun.-eue'.i ajliti-v'
hot guhchll t'.i komen vuil xiju vritMid Fii'Ttoiiütriiai,.
om iliaiB nichtje H;unli te tb,'.-iuy;i'ii l".'iii ti; hir.vcn
eu vc-rdt-r bestaat, de bezigheid Vuu dfi:"ii
hoofdredarteiil' om ? zolf .«nar du hawrs le'gjr'ni nm
ii:h()ii:l «Hl; bij zooveel Vrn-f!U'.tdei)!)i!Kl vi'ii
Jiyuivn nioi'lit men eenigo hi',:id>'l!U!;' vw:\riichto.ii:üofii
niets vini dat .ulk-fl.' Alh-s is mat eu *lope;t(.l i-u
de ?lióve." tuonecltjcs die mon i:i lic' stuk liei'Vt
willen viiitli'iij.w'-ttïeii .uiut in stiiat. l«;t te iv.ldoii.
'Üok.dc uitvueriiig liet t'i.VouscliMi oyer; u'juuV.o
gang ? di'ish bn derffolijk worj; nlóot meu uiat
t*" streng üijii. Do 'liuei1 D. lliispck ulii Joluiim
Olsen, eu de heel' J. irisjji'is :.L, ilu <:ousul
Falkéiistn'im deden hun beai. da ei.-r v:ili dyll avoml
te redden; hun 'pogen vi-rdii:iit y.'11'.ink'i'iing,
maai''t wils een Ho.poluoze t:>uk. : - .
Alleen 3Iej, vaui Kykcu 'bracht silo Tlaudl ooiHg
leven i«m, ILiai' spel niiiit nog z-fkti'iic'itl uu krocht.
miiar getuigt van ,oumisk«ub:u;eu uauleg: daarbij
*pra-kt zo goed en iu den j-.iiaton tooii. Ouder
.ikiuku leiding, maar een leiding ilic huur de over
tuiging wgct te geven, dat zo .nog geer. actrice is,
kan ze ccn lieve, actrice, worduu. Dat geldt iu
nog sterkéi' nmto va» Mej. Hoyblüin. dio niet Mej.
vau Eykon en de lieer en Vaai den llcnvcl cA I'oulinau
hot -bakende stukju Nccii v;üi Hodcrlcli üi-nudix .
speelden. In nog sterker mate, want mej. Hcyblpin
soreckt. minder mist ditn mej. van Eykeii eu loopt
aaar'jü gevaai- haren uanlcg ouder zuUeïe
affectatie te. smoren. Neen, en dtiu zóó gjspec'lJ, mpgo
voldoen in den famieliukring, zelfa GÜ een examen,
| maar in .het ? vi partoire van do llotterdnmscho
1 J ' ~\f J
Kkt
Tui
ftfdceling van
Hfcdcrtanffacb TiXittcel hoorï
roover, maw laat haar den t(jd, tleh ttr deod t* :
K^J-^J^^P AUeea tBTrrt l*ü D*sd*nw>» uit wowte
wraakzucht, op het zi*u dw tranon, dio Ui) meent
dut den vermbtordeo Ontsfc ftcMeft. '
Ia J)«t sp«l van Bar&ay werd gemist een dui
delijke vertolking van het heersuhende element .
dat Othello'i kteinming kenmerkt. Na in hut 8e
«n 4e bedrijf woede en wanboon heide, tot bet
kalmmatiepunt t* hebben opgedreven, ging bet
11 ie t aan iu het 5o weder op Hetzelfde onderwerp
terug to komen. Tot dexe fout vervnllcu, wordt
>eer veel afbreuk gedaan aan de drsïnutUche
werkingen.
Men weet dat. de heer Bouwntmster voor deze
bicondere voontelling de rol van Jago vervulde.
Indien hy een even machtigen Othello had naait
ZKU gehad, dan zon het geheel al Jervoortreffelijk»*
z^n geweest. Zyn Jago tintelde van leren, en
wtu nauwkeurig bewerkt. Van tooneel-natige
verraden-manieren viel niets te bemerken.
In haar geheel bosehouwil wat de voorstelliu^
vnn den I7u December zeer genoti'iik.
Amatei'dani, 80? 12? '81. F. v. d. O.
UH' DE ROrrKRDAMSCHE
TOOJïEEL?WEIIELD.
Aan 't slot van mijn vurig schrijven meldde ik
het reed», hoe de vrouw deze week bier het
hoogste woord zou voeren, ?'ten uiinsto op bet
tooneèl Zoowel bij liet Ncderlandsch Toonecl
als bg de directie van Zuylen werd een nieuw
tooneelwerfc opgevoerd, in-am-in de schrijvers be
doelden du vrouw het hoogste \voord to laten,.
haar de bundeling te doen beheerachcn.
Paulseu, de schryvi-r vau Vroittocnuarten, het
nieuwe stuk bij het Ncnerlantlsch 'J'aonediaA&nr
uiet in gwlangd. PB titel i» dan ook door niet*
gorechtvanrdipd 'en 't ntnk Jiou zeker met moer
recht bijv. Ken Vadcrliart ot' rle Kiiou rechter over
tijn Vader of de Natuurlijke Zoon ? want die
is natuurlijk weer de hoofdliguur ? genoemd
knnnon wortlcn.
KeniiLs'iiinlctJii int-t vrouwenfiguren, die OUB iets
nadcrs doen vernemen omtrent ditt jfi-oot?
onbckt«iido wereld, welke het. hart der vrouw is
gcheeten, dopt n\f\\ nlleiiniiiKt, liet zijn
allcdoagBche wezentjes, dia inuu 1>Ü diüzi-nden ontmoet,
üondor er notitie van te neuicn. lanui' die nooit
kunneu dienen als huofdiuotid' vooi' einï
tooneelwevk. l>e andere fiuurcii «OP niet vi-i'l beter
gutcekend. ZcU's de hoofdfiguur is niet krnchtij;
JWUCK-J,' fn or üijn oogciiblikkcn waarin mwi den
nc'tsni- din ren rol hot'it té sjmlcn, «verkeiyk
b«kluii^'t. Joliiin Olsun, is do nsiiitt .viin den
imtuurlükcti fcoim van den utgciiioen
gcachtcncotiüiil-rallceii'Hröiii. Wil'dooi- xijsi vader erkend ?
worden. Doovdat liij du.vriuud \/n,-i vnn dim
jongen Falkeusti-öni, nan do niiivewiteifr th
ChriHtiania, cn uanv/clijkü i'i lief kluiiio
xtfidjcwaar de oude heer wot>r,K fwirxeV.oinon. di.'nst
nichtje en pui>il Uiiudi uit lu't v/a.fer Iwa'l, komt
hij in zijns vaders huis. Dcz<jis dooi-cor. st-hrijveft
van de annkomst «n vau hst -.vcH:iiia«n vuu
.Olsen iu keunis gesteld cn ahrlrj mi.in rluV: vriend
van zijn zoon eu iu den redder v;-.ii a'ji.i' n't'itjc,
zijn natuurlijken zoon'.herkent, ja:iji.'hij lirin do
daar uit, voordat de man uop C"n woorü heeft
pL'Sprokcn, onder yoorgcveu dal hij de ïc!ir<:jver
is raii een'lasterlijk anikel tlat f-gcu lier.i in in
dnik vcrsuhcnen. ? Later volj/t il>; veivomistjf
toch ? want Raudi en Olsoii zijn vevliefu,
F:ilkenström's zoon i» te gelukkig ^:,in l-e<tei; vriend
broeder te-.kunnen noemen, u's? twi'e 'iij:i .eohti-r
toevallig achter 't gcbeiui ijeko-.in-ii, on
F:dKc!isïi'öm's"doc'itcr Gutlr'nii laat. zit'ï o;lï vincltn, il
te gelukkig onder den indruk d"r bliido i
dat haar verloofde, een ctiulidiuit i-.i '!c lliooliigio
dio het ónder onze, akiulciniivburg^rj ^i'enlinhiu
dag '/.on uittiouden, haar heeft af'gtlsch'iTvn!i. ll'j li.id
jjoiiooul cLit do consul. Falkeustrrm r.iet,
nv;f!>rijk wn», dat ,/Ijn verloofde f,"cen huns IIM! M.H
een rijke tante to erven ? e u dat Jo.-t iieiu
besluiten vau lic-t meii-j1.1 af to zien, \ in \vi- hij
echter ? allo mogolijko .ln.'lo.jjigmgeii, Jio zij h'.-'n
in hnur afkeer uuar 't hiuii'd 'slihgL'rde, giüulcii;
qn Mad. Bernard, groot -vsWehil! Wie-^t
moet bet Mnwn. ttoUkkig èat^ %wgt ?geen
v*n oot had H ander* betMeurdl"
Het zy nijj v*rgu»d, thuu* kier t» laten volgen
het antwooi-d door mü daarop aan do JV. Jtott.
Ct, gesonden, welker 'Rodaiotie 'echter meende
daaraan geea plaat* te moeten verleeoen.
?WelEd. fleere HoofdjredMtew van de tf. R. Ct.
' JtfooffyeacUe Heer!,. ?
?Sta mij «en klein gedeelte van vwpbwtaraiiBte
af, om övou op te komen tegen een dwaasheid
mü door uwen toonoel-refcrent in b*t Berst* UW
der N. Hott. Ct. van lieden toegedicht, 't Zou
inderdaad ecu dwaasheid^ 7.\jn geweest uls ik iu
De Amsterdammer . mQoeuTOudig. .bepaald zou
hebben tot het aangeven vafc het- verschil
tussshen het. karakter yan Coralia en dat
van Mud. Ik-nmrd; maar ik wets itotr eens uit
voerig op dat onderscheid, om te sterker te doen
uitkomen, boe vt^rköoi-d, hoe onjuitt het is, aan
Lw fnurHunniavHa en IA fl» <U Corttlie
gtelijkc rodulijku «trekking too te kenncii. Corolie
is ecu hctacre, to unuwornood eene dfcwi-mondd/w,
Mevrouw lic-vnnrd is, in weerwil vau haar val als
onsvJu'.'.diu' meisje, e«u fatsoenl^ko vronw geble
ven, getrouw auu den éénigen lüan die' KU ooit
heoJt liefgehad.
?Delpits edel dool ? om een
leeCijnoei-, lijk eu teer sociaal vraagstuk op té Jpssen.
blijft t« wnordeeren, doch hij heeft ;U»t doel
?niet bevi'ikt en t«u Hlotte m zijn «Terk niet
? imdern gedann dan als 't wnre een premie gesteld
Op de prostitutie. Dat kinderen die de Ixwvallige
yrncht zyn van Fatnonr vtniil een plaats vonden
ui dn mimtuchappij overeenkomitig hun verdienste,
,: uit liet oogpunt der Immuniteit IH er niets tegen
Ut zeggen. I)uch uien behoeft n u juist geen -goi.'du
' mnn' te zijn om rekfiiinjr te houden met liet
soi ciaal belang en uit het oogpunt duiirvivn krijgt de
< zaak een nader karakter. Wanneer zoodanig kiud
' eeri eervolle- plaats kan innemen, door het huwe
lijk in een fatsoenlijk tff7.ii} kun worden opgeno
men aveu gemakkelijk als du kinderen der vrou
wen, die altijd braaf eu eerlijk waren tin die haar
kinderen dikwijls ouder komuicr uu tranen
grootjmohten; wanneer zoodanig kind dat'kou, onder
?ïo eenige voorwaarde, dat liü niets aanneemt van
iiet ffelrt wat de moeder in haar mtticr ventiendc
.?in die moeder zich ?in een
stren»klooster'tt-riig1 rekt ? dan is dat in. i. een premie op d«
prostii ntic. Want i» ook de opvoeding zelve van la-t
kind,1 waardoor hij zich eeu pïiuits-in de
mn:itirchapjiii kan veroveren, ni-'t jfckuclit voor dnUölide
jeld wnantan de Hchandr der mo.tder kleeft? En
«til die njivoeding niet lieh'i-. :iu:t vollediger zijn,
.?mnriuate de y ai is te u der inucder duurder wor
den hetiuild?
' ?Op de/.e gronden veroorloofde ik m jj, 'Ie strek
king vau <?r zoon run ('urallc oüaiedelijk. «lie vau
tic FourclMm'Mi\:'.fis nedelijk te'noemen,
? ..Dat tuv tponecl-refereiit;. die beide \vc-i'lc?n uit
bet öoarpunt der publieke moraliteit gebjk itelt,
danrtegen. hooggeachte ln.-ar, kwiuu ik op en
blijf ik opkomen.
-Zijn ;rtelliii<r dut elk ?im.-upcli. elke toestand
op het tooneèl uui^ woiijcn ye^c-hiklerd luits het
'ire*i:hi(ide met \viuu-Heidsric-fd\5' en Medelijken ernst''
wat ik gaaruu vooi- ivkoniug vau uw
seïïerpziniiige.li kuust-refereut. ^loift-Iijk /.ou echter
Jiie.niuud ücherpcr eu betor ilïin luj do couaequeutc
toepassing er van gocsclen. ' .
"_I).iu!c voor de op:i".mc ? V.T.I uw
onpartijdig'lii'id, hf.d ik uii't anders ver\v:u:ht.
.Dis ïiiont'tfl-rol'erent vuu di Amstertlatitmci'."
JJottti-dcm. 38 Duc. 13S1. ?
Ge snet liet ? miju verivachtiiig \v;is een illu
sie, die niet verwezenlijkt1 wem. AVecs echter
verzekerd, dat ik in peen geval voor deze
meer van uw pliu.tsruimte zul vragen.
Itul.tvrdam, 20 l)ec. IScfl.
IL V. P.
FRAXSCIIE OPERA.. ".
LA Ml'ETTr: DE -POnTlCI.
Groo'oi' cnnli.is!. iu Au fraiisclie opr-ra, dan
Utael's ('<t!'i>i*it on Auliei-V ? Mitettf \*
\vi.-l niet df-iiklwav. Hi.'i'de.z'jn doórtinM'l niet den
ifiit fraiiscrhón uc^!; d-icli staan
olkaiidoi'.goUjk de onei-a's van
AV"u{."<('!' e!K'*ö« Vv'ebcr in hut'duifsclierypórtpire.
Df- hi:i.i- Viiair; al« Musanitliu was uitnemend
^oi) zijne, pl:iabi. D-.xo partij evenuls de Eleanariiit
.?u'iit.-M wij ln-t iuct«L geschikt om de
itenp.iist
.. . . . '«net
Hoer De,U"it Amoiir fttrrf evenals de
Koiit>i>if i;-i Miiniif'.! .met vpointgnaml rocitïüiof cn
aria : .y'éfoitlitiil <t\tf tnn Ju ft f fitmir Iwlioovdim
tot. du I.T'!?! ycrloikJe gfdeulti'n der p'.rtiiuiir.
Di' 1-1 t-«r DHral lioett. titf^cn van do
ei^'ena.irc.iip'r"j(len. '!iü ?iiii zang kenni'.'rken en \va;ii'op
-?--'- i!,;l:'.vi':f de. natuhicht i* gevestigd, gnode
?j ip liet n>eds;''geui>..'nide duo
in zijne Iteim.-ince' uit du vijlde
.-t k. I5;;c,t-nid?.(!(?.- van don InlfiTtvollwi tcn
, £ , ,,;,M::;i,/d,sJidi* (c plaatsen: Het Dtio
'- ? ?s -'? -° ? '- - * . .
óo!renl'|i-:1'!on
en
.llcl i>
riie.l. ovei' groolero
Xijn zant;., toch is
? { h, ,
xvn,(;,.I,.
,.?c,HV:u;,
;\;iiineT dat' do Tterr CiRbannos
.l;iin beSchikkon.
en hocluiiifd, zijne
dat hem in dit
op#: een ?iooter oniplóoi kon toe-vertrouwd
De Alphnn<vC,. die nu'juist treenc
inpt>perst.uul^l-'hcid is, k'.vaiu Lij. hem
volhoi orn-'In
hcht.eti
.
.Mino Fruiily, als Elvire," .\va's niet tc-gra.hare
,. rol 'opgoxvassou. .
? De ;tr;»ole ana in. de eerste acte Plniair it;t
<w/Ï7 t.inrhnr, do eenige plnnts, die een
ecnic^«ir.a" itr.lir.anschen tint heelt, kwam volstrekt nu-t
:ot hnar recht; 'ooi; was de uitdrukking in do
dnnrop'volscnda.*üènes met Fenella te zwak.
Deze lanlstgeheomdfc parlij was np^edragt-n jxnn
Mme.' Mdzcll. Wjj geven toe dat dit ocne zeer
. moeiUihe rol fc, daar r.lle uitdrukking door de
mimiek vorkretri-n moet \vordcn en het der
vertolkstci- ontxeyJ ia gebniik'te iiiaken van do stem.
Mme Muzell-echter-' wa> niet berukctul voor de
titelrol. H-.-t gchqrehspel in de corste: scènes
j.tleod denker nan het wanhoopige handen wringen
rcener waanzinnige en niet nnn hot'te kennen
jgev<m'deV gevoelens tiie ? eene vrouw bezielen.
welke itopr sprakeloosheid genoodtar.kt ÏB hare
i ge<l-ichle.i dopi' actie weer te geven. De Heeren
i f lir.iml oii Donral als Lorenzo en Barclla \varcn
i'.yoUloendc.
;' Bohilvc hot Saint liehhemvux, dattt la diei»«
ii/iayf, dnt sclioon gezongen \vcrd, was .het koor
on.böleeüencnd; hel vieu pttissaitt v/crd. zelfs zeer
.r aotntoneercl. .
orkest heeft zun trouwens niet '/.eer zware
nnnguilaflii, U rcuda "y-ijn hhv .
?,? vi;r«ili«n. «ntt .sclirjkkelijke vermoedens.
i.ïct 'dl''1" V1 U" Ult ''?* K«d*'"g van IJnrnay
Desk-mona mets van dezo
titeran..iiir "«k 'daarna hoon hy Jngo met
j paliiunliuul aan, om cent later, nis
lufredu op den goeden ji,wm houdt,
?--^"TvanlievwlwlflheWw
«iiii
.-,
t iwiliVlen aan het inzicht m de Relieele rul. Hot
Ltck \rrlticilt dezo l cstchouWuiff tercÉhtTMi-di
, uwar «eu uauw
ï'vjnplanon
krygen dan
hoogst op
moet ieder overtmaen.
vuiwuipe*tcr hdiiuildo m het devdo en vierde
jif Bchiitct'cmle triomfen; en de
onnitwiichhei ?inncringeii i door hem « .deze
af bij een
* «e niet
«eck-n achtergelaten, «taken
idn die niet Seineend, een
eelil ich?en. De juirthe
'-n in 4«w g'eieeltenhoogt»
ne rerpletterende werking *<**:&<
' 'bij Bouwmeester, ging bg auma,
van het laatste bedrjjf te loor.
">.,,)? ,'j. , i . , . . . ... , ' Het OI-KCSI neen 7.un irouwons mei xcer zware
«n^crjfe ?tóJSa£rik vrat^'S ^ «p verdienslelnlUiJze ten uitvoer gebracht.
.«.ulrauB n.y «Isuog .een tUu gcdecltevan dio ^^ .;/ ^^ Dc. Xondensche pers is
hc'. Keet- oneens ove;- Iwl 'optreden van eene
voonianie dilettante, Mrs. Langtry, als Miss
Hardcastle in She xtoops to conqiirr, op eeno
liefdadiglicicls-vooi-stclling in Haymarket Theatrc. Do Times
liad Ci.-n artikel vol «eer oncrilische vleierü én
luïNVondei-ing voor haar persoon cn toiletten, dal
door all*; biaclen nangevallen wordt.; de Siandard
maakt zich er af met te bewwon dat amateurtópcl
nit-l lïcstemd is voor ernstige kritiek. Dé Academy
aiiceidere ruimte ui te -staan,' voor ten
pcrsooulijk feit. " .
Do' kunit-Vefcrcnt van do Nieuwe Kolt. Ct. dicht
mij in het feuilleton van 27 Dec. een dwaasheid
toe. Hij doet dut naar aanleiding van njiin
protest tegen dé gelijkatelliug, uit een morcol
oogp?ut, Van 'ilo karakters vau Coralio 'on Mevrouw
liL'iiord; hij doet dat, tegen beter weten ia, in
de volgende phrase: .
?Een kleine herinnering scheen on» (dus) niet
ongepast, dat hot tooueel de inenaclicn
'?'A UlV W.Ü.ÏCU V.'ll,
_ __ toe dat aan, Miss Langtxy, wier schoonheid,
«cffrf!KM(pilük^"ian;1UateS:mbn^,dik«^ L naiu- hul cehjint sedert ecnige laren^.algemeen
stand er mag worden geschilderd, mita het ge, C bcsin-ofccn on gfi-oemd wordt, dcgehjke ciscben
schiede met waavheidsliefde en zSelipwn a-nlt; - *pg^.B68el(l wf,vdei1' w*-/raan *" l&f
-gcdeecn dat een Coralio, eeumad. Bernai-d^-dohdofd- ' f-^ bcnntwoordt-5jde^i«w«i;n geeft^m |fei
personen in de twee stukken, wdlkeit laatst waren
vertoond en hierbij t«r sprako konden komejf ?
ook ou/e maatschappij uiet vreemd zija. Wat
doet nu de toouecl-rcfereot van het weekblad
tie Amsterdammer? De goede man gaat
uitvoe' ' betoogen, dat er vèrtchil is tusschen Coralio
'lige woorden aan, dat de debutante op een goeden
weg is; (je Sut-trday Xeviae maakt aan de Times
een vinnig standje en zwijgt over de persoon in
kwestie.
De directeur der porselcinfabriek te
Sevrw, de heer Eauth, heeft eene
beian«ti^*nntdejckinf gedaan. .Het betreft een nieuwe soort
van poraneia, waarop men esn aantal 4Hiajhiiiten
kan aanbrengen, die tot beden niet tol hel deco
reeren yan porselein konden ccbssigd vonten,
omdat tij barstten op de hoo&i km jwratuur waarop
dit gebakken wordt. Deze ciuuilwrvuu kunnen mi
ook op porselein gebracht wordeii, waarop ïij ft-n
vee) fraaier uitwerking doen dan op het
nardewerk, ftütne», waartoe xjj «ent beperkt ware».
TtiUoMuteUiny. Voor de internationale tentoon
stelling van kunstwerken van levende meesters,
dit jaar te Weenen te houden, worden (toot*
toebereidselen gemaakt. De president van het
duitscbc Kuustvcrcin, Hcrr von Gfiti te Dresden,
is naar Berlijn gekomen om met Prins Bismorck
de maatregelen te bespreken, die van wege de
i-egecring genomen moeten worden om
Duitschland er waardig te doen optreden.
Panorama'*. Parijs sal weldra vijf panorama's
bexitten. Den Sisten November werd er een geo
pend door; den schilder Castetiani, het beleg van
Belfort; terwijl een ander, de slag van Cuampignv,
door de twee meesters in het *ak, Ed. Dêturtie
en Uer. de Neuville, ia bewerking is.
Miaisttrw van xelaone kuntt«n. De oprichting
'T«n«en ministerie voor schoone kunsten in
Frankrijk is al heel spoedig in haar werk gegaan. Wei
nige dagen geleden nog was het een punt «an agi
tatie, thans is de Minister aan 't wurk, houdt xijne
recepties, organiseert de kr&ehten en machten
waarover hij te beschikken lieeit. De snelheid
waannede het regeeringsbeskut dat liet ministerie
deetl ontstaan, werd opgèvoted door de benoe*
iimtg van de heer. Antouin Proust, en door een
volgend besluit dat de gchcclc inrichting omschreef,
met de volledigheid c» juistheid die de fransche
ollicioele stukken kenmerkt^ ook het volkomen in
zicht dat de nieuwe minister dadejijk toont te
hehbeu omtrent zijn verschillende plichten en de
veranderingen die noodig run om de verstrooide
krachten onder een centraal bestuur te brengen,
doen lift vermuttden ontstaan dat de agjUintcn met
dun heer Uambetta cn den nieuwen minister reeds
geheel het plan gezamenlijk in orde gebracht had'
dvn. Regeercn is vooruitzien*
grooten
net
graven. Prins Torlonia doet met
ijver de werkzniimheden voortzetten tot
net uitgraven van du grooten tumulux
(grafheuvel), de Cocc.imella gunaamd, bij Yuki, In Itól
was prins Conino rmis zoover gevorderd, dat 'hjj
de twee zonderlinge zuilen in het midden van den
heuvel l:a l vi-ügcinaakt, deze zuilen, de een
vierkant en Ue ander rond, zijn van -zeer ruw
metselw«rk cn van Uu tot 40 voet hoog. Naast hun
voetstuk vond men twee kleine kamers, massief
gebouwd, en die tnun naderde door lange gangen,
Hoor zee-i- ruw gebeeldhouwde sphinxen bewaakt.
l.\ lüj(i beproul'du den onderzoükers Fran^ois en
Noël do Yergci'.s weder aan deze z\jd-' vorder to
komen, maai- zonder gevolg. Thans heelt Prins
'IVlonia in d* omuiiUli.'ljjke nabijheid van den
Coti'-imella oen < l tü'tai ongeschonden graven ge
vonden, die uiidei' andm-;i cri.ekschc vazon bevat
ten uit hut bc-';:i de;- vierde eeuw vóu> Ghr. cn
?nog vroegere. Tüa.-iroiider ? een grootc Kvlis door
den schilder Duvis. Al de hoop der uitgravers
is na dat zij m het binnenste van den Tumulus
een graf zullen vinden, evenals by andere
Ktnis'cischü heuvels. C);n dit uiUemak'en wordt mi eetie
kiopgmaf naar h«t binnenste gcricllt. Het iü e«i
vork van veel kosten en moeite, maar Prins
'i'orlonia zal beloond worden door de dankbaar
heid vau allen die belang; stellen in oudheden on
mi&ehien eeno /.--?«? ryLc kunstverzatnoling
bovenUien er iimde verkrijgen. . ? > ' ' ..
Stléini. Barnay in Amsterdam, _ Sarah
Bernvond den meesteii hjjval, maar naar Irei schijnt
werd do groole toonuelspulcr alleronge;hikfcicst
bijgixtnnn -door liet italiaansche toónjeelgezcKeliap
dier Lik\c',ts. ...
ANTWERPEN. .
De Schilders-Academie. ?Het ToonceL
't Moet u niet. verwonderen, mijnheer de
RedacU-itr dat ik u mijn eerste schrijven uit o!e
schilderstad opïKeratdag adresseer ? den dag die
zoowol by u ten lande als bij onze Germaanschc
naburen en Albions-zonen steeds zoo gemoedelijk
en aangunaam gevierd wordt,1 en waarop men
aan pet-n arbeid dunkt. ? ? ?' . . ?
Hior cchlei- is Kerstdag als iedere andere Zondag.
Hul vkam^c'ic volk kont geene gomotxlulykheid,
litl hoe!'! d', oudf gewoonten zijner vaderen, die
cortyds d.1 blijde- komst van het Christuskind als
een hoogtijd 'vierden, 1vcrlooclit'tit: de politiek, het
gonioone leven van den tegenwoordigcn tyd, al
thans L>ü ons in Üclgiö, hoelt de oude zeden van
welt'or geheel vuibastml cn Zondag of
leestlüviei'in? wordt hiur nog-Slechts 'begrepen ondur
ruiiioi.'rig .sti'iu'.llevou, ite groote trom en aeant
cn 't LiHivoitócli ot'gcTslen ad libititm,
ManilvjlatiPn. en optocliten, natuurlijk min of
meer, /.uo niet uitsluitend van politieke kleur zijn
zoiidiig^cluv puwóuiile'ri geworden on zulke dagen
worJwi ur d.iu ook by uitnemendheid voor uitge
kozen.
Dit was ook heden het geval, 't gold thans
cenc manifestatie bij gelegenheid der herinrichting
onzur koninklijke acaüciuie.
De I3elgi.schc minister Rolin liad reeds lang het
idfit om tu Brussel ? de al opslurpendcndc
inonopoli^cerëndo hoofdstad ? eene academie te
stichten, die tevens zooveel zou worden als eene
hooge school van schilderkunst. Ware dit plan
werkelijkheid geworden, zoo zou de antwerpsche
academie, die . tot dusver roem mocht dragen
op hare schilderschool, deri nekslag zijn
gégcvcii. : Dit ' mocht of kon onze- gemeente
raad niet dulden, hij trad onmiddelijk in overleg
met den minister en stelde voor de antwerpsche
academie de waardigheid te geven, die de minister
met zijne nieuwe stichting beoogde. Eene nieuwe
academie toch te Brussel, die. wei .ia waar uit
den aard der zaak door de _ millioenen van het
Rijk' een zoker vermogenden invloed'zou kunnen
doen gelden, kan tóch nooit den luister overscha
duwen der antwerpsche schilderschool, dio eens
Rubens cn vdtt Dyck voortbracht en wel om de
eenvoudige' reden, dat zij op'geen verleden zou
kunnen ,w{jzcn.
Stad én Staat werden 't dan eens over een plan
tot herinrichting; der antwerpsche academie' en
na dat da verschillende ontwerpen ter studie voor
gelegd, tot een afgerond geheel zjjn versmolten,
cn waarbij de stad, naar 't schijnt, op aHe punten
voldoening erlangde, geloofde 't antwerpsche libe
ralisme den tijd gekomen om openlijk blijk zijner
erkentelijkheid aan den dag te leggen, door
deinrichting eener reusachtige manifestatie,
waarvanmen alleen in België" hot geheim verstaat, getuige
nog de manifestatie voor Conscience.
Uvcr den feestetöken optocht zelf acht ik U on
waardig in bijzonderheden te treden, alteen xty
hier aangestipt, dat de heer Victor Laigye, de
bekendo antwerpsche schilder, die met het einde
van het jaar als gemeenteraadslid er in.'optreedt»
er de voornaamste held van w&a. tn «yn aflreden
als raadslid ligt tevens oene vingerwynnf, dal hij
de, aangewezen man zal zijn om al» directeur der
heringerichte academie op te treden. Ook de
schilder Verlat, bij u ten lande geen onbekende
en tegenwoordig eerste professor aan de academie,
dingt naar die eer. naar 't schijnt. Er zal dus
; allijd kaïbp zijn om het vette baanUe, dat
[dra zal vefacven moéten-worden. Ik kan er
a m «on, U» meer da«r ooo
m'hctlMpincl Mdt' .
Nu wTo» ««* op btnstpWcd
ik ook m panatif wef'een woordje rvppen «ver
ons oalk»MaUo«neel, dit w? "?'??< i U Ie Brussel
en Ocnl crbomi«{3l op fc«i ' p.'itufU Twwtjl
men. in dh» twv* babtemw^inde steden, met een
onvoHedip; gezebduA * gnoute voddergen.en
getogentiele»8tufckMi q^eeR, otn slechts \vA
tv.-nwidit vau het budget WrfM tv houden, bcwamk-tt
ome tlfarf'v Driewens, altHtt nog de praktische
xM (onder ODzichU.dcr dubbel|je« wd te rewtaan)
van de direqtie des Anlwêrptjibcrt Sehem^-faures. do
voetpaden der tnMKtievdat wif«tf*rt: «ktspekfakeK
(tukken, gelijk ?Dt Twet HV«c«," loMiiewtfft*
llmxlittti?' en _.ft///<w" schering en inslag van
het rrptrloire bmven.- Over t ifsïristbap «elf
iwQg a tjever. Door het vrrtrek van raerr. De
Sraef? Yerttraeten naar 'Igvxrbchapvandenheer
Van Zuylen, WWt er eene leemte, aic de dircctm
voltrekt met noodig acht aan te-vullen: nmi
speell er zoo goed op 10% als maar mogd» n ?
hetdoclütochbcrrfkt ? drt ia f efdshuin. Jnettwo
stukken staan we! ah in stooie xijmle
aaneekondicd, doch komen eeftvoadk niet voor IKI voet
licht. En met dit alle* heeft -ons
feweculcbcstuur, dat jaarlijks eene subsidie van twintig
duizend franken verleent, volkomen vrede, jsoo
ook hrt publiek, dat eveneens zijne traditie heeft
en wel om ieder jaar iljn v-'^ms-sptitakel
stuk tesuuiziai...ointRUM»tu .? ...wu\rtssvhen.
Hoe naïef wij hier nog in Antwerpen zijn, niet
waar?
Dat onder tutte omsfeuvusheden den
tooneclschrljvers de lost ontgaat tot den arbeid, bewust
de productie van oorspronb-lgfee «tulrken, die tot
nihil kon worden herleM. Dat ook ondernemingen
met h*t doe} de knnit te rerbr Ifen en den kunst-,
smaak b« 't publiek te veredelen, ónder diezelfde
jansalicachtigc omstandigheden noodzakelijk moe
ien schipbreuk lijden, bewees de Yltwnuchi
gckomcbtorg» die in 't begin van ho' «ihiocn, door
den heer van der Ven tnet "?? ' '-lan nefcid
\Verd opgericht, doch bfl v»*.?, ... :iuvcr jgeene
ondersteuning ? seffs niet van de Vlamingen,
wier eigen zaak en Teven t toch was ? alras ten
grave ging.
In TCutrheid, op letter- en taoneefgebied heerscht
hier en elders in het Ylaamschelana eene malaise,
die, wordt ze niet spoedig met. krachtige hand
tekeer gegaan, weinig goeds voor de toekomst
voorspelt. ? '
Ik wil ecfiter hopen, dat ik maar een slechte
profeet beu l ? *
Mephislofeles.
De kêlxft, roman vanGeorg Ebcrs, in
, het nederlandsch bewerkt door Dr. H. C.
Rogge. Amsterdam, Y Rogge, 1831.
E'ite dorp3geuieente,<\&iK Ouïdo. UU
het Engelsen door C. Baarslag. Haarlem,
de Erven F. Bohn, 18S1.- .
Gcorg Ëbers heeft als roiri^nschryTer te onzent
rpods zulk een Bevestigden naam, zun dichterl\jkc
verhalen zün bq ons. leeseraag publiek xulk eene
welkome verschoning, en de bekwame
Nedcrland=che bewerker kw^jt zich in den regel zoo ver
dienstelijk yan zijne lang uiat gemakkelijke tar.k,
dat het bijkans overbodig aou kunnen schijnen,
nóg iets ter aanbeveling van
borenjemddeujong.stcif Esyptisch-romantischeii arbeid te zeggen.
Met ^e Keizer heeft Kbfirs, geluk de hcor
lïoggo 1) ons verzekert, de reeks, wel niet van
sguc geischiedkundige ? als blijkt uit : du Fm-y
HSrgeweiitterin ? maaj: van zijne Egyptische ro
mans afgesloten. Het is de laatste vrucht vanden
geurigen oogst, door den begaafden schrijver
bijc-sügelczen op hel veld van stroevp en
afjselrokken stvidiên, hetwelk lijj in alle richtingen, met
zulk een zeldzaam meesterschap heeft doorkruist.
De laatslc ? ook de fraaiste? Hierover zullende
meeningen der bewonderaars van Ebers' verhalen
ongetwijfeld uiteenloopen. Ik zou niet alleen jon
geren weten te noemen, maar heb zelfs heeren
van lioogen leeftijd gekend, die »by voorbaat1'
reeds zich verkneukelden bij eiken nieuw
aangekondigdcu roman vaii den beroemden Egjptoloog.
C>ndor de kalmer gestcnrden zullen er ? verbeeld
ik mü ? zijn, die oon sommige oudere scheppingen,
als: Waru», of Honto suvi, of Klfa ai {rene,
weHfoht de voorkeör schenken. X
, ^"at mij althans betreft, ik moe», bekennen divtv
't mji cemge moeite heeft gekost, ouder het roman
tisch weefsel, waariü 't den schrijver ditmaal be
haagd heeft zyae' hoofdfiguren, keizer HadrlnHu*'
en zijn gunsteling ? Antitioü», te hullen, vooral
van eerstgenoemden dilettant-wüsgoer die gekweld
wordt .door den hartstocht om" alles te doorgron
den en te leer.cn", ? mij eene voorstellipg te'
vofineti eenigszins gCevcnrcdigd aoii de verheven
bedoeling, welke den auteur bijbel onhvcvpcn voor
dun geest heeft gezweefd. ? Wannéér Talianus
bij 's Keizers tïfsterveh zegt : .Een yroot vorst is
heengegaan," dan is hu möris- bedunkens uieer dj;
tolk van den. dichter dan van den lezer,
«etst nog te zeer. is opgevuld met de tallooze
fieriiineringen van Hadrianus' ,kleinluU," om van
hooier Iwrlc met die lofspraak te kunut-iï instemmen.
Trouwens, Ebers" z&lf erkent onbewimpeld _ in du
voorrede': ", Een der moeilijkste vragen die ik my
,ooit gestald heb, was .zeker deze. hoe ik uit zoo
.tegenstrijdige berichten- omtrekt Hadriaiuia een
,iiH'ttschenbeeld zou' kunnen . yormea, atn de
?tcwlieiil wtiiraan ik ztlf .gelooven kon"
Over iet goed recht van den historisdkcn man
is zoowel pro als contrA, veel geschreven en
gutwiat. Ik .ga. niét zoover van met-sounnige. nieu
were critici .alle" met dien nMiivlxïJtcmpoUb
verhalen zonder onderschwtal» een bastaard-Soort
in den bon te doen. Maar wel gevoelt 'men levendigoi*
dan ooit. Wanneer men de lezing van dit lange verbaal
teri einde heeft gebracht ? o. n. ook ui de wö*s
waarop getracht Wcrdt ,de opkomst van -het chriv
tendora- aanschouwelijk voor te stellen" ? met
welke schfer onoverkomèliike zwarigheden coa
schrnver, toegerust zelfs met de verbeeldingfgavcu
van oen heer Ebers, té worstelen heeft b« de po
ging, om, met behulp ma luttele historische ge
gevens, drijvende op de wieken^der &dt
«ï«mt cfu ': fantasie, aan gestalten uit zulk een grijs
verleden de vereischte hoeveelheid antiek lerca
in te' Wazen, c1.?1., zij ons met de waarschijnlnklw l
van' hun beslaan "vrzoeneu. Toen Kiugjlcv zünu
Hypatia in 't Kchl W, betitelde b|) die. in tal vau...
oplichten, vooral uw minder cbchterlükR
scliepping: XeiP foe» wilLaii oM.faèf, en gaf
deurmede onvcrholén te -|e«nen, WeUu drntyeèr bij
hel samenstellen JieitVfiigenlijk liad beaerd.
£a\lea, in nieecdere of «indcre mate, allen die d«^
oudheid m een rouvintjBcli kleed steken, wen s$
der waarheid hulde doei.,, van de. papieren kinde*
ren himncr verbcbldihg, nVl onaevew iets derge
lijks moeten getuigen? Ik du"Jfc4»ieïaiede niets nf
op de verdiensten, van Ebcrs al»' romanschrijver.
Er zijn düizeiiden van lezers, ?»r. wiq de.
meerdere of mindere waoi-schijulijklieidr
is van zeer ondergeschikt belaag; .
voornamelijk té doen is, om, m boeicndon
met gescmedkundlge personen, tijden, zeden ,
beschavingstoestanJen, waarin zij gemceniyk.
tfilevendiger belang stellen -n«armate., die verder v
buitealifit algesaeen ? bereik ligged,. gcmeenzaa^' .:'
bekend te wordfaL Voor dezen zal -de lening van
dt. Jüittr: de kennUmaking met de leden van
KeraiMu». geaiiu bet 100 niteëaloopend zuaterpaar
Arntuiï en Sdau, te* beeldhouwer fWZ»tc én
meer andere belanewékkende bpgnren, eenmeuvro
bron onUbiten van cróot en onbetwunoaat p>juol.
En niet voor bén aueen.1 Geleerden Mciuvan
lenden naam jen tmiak nebben herhaaldeluk
i. ? . ' *..-.-.
X1,' 1
?e