De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1882 22 januari pagina 3

22 januari 1882 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMEB, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 289 leerd voor gekanteeld; bl. 58 landvoor gehand: bl. 70 ttarrcn voor sterren: bL 91 Zalt-Boemd voor Zult-Bommel; bl. 94 Z en 3 goud vent f oud voor 2 en 3 goud, en zoo gaat 't door..,, t Li om kippenvel van te krijgen. Do leUerzetUr van dezen vermeerderden «n veibctordon 3n druk, steekt in nauwlettendheid den scluijver deerhjk de loef af, door o. a. de zelfde fout, die iu de editie van 1861 op bis. 74 voorkomt: ?deze t(jn leider" in plaats van «bei der", ook te herhalen iu de uitgave vau 1881. En nu (ogt nion nog wel dat er geen Chioeezen In Europa «ijD! Dat er overal in t werkje gesproken wordt van ?t/aar" vcor vair; van ?maarten" voor mcerlen; vnn ?lisnus" voor beians; van .voedering" voor voering, verraadt in ?<f--e groniUrckkcn voor de tegel- en wapcnhinfl»" al bitter weinig trek naar degelijkheid, maar dat er o. a op bl. 83 by het wapen van Keppcl mossehichclp-n met oesterschelpen "ü'n verward, is eeae der groote fouten, waxrvan het boekje wemelt. Het laatste gedeelte van dit onvoldragen pa pieren kindje munt vooral uit en de ?vorbuteriDKan"? dünr aangebracht zy'n inderdaad opmer kelijk. Zco wcrdt er by de beschrijving van 't llijks wapen geen enkel woord gerept van den lutigfn pennestrijd over niüoe brochure ?Het Wapen du Konings en des £&ks thans gevoerd is in ktrifd met de Wet" gevoerd, en welke stry'd, alle heraldici hebben 't erkend, en de vele verbeterde koningswapens in verschillendo sttden aangebracht zijn er t bewy's van, door mg* glunsiijk werd gewonnen, en waarin ik den Secre taris van den Hoogen Haad van Adel, Jhr. van den Velden, die iu den Ncd. Kunstbode van 10 April 1880 met voorname wijsheid 't beter meende te weten, in het daarop volgend num mer van genoemd weekblad, door de by hem onbekend zjjnde resolutie van 11 Oct. 1816 PIU' No. 64, voor goed i» de Rijka wapen-quaestie inct of zonder supports, tot zwtfgen bracht. Do ïchryver van dit boekje «ebeen bovcudien met het belangi-yk opstel van den heer C. W. H. Vorïter, de stiften in de Heraldiek, voorkomende in Eigen Haard (No. 4 van 1881), waarin over dien strijd, ten my'ncu gunste uitgevallen, werd gesproken, onbekend gebleven te zijn, en zulks ontzegt hem dan ook ten eeuemale het recht, om als leermeester van anderen op te treden m 't vak, waarvan hij de aangebrachte verbeteringen niet gevolgd heeft. Voorts zijn op bl. 89 en volgende, de beschrij vingen der wapens van Drenthe, Limburg, Zee land, Bergen op Zoom, Oidenzaal, Rotterdam, Schiedam, Stavoren, Woudrichem enz. niet juist en wat de drie vraagteekens'bU Woudrichem te beduiden hebben, is my eea raadsel gebleven. De -cbrürer doelt OBS op bl. 89 mede, dat hji d'Ablaing Nedcrlandscte gcmccntctcavcns gevolgd ' heeft, doch hoe is dat te rijmen met hetgeen men by d'Ablainjf, Plaat XI voor Noord-Brabant vindt: goud inct ticee zalmen van rood, rnygelings gc~ plaatst, het schild hangt met een zilveren lint aan een iialwirlijken toom/al'." Ook hier vergist de schrijver ssich. Als oud lid van den- Hoocjen Raad van Adel (bl. 12 Staatsalmanak 1882) had bij ruimschoots de gelegenheid om de officieel e bronnen, by dien Raad berustende, te raadplegen, en daardoor zou by' hebben kunnen voorkomen, thans een ouuut werk geleverd te hebbeu, waarin ? vooral bij de platen daarachter gevoegd ? geeu rekening is gehouden met den krachtigen vooruitgang, die sedert <Ie uitgave van 1SC1 in do beoefening der Heraldieke wetenschap is op te merken. Het doet me leed voor den uitgever, doch den beoefenaars van zegel- en wapenkunde geef ik deu goeden raad om in plaats van f l 80 te be stedon voor dezen vermeerderden i» verbeterden 3n druk, liever met twaalf stuivers gewapend- op de cei-tte auctie de beste, ware het enkel als curio'iidt zich liever in 't bezit van een 2n druk te stellen, die ten minste niet zoo erbarmelijk vermeerderd eu verbeterd ia. 's Gravenbape 9 Januari 1SS2. J. A. de Bergh. The land of dykes and windmills; or, lifo in Uollaud. With anecdotea of noted persons, nnd historica! incidents ia conncxion witli Eogland. By Frederick Spencer Bird. Londou, 1S82. * . Nog slechts weinige weken geleden werd in dit Vv'eckuhd de uitgave besproken van een frnnsch werkje over ons land, en thans vraagt reeds we-' dor eea engelsch boek over hetzelfde onderwerp onze aandacht Wij Hollanders hebben ons in de laatste jaren dan ook uiet te beklagen over ta wtiüiig belangstelling van buitenlanders. OnwilleketrHg komen ons aaarby de namen op de lippen van üe Amicis, Havard en Mot l er. De l.ntsto vooral beeft recht op onze dankbaarheid omdat ïijno hUtorischo wctlten er tnachtig toe bobben bijgedragen, om in het buitcaland de kennis van ocs rocmvol verleden to bevorderen. Dat dit een groote. vrrdieusic is, «al ieder toestemmen dio weet, welke onjuistheden ten opzichte van onze historie nog dikwijls in geschiedkundige wfrkon, in don vreemde ver.-cliijneude, worden aangetrof fen. Daarvan wil ik twee vocj-berldeu uit den laath'cn tijd mcdedcclcn. In liet in 1679 vorschcncn weik van den gunstig bekenden hoog1ecra.tr !? Martin Philippson, ,Das Zcitalter Lndwigs «Jea Vierzchntcn (iu daAUgcnKincGcscJticlitcinKinleldarslcnungen) kan men op blz. 108 lezen dat Jan dé Witt té Amsterdam vermoord werd. De gelctrde schrijver Fcliynt dis niet te weten, dat ook destijds de zetel der re^eering niet to Arcsterdam muar te 's Gravcnhage was. In het onlangs compleet geworden geïllustreerde 'werk ?Deutsche öcschiclite in Vorbindune mit Andoren, von L. StAcko" wordt van de \Vitts politiek in het j-nr lü/2 gezegd (II, 331): .Frieden, Frieden urn jeden Pren, tel bit urn den der nationolen .Kbre, war ktzt dis Parole des ngrpsseu'rde Witt, bedingungtlose UntenTerfunjj die Frucht sc;nai. ?geniaJew^ Politik, Aber Ludwig XIV wollte Riclm und h.vte keine Veranlossung dio Gegaer zi: schonen. Wohl nhnte miin auch in den Kruisen der üollilndischcn Regenten die'Gefabr, uber dann hitte man mit derft nationalen Volk*geist und seiner patriotischeu Widerstandskraft der Anhiinglicbkeit an das Haus üraniiin freien Lnuf lassen mussen. Eher mochte das Vaterland zu Orunde gehen!" Hici-ujt kun blykeu dat verbreiding van Icrnnis ocser hiïtorio niet tot do oyorbodiulicden behoeft «crckmd to worden. Elk die daartoe medewerkt hcei't recht op onze dankbaarheid. .Daarom betieurikJier, dat in het hier besproken werk diena.ifijrtande zoo weinig gevonden Wordt. Doschrij\cr heeft kennis genomen van verschillende kro nieken en uit hollandfcbe Archieven geput, maar wat hy do.tiuit mededeelt ia niet veel meer dan ren aantal \7i\iuig om het ly'f hebbondo historische anekdoten en eenige bizouderheden aver de be trekkingen tUKchen Engeland en Holland, moer bepaald over ]i«;t verblnf "van Korcl II m ons }au<i. De innoming van Breda wordt even vermeld als do tcliryvor handelt over.... onzo vecndorijen. llcoft dus dit wrrk uit een historisch oogpunt weinig waarde, hutzelfdo geldt ten opzichte van wat daarin gevonden wordt over hetgocli door ons laud op het gebied vaa kupst on-wetcn'chjp is geleverd. Kfuschctsend noem ik het b. v. dut «In de'cchrQver óver'de hofiatidsche echild-nchoot -preekt ? niPeitAl om een anekdote aangaande een der sebilders te kunnen plaatsen ? Hombrandt! naam zelfs niet genoemd wordt. By het ' ter «prake brengen van Leiden'i Uoogeschoolgenieten olJeen lïo-rhoavo on Musschenbroeck de -Akw ? ?«!??» «H-MK(-n fnn rifulm iMtinemd t« worden. Hugo de Groot afgehandeld, terwijl niet minder dan 14 bladzijden worden gewijd aan het verhaal van zijne pntvlachting uit de gevangenis. Blijkt uit het hier medegedeelde dat dit eogeliche boek niet op één lun gesteld kan worden met de werken van dt dne in den aanvang vaa dit artikel genoemde mannen, toch moet erkend worden, dat de schrijver bewijst zoer goed op de hoogte te zijn van onze volksgowooute. In dat opzicht verdient zijn werk allen lof. Dat hierbij ook enkele onjuistheden voorkomen is begrijpe lijk. Heeft de scbrUyer zich doorgaans van ver schuilende eigenaardigheden van ons volksleven good op de hoogte gestold, hier en duar worden bizonderhedeii vermeld, waarvan de llollandsche lezen vreemd zullen opzien. Daartoe reken ik des sclirijvers mededeel ing dat in Nederland allo huizon op palen worden gebouwd, die dan Hef i t 30 of 40 voet in den grond worden geheid. Daar de grond zoo duur is, zyn bijna al do huizen in de steden ?- volgens den schrijver ? zonder tuin. Daarenboven ?in torons the hoozer are generally very lofty, and are built withoot any uniiormity of nrchitoctural ttyle." Do nieuwere wijken onzer groote steden waar de eentooiiigheid der bouw orde den wandelaar van verveling aan 't geeuwen zou brengen, schijnen den schrijver niet bekend te zgn. Menig Uollandor zal niet zonder blozen lezen, dat w {j bij uitstek beleefd zijd, ja, dat wathet gróoten betreft wij do transcbcn in hoofeehhoid overtreffen. Meuschen toch die elkander slechts van aanzien kennen, nemen op strantdeu hoed voor elkander af. Op des schrijvers bewe ring dat inbraken hier zoo zeldzaam voorkomen, volt ook wel iets af te dingeu! Maar deze aanmerkingen op het door den schiyvcr medegedeelde nemen niets van m\jn vo rige bewering weg, dat liy bg het schilderen van onze volkügewooutcn ovev het algemeen zeer goed heeft opgemerkt. De beschrijvingen van de ei genaardige gubruikcn bij geboorten, huwelijken, sterfgevallen en begrafenissen zijn meest u l zeer juist. Terecht wordt het b(j ons h'poerende fooienstelscl door dea schrijver afgekeurd. Hier verder uitvoerig stil to staan bij nl de door don schrij ver besproken onderwerpen, acht ik overbodig. HU is daarbij ook niet volgens een bepaald sy steem te werk gegaan. Men heeft slechts de in houdsopgave te raadplegen om te zien, dat slechts weinig wat op het volksleven van vroeger en la ter tyd betrekking hoeft, aan dn aandacht des schrijvers is ontsnapt. Tot de kennis van ons volk en zijne gewoonten, levert ook dit boek we der een flinke bijdrage. W. P. C. K. i . . ??? . l ?Clcuitius nacJi/Cfiaal." Historische romnn j m I deel door Mevrouw Quarlüs. Uitgave van H. W. van Mnrlo te Arnhem. Met belangstelling hobb.cn wy kennis gemaakt, met Mevr. Qusrlés jongste i o ui au. ?Clebitius nachtegaal" is een werk dnt van veel studie getuict. Do schrijfster verplaatst haar leaors in de Rijkstad Frankfort iu de jaren ijtiG?15ü7; met talent hooft zij aan het geheel een plaatselijke kleur gojfuven. \Vij zijn er zeker van dat haar w'irk, indien bet in 't Duitsch geschreven waro no|j rueor zou worden guwaurdecnl, omdat dn Duitsche toestanden van die d.igcn ut don aard der zaak voor ons Hollanders niet zoowel aan trekkelijkheid kunnen hebbeu als voor ceu Duit se!) er. De meestal plastische wijze van voorstelling en do vrij goed afgeronde figuren van haar luTdéu en heldinnen maken Mevr. Qnarlé*' roman tot een geschikte lectuur, vooral vcor hen die op aan gename wijze met een gedeelte der Duitsche, resp. Frankt'oiter geschiedenis willen bekend worden. De schrijfster heeft tnl vau wetenswoftiilige bij zonderheden uit het Frankfoi ter archief opge doken eu is daardoor in de gelegenheid geweest aau haar bock een blijvende historische waarde te geven. Dat do styl hier en daar to wenschcn overlaat, ontveinzen wy niet. "We schrijven het evenwel aan baar voortdurend verblijf in den vreemde toe, evenals het meer dan overtollig gebruik vau Duitsche woorden en volzinnen. ' Wanneer Mev. Quarlés konde besluiten haar stijl min of meer te kuischen en zich 't al te kwistige pebraik van vreemde woorden to outwcnneu zoude haar werk, wat den vorm betreft, zeer.veel minnen. Ünze: llollandsche taal is rijk genoeg om' elke gedachte ccn passend kleed te verzekeren en de schrijfster zal zelfcritick genoeg hebben om in te zien dat et-u bout barlckijnspak gecu waardig uiterlijk schenkt aan een degelijk werk. De uitgever H. W. van Marlo heeft voor oen goede uitvoering en vooral voor eeu duidelijke letter gezorgd. Do Junuari-aflevcring van De Dageraad bev.it: Do aanleiding tot den Aljeh-Uwrloz II; Do litera tuur vun het Eodtsvrangstuk; Do Ledsinterpelhilic van Houten; Qinncrï- eu Uuïteiilimclscli Ovoi-zicht en ingezonden stukken over Piinuloxim on Para bolen door Floor. Florcnsüc X; do <ju;icslie Kolle- , wijn-Thijiiv door V (vervolg); Antwoord ain eon l vrijdenker; Het stokpaard.;-.' tlor liberalen (volks- i onderwijs) door Vcriius; Wal r.u-jüifii \\-y gunie? t Van De tyfiinr ver?i;lif.*eh bij dc-n uiljcver J. O. Broczo to Utreylit,_ ile uur^lu allevcring v;in den' tweeden jaargang. Zij ht.'vi'.t:1 Hol inctTOrologi^'.'h ub.serviiloriuin op i! MI Pic du Midi. Hot poollicl'.t. Iji.-ib:i!-o vopi'lni.stjrs. Ict.s over hot Vcgctari.'iüisint1. liet hinifdvoi'iU'i'l d^i' plant. Ken weekbhid voui' vi^i'lliei'het/bcrs, -kw«?t!-. kers u» -Jiandu1,-i:irs. ? DL- veloc-ipode nl' snelw.ielcr..' Hut olectriich licht. De gloeilunip van Aluxiin. De bereiding vnn zmlrFttit'^is uit diunpkring-iliiclit. Het overbrenpen van bewe^krncht iloor middel van elcetricili'it. De Arlber^'.ijiiiiel. Voortplanlin^ van het 'geluid. De verspreiding v.-/n den telefoon | in ?Amerika. Een gcvDulgbogoocheling, niet vele i .afbeeldingen en toelichtcndu lig!/;-ün. In no. 33 Ilaatjtflte Pcnliriitëen brspróokt de Heer J. A. deu Bergh eenige /mfigsche gemeentesnken, geeft een schetskani'jo viin ov»n geproj«eteerden nieuwen aanleg a-,n het scheveningsche strand en beantwoordt h^ do _ tegen werpingen omtrent zijn bericht van ? Lliói-ies vermoedelijk engagement by do Uaagsche Opera. Urda hoeft uit Longfellow's proza en poëzie eenige stuklton bij elknür gelezen en dio onder don titel: Pocms and Fraqmcnts selected ftom t Ite teorka of IL W. ?Longfellow, bij Joh. G. StomIer Cx, alhier uitge^evün. Het is een zeei- schoonö verzameling met portret van den dichter. Do hceren \V. J. thierae & Cie., te Zutfen, hebben uitgegevon : de eerste n (l* v-ring van een ?Duitscho Bibliotliek fttr Niederlünder. Meister-' werko der Deutsche» Literatur mit Noten nud Erliiutcrnngea i'Ur Schuift und llatt», beraüsge* aalitn .von E. A. U. Sejngens, Lehrer an tier liüh. Bürgerachale in Zülfeu." Deze flllevcring begaat uit: Uriel Acosta, Traarspiel in fUnf Aufzüpen von Karl Gutzkow. P»ul Heyso, MosenthaJ, Kinkel, Hamerling, von Schiller, ? Iloqnttte, Heinrich Heine, v. uoethe, Halm p. a. worden als schrijvers voor don- inhoud T m volgende afleveringen genoemd. Deze uitgave is oon navolging vnn Njigh & van Ditmar's biblio theek voor school en huis van fransche letter» kunde. Zy kan op gelijke aanbeveling aanspraak maken. De deel'jes worden, opk afzonderlijk verkocht. Sprooljea uit lui toogduitsch, van Wilhelm Busch, door den schrijver van avonturen en . verbalen van korporaal ?Trim." ? Uitgaven van W. Halscher GJ.zn,, Doyonter. kind aan zich verplicht heeft Menig blond of bruin krullebolletje laliiohover do vermakelyke sprookjes van Wm. Busch buigen, terwijl de pooiele handjes naar de alleraardigste plaatjes wijzen, Er bgt in al do weiken van Dusoh een aan grijpende komische kracht; teekent hy monichan, ze sproken tot u, schetst hU dieren, 't is of zo evenzeer neggen -wat «ii beaoelau. Zio slechte zya haacje dat ging klikken, of de wijze uil, die zich ucutfaal houdt hu 't ruzie maken vau den ooievaar en den raa&Jet op de muizen en den zak intt graan, on ge zult verwonderd staan over, do geest ijfa haal t j ei on trekjes waarmede hy alles lovcu weet te geven en uitdrukking. De sprookjes «ijn voortreffclyko prentenboeken, eveu aanlig van gedachte als sierlijk vaa uitvoe ring. De Kinderwereld begroet ze ongetwijfeld mot algeuicoue ingenomenheid. _^ Do rnirenitcitsbibltotbeok word in de kfttste weken Verrijkt met de volgoudo bockon; P. lüccardl, Bibliotheek matctnat. ItaJJan» 2 p. Modon» 1870-80. C. F. llnmuioUborg, Unnabucli dor krj3tall05r.-[.lir»ital. CJicmic. Letpxïjs IUS1. Landliff «ut (Irulend). Londen 1881. J. H. Abcadenoti. De Kod.-lDdLivha rochtspnalc Trut 184D-HO. Bfltnvia 1831. Hot groot-prlvitegie- *n h»nt-vcstlx>ock v»n Konnomeriamll. JJijfcaverff. Jwir W. O. Lama. Auiat lliGl. W. Pleyto, Hinyltre» scjiplcmouiniraa da LivrO dos Muvts. Lr.vrto, 1S!<1, Curpnj «criiJtoruni eerlos. Ut. Vindob. 1800-31. J. ARIOH CuDiuniu.-t, Kii'Olicu-IIiuto.-io dur liüUuUsclicn lïn'iilsr. Htlni-abac-ll 1709. Aoai'liyll qnj» «uncruunt In cod. Laarontiano. Ed. B. Merisel. Oxc.iU 1S71. Cl. AcHanua, Do animaliv.ni natura. Gonovao (Col. AK»'.) IClC. J. J. JIo.Tmiinn, J.ipansch-XeJorl. ivoordonboolc, uitg. duur L. S-jn-rtricr. LoiJvti 1381. Dcnl8i-l!,) Chiiwkar doa Mlttclalter». Urag. von K. Jjj-icfiviwliJtfl mii Ecttin» von Ar.*i!n. Htsg: von II. Cirhnui. lïorliu 1881. J. l!. r>otis:;<-'3ti, Ocurroa 10 toin. AmatcrJam 1009 ? SI. Sdl'iri!;, GuHolik'bto duc liudslauiaolioii Lituratur. U Bdu. IVag. 18-J4? O J. A. I'diK-licj- do C.uvü, Lci'onlï ot let doax " S. S. Liurie, J. Ajnos Oomonius. LnnJon 1S31. . J. II. ttwildenü, YadorinnJaeli A.B. bock. Amsï. 1731. D. FnuiU.-:!, f):;. Adr.'Vin do Voniio. Ajuntordam 1878, D. Franïdii. Uï. L'octivra ilo W. J. Dollt Anwt. 137i', A. Ver Hliüll, J. Ilunbraken, Anüicm 1875. Tli.' van Leriua, .Biographi!!» dos Brtiüte» Anvcrroia. Aiitw. 1S30. Do liivcra, Trnlttü do' 14 cociposltlon de musli^uo. Ainalonhti» 10'.'7. J. Tlnuturtf, 'J'i'actatus do tanfica. Edit. nova. InsulisI873. E. I'ntoaniu, ilusathoina. ilatiovcr 160V.' il. Lii'lingyr, Vtitcivnvbnn'jcn Éür ilomisclia Kftiscrgc-suhichtp. i JJdA Loipes. 1SC8-7Ö. E. iLvniüi, Man-. Aurulo. 3mtt UMI, Paris 1S33. Las lostos d* Cvlun. Jlirtrid 1S73. * Tra letters di Cht. Columbo «d A^i. Vüspiicci. Iloraa 1S81. (.'. Lvoostlicncs, Tlioatrum vitao )mol;ina3. Baiiloac Ca.woll, IHjKütretsd h'story of Ensl.mJ. 7 vol. Losilon. A. A. Vomtdnaan vnn Oven, Uut vorjtcnhuhi van VTnWook en I'yniumt, Utrecht 1«71». licaicil ili-ji anciranca coutunioj c!o la Dulgiqtte. .van i Uollhi.TO, Friesland en ilo Friozon In do sctttvon. Lviilun 1881. Cosinymea ctulu usautiün van 'n Hertogoa-Bosscho. 'j Ht'riiijj'raL'USoJi IGÜ-l. Üftk-icc'lc b-?!ic!)ciJcn betreffende- liot ontstaan van-Ion oorlox ti?[;-'n Atjcïi. 'a Orivcnlujjo 1831. t'. IJm-sbn, üungraphio vpn Gricchonlanil. I.clpz. 18S-J. MniiJeis do Ylsii, lllïtnriii i;oogr., ucojul. y uatail. ilo Filiijiijas jft.im. Jtsnila 1K76-77. A. Uut't, YorzamoUug van stukken tiutrufl'unile tic tliiorBnwinjj van Hulliinij op >,ijn amalat en van ilo:i liuoU van Holland. Kotttnlnm 1881. i'iir. ILueBludt, Dio WUSBCT- und Laailvoi-binJunscn Ki,t:oi-.tam$. Borlin 1981. W". Kuntüo, Der AniatcrttaiuBr Seecanal. Borlin 13S1. Nlouwo l'ltjavon: O. EUEUS, Do Bargcmcogt-oravrou-ir. Inj. f3.35, geb. fa.oo F. O. MELLIKK Pz.( Vorst en volk. f 1.? Mr. W. WISTOEN^, KoJovDorinscn In do Twoedo Kamer dor ÜtatL'n-Gonera;il (1870?1881). fl.UO ' J. A. DE ÜEUGH, Hp.iis»i'ho iionUrnüacn No 3. f 0.10 HENltl -«ALOPF, Do sluier opgelicht, t S.SO KEVÜE DES DEUX MOXDES. Duo de Broglie (de l'Acad.) Etudes diplomatiques. ? Ludovic Haléoy, L'abbó Cooatantin. ? Maxime du Camp, Souvenirs littér^ires. ? Arthur l)s$jardins, Les derniers progrès du dvoit iotc-rnational. ? JKmile Jilancltard, La NouvelleZülande. ? Vtctor Sonnet (de l'Inst-.) La question monetaire. ? Emile JHic/ie/, Les uitwees do Uerlin. ? 21'. Jïritnctièrc, Revue littéraire, r? G aston Uoissicr (de l'Acad.) Mme deLiancowt; üenConstant. NOUVELLE REVUE. Ch, Qcunod, I/académie de France a Rome. ? ïïrnest Jltivet, I/église naisaante; Saint-Paul. ? Alph. de Lamarltne, Untménioire inédit. ? Le Dr. Edmtard ItecLvt, Les Aneatlu'tirjucs ot l» j douleur. ? ITector Mulot, Les millions iionteux.?- ; (itmtaua Grititttntmcl, Talleaux algériens. ? Andn! l Jtcmoync, Audrü Thónriet. ? Juten TrQubut, La migraine do Mme Bastoul. ? tiutly Prud'hommc, La tounuent divin. Militaire Zaken. DE BEWAPENING ONZER LNFANTERIE' SCHUTTERIJ. Onzo schutterij is nagenoeg ongeoefend on niet gewend aan krijgntu«lir. Zg wordt aangevoerd ! door officieren, diu vcolal de exercitie-reglementen nLot keimen, en geen begrip hebben vaa krijgs kunde, noch van het vela, dat van den krijgsman in oorlogstijd voveiseht kan wordsn. Uit een militjiir üopjmnt beichouwd beeft onzo schutterij, zooülü zij tlians is, dus weinig waarde. Deze liitrde woorden hebben Imn ontstaan niet te daükeu aau ècne zucht 'om iets hatelyks to Bchiijven, msar üijn neergezet, uit overtuiging, .omdat zij in nauw verband staan, met hetgeen volgt. ' ? Den slechte toestand onzer schutterij wijt ik niet aan liaar zelve, maar aan onze schutterij-wet. Kene nieuwe-wet tot regeling van de schutterijen is in aantocht, die weldra iu do Kamers behan deld zal worden. Mogo deze verbetering hier omtrent aanbrengen, want de ochnttcry is een hoofd-factor, waarop gerekend moot worden bü de verdediging van ons land, en niet altijd zal men, zooals in 1631, tijd hebbon haar vooraf te oefenon, alvorens- zq tegenover den vijand ge bracht wordt. . ?, Hoe goed echter onze'schutterij geoefend en georgatiiscerd.'nfego worden, tengevolge ecner uieuwe wet, toch zal z(j uit den aard der zaak minder militaire waarde hebben dan ons.leger, en óók vermoedelijk minder don dat van oen vijand, waartegen zij wellicht eenmaal zal moeten strijden. Een onderdoe! onzer schutterij is de iufanterie-scbuttcrij, dio dus pok wel geringer in waarde KB! wezen dan de infanterie vaa oen vigand. Het geiend verstand geeft nu aan, dat men trachten moet deze waarde te verhbogen door onze schutten eene betere, minstens even goede, bewapening to geven, (Jon de infanterie van den v\jand bezit, maar juist hét tegenovergestelde' heeft in ons land plaats. Wapens, die niet meer goed z|jn voor heteigeulHkleger,die alleen nog gevonden moesten worden in museums van antiquiteiten, heeft-d» sehatter^: Tot heden toe heeft niemand, net krocht, zich. hier tegen' verzet, en toch is de slechte bewapening mede eene der redenen,' 1 ? IL i -F ? "j.-i »._iV1.1. w*t..A.lXW tegen ons land uitbreekt, eu men de schutterij iu 't vuur brengt, het volgens de kansrekening ?al ziju; een ter slachtbauk voeren. liet Be&utnont-geweer, waarmede onze infanterie bewapend is, heeft cone vizierindecling tot 1800 nietpr, of 2400 pas: het Mauser-goweer der Pruisen eeue tot 1600 mater of 2133 pas, en het Suidergeweer onzer schutterij eeue tot 675 meter O/ WO pas. Met het Üeaumout- on Mauser-geweer kan men 11 behoorlijk gerichte schoten in de minuut doen, en met het Suidor-geweer slechts 8. Deze cijfers spreken! Ingeval van oorlog zal de schutterij naast het leger stiyden. Afdoelingen van leger en schut terij zullen dooreen gemengd zijn, en, zooals de krijgsgeschiedetüs aantoont, kan verschil'van bewapening, in dit geval, aanleiding geven tot groote en noodlottige verwarring. Als nameljjk onzo schutters do patronen, die x\j bij zich dragen, verschoten bebbea, kuuuen d« iafanteristen en niet met de hare bijspringen, of wel patro nen uit de caissons, bestemd voor de infanterie zullen soms aan de schutterij gegeven worden, die daaraan niets zal hebben, liet omgekoerdo kan natuurlijk ook plaats grijpen, on oen ieder, dio eenmaal eea oorlog mqdemaakte, weet dat dergelijke omstandigheden moeten voorvallen. Zooals hierboven is uiteengezet komt het n>U dringend noodzakelijk voor, dat onze schutterij met hetzelfde geweer bewapend Worde, als onzo infanterie hoeft, oi nog beter met een deugdzamer wapen, ecu repeteor-geweer, waaruit aezelfde patronen verschoten kunnen worden, ala de infan terie gobruikt. Ecne tweede vraag il,.of do aanschaffing vau zoovele nieuwe geweren onze üuiuicicelo krachten niet overschrijdt. Dezo vraug moet ontkennend beantwoord worden, wanneer men namelük over gaat tot eene geleide! ke aanschaf/ing. De juiste prijs van een üeaumont-gewcer is rry onbekend, doch bedraagt ongeveer ?40. Voor vier ton Jwn men dus per jn.ir ongeveer tienduizend nieuwe geweren aanschaffen, cene uitgaaf, die betere lente KM! afwerpen, dan ? 405,000 te besteden aan twee ttukkeu geschut, met drie iifTuiten en toebehooron, zonnls dit. jaar zal jiluats viudeu, ofschoon zulks ook noodig is. In du l.mtste jaren heeft men soms eeno zonder linge wijic van gewichtige quaestiün te behandelen. Wanneer iemand luiuvoert, divt ous loger, of onze schutterij, niet deugt, ia hot antwoord: vaderlands liefde, heldenmoed en gehechtheid aan hot huis j van Oranje, nullen aanvullen wat aan de deugde lijkheid ontbreekt. Dergelijke woorden wordeu , door do menigte hteeds toegejuicht. Daden echter, .' geen woorden zijn er noodig, en ecne dnad van viulerlandsliclde, van gehechtheid ftiin oua Vorsten huis, ia: l hans, nu bet nog tijd is, mat kalm overleg, zonder onze finrvnciuelo krachten td overschrijden, dia maiitrogelen 1o nemen, welke het gezond verstand aangeeft, cu wivnrdoor ons volksbest 11 an, ingcvul vnn oorlog, vo'gous meuschelyke berekening, behouden kan blijven. . Ouder deza mtiatregelun, l:erluial ik, bekleedt cene goede bewapening imznr infantcriu-schuttcrij ter.c hoofdplaats. Moge hierop bij do bcliandeling vun lui. wetsontwerp tot regeliDg dt-i' schutterijen in de Kamers ?.?ewezeu worden, on du bcgrootiug van oorlog voor 1883 er sporen van dragen, dat luon ook tracht op dit gubiud vci-butering aan te brengen! J. R. C. rEUSOYERZICIlT. Dist.ricts- of ]<!vndsbolnngen? door Mars. (Uuntlchblad, 7 Januari). Murs besireekt bier do \vcttolijko regeling der Icnzerucering en de rpgeling bij fUgetneenun roaatregvl vau htstuur; hij vreest, dat bij eeno wettelijke regeling do districts-belangen do afgevaardigden pleidooien zullen doon houden voov hun district tn amcnilcinenten zullen verwacht worden, dio een wellicht a/gcronil plan geheel uit het verband kunnen rukken. IJ ij zegt verder, dut de minister zich bij de oorlo;*abrgrootinj{ over do motie l'iitijn niet heeft to büklagcu, daar do minister met s Bosch een gevaa lyk antecedent heeft gtateld. On de vraag, wat te vrrkïczeu is: weitelyko rcgrling of'regeling bij algem^encn raaat regel van bestuur, geeft de schrijver geen beslist antwoord. .De partij verhouding iu de Kamer doet van den "boom dur wetgeving weinig heil verwachten; de veelvuldige wisseling van inzichten bij het Depar tement vau Oorlog zoude echter cene wettelijke regeling doen verkiezen on de' regeling b(j algogcrnecu bestumsmiiatregel minder gcwenscbt moken. Vóór alles wonscut Mars, dat or een andere geest iu ons parlement Imersclie. Neurlan dsch-Indiü in 1881. (HandelsHad, 12 Januari. Hoofdartikel). De gevolgen van deu regeerin^sdaad van den gouverueur-gencraal Van Lunabergo, om op Atjeh civiel en miütoir gezag te scheiden, waardoor liet civifl g'-Z'ig, volj?ens art 68 vnu het regeering.1»rrg'lcment het hoogste werd, worden nlu liet belan^rijkato gedeelte genoemd vau Indio's geschie denis in ISül. Zoudrr de rooverijen, moorden eu aanvallen over het hoofd te willen zien, wordt gezegd dat <lu berichten 'op cone .aanmcrk'elijko verbetering wijzen. In tic- 20 Moulfims worden veel nieeivulden bfbou-.vd, terwijl in do 5 en 22 3Ioelums de houding dor bevolking naar wonsch, en men in (jfüi omtrek der kttuipongs overal auu dun veldarbeid was. De verbetering is niet ta danken aan het civiel be»tuur, zonder moer, manr aan dat bestuur, RÖi-teund door cene aanzienlijke militaire macht. Atjeh worde tostuard door Het politiek, mofti* in ontzag gühoudón door het militair gezag. Geen andere gedragslijn is veilig. Wij kannen ons mat deze beschouwingen vol komen vereenigen. Eenmaal woest er een einde komen aan het militair gezag. De vraag kan alleen zyn, of het oogenblik, waarop dit plaats had, door deu gouverneur-generaal \ an Lansberge goed ? gekozen wns Tot nog toe leei'da do ondervinding, dat de groote cntostrophen, waarvoor men ge> vreest had, zijn uitgebleven, fin dat zegt veel; want aan te nemen, dat het civiel gezag eerst din mag worden ingevoerd, als de bevolking zich geheel en al getrouwe onderdanen betoont, is to dwaas: 'dan zou 't misschien nog-jaren in het verschiet liggen en niet ten bato komen van eon goeden toestand. Dat dus eeno aanzienlijke mili taire macht in den eersten t'n'd noodig zou blijven, was te voorzien en kan geen roden ngiï om den door den gouverneur-generaal Van Lansberge gedanea stap te betreuren. Men sla intnsuchon aandachtig gade, waar de bevolking hare huizen opnieuw opbouwt en deze bewoont, want eerst dan kan men zeggen, dat zü daar den vrede boven den oorlog verkiest ? Het bebouwen der velden zegt nog niets. In de Arnhemschc Cotfanfcvan 14 Januari II., komt onder den titel ?Kadernood" een inge zonden stuk voor van Athos, waarin beweerd wordt, dat wij even als in Dnitschland Cadettentchokn moeten hebben. Na toch worden ruim 80 onder-officieren, tussehen 20 en 29 jaar (de 'boste en bruikbaarste van bet leger) iwn den dienst, ? wsarby zij noode gemist kunnen wor den ? onttrokken, terwyl zfl ontwend worden aan discipline, stipt dienen en zelfvertrouwen, en voor hen de beste jaren, om ervarintr en m<ras<nênkënnis op -te-doen, verloren' gaan. Welk een nood lottig stelsel? roept, ftthqi uit ?"vooral bü Kadernood. '? , Athos wil, dat 'de jongelieden, na die cadettenscholen op hun 18e of 20e jaar verlaten té heb?ben; een. paar jaar' disast dqen'bQ da korpsen, ? examen afleggen. Vooral op de praktijk het daarbij aankomen. Plaatten aJi Aj^eidoorn, Zutfen, Maastricht, Roermond, v£ daarvoor, door gezonde ligging «n goSde. oefeningsterreiuen, uiterst geschikt. liet lasttüoÜe-Bataljon te Kampen zal dan meer jongens bljjven trekken ? voorspelt Athos ? uit den minderen burger- en bocieustuud, en dt Kadernood zal verdichten. EENE VERGELIJKINa. Toen voor een amWhalf jaar het proefnumraor van het Militair Weekblad verscheen, word in de Amsterdammer ? wij vermeenen door D. M. ? den staf gebroken over eeno vergelijking tmEchen het getal veldeskadrons en dat der hoofd officieren der cavalerie, dienende als bitoog, dat er te veel van deze laatste waren. Bedoelde re censent noemde dat zelfs ?eene batehjkbeia"; zulks daargelaten, was de genoemde vergelijking aan de cavalerieofticieren, die op het punt ston den door de reorganisatie ten zeerste te wordoa benadeeld, hoogst onaangenaam. Thans in h,et eerste nummer van hst Militair Blad, den volgeling van het eerstgenoemde, volgt toevallig eena. nndero vergelijking bot cavalsristisch gebied rakende, namelük dia der kosten van een regiment infanterie en cavalerie, welke ten nadeele van bet laatste uitvalt. Heb is ons onverklaarbaar wat daarmede moet worden betoogd. Is het een middel om door op do dub beltjes te wüzen, op nieuw te trachten eeua ver mindering van cavalerie voor te bereiden, dan 'u die poging in 's lands belang ? ook zelfs volgens dezen Minister van oorlog ? afkeurenswaardig. Is hot ecne bladvulling als oone andere, dan ge< en wü den onbekenden statistici» in bedenking aijne gclykeniisen in dien geest te vervolgen, daarbij b [j v. als onderwerp nemende de kosten vaa ecu monitor en honderd reraontepaardcn, van een peleton torpedisten en een minister resident, van een 30 cM. kanon en een rükshoogere burgei1nchool, enz. Dan ten minrrto bostaat er kans, dab do indruk thans op vele cavaleriaofïïciereu, by het lezen van bot eerjt* nummer van het Militair blad gemaakt, oenigzins minder onaangenaam zal zyn. Een 7cdct. BIBLIOGRAPIIIE. Militair-Blad. No. 1. Opstellen: Het jaar 1SS2 en de Landsdefensie. ? Een woord over de cavaleriepioniéirs. ? JHerftJdeelingcn van verschillenden aard: De tegen woordige sterkte van allo oorlogsvloten. Eleotrisch licht aan boord van oorlogsschepen. Sa* menstellipg van het zweedscho leger. Kosten van een regiment infanterie en cavaleno in Nederland. ? Sericltttn: a. Buitenland, b. Binnenland. ? Ad-ierte&tiu'u. . KAIÏTO-METER. ; Onder deze benaming, is door den instrumentmaker ïheodor Ptïtzmann te Leipzig een mcetiustrumentjo in dan handel gebracht, dat, ook tot militaire doeleinden gebruikt, b.v. tot het meten van de lengte enz. der op kaarten voor komende wegen, met nut kan worden gebflztgd. Het instrumentje heefc den vorm van een klein horloge.- Op de, door ren glas gedekte en van tweo wijzers voorziene, wijzerplaat is ecne dubbele randverdceling aangebracht; de buitenste in cen timeters en millimeter?, de binnenste in meters. Aan do onderzijde van het instrninonlje bevindt zich een klein rad, dat dient ons, terwyl men het over de to meten oppervlakte rolt, dior -fijne omwen telingen, deu doorloopfln afstand aan to geven. Niet alleen rechte en vlakke lijnen maar ook kromme, slangvormige en door elkander loopende lijnen, hoeken, bogen en cirkels kunnen met behulp van dit instrumentje zeer juist afgemeten worden. Het instrumentje, dat D mark kost, knn bïj wijze van horloge worden gedragen. S, SCHAAKSPEL. """' ,Aanner dor Phllosophto woisa Ich ?keln M gntoi Trmbmitt*] des ?Gukirnn nli; höchotons K»Hoe ?und Sohnoli". N'. 4. (*) Van J. H: WESTCOTT. . 2WABT. a. b. e. d. o. ?WIT. f. g. h. Wit speelt vóór en geeft in 2 zetten mal. Oplossing van Schaakprebleam No. 2. l 'G 2-H.'H 2 H l. ? H7....... 3 H 7? B 7...... 4 B 7 ? B 5 mal. (a) . G 4 nt. f 3 (a . wat zwarl wil. . K of P spit *? ?????? 2 Hl - BI 3 B l ?? B 7 op B 5 mat. D 3 ? D 2 f h D 2?.D l dimc. en volgenden zet l . (b) F 3 ? H l ??? .* ' ' D 4 ? 4E l mat. (O D 5 nt. E t (c E 4 ? E 3 Hl ?H 7 of H l - B I enz. D 5 D 5 C 6 of C 4. Goede oplossingen ontvangen van H. E. E. te Amsterdam, ook van No. l; C. te Leiden; Duo te A., ook van No.l; Nobel te Alkmaar van No. l i HenFJ t& A. van No. l en 2. Do oplossingen, beginnende met wit Ion zet P 3?D 2 of F 3?G 5, lydon schipbreuk op juister tegenspel van zwart. De hoeren J. J. K., een Haar lemmer, en-H. H. kunnen zich gcmaltkelyk Wervan overtuigen, door zwart na G 2?B 7 Ie lal en spelen 3 E 5-E 4; of bij wit 2 G 5 zet E O, Or G-D 7; 3 E 4-C 5 niet D 7-D C maar D 7?E 7 te spelen. Wij ontvingen nog van No. 2de volgende juiste oplossingen: van Jaap van Amsterdam, Eehnan; en een paar liefhebbers te Amsterdam No. 2 on 3. Van probleem No. 3 zyn goede oplossingen toe-' gezonden door P. A. T. to Delft, J. J. K. te Har derwijk en K. S? te D. BRIEFWISSELING. G. L. Ch. Coblcnz. Zie oplossing No. 1. Veel datik voor uwc bijdrage. ' ('J' De oplossingen T»O «ohaakproblogi»'» rolgon om da 11 dagen, wwrby frtnco t«.n do rodtoUo van dit bl«d fngozonJon oplouingen" zullen T-nneld wnnlon. Orerlgens' i» bet met voldoeada allócn don lïéroton xot MD to g-T-n, men moot aiBtooom t'je bH dé nftsebil'«H*. *n-J-aüHfl».»4 Uat nut Tolet, LOULOU. ** Dt Pelt»* n''nnM!q«e.franf<tt»e, de Itapptï, 3« fanterne, ?* de IHotnme, de Fonse-Tempa, {Ie Volrur, het l'vtit Journal!.,, Op dien welbekendcn roep die eiken morgen op bclzelfde uur wordt vernomen, knarsen de spanjoletrainun; voor de vensters ziet men nouzen vyn-chünen, -.m boretrokken vcrloonen zich onder slordige chijmons. Hier, pst, kleine! En men boort stuivers rammelen, op dcstraatstoenon terugspringende en de eentonige litanie van den knmtcnonirocper afbrekende, die ophoudt met gold op te-rapen en kranten op de punt van zijn stok tot aan de tusschenverdicpingcn op te ' hijschon. De buurvrouwen, die uaar beneden gin gen om molk te koopcn, blijven nog een poosje met Mtkiéric praten en nemen hem elk ccn van zijn kranten af, waarvan de prijs berekend is naar de beursen in de faubourgs, vol van Parijsche nieuwtjes, vnn vrouwen die in «lukken zijn gesne den en van kinderen die in kachels zijn verbrand. O, wat dat betreft, men krijgt waar voor z{jn geld. Men vindt altijd hel verhaal van een of an deren mooich moord, met groote letters gedrukt. waarvan het verrukkelijk opschrift oen lichte hui vering in den rug te voorschijn roept op de geilachto aan de liefelijke aandoeningen, dio het be looft. En_ wat is prettiger, dan, terwijl men traag vijf verdiepingen hoog de vuile trappen opklimt de krant, zoo vcrsch van de pers, open te vouwen, die, vóór dat het daawerk begint, een oogenblik van luieren schenkt. Vrouw Firmin, die haar be zem in den steek liet om haar krant te halen, laat haar oogcn over de kolommen gaan, maar langzaam, lusteloos, als iemand die al veel kranten m haar leven beeft gelezen, op elk por taal rustend en het cene oog toeknijpend orn to beter mei bet ander te kuniicti zien, want ze zal .n'eldra moeten gaan brillen. Ja, voor iedereen k uit do oude dag! Ze is niet meer een meisje ^im twintig jaar! Het is al lang geleden dat ze zich als jonge werkster vier trappen te gelijk liet zakken met ccn stuiver in de nand voor haar feuilleton. Die drommclscho feuilletons! Altijd bre ken ze af op het mooiste oogenblik. Maar dat doet er niet _ toe, liever dan het er zonder tn stellen. zou zü in dien tyd met bakstcencn en keien-saus hebben ontbeten.... Neen, vandaag staat er niets in do krant. De politiek dat is voor haar te hoog, daar begrijpt ze niets van. Lalen ze met elkander kibbelen zooveel als ze willen, dat zal haar waarlijk niet meer spek in de pot bezorgen.... Ha! Maandag zal het Petii Journal beginnen met ,J)e Üfiituanr der Guillotine" van Ferdinand du Belair, den schrijver van ,Mvlina of de gevlochtu moeder" een prachtige roman!... . Verstrooid slaat vrouw Firmin een blik op de ,cchos," waarin, als aan een vlcoschpcn ge'regen, de daRelijkschc Parijsche nieuwtjes voor haar bosen dansen. Maar niets vermag haar te boeien. Xc treuzelt. Ze is op hot punt het blad toe te vouwen. Daar verbleekt ze plotseling! Droomde ze? Ze hoeft geinecgd een naam uit al die regels te zien vooruit springen. Waar is dio naam toch? Zo kan hem nu met meer terug vinden. Ze heeft hem toch hcusch gezien, daar :'.ou zo wel haar hoofd op willen verwedden. è Het ?vu» als een bliksemstraal dit' haar verblinde. 'Mjl een instinctmatige beweging zoekt haar hand tls leuning, want al^haar bloed was in gisting. Schielijk, hevig ontroerd, spoedt ze zich naar boven. Haar vingeren trilden toen ze den sleutel in hel slot stak en toen ze in haar kamer was gekomen, liet *e zich op een stoel vullen, bleek . als een iioek. Het is niets, dat zal wel overgaan. Een beetje ether, dan is het weer in oi-do. Maar in _het eerste oogenblik, de verrassing, dat plot seling ontwaken van oude herinneringen .... dat had -lioar pyn' in het hart gedaan; haar knieën knikten. Geen twijfel, hij was hot. Al zijn namen voluit; ze zyn gegraveerd m een verguld koperen medaillon, dat *4j haar eertijds gaf op haar verjaardag, met den datum er by. Ze bewaarde het rillijd onderaan in een doos, waarin ze snuisterijen hwgt . Charlcs-Aihï-^LuüJovic-Avoiict.... Wat, die gooie Lpulou,. liij zal zijn intrede doen in de Académie! Neen, het ia niet te gclooven. . Trouwens, toen ze kennis aan elkander hadden,' was hij zeer knap on hu werkle vlijtig. HU was tóen student. Als zü hem.vroeg wat hij van plan ?was te worden, antwoordde hn, dat lin het niet wist, dat hy te veel in het hoofd bad oni ooit iets goeds tö leveren. Zijn vader wilde een. notaris van hem maken. Dus al wat hu in zijn mars had, was er dan toch uitgekomen.... En terwjjl de krant op .den grond gleed, laat vrouw Firmin haar jeugd voor zich oprijzen, meegevoerd als ze is naar liet zoete droombeeld van een tijd van minne. : Ze herinnert zich alles. Hoq ze kennis inet elkander maakten op het juwelifTsbal, waar een zijner vrienden hem bad gebracht, om met naai stertjes te dansen. HU had haar meer dan tien maal dien avond gevraagd en haar onder de quadrilles, tusschcn do figuren in, uilgehoord. AI babbelend, zonder aan kwaad te denken had zü zich verkocht, hem haar naam, baar beroep, baar adres en het uur, waarop zy naar haar werk ging, opgegeven. Het gevolg was, dat hy den volgenden dag tegen acht uur, bevend en blozend als een jong meisje, om den hoek van de rue Hautcville voor haar stond. Van af dien dag, ging er geen morgen voorl-j, tien maanden lang, of hy kwam. En die Aprilmorgen, toen hu haar naar de Muette bracht!,.. Hoc de kleinste bijzonderheden haar' voor den «eest kwamen l Op oen donkeren ecntonigon achtergrond VMI haar leven projec teerde zich een lichtbundel, waarin elke silliouello scherp begrensd uitkomt. Het 'u alsof zich dal alles,zeer duidelyk beweegt, aan het find'vaneen toontelkijker. Zy' wandelden, zy aan zyn arm, op het lijne zand der met acacias beschaduwde lanen' en iedereen die Intar zag, met baar klein blauw hoedje op het frissche kopje, keerde zich om.. Bü de versterkingen gekomen klommen zij langs een Iceljjken slecncn trap naar'boven. Daar zetten zy ztch neer tegen de slooing, op het warme gras en bleven tot dat de avond viel,, zonder iets te zeggen. Voor hun voeten groende een dal vol berken xvier toppen bü het minste \yindjctrildcn: En langzaam daalde de roode zon. Toen lichtte' zy het hoofd van zijn borst op en zij zagen elkan der aan. Aan zijn bovenlip merkte zy' ccn klein toeken op ouder den blonden knevel. Tóen zü oprezen, staande op het aazocn, dat tegen den helderen hemel afstak, gaf hy baareen laatslen kus iii den hals en een straatjongen, die juist voorbijging, riep heri zoo hard hij kon toe ? nog hoort zij die stem ? ?L'amour, l'amour, n'y a que ca!" ' Wanneer zü er goed over denkt, hoe is het toch afgeraakt?... Ja, dat weet ze niel! Een niisversland, spijtighcid, een dwaas gekrakeel, minder dan niets. Elk 'was koppig en wilde met do minste wezen. Toen zü hem weer wilde opzoeken, was hünaar Anjoavcrtrokken, waar zyn familie woonde. Zoo was hun liefde, die zij eeuwig waanden, geCindigcU De liefde is ccn vreemd ding, een ware ,quostion romaine." ? ge weet wel, dat spelletje dat men aan ilc deur _verkoopt. Ak men de twee ringen in. elkander ziet, denkt men dat ze voorRoid met elkander znn verbonden. Onnoozelen nukfia hun tijd zoek, door ze te willen scheiden. En ziedaar, het toeval komt in het spel en plotse ling als door tooverii, zonder moeite of breken, maakt het ao ruigen los... En toen?.... Toon is ze getrouwd. Wat kon ze er aan doanl Fir/nui, de- meubelmaker, liep n hoofd gek: ,TJom schepael" icidezj,.eenwed«wnaar zonder kinderen, die al in zgn boeltje zit, en kaslcn vol linnen heeft van zyn eerste vro.uw.. Zü gaf toe. Nu zü voer daar .wel goed bijt Memand kan weten wat zij in den eersten tijd geleden heeft onder dien plptselingcn overgang. Hoeveel nieuwe kieschkeurigheid,onbewu8tccoquetterie, gewoonten door een gemakkelijk leven tjekweekt, voelde zjj ia zich ontwaken! Al haar ont wakende neigingen, nog in knop, gereed zich te ontwikkelen, zag zy onder do ruwe liefkozing van ?~ zwarte hand, wier misvormde vingeren naar werk en zweet roken, geknakt. Zonder liet_ te merken, was zij gewoon ccrankt aan de verfijning der andere klasse, aan lekkere geuren, aan zijdeachtigc stoffen, aan blanke handen. Xy gevoelde al do walgTng van oen verwend, zindelijk, katje, dat weer moet vervallen lol de smci-igheid van de goot. Zij kon den, werkman niet meer uitstaan. Elk woord, elk gebaar van Firmin, deed hem in haar oogen een luinmel schijnen. Hy was haar een voortdurende ergenis. Als zij hem bij Loulou vergeleek, dan herinnerde zij zich allerlei bijzondernc'den. Loulou's mooie baard rook altijd naar amber. En dan de wijze, wnarop hy zijn glas vast hield, haar groette, haar ?mmi sdial" noemde. Het waren kleinigheden, maar liet geluk bestaat uit kleinigheden. Als de ander haar een zoen gaf, dan kwam haar ecu reuk van tabak en gemeene wijn te sem(H-l, die baar ini.i-selijk mankte... Een oogonblik had x.y gehoopt ceu dame te zullen worden en Ihnris! Een lichte sprong roept haar tot de werkelijk heid icriifr. Het wu.s Prinses, die ergens, i.1» een bock i n elkaar gerold, had ge^luiiuenlcn zich over het stilzwijgen liarcr mecsterüp verbazend, haar familiaar kwam bcrinnc-mi da-t het lijd was tot smullen. Vrouw Firmin pakt baar leed er becl en vormt voor baar een nest in baar schoot, ter wijl zij haar vacht vurig kust int-l de hartstoch telijke liefde vaii4 de vrouwen uit liet volk voor huisdieren. Is er niet overeenkomst tnssclien beider Maar terwijl haar lieveling toestand? ........ ? weer inslaapt op haar schoot, zijn lm:u- verjongdc gcdachlcn aan bet rlwuk'ii. Maar gelaat verhel dert zich onder haar rimpels. Iu haar oud hart welt een kirulL'i'lük verlangen op. Zij zegt luide: ?Kn waarom niet V" Arme dwaze l Hoc xull ge liet aanleggen om daar binnen te hoinon? Alle nuu'ilykJicdci) legelyk dagen voor luiar op. Tugschcn haar donker vertrek en diu Fchillerunde vergadering, waarop straks geheel Frankrijk do oogon gericht zal hou den, ziet zy in een nevel onoverkomelijke binderpalen, als Of.'ii spleet in eun botloin. muren van uranict, gewapende drntcondurs bi,i tl'e deur van liet hvilijidoni, hinderpalen wiiorlcijen Nchepselen als zy mets vermogen. 'Toch \yil zy hen weer zien, zü zal hwu' weerzien, ;il i.s het ook ma-ir een (!ogenl>iik. Zy staat op ca k:in liet niel Jnnper iiithoudwi, zij moet hi^cn en weev loopen, En Priiiiït's, dio pp den grond rolt, zoiidor ii;l» te bogrijpon van «iu plolselingo nnvei-sclülligïieid, vlucht oiiiier liet' bed, terwijl xy ix-n kJugi-nd ,iiiuiuw" doet hooren. Wcrkluigpluk opent vrouw Fii-miri haar kast om h:tar i-hAlc c*u haar wollen liulüilni'kjc voor deu 'dag Ir- link'ii. Maar xy' blijft verschrikt staan, toen zij dv deur /:r,tr oDenganii on haai'mati binnenkwam. .Wal, nu al'''1 ,Is het dan niet tijd? Hot slaat twaalf uur. Zij gevoelt zich liescbaamd, alsof liy baar had betrapt op ii-ts kwaads, en, om haar blos te verbergen, snelt xij me! groote drukte naar de'keuken. ,Is er nog niets klaar in dit hok?" schreeuwt Firmin. die beni.-il op te spelen, zooals bij doet als hy 't op zijn heupen Jiet'll. Zy slainelt wat. hoe langer hoc mei'r verlegen, hoopt schepjes steenkool in den hiuird op en blaosl met al do kraciit harer' longen ophetvirur, dal niet wil aangaan, In cc'fi ommczien heeft zy haar ragout mei een restje konijn e;i aardappelen vau den yorigcn dag opgewanud. Sclliulyk naait ze, terwyl het in uc pot pniltolt en de man op het glas trommelt en op oen fin-ljf sig;iar kntnyt, de grootü borden met g'.'ih-ukte tiguren voor don ilag, eeu glas en eon tinnen schaal. Zij wl alles op een hoek van do lafel, waiirvati zij hot zeildoek mei eeu punt van haar schort vlug afveegt. In eon ommcziün is alles glimmend en sloomeiul. 'sMuus, drill bedaart. Tlians, gezeten voor een ontkurkte (lesch.cn éeri bord vol g;-stoofd vlccsch, eet hij, uiot zijn elle'to.og op tnfcl, liet mes in .uc lucht, met die loomheid .van den werkman, die houding vau een last dier, voor wicn het uur van den maaltijd do eenige rusttyd is van 'den dag. Maar terwijl ïiij hbinpen brood vermaalt met de lalig-zaamheid van oen herkauwend dier, gaat de wijzer yourt. Onrustig, koortsachtig, schy'ul vrouw Firmin gloeiende sinlols onder haar vooten te hebben. Zy zou hem wel de flesch in eens in zijn keel willen.uitgieten on hem clan naar buiten duwen. Bij dal ontwaken harer jeugd, ? evenals de vruchten van het late jaar, die Onder een zonnestraal haar vroegere sap pigheid terugkrijgen, voelt zij hnar angsten terugteercn van voorheen, als Loulou haar om den hoek vau de 'stront wachtte en zy wist. dat zij den geheelen avond, zou worden opgehouden om de kraagjes van haar tante te verstellen. .Wat voer je toch uit, cel jo niet?" De'-schorre- stem doet haar opschrikken. .Ik heb geen honger," zegt ze. Wel tien ininutcn lang maakt zij zich gerred tot spreken, «ij zoekt een uitvlucht, oon natuurlijk uitgangspunt om een vraag te doen. Maar zij vindt niets on telkens wanneer zy den mond opent om te spreken, voelt zij haar .slupen zoo kloppen, dal zij niel goed uit haar oogen Kan zien. Ziel ge, ze had zoovele jarou den tyd streken af te leeren. Zij is onhandig in het liegen en naïef i:i haar listen. Een wereld van vergeten indrukken overvalt h.'nr en maakt haar onschuldig en linkseh. Eindelijk, wanneer hjj opsliiat en zyn sigaar weer opsteekt, neemt zy een kloek besluit, en in ' eens zpgt zc'.iiiQt kalme stein, terwyl ze de borxlen weg zet: , . ' ?«Zog cejis, Firmin. waar is dat, db Académie?'1 «Dr Académie? 'T idee. . . wat raakt jou dat?" .Och niks, om hel te .welen," . «Wel, het is-daar Bin<I« bij de Scine, tegenover do winkel van Badinguut, een ding met ecu koe pel or op." '" ' ? .Zoo, b hel daar!" Zo had altijd gedacht, dat hel de Protcstantsche kerk was. Nauwelijks heeft hij de deur achlor zich geslo ten, of ze houdt haar oor aan het sleutelgat om zich te verzekeren dat hij _ niet. vrecr zal terug komen. En zoodra het geluid van zyn voetstappen op de Irap is weggestorven vliogt zy naar de kapslok. waar haar klecren hancen, die ze daar, toen ze door Firmin werd overvallen, had vastgehaakt. In blijile. verwachting, het hart van ongeduld kloppend, slaat ze 'haar dook in haast orn het hoold, geeft een kleinen draai aan haar bandciius, zoodal die bevallig haar gcla.il omlijsten, laatste cociuctteric van een vrouw,- die niel vermag te aboicccrcn voor de weer- ontwakende liefde. Plotseling is de sekse mei al haar wellen in in haar levend geworden. Maar als ze op het punt staat naar hel stuk glas te gaan, dal haar tot spiegel dient, keert zij zich, door vrees bevan gen om; het instinct roept haar toe: Wees op uw hoede! De spiegel, dat is de vijand! Zü wil lot het' eind toe' de begoocheling van haar lente be houden en zü vreest een kaakslag te ontvangen d)or de rustige Ironie van dut brok glas. Zou 'l het rose gelaat eener gvisetto weerkaatsen? Wee haar! . . . IJy dia gedachte, spelt zo heen, terwyl ze- zich meent te hooren uitjouwen door .dien stommen getuige, welks kreet van medelijden haar vervolgt: .Oude gekkin!" Beneden, zoodn» zy den voet op slraat heeft .gezet, bü het heldere daglicht, komt .haar pjun haar nog belachelijker voor, nog meer m helow, maar iets «todwltofs met zich om, dat «JJ niet vermag te W»cr|«n en dal de voorbijgangers doet omkijken. 1| voett «ch verschrikkelijk verlegen, als door eek vreemde zwangerschap. Haar zin tuigen, door<fcn vree* nog geachcrpt, houden de wacht. Zij «pitst het oor, keert zich nu ecne om, voorbijgaat, rAn TO! van boosaardig medelijden. Zü heeft melde oogen zien knippen, zy hoort spot tend fluister*», xjj moet uitbarstingen van gesmoord lachen krutMs, zy raadt achter zich een reeks oogen, die bm*r nastaren en monden die grijnzen. Marteling vira den eersten misstap! Magnetische aantrekking, '$e, ondanks allo kwellingen, voeten en hort staaft en u voorui tslecpt ! Onweerstaan bare vedokVJbt van do verboden vrucht, waarin de ' eerste bcctc Nner is, maar tot wellte men terug keert en die men venliadt. Versnelde hartklop pingen, Eclirikken voor een bladenden hond, koorts over dfi gevaren die ze trotseert, vrouw Firmin zag de gcncele odyssee van een rendez-vous voor xich, met hur dtiizcnde pijnlijke incidenten en haar geheimnnnige bekoring. Hoe,' en na hoeveel tyd kwam Mi waar zjj we zen mbest ? Zó zou liet nooit hebben kunnen zeg gen. Zij hield stil voor een koepel. On liet plein waren de -twee dragonders, die zo liau geducht. Onbuwecclijk, veiwhrikkelyker misschien in de werkelijkheid, dan, ze hen in haar droom had gezien ; te paard, in groot imil'onii, met wittt broe ken aan en sabels in de hand, hielden ze de eerhiptlf'KC kudde* van leegloopcis1 op een afstand, wier blikken uit de verte door een gcopcndon deur een plein binnendrongen, waardoor nu en dan een heer in haast naar binnentrad. Deze deur moest ze door. Eigenlijk was ze zoover gekomen, zonder dat ze wist wat er ge beuren zou, zonder zelfs daaraan te willen denken; zü was doorgeloopen, gedreven door een maclrt, Voortgetrokken door een koord, in het diepst van haar geschokt gemoed alleen een vage hoop be hoedend, die als een lichte fchcmormg in de verte in een nevel danste. ..... Als men haar ti-KfiihicKl? Xu. dan zou ze wel uien. Hri in een vlaag van moed, neemt ze haar rukken bij elkan der, sluit de ouge» en roept huarhc:vhcniiheilJ£G ? tin n, als gdlJ het door de vlammen te paan. Nie mand heell zich 'verroerd. Irf liet mogelijk ? Ken detachement soldaten vormt r> Ken, Zij gaal ai-.hler door en rcelital' naar d< trappen van den zuilengang. Een Iwde nadert haar, laet gefronste wenkbrauwen, wantrouwend geworden door den wollen doek ; naar het ycrhnal dal ze Item brab belend doet luistert hy' niet een br-sclicrmoivicn blik. dan valt hij haar met een blik van ongeihild in de rede. terwijl hij haar de deur duwt. .Dan moet je maar terugkomen: hel is tf> iaat om hom t'j .-preken. De zitting 'a geopend." Zij nicitiipi il Xaohljes.: .ban zal ik wachten." Kn, uu-t 'Ie bedaai'de koppigheid var. monsrhen die hun leven waadden om een iwht te vi-rovrivn, i ?.'?«.?uit 'zy, nu niet iiu-er van ile plek tu verdrijven, pla.'ilïi op een bank. Ze wr.ditto lans:. Van verre hooi-ile inen.wanii'-x-i' <li; deur opeijginf;. nu en il.ni uitliarstinKen van .ipplati.-1. Do handen op 'k'ti riiü, hel hoofd l>eilckt tl«)fir een zwart lluw:'el«.'ii i-alulj-, lii-pde bode heen en WI-IT. zondereen woord te spreken <ii niun lioorde .??lei.'ht* hel vei velend pekniuk van 7Ïjn schoenen op <!o sk-enen. Om de tien minuten ging hij voui' do raint'n slaan, keek hef plein op, en.gLvuwiJi; vun verveling, dal zijn kaken Jicni pijn (ienfii. Drie uren verstreken. Ue ongelukki^t-, versuft door hel eeuwige wachten, dacht aan nieLj meer. ' ? E-iaiïilaps'Jionitiw leven Ih het stille gebouw. Men hoort met deuren slaan ; hel gt'druisch van een stroom men?cjien die zirh in eens verspreiden vult de vestibule. In dezen vloed van deftige mensclien, wop.it zij, de arme. ziel. meesisK-cpt en tegen den muur gedrukt. Zij zoekt de schaduw voor die golven van zijde, van Bitten en hout. vo.or diu aristooratL-flu' sleepen, de langs haar schamele katoenen japon strijken. Maar terwijl u' al die menschep, die haar ongegeneerd op de voeten trappen, laai voorbijgaan, staat zi» op haar teenen. rek l tien hals uit en1 kijkt gretig uit naar één gelaal, dat van den held van het feest. Als hij maar niet door een anderodeur hei-upaat! Als zij henv nu niet herkende-! Zij moot zich inhouden 0111 het niet uit te schreeuwen: ,Je Ninetto is hier !'' Daar nadert een proep van oude hoeren, met steken op, de borst bozaaid uiet riddpfkruUen, met rokken geborduurd mot iiroen en den drgen op zijde. Een stroom van jeugdig bloed stijgt van iianr hart naar dé wangen op en geelt voor een ^ogenblik ei-n .rose tint aan haar gelaat, dat herinnert aan een appel, die op een plank in de kelder bleef liggen en sedert' Iati3 geen zonnestraal heeft gezien. Welnu, waar is hy dart toch V Ze ziet slechts een klein oud man, met een wral onder don neus, uitgedroogd en gerimpeld, dien men complimenteert en die met ilelsen blik ?glimlachend antwoordt. Arme Loulou! Toch is hij hel! Lieve t!od, wal ziet hij er gebogen uit !'' , Hy gaat haar voorbij, op drie passen afetands,haar te zien. Als zij don arm uitstak kon ' zij zün' mouw aanraken en toch welk een 'afstand tussehcn beiden! Hy een onsterfiyke en zij!.,. . HU' gaat voorby', de herrczeiiu der liefde en niet hem gaan de hèriimeriiiKon aan den goeden lijd voorby, Tverstijfd cii verkleurd, als onder een nachtvorst. Vere'ufl ziet ze het vizioen verdwijnen, want schrik snoert -haar de keel loc, zij vreest fi>n sluimerenden echo te verstoren. Maar als hel laatste rijluig is wepgcrold ch /ü weer alle*'ii is op de trappen van het verlaten palcis, voelt de arme oude Vrouw iets in zich', wegsterven, alsof haar hart, voor. een qogenhlik gc{ialvranis<K>rd, thans, en nu voor goed, in stukken was gevallen, Lucion {Jriveuu. BEVROiff GJKüm 'PKEEtHL (een idylle uit Gallciê) door SACHEa-MASOCIh Het .tras op den eocsten Zondag na Allerheiligen, dat de ftrieksch-Katholicko pastoor Cleopliua üanizki uit de kerk thuükoniOud üiju vrouw geharnatt vond, of liever, u-nt op hetzelfde ncurkomt, in haar statige, blauw fliuveelon kitzabaikn. De lichtklcnrigo vossenpela wnarnicde die was gevoerd en afgezet, xras met zwarte tygcrvlekken bezaaid, en de draagster zelf Imd dieu kouden, vreesclijken Ujgerblik, dio don wakkeren zielenherder ttecds zyn.laatste rest moud benam. Zij was gezateu op don divan on wel precies in hot midden, zoodot noch rechts nooh links oen plaatsje overbleef voor den twanrlijr.'jjün mnn. De ver borgen bedoeling van deza phtAtsing was hem welbekend: hij mopst voor haar blyven staan en zich verantwoorden. ?Ik moet je zoggen" aldus begon mevrouw Ganizki, ?dat ik v.mdaag in het geheel niet tevredeh over je ben." . ? ?Niet?" De goedhartjgo pastoor lireek zich het blonde haar van het voorhoofd weg en keek door de half open deuren naar de eetkamer. Er Wws-hdra veel aan gelegen te weten of do tof.-l reeds gedekt was. ?Ik meende toch allo» gezegd te hebben ?." ?Je hebt ditmaal Gode zij dank. niets vergeten. raanr hoe heb je alles uitg«braoht! ZoolUstclooi, zonder eenige Verheffing of bezieling. Ik moest tuinhoadohd geeuwen.w» ik kan van mfl d«a ksniel beklom." ?In Amerika iQn er vrowrea nnOM o» OW doen, en beter dan iU «m ik allioU MWCM.* De putoor wtchtte zich «r ml »oor *4n vrouw tegen ta «preken, te meer daar de teef' Siist werd binnengebracht De goedevventanige man wat geheel onder d« pantofftl t|}npr vrouw, «onder dat i^ de «en of aoder* bftoóft* ring had behoeven aan to wenden. Het gtoff vol komen natuurlijk toe. Hoewel het hem volgeni den Gri«k»chen ritu veroorloofd wai geweest een vrouw te nemen, voordat htf de wijding had ontVMfia, wa* hflnu echter, evenals elke andere KatholMK'* priester, tot het eeh'baat veroordeeld. *M«4ra Wt >Un vrouw ui het hoofd kwam hemWT«t|ram«fditaardich tranendal ast d« hemaUet* MM te vfrwiswJen. Dat stood hem altijd voor «èfn en hty beefde reedt, wanneer er een klein wolrje over het gladde voorhoofd zijner echtgenoot* trok, of wanneer zj) zich nog zoo licht ongesteld voelde. Bovendien was mevrouw Oaniiki een van die eeuwig jonge vionwuu, die Meren man in onver» breekbare oanden kluisteren. Op haat vgf-endertifisto jaar stelde zy nog elk meisje door baar tegelykartfld alanke en wecldcrigt gestalte, b<|ar veerkraohtigen gong.de frischheidvan haar schoon, bcminnelyk geluat, naar heldere verstandige oogen in de schaduw. Wanneer haar hand zich uit don donker tiuweelen met bont gevoerden mouw ver toonde, wat die een voorwerp van geestdrift voor iudcr die smaak had; die band was even waardig door een groot beeldhouwer te worden ge-boettcerd als eenmaal de voet van madame de Pompadüur. liet spreekt van zelf dat de pastoor Cleophaa deze vrouw vergoodde eu gewillig het juk droeg; dat hy zich bovenmatig gelukkig geroeide wan neer zy hem, zoonis nu, na het eten veroorloofde naast naar op den ouden divan zyn tcbibouk te rooken. Toen zü hem vroeg welk onderwerp ha voor do preek van den volgenden Zoudag bad all laib«d trok «S dat v Jet volgenden Mtr luidde net dan ook van dan kanwn ?Hoort naar de woorden -van den profeet Jessja, eer het te laat is; neemt ifn waariohnwtogen ter harte. Daar de doohteren «OM trotscb «Ha, imfc.bg, m«tbethc»?«Jinde» nek en met gAlanket gefiit, opgescbikk op en neer gaan en kettbaar aoboeiael aan haar voeten hebbenTial de Ueer de idMdeli der doohteren Het waren inderdaad veeleer haar preeken dan de zijne, die de aandachtige gemeente op Zon en loeütdagen te hooren kreeg. JCena was zy met zyri concept ontevreden geweest en had zy het dood eenvoudig vorschcurd en voor papillotten gebruikt. Sedert dien tijd werden de precken geregeld onder haar toezicht gemaakt en zij had er bijzonder den elag van, do geestelijke VTinaningcD, die Oanizki zijne verstokte boeren toe diende, met de gebeurtluutscn in den schoot van haar eigen gezin ia verband te brengen, Telkeus wanneer haar mail of luur kinderen iets dtidun dat liüar niet naar den zin was, moest eerstgenoemde den volgenden Zondag daarover preeken. ^ ? . Xij had vier zonen waarvan da ouditc 17, de ' jongste Ö jaar oud was. Het gebeurde wel eens l dat allen, wenals helden vaa ilonii'i-m, om een potlood of ycrfdoos vovliteu en dun hield me- ! viuuw Ganizki geducht straibefeuing, hoewel ? Unydan, hadr oudstti tol^, reeds in de achtste kliij'e van bet pyiiinasium zat, Den volgenden ZumJa;j moest de brave pastoor dan de werking van de sculpturale hand zijner g;ide aanvullen, door de uiaclit van zynwelsprekeud, eu prediken over liet thema: ?Heter een ge recht kruiden niet liefde, dan een gemeste os met haat," ui' ?Die ïijn zoon de roede «paart haat hum ; die hem echter liet' heeft kattjdt hem snel." Oleophas zelf watt zoo ancht als een Urn, maar tclkeua wanneer zijn vrouw het in haar ioofcU kreeg gedurende zijn nfwezigheid zy'ü komev op ' te ruimen eu vooral de stof van sfln schrijftafel af te nemen, Werd hij èeu briescheude leeuw. Don liep hij als een tooneelheld op en neer, sloeg met du vlakke bond op de t jlel, dat do ruiten er van trilden, en zyn stem ontwikkelde dan ceu kracht, dio nu-u op den kansel maar al te zeer miste. By zulke gelegenheden stoorda hij er zich zelfs niet ;un, .lid zijn vrouw luutr kazabaika aantrok eu huiu wut haar koudon tijgcrblik aanzag. Zij sloot zich drvu beda.ird iu haar Kamer op en wachtte met ecu spottendcn blik om de vollo li;>jx>u, niet een l»o*k »an hisizasfei of l>anileB-ski, het oogenblik of, dat bij voor het slcuMgat zou verschyiien om zich nu cenig pavlemenUiisecren op gL-mide en ougcoade over tu geven. Uo. eerstvolgtnda preek, ineii kon er zeker van zijn, begou dan : ?Waaide toehoorders! Die onvoorzich tig uitvaart steekt nis een zwaard, maar do toag vau den wijzo is heilzoAm", of ?Een dwaas laat gijn drift spoedig merken, de verstandige man verbergt ziju zwakheden." Alexa, cli) etmigu dochter van de Ganizkis was zoo eenvoudig eti zedig groot gebracht, als het voor eeu Itiad v»u eetv pastoor na»t<;. Toen zy IC j;iar oud \nis wist zij nog temamvernuotl ot ze uiobi of leelyk was, vaut daar lixir moeder zelf haar dikhu, blonde haren vlocht, had zij geen aanleiding iu den spiegel te ziüu. Maar toeu de dochter van den geneesheer haar vriendin werd, lichtte deze haar moer dan uoodig iu omtrent hiwr schoonheid en de middelen Om. dio te verhoogen. ^ Alexa begon zich evenals baar vriendin, in de kerk meer met do jonge lieden dan met haar ge bedenboek bezig tu houden co daar de ?lions" vau bet dorp, als do zoon van deu laudheer, de kavalt-rie-oiücier die bij hem gelogeerd wns, de pruceptor en de ontvanger, ook '3 avonds dikwyls Dij d«n dokter 'aan huis kwamen, v/aar men zich mut pandverbcnren, klok-tu-lmmcr of charades bezig hield, kleedde z\j zich eiken dng opzichtiger en lurrde z(j tevens al die kuuatgrepeu der coijuetterio, die een inei^jo op het' land ten dienste atoati. Eerst was het een strik op de borst en ecu blpciu in h»t haar; daarna werd met behulp «Ier vriendin in het geheim ct-n (Imfeeleu lijfje ge maakt, waarin de taille als het ware in een schroef was iugepeiid; vervolgens word do gebordnurde üukdook .uct een verleidflijk parfum doortrokken un teu slotte werden op zrkcieu «vond du w«nkbrauwen doukor geverfd, de wangen geblauket,. terwyl het hoofd wet ecu paar pond valsch haar word bezwaard. Vreoioiijtc wns het oogenblik, toon mevrouw Gfttuïkft. de aiUwalingen baret* dochter op hot spoor kwam. Ih een ommezion werd de cuignon van het hoofd gerukt en op hét vuur geworpen; voordat meu diic tullen kon had zy' dun klcoreborstel uutgcmaafct en daarmede het fijue gezicht vau Alexa uigewreveii. Vervolgens wml het iluwecleu H)'' voorzichtig uitgetrokken eu liet wocneud meisje met de smcrigB schapeuvooht van de keukenmeid om, bjj een temperatuur van twintig graden ouder nul, voor het houtblok geplaatst* ?Zoo zul je wel gauw roodo. wangen krygeii," «prak do moeder met een wrceduu Jauh en iuderduad, toen Alexa een week hiug olkon dag tivoe .uur hout had gobükt, zou het tamelijk overbodig zijn guweest ais zy nog blanketsel hul gebruikt.' Der pastoor werd uu beduid, dat hy zyn doch ter vau a{ den kansol ernstig moest vermanen over haar ijdelheid. on proiikzucht. Uu wreef ech ter verlegen aan sy'u neus en zoide: ?Go brengt mij iu een moeilyk parket. Elisabeth. Dtevry'vau schuld is werpe den eersten steeu op haar," ?Uat doo ik," autwopitlde mevrouw Ganizki. ?want wmmecr ja bedoelt dat ook ik eenigt» zorg besteed aau myn uitorlyk, dun is dat heel wat anders. I u de tewte plaats ben ik niet 17, maar 33 jaar oud; iu de tweede plaats is hot mg u plicht je. te behagen, en dat is ook iujjn eenig middel den weldaalgeu invloed op je uitteoefénen, die je reed) voor vele onaangenaamheden, ju zelfi voor ernstig onheil heeft behoed." ?Elüabeth," sprak Cleopba» mvügedaan, ?jobent nog alttfd schoon oo at was jó ook leelyk, ik zou je toch nanbiddou. Heeft d« apoitel Patthts nat niet treffend gezegd: Die zijn vrouw lief Sioufl kaal maken en haar edelgeeteenten w«f nemen." Niet minder vertoonsd all over de onicbuldjge coqnetterie van haar dochter wu mevrovw Ganiui, toen KÜ op lekeren dag, eon knoop vae%-. makend aan de jae van. baar oudsten «oon, on* verwacht! daarin een minnebrief Vond. De iahond den brief was wel ia waar zoo, dat aan M jh karakter -deier gymiiaaiatten-paewe te twttfalen viel, maar bet voorwerp dier i een actrice en de eefaoone band TM moest-pich dat krachtig doen gevoelen, om haar lieveling voor bet verlokkend «reneefe* sang te bekoedfin. Ditmaal waa het o»iennrp' van de preek ontleend aan een spreuk ven ? Salomo: ?B$ volgde haar als een os, die ter ?lachtbnnk werd gevoerd, even all de vogel naar een strik tilt, niet wetend dat het zyn leven geldt," En nadat hy van den kansel af uitdrukkelijk was vermaand en gewaarschuwd, werd de verliefde jongeling naar de stad gezonden en daar ouder bet. gestrenge toezicht van een stokoude tante gesteld. Cleophas had een goed hart en evenals alle men* schen, die dat noodlottig geschenk hebben ont vangen, was hij week en zwak en werd bjjj door zijn vrienden en familie vorschrikkelyk geëxploi teerd. Ebsabeth zag dat eenigen tyd bedaard aan, maar later was er telkens, wonneer hij geld wegga!' of leende, hetgeen op hetzelfde neerkwam, ecu dramatische scène, en ten slotte beloofde. Cleophas plechtig, dat h(j zich door niemand meer zon laten beetnemen. In het dorp woonde «jjn zuster,.die met een kleeremaker was getrouwd- Wel w»« dit in mevrouw Ganizkis oogen een onvergeeflijke me* saLliance, maar zy verwaardigde zich niettemin, ten einde haar zwager te ondersteunen, haar kleercn en die van Aicxa by hem te laten maken. Het ongeluk wilde, dat hij eens een zijden japon van baar jammerlijk verknipt bad; op het oogen blik dat zy het meest raasde gaf hu haar, met het loffelijk doel haar tot bedaren te brertgen, de vriendelijke verzekering, dat zij dezen keer de rekening niet behoefde te betalen temeer daar hnor man nog kort tevoren weer een wissel voor hem geteekend had. Een poos bleef Elisabeth als versteend; toen nam zg haar man in hot verhoor en toen hjj bekend had, maakte zy zich in het geheel niet boos, maar verklaard*,dat hij voortaan geen cent meer in handen mocht hebbeu en dat zij deu wissel in geen geval zou betalen. Van bét oogeullik af.waarop «y den sleutel vau de kas had, was 24 de litftte vrouw van da wereld, maar den braveu Cleophas werd daarom de preek niet kwgtgesclioldoi en' den volgenden Zoiidag werden zyn toehoorden verbiyd door e«n roerende parapbrose vau het bjjbeliche: ?Rqkdom wordt tot niets wanneer men verkwistend is, enz." Kigentlyk was het eon geluk voor den goeden pastoor, dat ZU'Q vrouw, zooals zy het noemde, thans op zyn geldzak zat; zü kouden tic h veel veroorloven, wat sy zich vrnegcr moesten out' ?eggen, en bovendien, boekt EliM»etk «Ike tamaA eeu oardüfl! sommetj* in de spaarbank. Haar uu en dan kwam Cluophas toch in een moeielyke positie, wanneer een zijner vrienden hem in roereilde taal züa verlegenheid schilderde en by hem niet helpen kon. Op een avond, toen de dokter hem honderd gulden Irad gevraagd met de belofte ze binnen dne dagen te zuilen teruggeven, ver mande zich Cleophas en hy trachtte üyn vrouw te vermurwen. Maar dat gelukte hem niet. .Ik had niet gedacht dat je zoo gevoelloos waurt,"'zeide hij eindelijk. ?Je zuinigheid gaat al ta rer. Je bent uiec voel beter au een vrek die zijn geld begraaft." ?Gun rk jou .«n de. kinderen rist alles V" ant woordde zjjv ?Maar dat- je je geld verkwikt, dat duld ik niet meer. Dat uc een goede huisvrouw ben, dat moet je waardeeren. Je kunt daarover den volgenden keer prediken. K:es de spreuk: ? ?Een vlijtige vrouw is dé kroon van haar man," tut onderwerp en vergeet niet op een geschikte ptuuts den vofüin in to iasschen: Wien eeu deugd* /ame vrouw is geschonken, die is veel edeler all du kostbaarste paarlen". ?Je bout veeleer een tyran dan een goede huis vrouw". ?Zegt de Schrift niet «Een vlj'tige hand aal beersclien",. antwoordde z|j. nlk zul den volgeuden keer preeken over da spreuk: God heeft bent gestraft on ia de handen van een vrouw overgeleverd". Do pastoor was zelf verschrikt, toen hy dit had gezegd, maar tegen verwachting bleef lilisabeth volkomen bedaard. ?Je ziet teu minste in, dat God je in n*ojn handen heeft gegeven", zeide zij lachend, ?manr ik zal je niet langer ongelukkig maken en je <ins volkomen vryheid geven. Wy zullen scheiden en niets belet je dan meer de hoogste kerkelijke waar* dizheid te verkrijgen". ?Maar Elisabe?E -" ?Ik wil dat jo volkomen gelukkig zult zyn. Spaar dus je vertoogen; ik kon je nu eindeüjk en zal daarnaar handelen". Den volgenden dag reed zy' naar de stad; toen z^j terugkwam vroeg Cleophas haar beschroomd, waar zü geweest was. -Bij den biachop", antwoordde z'J kortaf. luderdaud kwam kort daarop e^n brief van den bisschop, waarin deze de a pastoor beloofde, bom tot domheer te zuilen benoemen, wauuew liti bereid waa zich van zdjne vrouw te -laten Mheiden"»). ?Uat heb je aan mij-te danken", zeido mevrouw Gauizki: ?binnen tien jaar ben je bisschop". . < ?Elisabeth", «prak nu de pastoor berouwvol, ?maak mf] niet rampzalig". ?In tegendeel, ik wil je alleen je vrijheid terug* geVon." ?Ik verlang die niet-kom, ween nu niet boos meer, ky'k me vi iendelyk aan. Ik wil immers alles doen wat jo vau roy verlangt." ?O, dat gaat m'et zoo gemakkeiyk ala je denkt," antwoordde z(j, terwijl *u hem streng aankeek, .eerst moot j o op je knieën om genade smeekcn, dan «uilen we zieu." . nlk kan niet," stamelde hij, ?als iemand het zag!" ?Niemand zal btt zieu. was haar antwoord, torwyl zo do deuren afsloot, ?uinnr je moet jo dit küer volkomen ondcrwerpon, Cleophas, versla je V Eu oui jo dit gemakkelijk to maken zal ik mijn kazabaik» aantrekken." Den volgenden Zondag preekt o de post oor o ver hoofdstuk II van deu tweeden brief vau deu apostel Pauliii aan de'Corinthiers ?Over Itct op«terne» van den boctvaardigen eonduar" ') Om liooger» kerkelijk» w»»rJlfthoUen to vorkr(jgon mootOQ do Orieklijlio prientcrs bligahuwd r(jo, of xioh TUI bun vrouwao latoü acfieiden. Allerlei. Men leest in het Maandblad van de Vcreeniging tegen de Kwakzalverij: ?Hiaat Ursem entflnfistelpot. ^«tvolknotuit alle chronifnbe etteren ilo geaiv«tt)-n fit(el*fufyohvp" JiPf wW.,..i;ii» .1. -?*??'!- ?? ? ^

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl