Historisch Archief 1877-1940
i
v/
i
D E
AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Ho. 241
B|j Bii Nederlandse* Toonetl ie in studie,
en cnl spoedig ten toonvele komen: JDe Schuld",
oorspronkelijke komedie in vier bedrijven door
d« Hoeren Maurit» & H end» d* Oort» en Jan
0. de Vos.
De hoofdrollen worden vervuld door Mevr.
Kleine Garteun en Mej. van Bw»e, benevens de
Heeren Morin, de Vo» en Toarniaire.
De dichterlijke neiging dei Heeren de Voa ii
bekend; en MUI iQue ervaring kan hij, zich
spi«celrode aan «8ne vak-gonooten ShtJceepewe en
Molière, dat gene te duiken hebben, wat
ge«ofia^jk iu Nederlandsen* tooneelitokken ont
breekt: geschiktheid «oor de planken.
Ook de kruik dei Ileerea liaurita MenoW
dr»morfiione reputatie ie reed* in partiknliere kringen
te water gegaan: dat tty tham in denitroom«er
algemeene opinie niet breke! O.
Woensdag 8 Februari a. ?., tal vanwege de Uflie
in het lokaal van het Nnt alhier naar aanleiding
der kwestie KoUevrija een vergadering gehouden
worden, waar door den Heer Taco de Beer de
vraag ingeJeii col worden «waarheid of halve
waarheid? op de openbare school." Verschillende
voor* en tegenstanden van naam, ajjn
nitgenoodigd gabruUc te maken v*n «Je ge%enhejd tot
debat, toodat de vergadering aeer belangwek
kend belooft te worden.
Etne
..?,_.?Bkrcompapnie, alhier
gevestigd Spuistraat No. 30, ingericht naar de
behoeften dei ttfdi, wenscht do hollandiche bo*
vengistioe-bieren to tappen en af te leveren, zoo
voor particulier gebruik «n koffiehuizen, al» roe
derijen," doch zal, «ooals uit hare prijs-cpurant
bÜj£t, het eleh wat wils behartigen. Vooral
wemcht zij .in haar dubbel Princewebier eene
?peciaHteit te leveren, die in ieder huishouden
nare plaats zal vindon oin hare kern-gezonde en
voedende eigenschappen."
BRIEVENBUS.
Den Bocggelttrdtii liter
Prof. J. JL. Mbo-dingl;
Sooggilttril Sttr,
Vergun m(j tegenover Uwe opvatting dat Polonlns in
Hamlet een sluw" boveling zou zyn, het oordeel to
«tellen van FneJrich BodoDstedt, dio logt:
Polonlns ist ela eitler altor Herr, der gent stJno
Lobentwstsheit and Schalkentnisse suskramt, d cm aber
die Jshro das BcgriBsvsrm5gen and Qedichtalsz etwai
gosohwScht liaben."
Bode: «Icilt gewaagt niet rtn nttucheid, wel van cine
gewisse Bctchrïnkthoit" en schrijft:
rolonlns iat ein Manu Vün Maximen. Maximen kann
man attawcndig Icrncu. Die Sécle des Witzcs bat er
nicht mehr, wonn er sie berhanpt je besesscn."
DU karakter hob ik getracht weer te geven.
Het de meeste hoogachting, heb ik de eer in *jjn.
l'if Dir. Ditttaar,"
Amst,, 2 Fobr. 'SZ. ABXOLD ISISG Jr.
ANTWOORD.
Slet PuloHlit* *cn ,slnw hoveling" te noom*n. heb ik
hem geen bizondcr Compliment nvcr ztfn
scherpziimigb»iJ willen maken: ik heb pr den hofuleuilriaaD, den
Intrlscgeost, meüwillen aanduiden: filr krnmmo Wo?c,
lür Seitenanjrifïc, fQr BelaruohungCD, hat.or eine stele
rustige Vorliobe," xogt Gemnus (Shakrtptai-e, 3e Aafl.,
B. u, S. 108). Er halt iich in AUcitreltsuchlanhelt
fQr einon Uann von Woishcit nnd groazer Umsicht"
ITIet geheel onverdiend zegt Hamlet van hem: «er aei
all «ein Lcben ein thöriehter, plandcrliafter Schelm
geweien;" in n ?woord, hy is geheel '°'s anders dan
do gomoedeljjko raltoniicttr, dien do Heer laing van
hem gemaakt heeft.
9 Tcbr. ALB. TH.
OTERSTAP-KAARTJE3.
MijH/tttr de Ritlnfteur!
Kn do A, O. SL op een m, i. flinke wijze door
overstapkaai\les, 'lo bewonen van het Vondel-kwartier in tic
gelc-Anlioid licoft gesteld, per tnffl, andere declcn van
Se «tal. to bereiken, ben ik zoo vrij hier op een paar
minder beJcclde w(jken te wijzen. Ik mesn dat voor de
bowonci* der Prins Hendrikfcade van veel nut zonden
zjjn, overstap.kaartjes naar het Ccntraal-Station en
Ilaarletnnicrpïoin. AnJera w(jt«u zoiulen evenzeer gebaat
?wezen door.óp du lijn Dnni.Ccntraal-Stïtirm die kaartjes
voor het Kuninpupltin en het Rcmbrandtplein uit to ruiken.
Vooral laatstgenoemde correspondentie zou, met bet
oog op <;?? voic bütcli" van ontzcftcnd veel nut zyn, en
naar ik verwacht de A. O. M. spocilig doen beslniten, Oen
wagcr. vs n liet Station naar bet liembrandtplein to doen
doorloopen evenals vroeger do omnibussen.
Veler bozwnar W-pen hot korte stations-lijntje ion
daardoor vervallen. Onder dunk voor de afgestane plaats
ruimte. Uw Dlenstw. Dr.,
W.
Myti}itt>- ft Redacteur t
In het «chti)vcn Uit do Hofstad,"no. 63,dd.26Jan.l).,
komt do uitdrukking voor: dat hi do oproepingen, ge
daan ten lichnove van schipper Jsn de nek, niet vol
doende inhwaa, om en tegen do gemeente ccn procts
te v oei en, en een nieuwe schnit aan te hoopen."
Verfiin diuruangaando de opmerking, dat
ohdergctcckocrtcn, van ric do oprocpinK nitgiag, Io- nioi VeirriL-i»
heljbcn, het- bonooatgdo' kuciUal voor hst aanknopen
van cco nieuwe selinit te znflon ontrnngcn, en 2o. dat
niets minder in hunne bedoeling lag, dan om de giften
dio verwacht werden, to doen dienen tot het voeron van
een profes tegen de gemeente, waarvoor hun bovendien
jecn groeit bekend was.
B\j voorraad ouzca dank betuigende, met hoogachting
TfEdu. dtr. dienaren,
J. Hoof,werf,
J. S. W. v. BU»wyk,
D. H. v. Htraatcn,
?w pau opaerkLwn *e maken, naat aanMfllin van
bel ingezonden stok:
De bsmpMdaf onsw Jnfcntsrie BehattorQ, door 7. O.
B. voorkomende in uw butste tt*.
rtr het eerste gedeelte «tap ik heen, daar ik altosa
bodooi op de besproken bewapening terug te komen «n
J. C. B. boude het in(j ten goede, ik beweer dst TOOT onse
sennttcrtf, sooals se tbaas tnftticht is, de bewapening
voldoende n. Ik bedoel hiermede natuurbjk met dat ds
wspe&a voldoen aau de eiichen Als tegenwoordig daaraan
Stf&üwoMsn, maar sa voldoen aan ds behoeft* der
schutterij. '*!? een voorwerp waawoede men ei»l*eert
en dst menig schatter hoofdbreken* genoeg ko«t om het
loeatvry te houden, en daarvoor is sik systeem genshikt,
mits het niet te kostbaar U.
Ja, werd door de sehnttertj wertelyk geschotot, net
voorstel van J. C. B. sou toejuiching verdienen, maar
eilieve l ge wilt toch voor d* paar patronen dl« door een *eer
klein gedeelte der schutterij, in de zomermaanden afgevuurd
worden, geen tonnen 'sjaars uit laten geven. Laat ons
even nagaan welk gebruik er in de hoofdstad des Efjks
van de vuurwapenen der schutterij in verband met de
schietoefeningen gemaakt wordt.
Amsterdam is n, zegge n scHletbasn r(jk, lang 800
pa» of ruim 300 Meters en deze moet voorzien in d«
behoefte van Infcnt«rie,~KavaUerio, Jtarins en Behutterij.
Voor grootero sbtsndea is m»n genoodssakt een uit
stapje naar Nssrden t* maken.
BÖa*B**Bj| d«r aomwoelbniDgen nu, wordt uit elk*
Entyagoie IWtmtterrJ een 5 tri manachappen aange
wezen om doel to ncm-n aan de Bchietoefeningen, welk*
bij aunttiff irttr des srond* tnssehen 6 en 8 uur
gohonden worden. Dit 5 tul, gerekend over G dienstjaren,
geeft per kompagnto 95 man, die later zullen kunnen
verklaren een waarachtig geweer te hebben afgeschoten.
De overige 75 of 100 man kennen geou onderscheid
toMchen scherpe en losse patronen, om de eenvoudige
reden dst zo hun nooit onder de oogcn gekomen zjjo.
Door elk dier aangewezen schutters worden per oefening
3 i, 3 patronen verschoten uit Snider geweren, dio tot dat
doel on het terrein aanwezig z(jn, om reden de geweren
der schutterij zelf niet te vertrouwen zijn. Stel nu per
zomer 7 oefeningen en ge komt tot de sloteom dat per man
gedurende z\jn goheelen diensttijd ongeveer 30 patronen
(in een gunstig geval) verschoten zyn, dus juist genoeg
om oenigcxios aan de uitwerking van het «chot te ge
wennen. En ook daarvoor is do Boider mfjns inziens
nog voldoende.
Verlingt mon echter werkelijke «chuttsrs te vormen,
zoo moet daarvoor in do ocrate plaats gelegenheid ge
geven worden, niot door ze een Beaumont- of
Uausergeiteer in handen te geven (de menscben kunnen zich
toch niet by moeder de vrouw in huis oefenen) maar
door ile inrichting van meerdere, naar de eUchen
der tyd .ingerichte schietbanen, waar meerdere
kompagnien tegelijk tlch kunnen oefenen. Aan deze schietbanen
konden do noodlge Bcaumont-goworen on patronen voor
radig z(jn en bltjven, terwijl ecu voldoend aantal op
de rustkamers aanwezig kon z\jn om in goval van nood
onmiddellijk aan alle schutters to worden uitgereikt.
Verder «tello men geregelde oefeningen vast, b. v. van
l Mei tot einde. September, alle weck en ocfcno zoowel
bet polotonsrnnr als het Indivlduocléachjjfschietcn.
Daardoor cal men nog wel goea groot aantal Scherp
schutters verkrijgen, maar toch In elk geval een aantal
geoefende manschappen, die zeker moer waan! zullen
zijn dan gebeole bataljons schuttert), gewapend met het
beste geweer ter werold, doch waarmede ze wanneer het
noojig is in t|jd van nood, niet zullen wotcn om to gaan.
Zoolang dun. In do conto behoefte, goede on voldoende
schictbaxten, niet is voorzien, geeft hot voorstel van den
gcachton inzender J. C. R. niets. L' e'>cstaande achietbaan
ia voor de behoefte.onvoldoende «n xoo de rc'gcoring to
bewegen was in do cersto plaats daarin te voorzion.dan
zonden do goede geweren wel volgen en de goede
schutters, willen \rühopen, ten slotto ook.
V dank zeggende voor de verleende ruimte, heb ik de
eer hoogachtend to zijn,
Een ondcrofdeier der d.d. schuttert)
te Amsterdam.
KOBKESPONDENTIE.
Wegens plaatsgebrek
ingezonden stukken tot
zijn wij genoodzaakt eenigc
een volgend Nr. uit te stellen.
Overzicht van de Effektenmarkt
?van 33 Januari tot 3 februari 1882.
ie
In do luateto nommcn van De AuitttriJauiiiiir wor.lt
de vrasg besproken, wie het initiatief behoort to nemen
om aan den schrijver van de Max HaetJaar, den trouwen,
zijn plicht doondon ambtenaar, recht to verschaffen;
namïQfc het Jonge 'geslacht die Blechta den 5en drnk kennen,
?f ry, ille dm Haetlpnr zagen voor het corst ter wereld
komen. Waar «fln EO toeb, vraag ik mij af, telieni wan
neer ik don Jlafilaarlves, die rond* tiyïljli Xcderlajiden,
met h«n elgcnaardigeo wolbekenden welda<ligheidszin, om
clcU te verdodjgen tegen, de aanklacht die br in den
HaetJaar «Uat, nt «lapén se? Welnn, la'at ons JoDgoren
ie een atoot ' geven, opdat tfy ontwaken en recht doen.
Ziet liter een plan. Op do tentoonstelling te Partls in
1878, bevond zich «an denhooWlagang: eoti groote kiosk,
waaruit het Dybel- of Zeodelingsgcnootschap aan eiken
vreecidelinK, fragmenten uit het V, Testament uitdeelde,
in allo talen, tot zelfs in het Hebrecuwach. ZH was er
celb zeer mild mede. Welnu, laten w{j jonge
Kultatnlivriendcn dit voorbeeld volgen. In 1B88 xal er te Amsterdam
een Internationale Koloniale Tentoonstelling worden ge
houden. Nederland zal dan toonen hoe rtfk en «cboon,
hoe productief en uitgestrekt Insnlinde is. Laten »ti
. toonen aan de vreemdelingen, boe Nederland zfln ambte
naren behandelt tlie htm plicht doen. Laten w(f aan
?Ikeo vreemdeling, dio do tcntoonjitelllng bezoekt, gratis
uitreiken, hetzjj eea exemplaar van den Hattlaarotttm
geschltidenii van hot gedrag der Nederlanders tegenover
StulUtuU. ?
Op ons Jongeren mag die smet niet langer ruiten,
dat wty toelaten, dat men dien trouwen ambtenaar, dien
groote denker doodzwtygt.
In 4e laatste dagen worden er door het jonge Nederland
gelden bijeengebracht voor de Noordpool-eipeditie, laten
wjj hetzelfde doen voor Móltatoli. Lüt er e*nkr»eUUge
beweging uilgian van de jongeren, om hem een hulde te
brengen zijner -waardig, mlaschlan worden de onderen
daardoor aangespoord om het hunne te doen, misschien
ontwaken z{j uit bon kofnedutje, het heeft reeds te lang
geduurd.
Wis een beter plan beeft, die spnke en bandele, xoo
niet, du vraag ik, wio helpt m|i «a h«t bavenstalaode
tut to Toeren.
Am»terd*m, 31 Jan, 1381,
Balomo.
it Jltduaeurl
Tergnn mij oen klein plaatsje in uw geacht blad on
Be msrl,t van deze weck hnJ een verloop zooals
moclclijk door Iemand verwacht kon -wurilon. Allo kcntcckencn
bühet sluiten der vorige win>!» gaven tot het vermoeden
aanleiding men van ccno zeer slechts markt monat
RCwapcn. Immers do diverse faillissementen téParij» welke
nog si kolossaal kannen genoemd worden, nis do Uuiuu
Bank Generale eu de Crod. provincial, waardoor wedor
B kleine faillissementen ontstonden, nok eenige EngcUehc
firma's, dnsrhtj do calducliaarnuhto to Farijfc, zoodat di
verse Bftnk-IjifltclUngon haar diaconto moesten
vvrhoogen; vorvolgons liet uitstel dor Liquidatie to l'uryf)
waarvoor velen en tcroeht beducht waron; oen en antlcr
?werkte niet weinig mede, dat mannen van ondervinding
"aan verdere teruggang goloofdan, altbaas niet dezevasto
stemming hadden verwacht. Gelukkig begint Amcriks
in do geldverlegenheid te voor/.icn en rcocl» zyn grooto
posten gond van daar naar diverse plaatsen in Europa
verzonden en naar het zich laat aanzien door de krach*
i tige niantrogdon irollie to Parij* f*onom«n zijn hoopt men
spoedig op uva bctcro positie te knnncn rekenen. Al is het
lolt nog zoo tiT^uri:?, toch heeft hot zijn goedo Zïjdo nl,
mon voor*ornt gevrijwaard zal zjjn van ds overdreven
speculatie wotdc welke do laat-ito tijd in de meeste fond
sen hcorachte, zoodat verscheidene noorteu verro boven
ktiro innerlijke waarde opgedreven werden,
...Onze markt liield zieh j^InkWjf bv.it rngewoon gooden
mon hoordo van geen faillissement hetgeen waarlijk een
o«r voor pnzo Ametertlsm-cho beurs mag genoemd
wordcs. Kei gild oj> prolongatie dat op eens tot T pCt.
opliep en nlcclrts o» eo'i'cd onderpand verleend werd,
werd weder ruimer on was op hot laatst der weok (jocd
& S pCt. te bekomen, de cmgelukeprofctcn dio steeds gc>
ncigu zyn alles nog «limmor voor to stellen hebben hpt
gelukkig das niot genden, van lieverlede ontstond dan
ook meerdere animo en vooral voor dio soorten Welke
het moest en zonder byvodcnen tot zulke v«ï!&ag<U p: ij'
een werden afgegeven.
Amcrifcnsnachó waarden hielden zich doze week over
.bét geheel.bjjzonder ferm, en af on toe werd veel voor
New-Yorlischc rekening van do markt genomen, hetgeen
ome markt veel ten goode kwam, zoodat het verlies in
hot begin der weel: geleden genoegzaam ingehaald word.
Van onzo Hc'.!*nd«cbt- Staatsschuld verloren Integralen
door eenig aanbod % pCt., de Drieën dsarentogcn
montjcruên 5/io pCt., Amortiwrie-Syndicait moesten "j pCt.
derven. ?
Ji'3 pCt. Belgen vermindetUi Ity pCt., zoo ook 5pCt.
f ransche rcnto, welke 11/3 pCt. prtjsgnven.
.OostenrQkscbe en Hongaarseho fonduen «arden wederom
voor Wecnen en ook voor plaatsol yke rekening Bezocht,
vooral do laatste» j S pCt, Knadlocning monteerden raim
l pCt., de overige soorten allen 3 pCt, boter, de eersten
avanceerden allen ruim l pCt .
Portugoexon konden l/S pCt. herwinnen, doen Pelen
moesten 1/4 pCt. prijsgeven.
Bassen kwamen ovor hot algemeen ruim l pCt. op,
slechts Isenlng 1860, 1810 en 1817 verloren 1*2 pCt,,
ds Oosterleeningen gingen s/g pCt. vooruit.
Na*r Spanjaarden was wederom meerdere vraag en
valt sr 'voor do l en 3 pCt. Bnitenl. Schuld l pCt. be
vestiging to vermelden; de beldo soortenbinnen!,schold
kwamen lij pCt. op. Turken konden op het laatst dor weok
hnn geleden verlies weder inhalen, de 8
pOtlconingliohsslaan zelfs 1^ pCt. svsns.
De., toestand In Egypte wordt beterend, zoodat man
hoopt op hst behoud van den vrede; naar do Qoünif.
Bchnld was moerde» speculatieve vraag, zoowel voor
'Parijs sis Londen. Ook hot binnenland trad daarin »ls
koopor op; Vft pCt. rtyzlng ia voor dit soort to vermelden.
Vut de Noora-AroeiiksSnictto fondsen verminderden
*ife pCt. leening 1876.1/5 pCt., Certificaten 8 pCt Slorid»
door eenig aanbod l'/i put minder, Loalslons'i 31/j pCt
bete?. Uncfosnen werden tot flauwere koersen voor
Londenscho rekening verkocht, doch er ontstond spoedig
meerdere animo, xoodat do loeniog 1851 geboSl op de
vorige koers terugkwamen en ds leening 1861 nog 1/3
pCt. zich bevestigden.
Vsn'da Zuld-Am«rik. waardon monteerden leenlng 1865
1/4 pCt., leening 1875 verloren evenwel even zooveel,
Icening 1679 verminderden zelft 31/4 «Ci
Naar Colnrabianan 'ontstond meerden vraag op
wruchten dst de tegenwoordige President weder aan do eeno
schuldregeling dacht; zt) konden zich l'/s pCi bevestigen.
Sousdor's 'met eenige vraag 3 pCt., Psrosnsn en
Vensxnels's allen l/j pCt. williger.
Onxe lodostrls wsardsn vsrkeerdm sllsn la ssne
tastelooce stemming, vooral Haven Btoomb. dienst, welke
61 k pOt moesten prijsgeven, Aand. en OUlg. IncLHtiuL
Bank verminderden Vjy pCt., Aand. Kon. Ned. Btoomb.
Psndbr. Mst. Bvp. Bank verloren allen rotan l pOt.,
slechts Asnd. Aftikausche Hsadslsvets., welks tot 336
pOt. dssldsn, konden weder m«t ssnigs vn»g tot 3S1
pC«. opkomen, xoodat voer deze sveAal* voor Oblif.
Kon. Ked. Btoomb, Kaatsob. l pCL Tsrbetering valt te
vsrmsldta.
Dultsch* Ptt**W)i sa Buss. Psndbrievsn vsrmindsrden
l pCt All* ons* Bpoorwegwurdea wu«n tot IsMr*
pr5*en aangeboden, «itgesoadeKl d» Csntrashrasrdsn,
waarnaar nogaJ eenige vraag bestond; d* Aandeden
toonen 3 pCt arans; uitgcsi Schuld I/K pCt beter. D*
vermindenngen b«dro*gen TOOT Haarlcm-Zandvoort Jl1!
yCt Aand. Holl. IJseron 8pw..Ma*Uch. 8I,(» pCt en 4
Ct, Oblig. dito l pOt. EipL 8taaU-8poorw. Aandeslen
'/4 pCi. Aand. Bgn-Mastsoh. gsstort pd. st. 8.?, gsst.
Oblig. Isto Hyp. «a 9de Hyp. dito allen circa 3 pCt
Oblig. Thelss-Maatach, monteerden l pCL, Vic tor
Ernannel 1% pCt. en Zuid Ital. MaaUch, ^ pCt. betor,
EUsabeth Obela !«/« pCt williger.
Wars. Weensn waren meer gtaocht «n met teel vraag
ty pCt b«t«r.
In ItaeaUche spoorwegwaarden ging weinig OBJ, Jelox
Orissi, Kursh Oiark. A«of. ObBg. Orel Titebsk en
Bisschk Wlasma monteerden allen circa l pCt, de oTorige
soorten lusteloos met weinig of geen han'lel.
In de dlrerss Amerikaaniche waarden ra» d* handel
nog al levendig, chic. Northw. monteerden i pCt.,
Geoons.-Chic.-Nortbw., St. Louis New-Orleans en Illinois
verbeterden adloa 2 & 3 |iCi Daarentegen verminderden
Ohess». Ohio, Vsdison's, Clev. Columb., Cincinn.; pref.
Louis «n Ssn Fransisco verminderden ongeveer < pCt.,
1ste Louis en Ssn Fraosisoo verloren ruim O pCt, de
overige soorten dobberden ongeveer op de vorige prijsen.
Do eenigsts koenvarUtte in de Trammaattich. was ia
d* Botterdsmscho saudoelen, welke "j pCL verloren.
Naar w(J vernamen Is dan toch tinilol(jk ds overeen
komst met de West-Fricicho Trim tot stand gekomen
en xal men spoedig aan de werkzaamheden een aanvang
maken, de koers dor Aandeelen, iu lang niet genoteerd,
zal nu spoedig eenige werking in komen.
In premieloten was do stemming verdeeld, Amsterd.
i f 1000 verbeterden l pCt. en Botterd. '/< pCt. Paleis
v. Volksvlijt daarentegen l"3 pCt. lager. ongaanche'/j
pCt. en TheUsloten l'/j pCt. hooger. Oostenr. allen l i
!'/> pCt. flauwer, Stad Wecnen l pCt. aangenamer. Rus
sische, l pCi minder, terwijl Turkeche, mot esnlgo vraag
voor Fnnscho rekening, V; pCt aangenamer, doch
Zwitzersche oven zooveel nauwer.
Van do diversen monteerden Ver. Amer. fondsen 3e
serie 2'-j pCt., daarentegen verloren 3e serie 11,4 pCt.cn
Ver. Amerik. Hyp. Oblig. 3 pOt.
Oeld op prolongatie daalde tot 6 pCt en voor deze
prjja goed to bekomen.
Caïro Share» werden tot 3S pCt. verhandold on
Confedorées tot f 30 genoteerd.
AHEKIKAANSCHËSPOORWEGEN,
xxsuc.
Volgens berichten uit Amerika is de taricvenoorlog ge
indigd.
Het is bekend, dat die oorlog geroerd werd tnaschon
Vaudorbilt, president van do Kew-York Central on Hudson
Itiver BB. Cy., do Lako Store en Michigan Sonthero Uit.
Oy., do Canada Southern BB. Cv. en do Michigan Cen
tral RR. Cy.; de New-York, Lako Erie en Western Ba
Cy. (do ondo Erielijn); de Ponnsylvanla BB. Cy.;0arrott
president van de Baltlmore & Ohio BB. Cy.; eneindoiyk
do Grand Trunk IU!. Oy. of Canada- in vercemgiDg met
hare aansluiting aan CUicago, de Cblcago en Grand Trunk.
Alleen lettende op do nadeden door achteruitgang in
koers, welke de lage tarieven aan de aandeelhouder» in
de betrokken Maatschappijen hebben berokkend, loopt
men licht gevaar do gnnstige gevolgen der gesloten vrcdo
? te overschatten, evenals bij het losbarsten der twisten
de vrees voor de gevolgen overdreven was.
De Now-York Central en de BaltiriioreiOhio bleven regel
matig haro dividenden, respectievelijk van 8 pCt. en 10
pCt. 'sjaars betalen; de Erio deelde een dividend op
Imrc preferente a«ndoclcn uit; de Pennaylvaiüa Von niot
alloen 8 pCt. in geld op hare aandcelcn nitkeêrcn, maar
zag zelfs bare netto ontvangsten toenemen.
Uit hetgeen do jongste tijden hebben geopenbaard
kan. Tfortlen afgeleid, dat do belangen der directi6n, in
't bizonder de belangen van Yanderbilt in 't »pe l waren,
toen do tarievenoorlog begon en dat het belang der
maatschappijen zelve 3. i. van de aandeelhouders daaraan
Ondergeschikt bleef.
Wel bewcordo Vandcrbilt, dat Wj eerst tot verlaging
der taricvenoorlog overging, nadn; Oarrott tot minder
vrachtprijs had gecontracteerd dan overeengekomen was,
maar do laatste houdt vol, dat dit voor zoover hem be
kend ie, onwaar was.
De twisten begonnen in Juni 1631. Eene poging in
Octobcr 1881 door sommige trniiklijncn gewaagd om
zonder een compromis to sluiten, toeh.de vrachten to
vcrlioogcn, moest worden opgugcvon, toen de grooto
toevoer in Chicago «enigszins ivas verminderd.
Do belangen van Ncw-York, aanvankelijk niot bespro
ken, worden door Vaudorbilt in do kwontic genleupt. Om
de kooplieden van Ncw-\'orli voor /ich to winnen, be
weerde bij, dat zijn .streven was voor Now-York de Kulftlo
vrachten to bciiiiigon als voor .iltitnnre en I'lilla<l«lj>kia,
niettegenstaande dczo plaatsc-u dichter bij Cbicago ligjjon.
Philadolpbia en Biltlmoro hadden reed» zooveel aan
New-York ontnomen, dat bet noodig werd Ncw-York te
gen do gevaarlijke concurrenten in bescherming t« nemen
Aluüf Ncw-York niet Janrlyks in bloei toenam en iu
Amerika niet twintig in plaat» van drio of vier havoii ste
den zonder elkander te bcuatlcelon, konden bloeien. Was
werkelijk het voordctl van New-York booógd, waarom
dan het Erio kanoal benadccM; waarom bot bouwciivan
uicuwc tninklijncn naar New-York tegengewerkt?
Waarlijk er boskat wel eenigo roden om to Reloovon,
dat de verwarde en overdreven voorstellingen, doov
Vanilerbilt geëxploiteerd Werdca,
Lottttn wij byv. op de expioitatto zijner lijnen. De
exploitatickoaton op do N'-Y. Central bedroegen in 18ai
Da. l'J,l(i4,7SO tegen Da. 17,S4U,894. ecnc vorniecrdcring
van Ds. 1,600,000, die alccbta voor b^ii deel aan kimtcu
van meerder vervoer zijn too te echrijvon. De Mu'iiigun
Central rapporteordo in i881Ds.G,752,OUÓtogen D
in 1881, ccno vermeerdering van ruim Da. 1,000,000.
Wel hebben do wiutei^tnrmcn de onlionien NO'üo
tn wsa het vervoer grootur, manv bet valt te bttwyfcleti
of de oo aanzienlijke toename van cxploltiti->k9^!«n
hieruit ten volle tu verklaren is.
Ware het wcrkcljjk VaiidorWlt's «trcven geweest de
prijzen der eandeelcn 7.00 min mogoiyk to schaden, dun
Lnühij in 18S1 do buitengewone onkosten zooveel
moeolijk beperkt en met extra werken voor zoovor doenlijk
op beter tijden gewacht. Maar verre v«u dien, zijn o
onkoKtcn ? hooger gemaakt dan in jaren to voren.
Voor do N.-Y. Central werden I«JJT. 9000 U"» aiaiuii
rails, 11 locomotieven en meer dam 500 wagena
aangebe'uafi.
De echaile door den tariovonoorlog san de' Vimlor*
bilt liJnen.toegebrachMg overdrcven,ook iu de janrvcnlagcn
Het maakt zeker ecu hoogst ongunstiger* indruk, wan
neer men hoort, dat do vrachten van 30 ets. per lOOlbs.
op 131/3 ets. zjjn gevallen, on dat voor een.reis van Chicago
naar Ncw-York, die gewoonlijk Ds. 20 kost, niet meer dan
Da. 8 werd betaald, maar dezo cijfers verliezen vooj van
hun waarde als mon iu aanmerking neonit, dat niet in
eens maar van lioverlodo die prijzen zoo godaald zyn,
dat de verlaging voor vrachten naar hot westen cerut in
Augustus begon en dat het locaalvcrroer met do verla
ging dor prezen niets te maken had.
Naarmate nu de verlaging der tarieven van minder
beteekonis was voor de TrunhlijncD, naar diezelfjo mate
zal eon vcrhoaeicg der tarieven tot [bet normale peil
minder invloed bobben,
Amat. 3 Fobr. 1883. i. T, d. Burg.
Btephanus ZngelbeiiLus Johannes Mratlng met
WUhelmlns Maria Gerritsen.
Frsnelscus Nnmsn mst etrtrnl JO'JSBM Yoslsnbs*
Fieter Ooms met Bimeks vsu Amerongen. '
Benjamin Pses met Rachel van West.
Hendrik Jan Petenon met Ellsabeth Hsndriks TabtwrS.
Cornelis Osnidu* Johsnnos Petrus mst Eliaabeth
Itoment.
Psulns Frans Fhulse met Biekjon de WR.
Hendrik Post met Bendrikjsn loossrwi).
OodeMdus Petrus vsn Ilbeenon net Heions Anna
Varia Broekbit
. Carolua Maria Joaeph Bichtore met ktlna vsn de Borg.
Pictcr JohsuEoa Roggen mot Dorethea Ti«l.
Balomon Toblaa Buhsrlcwie mst Rachel Logger.
M.rtinns Sohmidt met Susanns Hendriks ds Jonge.
|f Johiunes Berna dus Smit mot Ifsiia Cornelis Bras.
'Csrl friedrich Curütoph Bul«r met Csrallna Hcndrika
Cbarlotte Msiring.
Bsrtheld Btorleboom met Petronella EUsabeÜi Sggers.
Hendrik vsn der Straten met Gerritje Boholten.
Abraham Tonga met Qeortralda Kicola Eertman.
Christoffel Uijlonboed met Hondiika Bpsnjer.
Johannes Phllippns van dor Wart met Maria, Jscoba
Joliaon» Weitond»».
Jan Lodewyk VTlttosloger met Anna Maria Christlna
Ebbos.
Kut UionbraDil met Jaooba Bcbnriok.
Herman vin Urockhuizeit met Anna PetnnsUa ICsna
Escher.
Oerrit Bb-khoff met Anna van Ingen,
Dirk Bouwman met Maria Bakker.
Maurita Cornelis Bisdom mot Christte* Boelrlnk;
Metndert Nnman met Maria Qeertntids Kol.
Jacobua Molonair mot Dins de Vries.
Willcm Frcdorik Jansen mot Bcrcndlna Johsnna
Hendricus Johsnncs Buorman mot Cathrsins Maris
Josepha Nolden.
Martinus Polderman» mot Elisabeth Hennsen.
Jan Antonio Martin vsn dor Burg met WUÏelmina
Qerharda Fransen,
Gustav Carl Heinrlch Enter mot Oeertrnida Hubcrtina
Jatzwoilor.
Wiltom DUS met Maria Christin* ItjjneveU.
Joaeph Maria Johannes Annogarn met Anna Msi'la
Johanna van den Wijngaard.
Evort Jebbink met Jeltjo "VVeyer.
Jacob Pardo mot Rachel Hoollen.
Dirk Pincdo met Petronella Marl» Johanna Boekholt.
Plmtaft
Directie: O. POOT A ZOON.
londag 5 Februari *n volgsnds dsgsn
Ch»rolsielsi.
Opsn-Bonffo in i tafereelen vsn Henri Xeilhae s*
Ludovio Halevy door J. Both.
Muilek vsn Jaxjnes Offunbscu.
X«t raedorwerklng vsn Mevr. EUTEKBEBS,
(Sophia Spoor) al» Oait.
Dcooratiên van OnsUv Prot * Zoon.
Ccstumes vsn ds BB. Kreuknist * fluhuttero.
Gewone Prijzen. Aanvang 6 MfV
Diploma's, uitgexondsrd dis der PERS, »ltt
Vmrtétét*
J. O. DE GBOOT * COMP.
Zondag 6 Februari en volgende dagen.
of
>s'0s.4«rasr4s«k* «uss» van ast Issttsl Tsrsaitsla.
- FanUstiich Xlnehtsnel la S tsfereslen
door Fanttsticua.
T A F S S E S L S N:
ttt Taf. De Onderaardse!» Gangen. 3e. De Eerml* ts
Qorkum. 3e De Geldschieters. 4s ' Do Bsker ia aojtk
Be De Deurwaarder in het H&tel Dt Bijt, t'., es Ds
ontwaking vsn den Metselssrsbsss.
PRIJZEN DÈB PLAATSEN: Btslles n. - Par terra
en l* Gaanderij Loge 76 Cts. Ie Gaanderij 50 Cis.
Diploma'* at Vi-gbiltttti», ra» tetlktH aard oali, KIS f
QELDIG. Aanvang 8 ure.
BurferUJlie Stand.
Ondertrouwd op 36 Januaai 1883.
Cnstaaf Antbon Afsprang met Jacomijntjëvan Kampen.
Bernsrdus Honricus van den Akker met Msrgaratba
Cstbsrin» Francises Roelof».
Johannes Avis mot Anna Baan.
Wniom Hendrik Böhle met Diderika Koers.
Johsnnoa Albortua van Bronkhorst mot Carolina Johanna
Buninna Slgtcnliorsi
Carolns Cornolisse met Cornelis Johanna Pellen.
Jacob Fenria met Elisaboth Potronella vsn Lels.
Gorsrdus Paulus van Gelder met Anna Elisabeth
Koevoet. . .
Ronriens Franeiscus Goldewtjk met Maria Headrika
Wjinborg.
Homme Grager met Elisabetli KoopaL
Coonraad L» Grauw met Antje Proper.
Adrianua Wilhelmus ttrnter met Maris Magdalen»
Trommc. ?
Johinu Christlssn Andreas Henniger met Hendrma
Autnan.
Prans Johan George HerlB mst Maria Johanna vsn
Thsillngen.
Adriannslnksnhasg met Johanna Elisabeth ds Jager Sop.
Johannes Frederix longman* met Christin» Oeniens.
Wilhelmus Arnoldns Xejs met Josephe Cathario»
Clsmena.
Petrus erdtaandtti Kórteman met Anna Mart* vsn
Dongen.
G*org» Hendrik Lehning mst Anna Maris EUssbeth
Scheffer.
Matheus Eendrikus ter Linden met Petronella Janssen.
Johannes Franeiseus Joseph de Loor met Maris
Hargrietha via Putten.
Amsterdam, Maandag 6 Februari 1883, des avonda
ten zet ure precies, in Frsacati,"
Een WinkeUittti, Prins Hendrikkade 4.
Een Huis, Laagte van den Kadfjk 43.
Een WinkclhuSs, Focliestraat 40.
Een Koonmanshuis, Prinsengracht 305.
Eon Wiukelhuia, Faleisitnat 13.
Twee Huizen. Spaarndammontrast 35* en 25b.
Eea Huis, Lijubaangracht 331.
Een Winkelhuia, Sint Nicolaaaatraat 38, 30 en 31.
Een Wiakelliuis, Kleine Wittonburgerstrftst 17.
Eon Huis, lo Wctcringdwarestraat l,
Een Zomer on \Vlnterverbiyf, te Burn,
Een Eoopmanslrois, Binnenkant 1.
Een Eoopmanshuis, Haarlemmer Honttuincn 09.
Eon opon Erf mot Tuinhuis Haarlemmer Houttolnen,
over voorgaand.
Tweo Huizen, Tuinstruat ICO on 163.
Eon Hals, SloterdiJk 355.
Eon WinkclhüU, Lijnbaangracht 185.
Do opstallen van drie WoonhuizeuL. Bleekorspaü133 on 133
Eutt Huls, Langostraat 1.
Een Huis, Noordcretraat 9.
In Do Brakke Grond", des avonds ten zes ure precléi
Een ICoopmanshnis, Prins ttcnJrikkado 130.
Een Winkclhuls, Haarlommunlijk 108.
Een KoopmanshniB, Eoizorngracht 390.
Eon Hccrenhuis, Conatantyn Hnügcnatrsat 9.
Ia welllttc sisuiffesiMgeit Perceelött*
13 Februari,
Een Winkclhnis, St. Nicolaasstraat 15.
Vijf Bouwterreinen, Vcrworspad.
Eon Bouwterrein, Verwerspad mot daarop stsunJe Buizen.
Een Huiü, Kerkstraat 837.
Een Winkoihttis, Nieuwendijk 137.
Een "\Vinkelliuis, llaarlommerrtijlt 27.
Een Winkelhuls, Utrechtscheatraat 19.
Een Koopmannhnis, Binnenkant 31.
Ecu Pakhuis, gen. Klaverblad," Brouwewgracht Si
Een PMilmia, gen. Dubbalo Arend," Brouwersgracht 7
Twoo lleercnhub.eu, Barpbatlkado 20 en 21.
Tweo Bouwterreinen, Achter Oost'ciado.
Ecu Huis, Gcldorscbo Kade 90.
Twee Huizen, Wngonflarntrast 133 en 134,
Een Hnla, Taanstraat 7.
Een Iluis, Ie Egclanticrdwarastaat 4.
Een ^V'inkelhnis, Btmstraat 23.
Eon Heeronhvup, Baxcnburgcntraat.
Ecu Ilniü, Lange Luiduchcdwarrutraat C7.
Dri.- Huizen, Halwcg Haarlem, 119, 1ÏO on 121.
Ft n JVjukolhuia Violettcnslraat 7.
Tot smette. Da OpBttllon van oen Windzaasscikn, met
t Woonhuizen, Hr. arlymtuerwcg l, 1 en 3.
Eon KoupmaiiHlmU, Evizwsgracht d3ü.
Bon Iluid, Kerkstraat 190.
Eon Huiu, N. Z. Kolk" B.
Ecu Huis St JacoUlwarsstraat 8.
Eon Huis, Elandsgrtcht 22.
Een WinkclbniH, Prinsengracht 362.
Een Huis, Grocncnbur.s;\val 49.
Een Huis, Tuinstraat 17.
ITwoc Bouwtcrrciueo, Si n.7 aangelcsJe straat Wcespew
Vergaderingen.
AMSTEHDAH.
8 Februari. Vtroonleing Arcbitectnra et Amicltia,
llaatsch. tot Nut van 't Algemeen. 8 uur.
15 l'u'irnari. Nedctl. Intl. Droogdok-Kaitsch.
Eensgczindhcid. 8 uur.
'B GBAVENIIAGE.
Il Februari, Bamanuig Jgana Stoomtrom-Uaatacb.
Keizersbof. 3 uur.
£ n v m m T IE w,
clioirf!r1iargeis* enz.
Tbémtr* jt. vam M,tet>.
Amitelttraat,
Zon-isg 5 on Maandag 6 Febuari.
Konjnklijke Vereeniging Hel Ifeierlaaiteh ToonfeV'
B E. T I M O
De Isuattte der Htasutd.
Bltlspcl in C bedrijven of 4 tafcreelon van
O. VON MOSEB.
Gewone prijzen. Aanvang 8 Ore.
Dinsdag 7 Februari.
Etftte Gnttfoorittlll*ij vanFrl. FBJEDERICKE
BOGNAB van het K. K. Hofbvrg-TMatir te Wcenen.
]?!?? HUT IVT O «f»
Tooneehtpel In * hedrtjvea, van Engène Kus sn
Adolphe Belot
UISS ifULTOX... Frl. FRIEDEBICKE BOGNAB.
8 Ure.
PBIJZEK DER PLAATSEN: SUIlos en Baloon /-3.50,
Logo f 1.16, Parterre \f 1.?, Gallcrü-Loge f 0.75,
Gallerjj /0.50. '
l
flramd Tkéatre A. «MM £fcs*.
Hantttfft Frantelii Laan,
Zondig 5 Februari.
Duit t eh t Vto r fttJlinff,
HEXICB, AEHLUEHK DICsfl KKCHVI,
Gewone prijzen. Aanvsng 8 Dra.
Woensdag 8 Februari.
Vocale en BraaktUehe Yolrée»
Onder leiding van BTJDOLPH HEKSCH,
vanhetWallner Theater te Berlijn: wauop zich zullen doenhoonn:
FrL EMXA VON BOBSKY, Is sopraan vsn iet K.
Dentsohen Laodesthéator IB Praag-, ?- JONA
LTJTTMANN, Colonbrr Zangetas vw hst Fried. Wilh. theater
m Berlin; de Heer ALEZ. NBOMANN, Ie tenor aan
hetzelfde theater m den Beer Kaptlimtrttr FB1TZ
BEIHHABDT, Van het Basidsna-Theater in Dresden.
Aanvsng 8 ure.
PEUZEN DSS PLAATSEN: f l J», fl.?. f W* Ct.fQ.tQ,
TivmU»
Ka.
Directie: W. PIEBBE DE BOEB.
ELKEN AVOND
C3RAXD «PECVACIiK COXCERT,
door het Internationale
VARIÉTÉen SPECIALITEITEN GEZELSCHAP.
Optroding der eerste sn nieuwst»
Excentriciteiten.
Elkea Avond vatctÜeveBd ProarrsmiTJi.
Entrio 75 Cents. Aanvsng 8 uur.
Publieke Verkooping
te BEVERWIJK.
De Notaris C. H. MOENS, te Beverwijk, zal in da
Concertzaal aldaar, Zattrday tien IS Ftbrnai-i 13S3, des
middags om 13 ure, publiek verkoopen:
Een solide gebouwd en goed onderhouden dubbel'
HEEBEN11UIB, staande op het beste gedeelte van do
Breestrsat to Beverwijk, nabij het Spoorwegstation en do
ontworpen Trambasn naar W)jk aan Zee, met grooten
fraai aangelegdeu TUIN, waarin velo hoogopgaanda
Boomen en Heesters, strekkende tot den Achter- of Ko
ningsweg, groot 13 aren, 80 ccutlaren. Het Huis. in ge
bruik bij don eigenaar, don Hcor K. VAN BUN, thans
Provinciaal Ingenieur van den Waterstaat te Utrecht,
bevat benaden l ruime Kamen, waarvan 3 ensuite, rui
men, gewolftlen Kelder, Keuken met Wol- on
Begenwatorpouip, Waschhak, Turfschuur en verdere gemakken; .
boven O grooto Kamera en cene kleine,
DienstbodenKamer eu ruimen Zolder. ?
Hot zul to zien fjn, lagen toeftaBgabcird*, oj> Donder
dagen 9 en 10 Februari, 's namiddags van 3 tot l' 'i uar,
en is inmiddels VIT DE HAND TE KOOP.
Aanvaarding l April 1883.
Nadere inlichtingen zijn te bekomen en toeRïns«bci»ij.
«en te verkrijgen bij do Notarissen W. EOERLAGE ta
Vclsen, en C. H. MOENS, voornoemd.
A. LANGEBHtiIZEN. C. WIEGAND. K. J.
HAGENZIEKEB, J. BSflT, H. J. KOPEK, P. H.
BTARK, H. A. VAN TINTEBEN, J. J!'. L.
PK____ Tltl on 6. DE WAABD, Makelaars, zullen op
Maandag 37 Februari iSSS, des avonds na zes nui', in
het Verkooplokaal Fi'aaciit!, ten overstaan va:i do No
tarissen VAN OL8T & GBEEVE, in veiling brongen:
Het kapitale, Itechte, by «ontler «terhe»
tveldooriltnmerde en iro*?cl
onderlioudcn IIOOPMAWÜHIJIS, met
Ardalnst«eneii Morp<werlng en Onder
pul, ACHTERHUI*. Pluist», rnlrae
en hoone PaltheUtor en
en gelegen aan den
9.1.
Voorburgwal Ho. 113,
tnsschon do Stoot- en Oude Eonnisütcgon, Kadaster
Soetie G, No. 1680, groot l are 15 contiaron. Broeder bjj
biljetten omschreven. To bezichtigen des MaandagB en
DeadcrdïSS, ls ook op don vcrkoopdag ven l tot 4 uur,
met bewijs van toegang. b(j voornoeuido ifakeloara ver
krijgbaar." Do vcilcondltiën en Iwwgzcn van eigendom
liggen op den gewonen t(jJ tor lezing ten kantoro van
genoemde Notarisaen.
W. DE KORT, B. DE GEEBBIËR! l'. V'AKXEUS",
J. CAIiELS. J. 8IMON, E. LEESTESCAKEU, J.
II. NIEÜWKAMP, C. VAN DEK BIJL Tzn,,
__ J. E/ LASGE. C. HOGESTEIJN*. J.
SWAGEKMAN. J- J. WIJSMULLEB, C. OKOES, J. C. L. GEEKE,
J. MOOLHUIJZES', E. J. BADIUS, F. IlIlEES, P.
M.OLLÉE, J. . CHAAF, P. F. EBKES, H. S, BLOEMEN
Jr., J. 11. ELLEKKAMP en G. BOUWHOri' takc'.iars,
zullen op Miiaiiduy den iJsleit Ftbrttttr! i%'ï, «l.c»
&VÜU il» zes ure iüirt renaujnM^'t'rfSfatl ten
overataan van de Notarissen P. A. SMITS tn iTr. A- J.
C. JONGEJAN to Amsterdam en A. BOELE to tUoton.
in velling brengen:
Ko. 1. EÏhecht, sterk en woldoortlmuiord
met grooten Tuin en ERVE, aan den
Schinkelweg fo.
gemeente Sloten, groot 4 Aren 85 Ccntiarcn.
No. 2. Een hecht, sterk en wol doortimmeixl WOONHUIS,
met afzonderlijk verhuurd wordende Buvcnwoningon en
EBYE, «an hot
Wenslauerpad No.
gemeente Nicuwer-Amstcl.
No. 3. Een hecht, sterk en wel doortimmerd
WOOJTHUIS, met afzonderlijk verhuurde Bovoawonlngon,
tjo^cn ERVE, aan het " ,
Wenslanerpad No. 173,
gemeente Nleuwer-Amsto].
No. 4. Een hecht, sterk en welüoortiramotd WOON»
HUIS, met afzonderlijk verhuurd wordende
BoYcnwontugca, Tuintje en E11VE, aan het
Wenslauerpad No. 174,
gemeente Nlenwcr-Amsteh
De perceelen no. 3 tot 4 worden eerst ieder
fi&onderUjk b(j opbod en afslag geveild; daarna no. t cu S
te zamen en eindelijk no. 3 tot l gecombineerd in
kfslig gebracht. :
No. 5. Eon hecht, sterk on weldoortlmmenl
WIKKCLHU18, waarin een Vleesehbonweri) wordt uitgeoefend,
met afzonderiyk verhuurde Boven» oningtn, open p.'aiti
slschtplsata en ERVE, aan do ?
LeitteJf arsstraat 1. 35,
groot 10 Ceatiaroa.
_No. 6. Een hocbt, sterk en woldoortlmmenl
WINKELHUIS, waarin MU Brood bakkerij Vonl t uitgeoefend, mot
Bovenwoning, opeu plast» en EKVE, aan de
IPorpto t nniiorflwüPMitüt lïn
fiolülo iiUUljuIiiWdladllddl HU,
by de Looyersgraeht, groot 90 Centiaren.
No. T. Een hecht, sterk en woldoortimmord
WINEELHÜI8, waarin eon Affaire in Garen en Band wordt uit
geoefend, mot afzonderlijk verhuurd wordende
Bovenwoning en EBVE, aan de
Topoto T h'niïPi*HvQni!6tp39t Wn IQ
JiölSlG LUIHlulllndlnftllddl JÜO. 10.
No. 8. Een hecht, sterk on woldoortiromerd HDIS,
met afzonderlijk verhuurd wordende Bovcnwonl&sen,
open PUate, Tuin, Tuinhuis sn EHVE, aan ds
Elandsgraclit No. 33.
Vsn deze Pereeeltn xt|n er b(j die' va.n Dninwater
Aanleg voondon zijn. Broeder b(j billetten omschreven.
Te zien des Dinsdags en Donderdags, alsmede op den
verkoopdsg vsn 1?3 ure.
De Veflconditiün enz. liggen op don gewonen tijd ter
lAinff, ten Kantoro van de Notarlaeon P. A. SMITB en
Mr. A. J. C. JONGEJAN, Prinsengracht no. 758 te Am
sterdam sn copi) derzetve by den Notaria A. BOELE,
te Sloten.
'.24*.
A°. 1882*
WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Venehgat iederea Zondagochtend.
Uitgeven: ELLERMAN, HABM8 ft G*.
Eaurtoor: Rokin 2.
ZONDAG 12 FEBRUARI.
INHODBi
DK WpüWSTE EXCELLENTIE. ZRV KWXSTtB.
M HAVKLAAlttlZAAK, door Dr. Yitas Bruinwna.
?TAAMÜKDIO OVWWICHT. ALLBBLEI.
eKmENTEZARXN: Zeo brUfvsnX».J.C.dsKonlng.
nmsssL UU ds KasMtad. OH de Booitad. Ten
aniOsn van ds Moerdijk. KUNST: TMM Aeosts, ««t
Mau to ds tltslrol, doorvrof. JOK n. jafOtW, JO.
door F. r d. Goes. Frisdriks Bogasr eb Jsdltb.
Uit ds Botterdsmaehs tooneelwereld, dnor H. v, P.
Br. Frans Lisst, die Legende dw hsflig* Xabwbetb.
LFTTEKKUNDl: Ansereoa, do«r Dr. J. v. d. Vllot
Genealogie van bet gsSUoht Kees, TUI O. J. PolvUet,
«oor A. A. T. V. O. MttlTAIKE taJtBK: Atts
versmlerlng is geen verbetering. Een verontschuldiging.
sus. AAN DB .TJNIE". door Dr. J. Boos.
SCHAAKSPEL. - FEUILLETON: maXKWAfttlEKD."
IU, door F. A. Buis. DE CK19IB TE PABUS, U,
door U. B. Mend.l. tT.T.gnf.Hr, _
BltlEVENBOB. KORBJS8PONDENTIE. OVERZICHT
TA» «E BFFBKTENMABRT. Auerikssmohe
noorwtgsn, door J. v. d: Buig. Veilingen.
Ie huur stjnds woningsn. Vsiytdsringsn.?ADV
IÏKT1B.-J: Sohouwburgen, stut.
De nleuwgte
Het aftreden van des Heer Six kwam, hoe
lang verbeid, 'nog onverwacht.
Dat het oogenbhk moest naken, waarop
de lieer van Lijaden iljn hand zou loslaten,
wist mm. Wij spraken het nog niet tang
geleden uit. D?t dit juut dezer dagen zou
geschieden, verraste de natie. f
De Heer Six deed wei niet heen t» gaan.
Ook van de politieke dooden >nilnisi bene!"
Zijn rust lij zacht!
Niemand, tenzij oem enkele ingewijde
zou den naam van Bjnacker Hordijk nebben
genoemd, indien bij had moeten raden wio
de portefeuUe van Binnenlandse!» Zaken
zou opnemen.
Eenige maanden geleden vernam men uil
diens eigen mond, dat hij nu eindelijk het
ware plekje gevonden had, waar hij zijn we
tenschappelijk hoofd rustig kon neerleggen.
Zrjrt zwerftocht door de dreven der rechtswe
tenschap was geëindigd. liet oud vadcrlandsch
recht had voor goed E$I liefde gewonnen.
Dot de heer Ptjnacker van een ministerszetel
v droomde, geep sterveling die er aaa dacht
De lieer Ptjnacker Hordijk begon zijn loop
baan ia de hoofdstad als hoogleeraar ia hel
romeinsch recht.
ilet romeimch recht nam echter niet zijn
gelieele ziel in beslag. Na de hervorming van
het athenaeum in een gemeente-universiteit,
eene zaak waarvoor hij bijzonder heeft ge
ijverd, werd hem het onderwijs m het Ne-t
derlandsch recht opgedragen, en terwijl in
korten tijd zijn liefde voor een
gemeenteuniversiteit evenzeer afnam, als zrjn lust in
de studie van het oitd~nederlandseh recht aan
wies, vond men hem verleden jaar besloten
om een leerstoel in laatstgenoemde weten
schap ann de Rijksuniversiteit te Utrecht te
aanvaarden.
Een der lualste daden van den Heer Hordijk
? was, ibt hij als voorzitter van den Senwit
het adres onderleekcnde, waarbij betoogd werd
dnt de bezoldiging van twee kerkelijke
lioogleerarcn door de gemeente zou strekken lot
bevordering van den bloei der Universiteit.
Aange/ien in dat adres vnn geen minderheid
spi-ake \vas, zo\i men kunnen meenen, dat d
bcnoeiniog vnn den Hoer Hordijk ten opziclito
van het beginsel van scheiding vad Kerk en
Slaat weinig goeds beloofde. Wij zijn echter
te weten gekomen, dal de lieer Hordijk, nis
hooglceniar, tlezun maatregel niet lot goed'
keure» en nu hij den miriisierieelen zetel in
neemt is het ongetwijfeld plicht hem van
dezen schijn te zuiveren.
De heer Hordijk heeft geen staatkundig ver
leden. Bekend alleen is het, dal hij in den feilen
s!rij«i bij de verkiezing Gleichnoan-Kappeyne,
opiintlijk voor den eerste partij heeft gekozen,
Yór>r 't overige deed hij zich kennen als een
zeer welbespraakt, hoogst bekwaam
ondenvijsman. Als voorzitter van de plaatselijke
schoolk )mmis5re, en lioofdbesluurder van het >Noi"
loutiilc hij zich een flink debater, en ijverig
voi.mamkr van de belangen der
vollf^oatw.kkeling. ,
Imlmn van iemnnd, dart zal men van ham,
dit; Lij ervaring de gebreken der Ilooger
jiulcrvvijswut hee.t leeren kennen , en zeil
ile j^eriioentüuniversiteit, die hij gaarne in
et.Ti rijkg-uuivejsiteit had herschapen gezien,
(!un i ()?; toekeerde een hervorming dier
'/.<>-i aluineen veroji'dcelde wet moge
verKen
la..
In t k eerste plaats echter zullen des
Ilecifi, llui'dijk's zoivon aan de herziening der
ki ritvi-t guwijii zijn. De nieuwe minister
uu; di op ecu oogenblik a.m de regeeiing
dut hem de gelegenheid aanbiedt
>i root werk ie verrichten. Ken moeilijke
dit! liijzondcr veel beleid en
bekwaumiifiil viirdcrt, \v;iobt hem.
/il Z K i!;iar voor berekend zijn t
(v; u autuuürd op deze vraag kan niemand
jiften.
Oiihevcroordueld zie men zijn daden te
g'ÜMOCt.
Uu uiijuwste Minisier is indedaad een vir
Uu SUS.
Wie uitgelokt doof de vraag:»waarheid of
halve waarheid op de openbare school," zich
verleden Woensdag naar het NuUgebouw
hebben begeren, in de hoop van de leeraren
bij bet Middelbaar ooderwgs ulv* ««u te
vernemen, hoe bet onderwas moet «geven
worden op een school, die voor kinderea
vao allerlei gezindte openstaat, heeft zich
zeker teleurgesteld gevoeld.
Drie mannen van het vak gaven hnn denk
beelden ten beste: de Heeren de Beer, Muller
en, per brief de lieer Kollewijn, maar,
het zt) met allen eerbied voor de bekwaam
heden dezer heeren gezegd, het scheen wel
alsof zij nog maar pas over de taak waren
begonnen te denken.
De lieer de Beer antwoordde op de vraag:
Waarheid of halve waarheid? «feiten en
niets dan feiten. AUeen bespiegeling is ver
boden." Een antwoord al even duidelijk en
nauwkeurig al» dat van zekeren Piet, die
(ot verklaring van een komeet meende te
kunnen volstaan met de opmerking, dal het
een ster was met een staart. De gedachte
dat bet noodig is om uit de milhoenen fei
ten een keus te doen, en wel zulk een keu»
als de openbare school, dat is een school
voor kinderen tot verschillende kerkgenoot
schappen behoorende, vordert, schijnt niet
bij hem te zQn opgekomen. Evenmin de
overweging, dat de onderwijzer zich belast
met de taak om uillemaken wat feiten en
wat geen feiten zijn, en nog winder dat. de
een voor een feit uitgeeft wat de ander
louter een onderstelling acht. (De Heer Kol
lewijn deelt b.v. mé, dat<ie aanbidding van
hoornen en steenen doop de eerste Israëlieten
een feit is, wat natuurlijk door de
kerkelijken'een sprookje wordt genoemd.)
Deel slechts leitejt mé, zegt de Heer de
Beer, ea van art. 194 der Grondwet hebt
g9 niet den minxen last
De Heer Mirfler, die zijn kollega duchtig
radar . bande* nam, omdat deze z. i. slechts
> algemeenheden" had uitgesproken, vereartte
de vergadering op i bijzonderheden, die
evenmin scherp begrensd waren. ' Een be
schouwing van de wordingsgeschiedenis der
wet gaf hem aanleiding te verklaren; dat de
wetgever slechts > relatieve neutraliteit" beeft
gewenscht. De Heer Kollewijn had in zijn
leerboek > relatieve neutraliteit" betracht en
was dus onschuldig. Elk woord echter, dat
kou aanduiden hoever de «relatieve neutra
liteit" wel mag gaan, ontbrak. En met
een zorgvuldigheid, van welke wij geen
kwaad zullen spreken, onthield deze docent
zich van iedere aanhaling uit de memorie van
toelichting, die a» je lengte en breeöre van
dat relatieve tot maatstaf zou kunnen ver
strekken. Zinsneden als: (daar de openbare
school toegankelijk moet wezen voor kinde
ren van verschillende godsdienstige gezind
heden, moet aan de kinderen niets geleerd
worden wat in strijd zoude zijn met liun
godsdienstige begrippen." uf >op de schoot
mag niets geleen) worden wat zou kunnen
strekken om de godsdienstige begrippen bij
de kinderen te ondermijnen of te bestrijden"
werden daarbij, vergeten.
De Heer Muller vond de wet dubbelzinnig
en had absolute vrijheid van spreken noodig,
hij moet zijn opinie tegenover die van an
deren kunnen plaatsen. Nu de wet zelfs met
relatieve neutraliteit te cisclien dat recht van
den mensen beperkt, heeft men z.i. te wenschen,
dat art. l O-i der Grondwet worde afgeschaft
en er een volledige scheiding lusschen Kerk
en Slaat kome.
Op welke wijs deze' volledige scheiding
dienst zal moeten doen om de docenten op
de openbare school de vrijheid te schenken
die zij begecren, vernamen wij niet. Waar
schijnlijk denkt de heer Muller aan een ver
houding lusschen Kerk en Staat, als die
lusschèn echtelieden bij scheiding van tafel
en bed, zoodat de Siaat zegt: Andersdenkenden
dan ik zijn lieden op wier bestaaa ik niet
verder te lellen heb. Een toekomst, die
"eder Nederlander ongetwijfeld tegenlachtl
Terwijl aldus de beide amsterdamsche
iceren naar welbehagen rondplastea in het
onbegrensde sop der algemeenheden, kwam
bij monde van den Voorzitter, die niet de
/.ank Kollewijn?Thijm, Tal, D. en W. of
Amsterdammer, maar de kwestie in 't alge
meen behandeld wiida zien, de heer Kollewijn
aandacht vragen voor een verdediging van
zijn leerboek.
Wanneer wij bedenken dat de heer Kol
lewijn een half jaar tijd gehad heeft om
nieuwe argumenten voor zijn stelling: Wat
waar is mag ook in de school geleerd wor
den, ie berde to brengen, dan kunnen w|j
niet zeggen dat de oogst bijzonder groot was.
Als mca met traditUs aan sommigen heilig
rekening moei houden, zijn ei* nog andere
dan kerkelijke b. v. dia omtrent Albrec t
Beyling, Willem Teil enz. 1)
Is hel wonder, vragen wij. dat eea leeraar
aan de openbare school, die lij zijn
ondergeloofwaken die miüioonen heilig tljo,
op n IHo gielt met de traditie nopens
Albreolu Beyling, aan velen aanstoot moet
geven?
Een algemoene geschiedenis tvder/vande
Israëlieten te gewagen, zonder van aerfcger
sohieüenis te mum «preken, beJet/'achrotif
e Heer Kolrcwljn, onderwij» ia dat lik.
All of het ooit iemand in den zin gefomen
zou 2(Ja, dat er van Israëlieten noïfi Kerk
gewaagd cou mogen werden. 8l«n late het
onderwijs in bijbelsche en kerkoftjke geschie
denis aan de kerk over, doch dat verhindert
niemand zonder schending van het
neulraliteitbeginsel op 'teen of aader te wijten wat
tot toelichting noodig h.
»Blj het leerboek ($ de schrijver uitgegaan
van de stoKing, ebt de leerling moet weten
hoe hedendaagsche toestanden, denkwijzen en
partijen zijn ontslaan."
wfy zulleu over deze iheorie niet twisten.
Laat ons xannemen dat zij do Ware is en het
den He*r Kollewyn gelukt jongens van 12 lot
18 óJ 17 jaar in eenige uren per week de
noodige kennis van feiten te verschaften om
wet vrucht de wereldgeschiedenis te kunnen
beoefenen, hun liefde voor de geschiedenis in
te boezemen en bovendien nog het heden hun
uit het verleden te doen begrijpen, ionder
van hen de altorakeligsle wijsneuzea te ma
ken,- die men op twee boenen ontmoeten
kan. Maar volgt hieruit, dat men in een
leesboek voor de jeugd, op de gemengde
school, als axioma's zaken moet neeraehrij
ven, die men onder volwassenen slechuHieefc
te noemen om den bittersten strijd laWoen
ontstaan? (Men denke slechts aan dekblad»
zijde over Israël.) ';
Wij hebben er den 34 Juli des vorigen
jiars op gewezen, dat het voorbeeld van i sa
tire", geput uit Johan van Wezels geschrilteo,
niet thuis behoorde ia een leerboek. >Zoo
zeide hij, dat, indien Petrus het vasten had
bevolen, hij dit zeker had gedaan om zijne
visch beter te kennen verkoopen." Thans
komt de Heer Kollewijn verzekeren, dat hij dit
mededeelde als een proefje van >lageir4pot
in geettigen vorm." Het zal wel zoo wezen,
maar wij gelooven toch dal de schrijver in
dit geval voor een ander redeverband had
moeten zorgen. Het komt voor als volgt:
>Een der leden, Thomas Kempis?oefende
gedurende eeuwen een grooten invloed uit
door zijn werk i De imilalione Chrisü."
Wessel Gansfort van Groningen verklaarde dat
de Bijbel de eenige bron was voor het geloof.
Zijn tijdgenoot de JDuitscher Johan von Wesel
trok te velde tegen de kerkelijke gebruiken
en ceremoniën en zochf zich door Satire bij
het volk verstaanbaar ie maken." Wie kan
in zulk een verband, de woorden lezende,
vermoeden, dat »onder het zich verstaanbaar
maken bij het volk door Satire" bedoeld
wordt,»lage spot"!!
Indien men zich over iets heeft te verbazen,
dan is het wel over de luehlhartigheid
waarmeöonderwijzers, aan de openbare school
verbonden, over de neutraliteit, die daar be
hoort te heersenen, spreken.
Als ware de strijd dei' kerkelijken tegen
ons openbaar onderwijs nog niet krachtig
genoeg, komen de leeraars zelf het onmogelijk
maken en schijnen zich voor te stellen daar
mee" een voor den lande kostelijk werk te
verrichten.
Met de breede woorden van waarheid,
vrijheid en recht schermende en over het
onderurijs in de geschiedenis voor knapen en
meisjes sprekende, als ware het een onder
zoek naar de ingewikkeldste waarheden, dat
de diepzinnigste .studie, een alles omvattend
brein en den hoogs ten graad van wetenschap
pelijkheid vordert, veroordeelt men het
eenig mogelijk onderwijs voor kinderen van
verschillende geloofsbelijdenis. Hel is alsof
kindenen en jongelieden niet meer een gering
deeltje van de wetenschap zal worden toe
gediend, eenvoudig voldoende om hen in staat
te stellen, als zij de school verlaten hebben, zelf
met de verkregen nuttige kundigheden zich
een eigen oordeel over toestanden, denkwij
zen en partijen te vormen; neen
Minervai' met de wetenschap zelf staat voor de
klas. En verbeeldt u eens een neutrale, iets
of iemand ontziende Minerva! Ibe zou dat
mogelijk zijn?
In de praktijk slaat het met de zaken iets
anders geschapen. Ieder man, die zich niet
geroepen gevoelt de openbare school onmo
gelijk te maken, begrijpt, dat by al de
bescheidenheid die hij m zijn leasen jegens
de geloofsovertuigingen te betrachten heeft,
het veld nog onafzienbaar blijft van hetgeen
er te onderwijzen overschiet'; ook dal hij,
met eerbiediging van anderer begrippen,
nog zeer wei zijn leerling, als deze tot de
weinigen behoort die daar aanleg voor be
zitten, lot een onafhankelijk denker kan vor
men. Liberale nanraters te drillen, kan immers
voor hartstochtelijke profeten geen waardige
arbeid zijn.
Maar men schijnt het gezworen te hebben:.
geen neutraal onderwijs, men noemt dat .«elfs^
Abonnement pet 8/m. ? 1.?. fr. p. p. ? 1.15.
Afitond. Naramen «aa de Kiotkeu v*rkrögba»r & » 0.10'
Ad verteBtiën T«H 1?6 ngtils ? l. -. iedare regel meer » 0.15.
onmogelijk.
Wat wil men dan?
Qeen openbaar onderwas.
Een openbaar onder wij* zonderde plicht der
, geloofsovertuigingea van anderen te ontzien.
is onmogelijk. De school door protestanten,
roomschen en israelieten betaald, mag niet
kerkelijk en. evenmin anü-kerkelijk zijn.
Grooier onbillijkheid, dan de lieden van
een andere overtuiging dan de onze te wil
len dwingen een school te bekostigen, die
niet neutraal, geheel en al in ons voordeel,
wat meer zegt een openüijke bedreiging van
hun kerk of geloofsbelijdenis is, kunnen wij
óns niet vooretellen.
Geen openbare school dus of zy moe!
naar neutraliteit streven.
Zy die nu zoo boud > recht, waarheid eu
vryheid" eisenen, als ware de School niet de
School, maar de Staat en Maatschappij zelf,
mogen wel bedenken waarheen zij zich spoe
den. Zij strekken zich uit naar een toestand
van verwarring, waarvan liet einde niet te
voorzien is, en waarbij het onderwijs zeker
meer zal lijden, dan onder de strengste neu
traliteit. Volledige vryheid voor den onder
wijzer is slechts daar mogelyk, waar de
sektescbolen zoo talrijk zijn, dat iedere denk
wijze haar eigen, door haar voorstanders be
taalde inrichtingen "heeft. En welk een heer
lijk vooruilzichf, het kroost der nederlandsche
natie van de jeugd af voorgoed verdeeld te
zien, gescheiden naar kerkelijke en onkerke
lijke overtuigingen!
Om enkele onderwijzers te gerieven, die
niet buiten een pikant onderwijs kunnen en
er naar hunkeren hun eigen theologische-,
staatkundige- of wijsgeerige inzichten, voor
zooverre zij die bezitten, aan de jeugd aan
te bevelen, zal men de schoonste, nutligsU;
en onmisbaarste instelling die wij bezitten
in gevaar brengen. Tot dezen prijs zalmen
een kwestie oplossen, die thans mét allt
kracht wordt opgeblazen, maar by eenige
welwillendheid, kieschheid en lakt van den
onderwijzer, in de praktijk bijna in 't geheel
niet bestaat, en zeker niet behoeft
als de kerken of vereenigingen dat onderwijs
tot aanvulling geven, wat zij onontbeerlijk
achten.
1) W(j volgen hier bst verslag van Het
Dc
Naar aanleiding van nuj n artikel inliet voor*
laatste nommer over dit onlerwerp ontving
ik eenige brieven tot betuiging van instem
ming, en van enkelen een uitnoodiging om
een oproeping tot aaneensluiting te richten
aan allen, die willen dat Havelaar, zij het ook
na jaren, recht geschiede.
Natuurlijk zou ik niet zoa gesproken heb
ben als ik deed. als ik niet meer zou willen
doen. Maar ik ben niet djgene van wit n
iets meer dan een kloin stootje kan uitgaan,
en acht mij gelukkig, indiin ik dat heb kun
nen geven. Ik zal my niet onttrekken om
meer, hoe veel ook, ter bevordering van het
doel recht aan Havelaar te verrichten.
Maar niet ik ben de man om wien allen,
die hart hebben voor de zaak, zich kunnen
scharen. Daarvoor zijn anderen, misschien
niet met meer liefde voor recht, zeker met
meer bekwaamheid en talent, en gesteund
door een roemrijken naim, als het - wjre
aangewezen.
Er zijn ook reeds hier en daar kringen
gevormd van personen, die Havelaar recht
willen. De redactie van dit blad is mede, zoo
als uit een artikel van hare hand is gebleken.
mét ijver voor de zaak bezield. E«n
vereeniging van al die krachten,' een oproeping
tot allen zat niet uilblyven. Maar thans is
het zoo ver nog niet.
Om '?echter geen enkele item verloren ie.
doen gaan, sal ik gaarne zien dat allen, die
niet op eenige nijze bij anderen zich
aantluilen, aan mij hun bewijs van instemming zen
den. Doch niemand besluite hieruit' dat ik
mij als een vereenigingspunt beschouw. Er
zullen anderen opstaan.
Wat de zaak zelf betreft bedenke men vooral
dat zij zeer eenvoudig is. Ruim 20 jaar geleden
is door de Nederlandsche regeering aan een
ambtenaar onrecht geschied en daardoor het
waarachtige belang van Indie miskend. De
vraag is moet het Nederlandsche volk zij
net dan ook Iaat, zeer Iaat dat onrecht,
voor zoover thans nog mogelijk, herstellen
Of niet?
Wie deze vraag mei ja bsantwoordt, kan
zich aansluiten. Haar net zy geen flauwe
toestemming. Het zy een krachtig ja, met
de beteekenis dat de spreker ter bevestiging
er van, als het hem gevraagd wordt, iets, en
zelfs veel, xal willen doen,
Wat dat zal moeten zijn, boe *)o
opit ons volk de schande zal knonen
triiwiwchen, die bat too vele jaren ontsiert,
zal later moeten beslist
Leeuwarden. Dr. Yit»« Bruinsma.
Overaleht.
Een nieuwe psrtv-orgrsnisstie is onder da fr*j>Mh«
kamerleden tot stand gekomen. Eea groep,
dia «ich Union dtmoontiona «o*mt, owvrt
da regaariogagesinde ladaa. D»
ndikalanbahooran hwr niet toe. G»mb*t£a sn da ?üuan slattea
zich s*neen, onder den nt»m vut Unioo
rapnbUcsine, mur voorloopig nl deza groep wetaig
Ulrjk »tjn, Zjf is veorasmebjk ssuaengwrtald nu
de ministers en ondenekretariasan, dia ro«t
»mbetta aqo afgetreden. De iatarpalUtia nopen* da
pUnnen der Bageeriog ten opxiehta vsjj grond
wetsherziening eindigde mat da aanneming vtn
eene motie, n gunste van bet nieuwe Kabinet
mat 287 tegen 66 stammen. L4oa 8»y z*l weldra,
«Qn bagrooting indianen an rijn ambtgenoot voor
Justitie B»! ba/tinnen, met aaoe rarmindaringvsji.
het aantsJ rechterlijke kollegies voor te stallen.'
Ook wil h\| met het oog op de gevolgen der
finaucieele krist*, de wet op oo floaneieela ttaat-1
schappen an het borgetijk wetboek in «ooverra
wijzigen, dftt scholden, ontsUan uit hat Teracb
van baankoaraen bji handel op termyn,
gerachterl^k in vorderbaar idllfnsjin. Voorts is eea ontwerp
ingediend, volgens hetwelk, met nitiondering van
Parys, elke gemeente haar eigen burgemeester tal
kunnen kieeen. Paal Bert, stelt voor de theologische *
fAkulteiten aan da stMtshoogescholanaf te schaffen.
Jules Roche vraagt b^j een door hem ingediend wets
ontwerp de sloopiog van de Boetkapel en ten
slotte moet nog vermeld worden dat aan bat ge
ul der aartsbisdommen en bisdommen weder in
ovsrsenitecamrog mat da bepalingen van hat kon*
kordaat wil brengen. Er zijn er bijna eens zoo»*
ve«l nh waartoo het konkoraaat reent geeft.
De klerikale partij heeft het gel$k overal eldert
nok in Bayeran op de openbare school gemunt.
Thans is eg loovar gevorderd dat de Tweede
Kamer aan voorstel leeft aangenomen om de
volksschool konfeanoneel te maken. Of het daarom
toegepast zal worden is eene andere vraag. Da
Begeering gul niet toegaven, en da Koning dit
Iwsluit uker niet goedkeuren.
Ia de prnitsisciie Landdag is bat ontwerp be
treffende de kerkelijke faken, bestreden door da
Polen, als onvoldoende gekarakterweurd door bet
centrum en alleen aannemelijk verklaard door da
konservatievaa, indien aan termjjn voor da
verlanging dar dükrationalre macht van den Staat
gestold werd. Het ontwerp is naar eane kommissie
van 21 leden verzonden om daar da noodig*
wtftigfagen te ondergaan.
Wat w van de beraadslaging*» in da
Oostenriiksch'hongaarsahe delegaties is uitgelekt,
bevestuit bet vermoeden, dat man te Weenen wal
ba?J~.^ ?_^i»i' t.M>«*«t Aj*k fi^mL "jwkto^tïjS f-j. I^^S^M.^
Blotaxi M neïnooiQ aan aan upawna VD Baaoan,
doch volstrekt niet kan bepalen, walk aan rnwht
daarvoor noodig aal tgn. Men «telt groot Ver
trouwen in generaal Jovanovic, -die wlf van
Zuid-slaviacUe afkomst, het terrein kent en door
2jjn tocht van de dalmatiiohögrenzen uaarMotttar
in 1878r die binnen eea dagen tgds de bezetting
vao de Hefcegowina tengevolge had, beweten
heeft een flink krHgsman te cfin. De
PanslavistUche taal van Skobeleff wekt in deze dogen
ergernis en .wantrouwen. Men kan mooilQk ge
looven, dat do opstand beperkt cal blijven tot
het tegenwoordig gebied en de vrjjkorpsen niet
in grooten getale «uilen komen aanrukken. Scher
mutselingen worden dagelgks gebonden, doch
eurst over eenige weken tal het bessttiogskorpB
in DalmatiO voor de operatie gereed z(jn. Ia de
lifrzegowina bezetten de opstandelingen een be
langrijk strategisch pnnt taMchen Serajewo en
MosMvr.
In Rusland ergert men zich ten sterkste over
de beweging in Engeland ten gunste der rnssiachs
joden. Be, russiscbe dagbladen beschouwen deze
zaak als van politieken oud, «en poging om
RusUnd's beschaving in eeu kwaad licht te stellen.
Geruchten omtrent groote troepenbewegingon in
het zuiden des landa houden aan. Hen beweert
dat de opstandelingen' iu de Slavische gewestan
door russische offieieren worden aangevoerd. Eon
moordaanslag op den voorzitter der Synode werd
verijdeld, daar de politie met het plan bekend
was geraakt, voor het kun wordeu uitgevoerd.
Ci'ispi heeft tot aanvulling der nieuwe iuliaunBche
kieswet een ontwerp ingediend om den leeftijd Voor .
het verkiesbaar «ijn voor de Kamer te ver.ninderen
tot 25 jaren. E«n staatsambtenaar, die verkozen
wordt, zul zijn ambt verliezen en eerst na zei
jaar weder benoembaar zijn, terwUl rechterlijke
ambtenaren en geestelijken met verkiesbaar
zjlJen zyn. Op voorstel vau den Heer Pejiretis ver
klaarde de kamer de invoering van liet
proportionoele kiesstelsel gewenscht.
liet engelsch parlement werd met een troonrede
ffeop«Dd, waarin verklaard werd, dat de ton-taod
m .Ierland over 't algemeen iets beter was. E.jypte
bleef een voorwerp, van zorg der Regaeiin»; die .
dit land tot ontwikkeling wenscht te zien komah,
terwijl de internationale verplichtingen worden
betracht. Het handelatraktaat met Frankrijk zou
alleen gesloten worden, wanneer het niet
nadealiger dan het bestaande was. Het Huis heeft we
derom de toelating van Brndlaugh algettemd.
Ditmaal waren adressen ten ijnen gunste «net
omstreeks 260.000 handteekeningen ingekomen.
Bij do beraadslagingen over de troonrede werd
een amendement ten gunste der iersche autonomie
verworpen en evencoo een ander, dat aan ooffun- .
stig oordeel over Forrter'a beleid uitsprak. Over
het ontwerp der Regeering om het reglement
van orde to veranderen, ten einde het
obi'taetioniime te verijdelen, ml in de volgende week
bertadilaagd warden.
Ondank* da heftige bestrijding van hat
kiiwwefcontwerp Malou is de belgUchs Kamer geëindigd
met het in overweging te nomen. De meerderheid
die hier voorstetnde was «eer groot.
, De Porto heeft weer eenige afleiding in
Arabit gevonden. Yemen an het omliggende gebied
is in opstand. Men meent het daar zóó ernstig,
dat de Sultan Dérwisch, die da Albaueezen in
toom móést houden, teruggeroepen hoeft oui hen
naar ArabtB te eenden; doch voor. een expedHid
ontbreekt het noodige geld.
Hat ministerie van dan Khadive go vallen
en Mahmoud «taat aan het hoofd van bet
nienwe Kabinet met Arabi Bei ala minister van
oorlog. Uahmottd heeft verklaard alle internatte
nale verbindtenkjew to «uilen eerbiedigen; na
tuurlijk da eenige voorwaarde, waarop-Europa
b«m aan 't roer zal laten. BÜdoet eeu poging
em in OMraenitemtning met Frankrijk eu Enge
land bet'begroótingsraont dar notabelen te rrgv
^tf
!l ?