i Ml cr DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 242 bevallige kind de* hoeren Itogurdt to 'i Oravehage. Uelyk bekend is, hteft het cerechtohof to 'B Gravchaxe dien misdadiger schuldig verklaard aau duudslag met voorb dachten rade of praemeditatio (moord). Hu werd dientengevolge veroor docld tot eeu leveusmiigo tuchthuisstraf. Do Hooge Ratk.l der Ncdcrlaudun oordeelde echter door oio beslissing de wet geschonden, vernietigde het bedut-ldu jiirett en verklA&rdo De Jongh schuldig aan moedwilligen doodslag, voorafgegaan door het, door cii-UUi vau bedrog medenemen en wegk'iduii van ceu uiiüderjarige van do plaats, waar h|J door dogcticn, aau wiens gezag bjj ouderhevig was, gvbraciit was eu gevolgd door net by naam loos geschrift bedreigen. iaet moord met bevel om ? eeiiigc voorwaarden te vervullen, zulks, terwijl de doodslag gestrekt hcc-ft om do ontdekking van de vnorafgogaiu1 on vau de gevolgile luisJsa.l te voorkomen. Do Jongh werd d cutengeyplgu ' .oeld tot een tuchthuisstraf van vy'f ui w.i . Do sehryvcr dïdt do rechtsoverwcgiügen med<' van buide aircstcu. en ontwikkelt de redenen, waarom de Hoogo Raad, onder den thans vigeereiideu Cütle Pènal, to recht heeft beslist dut nier geen pracmcdiUtio door dtfu rechter tnocht worden aangenomen, hoe ofsch wel^k het beguno feit . o" 1: zy'u mogo. lly deed een on antWr voorafgaan Mor een verklaring van het oudoricheid tusscheu doodslag (meurtro) en moord (assnssiutit). Duarbn wordt op de taal-, geschied- en rechts kundige beteekeuia dezer begrippen acht gejeven. Voorts behandelt de pdiry'ver ifa daarop betrek kelijke bepalingen van het nieuwe, strafwetboek en komt hij tot de sluttum dat, ook onder dr werking daarvan, de yraeaie^itatie in het gcva'. van Do Jougl:, door den rechter niet KOU kunnen z^jn aaugonuuieu. Volgens da feitelijke beslissiup tocb van het gerechtshof te 'a Gnucuhage heeft de doodslag plaats gehad, wel met de bedoeling om t« dooile:i maar zonder vooraf beraamd plan daartoe. Aan dat nieuwe wetboek wijdt hy in tr. ulucmt'i'U eeuige woorden van wtlverdieuden lot'. HO gtlooft namelijk gerust to mogen l*wtren dot het ceu cereplaats zal innemen onder d« Europeoscho condificuties op dit gebied. Ook drukt lig de hoop uit, dat het oogenblik niet laiig meer versuboveu zal worden, waarop- het iu ?werking z*l treden. Hij verklaart aich daarom trent volkomen genist, als hij zitt, dut oen man aU onze tegenwoordige Minister van Justitie, be last is de moek'lykhoJen te verwijderen, die zyn inwerkingtreding nog in den weg .staan. Na de onlangs door dien Minister gegeven antwoorden op de in de afdeelingen der Eerste Kanier tot hem, daaromtrent genchte vragen, zyii ook wij met hoop vervuld. Een kennismaking met dit proefichrift zij aanbevolen aan allen, die belang ?tellen in het proces De Jongh eu dd daarbij be trokken gewichtige rechtsvragen. %* ANACREOS. AAN MIJNE LIER, - . Won 'k zingen van de Atriden, Den roem van Cadmus vieren, Mijn lier deed op hanr snaren Slechts liefdes roem weerklinken: 'k Heb onlangs eerst de snaren. Eu toen de lier verwisseld, En weer wilde ik de_ daden Van Hercules verheffen, Maar mijne lier wou weder, Slechts' liefdes glorie pry'zm. Taartwei dan verder, heldo Slechts Eros heldendaden Wil myne lier bezingen. H O B A T I U S. Beurtzang. Carm. III. 9. (Do&cc gratus eram tibi). (oorspronkelijk metrum). IIOBATIUS. Toen 'k nog roem droeg op uwc gunst, Eu geen jongeling, dien liever ge hadt dan nuj, De arm u slueg ora den blanken nek Heb ik my rijker gevoeld, zelfs dun der Perzen vorst. LTDIA. Toen geen andere min u 't hart Blaakte en CLloe iiog niet Ljdia wy'ken deed, Streefde ik, Lydia, groot van njutm, Bome's staramoeder zelfs, llia in glans voorby. IloEATITS. Thans is 't Chloe die mij beheerscht, Zoet is 't lied. dat. zij zingt, wijl zij delurt bespeelt Voor wie t leven ik laten zou, AL) de dood tot dien pry's haar van zyn schicht verschoont. LTDIA. Minne en wedei-rain's fakkel zet My en Ornytos zoon 't harte in laaien gloed, Voor wieu 'k tweemaal den dood wuii zien, Mits hem 't lot tot dien prijs, 't jeugdige leven spaar. IOJlATIl-3. Als eens keerendo d'oude mi De gescheiden en paarde onder metalen juk, JJlonde Chloe verdreven werd, En de deur zich vau nieuws I .ydia weer ontsloot. LYDIA. ' II M ecliooner ook d«n een ster, Zij t ge OOK wufter dun wind, lichter tot toorn jjeni-iijd, Dan de on»tuimige tladiin, Gaarne leefde ik met u, leud met u gaarne den d-iod. Haarlem, 19 Jan. '82. Dr. J. v. d. Vliet. C. J. Polvliet, Tvapitfiiu Ingenieur. Gene '? alogtt van het gcslaxU Zlccn. Amstcrdniu, C. L. van Langenliuyseu 188:2, Prij-t fl.W Met zeer veel belangstelling begroeten wy deccn eersteling op genealogieën gebied van eu Hoer Tolvlitt. Een goed werk is door hem ver richt 'om de_ geschiedend cener fnmilic te' boek to stellen, die vele verdienstelijke mannen heelt voortgebracht. Wij behoeven slechts te noemen Gregorius Slee*, dun kundigcn echfüver en yvci igen prediker op het «jindu der XVIlT« eeuw to Uo'terdara; Petrus Mew, predikoiit teOiido-Pekel-A, theologisch tchryver; Mr. Hendrik Willen) Mee*. diu don 10 Januari 1662 (.tierf, na zich voorn! VBrdieDBtehjk gemankt to hebben 'op kolonm»! terrein en zooveel anderen meer. Wel wordt nu en dan de opmerking gemaakt dat een geslachtlyst slechts een dorre opsomming ia vnn namen en data's, maar men verliezu ónn daarby uit bet oog, dat meestal de inhoud van zoo'n geeehrift een spvonlag, een weg^v ijzer kan zijn voor 't jongere geslacht, Dit kan daaruit leuren, boe onze voorvaderen 7,ich verdUnsteiyk hebltou welen te. maken on verschillend gebied. Wij hopen dut de scbry ver niet by deze eer«telii>g eal blyven. Zoo all wy gewoon zijn van de uitItaren van C. L. van Lanxenluujsen, ziet ook deze er weder fraai uit; mit een flinke tjrpe is het bo«k iu royaal 80 gedrukt ; op elke b]ad«jjd« U de noodige plaats gelaten om aauuilingen to kunnen doen. 'B Gi -avenhaRe. A. A. V. V. O. De Famïlifbtdf, pcder reductie van Melativan Jura, bevat in bare numrueis 28 31 onder andfin n: Een nacht in de wolken. IV*. G. A.J./tGririg, B'::ietsen nitïw>Tito en Een Twentuche bruiloft. lititiiel, A* n JOlvire. Dr, ChrittiattttM, De Jittenitnur. Een Javaansch i. Een gril VHH het, noodlot. H, van KuiyJice. Cekuh, De maan eu de Wy vestigen de aandacht op Die JTeltpost, een HuiUch maandichrift voor Landverhuizing, Koloubatie en internationaal verkeer. Het kost per jaargang 4 mark (/ 2.40), per aflevering 35 pionuige, d:e men, in welke postzegels ook, aan den uitgever Kichard Leiscr te Lcipzig kan <»'?>!? '^aken. Correipondent voor Isederiand in de heer T. G. O. Valette te Venlo. DeFebruari-a tvoring bevat o. a. : Necrologie van Friedrich Müodt, den Nestor der Dulttche pioniwa in Amerika. Dr. GritHdttuann, die deutsche Miuion auf der Uoldküite, Mtus Muller, Deutsche Geometer in Egypten. Lagos, in WeU-Afrika. Deut-ehe* L ben an der Pacific-Küste. Korrwoondenz auB Chile, aiu Mexico, au* Argentinien, Eii.e SchUle für DeuUche iu London (corr. van T. O. C. Valette), enz. Al» bijblad dient der WéHmarkt, koTrtspondonzblatt für die Interessen der deutschen Han dels- und Maschüienwesens. In den wedstrijd door het Vlaamsch lydschrift .,Het Nederlandsch Museum" uitgeschreven, is de ]ii-ys behaald door den lieer D. J. v. Mcdevoort, met eeue novello, getiteld Zyn vyaud." De nieuwen jjiai-eang vnn Kiften J/aiiril, werdneopend-met lift kasteel Westhaven ojp Walclic*. ren in Zeeland, historisehr, herinneringen door Movr.^A. L. G. llosboom Touasaint mt-tillujtrni ion. Verder bevat de certte iniiand.illüvt-i ing o. a. Si-hetsen en sciutiji-» uit ona intlisch FiiMilictenn, door Annio F-oore ; Meneer Slttul, door W. l'. Teiigelnr, Een Nieuirjanruwensch', Wiirilerwawn's lampen, door Dr. E. v. d. Ven; Een Schouteburgulan, Jtlindemirleifl, door Dr. D. Lubach, Portretten van Prof. Opzoomor eu Luitenant- Generaal J h r. Dn Stuers ; eeno afbeel ding van het pi-nf v«n de Ruyter, gravures tmar D.ivul liles, Stroebel, Münlhe enz. alle met byschriftcii. In de 2e afl. van De Aarde en Jianr Volken komt n-ne beschrijving metafbeclilingtn voor van De Ltunlotgtc van l'a>ia»tu; ook van ' Het Nedcrland.ich Maya s g H. afl. 2 bevat: In de arm* iïtiiyti, door Virgiuie Lovelinff; Romp, eene karüklerachets door Mr, William ten lloet; Y>if Koycrctajrs, door Pel da Mónt ; Do Chemie des Ilcmels, donr Albcrtine! c Iwoischuur vitn Uitbel, ool-fpronkeliike novelle door P. F. Itrnininsts en KttiteiiUindjche jdj««re^e»doorCornélie Huygens. Een welkoma uitgave mug genoemd worden De Xicnlun;, v .IksbUd met platen, uitgegeven onder toezicht der .,Maat£chn]>pij tot Nut v«n 't Algemeen'1, door do Masxt&chRppy' Klsevier" te Hottonlam. Zooveel namen, zooveel waarborgen voor iets degelijks. I» de kwaliteit echter goed, de kwantiteit is al heel gering; 4 bladzijden is een schrale kost om ren maand op te teren, al is dan pok de prijs, 90 cents per jaar, naar nvenraligheid. De beste wenst-h dio men der Ztealuto brengen kun is, dat het onbestendige dier zich metiimorphosecre in de duif, zinnebeeld van ge zelligheid en vrede! Platen en tekst zijn zeer goed. Ntenwe Uitgaven: L'Ettj'ptöot l'Enrope, pir un ancien jogc mlite. 1 3.60 A. Hl KT, .Amntonl«ir on Rotterdam. Verzmn*Unjf v»n «tukken lietreffonde de doorgrrvüiK vae HoIIanJ op zijn smalst en den boek vnn Holland, f 12. S. C!. 3. W. VAN MUBSCHESBROEK, Het vaarwater van de acbfpbraukeliagon van liet ntoomaohlp de Eunlog der Nederlanden en de kamen op bun beboad f 0.80 M. T. H. FERELAER, Kantteefteningcn op de door den oud Hoofd-Intenddot G. F, J. OckeraO geleverde beechouwingen over débrocbnre va a den ICD Li tenantkwarüenneestor bjj hot Indisch» Leger Th. Kley, geti teld : .Gehoorzaamheid «an do ivctton, 0112." f 0.60 Belten van Kaden Mas Aria Poi-rwa Leien», Uit bet Javisneoh in het Madoereetch vertaald door Raden Pandji Ojaja Adi Kegara, ondcrnijzer to ramókaiian (Madosro). f 6 NOUVELLË~REVUE. Garmen Sylva, Pensees d'une reine. Jules Soury, Le crime et les criroineia. (harles Grad, L'Algérie, sa situation et son avenir. Lucien Biarl, Jennne de Manrice. Rogcr-Ballu, Les artistea et l'Etat. G. Jiayet, Daï-Nipon. G. Lotnon, Les sirenes. REVUE DES DEUX MONDES. Ludovic-ttatct'y, L'abbéConstautin. Duc de Ttroglie, Etudes diplomatiques. JE. Ca.ro, (de l'Acad.) La critique contemporaine et les causes de son affoiblisseuieat. Ferdinand Bruncticrc, La ilirectioo de la librairie sous Monsieur de Malesherbes. Hcnry Iloiissayf, Le Ministère des Arte. Viee-Amiral Juricn de la Gravière, L'héritage de Darius. La captivitéde la ducliesso de Berry. Journal du docteur Mcnièro. G. Valbert, La i|uestion Homr.ine et Mr. de Disraarck. -^ Louis Guuttéi'Uf, Ksvue dramatique. THE MLNETEENTII CEN7TLTkY. Lord S/K-r&rrtoACj The clüt-ireandtlioTorics. Joscph Reinaclt, Tho Hevision of ths FronsHi constitulion. Mre. Algtnion Kint/sforrf, Th« meluasnesn of vivisection. /"'. Ji, 'J'hniber, Jii-ea*ew aheirt. WHfritl- Wird, Th« wish to beliove. :?Mnrauis ol' Jilundfor-d. PiiHticaVopportunism. Dr. Wright, Tha B.tljyluumn n-cord of the dela.'c- Storm Turner, Ofiiiun nnil Knaland» 'laiy. 7ü»>7 Jt'inrf, Tho coiillict in ermauV. Jawrs llnrr.iny, 31. l'., The gri« viHiC^i t" the farmers. Admirai Lurd The piopOSed CIlAuncl tunnel. Militaire SKahvu. ALLE VEttAXDERl.VG IS GEEN" VEUUETEKLNG. Er is uiets nieuws onder de zon," heeft de derde koning van Istatl gezugd. eu deze kou den sp ker no^ al eens op den kop slaan. Toen iu het begin der 2u helft- onzer eeuw in den goheelen geest der kryskunde eene vcrandttriug kwam, toon de omgekeerde karutonnetjes door bruikbare hoofddeksels verv.iugon werden, eu de roode en groene iolkuK30ti» ten laatste vnn de schouders afrolden, toen den soldaat werd toe gestaan Kijn geweer te dragen zooala de natuur het anngccft, 'meende uien eeije schrede voorwaarts te hebben gedaan en den tijd geuaderd te zyn, waarin de ingebakerde ledepoppeu niet nekstaartji-s en korte broeken van den ouden Frits, eu sselfa nog van den centen Napoleon in toonbare militairen zouden worden hcruchapen. Doch die meer ing was yóórbarig, en het schijnt of wij te genwoordig tot hot oude, en reeds lang nis on bruikbaar op zy gezette, terug kceren. Bijna 40 jaren geleden, reeds iu MG ssag men terecht in, dut liet verplicht dragen van uniform, buiten diensttyd,. voor generaals on inidero hoofdofficieren lastig en nutteloos wa»; mannen, dio hun hoofd vol helibon met de zorgen aan e«n uitgebreide ad ministratie verbonden, mnnneu op wier schouderen de gewichtigst» belangen des vaderlands rusten, meenten door de kleingeestige bepaling om zon der uniform niet buitenshuis te mogen komen niet in hunne belaugryke werkzaamheden gehinderd worden. Er wan iiog eeu andere «u zoo w\j meenen billijke reden; men wordt geen hoofdofficier, omdat men gefortunctrd is, maar door capaciteit «u volgens anciënniteit, eu tengevolge van het laatste héft men juiat vaak in die rangen eene talrijke familie ten z\jnen laste, waarby het voortdurend en in allo weer en wind dragen eener r.ne.r kostbare uniform niet alt\jd gelegen komt hebbenden begroet; doch in 1683 is ineu wyrer geworden en zieu wy ecu generaal, nog wel den kommaudsnt der residentie, op een w^jze naar huia Bturcu, zoo nis eene Hnnin h» ar ti«njai-ig zoontje zou doen, dat tl) visite moet gaan en vergeten beeft «eu schoon kraagje om te doen. liet Da$kl. hucfl ccni-jou tijd geleden den maat regel zoekeu te vertlediaen door te beweren, dat het gezicht van een officier in uniform den op kattcKwaad belust ziijndeu militair in toom zou houden, en wüontkennen dat niet, maar vci won deren ons, dat nieu tut zulk een lammen vordtdigiiifisniarttrcgol do touvlucht moet ««men. Zij» er geene mindere officieren, onderofficieren, rijkBveldwachtera en «genten genoeg, dat onze van Sloltke's en Troohu'a hunue mot ecreteekenen behangen uuifuruun zouden motten doen dienen omrrkrutou uit de kroegen te houlen of verliefde «oldaten nanr de ka/crnt-s te jagcnïIJuitcndien, militairen zoowel als burgers die Kwnnd willen doen, wach ten gewoonlijk tot het donker is, cu dun is zei la een goiiernnlsuuilbrm grauw. Hoe eerder dus de onlunijs gemuakte bepaling weder zal worden ingetrokken, ja zelfs die vau 18 töin nog ruiuirren ?L\I\ zul worden toegepast, boe wi'iisrheiykcr wij dit voor du wezt'utlyke wr.ardigheid vnn het leger achten. I<M.TJU- ook in het r.aterieole Biliijnen wij eeu sïTiri-ïe aehterwaiirta Tu znlleu gnnn, of ten minste nuttt-loozL* veranderingen te zien invoeren die Whts kat 1:11 kostrn na ich slepen. Wij bt'iloelc-n de wijdt- iiuii<:iluns der Veivileti oitiriisrt-n i-n de Bk'op.subfla iK-r marin?. Het is niet iets nieuw»" antwoord', nwn ons. rzelfs do ruiten* in de dagen van Prins Muuiïts droegen wijde rybroeken" eu wy betwisten dit niet, hoewel wij niet gelooven, dat deze hen den slag vnn Sieuwpoort do<len winnen, en verbeelden ons dat de wjjdo op het z.idel eer hinderlyk dan g-i-miiktelijk zullen znn zoo onze (ïenernals ton miuste nit-t liesluitvn dik baaien cak'vons te gitun dri'gen, wat bij de Augustus manoeuvres tuinder aange naam zou ijn. Daaroni Kullen de wijde broeken uit Prins Muurits tijd dan ook wnarschijnlyk, aU oudooltuiitig, zyn nTgescliaft. Verbeeldt u een joc , key met een piekt op, zou hij niet L'el\jkrn oo een doinim- in een nuitrozeupak, of KIM een Marine oilicicr, met oen sleepsrtbel op zijde, opdcbovt'iibi:amstMigV Wij spreken niot eens van den Iftüt en liet jieraiiii, die d«u wapenen in de nauwe passages nan boord zullen veroovraken innar welk ouLmïkbaiiriK-r wapen kan er in het want v.'in twee nan elkaar geklampte vijandelijke sehepcnte bedenken zijn dan een Inuge sleqwabel, dit', als eriie navolging vuil de slagzwaarden der ouderiild*'is, bestemd is, om iii de' ruimte boven >het hoofd gezwaaid te worden en. met den door de awiiiii verkregen onwederstaanbaro kracht, op het voor gestelde doel neer te dillen. Wij. verbeelden ons, dat Piet Hein bij zulk eene gelegenheid het on bruikbaar wapent uit? wegjicworpcu en rkort jan" getrokken zou hc-bben. De tijden, dat wij op den Uceaun den bezem aan den uiast durxten voeren, zijn, zoo dit ooit gebeurd is, lang vervlogen, rn onze kracht be»ta:it tegenwoordig in onze zwak heid, maar toch is het onnoodig onze Marineof ficieren, die gelukkig nog ruimschoots nit-t de «prwkwoordefijke '?zeeman* vlugheid'' Tjetleuld z^jn, in hunne bewegingen te belemmeren en, in din letterlijken zin, een blok uan 't been to binden. Eeu Vlok aau het been, d»t slechts last en on kosten en aan niemand eeniR voordeel x,al ople^ veren dan aan den een of anderen gelukkigen coupeur en een niet minder gelukkigeu zwaardveger. EEN VERONTSCHULDIGING. De zeer gegronde opmerking, voorkomende in hot -slot der aaukoudiging vnn den Mil. Gids -en het Mil. Blad (Amsterdammer 5 Febr.) eisclit ceu ??voord vau verontschuldiging. Zeker waa hot plichtmatig, om in de l' afleve ring van den Mil. Gids luedcdeeling te doen van de zoo welwillend verleende geleconheid, om iu de Amsterdammer" over Gida-znken correspon dentie te voeren. Het voorwoord en de prospec tussen waren intusschen reeds afcedrukt, toen de gunst werd. gevraagd en verkregen. De redactie 'bestemde daartoe de laatste blad zijden, met nog meerdere raededeeliugen , ecu boekbeoordeeling, errata enz. To elfder ure ontving de redactie evenwel nog het opstel over het Keuren van slachtvee, door den sclirijver uitsluitend ter beschikking gesteld, indien hot nog in »? l kon worden opgenomen, en zulks met het oog op de samenstelling der nieuwe voedingscommissiën. De uitgevers werden Itereid gevonden, om van hunne zijde een concessie te doen, door de ruimte met circa 2 vel te overschrijden; doch het bleek onder het afdrukken, dut do afl. 7V* vel druks beliep. Kicttegcnfitannde de redactie toen, Imar5c bodrjjf tot een minimum terugbracht en voor stelde het met kleine letter op het, overblijvend onbedrukt gedeelte der laatste bladzijde te plaat sen, meenden do uitgevers, geen nieuwe concessie te mogen doen, waardoor do vorm der aflevering chudci zou lijdell. Eu zoo is dat slot, als alle vleasch. in de skcliterij ten onder Regann; maar om ala een fenix iu de 2' ftlleverinjj uit do nsselio te verryzeu. Redactie' Mil Gida. PERSOVERZICHT Fonds voor onderofficieren. (N. R. Ct. 2't Jan.) X. doet do vraag: Waarom bestaat in rhet reglement op het fonds voor onderofficieren noi{ steeds de bepaling, dat het deelgmioolscklp ,imvillju UAV u\j£'im-ittjff i***»i» .f^wiiiw«*.n.i f ww n__ Je safaristen voor betrekkingen, die van gediend hebbende onderofficieren werden gegnven, van / 300 tot ?000, tlians zyn ?700 « ?1000; 40 jaren g«>lcden bestonden die burgerbetrckkinKCU van / 1000 uiet. Zoo'n Balaria staat thans gelijk met een van ?1600 a ?1800. ,'. , Waar blijft dus het grondbeginsel: belooning ann trouw gediend hcbbuude onderofficieren, door toekenning van burgerlijke ry'kgbcdieningen V In ds PennckrassenruÜFriesland, voorkomende in het Vtrechtsch Lu;iblad van 19 Januari, wordt o. a. gezegd: E»"*Fricsch afgevaardigde, die vóur «en oorloarsbudgot kan stemmen, dat onge veer 1/5 van al onze inkomsten verslindt, begint al eene even groote onmogelijkheid te worden, nis cenc lieve 20 juripo brunette, met een gelaat, om zoo te zcgf eu, uit een roman gestolen, die niet wenscht naar een hoedje en japon, waaraan de kunst van de modemaakstcr hare beste krach ten se wijd heeft" . ? \Yaniieir deze bewering van den schrijver der Friesch* punnekrassim waarheid bevat (wat w\j ter wille van de Frieuche Kiezers niet hopen), dn» bevelen wij de Friesche Kiezers sterk aan, kennis te maken met het werk van Dr. Lorcnz von Stein die Lehro vom Heerwesen, nis Theil der Staats wissenschaft", waarin genoemde schrijver o. a. op merkt, dat het, krüqswezon, mits in behoorleken staat en voor zijn doeleinde gebruikt, altijd meer waard is dan het kost", terwijl wij hun tevens herinneren aan een woord van een hnnner vroe gere afgevaardigden (da Roo v. Alderwerelt), die zeidc: elk volk, dat zyn krjjgswezen verwaar loosde, heeft deswegen vroeger of later moeten boeten, ' en het is geen bewy's voor een gezond staateleven, waaneer het leger deze gro«>t« en vooralsnog onmisbare factor der staatsinrichting kwijnt en in verval verkeert." Wellicht kan het zy'n nat hebben tevens bier aan toe te voegen da volgende gezegden! ??.- 1 , <*i i I..I..JI _..iS..i.._i..M» Sans bons moy«ns jouet de tout Ie monde", Kolb. CulturgticJtielite. de défeuge vous aerez Ie Thier». Mosterd na den tnaaltyd mag men het artikel. van militair" in de Arnhemmer Courant van 20 Januari noemen. Iu dit artikel Begroot iny van Oorlog" toch, werden een 19tal vragen, op merkingen en aanmerkingen van militairen aard aan het papier toevertrouwd, die ons toe?eli\jneu of te laat hot daglicht te hebben gezien, of beter achterwege te hebben kunnen blijven, tot aan de behandeling eener volgende begrooting. Het Nieuws v. d. Dag van 20 Jan. behelst een artikel, waarin S. do aandacht van het pu bliek vestigt op de omstandigheid, dat het ver bluf hier to lande van militairen, dio dienst ge notnon hebben voor Indiü, onnoodig gerekt wordt. Schrijver toont Aau, dat dit langer verblijven hior te lande niet alleen onnoodig, maar teven» onbil lijk is; mochten voorstanders van het tegenwoor dige systeem ook al beweren, dat het nuttig en noodig is uit het oogtmiit van diocipliue en van instructie, Sclir. wedtrlegt deze uoodzftkelijkhoid, en drukt den wensch uit, dat toeh spoedig aan dit geheel doellooze rn in den tegeuwoordigfu vorm bijmi nadeeligo aankweekeu van discipline", een einde worde gemaakt. Ook de iuBtructiu in de reglementen van het leger h. t. 1. (velddieust, tirnilleereii, inw. dienst) U voor den voor Indi bestemden militair, vnn geen nut, danr itio roglouienten nog al inerkbnnr verschillen met dio voor het N. I. leger .vastgesteld, en de pas in ludi aangekomen militairen toch 3 a 4 niiuiiulenbii opxettelyk daarvoor bestemde bataljons, de depots, worden iugcdocld. in den doofpot." (Ifanitel»llmll73nn. Hoofdartikel.) Het blad drukt ijne verwonderiug uit, dat de zauk vau Dr. Fles niet in do 2o Ka mer is ter sprake gebracht; liet vertrouwt nu dat do Ie Kiimor doen xnl, wat de tweede naliet en den M. v. O. inlichtingen zal vraj/eu over het peubiouneereu van Dr. Fles eu over de waarborgen, dat du coHduito-sttiten naar waarheid worden in gevuld. D<? strjjd van liet Ilan<1e1<illailm voor opeubanrbeid on voor recht, naar aanleiding van de znak Fles, verdient lioogen lof. \Vij vreezen i-cliter, dut de stem van het n. iu dezen xal zijn, nis die des ruepeudcu iu dy woestijn; wordt de Knak Fles in de liamer aangeroerd, dun zouden eker Koovt-le anderen volgen, wier peiisionuocriiig in het leger met evenveel verwondering vernomen werd. Wellicht KOU men daartou niet ovwirniui uit vrecz.\ dat men aich iu een wespennest atekrn zou. Door bepalingen zal willekeur bij bonoeniinpm toch nk't verijdeld worden; op di; rechtschapeuheid der cliui'a zal uien moeten kunnen ver trouwen en by het benoemen vün cliefa dient op deze karukter-eigensuhup dan ook bijzonder ge let te worden. In het IfiHiilelilJad van 17 Jan. \\ 'ijilt Mars eeu waiirdeurend woord aan deu Militaire Spectator, ter gölogpulieid van zijn 50-jarig jubilé. t ie, om de Vereeniging vaa gfprnsionneerde on derofficieren eu miiidu-en van net Ncdcrloudsche leger zooveel mogelijK t o steunen, ten einde de andere militairen voor kommer en gebrek te be hoeden, uu do peu.sioensverhooging op heu niet vau toepassing is verklaard. BIBLIOGKAPHIE. , Militaire Spectator. No, 2, De vreten l werpen tot regeling van de Militie en de Schutterijen. (VCrvoly en S/ot.) Het nieuwe Nederlaudsche veldgeschut, door C. de Wit. Voorstel tot wijziging van tweo verouderde artillerie-vaartuigen, door Sw. De noodzake lijkheid van cymnnsialo opleiding voor militaire artsen, door K. Nogmaals bet Korps Mariniers, door Jhr. W. F. Clifford Kocq Ijreugel, kapitein der Mariniers. lloekartnkondigingeu. Bericht van buitenlandsche tijdschriften. Militaire artikelen en andere Nederlandsche Tijdschriften. De Indische Gids. Februari. De Indische bri gade en een reserve voor het Indische leger. (Wordt vervolgd). e militaire loopbaan van den luitenant-generaal Jan van Swieten, door Ajax. AAN DE UNIE". Ik heb zooveel in der tijd gelezen, dat ik in de laatste periode van mijn leven mij wel, geloof ik, tot weiuiRe boeken eu invjne oigene gedachten be perken mag. Xoo laat ik vele geschriften ongelezen vooibygaon, wier titel mi) reeds hoog belang inboezemt, en uit welke ik zonder twijfel veel zon kunnen leeien. Ik moet dus de spreuk van Tliorhecke loeren betrachten: er bostaut ook eeue kunst <;n wgnlieid van onwetendheid. IJovendien, terwijl mijn eigenlijke aard mij tot het openbare en eezullige leven neigt, heeft hot grillige lot my het uenzatne leven in h f t studeervertrek tot eene tweede natuur gemaakt. Uit deze twee omstan digheden vloeit voort, dat ik aan veel 'voor mij hoogst belangrijk» geen deel neem en er OOK weinig of geen kennis van draag. ZoO ontving ik heden morpen van den Heer G. Ribbink, eersten xecrctaii» vitn de vereeniging de Unie'1, een billet ter bijwoning eoner Tcrgadering op heden avond. Deze %ereeulging nu ii voor mij een hoogst be langwekkend en vei-bjüdeud verschijnsel en toch zal ik van de uitnoodiging geen eebruik "maken. Maar juist omdat ik m het doel der Unie het levendigste belang stel, zij het mij vergund iets in liet middon to brengen omtrent net onderwerp, dat daar stal besproken worden. Hot schijnt m (j namelijk een eerst e vereiscbte vóór het goed slagen van een debat, dat het onderwerp goed gefor muleerd en binnen scherp afgebakende grenzen be perkt worde. Reeda een titel of opschrift wekt daarom bjj niH eene opvatting ten guusto of ten nadeele van den mij nog onbekenden inhoud. Zoo lai ik onlangs in de inhoudsopgave van een tiJdBchrift: heeft het leven waarde? dit opstel is geschreven door iemand, die eene wiJBgeerig strekking heeft en zich niet ongunstig reeds in de Gids o. a. heeft doen kennen. Maar bjj bet lezen dacht ik' het leven is de grondslag van alle waarde -voor ons; zonder leven geene waarde voor ons; dus wordt hier de vraag beantwoord: heeft de grondslag van alle waarde, wanrde? En dit kan dus niets anders beteekenon dan: bestaat er in het algemeen waarde voor ons? Zulk een vraag nu is ongerijmd, wabt het feit vour ieder onzer is zeker, dat er waarde voor ons bestaat. Het opschrift is dus slecht, geformuleerd. Zoo schijnt het my uu ook gelegen met het onderwerp van debat in de Unie: waarheid of halve waar heid op de openbare schoof. Immers, ten eerste sluit de vraag reeds het antwoord in zich en il dus elk debat een louter rpiegelgeveebt Vraag iemand, die gezond ii, by eene vrolijke partij: vilt gij eene heele of eene halve flesch? een gansenen of een halven eend vogel? of liever nog, twee handen of ne, twee voeten of n voet? enz. Het antwoord is duidelijk. Ten tweede: welke waarheid wordt bier be doeld? op staatkundig, maatschappelijk, letter kundig, zedelijk, godsdienstig of welk ander ter rein? In verband met de brandende Traag van het oogenblik denk ik dat de waarheid m bet godsdienstige bedoeld wordt, maar de oningewijde »r dnor het onicbrift niet aeker van. Ten derde: de waarheid op de openbare school is de waarheid, verkondigd door de onderwijzers. Maar aiuta wanneer hebben de onderwijzers der openbare school het monopolie d*r waarheid op godsdienstig of ander gebied? Dus waarheid moet hier opgevat worden voor wat, volgens de ont wikkeling en overtuiging des onderwijzen, waar heid is. Zorg dan eerst voor kweekscholen, waar de zuivere waarheid aan de onderwijzers van jongs af ffeleerd wordt. Ten vierde: De waarheid, de geheela waarheid wordt door den onderwijzer medegedeeld; zul de leerling dat ook als waarheid oi>vntten, zal hij haar verstaan, jukt begrijpen, »óo opvatten, dat nu die waarheid voor hem dezelfde is nis voor tijn leermeester. Geen pacdagoosr zon dut toe stemmend durven beantwoorden. Daar zuil a*no lijvige verhandeling over to schrijven ?.ijn, mtiar n ding is Beker, een kind is een kind, f n moet als een kind behandeld worden; hct/oll'ile wat voor eeu ontwikkeld man waarheid is is voor een kind dikwijls louter klank, onzin, of zelf* leuguu en onwnitiheid. liedden eu vergeldingen zijn de zaak zelve niet, maar voor het kintl dikwijls veel'wswrder dan de waarheid zelve; idenleu van detigd, vol komenheid en vooruitgang zijn niet waai- on toch zijn 2e hoogst weldadig voor een jeugdig ueinoed en heter dun de ware schildering van echte deug nieten, intriganten en menschonbcdervers, of waar heden, zooafs, jnven en jaren geleden, in e<m school boekje stond: de voortplanting geschiedt liij wijze van inspuiting door het mannetje. Het gunstige lot bewuru ieder kind voor het leuren van zulk ivuo waaiheid, die het, als jongen, duor nutuurdnft en omgnng maar al te vroeg opdoet. Ik denk dat dio geueele kwestie van waarheid of halve waar heid, d. i. eenzijdigheid of leugen, nfgesuodeu is, wanneer men zich houdt a in het alloruitstukendste Art. L'3 der Wet van 1857, dat waarschijnlijk; zeker weet ik het niet, in de nieuwe wet is over genomen, vooral alinea 1: het sehoolondcrwys wordt, onder het annleercn van gepaste en nut tige kundigheden, dienstbaar gemaakt aan do ontwikkeling van do verstandelijke vermogens der kinduren uu aan hunne opleiding tot allo christe lijke en inaatsi'h:ip|jelyku deugden." Die dit zoo Jilnar eu duidelijk geformuleerd hoeft, begreep wat alleen echt onderwijs ia; het is toepasselijk op middelbaar on gymnasiaal onderwijs ook. Slechts de vakscholen: landbouw-, veearlèenfl, zeevaart , handwerk*-, polytechnische school, op leiding voor oosterscho tulen, universitair onder wijs, zij u natuurlijk aU speciaal, hiervan uitge sloten, omdat zij niet den gansenen mensrfh, maar ceu enkele rating , vau den menschehjken geest zoeken te ontwikkelen en daartoe behooit ook de catechuatie of het godsdien stig ouderwijs. Maar algemeen onderwijs heeft, zooals art. 23 der wet van 1857 zoo echt duide lijk Hollandsch en meteen zoo echt wiiagecrig uitdrukt (eer.e combinatie die lang niet altijd gevomleu wordt) tot doel: helderheid van hoofd en warmte vnu hart; tot middel:het mededeelcu vaa geposte en nuttige kundiuhcdeu. Meencn nu ve lu u dat ouder dje kundigheden ook de kennis van du bybel behoort, dan kan men daarover eeu de bat openen: met of zonder den bybel, met of zonder mp.dedeeling vau deze of gene geopen baarde Rodsdienst. Zulk eene stelling der vraag zou meteen eene gelegenheid geven aan menscheu van allerlei kleur om aan hot debat deel te nomen. Dit zou ook met het doel vao de Unie overeenkomen; zy ii immers geene prote^tantsche, geene katholieke, Reene liberale, geene conservatieve, geene republikeLnFche. socialistische, uionarchistische~Unie, maar du Unie," dienende tot opwekking van Staatkun dig leven en bevordering van maatschappijlijke belangen. Door niets wordt. Staalkundig loven meer opgewekt dan door de vrije uiting vau de verschilleudste denkbeelden en door niets worden do maatschappelijke belangen meer be vorderd dan door dat de welmeenenden en verutandigcn van alle partijen'elkander door wisse ling van denkbeelden feeren kennen, elkander loeren achten en elkanders gevoelen leercn eer biedigen. En dan Du choc dei opiniona jaillit Li vérité. 8 Febr. 1882. . Dr. J. Boos. SCHAAKSPEL No. 7. Yan dea Oud-Itedaotonr v»n H31e«»". ZWART. a. b. v. il. c. tg. h. WIT. \Vit speelt voor en (,'uoft in S xotton mat. Oplossing van Schaakprobloem Ho. 5. l D s E 71 3 O 8 ut E 3 m»t 'W l ...... . H 4 ntfB of g J (b 9 E T Q 6 ntt f» l D * nt E 3 t- (o 9 O 3 nt E 3 ra»t (o) l P d C of O 7 ipU. (4 3E8 DBofH8m»t (d) t ........ Pd b 8 ipMlt (o 3 E 7 o B nut. (e) ? l ....;... D 4 -r- B 6. , 308 05 +-t-mit. Goede oplosRinRon ontvingen Van O. D. te LaMen; oen pi»r liofli«bbon; Duo; Mr. . A. L, II., allen U Amsterdam; E. S. en F. A. T. t« Delft ahmeda H»in to Amitordim. D* Hoeren O, T. te A., K. O. t» '«K.'trn, hebbea b* juUte «pel van zwart voorby gezlon. NAOEKOHEN OFLOSBIKOEN. Jul«t waren dio van J. C. ton T. te A., No. 3 en 4; p. J. faber to Styk-Ewtjk, No. 3 au 4; JTaap van Amtterdam, No. 8 en *; K. B. en B. te Dolft, No. 3 'en *i de twoe W«. t« '«Higc «n 8. K. to Tilbnrg. N». 4. Goede oplossingen ontvingen *tl van No. 5 van Jaoqn»i te Am sterdam ; D. L. Oh. to oblcnz; PAT. te Delft ; Honrt to Anuterdam (ook No. 3 was goed, doch door oen druk' font In Hewll veranderd). Een Haarlemmer No. 4. BBIEFWIHSELINO. K. A K, to Anutardam: 't «al beproofd worden. Niet zelden komen Ingezonden oploaatogen te U*t in, om dairvan nog in 't oentvolgend nummer melding l* kunnen maken. . . l , i D. J. t, K. Orooto zorg wordt er be»tocd om de aldrukken Juist to doen wozon. De optowlng atrokke uaa ook tot bewH» der Juistheid. . W v H. Do l EO'?F 7, E 5 nt V 6 fialt hot mal b« 3 K 8 E O, door F B at O B. A, 8. De eonlgat* Juiste set il D B E 7; g al D 5 B 4 cal H 4 nt F S bot mat verijdelen op d«a 3w Ht. No. 242 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOO ft NEDERLAND. 1.1 C Kul» JLHT1JBIU». Uit tk hti-iHHcriityfH wit ecu Arlillerie-Offieitr door F. A. BUIS. III. \SM). Do eerst'! dagen, van ninn verblijf te Vccndyk had ik v*vl veel werk af Ie doen, münc leecn\voordiï,hcid werd nu hier, dan daar veroischl, en lelkons had ik daarbij du oer uia den een. ol andor \Velblde}- of Hoog Kilt-l Ooatrongen to mul dein dat ik zyn WelKdul of zyu Hoog Edel Uc strungü's missive had ontvangen hetaecri mei hel oog op hut Veendijkscbe postkantoot1 do vcrraoldiiju \vd waard wa.-J ua dat ik verder du oer luid oi' du vrijheid nam te berichten, te ver zoeken, to . . . . ja do militaire papier-duivel mag weten wt.lki! ol'lieii'elo phrasus lueer; in eun week Verbruikte vik meer papier, dan ll Veendijkers te zaïnen in een jaar. Langzaam had ik my m myn lot loeren schik ken, ilo raadkamer bleef wel even groot en hol, doc.li hel billard stond.de zes werkdagen op nonactiveit en ile verschillende werkzaamheden gaven cenc gepaste alleiding. Alleen met liet eten wildu hel met vlotten. ZoiuLig'ühail de kuslelcinsclic . my gevraagd: ,houdt u van paling, mijnheef de luitenant¥" lietgetn door mu met: heel veel," was beantwoord en werkelijk pi' kteZondagsmidUJg gel'aUcn paling op myn tafel. ,Hoe vond u du paling?" vroeg do juffrouw mu wat later. Nu hail ik een aarlsleugeiiaar moeten zün, om te zeggen dal de viseh lokker was geweest, het geen do ka-steleinschc dan ook in zooverre begreep, dat ze zonder mijn antwoord af te wachten, op merkte : misschien wat gromlurig, ook ja, ziet u, mot den /omlag . . ." liet juutc verband lihsscnen Zondag en grondige paling begreep ik wel riet recht, doch ik zei heel voldaan: jawel juf frouw, dat begrjip ik wel," Morgen zal net wel beter zijn!" vergoelijkte do juffrouw. Helaas, du paling die ik by totale absentie van vleesch des Maandags te verorberen kreeg, scbeen nog een weinig den Zondag in het hoold te hebben, althans de gromlerighekt" bleek al even erg als den dag te voren en ik had dan ook van paling injjn bekomst. Ik-had echter buiten d<? waardin gcrefcrnd: nou heb ik dan eens wat lekkers," zei do ka»leleinscheden derden middag en stralende van zelfvoldoening obendc zij een assiet: getloofjf paling, mijnheer, do jodcn^lachter had van daag geen vleeseh!" Gerechte Jicinel, ik dreigde zelf een paling Ie worden; tot heden had ik op my'n taful nog niets dan paling gezien, in het water zag ik niets an ders dan palmgl'uikon, mijne manschappen deden in hun vry'en t-y'd niets dan paling visschen en tot overmaat van ramp bracht de veldwachter die bizondcr met .mij scheen ingenomen mij een lekker zoodje paling." Ooms en tantc's, vrien den en kennissen, ze hebben het geweton wie erg bedrukt gezicht m\jn kamer zag binnentreden. Komt u van middag koffiedrinken, mijnheer?" O hemel, dat zoude zeker weer de inleiding voor een paling-menu zyn; koffie-drinkcn ? . . . misschien, juffrouw." Ja, ziet u, de raadzaal moei gebruikt worden." En de veldwachter heeft my gezegd, dat er in do eerste tyden geen raadsvergaderingen zouden Behouden worden?" Ja, ziet u, de kontereleur komt "juii middag, er is zoovcul as zetter-vergadering, ziet u, als de kontereleur komt met den burgemeester zitten zo hier." Do goede veldwachter had met zulke controloerende personnages geen rekening pehoudcn. Ik had te veel eerbied voor 's lünds achtbare instellipcen om niet dadelijk mijn kaïrrer aan de Veendyksche wroede mannen af te staan en de juffrouw kon dan ook met een verlicht hart vertrekken. Het ongeluk wilde echter dat ik als bewys van erkentelijkheid een zoodje paling" cadeau kreeg en dat ik eigenlijk niet wist, waarmede ik den tyd van koffiedrinken zoude zoek brengen. Ten einde raad besloot ik naar de kerk te gaan, dat is te zeggen, de kerk te gaan bezichtigen, alhoewel hot uiterlijk van het bedehuis niet deed vermoeden dat hel inwendige iets belangwekkends zoude opleveren. Injseyolgi; de aanwijzing van den veldwachter, begaf ik my' naar dep asloiïe, waar de predikant een oud man met een zwaannüciiigen trek op bet baardolooze gelaat en een zeer slepende stem niüaan de voordeur ontving. . \Vat-is-cr-van-uw-vcrlangen?" werd my govraagd, Ik gaf mijn verlangen te kennen, waarop dominee mij zeiJe: koiTit-u-binnen j-mync-vrouwwciischlu-te (heel lange pauze) spreken." Ik ging binnen, hoel erg benieuwd waarover dominee 's huisvrouw niüwel \ven.schtt> te spreken. Gelukkig werd myh nieuwsgic-riirlicid up jjei'ii ju lange pi -oef. ge'slekl, want nauwelijks was ik in 'de zykiimor gezeten en had dominee mij een cigniir aan^ehiuletr of er vei'strluten een hnsc flanic in eün_ zeer cenvoiiflig ochtciulifowaaiJ, die zoo ni'J als liep ór uen wekker af, mij toevoegde: Ah mijiihcer, u bent de luitonynt van ile :-:oklaten liii-r, ik wwisólile u (jen,* te spreken, d.U heelt de Vr|(lwn<;lt!<T u zeker al gi.-»-;it.". llot Vct-ndijkKch. lactutum had mij daaromtrent nog nie'.s Ri'/.tigu. , _ ,() j.i, ik Ingrijp 1l(;t wel. v,m Putton hoc-l'l mot zü'n gon-inii! iioi-lKilance dat natuurlijk wei-r VLTgetwi lu.'t zon wel wonder zyn ;i!s-i Jets pocd KOU doen, iiiasir ik moet n dan v.f^m, dat ik liet lic-el ti'g hin .lorlijk vind, cl.'.t livvu'soldiilen lïiiiürni'id het _ hoofd, op hol brenjji.'ii: vroeger heli ik ilaai" nooit lust van geluid, nu wil i'.y eiken avoi.il uit on gaat dan niet uw HoiiKu'un waiulelcn;;-dat komt volslivkt niet te pas en.nls ik mijn meid kvvy't hen ? dan heb ik' nog ymn andere." Ja." zt-i doüiinee, rn-ziXMi-ioiiü-ineisje; menmoet-voor-lutar-zceMijUiPKl '-. . . .' .Ja ja," bracht mevrouw in het midden, als ik mijn meid kwijt ben, kan ik overal zelf vo^ir op koiiujn nu won .ik^vo.1 eens vragen of ihar niets aan te doen -is?" 't \Vas voor IIIQ als jouj; inensch nogalmoeicIjjk om te zoggen wat er aan te doen is, dat mevrouw zelf niet voor all".-) mout opkomen als de iiifid weg is waarschijnlijk zou een nood hulp óf ^lioonniïiftkster nog fii.-t bi;ste zy'n doch ik liegrcep wol 'dat mevrouw erjtens andera heen wililo. daurom vroeg ik /.eer nalï; Waaraan mevrouw 't" _ .\Vel," zet mevrouw, blijkbaar verontwaardigd over mijne naicvitcit, .daluwHoldulen zich niet den heden diiR mot ii'ijn meid al'goven!" Als n dan zoo goud wilt zyn om uw meid savciiids geen vrijaf te geven, dun..." -H kjini ze toch wel verbieden orn een ihtsoenHjk nveis.ien i lis h'Ojien, me dunkt dediscjiiline..." ii!'r,'ro(i\v,volto(;ii]e ha.ir volzin niet, zij scheen van discipline al een zeer vnwmd donkheeld te licliben. en naar mijne bescheiden meening die ik echter wijxi lyk vivzwceg was hel beter dat ?spllilen" fatsoenlijk dan onfatsoenlijke" meisjes .?naliepen" en ook srlieon luit my voor mevrouw ge m, ? !< h: l ij 'A. '.T «nn haar ite.no ini-id thuis te htiuoen. daii voor m.y om tien kanonniers to verbie den, verlii-fd li.1 vviii'den fip domim'i-'s gedienstige. ,lk z.it nifri wat er -1.171 te <!o(:ii is, mevrouw, j.tvn acliji-, ritn lachje, hy is liinnun de guit, en "" . . . . liet :iiij do die ik voor mij nog al aardig to pas vond gebracht, niet voltooien: .Ziet u, dat is allemaal maar gekheid van Putten moet er ook* een beetje beter op passen." Die arme veldwachter! 't moest waarachtig weer op zyn hoofd neerkomen; zelfs op de verliefdheden van doinüiec's dienstmaagd had by het oog te houden of hij dat Ook in zyn vry'en ty'd" moest waarnemen? Wil-u-mi-dc-kerk-ecns-zien?" vroeg dominee, die dit zeker als de meest gepaste afleiding voor het gesprek beschouwde. Dus, zei mevrouw tot mij, dus, u zal er dan wel voor zorgen l" Vrouw," hervatte dominee, als-w -mynheerccns-verzochlcn," lievo hemel, wat mort er komen, dacht ik om-van-avond-een-kopje-thee-to komen-drinken; lieeft-u-lust.... luitenant?" 't Zal mühoogst aangenaam zijn, als me vrouw ...." Nog zie ik bet woedend gelaat van mevrouw: O, wel zeker, als mijnheer lust hoeft !" Op dat oogenbh'k kon ik wel niet anders dan de invitiilie aannemen, ik deed bet echter met het stellige voornemen om dien avond een veronlfti'hiildiging to vinden, en na van mevrouw afscheid te hebben genomen, geleidde de dominee my' naar du kerk^ waar zooals ik wel gedacht had, niets te zien viel. Toen wy na enkele minuten het gebouw zou den verlaten en eenigc oojrenlilikken m hel portaal stonden te praten, hoorde ik de slr.m vau dominee':* ega aan de achterdeur van de pastorie: ,ik heb hel je nog zoo . gezegd, waarom heb je het niet gedauii?" Ja, mevrouw, de luitenant kan zoo maar niet....;" 't was van Putten, die antwoordde. Ik heb je gezegd, dat ik het niet wil en dan zal het ook niet gebeuren, bcffrUp Je- Gisteren hadt je al by den luitenant mwti'ii wezen, maar je helit wei-r je eigen kop gevu' ;<1; 'lis goed dat ik het wuut: als iij o'rgeltrupper wilt worden kan jij liet huis van dominee wel vinden, maar ik zal hel onthouden, daar kan je slaat np maken en als ik den burgemeester spreek, zal ik licin zeggen, dat al die bijbaantjes maar gekheid zyn; dominee denkt er ook zoo over." Du veklwaehter-dood^ravoi'-oi's^ltrnpper enz. enz. kreeg het erp benauwd: Ife zal zien wat er aan te doen iS..." Gelukkig maakte onze verschijning eon einde aan hel gesprek, voor van Putten zoopijnlijk. Luil'nant, de raadkamer is weer vrij." Dank je, van Putten." Kn dan heeft..." ,0, kom slrakjes maar eens bij my, dan zullen Vv-'ij er wel eens. over pralen; wil je een cigaar opsteken." Nou, al.s ik u niet pntricf, Inil'nant, mag ik dat niet reluiscfren; mag ik 'm maar bewaren, dank u wel." Van Putten ging en ik wandelde met dominee naar de raadzaal. Zoo vervelend-als die goede man met zync lange rusten my eerst toescheen, zoo belangwekkend bleek hy mij nu en ik kreeg medelijden met dien geleerde, die voor zijn loven naar zulk een dorp was gebannen. Die man bleek diep te beklagen; zijn boste levonsdagen had hy' Ie Veonclijk moeten slijten; an dere weoldc. dan zijne boeken had hij nooit ge kend, en zijn vrouw . . . neen over zyn vrouw sprak liy' geen woord, wel over zijn .jongens;" die zoo ondeugend waren en voor wie hy geen eoedc scholen had, .en . . . . over zyn gemeenteleden. Ze .zeggen dat ik zoo veranderd ben," zei domeneo en zijn stem was by lanjte na niet zoo lymerig als te huis, neen mynhcer, in gémoede kan ik verklaren, dat ik niet verandcrd^ben, maar wel zy, Toen ik voor dertig jaar hier kwam, kon ik het met iedereen vinden, de monschcn waren goed voor my, zooals ik het trachtte voor heu te zijn; toen ik mijn eerste vrouw verloor die daar op het kerkhof begraven ligt heb ik heel veel deelneming ondervonden, en ook later, als my zware huiselijke rampen troffen j maar nu ha len zij mij, omdat ik niet genoeg baat_en te veel van Gods liefde doordrongen ben, om immer van zijn toorn te gewagen. Als ik nu ??wat ik af en. toe wel eens doe oen oude preek uit de kast hel) gehaald en dio Zondag's houd, dan wordt ze even erg veroordeeld als die welke ik gisteren lieb gemaakt, Och, ik zie bijna niemand mper in de kerk; daar aan het einde van het dorp heb ben ze. een schuur afgehuurd en daar preekt nu die grutter tegenover de pastorie en daar trekt alles heen . . . ." Dag, dominee!" klonk het ons allervriendelijkst treen uit den mond van een flinke boerendeernc; dag, dominee t" herhaalde een ander meisje, dat met de eerste gearmd ons tojien kwam. Dag meisjes, o ja, Dienl.jc van Galen en Anl.je Picters; hoe maakt je het; kom je uit YiChtwijk hier eens kijken V" ,.la, dominee, ik moot een boodschap voor den lokter doen en nu is Antjc met me meegegaan; lioe maakt u het, on _mevrouw en do Juffer ? Best, meisjes; is er geen nieuws pp Vechtwijk V" ; Noen, dominee; u weet (Jat onze nieuwe dominee weer weggaat iia»r Utrecht; komt u nu WCIT catechisatio houden 't" Ik denk het niet; ik wurd wal oud." Hi1, «loiniiipo. ik kanjiii't.velwi dal ze zooveel «wand van u spreken'!" zt-i hel andere meisje, rwu'l ot.'ii hcio^ rood hare wangi*n kleurde. Zou, doen zo diil; t.ij inot-Utn hitt verantwoor den. ' Nu, das ienlje. dng Anlje, de groeien uin don dokter." Dat zijn t«e<f ouile cuJwJiisand'n v.-in me." zei iloniinoo' mij,. loi!»i i\c iiicis-jos zich vi-rwijdcfj hadden, ??tneii ik te Ve»'-!itwijk rni'sulfi:! '\t:i!-- ; «laar was i!i atuurlyl: ook nii-i ou mijn plaats i.-!i 7.1- hohhoti me zobvci-l Ei-jiluagd als ze konden, D,H i;-, al even erg als hier." I>C diirlo man zuchtu er ^i'lienOn vol.;'Irr.cvo liOi-inüi'iïnij-"!! lieui.voni' ileirpH'Sl 'i- ki>;tii-n. .IJ Kult toch onk 'wn! zi-^i-n 'op uw wi.-rk li .'!ii)i'n.verl:ivgi;ii, nl uioclit iüi ni^t n'tijd zi-lf' dy si.|i<ioiie vriirhli.'n van u\v arbeid ziei'i," xiïiie ik, ili>i:h ik Kitvoeldi; rn:iar al Ie zeer hoe iiiisplaut!-:!. //.-y/> troo*t was. ()( h, jonpeii lief, dnnr zijn- vnn die dinpen. dio t rellen. Voor óon paar jaar had .ik erg vwl last van kiespijn, toen raadde een potile vriend my ann om mijn Imaril te lalcn slaan voor de koude; een dominee .met een haard is op ci'ii dorp al* hier wel ei-n vrci'indc voi'scliü'iing, doch voor rny'rio geznnilheid was d:it wel te vcrontschuldi(;):ii, ik besloot daarom mijn baard te laten staan '?en- wal. denkt u dat er gebeurde: daar, daar vink voor my'n pastorie zie ik op een morgen ROschreym : een dominee met een snor is ccii lor," ja mijnheer, dat schroef men op dio schutting, en een 'paar dagon later las ik op de deur van do calochï*itiekniiier: Eeu dominee. die zijn haard laat staan* iiriool met ".iJn preek aan -'t knoeien paan,"" Neen, 't waren geen Jongens, die 't rieden, maar mannen, vaders van liiitfut'zinnen i 's Zondags na de preek geeft rny een der diakenen in di' consistoriekamer een briefje, dat hy in hel kiTkenzrikji; had govoriden. daar stond op_ voor den dominee"; er zaten vijf vuile cenlfüi in gewikkeld en daarhy wns geschreven: om uw b.i,ird te Jaten scheeren."" Weer zur.htte dominee cliop; ik begin nud te worden, mijnheer, te oud wellicht voor de geineenti;, doch ik kan myn kindfren tocli niet on gelukkig maken: myn vrouw en ik hebben geen geld."' U komt een kopje thee bjjmy' drinken?" zei hu, na een korte pauze; ik wilde eeno vcronlse.huldiginp; uiten, doch dominee voorkwam my: n zult e>- irjü... <?en yront genoden mede doen: ik zie zoo 's avonds nooit iemand." Ik begreep dut de invitalie van dominee's z|jdc welKi'nieend was on om den gooden nun genoegen to duen, besloot ik den storm van mcvrouw's zy'dc te limveercn. , Waarlijk, Jk had de eerste uren, welke ik dien avond by dominee doorbracht, volstrekt geen spijt, dat ik gekomen waa, want niet alleen vond ik m .de kamer aan kant", dominee en zijne vrouw benevens een langen slungel van een jongen die heel gluiperig uit zijn oogen keek maarook... een allerliefste dooliler van achttien jaren, die maar in weinig opzichten op mama geleek en die my' den ty'd deed omvliegen. Ik kan me maar niet begrijpen waar Hein blijft", had mevrouw reeds een paar malen gezegd; heel gelukkig voor mübehoefde mevrouw dat dien avond niet van hare dienstmeid te zeggen, dewy'l i leze van tgd tot ty'd verscheen, waarby ik telkenmale de goede keuze van mijne soldaten" moest bewonderen. Zal ik eens gaan kijken?" had de slungel dik wijls gevraagd, waarop mama dan steeds ten ant woord gaf: .Bly'ft aan je werk, Willeml" cenc vermaning die niet ondienstig was, daar Willcm bijna onafgebroken met open mond het gesprek volgde. .Laat-Mielje-eons-gaan-kiljken," zei dominee ein delijk, doch dal was olie in liet vuur. , Denk-je dat ik van plan ben om, nu die sol daten hier zyn ...." \Vat Mevrouw al of niet van plan was, mochten wy met vernemen, daar Mietje binnen kwam met oen brief en eeu boodschap: mevrouw, daar was Wiubos met een brief, en of Piet hier niet is? Piet?" vroeg mevrouw. Ja, PiiH de zoon van Wiebcs den brievenbestellei'; hy zeil dat een der jongens van hier" die jongens t van hier" waren niet meer of minder dan dominee's telgen Piet zijn komen afhalen, en omdat-i nou no" niet terug is, kwam Wielios bier hooren, want hy begint ongerust te worden. Daar was Holland in last: Waar kunnen ze zyn 'f was iedere vraag, door niemand voldoende beantwoord. jMjg ik eens gaan kyken?" vroeg ik, waardoor my een dankbare blik van het allerliefst meisje ten deel viel. Als u met-een de soldalen er eens op uil zond," zei mevrouw erg zenuwachtig uu waren die sokk.leii" welf goed genoeg daar slaat het negen uur, Willcm, luie jongen, je Irult al kn;; hy van Putten moeten wezen", wat Willwn zicii geen tweemaal liet zeggen, daar hy' in een onnoem baar Lleiii tijdsverloop verdwenen was. .ZoiHiy'-ook-le-bed-liKBeny" vrot-j dominee heel kalm, wat mij deed vermoeden iht deze veron derstelling door de ervaring gewettigd werd, douh hoe men in huis zocht t-n riep: van Hein geen s-poor, daarom ging ik liet dorp in, eigenlijk niet wetende waar ik zoude zoeken. Ken llauwühoop drtof my naar de woning van den veldwachter, dat faHotnm diende in do eerste pluats todi te weten v.'aar dominee's jongens beland waren, doch van Pullen was niet ,te huis: reeds (jL'iiige uren geknkm had hy' zich naar den burgemeester te Uergum begeven. Ik ging weder naar de pastorie, om hclgtt-n ik eigenlijk eerder had mouten doen inlichtingen m te winnen Ouh kinderen zyn overal," zei mevrouw dan hier, dan daar." Ik ben nl eens bij van Pulten geweest, me vrouw, doch hij is naar den burgemeester." Ja hij is overal waar-i niet moet wezen! Ik had altijd gemeend, dat lyj by den burgemeester op zyn plaats was, mevrouw bleek daaromtrent van eene andere opinec te zijn. Juist stond ik op het punt my naar buiten te hegeven, toen Mietje hel huis kwam binnenstormen, buiten adem schreeuwende: Gevonden!., hè.. gevonden!., ze zitten., hè., in 't., hè., hok!" Iu het hok?" riep mevrouw;,in...het., hok" herhaalde de dominee kalm. ,Ja, in het hok!" zei Mietje. D.it-haJ-ik-alty'd-wel-gedacht!" hervatte do minee, zijn pup uitkloppende. Maar dominee!" voegde mevrouw van toorn ziedende haar ega toe en zij zou zeker oen stort vloed van woorden op zyn hoofd hebben ontlast, als zy niet te zeer ware beziggehouden door het zoeken naar haar tdoek," die eindelijk te voor schijn kwam. .Met mevrouw aan mijn rechter en hare d och Ier aan mijn linkerarm togen wy naar het hof," waar reeds tal van dorpelingen waren by'ecn ge sneld op het getier en geraas van Wiebes, die hoe klein hy' ook ware alles vervloekte wat hg maar eenigzins vervloeken kon, en nu en dan weer «elv.-ple tegen de deur van het hok, welke echter ilii.k weerstand bood. Ze.zullen er uit l" schreeuwde de bricvongaarder-schoenlapper, maar ze kwamen er niet uit, want de veldwachter-schoenlapper was niet te vinden en deze immers had den sleutel. Goede raad was duur, een smid was' op het dorp niet te vinden en eon timmerman .... Laat ais 'm oj;cnhakken!" riep er oen. ; l leeft' niemand een sleutel die er op past?" 'óej» een ander. Dat was een idee; ieder haalde sleutels voor dt-n dag en zie: de sleutel van du catechisatiekainur dit; mevrouw toevallig in haar zak vond paste op «lo deur van hel h">k, waardoor dan in,k al spt.'eill;» de jeugdige \Vie!n-s en Hein van en dominee" tü'voorsihjjn kwamen. \\iiarom /il je er in?' vroeg Wiebes, en hij lijol nijiiu lippen, fciwy'l hy' zjjn blikken op de iiirl.'Didiri-s vtü-'lijidc1. alsof litf wiWe zeggen; .rfj^ ziiiik_/..-il f'/.- nu m-ns ?ot> tracleeren, dat van putten liet weten -/M : -- waarom zit je er in?" \\ilji.in vnn dominee en de jongens van van Pullen lielihen er ons uit gekheid ingestopt!" Wat ?/<;.' je?" en de kleine schoenlapper Sprong ikji van i;nieniis, maar de beide arrestanten trok-. ken partij van de algrinrnne verliazing, slopen :i\~ (fc .w-iud 'doordo O'insliindors heen en wtlrcn ze;'i-_.-=|>(:t.!ix uit het'eeziclil verdwenen. \Vi,-iie-i \vj:.( woedend wel liet incest over do vi-iinlijkiii.'iil der dorpsgcnooten, die zich allaeheiidu vi'isp.'eiil'li.'ii hy trok vloekende af en met nicvyouw en hare dochter ging ik weder naar de pa.slcrie. l iet bleek alras dat de veelbelovende Willem met du jeugdige van Pullens de twee vermiste k.iiiivraileri iu liet hok hadden gestopt, omdat dil i:.lul tweetal palingfuikcn had geleegd, Welke fuiken zeer toevallig door hot drielal als htïn ten :buit waren beschouwd.'. Wijlom had ontwaard dat de sleutel v.m de cnnsistorie-kainer op het hok paste, doch ongelukkiger wijze, had hij na de uitvoering van liet. vonnis dien sleutel uan mama moeten at'govon, redenen waarom de tweo arrestanten op 11 en behoorlijken lyd waren losgelaten. Wat wus ik bliji|e, dat die Ziiak zoo goed was afgrluopon voor myn griend van Pullen, die het vüor 11 jen avond mol de hem toegedachte verwenKchingen voorloopig kon stellen, doch het stond geschreven, dat hy nog meer vreemde din gen zou te zion krijgen. De l>rievengaard«!r-sclioenlapper had gemeend in. de herberg van Stoffels zyn gemoed te kunnen koelen en daartoe aU het best werkend middel klare jenever gekozen eon hüismiddclje dut hem by ervaring bekend was. De brave tnan scheen zelfs zoo zeer van de uitstekende wcrkin» ov(.'ituit;d, dat hij ecnige dorpsgonootcn . dij| alleen om finantit-ele redenen minder de hcrliervan Stoffels frequenteerden ^- een kleintje . aanbood voor de kou," Onder die dorpsgenootcn behoorde dien avond ook zekere Jaspers een van die Vecndijkers, welke altijd het eerst in <iu kerk en liet laatst in de kroegen zyn te vinden en die zich den drank by' uitstek deed smaken. Als een echt nederlander welke zich vrijheid juist hetzelfde als bandeloosheid deqkt begon hij al spoedig den brierengaarder-schoenInnrwr l/»llolnon m hn> G<>hal/1*n nn ilnn nnt<1,»»«kiu. en ging daarna voor njn privévoort met den Durgemeester te vervloeken, vervolgens den kantonrechter te verwensenen, om eindelijk alle kasteleins voor dieven uit te makent hetgeen bi Stoffels eensklaps zulke geduchte dosis kameraad schap deed ontwaken, dat hij Jaspers aanvloog en hem op een zeer onzachte wyzo de deur wees; weldra waren beide mannen in een bloedig ge vecht gewikkeld, totdat van Putten als reddende engel verscheen en Jaspers.... in het hok werd gezet. Nog nimmer had het factotom met zoo veel voldoening er iemand achter gebracht" als als toen: het geheele dorp juichte over de arrestatie van Jaspers. Nou zal het dan eens cfielief dienst doen!" zei van Putten my, toen ik 's avonds van dominee naar de raadzaal terugkeerde. Arme veldwachter, met Jaspers ging zyn ecnig en alles het hok ten gronde; bet daglicht zou het niet meer beschijnen, want Jaspers die het er heel spoedig te benauwd kreeg wisl zich door het halfstcensmuurtie een uitgang te verschaffen, waarna hy wellicht uil louter persoonlyke wraak tegen van Putten het heilig dom van de Justitie in de slilte van den nacht afbrak en slecnts de puinhopen overliet Drie dagen later trok ik met mijn detachement verder, van Putten deed mg uitgeleide. Ja, luit'nant, je moet soms raar scharrelen in de wereld; 'l is een heete cqrvee om met een huishouden met elf kinderen aan den kost te komen nou geeft de burgemeester my' de schuld, as dat het hok kapot is dat kan ik toch waar achtig niet helpen 't is raar, maar 't is onmogely'k om 't iedereen naar den zin te maken;" De Krisis te Parijs. n. De gunstige verwachting, welko wij aan het slot van ons vori/) artikel omtrent den vernioedclijken nüoop der pury'ache rescontre uitsprukon, heeft zich sedert verwezenlijkt. Op de betaalda^en ia geen enkel faillissement incer bekend i;eworden, noch iti het parquet noch inde coulisse, uietteffeustaande de grooto bedragen welker voldoer.ing achterwege bleef; veeleer hebben de mt-tsten der vuoraf' gefailleerde tinna'a reeds fjedeeltelijko afbetaling nan hun kreditvuren aan geboden. Ynn de hulpfondsen door do hauto iiiuvnce ttr beschikking der kuniwisjionnairs ge teld, \verd een bescheiden gebruik gemaakt, eu slechts UMI weinige huizen werd de overdracht dir uk-t iityi'loopen engagementen op de vol gende rescoiiti-o geweig.'ril, terwql in de comptant-markt d igelijks voor zeer aanzienlijke sommen jfoedi' fondsen djor binnenlandsche kapitalisten gekocht worden. Heeft de l'arijsche .beur» dus door haar geldkraciit, hnur energie eu bovenal haar solidariteit den ouden guustigen naam tb'nk weten te handhaven, toch ig de omzeiling der gevaarlijke klip niut hiernan alleen te dankeu. Verschillende gumtige omstandigheden hebben medegewerkt, om du beura voor eene algeheele instorting te bewuivn, en het feit, dat de Parijsche ultimo-rescouti-c steeds het laatst van alle europeesche hooidm;irktftn plaats heeft, is uiet de minst betcekenende. Daardoor won de beurs een kostbaren tijd ter beraming der uoodige maatregelen en koude men tevens den ontermydeEjken schok voor de buitenlandache markten eenigerraato afleiden en verzwak ken. Het is opmerkelijk, dat overal de ofticieele sta kingen?wüsprekjennietvtradeonderpartikuliereu geleden verliezen talrijker zijn geweest dan te Parijs zelve. Het eerst en zwaarst werd de LonAcnuchc beurs aangetast. De steeds intieme relntiën ttissrhen deze twee hoofdtnarkten v»n het westelijk Europa hadden gedurende het jaar 1881 een bijna ongeloofelijke uitbreiding verkregen ; toen Far^jj alleen de engagementen dur hausse-spekulatie niet meer te dragen vermocht, werd een ge deelte daarvan naar Londen overgebracht, Wat door het gemakkelijke werken met deze groote beur», haar minder opgewonden toestand en den meestal lageren rcutcstnudaard nog te beter kon ge schieden, l'ai'üs was dus, behalve op zyn eigen markt, ook te Londen als kooper geëngageerd. Het uitbarsten der krisis gaf het sein tot het realiseeren al dezer enorme, steeds aangegroeide hausse-en gagementen. Gelukkig was een Aanzienlijk gedeelte der voor Parijs gekochte bedragen doordeengelsche spckulatie, die reeds sedert maanden den toestand niet vertrouwd en zich zware offers getroost had, in blanko verkocht en koude» nu kontrctnine-dekkingeu en aunkoopen der door het plotseling ontstane aanbod nttctit gemaakte ka pitalisten de markt ophouden. Boe grrecder echter de eerste groote verkoopen plaats von den, te sterker werd het aanbod voor ftansche rekening, en wel niet alleen der internationale fond sen, die te Londen gehouden werden, maar ook van die welke te Parijs tot nu toe gereporteerd en plotseling onvei-kooplmar geworden waren. I>narbij kwam dat de Ptirijsch» speculatie niet Allt»»' jn hanr eigen, maar ook in speciaal eiigelsche fondsen to Londen gedobbeld had; vooral in Mexicanen en sommige Amerikaansclie si)oor\vt'p-:iande'ilen bestonden groote engage menten tot de hoogste koersen, waarop men tot dusverre het verlk-8 niet had willen nemen, mmir die nu met de rest opgeruimd .móesten worden. Als men leest, dat het aanbod in ccnigo ameiik;i;uische u,'iii(liii-l.--(5ortcn voldoende was, oiu <li)h toen juist te Xew-York weder ontstiiiipn koophist tot bedaren te brengen, zalmen perst In-t ivdite begrip kriig'cu van de kninht, die Lnr.di.il bij do overname uur enorme bedragen der overige funils?n toonde. Het steeds royaal oporoiwnde engelsche kapitaal verbonden mot de jobbers en speculanten dar beurs absorbeerden in weinige dagt-n, wat. een dolzinnige «peculantenoliijuu in jureu jilu opgekocht had, eu tegen de liquidatie van 25 Januari werd de franechu aan-. voer zwakker, maar was tevens do kracht der engelsoho koopcrs uitgeput. Alle koersen onder vonden ecu gevoelige daling, en do tot nu toe zoo krachtige markt verkreeg een bepaald droe vig uitzion, toen non den vóoravorid ccner als zeer model ijk gi'vreesdüreacontre het bericht vau binnenlandüehe failtiiiaeiueuten te Li verpool, Manclicster eu vooral Dublin, ontvangen werd. Op dit oognnblik kwam echter een andere beurs nis kooper ten tooneele, die steeds en ook hu weder behalve van een merkwaardige koopkracht blijk gat' van het noodige 'beleid voor het uithie/en der meent geschikte tijdstippen van handelen wy Jjodoeleu de Amslfnlitmschc. Zij vervulde te genover de Londensehe beurs dezelfde rol die deze zooeven nog tegenover Parus gespeeld had; zij stelde zich tot ieder bedrag kooper der ge dwongen loskomende fondsen, maar met nog meer kalmte en daarom onder nog gunstiger gegevens. I)e bedragen, welke iu deze dagen hier gekocht en betaald werden, zijn werkeljjk verbazend; bij geen gelegenheid in de laatste jaren heeft ona publiek zoo grif gekocht. Al de door de Dublinsche en Londensche faillissementen aan de markt gekomen Mexikonen, een bedrag dat opJElVs?2 militoea getaxeerd wordt, ronden hier binnen weinige dagen plaatsing; daarmede noemen wy echter slechts on uit cun reeks van 5, i 6 specu latie-fondsen, terwijl geldbelegging-fondsen wel niet zoo dringend aangeboden ntour even algemeen gevraagd waren en door hun hoogere koersen ook voor mindere bedragen cvengrooto Bommen comptant geld vereiachten. Het gona dat Engeland voor de gekochte fondsen Haar Parijs moest re» mitteeren, werd gedeeltelijk door goud-versche pingen uit Holland gcremploccerd, en al rees dien tengevolge het disconto der Nederl. Bank tot 5 pCt. en de koen van het geld in enkele dagen boven. 7 pCt, de koophut bleef onveranderd groot en Vragen wjj tuur d* ooraken, welke aan OHM markt in dit geval weder een zoo buitengewoon gunstige positie verschaften, 100 moeten wu' naast Baar erkenden rijkdom «t soliditeit het stelsel vu .comptant afikir* noemen, dat van alle Eoropeesch» beunen hier alleen gevolgd wordt Wel mag dit in gewonen tgd dikwgls de affaire* minder ge makkelijk en uitgebreid maken, in tijden Tam grooto speculatie aooali de na beleefd» do markt een zekere vlucht doen missen het heilzam* daarvan blijkt ali de .reven de IA medaille" te voorschijn komt Terwijl bennen van minderen rang dan de oue,xooau Brussel at Genèvetwuat door de criiia aangetatt werden en grooto ver liezen leden, heen hier niet het minste onheil plaat* gevonden; en ons dikwijl» omslachtig ge noemd prolongatie-stelsel wordt nn door fransche Btaathuishoudkundijgen als voorbeeld gesteld aas degenen, die over bet to lichtvaardig verleende reportcrediet to Parijs klagen. Toch geloovcn w(j daarom niet, dat de boetvaardige stemming van het oogenblik b(j de Franschen al to lang zal duren. Maar ter zake! Als aan een beun een zoo algemecne koopltut als de boven beschrevene komt opdagen, dan be paalt die zich niet tot de van een bopunlden kant te koop aangeboden fondsen, maar ziet hy ook naar de overige fondsen der prijscourant uit. Zoo ging hethierroet Russische en vooral Oostenrijksche fono» sen. Op peen beurs, behalve Londen, héft de Parysclie krisis ingrijpender geïufluenceerd dan op Wet«i'n. Zooals reeds in hot vorig artikel aangetoond i*. drorgen de onlusten in de llerzegowiiia uunzienlyk bij ter verhaasting der Parijsche gebeurtenissen. en was tevens de Union Géuérule met geen land intiemer dan met Oostenrijk gelieerd. Do uitwer king op de Weener markt was dus dubbel hevig: behalve de politiek gaf de toestand van talrijke half voltooide of nauwelijks begonnen onderne mingen reden tot Iwiiorgdhcid, on moest uien buitendien vreezen, dat do op ich zelf niet al to sterke weener markt in 't vervolg den krachtigeu steun zoude missen, dio voor een groot godt-elte de rijzing van het laatste jaar hcwerlct had. l)a stcnuniiig was dan ook te Weenen reeds van halfJanuari af zwart, tn sloeg op de Zondaigsbcttn vau 22 Januari, toen groote prolonmitién aan gezegd werden, zelfs tot een paniek, die tal van kleine- failissementen veroorzaakte, over. Gelukkig bleek echter in de volgende dagen, dat de markt zich beter hield dan vurwaeht was, en terwijl de grooto bankinstellingen de uotxlige maatregelen ter vergemakkelijking der reporteoringen namen, kwam het publiek ook hier, zooall overal, tot de gedrukte koersen zoo sterk abj koopcr opdagen, dat het gevaar spoedig geweken w:is. De Duitsche markten, welke na verleden jaar te Parijs tunzicniyke verliezen te hebbun, celuden, hun relutiï-u met deze plaats hadden doen in krimpen, ondervonden de uitwerking der Purijsche gebeurtenissen minder direkt. Me^er leden tg door de bovenvermelde kortstondige paniek to Weenen. Zij hielden zich echter, over 't algemeen in veel minder gespannen toestand rcrkeercnde, veel kalmer, en terwijl te Bcfl^n de daling geen evenredige navolging vond, werd te frui>Kfnrl door het Zuid-Duitsclie kapitaal zelfs aanzienlijk gekocht. Toch bleven ook aan dfze plaatsen iuillissemeuten niet uit, en nog tabrijker ^ verbouden met eene ongelukkige zell'raoord-raanie waren de stakingen in de groote proviucicsteden van Duitschkud, waar veel roekcloozer en gedeel telijk ook op de buitenlandsche beurzen gcspeknleerd was. Nog e«n ander, geheel tegenover gestelde uitwerking had echter de val der Union Générale op de Duitscb-OostenrQksche beurzen, nadat de eerste schrik bedaard en de rescontre overal nog betrekkelijk goed afgeloopen was: een r^jzing van alle waarden der Rothscliild-groep,uitgaande van het idee dat deze nu weder aan het roer gekomen was en in de eerste plaats da konvcrsie der Honganrsche gondrente met al haar gunstige gevolgen ten einde brengen zoude. Het valt niet to ontkennen dat da invloed der operatiën dezer groep zeer groot is; dit bleek weder uit het feit dat, afgezien van een kortstondigen en spoedig weder in gehaalden val der Spaanschéfondsen, de S L aan*, hèmarkten zoo zeer voor de krisis gespaard .bleven. Ook U na zware daling eene kleine reaktie, zooals zij ziek in de laatste dagen der vorige week zelfs te Parij* en Londen voordeed, niet meer dan natuurlijE Iets geheel anders blijft echter het in 't leven roepen eener zuiver spekuliitieve rijzing, die irn de tegenwoordige omstandigheden niet aüocn on gewettigd maar zelfs gevaarlijk is; trouwens ia deze beweging ook spoedig weder ingezakt. Wie in de laatste weken fondsen uit een spekulatief oogpunt kocht, kan zich licht teleurgesteld vin-. don; slechts voor heul kunnen zy guedc rekening geven, die het door de kruis geschapen lager koersniveau geschikt tot aankoop voor geldbe legging oordeelde, dus geen verdere depreciatie door politieke of andere gebeurtenissen verwacht Het afwegen zulker kansen ligt buiten deze be schouwing; alleen Willen wij daarom nog ecu woord aan de vermoedelijke gevolgen derTcrisi» zelve wijden. Het spreekt wel van zelf, dat deze, door den gunstigen alloop der Farijsclie reskontre evenmin geëindigd en vergeten in, als de met de Union Générale afgesloten trausaktiün in oude en nieuwe aandeelen door den val dezer instelling zijn afgeloopen. _ Aanzienlijke, ter vermijding van to groote verliezen niet opgezegde engagementen moeten nog geliquideerd, groote nu ingugnne ver* binteuissen weder afgedragen worden, en wel bij een miirkt gesteldheid by welke in de plaats van over groot vertrouwen nu overmaat van wautrouweu ge treden is. Verdere afbrokkeling der koersen schynt ons daardoor waarschynliik, stilstand van nfl'aire gedurende lanperen lijd onvenuijdolyk geworden. Dit beschouwen wy echter als de oncuiistigsro gevolgen, die van de tcguiiwoorrliare krisis op zich zelve to vreezen zyn; verg<:ujkiugeu met de knsis van 1873, die wij in dou laatbten tijd dikwy'ls hoorden of lazen, zijn bepaal delijk ongeremd. De kri«is van 187iJ was iutBTnatiuuaal, z^j trof Amerika evengoed als Uuitschlaud of Oosteuryk, en was het guvolg van overspeculatie niet alleen aan de beurs, maar tevens in n u verheid «n handel, welker storingen onein dig meer het publieke welzyn benodeulen. Alle grondstofftra wïren toen Op overdreven hooge pi'Üien gerezen; ijzer, dut nu 50'-geldt,noteetde Eocn 12u/-, katoen 21 dollarcent^ tegen nu 12, koftie 60 cento tegen nu 28. Tei-wyi toen do instorting een algemecne verlamming tengevolge bad, schilderen uu berichten uit du koopman»wereld den algemecnen toestand aU gt-zoud; wegens do krisis ia! do Rio Tinto-mijn geen ton kooper minder producceren, bet 8uex-kanaal geen schip minder zien passecren, en de waarde Ier aandeden dus ook niet minder behoeven te zy'u dan vroeger, mits men niet vroeger jnet töweinig rento «enoegen nam of nu to vi:^l vergt. De paniek der Jannari-dagen heeft zekeriij!: aan den beursman verlies berokkend, en mwsRhian ook aan den fabrikant of leverancier van luxe artikelen; maar evenmin als. hierdoor in 't alge meen de koopman getroffen wordt, evenmin ludt Ie Fransche burger, die meer dan ieder ouder bn de belegging van zjin kapitaal om oiidenvatBthe en aohedtt beginselen gehecht is. In de op gewondenheid der voriga weleen hehlran boulevard bladen de geleden schade op 5 milliarden francs >ccgferd, zooals »y trouwens ook der wereld do. lérouto der halve beun verkondigden; maar sedert lebben kalmere en bevoegdnre i)eoordeel:iur« het Bedrag der dirokt en indiivkt te lyden «cliade op tflobaal SOO miUioon frs. v»st^<Htuld, <-n «l bljjlt iit een enorm bedrag, wat beteekout het by MU land dat do besparingen op zijne jat\rlijl;Hche inlomsten op 1500 milUoenen francs kun toxuor«n ? Ajnslerdam, 8 Ftbr. 1882. F".; :1 -=.-- V