De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1882 19 maart pagina 4

19 maart 1882 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

l ; J'; J '<i I^^ 00» B* K, Woensdag 29 Maart 't «vond* to 8*b nar, ml door BÜeüd»"inbetlolUeJBHotV«rJe'rIleaungl, »-n« hoishom<|ei)}ke vorgMesiiw gehouden woraeu, wnar door dea fcver C, J. Gfirritoe» uit Amersv foort, de vraag sa! iageleid «orden: -Wonden er mentenen gtborm voor wio fera «JaaU bereid «M asn den maaltijd dei leren?" . Na de paoxe gefegenheid tot debat. Door de wrfwiflends medewerliing; van uittfevérg en belangstellenden kon de leestafel i« bet Vos Ie begonnen worden met 14 van de voornaamst» dag- en weekbladen en 15 van de beate t$dsehrif ? i. Do lentafel is ellran dajr, behalve 'sZondagt, vaa 7-H Itavondt. Obelisk te Assab. Dw minister van Marine en (Me vnn Buitenlftndsche Zaken in ItoUti hebben l*-loten aan de baai van Aaiab een monument v»n Imiwlfjteffn op te richten, ter hennnerioff a*n Oiulictti en ite afjnen, die vt>r|ed«n jaar In de na>4heid vnn Oeilnl door do wilden vermoord alja. liet monument cal bestaan uit eene obelisk, en KOO geplnntst worden, dat het van uit aee gezien kun worden. Cvhmbtu. Tot een beperkt aantal exemplaren if te Home verscheuen een nitgave van twee Ixtieven van Colnmeus en een vnn Amerigo 'Vrtpocei. De twee eerste zfln K«ri«ht onn koning Per<iinand; de eeno is gedateerd 6 Februari 1481, de andere draagt Reen datum, maar bevat eenige merkwaardige berichten over de ontdek king vso Hispaoiola. Do brief'van Vespucci is gAricht ann Kardinaal Ximenei en bevat een Hjtt v*n goederen die, naar de sohrüver meent, een goede markt zouden vinden in deltieawe Wereld. BRIEYE2VBIJ& LESSING EN HET CHRISTENDOM. In het lantatc* nomiucr van dit weokMnd bcwpci t ilo heer Alberdingk Tliijm, dat Lessing'» uitüprnak, voorkoinondo iu i-en brief vixn 9 Januari 17i"l n:ui Slendelïwohii, waar hij h«t Cliristendora das absoheulichste ebivüde des Uusinns" noemt, alleen uit fc*n ze«r onharinoniache zielsstevnmiug te verl;bvrou U. (1) Wio aiet geheel een vrremdeling is in Lessing'a werken, weet met hoeveel injrenomenh«:d h^j over het lerende, practische Christendom spreekt, -den gotbdienst vnn Christus, dien liij nu mensch zeil erkend en beoefend had vn ieder mensch met hem gemeen kan hebboji." En die zelfde man zal niet dezen of genen vorm vnn het Christendom, maar het Christendom het af schuwelijkst gebouw van onzin" genoemd heb ben! Geloove wie het kan! In den geciteerden brief van Lessing aan zijn vriend Mendelssohn, uit Wolfenbüttef geschre ven, waar hij onlangs de betrekking van Biblio tbecaris aanvaard had, komt do naam Christen dom" t « Int fjctecl niét voor. De inlioud komt in h«t kort hierop neer. Na.tr aanleiding vau het werk van den engelschen wijssfeer Adam Fergu. BCHI, waarmede hij spoedig hoopt kennis te raakon, faerkt hij op, dat h^j bjj het wegwerpen van erikele vooroordeelen misschien te veel heel't \f|g0eworpen, dat hij later terug zal moefen nalen. Het is dan ook zeer tiwei Jlyk to weten, Ecfflkver men gaan moet; van duizenden is het utdaoel van hun nadenken de plaats, waar zij Kei naojenken -moede worden. Had Mendelssohn don ongenoemden schrijver der Fragmenten onbiliqk genoemd tegenover de aartsvaders on do profeten, daar hij ze naar z(jp tijd beoordeeld had, Lessing herinnert hem, dat die mannen niet als gewone meuschen, maar als de verhevenste mo dellen van deugd voorgesteld worden. Vindt het vt>lk iefs poddelijks ann dingen, die iucu,uauw Itjke verontschuldigen kan, dan mag tle wijze zij streng afkeurend oordeel niet terughooxlcn. Van den nieuwen aanval, door Lavater tegen zijn vriend gericht, verlangt Lessing meer te vernemen. Méndelssohn moet hem het blad zenden, waarin die aanval voorkomt en daarop vrijmoedig en doidelük antwoorden. Hij is in dit opzicht geluk kiger dan andere eerlijke Lieden, die den Umsturz des alscJieulichstcn belaiidcs con Uimnn nicht anders, als unter dem Vorwande, es ncu zu unterbauen, befördern köiinen." Wat wordt nu door Lessing met vhet afs^hu* weh^ket gebouw vau onzin" bedoeld? Bij hüviiah'ng had Lavater beproefd Mendelssohn tot het Chris tendom te bekeerea. Onlangs had hij hem zijn vsvtaling van Bonnet'* -Bewijzen voor hetChrist:udom'r gezonden. Meudelssohu, die volgens Lavater slechts in naam een Jood, maar inderdaad een Christen was, moest daarvoor nu punlykuitkomeu en zich lateu doopen. Die . Lekeeringsijver der orthodoxie stond Les sing tegen. Haar heeft hij hier duidelijk op het oog. Zoo vergehjkt hy in een brief, drie jaar later (2 Tebr, 1774) aau zyn broeder Karl geschreven, de orthodoxie met onrein water".. Maai' nos grooter is zijn uuuaehting voor de iiieuwuiooischa theologen vau ziju tyd. Uuu' stelsel wordt met een lapwvi-k van knoeiei-s en half-philosofeu vernaleken. Hartelijk wcnscht. hij, dat iuder orer den gods* dieust reUelük zal denken, dat de wereld meer verlicht worde. Maar op zyn eigen manier wemtcht hjj. tot dat doel metle te werken. Het vuile wa ter, dat sinds lang onbruikbaar is, wil ik niet be houden. Muur ik wil het niet eerder weggieteu, yoctf-dtit men weet, waar reiner water te krijgen Sik wil slechts niet, dat meu het weg^ietun zal, moest iBeu ook het kind later in nustsop ba den. En wat is onze nieuwerwetsche theologie tegenover de orthoduxe andera ilan mistgop tegeuover om-ein watar"? Het stoud natuurlek den heer Alberdingk Thym vrij een gwoeletu te verdedigen, waarmede wel licht geen enkel bevoegd beoordeelaar ui instem men. Haar dan had hy bewijzen. moeten geven eu in «een geval mocht hy' het doen voorkomen, abcïin den door hem aangehaalden brief met ronde woordau het Christendom daa abscheu: h'phste Gebiiude des Unsinns (lees : Bvou Unsinn") genoemd werd. Mocht hij later nogmaals over Leseint( Bchryveii, dan cal hy zeker uog audere antoiiteiten raadplegen dan de beide door hem . geciteerde schrijvers. 14 Maart '82. Dr. M. A. N. k do togenetellutgr in Iftnna POH BarnTutm tnaden doltaoheD en dea fhuuoheb militair, wanneer doelt dévoortreffelijkheid van den Praia nog meer m uitkomen, ia volgeui dea HaoglierMr alleea uit xusiug1» groote kart«tocbt«lükkeid te verklaren. .Vol gens, Lüloa en Naeke l* dan ook Hinua VOD Buohelm niot «onpeeta vóór bet jaar 1707." Wümerken bier illoea op, dat bet sttdc oent in 1767 bot licht zag en dus »o?ie!}jk v6«r dat J»»r opgevoerd kon worden. Dm Botg^eUtrdat Sttr Prof. M, Tkijm. Httrt las ik tiwe verdediging in No. 116 van dit blad. Oty beweert, dat ik niet fetea kan, omdat Ik uit da door «y aangehaalde woorden let* atitoï» M dan dat, wat gQ er nuda bedoelde! Dat mtfn vermogen, om KoderlandMh ta leaen, in bet algemeen MnmixUwea omvanj beeft dan het ave, wil 1h hierhnirtnnhfUtitulTii wel gelooven, maar toch veroorioof ik ing o. voor te ', «tellen, tot gemoetkoming van «ewooüontwikkalde kisoni, niet ia» jammertök varinriitead met owe voegwoorfen om te «aap. Badt gy dit eerier betracht, gfl ?ow»4D dia geval allhasw 4e vanpUltef v*a het voer«oor* «H in dan «in: .De Tranaehan komen erbfl Tiaahij «eer aieebt af: mtsieMmi ook al tam gavol» vam hei goed. bUadte. waaüm a. b? Fredaiik Aan neatoadn, en waatdaot Leaataf de taaMniu tot Birtünach biUiothakMia o»tgtar" «iil op KW «awetw nebbe», Kaar aangenomen dat wn «ugeae da wan Ia en.het jueg»uu«* 11 daaleeUa hnhiartiffag dat Fnmehan door £RMSR« niet ia -rarbaai ano«jt»etat tot Mortyoach bllilfciftuaMraX am hebt ?: «2>e f» Jtn fradwft dea ven hal Mede biaaaMtea, «aarti se b| etaodeB." Derhalve, omdaiFiederikda fVeede ve«l net de Rameehen op had, heeft Leasing oti hem te gftovea van dm Vruwchman een valeehea speler geaaak» ia «ftt JRmte, heiaelfde ttah, waartn h nedewi een eenkreon gaeft veer »ya teebtvaetdigheld, DM eeret aaa alake prik ea dan eea vertkeerUJking in de «oavdeni .Bal er bet eiehMeh hier alen* verUametl O, melh fttóeln, welche OereobUgbettf' wasiwer Teilhtiw aet-koniauyic «hrören ontvaogt, dal hem in «tfn e«r kantel», «f m hét anMroora, dat de SaJutocho Kbina «>efl op da fiMg *an Tellheim: ,Wae aasjen ski blem, maia Frtnleior ,D«»« Ihr X»Bi«, der ein groenr HMIB Ut, caeh wohl eln gnter Ham eaia mag." Ia een Vrief aan CHeim uit Lelpalg, aegt htf: .tob aabne nuoh meUr uod mehr naeh Berlia xnraok, we ich nieht Hoger nöthlg habea weirde ea meinea Bekannten nur ina Ohr sa sagen, dat» dtr JUftf «OM frttKsm troii alledini rfoM tilt frotttr X«*it M." (ft kanivaer). Datgt/.Hoofgeleonlel xcio'n inkooaekwontle by Leailng kont vormoodoii; sla daar! wat mjjn boognta verbaaing guando mtaJtt. Ik g» verder. 0(j xegt in uw antwoord: en daar Leaainga dramatiesoh optreden groot«udeol< logen do fiMMbp overlev«rincen gekant was, ia hot licht ver klaarbaar, dat de Tnnsebe Edelman bij bent ala een T«Jeeh» apetor optreedt" Na vraat ik, wat beleekent dat? Ltwoiag ia tegou de fraaacbo ovdilereruig op draraatiaeh gebied an daarom laat by iu oen »tnk van hem oen Vranaehmui ala valacben <p«lar uptte4ec. Welk eea gvrolgtrekking r l ! Kaar ik volg on daa voet. .Ik beb dna niet beweerd, dat Lening een verachtelüken tami'hman bad geeohatat, omdat een landge noot van dozen mot eon poat waa gaan «treken, die L. begeerd had. Toch cou ou de «teuiiuiug van Laaalng desa telenratollinff van invlood habben knnusn zijn". ZooaU ik U reed» zeido, Hoogggoleerdo, weiil Jtfinn» geachreven, voordat do betrekking vnu bibliotlickuri» bejet waa, dos kon L. moolelijk toleoratellmg lii>bben ovar i«ta, wat nog nlot gebaard wae on kon dio teleuraMlüig (dia nog niet bcutond) ook geen invloed bcbben op de taekening dur karakter* in da Miinia. Ka na U»u alotto; W»t ander», troawuna, dun eene zeer onhanuouiwhi! ziol«»t«uiuünB maakte LussinKn uitopraak, op eon audcr gobiod, verklaarbaar;1 Hij nucmt, in eea brief van » Jan. 1771, a«n H#ndol«»obti, li«t Chriateudom, dft« ibsehuiiliclisto Ckibaudc ;lon UiuiniiH". G{j verwet iu\) niut to kunnen lezon, maar zon ik niet DIMT roebt bobben dit verwijt tot u W richten? Ik sla don buwanleu briof op en vind J.iarin: .Aber was int ?doe Mr ein neiicr Angriu', ilcr In don Je.i;iischen lieitaagan auf Sio gcocliciien? loh Icao dir»o /vitiinR nicht, and hobo nio aucli in gaux CraaaacUvri'i^i nicbt nuftreibon könnon. Ilubou Slo docb ja dio Gütc, uur daa lllatt mit der crutv» Post zn «endvn. Noch melir aber bitto ieh Slo, wenn Si« ilarani antworten, e« mit aller móglii'h? Frvtlioit, mit allüOi nur orainnlic'hon Nachdrucke zu tbnu. Sio allcin diirfen und könnon in dioscr t<avl:o DO uchroiben uud aprci'lion, xmd sind dabrr uneivdlirb glilcklicla-r, tila andcru curlicljo Loute, <l<t i/ni l'mtinr* drs abichfulifliytrn (rebtlmli'a roii L'ttfiiuu uicht anders, als untcr dcm Vurwaa, eg nou zu untarbnucn, befurdora kunnen." (Ik cursiveer). Nn vraag ik , UwgReleurdo ! wanr boweort L., dat het Christendom- fo das abnehoillichBto OebSodo des Cneinne." Vt'at by met dio uitdrukking bedoolt, ligt voor do haad voor iedereen, dio lozen /.'n» on lezen u il. U\j lieeft hier in het Oog bet bifbelteli-ttviiiHaliarlit Cliristendom; daartegen kantte hij zich, wat liij ook Ifttor bcvrezen hooft door ilo nits'svo der Frnsinente eiues t'ngeuannten" en in zij» tliooijgischc titnjiUchriftcn. Wat Losiing vóór ccn eonw wilde, woi-dt thnna door alle modoruo theolojjon openlijk verkondigd. Dus zonden ook al die maunon, wuanindcr wij Xeërlands grootitto Doleerden rckunen, voortdurend i!i etn unharnioniHcua tielsstemming moeten rerkvorcn. Anno tJcholtt-, Kuouon, Un^ctüioltzl Met c'an cvon grofit» konscUwontio als do u«-o Koudon dna ook dio hoeren hrt christendom, \nt gij in dezo gel^k stelt mot hot bijbttiirlt-dmitnatlathfi Christend.ini moeten noemen »4;>« absfhtulicbsto Crobür.de dea Uusinua." Ditmaal, geloof , HuoKgeloerde ia uwe verdediging wel wat zwai. Ik niooht van U, zoo gy niot zwygcn wildet, wel wat betora rarwachtou. M. H. Aanteakenitiff van Prof. ALB. TH1JM. Met de beandwoording van dea lieer M. U., wat de datums betreft, heeft do Heer Ruvers aich reeds belast. Indien bewezuu wordt dut do figuur van Kiccaut reeda jaren voor de upvoerüig en uitgave geschilderd was, gelijk zij ia geblerec, dan, natuurlijk, kan do atiti-frausche steuonlug van Lefiaing niet dooi- zyu te-leur-stellioR zijn _,*_1k..,....3 TtT«..^.^ __ T^. 1. .1 r1_ ____ T. . . 1 f . . . Koning vilde afbreken. Ik neb alleen beweerd, dat zijue fra.nsoh-gesindheid den kunattheorigt tegen de borst stuitte. Mijna beide tegensprekers vei-waohten eenig heil van de' opmerking, dat het niet het Christen dom van de heeren .Scholte", Kuenen eu lugenholtz, dat het slechts dat van Da Costa en Groen van Prinstcrer is, hetwelk Lessing het afschuwelijkste onsinloitKsd. noemde. Concedo; gaat in vreJe! 18 Maart '82. Alb. Th. J. B., Ct»-rcij,ontlt>i! mm De Amsterdammer" Groiiiiiycn. U schrjjft, voor zoover ik dat kan Ucoordcelcn, wel hooi goud, degelijk en aardig over bouwkanJo, muur wat ik minder mooi vind in, Uat u denkt, dat do toestand y«n de niela- en weinig vurJlenyuüo Wc-rltliedeu maar. zoo slecht moet bljjvun als diu altijd ge'ivecst ia, zooila u in No. 2i!t sclir\jtt, zónder guriie wurklicdou geuit al uwu konnia van buinvkuiidünk-id. En die kunnen goed woidcn als u ooi: meewerkt, zonder dut wu ons dunrvour eoiic ziuk'tu up Jeu ala beboovcQ to balen. Leoat n maar eens, wat mijnheer Bicntjcs sthrijR, wat mtjnhoer DiaraoU liooft gcz«j;il, ui. dat do bosU) taatkunde ia do wlf:*tytzoii(tltéfd U) tiovoraercn en nu vraag ik u, boo kunnen de werklieden zich bulioarlijk voodael, voldoendo woning on kloodiiii; versi-uaffun voor cea loon vin 15 17 et u. por uur, dat b{j u iu da bouwvakken verdiend wordt: en dio i'.rio dingen zy'u toch noodzakkelijk, wiJeii du lutiificlicti gi-zuiid aijn en in «en gezond ubaam ccn gezumle!) goest; hobben zjj dat, dan kunnen ze upatuu, nu J;an RUUÜoen wfrkmuu sparen f hij -bcstcolt zicii zvlvuu vu zijiio kiiulurou door bet noodige voeJsel te i>ntho«don of ullendig to wonon. Hoe de menauhen oten, diu goea work hebben Is voor m(J helaas! gaon rMdtol; ccrat breng ju do boel naar d«n lommerd, dan verkoop je wat ze daar niet hebben willen en dat ia weinig, dan lijd Je cenlge dagen bepaald honger en eindelijk .... do liefdadigheid, altea «Clfüwkaelil door aarzelingen van ecliaatata, ruzie mot je eergevoel om op sjouwtjea to loopcu enz., to veelom te vertellen ia de krant ' Ik hoop d«t bat raadsel voor a opgelost in en n ook rolt medewerken om do gezondheid naar llcl'iaam ea geënt .te bevorderen of moat hot nog maar zoo bleven? Een ambachtsman. Overzicbt van de Effekténmairkt van H tot 17 Haart 1839. D« stemming der Europeeache Btamtifo&diea WM over het geheel beier dan de vorige week, de moor gerust stellende t(Jdlngen omtrent de verstandhouding der groote mogendheden gaf hiertoe dan óók aanleiding, al thans de boitenlandsahe bladen gaven wederom artike len welke van vradelkvenden aard getuigden. Wij hopen dat «niks coo moge bltjvea, alhoewel men somtijds het tegendeel moet vroeMn. Riteen Utfren ev«nwal gedrukt, en moesten op nieuw ieta pnja geven. Oude looning, ede Serie, leening 1869, leeniia" 186t aa 186? verloren allen raül pOt, dito 1810 selis 3 pet. kger, de overige soorten verbeterden eea bagatel, de Ooaterteeniagen kwamen % pCt. op, De Ooateattffcaahe (todaen konden Och IJ4 i >/g pOL herstellen net eenige vraag voor tütheemaehe rekening. Hongavaa daareategen vernaawdan >d i l pOt Fortageesea V* POL aanganamer. Spanjaaidea en Turken een Baetie beter door ftuacba ea eagelsohe vraag. OnM hottandsehe Fondaas nagenoeg heisel/de, de Drién monteerden 7/M pCt, d« Tieren daanntegan eire» V»_pO*- *»&*?? ' Igrptlaeha Tondaen waren op nlattw gerocht door de hoogere koenen van Partje en Londen en met koopordaa voor die plaateen. Het JaadHksoh Verslag is dan eek in aUedwitagttnatfg en iooötiBl nTiniintaandat «ehjaVi k*» Taa de Hoord-AMaWaariloh* BtsatMmèeea oMtt«a«Man Oerttfloaten 8 pCt, Jlorida ^p(A. Naai Heiioeaaa waar 0(1 bet einde der*.-week gtooto vraag voor Engeleeh* rekeuteg, xoodat de laeDing 1881 liob niet Blinder daa 1»% pCt v*rbe1erd« en het ntonwe dtte % pot. koodon opkomen. t*»D d» fnld-ainerliaeiMehe Maatsaehulden wrhieven skh CctaaUsoen Maf nog al vraag pez«aMo ipCt. op geruohteo van barvatttag der eoupoDbetaung, wU geloovea echter dat m«a dit bsrioht «uo geheel ea M niet vertrouwen moet daa» uien dan wel meerdere uit voerige m«4ed«elhigm htd- mogen verwachten. Pt'ruanen warau in gedrukte stemming, vooral de « pOt, hratdng die 1/4 pCb achterlieten, de BpCt. leening eveoeena V« f«t lager. Aaaterdaittaehe 3^ pot. laening verminderde l pOi Tan ouzo InJnatrieoio waardoa was da grootste handel in A»nd. Havenatoombootd., in het begin tot 166 pCt. geaocht, werden dewlve op het einde, dor week tot atvoda verminderde prtyaen aangeboden en zelfs tot 116 pCi afgegovon soodat a«a, verlloa van 49 pCt. goduronde een S aar daucn vow dit fonds ia te vermvlden, de rede voor oze kulüaaakt aohtemlutang berust op de vorepreide geracbten dat do Haatscnappy over het afg^luopeu jaar geen dividend sou kunnen uitkccron ou self* tot «une uitKitiövan eene obligatio. loenlng, men sprak van v\jftigdni^eid golden, nra moeten overgaan, wat hiervan zij wu zuneti de vergaderioz dor aauileelhondera moeten af wachten, de IQD Dam?l'lautago l» evenwel reudu opge heven, daar duxe ly'n niut dan lüet kuHton geëxploiteerd wcrJ. Tut deio yr$» lijn ilu« do Aaudeeleu te duur to noemen, de Contramine WM daarin dan ook tamviyk de baas. In do owrige soorten ging zoor weinig om. A*nd. Nedorl. Bank vorbctonlen duur ecnigo vrmm O pCt., Aaud. StooniT. Nedurlanil, niedo V« i>Ct. aangenamer. Kolturü. lutei-n. Crotl. en Haudelflv«n>un. verbetei\lu 2 pCt. Euluniale Bank en *!'} jiaudbr. Nat, ilyp. Dunk l pCi. wUligar, de vcrige wjwUu met wuüiig of go«n variatie. Oost. Hongr. Bank vorflauwden '^ pCt. en -Kuiaiaeho P and brieven zelfs 4'.'^ pCt Culurado Certificaten l pCt. mlmlcr verhandeld on Cortf. Louis Bank Ij pCt. laser grnotcent. Naar Maxwoll waarden wu weder vraag zoodatAandueluu 31 j pOt. en lacomo Bond» dito lil^jvCt. opliepen. In onzo püorwugwaanloii ging mecle, uiut vuel um Aajid. Haarlem Zandvoort, 5 jift. Ublig. Huil. Uüoron Maats, en Aftud. HynSUaU vorbotordeïi l'; u j)Ct., lioitcl Wiizclaaudeelcn ''H pCt. aaiijjoimniur. daarontt-Kun verloren Aaud. Holl. Lfevrcn Muaia. pCt. Oblf(f. Uoxt*l Weacl l put. Turwyl Oblig, Viclur EmantiBl )/3 pCt. monteerden verlorcu Elisab. Oisrlu «venvonl. Wa». Wveiiuu Asud. S;s pCU beter doch S l>Ct. Oülig. dito s/4 pCt. zwakker. Ruiawcho »p'jurwejw«anlün over het algemeen sterk aoDgubuden, l pCt. Ilyp. Gr. ltiii*a. Ms.aj., Jelex Grioni, J«!*s Orel, Montch. S.vemn, M«i>kow Jaruüliiw, l'oti Tillia en Uiaachk \Viaaiua alJen l n 'i jjt't. lager. Verbetering van l'j a 1J4 pCt is to vernielden voor Aand. Gr. Maata., Ba'tische, Muokuu Kiuwk en Annd. Zuidw-istcr. In dj Amorikaanucho waarJoa kou de Htvinuiiug over liet aJfjciueen zeer güuslig gonuumd wurdea, dij vastero merUen uit Now-YotU oHtvauB'ea en ook at' en tou eeui);e koiipordora'vour die plaat» paf eenige nicorJuro leveudighuid. Ongeveer i pCt. vti-boterdeu Aftnd. Cliie. S!. Luuis, Now OrlvaoH, Clovel. Col. & C'iauinati; Incomo Buuda Uisumiri kwamen S pCt. op. Ei'iiu gruota nitzonderiug op de willige stemming voTiiidcu Luuia cu Xualiv. Aand. die Hodort do l.i.ituto notoeriug zelf» 2ÜpCt. auliturliewn, pCt. Oblig. Luuia ea Man Franaissu vormiudurJun (J pCt., Curtil'. Cairo, «t. Louis 4''2 pCt., tVrtit'. C'lov. Akrun-9 pCr. euDcnvor Rio Shares l'i pCt, la^or. Wat do laa'ate aan^nat, naar men verwacht zal er yeon dividend uitgekeerd v/orden, otu do ilaatacüai>py in stimt to Htellon aan nl liarc ^routo plannou gevolg to kunnen geven, on zullen er dnu in plaata daaii'uor Serip* wt>rduu afgugovcu, hutgocauijjeutl\jk toob op hetzelfde neerkomt. Vuor hst ovcrit'o varieerden do pryzon uiet bij/ouder veel en bleef do atoniiulnj,' nog «l vast. Van do Traoi-Sfaatacliappijen waren do Gooljchsn het meest gezocht en DjjCt. ivilliger, Ainstord.-Omnibua l'.'» en Z.-Btoomtram 'l pCt. aangenamer; Xoo:-d- en Zuid-lioll. Stoomtram vielen H.'n pCi. l'ivmia Loten wafon nog al guzuebt; Amstordamncho on Jtottcrdanisclio circa l pCt. bctor; Taleia vour Vulliavlijt l pCt. minder, Btnhlweuaonburg H(3 P<-'t. vaator; OostenrijUseho behalve 18C1 welke ii-ta raindi-r waren l/j pit. beter, l ISuHaigeho l a li'j pCt. lager j Serrisc'ho Opuieuir i pCt. minder en Tnrkacho een fractie laffer. Vau do diversen monteerden Voro. Anicrik. fondsen 3o Serie l put, in do overige sjorton giiiR niets om. Geld op prolongatie wan weder op hut cindo der wock goed a 5 pCt. to bokomou. Cairo Sbares werdea atooil- ? jt daloado pr^jzca a%cgevca en i 18 pCt. varbsii'le.d. ConfeJerés 17 & 18 gulden. Burgerlijke Siaud. Ondertronwd op 10 Maart 1882. Levio Blitz met l'.achaCl Aron». Louworent van Uo&mel uiet Eliaahctb van Teasèlon. Henrica» Johaune» Brinkman met Catharina bcurcun). Zachariaa Buitenkant met Haartje Fruitiuan. Frcedrich 'Wilhelm Eurmceatcr met C'lara M.-.ria JTomber. Pintor Antoniua Enbcrtus Couehéniet Para d'Anouna. HendricUB Drcat met Anna EliBübcth ehlntcr. Johannea Adrknua Dapuy uiet Adriana Louiza Hutte man. CUristofTol Hendrjk Trese met Alida Fanhont. Hibbu Heinrich Hess met Johaima EUzina Junstra. Job annea Curneiis vaa der Hovk mat Ilcurictta ter Masten. , Jouannca Wilhelm Holman met Maria Anna I.oniza Helsloot. ' ' ? Hendrik Hoi-stmanuhof met Johnnna Cstlinrina Seliert. Oerrit Kerner met Jolianna ChristinivlSrockhiiijzcn. Juatus Ifcndrikua Klarenbtek mot \Villemp,'o Utteu. Juhannou Hermaaus l'ietorn mut Anna \Vijnbi, rg. Louis Spanjaard mot 8uphio C'ohon. Alcxander LodoivijU Schappert met Gceina Johanna Geertrui Monter. '\Villcm Sitteloar met Anna Maria. Jongenecl Bernardua Maria mont met Maria Solter. Jluzes todel mot Wllhelmlna Karen. G er rit llarfcOB Btomps met Alida Geertia'tda van Karcl SVagenaar met Hendrika Ell»ab«th \Viil«nw. Klaaa do Witt mot Marritje TOB Dtt. Jacob Gulllaume Andenon mot Anna Maria Withclmfon Woddopolil. Cornelia Jocobua Post met Dirkje Wagter. Juhannea Adrianus Ockhttyzen met Albertjo N'eijenhnio. Joliannca Jacobus WilheJmua Kojiztr mot Trijntja Brouwer. Tergaderlngeu. . . AV8TEBDAH. 30 Kaart. Dninwatorlelding - Maatsohappi) van'den Helder., en het IBouirodiep. Natsgobouw. ar» aar. 91 JUart. Maatschappij voor lloel- en Broodfibrieken. Eensgezindheid- Wfr nor. . Il Maart. Xaatach. v. d. Werkenden Stand. Eens gezindheid. S.nnr. . ; 12 Haart. KaamL Tenaootsohap De Kleine Courant. Nutsgebonw. 101/s uur. 13 'Maart. Maatschappij Gemeente Credict. Eensgezindhsld. 121,'j uur. 32 Maart. Vereenniging Arehltoetora et AmldUa. Nat van 't Algemeen. 8 unr. 33 Xaarl Aaiaterdtnwcha Omniboa-JfaateohappH. Eenagazladhaid. 11 «tor. 33 Maart. Aauteidamseho WeateUJk Entrepot Eenigezindbeid. 33/4 nor. 34 Maart. Beedary dat diiJveade Droogdokken. Eenigezlndtwid. S Uur. 35 Maart. Borger Bouw-Maatecb. Eensgezind heid V/i mr. ?' 36 Kaari Internationale Tereealging tot verbetering van het lot der blinden. Odeon. 8 nor. 9S Maart Mederl. Harddravorij en Benveroeniging. rasnapolflky. 3 nor. 37 Maart Prins Alaxander JSUdttlng, Bennekom. Odéon. 8 nor. 80 Maart. Haven-BtoOmbootdimst Eensgezind heid. S uur. 80 Maart. Koninklijke Fabriek van Waskaarsen, Odeoa. II mr. 80 Kaart. 8nnurtt»Tabak-Maatsohappfl. Odéon, ib «v. S ApriL Sediai. Bonw-Maatsohapp». Zeug». ?iaihaid fllj, «u. 8 Aprü. NaamL TeaaooUohap «lUaevier." Kat van 't Algeaueo. 3Uj uur. « Aprt. AlkmaanohiifltoattaaitMMak, X»Df ? *wil. Dbr*w«hta*he *. & BOM*. s «ur. > 's-OBATENHAaB. M Maart NaanL TemMMaiehap de OovtMU M* T*?VtoMl, fatkatntat U. Uyb «ar. DIM JISLDB». '? M Maar» Tlasfthart|-Maaaaahap>« JfepttanWV BH» to«wk V/t wu. 48 Maart. - Xederl. Maataoas.pptf IX Roarthe* tot altoefeaing van seevisaohert), geveailgd t» tlaaxdingeav »rlteoh«. - 131^ uur. 37 Maart. Nederl. Taraeaigina; tot Bescherming va» Diëten afd. BotUrdam. Notariabttia. ft oor. TTLBUBG. l April. Noord-BrabanUchs BtoomtraouMgrlaaatseh. Boronxaal Marinua. 3 uur. WAOE.NIMGÏN. 33 Haart. Ka»ml. Vonnootaehap .Wagealngaohe Berg." De Wereld. 7 uur. Veilingen. Amsterdam, Maandag 30 Maart 1883, dea voonnlddaga ton tien ure ptocioa, in »Prs*oatl" , 34 Erven of Doawtorrolnen, Vondelstraat. \ teo 13 nre. Een Heerenhnis, Amitolveao. Eun Buuwgixind, uaaat voorgaaad Schoolstraat, Acht Bouwtvrroinon, Naasmik*d«. Viur Buu^rtcrreinen, aan du Iu Httga do Groot- on hoek van OldenbarnovcldttiFtraton. Twoe Bouwterreinen, Xasaaukade. 13 Woon- en Winkelhuizen, Wagonaarstraat 89, 87, 85, 88, 81, 70, 41, 3», 37, 33, 31, 20, 27, 25 en 23. Een Kuopmanahni*', Mingel 447. Een Hui», Utrevbtaoliedwanwtraat 110, Twoe Huizon Kluitto Wittouburgoratraat 83 ea Bi' Een Huis ala v,. ven 110, Eau VuHtulmin, Overtoom C4. Twoe Hiuïrti, Ovrard Donatraat 88 on 38. Vier Huizon Nicuwor-Anmtel. Een Hui*, W.tttnvmafrint'er. Eon Winkclliiiia. Eersto Dlbumdwarsatraat 5. Een Winkolhuix, Sint Jul)obdwnnu*titiat J. Eon \Yomilmi», lo Lnoijurdw.iraatraat 15. Een Winkollmi», ralmytraat 52. Een Winkelhuia Kalroralraat 57. Een AVuouhuin, Hpnistraat lul. Twee Honwterroiiren, Stailhoudorekade. 'l'woo Heervnhuizen, Htationsgtraat 2Td en 37e. Een Hui*, Knarto Ilijlsteeg, 5. Een Hui», Zeedijk 5li, In het lokaal do Brakko Orond", dea voormiddag» 'ten 101.3 uro precies. Tweo Eosronhofjteden, Oud-Vall>envoonsehpnwog. EJII raWiuis, Lijulaaasgraulit 217. Iu l'elllnir Perceeleo» 27 afaarb. 7 Erven of Boitwtorreinoji, Kurto Bleckcrspad. Eon Wlnkolhnls, Prins n'.>ndrikkado CO Een Winkclhuis, Mnrinlairsgracht 11. Eon Heorcnhuis, Wealeiiido . Ecu WüikeUmia, Kerkstraat 218. Een Vi'iD'.iolhuis, l'rinseüliofstec'g 4.' Ec>u WinkelliuiH, Derdo Leliedwaraatraat 4. ]"::n Huid, LinJon.stiaat 11. Een Iluin, GoiiJsblocmstmnt 12. Een Winkolhuis, Goiidsblcumitraat 43, Eon Winkellmi», 1'nlmatrsat 77. Een Wiukelhui», Witlen»traat 19. Een Iluis, Wctoringschaim 155. Een Winkclhui», udu Ltiliuatraat 4. Tweo Winkelhuizeii, JJieuwe pieyolatraat 34 en 30. Ec-u Woonhuis, Nieuwe, SpiegeUtraat 40 Eon Winkcllmia, rrü-.ücnsracht 807. Eea Hui», Bocrharonetraat 1. Vieïluizon, Saxeuburgcrstraat 19, 21, 23 en 25. Eon Muis, Haarlemmerdijk 18U. Eon Huis, O. Z. Voorburgwal 208. Eon Huis. Itozeiigraeht 17. Eun Eoiipinanshuia, Kromme Waal 27. Eon Winiiülhuia, Ie Egelautiendwaraitra&t 13. Een Huis, Saenredamstraat 25. Tivos Huizen, Oudo Looijoratraat 29. Een Hui», Heorengracht SH7. Eon Wlnkolhnis, Knlvenitvftttt 214, 12 Bouwterreinen Middenweg. Etm Huis, Amvtelvueiikuliénwog. 8 Erven of Botiwt«i>reinon, \V«esporraart Eon lluis, Korküiraott 71. Ecu Hui», Nieuwe PrinBOBgraeht 01. Eun WinkclhTjis, Utroclitachostraat 131. f JE II IJ II R OnJor do rabrlok TE UUUR wprdoa gritla opgaaomoa vouingcn, kamera enz. welküvóór Vi-ydig ecu uur op gegeven zün,. mot Tcrmclding van Btand, Lokaliteit, Huurprijs en nnnneer to nanyairden. Opgaven hluruan niet Toldo«nde kunnen niet gepli&tut worden, Bij verhuring wordt men beloofd verzocht daarvan direct kennut to geren aiu kot DuieAüTau dit blad, Kulun 2. 148, Gostoff. Voorkamer mut Aluoaf, .f 1.3 p. m, l April. jfütttel. 103. LooJs, f700 p. j. l Mei. 107t luMAa, f1500 p. j. Torston'l of l Mei. 107. Lokanl, f'JUÜp. J. Tei-stona f l Mei. 100. UuvBulmis. f 11UO p. j. l Hei. 115. CiOd'.oü'. Zy- on Biunonlianur, f35 p. m. Targtond. MIt:t>i-inrri-aat, 14. Oostüff. Voor- on Slaapkamer, f20 p. m. Terstond. fJitinen ftwnlammerttraat* 10. JI«i«, f 1100 p. j. TtTstond. 23. (icatoff. Kamer, i' IS n f 14 p. m. Terstond mm, 81. Huin, O Kamer». flUUO p. j. l Mei. Bloemgracht. 17. Hui» mot Toin, f 100 p. i. l Mei. 83. 3o XtoTpuhui», 4 Kamur» 0112., f 2;0 p. j, l Mol. 101). Ocm. Knmcr, f 15 p. in. l April. liü, 'l 7ö!Jüra mui VL'Jriut', f'&$ P- j. l Hol, 130, 2 Zoldert), to Etitgo, f70 p. j. Tomtond. 17. IIüU met 6üu»torr«4u, f 550 p. ]. Tent. 13-21. Uuvetih., 3 kam. oiiz. f800, fïSO, f 225 p. J. Tent. 'IS. BovoüU., Ie Et., U Kam., Aio. onz., f 300 p. J. Torst. !29. Bniu en Tuin, 2 K4m., Aio. ODI., 1 350 p. J. Tent. 33. 2 G«stüff. Toork. 2n Etayo, f 20 p. m. Teratond. f75. 2 Boventinlzon, 3 Kamen enz., f230 p.], Tent. 173. Uovcnhiiie, 2 Kanion enz., f200 p. ji 'i'ent. . 28. Gom. Kamer met Alcoof, f35 p. m. Tentond. 30. 3 Gtem. Kunen, Ie Etage, f 60 p. m. Tantood. 82. Kantoor, f 100.?p. j, Terstond. . . . Zolder, f140.?p. j. 98. Kantoorlokul, f25 p, m. Tentond. ?100. flem. Yoorkimer, l» Ettgo, f 23 p. m. Tentond. Datttel Stalpertrtremt. 6. O«m, Voorkamer met Alcoof, f 16 p. m. Terstond. 48. Voorkamer mot Alcoof, f 15 p. m. l April of vroeger. Driel[OHi*aemtt*mmt, 15. Huis, S Kamen ens., f850 p. j, l Mol. 11. Ie Bovenhuls, 2 Kamen, f250 p. j. Tentond. ' 2o Boveoh., 2 Kamen enz., f 240 p J. l Mei of vroeger. 21. Bul*, 1 400 p. j. l Hoi. 112. 9 Qem, Kanten en snito, f 80 p. «. Terstond. 184. Gem. Kamer, f 2.80 p. w. Tentond. 181 QeitoflE. Kamer, f 2 p. w. Tmtcmd. Frttmr amltttroal. IS. Gem. Kamer jn«i Alcoof, (16 p. m. Tontond. Gem. Kamer met Blupkamer, f 12 p. m. Tentond. 13, 9 Zolden, f 100 p. J. T«ntona. 28. Ctatoff. BoTenhuii, 3e Etage, f 83 p. m. Tentond. 37. H«to. 8 Kamen en*., f 7M, p. J. l Mei of I Jont Bovenhtü», 8 Kamen enz,, f 600 p. J. lUeloflJonL Bovtalmia, B Kamen «DB., f 460 p, J. IMelofl JauL 61. Oem. Zo- en Binnenkamer, f400 p. J. Tentond. ' . 28. Gestoft*. Kimer mat Slaapt, la Ei, f 18 p. m. Tent Gover* JPVfM«*«frer«f . 9d. leBovenh. Voork.,2 Ale,K«nk.«ni, fSJOp.w. Tsi 9d, 10 Bovonh. Achterk., 3 Aio., Kflnk, enz., f 8.20 p.w. Tit. 9d. 3«Bovenh. Toork., 2 AlcwKtok. enx., f 8.80 p. w. Tit. Bd. 2* Bovenh. AehVwk, l Al*., Kat*. nl?f8.?p.w. Tit. 8i Se Bovenb. Achtert, 3 Aio., Kenk. ene., f3.80 p.w. Tit. ««, i, Bovenh., 3 Kamers en*. tSCOji.'i. Tentond. ? Kamer ta^JÜOoot, 190 p. «... ' ^ . W. ff SoT<m«?iTTam., t ATe. «ns, f JT8 p. ?].' Tn*.t 8e Bovenh., 2 Sam_ l Aio. enn., 1100 p. ' 'i>r >'. 181 en 133. SMdeiwt* Bewaaniaem, f S p.w, TV,MU .... na* Keek f 90 p. m. T.?-.».,...' 106. Kamer-met Koet, f 40 p. m. Terstond. 11. 3e Bovenhala, f300.?p. j. Teratond. Se Bovenhnis, l Kan., Aio. «s, £180 p. ?. n. Hals met Tam, f «M p. J. l Mei. , 18. ie Boveahaie, 4 Kamera aas, U«0 p. j. , '< . 88. Kantoor!, mat lessenaar en krakken, f300 ?MS. Oem. Kamer me»Kost. f «B tot f »S p. m. l Mmojlf JK«eI]|*. t7. Snia «n Tuin, 4 Kamer» eoa?f37» p. f. » 8J-IL Teïiwln met Loodaen, 11000 p. j. Tem 1. 0em. Kamer, f40 p. m. Teratond. 80. aaetoff. Zit- an 81»*pk*m»r, f 18 p. m. . -. Jmeol* van r-rnnffrrtrmmi 30. dam. Voorkamer mat Blaapplaata, fJ.SO v i' u; 40. Oeitofl*. Kamer, f 80 p. m. Tentond. 141. Gem. Zit- en BUapkamer, f30 p. m. TI 499. Oem. Kamer met Koet, f 6» p. m. Tent . Bil. Humor mefAlooof, f30 p. m. Tentond l Kamera met Alcoof, f40 p. m. Tersto. 557. Hui» en Tuin, f 900 p. ). Tentond. ~ 78. Vrij Bovenh. 5 Kam. enz., KG5Q p. J. lo M .101. ffcstoff. Kamer, f 12 p. m. Tentoml. 29» la Boveohnia, 3 K«men eni., f 200 p. < 10. Geetoff. Voor- en 3U»pkam»r, f S p. m. ' \y: ''. KvoMvin» IVeral. 30. entoff. Kamar en Alooof, la Et., f35 J u. '\\-ctt, 138. Geetoff. Voorkamer mot Alooof en Kost, l \\-\ '??'?>; Ongennnimvrt. Iïui», (l Kamera enz., fOOOp. lvr. >i t l dito, Vrij Bovenhain, 6 Kamen om., f SSi i. .?-. ?. l dito, lo BovurOnüa, 4 Kamen enz., f400 ? Tk .123. Werkplaats, f 2SO p. j. l Hei. 86. 3 Kamen, Ie EfcxgH. f 800 p. J. Tentend, Lokaal, f300 a f400 p. j. Tentond, 73. 3 Ongein. Voorkamer» mot Alcoof, f500 AO, Gem. Kamer met Kont, f4S p. m. Tcrato. 89. Gestoft Kamer mot Alcoot Ie Etage, f 25 p 18. la BovenhniB, B Kamen ent., f275. p. ' " ?' 10. 2a Bovcnhuii, 5 Kamen enz., f250. p. ' 18. 2e liovsiihuis, 5 Kamen enz., f250.?p. 20. lo lioveiihuii, 5 Kamen enz., f 300.?p. > ' '., , 2o Bovcnhuis, 5 Kamera enz., f275. p. i ? 95. Hni», 4 Kamera enz., f 30 p. m. l Mei. 110. Geatuff. Zijkamer, f 12 p. m. Terstond. S. Huis, 3 Kamen enz., f375 p. j. Tentont M. <f, tfojtfrrtrttat. 5. 6 om. Achtorkamer, f 12 p. m. Tentond. 6. Unis. 8 Kamers onz., f750.?p. J. Tent ».: Vrij Bovonhuis, 7 Kamen enz., f550. : . , 9. 2o Bovenh., S Kam., 2 aiooven enz., f325, 10. Hui», 5 Kamen enz., f450, «p. J. TontoiK 75. Hni», 4 Kamen enz., f450. p. j. Tor»'nod a Bovouh. 4 Kamen enz., f 800 p. j. Te 74. 2 Bovenb. 4 K*m«» oat., f 300 p. }. Te '. 70. 2 Gou. Kamers, f -100 p. J. l Hei 18. GostoiT. ITumer mot Aleoof, f20 p. m, T*;->. 18P. Geatoff. Bovcnhuia, l 00 p. m. l Mei. 109. Gom. Achterkamer, f 20 p. m. Tentond. 229. Gem. Kamer .niet Alkoof, f 30 p. m. Tont Gem. Knmtr, f20 p, mi Terakmil. 139. Gestoft Voor- en Slaapk., f 30 p. m. 15 Haar:-: 30. Boveabois, f325 70. Huis met " 151. Gestoft Voo , f325 p.'j. l Met. Tuin, f 410 p. j. l Mei. oork&mer, f U.50 p. w. T< l. Hu!», f!07S p. J. Terstond. Frtn* f «gracht. l Mei. 44. Oogem. Achterkamer, f Iu p. m. Terstond 115. Vry Bovenhnia. 3 Kamen enz., f 800 p. J. JV.Z. 3G. 2 Gem. Kamera oa Suite, f45 p. m. l Ap79. Geatuff. Kamer mot Kost, f 40 * f45 p. m 8, 2 Gestoff. Kamer, Ie Etage, f50 p. m. Te 232. lüintoorloknlen, f 350 tot f 800 p. J. To»t ? O. X. aVowAwrawar. 155. 2 Gom. Knmerii en Suito, lo Etage, f 45 p. . 321. Gostoff. Hlaapïtmer, f 8 p. m. Terstond.; 328. a Geatoff. Kamen, f 30 p. m. l April. f. C. aioaftttramt. 30. Gem. Salon mot Alcoof, Parterre f 20 p. m 37. 2 Kamers en Suito, Ie Etago, f 40 p. m. l B2. Onsem. Ie Etage, f 450 p.]., frij vanbolaiti 131. Gem. Zit- en Slaapkamer, f35 i f40 'p, n Fietfi- namfngttrmat. 72. Bovenhnis, f 3.30 p. w. Teratond. Bovenhuis, f8.25 p. w. Terstond. 70. Bovenhni», f2.90 p. w. Terstond! M*lat»tagt> SfuUcrgracht. Montefluro Park. Ums. 2 Kamen enz., f 22.50 p. . 192. Winkollml», fGOO,?p. j. l MeL 3^7. Coui. Knmcr met Koat, f50 p. m. l Aprif, 74H. Voorkamer met Aleoof, lo Etago, f 18 p. m 801). Gem. Kamer, f 12 p. m., met Kost f 35 p, a. Frlntenttramt. 9. Gem. Kamer, f 15 p. m. Teratond. 16. K»ntoorlukalen, f300 tot f800 p. jvTenton 120. uvunhuiu, 3 Camera enz., f 30!) p, j. Tersk . ' 15. Gesteff. Voork. met Koflt, f30 p. m1 l April 42. GustófT. Voorkaranr mot Alcout; f20 p. m. 3 4'J. Zijkamer mnt Alcoof, f28 p. m. Teratond. Ti. Cieatoff. Voorkamer met Alcoof, f 40 p. m. 1 09. Huis met Tuiii, 3 Kamen enz, f 500 p, j. l il Stettttraat. 4. Gen»; Voorkant? mot AlCOof) f 20 p, m, «» s, Mteg*Her*a''*crtf'' " 'v- '-'? 22. Gem. Kamer, f 18 p. m. l April» v... ., : ftaktn. ' 110. 3 Ongom. Kamera met Alcoof, f 30 p. m. Tent. ttomolentteeg. 6, Gestoff, Voor- en Slaapk., lo Et?f 20 p: m. Tent. 'fw 102. Ondante Bovenh. 4 Kamen enx. f400 p, ]. Tent. 164. la Bovenhnli, f 0.50 p. w. Terstond. , 45. Gestoff. Voorkamer met AJoooC, f 14 p. m. Terstond. 60c. Gem. Toork. mot Aio., 2o Etage, f 14 p. ui. Temt, Sftrphati*tromt* 76. Bovenhnis, 4 Kamen enz., f 800 p. j. l Mol, 137. Bovenhnis, f750 p, ]. Tentond. 83. Gem, Voorkamer, f 15 p. m. l April. 83. Voodümer, 2e Etage, f 15 p. m. l April. 164. 2 Gestoff. Kamen, la Etage, f 60 p. m. l Mot Gastoff. Voorkamer, 3« Etage, f 13 p. m. Terstond, 500. Bovenliuls, f 1000 p. j. l Mei. ' 30, la Bovenhuls, f 19 p. m. Tentond. 20». 2e Bovenh., 3 Kamen enz., f 17.50 p. m. l Hol. 30. 3 Zolden, f230 an f 170 p. j. l Hei. 72. Geit Voork., Zfjk. an Aio., lo Et., f 30 a f 40 p. m. Tent. 357. Gem. Voorkamer met kost, f 40 'p. m. Terstond, 806. Gem. Slaapkamer, f 12 p. m. Tontond. ata4h*»**r*1taA«:. 416. Vrij Bovenbuia, 4 Kamen enz., f550.?p. J. l Hol. 51J, Buis, f800 p. J. Tentond. 7. Hois. f1700 p. i. Tentond 64. 0«m. Kamtr. f,18 p. m. l ApriL 99. Gem. Kam. mat Aio. en, Kamertje.' f85 p. m. Toni Vrnm nm«rl«*tramt. 2. Hals en Tnia, 10 Kamen eaz., f 1500.?p. J. l )C«i. 7. G*m. Voor- en Slaapkamer, lo Etage, f 40 p. m. Tent. 7. Oem. Voor- en Blaapk., Sa Etajo f 30 i .iv Tti-t. 54, Oen. Zit- en Slaapkamer, f27.50 p. m 86. Geatoft Kamer mat Alooof, Ie Kt,, f 10 / 184. 2e Etage, f 8.20 p. w, Tentond. 86. Bnis, f600 p. j. l Mei. Bovenhnis, f 4 p. w. l Hei. 120. AchUrhnts, f700 p. j. Tentond. 1601 Kautooriok, ie It. f34 p. m. Ten\ 163. Ie Boveohuia. f400 p. J. l Hei. 176. Fakkalder, f 1W p. J. Tentond. UO. Vrij BoreaUtti», f600 p. J. Tentdnd. '?enchgnt iederen Zondagochtend. Uitgeven: ELLEJIMAN, U A EMS ft C*. Kantoor: Roktn 2. I K H O O D: KM OÜDK KWÏ8TDB HIEUW GEWORDEN. NATIOIULS DANEBAABHBID. STAATKUNDIG OVBBZIOUT. 1X.LEKLEL OEMEEMTEZAEBN: Een Verrae»tog. Amatela Maagd ala Eoopvronw. De Blootmartmaatsehaprtj .Inaalinde." W deMaa»atad, uit de Hoiatad. Uit Groningen. KUNST: Erna» Foaaart, door 7, van der Ooea. Een Jubileum en een afscheid, door H. T. P. Geschilderde Gobelins, door Alb. Th. LETTERKUNDE: De Nodcrlandsohe taal ea het Belgiaeh EUaataoodarwya, door Jaapw Jae> pare. MIUTAIUB ZAKBS: Icta orer de KadarkwesUa, door W. Z. fe«overaiehtlr60HAAKPBOBI,BBM. FEUHiETOM: Twee Contrasten, door JoltanOram,!. MatnrkmwHva KededeeUngen. AUC.EBLXI. OTEBZIOBC TAN DB KVFBKTBNMABKT. Amerlkaanaobo spoorwegen, door J. v. d. Borg. Veilingen, Burgel^ke ataad. Correapondetttle. Vergaderingen. ADVBBTESTIEü: Sahouwburgoo, on*. £en oude kwestie nieuw geworden. Vdór drie weken schreven wij. naor aanteidiag van de verplaatsing der grooie stooraboolen der N. A. S. K. van Rotterdam naar 'ier, een artikel, waario wij betoogden, dat zoowel dit feit, als de beschouwingen dei; V. Jtott. Ct. bewezen, dat de kwestie vau «et R(Jovaarl -kanaal op nieuw «an de orde noest komen. iiet adres van de Kamer van Koophandtl e Rotterdam, thans verschenen, is een nog veel prachtiger bleidooi vooi' een rechutreeksch janaal van bier naar den Rlja, dan men tot m toe beeft vernomen. In dat adres wordt bij herhaling met klem verklaard, dat Rotterdam boven Amsterdam, \ntwerpen en Vliasingen bevoorrecht is door Mjn weg naar Duitschland. Al moet men 800 a f 1500 lichterloonen te Rotterdam belalen, dan is de haven nog verkiezel ijk boven de anderen; i alleen omdat Rotterdam den Ryn achter eith Ace/t tan hei coneurreeren met Antwerpen, DA.TEEIFDB Kiveiw* ASDEHE PLAArS IN OKS LAJIO, OUD AT DIE AKÜERE 'LAATSBN VOOR HET VBItVOKK MAA.U nUITSCHU NIET BBTBR LIOOBN DAK AHTWKBPEN, ANTWKRPES GOEDKOOPEE ZBEVEACHTES B DAN ONZE HoLLANDSCHE HAVENS." Duidelijker zün de Ileeren Klerck v. d. Dutten, Koelt, Basten e. a. nooit weerspro ken, en dat door autoriteiten, wier kennis van handelszaken en scheepvaartbehoeften wel door niemand hunner gewraakt zal worden. B Het baat niet, of men eene goede zeehaven maakt op eene plaats, alt het vervoer van eene andere naar het binnenland beter is. (Bij deze zinsnede zal wel aan de trage ontwikkeling van Vliffin^tm als zeehaven moeten worden gedacht). Alleen .naar beide te , samen het Icit sijn, ttaarJieen verlegt zich de handel en alleen -daar is op den dwir concurrentie met tien vreemde 'mogelijk.- Het is dtis e>-nisecr noodlff. voor Rotterdam, dat het <YM goeden tt'tft naar set, krijgt ah het voor Ajnstetdam tio'idiff is, een ? (jonden weff naai' den Rijn te 'krijgen. Op dit oogeiMik is de Rijn de open rimr, door niets te ecetiaren uat het vervoer. tiuar h -t. binnenland betreft en voor dat verviirr (den grooten transito-handcl) kan alleen Jto'l,r.!a'il den ttrljtl niet -Antwerpen volM. a. w. dus: wilt gij den handel uit NederIniid naar Antwerpen verjagen, onthoud Hot(urdanvzfjn waterweg,' die misschien nog Ie redden is, en geef Amsterdam een kanaal nuar de Merwcde in plaats van naar den dijn. top dit oo'jenblik,- zoo schrijft de Kotter» diimschéKamer zeer juist, is de Illjn door nieis te evenaren." Wordt echter de kortste weg naar den Bovcnrijn gegraven, dan zal dat niet meer hol gevu! zijn. Itoèkscn van Rijnschepen zullen even spuedip; uit Amsterdam naar Lobilh worden i;cslee|t. als t*inns vnn l\oltordom af geschied!; liut irs-jukt kan zelfs iets korler zijn, in elk RevaJ wordt het verschil al bijzonder' gering. Ijcslaat 'er' dan naast zulk een Hljnkanaal een vi'i beierde Knulsclie vaari voor de binnenJandsclio schippcrij en een voldoend kanaal van Amsterdam uuur Rotterdam, > dan zal Ainstcid.'im, de groote nederlandschc zeelüiven zijn, die voor Antwerpen niet de vin;,' bcliocft te stNjken. In welk la^d. be halve ons dierbaar vaderland, zou men jaren tinodiV hebben om zulk een eenvoudige Uüjrheid ingang te doen vinden? Zoo spreekt dus op dit oogenblik niet alleen Amsterdam, maar Amsterdam en Rul» lurdatn heide, met a. w. bijna cfc geheelt ' edcH '?' WK ? groothandel : een zeehaven zonder goede binnenwateren, kan niet met Atitwerpen konkurrccren. De bette verbinilinnen met het buitenland, oostwaarts en ''.ni.lwiiaris, zijn onmisbaar, wil Nederland's óooc uil nemende zeehaven voor groote schepen an haar bestemming beantwoorden* Zou Jbr. Klerck het nu geloovon? Jhr. Klerck heeft gedwaald oi zich laten misleiden. Een groot deel dei* Volksvertegen woordiging evenzeer. Doch van afgevaardig den U het niet (e vergen, dat tij over elke zaak een welgegronde eigen overtuiging be zitten. Iets andera ia dat mei dea Minister. De geheele nederiandsche Handel roept den Uiuister van Handel en Nyverheid toe: Uwe denkbeelden over de konkurrentie van Am sterdam en Antwerpen, bty de verdediging van uw wetsontwerp tot het verbeteren van de Koulsche vaart, waren dwaasheden. Zoo spra ken het Rljnvaartkomité, de amsterdamsche kooplieden, de amslerdamsche gemeenteraad verleden jaar, zoo spreken de N. Rott. Ct. en de rolterdamsche Kamer van Koophandel, thans, en gij zult den moed hebben, tegen de overtuiging van alle deskundigen in, Neder lands Handel op spel ie zetten, om Uw wil door te voeren? Misschien bezit do minister die soort van standvastigheid, die van geen wijken weet, al voert zy het vaderland ten verderve, doch de natie zal niet met hem meegaan. Nu opnieuw duidelijk werd uitgesproken, zelfs door Amsterdams mededingers, dat bet beste kanaal bet eenige is wat Nederlands Han del voor vernietiging behoeden kan, zal de aanneming van hel ontwerp betredende hel Merwede kanaal niet het laatste woord zijn, dat het Parlement ia deze kwestie heeft ge sproken. Mogen wij van Jhr, Klerck verwachten, dat hij zelf zich genoopt zal zien zijn por tefeuille prijs te geven, nu zijne door den geheeleu Handel erkende kortzichtigheid hem tot het besef moet gebracht hebben, hoezeer hij als mini-ter van Handel ee:t gevaar voor Nederlands Handel moet heeLefl1? Wij weten hel niet; maar dat een recht' vaardige zaak regeeren zal, vertrouwen wij. Het rijn vaart-komité, de Kaïrier van Koophan del, de Vöveeniging voor Handel en Nijverheid, Burgerplicht eu zoovele andere lichamen, als M) deo bloei.«? Han^^MyHrtM- ~ temiw van 's lands welvaart, belang bel zullen niet kunnen blijven zwijgen, en in hel parlement zal ongetwijfeld de eisch wor den uitgesproken, eerst het zekere, dan het twijfelachtige. Het zekere: de voorziening in Amsterdams behoefte aan een kanaal naar den Rijn; het twijfelachtige, misschien bereikbare: de Rotterdarnjche waterweg. De Handel, niet de rolterdamsche, niet de amsterdamsche, maar Nederlands Handel zal vragen: Stel ons in staat langs U en Maas de nieuwe met de oude wereld te verbinden. Wij hebben ge noeg van de verzwakkende tweedracht. De tegenspoed heeft ons vereenigd: als n man vragen Noord en Zuid, om recht. Nationale Ilaiikliaarlicld. Uut is ruim vtff en twiijtu; jaar geleden dat de Assiitunt-Kesideut vnn Luli:ik, 1£. Douwes Dekker, ijn ontslag nuiu uit '»l:ind< dienst, om du belan gen dur verdrukte bevolkiug van Insuliudo ta kunne» voorstaan. Eene poedo inuatBch;tpp.;lyk) betrekking, h-t vooruitzicht op ceiio suhittiTvailu loopbaan, bracht liij ten off ui- -Min KÜ" t'evoel vnor recht. ' Xoudur l'ovtuin, zuiulw t.-uii i;'"!T bij eene onzekere toekomst te^oaio-jit. Do.i-/. iu nlewitrkiilg, luwli büiusting wilde hij luixlepüclit i£ xyu tuiu 'wonl>c«t'uur. -Kn, dat er w;uilicsta:ir b'^tond, ~du tegcinvoordigtf tocjtaud vnn Ijtikilc, ontvolkt, door li'Jiigersiiond en kourtscpid miie, buu-ijst. het upuieuw. Gij weet hoe do outalugüji A.s isteiit-liesident, noxlut zyue poyiiigen oia zuuJer opcnbnachcia vüibc'iriiitf t« verki'ygun vruchteloos w.nco geblekon, als Miiltaruij uen boro.:p Uccd op do natie, \\oa- zyn r,Max liavehur" vuur 22 jiiar eeno ril ling deed gaan door den landt?. Wie vuur bent bad zóó vciprókea, zoo ki-aclitiR en overtuigend do belnu^u bepleit vau de 30 niillJojii bewiiiioia der KedeilnudkcUo lloloni aan den ovenanrV . Itccds door dut boek zou do schrijtor zïch aan spraak hebben verworven op de diinkbaiirlieid von uus volk. Maar by, wien^ ziel niet lydzaain is onder onwaarheid eu onrecht, kau niet volst «au niet n proU-ot. Onvermoeid is Mnltatnli" opgetreden wanr xyu plicht ucin riu<i. M't opon vizier bestreed bij vooroordeel on bekrompeuheiJ, waai' bij diw meende to ontinootoii. ICec-r op keer beproefde hu ia zijno verteógsn o»er nVruen Arbeid" den goeden won *°. wywui aau du beutuurderj van Ncdarlaatlach Indiü. Mut vlymoudc scherpte stelde bg de »lech?e eleaienUm van on* volk iu Droogttonprl, Krvppelman «n d Kopperlith's teu toon. Ba/Jelin^ trnchtte h\j t o geven, on nieuw leven te wekken door het zaad, sontr -Ideüu" te zaaien. Mot hoc menige njueevoclde «ohetB, hoe menig verheven dichtwerk heeft hif $nze IvUerkunJe verrqktt Ki-aelitig wu dan ook de invloed, in verwliillemle richting door hetn uitgeoefend. Overal drong ZQtte stem door. Maar tocb, in *yo«n strh'd stond lig veekl olloeu. Te weinig ouenlijkebiyken van erkennioB en waardeeriug vielen hetn tegen over veel miskenning ten deel. Laat dat van nn af anders zün. Laat eene ctaad van nationale dankbaarheid den levensavond van MulUluli" verhelderen. Tot dat doel komen wjj uwe medewerking vragen. Allen dia achting ge voelen voor Havelaar * pogen, die .MultatofT huldigen ?>!? den Toontanüei- Tan getsstesvqjbeid, of dankbaar den dichter gedenken, noodigen w« uit daarvan W|jk to geien. ZONDAG 26 MAART* Wij meeuen dat dit g«nlaieJen mort metter daad door net büewnhröfMi vtt ?» JumtutL Hem, dia door zyn onieug a*ldelQk« middelen prijs g»f, willen wfl althans ah opoffering, tooveel uog mogeljjk i*, vergoeden. Wüwillen kern in staat fteUen tot bet eiuda toe «onder geldeUjfce zorgen «teen levensstrijd ie strjjden: hem bewaren voor d» gedachte, bun <Öe Utf lief been, onverzorgd te laUn, Omtrent den daartoe te Meuten vorm behou den wij ou «ene nadere bwüesiM voor, soodra bet bedrag der bijeengebrachte geiden ou* Imkvad zal ijjn. Elk van ons is bereid ow« bedragen in ont vangst te nemen. Uwe namen tullen ia een, den Heer Douwes Dekker, aan to bieden album, verenigd worden. A. A. Boeker Overboek, P. A. U. Boele van Heiubroek, . Bisschop, H. J. Bouberg Wilton, C. J* IL van den Broek, J. A, van den Broek, P. M. Bo», Dr. H. Hrongersnm, Dr. Vitni liroiasuiA, ? " " ? ^ ' " Douw«n ekL.Funko. de Graaf, A. J. Le GrneVDr. J. U. do aae, Mr. J. N. van Hall, Dr. A. il. Hartog Hejf van Zonteveeit, D. Haspels, J. M. UaspeU. Mr. W. Heineken, B. H. alclt, flünriquee do Caitro, Holda, Dr. A. II. liraëli, J. IintËte, K. J. A. Kallenberg van deo Bosch, A. & Kok, J. de K«o, Dr. D. J. Korteweg, DwiiSl de Lange, L. Leopold, A. C. Lotfeit, Dr. Luchtmans, D. K. Haasublr, Juatus van Maurik Jr., IL W. Mesdnjf. R. A. de Moncby, A. Morin, Martina* Npuff, G. Oostiug, Willem A. Paap, M. T. U. Parafeer, Dr. A. PSrson, U. L. F. Post, J. G. Uobbora, J. A. Itoessingh tan Iterton, S. F. W. Koord* van Kyainga, H. W. van Rp6s«m, Th. Sanders, F. G. van Scbormbeek, J. Schippers, F. Smit Kleine, G. H. ran Soett Dr. B. J. Stok vis, H. G. Torsteer, P. A. Tiofe, G. Vatette, J. VergJwya, \V. J. Vorvloet, Jan C, do Vos, Mr. C. Vusnwer, Mr. A. D. de Vrie* Ar, Mva. M. J. de Witt Hamer. H. C. de Wulff, J. ZOrcher. Abonnement per S/m / 1.?. fr. p. p. / 1.15. Afzond. Nummers aan de Kiosken rejrkrggbaar h » 0.10. AUvertentiënvan.1?6 regels/1.?iedere ngpliaecr » 0.15. l'. KL. Bot, Ur. . Hrongersnm, ut. Yiuii a A. CoUard, Dr. W. Dooteuboa, E. Doo« ker, Dr. J. Ensing, A. N. J. FabiuA, G. L F. van d« Goe*. A. Gorter, D. A. J. B. < De Middctburgsrhc Courant sobreef naar aanleidjab; dezer circulaire het volgende: Niet iudtire volsin, welke in dat atuk voorkomt, \vurdt door ons onderschreven. Het is echter onnoodig danrover iu beschouwingen te treden, dewyl zeen verschil in liet oordeel over HulUUuha veelzijdig en veelbewogen leren en werken voor opa van invloed is op de hoofiUaak, waar het hier op aankomt. Die hoofdzaak is dat, naar ooate overtuig ng, een groot deel van bet Nederlandsche volk aan Multatnli een plicht der dankbaarheid te ver vullen beeft. , Aan zttu. beaef va* ptiebt Ti»»<t 4e assistent-, resident Donwes Dekker voor i; 'juten a|a belas** ten offer gebracht. Xa deze in onze zelïeachtige en berekenende wereld, zeldzaam voorkokende daad van «edelijken moed, heeft Multatuh door de kracht van ngii genie 011 door onvernioeidsn, afmatteuden arbeid aan eene reeks van werken het leren geschonken, welke tot het schoonste en bonpronkeljjkBte behooren wat de tfederlandsche letterkunde ooit beeft voortgebracht Een dichter ea denker, die aldus arbeidt, be wijst diëtisten aan zjjnts nationaliteit, welke niet mot ondank mogen vergolden Vorden. In Ne derland geeft echter du letterkunde aan ben, die haar al« vak beoefenen, miuwolyks een middel van bestaan, veel minder eene belooning, ge venredigd niia deu luister, dio huune werken voor altüd aan liet leven dor natie schenken. Behalve deze aanspraak op de imtionnle dankbaarhei l, heeft Multutult ontelbare Nederlanders per*ocmlyk aan zich verplicht. ? . Zijne werken bezitieu by uitnemendheid de eigenscluip van, behalve te bekoren door hun vorm, tot eigen gdcsUis-urbeid op te wekken. Wie aldus door hem tot onderzoek en nadenken gebracht , heeft, onverschillig welke de slot som daarvan geweest moge /ij D, oen belangrijk gedeelte van zya geestelijk leven aau Slultatuli te dunken. Om al deze redenen gelooven wU dat do op roeping, oiu aan Douwes Dekker door oen «tuftelük teeken te doen Kien, dat hij niet. voor ondankbaren beeft geleefd en gewerkt, l»fl latidgenootcn weorklnnk behourt Ie viiulnii. Hetzij men in den gchrijvur van deu Havelaar, fat moedig Blachtoücr vnn-edc>i pliubiboscf liefheeft; hehjij men iu deu autoat1 <l«r Vorstenschool den dichter bewondci^, dio a in dcu boom onzer dramatiicho letterkunde óeri zijner tchooustc CD pittigtle rruulitvn heeft doen bloeien ; hetaümen den denker waardrart. die «iirekerdi; en tchrgvsnde overal bet zaad" zü'iw Idmün heeft gestrooid; hetiümen in den schepper van Wouter fietcrse, vau de MUiiocticnsttkttut, vn:i de Specialiteiten-Studie en vau scoo lueni'g andur geschrift tlechts den meester ziet, bij wien al onze jongere letterkundigen ter school gann, in elk dozer gevallen hoeft men reden zich aan te slniten bjj bet werk, waart oethana oiüe mede werking gevraagd wordt. Nivjen van good«u klnr.k worden onder do zeventig oaderteKkcoaan gevonden. De kunst ou de letteren, du wuienwhnp on do iounialutiek, de atnbfcvno:iriiwerti!d en dio der mi litairen s^jri er vM-lupMiwoordig-K Niet. zonder aanduenitig ziil Jllullatiili, wnnnuer bet stuk hem onder de oogcn komt, cv den itaam onder vinden van den gepensioneerden liiirenant-koloncl van hot lüdisuho leger A. .CülinrJ, die uls ? militair kntniiiun'Jnnt to It.iiigkut-Dototmg (J)ueluri van den 3£ax Jfavtlnar) vitii . Douwot Dekkcr's woiBtclinK co ly-li-n (,'etuiv'o fa grweest. Zijne handteektfniiig komt voor de zouvuüisto maal ii»tzt>g>il zetten op du fciton dor nkto .vnn Laichuldi^iiiif, welke 3fu!ltiluli tot. do Koc'orUiuKcho ro^euriug heeft gericht cu du tot desvitr d.irtr ni>m»iuïop afdoundo wjjze w weerlegd. Auu3/uWrt/«Ji'« vrien den, geestverwanten of hswomluraars il thant de tnak orïi to zorgen, dat. indien het. nage*!ncht on. grond dier nnnktaulit over lip*. Neilei'luudsdie volk van onzon tijd tiet .Schuldig*1 moet uitspreken , liet a-uital porFOoidüko uit^oniluriugeu op dat vonnU nlihani groot m.'gu ? Zy die 25 jaren Wy (leelan deze waavdijro on kalme nanpr^ipg VHM het streven in dn cirknlaire uitgedrukt niet zonder bedobling niü.ü. Wij toch vinden iu deze woorden volkomen onso mceuing weergegeven. Of man eiken volzin in de cirknUire, nsuwketu'ig gewikt en gewogen, onderachrUven kau, is een zaak, die men aan leden oordeel ma* overlaten. Wannen- ceveatig liedeu een cirleuUire andertee* kenen en rondzcoden is bet natunrbjk de bocü* strekking, waarop men te letten heeft. Elk der seventig oaderteekewuwv, geroepen om een dergelQk stuk op te «tellen, waarin gewag gemaakt moet worden van MultMuli's veeliiMig en veel* bewogen leven en werken,11 soa alltent op deae of gene zijde van een zoo omvangryken en veel* voudigon arbeid kraohtigar de aandacht wenacken to vestigen dan sijn mede^nderteekenaar. Voor de holdu die men MuUatuli wil brengen, m neer dan n grondslag aangewezen. Ea teker ?on de man solf reeds lang ten grave ajn ge daald, voor een zcventigtal vereerddrs, by open baar debat, het eens geworden waren over het juiste standpunt, waarop men post hadde U vatten, wilde men geen gevaar loepen kleinseerige menachen op de teenen te trappen. Ouder die kleuizeengen liet HwdeÜilad te moeten «autrolfen , zaj menigeen telenreteüen , doch, waarMhyiilük heeft een al te vluchtige lering der cirkulatre weer scbuld aan cjjn bestruding van dczo zaak, dan de afkeer om een geoië" te huldigen vóór «ij n dood. Het Handelblad erkent, dat op de dnidelUke, herhaaldelijk uitgebrachte bescholdtgiug, door Mnltatuli aau bet mlres van regeeringspersonen ge richt, nog niet geantwoord u geworden. Slechts eenmaal, in <.o Moxeizaal ba 1864, was hti bjj aonde van den Beer Roohussen weersproken. Licht werd er over de Lebaksche gejcfiiedenis niet vei-spreid. Men bleef in het duister over de beweegredenen van het ontslag aan daa Heer Dekker verleend; men bewonderde zyn geestdrift, »4JQ *t{jl en zeggingskracht, in n woord *üa genie- maar de overtuiging, dat tuj overdreven had, behield de overhand." Het blad betreurt (naar bet vermoedt, stellig taet velen,) dat voor do hulde aau lultatuli als grondslag is genomen een betcbuldjuing, welke onbewezen is en waarover het llandcüUud eu velen nog altijd naar licht uit«ten," Eu het hoopt n taak:* dat uit deze l o weging volgen zal, dat het stiuiwfóen, door du naagevalleu bestaurders tot dusver bewaard, zil worden 'afgebroken." Gegeven dus: best uurderü, aangevallen niet door de i eerste den beste, u: aar door een nasjstent-resideut; niet door oen govouu astistent-r^sident , maai- volgens t Handdtlted zelf: door eeii genie; beschuldigingen die heel Nederland in rep en roer hrbJen gebracht en selfj tot over de grenxen luid weerklonken ; besehuldigingen , zoo kras , dat men bet er voor hield, dat Multatoli over* dreef; en niemand der personen, die 'elands prertige haddeu of hebueo op te houden, beeft in 25 jtren tüds den moed gehad te antwoorden. Welnu, zal men dan nog '25 jaren moeten wachten eer men Maltatuli mag nnldi de verdenking van een volk zonden nn no ' ' ~~ ite nog wél, _____ __ ____________ nimmer MulUtnli alt Moltatnli te «alka hi digen, zoolang xjj slechts zoo goed fan te bleven ?wgigen. Want wie hem als den ond AstistentHesident eert zou de aangevallen bestuurders niet onschuldig houden ! hun schuld bewezen achten ! Ken fraaie regeL Zwijgende barbaarachheid, ja elke misdaad is op deta wys gered; zoolang zy haar mond niet opent om op beschuldigingen te autwoordea, is immers haar schold onbewezen." Mnar tot geruststelling van het Jlatuklablad, zij herinnerd, wat de heer Bergama een eerlnk man naar wij moenen, in ons blad van 2b' tcbr. schreef: la de eerste plaats wensch ik tfl constateeren, dat het wanbestuur en de knevelarijen van ioiandsche hoofden, totn de heer Douwci Dekker in 185U de regent van Lebak in s'nat van beschuldiging wilde doen atolleu, inder daad schroonielyk erg wareu. (De minuten van de brieven, die in den Max Havelaar t\jn opge nomen, lieb ik in het archief teroggevonden, wourdelfjk alzoo luidende)." Deze heer, een «llea^im bezadigd man, aan wiens rapporten het Handelsblad zeker Reen ver trouwen zal ontzeggen, echrüft, na. een niededeeling v.m lielg'.'pu tot verbetering van dcu toestand te Lcbak is geschied: l)e lectuur van den Xttx Huvclaar kan nog steeds een heitzamon invloed hebben en htt besef bij onze natie levendig houden, dut zij een tteure schuld Itetft te boeten 1) eu n^g vurbivzeud veel te doen heeft, eer.xüaan hnru roeping tegenover de inlaudscbe bevolking van Java heeft voldaan." Of zal men kunnen ontkennen, dat hot bestaande cxpluiusie-gtolinl niet slechti Bantam maar het overgiuote duel van Java büarwisssu'ng aan liongcrsuood blootstelt; weet men niet, dat de kuifit* tot scha nJul ijk lagen priji door het goeverneinent wordt afgenomen en men tevens tot aanplnnting van koffie dwii*gt; worden met bovendien land* ' lente geheven, hoog vooral in Bantam; heerendi-uston guyorderd; rang men vergeten, dat thans nu de pantjendiensten worden afgeschaft zelfs door een zoo uitgeputte bevolking een «equivalent zal moeten worden betaald? iloo groot, is thans wel het, bedrag der belastingen in verhouding tot het iukomen 'vau millioenen inboor lingenV Zou dan het stelsel van wanbeheer, van jaren achter een al worden de inUndtcke hoofden in hun neiging tot roof en diefstal door goedgezinde ambtenaren eenigzin» ftotemperd of bemoeilijkt, geen vwarmmg verzwakking, krankheid en ontzenuwiug dor be reiking ten gevolge hebben gehad, eu met bet oog op Bantam* zoo langdurig lyden niet. ge zegd mogen worden: geljjk de cirkulaira te lezen geeft: En dat or wanbestuur bestond, de tegen woordige toestand van Lebak, ontvolkt door hongersnood en koortsopidemie, bmvyst het op n:miw? Of lieoft migiohion do Heer Bergsma, die or in ItfW sondcr koortscpidcmic en vcetiektc hongersnood. Inwoonde, geen recht alsh|j heden. tnn diigc schrijlt: de Max Uavelaar leert de natie, dat zij tiou zware schold heeft te boeten ? Wanneer er in deze cirknlaire ffe«chrev6n stond, dat er in Ned. Indiü, sedert Havelaars vertrek ntets goeds tot stand was gekomen zou men recht hebben zich over onjnutheid te beklagen. Meu weet het, n n en dan i» er iets gnobied, dat van de xoi g van liet moederland voor de koJoniöu kim dutia spreken. Of dat iets veelof weinig moet herten, is een kwestie, die wy aan leden .oordeel overlaten." la dan, vraagt het Handelsblad. in die 25 jaren in de rechtspraak nieti verbeterd? x do knevelar\j van de inlandocbe hoofden niet vormtnderd? a niet sedert 186C door de liberale partij geyverd voor de afsehaffing der pantjeodiensten; ?ek-r niet het minst ten gevolge van de ont hullingen in de Max Havelaar,?eene verbetering dw thans had beslag «at krUgen? De cirkuloire ontkent net een noch het ?ader. Integendeel. Z| «gfc Krooktig WM «kan ook de invloed, in Tersohfllende richting door hem nittfeoefead. Dat weten de ondertekenaars en «J erkennen het, maar sf voegen er iets b|j : .Tooh in »&n rtrSd stond bB veelal aüeeu, te weuug openl|k» blijken van erkenning en waardeering vielen hem ten deelt ... Was dat miseehien oojobt? Heeft de liberale party voor recht ea barmhartigheid gestreden in zyn naam, of toiJer MritarteJi ta noemen? Lees slecnta de dagbladen «n kamer* verslagen en het antwoord wordt niet vruchteloos) gezocht Zeker van hem is een (toot uitgegaan. moor hoe modujlc viel hef der liberale' p**f| eenigen «trgdlast in te blazen? Wil men een voorbeeld? Men leest het in het tevreden Ha»» deltblad setf. Sinds 1886 a door de liberale party ge$verd voor aftohaffing van verplichte pantwndienften. .Oefverd". 't Staat er werkelük. Een liberale porUi, 16 jaren aehtereen de base in den buide, heeft 16 jaren geijverd... geijverd om pantjwxhensten af te achaflisn tegen aeqaivalent... en haar Bver is beloond door een. kon*ervaticf, die eindenjk, na self teven jaar ge werkt te hebben aan eigen bekeering, voor dezen Qver bosweek en het vraagstuk omndoitt! Er behoort moed toe om, na gewaagd to hebben van Mtütatali's geestdrift, van dezen over to spreken l Ziedaar de twee groote overwegingen die tel Handdtblad tot onthouding leiden. Kv. 2» jarmn achtereen de beschuldigden gei wegen hebben, i* hun schuld onbeweaen" en de dankbaarheid der natie moet wachten tot het t^dstip, waarop d* stommen spreken zullen. D« liberale partfl heeft in Mnltatnlfs geest geqverd . . . Niet het minst heeft men tengevolge van de pntbalKngen in.de Max Havelaar" de pantjeodienflten afgeschaft, en de logwobe konInsie 'luidt: laat hem desnoods gebrek ]{jden... , zoolnng de besebnldigden Ew^gent En dan nog een derde overweging: BV«lon herintwren zien dat hem door mannen van ZUUMB do behah^zame hand werd geboden, maar dat die poging door eigen bonding mislukt is." \Vy moeten bekennen dat dergelQke zaken o.i. te kietch c^n, dan dat wf haar in openbaar debat mogen brengen. W|) nemen aan, dat het Handelsblad deze tirade alleen heeft neergeschre ven om te bewqzeu, dat reeds vroeger «inanntn van naam" hem de blyken bonner achting en erkentelijkheid hebben waardig gekeurd. Enkel» warme vaderlanders -verdienen mitsdien den dank van alten, die hoc een goed voorbeeld hebben willen geven. Dezulke ontbreken gehtkUg, ook . iu het bad van flegma, nooit Heeft MultotoK's hondiafr beo W0zen,d*t,zonder eemige verbhidtenls op ta leggen, hem wordt aangeboden. Iu ieder geval door geld te weigeren, het nattdeWkuT z«if al bet erkennen, bewgst men nog g«en gebrek aan karakter. j Wanneer wf de opmerking van het Handels- ! Had een weinig ongeremd vinden ea trachten een misverstand ntt den weg te mimen, mogen wöniet Toorb«zien, dot het Bcmdctsblad tot eaa,. onder geslacht behoort, dat meent zfin plicht jegens MnRatuli en Indiövervuld te hebben. Een weinigje prikkelbaarheid is dm te verklaren. .Het geslacht', (zoo sehruft het reed» bedaagde blad, welks redaktte echter nog tot de jeugdige krachten in den lande behoort) dat in de laatste 20 jaren is opgegroeid, kent de bijsonderfaeden niet van hetgeen aan de verschijning van Max Have laar is voorafgegaan en er op is gevolgd." Het blad «chijut dos te meeuen hier eeniga 'jongelingen te moeten inlichten. Woarscbynljjk beeft bet uiet alleen vluchtig den inhoud vau hot «tuk maar ook de namen van de o adert eeke naars gelexen. Een dei-gelijke opmerking, naar aan* leiding v.in een cirkntaire, oudcrteejcend door man nen als Dr. Doorenboa Colkrd, Perebar, Hartinm prof. Israeh, Pierson, Stokvis, rau Soest, redaktoor van het Tgdaehrift voor Ned. Indij}, Vo«maer, enz. enz. euz. bewust, dat het sricfa.üict den t^d gfgund beeft de xaak behooriük to overwe gen, of was het doel miraébien de jongeren t o waarschuwen met deze vergeetachtige oudje* niet mee te gaan? Dit «ij z«o het wil. Het de Muidelburgsche Courant «gn wg overtuigd, dat bet NederJandMhe volk een plicht van dankbaarheid heeft t* vervullen. Over Douwes Dekker kan men zeer velschillend oordeden. Godsdienstige-, wgigeorige-, .staatkun dige- en raaatschappertjke richting en neiging bepalen de waarde, die men z^n. denkbeelden, doden en karakter toeschrijft Maar ten opzichte van JfttWa/«W staat o.i. vatt: dat hj} gestreden heeft voor het reebt van den Javaan; dat mj in dien strijd zyn eigen voordeel, toowel der reehtatreekaeue als de ejjdelings afgeperste, aan a|jn af keer tan onrecht beeft ' opgeofferd; ? dat wat er gedurende vyf en twintig jarrn in lndie*s btstuuv tnn goede moge veranderd jjn, dit in do eersto plaats aan zijn held haftig optreden n to danken; immers, hy hoeft het nationaal geweten wakker geschud. Z^n Max Havelaar te de aangrijpendste pleitrede, diéooit voorde vrjjnekl en het recht van den verdrukte is goehreveu. Kederiands ?ehoenefo bock van dese eeuw WM lonooner nog als daad, dan als letter kundig prodokt Misschien begtng Douwes Dekker fonten. WaarsobQnluk beging iS ze. Wie recht heeft tot iteo* nigen, nU stecaige nem... Er zijn meutchen róo braaf, dat zij voor beul in de. wieg «chynen ge legd. Aan een leven van 25 jaren vol teletirtUliDg en onrecht is de bitterheid meer natuurlek verbeoden, dan alle mnatscliappoHjke en chiiste. l(jko dongden, die onze schooijetiffd worden gotóerd, ea onder zekere omstandigheden n!et al te moeieiQk in beoefening ztfo te brengen. Douwes pekker wordt niet door ooi gericht Wy denken aan MciTAtciT, dié25 jaren te vergeefs om recht heeft gevraagd; die, terv,y> duizenden de vette pensioenen geniete* door de» Javaan opgebracht, geen penning vit '? lands kal ontvangt, ohcfaeon vriend en v§and beiden rer> klaren: dat By alleen meer dan houderde hoog gmlaamten te samen voor Indtöbeeft venieht. Hier voele men den pUcbt der dankbaar h«d.B(| doce overweging «oefce nien niet niar jpieven, ?treve men met vardeeWheid te zaaien, on»in naam der ndiliaatdigMd den 6Sy«rigea «trijder in den L/. l

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl