De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1882 26 maart pagina 1

26 maart 1882 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

l ; J'; J '<i 00» B* K, 29 Mwrt 't «vond* te 8^ nnr, Mt _ * A i_fc. _ f rf^ tr_-^^tr n -*.?_ *** rar wnar rtoor den «*«r , uden wordttn,. toaai uit Aam» foort, de vraag sal ingeleid worden: .Worden er mentenen geboren voor wie geen jMMto bereid w»« aan den maaltijd dei leven?" . Na de paoxe gelegenheid tot debat. Doof de welwillende medewerking; van uittfevérg en belangstellenden kon de leestafel i« het Vos Ie begonnen werden met 14 van de voornaamste) dag- en \roekbladen en 15 van de beste t$d . Do lentafel is ellran dajr, behalve 'B Zondag», vaa 7?11 "savondt, Obelisk te Assab. Dr minister van Marine en (Me vnn Buitenlftndsche Zaken in ItaW bebben l*-loten aan de baai van Anab een monument v»n Imiwltatero op te richten, ter herinn* ring aan CHulirtti en ite afjnen, die vorledf n jaar In de na>4heid van Oeilnl door do wilden vermoord alja. liet monument cal bestaan uit eene obelisk, en wx> geplnatst worden, dat het van uit see gezien ton worden. Cvhmbtu. Tot een beperkt aantal exemplaren if te Home versooeuen e«n uitgave van twee l*ieven van Colnmbus en een van Amerigo Véapneei. De twee eerste zfln gerieht aan koning PeTiiinand; de eeno is gedateerd 6 Februari 148 1, de andere draagt geen datum, maar bevat eeniga merkwaardige berichten over de ontdek king van Hispaoiola, I>o brief' van Vespucci is gAricht ann Kardinaal Ximenes en bevat een Hjtt v»n goederen die, naar de sohrUver meent, een gOede markt zouden vinden in de ïiieowe Wereld. LESSING EN HET CHRISTENDOM. In het lantatc* nomiucr van Uit weokMad bcwpci t do heer Alberdingk Tliijm, dat Lessing'» iii^pmak, voorkoinondo iu i-en brief vixn 9 Januari 17i"l n:ui Slendelswohii, waar hij h«t Cliristendora ?das absoheulichste üebivüde des Uusinn»" noemt, alleen uit fc*n ze«r onharinoniache zielsstevnmiug te verIvbvrou is. (1) Wio niet gebccl een vrremdeling is in Lessing'a werken, weet met hoeveel ingenomenheid b^j over het levende, practische Christendom spreekt, -den godsdienst vnn Christus, dien liij nu mensch zeil erkend en beoefend had vn ieder mensch met hem gemeen kan hebboji." En die zelfde man zal niet dezen of genen vorm vnn het Christendom, maar het Christendom ?het af schuwelijkst gebouw van onzin" genoemd heb ben! Geloove wie het kan! In den geciteerden brief van Lessing aan zijn vriend Mendelssohn, uit AYolfenbütteF geschre ven, waar hij onlangs de betrekking van Biblio tbecaris aanvaard had, komt do naam ?Christen dom" t« Int fjctecl niét voor. De inlioud komt in h«t kort hierop neer. Na.tr aanleiding vau het werk van den engelschen wijssfeer Adam FerguBCHI, waarmede hij spoedig hoopt kennis te raakon, faerkt hij op, dat h^j bjj het wegwerpen van erikele vooroordeelen misschien te veel heei't \fegoeworpen, dat hij later terng zal inoe fen balen. Het is dan ook zeer tiweiJlyk to weten, Ecfflkver men gaan moet; van duizenden is het eiidüöel van hun nadenken de plant?, waar zij Kei nadenken -moede worden. Had Mendelssohn dan ongenoemden schrijver der Fragmenten onbiliqk genoemd tegenover de aartsvaders on de profeten, daar hij ze naar z(jp tijd beoordeeld had, Lessing herinnert hem, dat die mannen niet als gewone meuschen, maar als de verhevenste mo dellen van deugd voorgesteld worden. Vindt het vt>lk iefs poddelijks ann dingen, die ineu.uauwcItjlss verontschuldigen kan, dan mag tle wijze zijü streng afkeurend oordeel niet terughouden. Van den nieuwen aanval, door Lavater tegen zijn ?vriend gericht, verlangt Leasing meer te vernemen. Méndelssohn moet hem het blad zenden, waarin die aanval voorkomt en daarop vrijmoedig en doidelük antwoorden. Hij is in dit opzicht geluk kiger dan andere eerlijke Lieden, die ?den Umsturz des alscJieulichstcn belaiidcs con Uusinn nicht anders, als unter dem Verwande, es neu zu unterbauen, beförderu köiinen." Wat wordt nu door Lessing1 met vbet afs^buwelfltet gebouw vau onzin" bedoeld? Bij huriialing had Lavater beproefd MendeUsohn tot het Chris tendom te bekeereu. Onlangs had hij hem zijn vertaling v»n Bonnet'» -Bewijzen voor hetChrist;udom'f gezonden. MeudelsBohu, die volgeus Lavater slechts in naam een Jood, maar inderdaad een Christen was, moest daarvoor nu opeiilyk uitkomeu en zich lateu doopen. Die. bekeeringsijver der orthodoxie stond Les sing tegen. Hanr heeft hij hier duidelijk op bet oog. Zoo vergelykt hy in een brief, drie jaar later (2 Tebr. 1774) aau zyn broeder Karl geschreven, de ortliodoïie met ?onrein water".. Maai' nos grooter is zijn miiiaehtuig voor de iiieuwuiooischa theologen van ziju tyd. Uuu'stelsel wordt met een bpwork van knoeiei-s en half-])liilosofeu vernaleken. Hartelijk wcnscht hij, dat ieder over den godsdieust redelük zal denken, dat de wereld meer verlicht worde. Maar op zyn cigeu manier wen&cht bjj. tot out doel mede te werken. ?Het vuile wa ter, dat sinds lang onbruikbaar is, wil ik niet be houden. Muur ik wil het niet eerder weggieteu, yoqrdat men weet, waar reiner water te la-\jgeu Sik wil slechts niet, dat meu het weggietun zal, moest meu ook het kind later in nusUop ba den. En wat is onze meuwerweUche theologie tegenover de orthodoxe anders dan mistgop tegeuover oni-ein watar"? Het stoud natuurlijk den beer Alberdingk Thym vrij een guvoeletu te verdedigen, waarmede wel licht geen oukel bevoegd beoordeelaar uil instem men. Haar dan bad hu, bewijzen.moeten geven eu in «een geval mocbt hy het doen voorkomen, aboj in den door hem aangehaalden brief met ronde woordau het Christendom ?das absoheu: liphste Gebiiude des Unsinns (lees: ffvon Unsinn") ginoemd werd. Mocht bii later nogmaals over Leasint( schrvveii, dan cal hy zeker jiog andere autoiiteiten raadplegen dan de beide door hem . geciteerde schrijvers. 14 Maart '82. Dr. M. A. N. Eovtes, k do tegenstelling In Iftnna POH BarnTutm tns< dan doiteohen en dea fnniohen militair, wanneer doelt dé voortreffelijkheid ven den PnUs nog meer 10 uitkomen, ia voJgeni den Hoogl<er**r alleaa uit otïiiiS'a t'roote harbtocbtelükbeid te verklaren. .Vol gens, Lüloa en Naoka Is dan ook Minna voa Barohelm nlot gespeeld vóór bet jaar 1707." Wü merken bier illoaa op, dat bet sttdc oent ta 1767 bot licht zag en dus »o?ie!}jk voor dat jaar opgevoerd kon worden. Dm Botg^eUtrdat Sttr Prof. M, Tkijm. Httrt lai ik tiwa v«rded!gug in No. 116 van dit bUd. Ot) beweert, dat ik met lesatt ktn, omdat ik uit de door m{j MngenaakU woorden let* anil«n ÏM dan dat, wat gQ er mede bedoelde! Bat mtfn vermogen, om Koderbndsoh t« lecan, in net algemeen een miadwea omvanj beeft dan bat ave. wil Ik hisrhntrtnnhfUtitulTii wel geloovon, maar toch veroorioof ik mtl a. voor te , stelleii, tot gemoetkoming van gewoon ontwikkelde kam*, niet 100 J*mm«rlgk veticwürtend met nwe voeg«ooidea om te «au. Badt gQ dit eeMer betnusht, gfl ?uw»*» dtt «e*al alttuew 4e venptllteg vatt het voeg: wooraV «H in den «in: .De Tnnaehen komen erbfl T iielnii «eer ataeat af: misscMmi ook al te» geval» vu hei goed. bUidte. WMSH m b« Frederik een n. .tonden. en iReaidoot Leedaff de heaoaniu tot BirtÜMah Uüotlwktria o*tgtar" ""» op «nr «Mretw hebben, mÊogttuuttn dat wn «xngee* de wsn Is en.aat 11 teetaeUe hnhmrtitikg dar rnawhm door tot niet ia sM*»jlMetattaeaü4.beni ameX «M hebt sjQ ?» ?f Jen, ?evoia» ven bet Mede MaaeXfaa, «aarti se b| fredWk dea THe etoixlem." Oevbalva, omdat Fiaderik de fVaede VM! net da Rasaehen op had, beeft Leasing ots hem t* gfieten van den Vruwobman eea valeebea spalev Msaak» ia tt)n JRmt*, bataalfde ttak, waarin hö nedaitli een aankreca geeft veer i^a (««btvaefdtgbeld. DM eerst aaa Hak* prik ea dan een verheerUJktng ia de «oevdeni .Bal at h»t *kb Mob biernlebt O, tnetb fttóeln. welebe Oereoblagbeitt" waaneer TeUbtiw AetkualnUyk «hrD^en ontvangt, da* hem In «tfn eer bentalt, «f m bot aalwoord, dat de Saksiacho iCim» «>eA op de mag van Tellbelm: ,Wae a^an al» blom. mela Frtnleinr .Da» Uw Xtaig, d*r ein groaaer Hatm lat, cucb wobi eln gntat ITaan eeia mag." ia een brief aan «Helm uit Lelpilg, aagt btf: .tob aebne mioh ttebt nod mabr na«b Berlia KBrtok, ws Icb niebt Hoger nöthlg babaa werd* ea melnaa Bekannten nnr in» Ohr «a sagen, dn** duf JUftf *OM frtmsm troii alledini rfoM tilt frotttr JU*if M." (ft koniveer). DatgV,Hoo«eleaniet xcio'n Inkonmkwontle by Leeilng knot vormoodoii; sla daarl wat mjjn Uoognta verbasing guando maaJtt. Ik g» verder. 0(j xegt In uw antwoord: ?en daar Lesainga dramatlesoh optreden grout«udool< togen do fMMMbp overleverincen gekant was, l» hot licht vorkbuabaar, dat de Tnnsebe Edelman bij hem als een vaJeeha epator optreedt" Na vmg ik, wat beleekent dat? Leeeiag ie tegou da fraaecbo ovdileveriiig op dramatisch gebied en daarom laat by iu oen »tnk van hem oen Vranaohman ala valechen *p#ler upttotlec. Welk een gvrolgtnkking r l ! Kaar ik volg ü on dea voet. .Ik heb dna niet b«w««rd, dat Leesing een verachtelühon ïtami'hman had gaaohetat, omdat een landge noot van dozen mot eon post waa gaan utrijken, die L. begeerd had. Toch cuu op do «teiuiuing van LeMlng dese telenratollinR vau lurlood bebben knnusn zijn". ZooaU ik U roed» zeido, Hoogggoleerdo, weiil Jtfinn» geschreven, voordat do betrekking vnu bibliotlickuri» bejel waa, do» kou L. moolelijk toleuntellinj; lii>bbeu ovar i«M, wat m>g nlot gebeurd was on kon üio teleurBMlüig (dia nog niet bcutund) o«k geen invloed bobben op de taekening dor ki>nkte» in da Miinia. Ka na Utu slott»; ?Wat ander», troawuns, dan eene zeer onbanuouiwhi! ziol«»t«muünB ma«ktc LussinKn uitopraak, op eon ftudcr gobiod, verklaarbaar;1 Hij nucmt, in eea brief van » Jan. 1771, a«n Mondelssohti, li«t Christen dom, ?d«« ibsehuiiliclisto Ckibaudc d<M< UiuiniiH". 0|j verwet iu\) niut to kunnen lezon, maar zon ik niet niM'r rooht bobben dit verwijt tot u W richten? Ik ala don buwanleu briof op en vind J.iarin: .Aber was int ?do» Mr ein neuor Angriu', ilcr In don Jen.tinchen lieitaagan auf Sio gcocliciieii? loh leao dieao /vitimR nicht, nnd hobo nio aucli in gaux CranaacUwi'i^i nicbt auftreibon könnon. Ilubou Slo docb ja dio Gütc, uur daa Ulatt mlt der crutv» Post zn sendvn. Noch melir alier bitto ieb Slo, wenu Si« darani antworten, e* init aller moglicbcn Frollioit, uiit allüOi nnr orsiimlu-hen Nacbdrucke zu thnu. Sio allcin diirfon und könnon in dioscr t<avl:o DO uchroiben uud aproi'hen, «ud sind dabrr uneivdlirb glilckllcla-r, tila andcro chrlicbo Leute, i/<« i/ni l'mtinr* drs abichfulifliytrn (rebtlmli'a i'tjii L'ttfiiuu uicht anders, als untcr dcm Vurwaa, eg nou zu untarbnucn, befurdora könnon." (Ik cursiveer). Nn vraag ik ü, UuogReleurilo ! wanr bowcort L., dat het Christendonr fo ?das abnehoillichBto OebSodo des Cneinne." Vt'at by mot dio uitdrukking bedoolt, ligt voor do haad voor iedereen, dio lozen /.'n» on lezen u il. U\j heeft hier in het dog het bifbelteli-ttviiiHaliarlif Cliristendom; daartegen kantte hij zich, wat liij ook Ifttor bcwuzen bcoft door do nits'svo der ..Frusfinente eiues t'ngeuannten" on in zij» tbooljglsclic titnjdschriftcn. Wat Losiing vóór ccn eonw wilde, wordt thans door alle moderne theologen openlijk verkondigd. Dus zonden ook al die mannen, waaronder wij Xeërlands grootMo geleerden rekenen, voortdurend in etn onliarmoniHclia tieïsstemmiDg moeten verkvorcn. Anno tk-holte, Kuouon, Un^ctüioltzl Met c'an cvon grofit» konscUwontio als do uwo Koudon dn» ook dio hoeren hrt christendom, wat gij in deze gelijk itelt mot hot bijtirt*c/i-tln<?,>iali.if/u' Christend'ini moeten noemen »4;>« absfhtulicbsto üebür.de dea Uusinua." Ditmaal, geloof ijï, Hoogaeloerde ia uwe verdediging wel wat zwak. Ik niocbt van U, zoo gy mot zwygcn wililet, wel wat betora rarwaclitou. M. H. Adnteckeniiiff van Prof. ALB. TH1JM. Met de beandwoording van dea lieer M. U., wat de datums betreft, heeft do Heer Ruvers zich reeds belast. Indien bewezuu wordt dut do figuur van Kiccaut reeda jaren voor de upvoerüig en uitgave geschilderd was, gelijk zij is geblerec, dan, natuurlijk, knn do atiti-frauscbe stemmiug van Lessing niet door zyu te-leur-stelling zijn HA_1k.?M.3 TtT«..^.^ __ 1^ 1. .1 n_ ____ T. . . 1 f . . . Koning vilde afbreken. Ik neb alleen beweerd, dat zijue fra.nsoh-gesindheid den kunattheorist tegen de borst stuitte. Mijna beide tegensprekers verwachten eenig heil van de'opmerking, Uat het niet het Christen dom van de heeren .Scholte", Kuenen eu ïlugenholtz, dat het slechts dat van Da Costa en Groen van Prinstcrer is, hetwelk Lessing bet afschwcelykaie onsinloitKsd. noemde. Concedo; gaat in vreJe! 18 Maart '82. Alb. Th. J. B., Ct»-rcij,ontlt>i! mm ?Do Amsterdammer" Groiiiiiycn. U schrjjft, voor zoover ik dat kan Ucoordcolcn, wel heel goud, degelijk en aardig over bouwkunde, muur wat ik minder mooi vind in, dat u denkt, dat do toestand y«n de niela- en weinig vurJleneudo Wc-rltliedeu inuar zoo slecht moet bljjvun als diu alcijd ge'ivecst ia, zooiia u in No. 2i!t sclir\jU, zónder guriie wurklicdou geuit al uwo konnia van buinvkuiidü nk-id. En die kunuoa goed worden als u ooi: meewerkt, zonder dut wu ons dunrvour eoiic ziuk'tu up dcu üala beboovcn to balen. Löcat n maar eens, wat mijuheer Bicntjcs schrijft, wat menheer Disraoli hooft jji-zugd, ui. dat do bosU) ütaatkunde is do wlf:*tytzoii(tltéfd U) tiovoruercn en nu vraag ik u, hoo kunnen de wcrklioilvn zich buhoorlijk voedsel, voldoendo \voning on kloodiii;; versiaaffun voor oen loon vin 15 ü 17 et u. por uur, dt; by u iu do bouwvakken verdiend wordt: en dio i'.rio dingen zjju toch noodzakkeltjk, wiJeii du lutiificlicn gczojid aiju en in «en gezond Üubaam ccn gezoiidu!) goest; hebben zjj dat, dan kunnen ze upatuu, nu J;an guvü oen wc-rkmuu sparen of bij -bcstcolt zicii zvlvuu vu zijiio kliulurou door bet noodige voedsel te i>nthondon of ollendig to wonon. Hoe de mensuhen oten, diu gocn work hebben Is voor m(j hfllaafl! geon rMdnol; ocrat breng ju do boel naar d«n lommerd, dan verkoop je wat ze daar niet hebben willen en dat Is weinig, dan lijd je eenige dagen bepaald honger en eindelijk .... de lipfdadlghoid, alles «Clfüwkaeld door aarzelingen van ecliaatato, mzie met je eergevoel om op sjouwtjes te loopcn enz., to veelom te vertellen in de krant ' Ik hoop d*t bet, raadsel voor u opgelost is en n ook zult medewerken om do gezondheid naar llcl'iaam ea geënt ,tö bevorderen of moat hot nog maar zoo blijven} Een ambachtsman. Overzicbt van de Effekténmairkt van H tot 17 Haart 1839. D« stemming der Eoropeeaehe Btaatsfoadiea was over bet geheel beter dan de vorige week, de moor gerust stellende t(Jdlngen omtrent de verstandhouding der groote mogendheden gaf hiertoe dan óók aanleiding, al thans de boitenlandsaba bladen gaven wederom artikoloa welke van vredelkvenden aard getuigden. Wij hopen dat «ulks coo moge bltjvea, alhoewel men somtijds het tegendeel moet vmzen. BBIMD bljfren «venwei gedrokt, en moesten op nieuw late pnja geven. Oode looning, ede Serie, leening 1869, leeniia* 186t en 186? verloren allen rnüo l pOt, dito 1810 salft 3 pet. kger, de overige soorten verbeterden eea bagatel, de Ooeterteeningen kwamen 3/s pOt. op, De OatteMtfksene ftodeen konden Och IJ4 k '/s pCt benteUen net eenige vnwg voor tütheemsehe rekening. Hongana daarentegen vertlanwden >d i l pOt Portn«eesea V* POL aanganamer. Spanjaardea en Turken een fractie beter door fianaeba aa eagelsahe vraag. OnM hotUndsehe Fondsen nagenoeg beiielfde, da *n monteerden 7/M pCt, d« Tieren daawategen eiroa V»_pO*- *»&*?? ' ..... Igjrpclsebe Toadeen waren op aletnr gesneht door de hoogera koenen van Partje en Londen ea met kooporvoor die plaataen. Hat JaadHkaob Teralag is dan an tooöthel mwsiintaandat ook in aUedwloa Taa de OartUleaten 8 pCt, ïlorida *ffy<& Naai MeiioaBesi waar op bet ein4e dar".-week gtooto vraag voor Enielaoh* rekeuteg, soodat de laening 1881 liob niet Blinder dan 1»% pOt verbeterde- en bet nlenwe dtte % pet. konden opkomen. V»n de tmd-AmerUaMMche Btaataaebnlden varbieVen skh CfltaaUanen »?« nog al vraaa; paxeaMo ipCt. op geruchten van aervatUag der eouponbetaUnc, wU gêloovea echter dat m«a dit bsrioht soo geheel en M niet vertrouwen moat da»* uien dan wel meerdere uitroerige m«e>d«**lagm htd- mogen v»rwaehtsu. F«ruanen waren in gedrukte stenuuiag, vooral de « pOt, bening die 1/4 pCt. aohterUetao, de BpCt. leening evaoeena l/« f«t lager. Amatexdaittsebe 3^ pet. Icenlng verminderde l pOi Tan onze Indnstrtoeio waardon waa de grootste handel in Aand. Havenetoombootd., in het begin tot 166 pCt. gesocht, werden dewlve op het eindo der week tot stvode verminderde prijaen aangeboden en zelfs tot 118 pCi afgegeven soodat Ma verllo* van 49 pCt. gedurende een S aar dagen vuur dit fonds i« U' vermvlden, de rede voor oze koloasilo achteruitgaan benut op de vonpreide geracbten dat do Jfaatachappy over het afg^luopeu j«ar yecn dividend sou kunnen uUkucron ou »elf» tot «una uitKitiö van eene obligatto. loenlng, men sprak van vjjftigdni^aid golden, nra moeten- overgaan, wat hiervan zij wu zuilen de vergadering dor aaudeelhonder» moeten afvMchten, da IQU Dam? l'Uutajjo la uvvuwel reedu opge heven, daar duxe l\jn niut dan uet kuHton geëxploiteerd word: Tut deio yr$» ztyu don do Aaudeeleu te duur to noemen, d» Contramine waa daarin dan ook tamelijk de baas. In do overige soorten gint; zoor weinig om. Atuid. Neder!. Bank verbeterden dour eenigo vrftim O pCt., Aaud. StooniT. Nederland, niedo ït/4 l>f t. aangenamer. Kolturü. lutei-n. Crud. en Haudelflv«n>un. verbeterde 2 pCt. Koloniale Bank en *!'} jiaudbr. Nat, ilyp. Dank l pCi. williger, de overige Boorteu met weinig of «oen variatie. Oost. Hongr. Bank verflauwden '^ pCt. en -Ruaaiacho P «ml brieven zelfs 4','^ pCt Coloiido Certificaten l pCt. minder verhandeld on Cortf. Louis Bank Ij pCt. laser (jctiotci'rit. Maar Muwoll waarden wu weder vraag zoodatAandeeleu 31 j pCt. en Incomo Bond» dito lil^jvCt. opliepen. In onzo Öpoorwi>gwa»nk>u giii({ uu'ilu uiot vuel om Aand. Ilaarl«ni Zajidvourt, 5 pCt. Ublig. Huil. Uüoron Maats, en AHU(!. HynMiuU vorboturdeïi l'; u ï j)Ct., lioitcl Wezelaaudrclen ''H pCt. aaiijjeimmur, daarontt-Kun verluron Aaud. Holl. IJzorcn Muaia. ö pCt. Oblf(f. Uoxt*l Weael l pet. Turwyi Obllg, Vlclor EmantiBl )/3 pCt. moiitcerdon verlorvu Elisab. Oisrlu «veiivpol. Wa». Wveiiuu Aaud. S;s pCU beter doch S l>Ct. Oülig. dito s/4 pCt. zwakker. Runwclio »p'jurwejw«anlün over liet algemeen sterk anngubudvn, 4 pCt. Ilyp. Gr. ltiii*a. Ms.aj., Jelex Grioni, J«!*s Orel, Moiwb. Sysnn, M«i>kow Jaroüliiw, l'oti Tillia en Uiaachk \Via«iiia alioii l n ü jjt't. lager. Verbutcrlug van i'j a ^ pCt in to vernielden voor Aand. Gr. Maata., Ba'tische, Mookou Kmwk en Annd. Zutdw-üiter. In dj Amorikaanucho waarJoa kou de Htvinuiiug over het aJfjciueen zeer gim^tig gonuemd worden, 'de vastero merUen uit Kow-Yotk uittvnu^ea en ook at' en too evuiKO koopordorü'vour die plaat» paf ecnigc nn'ordurc levnadiuhuid. Ongovpcr 4 pCt. U'rboterdeu Aftnd. Cliie. S!. Louis, Now UrlvaoH, Clovel. Col. & C'iuuinati; Incomo EuuJa Uisumiri kwamen S pCt. op. Ei'iiu gruote nitzonderiug op de willige stemming vormdcu Louis cu Xuüliv. Aand. die Hodt-rt do l.i.ituto noteeriug zelf» 2Ü pCt. auliturliewn, ü pCt. Oblig. Louis ea Wan Franaisso vormiudurdun (J pCt., Curtit'. Cairo, «t. Louis 4''2 pCt., tVrtit'. C'lov. Akrun- 3 pCt. unDenver Rio Shares l'i pCt. la^'rr. Wat do laa'ate aan^nat, naar men verwacht zal er yeen divideml uitgekeerd worden, otu do Maatachapp^ in stuat to Htellon aan al hare ^routo plannen Revolt; to kunnen ^,'even, on zullen er dn» in plaat* daaii'oor Serip* wordoii af£ugovcii, hutgocauiyeutlijk toob op hetzelfde neerkomt. Voor hst ovcrit'o varieerden do prijzon niet bij/ouder veel en bleef do atoniiulnj,' no;j «l vast. Van do Trnm-Sfaatschappiien waron do Goo'^ehen het meest gezocht en DjjCt. ivilli^er, Aingtcrd.-Ommbug l'.'» en Z.-Btoomtram 'l pCt. aangenamer; Xoo:-d- en Zuid-lioll. Stoomtram vielen ll/« pCi. l'remie Loten warun nog al guiocUt; Amstordamncho on Itottcrdanisclio eire» l pCt. bctor; Taleia voor Volks vlijt l pCt. minder, Btuhlwoiügeaburs llii pCt. vaator; Oostonrijkseho behalve 18C1 welke ii-ta niindi-r waren l/j pl't. betor. l ISuHaierhc l a li'j pCt. lager j Servisc'ho Opuiuuw. li pCt. minder en Tnrkacho een fractie laffer. Vau do diversen monteerden Toro. Amerik. fondsen 3o Scrio l put, in do ovcriRe sjorton ging niets om. Geld op prolongatie was weder op hut einde der wock goed a 5 pCt. to bokomon. Caüxi Sl»ren werdea atooil- ? jt daloado pr^jzca a%cgevca en A 18 pCt. verbaii'le.d. Confederéés 17 a 18 gulden. Ondertrouwd op 10 Maart 1882. Levio Blitz met l'.achaCl Aronn. Louworent van Uo&mel niet Eliaahctb van Tessèlon. Henrica» JobumeH Brinkman met Catharic» bcurcun). Zacharian JDnitenkuit uict Haartje Fruitiuan. Frcedrlch 'Wilhelm Eurmceatcr met C'lara M.-.rta Jlomber. Pistor Antoniua Enbertus Couehé niet Para d'Ancona. HendricUB Drost met Anna EliBsbctli Schlntcr. Johannea Adrknua Dapuy uict Adriana Loulza Hutte man. CUristofTol Hendrjk Trese met Alida Fanhont. Hibbu Heinrich Hess met Joharma EUzina Jonstra. Jobannea Cornelis vaa <iot Hütlt mat Ilcurictto ter Maatcn. , Joliannes Wilhelm Holman met Maria Anna I.oniza Helsloot. ' ' ? Hendrik Horsttnanuhof met Johnnna Cstlinrina Sobcrt. Oerrit Kerner met Joliamia ChristimvlSrockhiiijzcn. Juatus Hendrikus Klarenb<ek mot \Villcmp,'o Utteu. Johanneu Hermaaus l'ietorn mut Aniia \Vijnbi.rg. Louis Spanjaard mot 8ophio C'ohon. Alcxander Lodowijk Schappert met Gceina Joliauna Geertrui Monter. Willcm Sitteloar met Anna Maria. Jongenoü! Bernnrdua Maria ömont met Maria Solter. Jlozes Ötodel met WUhelmlna Karen. G er rit llartOB Btoznpa met Alida Geerüa'tda vui Kcnaburf;. Karcl Wagenaar met Hendrika Ell»ab«th \Viil«nw. KlaaB de Witt mot Marritje van Det. Jacob Gulllaume Andenon Woddopolil. Cornelia Jocobos Post met Dirkje . Jolmnnea Adrianua Oekhttyzen met Albertjo N'eijenhnio, Joliannes Jacobus Wilhelmus Eeüzer met Trijntje Brouwer. Tergaderlngeu. . . AVBTEBDAX. 30 Maart. ? Lninwatorleiding - Maatschappij van'den Helder, en bat ïflcnirodiop. Natageboow. ? 31'» aor. 91 JUart. ? Uaatsebappij voor Heel- en Broodfibiieken, Eensgezindheid. ? Wfr *"». . il Maart; ? Xattscb. v. d. Werkenden Stand. ? Eens gezindheid. ? ftiuor. . ; 12 Maart. ? KaamL Tenaootsobap De Kleine Courant. ? Kutsgebonw. 10i/s uur. 13 'Maart. ? Maatschappij Qemè«nto Credict. ? Eensgezindheid. ? 121/g nnr. 32 Maart. ? Véreenniging Arebltoetora et AmldUa. ? Nat van 't Algemeen. ? 8 unr. 33 Maarl ? Amttordtnuwhs Omnibns-lfaatseaappg. ? Eensgezindheid. ? 11 «tor. 33 Maart. ? Amsteidamsehe Westelijk Entrepot ? Eensgezindbeid. ? Wit nor. 34 Maart. ? Beedery de« diijveade Droogdokken. ? Eensgezindheid. ? S uur. 35 Maart. ? Borger Bonw-Maatscb. ? Eensgezind heid ? V/i mr. ?' 36 Kaart. ? Internationale Tereeniging tot verbetering van het lot der blinden. ? Odéon. ? 8 nnr. 9S Maart. Mederl. Harddraverfj en Renveroeniging. ? ïrasnapolsky. ? 3 nnr. 37 Baari Prins .Uannder JSUehtlng, Bennekom. ? Odéon. ? 8 nnr. 80 Maart. ? Haven-BtoOmbootdlenst ? Eensgezind» beid. ? S nnr. 80 Maart. ? Koninklijke Fabriek van Waskaarsen. ? Odeoa. ? II mr. 80 Kaait. ? 8nnutt»T»bUt-Ka»tsohappa. ? Odéon.? ib aar. S April. ? Beded. Boow-la>ataob*ppH. ? Zenssja. simAheia fliJi «u. 8 Aprü. ? NaamL TennooUetiap «Elsevier." ? Kat van 't AlMmeen. ? 3Uj nuz, 4 Ap»a ? AlkmaaowbiiflteattaaatMMek, ? Xeof BOSDSÈOÜt. . ?? ? *wil. Dbr*p*ehta*he oftderttog* CwdWt-te»eealgl»r. *. & Bont. ? s «w. > 's-GBAVENHAGE. «a Maart NaataL Vsanoetsebap d« 6e«B-a>» JM Ta?VtoMl, faiswtMat U. ? Uk «w. DIM JULDSB. '? M Maar*. Tlaaehartl-atiataabarrt) JfapttanWV BH» to«wk ? V/t war. BOVFKOXUC. 48 Kaart. - «ederi KaataoUpptf IX Ifoenlke* tot uitoefening van «eevieeoherö, geveailgd ta tlaaniuigeav ? »rltaoh«. - 131^ our. 37 KkM-t. ? Nederl. Yareenigina; tot Beeebermlng va» Dieten afd. Rotterdam. ? Notüiahuia. ? ft oor. TTLBUBG. l April. Kooid-Biabantache B toom tramwee-Jiaateob. Bovenzaal Marinua. ? 3 uur. WAOE.NIMGÏN. 33 Haart. Koaml. Vonnootaehap .Wagealng»ohe Berg." De Wereld. ? 7 uur. Veilingen. Amsterdam, Maandag 30 Maart 1883, dei voonniddaga ton tien ure precies, in ?Jtawoati," , 34 Erven of Boawtorrolnen, Vondelstraat. \ teo 13 nr». Kien Heerenbnis, Amitolvean. Eun Biiuwnixind, uaaet voorgaand 8chOolatraat. Acht Bouwtvrroinon, Naasmikade. Viur Buuwtcrreinfin, aan do Iu HttgO do Groot- on hoek van OldenbarnoveldtHttraton. Twee Bouwtorroiuon, Xasaaukade. 13 Woon- en Winkelhuizen, Wagonaarstraat 89, 87, 85, 88, 81, 70, 41, 3», 37, 33, 31, 20, 27, 25 en 23. Een Koopniauahni*1, Mingel 447. Een Huis, Utrovutachedwanwtraat 110, Twee Huizon Kluitto Wittouburgoratraat 83 ea Bi' Een Hutu ala v,. ven 110. Eau VuHtiilmis, Overtoom C4. Twee Huizen, Ovrard Donstraat 88 on 38. Vier Huizon Nicuwor-Anmtel. Een Hui*, Wartnvranfrmt-er. Eon WinkcllmiM, Eersto Dlbumdwarsstraat 5. Ee» Winkollmix, Sint Jul)obdwnnu*titiat J. Eon Woouliui», lo Lnoijurdwaraütraat 15. Een Winkollmi», Talmytraat 52. Een Winkelbiüa Kalreralraat 57. Een Wuouhuin, Hpnistraat lul. ïweo Honwterroiiren, Stadlioudorekade. Twoo Hcervnhnizcn, Htatlonsstraat 27d en 37e. Een Hui*, Knarto Ilijlsteeg, 5. Eon Huls, Zeedijk 5li. In het lokaal do ?Brakke Grond", dea voormlJdags 'ten lOl.'j ure precies. Twoo Eosronliofjteden, Oud-Valkenvoensehpnwog. EJII rakliui», Lijulaansgraulit 217. Iu l'elllnir Perceeleo» 27 Sfaart. 7 Erven of Bouwterreinen, Korto Bleekcrapad. Eon Wlnkclhnls, Prins n'.>ndrikkado CO Een WinkelhuiK, Mnrinlaarsgracht 11. Een Heorcnhuis, Wealeiiido ü. Ex-ii WinkeUmi», Kerkstraat 218. Een Vi'inUolhuia, l'rinseüliofstec'g 4.' Ei'ii WinkelUuiH, Derdo Laliedwaradtraat 4, ]"::n Huid, LinJciiótiaftt 11. Een Huin, Goudsblocmstmnt 12. Een Winkolhuis, Oondsblcumitraat 43. Eon Winkellmi», 1'nlmatrnat 77. Een Wiukelhui», Witten»traat 19. Een Iluis, Wctoringschaim 155. Kon Winkclhui», üudu Ltiliustraat 4. Tweo Winkelhulzeii, Nieuwe üpieyolatraat 34 en 30. Ec-u Woonhuis, Nieuwe SpiegvUtraat 40 Eon Winkcllmid, rru-.ücnsracht 8Ü7. Eea Hui», Bocrhavenstraat 1. Viel.1 ïluizon, Saxeuburgcrstraat 19, 21, 23 en 25. Eon Huis, Haarlemmerdijk 18U. Eon Huis, O. Z. Voorburgwal 208. Een Huis, Rozongraelit 17. Eun Eoiipinansliuis, Kromme Waal 27. Eon Winkelhuis, Ie ERelautiendwaruitra&t 13. Een Huis, Satnredamstraat 25. Tivoe Huizen, Oudo Looijoretrsat 29. Een Hui», Heorengraebt SH7. Eon WinWhtiis, Ealrcrutraat 214, 12 Bouwterreinen Middonwep. Eon Buis, Amvtelvueiikcliénwog. 8 Erven Of UotlwteiTeiuon, \V«espcrvaart Een Huis, Korkniraott 71. Ecu Hui», Nieuwo Prinsengracht 01. Eun YTinkolbuis, Utroclitacïiostraat 131. T JB II IJ II R OnJor do rabrlok TE UUUR wprdoa gritla opgaaomoa vouingcn, kamera enz. welko vóór Vi-ydig ecu uur op gegeven zün,. mot Tcrmclding van Btand, Lokaliteit, Huurprüa en wanneer to (uayairden. Opgaven hluruan niet voldoende knnnan niet geplutat worden, ? Bij verhuring wordt men beloofd verzocht daarvan direct kennut to geren aiu kot DureAü Tau dit blad, Kulun 2. 148, Gostoff. Voorkamer mut Aluoaf, .f 1.3 p. m. l April. sBmftel. 103. LooJs, f700 p. j. l Mei. 107t Loods, f1500 p. j. ïorston'l of l Mei. 107. Lolwiil, f'JUÜ p. J. Tei-stona üf l Mei. 100. UuvBulmis. f 11UO p. j. l Hei. 115. CiOd'.oü'. Zy- on Biunonlianur, f35 p. m. Targtond. MIt:t>i-inrri-aat, 14. Oostüff. Voor- en Slaapkamer, f20 p. m. Terstond. fJitinen ftwnlammerttraat* 10. JI«i«, f 1100 p. j. 'JVrstond. 23. üeatuff. Kamer, i' IS n f 14 p. m. Terstond mm, 81. Huin, O Kamer». flUOO p. j. l Mei. Bloemgracht. 17. Hui» met Toin, f 1UO p. i. l Mei. 83. 30 XtOTpuhui», 4 Kauuu'o 0112., f 2;0 p. j. l Mol. 10J. Ocm. Knmcr, f 15 p. in. l April. liü, ?! 7ö!Jüra mui VL'énuk', f'&$ f- j. l Hol, 130, 2 Zoldefs, to Etitgo, f70 p. j. Tomtond. 17. IIüU met 6üu»torr«4u, f 550 p. ]. Tent. 13-21. Uuvetih., 3 kam. oiiz. f800, fïSO, f 225 p. J. Tent. 'IS. BovoüU., Ie Et., U Kam., Aio. onz., f 300 p. J. Torst. !29. Bniu en Tuin, 2 Kam., Aio. ODI., fSSOp.J. Tent. 33. 2 G«stüff. Toork. 2n Etayo, f 20 p. m. Teratond. f75. 2 Bovenlinlzon, 3 Kamen enz., f230 p.], Tent. 173. Uovcnhiiie, 2 Kanion enz., f200 p. ji 'i'arat. . Damr-alt. 28. Gom. Kamer met Alcoof, f35 p. m. Tentond. 30. 3 O«m. Kunen, Ie Etage, f 60 p. m. Tantood. ' 82. Kantoor, f 100.? p. j, Terstond. . . . Zolder, f140.? p. j. 98. Kantoorlokul, f25 p, m. Tentond. ?100. flem. Voorkamer, l» Ettgo, f 23 p. m. Tentond. Datttel Stalpertrtremt. 6. O«m, Voorkamer met Alcoof, f 16 p. m. Terstond. 48. Voorkamer mot Alcoof, f 15 p. m. l April of vroeger. Driel[OHi*aemtt*mmt, 15. Huis, S Kamen ens., f850 p. j, l Mol. 11. Ie Bovenhuls, 2 Kamer», f250 p. j. Terstond. ' 2o Bovenh., 2 Kamen enz., f 240 p J. l Mei of vroeger. 21. Bul*, 1 400 p. j, l Hoi. 112. 9 Qem, Kanten en snite, f 80 p. «. Terstond. 184. Gem. Kamer, f 2.80 p. w. Tentond. 181 QeitoflE. Kamer, f 2 p. w. Tmtond. Frttmr amltttroal. IS. Gem. Kataer m*t Alcoof, (16 p. m. Tontond, Gem. Kamer met Slaapkamer, f 12 p. m. Tentond. 13, 9 Zolden, f 100 p. J. TewU-nd. 28. Oeitoff. Bovenhuii, 3e Etage, f 83 p. m. Tentond. 37. H«ta, 8 Kaawn en*., f 7M, p. J. l Mei of I Jont Bovenhnla, 8 Kamen enz,, f 600 p. J. lUeloflJonL Bovanlmi», B Kameie «na., f (W p, j. IMelofl JanL 61. Oem. Zo- an Binnenkamer, f400 p. J. Terstond. ' 28. Oestoff. Kamer mat Slaapt, Ie Ei, f 18 p. m. Terst Gover* JP1 fMOtofrereTf. Od. Ie Bovenh. Voork.,2 Alc,Keuk.enx, f8.80 p. w. Tsi 9d. Ie Bovenh. Aohterk., 3 Aio., Kenk, ene., f 8.30 p.w, Tat. 94. 9e Bovenh. Toork., 3 Alc^Keuk, ens., f 3.80 p. w. Tat. Bd. 3e Bovenh. Aafaterjb, l Ale., Kat*, ens.. f 8.? p.w. Tst. fid. Se Bovenb. Aehterk., 3 Ale., Kenk. ene., f3.80 p.w. Tsi M. Is Bovenh., 3 Kamers ena. f 800 p j. Terstond. tff. ffuU «n Tuin, 4 Kamer» ene., f 37» p. f. » 8J-BL Tarrein met Loodsen, 11000 p. j. Tem 1. Qem. Kamer, f40 p. m. Tentond. 80. Qaatoff. Zit- an aiaapkameir, f 18 {k, m. . , . -. Jmeol* vmn r-rnnffrrtrmmi 30. Oem, Voorkamer met Slaippluiis, f J.SO v l' Kamer met JLlooof, f 30 p, m. ' ^ . W. ff Sovcnü., iTTam., t ATe. «as, f JT8 p. ?].' Tent 3e Bovenb., 2 Sam_ l Aio. ens., 1300 p. ' 'i>r >'. 181 en 133. eadewt* fiewaknia», f S p.w. T'v.ia «a\ «kettfA Taerianawr aaa* K«e* f M p. m. T ????'.,.?.' 100. Kamer toet Koet, f 40 p. m. Terstond. 11. 3e Bovenhals, f300.? p. j. Terstond. Se Bovenhnie, 3 Kan., Aio. ens, {180 p. ?. 1^ Hola met Tttto, f400 p. J. l Hei. , 38. ie Bovenhuis, 4 Kamera aaa, U«0 p. j. , '' . 88. Kantoort met leaaenaaran krakken, f300 4M8. Oem. Kamer me»Kost. f «8 lot f SS p. m. l 40. Oeitoff. Kamer, f 80 p. m. Tentond. 141. Gem. Zit- en BUapkamer, f30 p. m. TI 499. Oem. Kamer mot Koet, f 6» p. m. Tent . Bil. Humor mefAlooof, f30 p. m. Tentond ft Kamen met AJcoof, f40 p. m. Tersta 557. Huil en Tuin, f 900 p. ). Tentond. 78. Vrij Bovenh. 5 Kam. enz., KG50 p. J. lo H ? 101. ffertoff. Kamer, f 12 p. m. Terstond. 29» ie Bovenhtrie, 3 K«men eni., f 200 p. ' 10. Geetoff. Voor- en Slaapkamer, f 8 p. m. ' \j'" ' Kve*Ni«# tVeral. 30. öentoff. Kamar en Alooof, Ie Et., f35 \ u. Tfi 138. Oeetoff. Voorkamer mot Alooof eu Kost, l \\ ? t : ?'?.?; Ongennnimvrt. nut», (l Kamera enz., fOOOp. Kr.' ui l dito, Vr|j Bovenhain, 6 Kamen om., f SSi i. .?-. ?. l dito, lo Bovenhnüi, 4 Kamen enï.. f400 ? Tk .123. Werkplaata, f 2SO p. j. l Hel. 86. 3 Kamen, Ie EfcxgH. f 800 p. J. Tentond, Lokaal, f300 a f400 p. j. Tentond. .73. 3 Ongein. Voorkamen met Alcoof, f500 AO, Gem. Kamer met Ko»t, f4S p. m. Tcrato. 89. QcstofT. Kamer mot Alcoot Ie Et»go, f 25 p 18. Ie BovonhniB, B Kamen ent., f275. ? p. ' " ?' 10. 2a Bovcnhuii, 5 Kamen enz., f250. ? p. ' 18. 2e liovsiihois, 5 Kamen enz., f290.? p. 20. lo lioveiihuii, 5 Kamen enz., f 300.? p. > ' ?'., , 2o Bovcnhuis, 5 Kamera enz., f275. ? p. i ? 95. Hni», 4 Kamera enz., f 30 p. m. l Mei. 110. Oeatuff. Zykamer, f 12 p. m. Terstond. S. Huis, 3 Kamen enz., f375 p. j. Tentont M. <f, tfojtfrrtrttat. 5. 6 om. Achtorkamer, f 12 p. m. Tentond. 6. Unii. 8 Kamera onz., f750.? p. J. Tent ». Vrij Bovonhuis, 7 Kamen enz., f 550. ? : . 9. 2o Bovenh., S Kam., 2alcoven enz., f325, 10. Hnli, 5 Kamen enz., f450, ? .p. J. 75. Hni», 4 Kamen enz., f450. ? p. j. , ., . . . a Bovonh. 4 Kamen enz., f 300 p. j. Te 74. 2 Bovenb. 4 K*m«» oat., f 300 p. j. Te '. 70. 2 Gou. Kamers, f -100 p. J. l Hei 18. GostoiT. ITumer mot Alcoof, f20 p. m, Tt>. 18P. Geatoff. Bovcnhula, l 00 p. m. l Mei. 109. Gom. Achterkamer, f 20 p. m. Tentond. 229. Qcm. Kamer .niet Alkoof, f 30 p. m. Tont Gem. Knmtr, f20 p, mi Terakmd. 139. Geatoff. Voor- en Siaapk., f 30 p. m. 15 Haar:-: 30. Boveahuia, f325 70. Huis met " 151. Gestoft Voo , f325 p.'j. l Mei Tuia, f 410 p. j. l Mei. oork&mer, f U.50 p. w. T< l. Hu!», f!07S p. J. Terstond. Frtn* f «gracht. l Mei. Vry Bovenhtiw. 3 Kamers enz., f 800 p, J. JV.Z. 44. Oogem. Achterkamer, f 10 p. m. Terstond 115. 3G. 79. Ü8, 232. 135. 321. 328. 30. 37. B2. 131. 72. 70. Montefloro Part, Ums. 2 Kamen enz., f 22.50 p. . 2 Gem. Kamera oa Suite, f45 p. m. l ApGeatuff. Kamer mot Kost, f 40 * f45 p. m 2 Oestoff. Kamer, Ie Etage, f 50 p. m. Te lüintoorloknlen, f 350 tot f 800 p. J. To»t ? O. X. Wovr-hvir'gmsnt. 2 Gom. Knmerii en Suito, lo Etage, f 45 p. . Gostoff. Hlaapïamer, f 8 p. m. Terstond.; a Gestoff. Kamen, f 30 p. m. l April. f. C. aioaftttramt. Gem. Salon mot Alcoof, Parterre f 20 p. m 2 Kamera en Salto, Ie Etago, f 40 p. m. l Onsem. Ie Etage, f 450 p.]., vr\j vanbolaiti Gem. Zit- en Slaapkamer, f35 i f40 'p, n Fietfi' namfngttrmat, Bovenhnis, f 3.30 p. w. Teratond. Bpvenhuis, f8.25 p. w. Terstond. Bovcnhni», f2.90 p. w. Terstond! 192. Winkollmi», fGOO,? p. j. l MeL 3^7. Coui. Kamer met Kuat, f50 p. m. l Aprif, 74H. Voorkamer met Alcoof, lo Etage, f 18 p. m 801). Gem. Kamer, f 12 p. m., met Kost f 35 p. a. Frlntenttramt. 9. Gem. Kamer, f 15 p. m. Teratond. 16. Kantoorlukalen, f300 tot f800 p. jvTenton 120. Üuvunhuiu, 3 Kamera enz., f 30!) p. j. Tersk . ' 15. Gesteff. Voorli. met Kost, f30 p. m1 l April 42. GustófT. Voorlcamnr mot Alcout; f20 p. m. 3 4'J. Zijkamer mnt Alcoof, f28 p. m. Teratond. 72. Oestoff. Voorkamer met Alcoof, f 40 p. m. 1 09. Huis met Tniii, 3 Kamen «BÜ, f 500 p, j. l il Stettttraat. 4. Gem; Voorkant? mot AlCOof, f 20 p, m, ï«» s, Mteg*Her*a''*crtf'' " 'v- '-'? 2Ï. Gem. Kamer, f 18 p. m. l April» v... ., : ftaktn. ' 110. 3 Ongom. Kamera met Alcoof, f 30 p. m. Tent. ttomolentteeg. 5, Gestoff, Voor- en Slaapk., lo Et? f 20 p: m. Tent. ?(V 102. Onderste Bovenh. 4 Kamen eu. f400 p, ]. Tent. 164. Ie Boveuhnli, f 0.50 p. w. Terstond. , 45. Gestoff. Voorkamer met AloooC, f 14 p. m, Tentoacl. 60c. Gem. Toork. mot Aio., 2o Etage, f 14 p. ui. Tent Sftrphati*tromt* 76. Bovenhnli, 4 Kamen enz., f 800 p. j. l Mol, 137. Bovenhuis, f750 p, ]. Tentond. 83. Oem, Voorkamer, f 15 p. m. l April. 88. Vooriwmer, 2e Etage, f 15 p. m. l April. 164. 3 Gostoff. Kamen, Ie Etage, f 60 p. nu l Mot Gastoff. Voorkamer, 3e Etage, f 13 p. m. Terstond, 500. Bovenunla, f 1000 p. J. l Hel. ' 30, la Bovenholi, f 19 p. m. Tentond. 20». 2e Bovenh-, 3 Kamen enz., f 17.50 p. m. l Hol. 30. 3 Zolden, f 230 en f 170 p. j. l MeL ?«>*(*>**?««*. 72. Gest Voork., Zfjk. en Aio., Ie Et., f 30 a f 40 p. m. Tent. 2B7. Gem. Voorkamer met kost, f 40 'p. m. Tentood. 806. Oem. Slaaplumer, f 12 p. m. Tontond. 416. Vrij Bovenhnii, 4 Kamen enz., f550.? p. J. l Mol. 51J. Bals, f800 p. J. Tentond. f 0»*«lM>JteieI0*tr*Msf. 7. Hals. f1700 p. 1. .Tentond. 64. 0«m. Ktmtr. f,18 p. m, l ApriL 99. Gem. Kam. met Ala. «u Kamertje.' f85 p. m. Toni Vrnm nm«rl«*tramt. 2. Hals en Tnln, 10 Kamen eaz., f 1500.? p. J. l JCèi. 7. Oem. Voor- en Slaapkamer, lo Etage, f 40 p. m. Tent. 7. Oem. Tou- an Blaapk., Se Etajo f 20 j .iv Tti-t. 54. Oen. Zit- en Slaapkamer, f27.50 p. m. Wmafnamntmtiti 86. Oeatoff. Kamer met Alooof, Ie Et,, f 10 / 184. 2e Etage, f 8.20 p. w, Tentond. 86. Bms, f600 p. j. l HeL Bovenhni», f 4 p. w. l HeL 120. AchUrhnis, f700 p. j. Tentond. 160. aUutooriok, la It. f34 p. m. Term, 163. la Boveohuie, f400 p. J. l Hal. 178. Fakkaldar, f 1*0 p. J. Tentond. UO. Vrij Bojanioi», f600 p. J. Terstdnd. '?enchgnt iederen Zondagochtend. Uitgeven: ELLEJIMAN, U A EMS ft C*. Kantoor: Boktn 2. I K H O O D: BW OÜDK KWÏ8TDB N1KUW GEWORDEN. ? NATIOIULS DANEBAABHBID. ? STAATKUNDIG OVER ZICHT. ? 1XLEHLEL ? OEMEEXTEZAEBN: Een VerraartBC. ? Amatela Kaagd ala Eoopvtonw. ? De BlootavaaremsattehapptJ .Inaalinde." W deKaas«tad, ? uit de HoiMad, ? Uit Oroniagon. ? KUNST: Braak Poseert, door 7, vaa der Ooes. ? Een Jubileum en een afscheid, door H. V. F. ? O«sebllderde Gobelins, door Alb. Th. ? LETTERKUNDE: De Nedcrlandsohe taal ea bat Belgisch EUaataondarwQs, duw Jaap» Jaa> pere. ? XIUTAIBE ZAKEN: letaorardelUderkwesUa, door W. Z. ? fertovendeht.aT-éOHAAKPBOBI.BBK.? FEUILLETOM: Twee Contnaten, door JobanOram,!.? Nataarinuia%e KededeeUngen. ? ALtEWJU. ? OVEBZIOBC TAN DB BTPZKTBHMABKT. ? Amerlkaansebo spoorwegen, door J. v. d. Burg. ? Veilingen. ? BurgeUjke stand. ? Correepondaatle. ? Tergadeiingon. ? ADVBETENTIEJi: Sahouwburjon, enz. £en oude kwestie nieuw geworden. Vdór drie weken schreven wij. naor aanJeidiog vtn de verplaatsing der grooie stooraboolen der N. A. S. IL van Rotterdam naar 'ier, een artikel, waarin wij betoogden, dat ZOOIM! dit feit, als de beschouwingen dei; V. Jtott. Ct. bewezen, dat de kwestie vau «et R(Jovaarl -k aaaal op nieuw «an de orde noest komen. iiet adres van de Kamer van Koophandtl e Rotterdam, thans verschenen, is een nog veel prachtiger bleidooi vooi' een rechutreeksch janaal van bier naar den Rijn, dan men tot m toe beeft vernomen. In dat adres wordt bij herhaling met klem verklaard, dat Rotterdam boven Amsterdam, \ntwerpen en Vliasingen bevoorrecht is door Mjn weg naar Duitschbnd. Al moet men 800 ft f 1500 lichterloonen te Rotterdam belalen, dan is de haven nog verkiezel ijk boven de anderen; laUetn. omdat Rotterdam den Ryn achter tith Ace/t kan hei concurrter«n met Amt»«rp<M, DA.TEE1FDB JUXWUS ASDEHE PLAATS IN OKS LAJIO, OUD AT DIE AKÜERE 'JAAT8BN VOOR HET VBItVOKK S A AU nUITSCHU NIET BBTBR LIOOBN DAK AHTWKBPEN, ANTWKRPES GOEDKOOPEE ZBEVEACHTES BËDAN ONZE HoLLANDSCHE HAVENS." Duidelijker zün de Ileeren Klerck v. d. Dutten, Koelt, Bastei't e. a. nooit weerspro ken, en dat door autoriteiten, wier kennis van handelszaken en scheepvaartbehoeften wel door niemand hunner gewraakt zal worden. B Het baat niet, of men eene goede zeehaven maakt op eene plaats, alt het vervoer van eene andere naar het binnenland beter is. (Bij deze zinsnede zal wel aan de trage ontwikkeling van Vliffin^tm als zeehaven moeten worden gedacht). Alleen .naar beide te samen het Icit lijn, daarheen verlegt zich de handel en alleen -daar is op den dwir concurrentie met den vreemde mogelijk. Het is dtis e--en:ecr noodlff. voor Rotterdam, dat het em goeden naar set, krijgt al» het voor Amsterdam iff is, een '(jonden weff naai' den Rijn te Op dit ooff'eubltK is de Rijn de open rimr, (foor niets te ecetiaren uat het vervoer. ruim- h -t. binnenland betreft en voor dat verviirr (den grooten transito-handcl) kan alleen Jto'l,r.!a'il den ttrljtl niet -Antwerpen volM. a. w. dus: wilt gij den handel uit NederIniid naar Antwerpen verjagen, onthoud Hot(urdam zijn waterweg,' die misschien nog Ie ruclilen is, ? en geef Amsterdam een kanaal nuar de Merwcde in plaats van naar den dijn. top dit oo'jenblik,- zoo schrijlt de Kotter» diimsché Kamer zeer juist, is de Illjn door nieis te evenaren." Wordt echter de kortste weg naar den Bovcnrijn gegraven, dan zal dat niet meer hol gevu! zijn. Itoèkscn van Rijnschepen zullen even spuedip; uit Amsterdam naar Lobilh worden i;cslee|t. als l*inns vnn Kottcrdam af geschied!; liut irs-jukt kan zelfs iets korter zijn, in elk RevaJ wordt het verschil al bijzonder' gering. lJcslR.it 'er' dan naast zulk een Hljnkanaal een vi'i beierde Knulsclie vaari voor de binnenJandsclio scliipperij en een voldoend kanaal van Amsterdam uuur Rotterdam, ? > dan zal Ainstenl.'im, de groote nederlandschc zeen zijn, die voor Antwerpen niet de bcliocft te strijken. In welk la^d. beons dierbaar vaderland, zou men jaren hebhen om zulk een eenvoudige ingang te doen vinden? Zoo spreekt dus op dit oogenblik niet alleen Amsterdam, maar Amsterdam en Rol» lunlatn heide, met a. w. bijna cfc geheeU ' edcH '?' WK ? groothandel : een zeehaven zonder goede binnenwateren, kan niet met Atitwerpen konkurrccren. De bette verbin dingen met het buitenland, oostwaarts en ''.ni.lwiiaris, zijn onmisbaar, wil Nederland's óooc uiin«inende zeehaven voor groote schepen uan haar bestemming beantwoorden* tt'tft Zou Jbr. Klerck het nu gelooven? Jhr. Klerck heeft gedwaald oi zich laten misleiden. Een groot deel dei* Volksvertegen woordiging evenzeer. Doch van afgevaardig den is het niet (e vergen, dat tij over elke zaak een welgegronde eigen overtuiging be zitten. Iets andera ia dat mei dea Minister. De geheele nederiandsche Handel roept den Uiuister van Handel en Nyverheid toe: Uwe denkbeelden over de konkurrentie van Am sterdam en Antwerpen, bty de verdediging van uw wetsontwerp tot het verbeteren van de Keulsche vaart, waren dwaasheden. Zoo spra ken het Rljnvaartkomité, de amsterdamsche kooplieden, de amslerdamsche gemeenteraad verleden jaar, zoo spreken de N. Rott. Ct. en de rolterdamsche Kamer van Koophandel, thans, en gij zult den moed hebben, tegen de overtuiging van alle deskundigen in, Neder lands Handel op spel ie zetten, om Uw wil door te voeren? Misschien bezit do minister die somt van standvastigheid, die van geen wijken weet, al voert zy het vaderland ten verderve, ? doch de natie zal niet met hem meegaan. Nu opnieuw duidelijk werd uitgesproken, zelf.s door Amsterdams mededingers, dat het beste kanaal bet eenige is wat Nederlands Han del voor vernietiging behoeden knn, zal de aanneming van hel ontwerp betredende hel Merwede kanaal niet het laatste woord zijn, dat het Parlement ia deze kwestie heeft ge sproken. Mogen wij van Jhr, Klerck verwachten, dat hij zelf zich genoopt zal zien zijn por tefeuille prijs te geven, nu zijne door den geheelea Handel erkende kortzichtigheid hem tot het besef moet gebracht hebben, hoezeer hij als mini-ter van Handel ee:t gevaar voor Nederlands Handel moet heeLefl1? Wij weten hel niet; maar dat een recht' vaardige zaak regeeren zal, vertrouwen wij. Het rijn vaart-komité, de Kaïner van Koophan del, de Vöveeniging voor Handel en Nijverheid, Burgerplicht eu zoovele andere lichamen, als M) deo bloei.m lianf^.^S»«iriy;- ~ tenuw van 'slands welvaart, belang bel zullen niet kunnen blijven zwijgen, en in hel parlement zal ongetwijfeld de eisch wor den uitgesproken, eerst het zekere, dan het twijfelachtige. Het zekere: de voorziening in Amsterdams behoefte aan een kanaal naar den Rijn; het twijfelachtige, misschien bereikbare: de Rotterdarnjche waterweg. De Handel, niet de rolterdamsche, niet de amsterdamsche, maar Nederlands Handel zal vragen: Stel ons in staat langs IJ en Maas de nieuwe met de oude wereld te verbinden. Wij hebben ge noeg van de verzwakkende tweedracht. De tegenspoed heeft ons vereenigd: als één man vragen Noord en Zuid, om recht. Nationale Daiiklmarlicld. Uut is ruim vtff en twiijtu; jaar geleden dat de Assiitunt-Kesideut ytia Luli:ik, 1£. Douwes Dekker, ïijn ontslag nuiu uit '»l:iml< dienst, om du belan gen dur verdrukte bevolkiug van Insuliudo ta kunne» voorstaan. Eene poedo inuatBch;tpp.;lyk) betrekking, h-t vooruitzicht op ceiio suhitU-rvoilu loupbiwu, bracht liij ten off ui- min *yu gevoel vnor recht. ' Xoudur fortutn, EUiidw ët.-uii i;'"!T bij eene onzekere toekomst te^oaioait. Do.i-/. iu nlewitrkiilg, luwli boiustiiig wilde hij luixlepüclit i£ xyu tiau 'wonl>c«t'uur. -Kn, dat er w;uibcsta:ir bjstoiul.'do tegi'invoordigtf tocjtaud vuil Ijtikilc, ontvolkt, door li'Jiigersiiond en kourtscpid miie, buu-ijst. het upuieuw. Gij weet hoe do outalugüji A.s isteiit-liesident, na<liit zyue poyiiigen oia zuuJer upcnbnarhcia vüibc'iriiitf t« verki'ygun vruchteloos w.ircn geblekon, als Miiltaruij uen boro.:p Uccd op do natie, ho<* zijn ?Max liavehur" vuur 22 jiiar eeno rillinR deed gaan door den landt?. Wie vuur bent bad zóó vciprókea, zoo krach tig en overtuigend do belnu^u bepleit vau de 30 niillJojii .bewunora der NedeilnudkcUo lloloniëü aan den ovenuai-V . Kccda door dut boek zou do achrjjvcr eïch nnnspraak bebben verworven op de dankbaarheid von uus volk. Maar kjj, wien^ ziel niet lijdzaam is onder onwaarheid eu onrecht, kau niet volst «au niet één proU-ot. Onvermoeid u ?Mnltatuli" opgetreden wanr xyu plicht bcin riu<i. M't opon vizier bestreed hij vooroordeel on bakrompeuheiJ, waar hij diw meende to ontinootoii. Keur op keer beproefde hy in z'(jno vartoogen o»er nVruen Arbeid." den Roeden vrog to wijzen aan du beutuurderj van Ncdarlaatlach Indiü. Mut vlymoudc scherpte stelde kg de «lechfe elententon van on* volk iu Droogstoppfl, Krvppelman «n de. Kopperlith's teu toon. Ba/Jelin^ trachtte h\j t o geven, on nieuw leven te wekken door het zaad, sontr .Idetiu" te zaaien. Mot hoc menige njueevoclde «ohetB, hoe menig verheven dichtwerk heeft hif <>nze IvUerkunJe verrgktt Ki-aelitig waa dan ook de invloed, in verwhillemle richting door hetn uit geoefend. Overal drong ZQtte item door. Maar toch, in *yo«n str(jd stond lig veelal olloeu. Te weinig;openlijke.blijken van erkenning en waardeeriuK vielen hetn tegen over veel miskenning ten deel. Laat dat van nn af anders ajjn. Laat eene ctaad van nationale dankbaarheid den levensavond vau ?MulUluli" verhelderen. Tot dat doel komen wjj uwe medewerking vragen. Allen dia achting ge voelen voor Havelaar * pogen, die .MultatofT huldigen als den voorstander van getssteavqjbeid, of dankbaar den dichter gedenken, noodigen wy uit dwrvan W|jk to geien. ZONDAG 26 MAART* Wij meeuon dat dit gssslaiea>n mort metter daad door het büarahröfMt v*n ?» JumtutL Hem, dia door zyn ontslag aaIdelQk« middelen prijs g»f, willen irfl althans ah opoffering, tooveel uog mogeljjk i*, vergoeden. Wü willen kern in stoot iteUen tot bet eiuda toe «onder gelde* Ityfce zorgen «ttnen levensstrijd ie strjjdtn: hem bewaren voor de gedachte, bun <Öe h|j lief been, onverzorgd te laUn, Omtrent den daartoe te kiejten vorm behou den wij ou «ene nadere becUeüpg voor, soodra bet bedrag der bijeengebrachte geiden ou* Imkvad zal ijjn. Elk van ons is bereid ow« bedragen in ont vangst te nemen. Uwe namen tullen ia een, den Heer Douwes Dekker, aan to bieden album, verenigd worden. A. A. Boeker Overbeek, P. A. IL Boele van Heiubroek, ü. Bisschop, H. J. Bouberg Wilton, C. J* IL van den Broek, J. A, van den Broek, P. M. Bo», Dr. H. Hrongennm, Dr. Yitm Uruinsuia, ? " " ? ^ ' " we* DekL, Funke. de Graaf, A. J. Le GrnsVDr. J. U. do Haas, Mr. J. N. van Hall, Dr. A. il. Uartog Hejf van Zonteveeit, D. Haspels, J. M. Uaspels. Mr. W. Heineken, B. H. üalclt, flenriquM do Caitro, Holda, Dr. A. II. liraëli, J. Israeta, K. J. A. Kallenberg van deo Bosch, A. & Kok, J. de K«o, Dr. D. J. Korteweg, DwiiSI de Lange, L. Leopold, A. C. Lotfeit, Dr. Luchtmans, D. K. Kantuolt, Jnatus van Maurik Jr., IL W. Mesdag. R. A. de Moneby, A. Morin, Martma* Npuff, G. Oostiug, Willeni A. Paap, M. T. U. Parafeer, Dr. A. Piêrson, U. L. F. Post, J. G. Uobbora, J. A. Itoessingh van Iterton, S. F. W. Koord* van Kyainga, H. W. van Rpes«m, Th. Sanders, F. G. van ScUormbeek, J. Schippers, F. Smit Kleine, G. H. van Soeet Dr. B. J. Stok vis, H. G. Torsteer, P. A. Tioie, G. Vatette, J. VergJwya, \V. J. Vorvloet, Jan C. do Vos, Mr. C. Vusmaer, Mr. A. D. de Vries A*. Mva. M. J. de Witt Hamer. H. C. de Wulff, J. Zürcber. Abonnement per S/m / 1.?. fr. p. p. / 1.15. Afzond. Nummers aan de Kiosken vexkrggbaar h » 0.10. AUvertentiënvftnl?6 regels/1.? iedere ngpliaeer » 0.15. A. ColLi.'d, Dr. W. Dooteuboa, E. Doo ker, Dr. J. Ensing, A. N. J. FabiuA, G. F. van d« Goe*. A. Gorter, D. A. J. B. De Middctburgsrhc Courant sobreef naar aonleidiuff dexar circulaire het volgende: Niet iudtire volsin, welke in dat atuk voorkomt, \vurdt door ons onderschreven. Het is echter onnoodig danrover iu beschouwingen te treden, dewyl zeen verschil in liet oordeel over HulUUuha veelzijdig en veelbewogen leren en werken voor opa van invloed is op de hoo&Uaak, waar het hier op aankomt. Die hoofdzaak is dat, naar OOM overtuig ng, een groot deel van het Nederlandsche volk aan Multatnli een plicht der dankbaarheid te ver vullen beeft. , Aan zttu. beaef va» ptiebt Ti»»<t 4e asiUtent-. resident Donwes Dekker vóór i; 'juten *$n belang ten offer gebracht. Xa deze in onze zelïeachtige en berekenende wereld, zeldzaam voorkokende daad van sedelgken moed, heeft Multatuh door de kracht van ngii genie eu door onvermoeden, «fraatteuden arbeid aan eene reeks van werken het leren geschonken, welke tot het schoonste en boi-spronkelykate behooren wat de NederlantUche letterkunde ooit beeft voortgebracht Een dichter ea denker, die aldus arbeidt, be wijst diëtisten aan zjjnts nationaliteit, welke niet mot ondank mogen vergolden Vorden. In Ne derland geeft echter du letterkunde aan ben, die haar al« vak beoefenen, iiauwulyks een middel van bestaan, veel minder eene belooning, geëvenredigd »un deu luister, dio huune werken voor altüd aau liet leven dor natie schenken. Behalve deze aanspraak op de nntionnle dankbaarhei l, heeft Multutult ontelbare Nederlanders per*ocjnlyk aan zich verplicht. ? . Zijne werken bezitieu bjj uitnemendheid de eigenscliap van, behalve te bekoren door hun vorm, tut eigen gdcsUis-urbeid op te wekken. Wie aldus dooi- hem tot onderzoek en nadenken gebracht ü, heeft, onverschillig welkd de slot som daarvan geweest moge /ij D, ct-u belangrijk gedeelte van zya gecsteljjk leven aan Slultatuli te dunken. Om al deze redenen gelooven w(j dat do op roeping, om aan Dduwes Dekker door oen «tufl'elyk teekcn te doen Kien, dat hij niet. voor ondankbaren beeft geleefd en gewerkt, l»ö laticlgenootcn weorklnnk behourt Ie viiulnii. Hetzij men in den gchtijvur van dcu . Havelaar, fat moedig «lachtoH'er vnn-edc>i pliuüibesef liefheeft; hehjij men iu deu autoat1 d«r Vorstenschool den dichter beu-onder', dio a in dcu boom onzer dramatiicho letterkunde óeri zijner tchooustc CD pittijjsle vruclittn heeft doen bloeien ; hetaü men den deukcr waardeert, die siirekefldi; en tchrgvsnde overal bet ?zaad" zijner ? Je< ut hoeft gestrooid; hetiü men in den schepper van Wouter fietcrse, vau de MUiiocticnsttkttut, vn:i de Specialiteiten-Studie en vau xoo menig andur geschrift tlechts den meester xiet, bij wien al onze jongere letterkundigen ter school gaan, ? in elk dozer gevallen hoeft men reden zich aan te slniten bjj het werk, waart oethana oiüe mede werking gevraagd wordt. Nivjen van good«u klnr.k worden onder do zeventig oaderteKkcoaan gevonden. De kunst ou de letteren, du wuienwhnp on do iounialutiek, de auibbviiaiirtwertild en dio der mi litairen s^jn er vM-tujüMiwoordig-K Niet. zonder aanduenitig zal Jllullatiili, wnnnuer bet stuk hem onder de oogcn komt, cv d«u itaam onder vinden van den gupttusioncerdeu lüifenarit-koloncl van hot lüdisalio leger A. .CülinrJ, die uls ? militair kntniiiun'Jnnt (o It.iiigkut-Dofotmg (J)ueluri van den 3£ax Jfavtlnar) vitii . Douwot Dekkcr's woiBtclinK co ly-li-n (,'etuiv'o fa geweest. Zijne handteektfniiig komt voor de zouvuüisto maal li»tzt>g>il zetten op du feiten dor ftkto .vnn Laichuldi^iiiif, welke 3fu!ltiluli tot. do Koc'orUiuKcho ro^euriug heeft gericht cu do tot desvitr il-irtr ni->niaiul op afdoundo wjjze w weerlegd. Auu2/a//n/«2i'« vrien den, gcestvcrwanU-u of bswonduraars is thant de taak om to zorgen, dat. indien het nage*!ncht on. grond dier nnnklaulit over lip*. Neilci'iuudstlie volk van onzon tijd tiet .Schuldig" moet uitspreken , liet a-uital porFOoulüko ait^oniluriugeu op dat vonoU nlihani groot in.'jj ? Zij die 25 jaren WO deiden deze waanlijro on kalme jwnpi-y«ipg VHM het streven in dn cirknlaire uitgedrukt niet «onder bedoeling nicê. Wij toch vinden in deze woorden volkomen, onso mceuinff weergegeven. Of meu eiken volzin in de cirknUire, nauwkeurig gewikt en gewogen, onderaelirUven kau, is een zaak, die men aan leden oordeel nu* overlaten. Wanneer ceventig liedeu een eirlndair* onderteekenen en rondzcnöen is bet natuurbjk de boefdstrekking, waarop men te letten heeft. Elk der seventig ondtrteekevaarv, geroepen om een dergelQk «uk op te «tellen, waario gewag gemaakt moet worden van ?Multatuli's veeliiMig en veel* bewogen leven en werken,11 «on alltent op dese of gene zgde van een zoo omvangryken en veel* voudigon arbeid kraohtigar de aandacht wenscken to vestigen dan sijn mede^nderteekenaar. Voor de haldu die men MaltatuU wil brengen, m neer dan een grondslag ungewazen. £a aeker ?on de man ielf reeds lang ten grave ajo ge daald, voor een zcventigtal vereerddrs, by open baar debat, bet eens geworden waren over het juiste standpunt, waarop men poet hadde U vatten, wilde men geen gevaar loepen kleinaeerige menachen op de teenen te trappen. Ouder die kleuizeeiigen liet HwdeÜilad te moeten aautrdfen, zaj menigeen Ulenrateiien , doch, waarMhytilük heeft een al te vluchtige lering der cirkulatre weer scbuld aan tiju bedra ding van dczo zaak, dan de afkeer om een ?geoië" te huldigen vóór «Jjn dood. Het Handelblad erkent, dat op de dnidelUke, herhaaldeiyk uitgebrachte bescholdtgiug, door Mnltatuli aan bet adres van regeeringsperionen ge richt, nog niet geantwoord u geworden. Slechts eenmaal, in <.o Mo*eisaal ba 1864, was hö bjj 3>onde van den Beer Roohussen weersproken. ?Licht werd er over de Lebaksche getcfiiedenis niet verspreid. Men bleef in bet duister over de beweegredenen van het ontslag aan dan Heer Dekker verleend; men bewonderde zyn geestdrift, ï4JQ *Mjl en zeggingskracht, in één woord t^a genie- maar de overtuiging, dat hu overdreven had, behield de overhand." Het blad betreurt (naar bet vermoedt, stellig taet velen,) dat voor do hulde aan ïlultatuli als grondslag is genomen een betchnlditring, welke onbewezen is en waarover het llandcüUud eu velen nog altijd naar licht uit«i«m." Eu het hoopt één taak:* ?dat uit deze l o weging volgen cal, dat het stiuiwfóen, door du naagevalleu bestuurders tot dusver bewaard, zil worden 'afgebroken." Gegeven dus: bestuurders, aangevallen niet door de i eerste den beste, u: aar door een iu*j»tent-resideut; niet door oen gewouu astistent-r^sident , nwar volgens t Handdtlted zelf: door eeii genie; bet>clioldiguigen die heel Nederland in rep en roer hrbJen gebracht en selfj tot over de grensen luid weerklonken ; besehuldigingen , zoo kras , dat men bet er voor hield, dat Multatoli over* dreef; ? en niemand der personen, die 'slands prestige haddeu of hebben op te boiidon, beeft in 2~> jtren tüds den moed gehad te antwoorden. Welou, zal men dan nog '25 jaren moeten wachten eer men Mnltatuli mag nnldi de verdenking van een volk zonden na na ' ' ~~ ite nog wél, _____ _ ____________ nimmer MulUtali «u Moltatnli te «alka hi digen, zoolang xq slechts zoo goed fan te bleven ?wgigen. Want wie hem ab den oud AstistentKesident eert sou de aangevallen bestuurder* niet onschuldig houden ! ? hun schuld bewezen achten ! Ken fraaie regeL Zwijgende barbaarjchheid, ja elke misdaad is op deze wys gered; zoolang zy haar mond niet opent om op beschuldigingen te antwoorden, is immers haar schold ?onbewezen." Mnar tot geruststelling van het Jlatuklablad, zij herinnerd, wat de heer Bergama ? een eerlnk man naar wij moenen, ? in ons blad van 26 tcbr. schreef: ?la de eerste plaats wensch ik tfl constateeren, dat bet wanbestaüi- en de knevelarijen van ioiandsche hoofden, totn de heer Douwci Dekker in 185U de regent van JUebak in s'nat van beschuldiging wilde doen stellen, inder daad schroonielyk erg waren. (De minuten van de brieven, die in den Max Havelaar t\jn opge nomen, lieb ik in het archief teruggevonden, wourdelfjk alzoo luidende)." Deze heer, een «llea^iai bezadigd man, aan wiens rapporten het Handelsblad zeker Reen ver trouwen zal ontzeggen, echrüft, na. een niededeeling v.m lielg'.'pu tot verbetering van dcu toestand te Lcbak is geschied: ?l)e lectuur van den Xttx Huvclaar kan nog steeds een heitzamen invloed hobbon en htt besef bij onze natie levendig houden, dut zij een tteure schuld Itetft te boeten 1) eu n^g vurbivzeud veel te doen heeft, eer.xü aan lmi-u roeping tegenover de inlaudsche bevolking van Java heeft voldaan." Of zal man kunnen ontkennen, dat hot bestaande cxpluiusie-gtelinl niet slechti Bantam maar het overgiuote duel van Java bü arwisssb'ng aan hongersnood blootstelt; weet men niet, dat de kuifit* tot schandelijk lagen priji door het goeverneinent wordt afgenomen en men tevens tot aanplnnting van koffie dwii*gt; worden met bovendien land* ' lente geheven, boog vooral in Bantam; heerendi-uston guyorderd; mag men vergeten, dat thans nu de pantjendiensten worden afgeschaft zelfs door een zoo uitgeputte bevolking een aequivalent aal moeten worden betaald? iloo groot, is thans wel het, bedrag der belastingen in verhouding tot het inkomen 'vaa millioenen inboorlingen? Zou dan het stelsel van wanbeheer, van jaren achter een al worden de inUndtche hoofden in hun neiging tot roof en diefstal door goedgezinde ambtenaren eenigzin» gotemperd of bemoeilijkt, geen vn-arming verzwakking, krankheid en ontzenuwiug der be volking ten gevolge hebben gehad, eu met bet oog op Bantam* zoo langdurig lyden niet. ge zegd mugon worden: geljjk de cirkulairo telecen gcell: En dat er wanbestuur bestond, de tegen woordige toettand van Lebak, ontvolkt door hongersnood en koortsopidemie, bmvyst het op n:miw? Of lieoft migiohion do Heer Bergsma, die er in ItfW sondcr koortscpidcmic en veuitUc hongersnood, bijivoonde, geen recht alsh|j heden. tnn diigc schrijlt: de Max Uavelaar leert de natie, dat zij tiou zware schold heeft te boeten V Wanneer «r in deze cirknlaire ffe«chrev6n stond, dat er in Ned. Indié', sedert Havelaars vertrek ntets g>eds tot stand was gekomen sou men recht hebben zich over onjnutheid te beklagen. Meu weet het, n n en dan i» er iets g*scbiad, dat van de zorg van liet moederland voor de koJoniöu kim dutiu spreken. Of dat iets veelof weinig moet. herten, is een kwestie, die wy aan leden oordeel overlaten." ?la dan, vraa«t het Handelsblad. in die 25 jaren in de rechtspraak nieti verbeterd? x do knevelartf van de inlandocbe hoofden niet verminderd? a niet sedert 186C door de liberale partij geyverd voor de afsehaffing der pantjeodiensten; ? ?ek-r niet het minst ten gevolge van de ont hullingen in de Max Havelaar,? eene verbetering dM thans had beslag «al krügen? De cirkuloire ontkent net een noch het ?ader. Integendeel. Z| «gfc Snobtig was ook de invloed, in versohfllende richting door hem nittfeoefead. Dat weten de onderteekenoan en «J erkennen het, maar s| voegen er iets bQ : .Toon in ittn rtrSd stond bB veelal «Heen, te weutlg openl|k» blöken v«u erkenning en waardeering vielen hem ten deelt ... Was dat misschien oojobt? Heelt de Uberakj party voor recht en barmhartigheid gestreden in syn naam, of toiJer Matotuti ta noemen? Lees slechta de dagbladen «n kamer* verslagen en het antwoord wordt niet vntehtdoo* gezocht Zeker van hem i* een stoot uitgegaan. maar hoe modujlc viel hef der liberale' p*rt| eenigen «tr^dlast in te blaten? Wil men een voorbeeld? Men leest het in het tevreden Ha»» deltblad retf. Sinds 1886 is door de liberale party ge$verd voor aftohaffing van Mrpllehto pantjendiensten. -Geflverd". 't Staat er werkeliik. Een liberale parUi, 16 jarea achtereen de baat in den Uvnde, heeft 16 jaren geUverd... geijverd om pantjwxhensten of te achaflisn tegen aeqni valent . . . en haar fiver is beloond door een. kon*ervaticf, die eindehjk, na self teven jaar ge werkt te hebben aan eigen bekeering, voor dezen Qver beiweek en het vraagstuk audoitü Er behoort moed toe om, na gewaagd to hebben van Mtütatnli's geestdrift, van desen over to spreken l Ziedaar de twee groote overwegtngra die tel Handdtblad tot onthouding leiden. Kv. 2» jarmn achtereen de beschuldigden gei wegen bebben, i* ban schuld ?onbewewn" en de dankbaarheid der natie moet waebteo tot het t^Ustip, waarop d* stommen spreken zullen. D« liberale partfl heeft in Mnltatnlfs geest geqverd . . . ?Niet het minst heeft men tengevolge van de pnthalKngen in de Max Havelaar" da pantjeDdieustea afgesckfft, en de logisebe konInsie 'luidt: laat hem desnoods gebrek ]{jden... , zoolnng de beschuldigden zwijgen l En dan nog een derde overweging: BV«lcn herinneren zien dat hem door mannen van ZUUMB do behulpzame hand werd geboden, maar dat die poging door eigen bonding mislukt is." \Vy moeten bekennen dat dergelQke zaken o.i. te kietch z^Jn, dan dat wf haar in openbaar debat mogen brengen. ? W§ nemen aan, dat het Handelsblad deze tirade alleen heeft neergeschre ven om te bewqxeu, dat reeds vroeger .mannen van naam" hem de blyken bunner achting en erkentelijkheid hebben waardig gekeurd. Enkel» warme vaderlanders verdienen mitsdien den dank van alten, die hoc een goed voorbeeld hebben willen geven. Demlke ontbreken getaklüg, ook . iu het htnd van flegma, noott. Heeft MnltotoK1» hondiafr beo W0zen,d*t,zöóder eeoige verbhidtezu* op ta leggen, hem wordt aangeDodeo. Iu ieder geval door geld te weigeren, ? het nattdeWkuT aetf cal bet erkennen, bewast men nog g«en gebrek aan katnktet. j Wanneer wf de opmerking van het Handels- ! Had een weinig ongerijmd vinden en trachten een misverstand ntt den wee te mimen, mogen wö niet voorb«nen, dot het Hcmdctsblad tot en» . onder geslacht behoort, dat meent sfin plknV jegens HnrUtuJi en Indiö vervuld te bebben. Een weinigje prikkelbaarheid i* dm te verklaren. ?Het gosluclit, (zoo schrift bet reede bedaagde blad, welks redaktte echter nog tot de jeugdige ikrochten in den hinde behoort) ? ?dat in de laatste 20 jaren is opgegroeid, kent de bijzonderheden niet van hetgeen aan de verschijning van Max Have laar is voorafgegaan en er op is gevolgd." Het blad tchijut dos te meeuen hier eeniga 'jongelingen te moeten inlichten. Woarscbynijjk beeft bet uiet alleen vluchtig den inbond vau hot «tuk maar ook de namen van de o adert eeke naars gelexen. Een dei-gelijke opmerking, naar aan* leiding v.in een cirkalaire, oudcrteejcend door man nen als Dr. Doorenbos Colkrd, Pereiaar, Hartinos Xöboff, prof. Israeh, Pierton, Stokvis, van Soest, redaktoar van het Tgdsehrift voor Ned. Indij}, Vo«maer, enz. cnic. euz. bewust, dat het srico.üict den tyd g*gund beeft de xaak behoorlük to overwe gen, ? of was het doel mimébien de jongeren t o waarschuwen met deze vergeetachtige oudje* niet mee te gaan? Dit BJJ >eo het wil. Het de Middelburgsche Courant «gn wg overtuigd, dat het Nederland«ohe volk een plicht van dankbaarbeid heeft t* Over Douwes Dekker kan nienzeerveiBcbJlIcnd oordeelen. Godsdienstige-, wv«gecrige-, Btaatknndige- en naatsehappelffke richting en neüring bepalen de waarde, die men z^n. denkbeelden, doden en karakter toeschrijft. Maar ten opwobte van JfttWa/«W staat o.i. vatt : dat hQ gestreden heeft voor het reebt van den Javaan; dat mj in dien sjtrüd sjjn eigen voordeel, toowel der reehtstreekaeue als de eydelings afgeperste, aan sfln af keer van onrecht beeft ' opgeofferd; ? dat wat er gedurende vyf en twintig jaren in lndie*s btstuuv tnn goede moge veranderd Egn, dit in do eersto plaats aan zijn held haftig optreden n to danken ; immers, hy hóeft bet nationaal geweten wakker geschud. Z^n Max Havelaar te de aangrijpendste pleitrede, dié ooit voorde vrijheid en het recht van den verdrukte is ginehreveu. Kederiand* ?ehoenefo bock van dese eenw was fohooner nog als daad, dan aU letterkundig prodokt UiMchien begtng Douwes Dekker fonten. Waarsob^nlük beging iS ze. Wie recht heeft tot iteo* nigen, nU steeaige nem. .. Er zQn mentchen róo braaf, dat r4j voor beul in de. wieg ach^nen ge legd. Aan een leven van 25 jaren vol teletirtUl* ïiog en onrecht is de bitterheid meer natuurlek verbeoden, dan alle maatocliappeiyke en chiiste. l(jko dougden , die onze schooljeugd worden getóerd, en onder zekere omstandigheden n?et al te moêteifjk in beoefening zfin te brengen. Douwes pekker wordt niet door ooi gericht Wy denken aan MüLTAtru, dié 25 jaren te vergeefs om recht heeft gevraagd; die, terwy> duizenden de vette pensioenen genwtM door de» Javaan opgebracht, geen penning rat '? jands kal ontvangt, ofccbeon vriend en v^and beiden ver> klaren: dat By alleen meer dan bouderde hoog gmlaataten te samen voor Indië beeft verricht. Hier voele men den plicht der dankbaar beid. B(| dece overweging «oeke nwn niet naar grieven , ?treve men nietvard«eWbeidtea*»ien,onnnnaam dsr rtehtnotdigMi dta 6Sy«rigea strijder in den L/. l

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl