De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1882 26 maart pagina 3

26 maart 1882 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

\' ( i i! r DE AMSTERDAMMER, W E E K 13 L A D V gronden ingericht oidorwy's «on duf >m een zeker verloop vanjaren, goh, ui Vlaamsen Belgiüdoor, do toepassing der tweo vermelde wettiw mo gelijk maken, wiint, het dient hier opgemerkt, niet in elke stad, tont s'cn fuut, bezielde een even loiTalyko viulerlaudsche peest de magistraten, om ziel), evenals de advocaten rum do Iwlie van Gout, ten getallu van twee eu driehonderd in een Jtrpff va» zelftii'louijig to veroemgcu, vudt-r naam: de Viauuwhc conferentie. Twoo dingen zijn nooJzaakelijk, om de vnderliiidsche taal in eer to'brengen, zegde David in de commissie van IbOl», lo. dat zij in de scholen wel ouderweden worde, ou 2o. ijverig unnguloerd woi do." Thnas, «a de twee voorgaande wol ton, ia liet uur gesl.igeii waarop men op die vervulling hoju-u m.ig. lii'uJs van over een tweetal j:irc» vrerdtm in hot staatsoiKk-rwy's enkele pryziiiiswuimli^o verlegeringen aau hut oiuiuiwijs vnn he.t Nederland;ch tOJ.ii»! nicht, ou opmerkenswaard is het, onder dit opzicht na te gaan, hot gel il uren d;>.t iu 1854, en iiv lr^'0 nan hot oiulorwij» yau dit, vulc, en to'.cua van l'Yaiifeh, Diiitsi'li en Engelsch, wordt toekeken J. In l tol toch is do towtiiud nis volgt: in <jo VJ;uim>clio ui/idicit .{hoo^ero iiur w.isvr hier do huuiauiora benuvena hu «,-necl ondtinichi gegeven worden.) ivii.vi v iv m n; i Frofessionelle. / Franjclj. \ Nederl. i Dnitsi;h. I EngcUfi. l''rau<.ch. ITunianiteiten. (i i 5 , 1 (i l Frati^cl' j Ni-derl. i lluitseh. ' Engelsuii. In 1831 was do toestand nis voijit: 'ivnvi viv:iu I Fransch. Frcfesslonclle. ' Nederl. i j.Uea. l Iluiiïch. (facul> Engelsen', (taticf '.l iii O i vu Tuv.iviiiiifi jr.nr, / Frnnsob. VXodei'1. i-Duit sch. i-Êiigc-lsch. C ' 4 o o 2 U1 iO \öpr wie nn weet, dat de leerling over't algemeen het uut en 't gewicht van lk vut beoordeelt, «aar liet'g'i'ootor ot kleiner fft-tal punten dit t, er in do Coue'oura-" nan verleend wordt, moet, het tevens zy'n bftlanar hebhen na te gïnii iu vjvlk evcuro3" ' ') ónder dit-nieuw opzicht do ?! talen in u. thans iu ltS<2 tot elkander gein-acht zijn. Iu-1804 \vas dan de toestand nis vol^l: ivmviiv ivrnu i anianiteiten. Pi-C'fessionelli. j Frnnsch, rVliiamseh. .Duitsch. fKngelsch. Fransch. VJaauu'ch. Duitsch. Engelsch. 30 3030i 30,30100 l [sojolVSU^UJ 80 In 1881 echter zy'n de punten verdeeld als volgt: IVIIIVIIVIIVIII'IIII -w:1!:-''' -3( >. 31 ) Humaniteiten. Frofeasionelli. louj 100 100 101' inu d 100|90!flU!)«;90! 50 100 100 50 50 100 iHlllCO f)0 50 Fransch. Vlaamsch. puitsch ?Engelsch. Fransch. Vloamsch. Duitsch... Engelsch, f. D,ie cyTeri zijn door zich zelven al te wolspre; kend, dan dat het noodig woze to drukken op i SÊe hooge billy'klieid van deze hervormingen, * jjaarbjj de Nedeilands"he taal gausoh VlaauischBélgiëdoor, op gelijken voet wcu-dt geplaatst met ffit-Fransch, waarvoor het staatsbestuur aller weloSnkenden hoe-gaten lof verdiend heeft. "Doch il y a des ombres a ce tallcatt. Indien wij ójj een punt vooriiitgong to be-tutigen hebben, en iriitKen David zaliger eu de leden, der commissie SjaeUaert, M«rtens, Eens, de Corwarem, do Decker, Jotranden vau der Voort, die, evenals zij, sedert tang ons ontvallen zyn, zoo 't hun gegeyên ware, de door 'ons gedane rapprochementen te/ onderzoeken,,inderdaad redens zouden hebben om ich téverheuhen, op oudere punten krotten Stf nfet*, en zy'u Wy', van 1856 tot nu toe gebleven: gjfais. JVin comme titvant \ ? **fl deze vergelijking, zegde n der leden in fitertens), moet iiog in aanmerking genomen a, dat al de leasen der vakkeu vau wetenuitsluitend in de frauscbe taal worden n." . . to regelen hebben in 1882 nog goen zicrken van huune waarheid verloren. Eindelijk, zien wij ook op dit gebied radicale veranderingen to gemoet. Door de maatschappij het Willemsfonds, te -Gent, werd eeue kruistocht reeds iu 1830 ondernoxacn, voor doel hebbende, van staatswege eeite zoodanige herinrichting van het ujMdülbaiir ohilerwys te. bekomen, dat alle leerling, na vol trekking zijner studiën, even goed Nederlandsen als Fransch zon machtig zyn. De lagere klassen der athcnea en middelbare scholen zouden zoo was de alcfemeene vi-ang uitsluitend in net Nederlandsen gegeven; Duiuch en Eupelsch zouden, ook in de lagere klussen, door het Nederlftiidacb, en niet meer door het Fransen, a*O£elee%l Worden, terwijl daarenboven nog tweo later uit te kiezen vakken in dezelfde taal zou den worden gedoceerd. Dit ontwerp, in de Kamer te berde gebracht, weed omdetyjK naar eene commissie verzonden, die «en algemeen plan van hervorming zou vaststellen. On plan, opgesteld door Ojiti, werd on*' ga door het Staatsblad afgekondigd en is ver in de volgende punten? lo. De leergangen der voorbereidende afdeeling in de middelbare scholen, zullen, in het NederIfaéjyh tftideelte van België, uitsluitend bümiddel T|u de Nedoriandscbo taal peffevnu wórden. if. In de middelbare afdeling derzelfde ge«Jicbien,- zal de Naderiandscbu ta.il by' middel van bat Nederlandsen zelf worden onderricht. Wat AWtwh betreft en Engelich, ook deze beide talen SBjMo in 't Nederlandsen onderwezen, zoolang de leerlingen niet in staat zullen jujn de studie dVar talen in deze talen zelven voort te zetten. Ook «uien by middel van htt Nederlandsen een of x&Ntr andere vakken gedoceerd worden, en wél t» mütste te beginnen met het schooljaar 1886. B-V. «««drykstcnude, geschiedenis, of matheü». 80. De twee voorgaande artikelen zullen ook op de aütenea, of hoogere gestichten van middel baar onderwijs toegepast worden. 40. De technische benamingen vsn mathesis enjiatnurkandige wetenschappen, zullen tegely'kertfld in 't Nederlanduch en in 't Fransch worden aangeleerd. Historische en aardrijkskundige na men in de oortpronktlyke talen, evenwel waar 't zlin 'kan, met bijvoeging van Nederlandse!» en -ob« verUdicg. Het staaMMstnur. na advies vaa den steburean Adiuimstratif der ataatsonder_ ihten kan alttid besliuen, dat alle, ef i deel der Nederlanosche leergangen Ugcl kerI in het Fransch gegeven worden. f on wat betreft da gestichten van middelbaar 1 rw^js, wordtnog den gemeenteraden hetzelfde wgond. E«Q normaal onderarms aal worden Inge, mei bet bepaald doel om leeraren, in staat om hy middel van het Soderlandscb te doceeren, to vormen. 7o. Indien voor 't schooljaar 1S?0, het staatsbestuur in de onuwgplylcbetd verkeerde dezo wet volledig ui*: to voeren, -/al hot aan de Kamer rekenschap p \vn van do oinstaiiJighcdeii, diu deze ouuiogclijkheid hebben vorourzaakt. Blecr dan wie ook zien w ij do hoogo beteke nis in van artikoU ala lo., -o., 3., k). c:i ('K\, en zijn wij dan ook mui do lutlen der commissie, van ux-lko dit jilun uityurtt, dankl'«ni'! Van welk uitzonderlijk groot gewicht het voor do ontwik keling en beschaving van onzen volk^tain zijn zou, en vooral, welken reu.:onMap het /.ou daarstjlleu tot ini.'ijer toenadering van 3s'o< i\l IMI Zuid, dat di- taal van Nt-deilanJ iu niet urii d-.>r dan vici' en h«li' provinciën van Hol^iötut t;e\voi.t> oiuK'iv. ijstiiul 7ou vel'hevon worden, heet'c nieu >i."!iuvlijk^ te Kiijjncn! J)ocb, wij wiilu.'i het ook niüt verherj'i-ii: niot zonder wantrouw hoiK'zen wij aiti iel i")o. en 7o. Vooral 5o. steuit. tot cruIlct i.al «i-.iii van niets niiriV-r of niots rnrer, dan vaudüUil.-sj)i;':i!i, loos: c!en willekeur dor Ira* l't-iiux ;:dministrat!:«" in onuo NediThmdsoho. i;e> westen nt liaiijri ", t'.tt allo ot' teil deel d«r NcdtrL-üidsL-he It'ei'xcmjri.'u ti-^e'iJK-u'it-jd bij middi'l vnn het, Frnust-li ;.u!!v-n j,'?Keven wouleii! Deze bep.-.lni^ t..-;iijnt 0113 viij duister to sijn. /al men ieu xe'l'dtiii i' i'i-.iar il.i t;iak opliigj.'1'ii, op een xolfilu uur en in hc-t;:elt'dülok-.vil, iutwi-o tuii'ii tegelijk ?.ijn vnk aan den man t o bivr,üe:i, wat wij voor onmogelijk iiïtixii-n of zulU'ii «-r, vni-r elk litiilnar ^xudei-luiul-cli Viik, tt>'ït !JtnJ.tris.seii uooi!,^' zijn, v,-;i:ii'Viiii ten bs-t beivust vük in 't l-'rauBC-h eu een t\verde in 't N-.'deihtC'.lii'h, c-lk voor een «lix-1 dor luerlin.ven, toeven zou V D-t zou mogelijk aij'.i, doch vi'i-Inutieloozckosten uut zich lct-puii. Kn iliiu ut>j{ y."u »!s zeer be treurenswaardig gevolg dit vt-i-ocraitken, d.it. lu-t de klooi', «iiu in ons tci-h domoeratibch Liudekvii do hoofere vtia ilo l:-,'.;t.ro tti\ni!eii si-hoidt g.iiiidi uk-t, wat nu-n w«-i!s'cht, KMI do«-u weg vallen, maar iio;n' difpcTi-n broeder niukvii. Inderdn:t-.l, hot Jritiiichnoaiiidi.1 c-n vijlse «kei der bui-fjL'i-ij 20u, :il WHS 't waar enkel om hiinnc 'kiiulureu van een al Ie intiem contact met do telgen der lagere wrrkeudu ftitiutcu tüvrijwaren, hut i'i anseh vei-kiifzon nl<i oiukru-yuend mi.ulel voor hunne zonen LUI «l i t, zou heel .v/i-inig gecclukt Kijn, voor waar! cm de l:i(,'ero stuudcn alk-ii^kens tot do hoogere op te hellen door onderlinge be^tiliaving. _ Een laatste woord, over dat onderwijs vnn !iot Ncd'.'i'L'iidsch iu de middelbare gestichten, colloniüti eu Sfiuifariën, van hut viij ot' kat.iioiielt cnUe.i\vijj. Vry vivoiud ma^ mc-n het heuten, dat, terwijl dj tl'..uwen* "o'iendüvoorvechters vcor du Vla:imsehe za ik, ;ilj do Laet en Corumnii*, beiden vau du Ix-lioilil'-nda partij, in de Kanu.'1'D «leslijds hep.iul' on nardu bowei;flit wilden om van (icu staat ei i»o. no# veel ntdicali-r liervorniinff il.-ui de 'sooeven be-jiroken te bvkomun; iLit, zeg ik, «Ie bisschopjieüjküoverheid, uoc'ii te JJrug^e, iiuuh te Geiit, noch te Meehulcn, enz... eeu enkel uuuttrcgcltje neemt om, in do bisschoppelijke scholen, het Vlaum-ch wnt ininder stiefvaik-rlijk to doen behandelen. Wij wt-t'qu uit do bestu bron, dut op wer icsiniye loilolijko uitzonderingen na luer diende nauwóéu enkul eollcgiouit het bisdom vau Meenden eu hoogstens 2 uit dat vaii lïrufigo genoemd?het geKcel ondci-wy^ van het Nederfandsch daar bestaat, uit eene enkele var les per cursus iu de week week! Wij moffen er bijvoegen dat die cnkelo des te kostelyker uur over 't algouieeu als -verloren tü<J mng aanzien worden; imnivi's, iüde meeste dei- door ons bedoelde scholen, besfóat geeu nfzonderhjko titularis voor den cursus der talon, maar worden integendeel zoowel Fijaiiseli als Vlaomsch gegeven, door den^léeraar zélvfyi dio uiet het onderricht der oude falpü, latün en Rrifksch, gelast is. In de cbllegieii del- Fator» Jczuiteu wordt over 't'algemeen van goeuXederlaudscb, elders dau op 'i iwogrdmmei'des eoufS, gewag gemaaktil Antwerpen, Febr. '82. Jasper Jasper. De Heer A. Ising recht Konten," waarin hij, zich als volgt uitdrukte : jtfen heelt ei=goi« gemeend: tot komen is goed, mint rtwn- kan, zoggen 'vtot «ijn voretimd komen." Itó-yveuscb' Ven*fe^ai>en voelen, dut dit niets tiew&t"' , De lieer liing eft, het doet ons leed, niét goed gelczenf Do Heer ?ing had in een vroeger Syecialornutumor ' , Dat vers ftivat» tot z#» recht" is, auh. Dat vers Kw'ivin t.ó't Z.iftt ó'nrecht" gaat immers niét, iïfderoep. ' '' Dat vers werd hu mini- w'aardó'gesciiat'^ia de goede uitdrukking. 13cderveu wy onze tiuil'touU niot!" pelyk gchiuizel. Dit wensohteu wy voor 11 dagen «veu to doen voelen." Do Wetenscliaprtelwko Nedoflander," onner redaetio vau don hoer J. W. UvuuwcM, hoeft met den nieuwen jaargang sijn formaat veraudefd. Het teistc nuiumcr lievrit: Autobio^vapKio vau l'aus l.eo Xüf, i ti l,atijti.--eho \èr;:*-n, nu-t veiiahiy en anutoekaniiigou; Mbtti-'riiich's nagelaten gesL'hi'it'ion; en de Ac'.'eu cüdcotcleh vau ueilttant.d Coiuiliën. Hot EciitsKÏtc Fawitirullilf, uifg. Sehorcr to ISerlijn, het ft thans tweo Iviuiailer-üuuimer" doen vur.fAliijuen, {jowijd aan jo kunstenaars VauWij maakten daarop de Ons gjüit i3e/;u betoogtrant wel wat.te ver. Achttu men liuu'i juist, dan zou men b.v. niet euns meer nt'jgeu neggen: Du heei- Ising is tot zjjn verstand gükoruc-ii. rüe heor l»ui:j (.z-Jii do hnor Isinjïons toevoe gen) «kv.-aiu tot jzy'u verstand" ? is geen Nedttrrandfcch. Du heer Isirg kwam tot zijn onvevstand," gaat immers niet, -iudcrcóu -gevoelt hfet.""De uitdrukking tot ziju recht komen" werd niet door OM vcrtiediticl, maar wJj} bestreden den betoogtrant Van den heer Isin^ eu dat doen wy nog. Wannebt- men op tamely'k hoogeutoon een ander de les loost, moet men zelf geen-bokken schieten en argumenten gebruiken, waarvan zelfs taaibedervers do onjuistheid zullen inzien. Wy -meeneu" dus niet, tot zijn recht komen" is goei, want men kan zeggen tot zyn verstand komen maar wy meenden, dat de heer Ising over zaken «prak, waarvan liy" bewees, niet ge noeg verstand te hebben. De heer Ising heeft grooter verdiensten, dan die welke hy ten toon spreidt b(j het hanteeren van de taal wan. Nadat de heer Ising door het woordje want" te plaatsen waar het niot behoorde, ons oen J meening had toegedicht, welke wy niet kunnen aanvaarden, redeneerde hy over zyn geliefd thema aldus door: Men zegt: hy is tot zyne bezinning, tot zyn besef, tot y'n bewustzijn gekomen"; maar men zegt niet: hy" is tot zyn eer, tot zyn aanzien, tot zyu geluk, tot z$jn welstand gekomen"; men laat dan net voornaamwoord weg. Hetzelfde geschiedt in den vorm: luj is te recht gekomen." T o t recht komen, m den zin van recht verkregen, is geen goede uitdrukking; men behoort dau te zeggen: hij heeft ztfn recht verkregen, hy is in zyn recht hersteld, h\j heeft zijn recht verworven. hy' heeft recht bekomen. Onnederlandsch zijn by voorbeeld de uitdrukkingen: hy is bij dat exa men niet tot zyn recht gekomen", voor: hy is niet geslaagd,, of hy heeft niet kannen toonen wat er in hem zat." Dat horloge is nog niet tot zy'n recht gekomen'", voor: bet a nog niet be hoorlijk geregi ld." By dien wedren is dat paard tot zyn recht gekomen", voor: het heeft bewezen wat net kon, waartoe het in staat was." Dat kind is bij het groeien niet tot zijn recht geko men", voor: «dat kind is niet behoorlijk ont wikkeld." Wanneer een dorpsschoolmeester op dezen trant zijn knapen leeroort, zal men hen den lof niet onthouden, die hem toekomt. Men zal zeggen: by geeft zich ten minste de moeite zijn leerlingen duidelijk te maken, dat zij niet krom moeten praten. De tribune van deSjaclator echter schijnt ons te. verheven voor-dergelÜk quasUwetenschap* . {jewiju . ... . tieren Me\e.heiiii, bevattendehuiiportret, luvcnsbericht eu eeno keus VIIH fniaio {^'uvurvn mar hunne Leste stukken. Een uilarnvi? iivlkc do ann<l'U'M K:I! trek kon en d;..; w;'.:!i-ii _:-;il /.y», is Jtraf/H, DlcltH-rljlte Ni'ilflc'it;-;:'ii, Niuuwi' uitgave met Inleiding en Toeiiehtius; vuil A. Winkli.-r i'rius. Uitgever A. ter liiniise, to Düvoutrr. D.i jft'h'.-ole, j;.se'niei!ci)is v.tn het. pccstigo TijdM.'hrift eu K.-tdL'v.-erlicrs . hciiqveus die vnn ieder ;tu!<jo nt'fc-oiider!ij!v, wnidcn iiieibij oiicnbaiM1 po>::;:;i!:i, in u.' vormt'1'.'iii'.f v.in liij/.«)iidfrh-L(ieii on !i.'!ii'h;:u^u cp den inbuttd. butivkki.'lyk. Du IL-ur 'iVjiiklüi- IViiisi, die wil' eoiitijdlitnpr de houiilivilaiüi in Juinden had, is do beste giJj diyii inou Kit:» wüa.-ii.'!ieii kan. fJi'.V/o/ en r,-i''in-itl van 31-wrt bn-st: E.-n Verg-, t'-'ii Xi'iU'iiu'e^ter. dooi- i.)r, J. llartojf; SeveriUIIJ, Cfll |i)M'.-!«-l ik-l' lii'Cde, door JortlKl*,'*» Tjdum:in; Vcrscnijüsuien iles Tijds: pu Florc-enpliehtiseu in I!L- llerv. Keilt. Kerkelijk buiiei-r, Jh-ijven v.in il-.- Gei-ef'ormcerdiüt1', ? - tuid^itienst.onderw: s on de Schim!. De SchriRbi-iiehouwin;f \un l'r. lüiyui-i-wfOrsproljeii. l)r.Aciji:ov"ij Oi-atio. Keu Hoed woord n»er den Ke.i, door Dr. J. vau l,-jjiit-:i L. Lai\ Uit dj por*', door van l.ouütii; eu 1'auUü) S't'-'i.'ii-.voi-p", «loor \V. F, Az. ]).j bib!ii.{liri;k v:tn r.Ii-. J. G. A. Fabor, cenexcer volledi^u jiirulisohüborkvur^iineür.^, wl wegeiH het vertrek na.u- het buit,onl.tnd vanden «>ii;m.;i:ir, den ^7?2'J iliunt s\. s. dom' do ll<«. 1-Vcdoiik -?luller eu Co. in d-j Doult-aütraat verkocht worden. De tiuiu-iriM 33-SS van diiFniuUielode (lied. MelitH van J.ivuJ bevaltoa o. n. Kun, m»n «liu uuuit tüd hti^ft., - J. uoiiiijj, Eene Tweuiecho hejjratViii.-'. -.uri'spomifciitjo van Donilico uu du lluUvruüw. Sint-üeeitenminüe. Uudichteu vau J. it. Amold eu J. do Muiter, enz. lïicvuB DI-:S niïnx MONÜES. ... ?Tuk-i intrtl, Lu px-toralo dan* (Jjijtn-- nini.-al Ank;, La gucrrt) mwifiniöet k-.-i poi-ts iiiilititu-ts d-j laFianeo. tJienin.t^JInusAtravei»lvsKti»t*-U»j). O. de Pntlil;, ' La iiüiison do ia dumoüuJle', llax-ilt A propos. tic In, Keiijriuiidu. de.Scbubt.rt ut. l»i.. . derot. -L -F, ]jruMtiï.rc, Li e.h!iirod'cstiuüqaöet ahistob'O do l'ui-t au College de Fruücé. . NOUVELLE REVUE.. Faul JJmirï/et, Psychplögie uontempornino, Erne^t Kon;ïi). JjOHtS 1'iiUÜat, Ka elusse populaire do Paris. (f. 'PoucRct, llu,sójo(ur eu Lajiomo. Mttupflciiry,. * :jwdit dujlloy. f radene LolTfe, Lu fèmuio1 dpus fii,ctï(vti>;oa. de gesto et' l'amour au.Moyeu,-Agé'. JSdgardteil, L'assassin. MÜi. Atiliurmu>iii,~Sa.taiï. JO.UKNAL . it, %odet (U',ieigiV min. dïa hahcbs) Les ti tértóe.et les jeux. de la, .Ilburse. , ."ótat>eE l'tjc.olê. '^Jósepli Lefyr.Crll<3\ao de rncadéhüe' deaKcibncès inoiV,e4et. ppliWquiisM. Miise (des Vï^es),, ^ftum 'r}o' statfètFoue cu. Np..39./0.10. _ 'üdiolit. /! f.30. ?MoVolleu- Si Sl-ltufe'un. /"2.50. E KADEHKWESTIE. JDtjid'e. bernaclslagicgeu ovcr-hOofdatukVIII der 'Star.twegroótïng yfiüir'ltet dienstjaar 1882, Keide de Minister van Oorlog den '20 December ICbl in do 2eKiinaer: Thans kom ik tot dij kaderkwefttie, die do-or de geachte afgevaardigden m't Arnhem, uit Delft en Uit Goriiieïiem behandeld is. Ook ik beu van oordeoWat de oplossing van dut vrnag^tuk oen loveiiskwestie ie voor het leger; niüur hoe die oplossing te vorkrij^eu? Verscbillendo maatreRetcn zijn beproefd. Onleidingssoholeu, b. v. hot Irutructia-Bataillon, de ^upüleuschool enz., zijn opgericht; de pensioenen der onderofficieren zijn verbeterd; ik heb licpalingen gemaakt, waardoor thans op ruimer schaul vergunning tot huwen kan worden verleend; men heeft do onderofficieren eenig vooruitzicht op het yerkrngen eoner burgerlijke betrekking voorgespiegeld dat alles zal ongetwy'feld eenigermate medewerken om het kader te bebouden. Die maatregelen zijn dan ook geenszins te verwerpen, maar zij zijn niet voldoende om het incomplete kader voltallig te maken en in het gewone verloop te kunnen voorzien. Neon, wil men werkeljjk dékaderfcwestie oplossen, dan is er mnar n middel; de positie der onderofficieren moet zoo worden gemaakt, dat die betrekking gezocht wordt om naar zelve. Daarom stel ik tny' voor, in den loop van het volgend jaar, bij oene suppletoire begrooting, aan de Vertegenwoordiging de middelen. aan te vragen, om eene vermeerdering van traktement voor de onder? officieren, die als zoodanig een bepaald aantal dienstjaren zullen hebben volbracht, te kunnen vaststellen." Wij, die jaren lang door onzen werkkring in do gelegenheid waren den pndcrofnciersatand van nabij te leereu keuuen, juigen dit plan van den Minister zoer toe, omdat wij overtuigd zijn dat hierdoor op nieuw een schrede voorwaarts op den goeden 'weg zal zijn gedaan, en omdat w$ ons meermalen de moeite gaven de oorzaken van het verloop van kader na te gaan, en die in het thans niet meer bestaande militaire weekblad Pro Patria mede te deelen, met het voor ons (raiuehien wel toevallige) gelukkige resultaat, dat veel in den geest van het door ons verlangde in de laatste jaren is tot stand gekomen. Zoo willen vrij ook nu oog een», in anraohting van 's Ministers plannen, een paar punten bespreken, die naar onze' maening op de kaderkwestie een zeer belangrijken invloed kannen uitoefenen en wel deze: Ie. Hoe kan het verloop van kader worden tegengegaan 'f 2e. Hoe kan in den kortst mogely"ken tijd in het gebrek aan kader worden voorzien? en 3e. Wat moet er gedaan worden om in het gewone verloop van het kader te voorzien? Op het eerste punt antwoorden wU: Geef aan ke onderofficieren op nog ruimer sonaal vergun ning tot huwen dan tot heden reeds het geval i is; wol to verstann onder liot.flenot van do zoogvuaamdo li/zondcrc voorrechten, waaronder men verstaat: het recht! op belAorlyko huisvesting voor ciuh ou hun go7.ii> in of dutten do kazerne; een twecranus nachtleger; vervoer van de hun toebohoorendo militaire goederen, by vmndpring van '.f.ndplaats iu hut) belang vnn 'sUUks dienst; vrijo geneeskundige behandeling en kostelooze vurstrckkiug vau geneesmiddelen voor zich «i hun gezin. Hot getal gehuwden toch, Althans by' het wapen der Infanterie is betrekkelijk gering, als in en nagaat dat van do 1ÜO sorguantou cu fouricr?, die er bij do verschillende kompagniün v.ni eeu regonicat Infuuterie zjjn, er slechts 20 onder hot Renot van ovengenoemde voorrechten mp;;im gehuwd '/.ijn, dat ia dus slechts het Va deel. \Vel kunnen alle overige onderotïicieren, d ja (J jaren in dien graad boven kun 18o levensjaar i'oiliond hubbuti, huwen, doeh deze bobben niet aio vourrechtun, en daar 'nu huutio tegenwoordige liuldij \-aii 80 of WO cent t.'angs, zuil's met do verhi;oging van 5 of 10 cents da.a^s voor de oei-slu vhiivron of medaille, uiet toereikend is om een huishouden to onderhouden zonder die voonwliteu, zoo Jisjt liiorin dan ook oon oorzaak, dat aoinmigo onderolliciurcu in do burgermaatHi'bappüceuo bui rekking zoeken. Verbeter vervolgens du traktementen aco, dat eeu sorgeant of l'cnirier, dio met de bronzen uiedaillu versierd is, jiiiiistens /'i.iiüiliui»s tractemuut becfr, n laat liet yroofe verschil ophouden, dut er tussohcn do fioldijim Viin do serifüniilen-uiajoow der lo en o i;ljwt.t! bestaat, daar ceu ser^f.-iiinjoor lo klasse nu / 1.75 en der o klassu f l.i") traetcment daags heei't, wat een versehil jrueft vnn /'().riO daags. Dc/u re^clinif is nooit f>;>°d geweest, daar beide de;:eli'do dionsten verrichten, en omdat er vooroun Sertf.-SIajoor van lio do klasso liijna geen kans bestaat vau ooit l:te KhiSjo te worden, daarzolfs onde1.1 do tegenwoordige bepalingen greii AdjiulautOndurüiï;cier ot' Sei'tf.-Jlnjour er meer nandenkt van dienst t o gaan , eu zij dit noj; minder zullen dot'ii, wanneer hunuo tractetueuten nog verbeterd mochten worden. Kon do Minister ons tjcvoelen deelen , dan golooveu wij dat het kader vau beroep niet meer zal heengaan , to meer daar nu reeds hot verloop vau dat Itadcr niet rileor zoo Kroot is als, voor eenyo jnreu, uouil.it nlluon zij, liie in. dienst Kijn gekomen met do hoop v«n eens officier to zullen worden , on nich nn yerloo|> vau Ocuigüjiin;n da'irin tclcuvgusteid zien, onder allo omstandiglieden den dienst zullen verlaten. Wij Kouden dio Onderoflicioren, dau ook liever by ceu korju ingadeel d VVÜ'L'H xien b. v. bij h<it Instructie- Llat. boven du lortnalie on met 'minder bcaoldixin,!,' dau do t)nd«!rof/icinron van In het twcedo iiunt kan naar oi'K» niflfiiing vooruieu worden door tijdelijk eeno grootere mate van vrijnovi^heH i" aoiit. te jioraeu bij het anuiicuu'n vau gopa^portoprd kader dan tot hl-den Kcsdi't' Jt , oiu vooral de onderofficieren vau boi- ej> terug Iu krijgen, en zouden wij daarom wil len' zien , dat. n; i u punt 8 van hot ad art. 4 vau punt IJ dor Min. aaiischrijvir.;^, bcbooiende l> liet Koninklijk besluit vau '11 Augustus 18^1 J^o. (), bftti-el'Hiiidfl de irist.tuctii» op do werving voor de Korpsen bij do Landmacht, het volgendciwïire- toegevoegd: Gedurende het jaar 1?S2 kunnen do ncwezcn ptidei:pfJ|uicron dar Infanterie, der Artillerie en dqr G'enie, dio gehuwd of wedu>vnaftv' zijn, mits zijjxich op dun duur jjoed hebbon gedragen, ook dan, wanneer zy' ecu kind of kinderen te hunnen ta'sto. h'pbbiiii in den graad van Sergeant, (wacht* ,,m<ie:-ter) bij het wawen, waartoe zij laatstelijk ?lifhoord" hebben, worden aangenomen onder hut gfeubt van alle voorrechten aau gehuwde militai^ren toe te kennen. Zij die' van deze gunstige bepaling wenschen gèliruik to maken, behouden hunne aanspraken op hun v'origen diensttijd, wanneer zij niet langer da'n 5 jaar, doch verliezen die voor de helft, wanneer zij langer dan dien ty'd gepasporteerd aün geweest." O UB ia het bekend, dat er gepasporteerd kader is, dut liet betreurt vóór eunige jaren uit den dienst te zijn gegaan, nu de positie vau de onder officieren in do laatste jaren zoo aanmufkelyk yis vörbettrd, cu die gaarne hun tegenwoordige ? betrekking van conducteur by eeu der spoorwegen of tr,aius, vno ugeut van politie of brievenbesteïlèr , zouden verwissoleu met dio van onderofficier, doch } daarvan worden teruggehouden, omdat de meesten i gehuwd zyn en als zoodanig niet kunnen worden aangenomen, daar tot heden voor die gehuwden débeperkende bepaling nog bestaat, vervat in bovengenoemd Koninklijk besluit, nl. dat zij van hun IHo levensjaar minstens xes jaar als ouderofficier moéten gediend hebben, en er, sedert zij den dienst verlioton, nog geen drie jaar verloopeu zga," en ze bovendien de zekerheid niet hebtwu, dat zij in du meer genoemde voorrechten zullen dcclen. Wordt nu bovenstaande gunstige bepaling ge maakt, dan vervallen alle bezwaren voor het ge* pnsporteeido kader, om weder in hun voriften graad in diatist te trerfen eu wy vleien ons, dat velen er van zulten gebruik maken, vooral als het meer en meer bekcud zal zyn, dat dotrakteinoiiten eeuo iiitniwo regeling zullen ondergaan, In ieder geval wnyo het te probeeren, natuurlijk onder bevoegdheid vnn do comulandeerende olliciere.u die ueraónon niet ann te nemen, die huil niet in ulto op^icliten geschikt voorkomen, Teu laatste moet door on0 nog het derde punt besproken worden, n. 1. boe in het gewone ver loop van Kader moet worden voorzien, en zon den wy daartoe willen aangeven: lo. Tracht door gepaste middelen hot- dienstiiemeu by hét Instr ctie-üataillen , de PupiHenschool , de Iustruotie-Batteri>en de Instructie'Compagnio, zooveel mogelijk te bevorderen, doch vooral het aanwerven van aspiranten- korporaal of onder officieren, dnar wif in die jonge menschen uitmun tende stof vinden om goed Kader te vormen. Daartoe zal het evenwel noodig zyn, dat de voor waarden 'waarop zij in dienst kunnen genomen worden , alsmede welke vooruitzichten zij daarin hebben voor het heden en voor hun toekomst den voVko aanhoudend worde verkondigd, opdat werkelijk een ieder , met alle hierop betrek king hebbende bepalingen bekend worde, daar wij nu beweren, dat net .grootste gedeelte van Neerland's jongelingschap daarmede onbekend in. 2°. Schat de plaatavervnnging en de nummerverwisseling af, derhalve invoering -van den Ver plichten persoonlijken dienst, Helst gepaard met algemeenen oefenplicht, dnar wjj zeker zijn dat deze maatregel de completeering en verbetering van het kader zal ten gevolge hebben. De vol gende voordeelen zyn daaraan verhouden: . lo. In hot leger treden beschaafde, intellectueel ontwikkelde personen, wier invloed onmogelijk achterwege kan blyven. Zo. Bet leger wordt een nationaal leger, waarin ieders belangen vertegenwoordigd zijn. 80. Telen, die nu een ander beroep kiezen, Bullen, daar ze toch verplicht zijn in het leger te dienen, dit bij voorkeur doen, als vrijwilliger, om daarin bevordering te erlangen. 4o. Met het leger meer bekend, zal de natie zioh nauwer aan dat leger verbonden achten, en zullen de personen met minder angstvalligheid als vrijwilliger in dienst .treden, en 5o. Zal het kader door verheffing van geheel den stand, door de opname daarin van edeler bestanddeelen , gedwongen worden zijne taak met den meesten erwt te vervollen. Verder nemen wij gaarne over «at dóór Y. in 1875 voor het gebrek aan kader is geschreven (uitgegeven te Utrecht bij Kemink en Zoon.l: AUes moet worden aangewend, wat strekken kan om den ondwofBeieras'Eand te releveeren. De militaire dienst moet i da- weg worden.-waarlaags bij ?uitrtoiting -tal.*an Eijksbetrekfcingen, zoo ook Vftn'jirbviBeiale 'en i bereikt knnnto wog De onderofüc Minister, de stand gezocht om daarin''* te vinden. De betrekkingen, wsaifVqor militairen zouden lijn te g"öfcn Oiize meening': bod6u eïi Tcamerbewa departementen van algemeen bestuur. Vu vinciale- on Keraecntebesturen, bij de gerec hoven en recht banken, porliers, cipiers en gis'vi gonbewanrders, coutuuezen b~y' de belastingen,j veldwachters, inspecteurs van policie, agentto van policie, brieveugaardera, conducteurs o$ spoorwegen, klerken en schrijvers, ohz. emL Omdat nu ieder Soldaat geen Korporaal, en ieder Korporaal geen Onderofficier wordt, zTO zouden wy bovengenoemde betrekkingen gesplitst willen zien in 3 wel onderscheiden catogoriën', respccUevelyk bestemd voor Ouderofficieren, Kdfiioruals cu Soldaten. Men dient dan natuurlijk to bepalen na hoeveel dienstjaren militairen recht orlitugcn on con der hier bedoelde burgerbetrek* kingen, altijd als er open zyu. Eurst wanneer ui- iu bot leger geene sollicitanten zy'n, zou men er toe mogun overgaan, die aan een burger te Reven, waurdoor ouder het tal van voordeelen, die dit denkbeeld zou opleveren, wy alleen dit willen noemen , dat door do begeerte nnar vaste betrekkingen. cu de onmogelijkheid die te ver krijgen , 'zonder in het leger gediend to hebben, do vrijwillige dionstmtue er zeer door zal bevor derd worden. Mochten onze beschouwingen er iets toe kunnen bijdnufcn'du mopit'lijku Kaderkwestia tot eeue gowenEchto oplossing to brengen, dau is liet doel bereikt, dut wy ons met het schrijven dezer rege!eu voorstelden. IJ. Z. TEUSOVEUZICUT. Wottolijko regoliiig vau het militair onderwijs, (JV. K. . 'J en 11 Maiirt. llool'dai'tilccl.) In eun klein leger als het onze, dat >n xijuo meerdere inwendig*] kracht vergoeding moot zoeken voor zynu niiudurhcid in sterkte, is do waard a van htt Jvryifsnvzcu, en dientengevolge die der natioiiolo weevkracht, in hoogu mate afhankelijk v;tn do deiigdelijkbeid vanltet ofticiei'slvorps. Waai- dit PÜCO practischo oorlogsyinding mist, moet, dit gemis dour hoogo moreoio iiitellectueela out\ïikkcliu;{ der ofliciuroii worden vergoed, vooral waar het geldt do regeling vau do voorbci'L'iding tot «lan ooi-loif, en liiortoe is niet (tlfocn cenzydigc militaire opleidinjr, maar ook staatsburgerlijke vormiiig van den ofiicier noodig. Wit men het leger doen worden eeuogrootuuationnlo' school, wtiar eun ieder wordt opgeleid tot orid twurping mui het gezag, tot ordo en tucht, tot ware ViUlerlaudsliutUo en levendig plichtbesof, dau is hut, vooral tioodig, dat het ofjiciorakorpa eeno hoogu en waardj^u plaats iniiemo in do maiitacbappy en dat. du opleiding der officieren aan de huojjsto eist-hen bijnntwoorile. Iu hun eigen belang, maar nog meer in dat vnu den Staat, is eenheid en stabiliteit in dio opleiding dringend noodig; dit nu kan alleen worden verkregen door regeling van het militaire onderwijs bij do wet. Du wet en zij alleen waar-' borgt rechten; zij beschermt in hot algemeen buluiig du zaak tegen eiken nadueligeu invloed." In eun adres aan don Koning worden door zeven deskundige.mannen de algeuieene beginselen dier i egi-ling aangegeven; moge de spoedig to verwuchten wet tot herziening van uio op de Mililaivo Academio van 1877 toonen, dat doKegeering daarmede instemt! Wordt in dit artikel gewezen op de nadeeligo gevolgen van de verbreking vau het verband tusschen het militaire en hot middelbare onderw;js, alsmede L op do tegenstrijdigheid tusschen dh hoogst gunstige rapporten, door de achtereenvol gende commissiün van inspectie omtrent de mili taire academie uitgebracht, en da minder goede uitkomsten der overgangsexamens, wairvan voofnamclyk de oorzaak wordt geweten aan de gebrek kige aansluiting van die academie aan het mid delbaar onderwijs, wij vcruieencL, dat die ooft gezocht moet worden in de wijze van aanstelling' van leeraren. In plaats van voor dezen hooge eischen, met eeno evenredige goede bezoldiging-, vast te stellen, is het streven personen te bekomen! dio genegen zijn om voor het minimum tractement zegge f 1GOO als leeroar op te treden: geen wonder dus, als de eischen van bekwaamheid en geschiktheid voor hunne betrekking lager, moeten wordon gesteld, dan behoort te geschieden., liet nationaal belang eïscht deze zaak zoodanig t.o regelen, dat voor het leeraarspersoneel dB keuze kan worden gedaan uit de beste elementen. onder hen, die zioh aan het onderwijs wijden^ eïl dit is alleen mogelijk bijlene goede bezbldiguijR waarvan o. i. net minimum behoord» to zwi f 2500. Mïn vorgelijküslechte de Konin-kly fee Militaire Academie te Breda bij do Fd'lytechnische School to Delft. SCHAAKSPEL. Nu. 13. Van H. E. E. to Amsterdam. ZWA-BT. K. b. c. d., e. f. g. h. WIT". \Vlt ipcolt voor en gtoft-Jn S zetten mat. Oplossing van ScJmritptRtteeffl No.,11. i D « q at D B c e (» a O 7 D 4 O'S nt-D" 4' 3 O 3 nt B' 4 + * mat. l ..... ' * ? D 9 O 3 (b 3 07 H C ad llWturo 8 H 6 nt 6-of-H C H Imit (b) l ..... D a at o r.(o . 3 O 7 X-l Wat.zw. wil. 8 A.1?H*lofAln»A8 mkt. (o)' l ..... D 5 E 4, (4 3 O 7 E B H- D 8 nt-E-'68 »T?P fl-attfc' (d) l ..... B 3-.05 3 O 7 nt»F 7 + £ «MeM . 8 04 .B 4 of f 7 Eff«i»t. (Andorövarifttlén vallen na gocMkkohjk In 't 003). NAOEKOMEH OPLÜflSQJÓBN. Tan No. 10. Qo«d mten dte van Aan« to Veenendaaji Moyi. B, te 'a Hag» (By no. S ontglipte a do «e.i 8 T F 8 D ft mat); &. . t» Delft; 8. T. W. ta CA' Icunbotg; B. t« Br.; B. Ie Zwarkluii; H. ta Dalil; O.M. B.; d« bolde W/s; H. F. £.; met f'n -rlezen, en J". J. B, H. Np. 8 «n 10 te Ajn»ietd*ni. No. H. Beo bekroond probleem, kan benrMriyk door **M pïatt» oploMlog nMfaoopt ?fation. Er Ik nóg tyd Tw»r W. en oen^Wkt Itofbcbfaem, om bot jnJtte togan.' >él. tó IÜMMD. MÜ. .(ErJuut, . NoTlil). No. 248 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. F F, U 11* I, i: rfl' O X In het nieuwe kwartaal zal wederom ion Scliots van den Hoor JUSTÜS VAN MAÜHIK Jï. wordon opgeUDHIOU. TWEE CONTRASTEN. JlCult «TOHAN P. t ?iet \'U ln;t iliiy iils \va=t ocu tv;»ni,'olil.'« rustd.i!{ t Xtiliu er l' giAutl lu /oud iL;aiorrfeii m Juli. vi-o»li.|l< do i{i.'.->li)l'.'u liui/ivi L'ii mcii.sciu'n , wn-l' ljir,'/..ii:i^ trol . gi'vi'ii, d.it xioh s;oo v.m A:ill «lo <vli<: aiylii ili-r btra.i! f,flt'.-.l i'u' XUil i:«l#l llühuizuil , i'li <ii.-i-d ln.i bi l.i.n' ,.;/ IIK. d'itli'i-nlt', li'nncrs te lt<air'', d.it v.iu Juiuiui iut Divi-iub.'i' onveriiiidni li.,l; :i:ui di-n pu-l, vnu ilo vooi'il'-iu- di-r dauK-il lA-mkeils [irylüi', ITIII.' ?;!n'r[ii'sl.i^-c;i.uUl\v op dun muur alli-.-ki'iieii, D.i:ii-i'|i ki-.'li ::ij /"(» oiibi'sdieiiLoii iu dis bovi'iiv»ui kiinr.-r, d:it iu- bvwom-i', ilio in /iju ovi'i'iii-niil >-cii !<lnuw il.i^.io stond va*t te- tnk'.i;i!, /ijii (...j^ru vnor <lu- >cluttcrunde {{;ist iu ilen .s).u-i,'rl L-M-II iluui^ liin *'[>. Oaüo joii^iii.ui {,'iu^1 iiu.-L dio l.iü^^iiiimai'i'l e:i beiluurdlu'id ti' werk, welljo h.-iu o[' il.'Ji i'is:i;.;i ;i vriJL-u ochtend der xi'vi.-.i wi'rk.i.i^i-n <'-'U \v;i:uj».'iinr tin'-tlu-cn. Nu i-ons ki-.'k lij ju d--ii jiii.-.uil, diin woor a.ig hij door «-en di-r IMÜI-. n o ' «Ie lel vorlichto stvaiit, dio /omhult i'i-ii vn-1 «Ivili/i-r en erustigvr voorkoiiit-a hci'l't tiau in du viwk, li lileul a;ui iu g.-jienis st.iiin. Zyne oojru d\vn:ildi'ii v;'.n di; sii-.iat wi-drr op ecu bc'achi'cvc'ii vi-1 jtiijiii-r iii'fr , «I:it o[i «lei-oude tafel liiLf, eu 't Welle hij uit /y.u liooiU ricliL-t.ii to loeren. Ja ju(¥ouw Ivutoo", IHS bij stil l>ij zivh zt-lven, niiitvr Vivn lievorli-dü' /ijne sttm vrrhi-ilViiiU', nooit heb ik cwiijf mi-isju ontinot'l, <l:i.-ii' inijm' fji-'K'i-'t' ziel zoo van vi'i'vukl is. Toen ik u voor de ei i">te maal zag, wivs ik'in vorrukkiiur over uw uiK'rlijk schoon , numr toen ik u oujuu-uw ontmo'.-tte, vergat ik uw liel'tiilligheid voor uw ^ot.tl hart cu tecder gemoed" Al spreki-ndu WHS hij, niet hi.'t |i:ipier iinli-li-nul, den spiegel gemulenl, en toi-n luj den Li:»t.-itni volzin met zokore gezii-olli-nheul voorureilr;!^!-!! had, weerkaatste hrt spiegelglas i'i-n ;.j,'/.K-ht, dut zelfvoldoening in allu trekkt-u opt-nli:iiirdo. nOcli lieve jiiH'rouw K;i(oo'', giriL,' li:j voort,.de rechterhand vol geestdrift mini- ili'n nlli-re^n in dou spiegel uitstruxkunde, zoo ik het dnixi-misto part van den indruk , «hun gij op mij h- wee.iftti'uracht hebt,-op u mocht gi:ma:ikt, hebben, \v:it zou ik daa v;ui do totilcomst nog moge» ver wachten l Ja, Katoo!"..., Onder dio laatste ontboezeming was er reeds tweemaal op de deur getikt, muur Adrmiin sclu-fn zoo met hart en stiel vervuld van ht.tytH'ii Inj voordroeg, dat hij er goen acht op sloejf. liij bespeurde' zelfs niet, dat do pm-aoon, dio herluiuldclijk geklopt had, nu du duur opende tn verbanscl bleef st;ini; bij het, zien van «Vu «lichterlijkcn jongman , die oo luid en heftig voor zyn spiagt-1 stond te declamecren. Ja Katoo !'' gm^ hij voort, het papier in do .Inkovhand nemende, als gij mijne liefde mocht beantwoorden, dau zou ik de gelukkigste sttirvcliug zijn. Ik weet wel dat .mijnu positie nog niet schitterend is, en dat een candutnat-notarii veel gerluld moet oefenen , maar zoo go ociiigo genegenheid ...." Ilm ! Hm ! Hm!" deed da binnengetreden juf frouw nu zoo luide hooren, dat du dechunator zich verschrikt omkeerde en zijne hospita, juffrouw Lcmkens, met minder verbaasd voor ich zag i-taan. O juffrouw!".... bracht hy er onthutst uit, -kwam n..l.. Wou u.... ik had u niet hooren kloppen.... ik...." Niet hooren kloppen, mijnheer ? Nu ik dacht eerst, dat u er uu-t was, want ik heb wol scsinaal gtfklopr, En fm'ii u /.oo ImJe riep: Ja Kutoo.' dacht ik, bij het hooren vnn mijn naam .... want ziet u, mnnhcer, BIMI dochter van een majoor zou niet zonder kloppen ergens tnnin-nkomon .... Maar u was zeker zoo druk aan- hot.... aan hot rcciteeren.. ." Juist, ann 't rncitocren!" herhaalde de candiditat, blijde dat du juffrouw hot. óo scheen ojito vatl-en.' ,Dat u me met hoorde, /oker-voor con hofhebbcrp-toonoel. hii ni|jtiliccrV" Ja juffrouw, net gerailon. voor eon licfliphbrrijtooneel", antwoordde du c.tmlulaai-, die dl-jnilrouw ovuial eldcrH dun by zich \vensclit-i;, nia.ir den moed niet had, huur dit tu zeggen of te -doen gevoelen. Nu mijnheer, maar dau z"al u 't er pocd af brengen, hoor, wniif u deiid hut zóó natuurlijk alsot het mi-.eiicns was!'1 Do candidaut schudde zenuwachtig met het hoofd t-u vroeg toen: .,Wat is er van uw vorlitngon, Juffrouw?" Zij begon toen te zuchten, keek Adn.'un mot haar twee do n k ore oo£<:n vnemk-hik Uitn Gil zei: -?Och mijnheer Mulders, 't is weer do oudo his torie....Ik ben zoo vrij tr nog censccn vtrswk te komen doen . . Alijn zuster en ik h.ulili'ii ge rekend op de huur van Juite'nnnt Strons. dit- gisteren avond 'ym-t rokken, is, imia'r hi| was nit-t hij kas en beeft uitsti:! govriwigd ^ .. De andfre ka mers staan op 't bogunbbk Ici'gi... A's u zoo good zou wilhin zijn my nog eens to helpen . lliid pa ooit kunnen dunken, dut van een mojoor «o, komon!" Do candidaat nam do licjitanle vrouw, dio voor hem stond, evun op IMI moet hij zith zelven ge dacht bobben, dat i;r vnn ? dip drttigi; nl'konist weinig raour to ziun was DIB lijnero yoriuen v;»n weleer on certijils voorname houdiiifj hadden in dun omgang mtl, allerli-i al.ig van l'ivdmi nvcnvccl eeli'den als tw'tt nicuiv fjvi-andü. blinkerule rijks daalder van hoverh'ili! nl'slijt on door hft vcrkucr zyn glans en kuntiglu-id verlirst KI waren dan ook di.Tt.igja.ii- veiToopen, sedert <li! diimcs??Linnkons de w«M!üun vnn don mamur der artillerie guworden waren Liter was huru moe-der gestorven n had het pcnsioini moOgijnomen, Knoilat de twne dochters, met hutu* VCL-Itig uren. onbuvallig uitorlijk en genngo tokivaiunliedoii, onverzorgd achter bleven. In den aanvang 'hadden zich eenign familieleden met grooto opgewondenheid haar lot iiaiigutrokkun Er zou h.'wu' loven lang voor buiJcii ge zorgd worden, al kostto hut ook nóff zooveel per hoofd, wat maakte dat uit' Zoo liaddcn zich destyds de blocdvuru-antcn nllorliartclyküt uit^olateu. MJIIU- «uiie liefditdin-hcid, dio zooveel juren duurt, wordt vorvolend Men begon het non lastipst te noemen en een dor coutribuanten had 'ij 't geld ophalen al eens gu/ftgd, dat men toch niet eeuwig voor zyne arme familie kon blijven zorgen. Zoo bod de. een vóór, do ander nd zich do iloc'hters zoo tuin l.iger wal zóudeu roman, die in de mode was, eu deden dit allen met ik'üi-Jl'do virtuositi'it, wjianii' il» n-n kiin.ilp.iiird /ijn vier oi' vijf toi'i'i'ii in den cireiH vi-ri-iiht; iluch /ij bi-/.iitru tfofii tah-.it, tot /.ulk i'ouo iii'.:,'i-lijkf hiiunli-, Uut Int Invir, in tfoval vaa nouil, dn'>r hi-t li'vrii kou hi-lpen. wai-i-u /ij er ton islotte to? f'^komeii, iu Iv'lllll' I'S O.'II {''lukt i1 maar ,llir|-< fit' lli<-t sh'L-iit, siiin.i in Kij nu'iiig b;inbli?,?(' h ril' 110'^' oen 'utrni.lt' t liet', noord'?!s i-n M-h'.iii-r-1, hi't?i'lal i:lut "Tojt talent hi-t vi-rhui-i-n vau t-'.'mi'ubi-h'iTilimii.ldi'l van Inslaan l>^ zivki-u. l>it It'll llc-clt', l)i!,-liijl.s W.ll-.'ll <li' lv,l b,-/.ol, l' vv.-l il-ior liiiurdi-r-i, diu In t Ij't'lu'i l uu-t ln-t-i;i]i|i'ii, ll'Milnt kroi-tje hiiil-li-ii, (ii-Iuklci.'j; depot, vau (ivuirfu wnti-rin br.ilKiutstli liniun rn lior>! j{i i..|i ili) joiiu;4..! van lii't t,\\' ovi.il \\'-st. ti- inti'od'.l'-i'i'i'.'.'i na« er klucht Doxi- w.is i'i'.-fil rn ihk en dio do volle nn:ui in <"'ii lii'.'.l kuiin-.'ii vooi-f.ii i! -!i; llii.'tl^' LH i:ia:(i'izu>!i-r \:'i'-_;i h-k miAii^ Vt'riT. 1'^ nll'Uir \vi»! lilui'ki', l yiiri lii ilinrhjki' in:;ii: :uiil.-i,'i.' HJtdi u!;l.-|H!'i'ri V" <!»nl: onlxi'.-; in lu bui /.enn-.i. 11 !>i /( i-n ui.i l u-''iii:i,il;>, il.ui vi-i-«'->ii l h int :iU i"Urind, v:Ui ll;l'i-iib'ieli (ii-i- bij ?-.ollK"', U1, 'lll::,!!;1 f n;n uit jjeh'-iin ;.,?!! lialv.-ii iiiaiinl'ac ('."U'lviSI-'i-tlHT V.lil Tu bij k:n :ikl-, uu lin.-i.-j o l' 11 mr vc! Uit, \\lMl-ilu-do. lij l'f U lil' ?n vroi-u: 'u vivl uoo.liir, want ; " ii.iüi'. ilil'! r-r i'i'll J :i-..'i.T,'tail'J -:i niot (?!??' of tijll h'T.-!.,l:'!ll HUI_', :'.:? ii',1. hij i-i-ii'.' rul vui i-.'!i t zij <l..t iü.!;.|'i!-r:,l ' vornui'tiiie U!'"' i-t h . l l.'i'iit1 ! 'l";t;'i]l 'lot'iii-, "H verlii-t '.?','ii.jlv I'IIX ! '? i:i: .lii!!']-'>:r,v ,-v.n i:iia 40 ;'h!i.-:a r.ii-f I...V.V.U iind'-i'-i di' -d i! "i \:>.t h'M'tti dut. |.-tllk l i-rin.'ür^-mei-ml <?(' M'.' v-.'riintM-Imldij;!!!^', diu Ilo ! 't xij ' 'l. w:i '1 j'1;-; u il.-»i-lit rr i;-. i.;-.'.loi:':ii,'i! h--'!- lu -!?;!; '"',-,-....». 'n-i-l iv e i>!i!l;oe::-.-mii!^ v,1, -l, en u! ; i,;j 't ' |ll:n lor xij ilui'l l J ij hu i bl-Vlfl ll''l!l (11- lll)l'll|-.'i- f?' ??Iltrjt/Jt' 'li;3'l!i'f'I 1 v.'i-i-t <>i' iliin 'l h u-t dor li'jvo zon V.Ml-'.l'.1:!. ,'if;i-u- ilin oii'/.'Iukki1;-1 I-.IM te ovi'l-\vin!lon vorlo/eiihi-iil! dio kw.-ial !ii-;n nl jji-m-irto! hi-.lil'i-ü. V-m )!?; ..-:-!1!-:! V l! vil. li' h iiar,' -nu /.ij voor Ir-m ^f;-b'.-!llit. en d;! -, -n oo^eiiMik ov-.'i', <l l:u:i!i<'ii w lehteii 1U>,' e'-:! ;\l'.lk il " our te- (1 Kutu'J ni 1* over; ^'.j .il, ili-- m--t, -,1^'ti, i*(; t H't-'tri>U'eu ij kumcf. \v,H liij een IK. ld, k. ui f;em;ikki*lij!> IK U'e^:'!!, i>i--t. i'.-l) o vrienil lm CM vli.>"ii'iid sju-'-!v":i, M'.i;!t b.liiu eu keiiüix outhi-ak 't lii'i.i ui'.'tiiicf,'::h'" l, ilic rir1IL' ? i!i'sV,-,-ri' had Ui"-1, on ::mi-j Zl'.'ll Vi'',l l'U 'it'i-i'il iTurll"!! ;i,i:i viTj^if:-]. mii-ir ZMOilr.-t f01 Lu "lieverlede teruggot.rokken, totdat de zuatct-a loteu, zelve do banden uit da mouw te steken en ta trachten op eene «f andere- wijze in haar onderhoud te voorzien.. L)» opvoeding, die zij genoten haddon, was uit* muntend voor een oruotu parade, maar niets be4 l 1 " . . l . ' deu of vijf stukken op duitscben- franschende prano; zy of eugelschcu hij 'xieh d.iiirbiiiteu in d" v.vv.-U vertoon, l", weid hij bcilri'iiiini-ld, linkse!! en zwij^-'inl, b,\iï()ii hij tu stiimelen on vrrwivdi ;:i--!i in ijn oiL''Li 5;,'il:u-hten. l'nn zat hij ri.'t i'.ij:! ,'n'iv,.-ti ,.?!>, l;.,v.'!u-n in de war; die ledematen stoiulrn ui^t ni""i' oniler zijnu nwc-lit cu buwtisj'-'u ;::c!i op hun eiy-.-n hoiitjc. Uit vcrleRcnhi'id werd liij lomp en tornsgatrokkfu; uit vei-L-oteiihèid Moof hij op concert en in schouwburg stil, ineengi.'d"!;eii, v,isf^>naf'eld op xijiio p'.unts Kitten; uit. viTleftorilicid werd bij soms brutaal of bad er alt h:\ns den schijn van, Jïianen Kijno vi,T muren was hij een held met il'Mi mond, ja zelfs mot dn i>cn; «luarbniten werd hij oen povere, zenuwachtige stiimpor. II ij kendo do kwaal, dio bij voor con ii\ler diop geheim hield, ging er zwaar onder gcp-elmkt, niaiir wist haar niet to boven to komen. Wat was er do oorzaak vin? (u-min aan zelf vertrouwen, vrees om xieh bwpottplijk ts makou of overdrovnu lipsebeidenhoid 't Do nrmc jongen wist het Kelt' mot. Op do bruiloft vnn zijn noof zou hij een toast uitbrengen, dien hij zóó goed uit hot hoofd ge leerd had , dat bij do reeks klinkende woorden wel droomcndükon opstuwen. Op liet. gasttnaal zelf wordt hij doodsbleek nis de ceremoniemeester zyn naam noijmt en hem 't woord geeft. Hij staat op en krijgt oone gewaarwording als iemand, dio uit eon ijskoud stortbud komit ; iiocr moor rankt hy do kluts kwijt, al» hij opmoikt, hoc al do gasten 't oog op hem richten. Daar komt do crisis. Xijn geheugen laat, hom plotseling in don stock ; du vast- aaiuwngegnncnic woorden r.ikon los eu door elkaar; hij weet niet hoo te beginnen of hoo t« eimJigen, brabbelt ecni.Cfo onsitmenban- grnde wooi-ilen vau (iduk , met wocinfiii oniiitrcnr)d<l lecouputl., ou Kakt verleen op xijn utoel. Onlangs komt hij bij «Ie Jamilio vau 3Iolniis binnen , om mevrouw nijnn deelneming met den dooil vau haar mail to betuigen. Als hij echter do proote vourk.imcr vol vi'oonicldii vindt , rankt hij zoo verward, dat hij in 'totaio afwezi.iluïiil vau gt-ost, mevrouw fi'licit.ctïi-t en hoopt dat zij diou dug nog dikwijls beleven mag. Kon aiiilermnal was hem door' de juffrouwen Lcmki.'iia zoo vriendelijk verkocht, terwijl /ij naar do kurk waren, n uurtjo op de bel te letten, dat dis jjocdhiu'tigo joiijjon 't uiet bad willen wei geren. Lr werd im,k'nliad op «lion Xondagmorgon gubuld. Hen keurig gekleed hoor met non undic-nt jo i u de hand OH ecu zwarten knevel staat voor hom ril vraagt, kort PU voornaam of mijrilicer Adriiwu Meulder.i thuis 13? En de blonde Adriartn, dio don vreemde , unit ntfef uit Indiü, niot kent , is plotsoliuff geheel, uit hot veld g«*ltigen en ant woordt: dat Itij niet thuis is.... Met eene zwiengübuiging g.-int de heer hoen, en Adriitan koort boos op Kieh utven , op den rustverstoprdcr en op do gchcelu wereld, naar zijne knmer terug. Sedert ecnioro maanden w.xs hij verliefd. In het gotische lieeLil zag hy' alleen Katoo van Daal; m clko molodiu boorde liij slechts haar naam, zij waa Zijn ideaal, Kil toch, in hare nabijheid voelde hij zich zoo klein , onbeduidend en nietig , ont zonk hem «Je moctl zoodanig, dat hij nog onlangs op eou concert, toen hij onder do 'pauze al zijn moed to zanten geraapt u:id om d-j in stilfó M\\gcbc'ione en harp familie oen bezoek to br<!:t.'j;o,n, vnn vorli'gnuboiil nn (laiidniiitin.if'gvi'n Woonl wist to sproken en zijne bevende lippen er tnn slotlo niets anders uitbrachten dan.ccn pa.ir banaliteiten. Ailriaan wwl in dit niet zwr opwrkkeud gom'ijmer gestoord door luidruchHire , «nullo voet stappen op .dim gang, gerulsf-l door ren p;i.ir hardübonx.en tegi>u de deur. /onder echter ant woord op dat gutik af te wachtan , trad de be zoeker zingondo binnen, schudde Adriaan vroolyk de hand, liet .zich ongevraagd op eon stoel vallen, smeet zijn stok op tafel en riep uit: Kerel, wat ia 't -warm!" Toen viel zjjn aog op het papier , dat op tafel lag en dit zonder Elichtpleging grijpende , vroeg hy lachend : Wat eb jo daar , Adriaan ? _L:uit dat liggen asjeblief , geef hier !" roept Adriaan verschikt en gemakt , en wil 't papier uit de hand van zyn vriend rukken, maar deze, die veel langer en vluggKr js dan Adriaan, hoeft hot raat eün snel ^cbuar in de hoogte geheven en roept kluchtig uit : ..Voor een boezemvriend beeft men geen ge heimen!" Ja maar , dat is een . . . ." Eun declaratie, jongetje, dat zien we wol, en daar ik juist een model noodig heb, kon me niet» welkomer zijn." Adriaan moest zwichten voor den brutalen vriend. Deze hield met de linkerhand het papiertje inde hoogte en met de rechter .Adriaan tegen, die eeu wonderlijk gezicht trok, toen dn vriend mot grooto gewono kenners om nnoit tnvre<lcn \o zyn, en f,'i'/vvolli.|ihoid voorlai.' 0Nooit brb ik c-enij; nioiMJi) fe'.'Ult het ah oc-n kfiimork voor hun fijn oordeel????' ' ?' "?- ' ' ----'-? "-"l kundig vcrinofjoii, dut ontmoot, diinr myii» ziel zoo gi'heol vuil vorynlil in. Toen ik u voor Jo eerste maal SHI;J, was ik iu vorrnkkiii.!; over uw wegslooponcl uiterlijk, maar toen i'c u op nieuw ontnuMte, vcrg'it ik luvo lii-ftalli;,'hi'<l-u voor uw good hart cu vernuft... Uravo , bravo Ailir.iaii! D.it '.s knap , dat'H o.-u p:is.>o-iiart'.)iit op t,'.lloo/.c int i^i^li:ii't"n. Kn dt) uitvi'i'kiiVoii:; is iitig altijd jul/rouw Katoy v;tti Daal V" ,Xo.;f altijd!" lifi-ha;ilt Adriaan, alsof dat veranilen-ïi kon." ivji-Üjkorfij'l tracht hij y.lju vriend hut pajii-i' te iiiitwriiigi'ii, hi-tcrei-n hem oohtor nii-t gelukt. Nailat di> vi'itord Ir.-t ni'i'iil'cnnt op xyii gemak «j.-k-ui'ii h-;-t't, xiot hij A'.lriaan laohcnd ;'.-ri c:i vra:iyt : wannwr hij den ko'.-nou zij bijna altijj afkeuren ls Dokkors geeiie eu hoo^4 zeld/aam n-iimi.-rKingi'u maakte, nou men aan zijn gezag g--l\X,yl'<-lil hebben. Kortom, hij was in allo op'-n de iiutipodo van Adriann, die zoovi-el 'e!yk scha'liuv zocht voor zyu uedcHge eu M-i-u- i Ijk n'-i^j.'''. ...In b.-nt t .'* iii-i-ii, i Wt-onl, w.int iT'.ar c '":i cp, ', iis iill'-en ku n'li ;ii"l l it iu vi-rl"'j i! .ui,' r,f ye ';-! ui, ?t." lnult h.'t-intn di-'i' i.'-.-b d:M-.' ?/.?:> '/i-U . -l'.;-ii rc.l.-:i ti:,'--n:'.il'! t;; v. oivl ? mi" aüUs'oijnl. . "i i-iij1: t'.i-< nl.?[? i'-'.!i.','"ti'i.,ii-fi. ' !:! i -t om 'i ro.'ili-.i-t l'i:-:'.-ii i.i.'t II i 'U y.'\ ? i-1 'ri-ii: \v '|!; ';i 111,111. ^.ij.l O^iiKll1)'' i.'; ?"::(?) .'i'; i.-ii r.i .1 . jl; ??i-i-l l:')n : < i! ".: iiio v,i?' bl-i-iv.'... In?.u .;.'ii IM--U 1:11 n. ;cn (M nii-;l s:n-..,' , .T - J, i'M, U. -t Ulij -?-.!, om iu ?>iit{ b--V Ini::.-l" ?::::,:».; .-l-.-.i. dmb'.-! -r /:i! ?'?' V.;M i!-! r :'.?!:.?! r-l 'i l v.' iri !?*, .!-? ia.».".;.-: l' r l-'.-!;j : -h w:i|t '.-i-.-i v.ii!1 \' -!1, '/,' A'liYi k.' l!!'.'ll':-!. :-'Hi'l I' i»?.)? >-.' n L- k k-nt ?'l nn-n-'-it! i-e-i of ji i (!?? ivu uiti".i.''.t: w. ilf'jil ei'li nili-r L^-r-' MUI .'s oi' o--d'ïh'ft;:ij ii-ji'ii ii;;nl tr: w!j.!--n, i:i o:-u I'^.-iijk i-i -n ' U ik viml toch nit-t (!_.( i l;!:-iri ])..r"v>;i i].:.-iri':i»".'. mi- II.;ll «tj-t vi l-il !??: !'.jk l Ol:l u o; v.i:i liv-Iri' li .u-t den \in-l ik tiH'ii nit't il,i1, hij ::DO mon vi' (??;!.,' D.IÜI.; h-[ alli.-rli' iiüivr vi'io'ii.li>;!i:-ü: xj iv.il hv ri'.ir er o!:i'i^'! l.'!ij!c op l.tten v>! 'l j'iMhl.T (i.lt Xiin'l] W'-i'jki-u y-uiij hoi-lX. A'A' is lio-f IIK-CT. l)rln)-.-l't zich veel in m.-r.'ii oiühi-ti,'.',!ii ( <\:\n oen tao-iii.' vrouw-, zy'n. E.,'ii leelyko vrouw vro-.r.v E;;n l«»cUjk m.".: .lor n;i^<tr.i!li^ iii'W over lt>ar op \V:L- alle orinaj dus joof vroü'.v 'te h-'d'.'.i'f. ?' .'.' -n :'. ;:-n".'.',-!'ivht 011 '-..- ?:;? iliii-n, wat Ci-ii mooie niet zou diiryoiL;'ii loL-Iiji: mt'iisi'Ii is aóó overtuig.!, dit hij il' iiml'.'i't! i!iL,'"n?c!iijipt-'U vorgo^ilon moV't w.it ' ;i.in uitL-rlijk schoon onthivi-kf-, d-it. liij;:ie!i vooi'tduiviul bi'ijvott, d i u stielnioc-ilin-lljk ?? hoji'g-.-iiiii-. der natuur «looi- allerlei beminiit-l'jkj te iljju vrr^.-'ten. I)a:ir;!iitog^n steunt e^n kn.ippa vrouw ol m;m zóó op diu alvermogende schoon luid, dat licht hot andüro vci-ün-ichtzaamd wordt, en oo zie jn, dat leolijkheid ten slotto oen zegelt is!" Adriaau lachto ponoogelylt oh zet tevreden: ,,I)us knn ik 't g>'!:ik niet genoeg w.tardi'oreii van leelijk te zijn, volgens jou theorioV' ^.Jit zeltor, dat is mijiio IPCT!" J)o vriend voltij or echter niet bij, dat hot betoog over de voorrechten Jerloelykemonschcn gpiïUüins uit ffijii bruin afkomstig was, maar eon paar dagen to voren door ecu zijner vrienden was voorgedragen. Met zijn bijzonder Scherp ge-,-?colporteerde hij uu dehaudib zonder echter op 't fabricksmerk te wijzon. lly was ook in dit opzicht het contrast vau Adriaau Toch," hernam Adrhan, dio even had nairiL'dacht, zou ik teijoii ju pleidooi voor d<> leolijkon wel'een on ander ie zrgji>ii hebben. Xoo'u guiLito ? linjf dor natuur, hetzij man of vrouw, brengt zijne aanbeveling mnt zich ntf'do. Zonder nop; een woord to sproken of iets t? doen, is alleen du verschijning van ern Vernis of een Apollo eeji genot! Hij of zij heeft reeds door liet woyslcopoiul uiterlijk gewonnen, wat du nict-bevoorrcchte met iiismiming en langzamerhand moet trachten te vci-Krijgeu. Ei'ii nwoie vrouw i;i al< Ccsar: zij komt, ziet en overwint; cc-n II'<:!>J':F vrouw moet soms eeu dertitrjari^eu oorlog vocreu eer zij overwonnen hceti. «'t Is oca hoel 'problerantischo troost, dat wij leelijken onuiisbaar ziju als ropoussoir voor do mooinn: OIIKB donkere noliaduw helaa-i! doot Juni licht dos te beter uitkomen! Jeprens wio zijn do mannen in 't maatschappelijk leven 't galantst ? JOJJBIIS knappe vrouwen. D.:t een mooie vrouw, op wie ieder oog gericht is, zich iu ,alle opzichUm Strcngt-i- moist in acht, nemen dau een leelyko vroiiw, stem ik jo volmoudior too, maar juist daardoor rijvt de waarde dor eclioóne nog moor, want zij zal voor 't be houd harer reputatie dubbel wakc-n. Noen, vrind lief, do voorrechten dor mooicn ziju oneindig grooter dau die der Icolykcn, en het sterkst b wijs daarvoor is, dut ieder leulijk rncusch, uls het vau hem afhing, zon'der bcdcnkcu dadelijk uiet eou mooi zon willen ruilen." Da vriend had .scherp tocgeluistcrd en voelde zich uiet in ataat, Adrianu's nrgumout.cn towoei-leggcu. lly had alles uitmuntend in 't hoofd en na-m zich vóór een .volgend maal daarmede «Ion bekende aan to vallen, die do voorrechten der lee lijken verdedigd had en met wiens veeren hy zich daareven had getooid. Adriaan had althans in zooverre ffolijk, dat bijna iotlereon by eene 'berstêontinooting van beide vrienden, zich liet meest tot Jan Kokkers zou hebben aangetrokken gevoeld. Adriann was klein. ? Zyn te breed lichaam word gedragen door een jiaar to korte boenen, die zich ouder hot' gewicht gekromd hadden; zijuo kleLVcti zaten alsof zij hem niet toebehoorden, en / ijuo bewegingen waren stuf on links. Ziju vridud daai'untugeu, Jiiii Dokkera, had eonn kloeke gestalto eu een dier. bevoorrechto fi^urun, wio alles goed staat Xijno loaso manieren, zwarte baard en sprekende donkerbruine ooijen vorhoogdon dien-gouden indruk nog. Togoiiovor het schoono geslacht was hii bijzonder vrij ou ondernemend, eigenschappen die do tecdoro okio wel eens luide afkeurt, maar iu stilte nog uiet zoo kwalijk neemt. ? Minder oppervlakkig boBchoqwd, traden beido vrienden in een geheel ander licht. Jan Dokkcrs was candidaat-notaris eveu abj Adriaan, en wist zich door allerlei kunstgrepen tot oen mail van gewicht te maken, lly was uun soort van reflcctour, dio do denkbeelden, den goest en do woorden van anderen weerkaatste; maar hy deed dit zoo omzichtig en had zulk een talunt van voordracht, dat iedereen het huurspul voor eigen oquipago hield. In het by'xouder had büzich als kunstkenner geposeerd. In schouwburg, concert of tentoon stelling waa zy'n blik de parometer voor do goheele zaal. Als zyn breede rug, waarmede hu golyk do atlasdrager al hot kunstgevoel der stad scheen to torschen, in beweging raakte en zyu hoofd bedenkülyk hoen en weer schudde, dan begreep men dat der kunst onrecht werd aan gedaan. Keerde hu zich mot eou sterk af keurend gebaar links of rechts om, dan werd hot voor iedereen duidely'k, dat die avond verloren waa, Nu is het een eigenaardigheid van zulke buitenDo hoer Clmrlcs neltjens ta Sittard, do Limbiirirscho dichter, dio iVanscho verzon schrijft en titans (u I'arij< uitjjnoft, wiens gedicht Nox" do Acadéiniüd<;s Juux iloraux to Toulonse volijcns baar ja.irlijltscli vcraliicr, zeker zou bekroond fi< !ibu;i, h u!.Ie het niet het bopaalde aantal vetv.cn overschreden, en waarvan wij onlangs eou !:ei'fo amtly.'f nK'edoi'ldpn, stelt ons in staat ten piMcvo t» Reveil /.ijnur vcrtftling van Iluinrich lk-iuo, J)s hu.* 1). ti-nebt ook !i«t karakter van 't ourspronke.lijk'J i!ofu- den liliytmus terug te geven, hetgeen v.iu dni'scho on l'ransclia verzeil ZI.-!:OT een inoi.'!fliik« tank is. Wij stellen daarom iKt oorspi'Onki'lükii naast do vertalinfj, C Hl L D E IIA H O L D. (H. IJtiNi:). F.'m rtarko schw.irzn liarko Schelt traucrvoll dahiii, DJC voriiiiiiDinteii und verstummtea Lvichüiihutur sitzrii diin. T/idtet IVuter, ctillu licctt et Mit i-iitbl'j stem Angwicht; fJi-im.' bLincii Aii.^iüi K(.-|i,-<ii«n luuuor iioch zuin llimmelslicht. AHS dor Tiefe klinkt,'», nis nVfa liii'.o kranke Nixuiibruut, Vnd dia Welk-ü, si'! zL-rüohslIon An den Kubu, wiu K!aj;t.-liu;t. D'autres jmyi chnrchant la rive, l.:l b'H (U'livo Un fort naviift au.x iifli:rs noirc's, l<cs imst.i'ius ilcfi i'.iios i.mLie.3, Jla.'ijres sombros, Eu silence y f/unt ussi?, La grand poüte soiitairf, Mor' a la ten-o, Front dwvjiló, tjit triitcmonr. Son ot-i! LVii iv.^-ir.Jo cucore . S^'U3 l:i daii du iïrm-.tuant. Comme un nppi-l lointain u'araante Qui ay lamente, I'-i i'aUmi) uue voix '!-ur.7it; Kt la p!-dn(e lio la VM^UO, iiu :;fur SOITS l'esiiu Charles Be'.tjcns. NATUURKUNDIGE MEDEDÏELLS'GEN. Vnn war Komt de eonncw.irm'e? Dit is een 5 dio nog altijd vele hoefden bezighoudt. De f.'in f»-eft warmte, zon Jee dat nien bemerkt da: zij I:in^zam.erhand uitgeput wordt. Toch is db hoeveellieid dio zij levert, verbazend groot, vooral als men bedenkt dat de aarde slechts een uiterst gering gedeelte, nog minder dan een 2000 rail liocnsto deel, van alles wat de zon uitstraalt, opvangt, flluu moet dus wel aannemen dat de zon de warmte dio zij afstaat, op da een of andere wijzo terug ontvangt, Haar hoo ? Kan het zy'n dat de zon bciig is te verbranden ? Men heeft berekend, dat uut da geheele hoeveelheid warmte, die do zon geeft, to leveren er elke 3li uur een massa -steenkolen zou moeten ver branden, dio eeno ruirato innam zooals onze aarde. Oi'schoon de zon nu bijna anderhalf millioen maal zoo groot is als de aarde, zou zjj dan toch merk baar in grootte moeten afnemen. Ook andere werkingen dan verbranding leveren warmte: samendrukkiugen botsing, llelaiholtz heeft verondersteld dat da eerste de bron der zonuewai-mto zou zijn; zelfs eou niet zeer merkbare samen trekking van da massa der zon meest al voor vele jaren warintp genoeg opleveren. \V. Thoinsou heeft con ty.lLiruj iu do botsing de oorzaak ge zocht. Vele Uluino hemellichamen of meteoren zouden met grootc snelheid togen «Ie zon botsen en daardoor voortdurend warmte doen ontstaan. Maar hij heeft «lezo theorie verlulen omdat de massa der zou en daardoor haar aantrekking, ten gevolge daarvan zoo moest toenemen dat «r in den omloop dc-r planeten om haar een merk bare verandering kwam, zoodat ook onze aarde in een kortcren tyd oiu de zon moest Igaan loopcn. U. NVilliam Siemens bccl't onlangs in de Ppyal Soeioty cr-a. voordracht gehouden, waarin hij «?n poging waag.lo om een geheel andere oplos-in^ to vinden. Uitgaande vuu het feit dat do moeste zoniuwarmte niet door het een of an'ler hemellichaam wordt opgevangen, maar in do oneindige wcruldrui'.nto wordt uitgestraald, en schijnbaar voor altijd voor het zonnestelsel verloren is, zocht hij naar een hypothese waarbij dezo verbazende verkwisting vau warmto ui«c behoeft aangenomen to worden. Hy meent dat slechts dan con throrio waarde haeit, wanneer zy de gcgevous voor hot onverminderd voortbe staan van dezeli'do hoeveelheid warmte in het zonnestelsel aanwyst. Siemens stelt zich voor, waarin anderea het met hem eens zyn,. dat de ruimte tusscben do planeten on de zon niet volkomen, ledig is, maar met uiterst verduudu gassen gevuld. Dat daar onder voor kom o u verbindingen van waterstof, zuurstof n koolstof. Do gassen dio in meteoorsteenen gevonden ziju maken dit wel waarschijn lijk. Dat deze stoffen, wat in hun uiterst ver dunden staat mogelijk is, door de zonnewurmte, zelfs op grooten afstand van de zon, scheikundig ontleed worden. Dat vervolgens daarin een strooming ontstaat, zoodat do ontleden stoffen naar do zon vloeien en wel naar dia dooie van de zon wclka de geringste omwcntelingssnelheid hebben (do polen). Dat aldaar, door de verdichting dio 2y tengevolge der sterke aan trekking vau de zon zouden ondergaan, die ontli,-di» stoffen zich weer met elkaar verbinden, waar door warmto ontstaat, en dat eindelijk die oplicuw ontstaande scheikundige verbindingen (wa icrditnip. on uiidure) weder van de non weggesliugurd wordun iu de wórcidrmmto. Dit iaatïte ou gaschioden grooteudeels door de middelpuntliiilun/, die grootor is dan bij de aarde, daar do snelhuid van «en deol van het oppervlak van de zon, ten gevolgo van de omwenteliuig om haar 03 ongeveer 4Vi> maal zoo .groot ia oG die van de aarde. . Siemeai hypothese verdient zeker de aandacht mdat het een eérstn poging is om de wet van liet bohoud van energie op ons geheet zonnestelsel toepasselyk ta maken; om aan to wjjzen wat er kan gebeuren met de zonnestralen die geen enkel hamoTlichaam bereiken, en die dan, indirect, weer *,ot de zon zouden titrugkeorea. "Watcrstofjupcroxidc als bleekmiddel. Deze «tof, ligenlijjk water met zuurstof verbonden. U al Bindt 818 bekend en men had sedert voortdurend al» het ware eon vermoeden er van dat zij tot ietc nuttigs kon aangewend worden, want telken* kwamen voorslagen om haar voor het een of ander doel te gebruiken. Vooral als bleekmiddel. In 1830 raadde Dumas aan* baar tot het schoon maken van «cbildary'eu te bezigen. Maar de toepassing stuitte af op de mocieltjkheid om de (tot te bereiden en te bewaren; want zjj Ontleedde zich BA korten tyd van zelf. Tegenwoordig echter zUn er meerdere Dnitiche fabrieken, di« haar in t groot tegen niet l.o )gen pi-jjs leveren; wel niet onverdund maar in ruiiu30üe:len water opgelost, en zoodanig dat dit voch' mannden aau een kan bewaard bly ven zoudur ontlet-d te woidcn, indien itt slecht niet to warm wv)'d.t uu iu duis ter, wordt gCfilllAlSt, Het veelvuldig gebruik zal uu ook wel niet uitblijven. Vaut er is eigcsrlijlt g«tn beter bleek middel dau «lit. Chloor is eeu nubootsing vun h t- 1 luituui-lijlio bk-ekcn, maar liet gul>i uik is ibkwyls lastig en soms in 't geheel niet raogely'k. Doch het watcrstofauperoxidu doet geheel wat de lucht doet als het vochtigo linnen pp hut gras door do zou bc-scbcncu wordt. Het is niets dun zuurstof en watut eu er bly f t dus geen vreemde stof in liet weefsel arhter. Vooral voor dierlyko stollen heg ut het {?fcbruik toe töiiemcn, liareu, vederen, zijde, been t-n n oor worden er, na bcbo'irlykc voorhi.-1-oidiiig, nitrfU-k'-n'l uilege-, b!«'jkt. WM:-schijn]ijk zul liet ooi: uls dc*iiit'iK-t'a middel ecu toekomst hebben <-n zijn rt'iiki-ki.ishci'l i* daai bij ct-n zna.lt van lielanjr, «lu leuiijlic curbollucht behoeft ons dun niet niL-er te hinderen, Gcfvntknsccrtl drttivcnsttp. \Yyn kan men tii.'t (l-)or uitdumpiiifj van het water tot <-eu kleiner voliiraa l'ieu^en of büiiüenxiv-i-cu, zooal-i met melk o. n. zeo go.-d gelukt, omdat hut ho..iilbt'stanrldeel van, de wyn, du alcohol tn nog itiulnre harer bcstanddeelen, vkiclitia zi.ni .on ineituzO'idun vtrdampcn. Jlaar met diuivwap, voorilut hutnan du gist int; ondi-rworpen is gawei'&t, kan dit wel ge* Fchiuden en Dr. Spriiigaiülilhu(.-ftiultiiliëe«nputeiit voor dio huvrei'kiiig verkregen. In vucuumpani)!'ji, zoodat de tüinpcratuiii- niet. h 'ojjer \vt/rdt dan -10" C., heeft du condensatie |.-l:i»tri, b.v. tot op con vijf-lo van het volume, terwijl het vorItt-cff'iH product daarna dcor y's bpoedig wor Jt nfgekotlij. Het kau dan randen tijd bewaard wonlt-u i-n voe^t men bij dut (iruivc-nsap weer w.iter in do vti-oi>c'lite hoeveelheid, dan kry'gt men er door gihiin:; wijn vnn diu in niets ver^c'.ilt vau dia wulku nien uit het verscho sap b:r.'idt. . Dezo zaak is vooral voor Italiëen Frankrijk v.an b«-l;ina omiiat uit h-'t eerste land ina^it 's druiven r.aar het laat si u woiJi-u gebonden om daar voor do wijuljLi-L -idinK 1 1; dienen, t «r» ijl ook veel wijn den zelfden \vejr vultft om in Frauktijk verbi-terd te worden, li'ijkt dd zuak niet te duur dan zouden zell'ülan<l-n, die geen druiven voortbreugeij, zich op do wijafabrikatio kuuiic-u tüc'egguu. Do Al?i rj.il (JotiijiiifHtit d'Afiiitr/inces GcHcntlcS tlir . l'ic" gevi'jtigd te I'arijs, en waarvan doII. H. L. W.'fthfttn it Zoeu te Amsterdam, Hocfd-.Vffenten ziju, h Jcft thasts c«i waurlioi-gfonds vau 210,(KVJ,000 frs. on heeft in Ne.forliknd in het tyd^bcstck van 20 Januari tot 20 Maart jl. aan nieuwe Isvensv?rzckoriugen voor etii beürag van ruim 2.0ÜO.OOC gulden gesloten. Ds arronclmpraonts-rechtliiuik to 's Gravenhage heeft op 17 Müirt The Singer Mitnuiacturing Conipauy to New-York. biun-in NoJorland haren hootdz«tel hsbbemin Ivalveratraat 25 te Amster dam, in het R^iijk gesteld tegen den handelaar in Naaimachines, den Heer F. P. J. Beek te 's Hagc, die naar het bjweren der Singer Company, een inbreuk maakte op het eigendoms recht van genoemdu Maatscnnppij op den naam Singer", daar de jfedaogda naaiinscliines, niet afkotnstLft uit do fabrieken van do eischeresse, aan het publiek aanbood onder de benaming van verbeterde Singer Machines." DE HALFTASTEXD1G TE BRUSSEL. Goddelijk wér begunstigde gisteren den oud Brusselscuen Ommeguiig ot Cayalcüde, behalve een Nqvorheidi-zegewagen f eer nwldclmtttig, voor al de tuigen der paarden, welke verschrikkelijk FJovel xraren. ? De restaurants werden nis 't ware overal inge nomen, zoomede de koffiehuizen en bierlokalen. Geheel Urussel was op de been. Da jolige gezichten deden zich tot in den vroe gen morden te goed aan lekker eten en drinken. 't Opera bal musquó was door een zwerm van menscnen ingenomen. Men schonk er over de 800 (acht honderd) ilesschen champagne. In do Taverne Goldschiuidt, waar men goed weet te smullen, liej» 'tjtorm, wftt d;iiir wera opgedischt en gedronken is fabelachtig. Des morgens teu 9 ure, dat is heden, -kouden dékcllnars eeni een oopenblikje huiswaarts gaan. Jjjj Granger was 't hetzelfde. Kortom, om 10V« uur kwam ik heden nog gemaskorden tegen in zwaaieiuleu toestand. Brussel. F. G, KIEUWS UIT HET ALTE NASSAU. Po directie van don- Koninklijken Schouwburg te Wiiinbaden, he»ft aan da dames met hoeden op" da toegang tot do stalles verboden, o nadat do kiiiJvnirale hoogte er van den hecren in de onmogelyklicid stelden, iets van het tooaeel te kunnen waarnemen. * Ook in Nederland heeft men, nn en dau, met menig smiildecl te kampen. Zoude men die monitors niet. tehuis kannen la ten, of, do nieuwe Fransche hoed willen dragen, genaamd La petite C-vpote". Zulks baucemtni' mand 't gedicht (de schoonste, aller bezittingen). Brussel, Maart 82, F. G. JJet legaat van dt stnd Genève, Geschenken krijgen maakt niet altijd rij te. Sedert de ver standige stad Genève het legaat van 25 miilioen van den hertog van Hrunswijk heeft gekregen, is zij gaan uitgeven en verkwisten alsof er geen einde aan kon komen; zoodat hare begrootingen nu een steeds aangroeiend tekort oauwijzen. De Geneveezvn willen er nu een eerezaak van maken on^Herodiade, de nieuwe opera van Massenet, waar over De Tyd de koningin van Belgjë200 hard gevallen is, te hooren voordat tij te ParQa wordt opgevoerd. Na rusael, enève. Maar het bl^kt dat eene zaak van eer als deze duur kost. Eerst l» er een inteekenlyit geopend voor de kosten^ toen er hierop te weinig inKtvchreveu was, heeft men een groot concert met tombol» gegt*v«*n; toen het concert «n de tomhola nog onvoldoende bleken, bea'.oot men lölOO francs voor. decoratief aan de sta d te Tragen. Deze aanvraag kon op geen ongun stiger oogenblik komen. De stad was juist aan 'trekenen, en kwam tot de slotsom dat haar te kort dit jaar byua 800,000 francs bedraagt, dat het in 1690 meer dan anderhalf millioHtt gal tyn, en dat op dien lijd. de stad den intrrest zal moe* ten betalen van eene leeninu van 9 millioen, die aan interest en aflossing 760,000 francs per jaar noodig heeft. Juiat op dat oogenblik zullen in» ;evolgo een besluit van den bondsraad de «tede|jke accijnaen ophouden. Kekent men nn dat e uitgaven tha»s reeds 40 percent meer zyn dan de inkomsten, kan men begrijpen wat die ctjfen ? voor xtilk een stadje beteekonen. In deze uit gaven telt de stadsschouwburg reeds mede tot' een bedrag van 200,000 francs 's j»ars, of met den interest der 4 millioen die het gebouw gekost heeft, v»n 411,000 francs. En nu komt men 18000 francs vragen voor doek en carton om den tempel van Jeruzalem te verbeelden. Maar het is een eerezaak: de Hérodiade te hoonn vóór de Parijzenaara, al is het dan ook na de Brusselaren, liet is een ziekteverschijnsel, dat de moeite van het bestudeeren waard zon zijn, schrijft ?en correspondent; eenige Oeneveezen i$nletter

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl