\ DE AMSTERD.AMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 250 t i yrt:! f .? p? -i -i. y- ^ h.? r > i aarzel ik niet myna inHtemming met uw betoog to betuigen. Het ia ui) niet uit uw antwoord namolyk eerst duidelijk geworden, dat oniestryd op eeu misverstand berust, waartoe eene korte opmerking ouder d» stukken van don Heer lierfug* en m i (iu het nummer van 19 Maart U.) heelt aanleiding gegeven; wy twisten over woor den, terwyl \vy het over de «aak eeus zyn. Geen proportiouefl nrel»el, dat van het districten* stolael it losgemaakt"! soo schreeft gjj, en nu ?al 't zek«r wel aau m|j liggen, dat ik daarin eene verloochening meende te moeten lezen van de denkbeelden, in de mU seer goed bekende art. in nw blad van Mei en Juni 1830 ontwikkeld, en dat ik mg niet koa voorstellen, dat door u met districtenntelsel" bedoeld werd een stelsel, vol gens hetwelk niet in districten gekozen wordt Naar de beteeke&is daaraan door my, en ik vermoed niet door my allén, gehecht. meende ik dat «onder districtakeuze er van een districtenstelsel" wel moeilijk sprake SK>U kunnen »yn. Doch thans U dit misverstand opgehelderd, na gebleken is dat wat door u kiesdistricten" woroen genoemd, inderdaad niet anders zijn dan stern-districten, daar ook gy den einduitslag bepaald wilt zien door het aantal stommen uit gebracht in het geheele land. Eene verdeeung van het land in districten, uitsluitend met het doel om eene goede voorbereiding der ver» kiezingen eu voor alle kiezers deelneming aau de stemming mogehjk te maken, kan niet alleen geen beswaar opleveren, maar is zelfs in elk stelsel, naar t my voorkomt, onontbeerlijk. Ook daarin dos bestaat tusseheu u en mij geen verschil. Er is echter ns zaak welke, na het debat t u sschon u en my, nog onopgehelderd voor my blyft. Hot is dit, waarom gg aan het stelsel- Roget uwe gunst onthoudt, terwyl dit toch inderdaad al zeer weinig vrrschilt van het door u ontwikkelde «telsel? De hoofdgedachte is volmaakt dezelfde. terwijl ook in het uitbrengen eu depouillceren der stemmen geen verschil bestaat. De eenige af wijking betrelt de voorbereiding der verkiezing, Waarin door n de regeering gemengd wordt op eene wijze, welke n voor de zuiverheid der ver kiezingen n voor de vrije aaneensluiting der kiezers mjj niet wenschelijk toeschijnt. e reJ-- heeft met kleur of richting van een at of kieper hoegenaamd niets te maken, de voorbereiding der verkiezingen behoort atjheel en zonder of&cieele inmenging aan de. kiezers* te worden overgelaten. Doch dit raakt aet gemeenschappelijk beginsel niet, waarop uw stelsel eu dat van Roget steunen, en eerst als dit door de publieke opinie aangenomen zal zyn en 't op de keus tusschen beide stelsels aankomt, zal de tBd aangebroken wezen om daarover van ge dachten to wisselen. Thans mag ik bovendien voor eeno broedere behandeling van dit onder deel uwe kostbare ruimte niet verder in beslag nemen. Er rest mfy dus, by de sluiting mijnerzijds van ons debat, mets anders dan het stelsel-Roget voor eene nauwkeuriger kennismaking en een billijker beoovdeeling aan to bevelen, aan daaraan vau nwe zyde te beurt viel, en terwyl ik n voor do plaatsing mijner stukken mijn oprechtcn dank betuig, vooral Omdat daardoor opnieuw het be ginsel der evenredige vertegenwoordiging, hetwelk n en my geUjkelyk lief is, onder de aandacht van uwen uitgebreiden lezerskring gebracht werd, teeken ik vriendschappelyk, Uw Dr. Rotterdam, 5 April 1882, J. A. van Gilse. Ce dagbladen bevatten Het Handtltblad: Dwangarbeiders in Indiv. Kituut RoUtrdamicht Conrant: Een Teel besproken holde (MnlUtuli). Bet Vaitrrland: Een aangewezen koer» (hot verslag omtrent kUswotheCTorming). De politiek der Arnhetu«cüo Com»nt, Hit Siiintt van dm Dag: De inkomattmbeliating te Amsterdam. D* konversle-qnaestle op Java. VTat DMüdel» iu InJlêvond. ArnJiemtcfH Courant: Onvermogend' om te regeercn? . Handelspolitiek. ? Vtrrehticht Courant: BestancUgboid iu de wotgevinc. XlUUiro postaolrudiemt. Ainiltrda'nfflit Cottrant: Engeland in zake Bornoo. Uit- en invoeren v»n Jsva. .Vitjilnnigs" kiesiretharTonning. Do liefde voor den Javaan. Dagblad fan Zuid-Holland tn 'tGravenhayt: Hot een of bot «niler (handelspolitiek). Do oorzaak van don minderen bloei (Bede van Blooroen-Waanderi.) Standaard: De OTerheidachoolmoettorèaae in 1880?1831, Boe de ovetheld aan hare onderwijzer» komt. Dt T\jd: Het rapport der kommissie van liberale vereenigingea omtrunt kleiwethorrorming. 1, l DE 'WANORDE BESTENDIGD. De voordracht tot verkoop van de gronden met het poliliebureaulje bij de gewezen Utrechtsche barrière aan het Consortium, dat den tuin van hel Paleis van Volksvlijt zal exploiteeren, is na een langdurige beraad slaging aangenomen. Voor hen die de memorie van toelichting nopens deze zaak gelezen hebben, mag dat iets ongeloof!ijks schijnen, na de ondoeltreffende bestrijding van den Heer Metelerkamp en de verdienstelijke verdediging van de voordracht door den lieer Bergsma, was die uitslag te verwachten. De Heer Metelerkamp, die het waarschijnlijk beier bedoelde, dan hij het uitsprak, stelde den Raad voor het dilemma een votum van wantrouwen in het Dag. Be stuur uit te spreken of de voordracht aan te nemen, en men mag zich waarlijk er niet over verwonderen, dat de Raad tot bet laatste besloot. Men moet echter niet vergeten, dat de mondelinge verdediging der voordracht op heel wat betere gronden geschiedde, dan de schriftelijke, die wij onlangs ontleedden. Volgen* die laatste immers trad Amslels Maagd als Koopvrouw op, die een'poliliebureaulje tegen hoogen prijs verkocht, waarvan zij zelf zeide, dat zij bet toch zou moeten verwijderen, zoodal het geen waarde voor haar bezat. Volgens de mondelinge verdediging van den Wethouder, zou hij, evenals de Heer Gosschalk, de brug liever tegenover de Sarphatikade gelegd hebben, maar wag bij. gezwicht voor tech nische bezwaren. Nu. vernamen we, dat reeds vóór het ontwerpen der voordracht er aan gedacht was de brug tegenover hel Oosteinde te leggen, m. a. w. dat men de be tere plaats niet had prijsgegeven om het Con sortium genoegen te doen. Ueette het in de schriftelijke verdediging: dal er voor' de brug aan de Sarphatikade > wellicht iets te zeggen" zon zijn, omdat de brug aan de Weesperzijde er in gelijke richting tegenover zou komen te liggen, thans erkende de Wethouder niet alleen, dal hij zelf oorspronkelijk die plaats voor de brug bad verkozen, maar stemde bij toe, dat de voetgangers van de Utrechlscheztyde naar liet oostelijk gedeelte der stad een omweg «ouden hebben te maken. i Hoe dit zij, dat de brug rooral hev Con sortium ten voordeele zou verstrekken werd uitgesproken door den Heer ? Prins, die xn dezen grond de som, door die Vereeni^ing 6 te dragen, met f5000 wilde verhougd zien Een voorstel door den ftuad met groote meer derheid goedgekeurd. Dat was althans een verbetering, doch nog niet een opheüing van elk bezwaar. Oe xaak zou o. i. eerst gezond geweest zijn, als de stad het Consortium, tegen nor malen prys de gronden had afgestaan en bet verder de vrijheid gegeven een brug aan de Singelgracht te leggen waar het dat béterde. De brug, die nu gelogd wordt, heeft in 't bijzonder waarde voor bet Consortium. Zij die uit de toekomstige Hemonyslraat naar den Dam gaan, bereiken dien via de brug bij de UirechUche poort en llcguliersgracht even spoedig, als langs de nu te i ouwen brug en de Utrechtsche straat, terwijl deze Itcdert naar het oostelijk deel der stad zich begevoude, even zeer gebaat zouden zijn bij een brug aan de Sarphaiikadc als bij een naar hoi Ousieinde. Het Consortium zelf was dan ook zoozeer over tuigd dat alleen een brug aan 'l Oosteinde voor zijn plannen nuttig was, dat het vol* strekt niets wilde bijdragen voor een brug die aan de Sarphatikade kwam te liggen. Ieder die do inodite neemt van de Iloogesluis af te zien hoe nu de onde en nie we stad aan elkaar sluiten, z.il begrijpen dut door de Woensdag genomen beslissing een toestand bestendigd wordt, die bijzonder veel te wenschcn overlaat. De Hoogesluis, speciaal ter wille van de A. 0. .M. verlaagd, blijlt toch als een muur tusschen het oude en nieuwe zich uitstrekken. Amstel-hótel en Sarphatistraat liggen in de diepte en de Utrechtsche zijde springt geheel buiten verband met de Sarphatikade naar achter. Bij een werkelijke Hoogesluis zou men een weg daaronder hebben kunnen maken, die Utrechtsche zijde en Amste^racht verbond. Nu ontvangen wij een verlaagde Hoogesluis, verlangd om die A. 0. M. de bijpaarden uittesparen en toch te boog om met een oprit van do Sarphatikade uit te bereiken. Waarlijk geen plekje in Amsterdam waar men duidelijker kan zien hoe men het een om deze, het ander om gene, het derde weer om andere reden wijzigt, al naar gelang dit of dat belang het meebrengt, zoodat het ge heel geen spoor van overleg verraadt. Wil men een weg van de Utrechtschezljde naar de Ilüogeslui?, dan blijkt dat de Sarphati kade Ie laag is aangelegd. Wil men daarom de Hoogesluis verlagen, de huizen in de Sarphatislraat zijn weer niet gebouwd met het oog op zulk een verlaging. Wil men een rijweg onder de Hoogesluis door, do helling wordt voor dat doel te laag, en wenscht men een oprit de brug blijft te hoog. Thans is besloten den toestand voor goed te behouden en omdat men meent dat die niet te veranderen zou zijn, heet de brug van het Consortium, volgens den Heer van Nierop, een verstandige koop, een koop zóó verstandig, dat dit anders zoo schrander raads lid, haar in een oogenblik van goede luim, zelfs onder de cadeaui, die de gemeente nu en dan ontving, rangschikte. De Heer Pels is zoo goed geweest te ver* klaren en de Heer v. Nierop deelde deze mee ning, dat Amstels maagd wel Koop vrouw mocht zijn. Wij gunnen ieder zijn meening en in dit geval dezen beiden Heeren de argumenten, die zij aanvoerden, daarbij. . Dat de stad bijzondere belangen mag hel pen bevorderen, wanneer daarbij de algemeene belangen geen schade lijden maar ge baat worden, spreekt wel vanzelf. Hier echter legt men een brug, half be taald door het consortium op een plaats waar zij niet behoort te liggen. Even als men in der tijd, omdat een paar parlikulieren bijdragen schonken, de bestraling van de Damstraat deed plaats maken voor houten plaveisel ofschoon de bestrating nog nieuw en uitmuntend in orde was; evenals men, de Plantage wilde bestralen wijl Nat. A. M. ? 1000 premie beloofde. Als men op deze wijs kqopvrouw is, loopt inderdaad de waardigheid govaar! Men mag dat met zekere dnesiheid ontkennen; dat baat niet. Er steekt geen schande in koopvrouw te zijn: Inderdaad.... Een koopvrouw te zijn is even eervol als schoolmeester, dansmee ster, of tandmeester te zijn. Het beroep onteert niet, wel te verstaan: een gewoon burger. . Maar de gemeente, de taistelmaagd, die de kroon draagt, staat iets hooger, en er zijn eigenschappen die men een koopvrouw gaarne vergeeft, doch die niet passen bij de waar digheid van een zoo verheven perzonaadje. 't Is waarlijk wel ongelukkig als men dit na de memorie van toelichting die voordracht jio. 140 verzeil, nog in 't licht moet stellen voor iemand als de Heer Pels. Volgens die memorie gaf men het consor tium den indruk dat het politie-bureautje in den weg zou blijven staan of de gronden die het consortium noodig had, daaraan onthouden zouden worden. »Zij is zich bewust, dat komt geen schikking tot stand, zy over den grond van het polilie-bureau aan het Westeinde niet zal kunnen beschikken, zij zal zich liever een wijziging harer plannen alsdan ge troosten, dan geldelijk mede te werken lot een bouw, waardoor men niet gebaat wordt" Het consortium had 'gelijk, dat mag niet alleen, maar moet koopman zijn. De gemeente die een politicbureautje gebruikt en ermee dreigt, om een brug te krijgen a nog wel een brug Op een plaats waar zij niet be hoort te liggen, doet haar waardigheid tekort. Naar wij vernemen zal de kiesvereeniging Burgerplicht, Woensdag den 19den April ver gaderen ter behandeling van het bekende verslag over de kieswethervorming. UIT DE MAASSTAD. Rotterdam, 6 April. Had niet overvloed van stof hst tot dusverre belet, reeds laug zou eene prijzenswaardige on derneming van eeu aantil weluieeuende burgers verdiend bobben eene waardeereude vermelding tn vinden in mijne wekelyksobe kroniek uit de Maasstad. Ik bedoel de vereeniguig tot ver edeling van volluverniaken", welke den voorloatsten Zondag hare vibrde of yjjl'de uitvoeriug in deze winter gaf. Ilaar verdieustelyk streven hoeft aanspraak op aanbeveling en waardeeriug, en uu ook* dez» week de gemeenteraad niet ver gadert en geen nieuwe vootitelïen van B. en W. aua uitgegaan, meen ik getu beter gebruik te kuuui'n waken vau het roii ftauhoukén respijt, dim my te kwijten van de schuld, welke tegenover deze vereenigiug reeds sedert luhgcn tyd op mii ruat. lliur ontstaan dankt zij, vergis ik tuynjut, aan .de beweging in het vorige jaar tot ai'uchü'tlug der kermis hier op het touw gezet. Wilde un-n, zoo redeneerden sommige voorstander* der be weging, eene oude traditie afbreken, dun inoeat tegelijkertijd iets beters daarvoor in de plaats trt'deu, hetwelk na vurloop van tijd en door het winnen der algcmeeiio sympathie uiisuchiuu zou kuaucu vervangen, wat uit zedelijk oogpunt do virbtisterde l rad i tin af keurenswaardig mankt. Uit hi-t pitrticulirr initiatief geboren eu slechts door pnrticul ere krachten financieel gestuund, kon het begin uit den aard der za»k slechts zoer beschei den zijn, maar desniettemin mag tot eer der com missie getuigd worden, dat haar eerste wiutercampagne dn stoutste verwachtingen heeft overtroften. Zy zorgde voor verscheidenheid en dege lijkheid samen, en voor slechts 10 cents per pertoon verschafte zy aan vele burgers der miuder gegoede klussen meer genot dan een gehncla week der kermis voor hen zou künnon opleveren. Met opzet zeg ik: voor heu". Want al wensch ik 11 iets af te dingen op het streven det com missie, noch op do wijze waarvan zij zich van de taak heeft gekweten, welke zy zich gesteld beeft, toch betwijfel ik of zy ooit het doel zou kunnen bereiken, dat haar voor oogen zweefde. Ann het publiek, dat de door haar georganiseerde uit voeringen bezoekt, is dit genot besteed; het ver dient in de gelegenheid gesteld te worden om een kalm en degelijk genoegen te smaken gelijk deze avonden geven, en vooral nu da commissie er roede begonnen is, zou 't te betreuren zijn indien zij om de eeno of andere'redeu het aangevangen werk zon moeten utiiken. Van heuler harte wensch ik baar dan ook ?verder succes op haar werk, hetwelk door honder den gegoede burgers meer, dan uu zeker daaraan hun steun geven, door geldelijke bijdragen ver diende geschraagd te worden. Maar 't 13, dunkt mij, ouue illusie dat op die wijze eene vergoeding gegeven ?wordt aan het publiek, dat in woord en dandauuspraak maakt pp het behoud der kermis. Datpnbliuk bezocht die uitvoeringen niet, eu zelfs als men er in slaagde het daarhoen te lokken, dan uog zou hot zich in zijne rechten gekrenkt gelooveu, in dien tot afschaffing der Kermis besloten werd. 't Is met de kermis nis met het drankmisbruik; de inkrimping van het aantal draukhuizen zal heilzaam werken voor hen, wie de gelegenheid tot dronkaard maakt, in au r het baat hoegenaamd niets voor den ongelukkige, dien do gewoonte tot dronkaard gemaakt hoeft. Breng dezen laatste zes dagen der week in een volkskoffichuis, den zevenden dag zult eg hem toch langs de straat zien slieren; zoo is t ook met de ecnte kermisgangers: al wonen zij eiken Zondagavond tegen een minimumprijs uitvoeringen by, welke een verfijnder en kalmer genoegen schenken, zij zul len er hunne aanspraak op brooddronkenheid ia de tweede Augustua-week niet om luien voren. Deze commissie tot veredeling van volksvarmaken wensch Of-van harte toe, dat z(j steeds toenemenden steun moge vinden bij de gegoede bur gerij, en dat zy in de organisatie harer uitvoe ringen voortdurend zoo goed moge slagen nh in dezen winter. Maar zi) wachto niet met verdere pogingen om tot afschaffing der kermis te gera ken, tot het tijdstip waarop die vervangen ge acht zou kunnen worden, want dit tijdstip zal zonder krachtig ingrijpen der openbare, macht nooit aanbreken. En by baar verdienstelijk stre ven verliezs zij vooral niet uit 't oog, dat't bijna nog meer geldt, den tegenstand dar zoogenaamde ontwikkelde standen tegen afschaffing der kermis te overwinnen dan dien van hen, ten wier genoo'n. men. meent die te moeten in stand te honin. Het beschaafde Rotterdamsche publiek geve het voorbeeld en schaffe de -Uoele avonden af, dan zal het gemeentebestuur, hetwelk de groote Wa*g als verouderde instelling afschafte, ondanks den tegenstand van een belangrijken handelstak, noodzakelijkerwijze ook een jaarmarkt moeten afschaffen, die in onzen tijd van spoorwegen en telegrafen elke redcp van bestaan verloren hcoit. Ouder hst goede in onze stad mag tegenwoor dig ook de exploitatie der tramwegen gerekend worden. Wij. waren in dat opzicht hier waarlijk niet verwend, en behalve het publiek, moeten pok de aandeelhouders 'dit, dunkt inij, ondervonden hebben. Met zeer voorzichtigen tred en wio zal hom daarvan een verwijt maken? gaat de sedert het vorige ja,ar opgetreden directeur-op den we» der verbeteringen Voort, verbeterin gen, -welke het publiek gerieven en het gebruik van den tram bevorderen, waarbij ook de mnatschappij waarschijnlijk slechts voordeel zal heb ben. Sedert l April r.fta uu alle lijnen in secties verdeeld, terwijl sectie-coupons verkrijgbaar geBtelk werden, waardoor per sectie slechts 4'/3 en jer lijn 9 ets. betaald wordt; bovendien geldt vóór 'soehtens negen uur op alle lijnen een uni form-tarief van 5 ets. Als ik met ingeno^nienheid van het een en ander melding maak, dan 't volstrekt niet omdat ik meen, dat we in Rotterdam nu tot eeno model-exploitatie gekomen zouden zyn,','t zij verre van dien, daar er nog heel wat moet gebeuren vóórdat de tram geworden is, wat hy m. i. worden moet, een volksvervoermiddel. Maar alleen omdat ik geloof, dat mijne medeburgen eu ik reden hebben ons te ver heugen, dat aan 't hoofd der onderneming een wan gekomen is, die blijken geeft in dégoede richting vooruit te willen gaan. G. UIT DE HOFSTAu. No. 90. Geldverspilling. 't Was allcrvermakelijkst uit don mond van onzen gcochten Burgemeester, in de Gemeente raadszitting van {L Dinsdag, toen er sprake was van hot verschil in kostea tastenen 't maken van een kaaimuur in, of 't overkluizen van de Schelpgracht, ongeveer /"5000.?bedragende, tn moeten vernemen, dat de gemeente" (door zuinig te zijn) tooveel mogelj/k de Mastingen op een laag cijfer moest trachten te houden, ten einde de vreemdelingen niet af te schrikken hunne woonplaats te kiezen in eene gemeente, alwaar men eich juist met hel oog op het geringe belastingefffer vestigt" 'fichoon ik later over bet geringe belasting' cflfer" wel het een en ander zal aanvoeren, moot ik mij evenwel thans bepalen tot het contrast tusschen des Burgemeesters woorden en het op schrift van dezen brief: Geldverspilling", daar toe door het Dagblad van heden, in zekeren zin, uitgenoodigd. 'k Beken het reed* dadelijk, dat het Dagblad gelyk had, toen het, naar aanleiding van mijn brief Uit de Hofstad no. 90" de opmerküijr maakte, dat ik téweinig of téveel had gezegd, betreffende dure gemeentewerken, en beter zou hebbeu gedaan, om gefit-el daarover te M\r§gti\, nu eene belofte om te spreken als een paal staat boven water, en, dit zal de geaoLte reductie moeten erkennen, al het vechten tegen die dwaas opgevoerde uitgaven voor gemeente werken toch den tnoriaau schuren is en blyft. Toen ik dan jl. Zondag zei dat vele duizemlun Ruldeui tegen beter weten in, ten nade«le van de etuetutekaa en van huofdelyken-oinslngbetalers z\jn verspild en nog wel met voprbeduchteu rade, eu de gemeenteraad die fabrikanteu van etcrüiteitswerken in eere houdt, ze goed .bezoldigt eu hun tractetuenten verhoogt", vroeg hut Dagblad feiten en bewijzen. Om die te leve ren is een beroep op bet geduld raijuer lezer» onvermijdelijk, en noodig ik ze uit om, aan 't einde van dezen brief gekomen, celf te beslissen of do opvoering dor uitgaven toe te schrijven ia aan onkunde dan wel aan voorbedachtzaumheid. Vooraf evenwel weusch ik ah mijns stellige overtuiging te zien aangenomen, dat ik aan de eerlijkheid van onzcu directeur-architect nimmer hub getwijfeld on 't ook niet niyne bedoeling is guweest ciju goede trouw te willen verdacht muteu. lutusüchen zullen we samen het verleden nagaan, eu niut eens laug stilstaan by het feit, dat door de onachtzaamheid van genoemden architect, de Blauw e-gang quaestie berucht werd en aan onze goede gemeeuto, daargelaten nog de groote schade ton du inwoners van de Lange rooten berokkend, oen verliespost van miiisteiu honderd duizend gulden werd veroorzaakt, droevig genoeg juist het jaarlgkach rentev-erliescyfer v»n f5000 uitmaakcnd, vóór de uitgave waarvan de Burgemeester voor eens 'm do boven aangehaalde Scholpgrnchtoverkluiziug terugdeinsde eu zulk een fraaie bespieguliug over zuinigheid ton beste gaf. Om tot eeue juiste beoordeeling van de handelingen van den uem. architect-directeur te geraken, kunnen we b.v. met de Prinsengracht beginnen, waarvan de demping door hem op f 40.000 geraamd, voor ongeveer een derde minder werd aangenomen en nuar genoegen volbracht. De kaaimuur b(i de brug tegenover de Anna Paulowuastraat bestaat uit graaietblokkon of op elkaar gestapelde hardstoenen stoeppalen van VD M. lengte, rnet cement als het ware tot eene rots gemaakt uit n stuk, «n dat om weerstand te bieden aan dcu golfslag? van een byna stil staand watertje. Eene zeewering zou trotsch zijn op zulk een samenstel, dat misschien uOodig was te Zwolle, de vroegere woonplaats van ge noemden architect, om het hoofd te bieden te gen den sterken stroom van het Zwarte water aldaar, doch hier was. 't dwaas wcggeworpeu gold, ovenals het maken vau heipaalfuuderingeu, voor 't omnetaolcn van kaaimurea aan de Veenlaan cu Schelpk.'tde. De ondoelmatigheid van de Veenlaanbrng, die ongeveer f 35,000 verslond, bleek reeds meer dan eens- do Konings- of Boschbrug die voor ?30.000 had kunnen gebouwd worden, moest ruim ?60,000 kosten en is bovendien zoo geconstrueerd, dat zij de riióe is geworden van stadgenoot en vreemde ling. Ondoelmatiger hellingen zyn toch ondenk baar, te r >v ij l 't volstrekt niet onmogelijk zou gewuust zijn om daorby eene glooiing van l op 25 te maken tot de kanotigietcry, mits men de leelyke wrongen van do balustrades, (die uu reeds verwoord zijn) geheel had weggenomen door do Icunintren at' te Breken eu te verlengen. Boven dien bedng de gemeente-arch. don flater om bij deze brug bardsteen met tyzfr to vereenigen. De kostbare hardsteeuen boog wordt namelijk door ijzer ondersteund, en het onderhoud van dit reeds. minstens / 30,000 te duur zijnde werk, belooft dus treurige gevolgen voor de toekomst. Ook de bepaling in 't bestek voor deze brng opgenomen om palen te heien, werd reeds dadelijk, mot het oog op de in vroeger tijden gevolgde wijze van bruggen-bouw idhier, als overbodig beschouwd. Doch 't werk moest duur zijn, en wat ik vroe ger reeds zei over de zinken lantarens, is helaas maar at te zeer bewaarheid geworden. De archi tect bestelde ze van zink in plaats van yzer\ waar door ze ettelijke honderden guldens duurder werden, doch totaal ongeschikt, 't Is dan ook bespottelijk om ze na te zien; al de branches JG in getal zijn gebroken, en n gloeiende spijker op eiken standaard bleef over sis 't droe vig beeld van onverantwoordelijke geldverkwis ting. Ofschoon bovenstaande voorbeelden van 't onvergeeüyk omspringen met het geld der Gemeen* tehareu reeds voldoende spreken, mogen we den scholenbouw niet vergeten. In de raadszitting van den 17 Maart 1880 weea het toenmalig raadslid Eysscüreeds op de dure scholen door genoemden architect ontworpen, terwijl de minister van Binnenlaudsche Zaken een jaar later, daartoe door de Wet van 17 Aug. 1878 (Staatsblad No. 127) geleid, eene aanschrijving zond aan den Commissaris dos koning», waarin de middelen aan de hand werden gedaan om n doelmatiger, maar tevens goedkooper «choollokalen te verkrijgen. (Zie Utrechtsch Dagblad 27 Fobr. 1881). kn nu zou men denken dat van die poedo wenken partij was getrokken. Niets van dat alles; in de gcmeonto-begrooting voor 1882 is, natuurlijk volgens do raming door den arch.-directeur gemaakt, voor den bouw van vier openbavo lagere scholen cone som uitgetrokken van ? £80.000.?ergo f 70.000.?per school, ter wijl men in andere steden zeker niet minder doelmatige lokalen aantreft, die f 30.000.?bob ben gekost. Wat mag dan toch de oorzaak zijn van die hooge cijfers, in alles wat uit de pen en het teekenyutlood komt van den haugschon bouw meester? Vte zu'len straks die vraag nader stel len. Ook de meubikering der scholen is duur eu Slecht. Het Raads- en Schoolcommissiclid de Vries zie Handelingen 1879 bl. 245), klaagde over de slechte teekentafels en ondoelmatige banken, waarop door den Burgemeester geantwoord werd: dat et) volgens, een ontwerp van den arch.-di recteur waren gemaakt." En hierbij 13 't waarlijk niet gebleven. De portiershuisjes o. a. aan den dierentuin waren volgens zyn ontwerp gemaakt, doch toea men later don bouwkundigen misstand inzag, werden ze verhoogd, en alweer zakken met geld nutteloos verspild. Neen waarlijk, ik waagde niet te veel, toen ik onderstelde, dut de uitgaven mot voorbe dachten rade werden opgevoerd en .'t gebeurde aan deu Znidwal is er een bewy'8 te meer voor. Op last van genoemden architect werd onlangs de straat verhoogd, waardoor een bewoner overlaat zou krijgen van 't straat wat er; hy wees den architect daarop, doch er werd toch roet de op hooging voortgegaan. Later, toen den klager recht wedervoer op zyne .hooger op" ingediend bozwaar, werd de straat weer verlaagd, doch 't ar beidsloon lag toen in 't water,'t geen was te voor komen geweest. Da wuterposqnaestie rondom de fontein van Duinweide, waarop ik in my'n vorig «tuk wees, do dure bouw van het nieuwe tolhms, met hout van bijzondere afmetingen, de overdreven en ver boven de raming van deskundJgen opgevoerde kisten voor overklwzintfvau de Süfaelpgracht, dat en zooveel andere raadsels, wettigen volkomen liet beweren, dot men absoluut duur, heel duur, wil bouwen. . . Waar il hot, dat t veel kraniger staat al* een architect zeggen kan «ik heb dit jaar een half millioen verwerkt" In plaata van een halve ton, en daardoor dan ook meor den schijn van belang rijkheid en gróoton omvang aan zjjn stichting»vermogen wordt gegeven, die-zoo geleidelijk op tractementsverhoogiag aanspraak doet maken. Die opvoering van Jcoiten, overal en altijd, moet of een gevolg zijn van onkunde of uit roekeloos heid voortkomen. Te durven beweren dat't maken van dure werken In de toekomst do gemeente voordeel aanbrengt, i* in vorenstaande regelen tonneklaor wederlegd. Oaknnde kan 't ook niet zyn, want dan ion de Gemeenteraad toch, nog mot onlangs het tractement van genoemden architect met f 500.?hebben verhoogd. Uu Commissie van fabricage vergete echter niet hou bedachtzaam zy' bandalt met 't geld bijeen Regaard op de aanslagbiljetten, wanrmede du ba* Uiers om 't hoofd worden gtulag. t, tot duizelig wordons toe; en de gemeenteraad xorge dat d e Commissie, by de eeiste vacature, worde aange vuld met een bekwaam technicus, het Raaduid Schroot; als advocaat zal de heer Li&nann, oalangs in die Commissie verkozen, wel weten wat dwursloomcn beteekent, minder zeker zal hU kun nen zeg»en wat dwarsbalken zijn, eu dikwijls kau zijn oordeel ook daarover gewaagd worden. 5 Gravtnhagc, 4. April '82. J. A. de Bergtu UIT DE BISSCÜOPSTAÜ. De eerste twee dagen van deze stille weekwa ren voor Utrecht buitengewoon druk.' Maandag had do palmpaardenmarkt plaats, die een groote beroemdheid heeft, tot over onze grenzen. De palmpaardenmarkt wordt voorafgegaan door de zoogenaamde Biltsche paardenmarkt op Palmzondag. Aan de Biltsche paaideumarktzijutwee eigenaardigheden verbonden: lo. heeft do Bilt «een markt en op die bewuste paardonmarkt aujn geen paarden, De Biltsche paardenmarkt beeft zeer veel overeenkomst met den Amsterdamschen Hurtjesdag. Er is niets te zien, maar ieder gaat toch Iqjkun naar dat niets. Het krioelt dan op den weg van wandelaars en ry'tuigen in allerlei genres. De sierlijkste eqoipagcs en de gewoonsta karren, rijtuigen met n, met twee en met drie paarden; bejaarde heoren te paard en jonge heeren te paard; voetgangers uit alle klassen der maat schappij; voorstanders van de draukwet, maar ook velen die kennelfltc minder tot de voorstan ders behooren. AU ik beweer dat op den weg van Utrecht naar de Bilt oneindig moer lui waren in kennelijk beschonken toestand dan politie agenten, bewijst dat niet veel; want ik zag niet oen agent. Voor de liefhebbers van een dronk levert de Biltsche paardeumarkt een expresseiyk voor dien dag en voor die gelegenheid vervaar digden drank. Het zyn de boerenjongens. Hoe dia fhesohe borrel nu juist op dien dag zoo gewild is aan do Bilt en of er verband bettaat tusschen die boerenjongens en een paardenmarkt, kan ik niet beslissen, 't Is een feit dat men- op Falmzondag naar de Bilt gaat en boerenjongens drinkt. De palmpaardemarkt is voor de liefhebbers natuurlijk van het grootste belang. 1500 paarden op een plein bijeen te zien is een uiet allcdaagsche gebeurtenis. Ik heb niets geen verstand van paarden, maar toch trekt mij die paardemarkt aan. Op zoo'n maandag worden op hot Vreeburg duizenden bij duizenden omgezet in paarden, eu als men in aanmerking neemt dat iedere koop met een borrel beklonken wordt, dat men 'a morgens vroeg begint en 's avonds eindigt; dat velen een borrel nemen om zich het air te geven dat zij een: paard koopen of verkoopen; dat anderen een borrel nemen als tijdpasseenng of tegen hot stof dan mag men aannemen dat ook op zoo'n Maandag ecu aardig stuivertje in spiritualiën wordt omgezet. Boerenjongens ziet men nu niet meer, 't is alles klaar, Hoeveel paarden een paardonkooper ook koopt, hy schijnt tot het ras te behooren van mentenen die nooit kennelijk worden. Een dronken paardenkoopor is niet te vinden; by schreeuwt wel hard, hij is erg druk, hij doet anders dan een gowqon sterveling, maar niet krachtens do klaar. LI ij is trouwens iu alles anders dan een ander. lig draagt liefst een blauwe kiel, een vreemd aoort dus en is altyd gewapend met een onhebbelyken stok of een zweep. HU loopt met evenveel gerustheid tusschen slaande en dringende paar* den als een ander tusschen een party kounneu. Een gewoon mensch ziet op een plein, waar eenigeu tyd een 1500-tal paarden hebban ge staan, waar hy zyn laars zal zetten, een pnardenkooper ploetert door alles heen met ovenveel lust of evenveel onverschilligheid. Ten ge volge van dat ploeteren en die I.Ltarfjes bezit een paardekooper een eigenaardigou en geluk kig niet algemeenen geur. Een paardenhef heb ber vindt dien geur lekker, op zyn minst mag hy dien geur wel een bewijs te meer dat ik geen paardenliefhebber ben. De eigenly'ke handel, de actie van koop en verkoop heeft ook iets oigenaardigs, maar voor een oninge wijde iets eigenaardig ouduidelüks. 't Is voor een gewoon mensen al een moeilijk ge val om uit te maken wio kooper, wie verkooper is, maar hoe eeu kooper den eigenaar van een aan de ]jjn staand paard vindt is bepaald raadselachtig. En als ik dan zoo'n onderhandeling eens in alle bijzonderheden wilde volgen dan moest ik zoo dikwijls van standplaats veranderen, dan links, dan rechts, dan voó>, 'dan achteruit, altijd voor paarden die mij veel te roozig waren, dat de kooper, de verkooper en het paard weer geheel uit het gezicht waren. Nergens is men veilig. Trottoir», stegen waar anders nooit een paard komt, overal krioelt het. En springt go op^y voor ecu paard dat Op je af komt rennen, dan is het tien tegcu ó£n dat gij arriveert vlak voor een paard dat wér rare kunsten verkoopt, terwyl ter linker en rechter zijden weer andereu aanrennen. Het scharrelt alles door een dat niemand er uit wija schijnt te worden; het wekt de hoogste verbazing dat alles terecht komt en dat uiot telkens doodon of halve dooden worden wegge dragen. Maar al schrijf ik nog zooveel over zoo'n paardenmarkt, ik zie toch geen kans ora een eenigsina juiat beeld er van te schetsen. Ik zie er ovcnnfm kans toe als om n in korte woorden te vertellen wat in de laatste zitting van den gemeenteraad is behandeld. Aan het drinkvormogen van een paardenkooper H goen einde, aan het redeneervermogen van een raadavorgadaiiiig nog minder. Zoodra heeft de voorzitter niet ge* zogd dat hij de algemeeno beschouwingen opent of de dijk breokt door en aan het kei ren van al do welsprekendheid ts niet te denken. En vooral als net geldt, de oprichtir.g eener school 4do soort. Het zit hem uiet in uie 4de soort, maar 't is onderwijs eu daarvan weet ieder mee te xpreken. Natuurlijk waren er leden die meenden dat er te veel werd gedaan voor hot onderwijs, nnderen dat er veelte weinig'gedaan werd; leden die inrekenden dat nieuwe scholen niot uoodig waren »m dat de bestaande nog niet -vol waren, anderen die opgaven hadden dat er op versohillendo scholen kinderen afgewezen waren uit ge brek aan ruimte; sommigen vonden het schoolgeld te duur, anderen te goedkoop; er waren leden die van zich zei ven erkenden dun zo buiten do orde waren, maar toch hunne welsprekendheid niet konden beteugelen. Een der leden bekeek de kinderen, ali harigen. Utrecht heeft 3330 kinderen die naar school moesten gaan, Utrecht heeft scholen gezamelyk met 3100 plaatsen, ergo schieten er nog 150 plaatsen over. 't Doet er niets too of de haring tegen den deksel of op den bodem ligt. Wat had ik een medelijden met den voorzitter, dio toch nan al die veelsprekendheid een oor moet leenon, en JIOB verheugde het my dat de Heer v. Lier, en daarna do lieer Fruin opstond, om te herinneren dat aan do orde was een school van de 4de soort De Heer Fruin 'a de man v*n de Genestet Als a het hart tot spreken dringt' xoo spreekt! en dan heelt hy het voorrecht te spreken kort, klau ea krachtig.. Do Qeneitot bttiteldo dat 250 DE A M STEEDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Aan Ieder*** naar hoealgtniMn Uin titel ook iü, vele leden van den raad lofaijcMn xi*h aiet onder Iedereen to raketten. Ito UMT de Ueer tnafct «en woordje in het over de prüien dl* «öUolen. un school die elders f 30 U» k w t, kost hier altrd / 44.000, dat «laat va*t aln do prtyi van ecu broodje by den bakker. Wol ii er eeruge variatie want een, armenschool kost nog ?1000 mta eji oen lunchenicheol fUOOO puldeu minder. M«t> bouwt de iclulen kier goi-d, ruim «ui aierlük, maar te duttr. 't b volkomen waar, aagt de Heer Duvrii, tvo bbuwcn hi«r duur, Meer dttur maar nooi? nzo stcdniyko gebouwen iqia niet* auders dan iiUte muien met gaten er in. Stijl H er uiet iu te bespeuren of het moert c«n dn «Mjl. die door den lictff de Stuerf. waterstaatstluuewtül is ge noemd. ' O in «laaraan te gemoet komen tullen de plan nen voor de nieuwe scholen aan den raad moe ten wordeu voorgelegd. Heerlijke gelegenheid voor tetio nieuwe opening van de slutiuüdor veNprekeudheid. lliw verbaasde bet rag, toeu dn Yoorzittur aan het woord kwam, te vernemen, dak men niet buiten d» orde wal gegaan en dat «?i| wel mooie tcholen hadden. Maar wat is moot V Ik vnrrooed dat hot archief rit* iu watentaaUluixMMtvl M gebouwd; nis dat gebouw nn mooi i >, dau zou ik todi gaarne eeui CP.H bui« willen zien dat bonaold leehjk van itijl was. Utrecht, C April 1883. Jan de Bisschop. H1JJVST. UIT DE ROTTEUDAMSCÜE TOONEELWERELÜ. Dintdagavond was by' het Nederlandsen Toonetl nittluitend Sordou aan het woord. Terwijl de Amnterdamsche afdeeling de Hagenaars doed ken nis maken met Odette en haar faits et gestes «telde do Kotterdamiohe afdeeling ons Ferréol voor. Ik geloof, dat de opvoering van laatstgenoemd tooueelwerk het belanffnjkst ie, omdat men Sardou daarin in oen voor hom niet gewoon genre leert kennen. Sardon, de comedie-schrüver by uitne mendheid, de geestige tnchmeester van 'du Franscheu en vele nnnner gebreken en maatschappe lijke verhoudingen, Sardou treedt in Ferréol als schrijver van een drama op, van een drama in deu echten ouden zin van het woord. Sardou moge al deze creatie als comedie het publiek hebben aangeboden, bij heeft een drama geleverd, anders niet. 't Heeft «r al de ingrediënten van; het houdt don toeschouwer in byna angstige spanning; 't is handig in elkaar gezet, zooajs Sardou dat verstaat. 't Bevat alléingrediënten, die een drama boeiend kunueu maken, plas een, een hoofdbestanddeel van de moderne Franwhe comedio en dus uit kracht van gewoonte voor Sardon onmisbaar, UAmelük de vrouw die haren man bedriegt Doch zonderling genoeg, in weerwil van de spanning waarin het publiek door het drama wordt ge houden, gr^pt het toch niet aan, spreekt bet niet tot ons gemoed, en zelden zag ik een drama op voeren waarbij in de saai coo weinig van zak doeken werd gebruik gemaakt Do spanning waarin Fcrrêol den toeachoawer brengt is bepaald afmattend. Misschien omdat het stuk geenerlei strekking heeft, niets bedoelt en niets tracht te beween en bovendien omdat altyd door van een vatoor-beschuldigde wordtgesproken, dien men niet te zien krijgt, iets wat voor het verband van de handeling niet noodig ia, maar toch het publiek Vermoeit. Te merkwaardiger is bfl Sardoa dat gemis aan een bepaalde strekking, omdat ander» daarin voor een goed deel B$n kracht ligt, «aaat de geestige, soms wel wat paradoxale, maar altijd indruk makende dialogen. Hier ontbreekt 'teen zoowel als 't ander, en men mag vry' stellig aan nemen, dot dio gebreken, welke men allerminst bij Sardon verwachtte, deTedenen zün geweest voor den weinigen bijval die een zestal jaren ge leden Ferréol b\j de Taryxenaan en dePar\j«che pers vond. Ferróol werd door den heer Spbormaus voor gesteld; b|j deed dat met veol gevoel en op een wyzo die van studio getuigde; zyn etil spel, zfn tweestrijd tusschen hart en geweten, waren zeer verdienstelijk, maar hy miste alsnog de vereischte kracht om aan dit karakter het npodige relief te geven. Gemakkelijker werd hem dit niot gemaakt door Boberte, mevrouw Burlage--Verwoert; de figuur van liobtrtc wekt op zickzelven niet veel sympathie en mevrouw Burlage slaagde er niet in dat weinigje sympathie op te wekken. Het ontbrak haar aan innigheid, wat juist het sterkst uitkwam in haar spel met don heer Spoormans en ook in dat met D. Haspels, die iu -de figuur van de« Botsmartel veel aanvulde wat er aan ontbrak, en die beiden in gevoel niet te kort schoten. Haspels had de Boisnütrtd tot een heerlijk schopne n>uur gemaakt, wiens verschijning reeds Achting aidwong. Tegenover zulk een-magistraat maakt een jury lid als l'crissol een ellendige vertooning. De heer Mutters leverde er een goede type van, maar toch zou ik mcenen dat hy, zelfs voor een Perissol, wat al to zeer sans gêne was in het huis en de salons van den president van de rechtbank, markies do Boismartel. Mejufvrouw van Eyken speelde mot veel gevoel bet lastige rolletje van de zuster van den valsch beschuldigde d' Aiffrcmont. Jammer dat deze jeugdige actrice zelden gelegen heid heeft op te treden; zij kan een verdienste lijk, lid van de Rotterdamsche afdeeling worden. Frits Bouwmeester, als Martial en de Ia Mar als GatorcLin speelden zeer goed. Over hot geheel was, behoudens een enkel ondergetchikt rolletjo, wat iets had kunnen zijnen tot niets werd, de uitvoering zeer bevredigend; aan de mise-en-tcène bad Le Gras als gewoon lijk veel zorg besteed, ''t Zag er keurig uit maar of nu daarom JPterreoZ een gelukkige keus voor 't repertoire was, ik weet het niet De lief hebbers van hevige gemoedsaandoeningen Worden er niet door bevredigd en tij die er Sardon in wenschten terug te vinden nog veel minder. Denzelfden avond gaf van Znjjiea «en stelling, op verzoek, Inkwartiering en vrouw voor den stampvolle zaai, wat te veri , dender is, omdat een vierde gedeelte van de op brengst ten bate van het J5ü«d«rj»/flfc«fiA«w komt Dat vierde gedeelte bedroeg/123.80, een welkome gift voor de sehoone instelling, die helaas nog ?l t.e wwl itenn behoeft. Tu Ztujleo geeft voor n benefiet, Vrijdag over acht dagen, Sulltvan, de tooneelivclar wtn Drvrylanc. Ik meld dat om een onjuistheid in ?mfin vorig schrtvw te herstellen. ;? Wat ik n daarin omtrent Cath, Beersmans »Ifl gerucht meldde, heeft mem sedert be?.vestigd. Op hoogst gewichtige voonrasrden keert «9 naar Aktwarpen terng; o», it hut behalve «sn «?gBrascnt aan het tooaasl tf eau tnoUmsttt «u 10.000 frsL, een IwtatOmg tikoam na. JBBOO fa. rerzekerd «b leafWM «M de TooiMtltüvoor ons tooimi esn -waot vfriifti, niet te UntoDen isTmaar dankMgeea il mm SXM> rele Jaren to ge'git, mofönwjhet inhwiueVlakendrts^ aaahiediagaa. mt een eehittovtwkeor gsJ:.... H. T. P. 6 April "^ Röntgen tn d* Heeren Boatgcn, Kef, Gramer en Bos mans. Eene compositie in manuscript van onzen taleotvollen stadgenoot Jnlius Kflntgea, eene sonate voor 8 Piano's, opende den «vond. Gelijk in bijna alle overige werken «an den jongen componist ontwaart men ook hierin onmiddellijk de meesterhaod. De imhatorisehe bewerking getuigt van zeer veel kunde, doch voornamelijk in de derde Ssts it juist die bewerking oorsaak dat het op zich zelt niet belangrijke motief eens esnigszins dorre uitwerking teweeg brengt. De overige ge deelten rttwn m onze schatting veel hooger, daarin is meer leven en hartstocht. Z£ lieten dan ook niet na een grooteren indruk te maken. Met dat al is het een opus, dot dankbaar aal worden opgenomen in de weinig uitgebreide litteratuur van muziek voor 2 piano s. De uitvoerenden, Mej. Car. Röntgen en de com ponist waren natuur lijk in de voCte beteekenis vau het woord voor hunne taak berekend. Indien twee vleugels Of van BlUthner óf van Bechstein uuuwe«jg waren geweest, zou de uitvoering voor zeker gewonnen hebben1, thans was BlUtuuer zijn mededinger te machtig. liet su'ükuuortet oo. 44 van Mendelzsohn vondou wy goeue gelukkige k«uzo. De kracht toch van dien grootén meetter moet niet worden ge zocht in het strijkquartet. tiet onbelangrijk mo tief uit heb eerste deel wordt zoo gedtmg her haald, dat het uiet te verwonderen is indien do toehoorder er ten slotte meer dan verzadigd v*n U. Ook het Meouetto beiit uiet dat oantrekkoIjjk geestige en pikante, waaraan bijv. Motart zoo ryk is. Het Andaute alleen verheft zich verre boven de andoro Sataen en geuoot ook de beate vertolking. liet vorige j nar werd op de laatste soiree het a-nioll quartet van Beethoven op. 132 gemaakt. Wij uitten toen den weusoh dat hot voortre 'elyk gezelschap mocht voortgaan, het bijna onbekende terrein vau Beethorcus laatste quartetteu te ontginnen voor den soiréebezoeker; indien voor MundelMohn's quartet het wvl is waar veeloischende doch ovorsouoone B-dnr quar tet van Ueothoven (op 13U) ware gemaakt, golooven wy dat het talrijk opgekomen publiek dankbaar onvoldaan zou zijn geweest; w{j althans wuren un slechts dankbaar. liet schoonste nummer van den avond was ook het schoonste qua uitvoering. liet g. moll piaooquartet van iJmhnis genoot eene vertolking, die in alle opzichten voortreffelijk te noemen is. De moeilijke pianopartij, door mej. Höntgen vervuld, paarde zicb allergclokkigst aan de btrijkinstrumenten, zoodat het geheele werk, en vooral bet Ituudo alla Zingarcae, nog lang den talrijken be zoekers in het geheugen zal bïy'ven. De yoorl'oopig gelukkige oplossing dor orkestquaestie stelt ons in staat den talentvollen kuntenaars een tot wederziens toe te roepen. Wij vertrouwen dat zy bet volgeude conccrtseizoeu met verjoiigde krachten on vernieuwden moed zullen voortgaan den muziekliefhebber de schat ten te ontsluiten, die in do kamermuziek lig gen opgesloten. De «tule week," het Israëlitische Pauchfeest, do concurrentie van Possart als Mephisto in do Amstelutraat, waren Dinsdag oorzaak dat de zaal der Fransche opera zeer slecht bezet was, de eer ste maal in dit seizoen. Men gaf Lt Capitainc Noir van Mertens en jammer genoeg, juist ten benefice van den verdienstelijken, baiy ton Deh-at. De beneficiant, zoowel als de dames v. d. Bergbe, Sbolgi en Frouty en de HU, SeLrack, Cobanneaen Pons zongen in weerwil van de ontmoedigende zoal, met al de kracht die deze inspannende opera eiscnt; herhaalde malen nelf» overdroren.de bi*ryton en de forto chanteusa de hoeveelheid geluid. De helft hunner fraaie stemmen was evenzeer voldoende geweest, vooral waar de heer Cabannes zich met hen moest doen hooren. Mm. Fronty kwam in de lieve partij van Marths, bizonder gunstig uit, ook de neer Salrack zong en speelde zeer goed. Het fraaie slottableau en slotkoor werden met de gewoone geestdrift ontvangen. . De heer Conrad Bebrens zal van 19 tot 29 April in het Paleis voor Volksvlijt een viertal groote opera's opvoeren. Men noemt vooreerst Lohengrin, Die Huaenatten en Die Jüdin. De eerste zangeres zal z(jn Matilda Mallinger, Kon. Preus, Kammersfingenn; de tenor Ed. is von Sigelli, wiens fraaie stem en echte heldenfiguur door het Am sterdamsen publiek recUs meermalen toegejuicht zijn. De heer Behrens zelf is de bekende bas, terw^l overigens het personeel der Rotterdamsche opera zqn hulp zal verleenen, J. P. SWEELINCK." Geachte neer Redacteur! Met belangstelling heb ik in het Nieuws van den dag gelezen, dat het stndenten-muziekgezelschap J. Pz. Sweelinck, by. gelegenheid van het. 250-iarig bestaan der inrichting voor Hooger-* Onderwijs hier ter stede een groot vocaal en instrumentaal concert wenacht te geven. Als oud student en muziekliefhebber verheug ik er mij hartelijk over, dat op dit feest ook een plaats zal worden gegund aan de kunst, die óp studentenfeesten in den regej door hare afwezigheid schittert. Destemeer spijt het mü, dat de commidio van genoemd gezelschap niet gelukkiger is geweest in de keuze van het uit te voeren werk. Ik heb La Damnation de Faust van Hector Berliez te Parijs hooren uitvoeren, en ofschoon ik dat werk, dat vele sehoone melodieën bevat en. voor zooverre ik er over oordeelen kan, meesterlijk. geïnstrumenteerd ii, gaarne nóg eens soo hooren, .komt het mg voor, dat het op een feestcoucert, aïs hier bedoeld wordt, een zeer zonderling figuur zal maken. Wel verlang ik geeue getegenheidscantate. Maar men zal toestemmen, dat vooreen feest ter eere der wetenschap, binnen Amstels wallen te vieren, een geschikter toongedicht ware te vinden geweest dan La Damnation de Faust, een werk, waarin de verfranschte held niet gered wordt, zooals by Qoethe, maar verdoemd; waarin van hem niet geldt: .VTer immer strebend skh bemüht Den kunnen wir erlöien"1 maar waarin hy ten slotte door de duivels gehaald wordt, onder het geroep: Diffl-Diff! Has/Hasl Satan 1. Büpnégo tMéphitto T1 en andere woorden, uit eene dtclionnaire tnfernal bijeengezocht; in het kort een werk, waarin de dorst naar kennis ten slotte niet beloond, maar gestraft wordt; niet tot het goede, maar tot het kwade leidt; dus eigenlijk.... eene persiflage van de wetenschap, ter wier eere feest gevierd wordt Hét verwondert my, dat de commissie van J. PM. Sweelinck juist dÜwerk gekozen heeft, en nog meer verwondert het mg van den heer D. De Lange die in het Nieuwe van den Dag. her* haalde malen zijne afkeuring heeft te kennen geffeven van de werken van Berlioi, doch die nu bekeerd aehfint te zon. Ook hy zal moeten toe geven, dat deze Fransohe Faust op het Amsterdamedtt sfedtuie&ttt *kt Ou rigkt man on tke riffkt plaee a. ; Mocht de font nog to herstellen zijn, dan zal, ik mij verheagsn, door des* regelen er toe by:-*Attgm t? woben. _ " - - . Efl Qudstudent, Donderdag avond weed in de Teekemwhoöl TOOT kunstambaditen, Jscob van GMnpenstraat H] de Van der Helsteiraat, eene tentoonstelling Tan do teeksanngen en boetaterwerken oer leer* Hagen gehouden, de vrachten vaa bet onderwas Keduisuae den afeetoojen wtKsranne onder reette -WB den toer J. B. d« KrtnjÉf e)oor een zestal lesuren Meren. De tartmHleQhur. die nog fednreode da PsaecMsgen geop at«t*ismMBs« Inli imaaiii 4ia VOOK onzer kunetiadustrie ijveren, to meer daar bH het lage sclwolgehl een aantal begunstigers (a r 10) niet onnoodig is. De zomercursus zaTvau 15 April tot U Augustus duren, de lessen sullen daar ge geven worden van half zeven tot hahT negen n morgens; het schoolgeld bedraagt voor iederen corsu» fü, voor de soons van leden der b dragende yereenigingen slechts /"2.6Ü, terwyl ieder begunstiger het recht heeft kosteloos een leerling te plaatsen. Een aantal prezen en vermeldingen werden uit gereikt; het tlians afgolomen tweede jaar van den vierjarigen cursus had seer voldoende uit komsten geleverd. Voorzitter der Amsterdamscke afdeeling der Vereenigiug tot Bevordering van Fabriek- en sHaudwerwnijferheid, tmn welke de school uitgaat, is de beer R. J. W. v. d. Wall Bake. Kututrapporten. Een merkwaardig staaltje van administratieve belemmering komt uit Malta de Eagelsche belangstellenden verrassen. De direkteur van de openbare bibliotheek en het mu seum te La Valette ontving van de Engelsche regeering in het begin van het vorige jaar een speciale opdracht om een rapport uit te brengen omtrent de voorhistorische eu andere ouduedun van her eiland, dio grootendoebi met ondergang bedreigd worden en reeds zeer vervallen. Men liaft dit togen Kerstmis willen ia het Ikht geven, eu hot was in Juni en Juli roeda in handschrift voltooid. Een dergelyk rapport omtrent de Romeinsche villa te Nutauile, tegelök besteld, ver scheen reeds lang, en dit rapport kan nn niet ge drukt worden,.... omdat de goavarneoientsdrukkerügeen papier genoeg or voor heeft. Be halve dat de correapond4ntie met Malta iedere week plaats beofr, j» er zooveel papier als uien hebben wil, dagelijks uit Italiëte ontbieden, moor dit a van oen regeeringsbeambto te veel gevergd. St. Mcircus. Men maakt zich in Engeland seer ongerust over de restouratispLtnoen der ItaliMinscbe regeeriog. Titans komt er bericht uit Veneti dat er bteiperi gezien zijn tegen den westelijken gevel vau Sao Marco. liet cbyöt dat de nen vnu het nieuwe werk am de oostzijde der hoofd kei k niet juut overeeukomen met de onde bjnen aan do westzijde; Liever dan nog, zegt The academy, al het waattielooze moderne werk afgebroken dan ta raken aan bet ontcuatbare werstelyk front met al do mozaïeken." Een nieuwe stof voor reproductie van kunstwerken. Een nieuw in Engeland uitgevonden stof, Spene's Metaal genoemd, is met den besten aifslag tot het vervaardigen van allerlei ornamenten gebruikt. Zy wordt gezegd hoofdzakelijk te bestaan uit ijzerpyriten," en heeft de eigenschap van te smelten op eene zeer lage temperatuur en'zeer spoedig te stollen. Van daar ksn zij worden gegoten iu vormen van gelatine, zoodat het fijnst bewerkte sn\jwerk, met al het graveersel cm de details, volkomen juist en met den meesten spoed in facsimile kan worden teruggeven. Een volkomen scherp afgietsel kan men Krijgen door het metaal op een temperatuur v*u 2&0 graden Fahreulieit te storten in een gelatine vorm die op 90 graden smelt. Piotteling afkoelend, Leeft het metaal reeds een harde huid verkregen vóór de gelatine tjjd heeft gehad om te smelten. Later doet wel de warmte van het metaal den vorm smelten, maar te laat om schade te doen aan het gegoten*,.«n zejfs ais men ze samon laat afkoelen, kan- men den vorm die zich dan weder naar het Spene's Metaal voegt, waar gehmiku. Uit dien vorm genomen, tjjkt het metaal r^; op swart Wedgewood. en kaa ook eren zooveel poffistaig ? aannetnen.~8tsndbeelaen«en bas-reliefs van iedere grootte kunnen nauwkeurig gemodeleerd wordenJ en het fijnste werk, als een staalgravure of het snjrwerk om een cmneesch kaaiienbakje, ksn vol komen luist worden weergegeven. Dat het metaal tegen alle weer en-wmdjkan, maakt, hèt uitent; geschikt Toor bouwkundige doeleinden. Essai d?#*e .B ale de,la et, en B Someren, A aphic de l'histoiresp cia la Blbuot veraitéa Amsterdam. 1882. 1500?1875) ; uo ar J. 'F. van' que de l'UniDe Heer van Someren,, diejdoh^als biblidthekaris van wijlen Frederik Muller, reeds 'een .goe den naam had gemaakt bq.de vrienden der neaerlandsche letterkunde en, gescniedenif, ieeft zTch veel aanspraak op de erkentelijkheid-'der ikcnofielen Terwonren, door het hier aan te "kondigen ca. 220 bladzijden ^ffi» 4>oekdfieL bruikbare w$ze eene.IJjjst Jjj'verraor^mi van de werken en stukken, die detotdns-verre^gelfiverde a van drschilder- en graveer-. gflSfl kunst in Holland en BelgtSn. Nataurlyk was, in dezen, het trekken van gren-.( zen eeno seer moeugke zaak, en 'toen; grenzen^ moesten er getrokken worden. De Heer v. S. ach^nthet voor uitgemaakt ^gehou den te beoben, dat historische mededeelingen om trent kunstenaars, al-behelsden zij ook voor het eerst verhaalde bizonderheden, niet moesten worden aangeduid, wanneer in het zelfde boek ook ver dichte voorstellingen gevonden werden, voor stellingen, die de auteur, als verdicht wil be schouwd nebben; want formuleeren we de uit sluiting niet aldus, dan had de Heer v. S., bijv., ook de werken van Campo Weyerman en Alf. Michiels niet moeten opnemen, die 'veel ver dichte bevatten, dat voor geschiedenis wordt uitge vent Ik laat dezen regel geldon. Minder kan ik lüj vereenigen met het .besluit, om de katalogussen van voorname -galernen of kabinetten, soo de verzamelingen verspreid sjjn, met stilzwegen voorby te gaan. Op die wijze wordt de door de' gantsche waereld beroemde kollektie van Gerret firsamcamp (in vierderlei katalogus beschreven) niet vermeld. Wie toch zal hare geschiedenis gaan soeken ander 't hoofd: Journaux, bl. 3% Het Trippenhnis en sQua be woners"? Onwaardeerbaar voor de kennis onzer kunst werken is: to weten van welke schilders voortbrengseleu in de verscnUles-de kabinetten voor kwamen. De Termelding der katalogsn en, zoo mogeljjk, registers van de daarin voorkomende kun stenaars souden ook ongetwijfeld het boek TOOT de buitenlandsche versamelaars aan groote waarde hebben hjjgeset. Meer en meer toch verlangen de Engelsche en Fransche liefhebbers, gel fik de hippofielen gsalachUfiston en staten van dienst van hun paarden behouden, de geecbiadanis te kannen van da meesterstukken, die in hunne verzameling berusten. Al sou men da onderwer pen niet nebben beschreven, alleen maar de namen der In de katalogussen voorkomende kun stenaars vermeld, dan sou men eene onschat bare bijdrage tot de intiemere kennis onser kunstgasehiedanis geleverd hebben. Ik spraak van schilderijen, niét van gravuren. Zoo is bat ook een nadeel voor BÜderdöfc en zjjne tweede vrouw, voor Anna Maria van Schurman, TOOT Ann» Maria da Koker, voor Dirck AlkaitlW Ooornhfrt,jvoar Ibiv. , Oodew«ck. Voor Cath. Qnesfas», ^.^w ««« Q? meerdere der pUstascbeSkuneteri ook de letterkunde kon dat niet Ik moet zeggen, dat ik, na doorlesing van dit boekdeel, nog moeilijk een draad (wegwnstr voor gebruik) er in beb kunnen vinden. Ziehier de hoofden, waaronder de bibliografische eanwjfzJngen van den Beer T. '8. verdeeld sgn: I. KecueUa otnéraux; II. Wttgueetphüotcphie de Vart; III. Topoyrapiiie del'art;Vf"WteeOMU de portraits d'artistet; V. UitMre de tart; VL Livre» iltuttré». Er is niet de minste logische verhouding tus schen deze titels. De eerste behelst zekere boeken, wasrin over de kuntt gehandeld wordt De kateeorie is onderverdeeld in Journaux (waar do schrijver tijdschriften doorverstaat), Travomx de soxctés en Mélange». Men soft nier eerder beoordeelingou zoeken, die in dagbladen opgeno men tyn. De tweede is onderverdeeld in .Rentes de Sa lons en een paragraaf zonder titel, flierby "had natnurljjk opgemerkt moeten worden, jlat van par.tgr. l uitgesloten zijn de beoordeelingen, die reeds in do werken der Ie hoofdafdeeling voor komen. Do dorde zal de (bestaande) Mutéet publiés en do Cabincts particulier» (\) aanwezen, voor zoo ver daar boeken over geschreven zqn. Er blijkt uit, dat niet alleen van de katalogen der verkoopingen van galerijen geen nota gehouden is, muur dat ook de katalogussen der brttaande verzamelingen, gedeeltelijk althauds, z3n uitge sloten. W uur vindt men byv. den katafogus van het Kosseltch Museum, waar die van de kollaktie Suermondt vermeld, beide zoo ryk aan DolL schilderyen 'f Waar vindt men de fotografien, met eenige bladz. fext, vermeld van Ung«r naar onse kasselsehe meesterwerken, te belangrijker om dat de vorstelijke verzamelaar in Nederlandzelf onse kunst heeft leeren beminnen? In N*. IV krijgt men: Verzamelingen van kuustonaarsportrttten. Aanwijzing dus van graveerwerken, uitgekomen met weinig of geen text. Hoe motiveert men deze rubriek in een bibliografie ? Men zal andwoorden: iu N*. V geef ik levensbeschrijvingen op, waarvan sommige door por tretten worden toegelicht. Dus behoort deze Bi bliografie te bevatten de aanwijzing van geschil derde, geteekende of gegraveerde portretten en andere voorwerpen, dio met de kunstenaars in verband hebben gestaan? Immers neen. De onderverdeelde van N°. V. begint als volgt: Biogranhies générales" (hierdoor wordt verstaan: verzamelingen van levensbeschrijvingen) »C«t*logues et Guides." Het groote werk van Charles Blanc wordt niet opgegeven; ook niet het werk van Robert Dohme. Ja toch wel, want de 2o paragraaf bevat ook .Les artistes hollandais", en de 3e Les artistes beige»." Waarom de N. en Z. Nederlanders Mer gescheiden worden, blijkt niet De 4o paragr. bevat: Htsloirc spéciale de la peintvre, de 5e Ifiat. spi-e. (Je la gravure. Peintvre tur verre en Gravure en medailles, ook Tapisserie komt er in voor; maar de kunst van Roemer Tisschers dochters het stippen en gravseren op glazen en - de .kunst van Joanna Koerten met. De 6e pnragr. van de Ve afd. loopt van hls. 99 tot 196, ett is getiteld JBiographies spéciales tt monogra phies.Dan komt een Vle afdeeling: Livré» lttstrêt met text De Kunstkronjlk u daar niet bjj; even min het Album, in der tijd door Hofdijk geredi geerd. Die komen trouwens reeds voor onder de Journaux'1 . Te vergeefs heb ik in het werk gezocht na ir den Spectator, (later) Spektator van Tomed, Concerten en Ten-toon-steuingen. Haar er staat Teel in. dat men nietJUcht Tinden zaL t Is jammer, voor een kundig bibliognaf. die met noeste vlijt en grooto naanwkanngheid die manass titel» ene. by elkaar gebrscht lieeft, dat zga eerste groodslaa niet scherper doordacht 'a geweest Hij pakt het kluwen telkens van een anderen kant aan. Eerst schijnt de wijze van bearbeiding en form van uitgave punt van uit gang te zjjn; dan wordt het de inbond der boe gen ; daarna de plaatsen, waar de besproken knnst?wgrken. zich bevinden; vervolgend» de individuos, waaïovfir oagetwüield wel eens iets geschreven 'u, vectqgenwoordiAld door sommige hunner portretten;;3an veer, SÏB in II, de stof dit-maal de historische, toen de wijeffeerige, ofschoon het natuurlijk sterk in elkaar loopt; ten slotte het al of niet geïllustreerde der boeken. Het groote werk van Blanc komt hier echter niet bij voor. Te vergeeft heb ik ook gezocht naar de uit gave van de galerij van denHertog van Orleans. Vele Nederlandsche stukken, met biografische bij schriften, komen daarin voor. Ik weet wel, dat men in een systematiesch door werkt register de zelfde voorwerpen Jneermalen kan vermelden, dat het zelfs eene verdienste ge rekend wordt büv. naast eene alfabetische op somming, eene chronologische te stellen; maar dan moet die veelvoudigheid ook volledig worden doorgezet. En dat is in 's Heeren van Somerens werk het geval niet Ik zie duidelijk de groote moeilijkheid in eener geheel rationeele Jdassifilratie, misschien echter dat de aanmerkingen, door mij gemaakt, op een beter stelsel zullen doen bedacht zQn,by een tweeden druk; maar dan moeten de uitgevers den Heer Sunier, of een ander, verzoeken het Fransch eens na te zien; want dat ia ontzettend bataafsch. Al wat ik hier gezegd heb is niet in strijd met de betuiging, waar ik mébegon, dat de Heer van Someren ruime aanspraak heeft op onze dankbaarheid. 31 Maart 1682. Alb. Tb, Marijke van Scheveningen, oorspronkeInk zangspel in drie bedryven. Tekst van Dr.HtcrHaar;amüe^\&nJ.A.Coldaoef. De vereenigmg H. W. N. to Helder beyvert zich, door maandelyksche uitvoeringen met af wisselende programma's, haren leden het gemis van eenigszins degeiyk professioneel kunstgenot te vergoeden, en slaagt daarin veelal zeer geluk kig. Worden de uitvoeringen steeds met ver langen te gemoet gezien, de verwachting was hooger dan gewoonlijk gespannen, toen bekend .werd dat de oorspronkelijke, Nederlandsche opera comique Marijke van Scheveningen den laden Maart voor de leden der Vereeniting en den17den, ten bate der N. Z. Hollandscho Reddini ' ' of muziek beoefanden. Daarom iqjn sM niet vermeld in 'sHeeren tmn Bomarans BibUogransoha proeve. Had Bilderdgk alleen s«ne Toor&afieiyka ebrjens an g«p<^tiueard« titel vmtttten gemaakt, dan ware mj genoemd onder depersoaeiB, «*a wie bisondara laTanivssohTnvin'gan gewfid werden ? nuyup - daa OmfaiWg «V ter** **** « da , voor bet publiek zou worden opgevoerd. geen wonder: een eangspel, niet nitden vreemde, doch TUI de hand van twee landeenooten, welks handeling van het hedendaagse!» leven in Neder land ontleend is, mag niet alleen eene groote zeldzaamheid heetsn, doch heeft in da eerste plaaU door sün nationaal karakter r*eht op onse belangsteDinff.. Hen moge mfln standpunt verkeerd vinden ik beken reeds a priori ingenomenheid gevoeld te hebben met dsze eoht vaderlandsche telg, geplant te midden en in de schaduw vut talrijke tut den vreemde overgeplante booméo, waarvan vele stevig wortel schoten in onsen bo dem. Ik woonde dut de opvoering met een welwillend oor" bfj, keerde tot mjjn genoegen seer voldaan huiswaarts, en voel mjj gedrongen, de aandacht van belangste endfiNederlaBdschekttnstvrieodaa op Marfke te vestigen, ben a*n («spo ren om met once lieve. Imdgenoote kennis te mJcen, S httt-»]thans «oos^ niet tegenvalt voort n harèv0raeren oowmu.».» kennis met^Tarfi« (Sopraan) U«f< uit ontanint ilch eene liefdes-idylle, de draad van het stuk. » -?-tó-*?I-IH« i * 'CUl __ Ml tttOhthsW* TUrtH (att). 170 Snoef er, n» allerlei ongelukkige speculatiln ton einde raad, weet Xar&Si v*derlp.rïando) over te halen, hem naar Evgeland over te setteu; de oude vissoher verdrinkt op «One tensgreis. TitèrtM geeft ach voor weduwe uit, oo tracht den knappen jongen schilder in hare netten te lokken; d«se weifelt, doch schenkt na mmiddete de gouden medaille behaald, ea ontdek* te heb ben, dat Xtuyite het vorige jaar i^ne moeder op haar sterfbed als eene dochter versorgd heeft de voorkeur ««n het eenvoodige visseberskind. Onverwacht komt de Snaefer terug, die in En geland eeue Compagnie tot bekeering der heide nen had opgericht, .M vergissing" met de kaste Seheveniogen aanlandt, en sieh, n» allerlei hskea en oogen, met «Que weduwe" Tvraoeat Scbeveningsche meisjes, visfchers ea badgasten wr* tnen het koor, en maken, wowel voor bet ooft als TOOT het oor, een seer gewnscht effect ??Als eene proeve, in wellungekuisditonTomd* neer ter Haar den rechten toon weet te tnf* feu, moge het volgende fragment dienen: , BOMAXCE TEBBJLOZR. ' *k Zwierf alUen «oer «M» Door ItMljw «ouvtft&Ui, Itsag* de so«U ZmdcntnixUB, Wa*r ik daobt ruin God «U danlct «k Mag adamhakn ' Aan nw kool, Terkwikkcnd stnod, Btaak* dtdtwn, meoe dataa, Waai ik ap««ld« aan moeders hand. 'k Zie ha*r bMlt'nis hiar hnfavea:: *k Hoor baar item, ali de avondwind* Tlnistrand door b«* bo*« Ja, daar «pnekt gt tot nw kmdl Ben ik na all*«n Vw Radachfais U m(fn sehai! ? Hlemand gut alleen door t teven, Die een Uave moeder had. Koor. Groote toeren, ?" ? Fga vankUerea, Zweven bier ton allen itond, AU de vlinders in du corner. doof en bosscbelk lood. Wet htin Isehjes En e°*n dtc)aa", Denken xij dai t n<aob*nkin4 In 'bon druiea En bun cwMien Wis een groot behagen vindt. " Wat se pronken! Wat » lonken! Wat xa gloren om zich. hwol Van die jonkers, Van dio pronkers, Och, behaagt er oni niet «en l YlMcbetszonen, Bood van koonon, Bond van hart en en rap vu band, Zulk een man i» ona begeuwa; Wfj ton kinderen vso bet itandl Tot 'm$n leedwezen ben ik te weinig degelük musicus, om eene 'grondige beoordeeling van of compositie' te kunnen leveren. Wel kmnikmedadeelen dat de muziek algemeen seer goed en dat vele _ melodiin blnkbear .pakte De componist boude my de volgende Op ten goede. Deoavertareis wel wat gerekt, en te veel den indruk van een potponm nit-httt stuk; Tooral de wals aan het slot kan condor hinder bekort worden. Mjj dunkt dat het ge» halte der ouverture! winnen «rade, indien de hoofdmotieven daarin meer .afwekend bewerkt warenvan de w$xa, waarop x^j in de opera celve s0n behandeld: geen* betere gelegenheid om tuur waarheid een smaakvollen krans te TleehteD van de schoonste bloemen", dan juist da ouver ture. Het verband van het .gehecle werk soa m, L verhoogd worden, indien sommige Bedaren" meer het karakter droegen van in déhandeling iajrrijpende aria's", en ook door tuwcbenvoenTan eenige recitatieven, of van korte ,g «n beurt- en samenzang der hoofdpersonen: men denkt onwillekeurig te veel aan complet'cangers, wanneer bg herhaling een zanger oieene sanceres na esn parlando wat meer vóór het voetlicht treedt, en z^jne aandoening of indrukken in een lied van vrij -grooten omvang gaat mededeelen, als het ware eenigszins buiten do hander ling Om. Alleen voor de rol van de Snttiütr is dit conpletachtige geooiloofd, en . dan ook niet binderWilde ik den Componist lof brengen voor het geen mjj in iqn werk in 't bqsonder beviel, ik zon nog vrij wat meer ruimte noodig hebben dan voor de voorgaande opmerkingen. Ik eindig met een woord van welgemeende hul de aan den lieer Coldetceff, die «ich niet alleen als Componist van zulk een lief oorspronkelijk cangspel, maar ook in do rol van Ver Kogen, iwr verdienstelijk maakte, en wiens eerste schrede op dit braakliggend terrein de ernstige waardeering verdient van allen, die het wel meenen met de vaderlandsche kunst. Moge deze eersteling een goed onthaal vinden, en eerlang door andere wer ken gevolgd worden. ? En Mevrouw K. als Marijke, Mevrouw IJ. als Therète, kapitein Z. als de Snaefer, hetorehest en d« koren? .Zty allen stellen gich voorsekar gaarne tevreden met de applaudisaementen en da gedrukte waardeering, die hun in kleineren kring te beurt viel. " Mogen EU daarin eeae aansporing vinden, om ons nog meermalen ge&otvollêavonden te verschaffen, als die van 13 en 17 Maart. E.L.Z.Z. De kut op den Arendsberg tn andere XTooeUe door Theod. M. Tromp, te 's Gravsnhaga bj) Henri J. Sternberg. Da heer Tromp biedt ons hier een vjjftal novel len aan, die de hoop wekken hem nog dikwfls terug te mogen tien. Daartnj moge hj«Jne eigeos^ardigo wtise van^ vettellen, ion geest Tan on~ merkmg, itae aanschouw»Hjkneid In net weergeven der werkelgkheid behouden en dan mag ik er niet aan twijfelen of in belangrijkheid der stoffen, in diepte vu gedachte *al hy nog groote vorderin gen maken. Nn valt het niet te ontkennen, dat wel eens aan het einde darnotveüa, OM teleurstel* ling wacht. Zoo il do levensgeschiedeni Samuel Laurens toch wel wat heel eenvoudig en soo soa Prip, hoewel op «ieh zelf een aardige greep, seker Teel- belangrijker sgn als, uit een SMlkund;ig oog punt, het groote en soo vaak Toorkomeada nutdsel van dsn braven schurk, net wat maar mensebenkennis, wat neer diepte behandeld ware. Hetselfde kim men m meerdere of mindere mata van de Lotgevallen vmn den Heer Karet; Bet verhaal geeft to weinig rf to vod. getuigen HaapeL Het belangrijke enderwnp van nat inentc* dm door ervaring moet mat meer imufMA en diepte behandeld worden dan hiar is gseeaied. ? Et wanneer na eens warketyk daia noveUet schetsen waren TOOT Jatar utt te) warken sehildarüen. Dan soa ik dan amtevr geluk wwnehea met da braaia toetten «a wal TM ham varwM) ten voor da toekomt, wtnt mta sUff m«f^ eene iwftt hooger loopan dan met da andere, on«iet ?'??? l M:\