Historisch Archief 1877-1940
;«;
fcj'--.DE .AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 252
!>»» wat v*n niet* nog weet, thans glimlacht; waar
Oi tucht, gekerm, gegil, de lucht verscheurend,
Door uieuioud wordt geteld, waar woeste smart
Gewone drift U, w«ar t>ü't doodsklofcluiden
Uoen stwTling vraagt: nvoor wien?" en waar da
(braven
n#cwy'ken vóór het bloerapjen op hun bood,
Eu sterven, eer iy' krank zij o.
De edelman Rosse voegt lich by Maloolm en
MacdntF. HU hoeft nieuwe jammeren t* meldeu:
Macduft"s vrouw en kind xyn door Mncbeth om
gebracht. Vergeet uw leed in wruale, voegt hy
AlacJuff toe. Den dood vau zyn kind verzachten
door wraak ? Macduü" barst in tranen nit eu
hartverscheurend klinkt kot verwijt: Hfj keeit
goen kinderen l"
Eu na een pooze:
Mnar, wrekend God!
Gedooügeen nitstcl; plaats, man tegen man,
Dien Schotsohen duivel tegenover mj
En op zwaardsleugte;
Do .dood vau den tyran zij gezworen!
Miicbcth plast docr menschetibloed on nra»t
zich vol aau gruwelen. Zyn boos geweten dry'ft
hem naar tooverkollen enuelschegeestenainh*inv
do toekomst te openbaren en zyu geweten, dat
vol is van scorpioenen, d» ruatti weer te geven.
Zoolang het woud vau Cirnaiu hem niet nadert,
zal niets hem doren; geen mau uit ecu vrouw
geboren, zal hem doodeu. Hy is gerukt: het
onmogehjko is niet mogelijk.
liet uur der wrake nadert. Lady Macbptk is
do laaf nis. aller wezen» ontzegd: de slaap ver
kwikt haar niet niet meer: slapende waart z
om, gefolterd door het gozicht haior bebloede
hniideu. Haar dood is het begin der stnif. Do
Icgerbeuden van Mal col m eu Macdutïen allen die
du vrijheid van het vaderland booogvu, nideren.
Om talrüker te fchyaeu dun zy zyn, hebben zy'
het woud van Birnam nfguhouwen en dragun
die voor zich uit. Botten berichten het M.U'betlt.
Nu heeft zijn doodsklok geluiJ. Hij wapent zich,
hu zal met krügsmanseer sterven iu 't narrenas.
Macduff vliegt op hem toe, den schotsehrii
duivel, 't lioos gestarne taant. In Macdutf
wordt de voorspülling vervuld. Macbeth gooit
zijn schild weg. grijpt niet twee handen zijn
zwaard om eeu doodoly'ken *Lig toe te brengen,
maar op hetzelfde oogenblik doorstoot MacdulV
den tyran, die dood ter aarde stort. Het zege
vierende leger nadert, de klaroenen worden ge
stoken, de trommen geroerd, do vanen zwieren,
Malcolm wordt op het schild verheven eu tot
koning uitsieroepen.
Do sombere profetie vau de geesten der
duUternU is hiermee geheel vervuld, eu iu Macbeih
opnieuw bewaarheid:
Een schim, die wnart< i§'t leven; een arm speler,
Die op 't tooneel zijn nurtjes pr.ialt en r.i.ist,
Eu dan verstomt, verdwijnt; net is een jprookjen,
Verteld, vol galm eu drift, door eeu uuuoozcle
Gansoh zonder zin.
Heden avond wordt SfacMft door de l
otterdamsche afJorling van de Kon. Vereeniging t.et
Hederlandsch Tooneel opgevoerd; aan de voor
treffelijke vertaling van Dr. Durgeradyk zyu de
verzen, in deze schets voorkomend, ontleend.
f onn Holland. Oorspronkelijke roman van
Marcellus Emants. 's Gravenhage, Heui-y J.
Sternborg
Eet onderhavig WMft van den begaafden
Schrijver, wordt ingeleid door een Voorwoord",
waarin hy zyn vrees te kennen geeft, dat men in
dezen roman eene toespeling zou kunnen zien op
eene bek'énde Haagscbe catastrophe, vry «uoedig
door eenedergelykeRotterdamsctiegoi'oïgd. Vele
jaren heeft hij daarom sedert dc conceptie laten
verloopen. Eerst moest de tijd de gemoederen
tot bedaren brengen. Toch ontkent schrijver
geenzins dat hem onder het werken bepaalde
individualiteiten voor oogeii stonden. En waarom
EOU hij bet ook ontkennen?
In den laatsten tyd is er herhaaldelijk over
geschreven dat dit met de meeste rotmu.schrijvors
het geval is. De persoaentypen waarmede een
schry'ver in het leven in aanraking komt, r.yn
voor hem wat de levende modellen zijn voor den
beeldenden kunstenaar. Maar even als deze ver
vormt hy ze naar zyn eigen opvatting, en daar
hy de menschen nooit geheel in de ziel kan lezen,
moot zyn fijne opmerkingsgave, door zyn intuïtie
vermogen gesteund, hem te hulp komen om de
personen, die hy ten tooneele voert, naar karak
ter en eigenschappen juist voortestellen. Schiet
luj hierin to kort, dan verschijnt er ie 11 ersors
dan een neus van Herinnering op een gezicht
van Verbeelding; dan worden de personen
zielkucdig onwaar en doen handelingen en vertoon en
eigenschappen die niet bij hun karakter en denk
wijze passen.
De opmerking moet ons danrom van het hart,
dat diu jareu, sedert de conceptie van dit werk
verloopeu tot nuttiger doeleinde hadden beutued
kunnen worden dan om het bedaren der
geiuouderen aftewachten. Gedachtig het vingt foig uur
Ie métier remetteïvotre oavrnga" hadden dia
jaren den schrijver goed te stade gekomen tot
net nog juister uitwerken van de karakters der
personen,.die in dezen roman optreden.
De hoofdfiguur van ]\-.t verhaal is Hemy
Schelfer, de knappe rekenmeester, do onderne
mende man, de mooi-prater, die de memchcu
inpakt; die au fond" het slechte niet wil, muur
voorthollend op den weg der eerzucht tot
slechtbeid komt, omdat hy nlk-S en iedereen opoffert
aan zyn zucht naar grootheid eu aanzien.
Bij den aanvang van het verhaal is Scheffer
45 jaar oud, gehuwd en gezegend Kot twee
dochters, Clara en Frederik n, (Fredie) vau zeer
Uiteenloopendékarakters. Schefl'crs vrouw, de
moeder, heet Elisabeth.
De schrijver geeft in de eerste hoofdstukken
al dodelijk blyk van verschillende vuor deu
romanschrijver onontbeerlijke geestesgaven. Eou
fraaie, losse sty'l, aangename verhaaltrant en iets
tehilderachtigs iu débuschryvibg van het tooneel
waarop de personen optreden. Wy ontmoeten
Schetter eerst op Houtzicht" het buiten zyns
broeder», de weduwnaar, die stervende is en tweo
zonen Gy'sbrecht en Frits aan ' Heury Schetter
opdraagt en dezen tot hun .voogd benoemd. Wy
maken vluchtig kennis niet twee bij den stervende
'inwonende zusters, Eveline en Pietekoo.
Sch&fier neemt beide jongens by ziuh aan huis.
Gysbrecht, de oudste, komt later bij hetn.in de
laken. Frits zal in de rechten studeeren.
D« laatste wordt al spoedig verliefd op Scheffers
oudste dochter Fredie, doch bemerkende dat zij
een gevoelloos schepsel is, die een afgeleefde»,
jongen 'baron, om den titel, de. voorkeur geeft,
verklaart Frits later zyne liefde aan de jongere
dochter Clara.
Olara bemint hem sedert laug en wordt op
bare beurt bemind door zekeren Ueykoper. Deze
is vödr jaren geleden naar Afrika gevlucht, omdat
hy Clara'» moeder, die (oen reeds met Sei.effer
gehuwd was, beminde. Heykoper verschijnt, ten
tooiieele al» hy, juist teroggekeardj zyu hartstocht
door de ? lange afwezigheid beeft overwonnen.
Clara, dl» Iluykopers liefde niet bemerkt ot' uit t
bemerken wil, geeft het jawoord aan Frits, dia
kort daarna tot het bewu'itzyn komt, dat hy Clma
toch eigenlijk niet genoeg bemint Iiy schryït
haar dit frij brusqiw" en trekt daarop naar de'
TMuvaal, ,01 waar hy gedood wordt bij accident.".
Fribs blijkt dus te zy'n een jongen mot een licht
ontvlambaar gemoed, tent soit p«u poète" en dio
MU nog niet recht wist wat hij wilde.
? GösbuBcht, de ondtte, halve broeder van Fritt,
op Sljorigen leeftijd van de Leipiiger
.iJelsschool terugkeerend, reeds blijken van een
cynisch, berekenend karakter t» hebbeu. Hij wordt
later in de uken van zijn oom en voogd ingewijd
en opgenomen en als alles in de war loopt, vlucht
by mat tjjn oom naar Amerika.
Clnra huwt daarna met Heykoper en sy leven
met Elisabeth, buitonslands, terreden en zooveel
mogelyk gelukkig.
Dit is de zeer verkorte inhoud vau het verbaal.
Zuosls reeds gecegd ii het, over het geheel
gonoinen, met veel talent geschreven, llueds
vroeger meende ik in den schrijver een goed
satincus te ontdekken en ik bei) alweder in die
uieeuing bevestigd geworden. Iu *yu
reisherinneringuu, getiteld: H0p reis door Zweden" komen
o. a. eeuige bladzijden voor met de beschrijving
van eeu puurt, bekend onder den naam van: du
laoede uu de smallo weg". Iu «Jong Holland"
komt een predikant voor, die een rede houd' aan
hut graf vttu Schctfers overleden broeder. IJeide
duzo passages zyu van aangr\ipuude koniischo
kracht. De beredeneerde ouziu. looals ik het
zou willen noemen, die deze dominee uitslaat, is
uitermate lachwekkend. Ook de byteiikomst aan
liot sterfhuis ua de begrafenis is iii dieu geest eu
uitstekend geschreven.
Maar do moderne roman stelt hooger cischeii
en wükunueu onzen schrijver ten dieu opzichte
geau onvoorwoardelijken lof toezwaaien. Wy
lobben bedeokiugen vau eruatif{eu aard, vooi na
melijk togen zijn karaktertcekeuing, eu wenschon
die aan te «tippen zooveel ons beknopt bestek
ots hier toelaat.
Dio stervende broeder van Scheller wordt ons
voorgestel t uls een tlink en denkend n.an, dia
nllr-uA wat eenit-lïig en at'gezoiulenl geleefd heeft.
Ook bemerken wy bij Ikmy tichetlers bezoek,
dat hy we«t dut die stervende broeder hem kent
cu zeer goed weet te beoordeelou. Toe 11 aaizelt
de stervende vader niet zijuen broeder het grootst
moguhjk vertrouwen to schenken door hem tot
voogd eu leidsman te benoemen vau /ij n beido
zoueu eu hem hun vermogen toe te vertrouwen.
Daarentegen {reven die sufte' di-, huif idiote zus
ters van Scht-li'er op het einde vau het vmhaal
blyk v n n kolossaal doorzicht, en menscheiikeuiiis
door SchétlVr, kalm on degelijk, alle hulp iu zakuu
te weigeren als hij in den klem gemakt.
GysSi-iciit, do rynitcho opmeiker, de flimme
vos, de geweteuioozc, die reeds op ^Ijarigeu
Itóeftyd en bij de eerste ontmoeting met BIJII iioni
cu \oogd toont dat hy dextm geheel doorzii-t,
laat zicli, wonderlyk genoeg, toch door Schttler
beet nemen ten opzichte van het vaderlijk orideel,
dut door Schell'tr totaal nuar du ma-in geholpen
is. Eu dut uug wel nadat liy hntn, dio hij nooit
?lorbiedigde, nog n.ider hoeft loeren kennen on
op hot k.uHoor iu alle zaken vau acubruuseu unrd
i> ingewijd geworden.
ok i-i het onwaarschijnlijk, d:it zulk eon .koel
bfrokeuend uiei.-si-h als Gijsbreuht, i,ndat hy uiu
zich te reddru eeu marringe do rui-on" heeft
geprojecteerd niet zekere Siizo Dadrr, zich zoo
eensklaps door een paar eenvoudige wouideu van
dut mei -j e laat afschepen.
Eu nu Sclielier Z"lt'. Die fijne menschenkeuner,
die Waltiuousch", handelt oiihulidig en dom als
bij. eindelijk by Eveliuo en l'ietnkuo 0111 hulp
gaat iu Ueii nood. ok moot Gijibroclit hem,
nota biiue, attent m.ikoa o:i do gruO*o scliuttun,
dit» '/ich uog zpj naby eu onder huu bereik op
nlïoutzicht" beuuden.
(Juk geeft ous, vooral de aanvang van het
vcihuïil, den indruk alsof wij ons bevinden in een
kleine sind. Er wordt gesproken vau den notaris
cu den dominee, die zich IHJ do begial'enisstuet
auiUn uaiisluitaii. N.x vau bet buiten tien
liuge laau to zyu atgeredoa, wordt do lijkkoels
en 'gevolg bij den iuguug van do stad op nieuw
ongesteld. Men sluat niet dadelijk deu weg in
naar de iiien*e bcgraai'plaat*, maar trekt deftig
de voorname Urce.it raat door. Eu daar ont
blootte menigeen het hoofd en niet ullten uit
eerbied voor liet lijk. Du winkeliers buige.il eer
biedig voor Schc'Ü'er, de rijke ingezetene unz. enz.
Dit uil es duidt op een kleine stiid.
In deze stad doet Sclieiler echter onmogelijkgroote
dingen. Hij siiclit weeshuizen uu doet gtoote
handelszaken. Hy riclit miiatscliappüeii op. Een
Dogado-myu; eeu Triins'utluniUcliegoudwa^sclicrij
en oc-lveiij, eeu Ovurzeescbe laud- en
iDijnuntginüipgsconipagDiu. Hy bouwt ka t, turen, die een
wereldstad zouden versieren. De prospectussen
van genoemde underneüjii.Ren achittereii met tal
van groote namen o. a. vau verschillende
deimeest geachte iinna's enz. Uy wordt Wethouder,
Lid van du Pro v. Stuteu eu eindelijk Lid van
G eden. Staten.
Zulk een man groeit en bloeit L iet in een
kleine . stad. Hy moge er geboren zyn, zyn
arbeidsveld veieisclit een haven- en bandelst 1 1
Vau nitt gering allooi.
Oolc komen er eenige zeur realistisch» en
eenigorniatö-gewAiig'du tooneeltjes in Jong
Hoiliind" voor, KCO:I:.I da neschrijvin^ .-van d«
wliisiclub by de jnnj.jplui M»a-drecht aan huis
en ais wauidig [>eii.>luut dairvan do bijeenkomst
by eveiilioven Op diuns verjuaidasr.
Met de kuiuediuvurtooiiinij Vuu Frits lijdcnsde
Iiuwiijktloti3ie.n VHII L'iedie niet dun Itiiron vau
W. woidt de lezer wel wut ui te lang Lezig
Eu 11 u do titel!
Wie verioxenuofiidi-jen in dezcii roman
eigeulyk J./iig Uollund 't
Du tio"p eyindclie joiigului, half afgeleefde
viveurs, van ue wüisteiuii, uie dun oudun Heer
Muasdiecht, nis hij niet zuo'rt goeden Sul, nu de
joiigvlui Ahiiisdrr-ctit al-i 'M nie' xoo Liuilendig
wuruu, samen de deur imJdeu muutijn uitrai
ulun? M.mte» die J'jng ll^llui'd vorheelden ? f
is Ilt-ykuper oen Uur vele Mjpvfsoneii op wie
weinig licht, vult ren voüriii-liing van Jong
Holland ? Du best xet«ek«iidrf li^uur .tm
ontagenzi'UKelijk ilo liuoliljie-rsoüii, Heury clieffu!1,
kun liet. eveutniii zijn.
Over het gi.litel gtnoiueu kenschetst liotguheelu
werk tenj vrij hopeloozi) uuvutting van hu leven.
Wa' do neer humrits ook zij, wolk«g;ivcri hem
ook \e Meren mo^en, als i Ujalist leert men hém
uit u t werk i.iet kt)nnei;. Even uls by den
grooiuu ren.ist Zola gaan byuu nl ijno pijraonen in
muer uf minder m.iie hopeloos undur en gein
liclitstraid'je, «een zonnetje beschijnt, hun som
beren leveu-weg.
Zelfs Clara en 'Heykoper, die met Elisab.th
afgezonderd levrud overblijven bevredigen ons
Litt; ui vindt da moedi-r het heerlyk onKultikkig
dat hnre dochter trouwt met uiarna's vruugeren
minnaar, die fff niet vergeten kon en nl stelt
Ui'ykoper zich tevreden uiet do halve liefde vuu
Clura, wier hart nog steeds aan Frits bleef
tocbeliooren. .
M-ar waarheid dan ? Is zij niet meer dun
bevrediging vau deu lozer?. Nu ja, maar het
leven is zoo rtfk en veuliiydig, heeft zoowie
wa.iihedeu vau vorblijdehdeii aard tu bieden, 'zonder
dut men hy' de vermelding nrg iu volstrekt
idenliauiB belioeit to vervallen.
Is het niet, do roeping der kunst ons opteheff^n
te vertroosten en to bemoedigen iu den strijd
dei levens? Moet zij ons altijd in de uren van
verpooziug weer terugvoeren tot de somberste
tooueelen der koude, naakte werkelijkheid, die
wij zooeven zwoegend verlieten? Vóór afwisseling
biede meu ons de lichtzyde of tenminste bij de
soliaduw wat licht. Geen eenzijdig idealisme,
m:nir nofj; minder «en^ydig realisme.
Win zich door zjju laatste werk
ontegenzeggeIjjk als onzen eersten romancier handhaafde,
Schimmel, heeft in Verzoend" ook sombera
tafereelen ge'chetst, toen hy hineingriffins volle
m«nsch«nleben", maar tegen den donkeren achter
grond stralen deu<d en schoonheid af als op een
senilderjj ' van Kutubrandt. De jongeren mogen
zich zóó nnn dsn ouderen meeitnr toetsen en ons
niet uitsluitend hexig liouden nut d e nr-wsieljoze
onverkwikkelijk», uit Fraukink vvergitwaaide
lectuur, wrtttrvaii de geniale doch eeutydiffe Zola
ons de meest voluiaukte proeven geleverd heeft.
0. B. B.
Mr. Lfvy heeft, onder den titel: Eeds- en
Staatsgekiiutscl, openbaar tchryveu aan deu E«r\r.
Heer G. H. v. Leeuwen, theol. doet. en pred. te
Zutfec, ter zake «iiner Eedsstudie" op zyn ge
wone, dat is degelyke eu puntige wy», de eeds
kwestie nogmaals toegelicht. Niet alleen de Heer
G. U. \. Leeuwen «al hieruit menige dwaling,
waarvan hy het slachtoffer is, kunnen loeren
kennen, maar voor ieder, die in dit gewichtig on
derwerp bolang stelt, h.efc Mr. Levy een schooue
studie ges clueven.
De vertaling van Lc Alondt otV Ton « enniiie
van Ed, 1'aillfroD, door Dr. J. de Jong, is onder
den titel: ,, ruornnnw vered i mi"" xte Utreelit by'
den heer Berger uitgekomen. Do heer J. Hut' van
Uuren gaf zijn tooneelupul J)e Speculant
te'sGravenhax» hy Henri J. Sieiuberg iu het licht. ?
De Omlc Huisvriend blyft nog altijd jong. De
schrijver* en schrijfster*, dio d«n hut-r J. J. A.
Gouverneur indertijd hun bijstand toezegden, hou
den woord. De viorde ntliwering bevat deu
vol^endcii, in nfwis-i-'ing riiken, inhoud: J. E. Hecres,
J, V. Scluddi^?; een Toost; IVni.etrekkeii; do
rotle hond in de Kt-k' aardn mus^rhen, eone
bistiirisoh» tmecilote; Schoonheid;
Verdiuiigzaamhti;l. een wenk vota1 o:i.!e dagen; Heer .Mengel
en Cump. te l'uryi. kniidwuier, wünkooper,
iipothekiT, gaurkok. «ruttc-r, bakker enz.; eun
spreeu\venpi-eilikatic; Hidd«u; Volk verhit Ivn dar Etthen;
Hij v n ij; M. C. Frank, Slecht. iiiui^e;chreven
lui1'; Leveusreg.-len vonr kou|>- «n im:er andere
oerlyko lui; A. J, de ull, woord en ilnud ; l'.
'l'nnilstia, tui.in ideaal: TcoUcht' en Kriescht) teule;
Lütkehulil, tvveo tpreekwoi.'i-d--n ; Po lii filo nliinkt
on-ti'ifi'lijU, e ne laiitusie; liiorboricht int b-dur;
Atinobftli, ini'iN.j-'^i'Vfn.'ji, II; Il.i.-in oj lien j du
verder muiden ; in April.
Van liet llüOticr Oinleripfls te Amsterdam, van
l (M J tot onzu dillen. Uibliographi.vüh^ blidiaifeii
door G. D. Houi liG^. is bij H. G. Hom alhier
dn 2e nflevtii-ing vji-ïclienen ; zrj betreft;
_______ _______ _____ Kappuv'iia van de Uop|i
C. lïeiliur Spruit, J. Virdani. J. M. J. Vulutou,
H. T. liarsteii, .M. Hortensius, Joh. Pelliu?, G.
, Joh. Cominelin en Fred. lluijseh.
eerbied'1 tejelyk hfm belet ton de*o vertrouw elrjke
niedcdeelingen van deu patiënt iwu xijn doktor
in het licht te gaven; luj behoudt ziuh du-; het
recht voo', niat meei'dan hij xulfzil goedvin
den publiek tf nuiken Vuu Stiuk'rf briuvenachat,
die coricspondcntie gevoerd hè.-ft met Goethe.
AlexiimUr v'il Hunibóldt, «ra:if Knrl August vun
Weimar, de hertogiu-weduw» AmaliM, eüeenaan
tal andere personen van naam.
Ar/«(K"C spi'lliiitj in Engeland. Een aantal ge
leerden, oudheidkundigen en letterkundigen in
Engeland, met dn heer Furnividl, president van
de Jlew Shuke»peare Society, aan 't hoofd, doen
nu huu best oin een nieuwe spelling ingevoerd te
klunen, gegrond pp de taal van Chur.':er en het
gehoor gezamenlijk. Het manifest dezer
vereenigingen is verschenen onder den titel van Purtial
Corections of Modern &pellim;s approovd by the
Philologcil S^ocioly. Zij hebbon zich Ook tot
de Loiidenache CLirreclors-veroonigiiig gew«iid, en
vun «leze het volgend nt.twoOid ontvangen:
1. De Coi rectoren van de pers hebben jn het
uitoefenen'van huu vnk geen pci suonlijko
meem'ug omirtut de epellirg drr schrijvers.
2. Zy volgen de g-woue spelling der goede
woordenboeken als den doulmatigsten standaard, en
vervullen op die wijze de algemeeue opdracht
hunner l.istjjevera.
3. Als zij of hun eiijen persoonlijke raeening,
6f de spelling van oud-engelsche schrijven toe
passen oj) l et werk dat door hun handen
if..>vtloppeii zij gevair óf de nieuwe rorreclie ut. hun
eigen /.aic ie moele:i bttalen óf hun betrekking
to veilieuen.
4. Wanneer echter de een of andere schrijver
weiincht, dat zijn o gen spelling, interpunctie, enz.
doorloopeud gevolgd wordt, heelt hy daartoe
slechts zijn instructief! to geven, diu dau stipt
zullen wi i'den opgevolgd.
5. Zoiider Huns in staat, te zijn hunne meening
uit te M-irokfin vuor of tegen de jl'itrtiul
Cori'Ctittns", kan de VYneniginsr- met zekerheid zcguen
d.'it, nis de Philological Society er een uitgever
tpu brengen kan te toe te lutun in de werk-n
die voor'hen gedrukt zullen wordeu, de correc
toren haar ook get'roiiwelyk zullen toepassen, als
ten deel huunur tnnk, even als /.ij Huns du ge
wone 'gpulliu'.;' iu praktijk brengen, die hot uiutist
gebruikelijk is.
De Sociéii' des anciens textcs is aan hare Ie,1, n
nog een dor uitgaven ovur 1080 schuldig;
lm.-ivoor zul dienen hei vyfde deel van .'do Mimet.s
de Aïolre-tfauK. Voor li?81 is bt^tPiud dc uit
gave van Iifi.vie de.Saint'(rillett,atctei-nititi'<MtH
en belangrijke inleiding van G.iMoti Pitns; du
t weg andere boeken voor dut jaar zullen
wiiurhchijnlijk z(jn Eu^tac.lie Dcsclminps, deel III. mr
L'aiHutit remht cordutiiir, voor de uitg/iv.' bcwurkt.
door dun hö?!? do Moutaielon. Voor 1&S2 z\\
zeker het. zesde duol der Sliruclcs tic Nttlr<: JJiiiitc
dienen, voorts eene» verzameling pudo le/,ingen
\an het e»aiigeliH van jy/cod«)HH»,uitgeg«vundoor
do beeien l'uris eu Dos, voor het derde deel
twijfelt men nog in de keus. Niettegenstaande
dr verliezen, die de Sociétéin !i«re werkz;min^te
l estuurnleden geleden ht'éft, schynt haar ijver
uiet verflauwd.
Ai'ndcmie Francais». Het nieuw gekozen lid.
dn dichter Sully Prud'houime in mot Victorinu
Sardóii do jongota ia leei'ty l der onsterfflyken.
Do oudstd is Mignet, 06 jaar oud. geboren in
17'JO; daarna volgen 1800 de Viöl-Castel ra J.B.
Duimw; ItOJ Viuior Hugo, de hwtoff deNoall«s
en uvillier Fieuiy; 1804, de grmif de Ch<mun>{»jy;
löUÜ, Nisard; IHOi, Legouvé; 180;), jfroaf
.i'HiiiissonvillH en Xavier Mnrmier; 1810. Henri Mm tin;
Ibll, da Fulloux eu Sandeau; 1812, do Li p inde
en amillo Doucet; 1814, Jules Siruouen Lahiohe;
1816, Uousse; 18^0, Augi«r; 1821, de hertog de
liroglie «u Octuve Feuillet; 1822, do hertog
d'Aumulo eu Housaot; 1823, Maxime du Camp,
Pasteur, Rwnun en Bpisüier; 1824, Alexundre
D u in as; Iö25, Emile Ollivier en de hertog
d'Audiffn.t Pa'.quiei", 1826, M^zières en Caro; Wlï,
Tttints; 1WW, Snrdou en Sully Prrud'horame.
Dtze laatste zit in fauteuil No. l, dien onder
anderen vroeger Philippe Quiaault, kardinaal
Fleury eii Flurian bukleed heb beu.
Alnhonsc Pnudet, Histoire de mes livrei.
Fadinand ${<yer, La réforme des pensions
oiviles. C'/i. de Gomberauste, Lagrunge et
d'Alembort. Albcrt Itabou, La France en
Océiinie. Chamffteury, Le jardin du Roy.
Mitriits Fontane, L'Egypte- et Ie Nil. Co m te
Wodriruki, .Par, amour. Paul Sourget, Poésies.
militaire Zaken*
brieven. Het bericht is ym spreid tlat
een \ei>9!,iintiliii.^ brieven, door S^lüllcr a.tn zijn
geneesheer, Gelieiuiniftd iStark grschrovi 11, weidra !
zouden wordt-n in 't hcht jjeg.-ven. Prof. Ernst
Mui tin, te L! ipüig, iu wiuus Imnden du^e l rijven
kort geleden door aankoop gekomen zyi», "-rlirijlt
aau d« Dnirs'.he biiidnu dat goeile sm>iak .en
DE MINISTER VAN KOLONIËN, IN DE
ZAAK VAN KLEIJ.
Werd in de zitting van Woensdag, U December
1SS1, overeenkomstig hot voorstel der commissie
voor de verzocksclmtten door de Tweede Kamer
besloten, bet adres van den Ion Luit-Kwartierm.
T. Kley, den 20en November te voren aan de
Volksvertegenwoordiging ingediend te ver
zenden aan K(jno Excollentie den Minis
ter van Koloniën, met ver zoek o m madera
inlichtingen," eerst in het laatst van Maart
1832, dus nam drie maanden later, zyu die
inlichtingen verstrekt. Waaraan dat lange toeven
is te wyteu, is ons onbekend; datdieinlichtirgen
echter reeds in 1881 nog hadden kiinncn worcUn
VIM strekt, blijkt uit blz. 6 der door don Heer
Kleg in 't licht gegeven verzameling van het goen
doOr en in de pers is gesproken over: De zaak
VHII den luitenant. Kley en 50 andere ofücioren
vun het Nedfi'landscb-Iudiiche Leger." Aan dio
verzameling: zyn tevens toegevoegd de door deu
Heer Kley gemankte AanteekenioKen" op dio
Iiihcliungen," wolko hy heeft laten vooratgaam
VHII i'L'nive extrnct-en uit de op do zaak betrek
king hebbende voorschriften, om een ieder iu
staat to stellen de feiten aan do bepalingen te
toetsen en eon zelfstandig oordcel te vellen.
Eu welk ii nu dat oordcel ? Dc Minister vfin
Kolüniüu ^erkent, dat do Heer KIe ij door het
bewuste Kon. Uesl. van 1877 iit ongunstiger
omstttndighi-'den is geraakt dan te \oren cu dat
reeds destijds, n:l ontvangst van zyu requcstaan
den Koning, dd, 21 Augustus 1880, i» nagegaan
of hot mogelijk was het hem berokkende nadeel
tu herstellen, doch dat do censfemmigo conclusie
der Indische autoriteiten is geweest, dat ten
zy'iUMi gunste gneno voorziening kon worden
getrollen, tuct welke, conclusie de Minister zich «a
uauivgi-zettc overweging heeft moeten vcreenigen.
Wiiarom kon er dan geen redres van de
verongt'lyking der 51 in het udres bedoelde officie
ren mogelijk wezen'? Omdat men alsdan in
schier eindelooze quacstivs zoude worden ge
wikkeld, welker billijke oplossing veelal
onduculijk ruilde zyii, oanguzi^n nlsdim tevens ook
bolioort-nde te worden gelet op alle bij andoie
wapen» en dieiistviikkeu voorgekomen gevullen
VAII_ rnjipel vun anciënniteit.
Er zyu dus nog meer gevallen, waarin door do
regeerin:» de wettelyko bepalingen zijn
fjeschumk'ii! Hoe is dit mogotyk geweest? nZij
(de legeering) was daartoe in 's lands belang
gei.ood/.aakt. (Sie!) BMen had in dio (do jongst
verloopen jareu) to doen met geheel onvoorziene
on in elk opzicht buitengewone omstandigheden,
dii! uit den aard der zaak exceptioneelu
maittregeleu vorderen, en het is derhalve niet to
verwonderen, dat do Uegcering haro bevoegdheid
om ot'ticieren vun elders over te brengen iu do
ranglijst vuu het Indische leger, zoo ruim mogelyk
he.elT. opgevat." '
Ja, rnuar daarby is zij tevens hare bevoegdheid
te buiten gegaan,, al zegt nij ook, dat die be
voegdheid haur niet kun wórden betwist. Waar
om ei kent zij niet liever ridderlijk, dat er is
gedtvaald, dan te zeggen: Dat onder zulka om
standigheden overplaatsingen zyn geichicd, dio
nan individuëele belanden mogelijk moer nadeel
toebrachten dan onvermijdelijk wure gowcest, kan
wordeu betreurd; dit neemt niet weg,; dat men
thans door eene poging om zoodanig nadeel to
te herstellen, ongetwjjield meer kwaad dan nut
zuiide stichten". Iu plaats van te zeggen, dat. er
rnioe.t worden gewaakt tegen herhaling van
dergelyko overplaatsinj/en, ware hot beter gowcest,
iudieu zij zich bereid had verklaard de -wn'kcli/!;
gegronde r^cUiues wettig te herstellen en daarvoor
des r/oods de mode^verking der
Volksvertegunwoordigiug luid ingeroepen. Nu ziet zij zich ver
plicht, om hare handelingen te rechtvaardigen,
leiten uautehalen, welke pluats hebben gehad
vóór de in werking treding van Art. '2G vau hot
Kou. 13e 1. vau 21 November 1809, en zich to
beroepen op antecedenten, welke even onwettig
waren en waarover nog steeds ont uvredenlwid be
staat in dn gelederen van het Indisch olïieierskorpg.
Met recht mag dus worden gezegd, dat door
eene dergelijke handelwijze van do uegeeriug do
bestaande ontevredenheid niet zal wordeu weg
genomen, evenmin als dat do eerbied voor het
giuug versterkt' en liet geschokt vertrouwen in
de niet gcüiig beldecdu perspncu zal wordüu
hersteld.
Op de Volksvertegenwoordiging, voorgelicht
door het eenstemmig afkeurend oordeel over het
gebeurd'!, rust thans de heilige plicht er op aan
tij dringen, ja zelfs to vorderen, dat hcraftlJ
worde, uetguen werd misdaan eu in verband
daarmede te waken, dat aan hem, door wiens
vrijmoedig optreden de belangen van tal vau
pers ,uen tur büture behartiging zijn aanbevolen,
iiiet wordu vergolden de onaangename
gewaurwording, wellicht door dio vordering te wteg
gebracht. M u u n e n, flinke mannen, mannen
vun karakter zijn zeldzaam, omdat dc;
mautEcliappij zelve ze niet gaarne in haar midden xiut
en dus alle i doet, om ? die korakturvormingón
tegen tügaan. Hovi-ndieu bestaan er middelen
te over, om dergelyko persoiieu te verwijdeieu,
dio zich hebben durven vermeten woudcpleJcken
in do maatschappelijke huishouding iian te wij/.eu.
De vrees Juervoor, maar nog meer de auteccd
ntnn, maken dat men liever nciigt en berust, dan
handelt; i». ». w., in plaats van zich don noum
van v r ij N « d u r Ia u d e r waardig te maken, wordt
nj«n slaaf. " :
£eie don Heer Kley, die getoond heeft niet
uHeen »en ilink en talentvol officier to zyn, maar
ook een eerlijk en degelijk man, die* eerbied voor
de wet vorderende, zijna persoonlijke belangen
daarby niet op den Voorgrond, maar zelfs in do
waagschaal stelt. Hoeveel zoude er voorkomen
eu verbeterd zijn, indion iedereen evenals hij ge
handeld had! Moge derhalve zün voorbeeld ter
navolging strekken, en zyne zaak dienen tot aan
sporing voor ons allen om te doen, wat wy
eu motten doen! '
DE NEDERLANDSCHE SCHUTTERIJEN.
Op l Januari 1882 bedroeg de sterkte vau den
tenten ban der dienstdoende schutterijen, .met
inbegrip van de reserve:
diüder eerst» categorie 27.606 man
(ongehuwden, gehuwden en weduw
naars zonder kindereu) ? ?
die der tweedo categorie 14.935
(gehuwden en weduwnaars met ? ? .
kinderen) ToUal 42.741 man
011 die der rustende schutterijen, oveneens met
iu begrip van de reserve;
die der eerste categorie 54.510 man
tweede categorie 22.390
Totaal 76.900 man
Onder die 42.741 man dor dienstdoende schut
terijen bevinden zich:
l* categorie 2* categorie Totaal
Officieren 431 lu'3 594
Onderofficieren 659 . 340 999
. Korporaals 809 271 1080
Tamboers 119 82 201
fi?i.?«? ! «ta? 15702 5573 21270
benutten | ,?10068 goog 18B9a
waarvan vroeger hebben gediend abj: <
onderoffic. of korp. 662 306 968
soldaat o£ nülitiëa 7289 £084 10373
Onder d» 76900 man der rvs'cnde echu't-iii»tn
bevinden sich: l* categorie 2* cn'cgono 'ot al
Officieren 616
Onderofficieren 985
Korporaals 1077
Tamboers 233
i actieve 31491
reserve 20078
Schuttert
421 1007
434 1419
372 144!)
102 535>
CCQ7 38153
14S94 3J172
waarvan vttoeger hebben gediend als:
ouderoffic. of korp. 33G 170 nfld
solda&t of militiëu 11762 5G03 l~ï(i
U:t een en ander blykt, dat \\ildediensldocid:
schutterijen aanwezig zyn 11311 OAH, dio vroe
ger hebben gediend d.i. dus meer dun ','+ van 't
geheel. Daarentegen bevinden zich ónder dat
Kotal slechts 9Ü8, u»t vroeger tot het kader h-cft
behoord, d.i. >/'<* van't ffulieel of ongeveer '»
van het aanwezige kader of (kuren, onderofficie
ren on korporaals.
Iljj de rustende scltutlagen treft, men nan
17.871 man, dis vroeger hebben gediend, d.i. mini
','« van 't geheel,; daarvan hebben er 508 tot. het
kader behoord, d. i. dus ongeveer Vu: van 't go»
heel of ongeveer j's van net aanwezige kader
officieren, onderofficieren en korporaals.
Is het nog te verwonderen, dat het gehalte dvr
schutterijen, welke anders eei:o zoo praehtige
Ttr/jifSmacht kouden vormen, ah» zoodanig zóó
gering is?
MEDEDEELINGEN VAN VERSCHILLENDEN
AARD.
Het Beitnur der Vereenining van officieren der
Schutterij 'n Nederland heeft aan do Tweede
Kamer een adres gezonden, waarin het verkl.i.irt
zyn volkomen ndhaesie to schenken nan het inge
diende wetsontwerp betreffende de Schutterijen.
Met het iJond van officieren der Schuttery iu
Noord-ürnbaut is het bestuur zeer ingenomen,
dat de imperatieve bcpaliiiK Omtrent de oefenin
gen op Zoudig uiet weder ia de wet 'm
opgeuomcu.
Door Z. M. den Koning i's de ordo van den
Gouden Leeuw van Niusau gesplitst in twee
afdeelingen, voor bitrgcrlf/Ae eu voor militaire
verdiensten. Zy bestaat thans uit 5 klassen,
terwijl het onderscheidiugstueknn voor de b-ide
eerste klassen twee elkander Uruisendw zwaar
den keeft voor ben, die wegens militaire
verdiensten dit eereteeken mochten outvougeu.
In do mnnnden Augustus en September a.s,
zal eone Geschicdkundig-Oecrflselsdifi tentnon'
stelling worden gehouden door de Vereeniging
tot IJeoefening >van Ovei-yselach Uccht en Geschie
denis, Op het programma komt o. a. voor:
5. K r y g s w o z o u. Wapenen, har ii assen en
uniformen. Voorwerpen, dio op de oude schut
terijen betrekking hebben. Ouderscheidingsteo-.
kenen.
De Commissie voor de Tentoonstelling doet een
beroep op allen, dio in 'glunds historie belang
stellen, om door aleemeene deelneming hut
beoogdo doel te bereiken, ui. door tentoonstelling
van merkwaardige voorwerpen uit vroeger en
later tijd, do geschiedenis vanüvprysel, als het ware
in beeld aau onze laudgcuooteu voor oogen te
stellen.
De Commissie voor de Nederlandtche Coöpe
ratieve Afdeeling der Yereeniging Eigen Hulp."
ten behoevo van Zo e- en TJ and macht t
's ravenhnge heeft by' circulaire do uitnóodiging.
gedaan tot bywoning der vergadering vau hen,
die zich voorloopjg tot deelneming bereid hebben'
verklaard, om tot de oprichting dier ufdeeliug
over te gaan. De vergadering zal gehouden
worden op Zaterdag, den 29sten April e. k. ia
het lokaal Diligentin", op het Lange Voorhout
No. 5, to 's Gravenhage, des middags ten 2 ure,
Het doel is: vaststelling der statuten en benoe
ming van leden van het bestuur, van commissa
rissen en van leden der Commissie, belast met
hut nazien der eerste jaarlijksche rekening eu
verantwoording, benevens hunne plaatsvervangers.
Ruime en onmiddulyke deelneming wordt ten
zeerste aanbevolen.
BIBLIOGRAPHIE,
Militair Blad. No. 7.
Iets over onze gepantserde riviervaartuigen.
Legtrat.itistiek eu statistiek van de voor het leger
menst belangryke onderwerpen. Cavaleristischo
aphorismeD. De Duitscne marine in 1882. ?
Schoeisel voor de Oostonryksche Infanterie. Boek*
beschouwing, tienoen^ingen, enz.
SCHAAKSPEL.
. No. 17. C)
Yan K. S. téDelft.
ZWABT.
'?>M.,?.vpZM?'?...?-.- -,/,.?.???
s. b. c. d. e. f. g. h.
WIT.
Wit «poolt voor en geelt ia 3 zotten mat.
(*) De oploiilngott V4ü»cli»»kproblem*'8 volgen om
do H dagen, wtarby franco ft»n do rodictie van dit
bUd ingezonden oplossingen zullen vernield worden.
Ovorlgen» is het niet voldoende allén itfin mten zet
?an to Roven, man moet »»ntoonen boo b(j uo
vonicbillendo voidedigingen hut mat volgt.
Oplossing van Schaakprobleam Na. 15.
i D 4 o 'si o s nt E i (»
a D 6 D O mit (?)
(^ Door rwdiheer G 3 et»itt paard E i TMt,
l ..... * A 5 at B 6 (b
3 B 4 E B + +m»t.
. »
l ..... F 7- P 4 (e
9 D 3 nt P 4 mtt. (By T f 3 volgt 2 T e 5 mat).
(o)
l C i nt D 3 (d,
'3 B 6 D d mtt.
(d)
l ..... B 8 nt A 4 (? ?)
a B 4 ES 4. + nut.
(") Kourig probleem. Vuil veriehoidonliold in >p«l,
Zonder 'do scbopnheiduin der nfcUing te kort te doon.
INOEZONBES OPLOSSINGEN.
Goed opgelost door L. 8. teUeppel; F. A. T. t«Dein
Mr. P. A. L. M.; Ton; J. J. B. H. allen te Ama^rdtm;
E. H. to 's Hige; 8. r. W. te Ctilemborg; ]3. Br. te
Kampen en H. te Dolft verloren uit het ooy dat zieart
eveneoni onberiipeiyk moot «pelen, Henri ia in de
cerhidlHflt-jKittti Tervillon. LmUr -toegezonden goed*
oploMlDgon No. 13 door B. te Delft; van Nn. 14 Met
t'a vieren to And; B. to Zirarttlolt; O. U. D. te
AmSterdam.
EURATOM Nd. 351 OPL083INQEN.
3. J. B, H. No. 18 staat l zwart D 0 35 lees £ S.
Ho. 253
DE A 'M.S T E R D A M M E R, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
FEUILLETON.
De Oppasser van den Lui'nt,"
Eene schets door
A. A. BEEKMAN.
II.
Toen Loo- op Ess 'into zoo heette het land
goed van»! fmwlie do l-'orton inet dt> twee
panrai'ii WILS :> n^L'konioii ??» na et'iii.at» aauwüzingiin
vau Fjvi.'.rik, don .^ulstou knecht, outvnugDii
te heblx" bi-zig .-M nit-t den bruine en den
Kwarte a do hui i- reis te verzorgen, toen
kwam i. ui', de aui»knecht, nl eens even om
i-on hoi-lij ??. ... -u uuur den «lozii!" Toen
vcrihvLt'ii Louis i'ii L'unigo oogenblikken later k\vam
Dicntjc, dc oudu keukenprinsc-s, om he«l even
wilt aau Frederik te vragen. En nauwelijks was
zy hi.»cni{?giiAiil of dt) tweede meid, rSjuno," kwam
ofl'e siüii of Luwis d'r was... put, casjewuel!"
eu ho^ wat Inter toi'n kwuinon u e alle drie tu
gelyk terug om... ja wiiurom? Loo« wist he.t
\\cl: om lïtuir hem to kyken, niiuir hjj L'iii2 «til
Kijn gang en verzorgde de pumxk'ii; liii deed
eigenlijk gcheol ot hy thuis wns, want iil.i echt
8old:iat gevoelde hy xiuh overal thuis.
,,'n ocd kwartier hier," /<;ide hij tot Frederik,
dim ouden kiirclit,, diu ook al een biu-fje verlujml
stond to« to kijken; uiooiu hivur! l)en jij van
dang stalwncht?"
htitl wacht?" kwam Frederik verwonderd.
Ja zt-ker! Wie moet er vau nacht hy de
jiecrdcn flnpcn'/"
Hot dienst.pcrsrtneel vftn den huize KtAchnto
barstte het i;eiiBklii])8 uit. ,,'t Is zonde!" kwam
do oude Dieiitjc, terwyl zo hm»1 liftudon
ineirnsloeg. ,,By do peurden slnpou! Hoc verzint iu 't!"
Dut doen wy hier niet, amiosjo!" luclite Louis
met een hooge borat. Slechts de oude Frederik
ZL'klo eeiiigszms ernstig: nlk woon hiernaast en
slaap vlak tegen die deur an-n, ww^jo; heb dm
maar geen zorg; ik ben er dadelijk by, als er vat
gebeurt."
Hiu!" was 't eenij? antwoord, ^hm!" Doch
eensklaps zette Loos Louis oou.oind op zij; duwde
Sjano hoogst ougalant tnsschen t\veu latierjjalou
door in een paardegtand on na een kruelitigt1
waarschuwing: Alla! uit den weg daar jullie;
daar is de lui'nt!" wachtte hij dezen, die juist
den stal binnentrad, eerbiedig n f.
^IIoc- zouden KB kot hier hebbeu denkje, Loos V'
vraagde de Forton.
best, meneer: een best kwartier nou!"
rllec-ft Fi-uderik je jo eigen logies reeds aan
gewezen?"
,,Nee, nog niet, meneer; maar... ik zou den
lui'nt willeu verzoeken om euu woordje asjeblieft,
lui'ntï"
Nu, en dat is...?"
Er is hier geen stalwackt, lui'nt. Zott ik mijn
krib" hier in den stal mogen hebben?"
Half luid gcgii-gcl van Dientje, Je.iune en Louis.
Do laatste verstoutte zicli'sielfs "oheel ongcvrüiigd
op te merken: Wc hubben hier geen Kribben,
aroii, zooals in een kazerne ..."
,.Wie \ranjrt je iets?'' was 't niet verwachte
antwoord van de Forton. En wat doen jullie
hier in den stal? Wil jo allen eens gauw gaan
waar je hoort. Marsch !" ?
, liet drietal droop af. Wat heit de jonker 'n
praas gekregen !" mompelde Dientje, die hem al
zoo klein gekend had ; je zoudt zeggen ! Zoo
worden ze allemaal onder dienst." Zoo uitte val
len tegen mij om zoo'n vent, om een gemeell sol
daat. Wo zullen 'm hier!" morde Louis.
Slapen bij de peerden", liichtöJeauuc nog
steeds, wat 'n vreemde lief hebbery !"
De luitenant glimlachte wol even om de vraag
van Loos, maar zorgde dat aan diens verlangen
voldaan werd. Frederik, Louis en de tuinman
maakten, beurtelings spottend eu morrend, weldra
een slaapstede voor hom gereed.
Maar uu zou Loos zich op zijn beurt ook wat
moeten schikken.
Philippe", zeido nl. Mevrouw de Forton tot
hnar zoon, zoodra z\j Loos in den tuin bemerkt
had, zou je dien man niet willen zeggen dat hij
een linnen huispak aandoet zooals Louis?"
Vindt u dat npodig, mama?" vraagde Philippe.
-D.it nie'uwo pak zal den man onaangenaam zitten;
net zal zeker vrij ongeselukt zijn voor den stul
en eijreiilijk. . . mij dunkt, wat ka u hem netter
staan dan zijn uniform? Kijk eens?ginds sta:xt. hij."
Ajakkes, ceu soldaat nier telkens te zien
rondloopeu een gemeen soldaat. Eu dau voor zoo'n
man is zoo'n lichto kleeding. wel te pref'erceren,
dan moet hij wel netjes zijn en ..."
Ph! Moeder", viol do r orton een weinig harts
tochtelijk in, meendet u soms dut cui uwer be
dienden in netheid en ordelijkheid Loos zelfs
naby kwam? Geloof er niet» van! U heeft, onk
al zulke vreemde of neen ik bedoel de gewone
Xeilerlandsche idtjcs omtrent oen soldaat. Ik we.l
dat Louis, of hoe heet dio brutale muiiter dien
ik straks ui uit den stal heb moeten wegjagen ,
veel van hem zou kunnen loeren."
Van een soldant! Dut zou wel niut veel gocd.s
zijn, meende mevrouw de Forton. Dat Philippe
otlicier geworden was nu, by de cavalerie,
dat kon er nog door; toch vond, zij het zeer lief
vau haar zoon, als dezu, wanneer hij niet verlof
op Esschato was, 's namiddag* zich in
burgerlaccding stuik aften minste zoo aan tafel verscheen.
.Je zoudt mij toch genoegen doen," ging zij
voort, .nis je hem zeidut, dat soldatenpak voor
een ander te verwisselen."
Hoor eens mama, dat zou ik niét eens van
Loos kunnen verlangen. Maar ik zal't hem vragen
cu nis hij wil, dau Krijgt hij ook zoo'u rood ge
streept Matje aan. Best! Maar dan moet hu ook
evenals Louis dienen aan tafel. Hy zal achter
my staan." '
Maar Philippet"
Ja, ju, moeder, zeker.*1
Kon uur later stak Loos in een pak van huis
knecht, wit inct roode strepen. Toen zijn heer
hem gevraagd had, of hy 't wilde aan hebben, was
hij beginnen tu lachen, zoo koddig vond hu 't!
Zoo'ji grap voor veertien dagen scheen hem aller
aardigst toe. Louis draait hem minachtend den
nig toe. Dientje en Jcauno staan elkaar aan
t<! atootcu en tu giogulcn. En Loos zegt langen
tijd niets, beschouwt glimlachend zich Zelveu eu
komt eindelijk hoofdschuddend: Potdome!"
Het dienstpersoneel van den huize Esjchate be
gon .zich langzamerhand wat met het denkbeeld
/n soldaat logé" te verzoenen. De meiden konden
natuurlijk niet lang hun nieuwsgierigheid bed
win|?im cu deden weldra veel meer vragen dan Loos
want woorden kon. Toch beantwoordde hii ze
"Ui', hy wist er wel raad op. Hij beloofde haar
voorts nog veel schoone verhalen, maar maakte
zich zeer spoedig vau haar nf; bij de paarden en
<W tuinman, daar was hy liever. Slechts Louis
achtte zich in 7. ij n eer getost en bleef dien
vreein'J'-'ii «iiocgliaan met lecde'oópen aunzien. 's
MidUIKS stond Loos met witte das en onberispelijk '
*iHo handschoenen, zyn knevels puntiger dan
ooit bijgewerkt, in do militaire poaitio achter den
zetel van zyn heer. Geheel onbewegelijk stond
dun- zijn kolossaio gestalte, geen viugerlid
verfoorde zich, ernstig en eerbiedig; zag by' strak
voor zich uit, nu en dan een blik werpend op
*iju heer om op den geringsten wenk gereed te
Jijn. Mevrouw do Forton, anders gewis du vrouw
met om een knecht slechts even haro attentie '
wan djg te keuren, bewonderde hem een
oogenblik^ in zich zelve: wat van hem^verlangd werd,
huisknecht geweest was. Toch, wie in Loos zyn bin
nenste een blik hadkuunen slnan, zou gezien hebben
dat hu alles behalve op zijn gemak was: hy' had
in het kamp wel voel geleerd, doch hij zag hier
zooveel eu hoorde van zooveel, omtrent welks
bestaan en doel hy tot nog toe geheel onkumlig
was, dot h\j' terecht vreesde een leelyken flater
to zullen begaan. Gelukkig dacht de Forton er
om, de eer Loos van tegenover zyn familie op to
l houden: hy bracht hem zoo min mogelgk in ver
legenheid en dit gevoegd bij 's mans eigen han
digheid maakte, dat de opinie van Mevrouw de
Barones en freule Pauline zich eenigazins te zy'uen
gunste neigden.
Eeiwszins? Neen, wnt de laatste betrof er
ger dan dat. Freulo Pauliue wasén vrooly'k jong
meisje, gedistingiiuerd ju alles, zooaN het een
de r orton betaamde, maar vi'y' en oiigcdtvongen.
Ddnr buiten had zij niet proutsoh kuuiu.*u wor
den, was zy oprecht en natuurlijk gebleven,
torwyl toch juist hare beschaving hjar het recht
gaf veel te_ kunnen en mogen doen, waarvoor een
stoeducho jufl'er wellicht liuar ueutgu zou optrek-.
ken eun geaffecteerd ueuMe w:iar.-chjnliik.
llijden in haar panier met llorteme van iL-r
Welle vau 't crootu buitengoed de Eiktlaar, diejit
by' Lssclmtu gelegen; i» den stal met haur
licveItngspani'den gaan praten, mede op jicht, gaan
als rhilipjje of andere loges op K-Mjii:ite waren,
daarvan hield zij!
Miutr wat ziet mevrouw du Fortun nu. als zij
den volgenden mui gen een eersten blik uit het
balcüiiraam linrer kamer naar buiten Wi-rwt? D.iar
wnndelt Pauline reeds, niet e,.'ii karwats in li;i;ir
hand, voi'tjo voor voofje na.-ist..,, neen Frederik
wiw 't niet, Louis ook uu-t, neen ii;i:ist dien
oj>passer ymi Philippn, d:eii soldaat... ho:' heet ie ook
weer. /ie, zu komen van den stal en jjaan lang*
de oranjerio du roxeliliian in. , , weli hoe is t
mogelijk! eu die vent, die doldiuit, och! hoes
heet ie ook woer? heeft 't o /oj druk... een
gennimeerd verhaal zoo 't schijnt telkeiis st'iat
ie stil Kijk! ah hij iet* zegt, biii^t ie t";:i wei
nig: dat heeft ia zeker hier iifgi'zk-ïi... neen! 't
i* te gek! Mevrouw vliegt naar d- sel'.el, die
-" luidu doet weerklinken. n-'i-laklii-' staat
het geheele budiundunpersonuel, Ly^eiiLftjroejjen
door Louin, terzijde van bet huij oak to kij
ken naar dut paar ginds iu 'tiw.üiihantjo. /?-»<)
heeft Dientju 'tnojj nooit beleefd, /<>'> o u .d al.s
ze is niet, Jounno ook nift, Louis ooknitt,
\'erbeelje! als hij, Loui.s, do huisknecht op K.^chate,
zoo'n niorgeuwandeling aan du tivule
.:uiiprcseiiti-iirde", dan. .. dejd zij 'twaarschyniyk niet.
En met dien vreemden snuiter, dien indringer...
't Was den Hemel geklauwd! (ii.steivn nehtwr
tafel gestaan, jawel! '?du kerel wist niet eens
wat eeu croquette'was en Intur luid ie den
liaron Dourgogun gesclionkou in een glas waarin
Ciuitcinerle gi-woi'st was zoo'n ezel!
Toch niet freulu," klouk hot in 't rozculaantje,
ptoch niet! 't IM 'n liel beestje ik ken 'in door (.MI
door. Mevrouw Hoehei euu rijdt iu ook wel ccnx.
Maar zooals ik zeg: heol xat-lit, hoel zacht bi-irrüpt u.
Hij kan haast, geen hand velen hu-r'kon
Loos nist nalatuu otigemurkt uvi'n u:i:u' freul-jj
hiuuljo tn zien zoo'gevoelig is k, Ironie!1'
Xou ik 'm rijdon kunnen du*?1'
Ik weet niet, freule, of ... Ja zeker," ver
beterde Loos eensklaps weer galant. De freule heeft
veel gereden. . . numr een "zachte hand iri alles
bij Marie. Mevrouw Hochereau kent 'm
opperbest on weet met 'm om te npringeii, vraagt u
dat maar eens aan den luitenant. En anders
zou do luitenant 'm zeker uiet nfttfmn, freule,
want ie is er zuinig op" 't woord was er uit!
Freulo Pauline keet Loos een uogeublik aan,
Oi zij antwoord vcrlangdo op eeu vinng. die zij
zelve toch liever niet doen wilde. rNu" zeida
ze eindelijk; ,.je zult 'm bij gelegenheid wel eens
voor mij willen zadelen hè? \;in mijn kant zal
ik jo helpen zorgen voor het toilet vau inynhuer ;
ik vind liet heel ilink van je, Loos, dat jo zo«
goed mijuhucrs zakeii behartigt. Je bent'1 . ,
Pauhnel" klonk het eensklaps van nabij.
NVat ia or, mama.1" was het nuhvoord: Hier
beu ik.:' Weldra verst-lioeu Mevrouw cle Fortoti
in óchtendtoilet van aehte.r eenigti liee.ïtei'!i aau
deu kant vau deu vijver. Loos ving, in ant
woord op ziju eurbiedigen groet, eoa blik op. dien
hij niet zOo vriendelijk vond als dieu vau freule
l'aulinc.
Mon Diou! Fauline," riep Mevrouw verwijtend
uit, ik roep al eau half uur lang van 't balcon,
ik ben er vau gefatigueerd; de boden, tot Louis
incluis staau buiten tu kijken c u ik krijit geen,
gehoor, wat gebeurt er toch van ochtend ? '
n Wat is er toch, mama, u zoo vroeg al iu don
tuin ? Ik mag u wol hetzelfdo vragen."
Milis que veut donc eet homilie ?"
__ ..Uien, j'avais quclque cliose iïlui deinander.
Kom maar weer ineo naar binnen, mama, u schijnt
wel geschrikt te zijn of zoo iets. Euu paardje,
niaiuii! zpo heb ik er nog nooit een gezien.
Marie heet ie, zeijt Loos, allerliefst .u moet
mij helpen om vau" Philippe to verkrijgen, dat ik
hum rijden irnvj, Loos /:il ook helpen."
Alweer die Loo-1 Movrmuv d.> rorton zal zoo
metueii d:i:ir biiiiirn nan h;ii'e dochter zijgen wat'
:sij bedoelt. 't Wordt uu nog Iraaiur'; 2ij eu
Loos of LOIM nn /.ij ju et-u luteui jioiioemd, in
uonspirafiu. Fi '."?
Laa* \vaS reeiis /ijns vei.'gs, d. i. raar don stal
torugirugiian, vo:ji'. dat m ?vio'.tiv i"ii; Forton haar
dochter in 't Fransoli ti.esprAk. 'i'oea inompolda
hy. glimlachend ;u Kicli2eivi>n: do k'rnel komt
pa.« van.'t bureau, dan svil iii wi-leeiisgroiiiniüii.
Ketting van dis deur, paard over den boom, luij
Ktalwacht, huVer muf..., niuai- voor dat alles
Toen de Forton een paar utir later iii den stal
kwam, vraagdu hy nau ziju oppasser: llocat
Marie nog?'1
Excuseer, meneer: den gchceleu nacht niet
eu van morgen ook niet. Uwe ziutcr, dd freule,
heelt hem vau morgen wat klontjes gebracht."
./oo," antwoordde do Forton droogjes.
In weerwil van dieu koelen toon dorst Loos
dezen morgen ongevraagd iets meer to zeggen
dan gewoonlijk. De freule vond 't ook zoo'u
lief beestje, meneer."
Stoor
Is 't ook. oen damespaard? zcit dc freule.
'k Zeg: ja freule; 'k zeg: mevrouw Rochtsreau
rijdt 'm ook wel eens, freule, zeg ik."
Zool zei jij dat?" ?
Ja, ik, meneer," aiitwoonldp Loos langzaam,
daar hy niet zeker wint óf zyu heer die
medodeeling beviel. Ik zeg, freule, 't in een
geniakkelyk beestje, mevrouw de Rochcrèau rijdt 'm
best, maar, ik zeg, met een zachte hand, zeg ik."
De Forton 'begreep wel ccnigszius, waarom Loos
van morgen zoo spraakzaam was. Ongevraagd
deed hij anders nooit zulke verhalen: daartoe be
greep hy te goed don afstand tot zijn heer, dia
i u den regel van hom verlangd werd. Ik zal
Van morgen den bruine nemen," luidde het be
vel' .tegen óón uur zadel ja Marie op, begrepen?"
Wie zal met 'm... u, meneer?"
Neen, ik luin niet, Jij mout 'm 'n nurtjo
afryden, in de Bcrkenallce. Jij zelf, begrepen?"
.Ja ik... lui'nt." ?
Tegen bet bepaalde uur stak Loos aioh weer
in zijn uniform on hij w»s blijde. 'Want hy1
had toch geen goeieu schik in dat andere ding.
Hy zou 't kinderachtig vinden o.n nu .voor die
veertien dagen 'er zich niet in te voegen d
lui'nt en de b'rues zagen hem liever
iadatapenrokkie maar hij hield meer van zijn uniform.
Hy toog uit op Marie, reed het park door, dicht
langs de tuinkamer waar do familie hctdejeuner
gebruikte. Freule Faulino zat te popelen van
verlangen en ongeduld, zy kon niet meer denken
aan spijs en drank; haar mooie oogcn fonkelden:
Toe Fhilippe, smookte zij, kat my 'm eens ry'den.
Tool"
Och kom l nee, Philippo, dat is het niot:
je bent bang dat ik 'm bederven cal. Ik wed
toch dat myn hand even zacht is aU dio van
mevrouw Uocheroau."
Philippe onderdrukte kwalyk een glimlach.
Dat had Loos wol gezegd, doch hy zelf hield dia
bewuste hand nog voor zoo sacht niet; men moet
echter somraigo dames wel vens beleefdheid
buwgzen. Ik geloof, dat je met Loos aau 't
couspiroeren zyt tegen my," zeide hy tot zijn «uster.
Mevrouw de Forton schoof onrustig op haar
stoel heen eu weer en een bcteekoneud fronsen
vau haar voorhoofd verried, dat het gesprek
haar m'ut beviel.
Iu de Derkeualleo reed Loos eon panier to
genioet, waarin een oude heer eu een jongedame
Bezeten waren. Dicht by hem gekomen hield
het rijtuig stil. o?, kerel!" riep mijuhuer.
Loos hield halt, zich oen oogünblik bedenkende
of hy op die roepstem wel gehoor zou g.'ven.
Hy reed echter 'op het rijtuig toe, zotte Marie
loodrecht op do richting er van eu aulueerdo.
Wat blieft u?"
Uen jij dn oppasser van mijnheer de Forton?"
Om.u tu dienen, mijnheer.
Is do familie van d;ug op E*aclmto?"
Loos boot hard op iets dut tuMchcn zijn kiezen
zat, zijn verHiiapi-ring ouder den wandt'frid. Hij
had of een tikje van Lpuis en de omgeving beet
on aeide: De familie «u.s voor een kwartiernoi(
aan hut diyeusu-r, niijnlieer." Daarop legde de
oude heer zonder iet.s te zeggen de zweep over
do paarden on rood verder toch hoorde Loos
Hortcnse vuu dor Welle nog zeer zacht zeggen:
Dunk u."
l):it 'si eeii onbtt^c'.irtfte," bromde Looi. Die
freule is beter. DJ freules schijnen hier vau een
verd . . . goed slag."
(Wordt
SERENADE,
door r'iuuiuF.LLA Ncvs.
MijmYend Roilnister,
Adem der nacht,
Rijst er en mischt et
Weergaloos zacht.
Zwaar Itet natuur iu luur tduim'ring gezonken,
Do uvouugour heelt haar een slaapdrank
go-[sdioukeu
En zwijiHfldronknn
Ilijxt zij eu wiiciit.
Lieilijki! stonde,
Lielde's gebied!
Wa.ir 't ui in 't ronde
Fluistert: Ueniet!"
Zie IIOP de lampen »ich wity'len dnarboven,
HOÖmet den wiurookgiwr Mjigt uit de huvcii,
Uni u te loven,
Het bruiloftslied.
O wis, uw drooiiien
Gaven 't u iu,
Dat zij moe-t komen
D» UIM der min i
Dn avondwind. J^plend iu \vieg 'lende buren,
't Spuiende in de ruien gevaren,
Zij openbaren
Dien enk'len zin.
Waartoe vau 't leven
Met-r dan gewacht
Da u gij kunt geven,
'Droom'rige nacht?
Liefde en betoov'riug en zachtere kleuren,
Stilte eu badwolmin.r «n. machtiger geuren,
Wat te betreuren?
Waarnaar gesmacht?
Liefdo en vergoten
Smachtende ' ruit,
Hoo moogt gy huetcn
'Zalige luut'/
Wellust van 't juichen en weelde van 't kingen,
Wellust vau 't uutwuord en mcor uog van 't vragen,
Zoet welbehagen
Half onbewust.
DE DUCBELGAKGSTER VAN MADAllc,
MOLIÈRE.
Ten tyde van koning Lodcwijks beroemden ka
merdienaar bevond zich tu Parijs een dame, die
zóó volmaakt geleek op de vrouw van dc-u
genialcn dichter, dat het moeieiyk was zich uiut in
de persoon te ver^hsen.
Ook zy was van avonturen niet afkucrig maar
dreef ze niet minder geluk dau du actiice, van
daar dat het denkbeeld bij haar opkwaui, zich
voor haar gelukkiger iiubbeVarij<ster uitte«evcn
en van degenen welke het siuchtortVrdiergelyku- l
nis zouden worden, niet weinig -la pio'iteeien. !
Het gelukte haar zoo go d, >lat gedurende i
ceuige maanden menigeen er -do duiiu van wiis;. .
Do president van hut, hof te G.iènohle, Luui.-üu-, '
güheeten, dio madame Molière op Liet t»oih>ei i/i.» |
uien had en smoorly'k verliefd, uji lit:i: ^.-.vm u n
was, doorzocht geheel Ptir.is om mrii'iiid f.- vin.lei,
die hem met haar iu kennis'2011 knuin-ii TIM «0:1
en eindelijk was hij zoo g'l'uki^ <v> zikui-,'
iuffroiiw Ledoux aan tu tivllyn. ilv
vaiMlt.-rgHijks iutriguea haar werk imiuk'r. I«tu»-.elir>n
vVrheiilde zij aan den verliefden rfcht.s^rleerde, Uat
de actrice haur geheel onbekend was uu dat, zij
haar evenbeeld, La 'l'ouielle, als zoodanig wilde
doen doorgaan. Spoedig was aand«
dubbflg.ingster meegedeeld, dat er een «laclitoll'fr guvotideu
was, van wien flink geprofi cerd zou kunnen wor
den. Intusschön moesten de zaken niet to voor
spoedig gaan 'eu de armo president, die dagelijks
b(j Ledoux kwam vernemen, in hóeverre de ge
waande madamu Molière bereid gevonden was
hem te ontvangen, werd 'tclkenraitla afgescheept
roet allerlei bezwaren en moeilijkheden. Dage
lijks druktöl>u zijn middehiarster op hot hart
toch geen kosten of inoeilo te sparen eu eindelijk
werd hem tot zjjn voldoening meegedeeld, dat
»lle hinderpalen uit den weg waren geruimd, en
dat madame Molière beloofd had den volgenden
dag in het huis van Le'loux te zyo, De
verlietda president beloofde nooit de dienst te zullen
vergeton, die Ledoux hem bowee?. Den volgen
den dag was onze Louisac lang voor bet
bepanldüuur ten huize vftn Ledoux waar de gewaande
madamo Molière eindelijk aankwam, en zoo
meesterlyk di actrice nabootste, dat zelfi anderen dan
een provinciaal het bedrog niet zonden hebben
opgemerkt.
De president wist niet genoeg te zeggen hoe
dankbaar hy voor de samenkomst vu en stelde
allen wat hy bezat tot' La Tourelies beschikking.
Deze niet.weinig met die vrrjgevigheid ingenomen
hield zich goed en liet zich eerst na lang smeken'
overhalen, een geschenk van haar aanbidder aan
te nemen, dit moest dan echter een collier z|jn,
bestemd voor haar dochtertje in het klooster.
De president nam haar dadelijk naar eon der
eerste goudsmeden mede en verzocht haar zelve
bet fraaiste te kiezen.
La Tourello bleef er echter by, dat tij slecht*
iets van geriugen prjjs wenschte. Door deze on
baatzuchtigheid kwam zy den president nog
lieflyker voor en dagen achtereen bezocht hy zjjn
geliefde op dezelfde plaat*. Zeer verstandig bad
zy hem verzocht haar niet in het Theater
aanteapreken, daar haar kameraden zeer jaloerscb op
haar waren en elk middel zouden aangrijpen om
haar te doen vallen.
Louisac gehoorzaamde en vergenoegde lioh met
uit de verte ztyn gewaande minnares te bewon
deren, die toendertyd in de rol van Circéschit
terde.
.'Ar....
naby! Eens dat Louiuo zijn geliefde urenlang
tevergeefs in de woning van Ledoux gewtebt bod,
besloot hij, trots alles wat deze koppelaarster
«eggen mocht om hem daarvan aftebreugen, naar
de comédio te gaan.
De eerste die hy op het tooneel zag wat ma
dame Molière en metegenstaande zijn belofte be
gaf hy *ich op de bühtie, voornemens haar
meotedeelen hoe groot verdriet sy door niet te ko
men hem had aangedaan. Eerst kon hij niet tot
haar spreken door de vele hoeren, die haar om
ringden, en vergenoegde hy zich dus mi t
vricndelyk to lachen telkenmale wanneer xU toevallig
baar gelaat tot hem keerde, en toen zu zyn loge
posteerde to zeegen: Gy waart nog nimmer zoo
schoon, en als ik reeds niet verliefd wat, zon ik
het heden worden l"
Madame Molière, aan dit soort complimentjes
geiend, sloeg er volstrekt geen acht op en zag
in Louumc niets anders dan iemand die behagen
iu iianr schiep eu gaarne keunis zou willen
miken. Do prerident echter was buiten zich zelf,
toen hij oudervond met hoeveel onverschilligheid
zy hem bejegende,
Het stuk scheen hem eindeloos lang on zeer ver*
langend om zyu lot te vernemcu begaf hij ziuh
vóórdat het stuk geëindigd waf, naar haar kleed
kamer, waar hy gelijk met haar saukwram. Ma
dame Molière nu was zeer beerscluuchtig en vond
do vryheid v.m Louisac uiet weinig belevdigend.
Want om do kleedkamer eener actrice binnen te
tredeu, moet men iu elk geval toch een bekende
zyu.
De tooneeUpeelstfr die Louisac dien dag voor
hot eerst gezien tud, besloot zyn onbeschaamdheid
te straffen door hem op alles wat hij ieide, niets
te antwoorden. Hij van ziju kant meende, datzy
niet wilde sprekun in tegenwoordigheid harer
kamenier; hij beduidde Madnme Molière daarom
dit meisje weg to zenden, deze eclitcïbegreep die
teekuus niet en bleef zwygen.
Louisac beschouwde dit zwegen alt bewijs van
toorn of ontrouw en zijn nieuwsgierigheid biet
langer kunnende bedwingen, vroeg hy haar, wat
haar verhinderd had op do bestemde plaats te
xijn. Madame Molière antwoordde, hem zeer uit
de hoogte, dat ze niets begreep van hetgeen liy
zeide. Iets zachter vroeg hy daarop, of hij in
tegenwoordigheid van de kamenier spreken mocht.
i)e actrice, ten hoogste verwonderd, antwoord
de nog kouder: Ik geloof niet dat ik een of
ander geheim met u hei>, dat denjely'kd voorzorg
ZwU i.oodig doen zyn, pij kunt my uw verklaring
guven al wns er do gansche wereld bij!"
Du scherpte waarmee zij deze woorden sprak
deed den president ziju geduld verliezen en hem
zeggen: Ik eou uwe handelwijze kunnen ver
klaren mevrouw, a's ik sedert u ij elkaar kennen
iets ^edanu had, dat u niHhagen kon, maar ik
h«lj me niets tb verwijten eu nis gij niet komt op
de afgesproken pluats en ik my daarom ongerust
maak en vrees dut u het een of ander overkomen
ia; behoeft gij me ni«t als een schooljongen te be
handelen!"
Het zou oomogelyk zijn de verbazing van Ma
dame Molière te beschryven- Hoe meer zij den |
pre.-ident opnam, hoe minder zij zich herinnerde l
liein ooit te hebben gesproken en daar hy het J
uiterlijk van een fatsoenlijk m.tu had, begreep
zij niets vau zijn roerende verwy'ten, diediiidelyk
aantoonden,dat hy niet tchertstc.
Do president kon van zijn kunt niet begrijpen
waurom de actrice bleef zwijgen,'komaan zei hij
eindelijk, geef me een goede of slechte reden op,
waarmee gy uw handelwyze meent te kunnen
rechtvaardigt1 n!"
Hij liiuld met spreken op om bair antwoord
aftewachten maar Madame Molière was nog niet
van baar verbazing bekomen en evenzeer natu de
ontsteltenis van den president toe. Het was een
vermakelijk gezicht, die beide elkaar aanziende
zoi.der ie.ts te zeggen. Eindelijk besloot de to
ueejspeolster _tot opheldering te komen en vroeg
zij deu president zeer ernstig of hij haar wilde
verplichten door meetedeelen hoe bij haar kende,
tenvy'l zij daarbij yoegdo dut zij eerst alles voor feu
grup had aangezien, maar daarvan terugkwam,
nu hij do zaak zpo doordreef. Maar by'zonder
vroeg zy opheldering aangaande de samenkomst
diu zy zouden gebnd hcbhon en die haar zeer
raadsdlachtig voorkwam. .Mijn God, riep de pre- |
sidoLt, kan men zoo brutaal zijn aan een man te j
zoggen dat men hem nooit, gezien heeft na alles )
wat er voorgevallen is! Hut doet my leed, dut gij l
me noodzaakt te kort te komen aan den eerbied; |
die de m au aan de vrouw verschuldigd i;, maar
gij verdient niet, dat men u do minste achting
toedraagt. Twintig en meer malen hebben wij
elkaar ontmoet en dan te vragen of ik u ken."
Men begrijpt, d.-it Madame Molière die scherpe.
woorden niet bedaard kon opnemen. In de mee-'
iiing dat de president haar opzettylyk beleedii<de,
L<mil zij haar kamenier de overige acteurs te gnau
roejjeu. Gij zult uie daarmee een groot
cenoegeu door, riep Louisac, die than» zijn treduld ver
loren had, ik \vetischte dat geheel l'uiija hier was,
om uu- schande bekeud te maken."
Op dit oogeiihlik kwamen eenigetooneelspelera
binnen en vonden d--ii president woedend en de
i-tr'cis 200 driftig, dat zy te .nauwBrnood lw«»
wiuirdeii kun ui'bronnen; zoo goed eu zoo kwaad
.'ii^ /ij kon, deelde zij urhter aau haar confrère*
mee, wiuirom zij h«u ycroepen had. Vnll zyn
k'int verklaard.) de pi-e»:dent, waarom hij Kiuli
x luilanii; tegenover Madxrae Molière had
gednigen, hield vol dut hij haar zeai- int'em kende
eii dut o. u. de collier die x.ij om den hals droeg
een geschenk van hem was.' Du tooneelspeel»ter
door dezo woorden no^ woedender geworden, wilde
htm un oorvijg geveu, maar hij voorkwam
haar en rukte haar deu halsketting af, dien hij
meende dat dezelfde was, welke hij met La
Tourelle gekocht had. Op deze'beleediging die de
actrice niet meende te mogen dulden, riep zy al
de tooneel wachten. De president werd door een
commissaris vau politie uit^enoodicd hem te
volgon en bracht den nacht achter slot door.
De tooneelspeelster die algeheele voldoening van
Louisac eischte, deed de zaak onderzoekeu; zy
werd geconfronteerd voor den goudsmid by wie u
de collier gekocht was, maar zy was niet wei
nig ontzet toen ook deze volhield, dat de heer
Louisac met haar in zyn winkel was geweest. Zy
was ontroostbaar dat zy haur pntchuld niet
bewyzen kod, eu liet, geheel Parijs doorzoeken om
Ledoux optenporea, nadat de president verzekerd
had. dat deze de middeloarster geweest wat.
Men begrijpt echter wel dat deze zich, zoodra
de geschieden* bekend was geworden, verborgen
hield.
Eindelyk echter werd zij gevonden en bekende
zij dat door haar tusscheukomst dra president
een meifje ontmoet had, die door haar groote
gelijkenis met Madame Molière reeds verscheidene
personen bedrogen bad. La Tourelle werd nn
spoedig ontdekt en Madamo Molière blijde iemand
te hebben gevonden op wie zy haar wraak koelen
kon, Ii t een proces openen en rustte niet voor
lat beide dames veroordeeld waren, aan den kaak
ie worden gesteld voor het Hotel de Guénégand,
waar Madamo Molière woonde.
De bedrogen en ontmoedigde president keerde
naar Grénoblo terug en had voor goed afgeleerd,
totneelspeelsters al te'zeer t« bewonderen.
De Nederlandsche Vereeniging tot bevordering
van Zondagsrust cal haar eerste vergadering
houden op Vrijdag, 23 April e.k, 't namiddags
ten n ure, in net gebouw voor Kunsten en
Wetenschappen te Utrecht.
ging heeft d« volgende bepalngen a't baar
grondslag vastgMteld:
_ 1. De Ifoderlandsche vereeniging tot bovordc;
ring van Zondagsrust stelt zich l en doel:
a. de volbomtaigina te versterken aangaand»
het hoog belang van Zondagsrust' voor ieder in
hef byzonder, voor bet huisgezin eu voor do
maatschappij.
b. te bewerken, dat de Zondag voor zooveleo
mogelijk een rustdag kon ziju.
2. de vereenigiug tracht baar doel te berei
ken, door:
o. bet uitgeven van geschriften;
o.' het doen gouden van voordrachten;
c. alle andere wettige middelen, die aan baar
doel bevorderlijk kunnen zyu.
In bovengenoemde hyeeukomst zal de Heer
C. P. Hofstede de Groot, lioogleeraar te Gro
ningen, als spreker optrede»; vervolgen» zullen
aau da beoordceling der vcrgaderiug eoniuv bot
palingen onderworpen worden, die met de
bovelifctaande het Reglement der \crceniging uUcii
vormen; dasrna zal eeu Uooldbeatuur gekozen
worden.
Tot het bywoncn van dezo vergadering
noodigt de Commissie allen uit, die iu deüe zaak
belang stellen.
De Maatschappij Arti et Amicitiaa", bij hét
jaarlijksch bezoek van haren Beschermheer en
llmheriuvrc.uw hare zalen op waardige wyze
daarVoor willende inrichten, noodigdo hare
gewoue en Buiunlcdeu endeoud-enteijeuwoordige
penaionnairej van IIH. MM. den Koniugea de Ko
ningin uit haar daartoe bijdragen te zenden. Door
velen werd doaraanv olduaii en circa 140 stuks
kunstwerken werden bijeengebracht. De inzendin
gen van de gewone en Huiienledeu werden op de
groote, die der petisiounaires op de kleinere
kuLstzaal geplaatst, teiwyl d« ComuiUsie zich ver
dienstelijk maakte door eene doelmatige schikking
en het aanbrengen eener smaakvolle versiering
van bloemen enz. die het geheel een zeer aange
naam voorkomen geven. Deze versiering blrjft
tot het einde der expositie. Daar om
verschilJende redenen de tentoonstelling reeds den 26 April
gesloten zal worden, moeten wij belangstellenden
aanraden hun bezoek aan deze waarlyk. fraaie
Sulonteutoonstelliüg niet uit te stellen.
In do helft van de maand Februari werd op
de Prinsengracht by' de Lauriergracht, im het
perceel Mr. 2ti6. de kruidenierswinkel geopend
van de Coöperatieve Winkelvereeniging van het
district Amsterdam der vereéoigiug Eigen Hulp"
Hoewel de inrichting eenvoudig kun worden ge
noemd, kenmerkt zij zich door orde en zindelijk
heid. Dat de door haar verkochte waren van
goede qualiteit zyn, «chyat te blijken uit htt
toenemen van baar debiet. De omzet toch, ge
durende de 'eerste 14 dagen van haar bestaan
ruim /' 1UTO,?., klom gedurende da veertien
perste dagen van deze maaod tot ? 1736.?. Het
Bestuur noudt scherp toezicht op de qualiteit'
'der waren, daarin belangeloos bygestaan door
den Heer Dr. N. van du Wall, leeraar in de
scheikunde en waren ken nis aan de Hoogere Bar*
gerschool met 5 jarigen cursus.
De vereeaigiug mag zich, behalve in de toe
neming van het debiet, ook verheugen in die van
haar ledental. By de opening van deu winkel
telde zy 142 leden, gestort hebbende ongeveer
f 2000,?, thans reeds telt zij 177 leden, gestort
hebbende pi. m. f3400,?. In het geheel worden
de waren reeds by een 230 tal ingezetenen aan
buis bezorgd. Om lid te worden moet men 10
oandeelen ieder van t 3,?hebben. By de toe
treding als lid stort men daarvan een aandeel,
het tweede aandeel wordt geïncasseerd by
wekalyksche termynen van f0,50 en de overige
aandcelen worden gevonden door tegoedschrgving
van rente en winst. De minst gegoede kan dus
van de Vereeniging lid worden. Het Bestuur
bestaat uit dc Ileeren Mr. I. T. Philips, Voor
zitter, J. A. Koch, Secretaris, P. A. J. Stam
de Jonge, Penningmeester, J. J. A. Claus en J.
D. Sybraudi.
De Vereeniging tot verbetering van den Volks
zang, onder be-chermbeerschap van Mr. G. van
Tiennweu, onzen Burgemeester, gaf Donder
dag 20 April iu het lokaal Plancius een
uitvotriug, die belees welke vruchten zy reeds van haar
strevtn mocht zien.
Wie by gelegenheden ons volk hoort zingen
en dim denkt aan het volksgezang dat men bijv.
by Bingen of Rüdcsheim 'n avond» over den Hhijn
kan houten klinken, behoeft niet met veel moeite
bekeerd te worden tot de overtuiging, dat er in
duze uoe veel te doen is. Waar eene Vereeniging
wil trachten iets van dit vele te doen, zal ieder
haar gaarne steunen. President is deheer U.Kroese,
secretaris do heer D., van Pelt.
Onder de Verzekcringinaatschftppijen is een
zeer eigenaardige tak gekozen door de
Slaatscluippij U Urbnine et lit 6'et'tn.1, thans veieenigd,
vroeger afzonderlijk, da eene voor ongelukken, de
andere voor schade door paarden en rijtuigen
veroorzaakt, contracten sluitend. Zy verzekert
uitkecringen nan bet gezin van den werkman,
diu door een ongeluk om het leven komt, ook
wel au n zalf hem als hij levenslang of geruiuicn tijd
door een noodlottig toeval zyn brood niet kan
verdienen. Iu Frankrijk sluiten vele patroons
collectieve verzekeringen voor hun geheele per
soneel, of de werklieden zelve vereenigeu zich
en bedingen op die wyze voordeelige voorwaar
den. De Maatschappij verzekert, ook nog steeds
paarden en rijtuigen tegcu ongelukken eu den
eigenaar tegen de schade door zijn spannen aa>i
dei dun toegebracht; hierby is thans ook gevoegd
de verzekering van personen en goederen op reis.
Agent is de heer Duparc, Prinsengracht 5U8.
Uit het verslag der Stoomvaart-Maatschappij
-Nederland'1, in April 1682 uitgebracht, blükt «&t
het dienstjaar. 188O-1881 finautieel betieklielUk
gunstig genoemd mag worden, loodat hut div
dood, na behoorlyke afschrijvingen, op 9pCt.k..i.
worden bepaald.
Voor het- eerst sedert de vestiging der Maat- .
schappij is de kring der aandeelhouders grooter
geworden, dsar voor ren bedratf vau /51/.600.
5 pCt. obligatiëu 1872 in aaudeelen zyn geruild
geworden, zoodat de winst over 1881 moet worden
verdeeld over een kapitaal van ?4,017.500.?.
De reizen der stoomscbepen geven *eh batig
taldp van f 1.006.378.34V> "üin / 70.000.?mver
dan in 1880. De diverse baten en bet saldo van
vorige rekeningzijn: ?50,217,47'/stegen ? 22.508.821/1
in 1880. ? ' '? ,
Van d) wintt moet bestreden worden:
K De interest: / 8t5.240.82 tegen f 128.766.19
in 1890, welke verminderioffgi ootendeel» o^tataat
door de reedt vermelde ruiling van obligatiëu
in aandeelen.
2°. De afschrijvingen tot een totaal bedrag van
/?489.13Ö.161A tegen /'434.314.69 iu 1880,
Hiertegenover staat als ongunstig de ramp van
het stoomschip Koning (Ier Nederlanden'1, die
in do geschiedenis der maatschappij het jaar 1881
eon treurig aandenken zal doen blijven. Do
schepen, die do ?maatschappij thsns in de vaart
heult, zijn : Cotebe», -Courad, Koningin Emma,
Madura, Prins Alexander, Prinses Amnlia, van
3500 ton, Prins Hendrik, Prinses Marie, Prins van
Oranje en Voorwaarts, terwijl weldra in de vaart
f abracht zullen worden Insulinde, Sumatra; Print
'rederik en Prinses Wilhelraina. Vervoerd wer
den naar Java 2775, van Java 8736 persoMn.
De langste reis wat die van do Prinses Araalfa
geweest van: 93 dagen; wegens schade, moeit het
schip te Suei terugkomen; de kortste U door
de Voorwaart! volbracht in 37 dagen.
(i*
fc' v'
W
i
JJLJ