De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1882 7 mei pagina 2

7 mei 1882 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 254 l! V*-', '»,?? De oo»teni pluche Kamer beraadslaagt over nieuwe tarieven. Do Slaat wenwht meer tnkom*teu, de jrutekt ouisten willen de fabrikanten bttoheintMii eu do landbuuwers; door invomiug vau d'.fi'vreu'ieele rechten meeut m«u de z«eh<iven* te kunnen bevoordeoleu en tegelijkertijd deu invoer vau vee en granen uit Amerika af te *iujdeii, redenen waarom men een wet*oat werp tal aaaueuien, dat zoowel Bougarge als Ooktumiik bevredigt, daar beiden datum voor \ oogenblik eeu reduiiddul ueenen ta aieu. Be kwe»tie der Dunaa-va*rt scheut haar oplofiinu te naderen, nu de Mogendheden zich met Fraiikrük'» voorktelleu willen veieenigau. Omtrent de Jodon-vervolgingt>n en de Nihili«ten verneemt men onrustbarende t^dingeu. Die welke de Israëlieten beh effen scl.üuen maar al te waar te zijn. De barboarsohheia der ru-sische oube?chaaidheid treedt iu een afschuwelük Keht. \V at te baltu en elders geschiedde, waar tientallen op de ruwste wijs ten doode toe, worden mishandeld, toon» lio woinie de russinche Uegeering in staat ia het grauw in toott te houden. ' t»u óOO Niuiliateu te Moskou wordt ?. bericht, doch men twijfelt aan de juistheid dier iuededeelingen. Teiwjjl de Euro'peesche Regeeringen onder het voorwendsel, dat zü zich niet met de bhine«iiandsche aangelegenheden van Rusland willen bemueieu, zich onthielden van elke daad om den Czaar zyn tnkoMkomiugen ten opzichte van de Joden ouder IICL oog te brengen, heeft de Presi dent der K. A. Unie, den gezant der Vereentgde Staten opgedragen bt) hei rnssische hof de tolk van de ergernis «Wr Yankees te zjjn. De Spaonsche Cortes heeft bet ontwerp tot konver*ie der schuld aangenomen. Htt gerucht al* zou te Rome door de bnltenlandsciie gezanten een verklaring tot afstand van Assab aan Italië zUu geteekend, u onjuist gebleken. De Engelsche minister Granville heeft ia het HougerhuU de^e tUdiug gelegenstraft De kwestie is nog niet opgelost Evenmin de bmzieiiland«che, welke Kgyp'e in spaiining houdt. Wel t^n eeu veeöigtal oificieren door den krijgs raad veroor Jeeld^lneest tot balUngsobap, ? maai de oorzaak van verdeeldheid «: daaraaor niet weggenomen. De Sultan, die steeds schepen ge reed heeft liggen om naar Cairo te -stevenen, zot» gaarne handelend optreden, doch de Mogend heden, ui t bijzonder' DniUcbltrad laten niet na hem te doen gevoelen, dat dit de verwarring ten toppunt zou voeren. De Sultan i* nog altijd niet gereed kunnen komen met een overeenkomst met Rn -land, be treffende He uitbetaling der oorlogMchatting. Beeda KUU Novikoff Konetantinopel hebben verlaten, doch vrienduhjke woorden van den Sultan hebben hem doen besluiten zyn vertrek te ver* tragen. Soïd Pacha, het hoofd van het turksche minis terie i» vervangen door Abdul Rahmon-pacha. De Senaat van N. Amerika heeft nu ook het wetsontwerp tot eene tienjarige schorsing vaa den aanvoer vaa Chineezen goedgekeurd. ? ? Allerlei. Van geachte ZQ ie beeft men ons de opmerking ge naakt dat de VaVi, waarmee de Koning eu Koningin de rei* naar Engeland hebben gemaakt, er nog zoo kwaad niet uitzag. Het is (teen sierlijk jacht; als kustverdediger i* net schip niet geschikt; als kruiser looptTifl nitt hard genoeg l het type is voor oorlogschip in Indie te verouderd," ? maar voor een reisje aanr Engeland is 't schip zeer goed. Ui: stekend. Na deze inlichting zal toch iedereen 't met ons eens zyn dat Nederland als tweede zeemogendheid tegenover Engeland by dei» gelegenheid een povere figuur heelt gemaakt, aelfs al zag de Vaut er ook fleuriger uit dan een .drijvende doodkist" en al is de reis ook goed volbracht, wat aan al de officieren en da koopvaardykapiteins die als loodsen dienst deden, tot 100 growte verdienste i* gerekend, dat zy allen z$in gedecoreerd. \ ? Het gerechtshof te 'sGravenhage beeft den Ministervan Justitie een gevoelig lesje toegediend. Het heelt den predikant by de Sied. Herv. ge meente te Heivoet, die uit hoofde zijner gjdsdien8 ige overtuiging in e*n strafzaak den eed als getuige weigerde af te lettften, op grond van art.. 180 wetb. van strafvordering aan dit feit schuldig verklaard, maar uit overweging 'dat de weigering voortkwam uit een gemoedelijke overtuiging, heeft het Hof hem geen straf opgelegd. Wat zal de liberale Minister tegenover deze jurisprudentie doen? ; Z*l hy misschien zoover gaan vaa de al of niet strafbaarheid van eedsweigering te maken lot een punt. van beslissing voor den ju'lex facti, gemoedelijkheid tot criterium vau straffeloosheid? 'Zoo niet, 'dan moet het thans tot eon afdoende beslÏAsiug komeu, ook ter voorkoming vau do grootst mogelijke rechtsonzekerheid eu onge lijkheid. De heer van Rees. heeft deze veelt den pre«idialen zAtel ia de Tweede Kamur verlate.* 6 Ai ais , afgevaardigd» voor -Rotterdam tet woord m de ' Co'Mversie;kwwitie 'te voeren; vóóf hém" liaddini At heeren G«vers, van Endegeest la 1843 «i 1. K. ' van''Goltsioiii in' HSJS'óok befVroörü als pnusldent pevocrd, In li>j:> ffold het ook eene conversie ? van schuld; in l&Vl een criais-df.bat. ? . En t.lm n R alles te samen: ecu conversie; eeu oude schuld en een crisis Er was reden van spreken vaor den heer van Heet' *? ) Vnn de liberale paitij stemden de heeren Röell, P«t.n'n. W. K. vau Ümlem, vnii der Lindt-n en van .Dolden tesen dn conclusie der uieerderbeid inde conv<5riie-kwe»tio. Lib^riilen die Reen bloed kunnen zien, cfelijk de heer Rutgers zeiJe Vooral naiUl allhiuidwn c<>t»cliisien waren vprworncn wa*1 hét kra* dat deze heeren uit weckliarligheid da liberale beginselen' .overboord wierpon. De dagbladen bevatten. . Hot itanitrltbfail; Oeon privllaRO (Toontel Lohmiri). ? KotU) gewlcliüxo bonoominjj (van dop hoor Flca tot dlrekteur v»n binnnnUmlnoli bontünr). ? Eoao goede l<thlo«lini,', duuli nii«ln1tt« im;;inx (Mam). ' yiriiirf Itatttritauiteltt Courant: De kOülnUljJko mllltu'ru Acflilcmlo. ? Het t'aJffluuil: Inlichtingen? (zaak T. d. IleQiion). Htt Kifiiirt MII. rf«H Day: NoJerUuJ» Uautlel en nijverheid In.InJiê. Ai-xlitmiclie Cniii-aul! De census als maatstaf dor li«»lwvoo«d)ield. ? Ondè kieiuteltvli in NfJerland. Uirrrlitietir l'tiiti-nttt ? Eene nota van inliclitmyeu (van i]«ii mlu'iiler Vmi koloulün). Amtl'tilitmielir Cimrnut: Uit do Kamer. ? Do memorie ra» toollditltiB b(j hot traktaat vau Iiaudol ou «cliocpvaart met Frankrijk. . ? DtfgtlaA ran HitU-Hitttaad CM 'iGrmctHhngi: Xolfle: prjjxaii. ? Tweebeenlg* paalwormon. ? Dwaze on xoilo' louxo niaolitapreuken tegen d* BtMtslote'rtJ: Qemoeds) liexwann. ?SHHibterJ: Eon slapend program. Di ïlgii Miirokenioe. ? Politiek* toontandou. - TVio '^aii«* J*ert ea aiet* vtrceet ? Ü*n criil» rkouvcrtlej l . Hel bl\jfl een moeilyke laak voor hel ge meentebestuur by den suellen aau was der bevolktug voor eeu voldoend aautal tcbooilokaleD te zorgeu. Nauwelijks is men met de scholen lol welker bouw beslolen wordt gereed, of reeds doei zich behoefte aan meerdere ruimte gevoelen. Ia geen gedeelte der slod is dit meer hel geval dan in het Noord Oosten, waar builen de Muiderpoort een geheele voorstad in luitel jaren tijd» werd neergeplanL Vandaar dat B. en W. het volgende aan den Raad schrtyven: > Voor de streken Kaltenburg, Willenburg, OusU&burg, Kadijk, hel Funeu en de nieuwe stadsgedeelten builen de Muiderpoort en be noorden de Ousterbegraai'plaaU, zijn op dil oogetblik t?i«r scholen, de 'scholen No. 1 én 1d in de Kleine Wiiienburgerstrual, No. 27 ia de Groole Wiitenburgerslraal en No. 30, tijdelijk geplaatsl in den tuk van het Zee* manshuis. Ten einde het stelsel van voorbereidende hlasfen op de wijken dier scholen te kuunen toepassen en levens in het gemis aun school» uimle te vcoi-zien, dal in Juni 11. be kend was, is beslolen vier nieuwe schoolge bouwen te stichten, waarvan één ter. vervan ging van het, hulpgebouw van school No. 80. Twee van deze schoolgebouwen zullen eerst daags opgericht worden in de Ki-aijeuhuffstraai en twee op den Zeeburgerdijk, Uil de onderstaande cijlers blijkt, dal nog ?em niéuwe school noodig is. De school wijk No. l heeft aan geplaatsten en nog niel ge plaatsten ........ 810 kinderen Idem No. IS . . ' . . 388 » »'» 27 .... 641 > > » 30 ... .418 » Ie zatnen . . 2257 kinderen Hierbij moei V« gevoegd worden voor de voorbereidende klussen. 401 kinderen, totaal 2708 kinderen. De drie schoolgebouwen No. l, No. 1 3 en No. 27 zullen, wanneer zij voor de voorbe reidende klassen zijn ingericht, mei de nieuwe schoolgebouwen, krachtens de bestaande Baadsverordeningen, ieder voor 350 leerlin gen bestemd zijn, dus de zeven scholen voor 2450 leerlingen, zoodal er nog plaatsen ie kort zullen komen voor 258 kinderen." Nu men reeds zoo langen tijd gebrek aan schöolruimte heefl zal men hel met genoe gen zien, dat de wethouder voor onderwijs alles doel wat hij kan, om zoo spoedig mo gelijk in de behoefte te voorzien. liet voorstel om in die buurten een school meer ie bouwen dan reeds aangenomen is, zal zeker goedkeuring verwerven en evenzoo zijn wensen om voorloopig zich met hulplokalen tevreden ie stellen, daar die veel spoediger kunnen worden gereed gemaakt. Bij den gemeenteraad is een voordracht ingekomen strekkende om te bepalen dal de percentage voor de inkomsten belasting zal gesteld worden op 3 % van hel belastbaar inkomen. B. en W. achten dit cijfer voldoende om de by de begrooting geraamde som van ?1,825,000.? te verkrijgen. De belasting in Amsterdam is dus, in vergelijking bij andere juren, niet stijgende, al zal de opbrengst meer zijn dan te voren. In het begin van Juni, zat, naar wij ver nemen, Mr. S. van Houten, een debat in De Unie over censusverlaging en algemeen stemrecht inleiden. Woensdag aanst. voormiddags te elf uur vertrekt hel nieuwe groolc stoomschip Nemegit van hier naar .New* Vork. Hiermede zal de Kon. Nedcrl. Sioomvaarl-Maatscliappij Haar Wtikeiijkscheii diensl geopend hebben. Zelden ging hel eeu nieuwe sluomvaai tl ijn vooispoediuer. *UIT BE I1ÖFSTAD. ' ' . No. 9 . Wat 'wapperde Naeilaiids ilrickiour triumphantelijk door du lucht'.... ou met zonder reilen. 't Wm ff mt in Duinwcitle, Wü.-tfbü dn de lieer (latirluiult de re<l:tutien van vöiscliillisniia tl,iy bluJeu, de lotion v.in de m.-nitachiippij Duinweidu eu andere beUiigstollenden met hm nc damp» had uit^cnoudi^d, 't Veol hespioken Uótel liemi' Si-jour, umi de llunkasiraiit en du vriendelijk a iSnheveiiiiigsche boschjoi gelegen, werd . heden namiddag met ecu h a-t.elijk wuord van Uuinweide'» ' 'yoÓMitïer, de» heer de- Lint uit Delft (in een bruiiclieud gias cu owijn van den heer üaarlaudt pleulitiit guupenQ. De sum*k^ol gemeubelde koepelsalon, waarin do recuptiu plaats luid, gat' reeds da<!eljj!c deu iudruk, dut. 'vr g"en kosten gaspaard wat en, oin dexe inrichting te duon bcmf.woiJril'.-n aan aldeeischcn des tydi. Ala u ij luit hel<t, lieve lezer, vergezel 1110 dun eveu. Loten wo eerst beneden een kijkje utmou. Wat «al 't hier onder dit gewelf w»»r wij staan, tot liierhulle ingericht, dez-n zomer heeriyk zü.n. Km hreeda tp«^ane leidt on» eene veHiejiing hooger in de cigenluke koffiekamer^ niet daarnniw* auloKen restaui-atie- yn biljardzalen, wnurvan d" sierlijke sclioorsreenroantel», prach tige pliifonds, trijke spifigcl-i en schitterend buff«-t een ouberinjielijk ge lif cl uitmaken De openslaande deuren geven toegang tut liet. 2e overdekte per ron, dat «au do voorzijde 5 M. eu ann du ttadszijde 4 Al. breed is, en over ceue lengte van 30 M. om twei xijdeu van het gebouw loopt. Do volgende ów<e is ali Hotel ingericUt, en de bouwmeester, de heer Blewinus heeft in alle opzichten, door ruiine gangen en veel licht, ge toond de eeraro vereischten v>tn een logement ta beseffen Hier vooral heeft men op de breede balkons staande, die voor eiken galon met slaap kamer afzonderlijk zijn aangebracht, eon prachtig vej-gmiehf, en er is voor hert, rlien 't onaange naam stemmen mocht om nit dit hö'el «JitauSéjitur" het oo j te richten op ons ?dernier Se jour", dour het aanbrengen oener hooge afsluiting ge zorgd, dat hu zij» hl ik daarop uiet behoeft te doen rusten. ?Akelig, zoo dicht by 't kerkhof?" floiiterde uiij een hypochondrjftcus in, waarop vóór raf), dour de (ntnutut reods het antwoord was ge geven: , .Aaklig, hè. om »oo tt wo»«n Vlak bQ 't keckbof, bjjje graf?..: Uatvr, wijn Geven, sterken, soboonen! "W'oout go ar dau veel verder af??" 't Was ie«r verstandig van het bestuur van Duiuwoide, om te voorkomen dat het geiieht V4in het Hotel op deu Haag eu omgekeerd, be namen zou kunuvu worden, te bepaleu dat de rooilijn van de M. 0. zijde dor reeui bebouwde Baukastraat moet wordeu doorgetrokken op deu, achterkant van het Hotel aau, en dat de 6 vul*'*, welke tusscben hier en de fouttin sullen wordeu gebouwd, iu du -rooilijn moeten vallen eu wor«I«n aangelegd met tuiutje er voor, terwyi het verbod om duariu hoog ougaund bout te plakten, streng cal wordeu gehundbaafd. üe liopgere verdieping is ongeveer op de zelfde wijze ingericht met aaluus, bijbehooieude ?laapkamers eu balcoiu. De logüa bt-reikeu over den biuuenlrap de hooge, gbuen Öiiinea-Balvedei e eu küiuuian kng* den laatsten trap van 13 jredeu tot de daarboven gelegen buiten-lMveJtre op. 't Zal eerder onuoudig dan mogelijk ziiu het prachtig vergezicht te beiclnüveu, dttt men vau deze hoogte (30 M. boven DelttucU peil) gauiet, eu de «atiElik is zoo verramend, dat meu zich htt beklimmen vau 98 treden niet val beklagen. Bleu is boven voor dat men 't weetl Qt' het natuur-panorama, met de schepen oi> zee. Uit den toreu van Wassenaar in 't verschiet, en het gezicht over 'i Gïavuuliage eu omstreken anDgnJpend i»,, daar vau ovrrtuige men z.ch zelf. De toegang voor .het publiek toi de Balvedéro is gebeel kosteloos. Aanvankelijk was men van plan oiu een asoenseur te maken, doch óo door de hooge kosten én de gevaren aun zulk een toestel verbonden, besloot men om een houten trap, welke ongeveer / 3000.? kost. aau te brengen. Die trap is du eenige welke | in Nederland wordt gevoudcu en is volgens het idee van een tuniuolen of tchroefgewijze iugtmcut, 't Is als het ware een kui ketrekker in deu vorm vau twee trappen in eeugedraaid, zoodat het publiek over eu om ulkour heenloopt, zonder elkaar te kunnen zien. Ku w elk. een .aanwinst is die groote k i i, der speeltuin niet voor.o'ttze gemeente: Wita'rom Tuigde den Haag niet eerder net goede voorbeeld ons djor Amsterdam gegeven .., waarom? Viangt gij d it nog.?, Uu.dnt het^Gpmeeurei.estu'jr niets o v ei- schyut te doen dan elke loffeluko poging, door particulieren, op welk gebied ook, tot ver betering of versiering onzer gemeente ondernomen tegen te werken. De geschiedenis vnn Duiiiweide levert o. a- daarvoor menig büwij«, »n zeker wa) de heer de Lint iu zijue openingsrede vrü vei*Ssvingsgeziad, toeu hij den kracliUKen steun, wrlke uiuweide van de z\jde der perj had ondervon den, dankbaar erkennende, mllu niet in alle optica-. te vaa ons Dagelhksch Uvstuur kon zeggen. ?In alle optichten!' Dat wéten wij beter, giacbte heer de Lint,... in geen enkel opzicht heat't ons Bestuur medegewerkt-, maar. dour honderd» chicanes en muggenzifterjjen zoo lang mo^i-l\jk de uitbreiding tan dit gedeelte der stad belet.,. en nog gaat het daarmede voort. Moet ik het tel van-voorbeelden, die slechts voor 't g'ijpen liggen, opsommen? Waartoe zou 't dienen! De tolquaestie alleen is er reeds één, dat sterk spreekt, en de Raad, die geeue inkomst van htyua tienduizend gulden 'sjaars missen kan, werpt aan den andereu kant tonnen goudn wen, die te eamen het cijfer van een paar miljoen gul den ver overtreffen. De dure gasfabriek, de aan leg der duinwaterleidiog, de kostbare scholenbouw, de badhuisdegradatie en als hekkensluiter de paleisoahkoop, (eu dit nog wel lai'gs geheel ou wet tigen weg) zijn, elk op zich telt, onverantwoor delijke daden, die de bedrijvers er vnn zeker geen recht geven op de erkentelijkheid der BurROiij. '» Gravenhage, 4 Mei '81 J. A. de Dergh. UIT DE BIS^UOPSTAD. De Meimaand is gekomen. lederen middag wórdt' dat aan de Utrtchtsche1 gemeente nog extra by klokkenspel bekend gemaakt. Van l tot 31 Mei, 's middag» 6?7 uur laat het klokkenspel zich hooren, beginnende met Hei '( KUS in Mui. De scbouwburg-commisiie heeft haar crebouw gefloten en zij h«ett de deur met voldoening Kunnen dicht doen. Onder de aandeelhouders zullen ook wel Nurkten zijn, die der commissie ten laste leggen, dat zij meer geld hid kunnen maken, maar de grootste ? NUFKS zul haar niet kunnen verwaten, dat zü niet gezorgd heeft voor een goed repertoire. Zeer zeker verdient de commissie den dank van het Utr. publiek voor alles wat zij reeds gedaan heeft voor het tooneel en vol vertrouwen kunnen wij zijn, dat zij na dit lecrj.tar ook nog beter zal voldoen in een volgend saizoen. ... Toonkunst besloot bare wintercampagne met eene opeubire uitvoering zooal< Toonkunst die steeds pUcht te geren, ben gezellige «vond van de werkende lodun was de clüture iléfiuitive. Ik mag daarvan niets V'-rtellen, \>ant liet was een hni-ielyk feest; toch moet ik den heeren die het i itintief namen geluk wuuschen en Aanbevelen 0[i dien weg voort te gann. Het Hvrnhutterache, dit er nu nog te zien was, zal verdwijnen en ons alweer een «tapje nader brengen tot een meer huiuaneu omgang, die ia Utruclit nog zoo zeldzaam is. heeft z'tfn eerste jaar doorleetd en wij het tot, uni genoegen zeggen, op betamewiim. DB commissie verdient allewn lof voor Wrtt. 7.ij deed, voor alles wat y.ij te genieten gaf *P wijl /ij i en vlotte aan de aandeelhouders IHIJJ ^ei.i'{e routen kon-Hiiubieden. Aln men alle k atwn iiattmt die eeue nieuwe inrichting niet üicli l)[Tii'/t, al-i m"ii zich herinnert de tnlloozo concert en dirt zij den ledfit »«n'ood, dikwijls met arti»ten van el<Jt>rs, als men ziet de verfraaiingi-n in vcrlnitminaeu «lia de tuin heeft ondergaan eu men ontvangt dan t»-u ilotte nog ennige reut. ii,d:<ii kin men niet antter^ getuigen dan dut liet he-tunr in uitmuntende handen is geweest en moet het ieder verheugen dat dezelfde ln'eren die niet Kéringe moeiten, zorgen en beslommeringen weer voor eeu jaar op zich zullen nemen. Eéne zuu'< echter kan mij niet bevallen, som migen noemen het een conoiiireereu met 'de (diouwburg-coiiimiuie, hoewrl die concurrentie ?niet ernstix kan gen «mi-worden. ^ .liet ütrechtscbe Vartófes gezelschap schijnt in de, gun»t van het bestuur van Tivuli tu btann. Ik weet wel. men kan z»ggen: bet hes'uur var Luuit de z**l aan het Utrechtsohe Vai'iétéi %ozeUchap, bet bestuur is uiet aansprakelijk voor de uitvoeringen. Volkomen w^ar, maar ab het bestuur toesiant dat het Utr. V iriété» gezelschap een gratis voorstelling geeft op Zondag aau z||ue leden, dan hecht liet bestuur ddtrvoor y.ijiie goedkeuring aan die voorstellingen en dut be treur ik. liet bestuur van Tivoli moest zijne leden te hoog stellen ora hen op de voors elling van het Utr. Variétés ge/elschap te ontha len. Ik heb vroeger getracht u den indruk mede te deelen die de opvoering van een treur spel van dat gezelschap op my nuuikto. Ik sprak toen de verwachting uit, dat het gezelschap in blij spelen .wellicht beter zoude voldoen. Nu ik een blijspel gezien heb, moet ik erkennen dat ik aan een treurspel nog de 'voorkeur geef. Een treurspel door dat gezelschap opgevoerd is heel dwaas en beantwoordt aan alle* behalve a«n oen treurspel; mavr een blijspel nis men Zondag vertoonde H walgelyk. Het stuk, de Heer en Mevrouw Hanepen, beantwoordt niet aan de eisehen dio men aan een blijspel m»g «tellen, maar de opvoering maakte het stuk nog akeliger dan het reed* was. Het is mogely'k dat het werkvolk in eene dergelijke opvoering behagen fchept; zy is ge heel misplaats als een verrassing voor do leden ran Tivoli. Dit tracht zijna leden ou muzikaal gebied U veredelen; maar al* bet met hei Utrechtsen der ceuigen tooi of weideschildernchtige/ solio keuvel met kanten, die tot het middel af hangen, met gouden spelden tegen 't voorhoofd en dito knoppen op zij van 't huotd, np'raalvnrmig als kurketrekkers gedraaid en welke zouderlinne versierseU op feestdagen nog worden opge smukt met een paar oorbellen, die nooit heleind zyn om in de. ooren gedragen te worden. Daartusschen dragen do Katholieke. vrouwen en meisjes alteen de N.-Rrabaiitsclie kap, nl naai de streek met min of moer hoog opgevulde of afhangende hol on breede ziwtukken, die dn wan gen bedekken eu in hinderden Weino plooitjes zijn vevoiiwt'li. Een cotpot vlokje h mr komt op het voorhoofd daaronder nit 'eu een paar oor bellen soms van tien toe vijftien centimeter* lang voltooien het toilet; deze oorbellen hebben ins gelijks het eigenaardige dat zy vaak mei! in de ooren gedragen worden, zij zijn er tp zwaar voar eri daarom worden .ze vastgehecht aan de ondermu*8 of met een bandje om de ooren gehangen. Het tweede, waaraan.men terstond ieders religie ontdekt, il zyn naam; by de Katholieken, vindt men allerlei vreemde heiliifen-naiuen. dra nooit door Protestanten worden overgenomen, als: Dymphna, Atutlberga, Chrysnstoma, Quirinus, tepwyt de voornamen -Dtto, .Meeufoia, Macaten enz. aitfenieen onder de Protestanten, door geen eidcel Katholiek worden gedragen- ,.By algemeen meer gebruikelijk* nameD: wijst ndu de uitspruak Qf.de I«ei-kortiüfliop den gods dienst van 'den drager, Frie (Oodefriedus), Chef (Joxef)i Sus (Franciscivs), Loo- (tsabelbv), zgn zonde»' uitzondering Katholieken, Sum ^umu«l) en Bast (Bastiaan) daarentegen Protestanten; dubbele namen tot één in de wandeling te zamon gitrokkwn, als JLfcHTVten, AnncKcc, MicBeth vind', men ónder W' holieken alleen, 't ZonderlingDtu is dat oor^^keiyk dezelfde naam toch duidelijk het <>nder '-id nangf«ft door verschillende af kortingen ;nürpc Katholieken gebruiken duarvoor voornameL 'et. laatste, de Protestan ten het eerst* gedei» V^Adriaan is /4r/cbyden Protestant, Janus (>. aus) by don Katholiek; mm ?.* *x t . *. ll!l l»fi ? ff * - «?' .. _ .1 Kees bij* Protestant' 11 U Vil 't zelfde a's Nells by Katholieken (Corneh*^ Huilt en Hein, bekende namen ond'er Protestanten worden by Katholie ken Bart (Bert) en Rihus als afkomstig van Haibeit en Hendrikm. Evenali kleedinp i naam vei-schilt het karak ter dezer twee dei*60^ der bevolking. De Katho lieken zijn zorgeli^D,^ en minder zwaartillendt opgeruimd en lev;^ £^i^' houden z\j veel van uitgaan en van eet ne'r; slechts onder hen bloeien de fanfare'VU on jtnoniagttzelschappeu en boogschutterüen, al ': so/ms-enkele andersgezinden daar lidvljovu Q^1- leven en levensbe?chouwiug is men vlakkig,, orde on zindelijkheid laak Jf--:..u "Vaak voel ta wensclien. VarMtes gezelschap voortgaat, zal het den smaak voor-.iets goeds totaal bederven. Ik hoop 'dat bet besii'ur daarover ernitig denke eer Ie besluit in het i'ark Tivoli een zoiaertheater op te richten en dut aan het Utr. Variété» gezelschap ter ex ploitatie te g«»en, zooals men dezer dagen ver nam. Een zvjinerthéater iu Utrecht is, niij"' inzien*, een onuutte zaak. Gelarende de zomer maanden verlaat fcdereen Utrecht, die maar even van honk kan, en vreemdelingen komen bier te weinig om daarvoor een xomeithéator op te richten Laat het orkeat van Coeneu zooveel mogoiyk concerten geven, daarbij zal men, hoe geneigd men ook uaar afwisseling zy, zich altijd amuseeren; vertooniugen waarbij de taal wordt mishandeld, minder Jroaie manieren vertoond worden, kunnen uiet dun nadealig werken voor Tivoli. Dezer dagen werd met eene zeer groote meer derheid van stommen tot rector van het Üyrana sium benoemd: Dr. W. H, van de Stinde üukhuyzen. Die benoeming verwonderde my niet, maar zy verheugde my des te meer. Men had hooren mompelen dat er een zeer groote oppositie zon zijn. Van de Saude Bakhuy^eu was wel voor eenige jaren door de Utr. Universiteit honoris causa tot doctor benoemd; v. d. Saude Bakhuyzon was in de g-deerde wereld bekend door menig artikel in Mnpinonyne; vnn de Saude U.ikliuuen was erkend eu bemind als degelijk docent bij zijne coiletta's en wat niet minder zegt, by zijne leerlingen. Maar too klonk do mare: van de Sande UuJthuyaun had nooit pymn t-isul onderwijs gegeven. Multatuli heeft gezegd dat het Hollandsere pu bliek slecht leest. Ik vertreuw dat in die zaak zich vele >urksen lieten hooren die ook slecht lazen; toen zij de voordracht zagen meenden zij zeker dat schipper van dcr Zande als rector w»s voorgedragen! 't Is de eenige redelijke verklaring. Hot ilollaudsch publiekuchrijft echter ook w««l ueus slecht. Eén voorbeeld daarvan kwam hier oulauga voor. Een winkelier adverteerde: ?Hier wordt een jongen gevraagd om te stikken." 23 A. ril 1882. Jan do Bisschop. TEN ZUIDEN VAN DEN MOERDIJK. r , V. ' / Nergens In Nederland is da scheiding tusschen het Piotejtantsche gedeelte der bevolking en het Katholieke zoo inliet oog springend als iu NoordBrabant; iu kleeding, gewoonten, zelfs spreek wijze en manieren kan iemand, die eenigen tyd onder het volk heef>. geleefd, terstond herkennen tot welken godsdieiut deze of gene behoort. Ik spreek hierbij echter vau bet platteland en de dorpsbevolking: in de steden nivelleert zich alles langzamerhand op hetzelfde patroon. Van eeue Protentantsche bevolking in NoordBrabant kan men eigentlük slechts spreken in de polderótreken langs de Maas en in den NoordW est hoek tegen Zeeland grenzende, 't Is hoofdzakelyk de zelfkant, die als een zeer lang en zeer smal kieidi trikt werd afgeknipt otn de ge legenheid te scheppen althans één ProtestanUch afgevaardigde van deze zyde van den Moerdijk iu de Kamers te krijgen. Do meerderheid der bevo-king is echter ook nog zelfs daar Katholiek, hoewol het aantal kie zers aan weerszijden ? deukelyk zoo wat gehj'k staat. Dat het Katholicisme met zijne Heiligen enz. de oorspronkelijke godsdienst van bet volk is, blijkt uit alles. In plaats vnn ?de herfst" hoort men spreken vsn ?LJarnia" (St. Uavo-mis); de meeste \lashoereu uit Zuid-Holland komende zyn Prote tant, 't vlas wordt uogthans verkocht met St, Jan, de knechten worden gehuurd met 'St, Andrics, mot Lichtmis heeft men. het ergste vnn den win ter achter den rug enz. ? Een sterk sprekend voorbeeld -leverde bet bil jet eener publieke verpachting; ten behoeve >van een Prote-taiitsch .paruchioal armbestuur *rerd door een Protestoutsch notaris by e«*ne grasverptichting opgegeven: betaaldag op St. Maarten, zónder eenige nadere aanduiding van. den datu.ni. Behalve in deze enkele oms'aiidigheid zijn, zoo-: als. ik zeide, Protestanten en Katholieken geheel verschillend van elkander iu al hun doen en laten. Hoewrl iu den dageljjksclien omsfanff, als geene bg^ondere demonstraties op gedenk- of feestdagen aau den eenen of anderen kant de harmonie versto ren, de beide godsdienstige gezindten vi\>ed«aa:n en niet onvriendschappeiyk met elkander wrkeeren, leven zy toch in den intiem liiiiseliiken kling streng gescheiden van elkander, zooditb.v. gemengde huwnl^keu zelden gefloten wordeu. .Het eerste wat elk vreemdeling in het oog valt, is het onderscheid .in kleedt-rdracht. Om van klei nere verschillen in de mode vnn jak en kleed, die echter voor den ingewijde duidelijk genoeg zij», niet te spreken, w\jzen we alleen op het hoofdtooisel. De Protestantsche plattelands bewoonster draagt e*-n stijf om hst hoofd pepluoid ncepjesinu'je zonshildernclitij over. De Protestanten i^jn meer bedaard en erniti^er, onder elkander leven ai) minder ter goeder trouw, zorgen beter voor hunne caken en beioekeu weinig de herbergen; gaat het jonge volk echter uit, naar eeuige naburige markt of kermis, waar z(i buiten 't oog zijn iler oudere dorpsigenooten, dan trekken zij de Aiuajkcht door m eerdere losbandigheid; slecht* xttldcn wordt er eene ?groene" bruid üigeschrevé* by deu amb tenaar van den burgerlijken stand. Komt ge als half-bekfnda een boeren werf op, is alles daar n«tjes in orde en op zyu pliiats, glinstert het witte klinker-padje ooi het huis u teg<.>ut blinken de witte gordijnen en de groene blinden voor de vensters al-of zU altijd nieuw cijn, schaamt gij u om met de bestoven schoenen in hui* te komt*», waar geen vJoorrant verkeerd en geen s tol je op de meubels ligt en reikt de bewoner u met ciot onvriendelyke deflighoid de Imud endor den uitroep: boe gaat 't neef, 1) zoo is de man zeker protestant. Komt de pachter n echter reeds b(J den hekkendara van de werf tegemoet, troont u onder gebabbel mee naar binnen, w A ar de vrouw al be^ig is bordjes klaar ie zetten voor de koffie, waai vau ge gul gebruik maakt, al weet j/i) ook niut goed waar te gutn zitten, o.ndat alles vol ligt, eu al moet gü ook een beetje voorlicht igzün om zonder vlekken te blyveu op uw kleeron, m dat goval behoeft gij met meer bet wjjwaterbakje op zij van de bedstee of het crucifiks op den schooi steenmautel te zien om te wet^n dat gij »y Katholieken aan tafel zit. Goi'sdionst is zeker oen sterke macht, als zij wezens m*t deed f de vermogens, op duntelfdcn ffrond, onder deneelftlen hemel, in deielfdé bezig heden, met detelfde etoffelyke behoeften, iu elk anders, onmiddellijke nabijheid levende tot zulke geheel verschillende mensohen kan doen opgroeien! 1) Dit duldt niet op bloedrerwantsohap on is een» al' gemoono uitdrukking. Evenals nieU heeft het soms d* beteekenis vaa logee en beeft de werkwoorden ?winterneven" en ?winternichten"niot de boteekeniSTan?logeenn* (in Frioflland oigtmaanlig ?ultvautiuizon" geno«md) io 't leven geroepen. Hy of zjj gaat uit trïnternevt* of ITIMxegt mou. DE TOONEELSCHOOL. Kaar aanleiding van het artikel over deze ini ichting in htt vorige nummer van De ArtHterdutnmiir voorkomend, wil steller dezes, lid van het Tocneelverbond, een der ?brave kunstlierende burgers" met welke- de heer van der Uóes zoo geestig den draak steekt, trachten vnn dat vreed zaam welbehagen, dat deze verslaggever in hem en zijos gelyKen opmerkte, althans eenlguina rekenschap te ger^n. Indien toch s$, de «rustige burgers", d e tal van gelegenheden -hebben om datgene wat zij in deze dure tüden kunnen afzünueren, te p'aatscn, gemeend hebben uit al de lii'fdadighrids-, kunstiniiustiiëele en andere instel lingen jui&t het Tooneelverbond met het oog 'op d» Tooueel chool te moeten kiezen, om er hun pennnkska aan te offeren, ? is dat niet enkel ge schied uit lielhebberjj om eenmaal 's jaar* over toekumstige Wattiers en Snoeken te kunnen pro-. fetei reu, iets waartoe men hun zeker den lust w>l -/ou doen verg't an, als dio niet dieper gewor teld was dan. in zulk betwistbaar genot In'egi-ndrel ligt de reden hunner belangstelling wel degelijk in de overtuiging dat er van de w{jze waarop aan de Tooneelschool de aanstaande ttcleurs en actrices opgeleid worden, iet» goeds te verwachten is, eu dat van het gedeeltelijk berei ken van dat goede eene uitvoering als die, van Maandag 23 April bewijs kon geven en gegeven heeft. 'Te weinig bedenkt de verslaggever, hetgeenongetwijfeld i ist zich die ?rustige welgestelde bureern Wel herinneren, hoe geheel verschillend hét llollacdsch tooneel van eenige jaren Beleden was van den toestand die zich thans reeds, ten gevolge van hetzelfde streven waarvan ook de tooneelsehool een uitvloeisel is, gevormd heeft. Zouder in details te'treden, vooral zonder namen te iioqmen, behalve een paar die reeds tot de geschied' nis behooren, als hv. Kistemaker en Hiluiiin, kan men zeggen dat de acteur en de tooneelbe cheitner van vroegeren tyil niet de bloem der Nfcderltiudsche samenleving waren. Beiden stonden er vaak zou goed als buiten. Nog een reeks van pmetn'sse;! zal men moeten toegeven, uit 'welke' wij tob het.' gewenschte van eeno opleiding als de tegénwoofdigu kunnen besluiten. W\j stellen bv. zonder vrees van tegenspraak: Het is van belnug \our onze natiouAÜteit, onze letterl-undo en uii^e nmiit^cliapi.ij, dat het be schaafd publiek nnar de Hollawtfche ki/medie gaat. Dit deed bet befcbaafd publiek vroeger niot. Uu Hollander had vuldoeudu redenen om een avond, tin ar met vrouw en dochter doorcrebnicht, te beichouwen als eene mis chien vergeirTlyk'e uit spatting, vuoral in kermistijd, niet als cenatond van kirsch cu ednl ge n., t, wnaroyer hij later met degenen op wier achting hu prijs stelde, nis ovor iets benijdenswaardig* en loffelyks spre ken kon. ' . ? ? De reden van dit verschijnsel lag daarin dat hij gevotldo in slecht gczelschnp geweest te r.ijn, slecht gezelschap minder wat de iiiornliteit van httt vertoonde, dun wat de houding, manieren en titil der vertooneru betrof. Veelvuldige ergernis, heiuzelven gegeven, deden den eiiiatigen burger de/e schouwspelen niet unuraden a in degenen wi^r gcp t hij alleen mot hot beato en keurigste zou willen «evoed zien. _. Efii andere oorzaak om welke ook. din Hol lander, dio meer aau het Wi-zeu der vcrtionde werken dan ann het uiterlijk «jimeiHiel t!cr too'. nqeivoorstelling dacht;, vaak het scli"iiwlmrKl)(fzo. k als minder noodxakelük en begeerlijk beschóuw-le, lag danrin, dut de veitooners uivt »lti:d aun die gedeelten v»n de werken de rtëestti niecite be steedden, die hy wenschte htt be^t weeigcgovcn te zien. Dit lag daaraan dut, ra«t enkeb uitzon deringen, h«-t. peil van den letterkutidijii-n smmik en der ontwikkeling der acteurs *erre lag heiiodon dat van den beschaafden >chóuwj>.ur)ibezpoker. Deze kon meermalen berpeurm lat do vertouner, die weldra alleen spoelt voor wie hom 't meest toejuicht, nint meer voor kftn speelde. Kwam nlzoo de Holland, r niet ineer met ityu i'czin, hy kwam ook niet meer ulloin. Thans vergunno men ons eene mdore re«ks van beweringen. Hetgeen den in .zijne .jeugd gued opgevoede onderiicheidt, en'zier zoliien of, liever nooit later kan verkregen borden, is dre gemakkeiykheid die, zeker vau »eh zelve, zich' terstond overal 't huis Voelt,' die /lüimer linksch is,' omdat zy nimmer twijf«lt,;.lie èininèrcrtdnoiigen schijnt, omdat zy weet lo* u /ijn. Eeno op voeding die deze geinakkelijkhcll .geeft, verhin dert den Jongeling of het tueisji in niets, on is hun van het grootste gewicht in alles w»nrin hunne uiterlijke versohymug hctt'jkkeu is. Iicxe soort van opvoeding te geven iu ie jaren wiutriu zij het meest nut doet, haar te riven aau degenen die er het meest behoefte a*n /ebben is «m ge deelte van het doel der Toonewchool, zoonls die leden van het Tooneelveiboui, die de heer vau der Goei bedoelt, nieenen daUeü het zich gestold heeft en hnt verwezenlijkt. . Een ander doel is, tegemoet te komen nnn dat gebrek aan algemeenoletterkundig» inlrl igentie van vele vroegere ateuis, en te maken, dat zij hunne beste kractfm besteden aan d»t wat de meeste studie wiJ'd ii, liet volle li'-lit latende vallen op dat waverdient uittcblinkeiii Wanneer dan al, met dt.e voorhouding, vau de dertig leerlingen nietfiuer d. n één een uit stekend acteur wordt, ia^at niots geiegJ tegen No. 254 ?* 1)E AMSTBBDAMMER, WEEKBLAD VOORFEöBBLAKB. vruchten van hot onderwijs aan de tooneelil, i«o«U «il UMeaoii dat uetgtmvui woedt IMU« toott «U niet ««t d* wwBetykhtéwi U \vortieltn htbben waaniftder Beovtlc vroogwea Juni !?*?« long ffBztto^d lt«Uwa; c$a Utont, ontwikkeld, g i>i/y t, buigzaam ea kraoktjg ge maakt, IA! *ich moer kuutwn büuceneheu *n ztch vulm-mfcttr leü loon spreiden, het «al tot het ?i.fttuur-pei ia" staajt «Is «cm goed touiMt tot «ca al* «ea fuga tut «en fraai KII do iiegcu-eu twintig anderen, die mem ?ster ren" worden Ï* /y xoudcn Itet zonder duTooneelKiKJol «deer ttiut eer gewotdeu iyn; uaar *Ü kunnen nu mecv.-orken tot een intelligenf, aan genaam geheel; zu kunnen de hun toekomende jilunlscn OM sec-Mia plan tot tevredenheid vervulk'ii <'ii huMid medewerking zal de harmonie dvr dcck'ii vor'Aekcron. Teru-ül de ui'atekeodo nctcur dan den licschiwfden Nederlander naar den tchuawburg lokt, zullen xij «o<K*n «lat hy er niet als vixiegw afgeslooten wordt; liet toan«*l «nde toi>nt*J*pclerf, in de oohting rijumde, zullen zich dio waardig bctooi.en; het ideaal voA* den kunttcimnr cu den utfiiüch zal hooger gesteld worden. Tlnnt wat het examen betreft. Indien het nl onmisbaar ea öoodïukciyk is, dat de leer* linden gevoed wordeu met het krachtige, liejoï-cho merg van Sbakcupeare, Racinr, Molière, Von'lel, ? en vooral ook van A esc by l u». Sophoclen eu Euiipidcs, wie jsnl het bestrijden? ? hot is evenzeer wanr dut tot het naar tisch wedergeven van tut werk dozer verheven geesten, welke de tl if pst o iftui'.seleu van bet inenschelijk haitdoorgi-uiid lieijbco, meer noodig is dan bet mees'ersoliap over gelaat, stem ou gebaar, dat i«lta de be>te vooi bereiJeuiJe oefening geven kan. Hiertoe behoort «cue Javtusei varing, een kennis van lijden eu strijd, die niet van dien leeftijd in; het zou ton hoogste onnatuurlijk «chijueu, als het voor hoofd van 18 jiiai- tcich kon rimpelen tot zóó diepe zielesuiart, als d« jeugdige mond zich kon plooien tut zóó bitteren humor, als deze meesters in hun vcrhevenstc scheppingen hebben willen leg gen. Kr mot een heilige huiveriugdenindrukvau gevoelen, dut maf! en moet voor hen van ijverige lectuur de uitwerking zijn; te trachten baar weer ta geven, hoezeer do jonge adepten in het stille studeervertrek zich daartoe zullen geroepen guvoelen, moet him in bet publiek nog verboden gijn ; hun wczcu is iu te openlijker» strijd met deze dingen, om de meesters aan hun onvolmaakte vurtolkii g of hen relven aan de ontgoocheling vau C Iiotume otti rit te wagen. Dat dus de Jeerliugcn vertoonen. zooals ze gcdaau hebben, hetgeen hun goed afgaat; laat hou biykoti g-jveii, dat de zichtbare helft hunutr vordn.ugtu zoo weiiiic mogeiyk te wtnsnhen over laat. De andere helft komt noch aan de Touncelsrhool, noch aan hunne onderwijzers, noch hun zelven diidulijk ten goede; maar het is deun waar aan de Nodcrlivmlscho schouwburg, het natiunnal tooneel, ons geheele volksbe-ttaau i a'er tlo grootstc verplichting zullen hebben; en het is om dê/,e roden dat schrijver dezes, en velun met hem, zullen voortgaan met vertrouwen hunne bijdra gen te lerereu voor hot Tooneelverbond, o.» wrl met bat «0£ op de Tooueelscfaool. Stgvenczeu. TOONEELSCHOOL. Ai Iwt vorig nummer van dit Weakb lad heeft fle Heer F. Van der Gocs, ondei- bovenst.aaüd opschrift, naar aanleiding van het optreden van sommige leerlingen der Toonoelschoo'l, Maandag 24 April 11., een artikel geschreven, waarin zulke onjuiste voorstellingen gegeven worden van het duel, door die inlichting beoogd, en de wijze van werken, (lai'tr gevolgd, dat ik iu;,j iu het bulaug dfr waarheid verplicht reken er togen op to komen. Had de lakende criticus gelijk, dau voor zeker zouden ?tijd en moeite", aan onze Tooneul' school basteed^ ^jammerlijk verloren gaan,1' het ?«?listig verzet", dat hij predikt-, gewetti^il zyu, é:i v.yne ??- overigens goede raadgevingen over weging verdienen. Maar lm vergist zink gelukldg iu 'zyite schildering van het ?dubbel oogwit," 't.welk door de -sehooloverheden" heet te worden n:^ujanRd; en de weg, dien hy aanraadt voortaan tü betltdcn, wordt reeds niet alleen bewandeld, maar zelfs verliest men nog andere paden daar bij uiet uit het oog. Dat verkeerde tweeledig doel, 'tweJk men zoek!; to bereiken, is ? bewoert de heer V. d. G. ? lo. do leerlingen ó;!iis of tweemaal per jaar voor de loden vnn het Tooneelyerboad bij ei-iiB openbare voorstelling ta doe.n op'redcu. J!et een vuiüifi-je goeden wil bon hij hsst weten, d-.it dit bittt KOO is. Wel verjchijnen, ?eens of t^vcöiniittl per jaar" de leerlingen voor lu:t-pubLck; maar waarom? Niet om uitvóui-inp te gcV(;ü aan een go.-chrevon nf ougwchreven wcts- | «vtiktJ, doch wijl do.omstandigheden hut eisuhen. | l>a School ia OUD uitvloeisel vun hft Tooneel ver bind en wordt er voor een groot deel door in h!-»uiii g.:!iotilcn; vcrlhtuwt de bclanpfitclling-iu , d'e^iu Yétreïiiigiiig, vurmiiidcrt htt lc'dv::\1al ten (.?evo'pi dunrvun moer on moer, dan staat haar lici'itriti op het spel, cu dit men te Iwlpun v»-xi'Jccreii, zal haar tooh wel geüoiloofd v.'eacii? \Vcltiu,' het is nu eenmaal uiet andf-rn: de led. n v;\u hut. Tooncelvorbotid willen af en too Kien Iioev*r de. k-orünsrcn het iu de kun?* van Voor dracht en Sjiel brengen, en de Afdeclhii;*bc8ti;rru mennen IniiiSio Jiartk te behartiguif aJs zy de School uitnoodiguii oen enkel maal etr.u vi'OsMellinp te qeveu. De ?overheden" tvtmtclieit diit -[iul'.'iük optreden volstrekt uit-i; gaan ziïlj's, tun *!o dnura.in vürboiidou be/.waren, «tot'ds schoorViKt>-ii>l er to» over IMT.IUC toestémminf; tc.vcrIfjt.cii; inüii" u N zij'dnt ten sloitetöchsomsdoeu, Lij «i)<u!erkrn, die dn sclindawzijden minder donker Viukvii, b. v. duori'lat de ijvfr d*Ér leerliuj'eii. by li u r n" Inng i.iet. iiltijd opwuUkendq»tudica,crdoor gH|n-ikk«ld wordt, eu ïij er eeue Hnk.-cliheiJ eu »chr.»>iii door Jwerrn overwinnen, die anders z-ker .meikl>aiir Konden ziju, wanneer zy op ?de werki-lijka planken" plotseling voor eeu gi-outeraantal toeschouwers zich bevonden dan de School hun ka u biuden. En. .dut U toch wel iet* waard! £r. Cccft ile bcsfriider dt-rschooliariciiting, naast w*t hij noemt de ?tuingeiiame" zijde van het doel, onk f en ?nuttigen kant pp. Jlc,:o doet zich voor als ?het ut i wen, nan de btutanndi- crzrlschnppKn lie.~clinn.fdc jongelieden af te leveren, (Tio, de linkschhrid vau bc^inuei'ateboven, met degrondeit vun de L'rimeer- cu klu«dkun«t vertrouwd, niet geheel van li-t:erkurdige ontwikkeling ontbloot, aldus drievondig gei|ualih'cceitl, by de bezetting der lichtere wer ken van de i-tukkcnrol in aanmerking kun:ien ko men." Wy'ei kennen, dat het een deel van ons stroyrii nitniiukt luttcrk-.ihdig ontwikkelde, beschaafde jongelieden ? r.ie-!- jnisl ?nardige jongejaffrouwtjes en vlugge joogo heertjes" ? voor het. tooneel te vormen, dsc, zich gemakkelijk op de planken 1 «-.vegende, tovei» iu uiterlijk en kteoding toon«n de gronden vau grimeer- en costuumkunde te hiili'.ien beoefend. Dat zal niemand wraken. Manr w« (totm veel meer. En dat ziet -de Heer V. d. G. o.er hn hoofd. Ily oordeelt idléen naar wat bij de laatste voorstelling is gegeven, alsof deze alles «AMirnvat wat aan de school wordt gedaan! Zie daar het ouhensvhc;-temeer daar hy ook hier lct<r op de hooptn kon wezen. Of, wat vertoond r.-r-i d, op éóno lijn te pliutiien is met ecno *tentooiistelfmir van cents-prenten door leerlingen evner schilder-academie gekleurd,1' *) laat ik uatuuriifk in bet midden. Alleen wil ik doen optncrlwn dttt de beoordeetaar, na«r*iNi'«r« woorden in zijn artikel, over de wift« wmarop h«tg«g*«en we-d, bet»re god «h ten blijkt t« koesteren. Niet in het hoe zit dan ook de kneep, maar in hut tmf >Vg oefrttea alieta toor spel in «oogewwimde lutmer- of nUonstukjea! Eilieve, rekent ntontmder dat gcaro ook het fragment van Schimmel, de .Anu Bolevn?" Verledeo Jaar werdta o. *. Ttrtooad raa MoUere's .Otlewde Yromwm" L l ?n 2 «9 van diaoa «Tartoïe" H, 3 en 4. En als do Heer V. d. G. zich de geringe moeite bad tvillon get4'oosten eens teinformeereoöoartgeen aJzoo gedurende dezen cursiu iu stidie is genomen, dan zou hy weten, dat op ketla&UteTOorloopjfeudexameu, in JoiiDori, ouder meer ook het eersxe bedi'fif van Racine's HMithridate" door prof. Pierson alleen met Let oog op de behoeften wn de school vertaald, werd gege»en. Sedert werd ook de twcode acte onder handen genomen. Het verhaal .van den .Bode" uit Vonders ?Gysbrecht van Amstel is mode ondenverp van oefening . JaatUsShakrspeare bleef niet onaangeroerd, ui block in daxe liet gokoxen fragment te cwoar. Dit WM de beroemde redevoering van Antonius uit den ?Julius Caesar". W(j hebben dat alles op 24 April niet ten gehooro gebracht; bsdden we 't gedaan, de Heer V. d. O. zou recht hebben ver kregen tot zjue verzachting: ?niemand verlangt naar de studiën v* leerlingen." Wat hu nn tog vertooneu waren trouwens geene -studiën", maai de resultaten VAA de studio zelve. Neemt hö daar mee geen genoegen, ik cal de laatste iQn om t» trachten hem tot andere gedachten over te balen. Maar ik durf gerust beweren, dat de proeven nut geluk te stellen z{Jn m()t 9d« avonturen van Jan (te Wasscher" all studie-genre voor aanstaande schilders, noch met de%schalen" als zang-études van do leerlingen eeher muziekschool. Bovenilien staan wij niet alleen, wanneer we onze leerlingen tusschenbeide voor het voetlicht bren gen: Frankryk en Duitschland gcvcu ons het voorbeeld. Men ziet, de Tooneelschool doet nog wel wat audcrg datt hare pupilleit te dressecren voor vertooniugen, en daarvoor uitsluitond het ?lichte geuro" te kiezen. Alle vier de ftudelareu die, hoog in de luclit. buiten ons bereik ?.yn" zouden, wor den bestudeerd. Kan de heer v. d. G. thans wellicht wat minder onperuat zjjn over de toe komst der Tooneelschool 'f ? Maar neen, er moet nog meer gedaan, of liever geheel ander* ge werkt worden. In grimeer en costunmkundu mogen do leerlingen, meent hy, loeken blijven; van sameni-pel behoeven zy goen bcKi'ip te hebl)en;ja, hu.iuu handen mogen, als zg do school onnvossen zijn, nog geheel verkeerd staan voor het. eenvou digste werk (ware dit zóó, de man, rU^ thans reeda de roede dcr critiek zwaait, zou dv^ voor zeker den staf over ons breken!). Maai-; ?do voordracht (moet) nauwkeurig verzorgd zijn"; do leerlingen moeten do tnal lesrcn verstaan"; ?iu verzen iioeh proza, (inair) worden gebabbeld noch gebulderd, (moet^ steeds gelegd worden. De theorie van do mimiek zij doorgrond, en de toepaaiing verstaan. Ijrccdlieil rust, kracht, over tuiging mo?en d« vooixlnicht kcnuierkeu; bevalligueid en uuiJelijkhc-i:! de Ijeweging !" Jjaut ons ee-JH Kien of dai alles wordt veron achtzaamd! Ora met het laatste te beginnen: naar wat do criticus zelf ergens iu zyn ttuk, van Mejuffrouwen A., f5. en C. zugt, schynt by in dit opzicht niet geheel onvoldaan. Er wordt dus op de bewegingen gelet; nivtuurlyk niet alteen wanneer voor openbare uitvoeringen wordt gestudvcrd, maar bij alle werk dat onder h-ni'.iun wordt gpuomen. En wat do mimiek ti»n<.;.-iat: «-as bij hun spel op het gchwt di>r leerling mti-tun «iets te leeen? Of hoefi do Heer V. d.' G. soms Jiiüt wiileii ti'tn, m;iar in vO'.:ro.ver gobogeii hou ding *lecht.B xittcn laisterKii'f \>io e'njin bevesti gen dat juist «eer goed tt bespeuren 'vin!, huo er van mimiek werk WUB eu dus ouk wordt, ge maakt. Ik kan tronwona de verzekering frivt-n, dat dit vak niet wordt verwtuirloosd. ? Ui dit dan somi mot de voordruchh itï-l !iftt jfevnl i»? Drie penjpjien zijn met het thc-'iretUch en practisch ondijrwijs daarin aau de Sahout belust: ?do hoogst bekwiime en terecht geroemdt" Mevr. Kleinu, Mej.. Aafkó Kuijners en do litur Le-Gras. Wan-lyh, door hen wordt. ?do voordracht nauw keurig verzorgd" en alle moeite bcïteud, dat de leerlingen, behalve over ?gebaar en gelaat", oo!; ?maclit krijgen over huniiö stem." Om rannr iets to nuemeii : is het den Hf er V, d. G., onbekend gebleven, dat door M«j. Knijpers ? wel bevoegd in dezen ? ouJorricht wordt gegsvc-n in ?Kunst matig spreken?" Hare lessen strekken om do mechanische eu dialecf.fonten in de uitspraak der klinkers eu medeklinkers tu vurbetereu, en het gehoor te oefenen voor den Efttig, het sprec.korcaan en voor nlla internuuctictet'kons. Ó{ dezs fcuiidire leerinsesteres er tevens op l'?t <1« gti-iiiniBU do nootlige kracht, bui^^arnnlioi-i en ouiviin,-,' to doen voiki-ijgen, moet dé Ilt-c-r V', u. G.' dt/s ntod< laonr eens nah.de cü-vea zo'.vitn ir.i-jvu. ? En eindelijk de taal. Ge niii.uk- hl ti?>ü i:ri-n ju-r week worden door oiideigttwihondu-zolf ««wiH «an lectuiii1 en onderwijs vnn Xu ii'/andsdi. »'ti dit z;')ó ingericht, dut. ?de taal telecfüsi vcrttiiaik"' hóofdinnk is. 11: geloof niet, dat hct'thnns hior de vlaat.* is vorder over het omlèrwgs t'5 spri-kv'a. ü.;noc:r, d:»t da llui:i' V. d. G. en wi» ini*. h-.-ui «Ser tci'O^l' een goed hnrt toiidrurigt, kuunw irizJHn >:,i:. do aard on Et.reltkiu;; vuu lit.'t Cïtïtu i,oj{ niec KO'O liétl v-'i-il-M -ï'.'üjk is, en <lc iaüts'!; Jus ook nlït aou hei'! jtcker linar oudcrg.'iii*f 'tt-gemuet gnnt. Do criticus heeft ccn' vcrc>o:':leel'i'tul vonnis uitgesprukeii zonder te kennen, Wiiarom, ah li\i liet wêL met. da School meent ? eu dat doet hij hy iminurs! ? nii>fc eerst aich lichijorlijk op do hjDOj'te gesteld, liever dan iiKiur wat new te cch; ijven, dat oen blaam werpt, bij amfcron een slecht eil dunk geefr, ea dus nuoilüakclijk seliadcn moet'/ Hij wcut ï«er gocrl, dat niets hem gemiikkvlykor wjiT gowoast rtan inlichtingen in te \vituic-u, en flat h\i persoonlijk zich best overtuigen kan viiu do iiiriunting der School. Lnat hy dit nögdücu: do lessan mug hij bywunen, zjo diktvijls lig verlimjjt ? wü schuwen gsen toehoorders! ? ; en nl nal d-iu. ook een cu und'.'r xijne goedkeuring niet wegdra^n, hy beden ko, rba a'/» menschoiiwerk onvolkomen is en dnt do gebreken en te kortkomingen, welke hg zal ojnnerken, niet nitiluitcud niiii do muthode en hét onderwijs moeten gewetcu worden. In allen geval zal hij, door ge volg te gaven «an de uitnoodiging, zich voortnan, we hopen het. voor Jiem eu voor oiis, zeker on*houden van lichtraardig geschrijf. ?) D« Heer V. d. G. wbynt al even goed behend t* «flo mot de wurkxtkmlitdon op xulk enne wuuloiou] ala niet üie dor TooaeéUichool. 8. J. Bouborg Wilton. - Dircnteur der Toonealwhool. Amsterdam, 2 Hei 1832. toe Eet «tak van Jen Heer Wildon IB my te Uut Bekomen, dan dat ik golegeiüioij zuu geluid liotbcn er oj> to nntiroordeo. Ik geloof echtor my niet te OTtrbftuatea, door de r«rcokering te gö-ren, dit de Heor W. het In don grond dor zotk met mU eens is. Behoun iliroctour toch dor school, kenrt ook hQ het afleggen vin proo ven dcr leer lingen, nmtnurmk voor zoo vor dit In hot publiek ge schiedt, ilechU ?schoorvoetende" eoed, miur ziet zich in de ontaojelijltheiil gesteld, tecen de kmutnünnendo' be geerten der Tooneelrorbond-leden op tu roeien. Ihitor mchUnmk venohtl tmeehen on» beitut, hen ik geneigd to «jury ven aan m^jn kwalijk gelukte poging omrajjna ninï dnideltjk nitéén to letten. .DuriiQ komt het Hftnw vonuoeJon, d«t men er tevens eon niéuw bowfjs In kan zien via de meer.dso eéni* ook mot behulpvan de Amttti'dMHtttr gc«t»»Ho wttrhoid, dat wjj Hollan der* ineor op de letter dan op den geest, beter op de deeton d»n op het geheel ach* sla«n, en dat aankweekiag vnn den zin voor tronta, ook voor de meest ont wikkelden onder oas, «tot gnheol overbodig lom worden genoemd. P. T. d. O. De Jimr/tr v*n Hago Burger, het Ideitwite «bik d*t du Eon. Yenenigiog Bet Ntderlantbch Tooneel opvoert, M! nut buTUngeVöon tot dm roem harer «cUnn, noch, althans naar den «trsten avond te rekenen, tot de recette bedragen, Het «tuk ii zeer onbevredigend-, eenuntalgrtpMa en ?«& paar aardige tooneeiyei kaanca niet d« oogan doea sluiten *eor h«t, onwHTtebSalgke, ojBg«eBotifferd«,»lccat(wt«{klulde v«n toattaadu ?n karakters. Het tweede bodr^f, d» Jourfix (reaeptM, Miree, raout) is bat IwUe TAB d* vior; maar het onwewUmnWar kontisdie vaa DoUtr Kimt of De £tl>ltoütttari$ wordt er ia jjcmUt, terw^l vaa de «matigt g«d««lte« ca d* er iug«leade moraal iu 't geheel niets terecht ktat. Telkens wacht snen, in «en go*dge»owleB toe stand, op hei juiste woord, bet resttai«e««sKia woord dat Sardou zou vinden, maar het woord komt niet, en de toestand gaat vooi bjj. De hoofd rollen worden naar eisdi vervuld door JttuTr. de Vries, Mej. Chr. Poolman, M«j. SablairoÜo*. «a de H H. Spoor, Toarninhre, Schal is, da Jong, terwyl Mej. Heilbron en de heer van Dommelen op den Jourfix ecne Litijatche romance IN HET PASORAMA-ttEBOUW EN ELtiERS. De ?Tentoonstelling jut kunstwerkten van ge wone en buitealedeu «r M<atsclia.ppg Arti tt Atnlcilia en van) tegewoordige en oud-peusHininifseii van 11.11. M.M. den Koning en de Koningin" i» niet l'tug geopend geweest Heft WM oen grftciëuie gndtkclite van tiet UesiuiU' dor Mant8cbapp|j nnar het' koninklijk believen de vcrxauieliug der 138 ctukken plot-elyk als uit den Ri-.iud te doen verrijden, en ze, nn den Koning eti Ko ningin getoond te zgn ? dun haar doel t» hebben bereikt ? weer nit elkaar te nrmen, de «tukken, met eon dankbetuiging, den bijdragers te rugtendend. In once tyd, dut men zoo veol luogclyk van alles party wil trekken, waarin men ecumiial geweend heeft recht praktréscli te hiiuuelen, door de opbrengst der njent-verbelasting'' te bïsteuitnea tot Betaling van een gexc-henk aan een vorsteljjk echtpaar; wiiarin men niet tegoed KOU weieu om van den schedel van Kafaül een tounetjcn beeiuiwart to maken, ? wanriu do Schoonheid tegenover het Kut altijd iu het on gelijk is, om dut zy geen ander doel heelt dnu tchoou te «ijn, icrwy het Nut altijd beoogt iotu uit to werken: in onze tijd in het iets bizonder», wanneer mou een éeiKgetruiklen bouijuct ter zijde durft legv'r.o. llultie dauroni uan Arti, dut men alleen i'ij \\TJZC vart kouiiiklük verlof de teu-toon-steliing eeu paar dagen upenCehoudtu heeft, en niet gemeend geld te moet au fkiuu nit ecne attentie, die men aan het Hot'heef t bewezen. Voor het overige ? 't hier bij-een-gebrachto is Volstrekt !:>-en st-;imi-Mrt-incetih;j vi«i hetgeen de Nt-Liei-landsche kunst m het laatste vierde onzer Keaw \\-riii.t'. iiuv %oii üus unbiliijk zijn, na te traan of er ni'-'r meer of uünuc-i- kul o;ia«r het Koorn school dan op do periodieke/ ten-toua-stellingen. 'tWai wel belaugi-yk in de eece zaal \ty elr.uar te vinden woikeu, uitsluitend door pen.'ionuiviiTS (waarom dour de fpelling peasiunarissen Duyck, Pauw, Jan de Wit, sangel:tml vu VHII do Spiegel nit liet schimmenrijk ie-rng-gerotip«n V) vroeger gesubsidieerden van Z, il., grieven!» M«u ninjj het schouwspel van hetgeen nij be:oven ut geworden zijn niet ontmoedigeiid noem u. De hooge kunst oi.tbitik in beide z»len,zooivul luj 'hun uie liea'herminif, aht die peen btt>uh<;rmilig h.tdden genoten. Misschien, al zoudcu Lionurdo, Itafael en IvticlicLiagelo nooit {jeleeld liebinüi, zou liavid Ules zij» ?Grootvaders licvelingüduët" hebben kunnen teekeiien, llenri üoorce ?My boy" L-eschildeni, W. Koekkoek «\ju pittig ?Uo Lij wint:!'" met juistheid w;ikiirgeuuui«n, »ijne ?Ontmoeting aan ds'fuuiein" tru' Bcho'iun fcijn rech» iwuuiclHKiwtfioke ,Cir)K>lm VosEius" Van Ijïnuep iiagescaeLst, ilnyter t-n Tuurel hunne gravuren gemankt en Mej. Vos hoor ?Stil leven" gutooverd hebben. Niet zoo lustig zou ik durven vrrklartn, ai had de Üuron van Voorat tot Voowt niet behoeven te wanhopen, of do Heer Hendriks een portret vim hem ranken zoiï, dat de voortn-tiolijKe teekeuingL-u vau ligclnisseli, vaarraeê hu ons in_ het gc-zeiücbap van Kavelden üroote en vtvn Willem den Goedu verjdaattt, hadden kunnen tot ttand komen' zouder den voorgang der öroote meéatere. Kn in dat geval rui de Heer SluyWr zich in het leveren vnu zijn uo. 103 eu 104 belemmerd hebben gezien. M*ar het is toch wel jwratua;1, d.it, in onzo tyd, dio te-recht op ha.tr veeii:ijdii;h=id roe ai draaft, wij iu Nederland Borami;,'e ojx;nt):i!iiigen van het voorlaatst verleden vurge-'m -to-rug zouden wuusatiei-, ? tativu-en. iu dan zi:i vua met Kmart zich \.L-r, i?t-iiK< bi:ivu-t vroi-iU:ii. Ik -erril» door ?voorku'.t ; voriail'u" tï ? &jOi!WiUüiiidiiii(istitur;tti«, Wnt i»ii!ni.ïiUi:i.;it 'ü'.r;iu''ii>; ii»u ilo lluuiuiitiek. Ik (i.'nri-i:: u-i- i L- ,,YiT7.;nnuii!.|; VHM do mei'kwaai-iiii'i'U' i'i/uf*urci<i,r.-e!?:<.; dtr htvitfiidiug«j)io JSeüeiJ. Kiiii.-:.Jc'.n.-(jJ. |:<;.i>.'kkL-il ui: ciu voufiiHumsto tentooi:^t< .u-i'eii L*:I;I.J .-Vnuieidaiii, Antwerpen, iinisMi-., (.'< ut. 'aiji,ivL-u:i!V>e, enz." ((jent, lö^4J: 11 mi. L- liri'r Lje. tu :vvnst'jndr, als titel viniët Ue litf-.;itei;is, ti'.n vo:-!en u.t, uit van Wilk-m. I (ioor Juï. t'iwLiscic '.'a die vii.i de Hertogin van }Sïi-ry dooi- ï'nun.'. K'iisoiv. i>utti' hebt ge uit de 11. buhrüt: 'lirdobeleurH ?loinüa", Cels' ?Afneming van ' liet.'Krui*", i>tJiiii .."jjiimoii', GiüünedaeJs ?Opvoeding der U. .'Maagd", Lens' ?H. Kamille"', iluons' ?Aanbidding, der llL-rders", Puelincks, van Emaui"; tiimr licbt ge, nit.de Wnurei en Uuvi DB Cmnvérs ,A.niif,'<)!io'\ Mei r. Kutle? ?Scbcuu» AittliiV, lleyniirirkx balteudii ?Uectur en l'aris", Jacobs1 ?lluotU vun i'ompejuB", Maes' cxander eii 'UL'#:u-.r;'', p.invsers ^l'iitdni", u-k.enu nH"'ik'i!t;s «« iicjiniini'1: als beelden: Mtiiv", ooiiü ,Vunus" ,u«uunranduiV, een Bl'.iris'', teL ?|J-.K;CÏ!-Ji''.' uuii ?CinllUlUi (Jiviljs" (van ICoycr), «n r«r. ?Oiryndes''. l/e liiütorievtakken uil luoileiT.e tijil _. vuereii l'rins Wnlem I op, Uubeuii, v»n der Werf:', Koningin BUnelie, K»pt. lioiitekuu, Antonello vnu Measm» on de Vuu liyckeu, l'rins Jlaurits, Kurcl den Groote, IUi'nël eu Julius II, den lid.t VAU Waterloo, Ouster, Uloys vun Trcalong, lUnnliraudt, Daniël Segherti. De lokale kleur moge in deze voorstellingen te wensr:beu lat.Hii, ? mun had toch het biptet', dat er, buiten do nat uur om ons heen, nog voorwerpen lijn, die verdienen, dat hun het poéetische leven .d>,-s knmtwerks worde ingeblazen. Ik zeg niets tegen den .Winter in de ÏJodenbuurt te AuslRrdiim" van Vertin, mnar Springers ?Oud Stadhuis" alhier doet my meera«n,en tuen hecil licü te Tcrheug^n m de pogingen, door de Heeren \Vilm Steulink, l)nko en Uldewelt gedaan, om de intentie v*n den erflater Willink T*Q üollen te vervollen en dit-maal, in den wedstryd, ie be proeven oiuso XVII. Keuw met wat groot er trouw voor te stellen, dr.n liet den manu en van lt>25 geuCTon was. De lieer Steelink is oen onr.er zeldzame be oefenaars der ?physionomie de IA sodété". Toch is hg minder ou de h-iog-.'e van het pittoresk charakter der tijdon dnn üe schilder, aan wien ik deze uitdrukking ontleen :Madou. Ik beslis echter niet, of het aan my of «an hem lag, toen ik, voor t\)n verdienstelijk gejwhilderd N0. 107 «taande, ronder k«talogus, het ontl«rwerp niet herkende: een jonge man ia een kostuum van 1600?MtóO, zittend links, voorlezend uit een dan oktmredeeltjea, dat hq m ctyn rechter hand houdt, terw$l hfi met de linker, waar een «oer lange «na in eindigt, een uitleggend gebaar maakt over de Uftsl heen. Tegenover hem sit eene jonge Üaoae, b{/ wier kostuum raa do zelfde tty4, ae mouw »eh we) in klenr en stof Y«n het Ijjf had mogen onderwbeiden. Zij heeft een luit en mnnekboekjea vaor »ch liggen. Achter de tafel sit een oud grüs User met tabtaart en tarfot Aonter de Jufvrouw staat eeo blonde man van nriédeifaann ouderdom, in het grij», net eea platte kraag 1640. .HM", x«dB ik, .dat « TtaWd. d«*S eebOder Tewebchade geen sprekender Tg beeft gegeven. BreenS tiet er ook wel wafelen» uit, voor den avpirant-lmltewar, die s9ae£«cdte Toorleeit Den ouden Roemer gaf h* frfle ammr. Ju, Adriaan de Vries heefl, eea reeMtaarigM tw^fel nan do echtheid TM Sloflcen portret, m?«woTpen. Mf»r wie k die blonée n«o van §6 ï 40 jaar? HQ ml nit Jan ton Brink tfn tvjet geput hetiben; naar dw wiet toch neg niet, d*tdv TisïcheHjens een broer hadden. Ynndel kan het Biet \erlieeKIen; Oaneu was toen nog niet met Teaselsehade bekend, 't Is ook wel wat kras, dat tegen den nwar een plan van Moyden hangt... ." Nu begreep ik toeb, dat net'oogenblik gekomen WM, om den kataloog op te slaan. En wet lees ik duur? ? ?P- C. Iboft leest aau x9a«n vader C. P. Hooft, Dr. S. Coster en Anna Roe mers, fragmenten van «jjne werken %-oor;" Ik werd schaamrood over mftne vercwinifr. Maar welk jaar heeft de schilder zich ook voorgesteld f Hoofts KtfJbe» ? dit» hy aoa *jjn vader, aan Tr*se!s oudste santer ca Dr Cü«er voorleest. Uat moeten gedichten ? minuediebtcn ? xjja; midwhwm ook *j)n Wurevar of r.iju Zfa«fO»fh-fin Gentrtl vani Vilsfn. Men behoorde dit. op de ge/iditen te kunnen lezen. Goltrius is ook voor A»na niet genoeg geraadpleegd; de oitde Uooft had cnlk mooi grtfs tia.ar niet; en Dr Gaster ? wie herkent zyu guitig, wcberp doodshoordnchtjg geUat iu <ler,v welgbÜHnv tionie? Ja, wü lija ccdert Jan Kru««man zijne schnld wilde ni'doon aan den ?Moklerkrinu" wel vooruitgegaan ; mtwr ieta mees- t-tudio had nier toch nog niét gwhand. Vuu de hi^lori-crfie proeven der oud-leerlingen oneer Akadeaiie ? de Heeren Oldewelt en Duke: Spinoza" en ?Vondel, zyn aoon bejtrnffond»", komt nïft do eerste het bent geslaagd voor, roo wat uttlrukking en groepeering als algemeen klenrcffekt betreft Laat ons aan do hand van Mej. Thérww Schwartzc, eene der zeven Dames, die aixn de ro*pste« vau Arti gelioer gaven , on» voort spoeden naur dcten-töon-«tpltiut' van kuiutwerken, door vi-ouwen vervaardigd, welke in het Pnnorama-ffehonw geopend i*. Zy he»ft m Arti oen pnnr' trc.'ïpnd clmrukteristieke lantjij^ic-portr«^ten jjclcrcrrf, getitelil: ?Droeve gedaditun" eu , Vrolijke gedachten", de eerste worlcn gek weckt door eene mooye nog jonge vrouw; do t wee Je «oor een Afrikaantjen, ju» rit a Mies denia. Alb. Tli. DE HERALDIEKE TENTOONSTELLING TK OERLIJN. Van de opening dezer tentoonstelling op l April II. is reo-ln in hut Daijllid van Z. Holland en 's Graocnhuyc vau 5 April verslag gegeven door A. A. V. V. Ü., zood.it van deze plechtig heid hier geen verdtre melding behoeft te wurden geai&akt; alleen wenselijk dat verslag een wein-g «an te vallen. Deze tentoonstelling is de derJc van dien aard welke in Europa wordt gehonilen (de eerste te \Vcaiien in 187d, de tw-;eJe te 's G-ravonhngo in 1800) en zal vermoed«lijk niet spoedig weder door ecne andere wonlcn gevolgd, zuodat. een ieder die bclnag in d« znak stt-lt en de kosten van een uttstnpje naar Uerlijn zich kan veroorljoven, zeer worflt nanitenideu deze geleg<-uheid niet onge bruikt te Inten voorbijgaan; volgens programma is de *Iuitiii£ op l Juni a. s. vnïtgR*teld.~ In het Ditybfiifl is reeds er op gewezen dat de twee hoofdgroepen: I. nejlachtsw.Tp-.-n- en zopelkunde, weteuachnppelijk eu geachicdluindig be schouwd. ?II, toepussiiig hierran op kunst en kna«Wndn<trie, te Bellen »iet »l)e»-n bt&r," tnfüè'ook vesl rykcr vertegenwoordigd ziju dan -zulks te 'gGravenhace het geval wtis.tei-.1. ijl alles zeer ruim is nitffcstuld en cystemiitisch gegroepeerd in zeventien aan elkander verbouwen lokalen, waar door het overzicht gemakkelijk wordt gemaakt, Een platte grond hiervan, nnn den catalogus toegevoegd, strekt den bezoeker tot gidï. Wie plan heeft te ga!in, zal we! doen zich vooraf een Cntaloeus ann te schaflen ora zich op do hoogte te stellen van hetgeen d« ruim 3(iOÜ nummers, waaruit de TeiTSMeling bestemt, te zien (teven ; iu den regel toch koo.pt men zulk een boek aan het lokaal zonder veel gebruik er van te maken op do tentoonstelling, vijl het gedurig naslaan vermoeiend wordt; leest men hot dun naderhand op zijn gemak to huis na, zoo komt men te. laat tot de ontdekking veel belangrijks onopgemerkt te zijn voorbij gegaan.. Heeft." nien LU ,tc V'ircn a^iiijTestipt v/at ile nanda;ht trrkt, zoo kan ei* na:ir Wonle» g^xoolit u:i oRig-irxien, cn'ïullen, des cevonlerJ, de oplichters iit de ni'deelinjren hot gevi-aavdu wel weti-una-i te wijütn. Door den boekhandel ontboden kost d» catalogus' l Mnrk 50 pf., dus één gulden. wi>lke uitffnaf vooi1*Zükei- niemand zich Jiul b'-klaRt-n die kens» \\-il maken met dezo unieke, rijko ver^ameiidff, Het ïiehoeft geeu betooi; c'Lit niet alles wut men daar nautrcit door een ieder mooi «al worcten genoennl. vooi-al nwt de ei'hwcnomln voorwer pen welko door den tand <le^ tij is hebben frelea(!ii, manr die onaanzienlijke oudheden siijn veel ffewiditiger voor de stadia van de uciitc heral diek (!an de schitterendste nieuwigheden» Te Devliju is een massa oud en nieuw voorhanden vnu alles wat op do waperikundn betrekking beeft en waarop dcüclvö kan w>>rdcu aangewend: oudt) origineel» helmen, tch KIen, wapenrustingen eu zegels; g-eborduuitle, fteteekcmle en gosrhildórde wapens; zeWzime oude drukken; wagens pc-nodcn inhout, stet-u, ivoor eu andere groridstofiau ; peslepeii en pcsclnldei-f! op- K!US ; wappfis in majol.ca, op porct'lcin' en. narde werk; in leder geperst of gesneden; in goud, zilver t-u andere nietalt-n Lcwöi-kt; kortom, geen tuk van industrie welke niut vertegenwoordigd is, znodat niet recht mag worden pezend: elk wat wils. Dxinej zullen daur de leerzaamste voorbeelden vinden voor hare naaldiverken, vooral in oude kunst. ? Wie dus kan, gw er heen om meerdere kennis op te doen in tiju vak, wnnt wat inen ook moge zeggen, wapens .zqn en tilijrun nog steeds een zeer gewaardeerd artikel eu worden op allerlei wüzen in toepa? »ing gebracht, doch hier to Inndo meestal zoo ongelukkig en wanstaltig, dat men den tyd en do moeite betreuren moet aan de voortbrenging besteed. tiet buitenland is in dit opzicht ons verre de baas, doch dit kan ook hier iinders worden wan neer men de goede modelten wil bestudeeren en navolgen. De vele praktische uitgaven op dit gebied der kunst rullen weder nw>t eene worden vermeerderd wnlko teer de Mnducht verdient van «lle ir.dnstriëelen en liefhebbers. -Er M! namelijk te Berlijn worden uitgegeven door do Nicolaiscne VerlagsKHchhandliKig (R. Stricker) onder den titel van 'Heraldische Mcitteriocrkc" liohtdrnkkea [ver beterde photografiën] van de eeldznamite en fraaiste voorwerpen Ur tentoonstelling aanwezig, in tien afleveringen van elk 10 pinten groot folio; met ophelderen'fen telat van den gunstig beken den Prof. Ad. M. Hildebrandt, tot den prg* van M 12 per aflevering by int.eeke.ning. Een uitvoe rig Prospectus hiervan vindt men op blï. J1V ea 218 ran den catalogna. Moge oppervlakkig 199 mark een groote nitganf schijnen, voor honderd ploten met aitetekeada modellen il die pr,> matig te noemen. Men meeae evenwel niet dat de aanschaffing van dit werk een bezoek aan de tentoonstelling overbodig maakt: honderde zaken »fjn daur te «en welke aiet m druk xalUn verscheen en toeb 3e aandacht verdienen. Niet* gaat boven aaniebonwiag net eigen oog«n! Dut nogmaal*, wie In «jn v«k met bat voertbreagen «aa wapens to doen heeft «n int eenigmiin» kan eckikben, veiae aaar fiectta «a bnage het daar «etieae in toepassing ia Hoderlaod. opdat nwa axt laaffor ftaoodua** ^ ia het hlliiiliiiii awMtlagra ta ?oen wanneer iaaa lett >e«d* en laiaakiuh ver langt. i. A. : Nümegen, l MeJ T88S. Donderdag 11 Mei aollen in den Satan i» Variété* in 3e AneWetraat. Oer. J. G. «V «root en Co., eenJM mrfjataa va» B*tT>oAtr«Frae)cai», onder djrecft van Mr. **«*«? Ksaa Tfaénard net nieuwe rbama irn"i KirkawBn-^hi-triiin La Kanitan opvoeren. Men weet dat het op dit «ogenblik .kat* Mefies te Par^ji is. OVER EGT LAATSTE WERK VAN ZOLA. . Toen Zaia voar 17, 18 jaar agae setterkoudig* loopbaan iatrad, stond het systeem, het letter kundig, het aettb«tie>«h. stelsel, door Aem voor bet ware gehouden, door hem t earat al* «en afgerond geheel onder tbeoretiedie formalen ge bracht, hesa klaar voor den feest. Ia eeu aevenUl boeken, van kritischen inbond, x$o d« rege len, waarnaar hg werken wflde «a door anderen gewerkt vilde zien, neer«eaehravèa; wel nist ?a&ugevat in een regelmatig en streng logietch elkaar opvolgend oaatal hoofdstukken, naar toch met buitengewone redeneerkraeht en dutdoiykaeid vaa tin opseff«ren. 2(ja groot piu u, die regelen op reuïachtif* schaal in toepassing te brengen: tuj vu i» twintig op xioh aelf eUande roataua het leven schilderen om kern been, ia alto stan den der maaUckapaH, De serie draagt den naam van LM Kon^H^MtteqtKU-L liet Pot-£ouitle, het laatste werk, is da serie tea halve voltooid, tien der twiatif verdiepingen van het grootsche geboaw staaa daaronwaakoibaar vaetg«t«amerd. Po!-Bo*ilie u een dik boek fewoniao, van 490 bladzyden, kouipres gedrukt. Terstond treft n kot geringe werk dat van beschrijvingen » gewaakt, in vergelijking met anderen van Zotaas vooztbrengeeteii; geen gestalte, geen zaal, gera enkele plek wordt u naaawkearig omlgnd voor den geest gesteld. De schrij ver is bier veelal impret*k>ni»tie*ch aan t schep pen Reweost. Oetave Mouret komt, ia 't«*r*t» kooMstak, to in-ijs ann en r^dt, net drie koffers op ajjn vigclant-, naar rga nieawe woaiag. D« wchit*kt Campardun introduceert hem en men wou n t Üctive Mouret en zyoe nieuwe omgeving, gedu rende enkele jaren, in hun allerintiemsto leven, bij. Een groot prachtig bui* is het, met nage maakte hordsteenen pui, waar hij kamers in betrekt. Eerbare deftigheid ademt do stilte op de breede trap, dio de portalen, waar de ver schillende appartementen hun toegang hebben, tun elkaür verbindt Alles is oogenschgnlyk ruk en voornaam ingericht; doch lange blikken achter de schennen worden d«n lezers geoorloofd en 't mirmer ' der wanden blijkt kunstig aan gebrachte verf te zjjn en de gouden lamorizeeringea der nalon* beslaan, door de vochtigheid, terwijl het edelo metuul in stof valt. Wat erger is: de overgroot* deugd der bewonen bestaat ook slechts in schijn, en verbalen van 't gruwzaaaut wangedrag worden OLS gegeven. Octave Mouret; de heid vuu 't boek, komt u b{j den aanvang een persoon voor, bestemd om uw sympathie op te wekken, maar mj wordt aldra aw walging waard. Dit v; il Zou» nu eenmaal. 1ÜJ kousiateert wat tyn« ÜRiiren verrichten, «ondergoed- of afkeuring. Ocrave heeft ziel» gespitst te Patga «en fermo .camMgna" ta makaa^aat-k.- veel vtwiwMh ge huwde en niet, ten val te brengen. Bemt.'linga nu is men getuige van bet welslagen of mülukken ïijiior diarlyke pogingen. £au sterk getint churakter bezit kjj niet. Nooit ontwikkelt zich een breede Iwi-tStouht in hem: da motievi n zijner IteJ'deu boyindt mou van het laagst allooi. De typeu die n naast hem geschil derd worden zijn eveneens al zeer weinig ge schikt n met de menschhóid te verzoenen. De Juiumelachtige Duveyner met zijn hekel aan da muziek en dien teu gevolge het Bigden B»ner schooue, koude gade, de dronkaard Hochelard, do doaime Théophile, d« vuile Trublot en trueulin boe zemen u n f koer io. Do heer Josserand, in zijn» hulpcloom goedaardigheid, de abbé Mandu:t met zijn priesterl^ke kalmte, Gustare Vabre, mét i^a eeuwigduraode miy r ante, mevrouw Hedonin ia hare merkautiel beiroaeue rehoonheid, de krank zinnige Haturnin, en da op dua achtergrond staunde Pichon zijn, behalve mia beduidend» n.Tsoneo, de «enigen van deugdelqk gedrag. Alevrouw Jut-seriuid i-i «eu oude type iu naar uitiiitwelijktngtwoedö, maar zoo nuuwlettead ja«tgaüeRei!l»«en, JK»O fotogranesch tu wpl gei-utoucboérd weui-geg'cven, dat Ue opvatting gaiitseh nieuw ecliijni. Marie Pichon doet soms denken aan mevrimw Muuret, uit Ltt canyuêtc ilo Ptitssans. Zij H laat en week iu haar hiinduliugeu met heel haar raiaprijïiug van Babiftcs romau, ?parce qae cela regacuible trop a la vie." Wat «iju liose Uampardoa en mevrouw Juzeur goed gesliiugde portretten iu de verwwttschap en toch groote verscheidenheid hunner charaktcrs! Ook de bevolking van dem'aliui- de aci'L'ice en van de blnnen|)laat3 is, in lu»re bedorvenheid, uüchi ikwekkemi waar voorgesteld» Wauuesr men ZolAas boeken leatt', betreurt ii.'ezt m.iur één ding: dat de waarachtige wavrïuil ia 't Parodie leveu zoo oameuschehjk vies is. SN- ua eoseigno'ts la süieuce luuère de U. viu"1, xegtZul» en waarlijk met verbittering kouten al de «.iele kmch'eu vau ons zieleieven tegen eeu dm-gciyite in«a'fcU^ppy iu verlet. De rmvheid, wa*rrnei ile Froiisi'hü imtuialist toetitiuiden en vttrrchijn-. leii schildci t waai over men er n zedig stilzwegen pli.oUt te buwareii, is slechu de ou vermijdbare r ba k t ie, die siuda 1TS9 steeds crescendo ga.i-, van di uudeugd ouder den heiligatcn sdiiju vcrborge.' ? E n<lehjk wa-i de niua-t vol gemeten en Zo L ruk dm dichten sluyer weg vauullo», waar betvoorkoaien bedriegt. . -Voilii oü nous en sommes tombes!" l)j»«r hebt gij dan het leven, «ooals gij het gemaakt hebtt Wilt gü vruchtdragenJo ver«ndotiujj»p;»-ineu op 't touw zotten, weet dan eerst hov diep de ellende tepeiUai is. Men kan Zoln in zjjn wei'ken veroordeelen, maar men bescffo dat bj) een man is die wuet, wat hu wil, dat hy «en éaistig d*>cl nastreeft uses middelen die hQ ais goede aanziet, . ? Pot-Bouille heeft niet het verleidelijke van -Van» op énkele planteen. Da brutaliteit van deu scnr§vor is ech-er cóo bedw«bn«nd, dat meu bii het beoordeelen van fcgoe roman*, boewei ons inge boren soaaarategBTOfll ons geziod maakt tot nfkeuren, ziöh zeer geneigd voelt ook zijn stelsel van kritiek in acht te nemen, zien bapeJeiide tot bet schreven der letterkundig» geschiedenis VMX «Ün werken, zonder te «eggen: bet ia goed, daa slecht. Het geldt bier naaulgk niet orer e«n lichtzinnige roodern-fransche ranuuibhidzyile ta vonnisseu, nwar wel een door ea door be*tudeeva,. een rjjp overwogen en mot diepe evertuigiug voorgestaan systema,oan te uemen of te verwerft n. . Amst, 30 April 1883. L. van DeyateL VOL-MAKESGHIJN IH 1IAAAT. Dat «aa «en klare amneeotij)n. ? Daar kaaUte gen*t«r op «eaater. ? In de dakgoot wandelde' poee-Katr^Ja, Keet-kater zat op het xeneter. Ibauwl amwi anwl saiauw! Da* «ackts «ijn aUe katten gcawwl Doch, vaar de poaajee rrijea, Daar wtf pen de mwrisa, gaaw, UMW Uit aoJe» «? aataa, ka« waaü aa *c £a kut «? «W Volkje aam bet|enl tot ?aV«D

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl