De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1882 21 mei pagina 1

21 mei 1882 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

2 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. dagen ipoorwegbeambte, werd door de welspre kendheid van Gambetta en Viotor Hugo gekruid. De eense wa* natuurlijk zeer ryk inlofredeuen op den werkuianutand, die ilch Trühielu van bet socialisme. In Rusland bluft de Jodenvervolging voortduren. In verioheide plaatsen, o a. te Warschau, vreest men voor uitbarstingen «D in Alexandria, in bet g-uveroement Kherson en elder* hebbenreeda we der wanordelijkheden plaats geitrepea. De kwettie, betreffende bet voldoen der oorlogisehattivg door Turkse aan Rusland, ii Beëindigd. De overeenkomst ia reeda Beteekend. Eenige dagen geleden scheen die zaak hopeloos. ? De kgyptiwsbe taken blijven in de war. Twee der miomteri namen hun ouUlag en de Khedive, de ministers, de administratie en het l"ger t ij n onderling verdeeld. De sultan aou 100 gaarne zyn gezag doen gelden, dooh da Mogendheden beletten bet hem. Zoovet-1 i* ceker dat Frank» \j V en En geland, onder goedkeuring der overige Mogend heden besloten «yn, de onafhankelijkheid vau het Njjllapd te handhaven en zoo lang mogblyk den Khedive de hand boven bet hoofd te houden. Allerlei. konkreet geval Mag deRtge.riug|datgedoogen? D* <UgbUd«Q b4T»tUn: Hot Ha*d,l4klad: D» krill*. yitutft Sotttrdamttht Co»r*ni: D» verworping v»n hei HuntleUtraktMt met Frankrijk, Hu Vaderland: De vat op dsn kladerubeld. Hu NiiHwt van den ta; Hfcndvl en Myverbald in Ned. lodii (vervolg). Arnlmiuelt» Courant; De »»t«r)»idlüg. Da tolephoon. Oude kiauteUols IQ NoderUnd. De kriali. Utrrchttolu Courant: Nog eoni 't tlgtiueen «tvmreelitHet handelsverdrag met Frankrijk. De minitterUol* kriel». Courant: Het konTuraie-Totum. Courant; Hot weUoutworp tot hot vui overmatigon arbeid e» verwaarluozim; v»u kinderen. Dagblad va» Zuid-Holland «H 'iGrovciihagi: VT»tnu? (krui*). Standaard: Een ilapand pmgmm. Courantengotclirjjf" (Venlag dei Vereeulgiug voor Chritttel\jk NnioDMl ?choolonilerwy»), Gestruikeld (kliriil). u"' oordeel der pers over de krui*. Het f W.1' lïl'r' Toen in Januari U. bet Kabinet Yan Landen door de verwerping in de Tweede Kamer van een traktaat met Frankrijk gegriefd, maar toch nog overeind gebleven wa», gaf in de fierste Kamer de heer Fransen vau de Putte het sein YOV dat luidruchtig applaudissement, waarmede de heer van Houten iu de Vrat/en des Tyds &oe wreed den draak gestoken heeft.' ? Toen IL Maandagavond het tweede traktaat aan den zuidkant van het Binnenhof den weg van het eerste gegaan was en de minister van L\jnden den ? volgenden worgen in de Eerste Kamer mededeelen kwam, dat het kabinet (waarait ondankbaar genoeg!) nu ook langer met en tak der volksvertegenwoordiging niet voortverkén wilde, hcerschte daar morue «ilcuce, Terrtommiug, en deed de heer v. d. Putte door woord noch daad, hand noch voet van z\jn aan wezigheid blijken. Het kan z»jn, dat zeker schuldgevoel aan den noordkant geheersuht heeft, en dut het b«v*f er levendig was, hoe de manifestatie van Januari bet Kabinet g«sturkt heeft in z;jn voornemen om der Tweede Kamer . h< t hoofd te bieden, en deze nog eens te stellen voor eene ietwat verbe terde edi'ie van hetzelfdetraktaat zonder vooraf al bet ruogely'ke te hebben beproefd ieis beters te ver werven, ui aar 't kan ook ajjn, dat het verschil van houdikg hierin gelegen is, dat de zon in Januari iiog boven de kim, maar nu er onder was; en in dat laatste geval is een nieuwe proef geleverd, hua in de ure der benauwdheid onze beste vrienden niet of 't appel z\jn. Het. nieuwe leeniugsontwerp is ingekomen. We ?taan aan den vooravond vau een groot evenement op financieel gebied; Nederland gaat een 3 pCt, leemng van 83 millioen sluiten, * Eu dan beweert men dat wy niet meer tells» l In enkele jaren 125 millioen leunen dat geeft reputatie op de beurs, vooral, wanneer we mulioenen op millioenen leeaen, alleen omdat wa er plezier in hebben, waat de minister van Financiën heeft' nog Maandagavond gezeud: <mze middelen Stijgen; de dienst van 1881 zal zelfs een overschot geven, 't Ia dus alleen leeneo om eens met een flink cyfer uit den hoek te komen. Nu de nationale waardigheid heeit ook haar eischen. Wie zou niet hopen dat de Heer van Lijnden de lust nog niet vergaan zy, om haar verder op te houden? In «trijd met den adat der blanken heeft het ministerie den dag van zy'n val geweigerd de luopende en kleine zaken te helpen, afdoen, misschien omdat het meende het recht des veroor deelden, om 3 dagen langzy'n rechters te vloeken, wél zoo te mogen toepassen, dat het «enigen ty'd nam pour houder, om te pruilea. Te verwachten is hït dat de Hoeren als de eerste verslagenheid voo; bij, of een koninklijk bevel, om dun adat te respecteeren, aangekomen Is, wel wér tut zich zelven komen zullen; doch andera moet het gezegd worden dat het besluit, hetwelk sommigen aan zekere kleinhartigheid toeschreven, toch deze voordellen zal opleveren, dat het Baron van Goltslein bespaart het bewonen, anders dau op de tribune, van de publieke behandeling vau de zaak van der Heyden, en dat het Jhr. Klt-rck dadelijk ontheft van de zorg der verdere Voor bereiding van het onteigeningsontwerp vooi de Koulsche vaart, een zorg, die hen reeds een half jaar lang belet heeft eeu oog toe te doeu. Het Kabinet, beeft Dinsdagmorgen den koning kollektief ontsW aangeboden. Emdelyk! 't U dun tocli gebleken,'dat het Kabinet niet zoo tuk u op affaires, dat het zich alles laat aanleunen. Voor het ministerie is het een geluk dat 't de gelegenheid geeft gdkregen te toonen, dat er toch nog eenig karakter in zat. -hvenwel juist bjj deze kwestie was van alle zijden vooropgesteld, dat men geen krisis wdde 'ot noodig achtte bij verwerpiug van het traktaat. Atisiclueu heeft het Kabinet juist daarom be. sloten heen te gaan. In de eerste plaats heeft de heer Tak van Poortvliet de eer van de verwerping van't tweede haudelstutktaat Relijk van 't eerste. Zou hy, indien du Ref>oering hem er ton mocht nopou, er ook de verantwoordelijkhuid voor aanvaarden door samenstelling van een nieuw kabinet V In dat geval zou h|j de eer, de verantwoorde lijkheid en de straf hubbeu. Een vraag. Gesteld dat de Koning werkelijk hoift geweigerd het outilag van het. Ministerie t* aanvaardou, bly'ft dan ouk de lieer van Crolttteiu, die op de konveisie-kweatio viel? Nor de motieven der rejjeeritigsmededeelingen in de beide Kamers, ja; want daarin was ook vau k mrersie sprake. ? ' Toch gaal hat niet aan dat de beer van Geittcin weder voor de Kamer verechynt, oU hy weigert de verlangde verordening te geven. Eu . dat kan b\j niet doen. Er zal dus een ander minister vau Koloniën moeten komen, die de ver ordening wél geeft. Wat zal dan echter het Kabiuet nis geheel moeten zeggen, dat, ook «p . grond van de konversie-betlissingi kollektiei' wilde aftreden? 't Is een lastige cirkel. De heer van Houten wilde de kiesrechthervorming in de krisU behandeld en by motie bet verlangen geuit hebben, dat by' do optreding van con nieuw Kabinet die kwestie op den voorgrond zou gerteld worden. Van zijn standpunt zeer juist Naai- hot standpunt van den beer van Houten is niet dat der Kamer en zy besloot derhalve de motie aan te bonden de krisisis opgelost! liet paard achter, den wagen.».. In elk geval is er dit vóór te leggen: als het ministerie-van Lynden bly'ft is de goheele diskiusie overbodig en als een ander Kabinet ware opgetreden zou de kieskweitie toch wel op bet i>regi*m de eerste plaats hebben ingenomen. Het openbaar ministerie heeft in de uitspraak van het EÏaagiche Gerechtshof in de eedskwestie De zaak komt dus niet voor den Hoogen Raad we krijgen aUoo geen vaste jurisprudentie, willekeurig» feiteUjke baeliniagon in elk SCHOOLGELD VOOR DE HANDELSSCHOOL .De voordracht betreffende liet oprichten van een derde U. B. S. met drit'jnri^un kursus heelt een voorstel van de fleeren J. C. ile Koning, F. S. van Nkü'up en I. Teixeira de Maitos uitgelokt, strekkende om het c p de H. U. S. en *»,.« ,.,, _^ ... _. _. de danraau Ie ver binden Handelsschool niel to brengen op / 18U muar op f l DO. ? Eeu schoolgeld van /M 80 per jaar is voor de Handelsschool Ie hoog. Da-udoor zullen vele ouders, die behooren lol rle kliisse dur burgerij, voor welke die school brslemd is, verhinderd worden, om huime kinderen er te plaatsen. Wal den stand der leerlingen betreft, komt deze school overeen rnel het Gymnasium, waar een schoolgeld van / 101) per jaar, e.o mei de Hoogere Burgerschool mei 5j u-i^t: cursus voor jongens en de Hoogere Burger school voor meisjes, waar een schoolgeld v;in f 00 per jaar geheven wordt. Waarom zal men in een handelsstad de opleiding tol .hel beroep van koopman bezwarender maken dan dio lol andere beroepen? Bij raadsbesluit van 29 Maart 1882 is be slist, dal de Handelsschool zal aansluiten aan de Hoogere Burgerschool met Sjarigen cur sus voor jongens alhier. Daarom wordt nu door B. en W. voorgesteld, dat hel leerplan voor de drie Hoogere Burgerscholen mei 3jirigen cursus voor jongens alhier, geheel hetzelfde zal zijn; en dat zij, die met goed gevolg eindexamen op een dier scholen heb ben gedaan, hel recht zullen hebben om, zonder nieuw examen, tot de Handelsschool te worden toegelaten. Men verwacht dus, dal ook leerlingen van de 1e en de 2e Hoo gere Burgerschool mei 3jarigen cursus voor jongens naar de Haudel^chool zullen overOie verwachting zul echter niet of niet vervuld worden, indien men het gebe gaan bijna a/ajll*4 ?*? V« ..... - -r - --schoolgeld op de Handelsschool bijna Ga 7i/a maal zoo hoog stelt, als dat op de beide 1e Hoogere Burgerscholen met Sjarigen cursus voor jongens. Wordt het schoolgeld voor de Handels school op ? 100 gesteld, dan moet, volgens de beslissing van den Raad, het schoolgeld voor de derde, met de Handelsschool te ver eenigen, Hoogere Burgerschool met Sjarigen cursus voor jongens, eveneens lot ? l UU ver minderd worden." De kwestie is niet zoo eenvoudig als zij schijnt. Bij raadsbesluit van 20 Maart j. l, is beslist dat de Handelschool zou aansluiten nan een H. B. S. mei 3 jarigen cursus en het schoolgeld op die II. B. S. gelijk zou zijn met het thans gevraagde schoolgeld van de Handelsschool. Men meende dat enne dusda nige regeling eene besparing voor de ge meente zou ten gevolge hebben, wat te eer mogelijk was, daar er niet gedacht werd aan de inrichting van een derde U. B. S. met 3 -ju i i^eu cursus. Men kjiu terecht vragen, waarom zou de opleiding voor het beroep van handelaar meer moeten kosten, dan d;it voor een umbt of betrekking, waartoe het bezoeken van een gymnasium ot H. B. S. met 5 j. c. wordt ^uvorderd; maar evenzeer is du bedenking gegrond: een derde 11. B. S. wordt op dit oogenblik niet gevorderd, de handel is zeer wel in slaat het onderwijs van zijn kinderen te betalen.... waartoe zal alweder een nieuwe last op de schouders der burgers gelegd worden1? Men behoeft om op de Handelschool geplanlst te worden, niet een bepaalde H. B. S. met- -3 j c. te bezoeken, ook van de beide thans beslaande scholen kan men gebruik maken. Wit men nu een aristocratische H. B. S. met 3 j. kursus, waarom zou men dan daar niet een schoolgeld heffen dat wezentlUk in slaat is de kosten van het onderwijs tébestrijden1? Het zal toch zeker we! tot de uitzonde ringen behooren, dat ouders zonder fortuin, of zóó weinig gegoed, dat het hun moeilijk valt een cchoolgeld van f180 te belalen, hun zonen een opleiding voor den handel geven. Zijn er echter werkelijk dezulken, dan neme men twee of drie klassen van schoolgeld aan. Nu men weder een inkomsten-belasting heeft, kan het niet moeilijk vallen, in verband daar mee een dergelijk evenredige schoolgeldheffing op de handelsctiool in Ie voeren. Hoezeer wij' warme voorstanders zijn van goedkoop onderwijs voor weinig vermogenden en kosteloos onderwijs voor onvermogenden, wij vinden het onbillijk, dat in steeds ruimer kring zorg wordt gedragen voor goedkoop onderwlis voor hen, die het uitnemend betalen kunnen en dat het meest gefortuneerde gedeelte der burgery door middelbaar en hooger onderwijs vaa staats en gemeentewegen geschenken ontvangt, of liever hen geschenken opgedrongen worden, die hel zeil waarschijmyk liefst uiet aanvaardt. UIT DE MAASSTAD. Rotterdam, U Mei. Zoo er nog getwy'fold mocht worden of eene diiücto stooinvaartvurbiudiug op Noord-Ameiikn lt)ven*v«tbaarheid ho<-ft, ditu heeft zeer zuker du merikuftUBclie Sloomvuartmautbl\)keu« liet vumUg harer directie, iu X'ödipn tw\jfol weggenomen. De vruuhtuii v«u New-York waien, vuoral iu de luaute helft vuil hut. jaar, zeer luag, een tuit hetweikoulunga i.p inderdaad treurig*) w\j*e geïliusireei d word door liet bericht, dut a^out«u vau stuonibouilu.iuWciiuppeu iu il e Ammkaa sclie luivtuu zelfa uritu premie geboden huiiban vuo. hot kosteloos vmvoer vau eone lading graun; > buvuudien w.neii ook vau hieiUil du viuchteu buituugewuoii 1*U£, teiwyl de uiuutsctiapp\j, weguus du g ru^e du-ptd of onvoldoende capaciteit dor wel,on v;vu Kottwdura naar ZOB, iu eviie volle lading ii.uw gwtuto booten geeno vergottdiug kou vin den voor do lage vraclkipi-ij*eu,liut eeu «u ander UIL i Ut-t gevolg dat g-, middold per huuu- en turugreis vnutivfka / DuUU.?uiiiider dun in hut j*iu lÜtfO g-maakt werd, on dysiiiottoiiiiii, j,;ui na vuldüeudöalaclii ijving voor liet ui<U«riool nog een dividrmt van U pCt. word-u uitgekeerd. Naast don óugukend tnlrykeu strouni vun laudvurhuiztTH, dio ook iu dit j*si ntg otecda tviwuteudu 19, diUUuu du anuiieelhuiiders dit resul taat, zolder twijfel uuu du bukwauie leiding Ier directie, welke uieu hier dooi' uliun diuhetwtten kniiiieu als um strij l hoon ruemen on dio dau ook iu het vulling vun Oüiumisssn isseu uuu ze.ier volkuiueu verdiend iiluiuipjo kiygt. Uit gunstig re.-uliaut, w.iaiuvur niot slechts de nniidceihouderi) raaur ook uilen, wteu Nederlands w ivmut ter harre gaat, ro'-teu hebijuu zich tu verUy 1011, was iiiüoulund belangt i)k genoeg om voriLtiid te worden, hoewel zeker reeds vuleu hel jaarverslag iu nl zgnu bijzonderheden uit du jV. It'Jtt. Ut, van gisteronoehteud hubbeti leerun kunnen. Dit ontaluat niy'. dunkt mij, vnn dun plicht om er vorder over uit te weiden, muar tuuli mag ik, ook na mijne oprechtste wenchen voor de.n vel deren bloei dei' uinatsihtijpij to hebben uitgesproken, niet vun hei jaarverslag at' tappen, zunder van de wijxe ges|>rokou te hebben, waarop de nlternntievo vuurt vun Aiustcrduin cu Kuttcrilain dour de commis garissen dar maatschappij wordt toegulicht. Uut eerste- w*! iu dit duel vun hei verirug iuy t; ut', wa» hut verschil in tuon waarop nu e«u j&arguledou Over die .Iternauevo vuurt go-proken wordt. \Vist 111 n in 't vorige jaar niet, waaruit zoo op ecuniiial de behoei'ta eeuer stu«mvaart tussscheu NewYork en A ia terdaui gebleken WHS, tliati» wordt zelfs de nuKiu dii' mauischappij isédoiliindscho en niet Uoiterdainsulie stouuivaart als niutiuf K«b'-zif(d voor eeue nlteruiuieva. vuurt van Auirterdum, ul'aeboou inmiddnls aid.iar eeno gefegeldo stooiuvaart'Vürbindiiig met ^ew-York in 't leven >den was, die altlinna naar het uiterlijk to aelon, een vlucht neemt zóó i-nel als tuiuwo* lijlis eeu t woede voorbeeld i» nan te wijzen. En toch twijfelt thans do directie er met, anti, ol do niuiuauhuppij zul, zelfs ovt'r t\veo NederJanil.-cliu htivena verdueld, do tteeda scherper woi dunde con currentie met Antwcrpun"' kunnen volhouden, ti;rwyl commissarissen ook dat vertrouwen koesteren." Van gauscher harte hoop ik als Nederlander, dar, dit vertrouwen niet brscha:imd worde, maar zou iemand wel op cktauter wijze de onbillijldieid v,in het ourdeel, in het jam ver slag van 1660 over de alternatieve vaart uitge sproken, hebben kunnen aantoonou dan commi earisseu en dirpctie het thans zelven dotii? 'Wie zal;zeegen welk nadael door <!e weigering in 18SO, om ook uitvAm sterdam te varen, aan den Nedi r> landacnen triindel berokkend ia, vooral nu n de Amsterdumache n de Kutterdanische lijn naast elkaar, omlanka de allerongunstigste tijdsomstaiidigliedën, met winat varen V Muur de komst der groote Kotti rdiimsche schepen nou te Amsterdam zeker een jaar vroeger uiet andere oogen ssiju aangezien dan thans het geval geweest is, terwijl ook geen aanleiding gegeven zou zyu tot het op wekken van den plaatseliiken naijver, waardoor reeus zoo dikwijls de welvaart van ons landje schilde leed. Heden middag vergaderde onze raad, maar zoo belangrijk 2ij»e vorige zitting was, waarin het bekende bealuit teti aanzien van de liandeUtevremeu aan de oveizijde der Maas Renomen werd, zno kleurloos was die van heden. Van Burg. en Wetli, kwam een aantal htukken iu, waaronder slechts van meer algemeen belang wureu liet gemeenteverslag over 1801, waaruit ik echter bedeu naluurlyk nog muts kan uiededeeleu, en een voorstel om een portret van wijlen Prins Hendrik, hetwelk indertijd in een der zalen der Jachtclub prijkte, voor het inu>euiu lioymans aan te koopcn. \Vat er verder aan da orde was werd Kouder debat en bij acclamatie goedgekeurd eu voor niet llotterdammurs leverde, niets daar van iets belangrijk* op. Wat mijne stadgenouten en wij bet.ielt, weldra zullen wy aan het belang van een der heden gevallen besluiten, vaststelling van het kohier, herinnerd worden door déont vangst van een ainshigbiljst., hetwelk al geen Bluf voor mijne brieven nioge opleveren, maar dat toch, vooral NedcrUndsclio burgers, gewoon lijk heel wat eerder uit liunne hotiuffelijke rust otjAugt dau het belangtijkste staatkundige of ouuonounische vraagstuk. Hot tweede jaarverslag der «Vereeniging voor kindei'spetltuineii" is dezer dagen veisoheuen. Moet ik het bewondering of verwondering noe men, dau indruk diuu het op mij gemaakt neeft? Ik weet het niet, maar zeker getuigt het van eeu blijmoedigen geest., als hut bestuur zegt: het is ons eeu genoegen al dadelijk te kunnen begin nen niet de verklaring dat de gang vau zaken in alle opzichten (ik spatieir) bevredigend mag genoemd worden." En dat, t e wijl tut schande van du talrijke gwgoedo burgerij vun Rotterdam poconstateerd moet worden, dat aan . janrly'ksche bedragen ontyaugen wordt l'303.?tegen een geregrld terugkeerende 'uitgave van meer dan flUOO,?! In heel Rotterdam zyn er maar 43 personen, dwrjuarlijlu een luttele bijdraRe voor zulk een nuttige instelling afzonderen. Het verschijnsel it niet te vei-klaren, indien het niet aan onbekendheid mot de zaak in toe te schry ven. Eu daarom vooral is 't, dat ik daarop nog eens dn aandacht vestig. Misschien zou 't ook wel overweging verdienen, als hét. bentuur, hoe 't zijne leden ook tegen de borst moge stuiten, eens Huik de crroote trom roerde,, reclame voor du zaak maakte en de gegoeden in de stad roet intet-kenlij-.ten tot geren mitijpoordi). liet is treurig, maar 't is eenmaal niet,'anders; wil men voor eeu ot' ander doel geld bijeenbrengen, dan moet er feoedeld wurdeu en mag men het niet op het initiatief der gevera laten aankomen. beid of gaucherie getuigde, en 't gedistingueerd, fijn (feiicntjöter linkerzyMe deed overKuigon, alsof ity' grieseldüover dat akelig i)iepg«luidje, 100 ge maakt, doch weinig manuetyk gvuit iu de woor den nnous aoiuuiea 011 pleiue kermess»." Inierda»d had de wuudelende luoderlnar. «elijk, doch op 't l'lein is 't eniiter geen kermis. i)e quiniessens van de kennispret... 't centrum vau 't feest is er niet meer, want onze oud» vrienden Carré, van Zuylen en Basch zyn elk afgezonderd, op ver verwijderde pleinen nepluaUt. Toon vi-neger alles om en nab\j elkaar stond, bad een monsch, die weinig tyd heeft, altyd toch uog wel gelegenheid urn overal even eeu ky'kje te nomen en daardoor van allts wat nl zoo op eeu keimiüte aanschouwen wordt gegeten, veel of weinig te zeggen. Zooals de moderne Leipzi^cr Mess» uu is fcejiiautst, ho^i't uien.minsten* 3 uur uoodig om alles slechts van buiten te zien, eu niy'nt) luzois zullen 't dus in hun ge touwen llol'Htail-reporter niet euvel duiden dat hy,slechts een oi.kelen "avond bescuikbaar hebbende, ook niet dan geer vluchtig spreken kan over het weinig» «at, hu vermocht te Kien. l'oll'ortjeskramen op 't Plein nd een kamerf/e Ifffl en met zilver bediend" en met opsubrilteu ah do gezonde apotheek" of de erven vau eeu kam", verspreiden reeds van verre hun ondragelykeu stank en doeu't bittertje voor de Witte met lekkerder smaken dan altyd. 't P.uiopiiciitn, waarin Vaughttn eu meer'dergolyke berucht heden tips A tlus staan, is wol de moeite waard cm «r voor zorg to dragbn van met alles te ver schieten in 't grandioos tir de salon/' eu na bevredigd te zy'u vau voor zoo weinig honig zoo ve«l was ge/.ii-n to hebben, luupt uieu dan l cht oog bij. den fiifneusen dompteur Salva iu, wiens oiivertcnrokkeniieid tusscht-n leeuwen, tijgers Wolven eu uieer dergelijke creaturen die, ofschoon '.onder middel vau bestaan" zijnde, niet over ile gr.-nzeil worden gezet, aan het OngelooÜijke grenst. Komt binnen hierin, do leeuwentemmer gaai dadclyk beginnen, Salva. den grooten Salva, zult gij zien in al zijne geweldige heurEctiippüover 't wiide dit-r," reutelt niet eene ver sleten steutoi Btcni (die blykbaar zijne kracbt reeds verloren had vóór de invoering van dedrankwet) 'j van z\jno waardigheid bewunt zyude regisseur, u dicht op eeu gepakte kormi^gangers toe, welko door bet imposante vnn zijn uiterlijk, mot. zwaren baard, die aan alizarin-tinie denken doet, tot tilstann worden gebracht.... de groote voeding der wilde dieren neemt dadelijk een aanvang".... Neemt maar weg mooie waar, allemaal zoet. in den mond," roept men van ginds kermisstalletje tui-schen 's manu openingsrede" door,,.,, ik zeg dnutlt niet, k'i j zimdt Ie laat kunnen komen... du voeding begiet"... drie'eieren voor een dubbeltje, zachte ei) harte!"... xwijtf toch, hoort gij ii!t:t,datik tot het geëerd publiek van 's Gravei,hage spreek... men moet Salva zien en hoe hy' de hyena's di« honger heliben". . Painsche wafelen! Palijrche wafelen" Stil daarl net vleesch zeg ik tut. den bek haalt. Hij in mms' den beroemden Martijn, de eerste dierentetnmcr ter wereld"! l'uk de leuning! Pak du leuning," gilt men nu, ? te: wijl het talrijk publiek dat naar Salva stroomt 't ook langs de trap dot-t. Die dwaze kermiskreet, die met het woord Vergunning" eene hi ofdrol op doze kermis speelt, is raoei'lyk van zijn oorsprong af te verklaren. Een kcruiistent draagt dit zelfs ten opschrift eu de eigenaar van hot volmaakt lectriseermnchme" beweerde dat zijn toestel was un pak de leu-ning na turelle" want al had men zonder vergunning nog zooveel van de vergunning" (in geestige coupletten op 't Ned tooucel bezongen in het kcrmisstuk do ambtenaar op reis") gebruik gemaakt, men ontniddeiyk weer een nieuw meni-ch w» s, en dus geen gevaar liep, om in gevolge vergunning van de drankwet te worden ingerekend. Op 't Buitenhof staat bat standbeeld vau Willem II iu nog minder prettig gezelpchnp dan vroeger. . 't is daar al vry1 onbeduidend, vooral nu de draaimolen-wereld, zoo hoog (rewaardeerd op 'politiek tr-rrein, verhuizen nu est naar een veraf gelegen gedeelte der stad en't dus. a:htorde kramen, waar de tra;n als een melkweg door 't firmament, haar breedc baan slingert, stil is en verlaten. Verlaten, neen zegtdatuiet. .kijkt dat zestal vroolyke dienstmeisjes een» pret tig wal sen rondom het verhoog<le trottoir van den gruoten lantaren... de muziek yin het tramweg^pel ge leidt haar ten dar, s on ziet rena.... 'k vergis me toch niet, daar nadeit een dof lig en hooggeplaatst man het vroly'k half dozyntje. Ja wol, rt 13 zoo, kom meisjn, we zullen ook ftem dauseu" on meteen heeft liy een aardig l Ion l dinnstmeisje om 't middel gegrepen eu walst als een Don Juan twee, drie maal rond den lantaren. Zy'n vrienden allen oud en deftig, blonden 't even als ik met genot te aanschouwen en de opgeruimde man, LUNST. olgd< O. 'UIT -DE IIOFSTAD. No. 95. Miju Kormisstuk. Nous sommes nn tdeine Kermesse", piepte, met een akelig, geuviakt stemmetje een pur i-aiig parvenu", die door gelukkige speoulatiën en hooge loterijprgzen, waarop Monsieur mon Père" zich beroemen? kon. in het bezit kwam van een aar dig fortuin en daardoor tevens van goede, ja zelfs hooggeplaatste kennissen, een adelyke jongedame toe, die roet «en ongekunstelde sans gêne aan zyn rechter arm hing, welke van '» mans onbehblpenUCIl TWJ(j«v ..» U.^M fe-M- 1 ., * bad in gezelschap van zyne meer bezadigde of stokkerige tijdgenoeten.... Zij allen gingen da stadhouderspoort door. Loopt toch zoo'u .ouden, binden si akkert niet voorby" klonkt de akelige klucht van ecu ongelukkige... nllen liepen meetlooglons door, doch de oude, opgeruimde, danshichti»e deed een greep in zijn zak... en in de opgehouden pet van deu blinden man vielen een paar proote zilverstnkkeu, dio als r/aarlen glinsterden in 't maanlicht! Zie daar nu de moraal. Do onde brave man, zag er ifeen kwaad in om evrn een patertje langs dan kant" te maken, opentlyk dat u der net zag, ter wijl zijne brave vrienden 't schouderoptrukkend aanstaarden, doch zy gaven een armen ongeluk» kipe geen iialmoe.«, omdat niemand het zag, teiwiil bij 't juist wel dood om dozellde reden,, UU! dio oude moet de grappenmaker geweest zijn die jl. Maandag avond om half 12, toen liet tractaat, met. Frankryk in de 2e Kamer der Staten GejierRat was afgestemd, hardop den kenniskreet deed hooivn, tot niet'geringe hilariteit der hooge vöi-gaderinK: Tak de leuniiifft ifij deed nu nier, zijn bouhomie, in de twee ver schillende rollen waarin hy, eerst achter de kra men eu toen by den blinden man opirad, aan den geheimraad Schnltze denken, door onzen «rdientelijken WilUm vu n Zuipen als Penerraan :n Oiite Vrmiwen van Von Mour. vervuld.. W ut had dij Popermun een «uccés en wat werd hy dpi r de overige artisi en kn.chtig ter Kijde gós'aan! Zyn nieuwe, prachtige tent, die een wel afgelegen, doch rustig plaatsje heelt op de Prinsengracht en 660 personen kon bevatten, bleek dan ook tvóg te'klein. Zoo zie ik 't gaarne. Ware vordienste wordt immers niet overal en altyd op prys gesteld, doch 't Rotterdamsch Toonuclgezelschap zal hierover thans zeker geen reden tot klagen hebben en met genoegen zie ik uit het Utt'fchtsch Dagblad van zooeven, dat de verdienarelijketooiieeUpeelster, mevrouw Albrrgt, weduwe van dun steeds betreurden aitist, hut volgend BjiCfUaUoen bij het gezelschap van den heer vun Zuijlen is geëngageerd. Zümoge met kracht hem steuneu in ziju loffelük voornemen om het mono polie op 't tooneelgebied nog verre te doen blijvpn. 't Gaat me inderdaad aan 't harte niet uitvoe riger te bonnen zyn'over de kermisvormaktlykheden. De tyd om meer te zien of te hoeren ont brak me ten eene ma'e, en.'t werd me over het feest in nV»reenigi&g", waarvan de verdienrtelyke Pierre de Boer aan 'thoofd staat, enkel vergund om b|j 't passeeren der straat de opmerking te maken dat 't daar met recht de Vereeniging" heet. Geen muis kon er meer in, en 'k ging das mismoedig naar huis/ omdat mjjn eeuige vrije avond in deze kermisweek aldus met eene teleur stelling eindigen moest Doch wat deed het er toe, als de mentenen om mjj heen, naar goede zaken maakten. VSÏge, 13 Mei 1882, J. A. de Bergb, BLES EANTZAU", opgevoerd door de Fiansohen. De eerste voorstelling van Erckmann-Chatrlaiu jongste tooneelwwk te Amsterdam, in de oor* sproukelüke taal, had plaati in de saai der Meeren i>e Groot en Co., Amttelstraat, Donderd. 11. Hut publielc was niet t air y k opgekomen; er wa* geen orkest te aien, ook geen souftteurshokjen; en de koraties, waarvan da Parünche akteurs bizonder vreemd hebben moeten opkyken. Het ttuk, in vier bedreven, geiyk men weet, uit een roman gatrokken, speek in een Frausch dorp, tuischuu de voornaamste burgers. De Muire Jacquos Rautzau leeft met zijn zoon George* in haat tfgen cyn broeder Jean Uautznu en diens dochter Louiie. omreden dat hun vader büzyn overlyden den oudsten toon, Jean, aaumerkelük ge!» uolyk bevoordeeld en de jongste dit op zyn broe der te wreken heeft. George» Rantzau eu Louise bumiuneu elkaftr echter harUtochtelJk in 't ge heim eu onder goedkeuring, ja vuriue mede werking van deu dorpsschoolmeester Florence, na dat de lieer Lebel, den-minnaar door Louiset vader voor haar bvstemd, met George geduelleerd heeft en het onderspit gedolven, na dat de dokter verklaard heeft dat Louise van smart cal moeten omkomen, kiy'gt, door de vaderliefde, die over 7.u'u haat zegeviert, van den oudsten llautzau, het huwehjk zyu betlag. liet kontrakt, u«ar het verlangen van dun jongsteu Rantzau opgemaakt, bevat echter voor deu oudsten vernederende bepalingen die de geschiedenis van hun haat voor immer bekend zullen doen blyven. Op dringend aanzoek van George en Louise, door deu mond de* eersten heldhaftig en met overtuigiugskracht voorgedragen, in welk aanzoek lig, om het hart vau zyn vader te vermurwen, dezen zyn moeder heriuuert, wie eene scheiding Uitlachen baai kinderen zoo diep bedroefd zou hebbeu, werpen de broeders zich in elkanders armen en de v «n zoening is beklonken. De Hoer N oei Martin, du tltéatre de VOdêon, de schoolmeester, was uitmuntend -in xy'ne on eindig goedhartige bonhommie, zoowel wanneer hij zich verheugt b\j de geschenken op z^jn verjai'ingsfeest outvauKen, als wanneer hy in vollen toorn, omdat het moet, deu geneesheer de gan sene haati<escliiedenis tusschen de fauiiliën liautzau meedeelt. De uitdrukking van het gelaat liet ook niets te wenschen o ver, 'evenmin als ooit, by het zingen: achter hot klavier, van een K ft r ie li&ison, door den meester-zelf gekomponcerd. De Heer Barral, du G-ymnase, voldeed in het charnkter van Jean Rantnau, maar werd onver staanbaar, waar hy in lange drift met verheven Btrm te spreken had en speelde over 't alge meen te veel, hoewel zyu stil lachen nu en d&n goed en juist bedacht was in doze rol. De Heur Delisle, de la Gattê, speelde goed, maar niet buitengewoon goed; 't kon er door. Een woord van bewondering echter, naast Noel Martin, voor d*-n Heer Larcher, du Gymnast. Geen enkel nederlandsch akteur mag op zooveel losheid, zooveel juistheid vau beweging en gestiknlatie roem diagen. Hy was geknipt voo» zijn rol. Mejul'vrouwWilson, de VOdêon, bad voortreflijke oogeublikken en beschikt over'een zuivere en melodieuze stem. De mindere rollen waren verdeeld order de Heeren Court (Lebel), Samton (een knecht.), Rlanvillnin (de doktor) en de dames Moino (des meesters vronw) en Noel (zyn doch ter). Z\j voldeden en 't meest Mevr. Moine. de type cener fransche vronw. Het samenspel liet, de kleine toóneeloppervlakte in aanmerking genomen, niets te wenschen over. Voor- het ge mak van komen en gaan, zitten en staan, mogen alle onze tooneelspelers zich steeds aan deFraaachen spiegelen! Die menscheu voelen zich heel en al tnuis op de planken; alles Valt van zelf, zonder moeite, gelijk het behoort te zijn. De handeling heeft plaats in 't begin onzer eeuw; de kostumen nu, die men mede had ge bracht, pasten natuurlijk steeds, de meubels en verdere stofFeering, die men hier had gevon den, natuurlijk zelden in het kader van hun tyd, Amst, 12 Mei '83. L. v. DejsseL STUKKEN, UIT HET DÜITSGH. Jourfix. Onze Vrouwen. Aan een schrijver of schreister, die onder den voornaam Marie optreedt, zijn wy het bastaavtwooi'd Jourfix verschuldigd. Dat het een aanwinst voor onzen taalschat is, zou ik niet durven beweeren. In het blyspel" van Hugo Burger, dat er door anngeduid wordt, een Repertoire stuk der meeste Theaters iu Duitschland, Oostcm-yk, Runland, ZweJni en Noord-Amerika," onderscheidt men vier'j^ècr»: 1. do eerzucht cener gewezen zan geres, met name Adblc, tweede vrouw van.een. eiUjusch rentenier, om teu haren hui/e r out s ie organizecren, waar men zich verdringt, en die vooral door n ster overschitterd worden; dit moet dau den titel wettigen; 2. een echtpa; r, waarin het mannelyk lid een lummel is, die, licht gevleid, 3COO mark voor een wetenschappelijk doel' uitgeeft en door zyn vrouw, do Adde vun zoo even, aangezet wordt om zich tot lid van Ht-n Gemeenteraad te doen uitroepen; 3. een gelukkig echtpaar, waarvan de man, een dokter, sints hy in Berlijn woont, zekere woereldsche fréwonntcu heeft annaenomen eu- onder anderen 2000 mark vertpeeld heeft; de vrouw, ouder voorwendsel van hem met borduurwerken te willen virrassen, schrijft een groot wetenschappelijk werk, d.it hy gemaakt heeft, voo.r de pers over, en als die UOO mark betaald moeten wordon, stelt ze d*> kopie ter zü'ner beschikking om te verko p«n; 4. den wedsti-yd van twee vrienden, van wel) e do huti ur zect, dat de eene een degely'k weterS'ha] lyk man (en natuuronderzoeker) ia, de andere e n onbeduidend jong milliorair uit da DnuaLVOrstendommen, met name Botlichanu, die, wel eci.c. zangeressen beschermd hei-ft om iets anders di n liaiir talent. 'Vroeger heeft de degelijke meilfiniinnaar, Ur. Alfrcd Muller, des rente niet s (ïhicMtnli) tweede vrouw, nog zangeres zynde, een som geMs voorgeschoten, en neemt het haar zeer k v. al ij k, dat zy, tijdens zyn uitlandighoid, met dien ouden Heer «eti uuwd is. De Ie amoureuse, eene hiiiémiité, io de dochter uit Bttchhole' eerste huwelijk. Oi'suho, m Botuchanu en anderen, door het teekencn <pn n deelnoniitigsiyst,7>r. Muller'm de fff,le^i'nheia ge steld hebben oene nieuwe wetenschuplijke reis te gaan doen, krijgt deze toch de cand vnn dn fiove intjênuité, bovengenoemd, die hem al by de eerste ontmoeting liaar hart heeft' geschonken. . Dat dit laatste, by eene rolvervullinfi nis die van den Heer de Jonpr, zoo onwaarschynlyk voor komt, hieraan hetttt de Heer Hugo Burger ceen fchuld; bovendien Mej. Anna SalilairoKes heeft met zulk een ongeévenaani talent, het toonceltion met Muller gespeeld, waarin de knop van Ile.dicigs liefde zich tot geurige roos untplooit, dit de zaak ieder-een zeer natuurlijk voorko 11. Maar de Heer Burger heeft wel schuld ann hit onsamenhangende van zyn blyspel. De schilde ring der toestanden is van het «wakst palet i j> rijk aan valsche tonen. Meermalen zegt detnrschmiwer: o, dh berlynsche burotrs spelen kon.edie; dat; is geen natuur. litf$ in 't begin, de qu&zi'jalousie van Dr. Volkart (den jongen man) ten opzichte van Dr. Muller. Ik haast mij 'T by te voegen, dat deze aanmerking gecmziiu do artiesten treft. Zy hebben, byna zonder uitzonV 256, .1882. m, R BI tn Verfchjjiit lederen Uitgevers: LU5RMAN. HAHMS ft Kantoor: Eokiu 2. C*. ZONDAG 21 HEI. IHHOrjDi OWH VITWKO. B*n *ctrU«» tanDUnwtar. BTAATWKÖIQ OVtSaaCUT. - ALLEBLEL MEENTKEAKEN: kat "V^lijl j iUf HinHilnthmrl v*rtu«4 neet vordaa. ' iew T. 19. van Ktany. SM pUn 'dat tovjoiehbm ver. dient UU 4e HbMad. Uil Oiuuiugon. KÜN8T: .IHg ?? KaaM," dow L. va» D«jwel. CU d«Mo«»»iaw»«h* TooDMlwmtd. door H. V. P. Tot do .ToonwIqiutMtiB», door pret Alfa. Tb^au t>« Ml«o«o OrkMtMk LXTTXBKUKDE: TcrkMid* MwldeUn, doar Obradtni. LM p«iM«n d' m» H«iu». prcOuM par LóoU Ulbaoh. door W. P. C. K. - KILITAIltE ZiKXlf: Milftl«.kadw, door Y. Z. BantrbvtrakUDten. -. .KuUUêo. Goo*eri»uidi«« diantt In Oo*tUitón, BlUlo2n|tblo. 8CHAAKPBODLEEM. rJBUUUUMQNi B* WóUuMtor^ bW. Nov.U» door J»a Btoen. In hope uiif. door AnMiwUe. NMnarknud%* M^d*dwHngm. ALLEBLZI. BBIEVEKD B.qmuiaom TAK DB BFFKKTESMAHRT. v«iuo(?n. Bvgtrl^ia itaud. Te huur lümitt wonlugen. . AUVEMTBSTIEN; Sdiottwimrsw, «ua. dcen Van il de niinistn«ele krisissen die sedert de herticiiing der Grondwet in Nederland zijn voorgenomen, heeft niet n een zoo kwimilnrdig. karakter gedragen als de huidige. Hel scberpeïe oog ziet geen uitkomst. Alle optoaeingen, die denkbanr zijn,- blijken, nader beschouwd, onmogelijk . . . bestendiging der Wanorde k bet eéuig advies, Z. M. m hoopstdeszelfe reis naar WiMungen voort, als wilde htj zijn volk op tte dui delijkste wijs verklareo: de toestand is der mate ? hopeloos, dat uw vorst, aanwezig o( afwezig, -toch niet in slaat is iets toi vermindering van de verwarring bij ie dra gen, r- ea hei Nederlandscne volk vindt hel «lleszüu natuurlijk dat Z. M: ministers, die been willen gaan, niet wenscut te ontslaan, als zij g«en anderen weten aan te wijzen, die uooind. DB scherts was ondeogend, xle ironie werd niet begrepen. W;is het omdat hel IlandtlMnd slechts zelden zijn ernstige lippen tol hel uilspreken van een aardigheid plooit, ol misschien, wijl men zich te kwader ure den ouden Kuppeyne-slryd herinnerde? Men hield zich aau de letter en vatte den neust dier kostelijke linde niet Het blad noemde hel alleronuiogeUjksie het eerst om recht ie doen uitkomen hoe onmogelijk het was. De ceoige vraag zou kunnen zijn, of het vnn dit liberaal orgaan wel nobel was, den »vriend" op zulk een wijs in een bespottelijk daglicht te stellen. Een vraag, die wij echter niet behoeven te beantwoorden. Een antirevolutionair ministerie is volgens dt Standaard zelt een dwaasheid. Uut muet hard voor de anlirevolutionairen zijn, nn zoolang gestreden Ie hebben en steeds dichter aan het doel genaderd te schij nen, op eenniaul ie venemeo, dat het pro gram, als reneeiïngsgrondslaif, eerst over een Itwuri of hall' eeuw dienst zal kunnen doen. Helaas. h«l is niet andei's. Maar, zij die gclonven haugten niet, en ccen p:irU| sterker iu den geloove,- dan die van den lieer Kuyper. Keu uUilciüluiiouair, katholiek-, kuüseivatiel ministerie.' zuu het brooste driemanscltap in de pfih'ticko wereld verloonen, dal men ooit heelt aanschouwd. Tegenover een liberale kiimeruicerderheid zal niemand er aaa den ken kunnen hel in elkaar te tellen. Yüo een Kappeyniaansch ministerie is geen ipnke. tenzij bij wijze van een grap. en van een liberaal kabinet, dal tusschen de vele vijanden Ier rechter en linkerzijde door zou villen gaan, om beiden de wang toe lekeeren, werd niets vernomen. iilijft dus niels over dan de kleurlooze kombhialic, dio onder den naam van Lynden van Sandenburg, de zaken beeft gedreven of bif gebrek aan.drijlkracht, maar al te vaak mei tu'Maan zich tevreden heeft gesleld. D.ze korobinalie zou ja, door eene be» Maande uil andere personen kunnen vervao?gen worden; Heemskerk zou b. v. v. Lynden kunhen opvolgen, doch ook dit soort van kïbinet is voor 't. oogenbltfc onmogelijk ge worden, hetzij hel v. Lynden of Heemskerk loi doopnaam drage. BlyU T. Lynden bijzijn weigering volharden, dan zou een ministerie Heemskerk de eem'tfe uit weg moeten heeten; naar in de praklljk zou die uitweg louter blyken een omweg te zijn, welke spoedig we>:r naar 't punt vanwaar men was uitgegaan teniu voerde. Want de oorzaak van de kris» heeft een tiepcren grond dan de persoonrtfke veeten, ?l zijn die ook ditmaal, naar onze overtuiging, de aanleiding geweest tot het omverwerpen tan het jongste ministerie. Wat toch is net geval? Het kleurloos kabinet beeft zijntyd gehad, omdat al wat kleurloos ia ilechu pp een <e«r linnen levensduur mag rekenen. Oe toreenigmg tan beterogena eJemeoten lm Uei anden dan een tljdelQk wijl zij uitoluiUng ««cht juist VJQ I de denkende memch bel meest op pri)s M«slL Het b mugetijk voor een oogtnb'ik »le beginselen te uien natea. op den door is zulk een voorwaarde ni«i te vervullen. Het kabinet v»n Lyndea werd dri* j«««a t^ds l^uud om te doen wat het ie veiridUeB had .... en hei heeft het voerna&mste ge deelte van zijn taak niet *%ewerkl. Imraer» hel werd geroepen om het optreden vaneen principieel kabinet, waarvoor destyds ti^n plaats was, mogelijk ie maken. Het groote werk a»n het kabinet van Lyndea opgedra gen was zijn eigen heengaan voor te berei den, door het parlement bij middel van een nieuwe kieswet te onibtuden en te her scheppen. Juist dat doel, in stede van het te bcgcercu, plaatste hei zoover het slechts kon van zich af. Iki wierp zich op allerlei zaken, behalve op die eene, waarvoor de nalio het aan 't werk wilde zien, en nu is het defi nitief gevallen, vóór het zijn püchl heeft vervuld. He lenige rattoneelo weg om uit de moei lijkheid Ie geraken zou, duukl ons. een kamsrontbinding moeten zijn, ? eo aaa ecu kamcronlbinding valt niet te denken, daar de oude kiezers, met de oude kieswet, schier zonder uitzondering, de ouda verlegenwoorriigtirs met de oude vecien weer zouden afvaardigen. UMI zou .bel lieve leventje on veranderd worden veerl gezet, want waar beginselen 2'.vijgen,. lieren de personeele cnevcn. de brandneleis van etk Binnenhof, allerweligst. De lijd, een beginselloos Ministerie toegemeten, is verstreken zonder vrucht te hebben gedrafea, en de dag wanrop een kabinet, dal beginselen noemt en inderdaad belijdt, zou kunnen verschijnen, daagde nog geenszins. Wat nu te doen ? flij do bestaande kamer en ? de daarin heerscheade ptAljverhouolög is bet niet denk" " " "' "" " ' " " eenige maanden uithoudl en blijft: de heer' v. Lynden v. Saodenburg na nederlaag op nederlaag te hebben geleden, zijn ministerie kah slechts hot schouwspel aanbieden van het ontredderd gezag, bij welks dieper neigen de wciking van het parlementaire stelsel mei steeds inniger verachting door de nalie zal worden gadegeslagen. Hul belang vordert dal er een eind aan dezen toestand koine. Hoog spel wordt er in meer dan n op zicht gespeeld. Ken kleine natie als de onze heeft iets betf.rs te doen, in onzen tijd vooral, dan de aandacht van het buitenland te lokken op Iwisipurtijen en parlementaire kibbelnrijeu, die zoover gaan, dat men materiecle belan gen voorbij ziet, of prijs geeft De licliizinniifheid. wat meer zegt, zelfs het gebak aan inzicht, worden, blijkens de wereldgeschiedenis, den grootste niet vergeven, en voor de zwakken versnellen zij den ondecgang. Wat Nederland van deze chronische ziekte kan genezen, rnoet aangegrepen worden. Het kabinet van Lyaden doe een gelofte geen dag langer to blijven, dan noodig is; en vun de enkele maanden, die het nog wor-< den toegestaan, verlieze het geen oogenblik om n kieswcthervorminglot stand te brengen. Wij zien geen anderen uitweg dan dnulit kabinet, of, zoo het door iets soortgelijks vervangen mocht worden, zijn upvolgtr, aoo spoedig doenlijk en zoo krar)ai|t aU»le Grond wet gedoogt, de kiesbevoegdheid uithrciilu en hel districtenstelsel herzie, updut de vulksVeriegtinwoortiiging met uieei' redil dun iiedeii de uitdrukking van den geeft der nalie kunne genoemd worden. Met de indiening en verdediging van zulk een wet, een sohoone gelegenheid voor den beer Pijnacker Hotdijk om op een kritiek oogenblik zyn vaderland gewichtige- diensten te bewijzen, zou de laak van dd ministerie volbracht weten. Aan de vojksvertegenwoordigingverblyvfrhettetoonen of zij den moed bezit een toestand van wanorde te handhaven, dan wei of zij, berekhraardig om aan een oitgebreiderkiecerschaarover de vervul ling harer zeteU de beschikking te laten, een berktezing verdkat en verwacht. WIJ gelooven niets U teel te zeggen, wanneer wtj beweren, dat Nederland niel de proef mag wagen wat er van zyn eer en voorspoed terecht zal komen, als bét nog een tien of twintigtal-jaren zich overlevert aan 4R parlMMM, dat ondanks de bekwaamheid van velen cQner leden, aHeen begnueüooce mfnkterie» kan dulden en dragen om er medt te ipelen, «f «§BB tekortkominfco op Ht der nieeroerbeid m bet atgemeen *«nler van OM Abonnement p*r 3/nu ? l?. fr. p. p. ? 1.15. Afxou«l. Nummert aan de Kiosken T«ritnj]{bw 4 > 0.10. tl?OMs«ila/I.-JeUrtninyelBtcer » 0.15. «esl jaren er no; tntten vertojopna eer de fcnnule gevonden is, die *U beteercn. welke zonder tvepastitK van tien «cfsu» de ia»* verstand «n rtiaauchappelijk* positie onicll*UBdieenM van hti kiesrc'Al wtUen (iitdtriteA. w«tea wij evenmin. * loroWöeU oatxMkt der Mjp<M* pvtif h« weinigje presü«e wwtrop tf^noc brogL Elke kris» is m het voordeel der tórke^ken e.n konservalwvep, die niets te verhezen hebben. De *erwarriflg ij Imn voordeel, liun teveaavoorwiartle en eksaieai Ai het licht, dat .daar bij schijnt, valt op onze wakbeid. Een zwakheid, die niets aantrekkelijker wordt, wuuncer zij den schijn van nkXid vertoont: een prikkelbare geinuedftemmiiig «P hartslochlnlijkheid openbnart aan alle ootzennwrie lichaineii eigen. Waarom .zal dan de ber-ate partij het ecnige middel tut herstel. i>at op flit oogeitbUJc. onder haar bereik gt, niet vragen? Waarom zal zij ba \an zich sivotea? de 1tutokla>r l Wanner men, polijk mot itiij h*i»n t p*val i*, pp een ruttifftm /oudafiaiorffeti imoi tww» hoofd artikelen uver d« ,Cli«i»'' *u de verwerping van het M«etlandieb-l!rNiM6li IJ-HU aai tich gejilaaUt vindt, konit man er nerd«i «ian'ua de* week toe om, al werd wiet die »py» onze cMugt in de laatHte d»gea w»l nvcrvtmrd, ueidaartiJmte rnettuidaftrt' tn leZett. ea »tll» d*U verkrc^l indruk t* bo?elirijvan, .' AU ik 'ira uw boonlartikel left naact. dat van o«u UtfvlBV taij U«torgd dagblad, <&D undortdmidt liet xitli daarvan eu vttn ninrtt alle*, wat 01111 <t<i per» *ed«rt: 8 Mui - tn \Ktxf gaf, ia dit «fuipt, dat, bet klaarliiykelük n» keuniairaniinff v«n d» i u hot {tarleiMnt «(«Iiouden deb*tte-i gcicbttveii w. TmiOM* de overige ickrjjvM*, wici penneVrurhten my onder d« oojftjn ItKauicn, pr»Un elkander na, of ttenuiu'u to*v»Ifl^«woï» Mr tv canien in d* voor imiiiKvwijdon IwtiMitnlc «p \er?taanbare reilenetti ing, dat bo< t#tfiot)>r.r> con ventioneel Ur«jf, alüiett rnind** nadealq; voor Holland dan het framcho alffciMiwn tarief, om dto ki«in« mrtipitie moeit, a^n waigenomen, «n lich nwt om do vrMfl, «f d« wotdoor winden, «m voor een tMnjèriff tijdvak haren stenipal van goedkeuring op een nog zoo md<wlig Urief «u op Au jeehecle protectiou»ti«ebe uinnoRUvrn van Frankrijk te drukken. Door a «Venwei wordt niet alleen met dit. laat st* rekening Reboudon, maar tevens aangetoond, dat vurkpftrdelük de keu* tasschea het tracUafc en het. algemeen tarief alt alternatief voorgesteld wordt, daiar een tnsschenweg opeattónd, welken het ministerie, lichtvaardig of onnadenkend, ia voorbijgegaan, oücfeoon er reed» in Januari op was gcwezon; een weg, welko beider part yenvrjjheid van Btaatkunde onbeperkt en onaangetast liet. Boor a ie in herinnering gebracht, hoe de regrering heeft moeten erkennen na de eontK verwerping te hebben nagelaten zich ta vnrgewitaen. of Frankr^k by gemi* van een tmotaat. Nederland, waartoe het in geheel dezelfde verhonding al» tot £ogelaod verkeerde, niet gplyk dit laatatn zou behandelen al* de meeat begunstigde natii», en hoe xüaldna de kans op eeu resultaat, dat vrijwel iedereen had kannen bevredigen, heeft versmaad, en naar uwe raeening verwerkt, aangezien hetgeen in Februari waarschnnlyk tracykwalQk meer denkbaar ii, nu Frank rijk a gevoeligheid door oene tweede verwerping kan z\jn opgewekt. Deze font, waarop door n roo jnist de vinger is gelegd, hteft de regewing t«n «lott e zelve ge voeld, «n getracht U) verontschuldigen met bet beweren, dat behandeling ivU meait uegonttigde natie krachten» de eenzgdigo frausehe wet toch dezelFdöbestendigheid niet gaf als de bdatwale acte van een tractaat; povere uitvlucht, neder k omxnde hierop, dat een nadeej, verzekerd voor 10 jareu, t« verkiezen i* boven een meer w«utvboiyken toeitand zonder bepaalden of gvwaarbwtf.ion duur. llrefl men uu als go, U. de Red.! eengeopend OOIT vour zulke fouten, «n voor de *teli«lraatjge l>8/.w»r«n der freetradera tegen eene langdurige viThii:!*1!^ op zuu prptectiouiatiiclieu grondtla^, dun lieliu«fr in«rn waMrlqk niet, gelijk zooveel uiitUMc Mcliiiivert. do oorzaak der verwerping te coeken in hijuogmcrken; dan is er?meenik gccn« ttanlpMling, om een man aU Borseiiu*, in wiens «nktlgka en heldere, B Bybladkolo«m«u innemende rede \an Let invoerrecht op aardappclmeol niet gerept il, te verdenken van geïnspi reerd te zijn door aardappoiuiw] malende kiezers, noch aanleiding out het gevallen btttait toe t« schrijven aan berekeitiugeti vau hoogere politiek of h«i drijven eener spookachtige Eappe^uittaa^clie party" ' De vraag, of er eene kappeynkansche factie bestaat, ikoct men bq het .lezen van uw blad, dat door objectiviteit van ooraeel zich pleegt U) ou>. dartcheideu, wel in 'tavestigenden zin beantwoor den. Vroeg men 't wij, ik xuu uit kracht m^ji waarnemingeti «n der unrtgtcti(weJk«ikaanmy relat ien w den Haag te danken heb, n Ju. Dat e«uepurt$ nevoudcit wordt-, wiet streven i* den liter Kaupeü»e WMr Op 't kim+eu te br*Bg«n, en tol dat «itid« den lieer van J^juden c. t. te doen opstaan, eene j*ri$ dus wet Kapwflniakuseh doel, betwist ik : tnmweua d* delhent van dat streven, vooreerst eu aog voor UI van jareo, moet wel door iedtreen icigexien wordeti. Dat er evenwel iu de Tweede £am«r verftbeidene Uden «evotiden worden, die, van oordeel dat Kappeijne te vroeg of UB o&regto ?$n ooUUg kresjf, daarom het hem «mcvvolfd kabiaet ja den aenvaag nwt «en minder go*a ooff aanzageiti «n het sedert niet genoeg leerden. bewonderen of wtMdeeren, on bet evea ng«t«!? de aieerfciheid te eteuen, «en gtM» TM KappejnlMMnhin «<rMr«%. 5 JCaev tttsjdxajken eerste twee bedrijven van zyn stuk zyn veel t eveneens genoemd worden, dat er1 nog leden worden gevonden £e, «onder mnr to dzagett «ter Kappefoe'e voorbsjgaem, med* elke Mbd of voord»oht dm Heeraa van L&n> ,dea ..oi,^ieBi bjystandsr» uar baz« inner hjke. b j wtylea der waarde plafiiii M beoorcleele*. t« *«roord«el«n, «n «kloven**-*» vevtetfenwoordigtiitf eetlert fWÜde v*a d« «aetu «ak*i« gnvrti*»rd werd door dea Migst d«r meenUrlieid «an 4» hnkenjjde voor 4«in cruis, welkwn »ng»t hot minntetieiiietvertmaadde door d« lierk«aM« bedr«igin|; «et k»bin<it»- «f iwrtefiiuille (|'ia««*i*n. wil» bij aang*teg<ialied*n nwt van staatkundigen nu*>r vaa likiiit »tutf«lgkpn nar*], levendig l« hotidvn. Zo<> **i]>|iD<l«ud workti 'le»e ang»t d»t dw nwiei'liirlickl s«lb Iteonitt »pp«ia wilde over fotonverd«dtgb«ar «rt. li (tiit.vovr van oorlog«coatrn'iMtiilo) M n li-t flïrtt* tractaat, dat, ^a Ke»clir«{it tu uii uit d* tweede wübt. KlHt, lauwer li'twixh «?«ril on» bluoUUlku «HU do ej-nsrig»t« 'iioeimljjkh«d«n \aj oen» wt«uwe worsteliog tauekea Fraaknjk «n RmUchUü.l. Naar oj«u in de reiiiUvntii «egt, moet dan ook bet wtuKeaaamdn* partijver hand (vunrpirlenjent df )iberal«ri, dat «clU by de conversie- en traclaatquaeitMXi «enn *poor «an leven moer «og«v«n hmlt «iiu t« gronde geeaan, doordien het was oaUnH in een niini»teriiwl iuitrument. !)««! i nesUod trad duidelijk in het licht bij de joegite IwbaadeliDg van bet tract^iat, toen man nen als Uiussó «n taeer van die beteekrni*. wier oordeel over onderwerpen al* dit voorheen zel den achtergehouden werd, en veel gewicht pluch t tu de schaal te leggen, hun advies tmg^eis ver beiden lieten, en het fel bestookt, aicanlük duor den Heer Mees alleeu in heJiohertninR genomen ( 1) regeen'Bgi voorstel w*l hielpen aaanetnen, maai* niet wiugden aau te l*»nleo, noch het geraden (of mogelyki') avliU.en linune «tem ta motiveren. (littnif aan objectiviteit IPÜde volksvertegeA» WHirdi((ing kou alleen zoolang e*n nunwtori* <?p ?i" becc houdno, dat uiet n politieken boitdgonoot, maar slechts volgelingen a contre-coeur iu beid* kamers telde. Hetzelfde «emii h«c(t. winchimi de minderheid, die het trantant wilde aannemen, nog zoo aanzienlgk gemaakt. F.n moge ?l* niruwe tn<»iktericele crisis, in het «pi!*p»i«fih 2) N*dm!at'! pgg iu 't leven geroepen, op iw.hïftlvo t« botraiireu xiin. indien *y dnor nog grooter ffe')iw«*ii^h«id ware afgekocht, eo. ora haar te veruiir*i«ii, de vnlküvcrtanenwoordigiDg nog verder *ifrh IUM! moeten effacetreü, «on dit voor hst con<ituht>UF«l |ev«n dos vaderlands znker niet bed*nke)yk en noodlottig geweest sjjn. Awst. 14 Met 1882. DIAMETER. 1) OiigerckMul d* Inden, dl« v*rklMrd«n hettnetaat uit courtoisie jcfnns PuuücT^k of om «ohni'enüen vu «is*n*»o« buiUDÜiidurfie rf hoocwp Ulnnonlsn^siThn polüiak Bi*t ta darron T»rw«rpet>, >*<» b»t asnaaitiNi t» 'J^T1*0 -*^ .»&?*?*_ ?"?*»*»* * ' bakacriuK «edert Jtutuii to S) Qtulide*ti» v>n de Courant, Wanneer Diameter met. genoegen opmerkt, dat w$ n geopend oog voor zekere fouten toonrn te bezitten, ui bÖhet ons niet euvel duiden, als wij ook enkele fouten uteenen te zien, welke z. L niet bestaan. Wat den heer Borgesius betreft, niet. zy n twe*de redevoering, gehouden na meiiigo berupioj: over ztin jjver voor de Helangen der aai-ilapptlaieelfabrikauten, maar c^n «er»t% vau Januari werd door OM bedacht. Daarin komt een geheelo ko lom óver dat oftderw«rp voor. liet be?U«n der kappeyniaantcbe factie cal door niet vtlen worden betwist. Ook wij gclooven geensüiu, dat het dezen heeren recliütreck» te. doen is om a* n de minwtrieela tifel plaata te nemen. Zeift dat motief won afwexiz. Do oppo sitie dezer slachtoffers van nla iiiaUdie du uouvoir perdo." draagt een volkomen negatief ka rakter en daarom jntst wekt 7,ij ergernic. Nu behoeft inea tveuwcl u iet ann te urraen, dat het aardappelmeel en het kappifv iani»me de tenigt beweegreden geweest is tot net uitbren gen van een afkeurend votum. Het traktaat vol' deed hun in meer dan jwn oplicht niet Zij evsn als de voorstemmers, hadden recht het ttn zeer pover traktaat te noemen. Doch het stand punt, waarop zjüzich geplaatst hadden, maakte voor hen de uezwaien ono ver komt lyk, die andereu, z{j 't dan ook zuchtend, wisten te o ver winnen. > «nn zfou en Aatir Staatkundig Overzicht. Engeland, en niet het tnin>t de politiek van Glttdttune, verkeert geheel otuler <l*n indruk van deu moord op Cavendish en Bui k3 eef>]«ei{iL Ueeds yerledeu week werd eeu wetsvoorstel aan gekondigd, ten eiorte de toepassing van dwang maatregelen mogelglc te maken. Dit wetsontwerp is miescbien kr«e«er dan eeniff ander, dat ooit voor Ierland werd vervaardigd eu men kan begr^pen , dat de Ieren zelf, ook dé.goedgezindea niet vrees er de invoering van tegemoet eien. D« macht der buitengewone rechtbank,' die uit drie rechters aal feestten, is dan ook scliier onbeperkt; de vrijheid van yergmdereu en «preken worttt Uaaronier denkbeeldig, aaegezien alles vet ol* opruien, bet aankweeken vaa oatevredenluid door de politie gebrandmerkt kan worden, een oorzaak van tohorsing, verwijdering of iuhecLtonunemiug dreigt te zullen zjjn. Zelfs da ngeeriugzgeziBde IiUdeu als Dayly JTém b.v. meeneti, dat de voorgestelde bepalingen een te groote maaht aan de recAtbanken en het gcsag ge«ea en het il dus te deuken, dat do leren tan ?terkst* tegen dergelijk* maatregelen opkecnen. De iencne leden van bet luMenwi venettea zich tegen de aauueming vau de voordracht, doch »tj ituu alleen, bngeland, dat ua geen, auteuoaue van Icrknct wtf deahen moet dea weg vea ondentrakking der uur z*betandigh«ul«tieveade eletBecUn ukaa. DU vriHideujlM ver maningen niet gebaat hebben komt bet geweld ?ra bet woord. Op Au» dwaofwet volgt eofater e«n andere die tot IrwWsnleMfant T*H de W»b»g der «?**« zfch gorucètan omtrent tpn ezne Died* virn'omeii. l)e nppnsrtto harfookt hem fet. KU d« disIrbMie in W UsmiiUM o «er de K'rvchu ' tronbelen verwetrn RtuBïnril Korlhonh: eo JLklfourd Rla4eU»m> dat hfl en <l« ziimo zicti aan <le macht . <W LeadMye, haddeii »»Ui »ei jpe». iüt <«wflt«e»4. den laatrtrn lm *t*(Kf»t<s ontkomt doebA eeu deel der led«o vaa bet Hdje dermate ^ n'l ««acht. «lat men de zitting verdacgde om tt«dero inlichtingen af te wachten. Tn*. nog toe schunt man de moordenaars niet oy 'itt %|i*'»r. D« diiitichn Rü1c*das'. die gednrende «enige ?lajTMi nnt ««t nein-n. Heeft eeu e kommiatie benncnd tot iMder r»*4er«oek, zoo 't boet, van de voordracht b*tr*ffnn<J* het tabak-monopolie. Hfl b.vl zicii Krt w«rk knnuen Iwtparen, indien het dn «Mrderheiri van dm Rnkstlag niet ie doen teweret wure om di besehnluigiog van xelfit bet uonnpolie-nu>w>rp geen overweging waardig te keuren in voorkomen. Inmiers do kvmmissia beeft met 23 teg*n 4 Htftmaicn da meeste ar tikels verworpen^ Hy de heropening drr «itticg op R Juni zal de tweede lezing van het hrt ontwerp tot wijiiphijf der toltarievm plaats hebh«n. ierwnl de kommissie de nog oanliaagipn we(evoordr««ftt«n zal podersciefen, nadat de Knksdag voor goed is uiteeugegaan. Van Rurnm-rk heeft men dos wiar»chy'nt(jk gtfin rrdovo^rino; tot verdediging vau z£n geIwfko'wd tabakumornipoUe te wachten. De kan selier heeft aaoguichlspjjn en is dubbel te be klagen. In Frankrijk wordt vooral do aaarfacht ia bo- ' alag genomen doov de egj-ptiicho kibbelarijen, dio «n** het oog op Tunis en Ambiëvoor dit land btiiienffcwoon (wwtrèt hebben. liet optreden van tarksche trourmn is vnoikomen door de zending v»n Bngel«ch«i «n Fransche oorlogschepeu, die n*i**chen tnrkache gendarmen zullen gexioogen, oni)er toezicht van euro|»jtsdie troepen, elk oognnblik voor ont«cheping gereed. De I'orto Wft zich aan baar waanliehcid verplielit geacht t*C*n de verechöt) ing dier eek adrr» te protcsteei en. Tn dit jrcv*>I egn Kn0e1«nd, Frankryk Dvilschlanrt en Oostenrijk bot eena. Baslaud en ItaliS waatroawen deae o»ef»n»itimnil»g,. d««r hethua de gelegenheid ontneemt- iRTioeamt te oe&aeA en voor hun belang ia dit troebel water te visschrn. Inmiddels i* te Cairo r«n komedie geepeeTd, waarvan Renter noodig achtte per draad Europa verlag t« geveri. Op eene audiëntie ntf den khedire, zoo luidt bet bericht, hebben de ministent betuigd zïch volkomen to oadei w<ny«m. Zj) kosten de haadea fln ? 4e kleiedecen ' wMk den £beoliae_'eti bejdect-AS . "f^- ^^Tt*^>B¥p "S.'1 ^^^^.*4Ua.J3B^^ "^K^^BflBSJSb?!^^. ^^?^** j.^* j. : m , ? ff* - .^- .i'." ',T , Lj ^Pi jlf^, 'T^.Ji^^^*^-^-^*. - -?. ? ?** _ «i.!^*» "-WgfimUM ? .Op OW TOiI^piV w^ST^BBBi^ve^^WSjeSBv^* rln'x hunner troow xflcffg^Dde. ' D» l£hedi*e oat- ? ving hen koel ea reide: ,dat-hij voor b toogenblik huo geschillen xnn lateu nuten ooi met hen tf «rheiden, ten riudo het tand te redden. De minister* waren lii} hft heengaan *eer doemoodig gestemd, liet motief voor doze vort-Kming wait, men Ucffnipt het. de anngekomligde ver schijning der Francch» on biKaUcueooriogschepen. Want oodra de znognnxamde verzoening haar U»Ia« had erlangd. *|)o«dde zich da president v.in den Rjud n*»r den Euge}noi>en en l rantchen konsnt, uiet het verzoek da eskaiiera bij hun aan komst w««r te doen vertrekken, na de vriendf*chap|>olyke vérliouding tosschen den Khedivo ea zijn .«amieters was hersteld. Deze konden eohter d»vop ttfK-o hoop geven. Zij zouden in trgendeel aüudrinireu op MftUnking van het leger en verbanning van do kolonels, dio aaa do fimtsta onluatcu hadden de^lftennmen. Te Konslantinoptl z^u feesten gegeven ter ecre van de .Nederlandscbe marineofGcieren, die flea Sultan een ridderorde overbrachten. Allerlei. .After dineer speeches." ' De yiemce RotlerdantteJte Cotirant inde^Vondaard hebben het samen, te kwaad guhad over de uitdrnkkiai* .after diiiaer speech"; uuttiboniie" orgaan had zich vent out de rede vau O baron van Wasaeuaer C*twy'k over bet fnwsdtc handelstraetaat zoo to ndemen, onttbtt di*> «^i-rker het trtctaat ellendiff, egotitkdx noentdo »n rr toch, voor stemde, liet chrürtergk-hietorucli urgiwii wierp het verwet in verontwaardiging totTig «p de geheote liberale partij, dat n op hen vau wie de drankwet is uitgegaan { Neon, ak de StatuiaurS nu eens raak bod wil len slaan, dan had rjj ia hot ventlag van de zittiiiB van Mnandag 8 Mvi nog wel andere voorbetlden kunnen viadea. De beer Brouwers bv. hiehl era rode, die tel kens door den heer van der Boeven met aclieipe kanUedteaiogen werd voorzien, zoo zeJfit dat De heer Brouwsr» de tostcheakotnitt des Voorzitters moest inroepen om nutig U kunnen voort. . . . leuteren'. ZOB de Stanfoard zegven. Do rod«* twist luiseuen da bejde Bvi-iendftu was zoo aft er ? dinner achtia dat c*en 't maar vvratauiliger beeft gevonden er m de oJSeieeU haudeliiigua getu woord van op te uezaen. :? ^ , ___ . ?-.'?. '??."? De nekeujlc» toestand T»H onsstaotkuadigleren, welke algwieeii ia omfew» was, teuovw-rtoede duidelijk neoaaUteerd dooi de tegenwoordige) Tot ?NMBMff dier siekta z^jn v«rtcnDlend» aoiédelen voorgnttld. Voornanulök Worden middelen opf ageren «a de liberale pwrtg, die alt hoofdschuldige vordt btwboawd, U Utrvovwon. SeB«rpe critiefc wwrft aaa do afgevaardigden dier panj nis* fespaard. W|M|aiQov«»d»i de verwaten uwt TU*Bbill£kbeèd vnjtopteibeu x$n. D» n«ofdfoat ifl o. i. act n«n niet mziet dat da li«er»]« putQ ak «taatktimsige partg dood te tn w«l een ?ktnrilswB dood gwtafvwM. SUatktta<" ^j^> IcsdttMB sJlesa dan e*» wetk*I^k bsiolMB* wsttmesf ev eeo jnhcel YSVB TraantoklnB ea te lasten w. Dit m» t «rit SB 18*8 M . .. ?Veer fttB had mea eea kr*efatig kenmkeTBisnenBhepd *~ riËMt. Het WM den Ubenlen, goholjpcn do«r oe cnnatamdbdMdeo, gtlokt door de Uroudwet ?van 1818 d» luisnkfflte ment te beperk? «n ?et evurvzskt wx 't MederlMdjwhe pairicuat M vetbreken doov d* botCMJf een ruimer aamiteL ?t StaAtibottanr tdo te kennen. li«t gold uu, ~» t 1 ? » ^ f' '\ m $ fk>en H %i«n >i%iua ? fjgTe'cfl . ileter. hoed, i *ene paa^ 'üband i'.ddoek # He?abeelex' t of Utf Wil riomen ' -tester t den v m de "'n het ?Inatit er dat ' 211 Bftl i per.»g zal UlCde(| ',.od rt* ' * i. zied, ?Y'komt ' il ooit ?'? weet . jnniera j 'm. en y ' fallig: .-?e hem ' . ;_Bh, er :"n den : ighei tS*. ?] W J hei ra- < t van ! enzen f kt het J Want i verl van ? mat duai «men S l l '?? ?f"! ,. frkihd, 'j> tten t'e .'f; iktbfl. t' j, , e \vaai' ?4r IVOOT

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl