D £ AMSTERDAMMER, W E E K B L 4 D VOOR NEDERLAND. Na. 257 f J Stedertaader», die, even al* ik, MltéUttOaaieteitf, «eleeid hebban metdei hand uu dea stroom den poUticken levens te putten en MH. d.*V. «l Mg ik het «elf: Gideon i» strijd?vaardig. Oversteht. il franscho Kamer beraadslaagde over het wetstoé' regeling van hét by tonder middelbaar i eu h»d eeno miniitnoele krisi» uit den jjreg te ruimen. Ken ontwerp tut vermindering Vjls dev<telattïng op "den w$u en bier wa» ondanks ten* tegenkanting van den miuister Say door Ie Kamer fte overweging waardig gekeurd. Uo leer gay, die daarm een bew$s van wantr9uwen ; egeus «nu politiek en fiuautieel beleid tueeude to boeten WOB, nam ryn ontsla*. Doch na eenige dohlMratièl in débegrootiugs-kouiiiustio en con voorstel in de Kanttr van den Uuer Wilsou om te verklaren, dat een veriuiuduring uiet voor liet ?inde van 1&)3 zou worden ingevoerd en dus de begrooting niet onder haar zou lyden, werd aan de verwarring een «ode gemaakt door een motie jfan vertrouwen, welke uiet tfrootu meerderheid aangenomen, Say het aaubUjven mogelijk maakte. *, De egyptiscuu trucbeUn durou voort 011 zij u Uoor de vemlijjuing van eugeUche «n fraiucne «kaders niet verbeterd. 't Integendeel. De kousule va» .Engeland en i Frankrijk hoopten, ouder den invloed van het' kaaehtavertoon der beide Rijken met gunstig goTblg de onderhandelingen niet het unuuterie te , kunnen voortzetten, doch. het kabipet van deu Khedive weigerde aften overleg, zoolaug de vloot Er auker bleef liggen. Wel verre vau too.-te en kreeg hot militaire element op uieuw do ? enhand en Arabi i)ey besloot tot voortzet-, tuig der oorlogstoebereidselen. Kaar Alexnnrift en Damietto werden artillerieën gezonden 'MI do officieren hebben deu eed afgelegd, dat tij \ lüch verzetten zoudon tegen vreemde tussuhenkoniat. De priesters echter weigerden zich U ver binden tot afzwering eeuer turkscho. interventie. f Wat de mogendheden lullen doen. weet meu met. Wol wordt er uiet aan gedacht de eikaders terug t» trekken, daar koutrakten worden gt>kloten om de schepen voor drie maanden van prov and' to voorzien, doch eene landing schyut nut aanstaande- Luitlecg berichtou uit Londen heókaii Engoland en l<'ranfcrgk huu gedragslijn jtiMtge>Ul<l- Tnrktcho - trurpeu zuUou te hulp [iroepen wordun,. wuunoec huu ciacheu worden iiye» agon. Allereerst moet Arabi Bey het v«ld ?viaiêh eu het ministerie aftreden. Arabt Iley ito-1 echter verklaard, dat bij alleenwjl heengiaii, U&&u da, fort e hem daartoe uitnoodigt, en men iïSmt, dik juittde Porte hem steunt in zyu verzet. l Turkije. .#«&i!nt< het er op getut, te hebben to ooneS, 'dat zyü. tusschcukumst onvermijdelijk i» en de mogendheden, in 't bijzonder Frankrijk, gillen di« tuasckenkomat liefst voorkomen. V l)e efeoiog: van deii Goihantapoorweg werd met luisterrijk* feesten te Luccrn en Milatn. ge* niéwl-. Hurdoor u een nieuwe handelsweg tutaclien thtifacbland en Italift- gebaand-, die vooral aan Gpuua ten bate zal komen. " Bij de verkiezing: van> afgevaardigden voor de {jro-vinciale Staten nebben de belgücue liberalen eêugözetels gewonnen. ? .t Do ruESJscho jodenvervolgingen, waarbij een verusljrrngstocht te vuur en te zwaard tegen clo Isrïnèten wordt gebonden, schenen iu hevigheid jee'c toe d*n af te nemen. Aan de ooitenrijksche vcenzen komen de vluchtelingen by duhsundeu kan, oïmoeielUk van hetnoodjge voorzien kunnen wonlen om, den hongerdood te ontgaan. To Kowao-en elders worden honderde huizen, toebehooeenda aan joodsche inwoners, verbrand. ' D» maatregelen, die d« RegeeriuR tegen deze barfcaonche utoneelen. neemt, «iju bijzonder onbeteekenetid, indien men »e niet averechts moet noemen. Voor de joden zijn tydeljjke voorschrif ten afgekondigd, volgens welke het -hun ver boden wordt, eich bulten steden of' dorpen to yoctigen, niet uitzondering alleen van in dejodenfcoloniSn, alle- koop- eu pachtkuutrakten met hen «vord-n geschorst, en op christelijke zon* en feest'clAgcn mogen z$j geen handel drijven. De Rogeeringheet »vost besloten" alle geweldadighedon tegen Lu n personen en goederen tegen tégaan. De autoriteiten hebben in dien geest aauachr^ving«m ontvangen ea zün by verzuim bedreigd met onih&UiiJk ontslag uit hun betrekking. De nieuwe Cktstonrgltsche kieswet ie nu ook door kot Heerenhuis goedgekeurd, terwijl het Lagerhuis de tariuJswyiiging heeft aangenomen die- door hét U&erenbnis was voorgesteld. ? Aan het- duitsche tubakstnouopolie valt niet meer te denken. De kommissie voor dit wetsont werp verwierp het met 21 tegen 3 stemmen. Zij lies» teven» als hnro meentug t« kenneu goge: you, il»t hot tijd wordt do tabak met lust t« l'kteo, <'aa» de ngTcrboid reeds sterk ouder deze voortdurend* bedreigingen met belastingaverhou?ginj en monopolie-geleden heeft. Ps dwangvet Uoor G*iudstono in liet LagerlmU vertlc'il»jil is met groote meerderheid bij eer*t.e li-fcitip (,333 -tflgeu 45 bUuimou) iian^wiiomoii. l!ij ; de-twvcdo lutioy werden zei r gerekta bvriuid»la;in''èa gfhuuaën. Uit déverwerping van een D&en«ieineiit> waoi-by do gitttvuntt» lionrrulu op d* péfti «j>». vergaderingen werd afgekeurd, blijkt . dat ds wei zdt, on'daiilniitöltiii'idiiiigodiskussteg, geeu g»T3Sir loopt-, ll<it huis Iiechlti züu cowikctiriiig ann (JrUdston«'s v< or tsl om de b*4»nmd«Hi»jj «1. swr ilwiniffwet ur^mit te veck?»»«n wttt t-rhter niet weguHimt, dat do Il««xe*ring ook hot ontwerp tut kwijtjchcldioff vau HchtwRtalÜgo npchten togelijkinfitdeilwaiigwrfc ganvne in werking KOU zien treden. Parnéll he«ft de verklaring nfj;e!exO, dat bvido wuttcn n»rt dOKckeiden motjen Worden, doch het llooge. ??^">-.«._::_ _Tji:_?... *..n l?- - ? e koorU, wpftEaan BÜlyden, en van h«t vwtohun?d. d«k ^«-iedere koorUverheffiag eenige maan* deu verfeopen moeten, alvorens aan voomening in d» lêfl» (de vtcatare) «edaeht wordt De?«ifde eigenschap en de daarvan nu reeds getrok ken parUi kunnen echter spoedig; d» vraag ruien doen, of men het Nederland*:!» volk niet ionder tusacheapooieu.zich «elf kan laten regeeren en of men (elf* hiermede niet het verstandigst handelen aou, gelijk men paarden in de bergen lief»t zelve hunnen weg laat zoeken, omdat men, hen wittende »t uren, veel grootere kan» loopt i» een «{grond te taimelen. Het ersfrte van de zaak zou wel xUn, dut mU?chien UolUnd al leng i iu den vreemde als eeqe rei derelicta beschouwd, eu meer eu meer une utton toiate genoemd worden ging. De hcoren van Eyiinga, van Reee en van Ree nen, Presidenten van de beido Kamers en Vic preetdeot van den Raad van Staten, hebben, volIfüct zekere berichten, een conferentie over de .m;isis gehad om gezamenlijk den Koning een adviej ta geven. Zou het niet prtctischer lijn, geweest als men den heeren Tak, lleydenrijck en Keuchtnio» een advic» had gevraagd? . D» dfiöchefs-der booge stoatsltaharaen zullen adviseeren: heit Kabinet moot blijven; maar do kunst is thans te regecren. En die verstaan do heeren Tak c. e. alloeiit Indien de crisis nott lang duurt ware de bijeenroeping der Eerste Kamer, tot afdoening van do reea* a*n da orde gestelde wetsontwerpen zeker geweiischt. 'Uit de Regeering, hangend» 't geschil, aan do Tweede Kamer den rug toekeert, i* teboctrüpea. Knar de- Eerste Kamer heeft nog onlangs voor 't'JCabinot geapplaudiaoerd.. D« dagbladen bofmtton: Hot IlantiftibifHl; WMt-lDdi*che n»ildi«n*t. IndUch» schuld. Do libortlon. en d« krliU. JNritum - ItoUtrAoHueH» Cottra**: Bctroltkinpon mot PraTikryli n* do Tonrcrpinj v»n hot Iluidolttrnktui Rrt Vaófrlatul; Eanayilig (Muionrij*. Tek IfittHft MH d(H Dag: Heorcn- on coltuurJUmatcn op J»n. AritbfHttflieCöHraiil: Do krlgii. Waterlcidinsr. A.mitrrt<iit»irlt* Cetiranl: I>« intloed v»n do inroering ?van b&t fr»n§«h» UanJeülr»ktm« op den handel on iudiitria. KMahaudel m«t Friwkrijk. liriof Tan d*». hé«c Amer»foordt. D* opleiding T»n onden?yzorsA^en »*ft h«t TüorbweUead ODilorrlchi JhigUnJ eanZuHt-lMIiiml t» 'i<jranfliage: Een goed w«rke«d*.w«t (Dnwkwet). Stan<taur<t; 'Wuut»» batoort wn mlai»t«r af to treden f D» oplailir-g vta oBderwi)z«r* voor avholon mei de» hè* oog had, dan dat die gevoeligheid noodig «are geweest. , .... Dio «aak is drae: dat ik het niet weoschelgk vinden kpa noch kan, oni dtie klinische lloogleeraren aan oo Universiteit t» beilttcu. Um niet andermaal verkoerd begrepen te wor den, stel ik voorop, dat ilc, hoewel Ik geeu enkel woord van mijn, toelichting terugneem, grootan eerbied hub voor de voortreffelijke eigeusobappen van Prof. Stokvis. Ik zal een anderen weg bewandelen dau l/uratoren. Uuu ? achting voor Prof. Stokvis gedoogt met over zijn verdiensten uit te weiden. Ik zie niet in waarom de waarheid, wtarm alle medici eu hollandtche geleerden liet met mg eens zullen zyo, -hier niet .genoemd mag worden. Die waarheid is, dat Prof. Stokvis een uiet hoog genoeg te wjardeena tsjeot vin «urekeu bcut, on dat hy onmiskenbaar grooto verdienste heeft als beoefenaar, der pbytiologiscbe, chemie, van d« leer vau de wnrËugcder gejfteeswiddeltn on. dat uien roet name ten opjichte" van de kennis der. nier- on Isverziekten s«er veel aan hom te dan-. kon heeft, fly ? U een d»r grootste^sierftden ofi*or UuivmUeit. Eu how zou ik hobb.en wu?len krenken? !llet f» altöatVwi-evanmURewee*t. Maar met deu meest onbegrentden eerbied voor iemands groote verdiunsto zie ik uiet m uut men behoeft te overdrijven. Ook ia Oen lof van iemand mag men niet onwaar worden. Do nttnschelüke natuur ii beperkt eu iemand die groot physioloog, phartnjwodynuuiieiu en nwei> il, is daarom nog geen groot klinicus. Met deze bewering bon ik my bewust niet verder to gaan don ik moet ou mug. Men heelt mij algemeen veraekerd dnt prof. Stokvis vroeger als medicus de wetenschap liever had dan do proktyk; later als hoogleeraar verkoos hu vau de hem opgedrageu leervakken do theoretische boven do klwuche; nu levert hij daarvoor het krachtigste beWü* d«>or zich te veideeleu ten naJeele van zy'n klinisch onderwas. De onder prof. Stokvis geschreven distertaties Etfn allo dau--, om ons b» bawjjaeu dat in hot klinisch onderwijs nooit zyu hoogste kracht hoel't gelegen. Wio k.tu 10 i j nu uu vel duiden, dat nu prof. Stokvis dit door zijn daden te verstaan geeft, ik waag hot uit t« Fprekeu? \Vy zien net nu. gebeuren dat een vak een ktioüoh professoraat?dat slt^d en overal, ookbu otts een noi-t'tlvttk woc, on blüvou moet tot een ofvtttt wordt verlaagd, en dit woidthet op deze w^jze. Hoe het klinisch professoraat behoort opgevat to worden, z.il ik niet herlialen. lletueeiut iemands tyd en Uven goheul iu bo»lug. En nu spreek ik niet vau itleëeli» tosstandeu aio niét bestain, maar vau tooitauden die ik door «n door ken. Ik koot er met nadruk op terug: een hoofdvak wordt :- Bea'ncbnda in. d» goed» .richting (Loeroli.?Do muiütriwl» knalt beoordeeld doge il* pen. WaarhcouT tkiinia). Het .Professoraat, In r.itt to hopen. Ciïvesdiih'plaab werd weder een liberaal SMi Allerlei. Ken bekend lattyuch spreekwoord luidt, ca vert-oltl to zün: alles ii<U men heden ten dage mbittren, witt-mtn vrucyer voor onmogel$k hield. Zfió xou num 't vóór dezen ondenklviar geacht ? hebben, ilat-een ministerie, hetwelk zün afscheid mm, w* igvrdo da zaken gaande to houden, of Iclriii) ziften zouder politieke -beteekenüi af te do IM, zniihing het noif niet een opvolger bekoui. u hnd, ea ondenkbaar dat h'et UooU van den bta*t 14 ~dag«n n» liet uitbreken van eene miiiiitriRole enai* «n viiór de oplossing daarvan voor t')t> of andorhalve maand op roia ging, en zóó do verlcnuing vnn de crisis minstens voor vl»t tijdvak dccreteerde. Dot toch tusschen ,Z. M. den Koning en ben, dio met de samens»«llng vin een nieaw kabinet belast worden, bet wrnücht overleg per post of telegraaf kan gjUvudou worden, ml wel niemand eekoven. i Mtltandhaafd zul duf vooreent blijven net S/a» tta qua van lïeyeeringlootheid. niet in den zin, daarslli hQ andere volken meert*! toe te kennen. den zin van uitspattingen, verwarring en plnnd«rinff, maar in. dien van Reanraertooiheidt waarby. da weleen in het spoor bluft, omdat het Nederlaodsche.volk geltykt op een paard» dat den wei; kent, en bedaard de reis vervolgt, al *{jn de- teugels ontvallen aan d» handen van eea inffcdnt of een van don bok gelnopen voerman. Ju dm* eigenschap der Hollanders " * r?S , WwL j_ ? .-»!_ J«« J-. i^~~. Verleden Woensdag word in den gemeente raad het voorstel van B. en W., tot benoemÏBg van .een derden klinischen- hoogleeraar ca tot uilbréidiüg van het aantal assistenten behandeld. Deetden wij in ons rori? Nr. uitvoerig mede, wal B. en W. de direkteurgenecskumlige, de fakulteit en kuratcreu tot weerlegging van Dr. Berns memorie van toe lichting nopens het derde klinisch professo raat in het midden haddea gebrtclit, thaus inooaea wij onzen lezers een dienst te be wijzen, door dat deel..vaa Dr. Berns redevoerig hier te laten volgen, dat daarop tot antwoord strekte. Deze kwestie» die niet alleen belangrijk is om het gewicht der zaak zelf, -die zij betreft, maar ook wijl zij eennieuwe bijdrage levert ter kenschetsing van de moei lijkheid, die de behartiging vaa Universileitsbelangcn aan Gemeenteraadsleden baart, ver dient aller aandacht. Dr. Berns sprak ongeveer als volgt: Menheer d» Toorfitter l Het- i» nu. ruim 4 maanden geleden dat ik do eer had mijne amendementen óp d» voordracht van II en vT in te dienen, waaraan zich weldra ? mijne memorie, van toelichting, «loot. edert 17 Mei Iievind ik m\j ia hot bezit van de adviezen, uitgebracht door den Oir. der ? flasthuktettt b*t B. A.tde fuculteitder. ceneetkuiid^ de Uuratorcn. der Ildiveniteit en B cnW, wairbij z^j liuiiuo^ yownlracUt vau 18 Nov. 1831 liatulliaveu. I u. dié- vijf verachilletide stukken viud ik be strijding- en-instemming b«ide. Op UB verdeelde ttitteatmiiig had ft nooit durven hopen. IL t KJJ mij vergund, M. ile Voorzittnr, mijn standpunt a&dsr toe te lichten en. te vordeijigen, daarbij rekening houdeode seo'owu.1. m«t il«< ondfl-vpuilein btuiryding »l* iuUöruuiii.^. Ik d:tl tuij dourbU hoadeu aan de tvreo. ))ck*u«io puk. >o, het oeiio iiot gowijsci^Ja prufo*n>r^xt va-i i .ol'. ,titokJUK.cn.,déJrtai'üoür nood2*JtB(ijk \vi>rd«tidu Icfcrsloel iu de geneuskundó eu hut t.wtwin :i»t dur a&»<3tofitoti. Wak dan~i>ek eerste pant bolrcft, stuit ik ulluun op tflgetwtand Eoo>w«l bij de locnlt«it, al* Lij Curatorea en IX. tut.W.. ... ?Hüu>vugntfl wixu om gocn derde kliuisckpro- fesHurtiak in het leveii tt» roepen,. woantau groote .bewaren verbonden zijn. Uu cimseijiicütiövan dit vonrstrl zou -w.exen Jat Prof. Stokvis voortaan Reeb .kUnlach hooglwraur meer zü» iou, maar <Ut de utenw te-benoemen .titularis hain.wr^ de kliaick betreft zoa yervanxen. «Neen, z?gjen do Professoren, hiertegen., bestaan- gtwomJ» b«zwareu. Er muet .niet worden vastgesteld in vakken eew. Ilooglaeraar Eal-lxMeu te >-h«t een prolesaoraai in .«.H--.?«?«H-»,»».--- nrweesmiddeueéT voor alt^d vast-te stellen. DaWefl «oo gaan i$ verder wy noch prof. Stokvis- xoudvn ? OM* doel. berei|ton. Prof. Stokvis, irmet de faculteit overeengekomen dat..er nog'een booglcerwr- in de kliniiche vak» k«n.:«al^.benoemd" worden omdat hy eich niet meer 166 aan de kliniek kan wjfdtn.-r- -«al hy do andere hem opgedragen vakken naar eisch.be»tt>l\uim"qlikeft>etangder universiteit **ltts eischt. Curatoren zeggeu: Prof. Stokvis werd eenmaal benoemd als-üoogloeraar in de. genee«kunde (klinicuiHn de alg. eiekteVunde en d»geneesmiddelleer. Verawderinff hierin te brengen wave> de eaak van B etiWé- Z\J noemen verder m|}n voorttel overbodig- want er tollen tweo. kCmci zyn en Prof.Srokvi» «al slechte een deeVvan het onderwas Tan den eenen' op zich nemen. Volmaakte- xnrereenitemmig- met het daaromtrent door dépro* fessoren bijgebrachte kan ik hier niet vinden. B. ea W. -gaan nog verder en zonden ia do aan* neming van myn -voorstel een krenking zien voor rfessor Stokvis, die- aan-de klinische wetenschap Amsterdam groot* diensten bewezen heelt (Gemeenteblad AM. l pag. 29» boven). Mijn bo xwaar tegen het hebben .van- drie kliniii-weegt WJ B., en W. weinig of niet Er heertchtéb^ de behandeling, dezer zaak on miskenbaar misverstand. Omdat ik namen heb ; genoemd, wat- ik niet Maten kon, heb ik de ge voeligheid? van Hoogleeraren ea. van Curatoren .. «..i~^ ._, ._,?^^0,^1, lk ligt Te> -opfewekt^iMj komi- het -v«or d»t,U»c idAennf-^wwa jipMidA.jlt ^dgjd^BJ^^Ueen de eoodounde tot b^vak verlaagd. iliorU'guu kan met relelükeu grond niet» word«n ingebracht. Heeft men liet to druk met drie zakun, en wantcht men zich hoofdzakelijk a-jui twee t» wijden, dan wordt de derde stieimoctlarlijlc bedeuld. Dit is reeds op zich zelf «n verkeerd standpunt. Om geen considerfttie* hoegenaauid, hoe verdienstelijk ceu persoon ook zij, hoezeei: het gcwecscht wordt door een college vau Iloogieei areu, vind ik dat moi zoo handelen mag en hem, die tegen dezeeank zonder eenige persoonlijke bedueJiug op komt, kun niemand taut eenig recht verwaten dat hy daarmede- Pie£ Stokviü- zou krenken. Dat deze vreemdioertige- zaak in zich zelve verkeerd i», bo» voortwffckgk-de- persoon \J, oj» wien men ze tot fctaud wenseht.te- brecgeo, gaïk u bowijzon. Wie eens tot klinicus benoemd werd, blyro het geheel, maar nooit ttm halve.- Niet" alleen omdat het raoeiiqk zsn zal ia binnen- en bnitrnland gevallen aan te wyzen die met dit vergeleken kunnen worden, maar omdat de -zaak ui zich zelve ongezottd is, moest 'men zs niet willen. Heden twee klinici, morgen drie. Daarna weer anders. Dit gaat niet aan. Op zich zelf kan ik er niets tegeu hebben dat- men, te rade gaande met de eigenaardige gesohiktheden van perronan, tijdelijke professoraten schipt, die later' woder vervallen, maar do Jjlinischo 'vakken maken daarop eene uitzondering. Mou heei't daarvoor een bizonder groote geschiktheid óf men heeft die niet. Men ia geboren praltticus óf men is het niet. Men heeft den clrang in zich om op z.fyn kliniek met zijti zieken te Icvou, met zijn studenten to werken, dajj in datf uit, eu zulks uren per dag of. men heeft dien-uiet. Men heeft de roeping om zich, wat do goede- kliuicus doot, oon school onder het jonga geslacht der medici te vormen, of meu heelt' ilialuiet Zij 't dus ook slechts tyxlelijk, men moet geen verkeerde zaak ter wille van een penoonUj k verlangen willen invoeren. ' . NV il men. met der dr.nd drie klinioi, men richt o dan ook drie volledige klinieken in. Zulks wil men hier niet on kan het ook niet willen, want do derde Jtlintcus tal slechts bij/ voortduring een deel spner krachten aan Itet klinisch ontkttogs tt^rfe»»" :Er wordt by .deze voordracht ook niet op: een. der Jen kliniku* ge rekend. ll«t derde klinische- hoogleeraarsehap blyft zonder bohourlijkeu eigen klinischen assistent oen doodgeboren kind. ' Vergun mij, uiy'uhccr-.do Vborzitter, u de gevol gen v:i:i drtsönieuwe aoheppiug tu schotsen. Er /.j l om weldra een voordracht worden voorgelegd o ui eea werkelijke n 'kliniciu to-.beuoemen. Voor hem is nalüorluk een der beide voorgestelde uniYii'iitairo odsütootea bestemd, lyft Pi of. Stokvis ook klitxui,«Jan zal hij of eeueigunwol omtchro* veu teiTüJii «ijnef werkzaamheid oehoorpn to hebUc!i uuvt ewi eigen n*,istent f de nniversitaire ik^isltmt .van ee» der beide-, hoofdklinielceu eal tevens ijao p*tjeutv.u Iwbben te bezorgen. ZootUa de zaak uu ligt ?tnottt het laatste het geval aijn. En dit verdieot de-*terkste af keuring. Mijnheer de- Voorzitter er blijft werkelijk als men hot eertt» ernstig: wil niets overig, dan den llaad voor t*> stallen-een volledige jioed toegei-uïtüniet eigen assintentenvooraieiie derde kliniek in het leven t» roepen. Zonder dit zal het toch slechts mogrlyk zyn in- beperkten kring iemand te koeken dip deze betrekking wit aanvaarden. Men ia niet meer vrjj in «y» keuze,, want de n'ouw Itenoooide zal in gekeren cio het professori*t met Prof. Stokvis moeten rleeleii. Uoe ern stig men uu ook den bo*t«n kliuicus zoeken Wil, me n-«al hAu 7.Ó& niet vinden. Of meent gy, «yuheer de Voorzitter, m ernst. dut hét mogelylc snn zon voor zulk een?patses rooi i'expressioU?verknoeid professoraat een werkelijk zcltstandig man te v uden? Als hot raQ niet ver boden ware namen t* noemen M. d. V. zou ik u door brieven kunnen bowlen dat goede buiten» landsoho klinici ik bedoel hier geen Borl\jnsche assistenten maar mannen van naam een soortguiyice betrekking op zulke, voorwaarden niet couden willen aanvaarden, . ? Ik noemde u de nadevlen aan een derde kli nisch professoraat verbonden. Iu de vóór ons liggende stokken zoeken wjj te vergeeft naar de voordeelen dio het met zich voert. De pro fessoren schijnen er twee te noemen: er wordt aldu» een leemte aangevuld,* (peg. 29 8), de practiKhe oefening voor de studenten wordt er door uitgebreid. Tegen hof eerste ? z« aange voerd: als ia de plaats van prof. Stokvis, die mei vakkon overladen is, een kliuicui komt die zich alleen aan de kliniek zal wyden, kan ik niet toegeven dat de bestaand» leemte nog grooter worden zal dan zij nu reed» is, integendeel dan . wordt er juist geheel in voorzien; tegen het tweede: boo, als het aantal colleges voor elk studiejaar niet wordt vermeerderd, do gelegenheid tot prao* tische oefening voor de studenten aanzienlek cal worden uitgebreid, bljjft mty duister, daar voor do practischo oefening 4C' studenten, men minde» .te wachten van d* professoren TM de goede assistenten en lectoren* In het opsommen der .voordeelon van bet 3de. klinische Professonat, geven Curatoren en B. en W. ons niet*. Ik heb er op geen der 9 bladzij den een kunnen viuden.- Ik conclndeer dus H. de Voorzitter dat er aan een derde op de voor gestelde vy'ie iegerioht klinisch hoogleeraaiwhap ontzettend groote aadeelen verbonden sjja, dut van de voordeden die het zou opleveren niet* bltjkt, dat er niets voor te zeggen valt, dan uit persoouUJke consideratfön en dat al, mocht het niy' nitt gelukken voor myn amendement de sympathie van het college van Curato ren eu die van het achtbaar college van^B. en \V. te verwerveo, ik mij sterk gevoel in het be wustzijn, dat ik ia mjjae meeniug niet alleen sta. Slechts n feit, zelfs verscheidene medische eu wol Hollandsche professoren hebben m!j van hun volle initemmiug verzekerd. Vóór ik tot het 2do punt dat der assistenten overga, sy het mij vergund M. de Voorzitter nog een pa^r zaken in het rapport van Curatoren en in dat van U. on W. aau te roereu, II.ïT. Cu ratoren verdedigen zich uitvoerig (ogen sommige «y&er,beweringen, maar voeren geen enkel bowy's .aan'waaruit myn ongeljjk blijkt. Z|j meenen mot 'gerustheid te mogen verzekeren, zy kunne» niet nloóvenj maar z\j weten noch bowlen de zaken aie z(j tegen my aanvoeren. Merkwaardig is hoa zy seho laten blijken dat zij zich gansch en al door Prof. Stokvis lieten leiden als ztf «cbijvon. Wg tcenschen er 'echttr op te wffttn hoe qp de nnodfakel^kkeid OM M de aanstelling van een derden kJtnischtn Uovgleeraar over te gaan, Jitt cert,t en vooral op dien van Prof. Stokvis is aan gedrongen. Wat de zaak van Professor Hertz aanbelangt alleen dit; zjj het ook dat een tnyrier uitdruk kingen Curatoren heoft doïn schrijven dat Je door mg gegeven' voorstelling niet m volkomen overeenstemming was met de wnro toedracht der zaak, urv aandachtige lezing van die ware toe dracht ben ik het volkomen met Curatoren eens dat er slechts zeer weinig waarheid aan de door mij gegeven voorstelling mtbrak. De Curatoren staven de onvolmaaktheid der duitscbo toestanden met httt woord' vau een duttsch Hougleeraor: Ma^tauchuns Doutschon zu donken geben. Hoe hoog ik ook over het geheel do duitsche Uoog'scholen stel, heb ik nergens gezegd dat daar allni volmaakt was. Maar zon men daar het zwakst zgn waar men een open oog hooft voor eigen gebrekeu? Wat net rapport van B. en \V. betreft noem ik er nota vau dat veel van hetgeen in mt/ne tntmorit over de laaft en rotping van een kli nisch hoogleeraar voorltomt by hen instemming vindt." B. en W. willen niet wachten mot do vervulling van hot derdo klinische professoraat tot dat do ideale kliuicus iu buiten of binaeuUnd zul kunnen gevonden worden. Hierin hebben zHzokor göly'k M. do V., maar de eenige vraag is, hoede bette klinieus die-er nu moge 'zijn, kan verkregen worden? Zeker niet. voor een op deze wijze voor bereid, gehalveerd of geUerceerd klinisch profes soraat. Aan den ingang onzer, etad van de «yde" van het oeutraal-sUtion wordt bet nu meer en. meeri ernst met de «oolan^ verbeid» TerfnuMiitgffTe' midden van een' zee va» asmd, hetwelk'aan del koude Koordwetten winden der vórfsre dogen tot een voor de oogen van -meneefa en dier uletouV aangenaamst speeltuijf'verstrekt, en naait eenj zeer weinig aeethetiseaen berg straaikeien vertigit op bet ruime plein voor bet ztf.ti9n.vaa lieverlede een lusthof van' FToray die vóór 't.oog" eene belangrijke verbetoripd zat opleveren, maarj waatin het wel eerst onzen kindskinderen, geie-f ven zal züu bèsohnttiWt«ivinden te«en de stralorf der zon, aie vau '»ocbwnd»tot-'»»»onds dit plein: beichilnt. Rechts vau >n stationsweg steekt zien? het terrein uit van het Md» station 3èr Ho]l.' Spoorwogmaat'<chappi|, waarvan de bebouvfirig.; iu verbond met een deor B;-en W. goedgekeurdt stratenplan, iioff slechts eene quaestio van. t^jdj heet te zyn. Waarop de uitvoeruig van dit planf wacht, weet ik uiet, maar uu men yverig bezig.» is de fondamenten der vroeger op'Jat terrein'; geplaatste gebouwen uit te graven, schijnt dfl) gevolgtrekking niét t» gowaagd dat het waakten4! op zyn einde loopt. Inmiddvb verrijst ongeveer op de plaaU, waar de minister van justitie eennieuw porcchtsgebouwj met qen hui* van detentie wilde doen opHchtênJ indien de Tweede Kamer de.koopsom voor het daartoe noodige terrein had toegestaan,' d. i; onmiddelly'k naast den rechtervleugel van het et«*; tiun, enn stal en wagenrwnise der tramweg-maat^ schappt). De Kamer oordeelde de bedongen koop»; som fik moen f33.?per vferk. meter) te hoog, doch de eigenares, dio wachten kan, schijnt tan eene andei-e meeniug te fiju, want aan de tramwogmant&clmppy heeft zy slechts bet recht van; opstal toegestaan, naar ik boor voor 10 jaren,. en ik geloof inderdaad dat de HoIL ipoorwejj-' maatschappij 'n die meeniug niet mistost on vanj die terreiuen eer meer dan minder dan geinid'4 duld f 32,?zal maken. Voor de verfraaiingr van den ingang onzer stad aan die' z^dSl is 't echter to hopen, dat zijniet-, al. tef lang moor op dien hoogeren prijs zat ' ten. En dit te minder, nu ook'MO, de link van het stationsplein net dio. verfraaiingT aanvang ia gemaakt: de fltnerijre, kleine wo gea op do Coolscbo kado, geljjk het büu'rtje hee_ waarop uit 't station komeude 't eerst het ' liet zou zeker de> moeite- niet loonen, na deze rede uiteen-te zetten, waarom het be sluit van den'Raaddoor on» wordt afgekeurd; Oe eenigo verontschuldiging die men kon aanvoeren is deze: Wij raadsleden mreten op getuigenis van anderen afgaan, kunnen de medische zaken niét zelfstandig onderzoe ken en gaan daarom liever met de meer derheid der adriseerenden mede, dan dror n adviseur te- Volgen, ons bloot te stellen aan den toorn van B; en W., van Faculteit en Curatoren. Comprendre ,c'est pordonner maar dit neemt niet wég-, dat deze- zaak eea bewijs te meer is voor de steltiog, dat een gemeen te-universiteit moeilijk téverdedigen is: ' De denkbeelden door fir. Berns nopens het assistentenwczen ontwikkeld, vonden in hoofdzaak bijval. Do regeling geschiedt slechts voorioopi^, een nieuwe definitieve regeling zal worden voorbereid, Zoo zal dus, al was de stap waartoe h IJ den Raad opwekte voor dit lichaam, te stout, de moed en ijver door Dr. Berns aau den dag gelegd, niet slechts door zijn inederaadsleden gewaardeerd wor den, maoc zeker ia de- toekomst vruchten afwerpen..^, " i' ? UIT DB MAASSTAD. ^ ttotterdam, 18 Mei. De -algemeen erkende christelijke feestdag" van heden, om in aLmatmkstijl te spreken, behoort tot die, althans in onze goeao stad, waarop voor een warm voorstander van veredeling van het volksyermaak, die dou tijd voor afschaffing dor kermis nog niet gekomen acht, het niet geraden is, in 'een vroeg ochtenduur of op den iateu avond zich buiten de nootd-wnktélyke grenzen onzer ge meente te begeven. \V*at hu dan, vooral op den weg naar hetnabürigoHillegorsberR,ziet eohoort, sou hem allicht eeue iliuaiu armer kunnen maken en hem doen wanhopen of wel ooit zijn monscUlievend &trcveu door sncca* bekroond zal worden. Zeker deel onzer bevolking geeft jcich (lan met hart en ziel aan een {fouocgen over, dat den schijnbaar onschuldigen iiaam van dauw-trappen" draagt, maar waarvan de eiaenaardigo bijzonder heden zékor niet nader behoeven aangeduid te worden voor de lezers van een Amstcrdamirh ?blad, die met het Pii'ksterfeest telken jnre deitclfde tratlitioneelo saturualiün van nabÜkunnen leeren kennen. In da. omgeving onzer stnd «cliynt de dauw alloen een taait* natuur te hebben en moeilyker ouder den voet te brengen te a^ju, want hoe'grondig d» trapper» met Hemelvaartsdag ook te werk gegaan mogen lijn, toch i» het ajt^ja Log noodig hot werk met Pinkster to voltooien. Waarin de werkzaamheid eigenljjk bestaat, laat zich raden, maar is met zekerheid mooiijk te be palen voor wien, al» nw correspondent, nooit zelf actief is opgetreden. Maar een Inspanning is 't zeker, want als men de troepjes van den nrTxnd ziet terugkeeren, dan verraden de waggelende - *. x?i. ,t _.i...i7tJl-n. A. moost is giste daar o Iraal-st vcrbiuJ l)o societci Doel" don do plan v omtren geld d is, rus .ning i de ont de Aei i« toeg in oi-i afbreken-! . nodr i i het' Schieb n verderjoi van dëff jaar. wor'lot bouw» > plannen» H-voor h'èj verkregeni i de ieraad terrein in' in begjnt.ej fereenigihg. 't Ma rétard'aires ook- niet ontbreekt. Uoe 't zij, voor hen die derg«mke vermakelijkheden najagen en daarvoor tijd, lust en geld vinden, be hoeft van overheidswege niet de gelegenheid ge boden te worden om indetweedeAugttstoa-week nog eens een genoegen a finstar van het dan w trappon te smaken. YeredeUng van het volksvermaak?uitstekend J Maar teu wiens behoeve? Toch niet voor Tien die slecht* in liederlgkheid ontraanning vinden» wanfr let edeler vermaak wordt n& de eerste kenoiraaking door beu gewoooitik gemeden, Wtre-t niet zoo afschuwelijk, ik zou allen diedekermiawillenbehottdenomdatzljdie ' voor een deel dei vollu d» eeoige ontspanning iu het "jaar achten? den raad willen geven zich eeneoy een troepje dauwtrapper» aan te sluiten; honderd tegen n dot zg tob de- overtuiging zouden komen, dat ieder naar zQn smaak zich Bjjn ver maak zoekt en dat voor dexe soort vermaak waarlijk niet officieel de. gelegenheid behoeft te worden aangeboden, terwijl voor beo die iu de voorstellingen der vereenigiDg tot veredeling van bet volkevermaak of in concerten ia de c tt en in toneelvoorstellingen smaak vin kermis niet slecht» niet behouden behoeft t worden, nuar ook nog licht de. aanleiding tot Ldébaoche kan " "' ?- - ^ ; *rr - -?.->?' ? ? * ? Rotterdam, 25 MeL Nu door bijzondere omsilandigheden de brief der vorige weck d<s ruimte zal innemen, welke, voor een schrijven, nit. Ju Maasstad m Ve Am sterdammer gevrooaJijk beschikbaar is.' zal uw correspondent zich meer dan ooit op beknoptheid hebben toe te legcao.- Onro pemccnlcraad alth'ans heeft hem dit hecKa gemakfeelük gem^t. Dee'd de Maandag rorsatawn agentia^ in spijt.van het aantal daarop voorkeÈBcndc huinmcrs, reeds geen uitvoerige debattón ' verwachten^ de raad wa£ daarmede heden neg soberder don ik yenvacht ?had, .en nagenoeg ao&der eeniga discussie werd' de lange lijst van de aan de ?orde gestelde zaieo} afgedaan. ?Alleen eene uilzond&riBg. werd door dr. Stowawgemaakt, ten aanzien van het voorstel tot ver? nooging der som(<op de begroeting voor het niuV seum-Boymans uitgetrokken, waarvoor hy zün steni alleen daarom KOU uitbrengen, omdat het. museum daardoor in 't bezit zal komen van het portret van een prins, wiens mgcdichlenis fa dankbare herinnering hier leeft, de beeltenis n^-] meljjk van wijlen Prins Hendrik, welke' vroeger in een der zalen van het Yachtclub-gehouw hing. ' Vcrhooeing der uitgaven vgor,hot museum achtte h}j voor 't .overige, meiÉ^t oog op dcii toestand der gemeentelijke tmanciün, ongeraden. Op ver zoek van den heer Visser liad er hoofdehjke stemming over U voorstel plaats, en.alleen de'heer Visser stemde tejcn. De bclcekenis Van dit \ protest kwam echter Met oan,'t licht. Daar het we) ? niet den eerbied voor 's prinsen nagedachtenis gegol- ? deu zal hebben, mag. men aannemen dat's heeren Visser's gemoed zich bezwaard gevoeld zou heb ben, indien hu tol deze vermeerdering der uitga ven had medegewerkt, tenzü' hu het schilderstuk misschien als kunstproduct geen plaats in ons' museum mocht waardig keurun. In verband met de stem, door hem Jen 3cn April uitgebracht over het voorstel om voor hel overnemen .der handelslerreinen van de Itotttrdaaisehe Haudels<ereeniffi»g ecu bod v«u> 4 milliocn te doen, neig k er echter loe over, fmalicieele gcniocdsbeïwaren te onderstellen, nu juist hedcyi bekend geworden is dat ook do crediteuren met dit bod genoegen. genomen hebben en dus. die terreinen in handen der gemeente zullen overgaan. Uit vorigo bricvert is voldoende gebleken hoc gelukkig jk deze oplos sing voor onze stud acht, lerwyl ik er nu ook wel mag byvoegon_ dat da koopsom voor do ge-' meenle waarujk niet lo hoog is. Maar van een raadslid, die uit IcaUle n iel tot-jtcmt, is het te begrüpcn dut hij roet den rentelast der l minioen in 't verschiet, een cevool krijgt alsof lüj, vergekenderwijzc gespro&en. »u ook terstond hoginnen moet de boter o» zij:» brood uit te zuinigen. 0rie jaren reeds scheiden ons van de. PinuoDs-catastrophe en- al dien ty'd heeft der gemeente het gevaar boven 'l hoofd gezNvecfti, dat de liandclsmriohtingen aan de overzijde dei- Maas, lot groot ongerief en nadeel missuhien van den han del, in'vreemde handen zouden kunnen overgaan. Eindelijk is dext slechto kans voorbüen de uak op de beste «d> gunstigato wijze opgelost. Hel ge luk heeft flotte/dam daarbij ook niet weinig gudiend, vrat da in het afgclpopen jaar, waartn blijkens het veV^ag v*n directie on commissarissen geen pogingen wrzuimd zyn om op da cc:ie of andere wijze da Handelsverecniging t-Jve op de been te houden of door haat- eene meer levens vatbare combinatie in 'lieven te roepen, want als, zeg ik. toen de kostbare handcIsteiTcincii aan de overzijde niet aan de gemeente ontgaan .zijn, dan is dit waarlijk Wel te- danken aan het beleid van. ons dageUjksch bestuur, hetwelk den raad, Koouls uit de gevoerde discussien voldoende is gct>k<k< n, onkundig heeft gelaten van de tot Iweemdeir aangeknoopte onderhaudclingen over verkoop «lier terreinen" aan dégemeente. Doch waartoe gorecrimineerd? immer» all'a well that ends totll.' .?^'" - ? ' ? o. ;?"* lucht ^ Uek Jlr??;I word i l JiK^ UIT DE HOFSTAD. Ko.97Een Chineasche tuin en een Biérhalle. ? - bljjlt 'en nieuwe titels. ' AI meer wat nieuws in den Haag, en wat goedi ook l De Chineetohe tuin van hetbóttl Mai j «c, gisteren avond voor het eerst voor ganoodigdeu opengeiteldv levert weer een bewijs te moer voor de, vindingrijkheid en den ondernemingigoett v*n den eigenaar. De groote boelden ran Flora en Terp?icnore, e vroeger den muziektuiu versierden," nu fei den gang oter «énigej>akkiiteu nit; AVI882» lederen Zondagochtend. ELLEBMAN, HARMS ft C'. Kantoor: Rokin 2. I H H O U D» DB VEEHEFFINO TAN KEN WEBKMANB8TAND.8TA1TKÜNDIO OVERBIOBT. ALLERLEI. OEJfEENTtt/UCENt De t«M kukeltlk* profcMono. VU 4* Ifottttad. tJU da BobUd. KÜN8T: Korl»t*n, door J. M. B(» *»tal« over hedendktgael» hUtori»cho iohUderktmrt, door Ju B. J. Bterek. Win lo DnplexT door S, E. d» Kmijff. Vit de BluchopnUd, door Jan de Bisschop LETTERKUNDE: Knar Maleiding van Jan Holund'i moderne Hefcsenzlekte, door T. D. Cunllle L*monni«r (.Thér^a Monique"), door L. v«n D«y»»e]. Bloemealeren, door TelrUnsk-Slolns. Z«n b«d« voor de verrolgda Joden, door Ant L. de Hop. Wonderen te Terkl»ren, door Dr. Vitni BrnUm». JOLITAIIIE ZAKEN: Beichouwingen omtrent bet gebruik der Bajonet en der 8»b«l- en Degenbajonat, door J. B. O. De iloier opgelicht, door Hecri Baloff, beoordeeld door B. H. 8CHAAKPHOBLEEM. FEUILLETON: Uit het loven van een twijfelaar, door Uil, U De eerste Znld-AKkatue&e Bapnblikelnen. ALLEKLEI, BBIEVKHBU8, - OVÜBZIOHTYAN DE FFEKTENMABKT. Amerikaaiuehe Spoorwegen, dooi J. r, d. Borg. VeiUngen. Burgerl\)ke ttand. je hmw cltnde Woningen. Torgaderingon. ADYEBTEHTIEN: Bohe«wbnnr«ja, en*. geit zich ongetwijfeld naar dat van de «es thetische ontwikkeling, die de hoogere stan den van het volk, waartoe hU behoort, hebben bereikt, b e« land wwd« beschaafde kiaisea hooge eiiehen stellen, ttt optMée na htm huizen, hun meubelen, hun voortverpe^Yoa weelde, zullen de werklieden Tan zelf er toe opgewekt worden, die kunstvaardigheid te verwerven, welke noodig is om aan de be hoefte der rijkeren te voldoen, en die dus tevens hun voordeel is. Wanneer de architektonische smaak der gegoeden beneden nul Sedaald is, zal de timmermansleerling spoeig volleerd zUn en zullen de werklieden in w----. ** . « * t ZONDAG 4 fUNI. met hel .btitMknd te koakaipaerM, de kunst en hinsündustrie minder dan Doch «l bjuid weinig fen, aar <e oogere de patroons te weinig naar' wij gelooven daarom ' niet stelsel een uitstekend middi houding van patroon en hoogte te regelen. In een» land waar het gehalte van het werk, uit een oogpunt van smaak en bevallightid onder 'schijnt te doen ilsel ian te verhef fen mitsdien ouk nstwerk vragen, inder, dat dal is om de verig tot op zekere De Heer Mouton heeft eer van zijn werk. Zijn lezing over de middelen tot verbetering van den toestand vau den leerling in fabriek on werkplaats leidde tot indiening van een voorstel, door het bestuur der afdeeling Amsterdam, der Vereeniging ter bevordering van Fabriek*; en Handwerksnljyerheid, om een proefneming met. de invoering van het leerlingstelsel te wagen. En dat voorstel werd aangenomen. Oe vergadering waarop dit geschiedde, was helaas slecht bezocht. De patroons, werkbazen, (van werkgevers wil de Heer Kater niet weten) schitterden door afwezigheid. Van en kele vereenigingen waren bestuursleden ver schenen, doch als men een blik op de ver gaderden wierp, zoumen moeilijk tot het besluit hebben kunnen komen, dat hier een zaak werd behandeld, die de geheele industrie aangaat Een klein begin echter heeft somtijds groote gevolgen. En zoo is het misschien ook hier. Want van het bestaan van n voorwaarde tot slagen mocht men zich overtuigen. De katholieke Su-Josef gezellen-yereeniging, het orthodox-prolestantsche Patrimonium en de vereenigingen zonder kerkelijke kleur, ? allen wilden samenwerken om den toestand van den leerling te verbeteren. In onze dagen, nu de kerk meer scheidt dan vereenigt, is het een hoopvol verschijnsel, allhans n gebied, en nog wel een gebied van zoo grooten omvang en beteekenis, te ontwaren, waar eendracht macht kan maken. Het leerlingstelsel, bedoelt het sluiten van een kontrakt tusschen den vader of voogd van den leerling1 en zijn baas, waarbij de eerste zich verbindt zijn zoon of pupil voor ccn bepaalden tijd bij den patroon in de leer te doen, tegen een vooraf vast te stellen loon. De laatste neemt daarbij de verplich ting op zich, den leerling tot een werk man te vormen en hem den tijd te geven tot het bezoek van de avondschool. Bij verbreking van kontrakt anders dan bij min nelijke schikking wordt schadeloosstelling gevorderd, ?50 voor den leerling eny 100 vóór den patroon, of zulk een som als men is overeengekomen. Ziedaar de hoofdzaak; de regeling is op verschillende wijzen mogelijk, doch het doel moet steeds zijn: den leerling te beletten van den eenen baas naar den anderen te gaan, en hem een beter onderricht te waarborgen dan veelal de loopjongen geniet. Door het loon vooruit te bepalen voor een zeker aantal jaren,- na een proeftijd wordt het het be lang van den werkgever voor de ontwikkeling van zijn leerling zorg te dragen. Het stelsel in Duitschland en Engeland nog iuheemsch is bestaanbaar ook onder moderne toestanden, twljlel dienaangaande heeft geen grond. Het is echter de vraag of het in Neder land, waar het zoo volledig werd uitgewischt, iu dezen vorm weder wortel zal schieten ? Daarover pessimistische of optimistisch» uit spraken te doen, kan geen nut hebben. De proef wordt genomen, en de eenige over weging zij: welk voordeel kan het den werk man aanbrengen? Het is te begrijpen, dat velen zich er weinig goeds van durven voorspellen. Zegt men dat het voor de slechte knapen niet baat, men heeft gelijk. Verzekert men dat onontwik kelde patroons de leerlingen, ook bij kon trakt, niet veel verder zullen brengen, wie zou lust hebben het tegen te spreken? De goede leerlingen behoeven ter nauwernood steun en de goede patroon? zullen hun leer lingen niet exploiteeren, ook zonder kontrakt. Meent men dat dit stelsel noodig is om den nederlandschen werkman te verheffen, zoodat hij in kunstvaardigheid en bekwaam heid met dien van het buitenland kunne wed ijveren, dan zouden wij willen waarschuwen tegen overdrijving. Zulk een verbetering wordt allereerst door andere faktoren-in 't aanzijn ?peil jan ^ " ontwikkeling 'moeten onderdoen voor hun broederen, die tot een natie behooren, welke nog niet tot zulk een laagte gezonken is. Be hoefte leidt tot handelen en in de wijze waarop men handelt spiegelt zich de aard, het karakter der behoefte af, Daarom zien wij de oorzaak van een ver betering der verstandelijke ontwikkeling en kunstvaardigheid der werklieden vooral be vorderd, door hen, die de hoogere klassen de Kunst leeren achten en hen van een platheid genezen die, ofschoon zij strookt met de gesteldheid van ons land, blijkens de historie volstrekt niet behoeft samen te gaan met onzen volksaard. Elke fraaie gevel, die de eentonige reeks van1 vlakke muren breekt, is een profetie van een betere toekomst, elk blijk van belangstelling in waarachtige kunst brengt ons een schrede ver der, at zijn de bewijzen door officieele lichamen en partikulieren gegeven, ook legio, dat juist de beschaafde klassen even weinig warm gevoel voor het schoone en karaktervolle bezitten als de werkmansstand, over wiens gebrek aan smaak men zoo luidde klaagt. Het opwekken van den kunstzin is o. i. het groote middel om den Nederlandschen werkman te verheffen. Waar deze ontbreekt kan de arbeid moeilijk adelen. En in verband daar mede, zouden wij hun, die de belangen der werklieden voorstaan, willen op het hart drukken: vooral de aandacht te vestigen pp datgene, wat de treurige onverschilligheid der hoogere klassen, hun wansmaak en opper vlakkigheid kan verminderen. Waarlijk het is geen wonder dat de Nederlandsche werkman ten achter staat bij dien van andere landen; als men bedenkt hoe elders schatten zijn en worden uitgegeven om den kunstzin te wekken en te versterken, terwijl hier de kruimpjes die van de tafel vallen ter nauwernood kruimpjes zijn. Men vergete niet, dat Nederland, sedert den triomf der calvinistische dogmatiek meer het land der geleerdheid, van professorale deftig heid en overdreven vereering van hetakademisch radikaal geworden is, dan dat van een opgewekt artistiek leven. De Puriteinen nebben de kunst verdreven. Het volk, in de beste beteekenis van het woord, is haar ont wend; is van haar vervreemd, zoo niet afkeerig gemaakt. Dij de nieuwere levensbeschouwing werkt de oude zuurdeesem na en niets natuurlijker dan dat eerst langzamerhand de leekenen van een betere toekomst zich open baren. Onze grootendeels buiten eeui^c kunstliefde opgegroeide deltige middenstand, die het roer van zaken, in blaat, gewest en gemeente in handen heeft, kan niet blaken, voor datgene wat hij niet geleerd heeft te eeren Zelfs de besten onder hen, wij zagen het meermalen, slaan met het grootste genoegen de schermende hand aan de schilderachtigste stadsgezichten of histo rische kunstvoortbrengselen en kennen niets hooger dan wat zij fraai gelieven te noemen. Tot het schoone strekken zich hun adspiratiön niet uit. Gaat mon na hoe Frankrijk, België, Enge land, Oostenrijk en enkele Duitsche Staten niet schromen millioenen te bestemmen om het schoone, dat hun land op kunstgebied héft aan te wijzen, te behouden, door Musea van allerlei aard te stichten, oude monumenten van bouwkunst te restaureeren of te voltooien, nieuwe scheppingen inliet aanzijn te roepen; hoe de kunst-industrie weelderig wordt ver pleegd; het topneel, de letteren, schilder- en beeldhouwkunst worden aangemoedigd, dan begrijpt men, waarom de werkman daar te lande in menig opzicht den nederlandschen overtreft. De hoogere standen hebben daar hoogere behoeften leeren kennen en daarnaar, met of zonder een leerlingstelsel, richten zich die der arbeidende klassen. Zoo lang de Staat of gemeente evenveel honderdduizenden voor hooger en middelbaar onderwys besteedt, als duizenden voor kunst en kunstindustrie, zal de Nederlandsche werk man, onder zijn europeesche1 vakgenooten, een lage plaats blijven innemen. Want al erkennen wij met vreugde, vooral als men let ? - i -?- .?"?i: J..« J.« ._ voor hetgeen men over de .grenzen waarneemt, f. .^ ??i. i i ...?.w, i.._i:«~ « Abonnement per 3/ra. ...,..? 1.?. fr. p. p. / 1.1^. Afzond. Nummer» aan de Kiosken verkrjjgbur a > O'. 10. Ad verten tien van l?6 ngeb ? l?iedere regel meer *» 0.15. dat is een moreele band tusschen leerling en werkgever dubbel begeerlijk! Wanneer de ideale zijde van den arbeid zoek is geraakt, zal in de ruwe atmosfeer van de werk plaats, licht de humaniteit te loor gaan, en ontbreekt elke waarborg tegen onbillijk heid, zoowel aan den eenen als aan den anderen kant. Onder zulke omstandigheden is het een zegen, dat er een middel bestaat, zij 't dan ook geen afdoend middel; dat leerling en patroon aan hun licht als mensen herinnert en hun zwakheid te hulp komt. Bovendien door het leerlingstelsel met het informatie-bureau, dat daaraan verbonden zal zijn, zal het goede soort patroons ken baar worden, en ~ dientengevolge 'kunnen ouders en voogden zich beter voor teleur stellingen hoeden bij het ter werkplaats zen den hunner zonen of pupillen, dan tol heden. En daar de leerlingen, voor welke een kontrakt wordt gesloten, naar men mag aannemen, tot de beste zullen behooren, zal er voor goede patroons en goede werklieden, op den duur, een gemakkelijke weg geopend wor den om elkaar te vinden. Daarom juichen wij dit plan ten zeerste toe. De goede elementen in den werkmanssiand worderuloor de samenvoeging krachtiger, en zulle4 -* invloed uit oefenen, zijdelings althans, ook op hen, die van geene aansluiting willen weten. Gelukkig gaan in Nederland veler oogen open voor den toestand waarin wi) verfceeren. De naam van den nederlandschen werkman heeft schade geleden en zal die eenmaal den glans weder verwerven, waarop hij bogen kon, dan zal er veel moeten geschieden. Allereerst zal het beschaafde Nederland, uit den dienslhuize van het calvinisme uit geleid, moeten leeren begrijpen, dat de kunst zin een der machtigste middelen is om te ontkomen aan een levensrichüng, waarin het platste materialisme de plaats van het geloof heeft ingenomen, en dat de ware be schaving nog iets anders vordert dan het be halen van een akaderaischen graad ol het diploma aan een H. B. School. De bemid delde klassen zullen bij het zoeken van hun genot in en buiten's huis, zekere eischen der aesthetiek recht, van spreken moeten verlecnen,' opdat ? de meer ge adelde kring, waarin zij leven, den werk man onwillekeurig verlokke naar het hoogere te streven, terwijFhij arbeidt om'in de behoefte van anderen te voorzien. Bij verheffing van de beschaafde standen, njzen de lagere van zelf, althans in de nMwere maatschappij, waar afsluiting niet iMjg: Mo gelijk is. De werkain .zeil' dringe au op kosteloos ouder wijs, taa^icht, regeling van <?en kinderarbeid, handhaving dqr zondagsrust en vooral op een toezicht via staatswege |op fnhri>-!{- ett werkplaatsen, waaronder er zijn, volkomen ongeschikt om bet gevoel van eigen\Vaarde bij hem levendig te houden. Doch wij herhalen; wat hem het meeste leu bate zal strekken is, hetgeen er gedaan wordt urn de »werkgevers" te beschaven, want waar het volk zijn kunstgeschiedenis kent, een eig-.-a kunst bezit en eert, kan de optwikkeling en bekwaamheid van den werkman niet gering zijn. Daar zullen de middelen om hem, naar do mate dat zijn vak het eischt. levens tot kunstenaar te vormen, niet ontbreken* en Frankrijk aan denSittan hebben g«4cht, «tnvatte: ten eerste, dat de Sultan eene verklaring wan does te» guneta va» den Khedive, ten andera dat l^j dfens houdingiegens bet weggezonden ministerie en de Mogendheden zou goedkeuren en teu dejde, dat hy Aram-Bey en de andere militiare hooflen naar Konstautinopel zou ontbieden om rekcBschao van hun daden af te legge» _ De overige Moreodheden heeten het met Enge land en Frankrijk eens te *$n, doch het spreekt wel van elf, dat die overeenstemming eiken dag verbroken kan worden. Lntt om handelend in Egyi'te op te treden heeft geen der Mogendhe den. M n weet wel, waar te beginnen, doen voorziet van eene gvwapende tnstcbenkomit het ein'de niet. . , Van daar dat zelfs Frankrijk zioh vereenigt met het denkbeeld om Turkiche tnsschenkomst toe te laten. Dit schijnt het eenige wat ben nit de moeilijkheid redden kan. En volgens de laatst ontvangen berichten ia het niet eens zeker dat Arabi en de zijnen zulk een interventie zullen dulden. Al wat mogehjk i» doet de oorlogsparty om het leger te versterken en de havens instaat van tegenweer te brengen, zoodat het allen »cnm» heeft dat Arabi er toe zal overgaan om dee Sultau'H troepen weerstand te bieden. Hjj regeert op dit oogenblik alleen, en volgens het gerucht soa het zgn plan zijn Halim tot Khedive te laten uitroepen. Thans is een voorstel van Frankrijk bjj de Mogendheden in overweging om een konferentie van europeesche gezanten te Konstantinopel te houden, die over de kwestie zal.... redeneeren. Gedurende de pinksterweek hielden de parle menten vakantie. Het engelsche Lagerhuis bleef midden in de behandeling van de dwangwet steken en ui nu nog heel wat dagen aan de amendementen moeten wijden, die op deze bill zün voorgesteld. De Ieren zijn en blij ven afkeerig van deze dwangmiddelen. Dfllon werd door de indiening van dit wetsvoorstel zoo geprikkeld, dat hij alles verdedigde, wat dwang noodzakelijk maakt Parnell liet zich wel op kalmer wijs uit, doch ook hjj acht haar aanneming een gevaar voor de reeds zoo geschokte rust op het eiland. Inmiddels doen de iersche dravers alles wat zij kunnen om de onontbeerlijkheid der dwangwet te bewijzen. Glsdstone en Uarcourt liggen thans aan de beurt cm te vallen, De heer van Beust, -oud-minister voor Saksen en Oostenrijk en sedert 1371 gezant voor Oosten rijk te Parijs, de bekende tegenstander der duitsche eenheid heeft tijn ontslag ah gezant ge vraagd en gekregen. ~'* Aair den «petaael in Dalmfttie i* voor goed een eind gekomen. De laatste benden hebben de l toegeze. «nmsiuigstafc t BohMBVaartbelaacMtaM M » Courant: Ben ehaoe l&id)s«lie aadw* x^olna dw verwwpbt v»n d* tiön).. hMdiUtwfctaai mt rwkrök, H*t wwpbt IwlMtia vu Britooh-InJU. Het werUtedtnvwboad. Hui XnropMsclie be&ew l» Egypte, Dagblad vanZ.-HoU, m 'iQramtt.: De go«d* «fl<l» «taUL?IHtioMtaitfltwiMhtrWMt-IadladMJCaiUUwt). f.- PMUMe ef Trtjkandol? Ttd: T«r < ? ' DE TWEE KERKELIJKE PROFESSOREN.^ De kwestie betreffende de benoeming van kerkelijke Hoogleeraren komt weder op het tapijt. B. en W. hebben met de Synodale kommissie onderhandeld, en Sèze beeft eenige voorwaarden gesteld, welke vervuld dienen te worden, wil men niet een herziening Vba het Synodaal reglement op bet hooger.ond rwtjs noodzakelijk maken; Zulk 'een her ziening zou de benoeming der kerk professoren een paar jaar verschuiven, gezien een wetsverandering in de Ned Hervormde Kerk langs |den meest omslachtig^ sten weg tot stand komt l Uit de memorie van toelichting vernemen wij dat »de Synode zich zeer ingenomen verklaard heeft met hét besluit" van den amsterdamschen Raad. ~ *' Men moQht dat verwachten. De Synode gevoelde volstrekt geen beh'oéfle aan deze benoeming voor het kerkgenootschap, ma'ar' nu de hoofdstad beleefd tot baar komt en haar aanbiedt twee professoren te bekostigen door de kerk, zonder eenige kontrólète benoemen, zou Két al 'een zeer' orilieflljk Synode moeten wezen, als zij nu niet eéna vriendelijk en voorkomend zich betoonde. ' De Synode stelt tot voorwaarde, l o. dat de bezoldiging niet overeenkome met die voorj de gemeente-universiteit, maar met die door de wet voor deRljks-universiteiten vastgesteld. In de door n vastgestelde grondslagen van onderhandeling worden twee jaarwedden aange^ Staatkundig Overzicht. Do Egyptische zaken verkeereu op dit oun«ublik in eeuo egyptitcbe duisternis. De verwarring is ondanks do komst der engelscke eu franguhe cskftders, dermate toegenomen, dat ollej wat vluchten kan het Nyüund verlaat. De Khedive na hingen l ij(L weerstand geboden te hebben aan den druk der militaii e party, werd door de'.laatste gedwongen Arabi-Bey al» miniHter te herste!U-n en de ondcrkoniug heeft mitsdien alle gezag verloren, dat hu, ondeniteuud door de mo^enUhtxlen nog scheen ie bezitten. l)e uiogtiiidhedeii, die reed* tot ultimatum ge steld haüden, de vei banning van Arabi-Bcy en een p»at aud«*e miuisters, de herstelling van de mocht dea Kliedives, zjjn ten eiude iaad. In Egypte zelf worden adressen geteekend om de Porte te bewegen geen gehoor te verleenen aan de mschun der mogendheden. Men dringt daarin aan op de onttrooning van den Khedive. Zooveel sohynt zeker, de Porte heeft haar doel bereikt, haar tusschenkomtt is noodig geworden op hetgeen enkele parlikulieren doen, dat er «n gevraagd. De Khedive, die door 3e"mogend-. Sporen van belertChap*ZlJn waar te nemen, heden ten «roon werd verheven en daarop ge h? JM r «k «»rsr^'S JE* - söt isjtsAS feit, dat tonnen bij tonnen gouds aan mer £ * soevereiniteit over Egypte te doen erkenhoogeaCholen worden weggesmeten, terwijl nen, kan niet anders dan ingenomen e<jn met iuist datrene, wat |mede de zenavf van het de woelingen doer Arabi-Bey en zün J ?? ? * ^-?- het groote ioiddel om. ~?-"kk Böh«»elnk do« « wapenen neergelegd. De hongaarsobe Kamer heeft de kredieten voor de buitengewone maat regelen tot herstel van de rust in Bosni goedgekewd. De frarwche Kamer heeft de wet op het bij zonder middelbaar onderwijs aangenomen. Bandry d'Asson wilde de invoering der centrale school ter spraka brengen, dofth ontstemde de Kamer door fefju heftige töahte zeer, dan dat zij den minister wilde toestaan te antwoorden. Thans is de wet op de rechterlijke organisatien aan de orde. De Regeering wil het beginsel der onaf zetbaarheid behouden. De kommissie wenscht deze opgeheven te zien. Deze parlementaire werkzaamheid wekt slechts weinig belangstelling. Egypte neemt alle aandacht in beslag. £.en interpellatie in de Kamer over de beteekenis van het voorstel der Regeering, om te Konstan tinopel een kouferentie bijeen te doen komen, liep bijzonder gunstig voor de Freyciuct af. Olschoon Gambetta by deze gelegenheid zelf in het vuur verscheen, om de K«geerintc te verwijten, dat z\j Frankrüks eer overleverde aan het wel gevallen van Europa, wist de Minister zich zoo goed te verdedigen, dat de Kumer met 29S tegen 70 stemmen een motie van vertrouwen aannam. Hoezeer Gambetta door dezen aHoop teleurgesteld is, mocht blijken uit ziju heengaan uit de Kamer. De socialisten-wet wcrdt in Duttschlnnd nog altijd toegepast Deze week is de bekende afge vaardigde flebet isjt hechtenis genomen. In Spanje bew«ew|Mn zich lungs nieuwe paden. Niet alleen trackt nienj blijkens de konversie-wet orde in de finantiüu te brengen eu het uitbarsten van revolutionaire lieweginaeu te voorkomen, door zelf in liberalen geest te handelen, maar nu hoeft een spaanscho Koning zich zelfs op e(*n Verga dering van onderwijzers vertoond en daar eene redevoering uitgesproken om van zjjnc sympathie met do pogingen ? tot bevordering der volklontwikkeling blijk te geven. De italiaansche Senaat heeft haar goedkeuring verleend aan het voorstel om de handelstniktaten met Duittchland, Engeland, Spanje, Belgiöen Zwitserland te verlengen tot l Juli 1883. De gouverneur der Kaap-kolonie heeft de wets wijziging tot toelating der hollandsehe taal in het kaapsche Parlement bekrachtigd. Allerlei. Ndg altijd is het ministerie zoek. ' Alleen uit berichten omtrent audiënties, die niet gehouden zullen worden, bemerkt men dat Nederland een Regeering heeft. Zullen de kamerleden niets doen om eenig leven in de doodsbeenderen te brengen? De politiek heeft hare eischen die m«n niet miskennen mag, doch de vaderlands' liefde heeft ook de haren. En de laatslen staan o. i. boven de eersten. Wij willen gaarne gelooven dat het mi nisterie, met het oog op de politiek, nog bij lange na niet genoeg gepruild heelt Het heeft volkomen geiyk dat het zijn tegenstan ders zijn onmisbaarheid behoorlijk inpepert. Maar vergt de Vaderlandsliefde niet iets anders dan deze, op den keper beschouwd, wel wat kleingeestige wraakoefening? Wij althans kunnen niets, groots in dit verstoppertje-spelen vinden. De dagbladen bevatten: Bet JftuMhitMad; Wauan 8» tfietuct ? SoUtrdanufkt C^tftutti hoogle JiVl vljln den be- , .' ,U reeds wei* j .OwBoud ffe-' ?jlcelen niet voord eele ttitgegedit uo9> e vri*nIrftk ge il tegen it gezonde k het licht rrucat zou liken. Dit ^Toopen,d^t " ertewerd p even beJien zal de '^ anedip rnaehttff. net KaKMi) iets schuw. dan 17dev vers her, dat het .,tde kerk > en leven' ...--'loopt,, l rteertnda ? uiet te !; waar r'ït 18. h te gehad * to bieden, '? te veran' e en fri»ig om ve- is er niet een der s gepaa% ? 4 de band l handdoek «ter. Ue? *t gehoelex' Itk of htf , ter. Wil ;. ?" Benomen '- ie koster eidt den , - hem de men het De waarde vu een ann-revolatioaau* Onze bandelspoHkUk met roren dor gemeentel&ke instelUag. Neemt mett, gelijk de Synodale Commissie verlangt, de rege lingen over, welke door de wet op het hooger onderwijs en die op de burgerlijke pensioenen, op de jaartredden en pensioenen der hoogleeraren aan de rüks-univenitei(en rijn vastgesteld, zoo zal men, büaanstelling der kerkelijke hooglee raren, hun eeue jaarwedde van ?4000 en niet naar de gemeentelijke verordening vnn ?4500 toebennen. Deze jaarwedde zal na vijfjarigen dienst met ?.1000 en niet met ? 500 worden verhoogd, en zal na tienjarigen dienst op ? 6000 en met op ? 5500 worden gebracht. Van een financieel stand punt schijnen ons beide regelingen op den duur op hetzelfde neer te komen. 2o. wordt een wijziging verlangd ten op zichte der bepaling van de pensioenen. 3o. dat een apart kollegiegeld van f25. per leerling in de kerkelijke kas zou wor den gestort, waar tegenover staat, dat de kerk van hare zijde vóór die kerkelijke hoogleeraren niet de minste aanspraak op eenig deel in de kollegiegelden der Univer siteit maakt". Waarlijk een dergelijke mildheid verdient bijzondere vermelding! Wij hebben", zeggen B. en W., ook deze regeling zeer billijk gevonden". Ondertusschen schieten er behalve netv bovengenoemde nog rtMC punten van gewicht ter goedkeuring over. Twee punten van gewicht bleven er daann . nog vast te stellen. Het eene tot regeling van hetgeen zou moeten geeohiedcn, indien de Ned. Herv. kerk het oj)wonen der lessen van da hoogleeraren der Universiteit niet meer verplichtend zonde stellen, het andere omtrent de reenten vnn bet kerkgenootschap, indien de gemecntcivuul zgn besluit in zake kerkelijke hoogleeraren ccnnmal intrekt. Wq vertrouwen, dat de voorgedragen regehuiten uwe goedkeuring zullen wegdragen. Wij hebben gemeend dat het niet noodig was hot kerkgenootschap door zwaardere voorwaarden te moeten binden. Mochten de voorgestelde bepalingen door U worden goiidgekeurd, zoo zullen zij aan het oor deel der Synode, welke dezen corner bijeenkomt, worden onderworpen, hetzij iu de gewone, hetzij in eene buitengewone vergadering, en zal de aanstelling der kerkelijke hoogleeraren wmar?cmjniyk, vóór het begin van den nieuwen cursus plaats nebben. Uoe deze twee punten geregeld zullen wor den vernemen wil onder 5 in d« voordracht: De Gemeenteraad van Amsterdam is ten allen tijde bevoegd «$n besluit in zake kerkelijke Iloogleerarenin te trekken, maar is in dat geval verplicht aan de Ned. Herv. Kerk uit te keoreii, gedurende het leven der dfenitarinen, die dan ia Amsterdam air kerkelijke Hoogleeraren krachtens deze regeling werkzaam of reeds gepensioneerd s$o, het bedrag der door hen op h«t tijdstip der intrekking genoten jaarwedden of jjeniioenea. Voor hen, die nog niet gepensioneerd zyn, wordt dit bedrag verminderd met hetgeen dezen genieten uit eene andere, sedert het besluit van uitrekking door hen aanvaarde en betoldijfde betrekking, en, zoo z^j hun 70ste jaar bereikt hebben gebracht op-het cflfer voor gepensioneerde hoogleeraren bepaald. . De aanspraak op het bedrag der jaarwedden wordt echter verloren door hem, die, niet in da termen van pensioneering vallende, een hem aangeboden kerkehjk hoogleeraarsambt of een hoogleeraanambt ia de theologie aan eene der «**^°»+ , fi !*.?- - ' «??? " * ; an byge* ?«'?ffedai-hte agcu Httl ? Jien per.Hang «al iverk-clel"2 . SÜdood tl* : Jter ziciJ, : ?:? hy komt ,-ij nl ooit ?yiCt weet ; t immers Lieren, en J??vnkaheia ' j' toch, er "d iu den billigbei ut, iets geals dit geheimut van grenzen uint lipt want on vervan r de mat. en duo» [Mi ieder als kind. ar een t'e :-«akt hij, ' ' , de kerk, wio beomt dut (e. (juik) '??>?-advies (motto Keuehwtio»); onze naaatispouuM mei i - ... ,. . . . . , .__. 7rukr«k, j vemteit te Amsterdam weigert aan te nemen. Bet Jrtw-t «m *n D*tt Deuna-reuiDK miMiw», k Jerwi^onder l wordt gezegd, dat deie gel»