Historisch Archief 1877-1940
l
ai*
f
DB A BISTE R D A MME R, WEEKBLAD VOOR H-E D B B L A W Bi
No.
159«ebap
M* H
van.
B minimum, Jeeft rechte*»**»
Und"
ttring
J. U.
hot
Banjuk«a
bliittiext uÜutr
he*r
*??*?»« «? ** Büs*U*4natkwit
elttiadw tfck«üng «mlt*
raiaUklv»*
«r
d«
«n d*
«olwusea
«?rkuu-uhtuiHaa op
w.__ . t OM laad vow dabimdea
wordt, toch biykt nit de statistieken, dat
bet groot*** oa«t*l mg «ais hok» ni»***u veistülun
bÜJvta. Van d* 500 a GÜO bWeu toch in otu
land, wordt tlecot* «stor batnJüwljjk weinigen
gMOayd, terwijl a*ft d* bulpb*ho*vead* en en*
wetend* haJfU.mdan nog niot Mtiachr. kan wor
den. H*t steunen dar u*lc .«J) alaoo dringend aan
belangstellenden aaubavolau, ten «inde d*
iaricbtingau waarvan d* gotd* tutkomaUa io« algemeen
bekand i^a, ia etaat te stallen, meer
ougelukkig«n op te uemen. Om dunaieur of lid te worden,
wend* men ticli tot d*a baee J. M.' Hutje*,
UeerugrMfct, Mr. 270.
D* Ancterdanuehe Zwemelab *al Zondag den
2ön Jnni een nationalen xw*mwfdstrijd houden
in d* bad- en zwemimiohiiug aan d*
DeRuyt.-rkada no. 100; auavaug vaa deu wad»tr^d t* 11 uur.
De bestanrtoren van het ^ederlandseh
Gymtwstiekverbond, Pres. Mr. D. Joiephut Jkta, hebben
aan Z. E. den Minister van Cüinenl. Zakeu een
lang en zeer gemotiveerd adrea gericht, waarin
x$ o. a. venoeken:
lo. een noraiaalschool voor
gyinnostiekonderwijzers te stichten te Amsterdam of elders;
2o. subsidiair, aan een of meer der bestaande
kweekscholen voor onderwjizera theoretische en
praetiscae inrichtingen toe te voegen, ook bestemd
voor. hen, die zich uitsluitend aan het onderwijs
in do gymnastiek willen wijden;
80. het programma der examens voor
symnastiek-onderwjjiers op duidelgke wyze te doen
omBchrtjven, in verband met het oadenvijs op de
normaalachool;
4o. van de geëxamineerden te doen vorderen
het bewjj', dat zü, (b.v. zes maanden) ouder een
bevoegd persoon practisch werkzaam zijn geweest;
60. de bevoegdheid om onderwjjs te geven in
de gymnastiek afl>aokel\)k te stellen van bet be
zit der act»'als ffymnaatiek-onderwnzer, zonder
onderscheid tnatcben lager en middelbaar
onderw\js, met dien verstande echter, dat naast de
acte alsgyrnnnstiek-onder\rjjzer een naoteekcniug
voor de gymnastiek bij de gewone acten van het
lager onderwijs in bet leven worde geroepen,
welke aanteekening, door een verlicht examen
te verkregen, de Bevoegdheid zou geven op de
lager* ecbolea klassikaal- onderwijs in de gym
nastiek te geven, doch alleen aan de leerlingen
der lagero scholen in de gemeente waar de on
derwijzer als zoodanig werkzaam is.
Het Algemeen Nederlandsch
\Verklieden-veroond. den 28 en 29 Mei te Rotterdam vergaderd,
(piesident B. H. Heldt) heeft aan de Tweede Ka
mer een adres gericht betreffende den kinderar
beid. Het verbond is wegens de wet daarop
dankbaar, maar nog lang niet voldaan. Het
«ou wenrchen: volstrekt vvrbod van kinderarbeid
beneden de 14 jaar; een werktijd van 6 uren
daag* frjtschen 14 en 1G jaar en van 8 uren daags
van 16 tot 18 jaar. liet beperkt echter thans
fijn vraag tot hoogstens 8 uren voor kinderen
Tan 12 tot 16 jaar, en verbod von arbeid
'eiaorgens vóór 6 of '» avond* na 6 uur. roet het oog
op het herhaling»- of industrie-onderwas.
De groote wedrennen, welke Donderdag 15
Jnni ftjs. te Nümegen zolleu gelionden worden,
wekken ook in \ buitenland belangstelling.
Verscheidene duitsche bladeu, vooral die uit
provincie, hebben een artikel daaraan gewgd,
waarin zij hunne lezers tot eon bezoek opwek
ken naar de stad ?welke de ?rleldtrigestalt'' van
Kapel den Grootcn zoo vaak aanschouwde." De
gastvrijheid en gulheid der NJjmegenaars schijnt
' aldaar goed aangeechreven te staan, ten raiuate
een der bladen meent op karakteristiek duitsche
wftze, dat de voorvaderen der tegenwoordige
in"Woners de beoefening dezer deugden van hun
nen ?KftiserlicheB Gönncr" geleerd hebben.
GcaeJite litüactlel
Scnrijver dezen Ha met zeer veel genoegen eo
lnitezDmiiig DW hoofjartilsel In 't luatets hammer ran
it A/imtti'daiHftur ovor de verheffing vau do
\verkmaueat*n<l. '
Ji waarlijk, JL de R! uw oordeel over dat punt mag
m(JQ8 inzieoa Jiüatl
Gelijk gvj aan do ondcrteckenlng kunt zion Is het
al«chta een -vrerhman welke U zyn iDfltommlng daarover
betuigt, en toch M. de K, moet ik ointrcui hot
Ictrliugsteldi;! esnige twijfel opperen. Waarom?
Omdat in de l.-donilaagtthe losgerukte msituchappij
«eer weinig «Utr. ia te maken op dat contractfiUBtelsel
taBKboa patroon uu lcurlin-,'1
De ünverBcliillifhold toch in dien werkmaniotand, zou
oorzaak lijn dut on ouders én leerling zelf, zich niet
alleen ongaarne verbinden, maar ook da geldelijke on
macht zou do nakoming dar boeten onmogelijk maken.
Want niet waar X. do It. het z»l toch wel een
wa»rbetdzjjn, datdoineosto ouders geen »üftig, en dag nog
minder honderd guldan zullen kunnen of willen betalen
«rameerhunzuontJG willekeurig of onreJeltlk den patroon
Verlaten wil én aldng hét contract verbreken zonl
Doch, over dat pont Iaat ik mijn oordeel Herer voor
beter, omredon het minder met de verhef/Ing te nukon
beeft. . '?.????'
Yan meer iraardy vindt ik het kunstgehalte
derirerkBeden. ?
Oal(fk gti terecht aanrnerïtét, moet het voorbeeld
daarBmtratit van den gegoeden burgerstand uitgaan.
Niet alleen door «cholen en andere inrichtingen moe
ten Ij) dat doen, (bet wordt natunriyk in dank
gewaar' fleerdQ maar ook door peraoonlpe handelwijie.
Boa vnak toeh komt het niet voor, dat een kalant
?ed stak werk bestelt, waarbQ de eenige eiseh is;
gauw en goedkoop!
. Tele malen \rordt aan een patroon of *t)n knecht het
ton oi ander opgedragen met de woorden: ?maak my dat
«ena even l" ?Je weet wel wat ik bedoel!" ?Noem de maat
naart" en*,! en daarmede wordt het voor het overige over
gelaten aan de kunstzin of kennis van de patroon of
ktJtl knecht wat bij leveren call
.Ia bet .bedoelde" stuk werk gewed, du wordt het
fifcwfjt» schouderophalend gehouden of afgekeurd. ?
U ctfn natouriyk uitzonderingen, want even goed als
W kalanten ttjo, dia door ondervinding met vertovwen
aan era werkman Iets opdragen, even goed zijn er ook
werklieden die dat vertrouwen waardig stfn.. Maar over
het algemeen laat toch de kunstknmia zoo veel t*
w«nXJben over dat nwn vaak voorwerpen «iet, waar noch
kunst noch «ehoonheJd aaa i*. Eü boe Ii«ht COQ de
be«t«Uer tooh kannen eUoben hem een sobetaje of
teekeatnge^e te laten xlen, opdat hy er orer oordselon
kan. Ter verdnideltfldng van deze rt*lling H. d. B.
dieee, dat scbr^rer dezea «mid is, aangezien gtf in bet
badoalde artikel slechts even de timmerlloden aanduiddet,
«uit gt) wel weten dat dezen, wanneer tij iete
vervaaraigeo, gewoonUjk een achetaje of iets dergelijks
aanbieten of inleveren.
SM alzoo of tan rabwt» IMT Mlden bfl d« snüda.
De- reden hiervan U ook alweer niet ver te toeken,
Vooraan* brengt da geaaknubfr van vaie «?goed*
fcalaatM m»de, dat af) aich niet gaan» Ofnondan mat,
toaa wenicht aaar onielnkkige, aonetajaa na to clan.
Ba dan S» in den winkel ta kuat en te kattt ta
vérkrtete, hetgeen «fl T«rlang«n. Het J* wol u» het
bniUiüand, maar ? betlitoefa ook goedkoopvr. Ztl saaien
op im HederlandaahenwerlHnan, aa riebtan teaken», ia>>
dnatrie» en wat al mrt fflear- aekoton 09;
To4k**o«aahai«» ia lieven, aller voor da w
f.,,Joop«n oen wedanan ceU coo bMd
eift btt «M **bni Ie «arti «a gaarn, u pnwvea
s» «iyèV M«e beulen aQ ataoo o«<MrMl
Ik eyraek M sofü vu <Uo («goede bnrf«n, mlke noa;
fcHSrttannflr ta aeaittnt. mewr Art «r oe*
(«tnurwa
Awsnaixuc, 8 Jual 188%
Den Stiaetiur ra» dé
Zeer Mreebt bvCraart ate« ilgmuta, ook in uw blad,
de tram, m aiat tt s*8(<u>d«nua|qJitoina*hryTiBg vaor
de aaurfMlaa vaa de» WaM-Intwaken saaUdiaaal; waaKtoor
kat tot etud kua»oo diar oadatnasatag zeer to gevaar
worut «akraoDt.
BQ d«rg»IQka< gaUgeokéld venuimt men nooit, ona
publiek ta baaehuldigea, dath«ivr*«nMlooD4aiin«n>iogon
boren nationale verkieai andatdeUalateaUchtvtBoeielgk
Ueld kunnen krügao.
Dit w»s diknijl.» aoo, doch & awan ta mogen (eggen,
dat heeran «n»iM*nt*D ia d* laatata jaraa. wiadaa lost
van dtnkka inaehrgvingien hoddaa dao vre«r*r.
Dit doet achter minder ter aak»; doeli ucn viaag
wonsciitü ik ta doan: hoeft het publUk geen r«d«n om
?qu kAjtitaal ton>g ta houdeii, vermiU alleen dubisnao
of foMtut iaproJuc»i«T« onderaotuüiKan ter it«ulnemtntf
woiuen aangeboden, terwijl de aondwlen van workeltylt
winatgevendo caken, nooit i pan, maar aotita 1>U W$M
van «rati*, mot eon zeer hootc agio ter aiarkt worden
gu bracht,
ZÜQ dan alleen dergelijke twyftlaehtlga oadernt min
gen van algawMn nut oi Tan Nationaal belang?
Zou ar roor bet rwtont der aand««l*n tau de
WestIn'üiube Haildieaat geen cuneottiura KV)U t« riodon;toy
dunkt er atain kraoUtigo namon ondor de ontwerpers
«n emittontcn.
Zeker ia dit wel niet; maar «la Aa zaak loopt looala
de heeren ontwerpen ze vouraiellun, dan xal hut
eventaeel te vormen consortium mot'e«u billijk agio van de
wndeelun afkouieu; of weuschon de huarva alleen hun
kapitaal to plaatsen in i>aaitiof winstgevende ïnlwn, ter
wyl hot pnbtiuk de kaïxton van mindur zi-tore moot
boloopou. Bfl welke Orma, eu wanneer werden Uo aandcelen
van het Willeampurk, van h»i panorama, vnn hut
Panopticnm, van Kraonapoltki tor iu»chr\)Ting a pari aan
geboden? ilaar ileza beloven ook winstgevend te z|ju.
Mijnheer da redacteur, ia liet wel te verwonderen, dat
het publiek op dit alloa lettende tomghoudund wordt?
UËd. dankende voor de mij verkende ruimte, bob ik
de eor te zgn.
TJEd. Dw. dienaar,
C. W. J. DE BttvM».
Het tot Btand komen van den W.-I. Maildienut is
thans verzekerd. Do vraag van den gonchtra inzender
is eohtor daurmaiie niet beantwoord. Daarom plaateen
rry ilit schrijven ook nu nog.
Overzicht van da Effiakten markt
van 3?9 Juni 1892.
\V\j mooten bot baurarerslig hulaa» aanvangen met de
treurigt) uiodcdeoling dio w\j reeds do laaUte maal nou
ni&nigweri hebben herhaald, dat do markt in alle
uj>ziebten allerunguntitigai v,a«. lijjna gcon enkel uourt
kon zich aan do algemceno m.ilaiee unttrekken, zoowel
Europeca'pho «la .imeritaan^ehe naarden waren sterk
aangubodoa. Van de Europeeuehc leden Bussen het moest,
diu voor Derlyusclie rekening on ook voor het Binnen
land sterk verkocht werdou. men zegt veel in ruil voor
Bi-aziliaanscho üpoor\v«glecuing löt*2. Maar ia Kulke
gedeeltciyk het geval, toch ia du inwendige toestand allo*
bcLalvo ganutig en het doi-t ouu genoegen voor eoiiigen
tyd geleden ree Ja de houders, te hebben attent gemaakt
voor do mogolyke gevolgen.
Zooala er hot op het oogenblik uitziet kan het niet
andera of or moot oono omuoeriug hoe dan ook plaats
vinden 'en zulke zal het gevoeligst de Übligaticn tref
fen; daar de nuautiecla toestand ook alzuo u^oodur
rooskleurig Liet ia, tot dusverre, iqn de meesto uoorten
in vaste handen nl. by kapitalisten al» geldbelegging
in portolenllle vandaar do betrekkelijke vnste bonding;
maur mocht het publiek zich van lieverlede van hunne
fondsen ontdoen, dan kan er verdere terugging ver
wacht worden.
Ook di> Egyptische zaken brachten ruimschoots er
het liare toe b\i om vfoiuig enimo te doen ontataan. Nog
altijd blijft hot daar b(j liet oude ou 200 gaarne de
gruoto Uugendheden Fi-ankr\jk en Engeland hun invloed
door hnn macht zonden rrillun doen gelden, toch weet
Tnrïijo met zijne bekende behendigheid allo mogelijke
hinderpalen op (e werpen, zoodot zulkb zeer uioeielijk
zoude- gaan, Ouder dien iudruk bljjlt de t oen tand atoeda
u-yfdleiiJo en is het to lioopcn hieraan epuedig een
einde m.tg komen.
OiUo lio'.!and"fhe Staattfondsen waren niet zoo ge
wild vla do vorigd week, zoodat allo Soorten IS pCt.
moesten prijsgeven, de drieën veiiuindcrden zelfa l pCt.
2! j pCt, Belgen en Hongaarecho papierrcnto mankeerden
beide 3'4 pCt.; Italianen adm. Lamauon eremvel l pCL
Uauwer.
Tulen daalden 2 pCt. en Portagoczen 5'io pCt.
llussclien waren over bet gehetil gevoelig luger,
TOoral ile pondenuoorttn dio lij a. 3 pCt. dualdeu,
ookOuater Levnuig uioofaMB liüt misgelden en H are u ruim l pC't.
fluuwer.
Naar Spanjaarden was de vraag in het begin der weck
nog al groot, doch moeeten eindelijk hunno vnato hou
ding laten varen, per saldo verloren alle «oor te u '.-vpCt,
Biecht.* da 2 pCt. Binnunlaud.ieliu Iccning kondm HeJert
de klutst» not«oring l'/t pCt. opkomen.
Turken waren mede »/4 pCt. zwakker met veel aanbod
zoowul voor uit- ala iulieeuuehe rvkcuinj;, tcnyovulgO'
der algcmoeno politieke tneatuud, wat het lu-niu zelvo
aangaat er wordt rctdu oen aan\ ang gemaakt mot het
conveiuieplan daar da atukken ivodü iugelevcrcl kunntn
wordeii ter rcyistratio, wij zien una pok mettertijd ccne
verheffing voor dezo soorten te guuooc.
£g>-tonaren blijven per uiildo llauw gestemd en
aangovuurd voor l'ianaclio un .£ngttlHi'ho rekeniny, eun
verlibü vin l u 11/3 pCt. ia ook vuor dezu soorten te
verwcldcc.
Vun do Noord-Amcrikaniisehc staut?aoliu!ajn wr.rcn
de meeste ooorten llmnv geHtuiud. I-'luri-Ut (JeitiUcïU-n
lieten 2 pCt. aehter, nug maar nltijd bli^it men met dit
fonds in liet onzekere vurketreu, v.ani» ei' toch
bindLÜj'::do tcyuüon zal'plaatri riulcu, vo'gviin {,'frnoliteri ;.uu. Uu
heer Wcrtlieiin \vod«rom ütM- Aiueriiia üijn vei'u-okkuii,
wol een ben ij» dat do zaak no?' ;iwt guruiXl la, nlü d&
zaak in orde komt kan men, met recht zeygeu betor
laat dun nooit.
itexicanoa waren mede lusteloos en steeds voor
Londenucbe roktsuiug aaugovoerd, leeuiug l bil wuixn
l pCt. ou nieuwe dito ».* pCt. l*ger,
Ook Zuid-Amorikaanucha Waren oror het algemeen
zwakker gestemd. Bruzüiaanscho 1BU5 on 1875 cu ditu
18T'J waren allen ll'j i 3 pCt. zwaltkor mode tengevolge,
door ruil tegen de nieuvro npourwegteening do ovcri-o
soorten koudeu oTonwtl eodert du laatete notcoring iel»
opkomen. Columbiaoen, Peruanen ou VonezueliM,
grootendeols door plaatuelijke verkuopordcrs mini Vu pCt.
flauwer.
In onze Indnstr. waarden was de omzet niet bijzonder
groot en de meeste soorten waren door eciiig nanbod
in luatelooze atomnting on lager. Do geroeligato daling
ondervonden Haven Stoooibootdienut dio door gerogolde
aanbod niet minder dan 13 pCt. moesten prijsgeven,
verder verminderden Afrik. Hand. Tere., Qanduliuaatsch.
a' contant en Aand. Btoomv. Zeeland circa 3 pCt. Ver
betering i* te vermelden voor Ilotterd. Intern. Orod.
Hand. Tere. ea Aaud. Kou. Néd. Stoomb. Uaatsch., welke
ongeveer 3 pCt. opkwamen, Handolmaatschappij op
resuontre en Aand. Tweutscho Dank adm. HuOreclit
waren t pCt. vaster, voor bet overige beduide da variatie
niet veel.
Yan de nltneemsohe Indnstr. waarden verloren Itnss.
Pand brieven en Centrale Dank dito I pCt,, Colorado
Oblig. en CerMf. sterk aangeboden en 3 pCt. lager; ook
Haiwell Inoome Bonda verminderden opnieuw l pCt.
Tan onze öpoorwegwaarden waren alle soorten in aan
geboden «tainmlng. Aaud. Holl. Ijzeren Staatsch. H/» pOt.,
allden de Centraalsoorten 2 pCt. lager; Boxtel-Wezel
aand, en «l^i pCt, obllgatién dito 1/3 pOt. zwakker; In
dische aagdeölen tooaen zolft eooe achteruitgang van
1 pot
Vlotor Emanuel Ufe pOt., Elisab. Olsela l pCt. én
Fransoh Oo«t«nrtjk Ik pCt minder.
Warschau Bromberg verloten Vi pOt en 'Warachau
Weenen mat groot aanbod «oowel voor Berlfln als voor
plaataeiyke rekening lieten 6 pCt. ten alotte lager.
Snasiaebe Spoorwegwaarden waren al bjjionder flauw
gestemd en eenige soorten gevoelig lager, bet meest
leden Jeje» Oriatt, KoiwthanA Byaran an fiiaaekk Wiaawa
met eewi tarnggang van «irüa i pCt, da overig* aoortan
feooan allen een t«Ü»s van l a a pOt, aan.
Aaoerikaanaoha waatden blavan geheel onder dan
indmk vaa da Naw-Torkaohen markt; da vflf eerste dagen
der wa»k kwamen de koersen telkens lager af eu werden
dé Aandaalensoorten staads voor die plaats aangeboden,
Mar b««toüd al watatg hut tot opnam*. DÉ laatat. twe«
dagen kwaatatt da- markait van ITew-Tofk beter af «n
VargMaW mat kaayanUra ksndan aUb difin» ao«tt*n
waéee- sstnaarfcaUft ?etitaltaa, ^bs4rt het vwUsaveet
?teder werd.
Hat mawt ladsai Louts «a Nashv. Share», 4te 10 pOt,
tuktren; Pvnaartv. Bharta ncwat**, « pCt. «larven, C»h»
Cartifleaito. Oauada>X Cftvrt. Jütroo «akrM, UUaele.
lat» ynt «m p**|»i.La«i*tlÉsi VrsMtea^ fneoase B«»da
latawavi ba«u, H«t Owfun Califunia. Uoio*. Pacif.aa
^faVash St. Louis Uhares waren aliea ï a> i ^GL, par
tUuww,
D* vaiiatten der overigo soortnn bepaalden ri«h tot
l pCl. tan atotta Uaaf ev««w,l <J» atoaiMfal* gunde;
de BMtta BvpotbKkaoortta wawu o*«tw*i «ea frase»
vaster?
Ia d* Traaawaardaa' had *» g««ne tcnggaag plaata
en enkele soorten konden ciob wla vctb*t*r«uj Aawa,
Omnifatuaaaaisch. man«e«rdan «lf* tot 100, do«a
olnitan IS» pOi, alsoo mat een avana van 3 pCt., üooiaen»
on Niwrd en Zuid Holl. waren 3 pCt. vwltr,
Rottvrdaaseho l pot. oo f^ Obilg. M*d. Tram >,% pCt. bater,
In do Lot? n»oort*n ging aiat vn»l om.
AiiMterdaiaaeh* a f 100 V; pCt, williger, do*h Falaia 1M>
e«««iKMveel Ug»r. BnuMlauk* kondau zuh a/4 pCt, bavaatigen,
Tbeiaa.Lo1«n J,'s pCt, luatalooxer.
Van de OoateDi$k«ah« wartn tSM t pCt. zwakker, Jito
1860 en «4 ruim I 'o pCt beter.
Buasiseh«, J**drid»Cüe en Turkacho loten mo«sien
allen % pCt. den «n.
(leid o^ pvolonjtatie aeer rnira en wedflroo )^ pOt
lager on a Jij pGi> go*<l te bekuuMn.
Xr werden nog vnhaadcld.
Confedrirvea a f21 __
Cairo Kharcs . 17i'« pCt
Aand. Paleis v. Volksvlijt ? 50 pCt,
Oereg. Peru UT3 . U* '4 pCt.
AJIEBIKAANSCIIE SPOOBWEGEN.
LD.
Ter led en week n«m ik nlt «en Engelsrh werkblad
ovw, dot do ontvangt n Aan de Lonitville it Nashvills
Zpforveg M*»t»cl oppij in April IftüS in gelijke "iato
wuren trt'poiu.inin, by hot vcng Jaar vergo'ckin, alshot
mn'l<-n aan. al vcimteidciil wis
De gesiadifie dnliog der Luuikville rn Ntüliville
Aandeelen r«n no pCt. in Juni 1681, op pi. m. GS pCt. in
Jnni Ibb2 via b met diu (jv,ii»tif;o miki muien niet to
lümon; evenmin werden berichten nit Amerika
ontvaoX«-n, dio cenc daling speciaal in deze aandeden vol
doende Verklaarden.
Het vermoeden lag d.iarom TOOT do hand, dat do
exploitatie in het algemeen gedurende het loopendo
boekjaar slechter resultaten had op?r-]i;v<>rd dun in het
vorig boekjaar of wol, dat de vcrbintenit>g<>n door de
MantBchappij aangegaan voor haar mevr en meer be
zwarend werden. Een onderzoek naar deze aangelegen
heden, uit do gegevens door do Ala»tm-h»ppij zelve
vcrttrckt, k'verdo oehter hot bewijs, dut dio vermoedens
voor een groot deel onjuist waren, zooala uit bet vol
gende nader zal blykcn,
Do Mtmtschoppjj ontving:
Jnli 1330 ,
Aug. . ,
Sopt. ? ,
Oct. , .
NOT. ? ,
Dec. . ,
Jan. 1881
Pebr. . .
Mrt . .
April , .
Mol * .
Juni . .
Ds
77i,5;i7
827,080
031,911
1,0011,326
053,089
OM.li'S
Klfi/JCÜ
805.121
947,059
Biio.sua
«28,7-28
Juli 1831
Aug.
Ovt
Nov.
Doe.
Jnn. Ifc 2
ïeb.
Mrt
April
Mei
Juiil
pi. m
pl. ui
830,000
884,400
965,300
1,00»,100
1,C7!1.U«5
1,122,385
U5Ü.OGS
OG0.03C
1,073,745
850,007
9SO,OUO
950,1)00
Da 10,911,000 Da 11,70.H,OOJ
Het boekjaar eindigt 30 Juni 1882; behalve de maand
Juni en dé JaaUte week >un Hel z\jn dus de
bruto-ontvniiKaton bekend; do geschatte ontvangsten (Mei en Juni
18S2) zijn uaer laag gertetd; nochtans bereiken do ont
vangsten over hot boekjaar oindipend 80 Juni 1SS2 oea
totaul vau D». 11,708,003 tegen Ds. 10,911,050 in 1881
ceno vcrmeordoring dus van circa D*. 800,000 liet
r.iijlental wan van Jnli 1881 tot en met Oetóbei- 1881 evoq
groot als in het afgeloopen boekjaar, manr venncerdorda
?edert ongovoor 176 mijlen. Met een grootcv «nijletital
van 176 zujjlen wordt dus in acht manuden Ds. bOO.OOO
rncer ontvangen, ongoveor ovcreenkomendo met do ge
middelde ontvangsten per mijl 'ajnnra, m. a. w. do
brutoontvangeten gedurende hst geheele boekjaar
vermeerdarden in do zelfde verhouding, al» het aantal m(jlea
in eiploitatlo i» toegenomen.
De eiploitatiekostfn bedroegen:
In het boek j n ar 1876/7 59,73 pCt,
. ? , 1877/8 58,19 ?
? ? ? 1878/9 38,37 ?
. ? . 187!f;80 BG.59 ?
Wegens het nankoopcn vnn lijnen in 1979'SD, die veel
?verbeteringen en Vernieuwingen behoefden, om aan de
grooto toename van vervoer te vo!ducn, stegen in het
vorig boekjaar do exploitatiekosten tot Cll'j pCt. en de
directie dceldo in haar laatste jaarverslag mede, dat zij
in hot loopeuda jaar nog moer dergelijke uitgaven zou
liobbcn te doen, waarna, vermoedelijk do ««lioelo bezit
ting in uittekenden toestand zou gcbracat ztjn. Btelt
men voor dit jaar do exploitatiekosten wederom op 61''o
pCt. dan blijkt notto over Ds. 4,BU7,58Ü
wïarby to voegen voor renten van diverse
waarden, aangenomen op hot bedrag, daar
voor ia 1S81 ontvangen . . . , . . . 225,309
Ds. 4,732,789
tegen Ds. 4,108,518 in 1S81.
Ten duidelijkste blijkt hierntt, dat de
netto-ontvangsten. ook per mijl, dio van 1881 hebben overtroffen ;eone
daling der nandecling op grond .van elcchter uilkomuten
der exploitatie t» dn* ongerynid.
Ma.ir cvenr.ün beHtant er reden om aan te nemen, dat
do Maatschappij onder den druk harer engagementen
zon bezwijken.
Wel is M aar worden o-bligatiên ultscgeven voor do aan
gekochte Louisvillo, Cincinnn tl, en Lexingtonliju, maar dezo
weg heeil iu .do laat^to drio jaar meer dan genot-g ver
diend, om allo kisbu to dokken cu zal dit in do
tool;nti;st vermoedelijk .blijven doen als zij door da
L. en N. niet al to zwaar worden gpinnnkt.
Du uitgifte van Da; 10,000,000 hvpothcek obllgstlën
e<i»pairb«.%'d door dicersö oinlerpgnden, is oigoulijk gceri
vcrmeeriU ring van schuld, want dczo loening werd aan«
i;i'^»:tn i:uid-it do divcrHQ nfdcc'lingvobligatió'n, die do
m»-it^chuppij no; in portetenlllo had, uiet te plaatsen
M'di'cn en verder voor vlottende schulden.
Voor bttptliug dor vr.ote laaton, by benadering althans,
i.t.n dienen, dut v-ulgona upgava der maatschappy in da
cu'stè heifi vun het boekjaar daarvoor noodig was
V*. 1,880,285
vpor lint (iclioele boekjaar zon dat nltmakon , 9,772,770
\ri;ari)ij dn:, to vocgeu voor sedert gemaakte
pi. m. ? 227,130
.Ds. 1,000,000
Ds. 1,733,780
. 4,000,000
Totaal. .....
trgon D». 8,079,OR8 in 1S81.
Vu iietto-ontvuugaton becijferden wij op
af voor vaste laeUm ...... .
Blijft . . . . .... Ds. 732,789
Saldo inbodBtcnrofconing SO Jani 1881. . « 485,3J3
Saldo inkomstenralrenin^ 30 Juni 1883. . Ds. 1,213.011
terwijl wor (i put. op do aandeolen noodig is Ds. 1,087,800
Uit eon ander valt hot volgende ts besluiten:
De ontvangen, bruto zoowol als netto, zullen In het
boekjaar eindigend 80 Juni 1883 niet minder u(jn, dan
in liot vorigo, per mijl zoomin als Voor hot gebeole
stelsel. Do lasten zfjn wel vrij aanzienlijk vcrmeeerderd,
maar die vermeerdering strekte tot uitbreiding on
vorbetering der beziting en zal den volgenden jaren ton
goede konen ia den vorm van honger bruto-ontvangsten
en lager exploitatiekosten; h«t loopend»'boekjaar heeft
voor oen deel de lasten te dragon, dio nit den aard der
zaak niet direct bare lusten met zloli brengen; zoodra
echter de gemaakte kosten aan de Maatschappij gejieel ten
goode komen, zullen voor do aandeelhouders goode divi
denden beechlkbaar worden en vermoedelijk geen saldo's
van vorige jaren, zooals in dit boekjaar waarschijnlijk
hst geval zal zijn, meor noodig wazen, om 6 pCt, op do
aandeelen te bUjren uitknereu.
J. v. n.
AmtUriam, 8 Juni Ï883, '
Tellingen.
Amsterdam, Maandag 19 Juni 1889, des avonds ten
fes ure precies, In Fratcati,
Twee Hnlien, Daniel Btalpertatraat 8 ea 10
Ben Huls, Korte Leidschedwarsstraat 319.
Ben Hoi», Leldsehe Kruisstraat 14.
Ben Winkelhnfs, Prinsengracht 172.
Ben Huls, Nianwttraat «a.
Ben Wmkelhuts 8t. Annadwarastraat Se,
Kan Koctabui-i, Aonstraat 14.
Ben Huis,' Lindengracht 4,
Ban Huls, Buiten Domuantraat &
Xen Heli, Egetontiersgffcoht 103.
Ban Euia, Oud» NUuwstraat T.
Magen HuUan, Tan flpaffltatraat 380, Vfr WIJ,
aw, aszT, nou, wSftt nu. *
left Baif, Tl si s* BaJa>BkvffaMtowl>10f»
Ban Hnta, Oroota ntattsiikpuiiiti-a-» J»
»sn 'Wtnka-Bmt%
Lokaal O« Brakke Grond. AH avwda- «n :
pred»
Eén Baereulrak. Haarengraahr STO.
Een Beorenhuis, Hwrengrudjl 84»
1*^ VC*UA*ttK A4aMllftAA*lA*B*aMl
10 Juut
TwaaU Boawtstrelaan, Yan fla>e|kaisaai
Xan Haaranhala, Waaspeixliü* VI.
Een Hals, Btrifeo Dammerstnat U.
Ken Huls, Utröclitachcilwaruwaat t&
«if EhnwterretBea, WetarwfacUaaa.
Xen yriiikellinta, EgvlantianitRiat 330.
Zcn WinkaUmia. Oonri»Uo«maöas» il.
Eon Huta, KlanUsffraolit 103.
Een Buia, Klei.io Witt*nburgDntr:vat Sfb
on
Bon Hu U, Raxdnstriitc 118.
Bea Huls. Slootstraat 4.
Run Rui», TOe*t»n>tMtat 169.
Eu a Huis, Kromnio Ellohoogsteeft 8.
Eca BouwtatTrefa, Am»terv*»o»»U«w«$,
Ee» Hnia, G«b*d z«tn*Ur End 0.
Eon Woonhiü», Linnaeuailwiu«straat S3C
K«n Bouwterrein, Linuaeiiidwarsstraat.
Eon Zomer- en Wintorverblijf, Buiksloot, A No. 93.
Tw«e Zomer- on Wint*rv«rbi\jvon, gen,: Villa HatU SB
VilU Wilhvlmina, Amattlveemchenwe,-'
Een Unit, Zlandstraat 99.
Twee Bouwterreinen, Naiaankail'
BurgcrltJIie Stand.
Meijer Agsteribbe en Marianno Pnraoo.
ChriitoOel Agterberg en Alid» Gramberg.
Pioter Johanne» Amper» en Cornalia Terlse.
Antoniu* Wtlhelmai Baadtr en Anna Maria. Joaephlca
Douw es.
Jacnb Gijsbert Boerlagen on Cnrolina Holst,
Uartinns van don Bron en Froubjo van der Kamp.
Anthonius AJolph Bijnon cu Maria Pttrouella
Eliaaboth Hiddet!.
Franciscns Johannes Leonardoa Dana an Maria
Johanna Elisabeth O«4Jtanbeek.
Jozeph Duizend ou Judith KookOfk.
Salomo van D\jk on Tytjo Natkiel.
Arend Jan Eilander on Alida Anna Lnbuen.
Joan Hcnri E»toiii>(jie<'nH<>nrietteClciliaClara.riseher.
Johanne» Gerardns Joaephus Oecrs en Berndtna
Oertrudis Moria Bollen,
Karel Lodew;jk Hes en Jnlisna Wllheltnina Greter.
He.nricns van den Heuvel on Johiuua ilargaretha de
Trio».
Guper Jacobua Hoedemakers on Anna Ernesuna Haan.
Joliaunea llermanun H«ndricus Wilbnluus Hofbals en
'Wilhelmina Maria Engel Tholcn. _ ?- ?-~.
G ar rit Hutyaman en Anna Bus.
. Korsen Jacob Ae Jong on Joaopuiaa Petronella
Brentano Semenja.
Mattlijj» van KamperdAJk en Cornclia CUr& van Dalfsen,
Thomas Froderik Keijaer on Juhanna Kroulen.
Willera Frodorilc Kuüpcr oa Mari» Wilhelmina van
dor iront.
Jonnnes Lam.morlnUs en Wilhelmina Maria de Trie».
Gerrit Hcrmanun Middendorp en Holona Margaroth»
SliKting.
Gcrardus JoeepliUs Molles en Jokanna Cornoüa
Wijnborgo.
Fieter Westrn on Anna Vi'iersin».
Jacobus Pietc» en Cttthariua Corneli» EeodcltW.
Aaron Polak en lloosje do Groot.
Saiunol Poppern en Elconora Minokcnhoff.
Josepli de Koodü en Anuetta van Gelder.
Kathan tcvio Roozeboom «i Wilholmina Songet
Gerrit Saabeel en Ëverdina do Mettcr.
Jan Behuannan en Jobinna Bnrendin» Fnchs.
Jan Bmit en Anna tlariii Dorothea Kuijstcn.
AVillem Gcorgo ijneijtlera en Dü-kje Louiso Sara Ja
cobs Pfiater.
Georgo Albert Franz Speer en Catliarina Lnttekes.
Aart Btevenbcrg en Marcliiena Catliariniv Pinxtorboer,
Benjamin Tak en c:a;-a Kiennkerk.
Jahanncs Volkers «n Tr(jntjo van der Kamp.
Jan Heitri Weutrik en Johanna Franclna Peters.
Willem Froilerik Woijntjes en Wilheliuina Jacobs
Suh&iidt.
Meijer Lonis Worms en Sophia Benjamin.
Wiumel Zevenhoek en Aana Mnria Sophia Kuhfna.
Frcdorich Uünaeler en Anna Sybilla \Vicgo.
Jan Frcdurtk van Uhienen en Christina llarji Scüeepens.
Laursna Eoth en Antje üt«rkcboor.
Johannes Cornclia van dor Waag en Maria Thcrcsia
Sohrcppers.
Lodewyk SchefTcr on Dirkje Swlnt.
Karel Lambertns Comflrins en Johanna. Maria van
der Koelen.
Cornelis Stam en Haartje Johanna Pa8l:»ta.
Johannci Gerbrand Stoneker en Anua Itagdalcna
Tliomnsino S!ot.
Alliort do P.eo en Elisaboth Molenaar.
Hendrik Petrus Witmand Prlllovitz en Jscoba
Clirlatln» Suseenbv-rg.
Edusrd Andries de Jong vun Lier en Theresia Wolff.
Bcni»i-dnB van Emden en Bopliia do Jongh.
Antoniua Abraham Kicolaas I'osahó en Johanna Alida
Hcincn.
Arnoldns Cornclis Eendrikua Aanstoos en Johanna
tl aria Groencvcld,
Htiinrich Poter Heim»cher en Eelltjo Tieltje Adriona
do Jong.
MartinuH van Brossel en Panlina van Bnnrclijk.
Priewes van der Laag en Taotko do VrieH.
Willem van Waalwijk en Heloua Oornulia Catharina
'
AMSTERDAM.
13 Jnni. ? AmsterdaniBchu I5c?ralen!8-Tcrecniginj;.
? Kantoor dor Veroenisïn? ? 7i'j nnr.
14 Juni. ? Berghfiaw-ondornemin;,' ?Amsterdam." ?
Eensgezindheid. ? 3 uur.
BOTTEBDAM.
14 Jnni. ? Intern. Crodiut- en H.indelsvorccnlging
Rotterdam". ? Lokaal Verscheidonhoid. ? 7 uur.
UTBECHT.
SO Juni. ? Ifod. riiijnspoonvog. ? Statlonsjrobonw.
? 12 u. 30 min.
T JE II U tilt
Onder do rabrlek TE HUUB worden gratis opgenomen
troaingen, kamers enz. welke vóór Vrijdag; één unr op
gegeven sija, mot vermelding van Btand, Lokaliteit,
Ilnurprtfa on wanneer te aanvaarden. Opgaven hieraan
niet voldoende kunnen niet Rijplaatst warden. ? BQ
verhuring wordt men beleefd verzoclit daarvan direct
kennis te geven aan bet Bureau van dit blad, Bokln 3.
Gem. Kamer, f20 p. m. l .Juni.
RoTonlmla, 1 400 p., j. Terstond.
Oem. Voorkamer, Ie Ktago, f35 p, m. I
JuU.Oem. Voorkamer, 2è Êtago, f 20 p, m. t Joli.
Onderhuis, f 300 p. j. Terstond.
Gest Voorkamer, 1 32 p. m. Terstond,
9 Oen. Kamers, f25 p. n. l Juli.
Oem, Kamers, f 30 p. m. l Juli.
120.
133.
326.
225,
2S.
82.
109, Borenhnls. 1 1100 p. J. Terstond.
B. Oestoff. Voorkamer, Ie Etage f 18 p. M. Tertt.
10.
13.
81.
201.
I. Qestoff. Zijkamer, f 16.p. m. Terstond.
113.
136.
180.
Oem. Voor en Aobterkr. f 500 a f 800 pj. Terstond.
Fakkolder, f 300 p. j. Terstond.
gr.
3 Gestoft Kamers, f35 p. m. Terstond.
Vrfl Bovenh., 6 Kam. ene. f 800 p. j. Terstond.
Oem. Zit- en Slaapkamer, f80 p. n. Terstond.
3 Zolders met Vlierlng, f335 p J. Terstond.
t ZoMers, lo Etage, f70 p. J. Terstond.
*nf. ft3Sv.]. T«wi
ivf. 8Bovenhui«an,JSKamer* «n», f«f.g.J. Terst,
[ 175. 3 Bovsnhniasn, f175 f n n 50 p. j. Tcralond.
7. KaoMotlek. '??? PnA ''?rat,
IS. Oem. Kamer mat Aleoof l SO p. m. Terstond.
60. Oau. AehUrk. m p. a. T«*vL
?O, Gemanb. Voork. met Aloocf. f 37.M p. m. Terstond,
10. Oam. Kaïuor met Aleoof. f49 f. m. TerstonJ.
70. Kamer met Alooof fW.SO jwr maand. Terstond.
93. Kantoorlokaa), f35 y, m; TrntirnaL
?7. Kaotourlokajü, i 560 p. J. T«rBlO(nl.
60. Oom. Voorkamer met AlooaA. f 18 p. m. Tersl.
?5. il Gein. Vuorkn., Ie Et., f18 a f30 p. m. Terstond.
13. Ga». Vaet Itt pa
IS. ««u. Kamer nwi keet. f45 p. ». Terstond.
M. 3 Kanen, f35 p. m. Tenrtmtd.
ll'J. 3 Oea'. Kanrrs en «site. f 30 p. m. Terstond.
«T. Tri) BovMbuia. m« p. j, ^TeraUd.
«. 3 Oam. Kaaw. f {D p. m. Tsrafcwd.
S3i U BoxQlntie, ] Kanera «o»., f 4W p. L Terstond.
Ci «j-*r* It^tftfmmf
38, G««toff. Kamer nat Slaapk, la Et, f 18 p. m. Terst
.
ld. 3» Bo*enB. Aehterk., 3 Aio., K«uk. «nt.-f 3.? p.w. TM.
9<J. Se Bovsnh. A«htark ; 2 Alc., Kauk, «ox. f 340 p.». Trt,
17*. Oem. Voork. met Blaaok.. te It f16 p. m. Tank
17*. Ongam. Vowrk. m*t Kl.Kaa».,3«St* f 10 p. m. Tent
.
139. Oestoff. Voorkamer, f 13 p. m. Terstond.
GritmlturfKMii.
18. Oettoff. Samnr, f 15 p. m. l Jnlt
St. Öwiioff. Kamer, f 14 p. m. Terstond.
111. 3 Boveob., 2 Kam., aio. «na. f3»0 o. J.
168, Voorkamer, f 3.35 p. w. Twaaoad.. * J
5. Vr|) bovanhnis f SM.? p. J. T«rat,
13. Huis met Bonatarrein. f 500 p. L Tarst.
70a. Hoi», f335 p. J. Terstond.
70. Boronhnti en Ondoretui, f400, p. j. Terst
79. Ie Bovenh., 3 Kam., 3 Ale. eni., f375 p. J. Terst
81. 2e Bovenhnis, 3 Kamers enz., f 28» p. J. Terst.
3e Borenhtris, 3 Kamers ene., f305 p. J. Tent.
63. Góaloff. Voorkamor, f 3.40 of m«t kost f 9 p, w. Terst
II. lo Bovonhnit), f .7.SO p. m. .
11. 2o Bovenlmin, f300.? p. J. Terstond.
15. 3 j Bovcnliuia, f IS p. m. Terstnnd.
33. la Bovenhuls, 4 Kamers om., f 3CO p. f. Terst
20. Vi-y Bovenhois, f 860 p. J. Terstond.
28. G«m. Tntnkamer, f 8 p. m. Terstond.
23. Kantoorlokaal, f 14 p. m. Toratond.
85. Kantoor!, mot lesaonaar en krukken, f200 p ]. Terst
81. GestofT. Voork., Alc. en Achter*., ttóv.ia. Tent.
36T. Gom. Kamer mot Enst, f45 p. rn. Torirtand.
595. Geni. Kamer met Kost, f 48 tot f 55». m. Terst.
27. O«m. Voork. m. kt. Kam. en Alc., f35 p. m. Taal
*r<M»0fe K*##*.
89-01. Terrein met Loodsen, f 1000 p. j. Terstond.
HuS<leiirtra*t.
t. Gestoff. Voorkamer { 10 p, m. Terstond.
49rf. Gem. Voorkamer met Aleoof, f 18 p. m. Tent
Jarot) tmn £<#intenrtra*t.
83. Huis, f230 p. j. Terstond.
?Taris Ütffntftt^amt,
3C8. Oem. Karaors, f20 en f25 p. ra. Terstond.'
tfmltutrrtraat.
40. Gestoff. Kamer, f 00 p. m. Terstond.
136. Voorkamer mot Aleoof, f 40 p. m. .Terstond of liteï.
Kelgertgmckt.
137. 3 Gem. Kamers, f 45 p. ui., l Juli.
534. 3 Oem. Kam., f50 p. m. Tent
541. 3 Oem. Kamers, met Ate, f 40 p. m. Terstond.
S41. Gom. Kamer met Aleoof, f 30 p. m. Terstond.
598. 3 Gem. Kam. met afe. Slaapk. f 800 p. 1 1 Aag,
78. Vry Bov«hb. 6 Kam. enz., f650 p. 1. Terst
147, Winkelliui*. f440 p. J. l Auyturtnn.
K oi-te f*rtM*tntat*mcht.
80. 2e BoTcnhuis, f200 p. j. Terstond.
64. ÜHis, 2 Kaïuerii enz. f4.60 p. w. Terstond.
KrimthiimmrltHt*,
33. Zolders f 150 tot i 350 p. j. Terstond.
If&ngettrattt.
10. Gefrtoff. Voorkamer, f3.33 p. w, Terstond.
23. Gem. Kamer, f 10 p. m. Terut.
91. Geatoff. Voork. f8 p. m. Torst.
139. Oem. Kamer, f 13 per maand. Terstond.
133. Gestoff. Voorkamer mei Aleoof en Kost, f 40 p. m. Tst
Ongenummerd. Hnin, 8 Kamers enz., f 000 p. j. Terstond.
.
65. 3 Kamers, Ie Etai^c, f500 p. j. Terstond,
Lnkaal, f300 i f400 p. j. Terstond.
73. 3 Ongem. Voorkamers met Aleoof, f500 p. J. Terst
9. Gestoffeerde Kamer f 18 p. m. Terstond.
60. Oem. Knmcr met Kont, f45 p. m. Terstond.
103? 107. Huizeu f 100 p. j. Torat.
2. GestofT. Voorkainor füO p, m. Terstond.
4, Oam. Voorkamer mot Alcoof, f25 p. 'm. Terstond.
32. Gem. Kumcr, i 23 p. m. l Juli;
63. rclikcldcr, f 1.50 p. w. Trrutoiul.
fl. if. KHtterttratrt.
5, .Gem. Acl>tovfc»aier, f 12 p. ra. Terstond.
11. Huis, f3SO p. J, Iu
1. Vry BovcjilmiK, lüxü p. J.
2. 2e r!c>vc'iihmn, f275 p. j. Tcrntimd.
2. 3ti . U-jvdilim», f 230 p. j. Terstond.
C. Huis, 8'Kaiuers onz., f750. ? p. J, Terstond.
Vrij Bovtralmis, 7 Kamers enz., f 550. ? p. j. Tent
20. Huis mol Tuin, f 350 p. J. Tijratond.
20. 2'j Ijovorilmia, f 275. p. j. Tsrttoud.
20. 3o Ilavenliuts, {150 p. j. TeralouJ.
21. Huis mot Tnin, f fiÓO p. J. Torntond.
21. Vr(j Bovanlinu, f325 p. J. Tordtond.
21. 2e Bovenhats, f276 p. J. Terstond.
21. 80 Eovenhm», f550 p. j, T«rat..nd.
39. BoTonlmis, f325 p. J. Tentend.
151. GestofT, Voorkamer, f3.50 p. tr, Terstond.
O. BovcnUnie, f275 p. j. l Augustus.
OiieiHoe M.o*ier*t*~t*''t'
58. Huis, l Kamers eng., f350 p. j. Terstond.
76. Oom. Voork. met Ale,, Ie Etage, f35 p. m. Terst .
76. Gom. Voorkamer met Alcoof, f35 p. m. Terstond.
329. G»m. Kamer met Aleoof, f 30 p. m. Terstond.
Oen». Kamer, f20 p. m. Terstond.
59. Oem. Voork. met Rlaappl., f 16 per maaud. Terstond.
nr<ntriter*trnat.
115. VrU BoventmU, 3 Kamers enz,, f300 p. j; Torst
Tfottr<terdftxtr**trt*nt,
9. Oem. Voorkamer mot Slaapkamer, f 16 p. m. Torst
88, 3 Oem. Kamers f 85 k f40 p. ra. Terstond.
JV.Z. V»t»*-*mravo*i.
332. Kanioorlokalen, f 850 tot f 800 p. J. Terstond.
Oi/d« Doel-enttraat.
16. 2 Oem. Kamers, lo Etage, f 80 j>. in. Terstont
16. Oom. Achterkamer, f 12 p, m. T«r»toud.
Omte Haogtlruat,
10. Ie Bovenhnis, f350 p. j. l Aagnstttt.
Ou«f e Wamt.
16. Oem. Voorkamer; f SO p. m. l Aaymtes.
«. X. IfoorlmrgtDmt.
954. lof 3 Gem.Kamors, lEt»t'ó, HO af 15 p, m. Tarst
828. 3 Oestoff. Kamers, f 80 p. m. Tersfc
Paletfrtraat.
9. 3 Gemenb. Kamen, f35 per maand Terstond,
f. C. ttttnflrtrtimt,
181. Oem. Zit- «n Slaapkamer, f 85 a t M p, a. Tont
73. Bovenbuta, f 8,80 p. . .
73. Voorkamer, Keuken, Alcoof enz./ f160 p. w. Terst
19. Wlnkelhttis, f5.50 p. w. Terstond.
Vr)| Bovannnis, 15 p. w. Tarstoad,
ftmntmgé 9tmi*ergrmcM*
KonteflorePark. Buis, 3 Kamers en*., f 33.60p.nt. Tent
86. Winkelbnls, f 5 p. m. Teratond.
181. Hnta, » Xam«rt, KnÜMO «nav f 4»&? p. J,
?00. OMMft Kamar, f l* pr M. Tentoad,
taaV l* Betaaswis, *M» p. *. T*«t>
260»
R MOERLAND.
Ve«ch«nt iadereü Zondagochtend.
Uitgevers; ELLEBMAN, HARMB & C*.
Kantoor: Rokin 2.
ZONDAG 18 JUNI.
Abonnement per 8/m. ,.....? I.?, fr. p. p. / 1.1
Afzond. Ncuumen tan, de Kiosken verkrijgbaar k » O.l.
Advertentiën van l?6 regels ? 1.? iedere regel meer > 0.15?.
GE*
v. 'P. ?
INHOUD»
Dl MTEBNATJlbllALB THrrÖOHBTELLlNO. ~
EBZlOHT. ? AlJjEBLEL
, ? Het Daank te koop. ?
. ? mi d» XaaMtad. ? Uil
tritj de Bott»td*msohe Tooneelw«reld, door H.
Hector Bbilicu (L» DunnaUon de Faut. ?
Noraaalsohool voor T»«ken.ondMwt)a enz. ?
LBtTEBKUNDE: Beo leren van Vondel, door prof. Aib, Tnyv,
en*. ? Ook l«ts over het Centr»»! personen station,
door Th. O. ? MILITAIRE ZA££N : Onberaden Intra'
danoe, gebrekkige verpleging, door B. ? Het doel voorbij
gMtreefil, door E. B. Bogaard, en*. ?
SCHAAKPBOBLEEK. ? rBUIÜETOS: .Typen", door Joitos r*n
Hattrlk Jr., L ? 13 Juni 1882 te Bnuaol, Worstoletrtjd
onattesn door de Verkiezingen, door 7, (J. _
ALLEB
' T;f^ ? BBIEVEKBD8. ? OVEBZICHT VAN DE
EFFEKTEHstABET. ? AmerUuantehe Spoorwegen, door J. r.
d. Borg. ? Veilingen. ? Burgerlijke stand. ? Te huur
«Uado Woningen. ? Vergaderingen. ? ADYEBTENTJEK:
Sohouwbnrgan, enz.
He lutenwtlonale
TcutoonBiagen een jaar lljds zal, indien geen bui
tengewone tegenspoeden tot vertragen drin
gen, de internationale koloniale tentoonstelling
geopend worde*.
Reeds zijn de wettzaamheden tot stichting
van gebouwen in vollen gang, en Nederland,
niet net minst Amsterdam, Koesteren groote
verwachtingen van de diagen die komen
zullen.
En geen wonder. Negen hoofdgroepen, te
ramen verdeeld in 53 klassen, welke klassen
wedergesplitst moeten worden in een zeer groot
aantal onderafdelingen, kunnen duizenden
en tienduizenden voorwerpen bevatten, als
de inzending maar een weinig algemeen
wordt»
Hen denke slechts wat <fc verschillende
h .
zenden m klasse 1 0 : Middelen van beslaan,
waarvan de onderdeelen in deze volgorde
worden genoemd:
?A. Jacht en visscherij. Toestellen en
werktuigen voor het vangen en behandelen
van dieren, als: vallen, fuiken, weeren, net
ten, lijnen, vischhaken, harpoenen,
werpspietsen. strikken, kooien, enz.
Vaartuigen voor de visscherij en modellen.
Voortbrengselen van de. jacht en
vischvangst, als: elpenbeen.hoorn, muskus, vellen
en huiden, paarlen, paarlemoer, koraal, schild*
pad, amber, tripang enz.
Ö. Veeteelt,, Statistiek van den veestapel,
in tabellen en . graphische voorstellingen.
Afbeeldingen van^runderen, buffels, paar
den, schapen, enz., in de koloniën inhcemsch
of door kruising verkregen; prijsopgaven.
Voortbrengselen van den veestapel, als :
huiden, wol, zuivel, enz.
Gereedschappen voor voedering,
zuivelbereidïng, wolsclieripg, enz.
Veeuieiken, afbeeldingen en stempels.
Veeklokken, herdersgereedschap, siullen en
omheiningen.
C. Teelt van nuttiye wtecfèn, als die der
zijilcwonnen, bijen en .^oclienille-insecten.
Uei'eedschoppen en monsters.
/}. Lwid- en Tuiulxfuw. Voortbrengselen
van den land- en tuinbouw, door den
inlander builen lusschenkomst van den Europeaan
geteeld, aU: suikerriet en tabak voor eigen
gebruik, peper, bete), gambier, rijst, maïs
en andere granen; arrowroot, sago, kapok,
katoen, cacao, enz.
Modellen en plannen van waterwerken en
bevloeiingswerkluigen.
Werktuigen voor den land- en tuinbouw,
ab: ploegen, eggen, hakken, schoppen, spa
den, grasmessen, kanmessen, oogstmesjes, enz.
ütergplaalsen en schuren.
?K JJosc/i-producten als : houtsoorten voor
huis- en scheepsbouw, voor zeehoo'den,
bescboeiingen en brupgen; voor het vervaardi
gen van meubelen, landbouwgereedsclmppen,
werktuigen, wapens, enz.; voor het branden
yan houtskool, enz. ;
Voorts harsen, gommen, rottansoorten,
bamboe, was, drakenbloed, oliën en vetten,
vezelstofTen, kleurstoffen, wilde
notenmuskaal noot, massooi, enz.
F. Mijnbouw. Mijnontginningen, goud- en
diamantwrsscherlj, zoiuaanmaak, enz.; werk
tuigen en monsters. Eetbare aarde.
G. Nijver Jieid. Spinnen, weven, kloppen,
verven en batikken yan sloffen. Werktuigen,
modellen en monsters.
Gesponnen garens, vezelstoffen, grond
stoffen, enz. Werktuigen en monsters;
Vlecht-, louw- en matwerk. Grondstoffen.
Werktuigen en monsters.
Bereiding van papier. Grondstoffen, ge
reedschappen en monsters.
Arbeid in edelgesteenten, goud, zilver, ijzer
steen, klei, hout, Ieder, enz. Werktuigen,
modellen en monsters.
JJereiding en bewerk^g
von-dJyU|kfyprgducten, als: amber, muskus, was, honig, ivoor,
hoorn, been en tanden, schilpad, schelpen,
vellen en huiden-, vederen, haren, enz. Werk
tuigen en monster».
H, Handel en tchtepvaart. Overzicht van
den binnenlandschen handel in tabellen en
graphische voorstelling.
Overzicht van den zeehandel, als kustvaart
en op vreemde landen door den inlander
gedreven.
Modellen en teekeningen van vaartuigen
en andere vervoermiddelen te land en te
water voor den binnenlandschen handel.
Modellen en teekeningen van vaartuigen
voor den inlandschen zeehandel. Zeekaarlen
en werktuigen. Scheepsbehoeften.
Kaarten, teekeniogen of modellen van
land- en waterwegen on bruggen, yan mark
ten, uitstallingen en andere inrichtingen ten
bate van den handel.
Voorbeelden van inlandsche wilzen van
verpakking.
Munten, maten en gewichten. Stempels
en handelsmerken.
Wij noemen deze 10e klasse eenvoudig als
voorbeeld. Haar lengte bewijst echter vol
strekt niet, dat zy de meest omvattende
zal z^n. Immers een enkel no. der tweede
afdeeling (uilvoerhandel naar de koloniën en
overzeesche bezittingen), belooft weinig min
der, bijv. klasse 24 ? in een paar woorden
omschreven: «Huisraad en stofieering, A.
schrijn- en kastemakerswerk, meubelen in
alle soorlen.mandwerk, ledikanten en
toebehooren, wapenhaugers en rekken, school- en
kantoormeubelen." '??? Men begrijpt het,
een internationale tentoonstelling alleen voor
deze klasse zal reeds een ontzaglijken om
vang kunnen verkrijgen.
Dij de onberekenbare massa goederen, die
aangeboden kunnen worden, moest het natuur
lijk zeer moeilijk zijn, het tarief vast te stellen,
waarnaar de plaatsruimte van de inzendin
gen zou berckwd wordött. W|irdide j>rü&,
hoog o;
gesteld, het zou mogenfk weten,' daf
men overstroomd werd met inzendingen waar
voor, de plaats ontbrak. Men schijnt voor het
laatste het meest beducht te zijn geweest.
De tarieven, die men ontwierp luiden
als volgt:
Tarief no. 1. Voor terreinen in het hoofd
gebouw per vierkanten meter of per meter
facade fl. 25, en per vierkanten meter voor
afzonderlijk terrein, alsmede voor de
werkgaleiij (1. 50. In de aangrenzende galerijen
S er vierkanten meter il. 1250. In de open
icht, in de parken en tuinen per vierkan
ten meter 11 7.50.
Tarief no. 2. Voor opstanden: De Admi
nistratie der Tentoonstelling stelt ter beschik
king van belanghebbenden opstanden, die zij
gehuel gereed zullen vinden, om versierd te
worden en de producten te ontvangen, op
het terrein dat hun is toegestaan :
Opstand A. glazen kast per strekk. meter
fl 100.? Opstand B. open meubelen voor
sloffen, 'lederwerken etc. fl 85.? Opstand
G.'platte tafel fl 23.? Opstand D.'tafel met
treden fl. 50.? Opstand E gewonu opstaande
planken, per vierk. meier 11 350. Opslatul
F. opslaande pkmken met Bewust lederduok
bedekt, den vierk. meter IJ 5.?
Dtizc tarieven zijn indedjad zeer ho )g en
de klachten dia wij daarover van Nederlan
ders en door deze van buitenlanders verna
men, zijn veelvuldig.
?In Weenen, Londen, Melbourne en Sidncy,
zoo schrijft een onzer abonhé's, werd
geen plaatsruimte aan de inzenders bere
kend, wanneer zij tijdig aangifte zonden aaii
hunne respectieve Regeeringcn.
In Dusseldorf werd bij de laatste groote
tentoonstelling 4 Mark per Meter berekend;
had men viijstaandö inzendingen, dan werd
de omgevende ruimte die men noodig had
pok belaald.
Mij is één inzender bekend die voor eene
groote vitrine, vrijstaande, 10 Mark, alles
inclusief, betaalde."
Hierbij moet vermeld worden dat de kos
ten van decoratief pond-pondsgewijze door de
inzenders betaald werden, dit was echter ook in
bovengenoemden prijs van 30 mark begrepen.
Dezp tentoonstelling gaf een batig slot van
350.000.? Mark. De prijs van 4 Mark p.
Meter was in het hoofdgebouw.
In Arnhem werd indertijd f 10.? per 4 k
Meter als maximum berekend.
In de tentoonstelling die nu te Bordeaux
gehouden wordt, voor alles wat het wijnvat
aangaat, wordt francs 25.? per 4k. Meter
met een tnioimim van een halve 4k. Meter
berekend. .
Op de teer groote tentoonstelling nu te
Neurenberg gehouden wordt in het
hoofd^ebouw slechts 20 Mark per 4k. Meter berekend
Deze gegevens bewijzen m. i. dat de hier
gevraagde prijs voor plaatsruimte prohibitief
hoog is. Wellicht dat eenigel' «oote Etablis
sementen zich niet zulten laten afschrikken
:-om i^epdcbeej, representatieve
tentoonstelling zal bet nooit worden, terwyl
onze buutenlandsche Industrie, welke over
het algemeen niet met groote lapitalen werkt
*0na («taal buitengealotea w*rdLQ
riet is deze laatste opmerking, die wij van
meer dan ééne zijde vernamen, welke ons er
toe aanspoort dit punt ter sprake te brengen.
Wij zijn ten zeerste ing«ooowa roet het
plan tot het houden dezer tentoonstelling,
omdat zij een prikkel voor onze nijverheid
belooft te zijn en dus Nederland zelf tot
voordeel kan verstrekken. Is echter eenmaal
onder .de néderlandsche induslrieelen de
meening gevestigd, dat.de prys voor plaats
ruimte gevraagd te hoog is, ? dan zal ont
houding het gevolg zijn en op bet eigen ter
rein dreigt de nationale nijverheid geslagen
te worden.
Wij hebben indertijd er op aangedrongen,
dat deze tentoonstelling, die voor den bui
tenlander, ais hij verneemt, datZ. M. den Koning
als beschermheer en de Goeverneur van Neder!.
Indie hun naam er aan verbonden hebben, een
ofüceel karakter moet dragen, ook inderdaad
met staatshulp en dus onder rechtslreeksch
toezicht van den Staat mocht tot stuud wor
den gebracht. ? .
Dit is evenwel niet geschied.
De internationale tentoonstelling werd een
partikuliere onderneming, die zonder ande
ren steun dan de namen van hen die haar
wilden bevorderen en een klein kapitaal
uit vrijwillige bijdragen verkregen, ? haar
eigen kosten moet trachten te dekken.
liet is dus zeer wel mogelijk, dat zelfs,
al rekent men er op dat alle beschikbare
ruimte in beslag zal worden genomen, een
lager tarief niet kan worden toegepast. En
evenzeer is het mogelijk dat bij dit hooge
tarief de kleine Nedwlandsche industrie
op deze tentoonstelling schittert door haar
al'wezigheid.
Indien wij een Refeering hadden, zouden
; uier staat een groot Nederlandsen
het speL .dal n'
zégVüen Regeering te bezflUb, een
waarin de Staat zijn eigen burgers op hun
eigen terrein met vreemden in kookurrentie
laHt treden, zonder zich iets aan de wijze,
waarop die strijd gevoerd zal worden, ge
legen te laten liggen. Bij een tentoonstelling
in het buileulaud doet uien nog iets ter wille
van 'slands naam, in het belang der inzen
ders; by eene in de hoofdstad des llijks
onthoudt de staat zich geheel.
Oadei' deze omstandigheid rest ons niets
anders, dan der vaderlandschc nijverheid toe
te roepen: indien het ecnigszins kan, in uw
eigen belang raden wij u, onttrek u niet
aan deze mededinging. Uier geslagen te
worden, kan ernstige gevolgen voor u hebben.
Uw eer en toekomst hangen voor een deel
van inv optreden af.
Wij kunnen niet beoordeelen of het tarief
lager behoort gesteld worden, Doch wij
gelooveu, dat het in hel belang der onderneming
is, dat onze nederlandsclie induslrieelen bekend
worden gemaakt met de redenen, waarom zoo
lioo^e prijzen worden bedongen. In hel on
vermijdelijke schikt men zich, doch het ver
moeden dat men geëxploiteerd wordt leidt
allietil tut onthouding.
Misschien dat de tentoonslellingscourant,
die weldra zal verschijnen, hierover
hetnoodij^e licht zal verspreiden. De kwestie is
geuiclilig, want ?de vadcrlandscheNijverheid
is er bij betrokken. Zij mag door de ten
toonstelling geen schade lijden.
OvcrjcR-lit.
De Hbcrnle party in België heeft eene
belangryke overwinning behaald. De liberale meerder
heid in de Kiuuer i's van 14 tot 18 gestegen en
die iu den Senaat van 4 tot 5 stemmen gekomen.
Als men alleen ojp do cijfers let, ia de over winning
niet zeer gewichtig, als men echter bedenkt, dat na
do invoering der gemengde school het ministerie
dóór de kiezers metst gewogen worden, is zij
dat wel. De beweging tegen de neutrale school,
door. de geestelijkheid zoo krnchtiff aangewakkerd,
heeft dus op de' natie niet den invloed uitgeoefend
dien de Kerk daarvan hoopte en verwachtte, liet
ministerie zit steviger dan te voren en de
schoolkwestie, in den geest der liberalen besint, is
voor de klcrikalen een onbruikbaar mirldel
gtbleken om het volk tegen de regeering iu te
nemen.' . ?
.Meu mag echter niet uit het oog verliezen,
dat dnor, waar de liberale wonnen, hun
stemmeutul bjjna zonder uitzondering, dat der klerikalen
ttlevhu zeer weinig overtrof.
Arabi Bey houat Europa in spanning. Wie
een oogenblik had durven noopen, dat Derwisoh's
komst eenige uitwerking ten goede mocht heb
ben heeft zich reeds bekeerd var^ die dwaling.
l.'et oproer te Alexandrë, blykens het getal van
300 dooden en gewonden, voor het
meerenden! Europeër*, heeft doen zien, hoe vol gevaar
do toestand ia. \Vet was de afinleidfaff tot deze
uitbarsting niet van politieken aard, doch een der
gelijke slachting eou niét hebben kunnen worden
aangericht, indien niet de haat tuBscben
Egyptenaan en Europeëri een hoogte had bereikt,
waarby- allefl mogelUk is geworden. Tban» z^jn
te dier stede de Khudive en Derwisrh aangekomen
en bet ontbreekt natuurlijk niet BAB
genutetellende berichten, doch men weet, dat Arabi B*y
en een groot deel van bet leger niet* van de
handhaving des Khedives willen weten en dos elk
oogenblik een algemeene opstand kan uitbreken.
Ta Cairo acht dan ook geen Europeaan »ch veilig.
Wie 'gelegenheid heeft tot vluchten, maakt uoh
uit de voeten, want daar mist men nog de
betcherniing der vloot, onder wier vl&p te
Alexandrle door de Arabieren aax> ia hnii «houden.
De frontene kouinl heeft aan zyn« landgenooten
te Cairo te keunen gegeven, dat by voor hun
veiligheid niet meer d ui ft in te «taan. Reeds een
zet duizend Europeanen verlieten de stad, waar
natuurlijk alle handel en bedrijf stilstaat. Maar
zelfs te Aiexandrië waar de vloot ter reede ligt
en een groote Egyptische troepenmacht cich be
vindt, durft men den toestand niet vertrouwen.
Derwisch, zoo heet het, beschouwt zjjnzeedmg
als mislukt en de Khedive werd daar «onder
eenige teekenen van ingenomenheid ontvangen.
De aankomst van een adviesjacbt met nieuwe
instructies, noopte Derwisch, die reeds scheep waa
gegaan om te vertrekken, weer tot blijven, doch
uit zjjn vraag om een leger valt 18,000 Turken.
blijkt genoeg, wat te wachten staat.
Onder deze omstandigheden dringen do Mogend
heden met alle macht op het houden een«r
konferentie aan. Wat deze zou kannen uitwerken
il duister. Alleen geweld van wapenen kan de
Arabieren dwingen naar de eiichen der Europe
anen zich te schikken ? doch dit eeoig middel
kan niet toegepast. In het iUliaansche parlement
verklaarde de minister van buitenlandsche zaken
reeds, dat Iteliö nlleen vrede zou kunnen hebben
met de tuaschenkorast van Turkye. Turksche
troepen zouden de orde moeten herstellen; doch
juist het optreden van den Sultan als souverein
brengt een niéuw gevaar. De Arabieren gevoe
len ceen sympathie voor de Turken en indien
de Sultan Engeland en Frankrijk uit de verle
genheid moet redden, daalt hut prestige dier mo*
fendheden in de oogen der Egyptenarcn beue
en nul.
Von Bismarck heeft nu zelf zfln geliefd
tabaksmonopolie in den Rijksdag verdedigd. Doch wat
n;) sprak, het baatte hem niet. Beriep h|j zich
pp trouw aan den Keizer, wiens denkbeelden hij
in toepassing wilde brengen, Eng. Richter bracht
in herinnering, dat Keizer Wilhelm, als
prinsregent indertijd verklaard had, dat alle monopo
lies als door de Duitschera gehaat behoorden te
worden afgeschaft Von Biamarck betoonde zich
krachtiger dan ooit een voorstander van het
rotektionisme, dat z. i. Amerika zooveel goeds
CtnrttKl t D* Snikerkirestie.
De
Ota«datrd: JroUktt» of vrühandel» ? Sog aeu» ft».
klaring van begiaaslan (Haasboda).
Dt TV*: KoöasnaüefProfranittia. ? £iod«nrb«id op
het veld. *
is, vtaat bg on» hooger dan «tóe
En die meerderheid was inderdaad verpletterend,
met 276 tegen 43 stemmen weid het Ie artikel
van de voordracht verworpen.
Nadat met een zeer geilope meerderheid een
voorstel was aangenomen, om den tabak niet
hooger te belasten, heeft men op Bismnrcks voor
stel tot verdagiag van van deu Rijksdag tot 30
November besloten,
Ignatieff is eindelijk afgetreden. Men schrift
zyn outslaff tamelijk algemeen toe aan de on
willigheid der buitenkndscUe joodsehe bankiers
om Rusland aan geld te helpen. Zooveel is zeker;
b\j den teRenwoordijren verwarden toestand, den
schrik, dien het nihilisme blijft verspreiden, zoodot
zelfs hct'krooningsfeest uiet mogolijk is, behoeft
men juist niet naar een bijzondere reden te zoe
ken om Iffnatioffs heengaan t e verklorpn. Tolstoi,
de bekende reuktiouaitu gtwj^eu nunisttr v.in
Onderwijs, is tot zyu opvolger benoemd. ?
\rolgens de Presse zouden Ruslands troebelen uog
vermeerderd worden door de stichting van een
bund, die eene vertegenwoordigende Regering
wenscht en dat doel tracht te bereiken door
de betaling der belastingen te weigeren.
Allerlei. .
Groot nieuws!
?Eorlaug" komen do beide Kamers bijeen tot
afdoening vun eenige spocdvereiichondo zaken.
Gelukkig! Dat bewijst diU. er dun toch nog
aan den loop vnn zakea wordt gcdnchf.
Langznmerhand begon men zoowat to mcencn dat
Óók by de wetgeventie muuht allu
zeÜ'Ijcwustzyu wus uitgeduofd. We kuun«u uu teu miuste
op dit pnnt gerust zyn.
?Eerlang" valt de sluier, dis o ver den toestand
ligt gespreid.
Bet ministerie is er intusfcVicu nog;
doraissionnair '? heiliff vau plan om te gaan, ? de
heer Modderman heelt bet nou onlangs duidelijk
in zy'n' grafpreek voor den overledenen President
van den Hoozen Raad doen hooreu; ma-ar hot
.s er noff. liet zal dan toch moeten spreken
Vla de Kamer* ee» van beiden vrngen waartoe
de beereu blijven ala ze willen heengaan of
krisis spelnn als ze wcnscheu te-blijven.
De Kamers mogen geen dag verzuimen om
naar den toestand van den patiënt te
informeoren. De natie moet zoo spoedig mogelijk weten
welke de kwaal is: politieke bloedarmoede of
zenuw-overprikkeling.
Voor de tweede maal hebben do Presidenten
van de beide Kamers en de Vice-president van
deu liuad vau State iu den Haag een konferentie
gphad.
Men maakt daaruit op, dat zy in de krisis
adviezou geven. Het kau wel mogelqk 7-tJn, maar
als het eerste samenzijn van de drie staatslieden
geen ander gevolg heeft gehad dan dat er weken
lang in do Krisis geen verandering is gekomen,
dan ware toch ook het raadplegen van andere
politici we! zoo praktisch. ?
Bij het aanbieden van den eerewtyn op de bij
eenkomst tot opening van dan Internationalen
Schermwedstrijd stelde de Hoer Delprat, oud-mi
nister vnu oorlog, als eero-voorzitter den eersten
dronk in op... Z. M. den Koning der Belgen.
Eerst in de tweede plaat* werd den Koning der
Nederlanden bedacht! Waarom liert dei»
GeneratJ de borst met riduerteekenen... door
Neerlands Koning hem geschonken V
De dagbladen bevatten:
Het Handtltblad: Een bezoek aan het
gezondheidsbnroau te Brussel. ? Gaan of bUjven. *
Hot Ifltuiti von Hm Dag; Ben oude markt en ten
Jeugdig* Inauftde (kofflei,
Het Dainrak te koop.
Wij Amsterdammers hebben eenige vraag*
stukken, die ons jaren by wylen bezig*
houden zonder dat we er veel verder
me<5 komen. De gaskwestie, de gasthutskwesüe
en de beurs, ziedaar reeds een drietal on
derwerpen, die bij beurten de aandacht/vragen
en waarvan men volstrekt niet zeker is, dat
bet over maanden en jaren niet op nieuw
uitdagend voor ons zal staan, als wijmeenen
het heden voor goed ons vaa den -bals Ui
hebben geschoven.
Onder deze kwesties behoort aar>de Beurs
een eerepiaais van wege baar kwaadaardig
karakter. Wij toch achten bet volstrekt niet
onwaarschijnlijk, dat ons nageslacht eens eea
tentoonstelling van beursplannen zal
inricfiten, niet slechts als een bewijs van de via?»
dingrijkheid der hedendaagsehe
amstecdarasclie bouwkundigen en wethouders vaa
publieke werken, maar ook als de maest
praktische toeUchüng tot de steeds gezagheb^
bende spreuk igeen geld ? geen Zwitsers^
Dat deze beurskwestie zoo onoplosbaar is,
ligt aan een samenloop van omstaadighe^eo)
welke tengevolge heelt da t het geld on t Breekt
om een monumentaal gebouw te stichten,
gedeeltelijk op gronden, die door onteigening
als bouwterrein moeien worden verkregen.
De groothandel, ? het zijn de handelaars
zelf, die het verklaren, ? kwijnt. Hét eene
groole koopmanshuis na het andere verdwtynt,
en van nieuwe firma's, die de oude vervangen
.^Bta^L ?L_«_« .. t._l_ l J» . <? ** , '
ferneerat
De pols der hóoïdstitd al* haadêlsstod ÜctopT
flauw. Wel ontbreekt de hoop niet, dat er
betere tijden zullen aanbreken, maar de hoop,
hoe heerlijk ook, laat zich niet tot goudgeld
munten, waarmee men rekeningen voldoet;
rekeningen van bouwheeren, die liefst
kontan t betaald worden.
Wanneer men zegt, dat Amsterdam op dit
oogenblik bloeit, overdrijft men niet; maar
het is een bloei, die niet uit den groothan
del voortvloeit en slechts weinig door dezen
gesteund wordt. Natuurlijk geniet het even
als andere groole steden, zij het dan 'ook
niet in die male, van de zucht der provin
ciale bevolking om zich in de centra te ves
tigen. Sinds 1869 is de bevolking aanmer
kelijk toegenomen, doch in evenredigheid
minder, dan die van den llaag, Arnhem en
Rotterdam. De Haag groeide sedert 1809
van 00 tot i-3 duizend inwoners: een aan
was vnn 473/s pCt.; Arnhem klom van 81
lot 42 en Rotterdam van, 116 tot 157 dui
zend inwoners: een nanwas van 351/2 pGt..
terwijl het zielental der hoofdstad, seden 18ü9
met 74.UÜO vermeerderd, een aanwas
verloont vari 28 pCt. Een zeer ongunstig per
centage voor de grootste stad des Rijks, al
neemt men in janmerking, dat N. Arastel
enkele duizenden aan deze toename onttrok*
ken heeft.
De bloei van het hedendaagsch Amsterdam
is een verschijnsel, waarvan zich o. i. ge
makkelijker de oorzaak laat aanwijzen,
de waarde gchatien of de duur bepalen.
In de laatste tien a twintig jaren heeft zich
een nieuwe levensrichting% geopenbaard, die
de ouderwetsch degelijke'Amstelstad langer
onaangeroerd had gelaten, dan eenige andere
hoofdstad van westelijk Europa. De zuinigheid
heeft wel niet voor verkwisting, of de spaar
zaamheid voor zorgeloosheid pïaais gemaakt,
maar de behoefte aan genot is krachtig ont
waakt. Het zich behelpen is in verachting
gekomen. Men begeerde doelmatiger inge
richte huizen, weelderiger meubelen, vergulde
koffiehuizen, vroolijke . wandelptaatsen, ge
makkelijke middelen van vervoer, een betere
tafel, kortom, begreep dat alles moest gedaan
worden wat mogelijk was om het verblijf in
het aardscue tranendal voor groot en klein
iets minder triest te maken, dan tot dien tijd
het geval was geweest.
De spreekwoordelijk rijke Amsterdamscha
burgerij, bracht op deze wijs kapitalen in om
loop, die voor twintig, dertig jaar, in stillo
rust gebleven zouden zijn, en gaven daardoor
aan allerlei soort van ondernemingen en
industrieën voedsel, welke op dit oogenblik
de krachtigste teekenen zijn van nieuwen
bloei en frisch leven ? terwijl de
efTeklenbeurs en de diamantsiijperijen bovendien aan
velen groote winsten schonken en de verlie
zen, door andereu in den groothandel geleden,
deden vergeten.
Zoo kan bet niet bevreemden, dat in oozo
dagen, bet geringe bedrag van J l ,200.0 ÜÜ
ti
'l
?:f
i
l A
?Sl
? '.-i'
l t-: