l i DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 264 \ r ! *?" Jo hervatting der onderhandolinvcn over een nieuw handelstraktaat met Fraukryk . . . Zuo blyft van Lgnden de gevierde man. lüindoliik heeft de heer van Eek lijn vootstr' in^eJieuJ tot «-ijzi^iiiff vau het roglemeut vau 01 de der Tweede Kamer. Uut huufdpiuit ia invoering van het stelsel der Zelfstandige rapporteur»; uitstekond. Een weiuitfje aelf^taudiglieid meer kan op 't Uiuueuhof geen Doch de heer van Eek wil ook den duur der fittingen bekorten, een spreokplnats doen oprich te», do lijst der ingeschreven sprekers nfschiiff«n i'i-Hchtii! ! Korte zittingen on dcpelyker rliicUS' sien ; eer , t il'Une" voor de sprekers, zoodat z\j die «itfuuhjk. niets te zeegen hobben, zich mevr Z'i'lea 'bedenkeu fer z\j ziuh tentoomtellen ; geen v oiTif opgeiaanltto spccchos bij tientallen, die o uil.it ze tteuntaal ziju aaugokoudi^d, afgestoken nuK-teu wor.lcn. Altcninal verbetcrtcgeii. die Wi'ike-ijk uut kunnen stichten ... als do Kamer ecr.-t op cun audcro wij^o dan tharu is bcvattrn: i lam!: -Iïrooai!jnieln (Croohore ?/ .?; vaa Di^inii-Uii). ]5o ILt .Vitiiir* ttin (fi;i iJ.i.é; Occütdr'ft Jj'o'i.'KiJt.-Af ('miraiit: N'ioU moer san tlo fr.li1? VlffflittfJir Courant: Kon driotcl vrnnen (Addor). 31i<i<lrHiittyitthf Couraiit : Wat omk'iïclii moot worden (Adil*r). NYsriüiodcn-lVnguieo. Ati'ttmluiimtli* CtturaHt: llo» llüff noy (ILrisisJ. D.- Ci>'oiU-n-Jlub. 1)0 Addor. IJiH/hlad nm ZKi<1-]If'!lntitl tit '«(Trnivi'/ii'/c: DcAildor Hvt vrorttel van Eek tot «ij/igi»g van ov.lo ilor TWIM>«IO Ka-tuur (Zulfsian SlainJtiai'il : Do Augtuttia kollcktt». l>t Tijil: Et-n luxe-aehiwl OJinaelSschooD. Gczoiidheidileet. 8iotx>!cff. GYMNASIUM VAN AMSTERDAM. Ten gevolge van het roondcling examen wer den r<og door Curatoren naar Eoogtre k'assei: Lavorderd: In de cersto klasse de leerlingen : E. Boiiijlukker, U. J; C. Coiien, Jcannetto C. Dammers. II E. O. Driet-scn, A. G. C. van Duvl, J. S. Frederiks, F. J. A. Fritzlin, J. P. A.'Kilsdonk, G. Pleiter, C. J. Schmidt en X. G. Tra-Kranen. In de tweede klasse de leerlingen: E. Andries, \V. IX Biüdenstein, II. II. Cretier, C. C. D. Ebell, L. H. F. Fischotte. L. M. de Gelder, N. van Hamel, A. Kruys&e en W. Poolman. Iu de darde Idasso de loerliugen: P. Bon, C. G. H. U. >V. Geesiufc, H. P. Loggere P. Oziüga, A. Prins, J. H. Ph. Eeflink Scuatteakevk, tl. C Schouten en G. J. vau der Voort, lu de vierdo klasse de leerlingen: L. vau Regieren Altena, G. Hynians, J. Kapie«i), W. Cnoop Kooptuaiis, A. C. Kuynei-, ^Y. II. Ldeftinck, H. A. Ludvvig, E. Th. Tolhuys en H. J. Wervelmau. Iu de vijfde klasse de leerling: J. P. Huoft GraaÜaad. Aaa herexamen iu enkele vakken zullen zich na de vacaiitie (l September) uiojjeüobdenverpen: Iu de eerste klasse de leerlingen: M. J. eniooy Apèl (Wisk.)AV. C. de Geer (La tijn), II. A.H. LauKenberg (Latijn en VTisk.), maia j; Tau Lier (\\isk.), fl. J. S. Schutte OYisk.) eu Th. J. Verryu Stuart (Latiju), Iu do tweadu klasse de leerlingen: AV. UuvijhtuH (üriekscli en Ueschieder.is), A. Kemp (tïr. cn Frausch), \V. Nyo (Gr. eu Lat), P. Prusehen (Gesch. eu Fr.j, J. J. B. Stork (Gr. cu Lat.) en IL A. Zegei-a (Gr. eu Lat.). Iu de dn-ds klasse de leerliugen; J. 11. K. Hulste»de (\Visk. eu Gesch.), G. L. ten Katu (Lat. en Fr.), W. J. Kernkanip (wisk.), J. A. va»'Ketel (Lir.), B. H. J. vau L:ei- (Lat,), cu F. J. Muyskcn (wisk.). In tlo vierde klasse do leerlingen: O. Cohcn (\Vi-k. en Fr.), L. E. Demmera(Lat.), D. Kus-en (L*t.), J. H. W. Kuneman (Wisk.) en L. A. Schilt (Fr. eu Wisk.). In du v ij: do klasse de leerlingen: A. J. J. i'h. Haas, J. G. Ramann en C. A. Verryn Stuurt' (allen \ViFk.) Dd naam J. O. G. Uricns, in ons vorig bericht veruiïld, moest wezeu J. C. G. Vriens. UIT DE UOFSTAD. Xo. 102. Een vervelend onderwerp. Leest 't niet! Er komt weer leven in do brouwerij! De vervck'ude badhuis-quae.-tie is opnieuw ann de orde KtsteM door het voors:el van de zeven lUadaleden Vaillant, Huij^eos, Schiminelpenninolc, Rasah, Lisroau, van Hai-denbrosk en Güvacrtj vau Simoushaven, om Let gumeeutebadhuis te- Scheveuiugeu .tot ceu volledig Kurhatu, met opheffing cnn liet kytnwnt (ik cursiveer) doch met behoud, zelfs Ditt uitbreiding djr binnenbaden, te verbouwen. De voorstellers beweren dat het dool, om het Badhuis. ±oi -h*t «coote-midJelpuut der. beweging en uitspanoing der badplaats te maken,-niet- audeis dun- door eene geheel e hervorming kan be reikt worden,.dié'niet' tan dun ondernemfDgcgeBst" van partikulieren is- te verwnchton en dus .door de gemeente .zelf in 't leven moet worden geroepen." 't Spijt me voor het geacht pleÏLidental uit deuR>iad, dat ik da opmerking mpet maken, dat de KeKhitdêuis der lo-it>to twee jaren bewezen heeft d*t 't juist iu tpgandcel niet nan qmldrneiïiing-igeest van partikulieren heeft ontbroken en enkel het kinken op twee eedachtoa" van de ttfacvuai-digdei» in de Groote Halstraat de oor saak van uien onhoudbarcn toestand is, dieSchevvningen dreigt ten onder tébrengen, en m UaagscM Penlcratsen Xo. 41, onder het opschrift Vermakelijke Badhuis-kroniek, het motto uit den ' Jrè&recJtt: Zy handelden uyl onnooielheit cn son.der arg of list, dubbel en dwars verdienen deed. Terltfden jaur openbaarde zich de particuliere ondernemingsgeest immers duidelyk genoeg in het voorstel van de hoeren Stoel c.s., die in een ingezonden &tuk iu het Dagblad van ? zooeven, oadar litt opschrift: Van Scylla m Charnbdis weder onbewimpeld voorstelt, om tot den aankoop van hut badhuis in ernstige onderhandelingen te treden, 'k Zie volstrekt niet in Waarom net terrein waar thans het badhuis staat, niet u tot prach tig Kurhaus kon worden ingericht n tevens hét logement behouden KOU bleven, mits de gemeente hét sanitair gedeelte aan zich behonde, op grond van de, in bovengenoemd vlugschriftje no. 30 en 31, breedvoerig ontwikkelde gronden, en waarin tevens werd aangetoond, dat de Gemeeute-exploitutie van, ot liever dat het Badhuis aan'de ge meente, sedert ztyno stichting, reeds een verlies post berokkende van twee rmmoen, welk ctyfefin liet zooeven verschenen stuk van den keer Stoel bevestigd wordt. Moet daar nog meer cjj ? En ia plaats dat de gemeente ? door den verkoop p. m, 6 tou goud* ontving, EOU z(j er nu wellicht tweemaal zooveel gaan uitgeven, om met plannen i la Reyiidew" wellicht iets te stichten, dat Joter wed»r, sooals steeds, biykt ondoelmatig te zyo. Qui trop emlrasse, mal treint", dat weet gij vrel, geachte Raadsleden, en geen uwer zal 't durven tegenspreken dat zulke door u indobadhuiRzuak al te duidelyk helaas is bewezen. Laat do exploitatie cn verbouwing van het bad huis aan particulieren over: zjj, geldol\jk belaugliefcbend, zullen ongetwijfeld alles doen wat het van vreeiudelingea te Sckcycaiugmv liezal. Loost het met kennis vau aakou geschreven stuk van den heer Do Sounaville, in 't DapMad ynii gisteren geplaatst, eu wacht n, door m overijling een besluit te nemen, om nog langer do geiueentelyko schatkist, waarin wel schuldbrieven uiaar geen geld bewaard wordt, te benadeelen, on 't 110;; verder daurheeu te stu ren Jat van het woord schatkist" niets mjer overblijvo dnn kist". Wat er ook gebeure, het badhuis moet ver bouwd wordeu, want 't geen Witkamp canige jaren schreef, is nu eeue parodie op Jeu bestaan den toestauJ. Oordeelt zelf: Tot Je schoonste gebouwen behooren het stedelijk badhuis, dat'in S23 gesticht, vau W'26?28 iu Jen locischcu sty'l werd opgetrokken". Gaat men tot oenogedeeltdly'ko verbouwing over, d;m verzuimc meu niet om den beer S. S. vnn Wynterfftn, Nieiuvo Molstraat no. 5 alhior, Jeu iu zijn vak beroemden uitru*ier van \vauJgedioiteu, ceu uauw^eztt ouderzoek ta doen instellen, naar Jo boveubuwoners, dio uiet wanna zomer.} so ns tot du benedenste tase's doordrongen. Dio ongenood gaston is ij n er beter gehuisvest dan de badgasten*. 't Vcor»tel van dia, in Jo donkere badhuistoekomst lichtaaiibraiigen'o zeven raadsleden, heeft me, veroorloof me do opmerking, teveus bevreemd, omdat züJo bestemming v*n het badhuis nis hole! wülen doen vervallen. Is het daar ;!au gui-n btter punt voor ceu hütcl dim dat van ?Jf'rrifsf, waarvan -t vau Je genoemde 7 rnadslulen, te weten do h.li. Gevaerts, v. Ilnrdeubroek, Hujipens on Schimmelpeuuinck, aamleelbuuders oprichters zijn? Dit laatste IrJtel, door ruim ceu vierde van a? Je raadsleden gesticht, zou ongetwijfeld in het badhuis eeu grooten concurrent zien vervallen eu Ki*lf betere zaken maken. Deze gevolgtrekking, die voor do hand ligt, maakt de ftelling niet moeilijk te verdedigen: dat het in leden vnn den rand is af te keuren, om gi-ldelijk bttrokkun te zijn bij inrichtingen of maatschappijen, die in concurrentie ziju niet gomcentfliike instellingen, wier belang n zij ten allen tijdo Miooreii te behartigen. UieJt zoo iets, bij de crkeir'e wouihei'i Jat -tat IIP w l nadat' is dan e rok" niet eene groote verzoeking aau voor het vleesch dat zwak is 'f" ZonJkr geacht te willen worden, ze'.f» iu verste vort e, c-u dat is heel ver de onkreukbare trouw o:iz$r luhteus'-vaardifjo burgerij-vcrteRenwoonlis; rs in verdenking te brencon, kan 't tocli gt'c-u kwand zich niiit .bloot to stellen r.un gevolgtrekkingun, Jie meestal te ver ga.in. Zoo b.v. was ecu der hoofd-motieven voo.- het door mij, in mijn vorigen brief wedoi-Iegd ongunstig praeaclvies, betrclckelyk de Haagsche rramwegmaatsehappü, de bouw eu het aanzien der nieuwe stal len te Schtivcuit"iTO. Xiet alle raadsleden herin nerden zich blij):baar noa Jat echtt-r de teekeuiugen cn plannen Joor Ti. en W. waren goed gekeurd cn Hiet voorstel om Jie paarcleitstalicn achter het Hotel Pension te bouwen, (zoodttt zij buiten het gezicht van hot publiek zouden zyn) af moesten stuiten op motieven, maar al teg-ed gekend Joor het LiJ der Commissie van fabricage, ea Wethouder van Stralen, en waarop ik in dit blad van den 20 Maart 1881 ieed* doelde. Toen ik dat schreef, wist ik niet dat het dito-fabricageLid do Wij*, aandeelhouder zijnde van dat Hotel bbvrcesd was oen mastput" achter zijne .gedeel telijke" possessie te kry'geu. Het Itaadslid van der Gon Netscher zou zeker i,n do zitting van. eergisteren, niet over dio stallen den staf hebben gebroken, als hij geweten had dat de bouw en' inrichting Joor B. eu W. was goedgekeurd, dio zich r.u, maar te laat, over Je nanguvrezen plek 'bcklagc-n, Dat Je Raadsleden Liaulo en Je Jonge hot eens wnren over de door mij verleden week ontwik kelde verkeerde toepusüng van coacessie-ai tikelen, is er ccn bewijs van, dat nij ten minste niet A tort et A travers volharden willen iu 't kwade en onbilly'kc. Dat het Raadslid van Stralen zijne collega's in Jie zitting bestreed, bow at enkel, dat hij, iu het on n deu dag leggen vnu consequentie sedert de Raadszitting van den UI Febr. 18S2 (Bi/blad bl. 83), ia vooruitgegaan. Toen toch behoorde hy'in de Barlhuisq-jaestie onder het ongelukkig: getal tier elf raadsleden, die hot voorstel Je Charro verwierpen, 't geen Joor hem en de 10 overigen, zonder dat Je omstandigheden veranderd waren, iu de zitting vau Jeu 2en Maart 1SÖ2 (Bijblad bl. 113) werd aangenomen. Mij echter zal hij niet durven bestrijden, hetgeen ik over het verplaatsen vau het wacht huis op 't'Plein in mijn Utt de Ho/sdtU No. 101 zei, betrekkelijk het door den storm vellen van dieu boom. Ik kan Jus verkiezende Jen beer van Stralen ba wijzen leveren, Jat hy den J5n October 1831. nog inconsequent was. Lateu we echter aan Je toekomst niet wan hopen, nu we beterschap zien. Zoodra zijne Majesteit de Koning in 't Vaderland is terugge keerd, zal de Ministerieele crisis een einde nemen. Tot zóó lang blij reu wij ook zonder Burgemees ter. Eeii zeer vertrouwbare zegjman noemt me, als ons aaustnand Burgorvadeilijk hoofd, Jhr. Mr. A, P. C. vun Karnebeek, Zijner Majesteit s Gomuiisinris in Zculand, die aldaar Joor hét tegen woordig lUaJïliJ, deu Oud-Minister van Dinnenlaudsche Zakeii Jlir. Mr. \Y. S;x zou vervangen worden. Deu toekomstigen Durgcmeoster Joor hot on doordacht aannemen van'het PIoiadeu-Dadhuisvoorstel tegeiiövur" een f nit accompb te zetten de- beer. Stoel zei 't pok zou ouverautwoordeJjjk iHJn. Mtiu wochte' op do benoeming vau eeu organiseerend hoofd. De toekomst van Scheveningeu staat op 't spel en niet haar do oniterjr -ug van duizenden n ij v er en onder ons. 't Zuu"veiihi-ikkelyk iju. A. DE BERGH. 's Gi-dveuhivge, 13 Juli 18S2, VIT GELRE'3 HOOFDSTAD. ' " 1. Do Waterfeidiiig. Geachte Redactie.'. Gy vraagt my in uw jongste schryven o.i ik _jst heb uu eu Jan nis Uw correspondent op te treden eu ik heb u daarop volmondig J*" ge antwoord. Waarom?"0juJat het my voorkomt, dat het nu eu dan.wensclmlijk iSj dat eetis wut meer over ;de. stad m.ü'uer iuwouiug bekend, wordt dan tegenwoorüijr 't-geral i*. \Vat men somtijds u het een of anjer OagbraJ leest zyn niet zelden slecht» korte berichtjes aan de Arnticntsdhe Cou rant ontleend «n zonder nu te beweren, zooals velen -myin-r staJgenooten doen, dat de Arnhemtclie Courant altyd 'slaapt, «eloof ik toch Jat die beste Homerus.nog al dikwijls dommelt. Echter, en dit moét ik haar ter eeru zeggen, is de Redac tie in délaatste weken-iets meer wakker geweest en beeft ze met eene bewonderenswaardige tegen woordigheid van geest .haro kolommen opengeiteld voor Je bespreking van het groote Arnlenwcho vraagstuk van den das: (Ie Waterlei-. ding." Dat het overzicht van de buitenlandsche politiek daacdoor wat inkromp, doed geen schaJn, iradat de Nieuice Rotterdammer on da KSfititcht Zeitung van deu voriueu avond gemeenlijk veel uitvoeriger hetzelfde- T)evatten. Terwijl ik en net my velo anderen getrouwe lezers nooit het jelangnjke hebben begrepen vau een verslag eener -zitting van don gemeenteraad vau omligleuJo JorpkÜens. De waterleiding l Menig lid van den gemeen teraad zit thans te zw.oegeu onder den stapel van becijferingen, en beschouwingen, dio door deskun digen eu uiot-deskundigan iu Je wereld zijn ge worpen, ter aanbeveling vau de grootsche planoen, die -b|j den Raad zijn ingediend. Zouder, te trachten de aeheele waterlaiding, ab ovo to benondtlen, wensch ik toch enkels £unt«n. uit. haro. geschiedenis op. te, tee konen, omdat zy f.tor leerryk kunnen z'Jn voor andere ffemetnte-bettureu, wuut tüe zich spiegelt aan eeu auder, spiegelt zich immers zacht/ De waterleiding- k rt-estie dateert van ongeveer lfc"5; op do bi'xrooting vaii dut juiir vii dt men ' g d ceue som vau i'OUOO uiigetrokkvu vour liet Jocu vau boringen in de iinuyheid vnu Arnhem met het oog op eeue prise J'eau" voor ceno wat'erleidiug. Do rapporten van dr. vau emr.iek'U over het driukwater van ouzo gemccnto gedu rende do jareu 1871?1074 hadden toch aange toond, Jat Jit water op sommige plaaUcu ellendig slecht was, slechter dan meu durfde veimoedou. GaandewL'ij had daarom het di uitbeeld vcldgcwouuen, dat slechtt eene Wüturle.ding onze nwtT «n moer uitbruiJondüg«.>mceiito op du u duur ruiiuscliaots vari g"2'-1"1! eu frisch water kon voorzie ti. Do eerste borinijfn, die aan dtt gemeente i ^tK) kostteu, werden jjeJuau nondvrlungdt'l zy ItiJdeu echter tot jieeu resultaat cu Jo za»k bltftii' ru t«i tot, iu da zouitTzittine van 10 Aui;ustus 1^70, Biirge-nie?ster cu WetuouderJ,-plutsuling kwAiuou opdïi;,'t-'U i»i't eeu vrii-miüTIjkcU duititflter, do koiMikiy'ke U-uu-ath'* Saibach uit Dresden, als do man, Jio ons eei:e waterleiding zou verschaffen. Waut, dat er in ons vader'und geen enkele ingenieur zou gevonden woi Jen die in staat wiis voor oiue guujeeutöccuo wa'erleid.ng to projcctceren, dat sprak van zelf. Dat Ujiu eenmaal gewoontu i:i ons landje gtt\v.ii'Jen. Willen wij wat gosiU hrbbeti Jan moeten wy waar het buiteuluu 1. Duit clio professoren be volken onze akailcmiën on muken ze in 't buiteuInndbespottelijk,(adresGroningen!). Arnhem moest zijnen Juitschea Winserlnvu Ingfiiirur hobbcii on heeft hem gvhad on Je beurs van Je bela»liiig*chulJigen heel't het gewt-tfii. lic horiuuor my uoj; ""«?ed, hoe onzo Uu-gervad'-r als bij verrassing eu geiueentorasid w;ldo doen besluiten aau den eerzamon Uiiitsehar zoo maar in eons hc-t geheelo werk iu handen te ai olen. Dit mblukte wel ge deeltelijk, maar toen .spoedig daarua, dauk Ky Je oaverzettelijkhuid van deu DurgcmiïBster, ilio menigmaal zyu wil, goed ot' kwaad, doordrijft en toen et-u tamelijk m-.'^.iai-den raad had werd aan Jen iugeuiouv rialbach opgcJragei» een [roject to vervaardigen op vo.-r Jtj gciui*eut<» «og al be zwarende conJitiën. Het honorivrium dat hij zou erlangen voor zijno ti>gon\voordig(i«id bij do bo ringen was zoo hoo;>: niet, nuar !)0v) t>uklouljes mot vrijt) w-is- tu vo'. biiji'kos en als hij kwam, hier verbleef en gin^, «loch er was eeu maartje <-n Oi-u achterdeurtjd, dat Jo ,§e;u^cnto zouivat 'JOOO guldt-U zou kost.-n. Indien Ja boringen gocJ uitvielen op Jo ceue of andere plaats', motst Je heer Salbach een gedetailleerd plau met begroutingskosteu maken en bovendien belast worden met do Icidin.cr cu Je directie vnn den bouw, in dien de gonweiite aijne pl.innen goïjkvurd<! en Jiö, 't zy zolve uitvoerde of Joor aannemers deed uitvoeren. A'opr Jio directie zou hy S'-'a pCt. vau do uifvotriHgjkostöu gcuieteu. Eu Jwrmede was Je gemeenteraad nan handen eu voeteu ge bonden. "Of men het begreep? Toen zagen slechts enkele raadjleJeii het tie/.w.vreaJe vau dieu gewiclitigen stap in. Weldra werd met Jo voorberoiJcnJe workzaamheden begounen; proelboringen werden gediian cn iu Oetober 18i" verscheen hot rapport vau eu .heer Sslbach met de rekening. Da kosten met inbegrip van het loon vau Jeu WasserbiuIngenieur bearoegen niet minder dun ruim twee cn chi'tig duizend drie honderd gulden. En daar voor had men een rappoi t van boringen, waaruit bleek, dat er inliet Broek eeuiije plaatsen waren aau te wijzen, waaruit men wolwater waarschijnlijki in voldoende hoeveelheiJ kon verki ij.je.'i! Nu kwam het ge Jutailleerdo project, ebt krach tens contract nan deu heer Salbach werd opge dragen en iu het beginvan 137!) werd ingeleverd. In dit rapport met Jétailtcefceningou voorzien werJea Je Ttosteu. geraamd op 621GUO gulden cn genoot Je. haer Salbaoh hot uiet onbelangrijke ouorarium vau l pCt, nuinelyfc 0^16 uuldeu. Een aardig sommetje, Jat Je gemeente goedschiks uitbetaalde eu waarvoor zij op Je groote nationale tentoonstelling van Jat jaar?zaliger nagedachte nis voor de deelhebberd van het waarborgfonds! het genoegen had* te prijken mot mooie teekeningeu cu keuiiga proji-ts van eene water leiding in spe! Zoo waren veertig Juimi J gulden besteed voor een project eouer traterleidiug, die bleek voor onze gemeente onbruikbaar te zy'a. AYaut meu hu'd tot but-is hiteu attnuemeu eene hoeveelheid van 10500 kub. M. iu '21 uren, een quantum, dat eerst voor do RenitjeLtöna 10 uf O jaren uooJig kau zijn, iu Jo veronderstelling Jut zy zich even sterk uitbreiJt als zy dit iu Jo tien vorif,'0 jaren heelt gednuu. Aan wien de schuld, dnt meu dezo groote hoeveelheid als basis had aangenomen? Niet aau don heer Sulbach, waut anjers zou Je raadscommissie niot het voorstel hebben gedaan om liet vcrJknJe honorarium, ad f (ülüuit te betalen, om Jat zun project was overeenkomstig Je hem verstrekte gsgevens. Maar er zya hier wel eens meer ver{{JssJngeu in bo^rootiugeii «n raiuiiigen vnu Jen ^emeunte-architect voorgekomen. UoeJo raad was duur, ineti had a gezegd, waarom zon men ?uiet b tluisieren. En de heer Salbach schreef, dat liij voor i'. 23UÜeen «plititdrnieuw project zou luveren eu Jo raad beslisto met 16 ttgeu 4 stemmen om op nieuw f 25DO uit t o geven aan Jieu duitscheu ingenieur voor dat hagel uieuw plan. Het einde van 1879 was nabij. In Juni 18SO verscheen het 8|>]iuternieuwe plan .... als het oudo plan in kleiner formaat, dat in November vau dat jaar iu eeue vergadering van burge meester eu wethouders alweer word overdacht en na in do al'deelingeti te zijn b.sj.-rokeu iu Juni vau het voiijje j.iar'81 u Jmi gyuieêtcrsfid werd beliaudelJ. lic wil niot spreken van meer derheden, dia dit weiuchelijk achtten cn minder heden, die de aandacht vestigden op het tegen» overgostelde, nocli vau vele loden, ifie eigen exploitutia op Jen vooiyroud stelden en vau anderen uii! aau particulieren do zaak wéuschten over to Joon. M «u eindigde de zaak mot iuts waarmede meu lud moeten beginnen; men zou aan particalicreu de gelegenheid geven om aanbiodiugeu te Jodn der vojrwailrden, waaronder zy-genfgou zijn eene vraterleidiug aan te leggen en te cxploiU-eren, HeeJs iu' 1374 n.l; waren door de bftnkiers* firma Lens en Bergsnv* iulichtHigen gevruagd iu hoeverre de mad ? concessie zou willen verleen eu, maar toen had het gemeente-bestuur met den Burgemeester aan het hoofd, zonder deu raad daarvan te verwittigen, reeds eigen exploi tatie in haar vaandel geguhreven. En thans zijn nagenoeg f50,000 uitgegeven, ik zou bijna zeggen verkwist, en is meu zoo ver als men was in 18?4; men zal, en ta recht naar mijne meeuiugi eerst aan Jo particuliere concurrentie do voorwaarden vragen, Jie voor de gemeente bet meest vpordeelig zya. Had niot een bepaald plan ree Js vau den beginne at' het bruin van som migen beneveld, misscbren zouden we dan 'reeds. lang eene waterleiding gehad hebben. Er zyn enkele ruenschen die, als ooit het een of auder denkbeeld iu huuno hersenen heeft post gevat, voor Reene overreding meer vatbaar zij a, ook al worden de meest afdoende argumenten tegenover hun** sofismeu gesteld. Ik heb dut wel eens ondervonden vanpersonen, die jarenlang in ludiöhebben doorgebracht en düar óf hebben zien rogoeren of zefi' geregeerd hebben, 't Schijnt, dit do kunst van besturen düar har t n hoogsten graad van volkomenheid heeft bereikt, als meu nooit Jo denkbeelden of meaningen van anderen goedkuurt cn stoeds zyne eigene mudningen en inzichten tracht door te drijven. Gelukkig echter dat niet allen, die zitting hebben iu eeu collegio zóó wy's" zyn, anders was het steod* zooveel hoofden, zooveel zinnen". Oui op onze waterleiding terug te komen, nauwelijks was bet raadsbesluit gevallen, waaritL aan particulieren de gelegenheid werd gegeven H.'uibie<.lii)gt»i te doen voor eene concessie, ol men hoorde litiks cu rechts van ecu drietal plannen, dit) wareu ingekomen. Eerst iu do laatste weken zijn echter diu plauucu uiin of meer publiek eigendom gewordru en is het voor eu tegen vau vtrsctiiilor.de zijd' n bezien. Twee van dij pluimen zyn van eigen bodem, nl. dat vau do Ilwreu Th. A. van deu Broek en G. W. vau Uarnüveld Kooy cn dat van den heer C. P. Metelurkamp en t. Schwiep, beiden uit uwe stad, liet derde plau is dat van do DeutFcho Wiwseriv'erkgescHschaft zu Frankfuftam Main cn heeft tot zgneu, ingenieur deu beer N. H. Nierftiai.^ to Utrecht. Het eerste cn het laatste heb ben in zooverre ovitreenkumst met elkaar als bi'idu iu het \Vlpscho Broek hum. o prise d'cuu |)biit->cii vu wtiUvdtei* zullen aai. voeren, hot pUn vnu du hevien Metvlerkamp c. a. m:utkt gebruik van heid'-waiui'. Zoudnr iu teclixiisclie détails t« trejoii, diu voor du lüeeetu lezer* bütrekkelyk weinig belai.'Kryk zy'n, wülen wy toch iu korte woorden geuite houfxipuntcu vuu die pliinnen «AU geve», omdat niot uiuluitend AruUemsche bi?!,ai:gen er in bt trokken z|;ii. l'e heeron M. o. ». ntellen zich voor hfct regen water, iHt in du lieide to Wolfheeze valt, in opeu k,tii.al«ii te vjr;:.v.)icli;i!, Djulat liet eeu auiveron liüdëiu vau K.iiui en laezel is gepasseerd cu gciütrccrd, 0:11 liut to vcriiiinnlun ;ri een reiervoir iüdo nabijheid VAU den Sterreiiberg, dus in ile buurt v.in deu Atustenlau;suh<-u straatweg. Vau ilat hooggelegelio punt kan nu het wiUei1 niet <H!IO itrukhoogto v*u GüMeters naar do s.tad wurdeu gevoerd om duur te dieneu voor ilriiikwtiii'r en allerlei dpelt-iudeu van uut (b»'aud), industrie of luxt) (l out ei oen). Om to bewy'zendat do r.oodi^e ? hoeveelheid water (5000 kub. M. iu <li> '2-1 uren) steeds verkregen zal kunnen worden, basi'otvu UB heeron M. c. a. op eeno gemiddelde jaarlg'kscho regenhoogte van 75 c.JiT, witarvan nuar meeneu, 35 pC:. voor hoa beschikbaar blijft. iiar hier maken zij, mar het ons schijnt, ' eoiie kapitale i'out, want niot de gtmidtletdi! maar de mina/u nrgeuuoogto moet r.lu basis wordeu aangouomcu. loimtra zij kunnen bijvoorbeeld oniuo?'c'lyk do iiieji'Jere hoeveelheid water, dij zij waaracltyulyk iu het voorjaar outvauofcu. bewaren in hunne open kaualen tot de zomer iu 't huid is, wanneer de. beboette aau water iu ceno gemecnto a's Arnhem 't grootst, maar juist du hoeveelheid regeuwnter, die meu verkiijgeu kan, 't geringst is. Was er nu eene waterkeerenda klei- of lecmlaag iu dio heidevelden, als zou men misschien, kuunen veronderstellen, dat een groot gedeelte in deu bodem zou blyven en ter behoorlijker ty'd kou wot'den aangevoerd. Hunne boringen bewijien echter Jat «iet* dan zantl cn grint iu dieu b ode m voorkomt, die hoi; wa'er gemakkelijk laten Joorzijpelen. Da ll«.'lBUuicr beek en tul van kleiueru troompjes \\-qrden daardoor gevoed eu 't zou, zooals zeer juist is opjTi'inci'kt, wiaschien nog aanleiding geven tot eene langdurige eu kostbaru procedure, indien al deze stroompjes teuge vuige vau die inrichting kwamen op te dragen, Er zijn echter nog andere bezwaren, die men niat gering raag schatten. De coccessievragera lu-bbeu du resultaten overgelegd van watorboi iagou iu de heide eu me-.-nen de^e als geaoe jzameh yf'oud. te kuiinou aauvoereu voor de stellnig, dat hun water zal voldoen aan de eischeu vau zuiverheid, die door 011» gemeentebestuur gesteld ziju. Het is zeker uiet to^entosprokeu, dat htt water dat daar verkregeu wordt, J'riscb eu keel eu iietr zuivel1 zal zyn, maar hier doet zich de vraag voor: zal het water ilie eigenschappen blyven behouden en 'daarop mag men gerust r.een" ai'ggi'n.' De ondervinding in alle duinwaterleidingen in ons land, Luiden, deu Haag cn ook iu uwc fctad heeft het geleerd, dat iu de opou Icanalen talrijke waterplanten woekeren, die on tegenzeggelijk door duizende soorten yaukleiue waterdiertjes worden btwoond, wier eieren ver moedelijk wel niot door de (ilters te verwijderen zijn eu dus ontkiemen. Zelfs bij de meest zorg vuldige reiniging en filtratie ia het niet mogelijk deze te keereu. Lazen wij tocli nitt oiilaugs iu verschillende dagbladen, dat bloedzuigers in waterleidingen zijn gevonden ! Zul het water in de zomermaanden lucht hou den, d. i. friscli ziju en kosl? Ook dit ig zeer twyfelachtig". Waut het water, dat in de opea kanalen aan déwarmte van dn zonnestralen dea zomers blootstaat, zal do lucht, die het heeft opgelost.' verliezen, 't zal .verwarmd worden en iïiiuw eu lauw opgepompt wordeu uaar het.rcaervoir, waar des r.ooiU ij g kau \vurden byeengubracht om het af te koelen, maar waar het nooit op nieuw kau voorzien wordtin vau de duinpkriugslucht, waaraan het ziju frisschen en heeriykeu smaak te danken heeft. Al deze nadeelun worden niet aangetroifeu bij de beide audsro plannen. Beide beoogen wol water uit het Arnliemsche broek op te- pompen,'' dat volgens de scheikundige analyse u, wat ziju hoethimj'hcden betreft, aan de zw.iitrsto ei.'chen kan voldoen. Uit do boringen zoowel.vau Salbach nis van die uit vroegere dagen blijkt, dat in hut Arnhemscue broek ceno tot 2 3 Meter diepe ieeuilaiig zich uitstrekt, waaronder de móést zuivere zand- en griutliigén wordeu aangetroffen. Deze leeinliiag strekt zich onder den Uhyu door, in welks naby'huid -de prise d'eau vau ae beide audere concessionarissen gelegen ia. Ku moge ru nl beweren, d.it klei of leem niet absoluut ondoordringbaar is voor water, ik wil dit gaaf toestemmen, alleen het feit echter, dat de lagen zaud eu grint ondor die loemlaag maagdelijk rein zijn, bewijst dat hot zakwuter- eu rivierwater docr dia leemlang al sinds couweu is tegim geJioudcn. Du boringen nu door die kleilaax heen leveren 't zuiverste water, dat derhalve afkomstig moet zijn van de hooger gelegen heigroiiden die zich achter het bekende koninklijk uiilitair-invalidenhuis Broiibeek uitstrekken. Talrijke waterstroompjes ontspringen dan ook van uit die hoogc hcigron'deu, :diu do prachtig vy'ver i vau Broubeek vullen eu iu hot volgende jaar watervallen zullen ,\ormën. iu dou alsdan te openen Dieren- en Plantentufn. lu derhalve de soort der gronden in het Broek van dien sard, dat" meu op eene standvastige samVeustelIiDg van hét water kan rekenen, men bahuolt dan maar dit water iii. gesloten putten op to pompen en in guulótea- bojzüii oaar het eeu of ander hoog waterreservoir te pompen om steeds frisch en koel witter te hebben, iu hooge mate geschikt voor drinkwater eu verder bereid om 11 lip diensten to praestoeren, die men er maar van' wil verlangen. Da t'-ekonut van onze waterleiding li^t der halve iu het Broek on het is slechts zaak du pviie «V eau ver genoeg van de buitenwijken verwij.lcrJ tu nemen, dut h«t zakwater vau de stad du zuivere grint lagen, onder de leamUgen, waar van ik boven sprak, niot kan vervuilen. \Vant de onderzoekingen van den tegenwoordigen hoogleeraar van Bemmvlen, destijds Directe dr van de Iloogero Burgerschool in onzo -gemeente, hebben aangetoond, dat die leemlaag zich niet overal ouder de stad. door uitstrekt, zoodat het zakwater van de stad die grinttagen kun vervuilen, als men de prise d' eau te kort bij déstad neemt Aan dat euvel gaat dan ook naar mijne meani- g Salbach's plan mank ; het ia ecu zijner hoofdfou ten dio door de Heeren. vari den Broek en het Deutsche Wassei-werk IQesellsch&ft vermeden wordt, Zonder ona in technische détails te verdiepen, die hier minder nuttig zullen zy'tt, gelooven \vij toch de meening te mógen uitipreken, dat de Gemcontoraad met bet oog op de eisenen van volksgezondheid slecht» eene keuze tusschen deze twoe kan doen. En welke? Natuurlijk zal dat plaa.de voorkeur. verdienen, dat het meest voordoelig is voor de coucessiegevers, hier de Arnhetusche getuuoutarnad, vertegenwooidigeudu de Aruhumscne iogezcteneu. Juist de iinaiitieele z\jdo van hst vraagstuk ia iu de laatste dagen aeor Uiiuwkturi? iu't licht gesteld, zoodat ievior die do uitvoerige berekt- iugen gevolgd heeft, daarover een oordeel knu uitspreken, Er is zelfs eeuo kleine brochure vei'sckenen v»u tlou heer C. Gr. do Ruus alhier, die blijkbaar zich ztor zorgvuldig op do houato heeft gestold van allo voorwaarden en kiintruku* ningen. Deze heer komt tot het besluit, dat de voorwnardeu van de heeren Van deu ]Jiü«k es, voor de gemeente heel wat voordeeligcr zyn duu die van de licerea uit Frankfort, iua*r toch nog uiut z»ó, als men vau eeue billijke winstberukeniug zou lueciieu te mogen verwachten. Mei hut oog op Jo pryzeu die in het buitenlnndpor l;ub. M, wator worden bestaed, wenscht duze schi yvor 18 cent per kub. M. als uuiioi-uiprijs te nieu aangenomen, want dut 33 et. por kub. M., zoo als mijn bij u iu Auisterdam botault, hior te Uuur do waterleiding zouden gebruik m^ken. Dat men gcrcchtig.! /al wezou aijn \vatur (o nenit'ii 't au volgens Heter, 't zy volgens speciaal tiU'ief, dat U b(j abouucmeut per jaar voor cou 7.ukör aautul kamers, voor baden etc., is feu eiauh, die z«ker alloszius billijk mag geacht vorduu cu Wiiarop do heer Da Koos dan ook terecht Aandringt. Daarbij mag zeker geweuscht wor den, dat iemand, dio veel water gebruikt, e«ne percantsgewyzo vormiudering vau hetmeUattu'itf wordf toc^edtuan. Vergeleken, bij het plan van do heeron Van Jen Broek c. B. is dat van do Wasserwcr guselhclmit Ie Frankfort voor de gcmeeutu uunr onze ueeuing heel wat nadculigcr eu houdt liet fumn'ieel gedeelte, na»r hetmifvoorlcomt, eukule bepalingen in dio, w«l voorcleelig sclii/ncn, maar hei: tojii niet zijn. Om bijv. cénu enkele tenaeuien, er is bepaald, Jat het nandcéleukapitaal niut^ieer dan zes ton raag bedragen, maar er is niet in gestipuleerd, dat men voor do uitbrei ding vau n>-t Inii^euuet bijv. geeu oMigatieleening mag uitschrijf on. Gebeurt dit, dan wordt de kans dat de gemeente- ooit do wüterleidir.g kau ovoruemou, ceue kaus diu met becijiciiiigeu \yordt voorgeipiegeld, zoo luttel, dut zy er nooit tos kau overgaan. Wat de verbruikers van het water betreft, deze zulleu voordeeliger worden bediend door do hoeren vnii don Brook dan door de duitsche lierren, want bijv. iemand diu f 800 huur betnalt zal zich voor 10 kamers (de keuken als kamer gerekend) kuuueu abDujju<n,-2i voor f 32 per j.i.ir eu kau dan zoo veel water gelruikeu als hij weiueht en wil. Do abofiufcuieiitaprijs van de duitsche vereeniging is voor een dergelyk huis ook <vel f 32 . . . maar men mag niet meer gebruiken clan 50 liter per hoofd, wat zeker een belangrijk verschil is. Onze gemeenteraadsleden ziju thans in coiumisuie'a verdeeld om de aangeboden concessie aanvragen to ondcrzooken cu ik hoordo weinige dagen geleden vau eeu gemeeutemndslid, dat in zy'ne fectie de niearderhoid iiiU-.r het plan vuil het DiüUcho Wnsserwcrk Gesullsehafit overhelde. Ik twijfel natuurly'k aan de waarheid vau die uiting niet, maar hoop in het belang vnu de ge meente, dat de meerderheid van die sectie euno minderheid in den raad zal zjjo, ouulut het mg voorkomt, Jat als men Je heeren vau den n.pk C. s.. Jie reeds Je terreinen vau het Aruhunuch broek naby het Malburgsehe Veer iu handen hcbLen, kau buwej'on om hun tai iuf te wijzUim naar Je donkbeeluen en bocyïuiiug.jii van uua heer do Roos iu zy'ne broohura vermeld, de goheele burgerij daardoor zeer gebti 't sou zijn 011 werkelijk eene regeling zou worden tot staud gebracht, die eerlijk en billijk mag gcnoem l wor den, zoowel voor du couc^siouansaeu als voov de gemeente. Wat^zal do toekomst opleveren? Wie zal het neg gen? Er is hi deu raad eeno partij <^e eigen exploita tie volgens het plan Salbach voorstaat. Eeu er meest ijvurigo leUou van die party is oas Kamerlid, de beer vandor Sleyden,Ingenieur v. d. W-iici-itaut. Gelukkig behoort dit lid tot de meiischen, lii^ wol voor overtuiging vatbaar zyu eu die onbuvoor* ooidceld elk plan zullen ondti'zbe-keti en t r Ju lichtzydeu van zullou apprccicureu. Als van eiyen exploitatie sprake zal ziju, dim komen Salbiu li'a plannen weel-voor den dag, wiens prise J'iiuu tliaiis vlak by" Je stad ligt en daardóur iiïminder gun stige omstandigheden vorkceit. Exp.'oilueit Ja ueiueuntu, Jan zal hifi r schuldenlast, dio s-inJs hel optreden vau denuieuwcu Burgoiuoeitt-r aanmerkelijk verzwaard is, nog grooter eu n-ig zwaarder worden, maar dan zullen tevens Je ingezetenen, Jie het water i!er waterleMiiig ge bruiken, uitsluitend hebben bij te kragen 'iu de kosten van het water, Jat de ge m u L-n t L- z-jive gebruikt; een volstrekt onjuist en onrecht-vunrJig beginsel, Jat niet genoeg kau vcroorJeeLi wurdi-n, eu waar va u misschien 't gevolg zou kuunuu zyu, J.it men langzamerhand do wul^ompen in de stad zoo liet verslechteu, Jut uuk Ju kleiuui e burgerij, om gezoud te blyven, zich de kusten der waterleiding zou uioettu getroosten. Zal Je kwestie Jer wai«rleidiug voor lüyn vol gend fclirijveu beslist zijnV Ik hoop lint, :;i;iav betwijfel hér, misschien beu ik Jasi in du gelegeohuid over de kunseu der couütss.onaiiaauu, wat uaJcrs te vertelleu. Arnhem, Juli IBSi Klio. SATANIËLLA. Uitvoering in Fraacaü, I. Hot weder is hoogst veranderlijk cn doorgnaui weinig verkwikkely'lc. 't Is 'hcJen Zondag, nu al de enkele zontiostraaltjens die hier en daar eeu iletsen glans over de nog vochtige dakpannen en langs do duchtig opgekoelde, klamme hui'gevils dpruiden, betooueu zich dermate llaauw en glo^Jloo> als'immer in d» dagen, wnarop.de ocuwig schitterende bol on* weinig hope schenkt en zich gedt-aagt al» wilde hy oua herinneren, riat hij zich toch après tout op een a&tacd vau 350jw aiieltrein-spoorens van ons-v«rwnd*rd houdt.- M au r meu is dankbaar dat 'de Wolken ziub ten miiuto een weinig meester z|}n» wanneer men yjuh d.üi avoud van gisteren herinnert.. Te'rgeiureê' klut-ten do zwaarst denkbare waterdruppels mot woe dende aanhouding op de vermoeid-; regcn^cncr-: meu van Aenistelüburgera, eu er \verd l/i:]<aa!d een zekere stoutmoedigheid vereischt, vooral van de leden der teedere kunne, om oen ie»wui Inngdurigen loop to on-Jememen. En toch welke glorie voo* de Heoren Prot & Zoon! on toch was een talrijke schaar .toegestroomd binnen Froscati's vrienddijkörmiren, ter bijwoiiiijg <le eerste voorstelling van SatuDiëllo," Had den gantBchen dag do natuur weinig to geniete»! gogeven, welnu, meu zou de schade bij Ju Knust traelitfu in te halen.?deze gedachte, wij willen het, voi trou wen, had net in de schoenen dalen vnn den moed der tooneelliefhebstcrs, bij 't aanschouwen vnn Jo wildheid der natte1 elementen buiten, verhinderd. Ik zeg ..liefhebsters", want do roce't; minnen hebbeu liefst iets vrouwelijks te hegelcidca, wan neer zij ten schouwspel trekken, zij't oen r.ior>ilr>r, een zuster, oen aanstaande, «en nicht ol'een hu,1e. Eu zoo i« het bok da vrouw d'w to ly^lnito:i heeft, of men gaan zal, ja Jan neen. iioet hot Neeu!", Jan marcheert cl* man vau oen snu»;uinistiesch teza^oraiaeut allooa uaar do v-- .'i 265. A». 1882. VOOBr MOERLAND. t,-' Verschijnt iefeMP Zondagochtend. Uitgevers: W^KWLN, HARMS & C». Kantoor: Bokin 2. l H H O u D: EEN OKSCHULDIG AANGEKLAAGDE, doo» Antonlo. STAATKUNDIG OVERZICHT. ALLEBLBL OEMEENïEXAKEN; Een N«darlutdsoh Fanopncnm. UU do Uufvted. Uit de BÜMchopstad. Dit Loenwurden. - uit Groaiagen.- KUNST: BataniSlla, U, door L. rnn DoiJMcl. Dita tooneeluitroeringen, door L. Tftn Deijsoel. D« Utwehtscne Schouwburg, door J«n de Biwchop. T>r Botterdomiche Tentoonstelling, H, door Prof. Alb. Thijm. LETTEBKUNDE: Moderne Hokocn, door Agoei vsn Egmond. De ure d«r v«loiiing nadert. MHJTAIIIE ZAKEN: Verrichtingen der Marino, door Kb. Iet» over de eernte opleiding der llekraten bjj do Infanterie, door i, B. 0. Ma. taHtH,MU. SCI1AAKPUOBLEEM. FEUILLETON: Kjjn (joU«im, door Ennitu. Eens eortta voorwaard» tot bolangitellhiK ti: Kennii, door Protper. Tooverliedj»'». ALLERLEI. OVERZICHT VAN DE EFFECTENMAHKT. Veilingen. Bnrgerlgke «tand. Te hnur r-ijmle Woningen. Vergaderingon. ADVERTENTIES: Schouwburgen, enz. Een ouschuldtg AVachtu voor het to veel, schijnt wel ten aanzien dor binnenlandsche politiek ia de laatste jaren de stelregel op het redactie* bureau der N. Rolt. Courant. Ne qiitd nimis I Aan spatje in de breede kolommen van dit orgaan geen gebrek, maar aan hoofd artikelen, bestemd om de gedachten over de vaderlandsche staatkunde langs zeker spoor te leiden, geen overvloed. Ofschoon zijne lezers zich niet kunnen beklagen over onbe langrijkheid van datgene, wat wel in de courant wordt opgenomen, toch mag niet worden ontkend, dat het zwijgen der Rotterdamfclie over zooveel, wat het denkende deel onzer natie bezorgd maakt, wel eens een gevoel van teleurstelling opwekt. Nog eens, i tout seigneur, tout honneur, de Rotterdamtc/te handhaaft haren ouden roem. Desondanks zijn de belangrijkste correspondentien uit VVeenen, Parijs enz., en de breed? - "'m * .m. * Marken niet in staat, bet gemis van bn leidend woord te vergoeden, wanneer een politieke crisis, als welke wij thans beleven, vragen doet rijzen, waaromtrent men een verstandig oordeel verlangt en in het dagblad zijner keuze tegemoet ziet. itino-l komt aan Mr. Levy de eer toe, de lippeu der zwijgende Sfinx geopend te heb ben, liet spreken kost haar blijkbaar ook nu nog inspanning en op den gang naar de blhcder wordt ons meegedeeld, dat geen mindere dan de zooeven genoemde publicist haar tot spreken zou hebben bewogen. \VViirurn weigert de N. R. Ct. aan censusvcrlnging haren steun, aldus vroeg Mr. Levy in dit weekblad, 1) en de aangesprokene Antwoordde. Zij deed het bondig, in bizonilernedcn en overtuigend. 2) Hut betoc ???' had een tweeledige strekking. Iri do. eerste plaats werd aangetoond, dut de kwünl, die hel politieke Lichaam doet lijden niet schuilt in het kiesstelsel, hoe intoMoende en gebrekkig dit wezen moge, in do tweede ]Iauls, dat ook al ware indcid i.id hut liiesielsel bron van alle kwaad, het iiiiuli.cvo.'on geneesmiddel geen dienst zou .kunnen, doen. DJ Itrjiïtu stelling is niet nieuw. Maar ook uude Wiiarhcden mogen herhaald worden, de hoi haling gekleed wordt in zoo Vorm, als diéwelke de N. Rotterten dienste stond. Zij moeten hei'zrjvl woiden, wanneer men ervaart, dat de l'lrojircden, uit den ecnen* mond door den fl'iifaren nn^eunuwJ, ook de zelfstandige j-u'Mcn f;.tn:ijds in verwarring brengt. Wie xii-li du veelvuldige klachten herinnert, welke vun ullti ?ijden des lands zijn opgedaan over uus kiesstelsel, zal toegeven, dat deze nooit dun ie 110 igen census, maar wel den census /elven en zijne beperking tot Rijks belaslinden bftri'lf;n. Nu eens werd gewezen op il,j ongcrijimlheid, dal de lieer A. ofschoon t,.t do Ino/ste Iundsbedicninggerocpcn.no,;?iiiiins uiii'litt l|ij zoomin patenlschiildige :ds [:i!or(iirni!i:is was, geen kiesbevoudheid bezat, ?|;i:j up de uitsluiting van deelneming aan li<;i kiusicclii van een of anderen hooggel>l wiste, die gi^luigo zijnen hooien aanslag iii i<ts Kcincenielijko belasting bovendien in kt hem van aardjche goederen verkeerde, 'w.it duo.r dun wcigever van 1859 als bjijk v.ii?oiit.vikküling was aangemerkt. Wanneer liiis Mr. Levy uilnoodigt, om hel luide sprcLtmle ffii. te zeggen, ie herzeggen, te b i.ii'üi-n cn ie hcrlialen: kiesrecht wordt ontlioiiii.T). ;iiin wie kiesrecht onmiskenbaar tiii'koiiil, d,i n kan aan de uitnoodiging slechts ;;uli'.juir worden gegeven op dezo voorwaarde, ??ut. Uien ci' mu^e bijvoegen, aan deze ontlioiifiinu is hel Afv>,ue censuscijfer niet de 'liuiilitecliuliligc. (imnei's behoeft het geen l>vi<)"g. dat zij die geen directe rljksbelasiing l'uivei>ti;iTiid bclulen, er niets hoegenaamd ?''.MI hebben, wnnneer men het cijfer dat men, «in kiezer te kunnen zijn, in deze soort van Ulasiiugcn moet opbrengen, al lot een mi nirrrum reduceert. Er is meer. Welke ia de oizeolljke grond der klacht tegen liet kiesstelsel, ook bij hen, dio door censusverlaging willen helpen ? Toch wel deze, dat de invloed van vele bevoegden op het Staatsbestuur door hunne onbevoegdverklaring gemist wordt Aldus redeneerende, houdt men het doel van iedere redeneering over politiek en kies recht, nl. den goeden gang van zaken in het oog. Nu U het voor dezen goeden gang van zaken zeker van uitnemend gewicht, dat de invloed van honderd bevoegden uiet worde uitgesloten. Maar wanneer de honderd be voegden niet anders kunnen worden toegela ten dan door tevens het kiesrecht te gunnen aan honderd vijftig onbevoegden, dan is voor den goeden gang van zaken dégezamenlijke voortdurende uitsluiting der tweehonderd en vijftig thans uitgestotenen een eisch van goede politiek. Dij de stembus toch weegt de slern van den bevoegde geen wichtje meer dan die t van den onbevoegde. Men beklaagt ei' zich over, dal zekere onbemiddelde onderwijzer geen kiesbevoegdheid bezit en dat zijn buurman, een welge-. stelde tapper, haar wel heeft. En om aan deze klacht tegemoet te komen, beveelt men een maatregel aan, welke, ja den bedoelden onder wijzer in het kiezerscorps inlijft,' maar met hem een nog grooter aantal geestelijke proletariers, zoodat de invloed van den be voegde, waarom het toch te doen was, vol komen wordt geneutraliseerd. Dat allhans denkende en eerlijke menschen elkander klaren wijn schenken! De heer Levy sprak van grieven over onthouding vankies recht. Hel orthodoxe staaisrecht nam bij monde der N. Rolt. Ct. aan deze uitdruk king aanstoot De schrijver dezer regelen, die z^n gansche leven door het nooit een half uur met eentge orthodoxie, welke ook, heeft kunnen uithouden, verheugt zich over deze staatsrechtelijke ketterij in den mond van oazcn voortreüelijken Levy en volgt fcoden kringen? Ste'ehtS aézèv?aaf~zl} geoorr toold. Meent men nu inderdaad den gegriefde tegemoet ie komen, door aan hem, volkomen bevoegde, kiesrecht toe te staan maar tege lijkertijd aan tien volkomen onbevoegden dezelfde gunst te bewijzen? Hunne grief, meende men, gold de uitsluiting van hunnen invloed op het Staatsbestuur. Hun kie*bevoegdheid toe ie kennen langs den, weg der censusverlaging heet, hun den rechtmatig gewenschten invloed met de ne hand te geven en mét de andere voor goed te ver lammen. Het. moeten wel onnoozelen zijn, die onze censusverlogers als herstellers hun ner grieven zullen begroeien l Inderdaad het schijnt onbegrijpelijk, hoe zij, die noj,' vasthouden aan het leerstuk, dat lot hel kiesrecht alleen mogen worden ge roepen, zij die een zelfbewuste meening heb ben over do openbare znak, zich met census verlaging ingenomen verklaren. In hun stelsel is slechts een van beide rationeel. Ot wel den census te verhoogcn, ol ivel te si re ven naar een ander blijk vnn kiesbevocgdheid, dnn de census mogclijkerwi)/.c kan vertoonen. Hun geneesmiddel pau slechts in de rnöiodu hunner tegenstander?, d. i. van hen, die de pogingen lol hel verkrijgen vun een denkend en zelfslanilisj kiezerscorps ijdel rekenen, en onafhankelijk van hun geestelijk gehalte nan allo meerderjarigen kiesrecht toekunnen. Voor hen is echter censusvei laging binnen de per ken der grondwet ie weinig, zoodat hel geen wonder is dal hel ongeliikkipe Arnstentomjchc rapport nergens zoomin bij Je antieken nis bij rie ultra-modernen geesldiiCt hcell weten ie wekken. Hot is to hopen, dat van het antwoord dooi de N. Rolt. Ct. op Mr. Loyy's vr.mij gege ven, door'velen,-'diéziuh door onzekere ge luiden wel eens van de wijs laten brengen, aandachtig kennis zal zijn genomen en te verwachten, dat aan hel Amstenlnmsche rap port van nu al aan slechls een geschiedkun dig belang zal worden toegekend. Oorspronkelijker en voor de toekomst ge wichtiger is de stelling van het Itotterdamsohe orgaan, dut de wezenlijke grieven te^en den legenwoordigen gang van zaken, voor wij doordenkt, het kiesstelsel niel treffen. Voor ?deze bewering hcell de schrijver der bedoelde nrtikelen aanspraak op dankbaar heid. Het is zoo gemakkelijk, hel voegt zoo wel in een liberaal blad, hel vleil zoo uilnemend onze eigenliefde, om. wanneer men ziel, dat de zaken in het Pdriement slecht t>aan, lot de bewering de toevlucht te nemen: > Wij, volk van Nederland, zijn beier dan hel Pdi-lernent, dat ons heet ie vertegenwoordi gen, maar hel blijkbaar niel doet. Schenk ons een ander kiesstelsel en gtj zult eens zien!" Niet, dat deze bewering algemeen geloofd wordt Onzen volksaard is een waarnemings vermogen eigen, dat zich kenmerkt door traagheid, maar tevens door nauwkeurigheid en groote koelheid. De-nijvere burger, die ZONDAG 23 JUU. plicht doet, niet aan dea weg timmert, maar «kostelijk zijn verstand beeft" iw ken nis neemt van wat er omgaat, laat zich niet opwinden, door thcorien, die elder* opgang maken, maar bij ons geen weerklank vinden. En opmerking verdient, dat niet slecht» hel Amsterdamsche rapport, maar alle mogelijke andere manifesten en programma's, welke hel kiesrecht betreffen, de kalme- beken van ons volksbewustzijn nauwlijks op de oppervlakte beroeren. Maar in het kamp der publicisten is bet anders. Onverschillig welke kleur men belijde, düar staat dit cne vast, zovk eerst een ander kiesstelsel en alle andere dingen zullen u toegeworpen worden. Nog eenmaal, daarom der Rolterdamtcte onzen dank, omdat bet haar ni«l aan dea moed gefaald heeft, den laffen leugea, waar mede men elkander in slaap wte,,rW ofschoon men heel wat hervormingsbeweging maakt, in hel aangezicht te hebben geslagen. Immers, is hel slechts dan redelijk, zich in verband met de politieke rnabise over een kiesstelsel te beklagen, wanneer men andere personen ol' richtingen, die het p tlitieke wei k zooveel beter zoadeu ver richten, door dit kiesstelsel ziet uitgesloten. De klachten, die ten aanzien van het Parle ment geuit worden, belrdfen echter niet hojldzikelijk 'de politieke kleur der maat regelen en nict.de richting, waarvan zij blijk geven. Ook zou het, wure hel kicssielsel inderdaad de schuldige, dan toch mogelijk wezen op nederlagen bij de stembus te wijteu, welke vrucht vun het gebrekkige kiesstelsel, tevens de oorzaak konden geacht worden der bestendiging van den ircuryen loesumd in ons Parlement. Men denke zich, dut een man als Thorbecke in zijn gloriot tidperk in de rijen der verkiesbaren viel aan te wijzen, die tengevolge van bet delectó kiesstelsel buiten het Parlement werd gehouden. Men stelle zich verder voor eene krvclvügo politieke party, tot regeeren ia staat en tut MfMBBD jnaeigd, aan welke do wvhjyiwacht op hef 'BinnenhofTals térpersooulijkJDg der buitensluitende kiesregeling, den (oegang door de steenen poort ontzeide. Noch hel een noch bet ander evenwel heeft piaat*. Dal de Messias Kappeyne in ge«n kiesdis trict gekozen wordl is toch zeker niet de schuld van den hoogen census of van het uitblijven van hel algemeene stenirechl, met hetwelk deze staatsman niet op al te goe den voet staat. En waar is de politieke partij, welke slechts wacht op de wijziging van het kiesstelsel, om de teugels .van het bewind in handen te nemen en inderdaad ie regeeren? Want het kan niet genoeg herhaald worden, dalgene, waarover zich allen ten onzent in het voorjiar van 1882 bedroeven en ergeren, het is u iet, dal er conservatief of cleiicaal, liberaal of radicaal, democratisch of aristo cratisch, rncer ten bjhoeve vun den derden dun viMi den vierden stand srrn?eseerd wordt, d.itgene wat de algemeen-,* bwor^dhekl gaande maakl, is hel lek, dat er in Acderland niet (?erogeerd wordt, liet voegt in.mnen, deze ivaaclieiJ onder de oogen Ie zien. De tegen woordige crisis schijnt, hoe treurig zij wezen ino^e, in staat, omtrent dit feit de oogen te openen. Geene genezing is mogelijk zonder nauwkeurige diagnose. En ten aanzien van h:iar resultaat guldl de aansporing, la it het »ezet,'d en horzegd, bötoo^d en herhaald \vorden, wij . leven in Nederland in cenen clironiïchen tocsland van Ue^eeringlooslicid. Over haro oorzaken en de middelen ter harur bj^lrijdini; wellicht nader, TI ans zij uo/ slechts ie opmerking gtoorlootd. Doel va;i dit 'btt'loog wis vnjsprajk. van een ten onrechte beschuldigd kies.-t-ilsel. Niet, dit stelï'el als een ideaal aan lu prij zen of tegen kiesrechlliervoriniiijj te waarsdiuwen. Dal de hervormers hunnen gang gaan! Zelfs tegen algemeen stemrecht worde geen parlij gekozen. Zuq min hel pnmdijs schijnt van zijn invoering te lippen, u's d j hel er van Ie duchlnn. Op het oogonblik is iets gewichtigere aan du orde en dringend noodi^ mag het heeten, dal de anarchie ophaiide. Oij dezen cis<Th is de vr.M$. door wie en in welke ricliting "cregeïi'il zal worden, inderdaad van iufurieür b jnng. Anionio. 1) Nnramor vin 3' Jnli. 4) In do nainmera' v»n O, 7 en O Jall. Abonaement per B/m , . ? 1.?. fr. p. p. ? 1.15. A&ond. Nummers aan de Kiosken verkrggbaar a » 0.10. Advertenttëavuil?6 regela ? L?iedere regel meer > 0.15. Staatkundig Overzicht. In de week die na do plundering van Aluxandrie voorbijging, is do toestand in Egypte, hoewel bier en danr gewüxiffd, niet veel verder tot een oplotsing gekomen. Een tfoh\jnbaar zeer vriendücbHppelijke en eendrachtige bezetting van de st»4 he«ft plaat» gevonden. De Engej»chen houden de forten en de haven bezet; iTiiitiche, AmerikaanBche, Frnuiche, Rusiische on Grielcache matrozen oefenen ouder hunne orden politie uit w de verschalende wgfcea. Dei* poeiöe k te valsch on to kunnen duren; d* weigering der luliauen om trceMB te ottfeebepea dwdt o* de talloaee couiktoflTdie utt a«lk ee« Meigk gemeen*chappeJijl(e interventie zonder itaaütondige overeenkomst moeten ontstaan. .Wat Arabi-Pach* belieft, hij tt nog ttoeda in de baart van A'exaadrië; de berichten die hem Cairo deden nemen, 140 niet b*veettgd. Wel echter au u in de doipeu Duuanhour, Tantaa en Mikalah de EuropeMien gedood; uit Cairo t\)n i\j bijua allen gevlucht en geheel Egrpto wordtdbor beu vwlaten; de heilige oorlog wordt overal ge predikt en «teeds meer d»g«n er «wervende troe pen op om zich aan Arabts leger aaa tetluüen. l)*o« heeft de waterleiding van Alexnadrift afge sloten, toodit de stad over tien dagen geen wétcr meer z»l hebben; ook de aanroer iaa voedittfsmiddelcn is door bet leger afgesneden. De Khedive, Teufik, is weder iu de stad temggekeerd; hy lieeft de pach»'n samengeroepen out te uaciKen de rost t« herstellen. liet ffcnuot dat by' Arabi-pacha bad afgeset en tot rebel verklaard. welke verklaring vry overbodig echten, bliftakh niet bevesüud. lutcgendüel, !ïet scuy'nt dat de Küedive onderbaudeliugen met hem ion willen uwkupopen en over terugkeer on onderwerping aou willen handelen. Ue i'orte M voortgegaan op den weg diea sy met goed gevolg steeds betreedt, dien van ontwy'keti en uitstellen. Van antwoord op 4e vrajjen der Ooufcrentie is in t begin der week nóg geensprake. De Conferentie st»lt d >arop een nidentit-ke nota" d«r Mogendheden op, om haar tot gewapende tus*cbeukom*t in Egypte nit U noodi'^eu, en laat die denzelfden diijj nog aan den Sulfaii overh.-mdipco, met rercoek om leer spoedig antwoord. Den volgenden dag nog geen ant woord; den daarop volgenden wordt Devrisch* nsolia uit Alexnudrid ntutr Constantinopel ont boden om inlichtingen te geven, en in afwachting vu n xijn komsïde «itting van den Ministerraad v«i-diia«d. Nog vóór de aankomst van Dervitchpacha echter geeft ten laatste de Porte, op de bevireigiag der £iigeUcheu dat langer uitstel sis onwil zal beschouwd word"n. antwoord dat zij aan eene conferentie wil deelnemou, alzoo ant woord op ecue vorige nata. In «t En^elsche P»rlament beeft de Egypti sche kwestie tot (Troofemoeifl\jkhedeni>»uleuiipg gegeven. Da minister John Brtglit heeft zun ontslag ingediend, zich yo:strekt niet kauncndo sa'isluitën aan hetgeen h\j noemde *ene tastbaie schending drr international» en zedelijke Wftteo", de RewHpende tusechenkoinst in Egypte. De mi nister uiadstone heelt aangekondigd dat. by Maandag a.s. een crediet tot.verftefkiBg via da striJdkraeMea to da MiddettendÉdk» i5«rÉi» vragen. De minister Dilke beeft iederen dag te antwoorden op crOM-examinations" omtrent de wyze waarop de mogendheden Engelanda optre den bcschouweu. Men verwijt hem rooskleurige overdrijvingen en vraagt hem deswege weer en telkens weer in welke bewoordingen ieder der Mogendheden van züne sympathie voor het ver richte heeft doen bly'ken. Ia het Parlement is voorts de lerscbe pacht wet behandeld. Aangenomen werd een amende ment waarby aan de achterstallige pnchten, in plaats van kwytscheMing, slecht* uitstel van be taling wordt toe restaan. Na do feesten van 13 Juli lieeft ook de Frnnscne Kamer weder de zaken opgenomen. Op een voorstel tot ui schaf ug van den godsdienst igen eed werd door dn commissie van rappoiteurs onifuustig geadviseerd. Een crediet vour Egyjjte, 7'/s milliocu werd zonder veel bezwaar aaDgftnctaeu; ook de regeeriufts voorst ellen omtrent de orga nisatie in Tunis. Ter gclvgcnhrid van het £fryptisdi erediet werd de minister Freyciuet, iu ant woord op zyne verklaring omtrent Fnuikt ijks instemming en lie^ilieideno medewerking met liiigeLiudij iiiftiitreffclfn, liuUc pebraclit doul' Giimbetta et) ceno groot e meerderheid in de Kamer. Vooi'iil tlüverzekering dnt beide mogendheden het eens waren geworden over gezam«nlijka maatregelen ter krachtige bescherming van Let km-inl rftii Suez, wettl toegejuicht.. I)cu volgenden,dag gebuurd* het tegenoverge stelde. Erin fUi^e-.-riugsvo nstel tot opr cuten eeaer Cctltnile tuiVirie te Parij< werd zóó slecht ontvangen dut het ministerie er uen kaliinetskwestio iu mg en besloot af te treden, liet d;endo zijn ontslag iit. Na vier-eu twintig uur echter wus ook dit denkbeeld gewijzigd; de Pretideut weigerde hut ontslag aan to ticraen, een votum vi\i> vertrouwen \vei-d met eene in-.'rderheid van 283 tegen 1G5 memmen uitgebracht en de aanviaag om ontslag teruggennnieii. e houding'van Duitechland met betrekking tot de tusï'chfiikomst in Egypte is acèr geheim zinnig. De minister Dilke, dit» evrst vau instem ming gesproken had, -tiok luter zijn wo'.r.lcn in, eu verklnarde dnt DiiiNchlniid nog tiiets had doen vt-rncnifii omtrcut, ziju gevoelen. De snuienkunv-t der keizers van Oostenrijk en Duitcclitftnd znl Ie lüchl plnnts helil-en, op deu Saten Augustus. Ue li'-'i-liJMEche gemeenteraad U door de regeerinp: ontUm-liii. Do keizer van Rusland hoeft sig'n wt-erspannigcn neef, grootrorat Xicolnas Kicolajewitseh ouder curaiele doeu stellen. Allerlei. De liberale kiesvcreeuuringen te Groningen hel-ben zich ornstig uiet du vraa? of censusvcrlagiu^ wenschelyfc is, bezii; geh inden. De dro lilrerale kiesvereenigingcu benoemilt-n eene kommiiwie, cl'o do mnk overwoog eu oen motio vo-.rntHlde. lui ende, dnt het wensokelyk U, in afwacLting der door <?. uu definitieve regeling vau het kiesre Iit noodzak.l;jke, -vooralsnog niet bertikIja <?. groiulwwt-herziening. over te g*nn tot uit breiding van hot stemrecht binnen de gr"»s<n d 'r uroi dwet, in den, met inachtneming der plaatst-)ij!tc «'.?aitJdliüiJ, ruimst nio^c)|jken omwng. Na een o-jituidtUiying, waarna» de Heeren Wou ters, Prof. v. d, Wiick, Prof. Teilegen, Mr. Jacques Op enheim, Mr. W. A. lUiger' Mr. A. E.Di on kers cn "Slr. O. C. Geertsema aeelnamen, werd deae mot in mot omstreeks 30 stemmen tegea 2 aan genomen. Hoezeer men het van zekere sjjde wu doen voorkomen alsof het Amsterdamiehe rapport volkomen schipbreuk heeft geleden, het oordeel van de overgroute meerderheid der lioerale kiesvereenigingen ttemt blükbanr overeen met het .ongevraagd advies." WQ althans teekeaden op dat 28 kiesvereenigingen, waaronder^devoLjwnde ? rVrfiiterdaTn j(2} E *A ^ ~~ (8), , Sneek J») , "h Gravenhage, Arnhem. Lee*. , warden, Dordrecht, Deventer, Vljteiiuren. TH laitam, Delft, Yiaoei THJ flaitam, Delft, Yiaoe waardettk voor d* eensuverlagimt, e» 9 kin* vereetigmffett, wuronder de^edra: Utrecht, , c, Zwolle, Zntfen, tOonda, Winachotea ea Auen, zich daartegen verklaarden. Dat warme voorstanders v»n algemeen stem recht met tevreden souden kunnen gun met censttsverlaging, wu te verwachten: hunne oppo sitie kon geen teleurstelling barea. Voor'toverige mag- men er ckb in verhengen, dat onder d« voorstander» van vooruitgang slechts een kleine minderheid gevonden wordt, die «elfs een 200 kalmen pas te driest aoht en liever dea bestaanden toestand wil behouden, dan een verbetering in ta voeren, die reeds voor twintig jaar kaar bttlaft had moeten erlangen. ""?" Te Munster heeft eene groote vergadering plaat» gehad, ter sake van het 3ün-Weiei-Elbe> Kanaal Men was seer ingenomen met het plau, achtte den onverwijldeu aanleg van «ui '""'f il vau Dortmund naar de Eemahayeoi dringend, Boodig, ook om voor het geheele eoonomiach bedr^t vu noodwesteifjk Dvitsehland eet» einde Je nwtenaan ijn afkanMjkhtid va» do Nedcrlundscfie havent. Men drinfit aan op snood : indio^ag van de voorstellen in de eerstvolgende zitting van dea Landsdag. Inmiddels verkeert Nederland in afwachting van -het einde der krisis, om <V" «*" IfCTJ»!1! inar de Merwede te graven ! t We weten dan na waaraan we ons te honden neb* ben. De heer Van Londen heeft xiin mandaat als kabineto-reconatructour neergelegdV Officievl heet het wel dat de viniiter botman» da»t niet heeft aanvaard, maar men weet beter. Het a hem blfjlcboar niet gelukt een plaatsver vanger ? voor financiën te vinden en zelf zag hij t«gen de voortzetting van die .ondankbare roi op. Zeker u het dat de heer Van Landen xgn pogin gen niet heeft gestaakt dan nadat alle kaneen waren verkeken. Do toestand U zeker niet benijdenawaard." Als de heer Ton Lflodeo. er mismoedig dea bijl bij neerlegt, moet da staat vau saken. vel hopalooa zyn. En wat nn ? Men spreekt van een opdracht tot kabinet «for matie aan den heer Modderman .... Een kabinet gevormd buiten »de lagere sferen der hooge porrtiek"; em allemana-vnoadeo-mt> nüe op Borneo aldni melden de Itrdidi«ehe bladen, in het begin van Juni uit Batavi» gezonden. De Javasche Courant, per laatste mafl aange bracht, bewaart er bet stilzwijgen over en de Stftato Courant volgt dit voorbeeldWeet de Regeerinff niets van hetgeen er ge beurd is of laat zij Gods water maar over Guda akker loopen, nu zij toch heengaat? lift ware minstens wenrchelyk dat de notie Uit het Regr«ring8orgaan kon veruemen wat van deu opstand beleend is en welke maatregelen van reKveringswege ziju genomen om een uitbreiding van den opstand tegen to gaan. Om bijzonder onpartijdig te zyn wil de Minis ter van Marine de cjmiuisgie van onderzoek uuur de ramp vun de Adtler niet zelf beuoemau, inaaz door den Koning doeu oauwjJBen. Uest. _ ? Mnar Z. M. de Koning is nog op reis en wan neer de benoeming der commissie al te lang woi dt uitgesteld, loopt uien gevaar dut de peisoiifii nie tot inlichting moeten worden gehooid, de lUten. bebben Vergeten. Datwil natuurlijk niemand. Ce dagblidan bevatinn: .-? Het lia*Millad: Eeo ambtelijk rapport van Jor HeyJöu). Eaa waudeliag du«ji U«t«ria. yifutri KuttrrttaiHicht Courant: GroadiraUliËrzicuias ea algemccu itomrafibt, lltt Xieuit* ra» dm Dag i Oobrok aaa werk In grooto sMdeoi l)e grooto pontweg op Jvn. AnJinuK/n Courant: liet hiuJelitrnlttuk Vcrecboid«iih«id en ovvraeastotumutj; (knuüt). Mitlililbui-ytclie Cuuraut: Workhodou-Fauaioóa. ' Lovaraatiün voor Uut lager. IJLuittrrdaHiielit Cum-niit: Hot Saez-KaaaaL Ctyfcrs U'gcuover groüte wuordod. liet vourstol vin Evk. l Uotjblan ran Zaid-lloliund tn 'êUraefiilmyt: Eea Ui.d Eene dood in? (Kun««rr»twuu). Eau wot (öacccsiiiu). be eed. Uut unbt irau luiuimur. StaiiJaai-il: Koo*titatkin»«l (kriain, Wio keeK jnial gezien r iVryo CnirerKiuit). D» Tijd: Ueidotuch >t»tabegrjp. Poerim. D» miuUten nn dea kooiütaiiouaeleu Staat Nitiu.iiUa BET NEDERLASDSCU PASOPTICDH.' Deze week werd in de Amstalstraat i ene in richting geopend die Amsterdam tot bedeu una de liuropcesche hoofdsteden kuu boa^jdvu. lint Panoptkum 'a one Mtuüutiia Tiissaud tit Muatmru Castoit. .D« vervaardiger van do wiisMabevldoa ' is dun ook een zoon vun dun ll«rliju><cltaii bj«tseerder; n gedeelte der t eut o jugesUalde beeldt-n jnjn eopiën van die uit Ihrtftn.. Uut grootsteg«d- cltu natuurlijk, oizèvonteljpco famihe, uuze g«uei-a il», onze aanspi-ekers, potitieageuteu, biundwiert-.iiiu, de Schewniagtrs, do weezen, de ilarkei- fnnwliu» s^ju nationaal en naar vrij hopen zal juist dit dorl nog uitgebreid en ODZ> getchiedtuaj 1.0^ uu er Tertegeuwoordigd worden. ' De icrichting van bet caféen van do eerste ver dieping is artistiek en inderdaad ?tfroscaitiv.'V Doelmatige verdeeling, kltnroukeus en kostbaar materiaal maken een gebeel dat dun bouw* meetter, den heet Th. Sanders, eu den decora teur, den heer Grootveld. alle eer aandoet. Ken zeer goeden indruk maakt ook de leeszaal, waarvan bet plafond en de wanden met tegel* schilderijen uit de fabriek van, den, lieer TUuoll teDeUt venterd