De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1882 13 augustus pagina 3

13 augustus 1882 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

l '? P DE AMSTERDAMMER, WEEKBL No. 2%68 v«olt deze kleine zuster onder de grootere dan ook wel ie» ? aan, niet uit overtuiging ? Of maakt iy een uitzondering onder hare medeiuiters en bevo'en deze dan wel eeoi aan uit niet-overtuiging ? Qnien »abe! In hare toespraak tot den welwillenden lezer getiteld: ?Wat wy willeu" vertelt om de Redactie .dat sij zal trachten den kolossalen rükdom, dien bet dierenryk bevat, tot gemeen goed te maken voor oningewijden en niet geletterden, die tot heden iu wetenschappelijke werken, in de taal der geleerden geschreven, te vergeef» getracht hebbeu huuno zucht naar kennis te bevredigen. Eece vraag, hooggeachte maar onbekende Re dactie ? want wie de Redacteurs zy'n, verneemt de lezer niet: hy moet maar gelooven, dat zü aan hun programma kannen voldoen ? als men in wetenschappelijke werken in de taal (Latijn? GiiekschV SpaansohV) der geleerden geschreven, zijn zucht uuur kennis te vergeefs tracht te be vredigen, waar cal men deze dan bevredigen? In populaire- blaadjes? ?Op bevattelijke wtfze lullen wij (de Redactie) aaiituonen wat tcjj van het leven, het maaksel eu de verrichtigen der dieren weten" tvldus gaat de Redactie voort en voegt er later aan toe ?dat hare taak veel omvattend en moeilijk zal zijn." 't Laatste ia waar, cóó waar 4eHi, dat de lezer, diu ieti meer van dierkunde weet, dan hy in boekjes voor de lagere school kan leeren, al zeer tpocdig tot bet beiluit kan komen, dat die onge noemde redactie niet tegen haro omvattende en moeielyke taak is opgewassen. Alvorens dit aan te toouen, wil ik in korte woorden het standpunt beschrijven, waarop ik my by de beooi deeling van dit ?Orgaan" plaats. Wie eeno wetenschap of een cnderdeol eener wetenschap of cenige capita selecta daarvan wil populariseren: d. i. eeiiige resultaten van die wetenschap in ruimeren kring verspreiden en ze aldus tot gemeen goed (tuischen twee haakjes een leelijk woord door oosleiuvind overgewaaid ?geraein Uut") wil maken, dient, naar mijne bescheiden meening, in de oernte pi n at 3 met de zekere uitkomsten dier weten schappen goed vertrouwd te zyn en zoo te huia te zyu in die ?Capita selecta," dat hy bet kaf van t koren weet te schiften en niet vyp eu groen als goede waar verkoopt. Gelukkig {voor my) dat de Redactie het -met tny, nnar bare eigene woorden, eens is. Want zy' verklaart de Dier kunde te zullen populnriseercn en zegt dit dit moet geschieden door ?hen, die zelf genoegzaam ?op de hoogte zy'n, om met geza<* daarover net ?woord te kunnen voeren; dia de'kwutverstaan ?verrassende uitkomsten van langdurige studie ?eu onafgebroken inspanning, in een aangenomen, ?begry'pelijken vorm.opjannscbouwe'yken wijze den ?weetgierigeu lezer uieê te deeleu en duidelijk ?te maken." Met recht mogen wij vragen, hoe hreft deze onbekende Redactie, die zich zelf zulk ?een bre. vet van bekwaamheid" geeft, dat zij met ?gezag" ever de dierkunde het woord kan voeren, tot tiog hare taak volbracht? Maar die Redactie vertrouwt ook, dat andere beoefenaren haar met bydragen zullen steunen. Hare taak wordt er niet gemakkelijker door, want tenzij deze beoefenaren de verantwoordelijkheid vnu hunne stukken op zich nemen, moet ï(j al die stukken zorgvuldig doorlezen en indien bier of daar eene m'nder of meer gewaagde zin snede voorkomt, moet zij ?die genoegzaam op da hoogte is" er ?met gezag" de pon doorheen halen ! NV ie zal bet wagen deze met gezag sprekende Redactie opmerkzaam te maken i-p eenifte vlekjes en kleinere fouten, grootere feilen e u kolossale -blunders"? Welk sterveling zal zich vermeten, deze -met gezag sprekende Redactie er op tewtyzen, dat z\j niet immer ?op de hoogte" U? Wie zal deze alleswetende Redactie durven trotseeren om aan te toonen, dat zy de eerste grondbegin selen van de organisatie- van sommige dieren niet weet, ja onze mee=t algemeen voorkomende inlandsche dieren niet eens bij hunne gewonen naam kent?. Niettegenstaande die ongenoemde Redactie (?) misschien den moker des ?gezags" zal laten neer vallen op bet hoofd vau den ondergeteekende, waagt by bet te volvoeren wat in de vorige alinea ge chreven is. Hy' tal de 19 verschenen afleve ringen van voren tot achteren doorbladeren, maar deze vrij oppervlakkige lectuur zal hem een vol doend aantal feiten opleveren tot staving van zijn oordeel. Laten wij onze wandeling beginnen met afleve ring 2. Eene vraag hier aan de Redactie. Hoe komt 'Gij er toe don naam van schelpdieren te vertalen door conchiliè'n? Uier zijn de plaatkieuwige weekdieren bedoeld en ik meende, dat conchiliën vele tientallen van jaren .geloden de meest gebruikelijke, gemeenschappelijke benaming was voor schelpen en horens. Waarom wordt de . paarlemoerschelp Avicula margaritifera gedoopt? Zeker omdat do meeste dierkundigen het geslacht Meleagrina erkennen en dit dier M. margariti fera noemen. Wat voor dieren ?opaalsteenen" zijn ia ? mij onbekend, misschien zal de Redactie 't wel" weten en kan zy 't my' dan zeggen; vernuedelyk heldert zy mij dan ook op waar die nicuwgedoopte Teredo topisma wordt aange troffen; gewoonlyk noemt men de gewon* paal" vTOl'in, die bedoeld is, '£. narvalis. En welk eene verrassE3.de uitkomst verm«!dt ons de Reductie op bl. 12 vaa4ie-aflevering l! Vermoedelijk het .resultaat van hare oesterrtudiën. Volgens de op d« hoogte der wetensshap zijnde Relnctie, komm H'ijorgen dor oesters ?geheel gevormd'' ter wereld! Da mee>ten zoülogeu meenden tot nog to>>, dat de ei'ren van oesters on andere weekdieren het aanzijn gaven aan eigenaardig gevormde larven., ? De laatste Neiierlanu.«che zoöloog, die zich met de ontwikkeüngsgcsobiedenis van rte oestrr heeft beziggehouden, is Dr. R. Horst te Utrecht. Zou de Redactie hem en den beroemden Lacaie iHtUiiefs hare fonkelnieuwe ontdekking niet telcphoneeron? De Nederlandsche Dierkundige Vereenuing beeft thans haar verplaatsbaar vtatiou ? te Ifcigen op Zoom om de ontwikkelingsgeschie denis van de oester te bestndeeren. "Wat ecu gekheid! Z(j kan het nu wel op het uitgevers-, pardon, het .Redactiebareau van de fauna plaat ? een, als d.t -namelijk1 Rrw>t eenoog is om het mot alle zyue ap- on dependenüe'a en aquoria te be vatten! .. Naar het tchijnt heeft de Redactie nieuwe na men ber'aJit voor.Jiieawe.geologische formatie». .Zoo spreekt zy.van eene bruinkool formatieoo vau sclielpmergcl. Ook nieuwe spieren worden voor de apen Uitgedacht; n.L tandspiercn (pag. 1-t). Nauwkeurige beoefenaars van de anatomie van den mensen bly'ken 'dé'Redacteurs ook ui niet te zyn: ik wist ii.l. niet,'dat aan de hals wervels van don mcnsch geene uitwauen voor* kwamen voor' de halsipieren. Ik heb aan het geraaute van een mensch steeds eenige halswer vels waargenomen met doorne-uitsteeksels en andere uitwassen. Waarschijnlijk echter waren er die nah gelijmd om mij te foppen en heeft alleen de Redactie hare studio's volbracht aan echte .geranniten! . .. ? Maar ik wil niet te lang bij afl. 2 verwijlen en ?tip daarom in de afl. 3. Uier vind ik ctdada's telkenmale geschreven voor cicada's en zal dat maar vo~or, eene hardnekkige drukfout aanzien evenals C. plcbaja in plaats van C. plebeja. Zou do Redactie niet eens Landoii Thierstim-nte bestndeeren 't misschien kan zij daar nog wat uit leertn, ofschoon zU meent op de hoogte te zyn. Z<>? zingen de Gicaden niet als f# ons vertelt. E5ne bladzijde verder omslaande (png. 22) wordt Huber, n.l. Franz Ilnbér, die in 1750 te Oen«ve geboren werd, voor een EngeUchman verklaard. Indien wfj echter bladzijde voor bladzQde moeten doorsnuffelen wórdt ons werk, bokken samen te lezen inplaat* van bloempjes nog, metr vervelend. Met een sprong «y'n wü op «i» kameü in afl. 6. WJ) meenden op een dromedoris te litten, omdat het een éénbmtigé kameel is, maar ziet de Re dactie heeft goed gevonden hunne namen te ver ruilen, want onder eene leelüke afbeelding van den Dromedaris vindt men den naam van dea kameel. Ik meende te goeder trouw, dat slecht* de tweebultige kameel kortweg kameel werd ge noemd en de eenbultige steeds Dromedaris. De alwetende Redactie is echter van etne andere meening. Daarom schrijft ze zeker ook Camclus bacterianos en zal ons misschien later «met gezag" komen opdisschen, dat er eene landstreek Bacttria heeft bestaan en dat van die landstreek den naam van ?bacteriën" afkomstig zijn, omdat die zoo beruchte organische wezens daar inlandsen By het geschrijf van Mej. de G. in afl. 6 en 7 over Lamarck en zyne theorie zullen wy niet lang stil staan. Eeue grondige studie van Darwios werken is aan deze schrijfster en niet min der aan de Redactie aan te bevelen, die deze bijdrage op bladz. G7 van ?onberekenbaar nut" nonnt en zeer ?populair". En zy staaft de the orie van het ingezonden stuk door een treffende ontdekking van eene nieuwe soort diertjes, die zy rooltdiertjes noemt en die als- zy met den vin ger werden aangeraakt uit elknar vielen, zoodat er niets overbleef, dan een hoopje zwart stof?!?! V Dio merkwaardige rotkdicrtjes zijn, jammer ge noeg nog niet onder de Fauna Neerlandica opgeno men!! Wie weet welke barokke benaming er voor wordt uitgedacht. Misschien wel ?Blunderia stupidissima, mihi (Redactie.) Wie een bewiji wil hebben hoe de theorie van Darwin door de lied actie be grepen wordt, leze het opstel op bl. 04 over uitgestorven on nieuw verschenen diersoorten, waar men geschreven vindt, dat er wordt beweerd, dat de zwanen vnu pauzen en de mcnsch van orang-octans zouden afstammen ! De Redactie zal ons verplichtnn mot da mannen vau ?gezag" te vermelden, die dat beweerd hebben, tenzy zij zelve zich daartoe rekent; in het laatste geval is het onnoodig. Ik toeken ter loops even aan, dat in dat stuk de vledermuiaen worden genoenrl de geleidelijke overgang tusschen vogels en zoog dieren, dat het vogelbekdier eene soort vau mol is!! eu dat het Hertzwyn volgens de Redactie eenige ! ? V l overeenkomst hcolt mot een hert. Dat diezelfde Redactie niet zeer te huis is in de systematiek mag ik zeker wel besluiten uit de verrassende mededeeliup, dat krokodtOen, schild padden eu hagedissen tot de amphibiën behooren!! Vluchtig doorbladerende, want indien ik alle onj'iiitheden wildo opgeven zou myne bepordeeHng iiog veel langer worden en op i-On mind'-rof meor zal niet gelet worden, ontmoet ik in afl. 15 de Kcngoeroe, en hiarby waag ifc het tot de redactie de misschien vermetele vraag te richten: Waarom Kangoeroe en niet Kangoeroe? Hartiug en allo nudere Nederlandsche schrij vers op dierkundig. gebied schiijven 't laatste, alloen Vrolik schrijit JCcngoeroe. Onze duitsche naburen gebruiken ?Kiinguruh". Wy stipten boven aan, dat de met gezag op de hoogte der wetenschap zijnde Redactie niet zeer te huis was in de nieuwe systematische injeeling. Wij zyn verplicht amen de honorable te doen en te vermelden, dat zij bijzonder te huis ii iu de allernieuwste, eene van hare eigene vin ding, maar die wel door geen natuurhistoricus zal worden nagevolgd. Het opstel ?Ampmbtën" in afl. 15 brengt ons deze nieuwe systematische indeeling. Daar wor den de arophibiöii Verdeeld iu twee orden: loopende, zooals de kikvorschen, padden, schildpad den en hagedissen, en kruipende of zonder voeten gelyk de «Tangen. Beoefenaars der dierkunde op l en brengt nwe welgemeende hulde aan de Redactie van de Fauna voor deze vernuftige indeeling! Wie zal nu ook niet gelooven, wat door de Redactie den volke verkondigd wordt, dat de huid by de schildpadden gevormd wordt door de sanmgegroeide ribben! Misschien meent zij het rugschild, maar... ook dan is bet nog onwaar. Elke leerling eener H. B. S. weet het beter. Vermakelyk, indien bot niet zoo treurig was, dat zulke grote onjuistheden aan het beschaafde publiek ah waarheid worden verkondigd, is de medodeeling in atl. IC. pag. 128, dat de larf van een kikvoisch in een icvcnsty'dperk een visckis! De beschrijving van de ademhaling van een kikvprsch is mede onjuist en onvolledig en ik meen niet te veel te zeggen als ik beweer, dat de Redactie daarvan even zoo weinig een poed begrip heeft als van do wijze waarop nétzelfde dier zijne long gebruikt om insecten te vangen, die ook op bl. 123 zoo volkomen jui.it (?) wordt beschreven. Pag. 133 oH. 17 brengt ons eene nieuwe ont dekking van de met gezag sprekende Hödrctie. Ik lees woor Jelijk, liet (hart van dc-ü kikvorsch) Iteeft maar ttcec afdccUngen of kamers innlttnts van vier, tooaU de groote Cueren. Sind* ae Re dactie van Fauna is opgetreden schijnt veel ver anderd te zijn. Vroeger hadden do kikvprschen twee boezems en p£no kamer. Houdt er misschien de Redactie'ni-;uwe eoorten van kikkers op na? Ik zou het afleiden o. a. uit de noot11 waar ons wordt m«»neileeld, dat de R. Tcmporaria: roode kitvoi^eh heet; tot nog toe word deze species als bruine, landkikvorsch betiteld. Zoo is de Redactie zelf* niet met den gewonen naam van deu iulandschcn Inndkikvprsch bekend. Misschien :al-die ongenoemde Ue.lactie trachten een uitvlucht o zoeken on zich verschuilen achter de initialen van (Ion schrijver: L. Th. Z., dionzy verantwoor delijk zal hOeuicn. Ik noem echter (loze exceptie niet aan. Do Redactie, die met gezag het woord k*n voeren, onidit zij op do hoogte is, moet verantwoordelijk worden tfcsteM. linmers waar Zou hot aiidcrs heen ? Het ?orgaan" zou worden .?en vergaarbak vu n rijp eu groen, vau alles wat door den ceneu of anderen onbekeaden, nictdeskuudigc wordt neer<ioscbrevon en raet?aplombu als onoiuatootelyke wairhrid wonit verkondixd'. liet orgaan t o-t dat worden ? Neen, het orgaan il eod'n vergaarbak. Zou het noodi^ zijn nog verdere bewijzen on n to luien, zijn de reed» op^ego ven niet vol doende? Wij gelooven vnn ja, en ^itudcn ze nog met andere ainvullen, indien wij niet schroomden al te uit voerig te worden. Nog een p mr woorden tot. slot. In hot .wat wij willen" van dn Redactie wordt door haar beloofd, dat, om den lezer meer te doen ge nieten (N.B.!), nu on dun bij den tekst afbeel dingen zullen worden gevoegd van verschillende diersoorten. Wie geniet viin afbeeldingen als van de pnrelruoflsel (?) pig. 11 of v.in de otters, dia evengoed elk ander plaatkieuwig weekdier kunnen voorstellen, of dweept met de verschillende prent jes der apen, ofgenoegen nenn\t me*, afbeeldingen, als die van den flamingo, den pelikaan, den mol, de python, den dromodixris, den biiktriaantchen kameel of van eeti lantaarndrager, om enkele te noemen, zal de meest gnwone kinderprentenwaarscbijnlyk met staalgrayaren gelykrtellen. ' Maar heelt een dergelijk weekblad dan geen rede van btttaan ? vraagt misschien een lezer, dio mij tot nn toe in mijne beoordeelina gevolgd in. Wel zeker, geachte lezer, indien het aan eene deskundige Redactie wordt toevertrouwd. Maar, zooals deze tot heden hare taak beeft volbracht ? altyd in de veronderstelling, dat ör eene hensche Redactie bestaat, waarover by my niet geringe twijfel is ? is op haar toepasselijk: gewogen ... maar te licht bevonden. Arnhem, 12 Juli '82. Dr. J. Th. Cattie. 1 DE HOUTMAN. Toen Gouda voor eenige jaren het plan kenbaar ?laakte om voor de gebroeders De Houtman een bescheiden gedenkteeken op te rich<pn,was Holland in last. In verschillende dagbladen gingen sternop, om aan te toonen, dat voor zulk een ' niet den minsten grond bestond de i&ak geene ondersteuning verdiende. Zoo het heette, waren door den gescniedschiiyer De Jonge de bewijzen geleverd, dat men geheel ten onrechte eeuwen lang zooveel waarde had gehecht aan die eerste tochten naar Lidië, door de Goudiohe broeden ondernomen. Wilde men standbeelden oprichten, dan diende de schuld der dankbaar» beid allereerst betaald te worden aan een Willem III, een Oldenbarnevelt of Jan de Witt, maar zulke mannen in metaal of steen te ver heerlijken, zou inderdaad belachelijk zijn en eene beleediging der wetenschap aangedaan. In dien geest ongeveer schreven «ell's de hoogl. Froio, de archivaris van Utrecht dr. S Muller en an deren. Intutschen ging men in Gouda bedaard zyn gang, zonder zich aan dit marktgeschreeuw to storen, en in 1879 werd iiet eenvoudig monu ment plechtig onthuld. Thans komt een Fransch geleerde, Aristide Marre, ons vercellen, dat men de eerste nauw keurige waarnemingen en bepalingen der sterren van het zuidelijk halfrond aan Frederik de Hout man verschuldigd is. Uy acht het der mooite waard De Houtman's lijst, te vinden achter diens ?Sprneck- ende woordboeck in de Maleysche ende Madagaskorsche ruien" te vertalen, en ge waagt vau den man, die do ascansie en declinatio der verichilleude sterren zoo juist beschreef, niet bjjzonderen lof. Zij, die zich zoo verantwoordJRd toonden over de Goudsohe stoutheid, Echynen niet vermoed to hebben, dat De Houtman zulk een boek had uitgegeven, of althans de waarde van den inhoud niet te hebben gekend. De huoglcernar Veth vesiiat echter iu het pas verschenen num mer van het ?Tydschnit vau het Anrdrijksk. genootschap" de aandiicht, zoowfl op het artikel vnn Marre nis op Houtman's geschrift, en bei-luit met to zeggen: ?Wy mp;cn er de stad Gouda mede geluk wenschen, dio voor do gebroedei's De Houtman een monument binuen hare vesto heeft opgericht. Want zoo din eer wellicht to groot is voor de zeer twijfelachtige verdiensten vnn CornelU" ? over wien htt onderzoek nog niet gesloten is, voc-jjen wy er bij ? ?bet blijkt meor on moer, dat Frederik e«n mnn w«s. op wien zijn vaderland eu zyn geboortestad mogen'roem dragen." 'ONDER VRIENDEN. Een 80-rnl frnnsche letterkundigen, bet Cnm'fé de la soriété de3 qcns rte lettres uitmakende, hebben in een boekdeel kleine vruchten van hun Fchryftalent vercenigd en deze by' J)entu bet publi«k aangeboden onderden titel van Antrcnmis. liet is als een beperkte lettcrkundijro ten-toonstelling en 't verschilt hierin vnn pen bloemlezing dut iiiet wat nnai- «roiink van écn verzamelaar als 't bpsto van ellcen schrijver mn? worden aan gemerkt hier is bijeengebracht, mnnr dnt. ieder, naiir .vry'e keuze, zyn iteontje hepft toegelegd en ieder iets nieuws, iets expresselijk vervaardigd aanbiedt. De Heeren A. Daadet en F. Coppée spannen natuwlijk de kroon in deze verzameling. De eerste geeft wederom een van die roerende p.v rijsche tafereeltjena, zooals men ze in zijne melunkolieke grootere werken op menige bladzijde nnn kan treffen. Het speelt m do faitbourgs en is getiteld: De aap. Coppée paf Oude herinnrringcn aan een kleinen schouwburg en klein koffie huis ?Dobino," waar hij zoovele kameraden zijner jeugd gekend heftft dio nu onder de eerste man nen van Frankryk behooren, en nndcre ook die onbekend gestorven ano. Edraond About, Eiigene d'Auriac, Angustin Qhallamel, Louis Collas, Ernest Détré enz. enz,, geven veel wonder onbeduidends. allen in^. proza; de Heer Uueronlt doet 't zelfde in poëzie. De heer Guculctte geeft een interessant stukje nver het levenseinde vnn den sehomvspeler PriSville en verhaalt op w^lke wijze het de dochter van deze is mogen gelukken hem van zijne krankzinnigheid to genezen. Miss G. de Cherville munt ook uit met baar Eerste paar laarzen, .een lief verhaaltje van kinderzeden, terwy'l de Heer Elie Fr.^bault in vaerzeu een tamelyk geslaagde regenschermgeschiedenis ten beste geeft. A. Kne-npfar ver haalt van zijn Engelache rei». Hector Malot en nog anderen vertellen excentrioke ctevnllen.Üiiar zijn ook nog sociale studiën van de hand der Heeren Charles Jóliet en Franch Woy. Ook vindt men een tooneeUtnlije van Tony Révillon, een ?rea listische studie" van Denia de Thezan, een flauw gedichtje van Louis Viau, en nog't een en ander. DEUTSCHE BUNDSOHftUl Karl Fr en tel, Cnambord»-? Ernti Indische Reisebriefe. ? Otto Batuper, Belletrütik in den letiten iwaulig Ja! Aus der Pfali uncT am Baden, l8fó, Briefe eines preuszisohen General^taboffiziert. ? Alexander llidland, Schiffer Worse. THE NINETBENTH OENTÜBT. Edtcard Dieey, England» intervention in Egypt. ? S. E. Godktn, An American view of Ireland. ? Syed Ameer AU, A ory front the Indian Mahomedam. ? Matthew Arnold, Literatare and science. ? Sir B. A. Oroy. M. P.; Homes of the poor in London. ? Laurence Oliphanf, The Jew and the Eostern quesüon. ? Prof. Mact arren, TheRoyalAoademyofMusic.? William Httggint, Comets. ? EmÜo de Lavebye, Maritime Capture. ? Lady Florence Dimt, Cetshwayo and Zululond. ? Viscount SbtrbrooJte, Parliamentary Ooths. THE FORTNIGHTLT REVIEW. Edicard Freeman, Impressions of America. ? Sitthcrlnnd Edwards, KompetU Jewish tales. ? T. II. Farrca, Equalisation of Railway rates and fares. ? Colonel Osborn, Another side of a popnlar story. ? Frederick Poltock, History ofthe science of politics. ? Mrs. S. A. üarnett, Passionless reformers. ? TV. Rathbone, M. P., Great Kritnin and the Suez Ganal. ? Alfrtt Frisby, The iiext Reform Bill. UITGATES. , Eeriühe koloniale Bt*at«Ilcaon. Odnlt-ldinfc vitn een blidzüdo uit bet Miniuteriöol leven van Mr. W, Biron van Goltsteln. f l.CO. OLÜMER (CLAIKE VON), DBnolnRhaTwen. Famllleromnn. Vertaald door J. E. 9 dln. f 4.80. Mailwjjzer van <lo SloomvaaTtmaatsiiU. Nedotlanfl, outworpen door J. E. DIK, Offloior bU do Mattscliappü NeJerlnnd. f 3.50. men monument en Een dergelyke verzameling greft voor alles stof tot bét maken van vergelijkingen de verschillende taleatea dor re»pcctieve schrijvers en maakt daarom een dokimeut uit voor do gnschiedenis der literatuur. Amst., 17,7 '62. L. v. Deyssel. Van de Nederlandsche Naanilncee Vennoot schappen door Mr. A. H. Jficrop en Mr. E. Mank, uitgave van W. E. J. Theen-k Willin'c te Zwolle is thans de tweede aflevering verschenen. Hierbij is. zeer tot gerief dergenon die dit nuttig werk willen raadplegen, een alphabetisch en syMtematisch register der vennootschappen die m do beide verschenen afleveringen voorkomen. 'ErigelscJie DicJifers. De bundel van Swinburhe, Tristram of Lyonestc en.kleinere gedichten, is gebleken zoo uitstekend te zyn, ah men voorspeld had. Tegen het najaar zal een gedicht van Andrew Lang verschijnen, Helen af'. Troy, en een li'n del lyrische gedichten vau Alfred Austin,5olilojuies in song. Shakespearf. De stelling dat Shakmpearo's werken door Baco vap Vernalm geschreven sijn, is nogmaals verdedigd; de laatste bewerker, Wymati te Cincinnati, heeft by zijn verhandeling ecu bibliographie gevoegd, waaruit blykt, dat réïds 63 boeken ot artikelen do kwestie behan deld hebben. Z(j ontstond te New-York in 1848; il J852 verscheen befe vermaarde artikel in CArtMil>crs Jmtrnal: Who wroto Shakespeai-e 't De meeste vordedi'ers der paradox zijn Amerikanen. Te Zwolle zal eene Geschiedkundig-Overijsselsche Tentoonstelling geopend worden. De tentoonstelling zal gehouden worden in het Gouverntmentsg:bouw -alhier, waar dertien of veertien vurtienKen voor haar in beslag zyn ge nomen. Zij zal Donderdag 17 Augustus, naafloop der vijftigste algemeetie vergadnring vnn de Vereeniging tot beoefening vau Ovorij«elsch Rnfft en öescbiedeniv door don eero-voorzitter der commissie, Mr. J. H. Geertsema Cz., Commissai i* dei Koninga in Overijssel, ireopnnd worden, en vnn Vrijdag 18. Augustus af dagelijks voor het publiek geopend zijn. Uit het aartsbisschoppelijk Museum te Utrecht het archief van Overijssel, de belangrijke verza melingen van de gemeenten Kampen, Deventer en Zwolle, en van een aantal particulieren is be schikbaar gesteld al wat geacht kan worden het doel te bevorderen, dat de commissie zich bad voorgesteld, nl. zooveel mogelijk een beeld te peven van het leven en werken onzer voorou ders, inzonderheid in OverQueL In het Augustusnummer van het Dnitsché tijd schrift Auf der Hühe, door den romanschrijver Socher Masoch geredigeerd, komt ook een arti keltje voor van den heer A Hoeger te Amster dam, Zur Hollandlschen Lite>atttr der Genenmart. Ongelukkig zyn vele 'bollanduche titels daarin door den zetter aller wonderlijkst ver knoeid: ?Lentceotternüen, dideweide, Hanna de freuls, Het bleu we lint, enz. Deze aflevering bevat nog o. a.: Angélo de Gubernatis, Italienisebe Volkigescbichten und ihre Erzahler; J. Sehwieker, Déafs Ideën vor 1848; Saint-Saïns, Materialismus und Musik, enz. IWilHalre Zaken. BRIEVEN UIT DE NIEUWE HOLLANDSCHE WATERLINIE. IL Amice! Tusschen het oogenblik waarin ik rnljn vorig schrijven eindigde en dat waarop ik dit aanvang hebben wy cewichtijra dagen üeleefd. Terwijl toch de werkzaamheden binnen de forten met kracht werden voortgezet, werden do berichten omtrent den vijand voortdurend verontrustender. Maandag 31 Juli, meidrie ons de telegraaf, dat vij;mdelyko kavalerio zich voor de stelling in de Geldersche vallei had vertoond, welk bericht reedi den volgenden dag rtoor een nnder cravolgd werd waaruit ons bleek, dat ook de infanterie eu artil lerie tot voor di« liniu waren doorgedrongen. In verband daarmede kwam dan ook den 2 Augus tus ecu vierde gedeelte der bezetting op wacht, en dat deze m \atrugcl niet overbodig was, bleek uit ? het telegi-am den 3 Augustus ontvangen en luidende: ?bedert bet aanbreken van den da;? trekt ons leger terug en wordt het groo'endeels in de'richting van Naarden gedrongen. Do vijan delijke voorhoede schijnt stand t« houden te Iti/üf.nbury, Driebergen en Zeift, De Kromme Ry'n wordt bewaakt door wanmeruiiigs-detaehementsn e Bitiiink, Odijk, Werkhoven, Cnthen en Wftkly-Dimrstede, terwijl op den Lekdy'k, bij de uit wiitering der Schatktcftkscke Wetering een verbindings detachement is opgesteld." . . ,- .. Van de forten werd van af dat oogenblik voortdureud door patrouilles verbinding met die waarneming!! detachementen gehouden. Van een toortatteuden vijand, zooals wij moes ten onderstellen tegenover ons te hebben, was het te -verwachten dat hij spoedig zou trachten onze linie te doorbreken, ten einde zich de ver moeienissen en de verliezen, welke uit een gere geld beleg, voortvloeien te besparen. Den 4n A",3m*tus, 'a morgens 8:V« werd deze snderntiiïinjj reeds bevestigd. Infanterie en artil .ene deden een aanval op liet dorp Bunnik. Ten 9','-» was do verdediger genoodzaakt hpt brandende dorp te verlaten en langs den Koningsweg torug 'e trekken. De aanvaller trok een half uur ater, over cene bruEj door hem over den Krom men Rhijn geslagen (de bestaanden waren door deu verdediger vernield) en (telde eeno vervolOing in. Zoodra evenwel uit de forten bij Vecliton en het Hemeltje, deze beweging der vijandelijke troepen word wnnrpcnomon, .openden zij een hcviff vuur op den nunvaller, die. daardoor genoodzaakt was van de vervolging af te zien. Eene poging door den verdediger Red,aan om Uunnik te heroveren, mislukte, waarop de genoemde forten, dit dorp ondHr vuur namen en den vijand zich ten 11*,'* uur verplicht zag op Rijzenburg terug te trekken. Een nieuwe verkenning door de Infanterie des verdedigers gedaan.- deed zien dat Uunnik ont ruimd wa», zoodat het weder door onze troepen bezet werd. 3y dezfl ééne poging liet do vijand hot evenwl niet. Ook op Udijk en op Werkhoven deed hy ien aanval. Het zou my to ver voeren u den itfijd om deze dorpen op dezelfde gedetailleerde wij^e te beschrijven, on ik bepaal er mij dus toe u als resulaat van den da; mede te deelen dat de verdediger op allo punten meester van hot ter rein bleef. . ? Den volgenden dag werd de strijd hervat. Een hernieuwden nanv;il op Odijk gedaan bracht, dit dorp, en nu voor goed, in.handnn des vijumls. Ook de verdedigers van Bunnik en. Werkhoven moesten voor «len overmachtisen vy'and wy'ken. Door liet vuur der forten besclwrmd, trokken OIIKO troeptn achter de linie terug;Schalkwijk,IJunnik en Odijk werden door den aanvaller be^ct. Zo'als ik u reeds schreef' waren de werkzaam heden binnen do forten intu»»clion met. kracht voortge/i't, üoodat we onsmet-elkuurvcilijT'-r befronnqn te gevoelen. Ge vraagt ra o hue de daz wel K ingedeeld. Ziehier, hoo het althans bij om hot geval is. ? 'H Morgens ten 6V'j uur is het reveille; 6 uur socpeten voor de manschappen; 6V2?81/» werken; S'/a?12 idom; 12 unr middageten voor de man schappen; 11/3?5 uur werken; 5 uur koffiedrinken vóór den troejp; eindelijk van 6?8 werken. Het uur van wacht-porade wisselt eiken dag, om te zorgen dat de vijand daarmede onbekend blijft. Met hetzelfde dool worden iille signalen, als: reveille, werken, taptoe enz. door het zelfde sein gegeven. Alleen voor ?alarm" en ?generalen manen", worden de gewone signalen gebezigd. Op het signaal ?alarm'* worden de wachten dade lijk door het vierde gedeelte der bezetting dat dien dag reserve heeft, versterkt, en kleeden, althans gedurende den nacht de manschappen dor Ie en 2e nut zich, ten einde op het signaal ?generalen marsch" dadelijk ter beschikking van den fortcommandant te 7,yn. Een paar zaken,, welke mij opgevallen zyn, Wontch ik nog met U te bespreken. In de eernte plaats eene opmerking omtrent de uitrusting onzer Infanterie. . Terwijl de artillerie en ptenie-soldaten met zeer doelmatige blauv{fl en witte werkkielen -zyn uit gerust, heeft onze Infanterie niets van dien aard en werkt sij das steeds in mouwvest of kapotjas. Zon het, ook afgezien van deze oefeningen niet zeer doelmatig en waarschijnlijk ook zeer zuinig zijn, ook den Infanterist een werkkiel te geven ? In dat geval verkies ik de blauwe boven de witte. Een tweede zaak die wel door niemand welke deze oefeningen heeft bijgewoond, zal tegenge sproken worden, is de noodzakelijkheid.om den vesüng-artillerist zoowel als den Infanterist van een paar flinke vetlaarzen te voorzisn. Een paar dagen regen «oools wij hadden, veranderen het meerendeel onzex forten In een kleipoel; de modelichpeffö» zijn er niet tegen beaund, otq daarin gebruikt te worden. Ook neb ik my" de vraag gesteld, waarom in de forten geen gebruik ia gemaakt van de telephaon. In een groot fort bijv. zou ik het bureau van den forteommaudant daardoor in verbinding willen steHen met elk der bastions. Veel geloop en tijdverlies zon er door voorkomen kunnen worden en bet tegenwoordige standpunt dezer vinding is Beker zoo boog dat vergissingen bij bet ovérseinen onwaarschijnlijk z'y'n. Ten slotte oog eene opmerking; het koat mij veel haar te maken, want zij is reeds zoo dikwijls gedaan, maar ge kent het spreekwoord ?fruppez, frappez toujoursl" Ook bij deze oefeningen il ondanks den hoogst praktischen geest van don leider de zucht om ?veel op papier te hebben" weer uitgebroken. De officieren zijn dan ook 's avonds, na afloop van het werk dikwijls nog uren lang bezig aan het schrijven hunner rappor* ten. Zou het niet mogelijk zyn met die gewoonte te breken? En hiermede basta: ge züt nu dunkt me vol* doende op de hoogte van den toestand, waarin wij ons heden 5 Augustus bevinden. Met hot oog op de omstandigheden wordt er morgen, Zondag, gewoon doorgewerkt. Groet de kameraden van iay en geloof mij steeds. 6 Aug, '83, T, ft V. UIT DE LEGERPLAATS BIJ MILLIGEN. Amice t Daar ik weet, dat ge in alles wat mili taire zaken betreft belang stelt, wil ik je nu toch iets omtrent ons kampleventje op de legerplaats bij Milligen vertellen. Reeds ia de eerste dagen der vorige maand, zag men hier de naakte heide met eene netjes gerangschikte tenteumassa bezet. Onze jonge sol daten werkten, niettegenstaande het voortdurend ongunstig weder was, steeds met opgewektheid; ja 't was een lust om te zien, met hoeveel ijver ze de schop en den kruiwagen hanteerden, om het kamp voor hunne kameraden in gereedheid to brengen, en by al dien arbeid verklaarden zy, het hier aangenamer en beter dan in hun gar nizoen te hebben. Dat, de laatste verklaring nu in verband staat met de goede voeding-der troe pen geloof ik wel, want die wordt best gevonden. Wellicht raag het dan ook wel aan de kwaliteit der levensmiddelen, althans gedeeltelijk, worden toegeschreven, dat er over eene gcheele m «au d van de 200 manschappen slechts l in het hospi taal moest worden opgenomen. De troepen, die pp den len Augustus onder bevel .yan de verschillende bataljonscommandan ten vnn het 4e regiment infanterie hier aankwanirn» zagen er, niettegenstaande zij meer dan drie n reu in een stortregen gemarcheerd hadden, forui uit. Ja, amice, wanneer onza miliciuns goed aange voerd en evenzoó geoefend worden, kan men veel met hen doen, want ze laten hun vaandel nieU gauw in den steek, dat verzeker ik je. Verbeeld je dat sre, tot pp het homd toe nat geregend, het hoogste deuntJB uitzingende van het station Barneveld hier aankwamen, en dat ze met opjjohove» hoofd in militaire houding het kamp in m.irchf erden. Niet onverdiend heeft dan ook de kolonel, commandant van het 4e regiment infanterie, die de verschillende bataljons van zyn korps, bii hunne aankomst in oogenschouw nam, daarover bij dngorder zyne tevredenheid te kennen gegeven. Den 2en Augustus was het hier den gebeden dag recht feestelijk. Om 12 uur werd er.'ter eero van den verjaardag van H. M. onzo Koningin, een groote parade gehouden, wnafby de troepen door den regimeuts-comuiandant werden geïn specteerd. Bii ilie gelegenheid zou je waarlijk met. gezegd hebben, dat diezelfde troepen den v-origén dag ? om zoo te zeggen ? met water overgoten wa ? . ' ?'?'-" en, wat nog i dan ook zeki .' ments-commni feest heeft, bei professor Lior waarby zich hooren liet, vuurwerk we noegen, en l don naam on: zinden van 01 Èon paar omtrent de s schappen, ka de brief we; ? . ? . gend schrijve 3 Augustus MUTAT ' Op pen«ioe Harpen Kujr /1300 's j» .. ? : ? Heide van hf Eervol ont op nonactivi dep nrtillerie Gedetacbee het leger in meester J. J. SCHAAKSPEL No. 33. W. TTOt spe Oplossin i o. 3 B . 8 E l 4 Pd f) JlOOht JTB JUISTE V»n L. B. Teunt; Prootl W. d. V., »U«n te A,, zagen b M T»D no. 80. em. Oploul gende Nnmcc op liet juittt No. 268 DE AMSTEBD'AMMER, WEEKBLAD VOOR F'jE U11< )L B T O H tenen Ünnen drinkkroei, «ne ichoone pijp of nlt het Dorpsleven. door POL DE MOOT. n. PASTOOE OF SOLDAAT? Er i» wellicht geen nwnsch In dit «ondermaan' * aooals het een tijd lang^ode 3I1U1». , BWB.O **"V --W? ff was onze door ion en maan beschenen planeet to betitelen, die meer houdt van souvenirs, lezer, dan uw ootmoedige dienaar l Een ataomlrrljjk hoekje van mijn secrétaire is voor dergelijke souvenirs door my ingeruimd! Voorwerpen, die voor eiken andere niet de minste wiierde hebben, kunt ge der vinden... Daar liggen onder meer andera mij dierbare reliquien drie moi»jesharen ? wnarvan ik u wel de kleur wil verklappen: één roodbruin, één geelblond, en óóii chutaiu... Dit laatste is my het liefst DAOT nevens verspreiden eenigo verflenste rozenbladen hunne laatste, steeds verzwakkende geuren, op een blauwzyden lintje, dat iny ? lach niet, lezer ? itaii een italiaansch meisje, een dier rondzwervende strantguitaristen, herinneren doet... Hoe zy heette 't Lucia. Welke do kleur hnrer oogen en haren was 'f Pikzwart! Of hare lippen en wangen bloosden? Als twee purperroode rozen l Of ik van diu lippen eenen kus bob mogen plukken! Eilxas! neen! ... Hoe dan dat blauwzüden lintje, dat eens rond bare heup waa geplooid, in myne handen geraakte? Heel eenvoudig, omdat ik het. haar gevraagd heb... Wat my duizoo'n gekheid beeft ingegeven? Belangstelling, lezeres, en bewondering... Ja, bewondering en eerbied! 't Was op het atelier van een jong schilder, een oud vriend, dat ik Lucia heb leeren kennen! Ik poseerde destijds zelf voor mijn portret... doch'«namiddags wijdde myn vriendmet voorkeur zijnen tyd aan het afwerken van fantasiekopje*, in den trant van van Bccrs. Dan poseerde Lucia... Zij vertelde ons zoo innemend, in haren gebroken fran:chen tong val, van het verre en schoone land, ?wo die Citronen blttheu", waar zy eene oudo moeder had achtergelaten en een jonger brocrken, waarvoor een oudere broeder, zorgde, die getrouwd was in de Campagna Romana, doch dio zy zoo graag wou wederzien... Van daar de belangstelling!.. ? Wat ik nu In haar bewonderde ? Trek de schou ders niet op, lezers l Ik bewonderde bare reinheid! Niet alleen myn vriend ?Ie rupin", maar pok al de andere schilders, voor wie zy'tot model diende, verzekerden my, dat Lucia hun zelfs de minste streeliDp ontzegd had, en dat een oneerbiedig woord, in hare tegenwoordigheid uitgesproken, haar voor immer uit hun atelier zou verdreven nebben t Die eerbied voor souvenirs is misschien by my wel eenigszins eene soort van ... familieziekte l Ik meen wel dat ik my niet zal vergissen, wan eer ik dio aanzie als een erfdeel rnyner dierbare Moeder. Het onannzienlykste dingetje, van het oogenblik af dat het aan. een dierbaar wezen toebehoorde, wordt voor haar een heiligdom l Die goede Moeder! Heb ik niet, ouder hare aandenken», den eerst uitgevallen tand van haar eenig kind teruggevonden, met een briefjen er by, ? waarop deze heugelyko datum vermeld staat? Heeft ssy niet nog immer een tresje van het eerste haar hares lievelings, zoowel als zij later al zyne teekenproeven met beminnende hand van deu ondergang heeft gered ? ... Daar heb ik u teruggevondenj 6 eerste uitingen van een kunstenaarsgemoed, eerste zucht naar het verwezenlijken van net schooue, eeivto Kejtamel van de wordende gedachte! Gij, kleine boekjes, uit de zoogenaamde verzameling ndcr Kleine Colorist", vol Duitsche vergezichten, bergen bekroond met ruïnen, be volkt met droomende herders, dalen verlevendigd door klateïende molens.... Ik doorblader ü thans zoo paerne in myne eenzame uren! Zie... hier heb ik de juiste kleur voor myne schapen niet kunnen treffen; hunne wol is van het helderste ' geel l Op eene andere plaats heb ik het beek water mi-t bleu de Prusse genuanceerd; op een derde heb ik toom en gareel miyner paerden, niet in eentonig zwart zooals pp het model, maar.... wat oneindig schooner was! iu schitterend rood ge* schildird. Ook hiar heb ik nw behoud te danken, ó over? kostelijke, ?oorspron'.elyke" meesterstukken van den toehmaligeti ?kleinen Küuttlcr"... Hier is 'teen kanonnier,met rood bovenkleed en met blauwe broek, die met eene lange ijzeren speer, waarvan het punt blijkbaar gloeiend heet is, een kanon ?afstctk/!" Haar zit,een klein knaapje, de klak op het hoofd, voor eenen recht staandeu monnik op zy'neu Ft oei; de monnik legt hem ongetwyfeld de aciit zaligheden of de zeven hoofdzonden uit:... dimroiidiT bob ik, nog wel in het Fransch, wat voornamer klonk, geschreven: ?Gapusin!" (sic)... Niet het minst vermakelijk zyn twee van goud en zilver blinkende ?Curasitrs" (sic), een ?-Lanner" o-n gendarm met roode epaulettou on roode ? b i ui-k, ? ik zag zoo graag rood! ? een ? Napoléon (i chcvaF, een allermooist ? met rood, groen, geel on blauw bcmaald ?Mviilin," doch vooral..., de pièce d' r&tiftancc, eene uit iood kmvelsteen gedouwde ttoi'pskerk, waarnevens, voor een kolos saal nv/nutn-iit, twee vrouwen en- een jongentje bi'idend geknield zijn. Jht dftgi eekent van later... en, je vousledonnc en milt?, raticn zult gij iiiet wat ui ij u genretal'en el moet vei-beelden! Lees liever eenn wnt ik zelf, en ditmaal in eigen moedertaal, erby schreef, tut mi erdere fdificatie vau alle tegenwoordige eu toekomende bewonderaars: ?Franslcen, uit J lot men schilder wordt, met zijne mopJer en zijne nrootmooder, bidden op het. graf van zijnen weldoener... (sic).11 Tt-rwy'l ik dit ?schilderstuk" wel beschouw, ben ik gedwongen yoointtgang te^bestaiiRen... De fantnisist van. straks is een realist geworden.... In die kerk toch bei-keu ik die van mijn geboorte4 dorp; en noch de trekmuts, noch de fluweelen tcboenen, noch het Pompadour kleed mtt groote bloemen yan Meken;dat aan het einde der achttiende eeuw deed deuken, werden vergeten.... Alle dry bidden aan een reusachtig rozennoedje, en Fransken, die ? algemeen gebrek mijner ?jongenstyj.e' ? de klük, biddend.heeft opgehouden, wischt met cene roodt-n zakdoek tranen uit zyne oogen! En wat al zoete en dankbare heiinneringen ro«pt gij niet wakker in mijnen geest, gy( hanenpi otaehtigs hicroalyphen, waarmede myne ongeoef^nd» .kuderhaud tal van oude rijmen, uit grootvaders tijd, tnij door Moeder-lief voorgespeld, poogde na tu achryven.... Neen! Het hovlt niet dat ik ze berleze... Ik ken ze nog alleu uit het geheugen... Luister een Krucmx. .1.11.1 Op den langverwaobten daRwerd.mhetschooilokaal zeil, eene uit ?geschilderd papier gevloch ten en met eischelpen versierde kroon opgehangen, waaronder een met bloemkranien omslingerde stoel werd aangebracht, hetgeen men dan eenen throo» plag te beeten. . Was nu, rond tien ure Jn den morgend.de plecntiae .Gregoriusmis". geëindigd, waar al de notabiliteiten dei dorp», ? burgemeester, schepen en fcerkenroad, de ontvanger en de onmisbare veldwachter ? tegenwoordig waren, dan werden de kinderen door deu meester onthaald op ?ra as tellen en suikerbier" ? wat men een tractement heette. Beurt aan beurt werden thans pastoor en onderpastoor, burgemeester en schoolmeester, door twee der .grootste" meisjesleerlingen, ?onder de kroon" naar den versierden stoel geleid, en wer den aanzocht, onder 't luid vivat van al de leer lingen, hun voornaam persoontje ? benijdnanr voorrecht! één oogenblik op den?tbroon' neer te laten... . . ,, Daarna ving de pr^skamp aan... Aan eiken leerling wordt eene splinternieuwe pen ep een splin ternieuw blad napier besteld, en de onderwijzer ?dicteert" met plechtige stem, ? in bijzyn van pastoor en burgemeester het beruchte vers: ?Den heiligen Gregorlus, patroon van alle da scholieren." De jury is samengesteld uit den burgervader en het geestelijk hoofd der gemeente. De jongen en het meisje, die ? voljjens hun hoog en onfeilbaar besluit ? bet ?dictaat" van allen t schoonst geschreven hebben, worden uirperoepenl Lieve Moeder, is het geheugen uw» kinds ge trouw? Vergat ik geen enkel détail te melden £ Ik zie aan don gullen trek om uwen mond dat gij over mij te tevreden zijl. Och! blijf nog lang bij mij, Moeder, om mij te zeggen of ?ik goed onthouden heb.... Leerdet gij m\j niet eenmaal oen gebcdeken: tinnen kandelaertjei, een tinnen ?h'oogwaerdig" of . kelk en een ?jriüm.... Onder t afgeboord blank een geschenk van .." Daar ook deed ?Dit ik wol mug leoron, llid Ik onzen lieven Hoeren l Dat ik vol miig onthouden, Bid ik onzo liove Vrouwen!" Hij dunkt, op hot oogenblik dat ik dit alles herdenk, dat ik weder kind word.... Het regent, sneeuwt eu vriest buiten.... Mijne makkertjes spelen op het ijs... Ik ben bij moeder gebleven, en zal ?brieven schrijven" ot ?schil deren...." , Ik heb de tafel wat dichter bij de rondblozenrte kachel geschoven, en zit, mefc de pen in de hand, gereed, om te schrijven wat gij uiij gaat voorgij naast lieve mij; het dier, sluimert zeggen. Mazend of naaiend zit katje, ?Uineken" hiet het zachtronkend op uwen schoot. Ik begin, zege gij... en ik word ?tont oreüksl" Met slepende stemme gaat het: ?Dio do konnt der ponnen wel wilt leeroc moet zijne zinnoa daiir toe keoren, maken z|jno letteren even lang, onder en boven op licnen gang.' Hier onderbreekt gij het dictaat.... en zegt: ?Op eenen moeten twee puntjes staan." ? ?Waarom dat, moeder V" ? ' Dat beteekent dan zooveel als op cent Ifdcn gang. Onthoud dat!.... Nu! zyt ge VTant myn Hoor Vader." eclfden gang. eenen en er?" .Dan heiligen Gregorini, patroon van alle d» scholieren, Dlau w^ dea twaalfden Meert »ls naar gewoonte vieren, HU i» g»wec»t een m»n v&u overgroot 'vantand, Hu heoft de jonge jeugd de leerznoht ingeplant. Aihootrol hy WKB Pïns en opperhoofd der kerken, Kiita naar geUten lieeft, al zoo men kim beaerken, Üiu enz..."' ,.uUev eene onderbreking, ?Vader moet ge met eene hoofdletter schrijven." ? ?Wnarom, moeder?" ? ?Uit eerbied, manneke l voor uwe Ouders! Zoo ook voor den naam uwer Oouieu, Tantes, Peter en Meter, en bizorider voor deu Heiligen name Gcda. ? Nu ga ik voort... ?'Wint mijn Heer Yadpr lioelt my gezolJ, -als ik wel kan schrijven en lozen dat ik zal eenen ridder wezen, met den vergulden sabel op het pietd, wet den strik al op don ntaevt, met de pluim al op den uosd, gel ijk den koning van Spanien doet l" Waa het wellicht dat rympje dat, telkens ik het woord ?Koning" boorde, mijnen geest bet beeld deed verryzen van eenen ruiter, gezeten op eeu réusaehtigeu Uucephaal, wiens staart prijkt met eenen overgrooteii -voodeu" bluemenst.uk, Sire zelf hield noodwendig eeu verguld zwaerd in de hand ? onverschillig of het de rechter was of de linker ? en op zijn torcnhooge berenmuts wapperden vior cologsale pluimen! Doch, overmorgen is het Nieuwjaar.... Reeds dezen ucbtend, toen Moeder, gij mij wekken kwaamt, hebt gij my onder uwe liefkozingen toegefluisterd: ?Morgen, kereltje, is 't St.-Sylvester! Dan komt er een man in de kerk ter mis, dio heeft zooveel neuzen als het jaar dagen....!" En terwijl ik mij, verbaasd! eene tronie heb voorgesteld, waarop ik noch oog, noch mond, noch lippen, maar niets dan neus op neus, zegge dry honderd vijf eu zestig neuzen bemevke, sch'iut bet mij to binuen dat ik aan Peter en Meter eenen ?schooneu Nieuwjaars brief" te schrijven heb!... Of beter nog, met rasse schreden nadert liet Itrabantsch kiii'lurfaest par excellence, d^G-rcef 1) van llalfeattcn.» Keeds heb ik een mandekeu in de breedo schouw geplaatst, en ni«t vergeten in hetzelve cene handvol hoo en stroo on eeu stuk brood voor 't paerd dea won derbaren G-raven, belooner der ?wijsa", doch ook straffer dor stoute kinderen, aan te brengen.... Ook by Peter en Meter mag ik ? benyienswaerdig voorrecht des doopkiuds'. ? mijn mandeken uitzetten.... Dau dicteert gy uiy voor Peter en Metr-r, eenen schoonen biiet op rrjm.... Ik zal dien Hnlfvasten-brief nooit vergeten l Zeer beminde Fetor, ot zeer btralnlo ilotorl.. ?Ik Torlings naw deze da>;en om m(jnuii drift »MI u op to drsjen, Ik WM verheug J, zoo haast Ik zag rau dczo week don-oorsten ilajr, Want den Gruro v»n Halfvaaten komt hom Zondig to ontlasten van al iljn lekker gocj; dat mün hert verhangen Jo«t. H\J komt l»ng» uwo wunlng «aiiJclon ? ? met zyne kiteken en zyno atninilclon, met pruimen, v(jgen on rozijn,. en, God weet, vr»t er nog; maff z\)n! Ik hoop, 't on z»l ham niet tiiU)uj(tm 't geen gü hetn voor >a\| zult vragen l" Hier moeit ik ?punctum a-1 lineam" goanl >Dan wensch ik dat do kroon van zaligheid voor tl alr\jd tpu Trozen boreld!"' uw eerbiedig doopklnd . . ." En Om dengene, wien eenmaal do hoo^e eer beschoren wa* m(j. half blinden, schveienden en spartclenden Kobold, over de vont des heiligen doopsels te heffen, nog dieper en doelmatiger te ontroeren, teekcnde ik met alle my'ue namrii: CarolusMaiia Polydorius! De twee kostelykste stukken uit deze wondere nalatenschap van eenen grootgewordmi kwajongen, zyn vo irzeker twee met potlood geschreven brie ven, waarvan de oudste m datum ?aan do kinde ren van Sina", de jongste ?nan Mijnheer den dat alles was een met kelkdoekje uitgespreid, Hoeder l Dit noemde ik ?mpn outaar ik niis, lof en vesper 1... . MUn gewone makker In dit «pel wa» »«kere Bgooken van Belle", een kort, breedgeschouderd ventje, met ietwat scheeve beentjes. gookeu was dan tegeiyk mijn Ttoster en mumdiender.... Dan werd, op het «ohab, links, net «root ?Nederlandsch-Fransch en Fransch-Nederlandscb"woordenboekvanpesrochesopengesliigen, en rechtop tegen den muur geleund: een uit twee saamgebrachte bloedroode affiches, rtoor Moeder, in vorai van kasuifelet uitgesneden, werd door den jongen officiant aangetrokken, en vader moet met zelden moeite hebben gehad om niet in luid schaterlachen uit te barsten, waneer hy. binnen tredend, in groote dikke zwarte letters op den lug des priesters de woorden zag uitkomen; OPENBARE VEBKOOPING EENE P AVCSII T H O E V Ë, Tien paerden, vijftien schoone Hollandsche koebeesten, runderen en kalveren, zeugen, biggen en hoanders. De Notaris Ürokaert, residerende teSt.Quïntens Leuniek, tal, met winst vanpalmslag enlioogen, op .... dag aanstaande, openbaar verkoopen.... enz.... Wat ons beiden betrof, met den meesten ernst en de statigste gebaren bleven wy in onze rol.... Het ?Kytic eleison" werd, naar 't voorbeeld vau onzen toenmaligen onderpnstoor, zoo snel mogelyk «verbeten", zeide Moedor... Op den linker hiel deed ik demi tour a gauclu, om van lijd tot tyd, een overluid, en met een tremolo genuan ceerd -?Domincvanbiscop''!) uit te galmen, waarop do korter zyn ?Et cum spirittio" volgen liet; on dadelijk, toen do dubbelraan, de koster missedieuder hot groote Woordenboek vau Desroches ? mijn misaael ? van do rechterzij Ie tot de linkerzyde doi outaars had gedragen, sprak ik, in vorm van eunngelie, eene reeks cabulistischo abracadabrische woorden uit, legde voor enkele seconden het kasuifel af, en beklom den stool dor Waarheid, ? met een hoofdletter, natuurlyk! ? bij name, vaders zetel om van daar Gods woord te verkondigen'. Dit was mijn bijzonder succes! En nog herin ner ik mij, ia't niet zoo, Moeder? hoe eene oude vryster, Marie van SchuurLeek, heette zy, en die in de geburcn huishield, den jongen predikant eens was komen hooren, en lioe zy tot myne meerder eer en glorie g*zagd lud: ?Maar Pachteresse toch! Waar haalt hy het toch allemaal i Dat is na toch né keer é praktijk van een jong.... Zie, ge kunt 'et gelooven och niet mao dftor is inenigen onderpostoor dien heum, ? dat was ik ? zou. beschamen!" Mijn geliefkoosd onderwerp was de ondergang der wereld en het laatste oordeell De onmisbare trompetten liet ik op de vier boeken der waereld4 schetteren; de zon had haar licht verloren; do sterren violen met gansene millioenen uit den hemel neder; de -menschen deed ik, louter van schrik en angst, verdroegen fth opEelegdo haringen .... -De schapen werdou natuurjk aan de rechterzyde dos rechters geschaard, én met dreunende stem donderde ik deu bokken het anathema toe: ?Weg van mij, gij vermaledyden mijns Vadei's! Want ik had honger, en «ij hebt my liietgevoed! Dorst had ik, en gij hebt rólj niet te drin ken gegeven! Naakt was ik, en gy hebtray niet ge kleed l Vermaledyd iu heteeu-eeu^euwig vuur.? De korte, doch oprecht meesleèpende peroratio was, na de sterkgekleurde beschrijving, gewoonlik als volgt: Beminde Christenen... Ik geloof niet, en zou durven denken, dat ik op den dag van het ? niet , laatste oordeel, eenen enkele onder u alleu, langs den kant der bokken zal ontdekken;" ik veron derstelde my zelven langs den rechter, zoo men ziet.? ?Ik ben zeker dat gjj allen te g.idcr zult deelen iu de glorie des hemels, hetgeen ik u allen toe wensch! In den naam des Vaders, en des Zoons en-des Heiligen Geestes ?Amen!" ?Porties al wat hij, met' den laatsten jubilé, den bruinpater heeft booreu prediken," zegde Moeder bewonderend en gelukkig! ? En Mie van Schuurbeek sloeg de hanHen ineen, en hief de oogea ? als uit heropge«rekte de votie ? ten hemel l (Slot volgt). den en fonen met juistheid door hen «wr&ta weergegeven, beoordeelde hij hun gchoorvermögen. Uit net onderzoek bleek, dat er van dé 182 ma chinisten en stokers 27 waren, wier gehoor was verminderd en dat de hardhoorigheid met het aantal dienstjaren toenam. By hen, die slechts enkele jaren in dienst waren, nam hij bijna geene vermindering van hot gehoor waar; van l»?19 jaren kwam hardhoorigheid bij 1/3 voor, van hen die meer dan 20 jaren dienst deden de helft; van 105 machinisten tusschen do 80 en 40 jaren ond waren bijna 8 pCt. hardhoorend, van die tusschen 40 en 50 jaar zelfs 1/3. Over de oorzaak der vermindering van het ge hoor zegt Dr. Güterbock ongeveer net. volgende: p Dr. Mooi wyst op de schelle tonen der machine m tunnels als aanleidonde oorzaak van oorziekten by het machine personeel. Dit kan na wel bU enkele gevallen de oorzaak zijn, maar meestal gaan de oorziekten uit van neus- en keelcatharren waaraan het beroep dl» ambtenaren zoo ruim schoots blootstelt, een groot aantal der door hem onderzochten had dan pok geleden aan catharren van meerdere of mindere intensiteit; ook Dr. Moos constateerde vele gevallen van neus- en keelcatharren. Evenals Dr. Poll now weerspreekt Dr. Güterbock de door Prof. MOOB gestelde meeting, dat hardhoorigheid mot be trekking tot de signalen gevaarlijker is dan kienrenblindheid. De lijders aan daltonisme zijn vol strekt ongeschikt voor don machinedienst, terwy'l zulks niet het geval is by machinisten en stokers, die door hardhoorigheid zijn aangetast. De chef arts der Kronpr. Rudolf-bahn, Dr. Garrtter deelt o. a. als resultaat van zyn onder zoek medo, dat by weg- en wisselwacbters meer of minder belangrijke stoornissen van het gehoor voorkomen, eerst gedurende den dienst gekregen en bij hen in meerdere mate dan bg eenige andere kategorie van het overige personeel. Als do oorzaak van gehoorstoornissen nam by bijna zonder uitzondering waar eeu vorm van chroni sche ontsteking van hot middcnoor, die men ge woonlijk met den naam van nlastischen en gehypertrophieerdcn vorm aanduidt; deze vorm neeft wederom zyu oorsprong te danken, volgens het oordeel der meeste oorartsen, aan de zoodikwyls voorkomende keelaandoeiiingen, terwijl deze door de secundair zich ontwikkelende aandoeningen van het labyrinth voor het gehoor zoer gevaar lijk worden. De reden waarom keel- en neusaandoeningen by het locomotief- en baanwachterspersoneel zoo veelvuldig aanleiding geren tot de genoemde veranderingen in hot gehoororgaan is zeker daarin gelegen, dat -zij door hun beroep voortdurend blootgesteld zyn aan die schadelijke invloeden, welke catharren veroorzaken en doen .voortduren. Dikwijls toch wordt eene catharre by hen in geen maanden en jaren genezen. Gedurende dien tijd is do catharrale ontsteking overgebracht op het slijmvlies van het middenoor, waardoor een sterke zwelling en verdikking vau het slijmvlies der tnbae en trommelholte worden teweeggebracht, daaruit volnt een vermindering van do bewegeiijkheid der geboorbeentjes en van het trommelvlies. Wat den iavloed betreft der hardhoorigheid op de veiligheid van den dienst, zegt Dr. Garrster, dat deze stoornis bij het baatwachtcrspersoueel van meer belang is dan bij het locomotiefpersoneel; de laataten nl. hebben meer te letten op optische, ter Wij l de eersten meestal hun dienst moeten regelen naar acusti;che signalen. _ Er is geen twijfel nan, of de veiligheid van den dienst moet er door lijden, als het normale klokof een noodsignaal niet gehoord wordt; zulks is zelfs bij geringd hardhoorigheid mogelijk, wanneer de baanwachter een weinig verwijderd van zyn wachthuisje op den weg staat, of als do'wisSelwacbier zich omtrent de richting en den afttand van waar] het geluid van een aeustisch signaal komt, niet volkomen kan overtuigen; zoo iets is veelal het geval als de hardhoorigheid van het eene oor erger is dan van het andere. Het zou daarom in het belang der veiligheid van den dienst zijn, als bot gehoororgaan van het bainwachters- en locomotiefpergoneel van tijd tot . ^» . 3 ,. .ri... tijd onderzocht werd, zooals het nu reeds bij bijna alle maatschap'py'en geschiedt op kleurenblindheid Dr. da Boer Yervoorn, EENE GESCHIEDENIS VAN HET STEM RECHT DER VROUW. n. daar na vela pMHiw in de lente van 1848 waa aangenomen, eene wet op don eigendom van da gehuwde vrouw. In Senaat en Buis van Afge vaardigden werd heftig gedebatteerd over net voorste^ vu vet, .dit de gehuwde wouw onafbankelyk van haren echtgenoot recht liet behouden op haren eigendom en naar de volle vrijheid gaf, om het na.* haren eigen zin te gebruiken. Ten slotte werd het voorstel in den Senaat met 23 tegen ^ in de andere kamer met 93 tegen 9 sftmraen aangenomen. Geen wonder,, dat ir<en moed had, ont in den ttaat New-York-Mo eerste vergadering voor de rechten der vrouw te houden. Ofschoon de oproeping tot de bijeenkomst to Seneca Falls wa* -uitgegaan van vier vrouwen, Lücretia Mott, streng god«dienitig als kwaktr, welsprekend en in hooge mate onbaatzuchtig, Elizabeth Cady Stanton. Mary M. Cliutock en Martha O. Wright, werd deze vergadering ge~presideerd door Lnczetia's echtgenoot, James Mott, en door vele mannen bijgewoond. Eone declardtion of Sentiment*, een soort van verklaring van haar standpunt, te voren opgesteld door de vrou wen, die bet initiatief hadden genomen, werd in de vergadering' gelezen en druk besproken en door meer dan 100 mannen en vrouwen onderteekend, waarna men met groote meerder heid een aantal Beiluiten nam. omtrent de besproken punten. Daarbij b,leek. dat men toen . reeds alles wenscbte. wat ook later telkens is geëischt en dat langzaam, gelukkig langzaam, want daardoor teker, verwezenlijkt zal worden,' zooals: gely'ke rechten in de univcr.*it«iten, in handel en bedrttl; het stemrecht, welke oisch de kleinste meerderheid verwierf, ofschoon dtuirdoor alle andere lichter te verkrijgen waren, het recht, om staatsambten te bokleeden en emolu menten te trekken; gelijkheid iu het huwülyk met betrekking tot persoonlijke vryheid, kinderen en eigendom, net recht on contracten te sluiten. eu als getuige op te treden. Twee volle dagen duurde de conventie, altijd met de groo'ste"belangstelling gevolgd. En de pers? ? Ik zou grooten lust henbon, u zeer veel te doen booren van hare uitingen, w.uit een tien tal verslagen zijn in de ?tlistory of Woman Suffrase" opgenomen uit de eerste da;?- en week bladen van New-York en andere steden en staten en vermakelyke lectuur bieden ze in hun schrik, verontwaardiging en de zwakheid hunner argu menten, die grpotendeels gekarakterizeerd worden door deze uiting van de ?Mecbanio'a Advocata" van Albany: ?now it requires no argument to prove that this is all wrong!" Toch raakte het besprokene te Seneca Falls ver wante snaren in de harten van mannen en vrou wen dor Republiek en nog in 't zelfde jaar wer den dergelyke vergaderingen gehouden in Ohio, Maa'achuaetts, Indiana en Pennsylvnnië, en veel gelezen bladen verklaarden in hoofdartikelen zich onverschrokken voor de vrouwenbeweging. Zoo zegt ?the Noith Star" van, 23 Juli 1843: ?Alles wat den man onderscheidt' als een denkend en toerekenbaar wezen geldt evenzeer van da vrouw en omdat die regeering alleen gerechtvaardigd ü, die baar recht van bestaan ontleent aan do vry'willige toestemming der geregeerdon,kanergeen reden ter wereld zyn, om de vrouw de^uitoefening van het kiesrecht te-onthouden of haar een aaud»e! te weigeren in het maken en uitvoeren der wet ten van een land." Veertien dagen na de ver gadering te Seneca Falls had te Rochéster eeno tweede bijeenkomst plaats, waar eene vronw, Abigail Dush den Presidents-zetel innam en zich, vad de haar daardoor opgedragen taak uitsteken4 kweet. Weer werden enkele besluiten genomen, de vorige nog eens getc etst en mededee'ingen eodaan omtrent vrouwenw.rkzaavnheid op allerlei terrein. Het geringe loon v»n de vrouw uit den arbeidenden stand; de geschiktheid der vrouw in handelszaken ai* boekhouder enz. ; de na herbaalde afwijzingen aan andere acade mies eindelijk in datzelfde jaar te GeüO va in XewYork toegelaten vrouwelijke student in de medicij nen, Elizabeth Blackwell ? dat alles werd er be sproken op waardin kalme wijze. Drie zittingen duurde deze bijeenkomst en de genomen besluiten hebben evenals de gevoerde discussies er toe meegewerkt, om vele vrouwen naar werkte doen grijpen, waar z\j dat vroeger niet zochten, want al vond de vraag naar staatkundige rechten niet op eens in alle harten weerklank, dio naar ruimer arbeidsveld vond overal ingang. Dat de bitterheid der tegenstanders de toongeefsters dezer beweging niet tot eene onwaar dige wy'ze van behandeling der zaak bracht, al was dan ook soms een nUt boosaardige spot bun wapen, moge blijken uit de volgende cou pletten van mrs. Chapman: Pat noemde Moeder een ^alderbesf.,. en diende, totm zy zelf verkeerde op diezelfde banken der selio»!, waar nu haar zoontje de letters spelde, als prijsvraag op den grooten feestdag van ?Den heiligen Oregorios, patroon van alle de scholieren,' 12 Maart. Dat was de epoche-makende dal urn v n het toenmalig schooljaar, in dien goeden iiultfU tijd! Jongens en meisjes beijverden zich om, door het ?uiUfpgen" hunner spaarceni*n, den ?meester" i UD. ... .... .-..-,,-. tfu ht-m waerdig geschenk te kunnen aanbieden: j gemaakt, prijkten tusschen twea hvlblinkende Koning, in zyn palein, te linascl" gericht is. .Deze ? twee brieven vertegenwoordigen twee groote passiën van het zich langzaam ontzwachtelend en vestigend karakter.... Over beide wil ik eenigszins uitweiden l MUn eerate droom is geweest, als voor zoovele anderen in Vlaanderen en Brabant, ?pastosr te worden"! In mijn ouderlijk huis weet ik nog het plaatsje aan te wijzen, waar zich destijds mijn geliefkoosd speelgoed bevond. Op een klein plankje, dat bij mid del van een consollefjo aan den muur was vast. STOORNISSEN VAN HET GEHOOR BIJ HET LOCOMOTIEF-PERSONEEL, ENZ. EN DE INVLOED DAARVAN OP DB VEILIGHEID BIJ DEK SPOORWEGDIENST. Reeds werden door prof. Moos, dr. Pollnow en dr. Sch\vab,icli belangrijke mede leningen verstrekt, dit onderwerp beiri-ffande. . l'rof. Moos vnn llciilelherg k\v,im n;i een langdurig onder zoek tot liet resultait, dat bij machinisten en stokers, nu eens vroeger dan weer later, eena ziekte van hot gehoor ontstaat, die' gepaard gaat met belangrijke vermindering der gehoorscherpte en meest aan bo.de ooreu voorkomt, dut doge ziokto een gevolg is van het beroep, dat dit gebrek eerder hen aantast, die dienst doen op spoonvegbaiien wier loop tusachcm, langs of over bergen gaat, dau da genen, die op de vlakke b.iueii rijden. Hierop laat hjj volgen, dat die haidhoori^liBid inet betiekking tot bet sii^uaalstehel gevaarlijker is dan daltonisme, daar dit laatste meest aangeboren ii en voor de in diensttreding kau geconütatcer J worden. De hardboorigheil daarentegen ontstaat langzamerhand waarom dikwijls de lijder zelf e»-van onbewust is, zoolang hij niet door een toevil, b.v. door heli vatten van koude, tot de wetenschap komt, dat zijne gehooivchcrpte aan oen of aan beide.zijden at'genomeu of geheel verdwenen is. Al is bet ook z«'l.Jz.-.am, bet gebrek bestaat, en één enkel geval kan ourzaak zyn van groote gevaren. In bet belang der veiligheid stelt daarom Prof. Moos Voor allo machinisten en itokers vóór hunne vaste aanstelling en daarna minstens om de twen jaren door een ooi-art» op het gelioorvermogen te doen onderzoeken. Tengevolge van dat voorstel zijn in het begin van iBf't alle op en hy locomotieven dienstdoende personen van de Nieder Scblesisch Miirk Eisenbann in Itariyn onderzocht. Van dé 1GO arbeiders waren 31, alzoo ongeveer 21 pCt en van de 106 machinisten 33, omtrent 32 pCt. lijdende aan hardhuorinheid. Tevens bleek, dat do stoornissen van het gehoor met liet aantal dienstjaren in hardnekkigheid en veelvuldiglicid toenamen. D r i Pplluow heeft op gr.ind van prak tische onderzoekingen de vraag of stoornissen van het gehoor van het locomoHf.fporsoneel gevaar opleveren voor de veiligheid van den dienst vulgendor wijzo beantwoord: hot is onnoodig aan machinisten cu stokers hooge eischen to stellen, wat hun gehoorvermo^en betreft; vol gens de meeninff van spoorwegmgen'eurs hooren zy voldoende, als zij een gewoon onderhoud ge regeld kunnon volgen. Tot hetzelfde resultaat komt Dr. Güterbock, dio vóór korten tyd don door Prof. Moos aange vangen *triid voortzette, en op verzoek dor directie van de Bcrlin-Aiihaltisohe baan het gehéele per soneel v.tn machinisten en stoken onderzocht, hetwelk hij aldus deed: op eon afstand van ö?6 meter moesten zy met afgewend gelaat zacht gesproken woorden na»preken en het aantal tonen aangeven, voortgebracht door een zacht geluidgevende lluit; naar den afstand, waarop de woorIn vele anti-slaveraljvereenigingen in Amerika hadden vrouwen nu en dan reeds het woord ge voerd, toen in Mei 1840 op de jaarlijksche algemeene meeting dier verecniging met eeu .'meer derheid van meer dan 100 stemmen besloten werd, om aan vrouwen het recht te geven tot deel neming aan alle handeling, en die van de Vereeniging tegen de tkwerny zouden uitgaan. Door dezo bepaling werd de vreje Verstoord pp het. international» anti-slavernij.congres, dat iu hetzelfde jaar iu Londen werd gehouden. Toen ui. aan alle -vereenigingen oproepingen werden gezonden tot zending van afgevaardigden, oor deelden vele Amerika*nsche het goed, zich door vrouwen te laten vertegenwoordigen. Dit was echter niet, wat John Kult bedoeld had en stel u zijn schrik voor, toen het in de hooge conser vatieve kringen bekend werd, dat meer dan oen half dozijn dier verschrikkelijke vrouwen, die iu gemengde vergaderingen gesproken, over menschen en zaken gestemd eu tegen do slavernij der negers gepetitionncerd hadden, dat zulke vrouwen op weg waren naar Engeland. ? 't Moet dien crnsligen abolitioiiisten wel eenigszins meegevallen zyu, toen daar den 12den Juni vy'f vrouwen een voudig in kwaker-costunm gekleed en drie andere, wier uiterlijk voor hare beschaving pleitte, alle omstreeks 30 'jaar oud, in de vergaderzaal ver schenen. Toch waren iy niet zoozeer gerustge steld, of de geest van sleur, die zich afwendt van al het ongewone, kreeg spoedig genoeg weer macht over ben. De motie van mr. Wendoll Phillips, terztond na de opening der vergadering gesteld, om tot het congres toe te laten alle af gevaardigden,; wier geloofsbrieven in orde werden bevonden, (waardoor de toelating der vrouwen verzekerd zou zyn), die motie, ofschoon zoo krachtig ondersteund door dr. Bowring, mr. Bradburn en George Thompson, werd ni»t aan genomen, ja,, met eene overstelpende meerderheid werden vrouwen buitengesloten. En dat, terwijl gewezen werd op hetgeen de vrouwen in Mas.<achusetts voor de zsak der slaven hadden gedaan, op haar talent, geduld en'op den moed, om er de rcii naar Engeland voor te on dernemen. Men weerlegde steeds met de bewe ring, dat de toelating tegen de Engelsohe ge woonten zou indruischen en ? dreigde, zich aan de zaak d«r negers te zullen onttrekken, eene bedreiging, die yan beteekenis moest zijn, als men bedenkt, dat Engeland toen reeds 20 millioen pd. sterling voor do afschaffing der sla ver n U bad gegeven. ' Achter eene balustrade, yan de zaal door een The Times tbat try Men's sonls.' Conftuion kas seized na and all things go irroag. Tlaa woraen have laiped from ?their ipheres," ' And instead of flxed *t«ri, thoot as oomols aloaj, And are «etting the irorld by the oar»! In connea êrratic they're vheeling throngh apice In braüileji confosioa and meaningle» chaae. Thoy've taken a notion to ipeak for tltemielves, And are irieldlng the tongu« and the pen. Tbey've mounted the rostrum ; th« termagant elves, And ? oh horrid! ? ? are talking to men! \VJtU facet unblanched jn OUT pretenea thcy oome. . To harangn* na, they iay, in behalf of the domb. Our grandmothera' learnlng ooaslated of yora In «pwading their Reneroas boards; . In twitting the distaflf or mopping the floor, And ob'yi»g thb wilt of thrïr toni*. Ko». raisaos m&y reaaon and think and debate, TUI unqueatioaed sabmUiioa is quite oiit of data, Could w» on. «irrty all oor foroe in the flold, We'J teaeh thoso nsnrpen of power, TUat th*ir ïiodlly aafaty deminJ» thay-thonld yisld. Aud In ths prescnee of m*nli<k>a uuould cowor, Bat, alm l Cur oor -fetttrad- and impotent atat», Chaiaad by notlons orkniglithooi ? wa cia bat debtUl Oh! ah»d« of the prophet Milioaxat arLwl . Placo woman again in .her aphore," ? And teaoli tkit her toul m« tuit born tor the skle*, Bat to flattar a brief moment hare, TUI» doctrin» of Jeao», as preaehod T» bij P«nl, . . If embraoed in iu spirit, wilt ruin us all l Diezelfde geest spreekt ookl uit deze schilde ring van Mrs. Jane G. Swinsbelm in de Vijitor" té Pittsburg in Pen > (f. r J-U» !FI gordijn gescneiaen, werd hot de vrouwen vergund, de besprekingen aan te hooren en aan den avond van dien dag, toon Lücretia Mott en Elizabeth Cady Stanton zich naar haar hotel begaven, vat ten zy het plan op, om bjj haren terugkeer in het land van kloeke vrijheid een congres te organizeeren ter bespreking van de rechten der vrouw. Dat voornemen was eerst acht jaar later vat baar voor verwezenlijking, n J. op den 14den Juli 1848, toen de genoemde vergadering te Seneca Falls belegd werd. Dat juist de staat New York voorging, hangt ook samen mat eene wet, die nsvlvaüie naat aan.--' ' ? leiding van dit gezegde van zekeren mr. Grattan:. ': ?tf women gave only evidenoe of a kno wkdge of puddings and pies, nowmuoh happier they nugbt bel" Z$ zegt San: ,Well, freedom of eonaoienea in this free landt The Faithful may bow to hk ? prophet; the Pertian adore bis snn ; the Egyptian may kneel to his crocodile and why shonid not mr. Grattan go into rhapsodies baiore his cook, . as the dispenser of the good things of this lifö? .. t can we nis chosen diviotty now, mounted on her pedestal, a kitchen-stool, her implemeuts beforv her, crowned witb a pudding pen, hér sceptre » batter-spóon and mr. Grattan down jn rapt ado- '? ration, with eyes upturaed and looks of pifëoai pleading! Poor fellow! Do give bim hisdinnetT ' Zoo begon in Amerika de Vrouwenbeweging, . die langzaam voortwerkt en nog haar laatste , woord niet heeft gesproken, neen, veeleer nog in hare eerste kindsheid is, want wat beteekenen 30 of 40 jaren in de geschiedenis der beschaving en by de langzame voorbereiding, die wjj b|]alle groote revoluties waarnemen? Het genoemde werk, waarvan de Librairie' G. Fischbacher roe de soine 33 t« Parijs agent l» voor Europa, vermeldt verder den gang der be weging in elk der vers-Mlende staten van da Republiek Amerika, door om afwisselend gedenk schriften van de hoofdpersonen te geven, corres pondenties, levensbeichrij vingen en beschouwingen van mannen van beteekenis als. John Stnart MUI, Theodore Parker, e, a. ? Daarvan later meer. \ J. van Uildriki. l' r. «T f S--. -.i;?«ruo -jOian vv 'SU-beid V;

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl