DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 271 * l s 01 fc "f .e m tui tu. lat ill jrt 'M k,-' -e at? V ''? ?t !:?" )ó in « in» * mr etl in >ft 'M . a né, f ? .»*! mi r v.l , nieid i Ga>l« en eene cantate Grathfta van Sir Julius Itettcdict. N os woitlen opgevoerd Eliast Me.*#>i*t, Minsa Ir van Cherubini, Symphonie in G Mineur van Mbiart, TrininjMied van Brahms Ift'oiatorium J)tr Oelbtrq van Beethoven. U el orkest bestaat nit 142, het "koor nit 252 personen iUn|»eros«u «ijn p. a. de dames Albani, Marie Koxe, Pntey on Trcbelli; zangers d« UU. Cumwlngs. Maas eu Santley. Orkcstdirectenr buiten de couipout»ten is weder Sir Michaol Costa. 11 D« heer Henri J. Sternberg te 's Hage heeft het goeda plan opuerat Onte htdendaagscht LetterHuniHycn met biltfhriffen ran Dr. Jan ten JJrink uittfgeven. Keedj werd een deel van dat plan verwerkeiykt. De Ie en 2« aflevering verschenen ge\vyd aau m9vrouw A L. (r. Bosboom-Toussaint, Goboorterecht en behaalde zegepralen gaven deze schrijfster aanspraak op de eerste plaats, en het imlcrhiudscho publiek zoowel als du opsteller der by'schnftvn zal er zich over verheugen, dat juist dezer dagen, uu mon mevr. Doshoom by gelogtnibeid vnn haar r.eventig^tcn verjaardag hulde wei!s«'ht. te bewijzen, deze nileveringen in Rot licht kwamen, dio het uiterlyk eener f eest ga v e draeeu. Do heer Ten Drink, wieus goedhartigheid hem vr>l i»- us v ei leidt voor de nrderlandsclie «chrijvei's e« riichti-rs ghnai \jker tcekenen vu n achting en heworid«rinif to vragen, dan wnnvnoar zy zelf huukeron, mott, dunkt ons, tevreden zyn, nis hy bemerkt uiet welk «en mildheid de imagscho uit gever dit monument voor onze letterkundigen sriciit. Xeki<r mrvg men niet al te laag neerzien op de verk.'eefdlieid dpr nederlandschfl natie aan hftre tclivijfstcrs en schrijvers, wanneer een on derneming als de*o mogelijk blijkt. Do beur Stfjinb"rg deed een verstandige keus toen hy Dr. Teu linuk uitnoodigdrf de bijschriften te leveren. Weinige» die als deze onderhoudende caus-ur. in ODZJ Kritische eeuw, ilo gave der be«?Oüdering aan belfut-iihcid en liefde voor do let teren part-n. Dr. Ten Brink toch weet niet alleen te wnardceicn, en de gewiochten -waarvan hij '?preekt, in do kunststhaal met zuiver wél geijkt gewicht, te wegen, maor z'jn hart klopt warm voor dn kunstenares en den kunstenaar, zóó warm, dat hij met hen meeleeft, «n hun streven hun liefde en hun gelo'of, althans vooreen oogenblik, (jn eigen schynen te worden. Kenschetsend in dit opzicht mug het slot von het bijschrift, nan Mevrouw Bosboöui-Toussaint's portret toegevoegd, hevten. Blk eindi;,' niet een woord vnn mevronw Bos booms ridd-rlijlistpn vereerder, den reeds genoem den du tücheti boekenvriend, dr. WilkeifS, d.iar het mij fohijnt dnt de taal vnn dezen geestver want een bijzonder goeden klank heeft iu het oor der waardige, der eerbiedwaardige vrouw.Wannw" 300 f-chreef dr. Wiikens aan me vrouw Groen van Frinsterer wanneer zy hier beneden do eerpalmen moet achterlaten, die wedijverende Iwvondeiini? en liefdu ge-chonken hebben, wanneer zij eenmaal af-c'ieid moet nemen van de (luizende dankbare harten, vonr welko zy het voorieden iu iiet' en leed tern-rrooverde. dan is voor haar daar boven nog een krans opge hangen, met welken der? himmlische Kri'iker" zijne deemoedige dienstmaagd zal kronen wegens het heerlijk gel ruik door haar van/zijne gaven in dienst der geheiligde waarheid en schoonheid gemaakt." Kiet waar, wanneer dr. ten Brink, om ton slotte een loftuiting te doen hooren, waarvan hy' ver. wachten mag. dat zij een goeden klank in de ooron van d« waardigu vrouw zal hebben. de geloufatnal van dr. vVilkenüspreekt dan bcoeft. het betoog niet g*leveid te worden, dat onpartijdigheid een te zwakke uitdrukking is voor het objéktievo karnktrr van zyn bijschrift. Kanst, htt portret van mevr. Boshooin-Touasairit in enk-Je bladzijden een welgelijkend beeld van de Echrijfstor te ceven is voorwaar een zeer Hioeielijlip opdracht. De pen van. de geleerde roinanschrijf.-ter is geJurcnde het vijf en veertigjarig tijdperk, dat zij voor de pers arbeidde, verwondei lijk vruchtbaar geweest; de stof, die zy haar schrijver ter bewer king aanbood, verbijsterend van omvang, en by een blik op de opera omnia genummerd en naar tijd*orde gerangschikt moet L'r. Ton Brink, toen hij aan zijn taak zetts. zich ecn:g(i-ins gevoeld hebben als iemand1 die een luuzemverk gaat. ondernemen. Wannc-cr hij van deze reeks geschriften eou overzicht wilde geven, soa hij een boek hebbeu moeten schrijven, en toch zonder een soort van overzicht kon Ten Brink rnorielyk mceuen naar behooren zijn plicht to hebban vervuld. Dat de bijschriftvcr' vaardiger zelj volkomen tevreden is over de wijze waarop hij zich duor de niet geringe moeielykheid heeft heengeslagen, gelooven wij geenszins. Als nu-n hem van wal ziet steken verkrijgt men deu iuilrufc, dat hy, zonder een enkel punt over te sla-.m, een reis oin dezo litternrische wereld wil maken, doch wvldia, zoo zou men kunnen mèencn, begon hy ia te zien, dat die tocht te voel tijd moest Vorderen e.n bekort hy in zyn reisyournal pro me morie eenige landen en wertlddeelcn te boeken, waarvan zijn rcispfenooten do vuurtorens niet hebbo« at.nicl:oinvd. De het-r Ten Ui ink vol opgewekt heid op weg gog.ian, gevoelde alras dat de bagage wat zwaar wcr.-i voor de wandeling en wierp op eens eenige dozijnen boeken, uit zyn ransel. \Vjj beklacen ons daaruver in 't minst niet. Indien. m«n een opmerking op zijn arbeid zou mogen maken, zal zo uiet luiden, dat do heer Ten lirink te weinig aand'iuht vrangt voor de werken van mevr. li< sho-im-Tonssaint. Integendeel. Wil men Avetcn wat deze dame geschreven heeft, de schets van Ten Drink is een voldoende handleiding; vraagt men hoeveel lof züverdient, men zal het in het bij-chrift kunnen lezen. Haar studievold, het blijkt uit den katalogus harer wei ken en haar buitengewone begaafdheid, indien men nog in twijfel verkeerde, zou men mogen afleiden uit de toejuichingen der schrijvers, die .zich over haar . scheppingen voor en na .hebben uitgelaten, liet eenigo wat men mist in het byschrilt is mevrouw Bosfioom-Toussaint alaschi yf^iter, baar levensgroot portret, met voste hand en breeden toets geschil derd, geluk zjj hek verdient. DB levende persuonItikKetd is afwezig... wülezen alschf-s van boeken._Men versta ons wel, Wy bedoelen niet dat Dr. Ten Drink ons niét zou hebben medegedeeld, wat hem ait het onbewogen leven van de Alkmaatsehc-IIaagsche dame .bekend is, II y gaf in dit opzicht wat hy kou. Wy zijn hem er dankbaar voor. Maar wy zonden zoo gaarne van de hand des heeren Ten Brink een waarlijk afgerond ge heel ontvangen hebben, waarvoor do kennis van merr. Bosbooms verken de bouwstoffen had ge leverd, en waarvan een niet slechts objektieve, maar tevens analytische gtestde bouwmeester waro geweest. Men schetse ons merr. Bosboom-Tous?aint, de schrijfster; haar studie, haar richting, haar at$l,?Ie style c' e-t l'hpmme de onderlinge ver houding harer veelzijdige talenten, haar methode, haar karakter, haar levenservaring, haar zwak heid j-n krocht bljjke uit het harmonisch samen gestelde beeld, dat ons onder de pogen wordt gebracht. liet stuk dat Dr. Ten Brink over ?mevr. Tonssaint schreef, van eerbied en bewon dering tintelend, doet danken aan fragmenten van een lyrisch-leerdicht, maar geenszins, wat het o. i. had behooren te zijn, als bijschrift voor het portret van mevr. Bosboom, oen kruchtig, l e venafspiegelend epos. Den heer Ten Brink gelukte het niet z(jn rtoffömeester te worden. HU ging gebukt onder den last. liy worstelde met de folianten, ook «tonden zijn voorgangers, Zimraerman, Huet e. a., zeff* Wiikens, hem te veel in den weg op zijn tpoor. Maar by heeft vsel liefgehad, geon titteltjui.... geen onbestellare be- } dood en 't ia te weujchen, dat de uitgêveu zich v«el zfj hem dus vergeven. Vergeven ook, omdat men niet zou weteu, wie het hem verbeteren zou. Men zou het'hem alleen euvel mogen duiden, althans het ten zeerste moet bejammeren, indi n minder reusachtige gestalten dan mevr. Bosboom Tousssint op gelijke wy's door hem werden be handeld. Dit is evenwel niet te verwachte», want aan binnen-; eu buitenlandsche modellen ontbreekt het hem niet. Bovendien het prachtwerk door Sternberg der natie beloofd getuigt, van een te loffe lijk pogen, dan dat een letterkundige met hart en ziel, als de haagsche dokter, weigeren zou al zijn kracht in te spannen om niet slechts voor do levenden, maar ook voor 't nageslacht te wei ken. nee hedendaayschc letterkundigen behoort een onvergankelijk monument te worden ook voor ten Brink zelf. % Patriotttn en Oranje van 1747?1787 door Dr. J. Ilartog, Predikant by de Doopsgezinden te Utrecht (Premie van Het Nieuws van tien Dag, jaarg. 1882} Amsterdam, G. L. Funke, 1802, 80. De geschiedenis van de liabto tydcn onzer Ropubliuk vindt in do laatste jaren meer en meer beoefenaars; dit getuigen de studiën vau Mr. de Beaufort in de Gids en vnn enkele anderen. Het laatste boek, dnt dit tydvnk in z\jn geheel be handelde, was het XVIlde deel van Nuy*ns' Va derl. Geschiedenis; evenals het Handboek vnn urnen van Piiusterer keurdo ook dit werk de handelingen der Patriotten sterk af. Olachoou dr. Uartog van Groen's boek erkent, dat hij nog nooit eou Handboek heeft gelezen, waarin het tijdvak dor Omwenteling met zooveel kennis ouk van de kleinste bijzonderheden is voorgesteld," beschouwt hy het tydnerk toch vnn eene andere zijdo dunde gevierde nut i-revolutionnaire schrijver. Groen brandmerkte de Republiek vnn dien tyd al3 eeno afvallige, pvot', Vreede noemde haar eene zieke; dr. Nuyoiis lo^t vooral den nndruk op deu invloed oer Finnsche denklieeklen eu fluit zich dus in zekeien zin by Groun nan; Dr. Hartog tracht nan tH tcouen, dat. de Patriottische beweging iets anders was dan ecna vrucht, van Fran«ctio begrippen: hij beschouwt ham- nis de ontwikkeling der gezonde democratische denk beelden, dio den pn>n<islng ynu ons volk'kiiiakter uitmaken. Wel ontaardde die beweging, toen d« aristocraten haar handig gebruikten «Is een mid del om de ni-iii'ho'it, v.in lienzelven af to leiden en deu Prins do schuld vnn alle bederf op den hals t« schuiven, maar men keerde toch later terug tot- den ooi sprong en de beweging vnn het midden der 18'le eeuw was de ooizialt van veel goeds ton onzent, voor eene grooto oprui ming van allerlei iua:itschappelijko w;uiverhou dingen. . Wet erkenning dus van al het goede, dat de revolutie voortbracht gtuit dr. Uartog voorname lijk nan de- hand der pamfletten uu, h o o b»dcnkolijk de toestanden in de butste eeuw der Repu bliek waren. Ktingfhmdt's Staatkundige gcschriK ten", do rNngtstu<lie" vnn Justus iJiekt-rs'«ff (1748 of 4'J), \v(-zen op do nndeelen der aristo cratische regeeriiig, die vooral van 17U2?1747 hier bloede. Teien dio Misbruiken kwam verzet van deirocrntiüirh» zijd*1, een veizet. dat door den schryvor tui echt selicr» wordt afgescheiden van bet Revoluijo-ütiiatsrecfit vnn Komst-a» en do Encyclopedisten: dit echt Calvinistisch»! be.-iiisel, van volksregciring, vooral in de daRen van den SO-jarigpu oorlog ontwikkeld en reeds iu de kiem aanwezig bij du viiju Friezen, den hooidstam van ons volk, zocht tegeiicver de Regenten Btüun büden Sta<lliourli>r. Vooral wyst dr. Uar tog op bet eclit Cnlvinistische' dat erin don neest der eerste Patriotten lag en pp het dumoerati-che in het Calvinisme, wnarby hy' vooral het catechisati'.-liockjc van Potidroyen behandelt. Prins \Villem IV stiert «poudig on zijn dood verijdelde de hoop der Patriotten; Willem V was ecu zwak mnn, opjrevotd in schroom voor de Heeren" on kon ua evenmin de verwachtingen des volks bevredigen. Dr. H.iitog legt den vin ger op de wond, varneer hy oüs opmerkzaam mankt op die ongeschiktheid der slautioudersom de volksbeweging te leiden. Van zyue zwakheid miiakten de Aristocraten gebruik, zij namen da leiding der beweging op zich en richiten haar legenden Prins als de eunigo macht, die hunne hecivchnnpij nog weerstond. Patriotten en Herenten, de c-eraten teleurgesteld in hunne hoop, do laatsten tuk on vermeerdering van njacht, -verbotiduu zich. Wel' hield het volk zich eerst nog trouw nnn Ornnje, maar uit den Pruisischen annval van 1767 sloegen de verbon den partijen munt tegen Willem V: zijn vai in 1795 wns het gevolg vati hunne verceniging. Dit is dn geest van dr. Hartug's boek: het is hier niet de plaats om zijn geschrift aan eeno kritiek to onderwerpen, het is met moeielijk eene theorie te bestrijden met eene andere mair tot e'en kritiek, zoonis nien zo niet recht kan eischen, is eene studie noodig to veelomvattend, dan dat men haar zou kunnen gevea over een pas ver schenen werk. Z;il eonu kritiek het boek .waardig zyn, dun kan men niet volstaan nut enkel» op merkingen over ttijl en Miineustellinif, eeno kiitick behoort eene studio te zijn. Dr. mrtug yinde eeu waardig beoorde'elaar; <ii6 verslag mog«aiintoonen, dat zyu boek verdient er een te vinden. Lcideu. Dr. P. J. Blok. Het Hanclclsllarl van 2 Sopt. geeft in de vol gende bewoordingen d«u inhoud van de nieuwe (jirfs -aflevering op. ,De Git]t van Stjjt. bevat: Anna Lotiisa Grertruiila s/MiOM-J'iiHtauüit, Jli fjit. 3812?IS'-Htjit. 7KSV, Km an* eau ZtliierLiaf, dojr Chavlci Boiuaevaiu. Prof. O. PienoD behandelt de lrritcl,e Laxdiert, Op zijüo gewoao heldere on de(;o!(il:u w(jxo geeft dozo liopglepraar dia dor Amstoi-tlamvvlie JioojfescJiool tut ocro is, daar hij van naii«(,'e7utta otndio clf een voorljeold gevende, don etnjcntun tot werkon lioi'.le en moed «ceft ocngevcbiedliiindig overzicht van do ierecko ngrariaolie wotton en van Eugiiland» politiek tegoiinvor Ierland. HH duidt do Btrekki&g on iuhuud der leraclio Isndwet aaa, dia inbreuk'makendo op geijkto aiioapmlsclie bosiiiselon, op bet clffenJoiaareclit, iionlbopr.'ljl! mi* geworden, daar < da Immano begrippen van auzaa tijd «on m»cht z\ja \ {?Trordon. Mon moot wellicht zalf gepoogd liubben om e strekking on Inhoud van do leracliu landA'et todoen begrijpen, om ton volto do bondigo en juiato w(jzo te waaraooren waarop do lioogleer.iar zijn ta«U volbracht lieeft. Da wnrrao Bvmpathia, liot loraulie volk getoond, dook goed, torirjjl bot gruoticho, odelo werk door GlaJatone oen beid der oouw undernomon, ton volle gewaardeerd wordt. .Een andcra hoogleennr der Amntoi-Jamsohe hon?oichool, wieni kernachtige opstallen den lozers van un» blad zoo gunstig bekend x|jn, hcdfl asti Maria Antoinett» epo itudie gewijd, naar aaineiiling Iwrcr Coivetpnntiantt iniditi en enkele nieuwe bronnen. Prof. II. J. do Opeja [eofl een belangrrckkond verhaal van ciiitmtitti-titrn «i Afalir. De lieer J. Eucr Jr. Iwnjircokl doajanfftilnt ?tnnin van Hen Itetr SdiiniHifl on hecht aan dttzo iauhitlnr(j Oen kran»; mogu dio krana nok minüor het raniitgöwrocbt golden dan den kunstenaar", geljjlc hy ten ilotto logt" Wfl hebben oprechten eerbial voor den wefonrcbappelyken z:n eu arbeid van den Hooglecraar Pierson, maar vo roernen, dat het met ae goede Banieren «tr^df, wanneer men vnn dria lioog;eeraren «preekt, die zich gelijkelijk door een ernstig streven om de wetenschap te dienen on derscheiden, aan «n een bij-jchrijt te geven, dat lera boven allen verheft. Waartcbijulijk ia hot nog niet zoo ver geko men niet de moedeloosheid der itudecrendo jontplingichap, dat zy Uit het voorbeeld van eenif? rluocfleeraar den tnoed heeft te putten om te werken, maar zeker zal een degelyk en be scheiden man alt Prof. Pierson zelf de (dikke itroop, hem by het veiacbynen van een Gidsartikel toegediend, weinig «maken. Voor zoover w^j weten geven gelukkig vele hoogleeraren hier en eldert,-en ook vele, die niet hoogleeraar.werden, «en voorbeeld van nauwgezette «tudie. Een ander," i deHeer Jori'sen.schiyfr, yolffenihet keruachtixe- opstelk-;i on do lieer de Oooje gaf een belangwekkend verhaal. Al» men nu cous aan het toekennen van «eretitels begiut waar zal h«t eind zyn ? Of heeft bet Jlimltlsbl'td willen to kennen ({even, dat het zu'k e«.-n «roote uit zondering is aan de Amsteidamsche Universiteit, een pro!««or te oi.tmoetcn, die bet voorbeeld geeft van nnuwt'ezL'lte" studie ? En liyt iiiisschien in deze verleende ridderorde een fcacbte verma ning nan hot adres vau Prof. Spruyt, dieonlaugs zyn iiluicfischo lce>t veil iet om zonder blijk van studio xich in de politkk te gaan badeu? Dit zou toch wat kras zijn liet doet ons penoegen te kunnen vcuckeren dat he-t weekblad voor meisje*: Ltlie- en R<>te knoppen onder hoofdreJuktitt van Mej. C Alberdingk Th|ji!>, aan da {.'unstigj vi>i-wactitiiigen t'io het eersto ^r. wekt u volkomen Vlyft bcaiiiwuorrfen. Ook dat het publiek dit weekblad op ))rys weet te tMlen. De oplage van No. l tot (5 is, naar wij vernamen, reeds geheel u:tverkocht. Voor de redaktrice, diu xoo volkomen voor liaar taak berekend blijkt te zijn, moet het wn aange name ervaring wczon, dnt zij niet ullee-i den b val der lazwes-cii voor welko zij arbeidt, maar ook de »yn:pathio Vilu gchrul'steis en echrijvers verwerft. Wniinpcr mrn op <len inhoud vnn hef weekblad Iet wordt het duidelijk, da' Lelie en Jlwtk/toppen, ofschoon !><? vut tol ij k genoeg ook voor .ionjje meisjes, vooral ffescbrovt'ii wordt voor jongo d.imei van 15- tot UO-jiii'ïgcn lenftyd. Iliurviin metuigoti o. n. do opstellen ycwyd una kunstsmaik en kos tuumleer, die onder ile rubriek nioilf.i, uit een gescliiedkundift punt beschouwd, behandvM wordt in het hvüt'dó kwartaal zullen daarenboven wnpcnkunde en muziek door mannen van het vak op bcvattelijken trant, worden besproken. Ann medewerkers ontbreekt het dor rediiktie ni«t Iy*eds knn r,n bogen oj) de namen der dames Mi-gin'e Lovflin-j, Mclati van Java eu Louise bti-atcnus. <-n op d'e der liecren Kncppelhout, Allwrdingk hym en Justus van Mivunk. De Lelie en Jïoiff.'>tfippi-n, frisoh vau kleur eu geur als zij zyu, ulleu zeker uiet spoedig ziju uitge bloeid. Inbond van AVf.-fam? Afl. 9: A. de Timer, Hel ofl'eren nan ziino liui^iuleii. Hot riilt der wijzen. )t. Jan ten Brliik, 5I«Hl»rna linmüna IV."\Vr/nomi. Jan C. do Yoa, Spelen ; Als c-i;:i winiu'. Laat mjj l W. T. Jut ting, Hut guioot' del' vnct4d«ulmi>. T«n'.*lt<r:;f Ko. O bomt: C. StofM, Thoïio^iiibolus printt'd. C, J. Voovtin;in, On En^üali itroni; vcrbn, v, M., Keotti'.'isms r.n'l li.itiivi^m^. C. M. Itobort, Los fniiüllo» do mots. Frimtzcn, Uebor die Dociiiiiiiion der Sub-it.llltivft In afl. 8 van JiCt yfffi-InniinfH Mnyn;!jn Itnnit het plot voor van Je uavi-Hv Tryen itt lerr, ildOf Catli. l'. vttn Rei's; eono sclieta van Dr. Guutnf Nncbtij,'.il, Inliet liart ruit Afrika en In bt-ti-fl-klttg, door Curuelia ITiiypi'ns. In do rubriek fl-'t.!t.w<tpMe wonlt De l,rlie- en 7;,jj/-A-;io/v'? benim.lipn divir Vir^inio 'Loroling on frocft lif StnutsKian amifi-iiitJc op zyu geschrift: i)e tititlti-eiidt eiii'optcsche revolutie, enz, Kicnwe Tiltpfavon: UIENZT, Chriüt^nilom en BOüUliamn. 'n-Orflvenlmse, Juh, W. Itaailjjtitp Cofuz. l'Oït SU, (12 on 1U lil/.l fi. Dat Boefk vau dea onrapronek," Ecu liatiilHehrift. met inlfiiling en annto.pkeningnn, namens het Frlench Gt-nfioisffhaj) van e*'?lilu<l-. Oud- on Taalkunde, boworht door G, H. van Boi-attm Waalkcs. Gr. 80. (117 blz. met bijl.isol f 1.40. GE11A.UD KELXiKIt, De dochter van don barbier. niijsprl mot zan^ in lièn boJriif. O. Thood. Uom. Post 80. (48 blü.l f .50. HEND1UK PEETEU9. Twae vronwon. Drama In 3 bedrijven..O. Throil. Bjm. To.»t flo. f 0.40. A, VEHHOR«T, Ean kostbaar pand. DolfzHl, Jaa Haan. Poat 80. (82 blz.) f 0.40, fflilUalro Zakcu. VAN KWAAD TOT ERGER. De Minister en de IcrscJie paarde ' Dezer dajren heeft in de dagbladen een bericht Uuan, dat ongetwijleld verbazing en bij velen ergernis zal hebben o|>gewoltt. Wij bedoelen de benoeming vun drie burgerveonrrfcu tot herkcuriii!? dor iu d,iJanr aangekochte remontepnivrden. Zonder in het allerminst iets to willen nl'din^eu op de zeer zeker genoegzaam bekende kuticie en ervaring der bedoeJde heeren. willen wjj- alleen onderzockftii of hét een pelukkig deukbeold wn« vnn den Minister van Oorlof; om epne commissie te benoemen c-i zoo ja, of deze dnn nldus moest worden faiiiengcsteld, want dat zulks zou geschied zijn door do insiiecfeurs der bereden wnp:-ns, zoonfs ecu inzendt i'in JM Vailerliind doet voorko men, lykt ons te onniopeHik om langer by stil te staun. lloc zouden zij, dii jaren ca jarou roet pa>iiden bobben om£fej:aan on dus weten d;it men een jon:* paard eerbt goed leert kennen in het gebruik, dei solijk advies hebben kunnen geven. Dat de 51ini-ter van Oorlo,!? op cavalcriatUch en rijkunstig g-bied tiütwiil» faah is uiet te verwondr-ren; iiumura bij, de techüischo mnn by uitnemcnfl'ieid, die nooit mot, paarden heeft, te doon gehad, kan zulk? uict weten, terwyl zijn beide raadslieden in cnvulcrieünkeu twee intfiidanten zijn d'e, line bekwaam ook in hun oigen vnk, toch wel niet de prc.twnt'e zullen Knbben om recht matig aU s:>eeiulit(!iten iu cavalericzakcn to kun nen optreden. Tocli i», onzes inziens, het Remis aun een praktisch orvarcu cnvalurist. in do omge ving van den 1M mist er van Ourloj? do oorzaak van da \c!e Awar.a toestind?n w.iarin wij geiiuri;; verkeeicn, rn is het pok (L' eerste oorzaak van al het gehaspel mot jonge paaiden, dat wütegen woordig IjL'Jevojj. Om de paardrinkwcstic goed te overzien moeten wy een paar jaar teruggaan en wel naar onze organisatie. Toi-muaals heult de minister beloofd, dat hy du cavalerie zoodanig zou or^aniscoron, dot hu ten allen tydo onmiddtilyk over 15 veld* eskadrons van 1^0 .pnanlth kon bescliikk'n. Wat er van die boloite is terecht, ^ekoraen is reeds by horb din^docrons en anderen beiooffd,en my dunkt toen d* Minister van oorlog dtMerdagon het 'de regi ment huzaren Inn^s Kijn ven«tei-s zag raarcheerun, om tn gaan deelnemen aan de groote manoeuvres en hu toen in plant g van ó esc.adrons van 120 p.iarden slechts 4 eskadrons van 100 paarden kon tellen, zal hij toch wel eens gedacht hebben dat er ergens erne klcino fout schuilde, vooral all w(j Z.Exc. nog medcilcelendaterp. m. GO paarden uit Leiden büwaren, diu reeds lanjr voor deu vtkldienst ongeschikt zijn verklaard. 51 nar waar zijn dan al dio paarden, zal men vragen, want op het papier is alles present? Juiüt dit ii zoo, minr daiirom is onzo organisatie eoiie jiap:'cror2riini.-atie. Wy hebben nog jonge paarden genoeg, maar die zyn nog onbruikbaar. De jon.ue pnaritun- Vermoorden onze veldcucadrons. Dat dit geen geheim Icon lilijvon wait duidelijk en men zocht dus onar een middel om hierin verandering te br»npen. 01 lerltind, In u d dnl. zio dikwijl» belaslerd «n verfoeid zilt, frij zoudt de reddend» engel zijn voor Nen-land's cavalerie. Gy immers levert paai den, d. e geheel anders nijn dnn a ndf re paarden, uw paarden zyn.-.. enz., enz. De minister van oorlog, op de hoogto jzehrncht van de ichitterende eigenschappen dier pnavden, riced, om zijne eerste belofte tfcsrand to kunnen doen, feno turende be lofte. Ify zou aan het leger eene soort paarden verschaffen, die vel beter was dnn alli andere; paarden die, als met een tooveralag gedr«s*.eerd, weldra de nwakke vcldescadrons op de vereischte iterkte zouden brengen, et wareu da lenehe Ook in Nd. llolland', waw in allen gevalle die J paarden. Waar wns uw cavaUristischo raadsman? UU lou u behoeil hebben voor dergelijke onrjjkunstige en otuitvoerbare belofte. Koop uwo paarden iu Hongarije, koop ze in Ierland, koop ze in Spanje of Portugal, hut zul altyd hetzelfde zyn, de jonge paarden moeten wennen aan do geheel nieuwe levcnswüzo en a..n het klimaat, on vooral moeten zy in de dressuur met buitenge woon groote kalmte en geduld bohaudeld worden, \villen EÜniet half versleten zijn eer ze klaar zijn. Ook de lercche paarden bljjken in dat c.pz'cht geen haar beter te zijn dan al do aivlcron, maar, en nu komt het treurigste van de geheelo paardongeschiedeni?, er moet toch iets op gevonden worden, dat do beloftu van 7.. Kxc. eenigeu schyn van waarheid heeft, en zóó voert ons eene oncordcflkundige belofte tot don glechttten weg die er nog kon ingevingen worden, tot de zoogenaamde sneldivsjuur." Keu vroeger iiooit gekendo drang zit er by de africhting der paarden voor en, hoe ook de rannnen vnn hot vak trachten tegentehoudeu wttt xij kunnen, zij moeien langzamer hand zwichten voor deu drang van hooscrhand «?n worden _znodoende geJroiigen modotevvorken hit het vernielen van het jonge on kostbare ma terieel, dat nan hnuno zorgen ia toevertrouwd. Uit de weidw" wgt do itifpecreur van den genee.d;iiiuligcn dientt, in dressuur'1 roepen andero deskundigen, en de vernieling is in vollen gang. /óó s)>ji:dfU do ;::ikc», tüc-n t-r plot«eling een nieuw licht nan den hemel verschoon en beloofde een twei-do reddende engel voor den minister te wordeu. Ditmanl echter slecht* oen Jicht van de vierde groolte, dat Meent B eon vry vnlschen schijn van xich zou afwerpen. Maar het oogenblik was gunstig, eu toun ilun ook de nieuwe en^cl de stelling Verkondigde, dat bijna allo paarden die aangenomen waren, gebreken, ja sommige huofdg el treken hadden, toen w.is mpschien da belofte vau den minister nog niet BOO vorkoord geurcest, nirtur laj} de schuld geheel ei al aan do connnissiën die dit jaar werkzaam waren jroweost. Dit moest worden nitnnnaakt cti van daar de benoemiug der comini.-aio vim vee.irtseii. Juist do samenstelling der commissie uit veeRitsen toont echter, dut do Minister ich op een geheel verkeerd standpunt sVelt. Is het den Mi nister te doen om te weten of die paarden pobreken hebben, ot' er enkcld onder zijn ipet ab normaal Ontwikkelde s|>i-ongi»e\vrichtcli, niet overbeentjes enz. dan behoeft hij zoover niet te gockcn; wy kiiniicn hem de vni-zekering gttven, dat ioclar di'skuiuligo zo dadelijk kun aanwijzen. Zou dit de cummissie dan niet gezien hebben ? Wel zuker, dat moet zij gezien hebben, doch als w;j de zaak goed inüieu hcei't do commissie zich op eon guheel ander »tnndpiint ge-teld on heeft 7.(j alle^u de vraag behandeld, k«n dift of dat pnarJ, ook al heeft het een k h? n tebrclc, toch een goed bruikba-ir flieni-tpnard worden? Dit is, onze» in ziens, het ware standpunt. VVaur zij» de pjnrden zondei' gebreken') Wan neer men duikt, voor f 80 paurden to l;unnen Itoopnn, waar niet< ann ontbreekt (gesteld dnt dio pnai-deu bestonden) dun véi-uist men zich zeer. Naar onze nicetnng knn dus, als een ondoi-zoek werd noudig geoordeeld, dit alloen gelden de vraag: KIJII er minder bruikbare dienstpaarden ge kocht, 'l Kn dan nog, wie eenmaal weet. hoe moeielijlc het keuren van een paard is, die zal zeker niet zoo onverstandig zijn om eeno commisfiv, wciko dan ook, hard te vallen wanneer pen enkel paard niet nan de billijke eischen voldoet. Kun ineu esn panrd keuren met maten en mal/en, j* dan was het gemakkelijk genoeg, maar hier komt heel wat n i:dei-3 kijken. Geen nnn vtm hef vak zal dan ook ooit de eerste vraag: hebben de paarden gebreken V mamwel de tweede vraag: zijn het goedn bruikbare dieDsrpflnrden?*tellen. Zij zullen er echter dade lijk bijvoegen, dat nu het oogenblik nog niet danr is, om een oordeel nit to spreken over de dit jaar aangenomen, en dus nog uiet of slechts zeer kort in dressuur zijnde, paarden. Wil men echter toch een onderzoek, d;lh mott dit. worden opge dragen nan do mauncn die junr in jaar uit met de jonge paarden omgaan, nnn hen onder wier oogen reeds honderden en honderden paarden zijn gedresseerd en afgericht. ity herhaling werd ook ons de vraag fffidnan: welke_ paarden bevallen beter de lereu of Hon garen? maar wij .hebben steeds geantwoord, dat daar no.c; geen oordeel over te vellen viel. Wel kau men aan de eene soort op het eerste gezicht de voorkeur geVen boven de andere, wtl kan uien Inj'v. zeggen, de flonj>artr is "meer type van rypanrd, maar of deze paarden met hun meestal vrij abnormaal gevormde boenen zullen blykeu te voldoen, dat zal do toekunut loeren. Mochten wy echter den ministor van oorlog een raad geven, dan zouden wij na afloop der thans begonnen najanrsninnoeuvres een onderzoek laten instellen naar di?n toestand der Ilon^aarsche piardcn, die nu ongeveer 2 i 3 jaren in gebruik zijn e» waarover het nu mog-elijli begint to worde-i een definitief oordeel uit te spieken. Eene onbevooroordeelde commUsie vooral, steun vin dende in do adviezen der kommandanten van do eskadrons Hongaren die natuurlijk de aangewezen ndviseuis zijn, zou dan den minister kunnen voor lichten, of we weer naar Hongnrije moesten terugkeercn, ja dan neen. Misschii-n zal dit oordeel over do Hongaren nog erg meevallen. Paarden iii ons eigen land te koopcn, ziedaar het criterium, waarnaar iedereen znt wenschen. Onzes inziens behoeft men dnar rchter vooreerst uiet aan te denken. Onze cnkelo goedo inlandiche panrden zrjn veel te duur. Over het alge meen beantwoordt echter ons ras- ook niet aan de veel hoogere efcchen van enelheid en adorn, dio by de tegenwoordige wüze van oorlogvoeren gesteld worden. Wy zouden moeten beginnen mer. door gouverncraent^-hengsten ons raste ver beteren, door veulenmarkten met premiën den lust tot fokken aantewakkeren en dan door i-cmontedepots de vruchten van die betere fokkerij in het leger te brengen. Misschien kan de Nederlandscho hnrddraverijen renvereeniging; wier hooiddool volgens dn statuten toch ook verbetering va» ons paardenras is, .hierin medewerken; vooral als dieverceni- ' gin ff niet vergeet, dat ons paard pnras d« boofdzuak en hot buitenlandsche bijzaak i», end.it het aan ~onte landbouwers niets helpt, als wy hooge prijze.i aan buiteolundsche Btucpiechasera en lage aan inlnndsche harddravers geven. A. VASTE BEZETTINGSTROEPEN. . In ean vorig opstel werd de qnaestièbesproken, of bet goed gezien is om de vesting-artilleristen van geweren te voorzien en in het schieten met draaubiiro vuurwapenen te oefenen. Wij kwatmn diurbij tot het besluit, dat die maatregel in altromeenen zin toejuiching verdient, doch voor ons leger nog al aan bedenking onder hevig is, met het oog op den korten oefeningsty'd. Wanneer men evenwel de zaak omdraait en zich de vraag voorlegt, of het niet evenzeer wenechelijk is, om de infanterie te oefenen in do be diening van het geschut, komt men, vreemd genoeg, tot hetzelfde hesluit; allee i nn-t dit verschil, dat de bewapening der vesting-artillerie met geweren eou denkbeeld is van den lateren tyd, terwijl reedi velo jaren het voornemen ii gukoesterd, om de infanterie in de forten als handlangers der artillerie to doen optreden., ? Wel is waar werd daartegen van sommige zijden meermalen protest aangetcnkend en, niet geheel zonder grond, beweerd, dat walmeer men een zeker aantal manschappen toch aan de artillerie wilde afstaan, het wol zoo goed ware, hen een volkoman artilleristischfl opleiding te geven, daar z\j alsdan veel bruikbaarder worden, dan met het dualistisch karakter van half aan h«t geweer, en hali aan het geschut .verwant te ijn. Werd aan dezen UaUUn, weuea geUoor gaUw steun It ons wat d' odeUtsen dn »%er» Land. j } No. 271 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD V O O B N E D E R L A N D. goven, dun ion de oplossing der qunestic hierop neerkomen, dat Je sterkte der artillerie v«T.m'etdei cl en dia dtr infanlorie diviioverceuk .«is'.irf verminderd zou worden. De jongste orgauiialio ia ovemvel corz.iak, dat de infanterie niet* meer kau missen. \Vy twijfelen niet of artillerUtvit zullen mol ons van gevoelen zyn, dat een kaïun zcrr goed met behulp van enkele huudl irgors bediend kan worden, wanneer tlechtsde vcornaaiustefnuclWn, als die van richter, lader, sluitstukbedicmle enz. aan artilluriston toevertrouwd woidaii; ongi»lukkifterwyzüz^ju evenwel de vijandelijke kogels eu granaatscherven soms zoo onwcïleverd moer Ksnouuiers dan handlangers tot hnn thichtuffers te kiezen, eu daarynn luit wol eens het gevolg zijn, dat op de critieke oogenblikken vau deu geschutstryd de uoodige geoefeudo kanonnier* ontbraken. De logische gevolgtrekking van deze opmer kingen zou er toe moeten leiden, oiu uurg te dragen, dut voor al oiuo forten de v ,lle bedie ning van artillerie en do eomjjliHl} bezetting vau iiifuiiterio aanwezig y.Jj, Het is evenwel met xiitfluitond het gebrek aan personeel, dat zich hiertcgttn verzet; er komt nog een andere factor in rekening. htel, dat men byv. voor euii foit denkt iioodig to hebben 40 ai-tiltcrUten 011 evenveel in .Ujteriiteti, maar dat uien ook zuu kunnen volutoan met 30 man van ieder wanen; wanneer wo lorkeurig gerokt-nd kan worden op 10 man, die voldoende geoefend zijn, om in t* «pttiijfcn, dus 10 intauteriüten, die het Krsr-hut vrij goed kunnen bedienen, en 10 nrtilleri-i en, die in hut genieten. en min of meer in don vrilightid:>dii;i.si geoefend zgn, dan spaart men op du K'elitek- bezetting 20 man uit. en dut h uen /a:ik v,in gewicht, met het OOK op ds bomvrye wükjjlanhen. Moet er beschuttende ruimto aanwezig zijn voor 80 in plaats vnn vuor 00 man (of w el voor 2/3 van deze aantallen, omdat minstens 1/3 in dienst op do wallen is), d:m wordt het lort groutiT en duurder. Is omgekeerd tat fort slecht* ingericht voor een zwakke boze: ting, dim wordt, by luimeie iudeeling vnu pcisonecl, een godcelte diiiirvnn noodeloos aan verliezen bloot ijejti-ld; het is du* wel degelijk snak, om xich met ee» minimum tevreden te stellen. Eu nu de tweeledige vraag, nogmaals en mei, ruimeren blik, overwegende, komen wij to' de slotsom, dat wij b^honlto hulibcn aan wel geoe fende vust ingedeeld» beaettinfistrocjini. Ten deole kunnen wij dnurovcr reeds 1> schiklcen, m. n. v. zijn de trouwen aangewezen, t#r \i»or» loopiga bezetting onzer furteu on liu'.ëv, doch dnt ia ultichts een aanwijzing op het ] apior, diu bo vendien te zeer op dan vuorloopigeii roc-utand, tegeu onvcrhoedschon aanval, is g.>(froud. JJeter waro het d-i bezetting definitief tn be stemmen, en dun ook j.'iarlijlj» op do besrokken forten te oefenen; er kan daiiccii gedveitu vniulo meer algernceno opleiding over boord getvorm-a en daarentegen meer werk gemaakt wiirdvii, van hetgeen bij do verdediging \an hut b«'rokken f»rt te pns kun komen. Op dio vvijX» v<trl;riji>t men meer ty.l beschikbaar, om ook iets tc.lt-eroii vnn hetgeen niet tot dm «crkkring van hbt eificn wapen gerekend kan worden. Wfnsclrt m<ju don nrtilleristeii alles ta keren j wat op all* forten kan te pai komen, dnn ont breekt de tyd voor oefening in lic-t schieten; moet daarentegen de infanterist afgericht worden voor den dienst in het veldleger on tevens voor dien der bezettingen, dan komt. er evenzeer tijd tu kort. Wy zien geenszins over het hoofd, dat, ook regen het door ons aangeprezen stelsel bexwarcn geoi.perd kunnen worden ; doch iets moot er toch zeker prijs gegeven worden. Bij geringe Jog-pr-iterkto en korte oefi:ning«fij>l nog in velerlei richting bruikbaarheid te eisehen, in «en onmogelijkheid. Wil men zich met «en minimum van strijd krachten tevreden stellen dan moet vcrdecling van arbeid de leuze zijn; op dien grond meenen wij de vorming vim een werkelijk, niet uitsluitend op het papier bestaand, beietlinyslegcr te mogen aanbevelen. Zal onze schutterij een hoofdbestanddeel van dit bezettingslsuer uitnukcn, dan wc uit h«t hoog tijd, ook voor dit onderdeel van ons verdediging vermogen, meer en meer te lellen op de taak, welke in coiiogstyd vervuld zal raonten worden. l F. U. Boogaard. BiniOGRAPHlE Militair Jllacl. No. 1(>, De verdeeling van Amsterdam ajin de Zuider zee zijde, door A. Kool. Nogmaals onza kruisers Ie klasse, door Suilor. liet geweer Hobler. Het gebruik der postduiven tot Ijeveiliging van de kustvaart, Mil tairo opvoeding der jcusd i 11 Frankrijk. Wederinvoer»])}1 der trommen bjj het Franscbe Jeger. Gevecht-i-fulcmetor van Timm»rhans. Schoensmeer van Glafey. Bt-noeniingen euz. MUTATIËM BÏJ~HET LEGER, van 24?31 Augustus. Benoemd: tot ad j. des koning» in buii nRAwonen dienst do geu. mflj. O. M. H. l'el, comui. van do 2o divisie ihfunteiie; tot In luitermut. bij het Ie reg. huzaren de o luitenant J. V. \Vestenberg van het korps. Op non-activiteit gesteld in afwncWinj? van nadere beschikking de ItiiK kol. K. E. I'oreboom van het Se regiment infanterie. Weder hier te lande ingedeeld en wel bij het Ie reg. inf. de Ie luit. ti. D. Uojer, gedetacheerd gewee»t in Nedeil. Iudi3. SCHAAKSPEL. Nó, 38. T»n 8'Hnclrd. (Uit d« ondo «nUlema doos' ZWAKT. ? bc d e f g h WIT. 'Wit irpaelt voor en geeft in S zstton mat Oplossing van Schaakprobleem Ho, 34. l' E6 H 3 + 08 H II S D 3 P i F 8 E II 8 F 9 B 61 OadwoDgto. . 4 H 8 O 3 mtt Nö. 8* Jnltt npgelOit door W. P. J. v. B. op Tcï«l; O. M. D. to AnMterüura: N. U t. TmorM 8* en 35. V»n -No. 8J W. v. H. t« Delft; Met «'u Tiert»; Mr P. A. L. U.; W. <t, V. «n PrtwUs qntrtat, alltn fe Ai«. ?Urdam. L niiadcr artistiek dan juist, gewoon is ce:i De Hond van den blinde UIT HET ITXLIAAMSCB, OMr 7ITTORIO BERSEZia ra. k vu op de hellinff ran e»n icTioonen, begroeiden berg gelegen; half weg op , op een opea plek met ka»tanjebooDe met bosch w den heuvel, op een opea p men omz jomd, schitterde e«n wit huis, geheel al leen in d4 ion! Daar woonde een ander beweid»disde van d«u heer Frangia. Tnddeo, een oud gediende, had nlch na den oor log in 1046?49 verminkt en onbekwaam om te werken teruggetrokken, als «enigen rijkdom «en pensioen vah / 150 's j aar s bezittende. De vrouw ivj» niet h«el sterk, bet mei'je nog jong en miniioi- dan tien ituiveis per dag. om raet zyn driein vun tu )e\en, ui WAI het ook buiten, dat stond toch i^elyk met honger l|}deu en ia lompen ge huld (riUUl. I)e v;ulor van Pietro benoemde Taddeo tot l-i04eliwuehtttr op de uitgestrekte bezittiugen die hem op dien borg toobelioorden, gaf hem het wir.re hiii'jo ttr bawoniuif, kocht hem een geweer ui-f dubbelen loop, de noodigate meubelen, ean ji':!iUkti! en betaalde hem iiog bovendien f 20 in Ju iMI.'llld. Tiuhbo wal ovargelukkig, h'j vestigde zioli pp ait lieerlijk-i plekje, tlanterde dagelijks met z\ju gnwaer en een «tok oui op te steunen, loögs de oigcndoimuen van zyn metister eu w«rd mynheer df buschwücliU-r genoemd. Hy bewaarde goed orde, liet eiken kwajongen, dio takken yau de boomeu sneed oppakken, maar veinsde nieU te zi«n, wanneer hy ten onüje zag hout sprokkelen, doodde heel wac hazen en Ijjstera en zeide tot allen diu het hooren wilden of niet, dat hy in ecu aaidsch paradtis zouder «lang leefde. Maar hiermede hielden de weldaden van den rijken industrieel nog niet op. De dochter van Taddeo groeide op, schoon als e«u cupidootje en liefelijk als een bloem des velds, zn was zoo nanv.iJ!ig, zoo vroohjk, zoo kinderhjk gelukkig/ dut het onmogelijk waa haar te zien zonder haar li«f te hebben. Ue heer Fr<ing!» werd hoog in eere gebonden ?n toen hu eem daar langs kwam, door de ge lukkige familie met de meeste voorkomendheid ontvangen. Piet; o's vader was bewegen en be wonderde de zindelijkheid waarvan het kleine huisje, zoo te zeggen schitterde, de orde en de vrede die er ongestoo.d heerschten. Boven alles ocliter pree J hij de groote verstan dige oogen de aangeboren bevalligheid, de juist gekozen woorden en de flinke antwoorden der kleine Lucietta, die toen ongeveer tien jaren telde. «Wat laat gy dit meisje leeren'i" vroeg hij, terwhl hy haar in do wangen kneep. Wat zouden wij huur laten leerenV arme onwetendd lieden als wy zyn," antwoorde de moeder. Zy tnoet maar leercn Uoken en breien." Wij zullen haar naar d* dorpsschool zenden," merkte de vader aan, ik heb haar reeds een weinig leznn, schreven eu rekenen geleerd." Een weinig!" riep het meisje grootelyks beleediyd, dat alles ken ik toch op myn duimpje. Ik zal u mijn werk eens laten zien." En eyen vlug en bevallig als een vogeltje, haal de Lucietta haar boeken, legde ze op de knieën T*n den heer Friuigia, las een paar bladzijden en ging toen vier of vyf versjes opzeggen die zU Beleerd had en daarna in n adem door, de talel van vermenigvuldiging. Pietro's vader omhelsd» haar vriendelijk en ging geheel betooverd weg. Zyn vrouw die hij nl do wonderen van dit kind vertelde kwam haar spoedig zien en was nog meer bekoord dan hij zelf. Zy waren het er spoedig over eens, dat men «en zoo bizonderen aanleg niet te midden dezer boBschen mocht laten omkomen. In hot kort, er werd besloten dat Lucietta bij de directrice der meisjesschool privaat les zou nemen en dus in alle vakken onderwijs zou genieten. Lucietta kw«m; de onderwgzerei wist weinig, maar het meisje'begreep veel eu raadde nog meer. JJt; heste boeken werden onder haar bereik gesteld en daar zij veel van haar t\jd in het huis van Pietni'a moeder doorbracht, leerde zjj daar meer nog dnn boeken haar konden onderwijzen, ter vorming van haar hart en karakter. Het. (roede wei k van den heer Frangia werd met dpii l/est c n uitslag bekroond, daar Lucietta het liefst", welougeyoedste, vriendelijkste meisje werd uu', men zag. Atanasio zag haar en kon niet nalaten haar te beu-onderen. Pietro waa in di«a tijd op studie in da stud. Aianasio xorgde steeds, wanneer hu langt de groote ismen der fabriek ging. het meisje te Z:CD en dut. gebeurde toevallig bij/ia altjjd, tn zocht, ook sedert dirn tijd Vaak een voorwendtel om den lieer Frangia in zyn woning te gaan h)<reken en hij vond hem dan meestal, 't zij in huis, 't zij iii den-tuin, met zijn vrouw enLucibtti. Of hij wiiB er niet en tnssthen vr.,ag en antwoord in?? t de vrouw des huizes, gingen eenige minuten verloten t-n de jongeling wist dan het gurpick zoo te wcjidoii, dai er weer eenige minuten bij aangii'iiuoopt werden, en hij gaf daarbij aan Lucietta, ilie van nature vroolijk wu< en gaurnn schertste, gelegenheid tot praten en lachen, en hij, de zoon vnn i ten werkman, kwam dan wér in de fabriek, tevreden, vroolyk en met een gelunkigenlachom de lippen. J)e werkman zag druk uit naar een gelegen heid om zich in directe vet binding te stellen met p»pa Taddeo, dio slechts enkel» malen de herberg tiinnenstapta om een hart'terkiug te gebruiken. Een goede flesch, ter rechter tyd getracfeerd, Bloot eind-lyk. de vriendschap die van n zijde tett minste zoo hartelijk gezocht werd. Atanixaio, tterk, moedig en flink, openhartig en toch terug houdend, beviel den ouden solduat overigens bij uitueinendheid. ' 1M werkman dronk en schonk goed; h{} liet aioh door Taddeo al z(jnkryijs-eu jachfavonturen \ertellen en zoo duurde h et niet lang of Lucietta's vader vond Aotanasio den .oungenaamsten kame raad, den ouden man tot een bezoek in zyn hui» te dsen itnoodigen. En de schurk slaafde er in. Hij begon met er zelden te komen en hjj scheen daarby op Lucietto's moeder een even goeden indruk te maken als op den ouden boschwachter. Ook het meisje scheen hem gaarne te zien ea bet duurde niét lang of Atanasio verscheen dagelijks in het huisje en werd met oen vriendelijken gliraJaeh en een hartel^kün handdruk door allen ontvangen. . . .Atanasio dacht den geheelen dag aan het ge?inkkig oogendlik waarop hy zich naar het hnisje zou kunnen begeven, aan de schoone, te luoedig vervlogen uren die hy daarbinnen zou doorbren gen ; hij werkte met meer vlyt en spood, daar hy "Oor zijn yver die groote vreugde vroeger hoopte deelachtig te worden die, terwul ry deu duur van «On dagwerk verkortte ook den tyd haastiger vegr hem deed vervliegen. soms te midden van het «waarste werk, ge voeld» lij op eem in hoofd en hart een groote vreugde en dan lachte h(j om niets en stemde vroolijk met «ijn forsche item een lustig liedje aan. Zijne kameraden, die gewend waren hem stilzwijgend en in «ich gekeerd te zien, keken hem d*a verwonderd aan; wanneer men ham echter de reden deser onverwachte vrooUjkheid vroeg, waarvoor men geen uitleg' kon vinden, lachte h|j iteed* harder, trok de whouderi op en begon nog vlijtiger te werken. Maar dan zag h|j in ittlke oogenblikken tuischen rook, a<ch en vuur en te midden der opitvgeode vlammen, de onduidelijke vormen opdagen van een lachende maagd, en hij droomde 'dan duizend zoete duigen van een gelukkige toekomst. Nauwelijks was zijn dagwerk verricht of maakte h|j zich netjes, deed een schoon overhemd en een betere jaa aan en begaf xich met haastigen tred naar den heuvel. HO had dan niet looveel geduld om deu rechten weg te nemen, maar stapte dware door de strui ken heen, zonder eenig geregeld pad te volgen, cioh aan de hoornen vastklemmend, tot hy' eindelyk het vriendelijke huisje bereikte. Hy kwam er glimlachend biunen en werd hartely'k ontvangen; selfi het hondje van Taddeo, een leeiyk diertje, dat de boaohwachter op een zijner tochten half uitgehongerd aan den weg had vinden liggen, lelfs dit blafte hem vrien delijk aan. Atanaeo hielp dm de oude moeder bjj haar huiielyken arbe.d, kliefde het bout om het vuur voor het avondeten aan te wakkeren, nam Lucietta den emmer uit de band om water voor haar te putten en zeide schertsend tot Taddeo: Ge zult het niet willen gelooven, maar hoewel ik nooit soldatenbrood gegeten heb, ben ik toch in staat de randen dezer emmer zoo prachtig op te poetsen, dat zelfs de korporaal der week w niets op te zeggen zou hebben. Het yzer en ik, w|j keunon elkander en het staat nog muar te bezien...." En danrop nam hu gereedschap, olie en poetslappen den oude uit de hand en deed het werk v«n den boschwachter zoo netjes, dat deze hem bewonderend aanzag eu dat her, telteen alsof hy zyn Jevoulang niets anders gedaan had. Het wat als behoorde, hy' nu «oheel tot de hungenooten eu men bad er zich niet slechts a*n gewend hem met vreugde te zien komen, maar biy iederen arbeid, die moeite of inspanning vereischte, begon men al spoedig te zeggen: laat dat staan, dat zal Atanasio van avond zeker wel voor oiis willen doen." IV Dit wafen de oeste uren nit liet leven van den werkman. Ouder den invloed van zijn edele zui vere liefde, voelde lüj langzamerhand, als nevel voor de zou, c|jn hatelyke gedachten, zyn slechte gevoe lens, ja, al zyn oproengc denkbeelden verdwijnen. Hy scheen er niet langer toe verooidcrld om anderen alles te beneden; bij vond dom wereld niet meer zoo slecht ingericht dat het niet mogely'k was voor niet-rijken er zich wel op te ge voelen; des avonds, A'S hy aan de deur van liet witte huisje zat, en het schooue meisje heen en weer zag loopen, meende hy va u een lieR-lijke toekomst te mogen droomeu, van ceu IRVCU met vrouw en kinderen; en dun erkende hij het recht van bestna» van eigendom en familie, dacht/ aun overleg en spaarzaamheid en- verzoenüti zicli in deu geest met bezitting en kapitaal. Hij reiseiieen niet meer in de herberg, g*f m«er acht op zich zelvcn, op zyn kleeding, zyn houding, zijti ge sprekken; hy werd menschclijker en gedieiuiijjer, vroolyker en vriendelijker; men kun hem in waar heid een geheel ander meusch nuomen. Tot Lucietta noch tot haivr ouders had? hy van dit allea een woord gesproken. De wcltprekuiidheid was volstrekt niet zijn fort en hut. koa'te hem vaak moeite bij Kommige gele^c-nhedfii do reclito woorden te vindon. Jlaar tocli vreesde hij niet vuor het gelukken zijner plannen. Hij plnV.ste zich op pen te hoojj standpunt om ooit te voor onderstellen dut hy haror niet waardig zuu zyn; hun stand en fortuin waren gelijk, hij sciieen aan de ouders aangenaam to zijn, hij zag geeu schaduw Van een mededinger naar da gunst v.in het raoioje; hij kon dus. zonder te groot o ver beelding haar hartelijkheid eu den glhnUch van zusterlijke genegenheid bij zijn ontvangst ten zijnen gunste uitlegden. A l led wel bescii juivd, nam hy zich dus voor by ds cerafe gelogeuheid met zyn gevoelens voor den da? te komon. Maar de gezochte poiegenheid bleef uit of scheen altijd nog niet gunstig eenoog, en in dien tusjchentyd kwam Pietro na geëindigde studiOn naar liet vaderlyk hu:a terug om daar de dij eutie der fiibi Jck op zich te nemen. Atanasio ondervond by~ dezen torugkrer een vreemd en tegenstrijdig gevoel. Tijdens Pielro'a afwezigheid w;n l<ij gaan l e^itjpeii dat hij hem toch liefhad als den Ka-norna l K^uer jeugd v,m wien hy' nieti dan goedheid en vrieudely'kheid ondervonden had en toen hij van Pietfo's terug keer hoorde, was de jonge werkman, die inlusscheu van zyn zwartgalligheid zoo pnedaU genezen w.v», daar zeer verheugd over. Maar tot n de juii^a patroon schooner dan unit terugkwam, van zyn verblijf in de stad dat waas van houding eu kleeding meebrengende, dut alleen njkttom eu verkeer met beicliaalde menschen kunnen ceven, overviel Atanasio een voorgevoel, dnt du terug komst van dezen zoo dan^eiuiiiieii en vi icmieiijken jongen man hem misschien wel eens noo.ibttig zou kunnen worden. Het eerste verdriet dnt hij er door had, wns dat hU niet meer zoo dikwijls en zoo Iniiïnaar hot kleine huisje kon gaan om Lricictia te rien. De heer Piotro had gioore l>e$Wlii:gen meege bracht on ecu menigte pluim?» ter uitbreiding der fabriek. Van nu aan zouden de ftrbi'Mei'M een honger loon verdienen, nmnr hun vry'e tjjd werd dan ook zeer bekort, vooral Atatntsio, dien Pietro nu tot chef der grimt e wrliplaat s be noemde, kreeg ontzettend veel werk. Verscheidene dagen gingen dm voorby zonder dat Atanasio tijd' vonu iirtiir liet, wit.ie liniijc ie caan; het-gevolg hiervan was dat. liij dik.vijU droevig, soms wel weer toornig gestjcmd w.K; en wanneer hij eindelijk door ove:iii.,inning; «"nijT'i kwartiertjes van zijn wcrkini-n kan iif.^omliMi'ii om er heen te gaan, w*ron liet zulke korte onjfen.blikken, dat hut bij zyn yvoot vnrl;i!,^.-n innuzulk een bezoek, slechts ecu druppel waturtchcau voor iemand dio van dorxt, dKiigr. te r-trrvei). Kwam Lucietta 110^ ten huize van deu pitroon? hy vreesde het, te witcn to komen, ont week het haar te vnignn «n *ch:uimiit) zich dan later weer over die vree*. Hij luid -,'een tyd meer om naar haar komst uit t« zien, cu er kon nog minder sprake van xiju, ha.ir sn<ior t« roliren en naar den patroon ta gaan vrnycn. Piotro's vader had zich nu geheel uit de zaken t o inge trokken; zyn zoon hitrl liet l n»-tuur der fttbrifk op zich genomen; hij viM-vvi'.d-rdo zich sleiOit* zelden uit de werkpl.iatsen, en Irnn ni*>t dulden dat anderen dit deion, want g-o<»d en odelmoeiliir als hy was voor den vlytiiivn werkman, zoo werd ook mder verzuim even btreng en onvei'zoeulijk gestraft. Atano'sio maakte zich dikwijls woedend. Dit. wml nog ergfr, toen hot hen vourkwam nhof Lucietta; by stijn vluchliio be/ofiko'i aan hot1, witte huisje by' . znn verrcliijnon, Ktiil^r en stiller begon te worden. Zy Uclite hem niet meer tne; de jongeling hoorde-niet inner, als hy nader kwam, tuKchen -de struiken dooi', hft.tr vroolijke stem weerklinken die hem do nnbylieid van het huisje verkondigde; zij «prak weinig, scheen ver strooid, gaf Atanasio boiler dan anders dtthand, en vond verschillend» voorwendsels om r.ich in haar kamertje terug te trekken en verder on zichtbaar te ulyven. Voelt ge o niet wel?" vroeg de werkman baar eeno, Heel wel," antwoordde zjj. Waarom vraagt gy mq' dat?" Atanatio zeide haar daarop, welke veranderin gen hy by baar had waargenomen. Lucietta kleurde daarbU. tot over de ooren, zeide niets meer en verwijderde zich. Onze werkman dacht hierover dien dag, dien nacht en nog «en dag lang na, en des avond*, toen h|j zich een vrjj uur had weten te verschaffen, ging hy naar Taddeo's woning, met het kloeke besluit er een eiude aan te maken. Bi) ging nu niet door het kreupelhout, ook versnelde nyay n schreden niet hoewel het reeds laat w«s; hy natu den grooteu weg die met veel kron kelingen naar het n ui-je leidde en si oud zelf» nu en dan stil om nog eens goed na te denken. Ja, hy WM nu wel vast besloten zUn geheim eüideiyk prijs te geven en Lucietta tot vrouw te vaan vragen, doe langzaam hy ook liep, eindelyk stond hy toch voor het gezegende witte huisje'r1 Er heerschte een diepe stilte daarbinnen en dit scheen hem een slecht vourtoeken te cyn. niemand ver toonde zich eu de deur was haji gesloten; een lichtstraal die door de luiken viel, wees aan, dat er binnen vuur brandde of eeoig licht ont stoken wal. Atanasio sloop stil naar het venster met een kloppend hart en keek door die reet naar binnen. Taddoo. op zgn ouden Jcêren leunstoel gezeten, pookte het vuur op, »u'n vrouw was by den schoorsteen neergehurkt met da koekepau bozig, Lucietta was er ni«t, Tunschen de beeuen van den boicuwachter knorde ue leelyke hond. Atanasio was hyna bly op dit oogenblik het meisje niet te treffen, hy' weende eóó opeuhartiger te kunnen spreken, nu lij niet tegenwoordig was. Zachtjei schoof hij de klink van do deur eu trad binueu.... Slechts do hond sprong hem te go moe t, hy t'ing op de aclitm poolen zitten en b«gon te bliiiïeo, maar toen hy' zag dat het de vriend des huizes was, kw&oi hU iia»Jti({ en kwiipelstsartend nnar hem toe. 'laddoo keek op, de vrouw zette haar pan op zyde eu houtte den binnen tredende weikom. Zoo, zijt gy hot Atanisio,11 zeido zy. Ge komt juist van pa-p, ga maar Kitten, het avoudeteu u zoo moleen klaar." (Wordt vervolgd.) DE ZEVENTIENDE ALGEM. VERGADERING VAN DE VEKEEXIÜiNüVAN LEEUAKEN AAN INRICHTINGEN-VAN MIDDELBAAR ONDERWIJS. Het Hgt allerminst in de bedoeling van uwen verslaggever eon uitvoerig relaas te geven van de verschillende diseussie's die gevoerd zijn naar aanleiding van du viji' punten van beschrijving, welke in de vergadering van "2'j Aug. zyn afge handeld. Liever wen.-tuhi liy die punlen zoo beknopt mogelyk maar objectief te behandelen, omdat bijna allen m hut iimUchappelüke leven ingrijpen. Meermalen is door du docenten hei feit ter sprake gebracht, dat het niet zelden gebeurt, dat door iiet deelnemen van collega's ua.'i exanK-ii-commissiün gedurende den cursus, het onderwijs aan onze Hoogere burgerscholen groote stoornis ly'.lt. Indien toch n of meer leeraren gcruiint'ii iyd achter elkander afwezig zyn wordt de gelijkmatige ver deeling van werkzaamheden, die hyt ideaal dient te zyn van het betrokken bestuur eener middelbare school, onmogelijk en zullen niet zel den vakken verzuin.d ut' althans verwaarloosd worden. Welk een nadeeligen invloed dit moet uitoefenen op het onderwijs, springt in 't oog. Toch is het mociclijk geheel n al dit kwaud te ontloopen. Het cxafflinéercnd personeel voor du verschillende commissies kan niet uit sluitend uit het ducccrend personeel van het Hooge-r Onderwijs worden genomen, ook de docen ten van lift Al. .Onderwijs moeten hun contingent leveren. Verschillende middelen werden voorge steld en besproken, die verbetering in den be staanden toestand konden aanbrengen. Wy noemen bijv. dat examens alleen zouden worden afgeno men gedurende de vacantiën of dat de - cxuininccü-eiicle leeraren slechts de eene helft van de week zouden examinccren en do andere docecren, of dat de leeraren aan wieii de eer te beurt viel in eene dergelijke examen-commissie benoemd te worden, voor die eer zouden bedanken als de commissie lungeerdc buiten de vacantiën. Elk dier punten vond zijne aanhangers en bestrijders. 't Zeli'ile gfcldt voor liet laatste middel: euste examen-commissies uit examinatoren van beroep bestaande, zooals dat in Engeland :t geval is. Men was echter zoo huiverig dat de examinatoren stokpaardjes zouden gaan berijden en verbazend vtvmocid zouden worden, dat slechts nan weini gen dit denkbeeld toelachte. Of er die groote bezwaren nan verbonduu zouden zijn, welke iuen zoo breed uitmat, betwijfelen wy ten sterkste. Op l'J Oclober van het vorige jaar richtte do Comm. van Toezicht op M. O. te Zullen een adres lot den Minister van Oorlog, waarin dit collegic. zijn bezwaren'_ uiteenzette tegen een be schikking van dezen minister, die geweigerd had ceii bezitter van hel Diploma van goed afgelegd eindexamen toe te laten tot de verlmidtenis voor den geneeskundigen dienst der Landmacht, bedoeld bij K.. B. v;ui 'M IM. I$ÜO. De commissie meende dut er eene onbilljjiihcid was tie-juau en tut boven dien du 11. B. S. meer waarborgen aanbieden voor een deLigJulijke beoefening der natuurkundige wetcns'üiiu|>|iett .van deu iwpirant-arls dan de gytunasiiin. IJL- minister luid besloten alleen tol die verbintenis toe te latenen, die een gymnasiaalcursus hebben doorlcopcn. Vc-i's^hillcude Uoinmisdiüfi van Toezicht, als die Ie Middelburg, Delft,. Hotterdum, 's (Jravenling'J, Tilburg, Leiden, Haarlem, Zaandam; Deventer, Nijmegen, Arnhem, tineek, Gorknm, Amersfoort, Veendam, Dordrecht uu Goos, betuigden hunne j adhaesic uauhct adres van Zullen of stelden een adres op. «Ki,-du-faculteit der wis-en natuurkunde süuilgeiyk aan do Universiloit te Groningen ver zond L'en iuii-eH nan tien minister in het belang van du ouii-icerjiügen der'II. D. Scholen. Nniir uui:!c'iüiiig van de/.e adressen was de verbjndtenia' &'# oilicior van gezondheid hij het leger l' hier- te bilde 'onder de punten van beschrijving ue« beslui', w.wifliij aan 'hel lióot'ilucsluur werd upjedl'Ugci) euii. adres te richten aan de Tweede Kamer waurin zal gewezen worden op de belangen van hel Middel!».. U,'iiet is iiiissc'.hien niet van belang ontbloot hier te lie.-innci-en dat de Geneeskundige Faculteiten (aan alle Universiteiten-?) aan deu'Minister van Oorlog hebben gt?a<l.'isccrd de oflicieren' v«n ge zondheid te rccruteurcn uil hun die eehe gymna siale opleiding hebben ontvangen, terwijl op de alg. vei-g. van de leeraren 'umi Gymnasia»! en H. B. S', na eene uitvoerige discussie werd ge constateerd, dal door de wet op .het Hooger Ouflerwjjs liet oiiücrwü* in (Ie natutir.welensciiappen voor onze.a.uistaamle medici en haluurpnilosopiicn uitiitfkirHil slecht geregeld is, zoodat hunne voor bereidende naliüinvelunschappKlijke studiën verre van voldoende zijn. . Mtn zou 'daarom- hier gevoegelyk de vraag kunnen doen: wenschun d.ui de geneeskundige Faculteiten hunne aanstaande toehoorders met voldoend* of met oiivnldomtde kennis der natuurwelcnschnppeu loegerusl? ? ? In een pas gcliuuden vcrsadennj van ondcrwyzers Ie llaarlutn werd door een der sprekers de aandacht gevestigd op het feil, dal zoovclen. die Kich aanmelden lot vurkrjjging eener acte als ondcrwyzcr worden afgeweken. Da spreker meende de oorzaak van dit verschijnsel to moeten zoeken in de weinige alijemseut ontwikkeling van den aspirant-onderwijzer; Ook op deze Vergadering werd door de Uccrcn A. Huel van de polytech nische school en dr. G. J. Dozy van Leiden over die weinige algemccne ontwikkeling gesproken en in een uitvoerig praeadvics de meeniug verdedigd. waarom züden aspirant-onderwijzer een drie- of vyfjarigen-cursus aan de H. B. School wilden laten volgen. Droeg hun denkbeeld wel de goed keuring van de vergadering weg, met de wyze waarop züdat denkbeeld in praktijk wen senten te brengen kon zich het meercnduel der teden niet vercenigen. Is liet een feil, dat de onder wijzers aan de kweekscholen worden .opgekweekt en daardoor te' weinig met jongelieden van- hunnen leeftijd in aanraking komen, zoodat iy door het groote publiek niet zelden als eene afzonder lijke , kaste" worden beschouwd, dsn zou xeker een opleiding zooala die door de vergadering gewenschl werd, zeer nullig ^jn. En opmerkelijk mag het lieeteu, dat onder de aanwezigen, zjj,dieeene opleiding aan eene kweekschool hadden verkre gen en later hunne studiën voor het middelbaar onderwijs hadden voortgezet, niet de niinst ijve rige voorstanders van het denkbeeld waren. De ondervinding heeft bovendien geleerd, dat. eene dusdanige opleiding zeer goed mogely'k is en het gehalte van de aldus gevormde onderwazen niet het geringst is. Er zyn voorbeelden te over van jonge mannen en ook jonge dames, die eerst een vijfjarigen cursus bezochten en drie a vier maanden na hun afgelegd eindexamen hun diploma ontvingen als hulponderwijzer ofliulponderwu'zeres met aanteekening voor wiskunde. Hunne oplei ding langs dien weg heeft bovendien hel voordeel, dat zy gcmakkelyk en zonder veel hulp zich zelf kunnen bekwamen voor de hoofdakte. Het volgende puut van den beschrjjjvingsbrief sloot zich door de uiteenzetting van Mej. Frederica Jacobs, van de Hoogere Burgerschool voor meisjes te 's Gravenhagc, nauw bij het vorige aan. Meer dan thans het geval is, wenschte de spreekster eenheid in de programma's dier verschillende meisjesscholen, opdal later, büvoldoend afgelegd eindexamen, aan de houdsters dier diploma's rechten konden worden toegekend ter verkrijging van betrekkingen in het maatschappelijke leven, als by het postwezen, de telegrafie enz. enz. Het resultaat van hare inleiding c:» de daarop gevolgde discussie was, dal de verg-jidcring de wenschelukheid uitte by een herziening van de wet op het M. O. ook de H. B. S. voor meisjes in liet kader van d;.- wet op te nomen. De vergadering kon zich echter niet vereenigen met een ander voorstel van de geachte spreekster om ook It'tfka H. D. S. voor meisjes op te richten, 9fschoon het van verschillende zijden ondersteuning vond. Het belangrijkste advies d.U de vergadering ten slotte uitbracht was ontegenzeggelijk, dat over de tegenwoordige regeling der eindexamens van onze Hoogere Burgerschool. Wilde men dun inleider, den heer Menaldct van Schouicenbiirg van Rot terdam gelooven, dan was die regeling zoo slecht en zoo verderfelijk voor school eu onderwy's dat zij hoe eer hoe beter diende te worden veranderd en vervangen door schoolexamens en aan het corps leeraren hel jus promovendi moeet worden toegekend. Met kracht kwamen twee der aanwe zige leden tegen eene dergelijke pessimistische voorstelling op en hoewel zij meenden, dat de tegenwoordige regeling niet vry" was van gebreken, waren de klachten over te hoo^ aantal lesuren, te veel huiswerk, overlading met leerstof enz. enz.. en al de groote grieven, die worden aangevoerd schromelijk orerarertn. hetgeen de inleider dan ook ten slolte toegaf. Het scliynt thans eene mode te zy'n dergelijke klachten te uiten. Vergelijken wy de tegenwoordige inrichting der H. B. S. met de programma's van de vroegere goode gymnasiën, die eene zoogenaamde tweede afJceling bezaten, dan is dat onderscheid niet zoo groot. Daarom maakte de inleider de toelichting van ijn voorstel geheel en al los van het voorstel zelve en toen kon de vergadering zich .vereenigón met motie van den voorzitter, dr. de. Loos uil Leiden, dat in de tegen woordige regeling van het eindexamen .wy'ziging noodig was; of züzouden vervangen worden door school-exarncns of op eenvoudige wy'ze zoudon worden geregeld, daarover sprak de vergadering Ivaar oordeel thans niet uit. Zoolang echter aan de houders van zoo'n diploma, reenten worden toegekend als daar zijn: vrijstelling van andere staats-examens, voorbereidende aan de staats examens voor de polytechnische school, hetO.-l. ambtenaars-examen, liet arts-examen enz., is het, naar onze meening, plicht van den staat d:e diploma's te doen uitreiken uit znnen naam door commissie's wier programma's door de toet-t^a. geregeld. Amst., 29: VIII '82. Dr. J. Tü. G. . NATUURKUNDIGE MEDE DEELINGEN. De tunnel onder lief kanaal. Zonder d-> poli tieke en militaiic kwestie te bespreken, die door deze voorgeuoraen verbinding van Engeland en Frankrijk in het. leven is geroepen, willen wij hier iets mededeelen over het werktuig dat. daarbij gebruikt wordt, De handelwijze die men by deze tunnel volgt verschilt zeer veel van dis welke bij andere groote tunnels werd toegepast. Daar boorde men in den regel nauwe gaten in'd« harde gosteeutcn en vulde die met ontplofbare stofi'en om door de werking daarvan de Fteemnas«a*g los te maken. Hior omier het kanaal kan, daar het gesteente veel minder hard il, de tunnel wer kelijk geboord wórden. Het mechanisme dat hier voor d ent bestaat uit een horizontaio (iikke stalen i», die ann het e'iida een zware dwarsbalk ran ijzer draagt,'.zoodat beid* t* zamen ongeveer den ! vorm hebben.van een liggende letter E* . De ai ' wordt meteen machiDe,dieilooraamengepersteluelit gedreven wordt, door middel van een stevig rader werk rond-jedrauid en het dwnrestuk bezit, aan de tegenoverstelde zijde dan waar de as bevestiad is, een nnnt.ll dikke etalm messen. Deze laataten doen het eigenlijke werk en schrapen de steenr>nssa los. 'Underwijl wordt bet geheelo bovenste deel vau den tot stel vooruit geschoven en wan neer ulles bijna anderhalve meter vooruit gegaan ia moet de nuchine een oogeublik tot stilstand gebracht wordm en wordt op een bijzondere wy<o ook het onderste deel verplaatst-. Liet puin wordt ongenoniBn in. bakken die verecnigd zy'n tot eeu'soort, kottiiigpom^i, door de tnaclnne ge* dreven, en die hun inhoud in wagens uitstor ten welke langs ra Is fcair buiten worden ge dreven. Da ontwerper van de geheele inrichting is de Engehchn kolonel dor genie Doaumont. Bij elke mud Irnainij drinat da boor 3 tot 12 millimeter vooruit, afhankeiyk van de hardheid der laucn, en men kau rekenen gemiddeld een meter par uur re vorderen. De luiddcllijn vnn het dwars»tuk met de stalen ine'st-n bfdrangt ruiai 9. meter en dit is dus pok de miiidullyn vnn de tunnel. Het dool is om deze luter op een wydte v»n 4 met«r te brengen; dus zou RUU alle zijden nog l meter w by m-Ksten weggcnoTien worden; doch men wensrht. den tcgénwoordigeu bodem van de tunnel tu houden eu itus Liter excentrisch te boren; voor dn voltooing wordt dan ean liuig beton van i-uiiii een halve mfter tegen den wand aange bracht. Men i.s thans met de eerste nauwe tunnel 2 kilometer gevorderd. OngebluscMe kalk bff mijnnntginninff. Dynamiet en andere ontpicfmig-miudelen tijn tegenwoordig oumisbaar bij het bewerken der inyneD. Het ge bruik is echter Hltyd gevaarlijk en icenig ongeluk is er door ontstaan. In hot byconder in steen kolenmijnen acht men het gevaar groot, omdat in den la»t«ton tyd gebleken is dat fijn poeder van steenkool, iu de lucht zwevende, hiermede een ontplofbaar mengel vormt «u zoo een ontploffing door dynamiet, grootere uitbreiding kan kry'fren dan in do heduebng ligt. Nu heeft men in den jonasten tyd, iu plaats vnn dynamiet of tata dar* gelyk*, gewone on-jeblmchte kalk asngawend, die niet kan ontploffen maar by het in aanraking komen met water zich'daarmede verbindt en'geIjjktijdig sterk uitzet. Willinm Oalloway g««ft het volgende verslag van de proefneming die hjj in een kolenmyn bywoonde. Er werden een aantal horizontale gaten ge boord, , een paar meter van elkaar verwijderd, ter diepte van een meter n met een middelljjn van 8 centimeter. Daarin werdon cylindervórroige 1 stukken Kalk geschoven, zoodat met een zeven-* tal ?&« opening ffrooteudeeU gevold wai. Deze bydraaliioho poriing Elk stukken warsn door poedervormige kalk vcrvn»rdifd. Elk Muk een vrij diepo gleuf en daardoor bleef 01 ruimt» om een yzeren buis van ruim e? n centimeter mMdelUJn in de opening te ettk*n. Ten laatnt« werd de opening geslotc/i met ce."> ]>pia-un prcp en teen door een pompje in al d;; buizen V.ftt-. geperst, ongeveer een volume gelyk aau dot vuil oe gebruik'e kalk, terwyl daarna de buizen door kranen we, den afgesloten. Spoedig werd een geluid gehoord alsof stcom onder liooge spanniug ontsnapt en bjj sommige der gaten werd <!e sluiting naar buiten geduwd. Daarna volgdo h. t welbekende geluid van hot werken" der ko:>l, waarhyzy van de er boven liggende laag wcrJ af gerukt d jor de uitzetting der kalk, en na weinig» mioutcu was er een grooto ma- s», op een zekert en onschadelijke wijze losgemaakt. De ekct r hche verlicht ing van (kParijichc 7?an)r. 'tb merkwaardig hoeteer doconcuneuuo, dio d« eens uilvinding de andere aandoet, «trekt om beide t* verbeteren. Het olectriscli licht heeft v tl o vei-beterinffen in de gas-branders tengevolge t;chad; de gaimnchines veroorzaken verb«torinf«n i -J de kleine soort stoommachine*. Zoo ook z vin de dyuamoolecb'iache machines, dat lyn de werktuigen vnn latere vinding, die het meest geschikt zyn om krachtige olcctrUche stroomen voort te brengen, de oorzaak dat de oudere middelen daarvoor n.l. de galvaniiche batterijen, aanmorkelgk r.ija verbeterd, zoo zelfs, dat misschien dezen in som mige omstandigheden roet voordeel voor het electrisoh licht zyn te gebruiken, waaraau mtn vroeger, toen dat licht slechts als ecu curiositeit hier en daar werd vertoond, niet zou gedacht hebben. Tegenwoordig worden de galvaui-ttht batterijen op groote schaal aangewend om «? localen van da Parysche liank t« verlichten. In die localen oen stoommachine met een dynatnoelectrisch werktuig te plaatsen had veel bezwaren eu het aankoopen van een naburig gebouw daar voor was ia een zoo sterk bevolkt gedeelte v»n^ Parys, als waarin de Bank zich bevindt, al t» kostbaar. De architect van de inrichting de line* Corroyer besloot daarom volgens het «i elf el van Grénet en Jarriant galvanifclie batterijen te ge bruiken, die op de bovenste verdieping van het gebouw konden geplnatft worden. De bedoelde iui-ichtiugen zyu zonganaamd» chroomzuurbatterüen; zü-worden gevuld mot e«u oplossing van 33 deelennatriumbichroaiaat (go«d> kooper dan kaliumbichr»m*at) eu 75 deelen zwavelzuur van tis op 1000 deelen water, terwyl de positiave pool uit kool eu de negatieve uit zink bestaat. Elke battcry bestaat nit 2 rijen van 21 elemen ten en iudien de g«heele inrichting volledig is. zullen er 60 dergelijke batterijen vin 4b ela* meuten zijn. Kik element bustant uit een viert kante bak van eboniet, waarin tegen den waud 4 met elkaar verbonden koqlplateu zich bevinden en waarbinnen een vereeniging van b' staven zink die gedragen worden door een bakje van eboniet, dat op den bodem een weinig kwikziKer bevat. De zinkstavou van al de elementrn uit een bat terij kunnen gezamenlijk naar boven gebracht worden en daardoor de batterij Luiten werking gesteld. De hoofdzaak is b(j een zoodanig inricht ioj het voortdurend werkzaam houdea van lief cliroomzanrvocht. Daartoe wordt dit in groot» . vergaarbakken boven in het gebouw verzameld en vloeit vau daardoor buizen naar de elementen, terwyl door andero buizen, met hun opening geplaatst juist op de hoogte waartoe het vocht . moet staan, de gebruikte vloeistof wegvloeit die in een lager gelegen reservoir bijeen komt en nog een paar maal kan gebruikt worden. Do versch .bereide oploSMOg laat men toestroomen met een snelheid van 20 liter per unr en pei battery; het eens gebruikte vocht met oen van 30 liter per uur en van de 2 maal gebruikte op-1 lossing bezigt men 40 liter per batterij en pel uur. Behalve bet stel buizen voor het toevloeien en dat voor het wegstroomcn van het voedingy vocht, heeft men een dergely'k dubbel stel buizait voor het aan- en wegvoeren van het waschwater om de batterijen te reinigen eu bovendien nog. een stel waardoor in elk rlement voortdurend? ter bevordering van de werking, een ut room lucht Gevoerd wordt. Dit alles gevoegd bij de inrich tingen om het voediugsvocht te berofden en naar . de noop gelegen, reservoirs op te pompen maakf de inrichting vrij samengesteld en of zy op deü1 duur met voordeel is aan te wenden zal grootendïels afhangen van de mogelijkheid om hetf geheel onbruikbaar geworden vocht weer opnieuw geschikt voor het gebruik te makelt. De Heeiau G ren et en Jarriaut verzekeren wel dat zij dit opgoedkonpëwijze kunnen doen, doch de methode die zij daarbij volgen is itog niet bekend. Van de Hu. Roetman Sclieffers on Co., Gistfabrikanten te Scliiedum, is 'thans een ka'iitQPl gevestigd op den O. Z. Achterburgwal 31 Alhier Hun gist h onderzocht door Dr. vau Hamel Hoos. den directeur van het bureau voor chemisch en microscopisch onderzoek, .die haar voor zuiver ea ouverv-ilscht verklaart. Van hoeveel belang h«C is, iu een dageiyksch voedsel als brood zeker te zijn van de zuiverheid van een bestanddeel waarin du vervali-ching zio voor de lund ligt als in gist, zullen'consumenten ea broodlo,eranc;ers inzien. Het algemeen j.tailijksuh verslag van de,Maat-, schappij vuur den werkenden st-ind, over het jaar iöl,duor den secretarii, den heer F. Meijlxiom uit ge hriicht, geeft weer getuigenis van de veelzij dige bemoeiingen der Maatschappij. Xij liet vooi ? yi,240 een geb mw bouwen op deu uvond v&u het geiloopte Blauw Jan"; haar afdeelingen i straatreiniging, Weldadig fonds, a-mbnolit^icliool iadustrieschnol, verstrekken van naaimnchinen, volksvoordrachten,koithuizeD,{ederon lor eeueigen bestuur, bloeiden; zg vermeerderde in le<leur>tt en ontving don-itiën en legaten, tervrjjl *Üin d» ineeite gevallen Veel voldoening van harcii urbeid'mocht ondervinden. ? Bloembollen. Van de heer«n Oroenewegen'i Co. (Linnaeuittraat 55, Kalverstroiit 75 en Keizers gracht 523) ii weder een catalogus verschenen. fraai uitgevoerd als de vorige, dit moal de bloem bollen opnoemend. Het schijnt wel vroeg, nu reed» te zorgen voor de hyacinthen, dia met net voorjaar bloeien zullen, uur hoe vroeger men kiest. hoe grooter de keai nog is, al bevat de lyst dad ook 408 soorten. Eyeazoo is het met de tulpen, de orocussen, narcissen, anemonen, ranoulwla, gladiolussen, irissen, keizerskronen, lelies, oretiK deën, bol- en knolbegonia's, oolohicums en cycUmens, dahlia's, sneeuwklokjes, gloxinia's, eoz^ waarvan Ulryke afbeeldingen den o*talogu i ver? iefen. Dinsdag 5 September zal de baszanger C jnra* Behrens nit Rotterdam, met raad. Trehalli, dea violist Ovid« Muiin uit Parijs en als accompagMteur den heer Pickaueser, in het PaM» noot Volksvlijt een Concert Popnlalre geven. De orkest vereenisfing werkt mede, onder leiding vau der heer Joh. K. 'Uoenen. Mad. Trebelli, van deltaliaansche opera te Londen, dsed *ich reedf meer malen hier hooren-; z(j is in Kngeland on op het vasteland nog steeds de gevierd» zangsrai. De OlTrapte-Vereeni^ing, waartoe de lUI. Mr. . B. A. Kerkhoven en J. A. Bientjes het initiitu-f ben, heeft waatscBynlyk hèten ha«* uuivcu uci r