Historisch Archief 1877-1940
'T'.
\
BE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD V O O R NEDERLAND.
No. 2'72'
?i
1 --t
V ..
li :-,
t-?t,
.. UMI met «fin helden meeleeft
? -f Malot t>ühet sohr\JTen van
< boekje Sana familie" zich
be.1 gesteld een boek voor jongens
? een bo«k voor opvoeders van
,:.. jonffitn in het verhaal en ook
? ichuiTlyk mislukt lijn, nu wordt
meisjes, geleerden, mannen uit
x iveel genot geleien.
: i is speciaal voor jonge meisjes
ii hei eenige wat er op aan te
t auteur heeft altooi de arrière
! > of bruine lezeresjes h'ef, huis*
>ljjk te maken of baar te
waar.' meest voorkomende gebreken,
igdenhart kan worden ontaierd.
tnaagdenhart hier en daar wat
it erkend worden, dat het in z{jn
, volstrekt onschadelyk en ook
iid. Amor is niet buitengesloten
>ol volmaakt onschuldig, meer
'iet slot ie bevredigend ,zoowel
. «uwuezette Nora, als voor Erna
in haar streien naar genialiteit
; dat büde correctie
levensninu", levendig woord" (in
woord), spraakwater verliezen
.1 worden), verloren zoon (in plaats
>on) zyn blyveu staan, zoo iets
Iwurcn.
instaande St-Nicolna1 feest menig
Non» en Erna worilsn verhljia.
jk uakeii biit voor een cadeautje
V. U.
\l,i<lonna ra n T>>t inlust en andere
? door Tiet Vluchtig.
Guldeus..139.
- T gekend, dio, hoewel minder
Vhitc, d» fabrikant dor
JUooder.Is deze u middeltje had, dat
wis, namelyk peulvruchten.
1de of leed cu of uu eon sterke
eeu zwakke: peulvruchten
m. Lan3 heeft hot Ca l uur J
. waaraan de peulvrucliten dit
> ' te danken hadden. Nu eens
i u aardigheid van den dokter
i hy met hoog ernstig Ri-lnat
?, kreeg ik argwaan, dat hy
. '..;dcr iu een maatscliappövan
- tvas. Eindclyk, terwijl ik
ia ui zat, werd mij hot ia;ul
.1 biuine boonen en juist had
tvtye op en dacht er over een
iuu dokter biunenkwaiïu
Oi.
?t'?
i i i
o
?1l
!":!f
1 ' 11;
l ?
rphoe ffn.it het ?... Eten jullie
311 kostelijk et: u l
... dokter?
,. ? n!
>rdat ik het wist, zat de
voor zich en moe-t ik het
r disch^enooten hem een
jroot, dnt er voor my niets
?j clko hy toch in miuder dan
hxd gewerkt.
?? :.. doktor en zyn
peulvruch. . rt na elkaar. Piet Vluchtig'*
jvcr Terburch in Astrco las.
. ' -.? vonnis, over dezen
geheimi... 'e Ain>Lrdawmer geveld,
?. - ... Kleine zeer gunstig over
?; ??. 'fs do drivjaarlijkscho
me? ? voor het ly'dperk 79?'81
vooral bewonderde, was
;.. , . urch'z novellen. Terburch,
, ,!? i afbeeldingsvermogen tot
. ,.;?.* op, eu dit is eene groote
? 'i Ie door anderen in twijfel
lieusten van Terburch stil
. . ' ? aan Je erkenning van de
; ? :; . ;, constateer ik op mijne
tig niet zonder reJeu het
' ? ? .{undigen zin, af te
beeli ?. Hij doet precies als mijn
: ?(: boonen deed.
Hoofdvery '. toch is het plastisch
opv.< -cii vei werken'dor stof." Het
?ff-1' n Jerocntje,t is al dadelyk
;.i'-.??'? i . -? lm;' van plastische
fragu .<? V- : tt r.en er geen
karaktercmt.:)j i' ;» ??(, d-:«n heelt, maar schrijver
r v.-i.-t .>!? '' ontwikkeling of ontplo'ling
? U-i '??..' t -r?' ;', i':ih legt ze ons in enkele
.(?'j'i . i ? ? :rr!j.-':.:ti '??!?!.' Niet dat geen draad dio
iïi<; 'on .:<vk >;'. 'n. er gebrek aau eenheid
t u ': i ~-- :.o.< ;. n. maar de intrigue is
by..i. . ? v :? i'irt .ij zijne schetsen verhalen,"
:.! , ...?" Vluehtig, niet vertellen.
? i i ii. :?? ? -Dealt ouder landlieden en
':.: ?? /.iju best gedaan, voor dn
n *i.l ri> gebruiken; verder schrijft
? ??.. ioi' 'preitig.gemakkelijk, waar
t*, i . ? ? Tt me niet vergis, zuiver
' u):, igen als het winstgevend
; l ...... .;(i...-" verraden dat a e s t h
e: . M te, dat, met een
aosthe;. ? - : trek, een kenmerk van
. '-.!? tweede verhaal, zóó
plas:* f i . ... i{ van dit en. het. derde tot
. i T: V ?').; ' v i';r« overtuiging komt, dat
? i.. :.':?: ' i lig, toen hy nog een Pietje
'?.-.: ? ' :, . . ..oolgeiegeu" endathy toen
!. ??:?.-.! ? . i- vau m^estT Schovnl en
.o:? ».. , ..v:-, iiieeg door juffrouw Emma.
',*<?'. 'i .-.. .1 z« Wa"t het plastisch
ver> i töi!1-»;-. r'i''ijk, in op v ut ti n g staar
:'?*?. >'jrh....! -"ül Iroogt-r dan het
tweede.;?! i -n f .k '.i vaar worden gemankt tegen
: t-ud-i,::o,-* M- in Jcfoi-n, /onwel als in
.i- j».»:a t viiivjn strekking, dut de car*
?.????: vwv !i.,-t huwelijk is en dat ontrouw
t-i-.',.ror-i;:r.^ ' '. i'^'eluk moetbiengfea, Emma
?! ;'t >. ?? m '?' -ide figuur.
,
l». TI ;leicue,
-TV! onreicbe,
.:., ifi .Jig meinem QlttckP1
ifiens die op haar verliefd
:< -«en overgeschreven, als ze
i; i j^.d -M-m niet genoeg hadden #e>
-i.rln. S' r.Uilenreiche is deze Madonna,
i.jtr lyden. Men heeft dit
rn niet aantrekkelyk"
ge?er een goede dochter een
wordt. Dit oordeel heeft
'ii bet bijbalscho eert nw
; r" a tort et a travers als
. ?, .afd zien. Wie, abj de
ou.iken, in het eer en door de
i,, chtzletj noemt de Madonna
ji.de, stichtende
persoon
/ ??? w:t 't dudt-r liet gelooven mochten dat,
j u- > straks i-.m 'ludeerden, meester Sohovel
,'-;-!u«, ^i,ii,:n lestaan hebben, evenals
',^*iï.<,,'\ Duii/ ,*t, geeft Piot vluchtig een
v.:..ij.) i:»; di*- ? jschien wat al t« plastisch,
iOuu.i U ^üdct.L.ll«erd afgesneeld wordt en
,: oor . <oig*z:;ia il§een nachtkaars uitgaat,
.uos»: -lez.i nieuwe bundel, en vooral de
. «n de derde uehet* bewQxen opnieuw, dat
>rK'.>ronff vh-n Piet Vluchtig» naam ten
oni door den :e« iheiden drager is vluchtig
':?? vult «n Lw vlucht te soeken is.
(
w:.
?:i
> T. i
of
dvi.
'. -«TT
V";
I.S v.-reiJWB DICHTER.
)'j r«r'ffeuill« van 8 Juli bracht. Mr.
: 'fa buU«a»n den oulangs verschenen
eersten dichtbundel dei franschen dichten Jean
Lorrain, getiteld: L« Sang da dteux 1). Ik
haak er naar, my'n ttem aan de z\jpe te paren
om den lol te verkonden van den nieuwen
Musensoon, van hem dien Venus haar morgcngroeten
sendt en dien Apol zyn goeden dienaar roemen
col. Jean Lorram ii een ware dichter: in rgn
oog blinkt een traan TBU diepe droefenis on van
hooge schoonhoidsliefde. Zyn stemt trilt van
weemoed «n gewaagt van wat schoon i* en ver
gankelijk. HU ii uit de school van Coppóeen
Leconte de Lisle: de twijfel, de «mart, het genot
souder hoop, het verloren 'geloof, de bewondering
voor wat wat edel ia en groot, ligt ten grondslag
aan zjjn zangen. Hij verhaalt niet, hy schildert.
Somt stoit Kg lich zelf uit in eon erinneriug,
maar meestal verkeert hy in overoude tyden en
singt de Grieksche Goden, de Noordse!» dynw
tien, de middenei-uwiiche ridderen. De ontluikende
roieknop spreidt hier geen jeugdige gsmen, hier
blikken geen tnadeliefjens door fnsch Croonend loof.
't 11 alles dof goud en gebroken purper, wat het
oog in dezen bundel aanschouwt.
Soms gaat Lorraiu te ver in zyn realisme, doch
zelden wordt de smaak beloedigil. Men tolt et
o.a. vijftig sonnetten, met uitzondering van eenige
te vrye rijmwoorden, onberispelijk van vorm.
Meestal treedt hy op al beschrijvende wat daar bui*
ten hem geschied is en wat hij hovft gadegeslagen.
Somtyds licht hu een shiyer van zün.eigen ge
moedsleven op. Ilot eerste hnwondeit min meer,
hot luitste voert u meer mé. l>tiar vindt men,
op blz. 10 b.v. Le grand Chemin, dei- moeder
des dichters gewijd, oen melancholiek liod vnn O
viititegelige kucpletteu, wuai-vau ik ccuige mee
deel:
Matin et solr & mi fenêtro
A««L» Ie lucntuii duit» la m»!n,
Ja voU tdiirner «t ilUjiaraiu-o
Au aaüdes uioiitn uu grand chemin.
Ba pento m'invlto iin voysjw,
Wuin!'pikant ilo nifillburH ilt'stins,
Lu ruuto est la eu'ur dn irai,'u,
Toiu deux vouc a ai pavs luiuuins,
Li bas o'est l'nmonr et les rosea,
Lu aiel jiliis bloii, lo* IJ-H en l'.onr*,
Lo Kiel nu' aux Jours d'eimui niorusoi
Ui-vent tcs j'L-ui uijvi-» Uu
Mda, «ngmmüpar lo Licn-ótro,
Oti dit: l'as uujourd'hiil .... JeinilnP
Et l>n Uuiuuuro i la l'uiii-tro,
Aan!» dóvaiit lo gruud c-heiuïii.
Puin un jour la voix est plus forto,
Viiu uxi part ot IC¥H Yuux uavré&
Ou it'arruto au feeuil de la p'iitu:
aUiso ot moat «uut efiiuidrii*.
Lo vieux chemin do la colllno
BVat eroultt dans Ie brunillard.
Nus rêvea «uut une mine
Et pour paritr il att trap tard.
Een voarbeeld der mythologische klinkdichtcn:
SKLÉXÉ.
Debont dan* la «plcmlour des blar.clica mtita d'lUver,
Li blonde SiMünó saus tuniquo et uans vuiies,
Trcsido au chucur nocturne ut réTotir Je* óioiles
Mcnaut la tUnse aileu au I'on4 du ciul uuvcrt.
U n fin croissant d'arBont dans nes cheveux d'or clair,
Ello agito on riant cutro aoa liraa d'opalo»,
Un grand aro on óbi,'iie et lus nuiis «iduraloa
Mom les rollota trouiblant» ut uauróu do na chair.
Les tralti de BOD carquois »o;it les rayon* lunaire»,
l'óro» doa vlelon», dus fablos légendun-uu
Qul danueut datui la brumo et te dunuani Ia main.
Et, debuut dans la nuf, ello simrit en rêve
Au patre sur loa cionla, au pOoheur gut- la grore,
Et bianchit doncemcut lea arbros du uhcniiu.
Jean Lorrain heefc een bizonder talent voor
het sohildtren van vrouwenfiguren ; mocht me»
zich een aanmerking veroorloven, dan zou die
tot onderwerp hebben liet mouo'one in de haar
kleur der vrouwen, die de dichter ons
voortoovert, en moer nog het mindere werk door ht-m
gemnakt van 't zieleletren der vrouw. Maar dat
komt allicht later.
Jean Lorraiu is ge?n Francois Coppao, maar
met iets van de macht dezes meesters hanteert
hu een gelijksoortige lier. Met verlangen ziet
men zijn tweeden bundel: Les bots, te getnoet.
v. DeysseL
Amst., 30 Aug. '82.
1) Li tang iet diiux par Jean Lorrain. Afec ")t
Detiin d'aj>réi (tuitavt Morean. faris. Lrmirrt, 1882.
Taco ff. de Beer and 'Eüsdb'th Jane
Irving. The literory Reader, Part II, the
NinetMenth Centuryl Kuilenburg, lom en
Olivierse.
Van het tweede deel van den Liter ary Reader
van Taco II. dn Beer, in 1874 uitgekomen, is een
tweede druk verschenen, ditmaaf mat
njcdewerking van Misa living. Deze nieuwe uitgave i)
gehe«l omgewerkt; zy is uitgebreid en een aantal
stukkeu zijn door uudere vervangen geworden.
De medewerking van eeno ondorwyzeioi zid het
boek ook op u« inrichtingen vour meisje* mver
eeno plaats doen vorkrij^eu; waarschüulyk met
dit duel ii bv. Itouset'tiV geestig gedicht Jenny
en O'ishaughnessy's The, wif'e of lïi'phaestws
uitgevalieu; deze laatste dich'er ia zelfs van een zeer
ruime keus tot een eervolle vermelding" terug
gebracht. Als in dn vorige uitgave zyn van alle
schryvers grooto fiauui'.ntun, meo^tul geheele
»tuklc.-n gcnouien; vuoriil het ottu:u-aclitigu van
vele bloemlezingen is fteJniky vei'iu0(Ji*i).
5uhr<jvcra v.in wol k e met in don i-ersUu (iruk, wel in
dezoa, Kede«ltun geplaatst wenii-n, z«n: Thomas
Cuiaubell,'Wttlter'Siirage Landor, Kowts, Clmriwi
Ltitnb, Thomna Houd, Leigh liuut, Washington
Irving, Mr», rowiiiiig, Kingsley.'Ch&riotto Hront»,
Emerson eu Johti Kuskin. Ami het werk toegevofgif
xya eene geschiedenis der Kng. dagbladptri eu een
overzicht der Magazines and Review*. Daar hut
boek ue'jes ingebonden U en interessant genoeg,
zou het ook als cadeau zeer geschikt zijn; h«t
pijjier evenwel is lang zoo fraai niet als de banden.
Tafcrtdcn uit het ovd-joodsche
FamilieItven, naaf .de oortpronhclj/ke schilderstukken
van Prof. M. Oppenhci/m. Met bijs:hriflen
van den lieer J. uoofiin, rabbjin te utrecht,
Frankfort a. N, Ileinrieh Ketter; Amster
dam, H. Eiiondrath.
Dit praohtwerk zal voor Joden en Christenen
in Nederlaud een hoogst welkome uitgave zijn.
De Israëlieten zullen fotogratïn naar de beroemde
schilderyen van Oppenheijm, wanneer de volgende
zoo goed geslaagd zijn als dit eerite No.: Vóór
de bcsnl/denia" met tijzondere voorliefde
ontvanjen. De Christenea, voor wie het joodsche
'amilieleven de aantrekkelijkheid van bat
gelieiraxinntge bezit, vinden hier een by'zonder goede
gelegenheid, hun kennis te verreken en tegelijk
un kunattmaak te bevredigen, want da eenvou
dige tekst door den rabbijn Hoofiën by de plaat
gevoegd, geeft alle* wat tot recht begrip van het
voorgestelde tafereel noodig is en leidt hen een
,.oo goed als onbekende, hoogst karakteristieke,
wereld binnen.
Oppenheifm, die te Frankfort woonde, bespied
de het leven eu begreep, daar bfl melf Jood wa*,
dat ond-joodsche leven volkomen.
Geen wonder dat d* heer Eiaeodrata een
dergalgk* prachtuitgave in Nedtrland aandurft. Bty
kan «r i«k«t|vaA S^B, dat pw i» btsnitafd»
kringen genoeg belang in het onderwerp stelt
om twintig fotograliën van Oppenheim met
bijschriftBii v»n Huolièn zich aan Ie sclwffen. \Vg
althans durven deze ondurueiuing gerust aan ieder
kunstvriend en «au elk, die het oud-joodache
familieleven wil lecron kennen, aanbevelen.
Wy zouden hier wel den wensch bij willen
voegen, dat het oud-joodsche familieleven in
riederland, eens een penseel en een pen naonht
vinden, die het op een waardige wijze veroeuwiaden.
Zouderling.dat m ons vaderland, waar de hoofdstad
zooveel typisch» Uferecleu, eigenaardige toestan
den en aj-rekende gezichten in de Israëlitische
wgken aanbiedt, onze scViildcrs, met uitzondering
van de Haan, zich by' voorkeur tot visschors en
vischvrouu-eu voelen ixangotiokken en de schrij
vers een zoo ry'ke m\jn onontgonnen laten liggen.
\V je weet of ileze uitgave niet nog iets goeds,
ook m dit opzicht, uitwerkt.
Van hot «nr.lise bnekjo ^«micw/ijy», fabolen on
versJc»i door J. DiuJerik, ia con twceilo druk vomchonen.
Eunvouilig. niet tu jiivuKoi-ijf, meental zuiver in maat on
rijm. vol afwisseling;, balioürl dit buwlcttjo totdowciuise
goedo Oio wo bczitleu.
t)r. I. DornsciflTon hoeft oftne l-ntirt ran Tn*nlin(le
doen vonicliljnoii, mot I>OIKI upuavotlcrfttaiulmndiiw in-'
iK-.'ling on Alpuabi>tiriL'ii ro^iatur. Uo naam van den
bawerki-r wnarb.irst jiii*th»id en vollcdiKlieid ; lottor en
teckpiiiiig zyu zeer duidelijk.
Te Deventer, by dfn Itper A. tor Gunne, zal
w.chijiKM»: Dr. A. Picraon, Wiingoerig onder
zoek, kritischu pr:>l«!joiiii>n!» van E*'h»tieh." Ken
inleiding tot i'i'of. A. 1'ivrson, \\'üibvgderte van
h'.'t Schoont)
Jnkrti. Do honpnarsclio i'omansehrijvpr
Jokiii lii-i-ft ren nieuw verluial ter perse, dut in
den tyd der liruistocliteo jpeelt.
Nicxice EngeJscfw rnmnns. Anrfjckondiffd
wortlou vnn h<*ken>li> suhrijvers : Anihony Trollopp,
Kept in the durk; Itolwrt Dnuhannn, Fo.r(ilove
Manor; Ik-sant en lïioe, AU norls and condïtions
of man; voort» non romans vau uida, F. W.
Robiuson on NYilkie Collius.
Ouilc Knijfhi"Ji'e trwncclntn7,1;cn. De heer A. II.
BiiUt-n, dirt ivodn voi'l voor do letterkunde in het
tijdvak van koningin Elfcnhcth deed, is van plan
run verzameling 'toourrlgtukkeu uit dio p?riade
te doen yerschiinen, waarvan thans het eerste
<W1 i.i uitgekomen. Zij bevat vier tot lieden
omii'gpgeven stukken; het tweede deel, <l»t in
Novcmb-T vpr«cliy»cn zal, moet enkel naav ma
nuscript bronnen geiirukt woi den. Onder de/.c komt
voor Dirk of'Dfronshire, avonturen van een zeeman
to'/t"n (\e Spanjaarden, ccn rch> volkihcld,
w»avccliijnlijk het werk vnn Thomas Heywood: liet
stuk is vol vurig* Viiilovhuid-licMe. "Ken niuler
h<-et The ttfigrtiy n f John rnn Oldcn Barnavelt
en gaat ons dus ecnij^zins aan.
Xuari rn Zuid, T.i.'ilhiin>llg Tij'.l«ï!irift, InhoiM vdn
No. 4: M»x Ilooscd, Kilianus (Curnplia Kiel ofvanKiol.)
A. W. Stcllwa;;t'n, II. Hinvorwantó woonU-n eu
uitlrukkinj>«n, J. E ter Cmuw, \Vrsi-lijkend oxomcn te Norg,
Dri'i-nibur 1881. Artliur Cornelto, Kluit of Clutp. T. v. L.,
Nasi'hnft. T. II, do licor, nntK^dcrlunO
L-liinXuid-Afril;.i. T. H. do Eccr. Xo^Icr'.aiidfinlio wnardoorins
diTinnod>;rtnat BcJ.. Si'hvijffonton. T. H. do Boor. Taalkundig
I'iilttivlilad. l', v. Litton, Vr»j;pn bcantwnnrd.
Ilockbc: Pr. W. J. A. Jonckblot't, Geschiedenis der
o Letterkunde, door F. J. lleori».
T)t Tfiitnanlal, hot tijjscbrift van Dr. J. van Vloton,
IMo silik, Iiovat o- a.: Herbert Spcncor'a wyaKofrig
OrnndbeKinsel Kctontstj WübeRcerte on
Nuttiiinveten«cliap, door Botz; Briofiritsellng u»ar aivnleldins dor
EodzaaL; SliHvoratïnd omtrent Atheïsme; Ppiritinme
nU e'b/dii^Mt; Iet* ovor »Qevool" i>n Rpdo", door
Lotsy ; Do oplxmwondo aard Van liet Spinoziume, on do
jiiinto vcrlioudln^ v»n Gevoel eo ItcJa ; Tiorunilrloca
hkorvorij; Hpinozisrae tc«(?n wil on tlaok; Aaiitetikouiiig
over Auti-Eautianiamii, nomcnB Lotsy.
De Faiaüifb'télf, No. 11 bevat: Op oon adrertoatle.
GeachicdoniB van mijn piano. ? Pasmunt.
Ko. 9 van T>t Zet bevat: \V. van Hanaclt. Eeno nut
tige inrielitinj; in het lluitonland. M. C. van Doorn.
Over de gutijilen in Straat Karijnata. (Mot eene plaat).
A. Kroef. AUuiding der Coëfntiiontcn \-an het Itorapas,
uit waarnomingun »an afnijldng on horizontale intensi
teit. D. Croll. Do loting van den Ileor Willlam Denny
over de gnolhcld en hnt draasvcrmngen van
schroofBtoomschepon. DjgoljjkKcho weévkaarten voor den
Atlantischcn Oceaan. H. Boprooving van coulpound
pantaorpla'.eü.
Van de Fa* Gymnnnii ii hot Ie No. van den Sou
Jaargang verschonen. Dit weekblad, waarvan tw*« nos.
per maand uitkomen, ual, by' {(enoogzamo deelncmiug,
onk na 7 September vcrscliijnon. Do redaktlo heoft
ptoeile voorneinon», en irjj hopen dat zij in do
Belegenheld zal gesteld worden, die ten uitvoer to brengen.
REVUE DES DEUX MONDES.
Charles Grad, Les fihancea de l'ompira
allemand. Otlie'nin d' HauxsnneïUe, A travers les
EUts-Unis. George de Ptijrubrtwc, Jean
Dernard. Hcnri Baudriü'irt (do TIn-t..), Les
pomiiah'ons runiles ile la.Francu Mme Marie
Tironsnrt, La duclics-e de Maiiborouith. &?
Valbert, Ali-Kouischid Itey. (iandérax, La
Soiree pnrisienne au XVIIme siècle.
THE ?FOBTNIGIITLY REVIEW.
George 'Saintsliury, A study of «ensiljility.
K. J. Jriïfay, Queciikland plaiitcra. (trant
Alten, Who w»s pn'initivH lUiin? Edtvarj A.
Fréeman, Impressiong of Araoiicn. ??, f).
Trail, The annlysi-tof liumour. Arthw Lcnrh.
The hou«e of Lords. F. I'.illnr's. 'l'; <? !i:«tory
of the science of politics.
THE NINETEEXTH ri.'. ,. ;,V.
Tennysnn, To Vir^il. Wilin-l tifuif
The egyptitin revolutinn. ' Jnsyilt
Paiïiian newi»pa))èrs. PMl'l» ltng?nal. "Connt
Uavour in Irelaud. A. 8. Jlurrity- E\ploi'atioii
in Greece. ff. A. Stmcox, Natui-al rt-Iigiori.
Kmite de Laveleye, The Uws of war. (tcorgt
C. BfOdfiftt. lierton collega befure the IU
foimation. Mm a NoviKoff, The temperanco
inovemeut in llnssia. ? Charles M Unes Gankelt,
The country gentleman. Cardinal Arcbbishop
of Westminsler, Parliamentary Uaths.
militaire Xakeu.
BEWAPENING DER VESTING-ARTILLE1ÜJE
MET GEWEIIEN.
Voor den artillerie is het kanon tevens zQn
wapen en zijn vaandel, zijn bestaan hangt ten
nauwste met den vuurmond samen, hy zeil is er
om het schietwapen, te zamen vormen zy als het
ware een harmonisch geheel, eren als paard en
ruiter zulks behooren te vormen by de cavalerie.
Zoo is bet althans altyd geweest; doch lal het
alt^d zoo blijven? In den laotsten t(jd bestond
er reden tot twijfel, daar zich vele stemmen deden
hooren, welke aandrongen op een bewapening
met geweren ook voor oen vesting-artilleriat-nog
onlangs werd dit stelsel in het Militair Blad
van Iv Juni verdedigd, en zeker zyn daarvoor
zeer goede gronden aan te voeren.
Vele onzer forten zullen slechts een
betrekke_.k kleine bezetting kunnen herbergen, om de
eenvoudige reden, dat de ruimte beperkt, en om
den niet minder goldigen beweeggrond, dat de
sterkte van het bezettingsleger, te gering is.
In den aanvang van den strijd is het woord
hoofdzakelijk aan de artillerie en waakt de in*
f*ateri*>be*etting voor de veiligheid ?, doch In de
laatste ?ofenUi&ken, voeral ook bti een onver»
hoedBokes aaavaLia dea keel OL i.r '' "'
van het verdedigingswerk), moet het geweervuur
den stormaanval aftlaan.
Ilot behoeft dus geen betoog, dat h«t een zeer
grooto aanwinst zou weien, indien de kanonniers
teveui bedreven waren in de behandeling van
het geweer, om olzoo in die oritieke oogenblikken
nog zoo krachtig mogelijk te kunnen medewerken
tot het afweren van don vijand.
Het ii geen nieuw denkbeeld, want in
Duitschland en Frankrijk U men reeds tot dien maat
regel overgegaan, en zeker verdient het ^ok
voor ons leger ernstige overweging.
Intusscheu U het toch zaak om, alvoren» in
dergelyken zin maatregelen te treffen, goed na
te gaan, of er ook bezwaren aan verbonden zün.
De kap t ei o der genie Neleruans, do schrijver
van het opslel in het Mdtair Blad beantwoordt
dio vraag ontkennend, doch schijnt zeer goed te
besellun waar de schoen wringt, te weten in de
gelegenheid tot oeleniug; althanB acht h\j het
noodig, daarop te wijzen.
De taak van den yesting-artillerist is verre van
Ccmnkkttlijk; vetscliilletido vuurmoudeu moet hy
wcU'ii te bedienen, en dat aantal is hy ons zelfs
zoer groot; verder dient h\j bedreven te zijn in
den nimiivuvk vu u erustvuurwerkun : het
verwcikcn van lasten is een ijuer hoofdbezigheden;
b.ittfiübouw, het. opwerpen van traversen,
insnyden van Ecluttpaten en al deze functiën konten
mede op het répertoire voor ; en van al deze
hoofdbezigheden detailzakcn worden niet
aangeroeid is het niet alleen noodig, dat de ka
nonnier oppervlukkig \vcet, hoe het geschieden
moet, doch er wordt practuehe vaardigheid
v«roischt.
Wij gelooven dan ook niet fe overdreven, door
te bew ren, dut de diensttijd van «én jaar tot
cersto ocfcninp;, als cou bedenkelijk minimum
voor dt-n ivitillerist. beschouwd mug worden. Nog
veel ernstiger ia du toestand, wanneer nagegaan
wordt, dat van dieit oi-tVningstijd CPU groot
gedcelto buiten heschouwiiig moot blijven, omilat
ilo werkzaamheden in forten en maga^non hunne
ci'chen op hundcuarbcid van kanou uiers doen
gelden.
Nu kan beweerd worden, dat die
werkzaamlieden op zich Kelt' buecliouwd reed* goede
priVtiitig< ti vormen, doch (.lit ia slechts het geval
indien ilambij Uo noodigo afwisseling ]>laats grijpt;
wuut wordfii ilo kanonnit.'!'!) bij vooiheeld
^'cruimen tijd bezig gohouden met het vorstapelen
van bommen on kogels, of wel niet liet kucren
van buskruit, dat is: nnzien, dio^on, ziften en het
op tiiotny in toni PU storten, don knn er hoogstens
S|'i'aki,'Zijt),v!i!ic(>n zeircetixijdiKoefeniii^BveliI. Liet
is nog zoo lang iiiut geleden, dat b(jv. in den Hel
der, de kanonniers als knrbouwcn dienst deden,
door zuuro kusUuimminUcn over veto kilometers
nl'stantl to vervoeren. Dat go.'cliiedfc nog, uiaar
moii heeft toch bi-grepen, dut liet wol zoo {jood
was, voor dergelijke t-leopdieustcu ook trein;: aar
den to gebruilcvn.
In rapporten wordt, er wel herhaaldelijk op
gewezen, dat de oefening niet onder do
wcrkz mmbt-den lijden mag; maar het is moeielyk
dut iniincr in acht to HL-inen.
Wordt do eisch gesteld, dat de compagnieën
gond geoeiend zijn, dan i$ hot nognltüddc vraitg,
wnt. men door geoofendhcid verstaat, en kiinnnu
nllicht vr!rzacht4'ndo omstnudi^lu-den bepleit wor
den ; m iar uulast dezt-lfde chuf, om zukcr fort
met zooveel kanonnen vnn die en die soorten te
bewapenen, dan is een dergelijke order uiiJt voor
twRoludigo opvatting vatbaar; het geschut moet
in batteilj staan, en daiirmedo uit.
Oude vestinu-artilleiistcn weten dan pok, dnt
de muterieele ? on verant.\voordings quaesties altijd
den voorrang haddeu boven de persoueele dien
sten, en trots de meer moderne begrippen is «lat
wellicht nog heden ten (Inge het gjval. Neemt
men dnarby nog in acht, dat de Generaal Be(jen,
Minister zyüd«, compagnieën Vesting artillerie
noodig oord'-elde, tcnvyl wij slechts ongeveer over
het 4/ó gedeelte va» dit cijfer kunnen beschikken.
dan maff daaruit afgeleid worden, dat een vry'
groot gedeelte vnn do taak te bourt zal vallen
tuin do schutter;], aan handlangers erz.; de ka
nonniers vormen dua de kern, waarom zich ande
ren schuren, oii mozcn dus wel specialiteiten in
hun vak nyn ; met halve bedrevenheid kan men
zich niet tevreden stjllen Dit alles overwegende,
komfii wötot het besluit, dat het denkbneld wel
is v nar in alg«mernen zin aanbeveling verdient.;
doch bij ons leger niet zoo onvoorwaardelijk
nanbevoleu kan wordfln, tenzij ot>k andera toestan
den wijzigingen ondergaan, Terecht zegt de S.,
dat de kanonniers de behandeling van het geweer
evnn goed kunnen leeren, als tot dusverre de
handgrepen met de sabel ; in uur dat brengt hen
niet, veet .verder. Om dun maatregel doel te doen
treffen, di'-ni-n zij minstens tot op 2 a 300 M.
vrij goed to kunnen schiften, en dut kost wel tij I.
Men mng uiet auuvoeren, dut het er bjj het af
slaan van zoo'n *tormanny.'vl zoo nauw niet op
aankomt", want in dergelijke ongenblikkün
ontbi-eckt' de noodige kalmto, en dan zul oon rjoed
ichutter nog ccnige uitwerking vei-kr^geu, de
micl'lelmntige zal weinig of niets treffen.
Op dien grond i-< het goed, niet al te hna«tig
besluiten te trekken, on vooral de deskundigen
over de zaak to huoren.
F. H. Boogaard.
Dit stuk bid bohoevon vooraf to gann "'n dat van
Bcur(jver, batwolk lano.271 word upgouomoa
HET REPETEEU-GEWEER STELSEL
UÜKTON.
In (Ie Amsterdammer" van den 18on Maart, jl.
deden \vg conige mudedeulingen omtrent het
vi-auya'-uk dor reputifer-gewtiruu, en dit naarann*
leiJiitff van het werk: Llie Repatir*üw<:hrd,
Ilnv Cescliielite, Eutwickélung uud
Leistungfdhigkeit", wolk )>0ek in 'r Uatsf van 1801 hot Jicht
Z'ig. Sedert diuii tijd xya versclittiiieuo nieuw»
btel.^els >au ifpfteergeweren bekeud Keword*o;
terwijl de pronf.iuiiiiii^Mii met deze wapenen dor
t.imkomst in da meeste lamlon ernttig. wui-Jon
v>)Qitgi>zut. [let hiüroiidernUaude kan buschouwd
worden uU «en vervolg up onze medodnelingen
vnn gezegden datum.
Onder du huiden, die hechten aan eene spoe
dige oplossing vau do quasstie der repeteer
gewHreu, staat tegenwoordig Frank rij k boven aan;
daar neemt men proeven met een goweer vando
GebroederA Mm gut te Dar Ie Duc, dat in de kolf
een magazijn heeft, hetwelk 23 patronen kan be
vatten. Nadat het mechanisme van dit wapen
door de uitvinders verbeterd is g»worden, moet
men thans met dit geweer 40 «choten per minuut
kunnen doen, hieronder begrepen den tgd noodig
om hot mnga/.yn op nieuw to vullen. Verder
wordt te Sartory, ty VeHailles, een snellader
*tol»el Werndl beproefd; terwijl door den onlangs
gestorven gnwè«r-fabükant Vettorli, te
Neuhausen naby Snliaffhausen, 100 Gros-geweren ver
anderd werden in repateér-g*wören, en ter be
proeving naar Parijs zijn gezonden. Eindelijk
nebben ook, met hét door den wapen-fabrikant
Lcopold Gosser, te Weenen, verbeterde
KropatsoheWeweer verscheidene proeven plaats gehad,
De Amerikaan B. Biirton, wonende te BrookLjn,
Nieuw- Yorkj onderhnndult sedert eeoigen tüd
met het Engelsche, Franschs, Duitsche en
lUliaansche gouvernement omtrent de aanname van
een, door hem uitgevend n, repeteer-geweer. Het
Duitscho legefbestuur «eh^nt zich zeer gunstig
uitgelaten t« hebben omtrent dnze uitvinding,
die gemakkriyk toegepast kan worden up ver*
schiUende stelsels van achterjaadgeweren ; dit be
stuur moet op echt Duitsche wijze, dat is in 't
geheim, met Burton aan het onderhandelen wezen
over de to«pa»*ing of aanname van zjin stelwil
van repeteer-inrichting. De Noord- Amerikaansohe
commissie, samengesteld om een verslag uit te
otw d« vraag weU^CQpetaer'gtveer bet
meest geschikt !? om daarmede log«r en manue*
der Vereenigde Staten te bewapenen, heeft kuit
geleden het geweer Burton aanbevolen. Deze
gunttige adviezen betreffende dit geweer verwon*
deren ons niet, want het schijnt een zeur po
tisch wapen te wezen. In korte trekken «ullea
wütrachten dit geweer te beschiijven.
Het magaz^ln ooviudt zich onder en rcrhtu van
tstaartstok; 't is eenvoudig een bak of treclit-r,
waarvan het bovenste deel recht en hot onderste
gebogen is, zoodat de patronen dio in den trech
ter gcdann worden, door hun gewicht naar be
neden zakken en dan n voor n op den pa*
troonoanbrenger komen, ditt onder hetstaaiUtuk
zit. De patroonaanbrenger is gebogen en
lepclvorraig; hy draait om een spil, gaat o|j het terug
trekken van den grendel naar boven en Jicht diin
ón patroon op tot deze in stand komt, gereed
om, door het voorvhik van den grendel, in de
kamer van den loop geschoven te kunnen woulsii.
B\j het vooruitbewegen van den grendel gaat de
patroonaanbrcnger naar beneden, en zakt or
wcdi-r een nieuwe patroon op. Men heeft Hui
skchti twee bewegingen te doen om het geweer
te ontladen en te laden, namelijk: het
krachtigopenen en terugtrekken van dcngiendel, wAarbjj
tevens du huls van de verschoten put'oon uitue*
worpen wordt, en verder het sluiten van don
greudel.
IM magnzijn, van boven gesloten door een dek
sel, kan slecht» zes a acht patroito» bevatten. I's
patronen, in de patroontasch, bevinden zich ech
ter met twaalf, of meer stuks bijeen iu karton
nen of blikken doosjes. Wanneer men, na het
deksel van het magazijn geopend te hebben, een
dergelijk doosje mot patronen daar omgekeerd iu
plaatst, dan zakken deze patronen door hun ge
wicht in 't magazijn, naarmate dit. leeg raakt;
Boodat men, door deze eenvoudige inrichting mat
het geweer snel achtereen kan vuren, zoolang er
doosjes patronen in voorraad zijn.
Dn grendel bestaat uit twee hoofildeelen: den
afsluiter eu den haan met knop. De sliigpin wordt
vooruitgedruven door de werking eener zich ont
spannende spiroalveer; dezo veer wordt- gespan
nen doordat nnn den haan en in het staüit-tuk
eene schroefdraad is, zoodanig, dat men door het
aandrukken en rechts draaien van den knop, don
haan vooruit in hot utanrtst uk schroeft, waardoor
de sniraiilveer iuccnpoclrukt wordt.
De patronen van Hef. stelsel Button hebben ook
iets eigen aar digs; de bodom dor meeste put ionen
heeft grooter tniJdellijn, dan de püt.ruon zehe;
hier daarentegen ia dit niet het geval, de bodem
heeft dozulfdo middellijn, maar vlak er bij is een
ringvormige deuk, een ribbo, in du huls.
Als do patroon op den patrooriannbieii<t<-r
rolt of z>kt, komt zy er nu uiet scheef
op ta liggen, miuir juist zoo, dat hare as in het
verlengde VAU den loop vult.; waardoor, Inj liet
vooruit brengen van den grendel de putroou niet
beklemd kan raken.
De meeste ropettter-geweren worden nis 'l wnre
gewono nchturluders, zoodra hun mai;iizijn leeg
geschoten is; omdiit. het, opnieuw vullen van dit
niiigaziju eeuigen tijd ophoudt, liet. geweer But
ton daarentegen blijft, zOoals reeds vermeld is,
oen rcputeer-pewcer zoolang men puti'oncu heeft;
het is, wat de repeteer-inrichtin.n nanga:it, i-en»
andere en eenvoudiger toepassing van het steis»!
vnn den Amerikaan Lee.
De invoering van dit tif een ander
repelcn'geweer schijnt in Engeland, evenals liy' 0119, niet
grif te gaan. In hot- zeer Reac!>to tijdsehntt
Engineering" van 24 Maart i.L, waarin eeu
teekeniiiff en vrij vollediga licRcnriJving van het
pcweer fiurton voorkomt, wordt de hoop
iiit«edrukt, dat het Parlement het initiatief zal n*men
om l.iger en vloot met. een repoteerRevveiH- be
wapend to ki'Ugen. Hoe men m Engeland oor
deelt over do lauwheid der milifaire-jnitoiitöileii,
in deze quaestie, blykt uit twee volzinnen, voor
komende in gezegd nummer van dit lyil-ohnft,
welke zinnon, nagenoeg woordelijk vertaald, hier
volgen:
Terwijl andere volken snel maatregelen nemen
om een goed rcpcteer-geweor ti kumiBii invoe
ren, slapen of droomen on?,e autoriteiten; of,
wat zelfs erger is, BIJ wikkelen zicli ia een
mautel van halstarrig vooroordeel."
Traagheid, en kinderachtige bezwaren, om
de vuurwopenen te vurbeteren, in d:t geval om
een goed repoteer-gewi er aan te nemen, zij s
zeor nadeolig voor het belang en de Vriili<th«id
van het land" J. B. C.
MUTATIÊN BIJ HET LEGER
van 31 Aug,?7 Sept.
Overgeplaatst: de luit. kolonel der genie W.
F. H. viiu Riemsdijk, van 's JJosch naar djn
Helder.
Op zijn verzoek eervol ontheven van \jna be« ?
trekking als adjudant de Ie luit-adj. L. M. Ji
NVcnniger van hot Ie reg, inf. en overgeplaatst
mj bet 4e reg. inf.
Op non-nctiviteit gesteld wegens ziekte de Ie
luit. L. v. d. Heijden van liet 2a ren, infantei ie.
0-tfi-leden de lo luit.-ndj. G. Blanken van het
reg. grenadiers en jagers.
SCHAAKSPEL.
No. 37.
Van W. A. B'HinVman.
(Game oT cliosa).
Z w ABT.
d e
WIT.
?Wit sp«elt voor «n gtefl in i zetten mat.
Oplossing van Schaakprobleem No. 35,
D 4 D 71
E 7 S 7 mat
A * ut D 7 (a
l ....?.'. A 7 nt» 7 (b
3 B 7 B 8 mat.
l ..... O 8 at» « of H O (o
9 T Mt mat
l ..... A B D 5 of P 5
3 T «et nut
Bt) rik ander tagaospsl geeft B 7 nut op H 7 of ES,
No. 83. Jnlit opgnloit door r. B. op T*x*l; Frist) te
Delft; B. T. W. Do nte Zet l D 4 D 8 f «il t (J.
la pluU T»n B. U oene drukfout); No. 34, 3i «n 3 i U
ao*d oplost door H«nri; 35 en 30 C M. 1); 30 d.'or
Mr. P. A. L. M.; A. B.; I. Jt. P.: Pro«ti qti»n«t; lt«t
«'n vi«r«u «D II. d. T. uilen t» Amn«rJ»n>, »Umed» 8.
v. W. *? ulemüorg «n W. v. B. to Prtft.
No. 278
D E
TEEDAMMBK, 'WEEKBLAD VOOR NEDERLAN».
De Htfld van den blinde.
UIT HET ITAUAANSCH,
oa*r
TITTORIO BEB8EZIO.
V.
Alantno kwam nader, ging zitten, dankte en
trok nun de pitndeu van zyn jas, alsof hy daar
door htit gesprek aan dun gaug kon brengen.
\Velk een prachtign hei f»t*vond", zeide 'l addeo.
l'mtbti^, untwoorddo Atauas.o, iu hot vuur
ziende.
Heerlijk jaehtwoêr."
Hoor eens, als ge eens een dag vrijaf kondt
kryjifii, eu met een goed geweer roet mij mee
\\oudt gaan, zou ik u wel een plaatsje kunnen
wijzen waar go meermalen gelegenheid zoudt
hthbon liet af t o schieten."
Atanasio zuchtte.
-M;mr ik heb (jocn vrije dagen.**
D.iurop keek hy roud, als zocht hy iets of
-Kn ... en wnar is Luctetta?" zeide hn eindolyk.
Ku was het de moeder die antwoordde:
,Zij is nnar hf t dorp, by de familie Frangia."
Uo jongeling s[.rong van Kyn stoel op.
Hij de I-'ransia'j >" herhaalde hij, alsof l
meende uiet goed verstaan te hebben.
Ja, o, 2e /ijn zoo goed. Mevrouw is zoo lief
voor on* meisje, en wnnscht haar veel bij zich te
hebhftu."
Maar het is al laat, hernam Atanasio, wiens
gelaat als met een wolk van xtroef hnid overdekt
was. en hoc kou:t zy nu naar huis?"
Zij komt van avond niet terug."
.
Zij is er al twee dagen en zal er deze week
nog blijven. Mevrouw drong er zoo op aan, wij
moesten wol toegeven, en er nnar eeu poos laten.
Atanasio vloog op; hy had het wel willen uit
schreeuwen, maar bezat nog genoeg gezond ver
stand zich iu te houden en te zwijgen. Met
welk recht kon hij hun verwringen doen? Wat
was liy voor deze lieden, voor dit mrisje? De
FrangU's waren de beschermers dezer familie en
er stak niet het minste kwaad in, dat mevrouw
het meisje dat zy had doen opvoeden en in wier
behoeften, zij steeds was blijven voorzien, bij zich
liet komen. De werkman zeide dus niets, maar
hy voelde dat z'Jn ziel duister werd als een nacht
zonder steiren en op eens waren de moed en de
lust verdwenen om met zijn huwelijksaanzoek
voor den d*g te komen. II y vond een voorwendsel
om voor het avondmaal te d/tukcn, vertrok haas
tig, en verliet de plek met de hel in het hart.
Buit' n was hot intussohen geheel donker
geworde». Zware wolken dreven door de lucht,
daartusschen wierp de bijna volle maan nu en
dan «en scherpen lichtstraal en verschool zich dan
even snel weer achter de wolken. Atanasio liep
door, zonder te weten in welke richting, maar
onwillekeurig was hy den weg naar do fobi'iek
ingeslagen eu stond nu juist tegenover het woon
huis van den patroon.
Het w_as een niet juist grootsch, maar toch
ruim huis, dat de drie zyden van een vierhoek
innam, met twea kanten aan do fabriek gebouwd,
terwy'l do werkplaatsen op twintig meter afstand
het vierkant sloten, in ccne rechte lijn het een
met het ander verbindende. Aon den voorgevel
van het huis, dat op de straat uitzag, strekte
zich een terras uit, bijna even lang als het huis
zelf, terwijl hooge openslaande ramen toegang
tot den salon en de andere benedenkarnei's gaven.
Atanasio naderde van dezo zijde, ging langzaam,
langs het huis heen en sloeg dnarby zyn door
borende blikken door de spiegelruiten.
Do maan scheen opdat oogenblik helder op het
terras; de werkman zftg er 3e schnduw van een
man die op en neerging, nu en don stilstond en
teifen de pilaren leunde, en wiens gelaat men
dui(ïeiy'k kon herkennen. Het was Pietro Frangia
die een sigaar rookte in de frissche avondlucht
Anatiisio wilde zich verwyderen, maar zyn patroon
had hem reeds herkend.
Hola," riep hjj, als ik möniet vergis, zy't gy
Jj-êt AUuasio; luister eens Atanasio l"
fNjjo moest, hoewei tegen zyn zin, nu wel
nüderfcojnen. _
Goeden i' avbnct," menheer Pietro, neem mij niet i
kwalyk, maar ik heb haast." ? :
Hoe dwaalt gij hier dan zoo rond? De j
avonden beginnen iii tamelyk frisch te worden." ;
Dat viua ik niet," zeide Atanasio, die in j
waarheid niet wut wat hij zeide, door een onaan- 1
ge nam e gewaarwording bevangen, in de tegen- i
woordigheid van zijn jongen patroon. i
Ik boud van kuche, mijn bloed ia verhit
ganoéK."
f,Ja, ik begrijp n, het vuur 'der .smidse .....
Maar, ik heb hec van avond ook warm. Go komf;
juist vnn pas. Ik gevoel behoefte aan lucht
cu beweging en a»n een vertrouweling. Gy zult
er mij doorbeon balpen, en w eu zou ik eerde1:
vertrouwou d»n u, mya tweede broeder ?"
Atanuio voelde dat hy hierop iet* moest ant
woorden, maar hy vond geen woorden eu dacht
ondertusscben:
.Wat kun hij my toe te vertrouwen hebben?"
Fietro was in eon oogwenk van. het terraa bij
den werkman, batn zijn arm -met vriendelijke
vertrouwelijkheid eu trok hem mede de straat op.
Zij lippen ?*« eind wcegs te zamen zonder te
sprckeu. Atanasio waagde het niet ergens naar
te vragen: Fietro scheen het niet weinig moeilyk
te viiiden het gesprek te beginnen, lïjj rookte
kteeds door, keek rond eu zuchtte diep; eindelijk
brak hy de stilte, door haastig te zeggen:
Wilt gy wal gekloven, dnt ik op dit oogenblik
een angst en vrees gevoe:, zouals ik nog nooit
ondervond? Ik zou het nooit geloofd beoben."
Maar, vat is er dan?" vraagde AUnasio, om
toch ook iots te zeggan. Hebt gij eeu ig e
onaangebaatnhetd, .missduöiets dat u Hindert "
Neen, w*t my zoo angstig maakt, is zekere
vrteü...."
Vree»? waarvoor?"
Wiet dan, dat op dit oogenbh'k my'n verder
levensdoel beilist wordt, dat mijn geluk van eeu
enkel woord afhangt, dat juist nu gesproken
wordt."
? Atanasio had wel willen stampvoeten, zoo vreemd
voeldtt hy zich plotseling getioifen.
Maar, hoe ia dat mogelijk?" vraagde hjj ein
delijk.
Hoor dan my'n geheim, rij zult de eenigste aün,
wion ik het toevertrouw, buiten my'n ouders. Ik
bemin Luowtta, ik b«mm haar onuitsprekelijk.1*
Gelukkig had d* maan zich op dit oogenblik,
achter de wolken verscholen en was de
duisternia oo groot dat Pietro de bleekheid en hel
samentrekken dei' spieren op het gelaat ran del
werkman niet kon onderscheiden. Pietro, med»
ueol^a.im all alle verliefden, voelde behoeft»
om de etuvoudige geschiedenis zyner liefde nader
ik r»n hier vertrok, vond ik Lncietta reeli
een Jjef meuft, dat bïluofde eens als een heeriyto
blpein te ziuien ontluiken; maar toen ik haar tyj
myu te)inj«lc#flist terug zag, vond ik dat sjj n«
ver overtrolfsD had wat zy t oen beloofde. En to£
was het my wel U vergeven, dat ik grooto
vtrwaehtingea VM kaar koeatetde, want mjjn moedtr
ichiöcf mij »M*«6l wonderen vanhaar!.... Welru,
ik \ond haar boven allen lof verheven. Wat M
ik u nog m«er aeggen-..? Al.beal spoedig was k
tot over d% «MUI op haar verliefd. Ik draalde iu
geen oogenbL'k.
ik, om niet te voor
gedachte ten h
arm meisje dat
ja «lies uan ons
om haar met d
behandelen. Ik s
hun liefde «lies
maken. Zij is ni
zult mij genoeg kennen, meen
iderstelleu dat ik eenige slechte
opslchte koester. Zij is een
beat, en haar familie is veel,
schuldigd.... een reden temeer
moest mogeliiken eeibied te
ak met mijn ouden, die mij in
el
estonden, wat my gelukkig kan
uiy'ns gelijke ia stand en rijk
dom, maar watfdoet dat er toe? Zy heeft oen
voortreffelijke ooroeding genoten, heeit veel talen
ten eu is dqugdzwm; alles maakt haar onzen stand
waardig. ver haar armoede behoeven wy niet te
denken, wjj zyo ituu*r» ryk genoeg? Myn moeder
nam de Uak op zioh, heden avond, ja, op dit
oogenblik, het hu-t van het meisje te polsen. Ga
cy' naar luiten, zeide i|j en laat mi) een
liHlf uur net haor alleen; by uw teiugkomst cal
zy gebiedt hebb-n en zult gy uw lot weten. Ik
gin* vol inruilt op het terras liet scheen my een
gelukkig ;oeval zulk een goed vriend daar te uien.
in dit uigatigB halvo uur door te worstelen,
moest ik oy ieimnd steun en troost zoeken.... En
niemand bumüdie boter geven dan gy, mijn vriend."
Atauaso liep niet gebogen hoofd, zouëer ie's
te zeggci, zonder beweging, ja byuazondor adem
te halen.' Hy lalde de vuisten zoo hevig dut de
Eajjels lent ia het vleesch drongen en hield de
taudou :oo vost op elkander geklemd, alsof hy
een gebit van jeer nad.
Toen hy Pietro hud hooren spreken van de
weldaden zy'ntr familie jegens die van Lucietta,
van hot vei'srlül in staud tusscheit hem en het
meisje en aan haar talenten die haar hem nader
brachtea, was een diouo zucht zijn saamgeperste
lippen ontvloden eu een tooi nigo uitdrukking over
zyu guliat gevlogen. Al zyu vooroordeel tegen
den rijkdom, tyn haat teyen de rykcii, tegen do
miiatschnppy en zyn hevig gevoel vau verzet was
op eeni leveixliger dan ooit \vet-r boven gekomen.
Dezo daar vas ryk, stond buven hem, g. noot
allerlei voorrechten, en hij?.... Hij sidderde en
wierp op deL jongen principaal een blik vol Imat
on mnditeloczo woede, maar Pintro, in zyn eigen
hartstocht \cidiept, zag gelukkig uiea blik niet
en sloeg ooit geen acht op het voortdurend stil
zwijgen van den werkman.
Do ryka jongeling vervolgde intnsschen :
lin nu moet de tyd, my door mijne moeder
oi'gêscliroren, verstreken zytt .... op eenigo
minuten na ten minste .... Luat ons ouikeeren,
ik sta als op heete kolen .... ik moet wér naar
huis, waar Lucietta misschien reeds mijn vonnis
heeft uitgesproken. Als ik hnt oht van den salon
weer door de ve-isters zio schyuen, zal ik zeker
rustiger worden."
Eu bij vloog vooruit, het huis te cfemoet.
Alauasio voedde nog een grcintjo hoop. Als
Lucietta dezen jongeling, hoe ryk ook, eens niet
liefhad? Het meisje had zooveel gezond verstand;
zy moest de voorkeur geven aan ieiunud rau hunr
.tand ; zy moest begrijpen, dat niemand haar zoo
lief zou kunnen hebben als eon ilink arbeider,
als hy', Atanasio, bijvoorbeeld. Met eeu krachtige
jogiug slaagde du ongelukkige er in zijn
saamjeldcmde tanden te openen.
ge u n ioit tot het meisje gewend, hanv
nooit gevraagd?"
Neen, ik vermeed hot, daar zij ah gast en
Beschermelinge iu het huis vau myn moeder was.
iu met al baar kinderlijke vr olijklioid, bezit zij
:ea eenvoudige waardigheid, dio my iu bedivang
lield."
Zij waren nu op nieuw het huis genaderd. De
maan was nu uit de wolken te voorschijn geko
men en verspreidde ham- helder kalm licht. Fiotro
iinm zijn horloge en keek hoe laat het was.
Uét half uurtje is byno voorbij,._.. nog drie
minuten .... drio minuten meer ot minder zullen
niet hinderen.... in deze drie laatste minuten
ml het pleit niot juist behoeven beslist te wol-don;
k kan uu niet langer wachten, ik ga binnen."
Atanasio greop hem op eeus heftig by den.arm.
Pietro zag hem verschrikt aan.
Wat is erV"
Doe n'ij een genoegen," zeide de werkman,
met bereude stem. Gy zult mij dadelyk haar
antwoord, het besluit van het meisje doen
weten.... Ik bid er n om.... nl is het maar
met een enkel woord."
,Zeker," zeide de patroon, nog «ItijJ verschrikt,
s gy°er zooveel belang in stolt."
.,Ja, ik stol er groot belang in, te weten of#y
gelukkig zult zijn."
Pietro geloofde in deze betuiging; hij schudde
den werkman hartelijk de hand en zeide:
Ik dauk u, Roede vriend. Ik wist wel
dat gij het goed met mij meendet. Wacht hier
naar eeu oogeiiblik, dan zal ik u den uitslag
tomen mededvelen."
Een der vensterdeuren opende zich nu en een
lam e op leeftijd kwam op het terras.
Zy't pij daar Pietro?" zeide zij tot aan de
ouning komende.
Mama, maraa l" riep de jongeling vol ver
wachting.
Kom maar spoedig hier l" riep de dame, eu
verdween weer in huis.
Pietro ijlde h»ar na,
Atauasio bleef onbeweeglijk tegen het terras
eunen. Was het antwoord, niet duidelijk
gelóeg, nu do moeder zelve haar zoon binnen
':wflin roepen? Zou zij zoo gehandeld hebben,
.Is het antwoord van Lueittla uiet volgens
'ietro's wensch uitgevallen was? En toch, h/>e
i.irdnekkig klemt zich het menschely'k hart aan
zijn illusies, toch bleef de arme werkman daar
nog staan, zich vastklemmende aan oen zy'den
Pietro vergat Atanasio en de belofte die hij
lem gaf, niet,. Een oogenblik later kwam hy
weer naar buiten, en zijn gelaat, door de heldere
t falen der maan verlicht, scheen den werkman
100 vol vreugde, dat er eigenlijk geen wooid
loodig was om het geluk van den jongeling mee
e deelen.
Atanasio", riep Pietro met heiderei en toch
>ewogen stem: ik ben gelukkig.... ga- gerttxt
en mocht de kennis vau myn geluk ook u een
uttigen nacht brengen l"
(.Wordt vervolgd). '
HET STAATSTOEZICHT OP SPOORWEGEN.
Hoe gebrekkig het staatstoezicht op de
spoor'e$en of, lierei- gezegd, hoe onvolledig dit nog
i, is genoegzaam gebleken by de
spoorwegramp
Mot redon mag men'Tragen: moet het bedoelde
staatstoezicht «oh alleen bepalen tot het goed
keuren van reglementen waarby de passagiers
steeds bedreigd worden met verschillende straf.
fen enz., of zou het ook raadzaam wezen dat
dit toezicht zich uitstrekte tbt den dienst van den
weg, en waar ckze de veiligheid van de passagier*
bedreigt, de middelen voor te schrijven om daarin
te voorzien ?
Bestaat er eenige controle van etaatswen op
het dagelyksch dienstwkeer van den weg? wy' mo
gen dit belwyfelen na het gebeurde; wij zoudan
hierbij bfjna zeker kunnen zeggen: neen; maar
dat die controle hoog noodig is, behoeven wy
niet meer te bewtfzen. Want zelfs in het eenvou
dige geval, waarbij thans het bewuste spoor
weg-ongeluk heeft plaats gegrepen, blijkt eene
vergissing roognlyk. Waren in dit geval de twee
punten van uitgang tüdeiyk telegrafisch verbon
den- geweest, dan nad nimmer «en sannntreffen
van treinen op hetzelfde spoor kunnen plaats
vinden*, of wei, terwijl van de eene ayde eau
trein geloodst werd, had aan de andere *Qde de
weg (met de roode vlag), als onveilig moeten
aangegeven zijn.
Dan nog blflkt bet maar altezeer dat in weer
wil dat er middelen bestaan, oot de vettigheid op
spoorwegen te verzekeren, men slechts schoor
voetend toepassing dharvan maakt, tot dat men
eind*lh'k door een of andere ramp tot da toepas
sing gedwongen wordt. Terwijl bezuiniging steeds
een hoofdrol speelt by d» exploitatie, mag men
deze niet zoover drijven dat süop eeuige wyze
bet verkeer in gevaar brengt; dergelylke besuinigiug
is hoogst laakbaar, hoogst onpractuch.
DriüleJig zyn de middelen o in het spoorweg
verkeer veilig te maken, namelijk:
Ie. het personeel te vermeerderen, en dairdoor
eene gepaste rust aan den dienst verricht hebbende
te verzekeren.
2e. Veiligheidtmiddelcn aan te brengen, zooals
bereids op verschillende spoorwegen bestaan, en
yv aar vnn de toepassing maar ultezeer doel.uotig
is gebleken.
e. oeno behoorlijke algeroeene controle op het
spoorwegverkeer, uitgaande van da
SpoonvejjDirectie zelve en ouder oppertoezicbt van den
Staat.
Wat het eerste aanbelangt, dat U reeds dik»
wyls door anderen besproken, en aangeraden, eu
geen twijfel of de meerdere uitgave daaraan
verbonden, zou geen renteloos kapitaal zyn.
Men vermeerdert danrdoor do energie van het
dienstdoend personeel cu men verbetert l
eduidetid het toezicht en du veiligheid, terwijl men
zich een massa leed bcipaai t.
Wat het tweede aanhulangt, ftls
veiligbeid^middel wat het remmen bèlrelr, is het Lekend dat
de Westinghouse-rera met zyn laatste verbttoi
ingen hierin voortreffelijk voor*i«t; en wat de
spoorwiBjctinj? Bünjjaat, behoort algemeen
toegepn3t te worden, het rein- en \\i SfUu-1-ol van
Saxby en Faruior met zijn laatste verbeterii-gen.
Met de rem verzekert men een spoedig
stil8'aan van de trein, en met hut wis.-elstelsel,
veiligheid op de wissels met besparing vau per
soneel nlsmcdo bet cru controle.
Het dorde anni». gi»vcn punt is uitvoerbaar,
indien een bepaald persoon in hctn-kking wordt
gesteld met alle u:ssclingen iu h<-t
Kpi/orMegvcrkcer op de lioüi'düjneii. Geene wijzigingen iu
het treinenverkcer ino^en plaats viuden dun met
zyn medeweten. Hut raiiguercn dor treinen op de
hoofdstutious kan duai'by ann bepaalde rebels
onderworpen worden, terwijl icUeie wijzigiiijj
daarin weu-chelyk, insge'ylti nan hera bekend
moet zyn. Hot is imtuurjyk dat zijn taak niet
e>-n van de gemakkelijkste zil zijn en dat ook in
deze eeno tehoorly'ke <iUossing van peisoneel
uioet plaats vinden. .Met, de spoorwegkaart voor
zich, met eene indcelii g vakügewijz» zooals dit
reeds gebruikelijk was viin af du eerste exploita
tie vau spoorwegen, is een overzicht
betrukkelyk gemakkelijk en eenvoud!/, en onder
tulegmfüche verbinding indcrda:id veiiiy, terwyl
algciueeue controle mogelijk w^rdt.
Even minutieus als het staat-toezicht is op de
keuring eu het gebruik van stoomketels, even
minutieus moet ook het toezicht zijn op het
spoorwegverkeer. Teiwyl bij het keuren vuil een
stoomketel tot op de miuste byzondeiheden
Wordtgelet en cliiardoor de veiligheid van dit enkele
deel volkomen veizekerd woidt, kan men op
Btlijke wijzo het fpoorwe-f-vcrkoM1 veilig maken.
Immers, wat helpt het dat een trein vnoriion ia
van er-u Hinken pa.? Bekeurden ketel en de verdere
veiligheid ontbreekt? Tertvyl de bemoeiing van
den staat in deze, bewezen is nuttig te
wtrkcn, en liet recht hieromtrent totaal verzekerd
is, kan een controle als de voorgestelde insgelijks
als heilzame maatregel aanbeveling veidieuen,
daar ook voor die bemoeiing het recht van bo
st aan maar al te zeor bewezen ia.
Av.
TEEKENSCHOOL YAN FELIX MERITIS.
De Commissie van heoordeelinfr, bestaande uit
de hceren li. W. Wierink, J. A. Ruit, J. A. Roo
seboom en C. C. JE. van Breda, benevens de be
stuurders J. A. Langerhnizen en C. Schoffer, heeft
de volgende belooningen toegekend voor
teekoningeu gemaakt gedurende den cursus 1831/1882.
Handfceïtencn.
4de klasse t L. Asser, BronzrU medaille; A. H.
Schram, 1ste getuigschrift; C. H. Jjiouwer,
2de getuigichrift.
3de klasse: A. ilemsing Jr., Istc gettiigtchrift-; L.
J, Timmer, 2de gc'tuig/clinJt; L. J. Uartz,
loffelijke melding.
2da klasse B.: J. Haag, late getuigschrift; J. D.
Landré, 2de getuigschrift.
2de klasje A.: 11. Hansen, late getuigschrift; A.
K. Willink, 2do ftctuigschrift.
1ste klasse 13.: M- Pruikemaker, getuigschrift;
P. Koppe, loffelijke melding; J. van Eden, id.
1ste klasse A,: W. Leonardt, lujfelyko mcldiug.'
Rechtlijnig teeeücritn.
4de klasie: J. F. Dehficr Wiel, als aanmoedigings
prijs voor voortcoiietto teekftnatudie eon bui
tengewoon loffelijk getuigschrift; A. U, Schram,
Bronzen medaille; F. M. J. Cnron, Igte
getnigsdirift; P. Bnnij, 2de gctuiKKchrifï.,
3<lo lilasse: G. Poort, 1ste getui^snhrift; W. C. G.
Steenaart,2de getuigschrift; K.II. Leonhard, ui.
2dc klasse: J. Hang, Isie getuigschrift; H. Albeits,
2de ceUiigschril't; C II. Uijf. den Boogaard, id.;
J. H. liaaiji I/oftVlijko melding.
1ste klasoe IJ.: F. C. 11. Cumerell, getuigschrift;
J. J. G. van der Maa-, id.
Isteklass* A.: J. Sterken, getuigschrift; A, IL
Willink, loffelijke meldirg.
Een tiünipt dichter. De Engelsche dichter Pope
wan zoo zuinig op zyn pnjuer, dat hij zyn ge
dichten en andere ge»chriTt*n, zoolang de voor*
raad strekte, op den wit pehl*«en achterkant
van brieven schreef, bijvoorbeeld hét footste
Gedeelte zyner vertaling van de Ilias. «t in
Engeland zoozeer bewonderde Afscheid van Hek
tor en Andromachft" staat op den achterkant van
een brief vnn Addison aan Pope en wordt in het
Britsch Museum bewaard. ?
Goed geantwoord. Toen de Passene conventie
het opperbevel over de hoofdstad PM aan gene
raal Bonaparte gegeven had, ontstond onder de
lagere bevolking e«n oproer, ten gevolge van de
stijgende broodprijzen. Honapurf e hield zyn tegen
woordigheid op straat voor noodzakelijk en begaf
zioh in het dichtste gedrang voor de bakkers
winkels. Hy vermaande het volk om «inh iu»tig
te honden, maar een dikke vischvronw hief drei
gend de vuist tegen hem op en riep: Ja, als
gij, dikzakken, u maar vetmesten kunt, dan kont
het er niet. op aan of het volk voor uw oefen
verhongert!" . ' .
Maar, vronwtjelief," gaf Napoleon onmiddelyk
ten antwoord, wie van ons belden zon wel het
beit geme»t zün ?" Allen lachten en Bon apart e's
populariteit ouder den minderen stand w*s door
deze aardigheid cog toegenomen, want hy was
dentyds broodmager en de dikke vischrrouw woog
zeker niet minder dan 200 pond.
LOUISE MICHEL.
De bekende fransche ,'oprnister, die in den laai'
sten t)jd weder redevoeringen tot de menigte
heeft gehouden en nog houdt en haar scherpste
pijlen slingert naar het hoofd ia>n Gambetta, werd
in 1630 in MB slot in het departement Haat*
Mwne geboren. Haar vader wa» de Beer de
Iromcourt, bare moeder een ditast««d«.
werd door bare voorname fasnttr
verried al spoedig een buitengewoon v«rst»md en
veel aanleg voor de'kunst Zfc mugiteerëe en
dichtte: de venen uit Men tyd vei raden een eelt'
poitischen ziu. Viktor Hugo was haarvv>orbeeia.
Dd slotvrouw de roncouit liet haar by baar
oveilyden in 1850 een kapitaal na van 12000
francs. Zy ging naar Ancitlencourt waar ?$
examen deed vcor leerjneeste/es. Een aanbidder
kwam, sy wees hem a^ («n ejnde zioh geheul te
kuuuen wijdeu aau do kerk. Zy" wilde io een
kloo ter gaan, maar hai'o moeder ve: zette zwh
daar tegen en daar al heel spoedig een totale
ommekeer met baar plaats hactop godsdienstig
gebied van een vrome katholieke wtrd zy een
godloochenaarster, wilde zy voortaan stcy'den voor
allen, die in haar oogcn onderdrukt werden. Het
martelaarschap werd haar beroep en daartoe
moet t Parys het toonecl worden harer daden.
Zy vestigde zich in het quartiei-Moutparuasse,
stichtte ditar niet ver van de boulevards een
school, maar het leven van leerraeesUres beviel
der atheïste niet, daarvoor had zij te vurig
bloed in de aderen, en uit haat tegen de hoogere
klasse sloot zy zich Aan by (3e*ccinal-democriitie.
Dit vit)l jui-t voor in don tyd vnu de oppositie
tegen het keizerlijk. Zy cchicp zieh een nieuwe
betrekking, die vau coiilérencière en maakte door
haro voorlezingen alle openbare lokalen onveilig;
het was meer de nieuwsgierigheid dan de sym
pathie van het volk waai aan uy hare toehoorders
te dunken had.
Toen hc* keizerrijk ineenstortte was zij overal
vóóraan. Hoe lijk ook u»n schooneondervinding
weid haar vei stuud duor ten dolle ruwheid over
vleugeld. DB conimunard Fcrró, diecleu Kobespicrre
wilde spelen, hud Louise Michul tot zijn heiligs
vei hozen.
Niidat de commune ten rndcr was gtbracht
werd de pétroïeuso vcrbnnnen naar het eiland
Non, waarvan zij eerst mtt de 'luat-.t
gcumucsticctden terugkwnm. Haar intocht in Parys ge
leek een groote nulikule dcmoiiStiatie. Het tien
jarig lydtiii hnd haar nog meer verbitterd. Zy
ueel't nu et n blad uit, La Rèiolution Socinlf, en
heeft door haar gewoonlijk dolle plannen in den
laatsten tyd veler iac'ilast opgewekt. Toch blyft
zij teiie jutere.-innte venchijniug te midden van
af het gehusj.el in onzo d ig.-n.
TOXSORISCHE BESPIEGELINGEN.
Van oudsher be!,-ben barbiers _een eigenschap,
die n:cn, op het eerste geüiclit, niet nood^akclyic
voor do uitoefeiiing.cn van hun vak zou achten.
Figaro is ei n liiUoi ische persoon geworden en
bij hem vinden wy tiio ei(?fji3chap: het vermogen
om onderhoudend tn bubbuleu, m booten mnte.
Ook (je irge Eliots Ne'lo muut daarin uit. Moe
ten wij dit alleen verklaren uit het feit ilat oud
tijds baibierswiijkels de ceisto plaats van onze
koftichuizen vervulden, en de eigenaars dien
zekeren luchthartigen toon van hun jonge
kbinten overnamen? Dit kan niedegeweikt hebben
ei aar de hoofdreden dunkt ons gelegen te zyn in
het vak zelve. Eun ieder 9: tin t toe dut het altijd
een ecv-iarlyk oogeublik is, d»t'waarin hei hloote
nies het blootc Jicliaam aanraakt, l loch niet alleen
da onvoorzicht:gheid van den barbier dreint met
gevaar, ook oi:zu «iger.e. Uetn houding verleidt
zoo to' Lespïe^Iingen, nla die, welke de
baardumputatie ons dwingt aan te nemen. Men ligt
zoo uiaklijk achterover, de oogcn zijn onihoug
geslagen.... Indien uu de bui bier onze aan
dacht niet op onderhoudende doch kalme wijze
bezighield, zouden wij aan het philosopheeren
raken, heerlyke waarheden ontdekken, iu vervoe
ring opspringen i... do pen weigert de
verschriklijklieden te schilderen, die van die daad het ge
volg zouden kunnen wezen. Maar zie! dank zij
onzen, kunstenaar blyven wy rustig, en weldra
zyn wy uit onze gevaarlijke poxitie verlost.
Avchimedes sprong zoo uit het bad op atrant
en kwam er op zyn ergst met een verkoudheid
af; doch stel dat ecu wet even g< wichtig als zyn
aan ieder bekende hem geopeubuaid werd toen
het mes op zyn keel ttond! Meer dan heurêka
was er niet. uitgekomen, en nog kondeu wij ons
bezighouden met de vraag, leut hij toch eigenlijk
had gevoaclrn. Inderdaad een vo! l vjor conjec
turen dat ieder plüloloog nu mag bejammeren
niet te kunnen betreden.
Onlangs kwam Neanias bU Meirnkion
aanloopen. God beware me,.riep de laatste zijn vriend
aaiwienile, god beware me," wat heb je gedaan.
Trek gauw je rok aan en due een witten das
om, anders sturen ze je naar de bewaarschool."
Nu ja," antwoordde Nc.inias, het begon my
te vervelen hem langer te laten staan; en daarom
zei ik maar tegen den barbier toau hy myn
waiignesthaien bezeepte...."
Nestharen! Wat ben je nederig, 't Was een
kreupelhout, meneer, en ik verwachtte binnen
kort, een maagdelijk bosch."
Uub ik m»ar gezegd, ."vervolgde Neanias, hm,
hm, uh,... ge moest dien... knevel ook maar
wcgn«nen".
En vond die man dat geen heiligschennis ?*
Ph! 't wat me oen man om biiijj te zijn voor
zoo iets! Ik heb nog nooit zoo'n bar bier gezien..."
En dat zegt vee'l by jouw ervaring.
Best-, mijnneer, Zei bij. Een streek met de
kwast op mijn lip. Daar pakt hij zyn mes,en..."
"... de leerling was geworpen."
Xecn, hoor nu. 't Is bepaald een genie in zyn
soort. Hij zet het mes op mijn wang en met n
cleftanto zwaai is dia kant zoo glad als een ei."
Eu zeker een raa«sa scharen in het mes?"
Houd jo mond na. Andere Juidjet doen het
zoo schulgevecht", streekje voor streokje, maar
dit vond ik wel zoo aardig. Weet je aan wien
hij my deed deuken?"
"Aau ten talentvollen VTandaal, denk ik.'
Och kom. Ik moest bepaald deuken aan
Wiuiawski. Je weet wol, dio hanteerde de strijk
stok net als een ryzwetp, puts hier, pats do«r,
maar altjjd was het mooi en geniaal. En zoo die
barbier ook. Net of hy een karwats zwaaide.
't Is wsar je zoudt andere barbiers by Jpachim
kunnen vergelijken, wat de Schulgerechtheit"
betreft., en Jan wai-en ook zy voortreffelijk. Maar
je weet: otnnii comparatio clandicat."
In dit geval zoo geheel niet, o Neauias.*
Wat bedoel je, beste Meirakion."
Dat zal ik jo zeggen. Ik denk aan de moge
lijkheid dot op de raenjjchelyke huid kleine
óueffonheden beitaaa."
Wclnn?"
Welnu ? Zonden deze gespaard worden door
de nrtiitieke zwaai?"
Maar do comparaMe?"
Hier is ze. Wioniawski gebruikte cQn
strykstok met evenveel losheid en genialiteit als Carr
zyn karwats. Maar... er liep, een hél enkele
maal, w«l eens een valsch nootje ónder, en dat
g«Ueurt by Joachim niet... Ik weet niet wak
jouw opime is, mijn beste, maar tb laat me liever
door Joachim dan door Wieniawski scheren."
P. S.
Xademoisflle Georges, de beroemde Fransche
aorrice, gaf eens, toen . zQ de eerste jeugd reeds
lang achter ctBh had, gastrollen op een tooneel
in de provincie Het aftyd no; uitstekende spel
van de gfpiale tragédienne werd door het pubhek
in den dicht bezetten schouwburg luide toege
juicht Op «en avond, na afloop van de
voorstelTioft, werd zij, door haar talrgke bewonderaars
?wener met complimenten overladen.
Oe kunstenares, die even bescheiden als talent
vol was, weerde dien overdreven lof af en zei
eindelijk:
Ik neb natuurlijk mijn best gedaan om de m
toevertrouwde rol zoo .getrouw mogeiyk weer te
(eVM; maar om haar werkelgkgoed te
speIe», moet men jent; en schoon «yn. >
; «O-, nademMeell*!^ riep' een wat (4 te
voorBMit'vtreerdèr, gy" hebt ons hodeo het tegen*
'dteTSnrue»V'
Een HfesjMrendo pauze daarna uitbundig
(pltefc; Bit HarUlüktt van allen Uchte Gcorget
zetve'r d* vermetele bestrijder van hare b»schei«
deuBad^slbop met besvliMiude kakcu naar hui»,
Terwjjl de tooneelspeler Jermann aan den
schouwburg te KoDingsbergtn verbonden wa»,
gebeurde het eens dat hij in de 10! van Frans
Hoor, herhaald» malen door een zeer ongepast
gelach gestoord werd. Zyn zoekend oog ontdekte
weldra den onruststoker, wiens kleine gestalte
hem op een knaapje deed gelyken. Toen lijj
nogmaals *y*n gelach deed hooren, vergat de met
recht vertoornde kunstenaar zich zoo zeer, dat
hij den lastigen jongen gebitdend toeriep zich
stil te houden. Het kleine, mUmaakfe, boosaar
dige kt reltje was echter student en verliet ter
stond, door al de overige stu:!tnten gevolgd, met
groot gedruisch den schouwburg. Ten gevolge
van dit voorval kwam bet tot groote onaange
naamheden tusschcn de studenten en de schouw*
burgdirectie en de slotsom was. dat Jermann na
lang aarzelen besloot om tegenover het publiek
zyn excuses te maken. Op den daarvoor bestemden
avond was geen enkele plaat* in de zaal onbezet
gebleven; het gord ij n werd opgehaald; Jermnnn
trad naar voren; de kleine student had zich vlak
achter het orkest nedergezet.
Geëerd publiek", brgon Jermann, ik vraag
n by deze openlyk om verschoonin^. Vergeef
mij, dat ik mij eergister avond door zulk een
kleinigheid vnn myn stuk heb laten breien !"
Een duidelijk sprekende handbeweging in de
richting vau den student besloot ziju toespraak.
Eon oogenblik heerschto er diepe stilte; ver
volgens verhief zich een luid gelach eu daarna
een ttorm van toejuichingen, zooal* de schouw
burg misschien nog nooit nad gehoord.
De student, die eel'St met zegevierende houding
in het rond hnd gekeken, verborg zich bcrclutatud
tuïschen zyn makkers en Jcruiatm had een van
zijn beste avonden.
t>e londensche tankitr James lïothtchiJd ver
zocht eens aan de londensche bank om hem een
wissel to disconteeren; maar hij werd afgewezen
met de boodschap dat de bank geen wissels vau
particulieren aannam, Den volgenden d:ig
vert>chi'0n Rothschild, vergezeld van een bediende,
die een kistje met bankbriefjes van tijf jior.d
droejr; daarvoor verlangde hy tfoud B»-ld, tmvyl
hy altijd maar n banknoot to gelijk op tal el
Ipgdc. Dit wisselen duurde zevrn volle uron.
De3 anderen dangs weer dozulfdo vcrtnouing:
den derden da^ nojmaals. Toen Hothsvhüd
heengiog, liet hij zich ontvallen Jat hy diio
maanden op deze wijze zou moeten voortgaan.
Toen B] o eg den Bankdirecteur d» suhrik on» bet
hart en met de meest mogelijke beleefdheid be
richtte hij aan dien man, die het in zyu macht
luid om de b.ttik tijdelijk hare betalingen te doen
t-tnken, dat zij in het vervolg voor hem een
uitzondering maken en zyn wissels disconteereu zou,
De schouwburg-ondernemer in Biteharest heeft
den iU)i;inn.«chen componist Orette Biimbaiii
opct'dnigcn om een opera te schrijven voor het
lutneelKclie Volkstheater. Den tekst leverden
l''rtkk'rie Darnéen d' Ui rnevüle. Dit zal de eerste
Ilumeensche opera zyn.
Koningin Etisaleth van Eumeniê, die zich
onder den pseudoniem Oarmen Sylva'' een eer
volle ul.rits in de hedendaagsche lettcrkundJjr*
werela heeft veroverd, deed oulargs een nieuw
werk in de Rumeensche taal het licht zien:
Provesielt Peluiului." (De vertellingen vnn
Pelusch). Eene duit°che en c ene fransche vertaling er
van zullen weldra verschijnen. Tegenwoordig houdt
?de Koningin zich met een dramatisch werk bezig,
dat aan liet koninklijk hofthcater te Berlijn op
gevoerd zal worden.
Onlangs zijn te San Francisco verschillende
modellen voor een Garfield-monument ten t on
gesteld, en daaronder muntte byzonder uit het
ontwerp van den Duitschen beeldhouwer Uappers*
berger. Ouder het borstbeeld staan de woorden:
Strungiilatus pro EepiMicn, en daaronder ziet
men een waarlijk geniaal uitgevoerde treurt-ude
Coluuibia. Op de achterzijde aan het voetstuk
staan de woorden : Jmnrs A. G ai field. Aasas*
sinated July Snd, J)ied Scpiemlcr IQth 18til.
De drie en twintigjarige kunstenaar ontving voor
zyn werk den Isten prys, 20,000 Dollars, en de
opdracht , om het werk te vet vaardigen voor
20.000 Dollars. :
Een volksvriend. Bij hetFröbelfi3est,dnteenice
maanden geleden gevleid is, werden ook
meuedeeliugen gedaan omtrent den
hodgstverdienstelijken pastoor en dtken Hörfurher, te Kufsteiu
in Tirol, Die vooitreffelijke man is een wurin
aanhanger van Fröbel en lid van de alzemeene
Dmtsche vereenigiiig voor opvoeding en onder'
wys. Hoewel hij iu zgn kring op velerlei wijzen
tegengewerkt wordt, en reeds eenmaal gevaar
liep om zyn invloedrijke kerkelijke betrekking
te verliezen, streeft by inet alle krachten naar de
ontwikkeliug der vrouw in zyn oog de eerste
voorwaarde, bij de volksopvoeding, eu zorgt met
oüvernioeiden ijver voor de oprichting van be«
waarschoten eu kindei Duinen in geheel
Oufcteuryk. Door zijn bemoeiingen zyn zij nu reeds
tot stand gebracht in Kututein. Innspi ck, Hall,
Meran, Rovensdo, Laudeck, Trient en in vele
tteden van .Hongary'a «n Galiciö. Daar Hörfai'her
van de stelling uitgaat dat slechts door ver
standige moeders ten degelijk, voor ontwikkeling
vatbaar volk gevormd kan worden, heeft hn
ook een schoof voor grootete meisjes opgericht
(FortbildunRSScbüle), waar behalve de vakken
van lager onderwys en handwerken, ook de
grondbeginselen der gezondheidsleer in
eenvondigen vorm onderwezen worden. Verder heeft
hg op eigen kosten een badhuis laten bouwen,
om het volk een begrip te geven van het genot
en de weldaad van net baden. In de eerst*
veettidn dagen werden leads 400 baden ge
nomen. Op deze wyVe", zagt Harfarher, moei
i aan- kinderen en volwassenen de begimehm
der gezondsleer inprenten. Facto loquuntur,
liet de reinheid vang ik aan; van de uiter
lijke tracht ik langzamerhand te komen tot
di innerlijke, tot de helderheid van lichaam
en ziel by den gebeden mensch. De aan*
staando huisvrouwen en moeders kunnen
daar zooveel toe bij brenipn. Wfl moeten by het
begin beginnen." Pastoor Hörfarher is ouk
philosooph. Toen ik den nieuwen aanleg rondom
het baonuis met hem bezocht, vonden wy een
paar jonge boompjes, door ruwe handen afge
broken. Ik was verontwaardigd. De pastoor
echter zei zachtmoedig : Ik ben er reeds lang
toe gekomen om my over niets meer te ergeren.
Als men vandaag tien boompjes afbreekt, plant
ik morgen twintig hieuwen. Dat is de eeniff
mogelijke stelregel, indien men het volk wil ont
wikkelen en beschaven. Onvrnnoeidheid i* het
eenige middel om iets uit te richten Een volks*
vriend moet zioh door niets laten afschrikken;
geen teleurstelling mag iem ontmoedigen. Hq
moet onophoudelijk blyven planten." Partoor
Hörfarher is ook martelaar. Hy was op httpuat
om naar een zoogenaamde strafplaats" gezon
den te worden, ver van bet tooneel zyner opof
ferend* en verstandige mensehenliefde. Ditmaal
hebben de dankbaarheid en liefde zijner ge
meente hem daarvoor nog bewaard. Óók rte
Keizer bewees, dat mj den onzelfzuchtig» volks
vriend op p rij» weet .te stellen en schonk hem
een eervelle decoratie.