De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1882 10 september pagina 4

10 september 1882 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

*?>??«. »:.-,! l ?.'.?> DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No.272 De heer A. 0. Legrand heeft voor liefhebber» porteleia sdulden ia Mv«n. Het bevat wenkea als: .051 vog«Js goed te schilderen is een eerste versbonte goede modetHr* ma«r oek eesüge inderdaad nuttig, o»trent de a«n t« brengen kleuren. De laatste Uadaiida bevat de praotiscbe inlichting: ?PoroeMaen veor*erj>en Ur Beschildering xQu in ruime ksjwae steeds in ons ntagaa^a vooihaadea. flrfc«i76iW;*»«*6». iëT ministerie van Onderwfs in Fnuxkrgk beeft veel moeite gedaan tot vorming van schoolbibliothoken, zoodat er teg«n 4^33 iï 1865 en 16.648 in 1874, thans »,9J3t»ataau. Do onderwljsenbibliotlieken Mju 3,383 in aantal, nMt meer dan 600,000 deelen. DE AUGUSTUS-COLLECTE. Onder de periodieke natuurTerschtfnselea mug men seker ook de Angustut-CoUeete wel rang schikken. Juister is het misschien hier te spreken van «en nalwirlyk vertcltfnsel met «a onnatettrMfc **!? Dit hier nader uiteen te setten J«t n)«t ia mön plan. Voor heden wenschte ik de aandacht der lezers van de Amttrdammer alleen te bepalen tot hetgeen do Secretaris der Unie te Kotterdum, de heer R. Derksen m het ffott. IfieuwsbL van 28 Aug, Ie bl. ak ontwar meende te moeten kenmerken. Daar ik tegenspraak van andere «Oden verwacht had «n dese no* steeds uitblijft, wend ik mü eerst heden tot u, M. d. li, om enkele regelen in uw geëerd Weekblad aan deze raak te wijden. . . . . Vooreerst dan beweert de s«retans der Unie, fiat het. onwaar is, ?dat collecten langs do huizen gehouden iets geforceerds hebben". Ik meen, dat elk onpurtydig msn ? voor zoover hier van on partijdigheid sprake kan s\jn ? bg eemg nadenken niet alleen bevestigen zal, dat collecten langs de huizen iets geforceerds hebben, maar dat deze aelfs met iets min edels gepaard gaan. Men laat geen gelegenheid voorbijgaan ooi zoo by zon der hoog op te doen van da gehechtheid der natie aan den bijbel, dat het niet moer dun bülyk is. dat het volk tot de collecte komt en met de collecte tot het volk. , Maar neen, de duidelijkste bewezen worden voort durend geleverd, dat de natie niet zoob\jsoöder voor scholen met den bijbel u, immers oasen, weken vóór 17 Augustus in t land is, komen De Standaard en bare trawanton met ellen lange, seer gemoedeHjke, soms venijnige artikelen voor don dag ter voorbereiding, om het volk. dat gezegd wordt zoo oneindig veel voor de scliool met den bijbel over te hebben, toch voor»! goed op 't hart te drukken dat het geven troet, geven en nogmaals geven. .God zal je zegenen", zegt de bedelaar na een aalmoes ontvangen te hebben. «God zal er u rijkelijk voor b&loonen", zegt de scbool-mct-üenbybel man, vóór hij de gifte in ontvangst geno men heeft* .We 't goede doet, opdat een God hem loonen (zou, Maakt juist daardoor het goede tot iets kwaads, (tot handel, sprak MuUntuli. Het geven wordt den volke a!s een frodewelgevjillig werk voorgesteld; geven ge?chiedt uit hoop op loon. , Alsof de voorstanders van belooning en y veraars der bijbel-scholen de bewijzen voor 't grypen had UÓrvelen geven niet, louter omdat tf] nu «enwaal niet gewoon zijn een schaal vruchteloos voorlin de deur te laten gaan, zonder menigmaal te weten waarvoor een gift verlangd wordt. Ik weet wel, er worden strooibiljetten verspreid, maar behalve tint niet ieder zulk een papier ontvangt, worden die dingen door slechts enkelen gelezen, gewoon als men is strooibiljetten van sigarenwinRei» etc. te ontvangen. Waar in een stad als Rolt-mlam dagelijks giften langs de huizen <revrnaüd worden, weet men natuurlijk niet welke Klmal on *cn aalmoes wacht. Hoevelcn geven tiet een kleinigheid, alleen uit gewoonte? Hoevt-loii g«veu niet iets om den collectant geen Tcrraeendu beleediüing aan te doen? Iloeviil» tieriiiRdoonden en andere in hooge mate afliiuiMtkupi-ssouen ?en l.un aantal is legio m de groot u steden ? veelal ijverige voorstanders van Openbaar Onderwijs, geven niet, uit vrees n.urtci-8 geduchte tegenwerking te o_nd u r v i n 11 e n, indien zy openlijk voor hun meemnge:i uitkomen. \Vio durft ontkennen, dat deze vrees (fetjrono u. Al diy znhen werdcu vermeden, terwijl ?de col lecte zoo zniver en do giften zoo vr^ mogelijk uci-dftn, 7.00 er niet langs de huizen werd gerci:o'jtc-pni. Dit jaar werd in Arahem t «00 meer orp.'hnald dnn in 1881, omdat ? zegt de Sl<in<lii<ir<l ? dc collcclantcn nw den moed han den lunys ilc liuiecn te col leefeer ett. Pit zegt reeds cern.ejï eu litlioeft |»eon nader betoog. ?Don moed rtebl)(;ii", ook dit zegt m. i. reeds ve«h zouden itd'henrrn collecfanten werkelijk overtuipd zijn, dn*' zij "P CPT1 n''n bobelo wijio aan dio duizen den guliUns'komen?' , VeiJri- noemt de secretaris der Unie het on waar, i'.at voorstnnders »nn Openbaar Onderwijs I,ijlr8f?cn afzonderen voor de Unie-collocte. Ik nieen ho*1. l egenovertfestelde voldoende aaogetoond te hebl'on. ?Van tegenstanders verlangen wij niets." EUiüVf, wnarom vervoegden heeren collectiiiit»» zich ditn bij verklaorde vrijdenkers? Ik nocra hier slechts één nit de aanzienlijke schare RMtetdammers, die de Vrjie Gedachte omhelzen, «rn ook I>ö de lezer» der Amsterdammer wel bekmd, n. 1. den heer Menjr, wiens naam tenoverV .ede op zijn deur met duidelijke letters te lezen «tiut 1). Aan een verfrissing kan dus bij hem allerminst gedacht worden. ?Van tegenstanders verhingen wy niet»." Waarom l>ü dezen dan aangeklotit, of rekende men er op b(j vergissing iets tfl ent vangen? Hoe zich de heeren «oHectanten bfl den beer Meng aanstelden, wil ik hier hefat Ook wordt er elders in enkele kerken voor de scholen met den bijbel gecollecteerd. Daar ik deze gebonwen zelden bezoek en alleen dan, wanneer tr niet in gepreekt wordt, kan ik niet zeggen op ??welke wijze en onder welke bewoordingen OM collecten gehouden worden. Enkele toelicntingen varen zeker wel gewenscht. Eindelyk beweert de heer Derksen, Beer. der Unie, dat de ichoolqnacstie geen politieke maar ?van zuiver paedsgoinsehen aard is. Ik meen dat het waas van godsdienst een aanmerkelijke hoe veelheid politiek («geslepenheid" «egt de heer O:) in zich bevat. ' U, Mijnheer de Bedactenr, dank zeggende voor de opneming dezer regelen heb ik de eer te cQn Hoogachtend Rotterd., Sept. 1881 J. Bobbel 1) Wi» ilcb dra mam des feesten Veny niet tentond berionert, denke aUehta tot de ècnte maanden vin dH Jaar terug, toon hy au da scbandaujksle, midd«U«ilw?etw v«rvolgin»; van w«f* lOaristensa* bloot stond. c R ' D« vtMgïMsaaeld Is dis «Imudiap de* dUfeB,w«lke lm titaan vindt la hst aldss iavioel oefsaen op de band»ll»e«n van tMnsehsn, dat du* nen «tof s«t«n aan ajxïw» mwsettsn om, daarto* nlcid door MB ?»? braik of«OT«cha»mtog»vo«t,di»h>nd«ltntUv«TO(>i!d«>*itt. Ki«4Mr MB AehtriMtt» ktosMie; Jk maf v«f«vta«. sswn, ao« ts1s*la< In d* «MMtto v%o k«t idM v<Mtsa«iaMd, daar dat id*« h«t bMtuw van twM ««iwchon ituplUtMit, uuur ook craküa«ch g«to*Ut. Daarom ory*rt «eb d* *«n OTur lot», tr»t J«n aadvr* ODvencLaUf laat of aangenaam it«nt. (Ik apre*i natmiiUjk nie» van Wat aaiehttëol sl«cht ia.) TTaba*«r na *<n v*n«hi)tM«l 4«n MMD kan voorkOBM ala ai*t t«e«a d* vo««caama«id »oodis»»de. d«a a*dM*n als wol, dan U 't 002 b*grt}p«lü«»r. ho* .?ea balUainaa", kis d« aohrjjrer ia d* .brievenbus" d«a jimUtrituuiifrt van 28 Aujr., t«n laatapel ?erg" of .felieol «n al" onv«cgs»ain kan noemen, waar ton ctadsmatt, als d« ondergwteekeiule.tloohM ,ou en dan M»", of .een wetni«" onvwftaatni to aantreft. Hot doet mtf lewi, dM wij ia meuiiic venchUlen. Spoedig gaat do Heer Frot ilatfff* nUvoereo. Ik houp dat do buiwtuoao. moelit hy onso atad dan MOS bosoekea, doxe operette meer naar s4jn smaak cal bevbiden. X, tS Aug. '83. v. Deywot Ik krjjc daar Jotot h»t dagblad rf* Tyd, van «O An«., in huiden. Dia Heeran liunden naar niet op my te vervolson. Onder de rubriek BiiiHtnlaud, vindt men hier w«er een etnfcjcn aan roMn adres, ook * propoe nn drn .Prtjiibeket". (Dit aiSisltJeQ heeft onKetwyfetd <le lijdellnRitohe beet»raming em als aiitwoonl op ui(jn Jnngnton brief ia de ?Tooaoolqaaeetie" dienstdoen.) ? liet U wel ongelnklii^, maar het beginne! d«* goxacus U dion Heereu denuate diep ingeprent, dat zü ouoit s«lf willen onderzoeken, maar, wanniwr lij over 't een of ander vraagstuk ieta in 'tnilildan te brengon bobben, t«r»to:id den eerab-n den besten, die ook over dat vraaft. stuk gotoroken of geschreven heeft, met allo inogeHjke gecacu dienaaUKaaiido bekleeden. Zoo na wix-r: tij bebbon dea .Prü*belier" gezien nocli gelexfu, maar hangen den ?buitenmaa" too'n bnitenaporis ««'aren «n wijdon mantel van gezauh om do leden, dn, w^jl bij beweert: .De Prgabeker U hei-1 en al oiiforg;auui\n-\i\", dat operottjen nu in rf» Tyd plnUelinjj tut de tctt/uo«»tö toonceUpolon iroidt gvrckund. Hot is den ;bnit*nman" voUtrckt niet kwalp te nemen, dat do .Prü»beker" hem BsërgcrJ hcoft. Voor jonso moinjenn on kinderen sdiijnoo mü ovcHeoaa dorgelöko operetten gevaarlijk psoutesvoed»*!. Miar wol ia kwalijk to nemen, dat invloedrjjko Hcaren, ala dio van dtit ÏV', «ich niot corst (>p do hoogta «tellen van da onderwerpen, waarover ïi) hut woord willen ni>mon, en ? de b«|rrippitu ?icdploü*" en ?ou»o«Kzaain" mot elkaar verwarren. ? Ik »ch«nk myn lepel itengene, dio Iiot «ïodeloozo" ia den ?Pnj-ibsker" aan drn das brengt. ^ Beef de Hoeren van dt Tyii in uvcrwegin^. of spreken niet slechts silver, maar zwüS*" Sua& i'i cn °'llct ?'"' ^*tel to noomon valt, zich te onthouden en to üwjjson, dan to «preken en, van wogo de oolundc, tolken» eon bedenkelijk figuur ts maken. 31 Aug. V. D. .DE PRtJSBEKEB.* Jtijiütftr de Redvcttiirt Veroorloof mij, in 't belang vaa Den Aniuln-Sanimti; te wxarachuwen togen zekere rmitJes qni naat pii-tt que Ie mal. Do Heer Van Dey*8«l heeft in nw weekblad Ue opéretto La Hmbnli d'al'yeiit besproken, door do Uocron Prot in 't Hollsnd<oU ten toonselo gebracht, lomand, dio zich ?E-sn Uuit«nniau" teukoat, vindt, dat do liocr V. D.-niot jjonoog godrulit haoft op do ?ouvoogcaambedcn", dio in dit tüunoslwerk voorkomen; mnar hij doat dat in xnllce bowoordinKén, dit pcrsunen, die zonder orgcrni» den l'i-!jtbi\-tf hobbou zien apclon on lioorcn zingen, ulct konden nalaten zeor onaangenaam to worden aangedaan door do tonnen en voorstellingen in dio kritiek opgenomen. Wanneer er meer bnitonmenichon mocliU-n opstaan, dis annlciJiug vonden tot hot laveren van dergelijke zedelijke voitoogun, eott uw bind, dat tot dua veiro op do fnmiliotaful iK'ürgolcgd werd, en danr van hand tut hand ging, hiervoor ongeschikt worden: iets dat gü wel niet behoren zult. Da quaesüo van ki«9chhei>l ia een mociclpc qnnestie. Ik ben b(jv. overtuigd, dat beacli»aHo bollaiulsolio vrouwon in de XVIIe Ëonw, bijv. Mari» TenKulisehiidB en de ?wijse" Anna, zonder do müisto atoornia van haar gemoudsruüt, zonder de min»to bsl«»disins va:i haar geoefunJo smaak, de operette van Leun Vasaour Zjndon gohoord on Rozien hebben: maar ik gcof too, dat do .gnao^ptibilitvs légitimes qn'ont amenéci) len ehnnijementj de majurs" bdhooron te worden in 'toog gehou den ; en daarom heoft de Hcor V. D. wol gedaan togen da ?ORVoegzaarnhoid" op to komen. Paardenmiddelen daartagen aan te wouden, ala nw ?BoiteniaiA", in echter zeer to ontraden. Het fransohe citaat, door mü daar gebruikt, ontleen ik aan Slariua Sopet, die den volzin bezigt om de wUzigingen to verklaren, die hu zich veroorloofd hoelt In den text en de illustraties van oen Leven dur H. Catbarina, door Jean Mlelot, een liagiofraafnitdonboargaQdlachen tyd; wel eon bewij», hoe al dio dingen btlnktelvk z(jn. Voor het overigo: goen onderscheid te maken tusschon de wetten der ?voo.5fiaamb.oid", dio met ds tljdoii veran deren, en do wetten der «zedelijkheid", dis ocuirlg en onveranderlijk zijn als de bron van hot gaade zelf, mag overgelaten blijven aan hon, dio do gewoonte hebben, zonder on<lerzook of nadenken, maar op do vraagatukfcen in te hakken, A. S S. 1682. ? 0. IL De wetten der voegzaamheld «n die der zedelijkheid met elkaar to verwarren kan tot niets goeds lelden, tot zoover zijn w« het met C. "XL. sons. Maar ook niet verder. In het geschil tuaachon don heer van Deyseol en .den Buitcnmaa" staan -wij aan de zyde van den laatato. WK kenren In de voorstelling van Dt Pr$ibileert waarmee w\j kennis maakten na het schrijven der belde hoeren, niet uledus het onvoegzame af, maar achten dergelijke vcrtooningen seliadelu'k voor de zoaelükheld. Dea reinen ia allea rein. Do heer van Doyeael on C. M. «cliyaen hot er voor te hondon, dat het publiek bj} do heeren Prot uitsluitend nlt reinen bestaat, en hun tcdoiyiiheid dus geen gevaar kan loopon. Op de hoogte van hun ciffon zedelQk atandpnat onderscheidón. zij, o. L niet wél on zya waarlijk al to optimiatiaoh. De ?DulteninMi", daarontogen da menachen nemende 100 als zy zjjn, acht voorstellingen al»'van Dt Fi-ljtbeker zeer to betreuren en w(jgt ? zü 't ook wat al to duidelijk ? het gevaar aan. Hot' ia -nlei allucn onvocRzaam, maar onl; oTizodolijli voor wannen, vrouwen, Jongelieden en kinderen vortooningen to govon, Uio bü donietmotrciiilieiil (TPI'«'i|»'ir|l« zlijlcn, voorntollinjjeu doen oiit*U»ii «n genn.-irwoi'diiiEcii wekken, van KOU lage m-d«, diit apen «T ovan vattciar vixir zijn alwmotiitclien. Zoo ieta nteiint hat7x-,le'ij!i !««von niot, iutogondeel, ondermijnt. !icl b{j do ZMmkfcwi, daar dézemooteu meenon, dat, als du bsstsn van ona cc»lacht, dit een voor atie vortonnbaar element viin genot.vinden, r.ij zolvcn allcminst bjj zekere KOlogonboJuu het aeherni behoeven te laten vallen. Hel behoort dun o, i. in naam der zedelijkheid bestreden ta wurden. Bod. pOt., voor ds fwsc- sduto dito «n 6 pOt. b«aiag Overzidnt van de EfTektenmarkt van 3.tot S September 1883. Over bet gehoel genomen was de stemming voor da EnropeoBChe waarden nog (l bevredigend to noemen ge durende deee week, uitgezonderd de Bnssische, welke toto aaagiBboden bleven waar»ch^nl{jk tengevolge van do heroiauwde aanaUg op dm Keizer die Wederom getnkkig niet geslaagd is. ? Do toestand' in Egypte ii «el alles behalve gunstig t« noemen, doch naar da laatste berichten IttUen, kan men aan eene spoedige oplossing gelooven, daar Arnbi wel geneigd sctOtnt te xfln om vrede te iloiten te »e«r daar de opinio in ïTarkQe ook tegen hom is dit is 4as een verblijdend teeken doch voor de fondaenhouders blijft het tooh nog de vraag In hoeverre de koupon be taling zal kannen plstU vinden. De Aniarikaansche waaiden, bleven de geheele week door in eene aangename flinke stemming tengevolge der vaste New-Torkache koersen, er ontstond meerdere animo ?a voor enkel* soorten was de verbetering oog al aan «ien nog veidere koenrerhefflng tegemoet ia aan* ""»»'"g ganomao van 4* groot» «itvoer welke zich reeds In Amerika aan den dag legt waardoor n*iaorUJkb«tgo«d niet alleen ia dat werelddeel bluf» maar steeds M! toe vloeien óf obligauenbf solide Bhares voor Amerikaanse!» rekening van de markt sollen genomen worden. Hierdoor zal het gevolg weien dat er meerdere sohaanehU au goud op de Inrppeeache markten «il Mtstaan; de Keairt Bank verhoogd* boden baar dis conto en belsenlngan met l/i pOt Oase BoUandsch* fondsen bleven la opgaande btwe«n saontoerdea V» i W» pOt, 1M7 en 1881 konden »ch Md« door Mrige vrmaol/» pOt verheffen, SM ook ItaUsn ' ----- ' eon Bowww, welke evenVMl opkwunen, Oostenrijken watea etenwel onnder "1r«Se»I'r»ant'l pOi *? 5 geanüneeri «a Portogal */s pOt vasttt. Bosssn ovsr Srt fsbeol swakksr, soewfl i 3« i !»»*«soortea als de paptatsctwaaiacB, aoodat V* a % pOi verlies valt te vtmalÖMi, ' ^ ~ ...... ' " pOktasMoos) ~ ' * getlainr, eek Ik hoop dat mea er uit xal . ik hè» votfsams HMB ta-«UMlea honden. JOst allssn na «erft wüU* to s}jn s*we«»t «Initon 'ong«Yc«r op hunne vorig* prtji»n. Tan d* Noord-Awwik. waard*a verloren Lonitiana's l pOt, doch Xoxicanati bl«voti i«*t gesoeht. vooral voor EageUolie nkcnlae wvrtlon groot* po«t*a van d* markt genomen, vooral iMaiuf 1881, dl* dan ook t*n alutts */»j>Ct. vcvheOtac aantoon«n. nieuw» dltol^jpOLvattcr. Van da Zuid-AmarikaaMcho waren d« YenetaoU1» wiwaan de byiondens aandacht word gowtjd, d«»olve aluiten door nog al vraag H/* pCi. hoog«r. Pvnunoa daarentcjan mooaUin hun behaald «vans wedor geb«el prysgüvcn an i orden 1>U partyen vooral voor Lund«nwbo rakening t»r markt gebraoltt, do leoiilni; 1B70 !!,'« pCt, en de B pCL 1370 t/g pCt. laffer, terwijl Braxilianaa 1866 Ife pCt terugliepen niont««rd»n IsoiUng 18?3 even toovcal. Lectilng Anutardam a 3'i pCt, liopon door eenig aan bod 11/* pCt torn». Er was nog al OoniR* levendl(.hoid althans bli da laatato weken t* vergelgk#n in oniu Tiuloatr. ifkanleu; Airik. HatxlcUvereeniKing en Ind. Hand. B»nk llvueu 3 pCt. op, 4l's U'.ll. Hyp. l>andbrloven. Koloniale B»nk, Nodcrl. llanilsl-MU a contant. ObliK. Btoomv. Kcüerlund ?n TwcnUcha Bank münttordon allen l pCt, Tunoptlcnm waarin da handel nog al lavondig wss to nootnon waran bytomlar gewild, men verwacht oen Hink dividend daar tieh do» ondenieming in oen talrijk betooU mag vcrheuscQ en met bet oog op Je aanütaamlo Intorn. KoInnUfe Tentoonstelling vormoodt men op ecnp aaniivnlyko cntvunK'-it, niot mludcr daii 13 pCt. vorhiovou zich deco rapieren. Hinüer Trilliu gestoTvd wrjrcn «lo Aam). J«vn RumoU MaatHdiappü, die Evlf» W'; pCt, tfrugiropcn, \':t pCt. vielen Oblig. Kon. Nod. Stoanib. lt»»t«rh., viTilorvüniilnJcrilon Kmler). Bank, Aaod. Btoomv. NcderlsuJ eu 41 'j OWi*. Zevlard l pCt. Da (scuo nykahank Ortlflraton, Ttong. rsn'lbr., O.-MItcnr. on Russische Pamlbr. varen allon l pCt. iMisouamer. Colorailo Obllgatlcn :i'^ pCt. on Louislann llaul: "''» pCt lulnJcr. torw^jl Mfuwcll Aanil. "')G pCt. moi)»len derven, releveerde Oblig. Inconiu lionils dito *'s pCt. Van de bitinetil. 8poon»e(?w»»rJen «»» «lo h*ndel nog nl levendig in do Cuntraal en Boxtelwaanlen, vimral van ilo eentoa maakten de Aanduekn en «la TTitR«t. g''Unld eono ftrootó vorderini; en wel van ruim 3 pCt., ook do Obligdtlcn iraron l pCt. vnstcr, de Isatston waron allen l'.i a l pCt. boter te platitaon tciiRerolge van spocnlatievo vraag. TheiKS Aandoolen on Fransrh Oontenr. Spoonr. Ohliff. waren oen fractie boter, Vk'tur Emanuel eveiiwol duor conig aanbod 1';+ i'Ct. lustelnozcr. Naar Warschau Wucnon Aanrl. w»» ornipo vrndff in lift begin der wort, doch moost later woilrr {jcilBplteli.ik prijs gogcvon worden, zoodivt aloditn l pl't. avan» ovorblfof 5 pCt, Obli^ntiën waren Rwlnjkt en vonninjerdon 2' '.j pCt. Ku«!>»clio Bpoorwcgrva&rdcn verkorrdon mrest in otmo flauwe houding en over het Roheol l'j pCt. rwnkknr, punstii; xniidiTilen zich uit, ObliR. Brest Orajowo dio !>'« pCt., Kurnli.ClurkoiV eu Muiüeli. Sycraa, dia )/i> Pctboter wnron, Amcrikimn«cbo Bpoonvc(riTaarfon Tr»r«?n op enkele tiltsonderingen na allen lioojjor Rezocht, votirNi>w-YorkSL-ho rekening vooral werd nofc al voot fond» v»n <1o msrkt geuomoa, hot m*o»t waren B t. Pnnl ilanitfibiv Shmres Kovraagd en niet ininilcr dan 8 pCt. Hluiton dozulve hoopor, verder vertietenlen GPPÜH». Hyp.-CIüo Xortïiiv., Donvrr Bio Gr. Shares en Geoon». Ob'.ii;. dito, Louio 8»n-i'rancisL<o Shires, en rcnnaylv. Curtiflcnttm sll*n 3 & 3 pCt., uitgezonderd bluvcn \V'i<*hita VTcilcrn, prer. Erie Bharo» en Toledo Teoria, ilïi> sllen mini l pCt. vielen, do overige soorten pr^sboudond, ja do ineosten een fractie vrilligcr, UraaUannacho Spoomrgleoning Hopen 2Y« pCt. achtomit. In do diTprso Tnmsoortcn w»s do omzet wcilor zfpr Koriag. Veiictl. Tram Anml, vorloron 2 pCt. on R-itlrrd. 8/4 pCt., TVMtlaudsche Stoorntratn zondcrduu zicli met oono vcrlielöng van 11's pCt. gnnstis «it. l*renÜ8 Lecningcn moeït allon ia tcrns^annilo of aan geboden atemmins, KOO vcrlornn Amnterdainscbo a t' 1003, üemconto Crodiot, Palels v. Yolksvl. 1'3 pCt^ AntworpBcho, nouganraelie en Thciss medo flfoa l'j pCt. nwakkor. Oostonr. 1851 vcrmlniiériten 11's pCt. Ditn' isas <-n ir.fi4 na do loting l en B pCt. laycr, lïuosiaclio 18BC H/4 pCt. minder. Enkele verbcterlnffcn t\jn te vermelden en wel voor Anisierdamaclio i f 100, Rottordamiditi, nnt»H6l«.'li(J cu [tusfiischo Iconlng 180*. die l'» ft l pCt. opkwamoru Van do diversen monteerden alleen Ver. Amer. Hyp. epoorivegwaardcn i'j pCt. Geld op prolongatie t}oef op den pr^s van O'/J pOt. goed to bckomon. AMERIKAASSCHE BPOOBWEGES. _ ? toeff*s«td\ HAto de Florida «Jsntral ideu : voor d* aanlamtil* MUI eea ander doel der wtgeai bat gtmis van gmnntt* se; neutrali»*»rt, *n dn» uitsluitend < ea afloosins; letten, d*A «oud ft W. ongavoar 7tl/, pCL kunnen . doelen, ultoagavea tot aan kl«ü>« Vdrag par KW sondar l»Dd»c-h«Dkiug 35 pCi aaDaétanti, even th voor da PonaaooU, en AüanÜ« aandaalaa,h do Ineen» Scrip, waarvoor wty gaan maaUtaf hebb»n,hp 15 pCt, stouebd, soo komt oen Oerüfloaat 8 pot. Flo»)l» uit op ongeveer 80 pCt. naar de»e «koning :,Ds." rida vortog*nwoordi(«a: Ds. 1000 6 pCt. Florida Centr»! * V. waart* Ds. 746 . 100 Aaadoolea idem 28 t, 15 ptt. . . . , 144 « 100 Inooine Scrip ....*.???? 80 Da. «00 Gcmlmen tp goloden, in Augaatna 1881, neb Ik do aindaoUt gevestigd op den Choaapcake eu ÜUio Bpoorweg en zija supplement den Cheaapoake Ohio en Jouth Western. W na toeu re»da to voorzien hiMgetvichjg dio route, van do Missisutppl naar don Atlautidclien Oceaan, worden zon, thans blijkt, dat onze verwachtingen niot to hoog gespannen waren. Do ontvangsten op boido lijnon toch zijn reeds aanzienltjktoegonotucnonnogzyndo plannon van den heer Hnntiugton alechta voor een duel tot iltvooi'ing gekomen. Wol i» ovor de lijnen van de EliKabeth»wn oo Fadncah en do Paducah Moraplus, dio werd nfjobouwd, eono verbinding van Momphi» mot dozcevortrogen, maar dé elgaa cuonectie met Cinolimati langs de Dhiorivier is nog niet af en de aanaluiting mat Bt. Louis bestaat wel in ontwerp, maar het is nog niet vastgesteld, langs welken weg St. Louis in het stelsel zal worden opgenomen. Ook zal de Uemphls-lijn nog korter gemaakt kunnen worden door een. verbindingsweg te bouwen van de EUzabethtown-Fadncah naar do MephU-Paducah, zoodat do omweg over Paducoh vermeden kan worden, en eindelijk blijft nog een spoor aan te leggen van Momphi» naar do Texas lijnen. Hoewol liet bouwen vnn dien weg voor de Cheaapoake lijnen geeno levensvraag is, zou toch het rechtstroekech verkeer met TCIAS en, ovor de Zuidelijke Pacitie lijnon, ook mot do Wiottelvjlut Staten, hitro inkomsten kunnen doen atiJRcn. Wio vorder bodenltt, hoezetr do Htuten znid«lijk vau do QMo ^icli in (len Inataten tyd hebben ontwikiielcl c!i in liaviUiug, ryk.lora on productiviteit zijn voomit git^inri, :.-_ cuitroiit <le lavonsvatbaarlicid on de fu<]do t»fk<>niKt vu de Chueapetke lijnen guon vrftea meer Loestertiti. En uiet allci-n vm.r il* tSiesaprake on Ohio maar ook voor andere xnUoltiki* Uiin-n, do Korlolk Weatórn, de JjOuisTiüü-NapliriJie, de Muliilu «n Ohio, do Florida lijnen zolf§, Kiju giHülo vorwachtingcn gerechtvaardigd. Wat do 8 pCt. f'iorija'a betreft rijst zelfa de vraag, of b\j den Iwogen dunk omtrent do lookom.it der nieuwe Mjj, (de Florida Central & Won ter n, l wol gonoeg fondsen zijn gersserveerj, om in de buhneitcn uit een druk ver keer voortvloeiend te voorzien, Kouder nieuwe schulden aan te' gaan. Zal er van do fondsen der nieuwe Maatschappij, n&dut hot reorganisatieplan zal z(jn uitgevoerd, aa afdoening van de zeker hoogo procosltosten, na betaling van onkosten en commUsien, genoeg dlsponibol biyvon, om den weg, die in het lang», tijdperk van processen vermoedelijk niet pulk onderhouden, in voldoenden staat to brongen en om het materieel aan te aohaffen ia dat bij ver binding met Mobile noodig mocht blijken ? BÜ gemis aan offióieel» mededeelingen omtrent den toestand van weg en werken is het onmogal^k hieromtrent lekerheid tp geven on \oor het bepalen van de renta biliteit van den weg hebben wjj al evenmin volledige gegeven». ? Foor zegt In z^Jn Manual van 1882: »De onder*) spoorwegen in Florid» leverden geen van allen goedo nsnlUten op «n gingen kort na de opening In handen van Bcceivers over, van wie In den regel geene inlich tingen t« bekomen waren. Door geen der wegen, de Bi Johna Spoorweg (15 mijlen) en da Fenaaeola en Pordldo Spoorweg (10 mtjlen) uitgezonderd, werden sedert vele Jaren de ontvangsten opgegeven". Voor waardeberekeninj; d«r Florida Central en western ObligatiSn en Aandeelen, blijft dns weinig anders over dan eene vergelijking met de prijzen van andere Florida Hjnen eu ook hierin «ijn wjj beperkt tot eene enkele, de Pensacola en Atlantdo, , Deze sal to Chattahodde aansluiten aan de Florida Central en Western en het spoorwegnet van Florida m midelHk Georgia, verbinden met Mobile enbetLonlsvilIe HaahvÜle systeem. Oogenaohtjnlök behoeft tij dus to lig ging en voortütziohten niet voor d* Florida, Central en Westen oader to doen. De weg is 185 molen lang en belast met ongeveer Ds. 19000 per mijl « pOt eerste hypotheek obllgatlen.dta voor rente en aflossing door de Looisvule en HashviUe gegarandeerd itjnj bet aandeelen-ktpitaal bednagt olroa fit! 16000 per mV (Dt. 8,000.000). De XQ. iMslt eeae landaoheoklng vaa D*. 8,600,000 aeres, waarop de obllgatien echter geen hypotheek nebben. De « pCt gegarandeerd» eerste hypotheek obllgatiën galden M pOt, de aandeden 35 pOt De Florid» Oeairal en W. Obltfaöto(nttoonv«sU)gevsa B pOt. rento, vormen ?enlebfpotlMekvanDs. 1MM MT w» en em ««leelto, tdet de kter aas«stMden«) Is {serwat* « a£sls« bMeotteelra, fan ? - ? D». 100 0. C«rt 8 pCL Florida dns D». 800 of SO pCt. t Hiormodo i(j niet gezagd, dat da Forlda'i hooRston» SO pCU waard *ön; verre van dien moot do mokaltjkbeld erkend wotxlvn van ooa* diridendbetaling oi d* aandOi>len eu daaruit volgende balangryk* ko»r»4rh»£flng. Aantonen wilde Ik alleen tot welke ulikonit «en» vergelijking met eeno soortgelijke spoorweg-M»«»chappU in Florida leidt Ho« onvoldoende d» gevolffdi wairdebflualint; \ok moge weacn, iy i» tot nu toe de «enig mogelijke. ' l Anmtardam, 7 Sept 18S1. J. v. d] Borg*. 03. !? Bovenhui», 8' Kamen «us.sf 400 p. j. «9«r«*r«f tffumftifimt. 80. Oem. Yoorkamor met AoooC »B P- m. Tent. 80. Onston*. Voorkamer mat Alcoof, f 10 p. m. Tont. 180. Gestoft*. Kamer ?et Aleoel. f 16 p. m. l Oot Bib. Gem, Voorkamer «net Alooof, f 10. p, m. Tent. 174. Oem. Voork. met Bteapk., l* Bt. f IS p. m. Tent 174. Ongeai. Voork. m«t KL Kam., 3e Et, f 10 p. m. Ton,*, 18*. Oom. Kamer met 8Uapv*rtr*k, f 10 i ( SO p. m. Tonb 83. Oeslotf. Voor- ea BJaapkamer, f30 p. ra. T«»t.' 114. 3 Bovenh., 3 Kam., alc. enx. t SM p. j. Tutttond. Hmariemmer M»«ttviit«<*, 76. Bovenhnia en Onderalnk, f400, p. j. T«r»t, 84. Se Botwnhui», 8 Kamen eax., fï85 p. J. Tent M. Boveahui», 8 Kamen en»., f 18 p. m. l Oct ft.mm**t<imiitet'tt*vm t. ex Ck«tToork.,lEk,f8.50p.w..metK<Mlf9p.w. Tend 10*. Ckttoff. Kamer, f 16 p. m. Ter»U>nd. 11L Oem. Voorkamer, Ie Etage, f SO p. in. Terstond.Vergfulc rlu^czi. A1I6TERDA1I. 13 September. ? StoomvaarttuaatMbnppy ?Zeeland" ? Odeon, 3 uur. 18 Rp]>tcuib«-. ? Eas-TerecDlginff. ? Lokaal der Vennootschap, 13 uur. 13 ticptamber. ? Amiterd. Bütulg-VereenlginB. ? Oil OIHI, S uitr. 21 Si'ptembor. ? Maateoli, tot Eiploltaile vanBouwterrcMnon goveHligtl to Amstoraam, ? Einigexlndbeld, a uur. 33 Soptomlior. ? Kaawl. Jfütschappy UI berordering van Lni'Uamfinnins op do vlakte van bet ZwoUelie Diep. ? Odeon, 12 uur. c i 11 n s e n. Amaterüam, MaanJag 11 Soptcmber 1883, do» «vondt ton zca nra pvociüs, in Fitucati, Een Hul», Hecrengracht 587. Eo u. VTixinhuis, Blocmsraclit 93. Eon Koopraitntiliuia, N.Z. VoorburfTfral 324. Een Buii^ti >Tei:i, te Baim eu eeu tleeronhali, AoïtcrfctcoR sa tü liaarn. Ee.-i 1 1 u in, WcMiuix-i-ai'ht 113. Ecu Hui», l'slmcracht 03. Ken Huis, Jun Hanzfiipml, gemccnto Nioarrer-AnnUL Een WiukoUmiE, Jnn llr.nzcnpad fit. Eon Winkclhuie, op den boek van het Jan Hanzenpad on VHII Spc-ijtstnat 37L Kon VTinkelhüia, vnn Bp^ijkBtraat 27a en 37v. Kun Winkoilmio, 80 Ei,'cl(iutior8dQ"ar«8tr»»t 36. Kun HcfrcnliuU, Sirpliitiatiaat 75. Ken Hai?, HinsiMjk tian don Haarlem mermooï S3t Een Huis, RocHboontidiiot 5B. Ken Hni», Uti-oclitsclioJwarastrant 1C3, Zaa Huizen, «HU do Biurajea 109, 110, 111, 112, 113, 114, Rcnu-ctito Hinten. Een Bouwterrein, In De Brakkt Grond, dos avonds ton loa ure préole». £«n Winkel- en Woouliois, Küvkstroat 31. 35, 80 en 37, to Difitneïbmg. Een Winliol- en \VoonlintB, nanst voorgaand 38. Vier Bouwterreinon, gelegen aan de Punt, tuuaclien de KoitJüC.hc- ou Kuiilvrmart, gemooute Dieman. In Veiling taansealfeffen FeroeeleiU 18 September. Een Tilla, VoUo">'oit, to Bovorwük. Een Koetelmis, AHporgclaan, te Bovenr^Iti Een Hiüs, Friniengraaht 683. Eon Hal», VÜielgvacht 13. i Kan Pakhuis, gou. ?Uot Zeepaard," Frlnienelland 113. l Ean vr(ja \Val of open Krl, langu voorgaanil. ', Een IToürcnliniH, (,'on. ?Ilot Kostefll," te Wageningan* Twee Ti'iutcthuizrn. Lauricrutiivnt Gif en 61*. Een Hoei'cnbuis, Kromme Waal 26. Een Wlnkclhuls, Piiponbrngstpej; 7. Vier Bouwterreinen, \\"eoBporzljflo, hoek Oetgenwtaat Twee Uuizcn, onder üOn dak, te Abcoude. Bon Wiukolhuis, Molcuat-eeg 3. ' Een Huis, l'almgracht 01. Twee Winkelnuizün, rijlatceff 5 en T» Een \Vinkelhni8, Tainatraat 17. Een Wiakelhuis, Ticholatraat 37. Een Achterhuis, Lindongracht 77. Eon Huis, N.K. Voorburgwal 31. Ben Hnin, Koningstraat 10. Een WinkolbuU, Boerenateeg i. Ben Hole, Prinsengracht 513. T E H U U jtchterlmrgtvttl* . 114. Gem. Voofkamor met Alkoof, f 16 a 18 p. m. Tent. 118. ütutoll'. Voorkamer met Alkoof, f 15 p. m. TeraU AchtergracM* 32. Geel. Voorkamer, f22 p. m. Terstond, Aiuttel* 39."Vrji novonliuis, f 900 p. j. Terstond. 109. Büvenlmia. f 1100 p. j. Terstond. Itfit'i-fxttraat. 4. Bovcnhnli», f M p. 111. TeijWuil. 8. Goatuü'. ZijkamiiL- MB: KL->|, f il) '3. M. Terstond. MtffffJtftiat. *. 2 Oom. Kamer!, l .li y. iu. Tttra'.Jiui. 7. «om. Kamer, f IS p. >n. Toiat. 8. <!om. Kamera, f 80 \t. m. Terstond. 8. 2 Gem. Kame:*, f 2:>. p. m. 'fiirstond. Mtettti*g*traat. S. Gostoff. ?Voorkarour, Ie Jitnyo dB p. m. Tent, Mtfaneniiun*. i Kam. eu Suito voor Kant., met Zold., f 100 p.j. Terst lioveuhnii, 4 Kamera euz. f 400 p. j. Tentend. Mtluemgr'acltt. Vrij Bovenh., 4 Kamen fox. 1 500 p. J. l Nov. of vroeg. Gestoff. Voorkamer met Alcoof, f 18 p. m. Tent. Vrtf Bovenh., 6 Kam. enz. f 600 p. j. Terstond, Huis, f 650 p. j: l Nov. '6. 60. 41. : 88. 104. 158. . B. Bovonhnln, 5 Htm., Aio. enz., f440 p. j. Tent 6. Bovenste Bovenh., 3 kam., Alc. enz., fióO p.J. Xarst. te ttoomtlivartftramti 34. Bovenhnis, f 8.75 p. w. Terstond. . 6. Gostoff. Zijkamer, f 10 p, m. Terstond. 40. Ondersta Voor- on Achterkamer, f 13,60 p. m. Tent. 18. Ie Bovenhnia, f 880 p. j. Tentond. 18. 1« Bovenhnii, 8 Kamera en»., f80 p. m. Terstond. IW. » Zolders met TUvriag, f83» p. J. Terstond. 171. Itovenhols, l Kamer» enz, f 3.25 p. w, Terstond, 1BO. 2 Zolders, 4e Etage, f 70 p. j. Tentond. Commelfmrtrmml. 18. Bovenh:, 8 kam. enz. f 135 p. j. Torst. 175. 9 Bovenhnizen, 8 Samen enz., f 115 p. J. Tent 175. Bovenhnis, 3 Kamen enz., f300 p. j. Tent 175. 3 Bovenhalen, f 17S en f160 p. j. Tentond, M>mm*trmmt, 83. flem. Voor- en Achterkamer, vrije opgang, 180 a f 45 p. m. Tentond. ? 139. Oem. Kamti, f30 p. m. Tentond. ' 60. Qsm. Achterk, f 15 p. m. Tent 90. Oem. Kamer met Afeoof, f40 p. m. Terstond. 70. Qem. Kamer met Alcoof, f 43.60 p. m. Tentond. M. ZoUer, f13 p. D. Tentond. M. Kaatoorlokaal, fiS p. m. Ttratond. B7. Xantoorlokaal, f 500 p. i. Tentond. r, f « p. M. . 11. Ie Bovonhuii, f 17.50 p. m. 'fer»tund, 11. 2e Bovenbuia, f300.? p. ]. Tontond. , 18, Oem, Kamor. f 15 p. ui., met Kost, f.HS p. m. Tent SS. Ie Bovonhul*, t Kamen enx., f360 p. j. Tent' i. 3 Ooat Kamera, 3e Etage, f M.W) p. ra. Terstond, 5. Goatoff. Kamor met Ko»t, f 50 p. m. Terï'ond. B. OcHtnQ'. Kamer met Koat, f CO p. m. Ters und. 43. Ongem. 74i- en Bmnmk. en Su te, f 35 p. ra. l Pea. 313. lioveuwoning, biunenaliuia, f 1000 p. j. Tontcnd, 313. Kantoorlukaal, f 800 p. j. Tentond. 313. Kolder, f350 p. j. Tentond. 217. Klik., Aio. en Biunonk., f600 p. J. Ter»t 377. Hui», f47.50 p. m. Tentoad. 804. Clem.Voor-enAchterk.n]etAloQof,f40p.in. 585. Gem. Konur met Ko»t, f 48 tot f 55 p. m. Torst. ? 40. Zit- «n Slaapkamer met kost, f8 p. w. Tentond. ?5. t Gtom. Voorka., Ie Zt, f 18 a f30 p. nu Terstond. Xa^elavisM«rjvrw«iiff. 11. Cbstoff. KazoM met Kost, 1 85 p. m. Tentend. «7.flula- «a Tsln, f 8flO p. L l Hov. of vrosf» 1M. Oma. ««afcanie* sas* aiooH f8,50 gifc Xssst, M. BovsulmJs, , 17. Gom. Voork. m. kl. Kam. en Alc., f35 p. m. Tent. 89-91. Terrein mot Loodsen, f 1000 p. j. Teralnnd. 97, Buvonhuui, 8 Kamers eni., f 174 p. J. l Nur. ter Hmgo ae firootttt'tmt. 13. Oem. of oagaui. Voorkamer tuut Alcuof, 2o Elaje,f 13 of f 18 p. m. Toratond. ^«coA SHSN Camp***ttv**t. 37. 2 Gestoft*. Kamors, 3o Etage, f 18 p. in. Tont. 38. Gom. Voork. mot Alc.. ïo Et., f23 p. m. Tertt. ? 113. Gem. Voorkamer, lo Etage, n3p.m. Tent. of latei Jam Steenstraat. \ 359. Bovenlmie, SKamnra, 3 AlcorOnonx., f 300 p. J. Tent 268. Uem. Kamen, f 20 eu f35 p. m. Tentond. Jttm tmm d«i- JHf^afU*trmat. 360. Winkelh., 3 Kamo», Sounterrein eaa, f 60U H. j, 8. BovenhuU, 4 'Kamera, Alcoof enz., f550 p.], l Nov. 40. Gestoff. Kamer, f 50 p. m. Terstond. 80. Gem, Voorkamer, 2e F.t»Re, l aft p. m. Terstond. 130. Voorkamer met Alcoof, f 40 p. m. Terstond of lateri KeirersgracStt. 409. Oem. Kamer met Koat f50 p. m. Tenload 409. 3 Ongom. Kamera, f 20 p. m. Terstond. 427. Httia en Tuin, f700 p. J. l Nov. 404. ïlnis, 7 Kamers enz., f 1500 p. J. Terstond. 641. 3 Gen». Kamera, met Aio., f40 p. m. Tunttond' 541. Gom. Kamer mot Alcoof, f 30 p. m. Terstonl C03. 2 Gem. Kamen, <85 p. m. Terstond. 09. Gem. Voork, met Alcoof, Ie Etage, f "O p. m. Terg'. 234. Vrij Dorenhui», 8 Kamera oiiz., f 8EO p. j. Ters* 247. 4 Bovenhuizen. f40U, f350 on f250 p. j. T«r»U 377. Vrij Bovonhuia, 3 Kamers on*., f 000 p. j. Temt, 298. lo Bovonhnl», 2 Kumcrs onz.. f240 p. j. Terst. 416. Oom. Zit- on Slaapkamer, f30 p. m. l Ou 137. Gestoff. lo Etago, f O"' p. m. '1'erntond. Kolk tt eeg . 8. 3 Gom. Kamera met Alcouf, 1'27 p. m. Tor-t? 1. 8. Gom. Yoin-kamer niet Alkoof, f 1G p. m. Ttw.ond. Kort» 1'riHtengrMcht. 30. 3e Bovanhula, f290 p. j. Teratond. Kromltoomrluat. 83. Zolders f 150 tot 1850 p. J. Terstond. 11. Fabrieksgebouw, f 50 p. m. Terstond. 1. Hui», f 8.50 p. w. Terstond. . 10, Üestoff. Voorkamer, f 10 p. m. Tontond. Ijamrtergi-acht. 86. ODfforo, Voorkamer met Kost, f 40 p,m. Tornt, of later, 182. GestoftTVoorkamer met Alcoof, f 18 p. m. Tcmtoud. 85. 3 Kamen, Ie Etage, f SOU p, J. Turstond. 77. Huis, f450 p. j. Terstond. 96. Bovenhui), 4 Kamer» onz. f425 p. j. Terstonl. 0. Gestoffeerde Kamer f 18 p. m. 108. Gedeeltelijk geiu. Achterkamci-, f IQ p. m. Tcrutund. IieUegracht. 9. Gestoff. Voorkamer f20 p. m. Terstond. 9. Gestoff. Voorkamer, f ia p. m. Tent. 14. 2 Ongem. Kamers, Ie Etage, f 60 p. iu. Tarst. nf Nov. 8Ï. Gom. Kamer, (23 p. nt Toritond. / 60. Zykaracr met Kost, lo Etage, f3U p. ra. Ton-tondj 03. leBovonh., 2K»mora, Alcootonï., r27üp.j. l Nov^ X,tMtleiigracht. 63. Pakkeldcr, fl.BO p. w. Torstond.-31 aart *H Jatusnvn Kotter ut ra at &, Oem. Achterkamer, f 14 p. m. Terstond. ,105. Gem. Voorkamer met Kost, f35 p. m. T«r«t9!i<l. AIS. Gem. Kamer mot Alc. en Kost, f 40 » f 15 p. m. 'i', rit, (118. Qem. Kamer met Kost, f85 p. m. Te»toi:d. J113. Gem. Kamer met Kost, f36 p. m. Tentend. .3. lo Bovauhul», f2l.20 p. m. Toivlond. 1. 2o Bovenhuia, f2020 p. m. Terstond. ill. Hnis, f350 p.J. Terstond. )8. Vry Bovonhni», 7 Kamera onu., f550.? p. J. Tent '0. liuveulmi», 4 Kamera, 2Aluor«n en/.., i' 325 p. j. Terat 30. Huia met Tuin, f H50 p. j. Tcrafond. ?VU. Uoronlmis, fCüU p. j. Toratuud. 91. Vi-y Bovcnlmis, faSU p.j. Trntund. il. 9e Bovoiiljui», f 250 p. j. 1'emtvnd. ÏVtftiwf jttuffvlttrtmt. 87. Gem. Vonrkumur, füi) p. m. Terstond of later. Hlftitve Kcisertgrarkt. '74. Gestoff. ViKirkamor. 2» ü:-\zo, f U p m Tent üftemtise X*elic*trmat. 13. Gem. Voorkamer mot Alfoufun Kunt, fiSp. m. Tent, 89. Bovenhuis, f375 p. j. Tgntond. 68. Gem. Kamor met Klaa.ppl., leEl., 1 15-p, m. Tent 132. Gem. Voorkamer, i 10 p. m. Terstond. 18. Geatoff Kamer met Alcoof, f20 p. m. Tentond, 59. Gestoff Kamers, f 30 p. m. Tent. 76. VrÖ Büvenhuk, f526 p. ]. l Kov. of vroeger. llt Gestoff. Voorkamer met Alkoof, f 80 p. m. Torst, 223. Gem. Voor- en AohtsYkamer, f CO p. u. Tent. 389. Gem. Voor- en Slaapkamer, f30 p. m. Tent E9, Gem. Voork. met Blaappl., flCporniaand.Terïtona, . M. Oem. Voorkamer, f 14 p. m. Tentond. 89. Hola «n Tuin, f400 p. J. l Oot. 109. leBovenh., 3. Kamen enz., f 250 p. j. Tent. of l Ook, 8. Gestoff. Voork., f 10 p. m., met Kont, lilS p. ra. Tent t, Gem. Voorkamer met Slaapkamer, f IC p. m. Tent y.z.Koik. 7. Geitoft*. Kamer, f 13 p. m. Terstond 87. Pakkelder, f 300 p. J. Tentoud. 73. 3 Gen. Kamen, f 40 p. u. l Oct 79. Gflm.VooriumermetKost,f40af4Cp.m. T»nt 333. Kantoorlokalen, f 850 tot f 800 p. J. Ttntond, Oottunbmrgergracht, U. 2e Bovenhui», 3 Kamers enz., f 3 p', w. Tent 13. Bovenhnis, 4 Kamen eni., f 30 p. m. Terstond. M. 9G«stoff. Kamen, f 38 p. m. Tont . 85. G*m. Voorkamer n«it Alcoof, f 30 p. m. Tent, 18, Geatoff. Kamer, f IC p. a. Tentond. 16. Gem. Voorkamer, f30 p. m. Tenlond. O. 115. 3 Gem. Kamers «n Boito, Ie Etage, f 45 p. m. Twtt, 8». O»m. Ka«i«, fl» p. m. T«rst ? SM. ?> l 371. GostoO. YeetfcMaer. f U p. m. Tei fmlmtMtt'mmt. i. Ti« Bovenluus, f.W^j. l Nor. 61 Vrfl Beveahaia. f «60 p. J. Tentoad* of Ittor. ta, Oem. TOOT- *n BUaptamer, f36 p. m. l Oet> ritter trtm*timfrtrtu&* Tl. l* AokterkMor, f l.SO p. w. Tanto«4. Tt ?? isliÉsrtssisr, tlJK p. w. T*f*tdS«ai 278. 'A'. 1*82. WEEKBLAD III .Verschijnt iederen Zondagochtend. Uitgeven: ELLERMAN, HABMS ft C°. K&utoor: Bokin 2. ZONDAG 17 SEPJEMBEIt IfittODD, AHTTTCKIBD «st UITVLUCHT? -. tttft tlUAOBTVX DZB KDtaBWOIODBStD, door H. J. B. ? ? "VEBT/gT. -_ QK, ? OU liajtaripL ? tJlt d» Hotetad. ? EDKBT Log*a> door .". .T ?" D* e^entBf»^oonWUng ia bet Grand Théatr». ? Kascppa, door !>. van Devm*!. ? Fnotolie Open. ? LBTTEBKUNDE: Aan menonw Botboom-Tonaaaint, «oor J. A. Alb«rdlngk E«n« LJefd» in het Znlden, gediehten door Hort deD» Neve, beoordeeld door Albert Verwet). ? HUJTAJBB ZAKEN: De JUriae-Offlcl»r van Adtnintttratie, door D D. ? Uit d» Legerplaata b(j UUligen m, door Z. ? MatatiSn. ? SCHAAKTEOBLIiEK ? FEUILLETON D» Hond van den Blinde, naar Vlttorio Beraeoki 71 «n TIL ? B*t MldMim Itoft, door d» B. ? HA5DBL Katoen? AT.T.TtBLII, ? BBIBVIHBO8. ? OVBBZIOHT VAN DB KFÏKKTJSSKARKT. ? AtnwikaaMehe Spoorw«g«n, door J, T, d. Burg. ? Veülngca. ? Bnrgvrhjk Btand. ? Te Haar cftade Woning«n. ? Y«rgad«rtt>g*ii. TP AD VEHTÏNTIZN: ftohonwburgen, an&> Antwoord off Uitvlucht? Niets kan ons aangenamer zijn dan, even als de N. R. Ct,, eea eind te maken aan den strijd over de verslandstheorie en kiesrecht* hervorming. Over den toon, waarin de artikelen Liberalisme zonder tluorü geschrevea werden zuilen wij niet verder spreken. Het doet ons genoegen te mogen erkennen, dat, het Ant woord aande Amsterdammer, zij 't ook nog niet heujch, toch iets minder verwaten klinkt. Wel houdt het blad het er voor dat «zinsverdraaiing" onze tost is, ? maar wij ver geven het die veronderstelling gaarne; zonder haar zou het antwooni immers veel van zijn klem hebben gemist. W U schreven: Hel is een feit dal deKberala meerderheid in de Kamer door de li berale minderheid des volks gekozen wordL De N. R. Ct. ontkent die stelling, volgens ons een feit, maar gaat redeneeren over de poor niemand verdedigde zvvakJk^züda yai op ónie stetüng mei de volgende woorden: »2/5 der nalie is katholiek en van de ove rige 3/5 is misscliien meer dan de helft anti-revolulionair, konservatief enz., en dan zouden wij nog moeten betoogen dat helde minderheid des volks is, die de liberale meer derheid afvaardigt. Om aan deze onbillijk beid een eind te maken, heelt men niet alleen een ander kiesstelsel noodig., maar allereerst uitbreiding van kiesbevoegdheid." » Dal is alles, roept de N. R. Ct. uu: voor de sterkte der politieke partijen, verwezen naar de doopboeken ? en daarmee uit." Wij antwoorden der N. R. Ct. ? gtj zelf zegt: naast de liberale partij staan twee kerkelijke partijen. ? Ea mogen wij üao, de sterkte dier kerkelijke partijen onderzoe kende, de doopboeken niet raadplegen . . . 1 ? Wij weten zeer wel, dat er in Nederland ook liberale katholieken zijn, docli bij de stembus maken zij geen scliiuerende verloonii;g en bestaat er ecnige grond voor het vermoeden, dat de katholieken, die thans yóen stemrecht, hebben, juist de liberale katho lieken zullen zijn t Integendeel. Voorts leeren du stembus, de schoolwetagitutie en de ker kelijke toestanden niet voldoende over welk eert strijd macht de anü-revolutiunairen be schikken? Is het misschien onjuist wul wij schreven: «liet platteland is kerkelijk en de J'abi iekssletlen zij» weinige?" Ue wanverhouding der partijen binnen en buiten de Kuiuer is, als men de natie begreuen acht ia het huidige kiezerspersoneel, nitt zoo bijzonder groot; maar zij is dat u cl, als men op de geheele natie en niet op liet bestaande kiezerspersoneel den blik ves tigt. Om dit groole verschil zooveel moge lijk lo verminderen is uitbreiding van kiesleeóegdfieid uoodig. Wij worden bescholdigd van zinsverdraaiing, als wij beweren dat de N. R. C. zeer bepaald census verlaging afraadt, » mede" omdut de keikelljken daarbij kunnen winnen. Zinsverdraaiing zou daartoe noodig wezen I Men leze het volgende citaat uitbel No. van 9 Juli in zijn geheel; ? niet ge deeltelijk zooals hei blad het in zijn Ant woord aan de Amsterdammer gaf : ?Nu census verlaging, straka Grondwetthenie* n-B(J. , bra berekening nu hangt in de lucht. Het {«u even goed ztfn ? wie weet het? ? dat voor j''h?B jaren de kans op radicale hervorming ver'«ftn K»i*t. Indien gebeurt, wat velen verwachten. a« de clericalen de meerderheid kragen, dan xal el' wel wat auders aan 'de orde komen dan Gronddan «al de aandacht gewfid ZQD a:l» liet afbreken van wat met zooveel moeite J* üe«ticht; en in de eerste plaats aan de vraag, non <to macht te behouden. Aan een andere urondwet heeft, zoolang er eed vrtfe uitleg nestut, de clericale partü geen behoefte, m 003 1 a dan ti'oosten met het per atpera ast rn, ni!t wanbestuur zal den volksgeest doen ontwaken! ? aandien troost hechten w» weinig Daarentegen veel aan de mogelykheid dat s londs sAak wordt ovsrgeleverd aan een menigte die telve niet denkt en net werktuig is van wie baar weet te gebruiken. Wat eenmaal in dese richting is gedaan, kan niet weder ongedaan gemaakt worden. ?Is eenmaal" (schreef in 1873 iemand, wiens gezag mr. Levy wel niet wraken M Je eenmaal de beteefcesiai v»n ons kkestelseTnit bare voerren gewricht, dan UQA later alleen berastüg'%ver. IJdel ion het c^n vrHwilligen abtsjid ie verwachten van een recht door zekere deelen der natie verkregen, al bleek hunne ongeschiktheid zonneklaar." Zoo is het. En dan Bal men, ongeduldig en wrevelig omdat de dingen niet gaan sooals men weosobte, als radeloos naai «en middel grijpen dat misschien voor langen tye de hervormingen naar den eisch des tqds ontnogeljjk maken salt Aan die politieke waaghalzer) doen wü niet mee." Wat is nn die politieke waaghalzerij ? Wal anders dan iets ie doen, wat de heer schappij der klerikalen mogelijk maakt? En toch, met een koelbloedigheid zonder voorbeeld schrijft hel thans; Dal wy gezegd hebben.: geen - censusverlaging, opdat de clericaien de hervormingen naar den eisch des ttjds niet voor langen tijd onmogelijk maken, b eenvoudig niet waar! ?liet is zoo, gt) hebl het niet gezegd in dien vorm, maar overigens zoo duidelijk mogelfyk. De N. R. Ct. vreest de mogelijkheid, dat de klerikalen meerderheid kunnen worden, daarom o. a. verwerpt zit censusverlaging, als >een middel," hetwelk te bezigen liaai toeschijnt»politieke waaghalzerij." Zij schrijft zelf: »Het kan zijn" dat de censusverlaging een klerikale meerderheid zal geven. >.\laar zooveel kennen wij de kaart van hel land wel ? loch nooit een grooter, eer kleiner, don nu de liberale is en die dan nog mis schien niet al te stevig gebouwd zou zijn." Is die kennis van de kaart des lands, hierbij te pas gebracht, een frase om den zin wat op te smukken, of schreef de JV. Jï. C*, dit wezenlijk vertrouwende op die kennis van de kaait? Het was, in hel verband, waarin de zinsnede voorkomt, in bet belang van de N. R. Ct. slechts een kleine kerkelijke meerderJteid, aan te nemen, ? en nu zou het zinsverlen behalen l ZIJ, die groodwetshérzienüig wil tot stand gebracht zien, op voorwaarde dat allen haar theorie: geen kiezers dam met zelfbewuste staatkundige meeniag" omhelzen, en dat zoo spoedig mogelijk, ?opdat anderen dit werk niet ter hand nemen in de ionzekere toekomst!" Zij zou, zoo verzekerde zij aan de Middelb. Ct., censusverlaging verwerpen ook al bleef de liberale meerderheid behouden. De Middelb. Ct. geloofde het, blijkens haar antwoord, niet zoo grif, (1) Wij willen aannemen, dat zij zelfs in dat geval geen censusverlaging zou begeeren, omdat daardoor grondwetsherziening n. i. verschoven zou worden. Doch een betoog dut een bevestiging der liberale meerderheid in de Kamer, door een uitgebreider kiezerspersoneel, de liberale Kamer minder gunstig voor grondwetsherziening zal stemmen, zou dan toch geen weelde zijn. Indien de A'. R. Ct. deze Kamer, in 't bijzonder de liberale meermeerderheid dezer Kamer, voor grondwets herziening ia geestdrill meent te kunnen ontsteken, waarom zou zij eea andere liberale kamer, door tweemaal zooveel kiezers ge kozen, daarvoor moeilijker warm kunnen maken? Hel heeft er thans veel van uf hut blad maar iets beweert, louter crri het ge noegen te smaken van iets te beweren l Het kan de moeite niet loonen op zulk eene kinderachtige wijs, ;ils waarvan du A'. R. Ct. het voorbeeld geeft, verdei1 l o iJisputeeren. De hoofdzaken zijn hnar niets en bij gebrek aan argumenten loochent zij dood eenvoudig de duidelijkste, uitspraken. Een dergelijke handeling achten wij ecu groot blad onwaardig. Werd de N. R. C. geschre ven voor het minst ontwikkelde deel derNederlandsche natie, men zon dit kunnen verklaren en vergeven ? er is een publiek dat minder let op de bewijskracht der argumenten, dan wel op de forschheid van diktie, waarmee het een o J ander word t gezegd en dat gaarne alles ge looft wat gedrukt suat Hoe het blad echter kan meenen dat nie). »de domme hoop" maar lezers >met een zelfbewuste meening orer de openbare zaak" door zulke drieste bewe ringen en ontkenningen zich zullen laten over tuigen, is ons een raadsel. Wat moet b. v. iemand die de artikels 'va De Amsterdammer geleien heeft, wel denken van liet volgende: »Maar wat merkwaardig is: de schrijver gelooft werkelijk dat wij hier sen nieuwe leer verkondigen. Van de formues geschiktheid, ontwikkeling, zelfbewuste meening enz. hoort hU op, als ware hel fon kelnieuwe reactionaire ketterijen en haalt daar over de A'. R. Ce. orer dea hekel. Toch is reeds n de grondwet het beginsel neergelegd, is de kieswet uil dat beginsel ontworpen en verdedigd, en i* dertig Jaar lang de liberale pertij bt) die leer gebleven. Wat hebben f Ij anders gezegd dm wat Therbecfce zetde, bij -de verdediging zijner, kieswet; >De Abonnement per 8/«n. ? l._. fr. p. p. ? Afeond. Nnnunen aan de Eiosketf rerirr|jgbaar k » 0.101 AdvertcmUëA per regel l& Cta., toatchen den tekst * 1.?^ -. ? . eawr zekere som. aanwfjzenda gegoedheJATak teobco rao onafbaokelijkheid, vankonma, TCO belangstelling io d«"püblleko saak." Dit wordt tot OB3 gez^d, djo schreven (90 Aug.): >Het theoréusch liberalisme, wuarbJj de verstands-théorie een vertegen woordiging; kiest voor één staar, die boven de natie troont, heeft èoo tasten bodem ver loren." (Verloren, omdat ifól beginsel der Volkjsouvereiniteit zich krachtiger doet gelden). iNog post vattende op hel+owle standpunt dat van 1843, toen men din eertien stap deed om tot een« VoUtsvarteffenwoordfffinff te geraken ? «en standpunt dat slechts voor een tijd deugdelijk tan tij* ? omhelst de JV. R, Ct. een wolk voor Juno." Wij «mdeo niet gevoeld hebben, dat weleer de verslands-theorie heerschle, en d» formule van de JV. R. Ct. een mislukte omschrijving van haar was, gegeven op een. ttydstip, waar aan 30 jaren voorafgegaan i(jü om hare on houdbaarheid in hel licht te. stelten en wij schreven (27 Aug.): »Alleen kiezers met zelfbewuste staalkundige meening. Een begjnsel dat door N.-Amerika, fjaitschland. Frankrijk en Zwitserland RW.DS geJuel werd prysyegeven." ? Kortom, een groot deel van ons betoog is juist gewijd aan do stelling, dat men wel begint' met hetgeen de iV. R. C. wil, en ook ten onzent daarmee begonnen is ? gelijk de Czaar van Rusland er te zijner tijd ineó beginnen zal ? doch dal dit iets is, waarmee mea na dertig jsren van proeltljd niermag blijven voortgaan. Ziedaar de wijze, waarop fs'edertmds eerste dagblad zich verdedigt. (1) De UlddtTb. Cl. «ehrtfft nop«t« d* we«rl*gslng vau de N. B. Ct, (d» volgt (16 Sept.): .Naar oole achattiag, «lolt dit betoog van den -Amtttrdammtf aU «en boa. Geen beter, maar meer kiezers, alu eriterinm voor den weg die ingenlaf on moet worden. De reden waarom au het getal moer gewicbt dan aan het gehalte gehecht wordt, aangetoond. De tir.de gevolgen, die dat overwicht van bet getal zal kunnen hebben, in bet Jnfeto Jfeiit gMUld. Wie nu dit betoog bachtolooe maken wfl, moet trachten oen der bet werden dat do keten tot eemtuverlaging loert Dan behoort tarena erkend ta worden, dat deae redeneering, even nwd all die welke «rondwetitherrioniag ala alleen wenechelök voowtoH» recht van bestaan be«ft en eeno keuze tntachea een dezer beide wogen, Op gelijkelijk verdedigbare gronden, mogelfjk iv. Tot onzen spijt, in zekor opzicht, heeft de If. S. Ct. aan dozo verebichtoh, in dé opstellen die z(j tot weder» logging van den Amsterdammer b«atemd beeft, niet vol daan, liun titel deed reed» vermoeden dat daartoe goen poging zou worden aangewend. Thtorttlich librralitm» had de Amst, zijne artikelen Benoemd,-teneinde te ken nen ta geven dat de N. R. Ct, gevangen binnen eene HtaaUrochteljjke theorio, erkenning noch waanleeriag bozit voor buiten dien kring liggende denkbeelden on ver«ohynselen. Literatirmt zonder IJitori» noemde de N. K. Ct. haar repliek. liet andere woorden: of aw ?telael liberaal i« of niet, gaat mij niet aan: het ia niet op eene theorie gebouwd; het mint, maar mtfno acuattiLjr, wateuschappoiykon ernat; daarom deugt hot niet." ?AlJaa. ala uit eane wol!; sprekende, logt de 2f. R. Ct. hkar toyeOHttnder te laato dat bij zelf* niet lezen kan. naaiby de ItiiiJ. Cl. gebruikt wordt als voorbeeld hoe men dan wél lezen moet. Do laatste ia gevoelig voor die eer, maar vcrcorloott zich te herinneren dat ztj, behalve een goed overzicht van het b stoög der y. R. Cl., ook de bewering aangevoerd Ijo.-ft dat do tf. R. Ct. tegen eeninarorUging strijdt, omdat zfl ala m rijg daar van, cene noJedaoj; voor hire part(j vreest. Die lioicbnldiging is, ? do Amtl. herinnert eraan, ? door de -V. R. Cl. niet woer»prokenj want wat ïj} ona en d*n Awtt. voor de vooten werpt omtrent do ?ploertigheid" dier redebooring, laten w{J i:ggen, deirjjl het In e*n debat met ona guen zin lioefï. \V(| zijn ons bownat dea vorm, waarin wy onxo beavhuldiging klccildon. zoodanig geko zen te hcblif n, ilnt tot het woord ?ploertighaid" uict do minito aanleiding bestond. .Zoo lang nu du A'. JE, Ct., erkennende dat onze politiuko toeatand dringend Torbetering noodig heeft, aan ieder diu cou voo»tel tot verbetering verdedigt, niet ander* to antwoorden weet dan met aanmerkingen op do wetensuliappeüjkhciil en do Zuiverheid van z\jn betm>{f en met de ver/okerinsr dat banr aioliel hot ware i», duvli d»t men liet niet goe.l begrijpt, ? zoo lang lii(fren vjj Mj onzo ineonin?, dat do dour de W. K. Ct, varlangJo Rrjiidwcta-honsicflinst, welke wij goloovon dat niet deüo kamor en met do togenwoonlii; aan hot roer lijnde «taarnüïdon niet verkregen kan worden, slecliH viwinip Kcatetd wordt tereindo de partjj det A*, li. Cl. ata heencheudé party to handhavea." HET VRAAGSTUK DERKIESBEVOEÖDIIEID. Mjjnhccr de-Redacteur l Do maanden Mei en Juni van bet jaar 1877 bracht ik door in een Kederlautlach aladje met plus mbui vier duizend in ironert. Bedoelde plaats, die ilc O. zal noemen, WM nataur $k in het ge lukkig be^it vitu drio politieke pwtyeo, welke men onderscheidde ali ?lilieralen , ?uttramontanen" en ?nntirevolutioonairen." liet welke spannioff daar alzoo omtrent den aangegeven tuit de yei-kutzing voor een lid van de Tweede Kamer werd tegemoet gezien, cal u zich gemakkelyk kannen voorstellen. Elke partij bad een erkend hoofd; eea tohatrijk fabrikant, van wien menigeen afhankelijk wai, voerde de liberalen ten ?tryde, terwyl een doctor medieinae do ultramontanin en de kantonrechter de onlirevolutionnairen leidde; deze beide laatsten dankten hun invloed aan hun groot grondbezit en hadden ach met meer ver trouwen, dan Engelichen en Turken thans wederkeerig beuelt, tegen de liberalen verbonden, een ^vertrouwen, dat niet beschaamd werd, daar het l»dert jaien aan hunnen ?oonscrvalievcn" candidaat de >ége had vencbalt. Ofschoon in het al gemeen hunne deftigbeid niet gedoelde, dat de drie genoemde notabelen de koffie- «nbitrbni«en van O. frequenteerden, kon men toch in verkieniet licht ergens komen, zonder ten minste één van hen aldaar met gondsche pijp mu ;las bier aan te treffen; alsdan zochten eg elkaar in mededeeliaamheid eu affabiliteit de loef af ta iteken en namen zg cooveel mogelfik bet voor' komen aan van stamgasten, die «ich te midden Itunner gewone ,,Zschbrader"-v»lkomen. op hun gemak gevoelen. Ea hunne aanwexlghrid .._ ook «eer leerrijk, daar O) of ex catnedra lot de god gemeente popnlaire voordrachten hielden, óf ook wel op Socratische wty*e geeprekkea uitlok ten over den aan*taandetk verkt«ii>gMfr$d. Votff meerdere verspreiding hunner denkbeelden zorg den xy door B:rooibiljett*n. die met kwistige band m O. en o mi treken aan allen, die den census van f 20,? betaalden, rondgedeeld werden. .Puneh", die Kooveel staaltje» van ?canvasiing" door «on geestige teekeningen vereeuwigd beeft, sou in man plaaU znn portefeuille met tal van scheUen heblien verrykt. Met de mee»te bebuigttelling wachtte ilf, na al deae voorbereidselen gadegealafen te hebben, den tweeden Dinsdag in Jnni af; e stad O. toch ia hoofdplaats van een onder* kiesdistrict en baar raadbiu* ion dos bettooned lijn van een hevigen strijd. En ik ban n verze keren, dat mgne verwachtingen niet te hoog ge spannen blaken; ik bad vroeger de in Dickene' ko-teliike ?Poithnmoui papers of the Pickwiekclub" beschreven .election" te Eateniwill als een unicum bmhonwd of althans sHt ieta waarop al leen Engeland roem kon dr« gen, maar «edert 1877 doe ik dat niet meer. Verbeeld u, dat ep den crooten dag in geheel O. geen rijtuig meer te krijgen was; én de eigen rgtuigen en die der huurkoettier* hadden de yverige partnhoofden uitgt-zonden om de kiezer* van het land als in triomf de stad binnen te halen. Op hel raadhuisplein aangekomen, deden de koetsier» bun best, om hunne passagier*, wier stembriefje in den wagen reeds gecontroleerd was, dndelyk da haven bin nen te loodaen. Doch dit ging niet sxx> gemak kelijk, want den door de lange reu dorstig ge worden kieeer bedreigden Seylfa en Gharybdts in den vorm van twee gastvrije huizen, atn weers zijden van het raadhuis gelegen; links nl. woonde «eu vriend van den liberalen fabrikant en rechts een vrome schoenmaker, en by beiden was de deur wu'J gtoj «md, terwijl by dezen de cleriealenot^ielen jran twe«derlei kleur en bij genen de liberale kopitukken zaten, dio wederkeerig eiken kiezer naar binuon zagen te lokken, hem gaarne een borrel eu een sigaar wilden aanbieden, hem de hand wilden drukken eu «elU voor de richüge in vulling v«a zjja stembiljet wilden zorgen. Dat van d«ze vriendelijke aanbiedingen gaarne werd gebruik gemaakt, zal «Ik mij willen gelooven; de ojiuoozole kiezer, wien een of onder raadslid deelnemend naar z|jn gezondheid, ay'a vroaw en kinderen, z\jn paard, twee koeien en vier varkens vroeg, was in de wolken en dacht bewust of Onbewust met zekeren door Beranger bezongene: ?Qu»l bonheurl Quel bonneur! Ah l monsieur Ie ?énatenr, Ja suis votre humble serviteur". Op de l ~f*. _ l L. _._ - Jl ?? L J-1S-1 -* i Ï*W* tot Sêniuitbreneéa'o ..m ,_ vast meer op ryn beenen staanden kieaer onder hunne hoede namen en hem het vertrek, -waar het stembureau ««telde, aamresea. Ziedaar, wat de berkieeingsdAg te O. mg to zien gaf; en nn z\vjjg ik nog van de staaltjes van veel afkeu renswaardiger pressie tegenover ondergeschikten en pachters, dte mjj ter oorekwamoo. In Juli 1877 las men echter in zekere courant, dat in het kiesdistrict, waarbinnen O. gelegen is. van alle kiezers niet veel minder dan honderd percent waren opgekomen om hunnen plicht te vervullen* Uit sprekend bewijs van ?public spirit" werd door tal van bladen met ingenomenheid vermeld. Ik wist echter, wat daarvan te denken, en geloot dut de slimme herders ook dikwijls om den lof, hun kieienvne toegezwaaid, zullen gelachen hebben. Deze herinnering, Mijnheer de Bedactenr, schiet mij telkens te binnen, als ik igvercn boor voor uitbreiding der kiesbevoegdheid door middel van censusverlaging, en als ilc zie, welke voordeelea men zich van dergelijke uitbreiding van hei .pays lögal" voorstelt. Terwül ik als getrouw lezer van Uw blad den strijd volgde, dien Gij tegen de recente beschouwingen van de N. R. C. r n vau Uwen medewerker Antonio hebt aange bonden, kwam zy mij telkeus voor don geest Daarom wilde ik ze mcdedeelen. Veroorloof mQ thans, dat ik er myno beschpawingen over het vraagstuk der kiesberoegtllieid aan vastknoop*. Iu den staat behoort geene staatsrechtelijke bevoegdheid en vooral veen burgerschapsrecht too te komen aan iemand, die de portee van die bevoegdheid of van dat recht niet vat en er alzoo Zv-lt' geen gebruik* van weet te makr-i. Ziedaar, waarom ik «a»me den eisch der N. U. U. onderschrijf: «Geen kiezers, dan. die een zelfu*>« wimte mevning over do openbare 2a*tt hebben." Moor de voorstanders der censusverlaging ant woorden: ?liet viT*tund M ni«t het eerste, waarop moet worden; boven «l zyn politieke moi uliteit eu karaktvr noodic." Zeer juist; doch men zul ray toegeven dat bjj hen, welke die mate van verstAud, die toteenjg begrip van den polit'ekra toestand noodig is, missen, van politieke morali teit en karakter Keen sprake zijn kan; onbewuste moraliteit en ksrakter sqn ook op politiek asLieJ niet bestaanbaar. Indien zooveel mogelijk geiorgd wordt, dat slechts verstandigra «n be kwamen kiesers «ign, behoeft er minder vrees te bestaan voor politieke immoraliteit en karakter loosheid, dan indien de domme hoop de kiesars komt vermeerderen. Maar men werpt ons tegen: ?Uw eisch is niet bestaanbaar met oen gezond begrip van volks vertegenwoordiging, want de volksvertagettwoordiging, wil sy in harmonie met het volk verkeeren en dns recht op baren naam hebben, kan alleen door de medewerking van sen zeer breedeh kring, waarin alle richtingen snoof van haar uitgaan.' D ik een beslist aanhanger ben van het partementarisme, door Prof. öpzoomer in 1866 soo meesterlük verdedigd in z^n _D* vertegenwoordicÜMt volgens de Nederlandsohe Grondwet," kan iE toen het gewichtige deser tegenwerping niet in* zien; ik geloop dat i^j niet meer is, dim een zinledig balspel met de woorden wvolk" en «ver tegenwoordiging." Vertegenwoordigd kunnen alleen' worden iQ, die weten wat sQ willen ea ws>t het beteekent, hen t* vertegenwoordigen; een vertegenwoordiging kan alleen voortkomen uit het intelligente volk, maar d* blinde volger lingen vu werkgevers, godsdienstleerasCT ea yoÜBmenner» kunnen niet medetellee; niesaad sehoort dóór gehoorsame stemmsnhines s^nstea w kannen vermeuigvnldteen. Maar ten laatito wMma^p het isrt, dat de liberale meerderheid mdeKasasr doordenberale aa volkk *? ¥«*?« kamerleden hun of de meerderheid van het volk lik* natunrkk, dat de ^r^rüT m«rderhid" in "a* kasner eea schreeuwend contrast rorsat sset d* liberale minderheid van hen, die nu eenmaal t* reont of ten onrechte Uetera «ft». Djfc aal scheef ?oo kannen bleven, onverschillig of men des* "U*1? *W"**., °C whooge, sooiang wfl enkelvoudige kiesdistricten hebben: daar tx de font en nenreni ander». Verander alsoo edtuO* t-- -???? ? ? ?? -i»w. ««»?«?*?-. ? vrMuuar sAo n.e de kieswet, mar de parttjdig* kiesUbel. Dit «-. guntent nn beo, dm oenstuvedagin» willen. heeA alzoo niets met de qnaastie te maken. tt vermeen dn te moeten bUJven b? de» eueh: .Geen *i«en, d«n die een nlfoeVust» meeamg over de openbare zaak hebben." TO& sluiting vu alle saWen eueht het publiek b»* Ung, en ik «w het der JV. S. Ct. na: .Qriev*» kan nieniaiid & ttttffssletesi wordt, hebben \m*> . Po logische consequentie van deze stellingent w: maak de capaciteiten zooveel mogelijk alW tot Jtiezers, en ga na, of daarnaast van allen census óf wel behoud van eenea hoc? geren dan den tegenwoordigen censos noodig is* Hoe de N. R. O. tioh tetpn het aanwijzen da; se» logische consequentie kon verzetten, begrttp» ik waarlijk niet; is het endeneend to sitsen, dat *V voor hare populariteit og vele harer lezer* vreesde? ? Het jneot fntrfgeert m(j de houding van de* ïf'f jMri. LoTy- >JLo?n hÖ >n N°' 2Ö* van Uur blad de keurige artikelen van de N. S. Ct. nitf lokte, schreef hij: ?Te rade (Taande met feitelgker gegevens kan niet worden ontkend, dat tal van* bekwamen doo? willekeurige cüferbepaung varf een staat»borgerl$k recht svn ventokenen ach' ^rResteld bij even, geenszins meer bevoegden* liet feit dat kiesrecht wordt onthouden aan wiet kiesrecht onnwkenbaar toekomt, spreekt luide.* Zjaaw sgo« praemisse, naar ook die van dV Jf. Jik Ut. en van mij. Waarom vereenigt hgzkh» nn met met den wenseh tot toelating van eapa-' eiteiten op de roimsfe schaal? Waarom eiaehtf ook h|j eensusverlaging «n wil by dns d* de<ur van het «ovüe"' openen, niet alleen voor de' ?bekwamen" maar ook voor de veel talrijker schare van onmondigen? Sedert ik in O. was, heb ik veel vaa mjneui eerbied voor de ?stem des volks" verloren; nsv eeasnsveriaginir sou de eerbied niet ver mee** boven het nulpunt staan. De wetgever behoeft? niet tezamen _Odi nro£annm «nlm» " wjtBt dife. niet te vreezen voor onlusten, golijk Frankrak SEdurende d* restauratie beleefde, want daar oot de hoogè census de overgtoote meerderheid» der capaciteiten uit, eene fout, die de wetgever zeer goed kan en ook moet vermeden. Met beleefd verzoek, om bovenstaande regelen in Uw zoo zeer verspreid blad onder de vogrn Uwer leze» te willen brengen, verblijf ik heog» achtend, Mgnheer de Redacteur, Utrecht 12 Sept. 1882. U. j?ü!*' NASCHRIFT. . nTsatsen gaarne deze bestrijding van on» standpunt, daar lij ? zoihiei-, tot verbijstering van niet ingelichte le/ers, de bijzaken overhoop ta balen, ? een hoofdzaak vaa on* betoog betrefcDe Heer 11. J. U. weet wat h(j wil, en zyu be-doelman z«u waarlyk ?blijkbaar". Geërgerd over hetgeen Iijj te O. geilen heeft, en op liooderd plaatwtn elden zon kunnen waarnemoo, komt h\j tot het besluit -In denstwit bekoort teen ttiiatsrccJitelykc beooeyd/ieid en vooral geen ïurgerschaptrecht toe te komen aan iemand, die de portee van dat rscht niet vat en er altootetf, geen gebruik van wett ie waken. Ziedaar waarom k gaarne den eisch der tf. JZ. O. ondersehfSf. ?ffctn kiescrs dan die een telfbewunte timenmg oeef de openbare taak hebben." Uitsluiting van alle anderen eiscltt liet publiek De logische consequentie tan dtsre stellingen is.maat de capaciteiten eoo veel moytlgk allen tot betert, en ga na, of daarnao.-t (tftclKiffiny va& a len census bf tcd behoud van ecnm hooyeren dat» ucn Jeycntcoordiyen census noorlig u. floe d*. N. II. C, eieh tegen het aantcffsen defcr logische. consequentie kan vertettcn, begrijp ik v>anr)ffjf niet; is net ondeugend te güstn, dat *y voor h*/-c pofulariteit bij velen harer lezers vrctidt't" Bet bovenstaand* u duidelijk. Wanneer den heer B. nu een» vrijheid werd laten het kiesrecht in regelen, huevelen so don, als sjjn 'betchryving juiit U, te O. ( elders) van do kteieniymen.moeten schrappen? SO, 60, 80 of 90 pCt.? Zon btt met O, a& «et» bet den maatstafvan politieke kapaciteit aanlegde,.' wel beter gesteld thjLdan net Sodoro, waar men vruchteloos tien recnrtaardigAi zocht? Neem louter kspaciteiten, maar dan ook wsswnt* k kspacttertea: tonder uit: allen,die de porttSa vaa staatirechtelyko bevoegdheid en van burgerechapirecht niet vatten, ?hetbestaand*kjenortcorps sal gedecimeerd móeten worden. iTdat ntogeiyk? . . Mogelijk, op een tijdstip, waarop geheel Europa ?ich in tegenovergestelde richting beweegt en men in Nederland «elf reeds jaren lang op censtisverlaging heeft aangedrongen?. ? Doch al ware het mogeitfk, wie zal het zoo bfl nitstek willekeurig- werk vetriehtea :van die kat*-goriën (zoogenaamde) kapsciteiten aan te wgsen en bat nooger bedrag va» den ceniu vaat U ?tellen ï W& kunnen on* beel goed begrijpen, dat da N. S. (S. yU kfücU konseqnettief' van haar theorie zoover mogel^k van «ich. schuift. Do Beer B. moet in de oogen van dat blad een waar enfant terrible zgB. Haar wfl willen d* mogeiykheid van een cen sus vsrbeoging, of van bet verkenen van «temreeb* uitsluitend aan werkelijk bevoegden voor era aoftnblik aannemen, d* vraag hafft: is tUza kheorie jttiat? De tatoUigentea sün tl* eigtttlgke kiezen, ig |n dat BH, bij den boogen eensns, en sullen dat Uten, by «ea lagen «MUM, ook alt er iu 't geheel geen ceotus bestaat. Eik*]» tiratalUa van kienen werken lader; ?tl ?r*'. v?. t

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl