Historisch Archief 1877-1940
i\ j. *
r:4 ?:?'
»:.-,!
l ?.'.?>
DE AMSTERDAMMEB, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No.272
De beer A. 0. Legrand heeft
v»or liefbvblMr» porseleia adulden te t bobt
f«geven. Het bevat wenkea als: .051 vogels goed
te aobllderen is een eerste veretohto goede
modHHef maar oek eesrige toderdwd nuttig, on
trent de aan t« brengen kleuren. De laatste
kUdsiide bevat de praotiscbe iulichüng:
,PoroeleiMA veor*erj>en ter beschildering aju in ruime
kwae steeds in ons magaiga vooihaadea.
attoolbiblMlteJctti. iëT ministerie van
Onderirfs in Frankrijk beeft veel moeite gedaan tot
tvnuing van sehoolbibliothoken, zoodat er te«n
4^33 iï1865 en 16.648 in 1874, thans
»,9J3t»ataau. Do onderwljsenbibliotlieken aQn 3,383 in
aantal, met meer dan 600,000 deelen.
DE AUGUSTUS-COLLECTE.
Onder de periodieke natuurverschijnselen mug
nwa a*ker ook de Angustut-CoUeete wel rang
schikken. Juister is het misschien hier te spreken
Tan een natwrly* mscltfnscl met een
winafsmrMfc **!? Dit hier nader niteen te «ettenJ«t
niet ia won plan. Voor heden wenschte ik de
aandacht der lezer» van de Amttrdammer alleen
te bepalen tot hetgeen do Secretaris der Unie te
Kotterdam, de heer R. Derksen m het ffott.
IfieuwsbL van 28 Aug, Ie bl. ate onwaar meende
te moeten kenmerken. Daar ik tegenspraak van
andere «fiden verwacht had «n dese nog rteods
uitblijft, wend ik m|j eerst heden tot «-». d.
»om enkele regelen in uw geëerd Weekblad aan
deze *a«k te wijden. . . . .
Vooreerst dan beweert de secretaris der Unie,
nat het. onwaar is, dat oolUcten langs do huizen
gehouden iets geforceerds hebben". Ik meen, dat
elk onpurtydig msn voor zoover hier van on
partijdigheid «prake kan zijn bg eemg nadenken
niet alleen bevestigen sa), dat collecten langs de
huizen iets geforceerds hebben, maar dat deze
aelfs met iet« min edels gepaard gaan. Men
laat geen gelegenheid voorbijgaan om zoo by zon
der hoog op t« doen van da gehechtheid der
natie aan den bijbel, dat het niet moer dun bülyk
is. dat het volk tot de collocte komt en met de
collecte tot het volk. ,
Maar neen, de duidelijkste bewezen worden
voort durend geleverd, dat de natie niet
zoobu?onder voor scholen met den bijbel is, immers
oasen, weken vóór 17 Augustus in t land is,
komen De Standaard en bare trawanton met.ellen
lange, aeer gemoedelijke, soms venijnige artikelen
voor don dag ter voorbereiding, om het volk. dat
rozoffd wordt zoo oneindig veel voor de scliool
met den bijbel over te hebben, toch voor»! goed
op 't hart te drukken dat het geven troet, geven
en nogmaals geven.
.God zal je zegenen", zegt de bedelaar na een
aalmoes ontvangen te hebben. God zal er u
rijkelijk Toor b&loonen", zegt de school-mct-
enbybel man, vóór hij de gifte in ontvangst geno
men heeft*
.We 't goede doet, opdat een God hem loonen
(zou,
Maakt juist daardoor het goede tot iets kwaads,
(tot handel,
iprak MnUiituli. Het geven wordt den volke a!s
een frodewelgevnllig werk voorgesteld; geven ge
schiedt uit hoop op loon. ,
Alsof de voorstanders van belooning en y veraars
der bybel-scholen de bewijzen voor 't grypen
had
UÓrvelen geven niet, louter omdat af) nu
«enwaal niet gewoon zjjn een schaal vruchteloos
voorlin de d««r te laten gaan, zonder menigmaal
te weten waarvoor een gift verlangd wordt. Ik
weet wel, er worden strooibiljetten verspreid, maar
behalve dat niet ieder snik een papier ontvangt,
worden die dingen door slechts enkelen gelezen,
gewoon als men is strooibiljetten van
sigarenwinRel» etc. te ontvangen. Waar in een stad als
Rolt-n-dam dagelijks giften langs de huizen
<revraaüd wurdcii, weet men natuurlek niet welke
Klmal on *cn iwlraoee wacht. Hoevelcn geven
tiet een kleinigheid, alleen uit gewoonte? Hoo
rden g«veu niet iets om den collectant geen
Tcrrocendu beleediüing aan te doen?
Iloevi.'l" tierinRdoonden en andere in hooge mate
afliiuikfl^kBpfcS'souen?-en l.un aantal ia legio in
de groot u steden veelal ijverige voorstanders
vnn Openbaar Onderwijs, geven niet, uit vrees
?-n u d c r B geduchte tegenwerking te
ond u r v i n 11 e n, indien zy openlijk voor hun
meemnge:i uitkomen.
\Vio durft ontkennen, dat deze vrees getjrono u.
Al di'j-znken werden vermeden, terwijl de col
lecte zoo zuiver en do giften zoo vrjj mogelijk'
uci-dftn, 7.00 er niet langs de huizen werd
gerci:o'jtc-prii. Dit jaar werd in Arnhem l UOO
meer orp.'hnald dnn in 1881, omdat zegt de
Sl<in<lii<ir<l dc collcciantcn nti den moed han
den lunys ilc liuiecn te col leefeer ett. Pit zegt reeds
cern.ejïeu In-hoeft |»een nader betoog. Don moed
[teil";"", ook dit zegt m. i. reeds veel: zouden
d?l:i!orrit collecfanten werkelijk overtuipd zijn,
uaf zij "P cpn win iiobcle wyio aan dio duizen
den guldens komen? .?,.'.
VeiJrr noemt de secretaris der Uma het on
waar, i'.at Tooratnndera »nn Openbaar Onderwijs
lijlrstfcn afzonderen voor de Unie-collecte. Ik
nieen ho* l egtnovergestelde voldoende aangetoond
te lieblien. Van tegenstanders verlangen wij
niets." EiüVf, wnarom vervoegden heeren
collectiiiit»» zich ditn bij verklaarde vrijdenkers? Ik
nocra hier slechts n uit de aanzienlijke schare
Rnttet dammers, die de Vrfie Gedachte omhelzen,
«en ook I>üde lezer» der Amsterdammer wel
bekind, n. 1. den heer Menjr, wiens naam tenov
rv .ede op zijn deur met duidelijke letter* te lezen
stiut 1). Aan een verfrissing kan dos bij hem
allerminst gedacht worden. Van tegenstanders
verhingen wy niet*." Waarom b$ dezen dan aan
geklopt, of rakende men er op «j vergissing iets
t« ent vangen? Hoe zich de heeren ooHectanten
bfl den beer Meng aanstelden, wil ik hier hefet
Ook wordt er elders in enkele kerken voor de
«holen met den bijbel gecollecteerd. Daar ik deze
gebonwen zelden bezoek en alleen dan, wanneer
tr niet in gepreekt wordt, kan ik niet zeggen op
??welke wijze en onder welke bewoordingen die
collecten gehouden worden. Enkele toelichtingen
waren zeker wel gewentcht
Eindelijk beween de heer Derksen, Heer. der
Unie, dat de ichoolqnaestie geen politieke maar
Tan zuiver paedagoinsehen aard is. Ik meen dat
het waas van godsdienst een aanmerkelijke hoe
veelheid politiek (?gedepenheid" «egt de neer D:)
in zich bevat. ?
U, MQnbeer de Bedactenr, dank «eggende voor
de opneming dezer regelen heb ik de eer to cQn
Hoogachtend '
Uvabonnt
Botterd., Sept. 188», J. Hobbel
1) Wie ilcb den ssnn de» heeren Veny niet tentend
berinnen, denke etoehte tot de ente maanden ven dH
Jaar ten»;, toen bfl aan de eebandeujkste,
middoUeUw?ene vervolging van wege lOaiistmtn* bloot etend.
c
R
' C« To*gxMsab«ld Is die «Imudiap dar d!afM,walke
btu butaan vindt IA htt aldas iaVioel oebant op de
band»ll»e«n van tMOsehsn, dat dei» nen «tof s»t«n
aan ajxJw» mwsensn om, daarto* ml«U door MB ??>
braik of«OT«cha»mtog»vo»t,di»h>nd«Hn«UvaTOOi!d«>*itt.
Jk m»f v«t*rta«.
SMB, keêssMIaf
In ?? «MM«« van ket UM voog^anlwid, daar dat id*«
h«t bMtiwa VM rw« ««nwhon ItuplUtMit, uuur ook
yraktMiefc 0»to*Ut. Daarom *ry*rt «Joh d* *«n OTur
lot», -mt J«n aad«r« oanncLaUf laat of aangenaam
«t«mt. (Ik tpratk Htawmk nie» van Wit «ehttëol
?tocht ia.) TTabSMW na «on v«r*chyo»«l 4«n MMD kan
voorkOBM als ai«t t«g«a de vo««caam)ieid sondiK*ad«.
d«n aadM«n al» wol, dan U 't aoz b*grt}p«lü«»r. ho*
.?en balUzunaa", als da »ohr(jver ia d* »Vi«venbu«"
d«a jimUtrituuiifrt van 28 Au«., t«n suftapcl ng" of
.telieol «n al" onvoegs*ain kan uo*men, waar ton
?tadim»n, ala d« ond«rg«M*lMDil«,»loobM ,0tt «Q daa Ut»",
of .««n w»tni«" onvwftaatni to aantroft. Hot doet mtf
iMd, dM wij ia mwiüig vonchUlw. 8po«dlg gMt do
Hwr Frot ilatfff* nUvoftren. Ik hoop dat do buiwnaian,
moelit hy onzo stad dan Mot bezoeken, doxo operotta
m*tr naar *yn smaak zal InvuwUn.
X, tS *u«. '83. v. Deywot
Ik krjjc daar Julat hot dagblad rf* Tyd, van «O Anx.,
in huiden. Dia Hearnn liundtn nau niot op my te
vervolson. Onder de rubriek BiiiHtnlaud, rlndt men
hier weir «en itnfcjcn aan roMn adres, ook t propos
v»n dpn Prt)»bek«r". (Dit aiüisltjeo heeft onKetwyfetd
<le lijdellnRwhe !>*? t»raming om al» antwoord op ui(jn
Jnngnton brief ia do Tooaoolqattctie" dienst«« dwo.)
liet U wol ongalnkkiff. maar hot beginne! d«i goxacus
U dion Heer*u denuato diep ineeprent, dat züouoit
zalf willen onderzoeken, maar, wanniwr lij over 't een
of ander vraagstuk let» in 'tnilildan te bretigon bobben,
toratond den eerab-o den besten, die ook over dat vrkai;*
»tuk gotnroken of geschreven hoeft, met allo inogeHjke
8«ucu dionaangaaiido boklteden. Zoo na vwr: z^j
hebbon dea .Prüsbaior" gezien nocli gelexfu, maar
hangen den buüetmun" too'n bniteneporis zwarcn
on wijdon mantel van gezauh om do leden, dn, w^jl bij
beweert: De Prgabeker U hei-1 en al oiiforg;auui\n-\i\",
dat operottjen nu in rfo Tyd plntselinij tut de
tctt/uo«»tötoonoeUpelon iroidt gerekend.
Hot li den ;bnit*nman" voUtrckt ntot kwolp te
nemen, dat do .Prüebekar" hem fieërgcrJ hcoft. Voor
jongo moinjenn on kinderen schijnoo müevcHeoaa
dorgeltjko operetten gevaarlijk psoutesvoed»*!. Miar wol ia
kwalijk to nemen, dat invloedrjjko Bcaren, ala dio van
dtit V', «ich niot corst op do hoogte «tellen van da
onderworpen, waarover i) hut woord willen ai>mon, en
de bogrippnii icdploü*" en ouvoORzaam" mot elitair
verwarren. Ik «chenk m\jn lepel dengctw, dio Iiot «
odelooso" ia den Pnj-ibsker" aan drn das brengt. ^ Beef
de Hoeren van dt Tyii in uvcrwegin^. of spreken niet
slechts silver, maar zwüs*" Sua& i'i cn 'llct ?'"' ^*tel
to noomon valt, zich te onthouden en to wjjson, dan
te «preken en, van wogo do oolundc. tolken» eon
bedcnkflijU figuur to malta.
31 Aug. V. D.
DE PRtJSBEKEB.*
Jtijiütftr de Redvcttiirt
Veroorloof mij, in 't btlang vaa Den Aniuln-Sanimti;
to w»ar»ohuweu togen zekere remèdts qni naat pii-tt
que Ie mal. Do Heer Van Deysgel heeft innwwpeliblad
Ue opérotto La timhale d'al'yeiit besproken, door do
Uocron Prot in 't Holl*nd<oU ten toonselo gebracht,
lomand, dio zich E-sn Uuit«nniau" teukoat, vindt, dat
do Hoer V. D.-niot jjonoog godrulit haoft op do
ouvoogcaambedcn", dio in dit tooneslwerk voorkomen; mnar
hij doat dat in znllce bowoordinKén. dit pcrsunen, ilie
zonder orgcrni» don l'i-!jtbi\-tf hobbon zien apclon on
liuoren ziugcn, ulct konden nalaten zeer onaangenaam
to worden aangedaan door do tonnen en voorstellingen
in dio kritiek opgenomen. Wanneer er meer
bn'itonmenichon mocliU-n opstaan, die annlcidiug vonden tot hot
leveren van dergelijke zedelijke vcitoogon, zou uw bind,
dat tot daa verro op do fnmiliotaful lu'ürgelcgd werd,
en danr van hand tut hand ging, hiervoor ongeschikt
worden: iets dat güwel niet be^ecrvn zult.
De quaesüo van kiaachhei>l is een mociclpc qnnestie.
Ik b«n bijv. overtuigd, dat b«acli»aHo bollaiulsolio
vrouwen in do XVIIe onw, byv. Marl» TensulisehadB
en de wijse" Anna, zonder do müisto atoornia van haar
gemoudsruüt, zonder de min»to bsloedising va:i haar
geoefunJe smaak, de operette van Leun Vasaour Zjndon
gohoord on Rozion hebben: maar ik geof too, dat de
stt3C«ptiljUitc's légit'raes qn'ont amenéci) Ie»
ehntiijementj de mcuurs" bdhoorcn te worden in 'toog gehou
den ; en daarom heofl de Heer V. D. wol gedaan togen
da onvoegzaarnhoid" op to komen. Paardenmiddelen
daartegen aan te wouden, ala uw Boiteniaia", is echter
zeer to ontraden.
Het fransohe citaat, door müdaar gebruikt, ontleen ik
aan Slariua Sopet, die den volzin bozigt om de
wUzigingen to verklaren, die hu zich veroorloofd hoett in den
text «n de illustraties van oen Leven dur H. Catbarlna,
door Jean Klolot, een hagiograaf nit don bonrgandlschen
tyd; wel oen bewijs, hoe al dio dingen betrtkMifli z(jn.
Voor het overigo: goen onderscheid te maken tusschon
da wetten der voostaamhoid", dio met de tljdoii veran
deren, en do wetten der zedelijkheid", dis eeuwig en
onveranderlijk zijn als de bron van hot goade zelf, mag
overgelaten blijven aan hon, dio do gewoonte hebben,
zonder onderzoek of nadenken, maar op do vraagstukken
in te hakken,
A. S S. 1682. ? C. M.
De wetten der voegzaamheld en die der zedelijkheid
met «Ikaar to verwarren kan tot niets goeds lelden, tot
zoover zijn w« het met C. U. sons. Maar ook niet
verder. In het geschil tusschon don heer van Devseol
en den Buitcnman" staan -wij aan de zijde van den
laatste.
Wükenron In de voorstelling van Dt Pr$ibileert
waanneó w\j kennis maakten na het schrijven der belde
hoeren, niet slechts het onvoegzame af, maar achten
dergelijke vcrtooningen schadelijk voor de zedelijkheid.
Dea reinen ia alles rein. Do heer van Doysael on
C. M. schijnen hot er voor ta honden, dat het publiek
bjj do heeren Prot uitsluitend uit reinen bestaat, en hun
zedelijkheid das geen gevaar kan loopon. Op de hoogt»
van hun cigon zedelijk standpnat onderscheiden. z(j,
o. L niet wél on zija waarlijk al to optimistisch.
De DnitenmMi", daarontogen da menschen nemende
100 als zy zijn, acht voorstellingen al»'van Dt
Fi-ljtbeker Keer to Iwtreuren et» wijst zij 't ook wat al to
duidelijk het gevaar ««n.
Hot' ia -nlei allucn onvoegzaam, maar onl; oTizodolijli
voor wennen, vrouwen, Jongelieden eti kinderen
vortooninifen to jrovon, Uio büdonietinotrciiilieia nei'«ii""ir|le
zlijlcn, voorntollingeu doen oiit*U»n «n g9nn:ir\voixliHKtn
wekken, van KOU l»go orde, diit ape:; tr ovan vatbaar
vixir zijn alwmotischen. Zoniet* nteunt hat7x-,le'ij!i !««von
niot, iutogondecl, ondermijnt. !icl b{j do ZMmkkwi, daar
dézeiuooteu meeDon, dat, als do bestsn van ona cc»lacht,
dit een voor atie vortonnbaar eiement van i;enot vinden,
r.ij zolrcn allcminst bjj zckcro KOltógonbo Juli het aeherm
behoeven te laten vallen. Hel behoort dun o, i. in naam
der zedelijkheid bestreden te wurdcn.
Bod.
pO.. voor de gweg. sohmld dito en 6 pOt beaiag
Overzidnt van de EfTektenmarkt
van 3.tot S September 1883.
Over net geheel genomen was da «temming: voor da
Europeoscbe waarden nog d bevredigend ta noemen ge
durende deze week, uitgezonderd de Bnssische, welke
toto aangeboden bleven waarschijnlijk tenRevolge vando
heroiauwde aanslag op dan Keizer die wederom gelukkig
niet geslaagd ia. ?
De toestand' in Egypte is «el alles behalve gunstig
te noemen, doch naar d» laatste berichten luiden, kan
men aan eene spoedige oplossing gelooven, daar Arnbi
wel geneigd schunt te zfln om vrede te sluiten te aa«r
daar de opinio In Turkse ook tegen hom is dit is dos
een verblijdend teeken doch voor de fondsenhouders
blijft bet tooh nog de vraag In hoeverre de koupon be
taling zal kannen plaats vinden.
De AniarUuwnsche waaiden, bleven de geheele week
door in eene aangename flinke stemming tengevolge der
vaste New-Torkscbe koersen, er ontstond meerdere animo
en voor enkel* soorten was de verbetering oog al aan
zien nog verdere koenverbeOng tegemoet in aan
merking genomen van 4« groots uitvoer welke zich reeds
in Amerika aan den dag l«gt waardoor nataorUJk bet go«d
niet alleen ia dat werelddeel bluf» maar steed* M! toe
vloeien óf obUgatlenbf solide Share» voor Amerikoanache
rekening van de markt zullen genomen worden.
Hierdoor zal het gevolg wezen dat er meerdere
hte aan goud op de Inropeeech» marktoa aal
Mtstaan; de Kedert Bank verhoogde heden naar
dia
la opgaanoe bewe
conto en beleeningen met l/§pCt
n bleven
Oaae BoUandsche fondsen
en saonteerdea V» i W» pOt,
1M7 en 1881 konden rieh belde deoreenlge
' ----- '
vrmaol/j pOt reAeffen, soo ook ItaUsn
?en Boower, welke evenveel epkwunen.
Ooe**&rijken waren evenwel minde* geanimeerd ea
'l pOk em B pOt, Portngal */s POL vaatst.
bet «eneel awakksr, awrwl de
ponlen?oortea al» de papfweRwasfdeii, aoodat V* a % yOi
' ^ ~ ...... ' "
aa eerst wüU« Ie s)Jn geweest «luiten
'ongeveer op hunne vorige pr^ien,
Tan de Noord-luierik, waarden verloren Lontolena1»
l pOt., doch Xoxieanen bleven zeer getocht, vooral voor
Eageleolie rekening werden groot» poetea van de markt
genomen, vooral leeuw»; 1881, die dan ook ten alutte
f/tpCt. verheBlnt aantoonen. nieuwe dltol^jpOLvaeter.
Van de ZaUl-Arooriiaansoh» w«ren de Tenecaola'n
waaraan de byzondere aandacht werd gowtjd, dezelve
«luiten door nog al vraag H/* pCi. hooger.
Pvnunoa durentesen moeeton hun behaald «vans
weder geheel pry»e«Tcn en werden t>U parijen vooral
voor Lundenaoho rekenin»; ter markt gebnoht, do leoiilni;
1B70 IV, pCt, en de 5 pCL 1370 t/g pCt. laner, terwijl
Bruilianea 1865 1,^ pCt terugliepen monteerden IseiUng
18?3 even cooveel.
Leeiilng Amsterdam a 3'i pCt. liopon door eenig aan
bod 11/* pCt torn».
Er was nog al eeniRe levendlchoid althans bli da
laatoto weken te vergelijken in onze Iiuloatr. ifkanleu;
Atrik. HaiKlcUverceniHlni; en Ind. Hun \. B»nk llvpeu 9
pCt. op, 4l's Uull. Hyp. l'andbrlevea. Koloniale B»nk,
Nederl. llandel-Mi) a contant. Oblig. Btoomv. Kederland
en Tirenttcho Bank monteordon allen l pCt, Tanoptlcnm
waarin da handel nog al levendig vss te noetnon waren
b(jton<1ar gewild, men verwacht oen Hink dividend daar
zieii doze ondenieming in oen talrijk betook mag
vcrheu^cu en met het oog op ile aanstaande Intern.
Kolnni*(e Tentoonstolling vormoodt men op efnp
aaniivnlyTto cntvunK'it, niot mludcr daii 13 pCt. vorliiovou zich
deco papieren.
Minier Triiliu gestormd wrjrcn dn Aam). J«vn Rmnoh
MaatHdiappü, die Kvlfe W'; jiCt U-nigl:oi>on, \':t pCt. vie'inn
Oblig. Kon. Ned. Stoanib. lt»»t«rh., viTilorviiniilnJcrilon
Kmler). Bank, Aaod, Btoomv. Nedei'lsuJ eu 4'j Obiitf.
Zovlard l pCt.
Da ischo nykahank Certlflpaton, Ttong. Tan'lbr.,
O.TStcnr. eu Russische Pandbr. varen nllon l pCt.
iMisouamer. Colorado Obllgatlën :i'^ pCt. on Louislann llaul: "''»
pCt, minder, terwijl Mfuwcll Aan.!. ~'K pCt. mni)»ten
derven, releveerde Oblig. Inooniu lionds dito K'H pCt.
Van de bitinetil. SpoonveRwatrJen «»» «lo handel nog
nl levendig in do Cuntraul en Boxtelwaanlen, vooral van
ilo eentoa rankten de Ainduekn en ila I'itReiit, s<:UnM
eono ftrooto vordering en wel van ruim 3 pCt., ook do
Obligdtlcn iraron l pCt. vaster, de Isatston warvn allen
Ui a l pCt. beter te plaiitaen tcuRerolge van specula
tieve vra.aR.
TheiM Aandeden on Fransen Oontenr. Spoonr. Obliff.
waren oen fractie li«l«rt Victur Emntiud eveiiwel duor
conifjf aanbod l'/4 t*Ct. lufitehiozvr.
Naar Worsuhau Woonon Aanrl. w»» ornijro vrndff in het
begin der «ock, doch moest later woilcr (jeilBplteliik]irijn
gegcvon wori'.cn, zoodivt aloditn l pl't. avan» ovorbU'cf
5 pCt, Obli^ntiën waren Rwlnjkt en verminderden 2' '.j pCt.
Huasiftc'ho Bpoorwcgwanixlcn verkorrdon mrest in otmo
flauwe hamling en over het Roheol l'j pCt. rwnkknr,
gunstiK tiii:diT>!en zich uit, ObliR. Brest Orajowo dio
!>'« pCt., Kur»li_Cli»rto\r en Muiüeli. Sycran, dia )/;>
Pctboter wnron,
Atncrikaansche BpoorwcRwaarton würen op onltolc
tiUzonderingen ra allen hoojjor Rezocht, vo<irNi>w-Yorksi.'ho
rekening vooral werd UUR al voet fonil» v»n <1o msrkt
geuomoa, het meent waren B t. Pnnl ilanitfil>iv Shmres
Kovraagd en niet inimlcr dan 8 pCt. Kluiten ilozulvo
hoopor, verder vertietenlen GPPÜH». Hyp.-Clüo Xortïiiv.,
Donvrr Bio Gr. Shares en Geeon». Ob'.ii;. ilito, Louio
8>n-i'rancisL<o Shires, en Tcunaylv. Curtiflcnttm sll*n 3
a 3 pCt., nitgczonderd bluvcn \V'i<*hita Western, yirer.
Erie Bharos en Toledo Teoria, dïi> sllen rnim l pCt.
vielen, do overigo soorten pr^shoudend, ja do incosten
een fractie vrilligcr,
I3raalia»nacho Spoororgleoning liepen 2% pCt.
achtomit.
In do divprso Tnmsoortcn w»s do omzet wcilor zfer
Koriag. Ifadcfl. Tram Annd, vorloron 2 pCt. on R-ittrrd.
8/4 pCt., TVMtlamlsche Stoorntratn zondcrduu zicli met
oono vcrhelöng van 11'B pCt. gnnstis «it.
I*remi8 Lecningen moe»t allen ia tcriis^annilo of
nanRoboden atemming, tf.oo vcrlornn Amnterjmnscbo a t' 1003,
etnoonto Crodiot, Paleis v. Yolksvl. 1'3 pCt^
Antworpscho, IIoBganrsohe en Theiss medo firoa l'j pCt.
nwakkcr. Oostonr. 18S1 vcrmlndèriten 11's pCt. DiM'isas <-n
ir.fi4 na do loting l en B pCt. laycr, lïuosiaclio 18BC 11/4
pCt. minder.
Enkele verbcterinffen z$n te vermelJen en wel voor
AmsierJamaclio i f 100, Rottordamiditi, nnt»H6l«.'lie en
[tusfiischo leoning 180*. die l'» ft l pCt. opkwamoru Van
do diversen monteerden alleen Ver. Amer. Hyp.
epoorwegwaardcn i'.i pCt.
Geld op prolongatie 1&eef op den pr^js van O'.j pCt.
goed to bekomen.
AMERIKAASSCHE BPOOBWEGES.
Ik hoop dat men er uit cal l .
ik bet votfaane «uu ta-aMMlan honden, JOat all*«a
de Florida entr»!
Ideo ; voor de
»aoluwile MUI **n ander deel der
wetene het gemis van genatte ee;
neutraliseert, en dn» uitsluitend <
ea *flo»»ing letten, dan «ond
ft W. ongeveer 7t>fo pCL kannen _.
deelen, iütgegevea tot een kleiner Vdr*g per mttl'
sonder Undtc-henking 3S pCi. ubnétena, even tb voor
de Fonaaoola, en AüanÜe aandeelea,h do Ineome Scrip,
waarvoor »ügeen maatstaf bebb»n,hp 15 pCt, iteUebd,
soo komt eea Oerüfloaat 8 pot. Floéla alt op ongeveer
80 pCt. naar dexe «koning :,Ds.30f Oert. 8 pOi.
lorida vertegenwoordigen: i
Ds. 1000 6 p<X Florida Centr»! * V. waarl» Ds. 746
. 100 jUndeelea idem 8« a IS pet. ... , 1U
« 100 InoonM Scrip ....*.??«? 8
Da. WO
Gcmlmen tp goloden, in Angnstn» 1881, neb ik do
aandacUt gevestigd op den Choaapcake eu hiu Spoor
weg en zija supplément den Cheaapoake Ohio en
Jouth Weatorn. W na toen ra»da to voorzien
hiMgetvichjg dio route, van do Uiaslsstpul naar don AtlautUchcn
Oceaan, worden zon, thans blijkt, dat onze verwachtingen
niot to hoog gespannen waren. Do ontvangsten op heide
lijnen toch z|jn reeds aanzienlijktoegonotucnonnogzyndo
plannon van den heer Hnntiugton slechts voor eon duel tot
iltvooi'ing gekomen. Wol is over de lijnen van de
Eliznbeth»wn oo Fadncah en da Paducah Moraplus, dio werd
nfjobouwd, eeno verbinding van Momphis mot
dozcevortragan, maar déelgaa cuaneotie met Ciaolimati Jaag» de
Dhioiivier ia nog niet af en de aansluiting mat Bt. Louis
bèetaat wel in ontwerp, maar het is nog niet vastgesteld,
langs welken weg St. Louis in het stelsel zal worden
opgenomen. Ook zal de Uemphls-lijn nog korter gemaakt
kunnen worden door een verbindingsweg te bouwen van
de EUzabethtown-Fadncah naar do MephU-Paducah,
zoodat do omweg over Paducoh vermeden kan worden, en
eindelijk blijft nog een spoor aan te leggen van Momphii
naar do Texas lijnen.
Hoewol het bouwen vnn dien weg voor de Chcsapoake
lijnen geena lovonsvraag is, zou toch het rechtstroekech
verkeer met TCIAS en, over de Zuldelyko Pacitie lynen,
ook mot do Wi-steltjku Siaten, hitro inkomsten kunnen
doen BtiJRcn. Wio vorder bedenkt, hoezetr do Stdten
ijk vau do OMo idi in den IruUten tyd hebben
ontwikiield c:i in bavilüuj;, ryk.lom on productiviteit
zijn vooruit git^inri, :.-_ cuitrviit de lavonsvatbaarlicid
on de t'ofldo t»fk<>niKt v 'u de Chueapetke lyneu guon
vrees meer Loentertiti.
En niet -alleen vm.r 'il« 'Siesaprake on Ohio maar ook
voor andore xnkloltiki* Uiin-n, do Korlolk yTcstórn, de
liOulBville-NftFliriilc, de ^'..ï.ilo en Ohio, do Floridu
lijnen zolf§, Kiju giHülo vorwachtingcn gerechtvaardigd.
Wat do 8 pCt. f'iorija'a betreft rü»t zelfs do vraag,
of bg den hoogen dunk omtrent do lookom.it der nieuwe
Mjj, (de Florida Central & Won ter n, l wol gonoeg fondsen
zijn gereserveerd, om in de buhneltcn uit een druk ver
keer voortvloeiend te Voorzien, zouder nieuwe schulden
aan te gaan.
Zal er van do fondsen der nieuwe Maatschappij, n&dut
hot reorganisatieplan zal z(jn uitgevoerd, ai afdoening van
de zeker hoogo proceskosten, na betaling van onkosten
en commUslen, genoeg dlsponibel biyv'en, om den weg,
die in bet lange, tijdperk van processen vermoedelijk
niet pulk onderhouden, in voldoenden staat to brongen
en om bet materieel aan te schaffen i» dat bij Ver
binding mat Mobile noodig mocht blijken ?
BÜgemis aan offióieel» mededeelingen omtrent den
toestand van weg en werken Is het onmogsl^k hieromtrent
aakerbeid te geven on voor bet bepalen van de renta
biliteit van den weg nebben wjj al evenmin volledige
gegevens. ?
Foor zegt in z^jn Mannal van 1882: »De oudere
fpoorwogen in Florid» leverden gaea van allen göedo
resultaten op en gingen kort na de opening in handen
van Boceivars over, van wie in dan regel goene inlich
tingen te bekomen waren. Door geen der wegen, de
Bi Johns Spoorweg (15 mijlen) en da Fenaaeola en Pordldo
Spoorweg (10 mtjlen) uitgezonderd, werden sedert vele
Jaren de ontvangsten opgegeven".
Toor waardeberekening der Floridt Central en western
ObligatiSn en Aandeelen, blijft dus weinig ander» over
dan eena vsrgeiyidng met de prjjzen van andere Florida
lynen eu ook hierin xtjn wjj beperkt tot eene enkele, de
Fensaeola en Atlantdo,
, Deze zal te Cbattahoctle aansluiten aan de Florida
Central en Western en bet spoorwegnet van Florida en
anidelHk Georgi» verbinden met Mobile enbetLonlsvUle
KiehvlUe systeem. Oogensohtjnlök behoef» af) dus to lig
ging en vooruitzichten niet voor de Florida, Central en
Westen onder te doen.
De weg is 185 molen lang en beUst met ongeveer
Ds. 18000 1 per mijl « pOt eerste hypotheek obligatlên, die
voor rente en aflossing door de Loaisville en NasaviUe
gegarandeerd itjnj bet aandeelen-kspttaal bedraagt elrea
Da! 16000 per mtfl (Dt. 8,000.000). De XQ. beslt eeae
landsohenklng van Ds. 8,600,000 acres, waarop de
obllgtttón echter geen hypotheek bebben.
De « pCt gegarandeerde eerste hypotheek obUgatiin
galden M pCt, de aaadeelen 35 pCt
De Florid» Ceaaral en W. Obltf»
to(nttoonv«Tsie)gevea B pOt. rente, vormen een la hypotheek van D». 1MM
per n$ en een («deel»», tdet de kWr aaafsbodensa) la
tiaeVwato « aflosamt bMeoneek*. fan ? - ?
D*. 100 0. Cert 8 pCL Florida dos
Ds, 800
of SO pCt. ,
Hiermede i(j niet gezegd, dat d» Fortda'i hoogstens
SO pCU waard zon; verre van dien moot do nufcerykheld
erkend worden van eene dividendbettUng oi de
wodOi>len en daaruit volgende belangrijke koenvtrhefflng.
Aantonen wildv Ik alleen tot welke tttikonit eene
vergelijking met eeno «oorlgelyko ipoorweg-JIaBiiehappU
in Florida leidi Hoe onvoldoende de gevolfrdi
waardebeualint! \ok moge wexon, zy i» tot nu toe de eeuig
mogelijke. ' l
An>sterd«m, 7 Sopt 18S1. J. r. d] Borg.
A3. Ie Bovenhui», 8' Kaïnen eaa.sf 400 p. j.
?9«re»ref tffumftifimt.
80. Oem. Toork»mer mat AoooC flH p. m. Tent.
80. Gustoft*. Voorkamer mat Alcoof, f 10 p. m. Tont
180. Ge»toff. Kamer met Aleoe*. f 16 p. m. l Oat.
Bib. Gem, Voorkamer met Alooof, f 10. p. m. Tent.
174. Gem. Voork. met Bteapk., Ie Bt f IS p. m. Tent
174. Ongem. Voork. met KL Kam., Ie Et, f 10 p. m. Tor^t,
184. Gom. Kamer met Slaapvertrek, f 10 i ( SO p. w- Tortb
83. Oestoff. Voor- ea Slaapkamer, f20 p. ra. T«»t.'
114, 3 Bovenh., a Kam., alc. enz. t SM p. j. Tutttond.
Hmariemmer M»«ttviit«<*,
76. Bovenhnis en Onderalnk, f400, p. j. Tent,
84. Se Bov*nhui«, 8 Kamen aai., 1 3S& p. J. Torst
M. Bovenhui», 8 Kamen en»., f 18 p. m. l Oct
J>eMr>f «js>n»er«f f«i«i f.
ex O«etToork.,lEk,f8.«)p.w..m«tK<Mlf9p.w. Tend
10*. Ckttoff. Kamer, f 16 p. m. Terstond.
11L Oem. Voorkamer, Ie Etage, f SO p. in.
Terstond.AJI6TERDAH.
13 fteptembcr. StoomvaartuaatMbnppy Zeeland"
Odeoti, 3 uur.
18 Rp]>tcuib«-. Eas-TerecDlginff. Lokaal der
Vennootschap, 13 uur.
13 ticptamber. AmiterO.
Oil OIHI, S uitr.
21 Si'ptembor. Maateoli, tot Eiploltaile van Bouw
terreinen goveiiligil to Amstoraam, Etnigezindheid,
a uur.
33 Septomlior. Kaawl. Jfütschappy tot bevordering
van Lni'Uamfinnins op do vlakte van bet ZwoUelie
Diep. Odeon, 12 uur.
c i 11 n s e n.
Amiteixl.im, MaanJag 11 September 1883, do» avond!
ton zes nra prouos, in Fitucati,
Een Hul», Hecrengracht 587.
Eou. VTixinhuis, Blocmsraclit 93.
Eon Koopraitntiliuia, N.Z. Voorburgwal 324.
Een Buii^ti >Tei:i, te Baim eu eeu tleeronnnli, Ao
terfctcoR sa tüliaarn.
Ee.-i 11 u in, WcMiuix-i-ai'ht 113.
Ecu Hui», l'slmsracht 03.
Ken Huis, Jini Hanzfiipml, gemecnto Kionwer-AmiteL
Een WinkoUmiE, Jan llr.nzcnpad fit.
Eon Winkclhui«, op den hoek van het Jan Hanzenpad
on VHII Spc-ijtstnat 37L
Kon VTinkelhaia, vnn Bpt-ijkBtrajt 27a en 37r.
Kun Winkoilmio, 80 Ei,'i>liiutiorsda"ar«8tr»»t 20.
Kun HcfrcnliuU, Sirpliitiatiaat 75.
Ken Hai?, HinsiMjk tian don Haarlem mermoor S3t
Een Huis, K?Mi)oonwli>ot 58.
Ken Hui», Uti-oclitsclioJwarastrant 1C3,
Zaa Huizen, HHU do Biurajea 109, 110, 111,112,113,114,
Rcnu-cnto Hinten.
Een Bouwterrein, aanjcsweg.
In De Brakkt Grond, dos avonds ton loa ure préolee.
£«n Wink«!- en Wuouliuis, Küvkstraat 31. 35, 80 en 37,
to Difitnci'brng.
Een Winliol- en \VoonlinlB, nanst voorgaand 38.
Vier Boawterreinon, gelegen aan de Punt, tuiMcben de
KottJse.he- au Kuidvrmart, gemooate Dieman.
In Vetllnfr aani;eBl«aeB rercoelezU
18 September.
Een Villa, VoUo">'o«, to Bororwijk.
Een Koetelmis, AHporgclaan, te SovenrtJK
Een Hiüs, Friniengraaht 682.
Eon Hal», VÜielgiacht 13. i
Kan Pakhuis, gou. Uot Zoepaard," Frlnienelland 113. l
Ean vr(ja Wal of open Erf, langu voorgaand. ',
Een IIoiircnliniH, (,'on. flot Kostefll," te Wageningtn*
Twee Wiukclhnizen, Lauricrutiivnt Gl( en 61*.
Een Hocrcnuuis, Kromme Waal 26.
Een Wlnkclbuls, PiiponbrngstecB 7.
Vier Bouwterreinen, \\"eoBporzljflo, bock
Twee Huizon, onder On dak, te Abcoude.
Bon Wiukolhuis, Moloaüteog 3.
Een Huis, l'almgracht 01.
Twoe Winkelliuizün, rijlatceff 5 en T»
Een \Vinkolhni8, Tuinstraat 17.
Een Wiakelhuis, Ticholatraat 37.
Een Achterhuis, Lindongracht 77.
Eon Huis, N.K. Voorburgwal 31.
Een Hnin, Koningstraat 10.
Een WinkolbuU, Boorensteeg i.
Ben Huis, Prinsengracht 513.
T E H U U
jtchterlmrgtvttl* .
114. Gem. Voorkanior met Alkoof, f 16 i 18 p. m. Torst.
118. Gestoft Voorkamer met Alkoof, f 15 p. m. Teiab
AchtergracM*
32. Geel. Voorkamer, f22 p. ui. Terstond,
Aiuttel*
39."Vrn novonbuis, f 900 p. j. Terstond.
109. Bovenlmia. f 1100 p. j. Terstond.
Itfit'i-fxttraat.
4. Bovcnhuli», f 'JU p. 111. TeKtuud.
8. Gcstuü'. ZijkamiiL- r\e: KL->|, iO 5. M. Terstond.
MtffffJtftiat.
*. 2 Oom. Kamer!, l .li y. iu. Tttra'.Jiui.
7. «om. Kamer, f IS p. >n. ToiBt.
8. (toni. Kamera, f30 i>, m. T.'ratfmd.
8. 2 Gem. Kamen, f 2''. P- iu. Terstond,
Mtettti*g*traat.
S. Goatoff. ?Voorkarour, Ie Jitnyo dB p. m. Tank
Mtfaneniiun*.
i Kam. eu Suito voor ant., met Zold., f 100 p.j. Tarst
lioveuhuii, 4 Kamers euz. f 400 p. j. Tentend.
Mtluemgr'acltt.
VrQ Bovenb., 4 Kamers fox. 1 500 p. J. l Nor. of vroeg.
Gestoft*. Voorkamer met Alcoof, f 18 p. m. Terst.
Vrij Bovenh., 6 Kam. enz. f 600 p. j. Terstond,
Huia, f 650 p. j: l Nov.
Bovonhniü, 5 Htm., Aio. enz., f440 p. j. Tent ?
Bovenste Bovenh., 8 kam., Aio. enz., f 800 p.J. Xarst.
te ttoomtlivartftramti
Bovenhois, f 8.75 p, w. Terstond.
Jg-MMMffWSSVGostoff. Zijkamer, f 10 p, m. Terstond.
Ondersta Voor- on Achterkamer, f 18,60 p. m. Terst.
w, f « p. m.
.
11. Ia Bovonhui», f 17.50 p. m. Tentund.
11. 2e Bovenhui», f 200.?p. ]. Terstond. ,
18, Oera,Kamor, f 15 p. ui., met Ko«i, f.HS p. m. Tent
13. Ie Bovanbul», t Kimen enz., f360 p. j. Turnt'
9. 9 Oo»t Kamen, 3e Etage, f M.M) p. ra. Tantond,-1
5. Goatoff. Kamer met Ko»t, f 50 p. m. Tcn'ond.
B. OoHtnQ'. Kamer met Kost, f CO p. m. Ten ond.
42. Ongem. 74i- en Bmnmk. en Su te, f 35 p. ra. l Deo.
213. Hoveuwoning, biunensbuie, f 1000 p.j, Tontcnd,
313. Kantoorlukaal, f600 p. j. Tentend.
313. Kolder, f350 p. j. Tontond.
217. Klik., Aio. en Biunonk., f600 p. J. Tent
377. Huis, f47.60 p. m. Tentoad.
S04. Oem.Voor>enAeMark.metAlooof,f40p.in.
685. Gem. Komtr met Ko«t, f 48 tot f 55 p. m. Torst. ?
'6.
60.
41.
: 88.
104.
158.
B.
6.
34.
6.
40.
18. Ie Bovenhnis, f 880 p. ]. Tentond.
18. 1« Bovenliui», 8 Kamen ene., f80 p. m. Terstond.
1M. » Zolders met VUeriag, f83» p. }. Terstond.
171. Itovenhtüs, l Kamer» enz, f 3.25 p. w, Terstond*
180. 2 Zolder», ie Euge, f 70 p. j. Tentond.
Commelfmrtrmal*
18. Bovenh., 8 kam. enz. f aas p. J. Tent.
CteeMSf Ptrt?fttrmat.
175. 9 Bovenhnlzeh, 8 Samen enz., f 115 p. J. Tem,
175. Bovenhnis, a Kamen enz., f300 p. j. Tent
175. 3 Borenhoicen, f 17S en f160 p. j. Tentond.
83. Oem. Voor- en Achterkamer, vrije opgang, 180 i
f-i& p. m. Tentond. ?
139. Oem. Kamer, f20 p. m. Tentond. '
60. Osm. Aahterk. f 15 p. m. Tent
90. Oem. Kamer met Afeoof, f40 p. m. Tentond.
70. Qem. Kamer met Alcoof, f 33.50 p. m. Tentond.
?3. Zolder, f 13 p. m. Tentond.
M. Kaatoorlokaal, f 16 p. m. Ttntond.
B7. Xantooriokaal, f 800 p. i. Terstond.
J9*Mt*l mMferUtrm***
40. Zit- en Slaapkamer met kost. f8 p. w. Tentond.
?5. t Oem. Voork»., Ie Zt^ f 18 a f90 p. m. Terstond.
tlfatm*tiertfrm«mt.
11. Ckstoft Kamer met Kost, 185 p. m. Tentond.
?7.flnU- ea Tain, f800 p. i l Hov. of vroefM.
Ut. Oem. Yowfkanje* IBS* ****%**<&**? I«*
?LBortnbaia,
17. Gom. Voork. m. kl. Kam. en Alc., f 35 p. m. Tcrtt
89-91. Terrein mot Loodaon. f 1000 p. j.
97, Bovenhuis, 8 Kamers eni., f 174 p. J. l Nur.
ter Hmgo ae tirootttt'tmt.
13. Oem. of oagaui. Voorkamer met Alcuof, 2o
Elsje,f 13 of f 16 p. a. Tomtond.
</«co* IHSN Cumpt**t***l»
37. 9 GestolT. Kamors, 2o Etage, f 18 p. in. Tont.
38. Gem. Voork. mot Ak-.. o Et., f23 p. m. Torst. ?
113. Gem. Voorkamer, lo Etage, fl2p.m. Terul. oüitei
Jam Steenstraat. \
319. Bovenlmie, SKanirrB, Alcoronenx., f300p.j. Tent
268. Uem. Kamen, f 20 eu f35 p. m. Tenitond.
Jttm tmm d«i- JHf^afU*trmat.
S60. Winkelb.., 3 Kimcrn, Boustcrreln eoz, fSOUp.j,
8. BovenbuU, 4 'Kamera, Alcoof enü., f550 p.], l NOT.
40. Gestoft*. Kamer, f 50 p. m. Terstond.
80. Gem, Voorkamer, 2e F.t»Re, l aft p. m. Terstond.
130. Voorkamer met Alcoof, f 40 p. m. Terstond of lateri
KeirersgracStt.
409. Gem. Kamer roet Kost f60 p. m. Tersload
409. 3 Ongom. Kamen, f 30 p. m. Terstond.
427. Hola en Tuin, f700 p. J. l Nov.
404. Hnis, 7 Kamera enz., f 1500 p. J. Terstond.
641. 3 Gen». Kamers, met Aio., f40 p. m. Tunttond'
541. Gom. Kamer mot Alcoof, f 30 p. m. Tersconl
C03. 2 Gam. Kamers, <85 p. m. 'tVmtond.
09. Oem. Voork. mat Alcoof, ie Etage, f "O p. m. Terg'.
234. Vrij Dorenhuis, 8 Kamera 0112., f 8EO p. j. Ten*
247. 4 Bovenhuizen. f401), f350 en f250 p. j. T«r»U
277. Vry Bovonhuis, 3 Kamers on*., f 000 p. j. Tent
298. lo Bovonhnls, 2 Kumcr» enz., f240 p. j. TerSt.
416. Gom. Zit- on Slaapkamer, f 30 p. m. l Ou
137. G e» t off. lo Etage, f O"' p. m. Terntoml.
Kolk tt eeg .
8. 3 Oom. Kamera met Alcouf, 1'27 p- m. Tor-t? 1.
8. Gom. Vonrkamer 'mcl Alkoof, flG p. m. TtW.onJ.
Kort» 1'riHtengrMcht.
30. 2e Bovanhuls, f290 p. j. Terstond.
Kromltoomrluat.
88. Zolder» f 150 tot 1350 p. J. Terstond.
XtmtiA va» ttetofttttr^g.
11. Fabrieksgebouw, f 50 p. m. Terstond.
1. Huis, f 6.50 p. w. Terstond. .
10. estoff. Voorkamer, f 10 p. m. Tontond.
Ijamrtergi-acht.
86. Ongom. Voorkamer met Kost, f 40 p,m. Temt. of la ter,
132. GestonTVoorkamer met Alcoof, f 18 p. m. Tcmtoud.
GS. 3 Kamen, Ie Etage, f 500 p, J. Terstond,
77. Huis, f450 p. j. Terstond.
M. Bovenhuls, 4 Kamers onz, f425 p. j. Terstonl.
0. Oa«toffeerde Kamer f 18 p. m.
108. Gedeeltelijk geiu. Achterkamci-, f IQ p. ra. Tcrutund.
IieUegracht.
9. Qestoff. Voorkamer f20 p. m. Terstond.
3. Gestoff. Voorkamer, f ia p. m. Tent.
14. 2 Ongem. Kamer», Ie Etage, f SO p. iu. Tarst. nf Nov.
82. Qem. Kamer, (23 p. tri. Terstond. /
60. Zykaracr met Kost, lo Etage, f3U p. ra. Ton-tonJj
83. leBovonh., 2K»mora, Alcoüloaï., l'270p.j. l NOY%
,
63. Pakkeldcr, f 1.50 p. w. Terstond..- ?
Staarten ifansxaon K otter ui ra at
5. Oem. Achterkamer, f 12 p. m. Terstond.
*
,105. Oem. Voorkamer met Kost, f35 p. m. T«r«t9!i<l.
ais. Oem. Kamer mot Alc. en Kost, f 40 » f 15 p. m. 'i', nt
(113. Gem. Kamer met Kost, f35 p. m. Tentoiul.
J113. Oam. Kamer met Kost, f36 p. m. Terstond.
.3. lo BovenluJj, f 21.20 p. m.
1. 2e. Bovenhuls, f2020 p. m. Terstond.
ill. Hnis, f350 p.j. Terstond.
. aintmvlcmar,
)8. Vry Bovonhni», 7 Kamera onu., l'BSO.?p. J. T«nt.
'0. liuveulmi», 4 Kamera, Alooven en/.., 1325 y. j. Terst.
.30. H«ia iiiet Tuin, f H50 p. j. Tcrafond.
30. , . .
W. Uorvnliuis, fCOU p. j. Torstuud.
J!l. Vry Bovcnlinln, füSU p.j. Tenttind.
>I. 9e Bovoiibui», f 250 p. j. 1'emtvnd.
87. Gem. Voorkamer, f SU p. m. Teiitnnd of later.
Hlftitve Kcisertgrarkt.
'74. Oestoff. Vünrkamor. 2» :-\zo, f U p m Xerit
ftemtise X*elic*trmat.
13. Oem. Voovkimermot Alfuuf un Kunt, fiSp. m. Tent,
89. Bovenhui», f275 p. j. Tgntond.
68. Gem.KamormetKUa.ppl., leEl., 1 15p, m. Tent
182. Oem. Voorkamer, i 10 p. m. Terstond.
18. Oestoff Kamer met Alcoof, f20 p. m. Terstond,
89. Gestoff Kamer», f 30 p. m. Tornt.
76. Vrjj Bovenhui», f526 p. ]. l Nov. of vroeger.
llt Gestoff. Voorkamer met Alkoof, f 30 p. m. Torst,
223. Oem. Voor- en Achterkamer, f 00 p. u. Tent
389. Oem. Voor- en Slaapkamer, f30 p. m. Tent
JVfocnoe Spitgtitoiraat,
59, Oem. VoorV. met Blaappl., f 10 por maand. Terstond.
.
M. Oem. Voorkamer, f 14 p. m. Tentend.
89. Hoi» en Tuin, f 400 p. J. l Oot
109. leBOYenh., 2. Kamen enz., f 250 p. j. Tent. of l Oct
8. Oestoff. Voork., f 10 p. ra., met Kont, lilS p. ra. Tent
9, Oam. Voorkamer met Slaapkamer, f 10 p. m. Tent
.V. Z. Kolfc.
7. Oestoft*. Kamer, f 13 p. m. 'Tentend
87. Fakkelder, f900 p. J. Tentoud.
72. 3 Oen. Kamen, f 40 p. m. l Oct
79. Oem.Voorkam»rmetKoit,f40«f4Cp.m. T»rst
933. Kautoorlokalan, f 880 tot f 800 p. J. Tentoad,
Oottunbmrgergracht,
U. 3e Bovenhui», 9 Kamen enz., f 3 p. w. Tent
U, Bovenhnis, 4 Kamen eni., f 30 p. m. Tentend.
.
99. 9 Oestoff. Kamen, f 96 p. m. Tont .
85. Oem. Voorkamer nxit Alcoof, f 30 p. m. Tent,
..
18, Qestoff, Kamer, f 10 p. m. Tentoad.
.
16. Oem. Voorkamer, f90 p. m. Tentoad.
O,
116. 3 Gem. Kamers en BuiU, Ie Etage, f 45 p. a. TercL
818. Oem. Kamer, flS p. m. Tetst. ?
SM. QeetoftKameT»B»tKoele«üiweB._
971. Gestoft Voorkamer, f 14 p. m. Ter
fmlmtittt'mmt.
i. Ti« Borenluüs, f*g><- 1 Nfr'
61 Vrfl Betwhais. f «60 p. J. Tentoad* of laUr.
84. Oem Toer- ra Slaapkamer, f 36 p. m. l Oot
ritter trtm*timfrtrt**9*
Tl. Ie Aokterkuwr, f l.«0 p. w. Tento«4.
Tt 9* iiiÉsrVssier, tlJK p. w. T*t*tiMé\
F*. 278.
'A'. 1*82.
WEEKBLAD
.Verschijnt iederen Zondagochtend.
Uitgeven: ELLERMAN, HABMS ft C°.
Eautoor: Bokin 2.
ZONDAG 17 SEPTEMBER.
iSaouDj
AHTTTOOBO «B* DITTLUCHTT tttft
tBAAOBTVX DZB UBaBWOZODBStD, door H. J. B.
at.v.-saCT.üt. ds>
, QU liajtaripL tJlt d* Hoistad. EDKBT
Log*a> door .". .T ?" D* e^ezunc*^oont«uliig ia bet
Grand Ihéatr», Kascppa, door !>. van Dejm*!.
FruMohe Opera. LBTTEBKUÏIDE: A»a menonw
Botboom-Tonaaalnt, «oor 7. A, Albwdlngk Th4)m.
Een* Ll«fd* in bet Zuiden, gedichten door Hort ditta
Kere, beoordeeld door Albert Verwet). MUJTAIBH
ZAKEN: De JUrlne-Offlcler Tan Adtnintttratie, door D
D. Uit d» Legerplaata b(j UUligen m, door Z.
MatitiSn. SCHAASTBOBLEEM. FEUILLETON
D» Hond Tin den Blinde, naar Vlttorio Beraeoki 71 «n
VIL B*t MldMim fMwt, door o» B. HASDBL
Katoen?AT.T.TtBLII, BBIBVIHïlOS. OVBBZIOHT
VAN DB EWKKTJ5SKAIUIT. AtnwikaaMnhe
Spoorw«g«n, door J, T, d. Burg. VcUtaawa, Bnrgvrhjk
Btand. Te Haar cfttd* Woningen. Vergtderiogen.
TP AD VEHTÏNTIZN: ftobonwburgen, enz.
Antwoord off
Niets kan ons aangenamer zijn dan,
erenals de N. R. Ct,, eea eind te maken aan den
strijd over de verstandstheorie en kiesrecht*
hervorming.
Over den toon, waarin de artikelen
LiberalisiM zonder t/wort» geschreven werden
zuilen wij niet verder spreken. Het doet ons
genoegen te mogen erkennen, dat, het Ant
woord aande Amsterdammer, zij 't ook nog niet
heusch, toch iets minder verwaten klinkt.
Wel houdt het blad het er voor dat
«zinsverdraaiing" onze hist s, maar wij ver
geven het die veronderstelling gaarne; zonder
haar zou het antwooni inaöers veel van
zijn klem hebben gemist.
W U schreven: Het is een feit dal
delibcrala meerderheid in de Kamer door de li
berale minderheid des volks gekozen wordt.
De N. R. Ct. ontkent die stelling, volgens
ons een feit, maar gaat redeneeren over de
poor memand verdedigde zwakJk^züda yai
op ónie stetüng mt de
volgende woorden:
»2/5 der nalie is katholiek en van de ove
rige 3/5 is misscliien meer dan de helft
anti-revolulionair, konservatief enz., en dan
zouden wij nog moeten betoogen dat helde
minderheid des volks is, die de liberale meer
derheid afvaardigt. Om aan deze onbillijk
heid een eind te maken, heelt men niet
alleen een ander kiesstelsel noodig., maar
allereerst uitbreiding van kiesbevoegdheid."
»Dal is alles,roept de N. R. Ct. uit: voor
de sterkte der politieke partijen, verwezen
naar de doopboeken en daarmee uit."
Wij antwoorden der N. R. Ct. gtj zelf
zegt: naast de liberale partij staan twee
kerkelijke partijen. En mogen wij dan,
de sterkte dier kerkelijke partijen onderzoe
kende, de doopboeken niet raadplegen ... 1 ?
Wij weten zeer wel, dat er in Nederland
ook liberale katholieken zijn, docli bij de
stembus maken zij geen scliiuerende
verlooniug en bestaat er ecnige grond voor het
vermoeden, dat de katholieken, die thans yóen
stemrecht hebben, juist de liberale katho
lieken zullen zijn t Integendeel. Voorts leeren
du stembus, de schoolwetagitutie en de ker
kelijke toestanden niet voldoende over welk
eert strijd macht de anü-revolutiunairen
besuhikkeü? Is het misschien onjuist wul wij
schreven: «liet plaltelund is kerkelijk en de
J'abiieksstetlen zij» weinige?"
Ue wanverhouding der partijen binnen en
buiien de Kuiucr is, als men de natie be
grepen acht in het huidige kiezerspersoneel,
nitt zoo bijzonder groot; maar zij is dat
u cl, als men op de geheele natie en niet op
liet beslaande kiezerspersoneel den blik ves
tigt. Om dit groole verschil zooveel moge
lijk lo verminderen is uitbreiding van
kiesleeóegdfieid uoodig.
Wij worden beschnldigd van zinsverdraai
ing, als wij beweren dat de N. R. C. zeer
bepaald census verlaging afraadt, > mede"
omdut de keikelljken daarbij kunnen winnen.
Zinsverdraaiing zou daartoe noodig
wezen I Men leze het volgende citaat uitbel
No. van 9 Juli in zijn geheel; niet ge
deeltelijk zooals het blad het in zijn Ant
woord aan de Amsterdammer gaf:
Nu oeusns verlaging, straks Grondwetshenie*
n-B(J. .
bra berekening nn hangt in de Inoht Het
{«u even goed z\jn wie weet het? dat voor
j"h|re jaren de kans op radicale hervorming
ver'«rtn K»i*t. Indien gebeurt, wat velen verwachten,
a« de clericalen d«i meerderheid kragen, dan xal
el' wel wat auders aan'de orde komen dan Grond»
weisherziening; dan aal de aandacht gewftd z$n
a:l» liet afbreken van wat iuet zooveel moeite
J* e«ticht; en in de eerste plaats aan de vraag,
non do macht te behouden. Aan een andere
urondwet heeft, zoolang er eed vrtfe uitleg
ne*tut, de eleiicale partügeen behoefte,
moogt a dan ti'oosten met het per aspera.
«?t'H, hefc wanbestuur zal den volksgeest doen
ontwaken i aandien troost hechten w» weinig
wairJe. Daarentegen veel aan de mogelykheid dat
s londs ?aak wordt overgeleverd aan een menigte
die zelve niet denkt en net werktuig is van wie
baar weet te gebruiken. Wat eoamaal in deze
richting ia gedaan, kan niet weder ongedaan
gemaakt worden. Is eenmaal" (schreef in 1873
iemand, wiens gezag mr. Levy wel niet wraken
*M Ja eenmaal de beUeteesiia vu OM
kkestelaeTwt hare voegen gewricht, dan blQA later
alleen berustiBg^ver. Ildel «ou het xQn
vrHwilligen abtand te verwachten van een recht door
zekere deelen der natie verkregen, al bleek hunne
ongeschiktheid zonneklaar." Zoo is het. En dan
talmen, ongeduldig en wrevelig omdat de dingen
niet gaan aooals men wensobte, als radeloos naai
«en middel grijpen dat misschien voor langen t\j<i
da hervornungea naar den eisch des tqd*
ontnogelfjk maken aalt Aan die politieke waaghalzer)
uoen wüniet mee."
Wat is nn die politieke waaghalzerij ?
Wal anders dan iets ie doen, wat de heer
schappij <for klerikaJen mogelijk maakt?
En toch, met een koelbloedigheid zonder
voorbeeld schrijft bel thans; Dat wy gezegd
hebben.: geen - censusverlaging, opdat de
clericaien de hervormingen naar den eisch
des tijds niet voor langen tijd onmogelijk
maken, b eenvoudig niet waar! -"liet is zoo,
gt) hebt het niet gezegd in dien vorm,
maar overigens zoo duidelijk mogelfyk.
De N. R. Ct. vreest de mogelijkheid, dat
de klerikalen meerderheid kunnen worden,
daarom o. a. verwerpt zit censusverlaging,
als >een middel," hetwelk te bezigen liaai
toeschijnt»politieke waaghalzerij." Zij schrijft
zelf: »Het kan zijn" dat de censusverlaging
een klerikale meerderheid zal geven. >.\laar
zooveel kennen wij de kaart van het land
wel toch nooit een grooter, eer kleiner,
don nu de liberale is en die dan nog mis
schien niet al te stevig gebouwd zou zijn."
Is die kennis van de kaart des lands, hierbij
te pas gebracht, een frase om den zin wat
op te smukken, of schreef de JV. Jï. C*, dit
wezenlijk vertrouwende op die kennis van
de kaart? Het was, in het verband, waarin
de zinsnede voorkomt, in bet belang van de
N. R. Ct. slechts een kleine kerkelijke
meerderJteid, aan te nemen, en nu zou het
zinsverlen behalen l ZIJ, die groodwetshérzienüig
wil tot stand gebracht zien, op voorwaarde
dat allen haar theorie: geen kiezers dam met
zelfbewuste staatkundige meening" omhelzen,
en dat zoo spoedig mogelijk, opdat anderen
dit werk niet ter band nemen in de
ionzekere toekomst!"
Zij zou, zoo verzekerde zij aan de
Middelb. Ct., censusverlaging verwerpen ook al
bleef de liberale meerderheid behouden.
De Middelb. Ct. geloofde het, blijkens haar
antwoord, niet zoo grif, (1)
Wij willen aannemen, dat zij zelfs in dat
geval geen censusverlaging zou begeeren,
omdat daardoor grondwetsherziening n. i.
verschoven zou worden. Doch een betoog
dut een bevestiging der liberale meerderheid
in de Kamer, door een uitgebreider
kiezerspersoneel, de liberale Kamer minder gunstig
voor grondwetsherziening zal stemmen, zou
dan toch geen weelde zijn. Indien de A'. R. Ct.
deze Kamsr, in 't bijzonder de liberale
meermeerderheid dezer Kamer, voor grondwets
herziening in geestdrift meent te kunnen
ontsteken, waarom zou zij een andere liberale
kamer, door tweemaal zooveel kiezers ge
kozen, daarvoor moeilijker warm kunnen
maken? Hel heeft er thans veel van uf hut
blad maar iets beweert, louter crri liet ge
noegen te smaken van iets ie beweren l
Het kan de moeite niet loonen op zulk
eene kinderachtige wijs, ;ils waarvan du A'.
R. Ct. het voorbeeld geeft, verdei1 l o
iJisputeeren. De hooldzakcn zijn haar niets en
bij gebrek aan .argumenten loochent /ij dood
eenvoudig de duidelijkste, uitspraken. Een
dergelijke handeling achten wij ecu groot
blad onwaardig. Werd de N. R. C. geschre
ven voor het minst ontwikkelde deel
derNederlandscbe natie, men zon dit kunnen verklaren
en vergeven er is een publiek dat minder let
op de bewijskracht der argumenten, dan wel
op de forschheid van diktie, waarmee het een
of ander wordt gezegd en dat gaarne alles ge
looft wat gedrukt staat Hoe het blad echter
kan meenen dat nie). »de domme hoop" maar
lezers »met een zelfbewuste meening orer
de openbare zaak" door zulke drieste bewe
ringen en ontkenningen zich zullen laten over
tuigen, is ons een raadsel.
Wat moet b. v. iemand die de artikels 'va De
Amsterdammer geleien heeft, wel denken van
liet volgende: »Maar wat merkwaardig is:
de schrijver gelooft werkelijk dat wij hier
sen nieuwe leer verkondigen. Van de
formues geschiktheid, ontwikkeling, zelfbewuste
meening enz. hoort hU op, als ware hel fon
kelnieuwe reactionaire ketterijen en haalt daar
over de A'. R. Ce. orer den hekel. Toch is reeds
n de grondwet het beginsel neergelegd, is
de kieswet uit dat beginsel ontworpen en
verdedigd, en i* dertig Jaar lang de liberale
partij bt} die leer gebleven. Wat nebben
f ij anders gezegd daa wat Therbecfce zetde,
bij -de verdediging zijner, kieswet: >De
Abonnement per 8/a». ? l._. fr. p. p. ? I.
Afeoni Nummers aan de Eiosketf rerlrr|jgbaar k » 0.
per regel l& Cta., toMchen den tekst * 1.
-. . eowr zekere som.
aanwfjzenda gegoédheW, al« teobco rao
onafbaokelijkheid, vankonma, TCO belangstelling
io d«"püblleko taak."
Dit wordt tot OB3 gez^d, dio schreven
(90 Aug.): >Het theorittóch liberalisme,
wuarbJj de verstands-théorie een vertegen
woordiging; kiest voor n staar, die boven
de natie troont, heeft oo tasten bodem ver
loren." (Verloren, omdat tiet beginsel der
Volkjsouvereiniteit zich krachtiger doet gelden).
iNog post vattende op hel+owle standpunt
dat van 1843, toen men din eertien stap
deed om tot een« VoUtsvarteffenwoordfffinff
te geraken «en standpunt dat slechts voor
een tijd deugdelijk tan tij* omhelst de
JV. R, Ct. een wolk voor Juno." Wij
«mdeo niet gevoeld hebben, dat weleer de
verslands-theorie heerschle, en d» formule van
de JV. R. Ct. een mislukte omschrijving van
haar was, gegeven op een. ttydstip, waar
aan 30 jaren voorafgegaan i(jüom hare on
houdbaarheid in hel licht te. stelten en wij
schreven (27 Aug.): »Alleen kiezers met
zelfbewuste staalkundige meening. Een be
ginsel dat door N.-Amerika, fjaitschland.
Frankrijk en Zwitserland RW.DS geJuel werd
prysyegeven." Kortom, een groot deel van
ons betoog is juist gewijd aan do stelling,
dat men wel begint' met hetgeen de iV. R. C.
wil, en ook ten onzent daarmee begonnen
is gelijk de Czaar van Rusland er te
zijner tijd ineó beginnen zal doch dat
dit iets is, waarmee mea na dertig jaren
van proeltljd niermag blijven voortgaan.
Ziedaar de wijze, waarop Nederlands eersle
dagblad zich verdedigt.
(1) De UlddtTb. Cl. ichrtjrt nop*n» d* weerlegging
TUI de N. B. Ct, al* rolgt (16 Sept.):
.Na*r OOM ichatline, ilolt dit betoog Tan den
-Amtttrdammtf ala een bt». Geen beter, maar meer
kiezers, «In criterium voor den weg die tngenlafon moet
worden. De reden wairota au het getal moer gewicbt
dan aan het gehalte gehecht wordt, aangetoond. De
kwade (rerolgen, die dat onrwielit TUI bet getal zal
kunnen hebben, in bet Jnfeto Jfeiit ge*Uld. Wie nu dit
betoog ktacbtolooa maken wfl, moet trachten oen der
. .
het ni«*, da-dlgot ta»««e**«B
werden dat do keten tot e«mtuverlaging loert Dan
behoort tareni erkend ta worden, dat defte redenaerinff,
eron goed all die welke «rondwetuherrioning ala alleen
wenechelök Toowtoli» recht van bestaan be«ft en eeno
keuze totschen een dezer beide wogon, Op gelljkolijk
Tordedigbare gronden, mogelfjk is.
Tot onzen spijt, in zeker opzicht, heeft de If. S. Ct.
aan dozo vereUichtoh, in déopstellen dio z(j tot weder»
loRging van den Amsterdammer b«atemd heeft, niet vol
daan, liun titel deed reed» vermoeden dat daartoe goen
poging zou worden aangewend. Thtorttlich librralitm»
had de Amst, zijne artikelen genoemd,'teneinde te ken
nen ta Reven dat Je N. R. Ct. gevangen binnen eene
HtaaUrocbteljjke theorio, erkonning noch waanleering bozit
voor buiten dien kring liggende denkbeelden on
ver«ohynselen. Literatirmt zonder IJitori» noemde de N.
K. Ct. haar repliek. liet andoro woorden: of aw «telufll
liberaal il of niet, gaat m\j niet aan: het ia niet op eene
theorie gebouwd; het mint, maar mono acbattlLg,
weteuschappoiykon ernat; daarom deugt hot niet."
AlJaa. ala uit eaae wolk sprtkonde, logt de 2f. R. Ct.
hhar toseoaUnder te laato dat bij zelf* niet lezen kan.
naaiby de ItiiiJ. Cl. gebruikt wordt als voorbeeld hoe
men dan wél k zon moot. Do laatite ia eevotlig voor
die eer, maar vcrcorloott zich te herinneren dat zt!>
behalve een goed overzicht van het b stoög der y. R. Cl.,
ook de bewering aangevoerd Ijo.-ft dat do 2V*. R. Ct.
tegen eeninavorUeing strijdt, omdat zfl ala m rolf daar
van, cene aoJcrlaag: voor hirc p»rt\j vrocst. Die
lioicbnldiging is, do Amtl. herinnert eraan, door de -V. R. Cl.
niet woeraproltenj want wat zj} ona en d*n Awtt. voor
da Tooten werpt omtrent do ploertisheid" dl«r
redebeoring, laten w{j i:ggen, deiryi het In e*n debat met
ona guen zin lioefï. \V(| zijn ons bewnat den vorm,
waarin wy onr.o beschaljiging klccildon. zoodanig geko
zen te hcbl.f n, ilnt tot het wooi-d ploertighaid" uict
do nünito aanleiding bestond.
.Zoo tang nu do A'. JE, Ct., erkenneada dnt onze
palitiuko tocatand dringend Torbetering noodig heeft, aan
ieder dio eau Toontel tot verbotering verdedigt, niet
ander* to antwoorden weet dan met aanmarkingcn op
do wetensuliapputijkhciil on do Zuiverheid Tan zyn
bet«M)g on met de vcr/okerinsr dat baar ateUel hot ware
i», duvli ilat men het niot goe.l begrijpt, zoo lang
liiifvon vjj lift onzo mconihg, dat do dour de W. K. Ct,
varlangJo RrjiulwcUi-horzicninst, welke wij goloovon dat
niet ileüo liamor on met do togenwoonlii; a»n hot roer
lijnde «taatnüdcn niet rcrlirrgfn kan worden, «lecliH
viwinip Kcatotd wordt tereindo de partjj det A*, li. Cl.
ata heencheudéparty to handhaven."
HET VRAAGSTUK DERKIESBEVOEÖDIIEID.
Mjjnhccr de-Redaclewl
Do maanden Mei en Juni van bet jaar 1877'
bracht ik door in een Kederlautlsch stadje met
plus minus vier duizend inwoners. Bedoelde plaats,
die ilc O. zal noemen, was nataur $k ia het ge
lukkig be^it vitu drio politieke pwtyen, welke
men onderscheidde als liberalen ,
ultramontanen" en nntirevoluliOBtwiren." liet welke
spannioff daar alzoo omtrent den aangegeven tuit d*
verkiezing voor een lid van de Tweede Kamer
werd tegemoet gezien, cal u zich gemakkelyk
kannen yoorstellen. Elke partij bad een erkend
hoofd; eea schatrijk fabrikant, van wien menigeen
afhankelijk was, Toerde de liberalen ten strijde,
terwtfl een doctor raedicinae do ultramontantn
en de kantonrechter de anlirevolutionnairen leidde;
deze beide laatsten dankten hun invloed aan hun
groot grondbesit en hadden ach met meer ver
trouwen, dan Engelschen en Turken thans
wederkeerig bezielt, tegen de liberalen verbonden, een
^vertrouwen, dat niet beschaamd werd, daar het
Isdert .jaten aan hunnen conservatieven"
candtdaat de >ége had venchalt. Ofschoon in het al
gemeen hunne deftigbeid niet gedoogde, dat de
drie genoemde notabelen de koffie- «nbiarhuham
van O. frequenteerden, kon men toch in
verkiezingstyden niet licht ergens komen, zonder ten
minste n van hen aldaar mat gondsche jpjjp en
;las bier aan te treffen; alsdan zochten eg elkaar
in mededeeliaamheid eu affabiliteit de loef af te
iteken en naaien zy cooveel mogelfik bet voor'
komen aan van stamgasten, die «ich te midden
iunn«r gewone ,,Zechbrader"-v»lkomen. op hun
gemak gevoelen. Ea hunne unwmlghrid .._
ook «eer leerrijk, daar O) óf ex cathedra lot de
god gemeente populaire voordrachten hielden, óf
ook wel op Sorratiiche wty*e geapnkkea uitlok
ten over den aan*taand«tk verkteiiogMtr^d. Votff
meerdere verspreiding hunner denkbeelden zorg
den zy door s:rooibiljetten. diemetkwisiigebtnd
m O. en o mi treken aan allen, die den census van
f 20,?betaalden, rondgedeeld werden. .Pnneh",
die zooveel staaltje» van canvaning" door «on
geestige teekeningen vereeuwigd beeft, sou in
man plaaU zno portefeuille met tal van scheUen
heblien verrykt. Met de mee.te bebuigttelling
wachtte ilf, na al deM voorbereidsele»
gadegealafen te hebbeo, den tweeden Dinsdag in Jnni af;
e stad O. toch ia hoofdplaats van een onder*
kiesdistrict en baar raadbiu* «on dos bettoonee)
lijn van een hevigen strijd. En ik kan n
venekvren, dat mgne verwaontingea niet te hoog ge
spannen blaken; ik bad vroeger de in Dickene'
ko-telijke Posthnmoua papers of the
Pickwiekclub" beschreven .eleetion" te Eatenswül als een
unicum bmhonwd of althans aL» ieta waarop al
leen Engeland roem kon dr« «m, maar sedert 1877
doe ik dat niet meer. Verbeeld u, dat ep den
crooten dag in geheel O. geen rijtuig meer te
krijgen was; n de eigen rgtuigen n die der
huurkoetaiers hadden He yverige partnhoofden
uitgt-zonden om de kiezer» van het land ala ia
triomf de stad binnen te halen. Op hel
raadhuisplein aangekomen, deden de koetsiers bun best,
om hunne passagiers, wier stembriefje in den wagen
reods gecontroleerd was, dndelyk da haven bin
nen te loodsen. Doch dit ging niet 100 gemak
kelijk, want den door de lange rei» dorstig ge
worden kieeer bedreigden Seylfa en Charybdia in
den vorm van twee gastvrije huizen, atn weers
zijden van het raadhuis gelegen; links nl. woonde
«eu vriend van den liberalen fabrikant en rechts
een vrome schoenmaker, en by beiden was de deur
wu'J gtoj «md, terwijl by dezen de clerioalenota^len
jran twe«derlei kleur en bij genen de liberale
kopitukken zaten, dio wederkeerig eiken kiezer naar
binuon zagen te lokken, hem gaarne een borrel
eu een sigaar wilden aanbieden, hem de hand
wilden drukken eu selU voor de riehüge in
vulling v«a zjja stembiljet wilden zorgen. Dat
van d«ze vriendelijke aanbiedingen gaarne werd
gebruik gemaakt, ral «Ik mij willen gelooven;
de ojiuoozole kiezer, wien een of onder raadslid
deelnemend naar z|jn gezondheid, aya vroaw en
kinderen, z\jn paard, twee koeien en vier varkens
vroeg, was in de wolken en dacht bewust of
Onbewust met zekeren door Beranger bezongeae:
Qu»l bonheur! Quel bonbenr! Ah l monsienr Ie
sénatenr, Ja suis votre haaible serviteur". Op de
l ~f*. _ l L. _._ - Jl ??i, J_LL-1 _* i *W*
tot Sêniuitbreneea'o ..m ,_
vast meer op zijn beenen staandep kiezer onder
hunne hoede namen en hem bet vertrek, waar
het stembureau zetelde, aanwetea. Ziedaar, wat
de herkiezingsdag te O. my te zien gaf; en nn
z\vüg ik nog van de «taaltjes van veel afkeu
renswaardiger presiie tegenover ondergewhikten
en pachters, dte m|j ter oorekwamoo. In Juli 1877
las men echter in zekere courant, dat in het
kiesdistrict, waarbinnen O. gelegen is. yan alle
kiezers niet veel minder dan honderd percent
waren opgekomen om hunnen plicht te vervullen^
L>it sprekend bewijs van pttolic spirit" werd
door tal van bladen met ingenomenheid vermeld.
Ik wist echter, wit daarvan te denken, en geloot
dat de slimme herders ook dikwijls om den lof,
hun kieienvne toegezwaaid, zullen gelachen
hebben.
Deze herinnering, Mijnheer de Redacteur, schiet
mij telkens te binnen, als ik igvercn boor voor
uitbreiding der kiesbevoegdheid door middel van
censuaverlaging, en als ik zie, welke voordeelen
men zich van dergelijke uitbreiding Tan het
pays lögal" voorstelt. Terwül ik als getrouw
lezer van Uw blad den strijd volgde, dien Gij
tegen de recente beschouwingen van de N. R. C.
r n vau Uwea medewerker Antonio hebt
aangebunden, kwam zy mij telkeus voor don geeit
Daarom wilde ik ze mcdedeelen. Veroorloof mQ
thans, dat ik er myno beiehpuwingen over het
vraagstuk dor kiesbtvoegdlieid aan vastknoop».
Iu den staat behoort geene staatsreehtelyke
bevoegdheid en vooral veen burgenchapsreeht
too te komen aan iemand, die de portee van die
bevoegdheid of van dat recht niet vat en er
alzoo Zv-lt' geen gebruik» van weet te makri,
Ziednai-, waarom ik ({Mme den eiseb der N. U. U.
onderscbryf: «Geen kiezen, dan. die een zelfb*»*
wimte mevning over do opeubai-e a*tc hebben."
Moor de voorstanders der censusverlaging ant
woorden: llot viT»tmd M ni«t het eerste, waarop
moet worden; boven al zyn politieke mo
raliteit en karaktvr noodic." Zeer juist; doch men
zul ray toegeven dat bjj hen, welke die mate van
verstand, die toteenjg bogrip van den polit'ekra
toestand noodig is, missen, van politieke morali
teit en karakter geen sprake zijn kan; onbewuste
moraliteit en karakter zjjn ook op politiek
nLieJ niet beslaanbaar. Indien zooveel mogeljjk
getorgd wordt, dat slechts verstandigen «n be
kwamen kiezers tgn, behoeft er minder vrees te
bestaan voor politieke immoraliteit en
karnkterlooilmd, dan indien de domme hocip de kiewn
komt vermeerderen.
Maar men werpt ona tegen: Uw eisch is niet
bestaanbaar met oen gezond begrip van
volks.?^ j._._ volkaverUgeo»
woordiging, wil zy in harmonie met "het
volk verkeeren en dus recht op baren naam
hebben, kan alleen door de medewerking van
sen zeer broeden kring, waarin alle richtingen
_ Bring van haar itgaan.' D
ik een beslist aanhanger ben van het
partementarisme, door Prof. pzoomer in 1866 aoo
meeBterljjk verdedigd in z\|n _D* vewtogenwoordigiiMt
volgen» de Nederlandsohe GrondWet," kan' iE
toen het gewichtige dexer tegenwerping niet in*
tien; ik geloop dat i^j niet meer is, dan een
zinledig balspel met de woorden «volk* en ver
tegenwoordiging." Vertegenwoordigd kannen
alleen- worden iQ, die weten wat s$ willen en
wat het beteekent, hen t* vertegenwoordigen;
een vertegenwoordiging kan alleen voortkomen
uit het intelligente volk, maar do blinde volge
lingen van werkgevers, godadienstleeraars en
voJksmennm kannen niet medeteUee; nwsuad
itehoort door gehooname stemmaohinae a^nsten
ie kannen vermetdavnldinn.
Maar ten laatst* wMmaa^p het fcit, dat de
liberale neenkrheid mdeKasaar doordenberaU
dee volka
kauerieden
naar hun
of de meerderheid van het
volk lib
natunrkk, dat d. ^be^ü" meerderhid" , "a*
kamer eea schreenwend ooatraat rormt aset def
liberale minderheid van ben, die nn eenmaal te
reoht of ten onrechte Uetera sfl». Dit w] schtef
kunnen b^fven, onverschillig óf men dast
?oo kunnen btyven, onverschillig of men deat
**¥£. *5?1*8* , ( verhooge, aooiang wfl geen)
enkdvondjg» kiesdistricten nebben: d*ir ?eïuilfr
de font en nergeni ander». Verander alsno n etf
de kieswet, naar de parttjOige kiestabel. Dit ar-.
gnment van ben, dw <*netuveriagino> wiUan. heeft
alzoo niets met de quaeetie te maken.
tt vermeen dn te moeten bleven b9 de»
eiseh: Geen kieiert, dan die een nlfWwmt»
mee&mg over de openbare zaak hebben." Uit'
almUng yen alle anSarea eweht bet publiek be
lang, en ik «w het dw 2T. S. Ct. na: .Qriev*»
kan niemand, di» uitM.Utte wordt, bebben tety
_ Po logische consequentie van deze atellingent
w: maak da capaciteiten zooveel aiogeluk alW
tot Jtiezere, en ga na, of daarnaast
van allen eeastts óf wel behoud TU eenea hoo-'
geren dan den tegenwoordigen census noodig iev
Hoe de N. R. O. thh ttSsn het aanwijzen de;
?e» logische consequentie kon verzetten, begrUp»
ik waarlijk niet; is het ondeugend to ginen, dar
«U voor hare populariteit b{? vele harer lezer*
vreesde? ?
HeV meeat fntrfgeert m(j de houding van de*
ff" Mr. Lovy. 'loen hy in No. 262 van Uw/
blad de keurige artikelen vwt de N. S. Ct. nitf
lokte, scnmei hy: »Te rade (Taande met feitelijke»
gegevens kan niet worden ontkend, dat tol vaat
bekwamen doo? wiUekenrige CQferbepaling van»
een staatsburgerlijk recht avn verstokenen ach-'
^rResteld bij e ren, geenszlnc meer bevoegden*
liet feit dat kiesrecht wordt onthouden aan wiet
kiesrecht onmiskenbaar toekomt, spreekt luide.*
Zjadw igoe praenune, naar ook die van dV
^V. Jik Ut. en vnn mij. Waarom vereenigt byzich»
na niet niet den wenseh tot toelating van eapa-'
eiteiten op de rnimsfe achaal? Waarom ewehe
ook h|j eensusverlaging en wil by dus de deor*
van het «ovile*- openen, niet alleen voor de'
bekwamen" maar ook voor de veel talrijker
schare van onmondigen ?
Sedert ik in O. was, heb ik veel van mijne*.
eerbied voor de stem dei volks" verloren; nay
oenniaverlaginff aou de eerbied niet ver meec?
boven het nulpunt staan. De wetgever behoef?
niet te vreezen voor onkutea, golijk Frankrök
SEdarende de restauratie beleefde, want daar
oot de hoogèotnsua de overgroote meerderheid»
der capaciteiten uit, eene font, die de wetgever
zeer goed kan en ook moet vermeden.
Met beleefd verzoek, om bovenstaande regelen
in Uw zoo zeer verspreid blad onder de vogrn
Uwer leze» te willen brengen, verblijf ik heoé»
achtend,
Mjjnbeer de Redacteur,
Utrecht 12 Sept. 1882. U. j?ü!*'
NASCHRIFT.
. nTsatsen gaarne deze bestrijding van on»
«tfttidpunt, daar zy on-ler, tot verbijstering van
niet ingelicht* le/ers, de bijzaken overhoop te
halen, een hoofdzaak van on* betoog
betrefcDe Heer 11. J. U. weet wat Ly wil, en zjju
b«-^ölinncn z«u waai-Iyk blijkbaar".
Geërgerd over hetgeen Iiy te O. gezien héft,
en op liooderd plaat««n elders zon kunnen
waarnemoo, komt by tut het besluit ./n dcnstwit bekoort
teen sttuttsrectttelykc bevoegdheid en vooral geen
urgcrsckaptrecht toe te komen aan iemand, die
de portee van dat rscht niet vat en er altootetf,
geen gtbntUi van wett ie waken. Ziedaar waarom
fc gaarne den eisch der tf. JZ. O. ondersehfSf.
ffctn kiescrs dan die een telfbewunte timenmg
oeef de openbare taak hebben."
Uitsluiting van alle anderen eiscltt liet publiek
De logische consequentie tan dtsre stellingen
is.maat de capaciteiten too veel moytlgk allen tot
betert, en ga na, of daarnao.-t (tftclKiffiny va&
a ten census bf tcd behoud van ecnm hooyeren dan
UIM leycntcoordiyen census noorlig u. floe d*. N.
II. C, eieh tegen het aantcffsen defcr logische.
consequentie kan vertettcn, begrijp ik v>anr)ffjf
niet; is net ondeugend te güstn, dat tjj voor h^e
pofulariteit bij velen harer lezers vrctidt't"
Bet bovenstaand* i* duidelijk.
Wanneer den heer B. nu een» vrijheid werd
laten het kiesrecht in regelen, huevelen so
don, als sgn betehrijviug juiit U, te O. (
elders) van de kte«eniy« en. moeten schrappen?
SO, 60, 80 of 90 pCt.? Zon htt met O, au men
bet den maatitafvan politieke kapaciteit aanlegde,.
wel beter gesteld sfeaVdan net Sodora, waar men
vruchteloot tien reetjrtaardigAi zocht?
Neem louter kap*cit*iten, maar dan ook weaent*
k kapactterten: tonder uit: allen, die de portee)
vaa staatsrechtelyko bevoegdheid en van burger
schapsrecht niet vatten, het bestaande
kjenortcorps *al gedeerroeerd móeten worden.
iTdat
. .
Mogelijk, op een tijdstip, waarop geheel Europa.
?ich in tegenovergestelde richting beweegt en men
in Nederland «elf reeds jaren lang op
oentnaverlaging heeft aangedrongen? . ?
Doch al ware het mogei^k, wie zal het zoo bfl
nitstek willekeurig- werk vet richten van die
kat*-goriën (zoogenaamde) kapaciteiten aan te wgaen
en hét hooger bedrag vau den centu vaat U
stellen?
W& kunnen on* heel goed begrijpen, dat da
N. S. (S. yU kfack* konseqnettief' van haar
theorie zoover mogelQk van «ich schuift. Do
Beer B. moet in de oogen van dat blad een waar
enfant terrible Z^B.
Haar wfl willen de mógeiykbeid van een eev
saivarbeoffina;, of van bet verkenen van
«temrecht uitsluitend aan werkelijk bevoegden voor
te» aogenblik aannemen, de vraag bè»)tt: ia d*za
kheorie JMiet?
De inteüigenten sta d« aigtttlgke Wezen, ig
|n dat BH, b$ dan boogen «encni, en sollen dat
Uvan, by een lagen eensiM, ook alt er iu 't
geheel geen census bestaat,
Eik*]» tiratalUa van kieoera werken lader;
?tl
v?. t