De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1882 1 oktober pagina 2

1 oktober 1882 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

4 i etn kanaal vnn den R^Jn naar de Noord7.ee, >.iit ieu verbinding vau den Noordzee mei de U.ü-Uto. en yeeft Fifliikrijk oiet minder dan 19U milliueu gulden voor de verbetering xtyner havens uit. Wiiorora luuden wU klagen, wy tljn immers U Nederlund? ? .1 ? 1:1 : Overxlelit. De Khedive werd onder engelsch geleide als een fry wan van Alexandriönaar Cairo gevoerd en on.lervoud «OH koele ontvangst by de mlandsche bevolking, die hy op zyn tocht aan de verschilUiuiA station» ontmoette, liet blijkt meer en ? '^ ,A__ rotcr dat ondanks de buigzaamheid «an oosteriche knieën eigun, de eerbied voor Tewfik ge mankt en de Egyptenaar afkeerlg van *yn opper hoofd is. De overwinning door de engelsohen behaald, is in elk geval zoo volledig geweest, dat een deel van het leger, allereerst indische troepen, huiswaarts zullen keeren. De legerbe velhebber* achten het voldoende 12,000 man in Egypte to houden en dit cal zeker noodig zyn, om de hoofdsteden en sterkten te bezetten, want uit de houding der inlandsche bevolking mag men afleiden, dat zeer spoedig nieuw verzet zou kun nen ontstaan, wanneer een gunstige gelegenheid daartoe t3ch mocht voordoen, Of er tu**chen Turkije en Engeland eene over eenkomst bestaat, aangaande het verder bestuur von Egypte, weet men niet, een militaire konvoutie werd nut gesloten; dit wordt bevestigd dooreen telegram aan de Times volgens hetwelk de Porte aan Lord Dufferin een nota heeft gericht, waarin ge vraagd wordt, welke maatregelen Engeland denkt te namen, ten eiude zqn troepen uit Eim>te terug te trekken, nn de opstand gedempt is. Da Noord- Afrikaonsciie bodem is echter de onveiligsto, dio men lich denken kun. Een opstand ontstaat onder de muselmansche bevolking nog gemakkelijker dan hy bedwongen wordt. Bovendien ten gevolge van den opstand onder Arabi ia het egyptische leger geheel gedemoraliseerd. Men is natuurlyk nienwigicrlg > naar de dragslijn alleen ge Niet die Engeland verder volgen zal. een nieuwsgierig, men is ook ongerust en het engelsche Kalnnet acht het noodig zooveel mo gelijk een verklaarbaar wantrouwen te voorkomen. Fuwcett gaf in een rede aan zyne kiezers to Hackuny te kennen, dat de Regeering geen baat» ?uchtige politiek nou volgen, maar er naar zou Streven, een krachtig bestuur en eene betamelijke male van vryheid aan Egypte te verzekeren. Zooveel scbyut Arabi's opstand wel te hebben uitgewerkt, dat men het onrechtvaardige inziet van groote sommen aan vor buitensalarissen voor buiten landsche ambtenaren te besteden. Dit toch was ?en van de gewichtigste grieven von de zooge naamde nationale party. Dat de enropeesche groote mogendheden een weinig intrigeeren, althans dat men in Engeland hunne intriges vreest, mag men afleiden uit een artikel van de Times, waarin betoogd wordt, dat inen geen gehoor behoort te verleenen aan een raadgeving van Duitschland om by de eind-rege ling der egyptische kwestie Frankrijk zooveel m gelijk buiten te sluiten. Inmiddels heeft er tUHschöii Graaf Munster, den Keizer en den Hijkskiusclier ei-n onderhoud over de egyptische k v. este plaats gehad, en is de gezant vroeger dan eerst het plan was naar Londen vertrokken. DB iersche troebelen zijn door de egyptische geheel op den achtergrond gekomen. Het is achter te vreezen, dot met het naderen van den winter het groene eiland weer moer zorg zal boren. Het voornaamste nieuws uit Dublin is Davitt's ontwerp tot verbetering van den maot?choppelüken en staatkundigen toestond van" het eiland. Hy wil een bond vormen, die zich ten doel stelt: geheele afschaffing Van het landwet?telsel, verbetering van den toestand der boeren arbeiders, vooral door het bouwen vnn betere woningen voor het volk, het doen herleven van der iersche fabrieks-nyverheid, ontwikkeling der ierache visscherijen, verbetering van den land bouw, het vestigen van coöperatieve vereenigiugen tot het voorschieten van gelden ter ontgin ning van woe-te gronden, verbetering van de wetenschappelijke en practische opleiding der landbouwers- en handwerkersbevolking, door het oprichten van ambacht*- en andere avondscholen In het geheele land, het aanmoedigen van de beoefening der iersche taal- en letterkunde, her roeping van de Act of Vnion en verkrijging van feelfbewind voor Ierland, verbetering van du ver tegenwoordiging in gemeentelijke bestuven en eiddeliik, in afwachting van de herroeping der Unie, het verkrijgen van een meer nationale vertejienwoordiging, bezoldiging der naLafgevaardigden ?n uitbreiding vau het kiesrecht HU wil stichten een Jfattonat and Industrial Union of Irelanct, die zich over treVel Ierland uitstrekt en daaraan ver bonden eene coöperatieve Land- en'd Labour ABBOciation, die zich ten doelstelt woeste gronden te ontginnen. De deelname aan die Assosiation, welk een mitlioeu pond sterling vordert, meent hij ge makkelijk te moeten maken, zoudat ze binnen ederd vermogen valt, diarqm stelt hij de aanBeolen" op slechts l p. st. Den 17 ri October zal dit voorstel vau Micliad Davitt op de konventie to Dublin in behandeling komen. Men weet nog nicv of Pamell, zich bit deze plannen heeft nongesloten.?De heer Uilion beeft, wegens ziekte, ontolufr ols lid van het parlement genomen. Uit Frankrijk geen U euws, tenzij vergaderingen Ton socialisten, een bezoek van keizerin Eugenie ' aan Parijs, de ontvang-t eerior deputatie van legitirnisten door den graaf de Cbambord tn de aankondiging van nieuwe Icgitimistische feest malen. De ministerraad arbeidt aan de vast stelling vnn bet begroot ingsontwei-p. De. russische Keizer is na de feesten te Moskou te hebben bijgewoond, ongedeerd te Petersburg teruggekeerd.. Uit het feit, dot deze reis zonder eenige stoornis is afgeloopen, zon men kunnen ofl'.iden, dat de nibiliaten minder krachtig zijn zeggen wilde: Ziet ge wel'. Het klonk als of t ik beu dj premier t Er wordt' door de Begeeriog toch ook wel aan boiuimging gedacht... De Hiuister van Koloniën debuteert met ven vermindering zijner begroot ing van f 24.105.74'/t. Tiotxch weei de heer van Lijnden daarop inryn millioenenspeech. Alle beetjes helpen ongetwijfeld; maar het be drag is op het tuUolcyier van hot Staatibudget, van f 136,805.686.54, toch wot ol te gering aw er op te snoeven. Eu dan zal de Ministor straks niet met suppletoir* aanvragen komen? We xn'n aau dien truokkelhandel" op finan cieel gebied maar al te zorr gewoon geraakt. By het uitspreken zijner financieele red' bezigd» de Minister van Lyuden ii zinsnede, die wij iu de gedrukte stnkkou missen. VraKend«rv»y* zei hn: zal dit tekort (v»n f4.075.000) tusscheu de gewoue inkomsten en uitgaven, uu een voljt nd laar op grond van de dan bekende uitkomst eu geheel yeidwyneuV" En hy voegde er by. Ik meen die vraag reeds nu bevestigend te mogen beantwoorden." Die woorden mist men ia het byblad"; werden ce zonder opzet, om de hoorders te boeien, uit gesproken? Of na rijpe overweging? Iu het laat ste geval is het minstens vreemd itat dan ook de raming maar niet terstond er naar is ingericht. In elk geval: wünemen akte van '«Ministers verwachting. Toen de Graaf van Lijnden mededeelde dat de bijdrage van Indiëop dtj^Nfderlamlsche beRrootiuff van 1SÖ3 voor memorie is uitgetrokken, werd er aan de rechterzijde der Kamer vooral door den heer liastert gelnchen. Toch was dat de eenige juist geraamde opgave in do hcgrooting, de eeuige waarby geen misre kening mogelijk is. Ol lachte men van spijt? Langzamerhand mout men er toch maar aan wennen. De motie van den Heer van Houten tot over legging der stukken betreffende de krisis van 1879 en van 1802 werd verworpen met 49 tegen 23 stemmen. Daar is iets oubiliyks in deze uitspraak der Kamer jegens hen, die tueenen dat het geheim ten hunnen nadeele wordt bewaard. Men zou echter eigenlijk moeten weten, wat die stukken behelzen, om te bepalen, of overleg ging daarvan in 's lauds belang was óf niet. Missch on is het wel het beste dut men, naar de zinrijke uitdrukking van deu Heer v. d. Lin den, uu gedwongen is, de oude koe" laten waar zy is... terwijl er vleetch op den schotel ligt. te voeren schryrao de lleeren v. Hierop c. s. als volgt : .Eene beun von 6,500 vierk. M. kan ronder bezwaar gebouwd Worde» op een terrein, te ver-. krijgen door aaopleniping van het Damrwk, tuischim de Oudeuru* en Papeubruu, aouüut ontei gening van pereVelen aan de Warwoosstraat onuooJig wordt. , , , Zy ii self* soodani» te plaatsen, dat aan de oost- en de weiUjjda voldoende brj-cde wegen blyven ; het D»ui:ak «uu telfi eene breedte \au 30 M. kuuiten eilaugeu. De kosten van den bouw dier beurs kunnen door de Gemeente gemakkelijk gedragen worden. 11 eu W. ramen d» bouwkosten van de door hen voorgestelde beurs op f 2,000,000 ; de beurs vol gens het iilan van de ond«r«eteek*ndtn gebouwd, vat «een rootere uitgaaf vorderen. Alaurzells vat «een grootere uitga al zouden d« kosten Tiooger Mn, *811 , , van eeno 4 pCt. locning v»n f a 000,000 of licht door eene matige bfuvshelas maar te zooveel versch De Heer v. Bouten noemde het Huis van Oranje niet slechts ontbladerd, maar ontworteld. En onder een bravo" van de .amer verklaarde de lieer Sclmepman, dat het Huis van Oranje-Kussau nog vastgewoiteld staat ia de harten vau het Koderlandsche volk. Het oogenblik was minder juist door den Heer v. Houten gekozen om zulke taal te spreken. Het is waar nvn heeft er zich en o. i. terecht-, over beklaagd, dat tijdens een langdurige krisis de koning buitenslands vortooide doch juUt in dezo dagi n gaf d_e Kroon prins blyken, dat hy behoefte gevoelt zijn droef heid te beheer.-clu-n en mede téleven met zijn volk. Z. K. II. heeft, zoo is ons uit vei trouwbare berichten gebleken, bet vaste voornemen gehad om dit jaar mede ter opening van de kamer iiaar het Binnenhof te gaan, K iet hetn is het te wijten dat ditmaal Z. M. onvergezeld daar heen reed. Tier van de konservatioven er zQn er trou wens maar vijf hebben voor het Bchoolwetamendement gestemd, dat zeer duidelijk tegen de neutrale school was gericht. Ook de heer Wintgeus ..... Het laatste fort der konservatieven is dus ook aan de klericalen, overgegeven, alleen de heer Oorver Hooft, hield stand. iets meer, is ..*... _..., ting t* voorzien. ommissarisieu der groot* koop nuiubeuis ramen da jaai lijk*che opbrengst dar door hen voorgedragen belasting van f 00 voor icdvren ' ' *"" ?--*? een bediende, op f 125,000 > voldoende is out de rrnte pCt. Itening vau i 2,7DO,0( rl>y is nog geeua rekening engst van bauken, tafels, au De ou lus geen bezwaar het bedrt . komitig het voor stel van ieu t« vni'lagm. Daar/ent e, {iene onteigening veiei-cht ? eds van dcu Ieu Januari l >k gedurende deu bouw b«h (t te zijn. Ue ond i, wanneer hy by n beslu ;uwe beurs en da invoering . .lecreteert, aan de laatste hel . .. ..CMUU gevolg zou geven eu de eerste onuitgevoerd zou laten, werpen de ondergeteekenden verre vau zicrh af. Wordt de belasting echter reeds met den aan vang vnn liet vulgeude jaar ingevoerd, dan is er alle reien om du bezoeker* der korenbeur* even zeer te belasten, onder du-n verstande, dat het bezoek van beide beurzen, door slechts eene be lasting zou worden getroffen." \Vy welen niet of de voor dat plan tot beursbouw gevraagde plaats, die reeds een maal als minder geschikt werd verworpen, nu zal worden goedgekeurd. Demping van het Damrak, we hebben het reeds dikwijls betoogt, schijnt ons onver dedigbaar. \Ve zullen de gronden die daar tegen pleiten niet nogmaals herhalen. Alleen vragen wij, als nu reeds 1200 vierk. meiers, als overbodige ruimte worden prijsgegeven, wie zal zeggen, hoeveel van de 5500 vierk. meier onnoodig zal blijken, wanneer tot de invoering eener beursbelasiing wordt besloten? Voorts: waarom kan de korenbeurs niet van de groole beurs gescheiden blijven? Is liet niet in het belang van Amsterdam, indien het mogelijk is, de nieuwe beurs te bouwen, waar de oude slaat, met gebruik making van het terrein op den Dam dat vrijkomt door het verwijderen van het huis onder het zeil ? Het onderzoek op degelljken grondslag het prijsgeven van 1200 vierk. meters zelfs door den heer Engels bewijst het moet nog ingesteld wélden. Dat geschiede eerst. Wij gunnen den handel gaarne een flinke beurs, maar hadden er liefst een die het middenpunt van Amsterdam tevens tot sieraad strekt. , Men ga niet over tof demping van het Damrak, vóór gebleken is, dat onmogelijk een andere oplossing te vinden zij. Amsterdam, terwijl reeds de annexatie van hui vóót liggende deel der gemeente NieuwerAnistel v;m al den limieipaal aan het einde der Linnauusslruat lol de ringvanrt der Wa tergraafsmeer, tot heden bijna onbereikbaar schijnt. Wij wenschen echter te wijzen op het verschil in prijzen voor Huuderlust f 3758 per Heet. » Linnaeus i 28577 > t * Linnaeus" minstens evenver van Amster dam verwijderd als «Rundedust", ligt niet aan een groot vaarwater; de condilien, waar op een gedeelte der terreinen, ter grootte vun c». 4 HecUi'üii, zal worden beschikbaar gesicM voor: »eene op te richten vereeniging voor de vestiging van een Tuinbouwschool" konden evenzeer worden bedongen, wanneer ander terrein, bij voorbeeld het deze blaak, da pantoffel-parade dir Rot'erJamsche schoenen, door eene rij bpumeu loimuvr te schen ken, hebbeu B. «n W, tich niet \ei-eetiigd; het argument voor die weigering schijnt niu wuhter weinig overtuigend: «de uouajHkvlykhvid van de uitvoering hiervan, wordt voor het tegenwoordige nog niet iogeitioii." Noodajkclyk zal die uit voering" wel niet winden, maar wtn.scliflyk il zy toch zeker hoe eer hoe beter, als het levend ge» lach t nog van bet lommer [irofiteertn zal. Drie volgnummers ver >er iu hetzelfde hoofdStuk, ouder letter ti, kaden in de buiten tad," wordt elke aanduiding gemist omtrent de uitvoe ring van het groote werk, l>y de vorige begroot ng voorgesteld, om den kauimuur aan het weste'ijk uueind«t der lïoompjes te vernieuwen en de kade te verbiecden, hetwelk voor de huilt in 't loopend* j nar geschieden zou en waarvoor f 160,OUO uit vindt men «chter diea ? eenigf* toelichting, zoodot >rk uitgevoerd zafworden, ieu door de aanwinst der jord door U. eu W. thans ge' ut da h» een . week verkochte daarvoor werd aangewezen in het midden latende in hoeverre het ond«rsteunen van eene tuinbouwschool te VVa'ergraalsmoer of eene andere vreemde gemeente ligt op den weg van het Gemeentebestuur van Amsterdam. Du overname van een inventaris van / 70,000 boven de koopsom, kan toch bij aanwijzing van een nieuw terrein ruim vol doende worden geacht tot liet inrichten van vier hectaren tot kweekerlj en tuinbouw school. De gevolgen van indiening en aanneming der voordracht hebben zich dan ouk geopen baard, door eene ongehoorde stijging der aandeden > Linnaeus." Deze waren niet alleen gedurende 15 jaren noodlijdend, maar werden bij openbare veiling tot circa 15 pCt. ver handeld, terwijl volgens de lleeren Broekman & Donders de laatste noleering wasl20pCt. Ontevredenen klagen over protectie van: i Eenige ingezetenen dezer Gemeente het voornemen koesterende eene Tuinbouwschool op te richten" (Aanhef der voordracht van 9 Aug. 1882 No. 402). In zulke klachten willen wij ons niet ver diepen, maar wij achten wensclielijk dal de burgerij duidelijk worde ingelicht, op welken grond de gemeente kan besluiten circa 10 hectaren grond aan te koopen voor ? 280,000 builen vergoeding van / 70,000 voor inventaris terwijl dezelfde oppervlakte, even gunstig, zoo niet beter, gelegen en geschikt voor tuinbouw slechts kan gelden ...» Wanneer wij de gebouwen en opstallen van > Linnaeus" aannemen waarde van ? 42,000, zeer zeker geene zui nige taxatie, dan blijft er nog een verschil van twee tonnen gouds, door do Amslerdamsche burgers te betalen, terwijl het thans alleeu zichtbare voordeel is dat de aandeelen >Linnaeu&" van ca. 15 tot 120 percent zijn gestegen, ten voordeele der gelukkige bezitters. Amsterdam, 39 September 37,580 verdere op eene naar ?JJIIMIB Urw«>»., '?«.-«. ~v -( . men meent reeds Vastgesteld, blijft een ijune.m. Een nieuw drukperareglement is ver schenen, dat aan de censoren alle macht geeft, die noodig is om 'd* vryheid van gedochUnmting om bonden te leggen. Te Helsihgfon werden nihilisten gevat, waaronder een hoogleeroor in He wijsbegeerte, die echter weder op vrye voeten b gesteld. Omtrent het bondgenootschap tnsschen den Czoar en den Vorst van Montenegro melden ooatenrUkscbe bladen, dat dit vooraf gericht ia tegen Serviëea Oostenrijk. Allerlei. Vrydog (29 September) ion de Minister van Binnenlandsche Zaken by 9 von het odxea von ontwoord zijn programma ontvouwen. Vrtidag kwam de Minister sprak enkele woorden moor het program bleefnit. Daaren tegen sprak de Heer von lijnden namens de Begeering. Was het voorzichtigheid van den Heer Pynocker Hordijk, of bod de Heer von lijnden zyn recht ols premier opgeiischt nadat de Heer Pijnacker er zich Donderdag wel eenigszins van meester maakte? ?? . Hut loatite scheen, naar de inleiding von het hoofd von t kabinet te oordeelen, eenigermate het geval te z\in; moor tevens bleek de Heer Hordyk net terrein met geheel prys ta geven. In 't oog loopend was het dot htf mededeelde, dot hg nog onderen don den Heer Tak over de aanvaarding van portefeuilles hod geraadpleegd, De Tg/d heeft een woordje gewijd aan de toe lichting door onzen Leeuv/r.rder korrespondent op de bewering van Ons Noorden gegeven: als zuu da Receering te weinig Katholieken in Friesland, Groningen en Drente bij <le verschil lende takken van dienst benoemen. Naar aan leiding dier korrespondtmtie ontvangen wij het volgend schrijven: Een Katholiek te Z., zelf jaren lang in eene rijksbetrekking in de provincie Groningen vei bluf geinul hebbende, betuigt U zyne volkomen adhaesie aan het door Uw Leeuwarder correspon dent geschrevene in de Amsterdammer van Zon dag den 24 September. Hij meent dat het juist veelvuldig voorkomt dal rijksambtenaren uit het zuiden des landa naar hot noorden worden verpluatst, welke omstandigheid indertijd der regeering tot grief werd gemaakt als ware die handelwijze eene politieke machinatie ter versnip pering van stemmen." Zoo ziet de Tffd, dat een zijner golpofsgenooteu, die zelf ia Groningen werkzaam is guweest, van do gewraakte partijdii'jheid der Regeering niets heeft bemerkt. Zoo heel groot zaTze dus wel niet zy'n. Da d&gbliden bevatten: Hot Ilandtliblatl: Ebn opium-anqnéto. R\]V«fln*ntiën. Hitiuti Kottirdumiehe t'uiiruHt: On/.e financiën, Ilrt Varlrrhinil: I'rotektloiiiimie (Mr. Meea, Een en ander ovor bet atoluel v»n basokoraiing). DemilUuuiionrodo, Htt yitHiet fan iltnUay; Hiudorolasen die aan nuttige bedrijven i» India in don weg staan. ? Anihannlie Courant: Qrondwttaliorziening. Kienwotwijzlging. ??Qonüneerd. Uti-rchticlit Courant; De flninciëele rede. Ean goed* Yereentffing (ter verschafting van kunntledemiteD). Amiterdamichi Couruut: Atjok. l)e U»tabogrOOtlng voor 1883. Uit da Kamer. Dagblad van Zuid-Uolland til 'fOfaaenhage: Art. 197 der Grondwet. Do begrootingirede. Kiearcchtherxienlng vóór GrondweHberzienlng, Weelde tan bate van misdadiger*. Stemmen in nuehteren toesUnd. Standaard: Hoogere belangen. Frins van Oranje. Onaf of baron. . De T^d: BoolaUiUsehe lektnnr (Blenzl, Christendom en SociaUsm»), Wederom een sohooldobat. AANKOOP DOOR DE GEMEENTE AMSTERDAM VAN DE KON. NED. TUINBOUW-MAATSCUAPPIJ "LINNAEUS". (Ingezonden,) Eene deze week gehouden veiling van gronden in de onmiddellijke nabijheid van Amsterdam, noopt ons een terugblik te wer pen op den aankoop van de terreinen Lin naeus, goedgekeurd m de voorlaatste gemeen teraadszitting. Op Maandag 25 dezer werden in het lokaal RYüftcaii" verkocht verscheidene kampen weiUIT DE MAASSTAD. Rotterdam, 28 September. Door het aanvaarden van de op hem uitge brachte keuze door mr. D. van Weel is Rotter dam eindeiyk uit den wethondersnood verlost eb ons college van dagelijksch bestuur weder voltal lig. Ka de lijdensgeschiedenis der laatste weken is dit reeds eene felicitatie waard, maar ook af gezien daarvan is er reden genoeg onze stad met haren nieuwen wethouder geluk te wenschen, want aan bekwaamheid «n werklust ontbreekt het den nieuwen titularis zeker niet. Het is dan ook uilcrtniust, geloof ik, wegens gemis van die twee goede eigenschappen, dat aanvankelijk de heer vnu Weel niet de uor de meerderheid van den Raad gowensehte man wai; waaraan dit dan wel was toete schreven, zal uw correspondent niet trachten uit te vorschen, maar wel vindt hu er aanleiding in tot den wenich, dat mr. vnn Weel als lid van het dageiyksch bestuur zich zóó verdienstelijk zal weten te maken, dat hH zyne medeleden, die hem om welke reden dan OOK het wethouderscliap niet wilden opdragen, beschaamt. Hem persoonlek gunt uw correspondent die voldoening te rerder, om dat onze stad daarvan de schoone vruchten zou «n ???.:-.?? « .... is eene begrooting en hora m ? .. ' ? . ig niet, en daarom doe ik di ? ?? au daar een greep zonder ei - > . olledigheid te willen maken. T ?'?'.? van ons gemeentebestuur r voor grappige afwisseling h . -onder zondt gij, lezer, wel d '? nxUm de honden, namelijk c i g van de belastiug op dni* l ? en? Eén tegen duizeud, dat {? onder de openbare vermo1 £. 66 der memorie van toe' .idelyk te lezen voor een ieder ? mocht. Als men het voorrecht ;itten, die er een jaukenden .? ' .. ?, die avond op avond u op ? - ' ? ut, dau moge dit eene openid heeteu, een particulier ge? niet, ten upebu^. - enzeer als particuliere vermo* kelykheid daarentegen is wet da muziek onzer schutterij, die 's zomers in het Park een veertig tal concerten geeft, waarvan de leden binnen en het publiek buiten de ofticierenteut vrofiteeren. Of het daarom te betreuren H, dat U. eu W. doof zijn voor het verzoek van den schuttersroad om het subsidie van ?1600 op ?2800 te brengen, teneinde in de steeds klimmende eischen voor een goed muzickkorps te voorzien, U moeilijk ta . beoordoelen zonder nauwkeurige kennis van die eischen. Maai' ter wille dezer in waarheid open- ? bare vermakelijkheid mag men wenschen dat in dezs de zuinigheid van B. en W. niet de wijs heid bedriegen zal. Nog 6éna opmerking, en ik laat althans voor heden de begroeting rusten. Zy betreft den laatsten post, eene buitengewone uitgave van vier ton om bet vermaard geworden plan C nit ta voeren en het te doen beantwoorden aan zijn hoofddoel: verbinding van de binnenstad met de overzyde der Maas.. Flink en royaal wordt dit werk aangevat, .indien de Riad zich met het voorstel vereeuigt om, tegelijk met de uitvoering van plan C, de Geldersche Kade 5 M. te verbreedon en te doen uitmonden op een flinke brug over de Wynhaven, waarvoor alleen n ton is uitgetrokken. By geruchte vernam ik dat van de nieuw te maken kado, welke Hoofdsteeg en (reldersche Kade ver binden zal, een plan is ppgnmnakt, waarbij niet alleen op do noodzakelijkheid" maar ook op den welstand" om een geliefkoosd Rotterdamsch woord te bezigen oelet is. Het zou misschien voorbarig zijn over de détails van dit plan na reedd te spreken, maar beantwoordt het aan de beschrijving welke my daarvan gegeven werd, dan mag net een geluk heeten dat daarop niet het refrein is toegepast, dat telkens in de beprootipg terugkeert omtrent de beschikbare middelen', en dat za\ misschien menig tegenstander von plan C later nog den directeur onzer gemeente werken dank weten voor de wijze waarop hy de eischen van den «welstand" met die van den handel heeft weten te vereenigen. Nu ik toch aan de geruchten" ben, wil ik er von n melding maken dat. ah het juist is, menigeen niet vreuqde vervullen zal. Er zou, zoo zegt men, een middel zij o gevonden om de Toonkuust-concerten toch weder in da Doele»zaal te doe u plaats heb ben, en wel door aan de zaal de ruimte achter het tooneel te trekken, welke dan met een boogvurmig plafond tot orkest zou worden, gemaakt, waardoor belangrijke ruimte in ds zaal gewonnen zou zijn. Of er eenige grond voor dit gerucht beslaat, weet ik niet, en zelfs ben ik vulkomen onbekend met het bestaan dier reddende ruimte achter het tooneol, maar zeker is t dat de con certen er bij zonden winnen, als ze niet, me#rin het ongezellige en acoustiich hoogst gebrekkige Feestgebouw behoefden gegeven u worden. KUNST. BEURSBOUW. , Een voorstel tot hot bouwen eener nieuwe beurs, op het aongeplempte Damrak tusschen Papen- en Oude Brug, en de invoering eener beursbelasting, te beginnen op l Jan. 1883, werd door de Heeren v. Nierop c. s. ingediend. Het zoozeer veroordeelde plan van B. en W. mag men zegeen U hiermee gevallen. Onder de voorstanders van dit nieuwe of liever opnieuw voorgestelde plan lezen wij o. a. den naam van den Heer Engels, die het plan van B. en W. in de jongste raadszitting verdedigde en beweerde dat 18 geraadnleegden zich eenparig daarvoor hadden verklaard. Thans lieert een nieuw onderzoek geleerd dat B. en W. die over 6,700 Q M. meenden te moeten kannen beschikken, 1200 Q M. te veel hebben gevraagd. Over de mogefykheid om dat ontwerp uit >Frascali" verkocht verscheidene en hooiland, liggende in den Binnendtjkschen Buitenvelderschen Polder, gemeente NieuwerAmstel, aan den Amsteldijk, op 20 minuten gaans van de Ulrechlsche barrière, aan den Omval en strekkende tot de Boerenwetering, genaamd de hofstede «Runderlust." Daarvan werden afgemljnd de perceelen liggende als boven vermeld, No. l, .2 en 3, te zamen ter oppervlakte van: Ilcct. U . 95 . 60 , . . a f 56,201 of per.Hectare ......> 3,758 Deze landen liggen op een zomerpeil van M. 1.78 onder AP., zijn van uitstekend vrucht bare qualileit en zeer geschikt tot aanleg van plantsoenen, kweekerij, enz., dezeltde doel einden waartoe «Linnaeus" zal worden geëx ploiteerd. De opstallen enz. laten wij buiten berekening en.worden ter vergelijking, door ons als geheeL zonder waarde beschouwd. Bij voordracht van 9 Aug. 1882, no. 402 werd door Burgemeester en Wethouders aan onzen Gemeenteraad voorgesteld: te besluiten tot aankoop van het terrein der tegenwoor dige Kon. Ned. Tuinbouw Maatsch. «Linnaeus" in de Watergraafsmeer ter grootte van Heet. 9,79.78 i ? 350.000 waarvan af te trekken voor in ventaris > 70.000 dus ? 28U.OUO of per hectare > 28.577 Deze landen zijn van even goede qualileit als die der hofstede »Runderlust", liggen echter op een zomerpeil van M. 5,20 onder AP.: de voordracht werd na eenige discussie aangenomen met tegenslemming door een drietal leden. Het officieele verslag der raadszitting is nog niet verschenen; vermakelijk is echter de in sommige bladen medegedeelde rede neering, over eventueele geschiktheid van die gronden tot bouwterrein, ten eerste met op zichte tot hunne ligging, die bij de tegen woordige verordening eene ophooging van 5 Meter zoude noodig maken en vooral we gens het feit, dat zij liggen in de gemeente Watergraafsmeer de tf eede gemeente van af plukken. Nu heden da raad niet vergaderd is geweest en er overigens in déafgeloouen week hier niets bijzonders is voorgevallen, biedt zich van zelve de gelegenheid tot de bloemlezing uit de bezrooting voor 13S3, welke ik reedi U dagen .geleden gedacht had te kunnen geven. Vooraf echter dient vermeld, dat een viichhandelaar door. ecu adres aan den Raad een verrassend licht gewor pen heeft, naar 't mij ah leek in den vischhandel voorkomt, op de quaestie der regeling van afslag en marktgeltlen, op de weldra volrooide vischmarkt te heffen, en duidelijk heeft aangetoond hoe het tot dusver iu deze gevolgde en ook op nieuw voorgedragen stelsel de visch van onze markt verjaagt. Ik zal niet in de détails dezer zaak treden, maar de liefhebbers van goede en niet te dure viscli mogen, dunkt mij, de heeren de Bie en van Stolk dankbaar zijn, dat zij door hunne opmerkingen do beslissing in deze zaak hebben doen verschuiven, waardoor do boven bedoelde vischhandelaar met zijne belangrijke opmerkingen uit deu hook gekoiiien is. Waarom hij niet reeds vroeger dat licht ontstoken heeft en zich aan het gevaar heeft blootgesteld zijn mosterd na de viscu ter tafel te zien verschijnen, is een raadsel waarvan de verklaring misschien wel weder in de gewone Hollandiche lauwhei l gftzocht moet worden. Hoe 't z\j, de mosterd is nu gelukkig nog vóór den maaltijd gekomen. En na de bloemlezing, waarmede zou ik dan beter kunnen beginnen dan met de bloemen? In den ain van ons dageiyksch bestuur voor bobmen, plantsoenen en bloemen ia van jaar tot jaar voor uitgang te bespeuren, al z^jn wierook nog verre van verwijderd dat het in dit opzicht van geld verspilling zou kunnen worden beschuldigd. Deze post is niet minder dan f2150 hooger uitgetrok ken dan voor het loopende jaar, en wel stemt dit cijfer tot gunstiger verwachtingen dan door de specificatie der uitgaven in de toelichting be vredigd worden, erkend moet het worden, dat van boomen, aanleg van bloemY ij v ei» iu uo» « «r*.» ~?- , men ongeveer f 4000 zijn uitgetrokken. Waarom eohter ae Heuvel niet in de gunst van ons dagelyksch bestuur magdeelen, ja men zelfs de kosten van onder houd nog m et ?200 verminderd moet zien, zoekt men ergeefs in de memorie van toelichting. Daarover ?* * --L '??i*J~««n Rnffardiunmep CUARLOTTE C011DAY. Charlotte Carday; drama in vyf bedreven, door H. Th. Boelen. Voor het Nedei-1. tooneel -TI i) bewerkt naar het Fransen van Poiisard. Amsterdam 1082. Uet Nederlandfsch Tooneel opende, den 2den September, met de vertooning van dit werk zijne voorstellingen ia den Stads-Schouwburg, Dei-zelfden dag werd het ttuk, ouder boven staande» titel, in het licht gegeven en aan den schouwburg verkiesbaar gesteld. Reeds gedu rende de eerste bedrijven «ing hier <m daar em afkeurend gemompel op, dat blijkbaar de blad zijden gold door vele bezoekers in de hand ge houden. In de groote pauze, toen men elkaar in de gangen en foyers ontmoette, wonnen;de on-' heiUpellendo teekeuen aan kracht eu aan duide lijkheid; en de scherpe oorpn der dagbludvei slaggevers deden des anderen daags vau zich gewagen, toen de algemeenèopinie eenstemmig weergege ven, bevestiging vond in het ongunstig oordeel, over den arbeid van don vertaler uitgesproken. In dezen stand van zaken moge een poging niet mishagen, door een vergelijking vau d ;n oorspronkejyken met den bewerktrn" tekst na te gaan, in hoeverre dat vonnis dient onder* schreven, of wel verworpen. Slechts ter loops zy aan de wijziging herinnerd, die de Heer Boelen in den bouw van Ponsard'a drama heeft aangebracht, My duukt dat hu een overrechUche toepassing heeft gegeven aan een gezond beginsel. Hy heeft blijkbaar op de persoon von Cliarlotte Corday onze geheëlu aandacht willen voreenigen: Ppnsard opent zyn werk met een schets van de Girondiinen. die, by Madame Eoland vereenigd. hunne denkbeelden en vi o r uit zichten ontwikkolen; dezelfde denkbeelden dip Chatlotte bezielden; vooruitzichten, waaraan ook zy het welzijn van het vaderland ouofrchuidulijk verbonden achtte. Hoor optreden in het tweede bedrijf is bij Ponaard zeer dramatisch: de idealen der Girunde, die wy welsprekend hoorden vertolken,. ?.*tvcn hoor voor den geest in onbestomden hartstocht voor het vaderland en de vurige begeerte do zaak der vryheid te moffen dienen. De plaats die zy inneemt tegenover dezeputg en tegenover de .dwingelanden der conventie, waarvan Marot de verachteiyicste is, wordt dui delijk en scherp aangewezen; en dns het uitgang punt von den weg, welke ha ar tenslotte n aurhnt sohovot voert, den toeschouwer volkomen hakend. By den beer Boelen ontbreekt dit uitgangspunt, en slechts later beginnen wij ceuig licht to l>eJ0rilooiu UM|II, _?speuren in de duisternis van Chnrlottc* nspiratii-n worden. Met een voorstel der commissie voorde l en beginselen. Deze omstandigheid stiekt niot tot de zonnige Noord- l verhooging onzer bebugstolling in haar wederte v zwijgt zy, hoewel het voor lederen Rotterdammer wel een raadsel z»l zHn, waarom dit schoone, moor reeds sedert jaren byno verwaarloosde plekje, vergeleken by het aangrenzende Park, voortdu rend veroordeeld blijft als stief kind behandeld te " it een voorst " ' ?- -??-?'?? werken om No. Q7» DE AMSTERDAMME B, WEEKBLAD VOOB Pf E D B R L A !TD. varen «n de indruk ep het publiek veroorzaakt il die v«n m itlwid een oondoening die steeds* nadotlig woikt, maar vooral in eene bewerking vnn Cl'.arlottc (Jorday met bizondere urg diende ontweken. Pe weglating vnn het eerste bedrijf U do voornoamste, wijz'ging door den beer Boelen aange bracht, en hèlieeiscUt het gehoele drama. Ten stutte licclt da heer Doelen een twtede ingrijpende verandering ncodi;» gcoortleeld, waarvan de oord en de ktrckking Iiy^er nullen word«n beschreven. Utt eoitte b«''>*gf van tic bewerking opent met Erna alleenspraak van Charlotte. Do ttilto vn de koelte vau den ovond doolt over het verzengde landschap. De zon sibktweg en aan gctiüzn'le van de kim volgt hoor naar het land der droomen de geest der maagd. Droomeu vnu tdou-yding en werkzaamheid sijn daar t'jne goipclen, maar zy blijven zich vertoonen m de ouliciiiulde vormen zooals het dwepen met Rousgcau hun hat leven schonk. Pe Franvho tekst luklt; Lo soUit illnpuriiU dtns sa eoncha «tnbrasee L'azur ilu rlcl » prli ano teiate rotüe; Aprci* lc« foux dn jour, q«l briiklont t* (aoehMIk Volei lo crvpuücnla anpoitsnt la fraiuhour. QHO In eoiroe rat balie «i comma oa sa-s«nt virrel L'Ucrbo oiiupüo cxhtle un parfum qol m'«ni»r«; Ce» dcrnicre» lucun, ^ut flotU-nt in eouoUint, Bnancnt & U cïmptgtie on snpect plas toncbuitj Et mon oprit cmtt (uit Ie jour qnl »' »chcT8, Pur dc'.i rhorizon, dans lo pars da rere... Oh l quanil dnno anrcz Toni totre »WO,nplla»em«iH, Jlwvf» fjni m'ngllcz, rürei Je dóvouemciit l Doiü-jo jicrdro en Büupira cetto fürce de vi«, Qiüpar cs acüoni Tondnit ctre «Monvlo l No pnU.jo conecntror d&ns un noble dcaseln, Ces stcrilca (K'-flirs (\ni me gonüont lo nola l Et tol, mon comyjKnon, tot l'ócrivain qu» j'atffl», Jcsn-Jkcqnos! blen som-ent tn l'i» connu, tol-mêin«, Co profuml scnliraont, Ittito ot ólicieux, Qiüdovant l'iuilni met dei pleur» dans noa yenx. Tui icul, tu cnDipvciiaia la nutnre, 6 wpn maitrsl Ponl, tu glorlK.'vit Jigncmaut lo gracd Kir». C'«»t qiio tn rc^arJiüB Voesivro da Oreatonr, De l'oeil d'nn liommo libvc, adorant «on autoar. Colnt qnl n'a piti ftu ]i*ïr la «ervitudo, Ce!ui-la n« peat pa« t'aimer, oolitade. Ik citeer liet geheel om den lezer in taat te stellen te onrdeelcn. De heer Doelen zingt: Chailatta. TTat hccrlijks avond t Nten, nooit zag "kfle zon zóó dalenl liet liefeli.iküt nzuur vemnclt in purprcn atnlenl '( H'as lirrt run daag, nuiar uu, lutt friich il denatnuf, Iloo zlelverhelTand kalm dit rnsttg avondimrl Meil lirt, iittn roeit, men ruikt, men ademt snliylittlen; J)e Zfflr fluittet-t nn» i» '/ onr liaar lied pan vitde, JUi snth een aeoiidtlond leonlt alles pofiie, De ?liyraue* smelten saam ta zoete harmonie... O drpomcn vol gonot... de great reitt roet ile zonne Ver UMI het hemelaclio, van al dat schoon de bronne ... Ach, wannoer toch, irann««r wordt alles lo m|] klaar? » al wat vaak ma outfMt of zlnsbcdrog óf waar? Moet ik, via Wel J t het mij, hot heerlijk Ieren spillen In soft' ledigheid? Jfsg ik den dorst niet «tillen Dio 't binnenst my verschroeit, den dont nanr eodle daan? Ii, nat mtjn hart mij zegt, dan niets dan \Jdlo man? En gU, mon medgezol, gfl^dichter naar mijn harte: Jeun Jtcqué, ja gfl, nietwaar, &j kendet ook dio amartè, Dien diepeu weemoed, toch zoo hecriyk, smeltend toet, Dir, icaar natuur ont treft, de trauea tloelen doet f Gij, meester, g(j Alloen bogreept Ooda uirutcntnkken, Gif zaagt in vrijheid ron3, wist vrij u uit te drukten. Meen de rrb'e mniidt bigrijpt dode majetteitl Oheindiff is Het vtld der onafhankelijkheid. Slecliti wit dt dieiutbaarJieid terfaeit kan totiaam leven, J2n aan tya katat butaan ee» liooyi-e wijding geven. Een vergelijking tnstchen den Overeen1com6g«n tekst doet vele gebreken van des Heeren Boelen vertaol-trant in het oog springen. Niet alleen de door my gecursieveerde woorden vertoonen hen. Immers, schoon by de herinnering aan de onver gankelijke tragediün uit de Fransche gouden eeuw, de alexandrijnen van Portaard van duldelooze platheid schijnen, vergeleken by deze taal bevat ten zy goede poëzie. Do beschrijving van den avondstond, mét het ondichterlijke en uiterst onbeholpen vertoon van zaligheden, de xéftr, poëzie, hytnnes. harmo nie, Jtemelsche, lied van vrede, met deze ver warde opeenstapeling van gemeenplaatsen deze beschrijving mist deu fijnen overgang tot de ontboezeming, dio ik in. beide Citaten met een afscheiding aanduidde. Ook de toespraak tot Bonssean heeft, dnnkt my, veel verloren, en vooral de slotverzen zijn zeer verzwakt teruggegeven in de regels; Elcchts TUO de dlenitbairbuld verfoeit kan eenzaam lenen En aan zjjn külui bestaan een hoogre wijding geven. De laatste alexandrijn is evenzeer een onnoozele stoplap" als deze: Oneindig is het yeld dot onafhanklijkheld. Opzettelijk heb ik by dezen monoloog verwijl d, ?omdat, ah etanl van verheven manier, hy veel ken;chetatmli bevat. Even karakteristiek is hrt volffendo Jooneel, wanrin de voortvluchtige Girondijncn? Charlotte outmouten en haar nnar den wee vragen. Ponsard zelf veroorlooft zich hier een betame lijke gemeenzaamheid, en zeer terecht zoekt de lieer Ijoelcn hem daarin na te volgen. Deopmeiking kan iutusschen niet worden yevzw«gen, dat de ver taler hier het model voorbijstreeft en zoodoende tot een pktheid vervalt, die by vergelijking open baar wordt: ? L o n v e t. ot« van voorbeelden oo« vaak de Heer Bóehn sjch weinig bekreunt om den oorspronkelyken tekst; dikSrWs era geheel nieawe wending geeft aan den gedachtenloop dei dichters; naar wel gevallen stukken overspringt tu andere invoegt; op talloos* plootten naar de meening schijnt te raden om haar flauw of verwrongen terng te teven Baar steeds verre onder ign voorbeeld lijft. Een nitionderlng ion ik wenschen te maken voor de vertaling v» 4e beide loatite regels dezer akte: BorborouT. G»wl«, m«vronw, gU r(jt van s)]n gsslaohte, In n herleeft Oomsül* in senaw en gedachte l voort NOTU eonpwotu, msdame, Que du sang de Conwllle on tUnno an« grand* Ime. (Wordt vervolgd.) Aait., 31 Sept *83. F. v. d. Goe*. BIJ DE GROOT~ÊS VAN LIEO, «J 8opi.i j _D> xrr««ÜM»,"ini". 95 Sopt.; .Vit de groote WenU". l» S»nt. l .VerfiffenU", is sept.. j >J)oor UBtej opgevoed". S» Sept.t ,B«i-L«u". Le mousse" is een der weinige tooneelstukken, 9lke wy den lieven sclu-yvei- van Riche et Pauvre" i Uu philosophe sous les toits" en La Urntagne pittoresque" to donken bobben. 40 jaar ond, déjl longtoihpi, amb, que nous marenene; Kun» nuUD aomnicB trom^és; oa bien nou* approchonj. Kederlandach: TV9 liepen rued» zoo lang. In <lcez' nabijheid U 't. Of wol wij hebben ons iu 'trechto pad vergist. De sievlijkhcid van uitdrukking in het oor spronkelijk wordt kwalijk weergegeven; en hoc door (.'en geringe wijv.iging do ware toon (fehnel verloren kan gaan, leert men uit de volgende Lonvet Nous ponVoos la lavolr do cetto Jeune femme. n: .'?''? Dis jonge dame ginds *al !k Jut maar etui vragen. Tot Staving der bovengemelde meening ik kunnen voortgaan met overschrijven, douh wil «Iken nog wijzen op de vertaling deiur claus: Barboronx. _ Arui», Ie sort moins zon Harqna no« premiers pas par nn presagébeurenz. Cetto rare faveur d'entendre une volx pars Ent doaco a de» proecrit» ponrsuivls par l'injui». '. Bendons grace» tui Dleuz, ot mwchons. door: . ,. , ..... . . Wat zoete melndy, Na 't óns, nadat moreel het aorelie* tlieit. eertckeure» Jjoor 't leaettt ttraatruHuiei; wewr elndiyk mag geb*uteo, Dat men een lief geluid tan Dat wekt den bannllng op. Het ge*prek dot nn volgt tusschen Charlotte en Darbaroux bevat goede regels, schoon ik slechts n zon weten aan te halen dat uitmunt do .? zuiverheid van gedttchte-hy teeken chtigheid van voorstelling Gbarlottr, leerlinge von PJutarcIius, schildert den Eoraeinschen Senaat den Galliërs het hoofd bieJende: 't Was of de Olympni zelf voor den barbaar veneneen l Een beschrijving die nonet eenige andere goede verzen de volgende breedsprakige sk>tversen be> >af. Dl* (de Senaat) daar, als coldi kei fww ?movmttn, . (Hi*f*fint. Eet, daódraaz wachtten, voor ktt tttrrm MMW<«M(. Dt vry loogt daoMB in dit onöWhewi rloeism wei en ;nëpittoresque" to donken bobben. 40. _ kan men den Scheepsjongen" ouder do beste voortbrengselen in het vauaevülc-gmie van dien tyd rangschikken: doch mm is hot er over eens, dat Souvestre wel heeft gedaan zich moer aan den roman te wijden. De lieer Potharst verwierf als Julien, de matroos, voor zang «n spel dave rende bijvalsbetnismgcn. Het was dan ook een charukter, dat b§voortbracht; geen oogenblik »ng men hcra buiten de rol; hij speelde fiktch en levendig; hn wachtte zich voor ov«dr\jving. De Hr. v. Uilton, de Hr. laaser, do Ur. Kiehl voldeden, do ecr.-te ala oud zeeman, de tweede als deugniet-planter (bet kalme rocken was goed geiien), de derde als geoffckteerdo ausmee^tcr. Dan voleen Mej. Kiehl, als Jenny Laroche en do Hr. Ileeibeeu als Bert r and. Deze laatste ge draagt zich met spreken en gebaren maken in do verschillende rollen 't zelfde: als knecht van een houtkooper in Uet kanaal St. Martin", als vriend des huizes in de Princesse de Bagdad", als huisheer in De Hoidelbargsche", als cevangenbewaarder inden Graiif de St. Gcrmain , als planter in den Scheepsjongen", altijd 't zelfde: oen valpche methode. Do lieer Fedi en Mej. Fuolis ppeddcn tamelijk si ijf en koud, buiten hun rollen. De lieer Samson moet niet deuken dat, wanneer men slechts vijf minuten op het tooneel te verschijnen en een ttechter" voor to stellen heeft en zelf* bijna niets te spreken, men alsdan er goed aandoet, eenvoudig als alledaagsch lieert je n, in zyn ge wone jas, op to komen. Mmi zU schou\vspeler of kpckebakkcr of kantoorbediende of wat uien ver kiest; maar wanneer men schouwspelcr is, dan beminne men zijn vak, zijn kunst, en, hoe klein do rol ook zij, men trachte er iets vnn te m.iken; zoo men voor een rechter te spelen heeft, dan fiiimeere men zich cenigszina nis oen ma' gistraatspcrsoon en kappe en kleeclo zich als zoodanig, men brenge iets voorden dag, men werke mee tot het goed geheel van 't stuk. Mijn heer Samson, lees mair eens de Mémoires van nw roemrijken naamgenoot en voorganger en gij zult 't wel met mQ eens worden. De .Arrestatie van de Millioenen-Juffronw" bevredigt daarom den toeichuuwei- weinig, wijl er geen enkel beletsel voor die arrestatie bestaat; geen hindernis liehoeft overwonnen te worden, er ia geen moeyelijkheid, geen strijd, en daarom kan dit stuk j en niet op aan naam van tooneelspel aanspraak maken. Mon KOU met hetzelfde recht een blüspel in n bedrijf kunnen vervaar digen, getiteld Het ontbijt", en daar eenvoudig twee monschen met elkour het ochteudmaal doen verorberen, en na de laatste spijs de gordijn doen vallen. , 't Is merkwaardig, welke overeenstemming de grove fout der -Arrestatie" met die van .Uit de groote wereld' doot zien. Prins Rolcrt Licbcnau, een man van hoogon adel en die een voornamen staatspost beklutdt, bemint Slagdalena Werncr, een burgenneisjen; hfl heeft Reonerlei oncoilüke bedoeling: hg wil haar huwen. Dit plan volbrengt hy ook, aan hot eind van den Tautaten akte. Waarom niet bij 't begin van 't Ute bedrijf? Waarom niet? Ja, wie zal 't uitiraken? Alleen 'maar, om dut het tooneelspel een avond dient te vullen en 't nudcrs slechts vijf minuten te duren heeft. Ik kan waarlijk anders geen grond voor dat uitstel vindon. Daar bestaat gecii hin dernis tegen 't huwelijk' 't Is waar, Hij is Vau hoogcu adel en zij een burgerrncisjvn, maar al terstond blijkt 'r, dat de Prins hoegenaamd dea stand in huw<-'lÜ'C8Zaltcn eocn gewicht in do weeg schaal toekent. Uier dus geen' strijd. Dan, 't is waar, bezit hij eouo zuster, Gravin Jfu'rle Hohen' hcim, die gantsch audcru beginselen is toegedaan eu van dat huwelijk niets weten wil, doch do Prins verzekeit het publiek, dat hij alleua bnas is iu huis en zijn wil' een wet, lliof dus guen strijd. Verder, 't is waur, wil men Magda aan ten ander uithuwelijken, dien zij echter niet bomint, en icil min", zeg ik, dit is: willen do zuster en do nicht, dus Prinscu, aan wicn deze zelf heeft verklaard, dut zijn zaken <le hunno niet zijn en dio hy niet behoeft te ontzien, dan r hij de baas is in huis. Nog, 't is eveneens waar, verheugt de Prins zich rcuds half en hnlf in eene auuttnaude, Pr'incej Agnca vnn Yscnburg, doch .deze blijkt niets t ego u zijn huwelijk mot JltltJ'Ja te hebbt-n en ia Mttüda xelf iut«gcudecl genegen. Do Prins bemint Alngdalena, JlrigJi*lcua bemint dcu Prins, Mn<;dnleiia wil niet do minnares, tlechts tle wetii^u vrouw dos Prinsen worden, en de Prins verlangt Magdulena «iet tot zijne raiiinarcs, tkchts tut zynu wettige vrouw. Beiden zij» meester over hun handelintfeu, en toch wachten zij tot Magdalena krank wordt en rodnloój vaa wcgo de praaMons, die do clitbmen «jlkaur aangaande haar influiüteren, en tot do l'rius' zelf ecu weinip; idioot wordt van ver strooidheid, om dot hy zooveel aan haar denkt Uy elk nieuw tooneel, vraagt de toeschouwer zich af: waarom, waarom in 's Hemels naam, trouwen die twee menschen elkaar tiet V.. Daar had een bezwaar tegen dat huwelijk gevonden moeten worden, dut den toeschouwer onoverkomelijk scheen, dit toch to overwinnen was de taak des tooheelschrjjvers. Maar de Duitscbcrs verstaan waarlijk niets van 't geen. men het radei werk van een tooneelstuk noemt. Ik heb nu slechts nog do hoofdfout vermeld, die, welke dit tooneelspel verhindert ook zelfs maar niet den naam van tooneelupel" aangeduid to kunnen worden. Het krioelt nog van kleineren; ik ver oorloof mij deze uitspraak zonder nadere toe lichting, waar ik aantoon, dat de allereerste grondregel voor een ordentlijke schepping door den auteur zelfs nit het oog werd. verloren. De vertaling dunkt m|j geslaagd; dit Bollandsch staat ton minst? verre boven het stjjve Iloobolliaanscb. kel-Bonwméeiter trod op ?JMMagdabno Wener, moor sü, noch de oudere, reeds genoemde, voortreBeiyke ortieitw vindesi WerfilegenUid hvn vermocreoa te doen uitkomen, n Bievr. Ellenberger en den Heer Veltman heeft de Heer van Uer talenten tot iQne beschikking, bektnden beroemd als by machte «rjnde groote knnatstakken waardig weer te gtvoa} ia Mevr. Frenkel heeft hy eene sohouwspeelster aonfeworven, die, wan neer ?? de onschatbare dranotüch* gove, door de natuur hoor verleend, met veel studie toekt te vervolmaken, *ot de eersteknnstenaretsen, welke sioh ooit hier U hinde in de dra matiek een naam hebben gemaakt, gerekend col kannen worden. Nana heeft »y gespeeld, en FrouFrot», en Leo, mLio*ttte,vxGargoi de Hr. von Lier toone ons hoor, «o n«t ols Cbimène, Celimène, Deadeamu of Juliet, toch ols DonoSol, Tube, als Margueritc Qauthier, ols Diane de Lyi, Adrienne Lecotterettr, Gortüte, en«., enz., tn zou ?y tich non Ptièdre wogen? Ik vergat nog te spreken over de dekoratie ? nUitJftJP'oote wer»ld"»éie, vooral in het laatste bedJMitengewoon giiA venorgd was. Amst.,Tl'8ept.^ö2. *? Von DeysseL P.B. Ityn bestek gedoogt sleehta enkele ngel* om d« voorstellingen in bc» Qrmti ThMrt van Donderdag-, «n in de Salon van Vrijdagavond. De uitvoering van het tooneelipel Ues Heer«n L. van Lier on van Itonedix' blUxpcl, doo» denielfden Heer van Lier bewerkt en verbeterd, mag uitmuntend gepnren worden. Hot tooneolipel rertoont ccn rhetorieaeh tintjen, dat lijn oor sprong, ala voor rederijker» vorvtardigJ, kenmerkt t Btuk Tcrwiort aljemcen loscno»enhoid. D« mise-eifteiHi «cheeümy zeer goed, Mevr. Prenkel si>oclt voor de Jonge moeder; dczo rol is dn» ep uitnemende wpo vervuld. Mej. A. roolmw.als 3V«,V>,ondcnHr.K.Ao», als de dokter, ma» men voel lof toozwaayen. De . Jongejuffrrmw" Juli» UeUen wui lief, met aardige intonatie. De Hr. I. von Lier Tervnlde d« rol van den bedulaareohtgonoot mot grooto studie, hj) d*klam«erde iets te voel; xHn grime was de iwttmr trotw» gevolgd. Hot büjsprl in 4 bcdrijvoa vau Bcnedix huldigt een weinig tösterk <!e leer: rondcmcnt, fnmchemciit a la vioille francalse", een rodon voor nioaisoeu om do zooReniamde .dtvekking" niet toa te jnklien, dooli, waar het spel bijna niet» to wcnushen overlaat, vergooit men veel. De Dame» Huyacri-Kosenvelt, Hnart en Marie Grader voldeden zeer'; de laftUte *al tot veel in ttaat cildb ij xich boc.lo voor den »londcrin»n"-toon eenvoudige reden dot hy niet «eet wat er In staat. Wat te zeggen von de spelers? de lic «r van Knyk, ols de Prios, was veel beter dan in Dorp en Stad"; moge hy er zich op toeleggen, moer harts tocht in zün spel te brengen; Mevr. Ellenberger, olsdenuster >an den Prins, schittert, in 't algemeen, t», i. meer in het treurspel of in het drama, dan in salonstukken; en die ,/rr", ja dat niet een weinig te matigen? Oe Hr. Veltman heeft hetko* aiekerolletjen von ffraaf Feldern gespeeld: woorora verscheen hQ niet in gala op het avondfeest? " ' Hteawii»en blijkt ongeechikt voor een dueemplooi (JoU flora ftUern). " ~ en zij Btudeoro, De Hr. liigot was prachtig; de Hr. van Xuyk goed. Bcn-Loil, of do zoon van den Nacht" ia oen ondcrhondeu'l melodrama, wel ceaJuxsins bulderend, maar naar wonsch Remontcerd. Do llr. TartiuJ had Toortreffolijko oogcnblikkcn: in do HcMo, in de woede, in do fierheid van Den-Lcil". Do Hr. Kiehl wai fraai gekostiimeei-a en gegrimeerd: zyn gnlftat en haadeii waren wol boichiMoril. Alleen had do «nor grijs bchooron ie worden, van af 't 3e bedrijf. Mej. Kiehl heuft heeft aich in allo opzichten zeer prijseliik gekweten. 20 Sept. ^ V. D. Nonr wij vernemen zal nog dit jaar een nieuw oorspronkelijk blijspel, van Ju*tus v. MaurikJr., in dcu Stads-scliouwburg ten tooneete komen. UIT DT3 POTTTËUDAMSCUE ; TOONEJÜLWEItliLD Sardou's vieux gar$ons, bevat niettegenstaande het _eeniRzins gerekte eu soms cynische cint men er in opmerkt, zooveel echoonuejen, er komen zooveel inderdaad boeiende, spannende tooneeltj^s in voor, dut tiet to begrepen 'n, dat de Directeur van Zuylen besloot, er de \vintor-canipa','ne in dea Nieuwen HotterdamseJten Schouicburg mee te openen. To eer is dit te verklaren, waar in de hoofdrol (die van Morlemer) Moor de kennis making met het rotterdamsche publiek kwam hernieuwen, Moor die indertyc* hier juitt in do stukken von Sardon zoo goorde gezien werd. Genoeg gezegd zy, dut hij zich dien avond JcHitïtt Vicvi Uu ^.lnat« luiuteid bv^fu, «lic lig vroeger in de schatting van bet kunstLevend Kotterdam heeft ingenomen. De belangAvckkendste figuren raast Mortemer zyn die van de Nuntya en vooral van Antoinetle Antoinette is ecu meisje, dat, pas uit het kloos ter, de typa il eener onschuld, die door de macht der onschuld alleen, onbewust bU Mortenier de betere gevoelens doet ontwaken. Do ontmoeting tnsscheu haar en Mortemer is een werkelijk ver heven schoon tooneeltje, meesterlijk gespeeld door mej. Ilelena Eley en Moor. De Nantya werd met zijn gewone zeggings kracht en met veel glued voorgesteld door Chrispijn. De bcido andei'üoude vrijers, de Veaucourtuis en Ctavièrcs waren Willem van Zuylca en van Kieuwland; de eerste leverde weer een eigen aardige type; van Nieuwland had van die rol kennelijk veel werk gemaakt; hij gaf dan ook een goedgeslaagdo voorstelling van dut karakter, dat den overgang vormt tuascnen dia van den nietsheteekenendun Yeauuourtuis en don gevaar lijken Mortemer. Ik zou gaarne meer van de uitvoering zeggen, maar moet mij bepalen tot de vermelding, dat zy, vooral voor eeu premiere, goed marcheerde. Alleen wil ik de opmerking uiet terughouden, dat Mej. E. Kn|>per als Louise da Traene-i u\e<a minder dau een luingcuamen indruk maakte. In stem, noch houding, iiuch toilet waa zy dauie... c'tit tqttt dit. Over het algemeen heeft Van Zuijlen's gezel schap roden o LU voldaan te zijn over de opening van deu winter-veldtocht. D.o voorstelling ving met de treurige meodcoling aau, dat do heer A. van Zuijlca de rol van den heer Spoor zou vervulloii, die aan het ziek bed van zijn broeder was geroepen, een stet'veiisepondo na langdurig lijlen. Als dezo iu druk voi-Echijut, is de dichter Cierard J. 5x>our waurjchyalyk niet meer. Sedert ik mijn vorigen schreef, is ook door hut Nederlandse^ 'ütmcci Uut winter-seizoen geopeuil. Men heeft daartoe do keuze laten vallen op nen toouechverk vnn Jules Saudcuu, initi tic Iu Sei'jliérc. 't Hehoptt zeker niet tot zijn minste; het onderscheidt zich dour inhoud eu «trekking; hot is schoon van vorm, die door de uitateKondin Nederlandiche bewerking vun Tcunis niet heei't ' verloren, daarbij wordt het uitmuntend vertoond en toch kon Mejonkvrouui de la Seigltire slechts een klein gedeelte van hut publiek boeien, touh hoeft het niet het tucees guhad waarop al de evcngenoemde goede eigenschappen het aanspraak geven. De oorzaak daar vnn is bievm gelegen, dat de iigüren die Saudoau ous voorstelt ie ver van ons af staan; de drijfvoeven die hem doen handelen, zalf* de edele neigingen die hem beacloc, wii begrepen ze, moor wij ziju gewoon *a anders belicliaamd te zien. Daar hebt go hyv. den markiet de In SciglièrC, den edelman VAn het onde régime, die, uit do emigratie tydens het Napoleontisch tijdperk teraggekeerd, zioti in Frankrijk neerzet met be grippen alsof noch de revolutie, noch Napsleon er waren geweest, met hun krachtigen oUem de oudo uooUcbappüvan 't ancien régime hadden omver geblazen. Die man, die nog jaagt als in de dagfn van hot koningschap bij dn grutie Qods, die zyn huis onteerd acht als er'eou gnzegeld papier (een deurwaarders-cxploit) wordt ingebracht, en om z^jn Iroudschoenea roept om dat document oao te raken, die man,, samen stel van egolsnie, adeltrots cu fiivolileit, die inan behoort tot een tijdperk, dat zoo geheel vreemd is, tot een periode zoo totaal afgesloten, dat nij op ons lijjna den indiak maakt van een mammie. 't Is alsof wy snuffelende onder de s/iuiatei en ' ? « ? ? l i l.1!. voegen, door D. Haspels wtmuntend begrepen tn tot in de geringsto b»«osjderheden weergegeven. Wat van den utarJKM de la Seiyltère geldt geldt von de meeste der overige figuren. Wel tehooren zy tot een periode me ons minder vreemd is, wel ii|n ie reeds kinderen von OBM eenw, moor n i{jn, vergeleken by de teer sterk geteekende figaar von den marlde», te flauw ge schetst om diepen indruk te maken. Eene ugnnr maakt uitzondering in dit opzicht, nomeiyk HeJène dt la Seiglière. Zij alteen, de dochter van den ouden edelman in liet koningschap, zy alleen toont krachtig het kind te zyn von den modernen tyd. Vol innigheid en gevoel werd die schoone aantrekkelijke figuur door mej. von Eyken inder daad uitstekend gespeeld. In de rol von Beroord debuteerde de beer Lemmers en mot succes. Hy toonde veel gevoel te bezitten; beweegt lich gemakkelijk en heeft dnarbfi een welluidend orgaan, wot hy echter niet altfld moerter schijnt te zyn. Ik geloof dot by een aanwinst in voor de Rotterdamsoheafdeeling von het Ned. Tooneel. De Heer Jon C. de Vos deed het mogelijke om de iwak geteekendo figuur van Raoul de Voubert te redden. Mevrouw C. Bcersmons stelle de intrigeerende barones de Vavbert.voor; J. Haspels den eerBuchtigen advokaat Destoitrnelles: do eene was even uitstekend ah de andere. Over het algemeen heeft de uitstekende op voering niet weinig bygedrogen tot het succes dat Mfjonkvrouto ae la Stiglterc knn hebben... doch alleen by een uitgelezen publiek. Botterdam, 27 Sept '82. IL V. f. AMICUS PLATO. J: I i De lieer Haverkorn van Rihowijk, tooneelbeoordeelaarder^T. liotterdamselte Courant, zegt in zyn btudie van 28 September IL het volgende: Over 't geheel nu, slaat het gedeelte van onze burgerij dat tooneelvoorstellingen bezocht, niot hoog. Te Amsterdam vragen velen den bureaulUt vóór ze p'nats nemen; of 'teen stuk met een kleed is, dat '«avonds vertoond wordt. Ligt er een tapijt op den vloer, dan weten die goede lieden cfat het voor hen geen kost is: iu een salonstuk wordt er nist gemoord en gestolen, gubruld en geschreid, zooals 't hun naar den smaak b." Een onderzoek by den bnrcanlüt von den Stads schouwburg te Amsterdam ingesteld, logenstraft deze uitspraak, llij verzekert, dut het hem nooit gevraagd wordt; wel hoort hij soms de bezoeker* der mindere rangen onder elkander zeggen: O, er leit een kleed op den grond, 't zal niet veul wezen l" Dit gezegde dateert uit den tyd, toen het kleed van den staduschonwbnrg onder de gordijn uitkwam en op het proscenium voor den aanvang reeds zichtbaar was. liet schouwburgbezoekend pnbliok te Amster dam staat in de laatste jaren, (de periode oin het tooneol gelgken tred to doen houden met de beschaving, de voorkeur aan outwikkelJe.cn wel opgevoede orjistcn) verre boren hot ooi-deel van din heer Hnverkorn. De eerste faroiliün, geleer den en studenten, zeer veel jonge lieden bezoe ken trouw den schouwburg, wat vóór G jaar bet geval niet was. Daarenboven blijkt uit de ver slagen der Koninklijke Vereeniging: Het Ned.rlandgch Tooneel" dat do solonstnkken, vooral die van literaire waarde het meata gel delijk voordeel hebben opgeleverd. Een stak ,1, ff.Wi-,. A. J?«MtfUJlr*. Ant «u >A Wf?-i wordt gespeeld, werd reeds voor 6 jaar te Am sterdam vertoond, soodat Uotterdam Amster dam niet voor is, zooals de heer Haverkorn van Rijswijk meent ; het publiek woonde de voor stellingen van dit ttuk met grooto belangstelling en blijken van sympathie bg; e» waar te Rotter dam, naar het schijnt, het stuk en spel uiterst koud werd aangezien, gaf men te Amsterdam zoowel aan stuk al» *pel herhaalde en warmp teekenen v«t byval. Mevrouw Kleine, mejuffrouw S. van Biene en vooral do heer Moriu liaddcn de grootste, en meest sympaihieko voldoening van hun schepping. i* OVEIt BELGIESCU KUNSTLEVEN. IV. knastenoor ten foede komt en de onporiydig* juistheid «Uner voorstelling waarborgt. U«t ia vreemd, dot bet stuk to Torijs (toa-toon-g«.i, ender No. 66) «iet verkocht is. Era lieflijk vromwesiportrtt, uitvoeriff geeoJ lderd, niet «wfoÜMHl, voa Don en Metzn, in d» Mieriseea, i* No. 87 «eb roo», e*digl«k eea ^tadie" betttekl. door dwelfdea Aublet. Eene fraiy* ploatitehe voorstelling van Oo*thei1 .Neae» Pausias n. seine BbieienmJldchen" iier H er moor eea geeft 4e Berlttoer prof. ea kistorieechilder Oskar Begos (Kar U zoon), BH ?et ftnre .bJetorie* bod teitsMld moeten war den: Eogèpe ellange: J-Msoêe uit denvcldstef ?OM Montebelto, het frooist* der drie bydragem von dezen PorijMnoar. Kiet met hem to vertforrea ie Em. Béranger, die als een Netscher der XDC» Eeaw, moor met wot meer notuurtrouw, een ge kamd wordend land ?ehildert (door het oadir» ?anen), heeriyk van toon. Kyn hulde aan denDtwseldorffchon.Th. Ladw. Bpkeknonn, voor «9» drama) ietch : l£ene oanhonding" ryk gestoffeerd, fraai van open-taoh^ toon, net het grooto belapg gekoneentreerd op de arme. lydeode nog jong*>rouw in de deur. Voor «ijne tolentryke ofacnilderiog van warm mensen*)lijk gevoel, zou ik den Heer Bokeluuun ail veren medMje willen toekennen. Niet aan No. 123 ,Qinn*nzicht von het werk huis eens bootstimmermans", door den Porgtenoor Gnstove Bourgoin, dot gek von platheid u. No. 143, De wertttainng der smeden, door Brispot (naar Ooppée), is een goede schilderij, mosr *ij heeft niets wot onze verwondering «oa wettigen, dot M te Parijs (No. 306) onverkocht bleef. Het onderwerp is nog eens behandeld door P*nl Soyer, insgeiyks een Par y zo naar. Tot de c«er froaye stukken behooroa die vtta EVaristo Oarpentier (No. 174) Onder htt tcJu-ikbeteind. De verleider (173), en Eene Ie vereffenen eaak (175). Het eerste kwam toch ook, onver kocht, van Parijs naar Andn-erpen. Er is hier doordacht onderwerp, goede koücpozitie, teeke* ning en kleur. De voortreflelüke maker dezer stukken is Belg, ofschoon hy in Frankrijk woont. De Yperonhe heer Th. Ccriez bootrt onze later*) kleine meesters no in hunne gelikt beid. No. 228, avid Col, De spoteogel is uitmuntend van behondeliDg; het onderwerp mist geest. Da bekende tl oer Dansaert, die altyd moois salons tchildert mot menschen ionder gebeente, geeft weer de .Voorzaal van eeu minister." De Jcos* turnen brorgen ons tot 1820. Mej. Maria de Keyser levert gelukkig geene verweekiykte afdrukken van d* werken haan beroemden vadera, in het Herstellend kind end* Ssviljuansche. De vader-zelf l Wat zullen wy er von x«fr gen? Prof. David voerde mg eeus te gemoet: Lieven Heer, vermocht iek iet iek maokte oa keanink : moor oe romsntism en ies van mainen smaok niet." De chef der Andwerpsche Akademie Heeft in 342 en 343 een bewij» trachten te leveren, ? dat bij nog iets anders ia dan een korrekta salon schilder: liy levert stierengevechten en andaluzifche dansen; hy voelt w«l, dat de tijden ver* anderen en dat wie niet mee wil te-rug hlyft; maar als men zijn leven lang de gratie huilen de natuur gezocht heeft kan men dit niet nljjjd, op 69-jorigen leeftijd, gehwl gaan veranderen. 't Is of voor Xavez, Wappers, Do Keyssr of RuböM eu Van Dijck, Ribera en Titioan, Antonis Mor en Jan Mnstart (dea noms bit» tontiés) nooit geleefd hebben. Ongelukkig, of gelukkig, hebben oe, oVe, v««r -«o»-w«l geleefd, em ak w» e«a«ssol>-. het genre der ariatokratischo gratie onze haida deed. De Akademie"'van And werpen heeft ta groote vei*plichUngen aan Nicoise de Keyser, daa dat ik hier nog een woord by zou willeu voegen. 26 Sept 82. Alb. Th, 1) Bounl-uiulig Weekblad, H Sept. II. (Wordt vervolgd). LETTERKUNDE. Een officieel lichaam heeft my de eer ._ te protesteeren tegen mijn klacht over.de be krooning van Scmpre aeunti (e«n der ontwerpen voor een architekten-Sociëteits-gebouw), vooral op grond, dat ik aan mijne veroortlecling niets me«r dan ccn ^penneveog" gcwi;d heb. 1) Maar wat wil mcu dan V Zal voortaan geen beoordeelaor cei'.ei- ten-tuou-stïlliug de potloodnootjens, in zijn k.italoog gemaakt, meer mogen laten drukken, zonder hij ieder petjxcenl kunstwerk het b ewijs te verstrekken, dat hij geluk heeft? Dat dunt mc-n in geen c'u land, van wege geen n vcdaktic, 't Zou er inooi uitzien,als uieuzichniet over den zoDDMchü" zou. iaogcu vcrhcuscn, of Kioh beklagen, over het tömbere wcf>r, zouder het lyr.ieïch Imwijs to leveren, dat men jui»t woarueeint, dut men ouk Otn nog atidcro redenen het recht hef ft te oordeelen, en dut men ri htrg be sluit. Ik dring niemnnt m ij u mseaing op; maar \i\jv. zoo hvng het hoofdbeginsel vnn Zeisings proportieleer niet weerlegd is, meen ik het recht te hcblieu een nevel, wiens hoogte in twee heliten vrdüeld is, terwijl de banedealielfi twee boven clkuür Keplaatsto vcnsterruekjen van oogevoer gelijke w&irde lUnbiedt, cea leelijice proportie te noomen. Ik ma>n tn mogen vereen, dat de inR.'ing Van ecu m^numetitAil bouwwerk zekere (,'i-üul sehlieid ven oone, eu i;iet best aat uit et-n huoK.» büo:;, waar de deur mat Iriar bovcnversieriu^ cuz., bij wij/o van .een meubel, ingeschoven i-i. lic meen ouk, dat de pseudo orrntijnsche bewerking der stuenen tan ua onderhelfc u in't omckeru brengt of die geheele onderhelft als sb-tbiiücmunt wordt geschouwd of al* het rqkste dvu! van don gevel. Nu argumenteer ik; maar men nnj«t van umant, dio n eerlijken niam di-nngt, _ondeistollen, dat hij een afkeurend oor deel KOU kunnen uitleggen, ook al bepaalt hjj zich met Ie zeggen: dit ut'dat is n. m. i. mot mooi. Lees de beroemdste frantche, engolaehe, duitsehe knnstversluRen, gy ontmoet onophoudelijk uituprakeu, waaraan alleen het geiach van den schrijver waarde geeft. Wil iemand dit gezach niet erkennen, het staat hem vrrj. Moor de schry ver heeft het recht, Fpaariaamheidshalve, er gebruik van te maken, ala hcra blijkt, dat er nog al vele andoren zijn, die het wél erkennen/ '"? onbehoorlijke, eerlowj kritiek iu die, von grootmoeder, daaronder iets vonden wat hora belangstelling w«kt en bij htar zoete herinnerin gen levendig maakt oan do dogen van haar jenxd; doch von welk voorwerp wij om die uitwerking niet kannen verklaren, geheel vreemd oh bet ons is. Op den Graaf vau Cbookbord z«ils zou doe markies la 8«igLere een londerüngen indruk moked; want de graaf d» Chambord, die relwning hoidt met de gevoelens von vertegenwoordigers TOB hei volk. i» een geavanceerde vergeleken dat de beoordeetaar Do" eenige ._ . , waaruit valt af te leiden, niet onderzoekt heeft. Uit ontzag voor het tydtgebrek royner kzero, zal ik my den wenscli van de Gouimissie der Tentoonstelling" (die op een der overdekte binneuEleinen von ons in aanbouw zyp.de Mazeüai geouden wordt) moor niet ten nutte maken m*t betrekkina; tot de Andwerpwbe expositie, en msor voortgaan mq te gedragen ol* ioinont, die niet geheel zonder voorbereiding nn al sints een goede dertig jaar kunstkritieken schrijft. Wij nebben over de .«/flxre-sohilderQea to tpreken. die geen historische of allegorische strekking lielibeu. Ik reik eeu palrn oon den Paryxanoar Albert, Aublet: .CeremonÜn der Dei visclie hui lers te Scatari (Kl*in AsiB). D* Imoa goot óver de" ter aarde liggende kukderen. on hen ondor de bescherming vaa Allah ta otoUe»". Eeas bowoaderenswoomig» vooi-ntolling van die vreemd» plechtigheid, in dn toon «oa Deampa: recht binnenshnu. Da schilder beweegt wm im dia sedan en kostnamwaereld ro«t groot gemok «a EENE CACOGÏUPIUE UIT EENfclN NEDEKLANDSCUEN AUTEUR. J. E'scr schreef onlangs in de Gids naar leiding van Schimmel'» jongst en roman , Ver zoend : ntlct parisme staat tegeuwoordig ia eeneu kwuden reuk en liet is een verdrietig werk telkens weder de veelsoortige vergrijpen tegen onze moederspi-aak aan te wijzen, waaraan bet verstompt gevoel van schrijvers en lezers zich hoe langer, hoe minder schyiit te stooten." Ja, wo»rl»k een verdrietig werk, maar door plicht' geboden aan ieder, die onzen tualschat op [jrijj ttelt en wien het aan 't hart gaat, hem in ruwe handen to zien misbruiken. >Vaar dat gebeurt, is het in 't belang van den schrijver en van het publiek er de aandacht op te ventigen; van dtm eerste, omdat het hem voorzichtiguvid zal leeren, want. menige fout is aan slip* of the peil" te wijten eu w:e veel schrijft loopt gevaar, door slordigheid te verknoeien, wat hij aau talent bezit en in 't belang van bet publiek, omdat rechte waardeeriug vau het scbooiie eeu geoefend oor en oog oischt ook voor kleine feiten; Onder uen pseudoniem, L. van Deyssel, ia dit laatste jaar ietnaud voor het publiek verschenen vau wie terstond veel goedi was te verwachten: zijua beoordeelingen in De Amsterdammer deden hopeu op eeue kritiek, die niet in ledige zinnen eu holle kla. ken .op zou gaan, maar die door disptti en oorspronkolijkheid densmaak van het-publiek KOU kunnen leiden. Er was warmte in de bewondering, sarcasme in da boiisping, humor in de IxEchiijvin^ en eene ze kere zeggingskracht, die telkens weer deed vra* gen: W10 ot wat is toch die L. van Deyssel? Geen wonder duo, dat ik mét graagte Ko. 8. von bet Maandblad Nederland, jaargang 1882 ter hand nam: eeu drama von Victor Ilugo, door van Dey&snl besproken l Bittere teleurstelling was het gevolg. Die be oordeeling; is een slordig afgewerkt, mat verhaal van de intrige met zulke schromelijke foute» iet/en Jtfederlandschc taal en gpcUutij, in tóöge~ tcrongen stijl, dot hier een waarschuwende vin ger moet worden opgeheven, indien vau Deyssel een beginner ir, iudién iemand von noonv zich onder dien pseudoniem verschuilt, moet by we-. ten, dot het publiek wel met veel, moor niet mét alles genoegen neemt Fouten, ols ik xa hier ga vermelden, xtyn ttoread en indien men bedenkt, dat ze allen worden gemaakt binnen vier en twintig bladzijden druks, don kon mea nagaan, dot de lectuur biet ol te verkwikkeiyk was. Uok op de vergrijpen tegen de spelling s«l ik w^zen. KmderachtiffïNu goed, maar waan m niet te voldoen aan aion zeker zeer algemevutn wentcb naar de schryfwyse van het beschaafde Nederland uit onzen tyd; de vervelende kwestie - ? "??>*. ^ i;-* _.i_l.i.: UtM. voa nev voi*. a *ea guTBocoeruo .DIMWO»--. ?-« «»u«*i ».? -»..--.?^~-\- ~'rjTvti_* daua morlks. dia dtTOroiidwet aitt hoot,omda.i mat dea avbtarf. ds. daa objakbaf AtCUBlMMAt* M.w w«^«.» -W?T ' von oude of nieuwe «peiling ligt gelnkkig achter ons; wij hebben na eenmaal het -syvteem de Vmsj en te Winkel, dot, er mogen dan enkele leemten ia «tin, verdient zoo algemeen gebruikt to worden, als 't geval is. Waarom ons oog don gehinderd met buitensporigheden in de spelling en op cuo borbooneh grillige wyze oude en nieawe vormea. doorecngehaipeld? OorspronkelQltheid? sfkeerTanrcglementeering? Alles goed en wel, moor *oek d<e dan ia andera en gewichtiger taken dan in den vorm dtr wowrfm en kom\t*gen auderu regelen op dan tegen dia onteliuldigc speHmprcyela, die, door kundige man nen gewogen ea nlnt te licht bevonden, ton «lotta niets anders bauog«n dan 'tgeaiokvoadal«*e&da en ichrijv«mde > t tl ' i

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl