De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1882 1 oktober pagina 4

1 oktober 1882 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

Ili ili D B AMSTERDAMMER, YOOR KEDBBLAKD. 275 tttaaUlQttrf fff OOMMHaf, vergedrukt u betekwxd «tt ten staetMtkyd>, door den heer A. vaa Eek, ia, ovêrgeuïukt uit het staatkundig en sUathuiehoudkundig jaarboekje voor 1683, els brochure YerteVenea. Het is inderdaad een pleidooi voor de lot tri). De redeneeriug loopt oofeveer als volgt: speclzucbt is ons volk reeds sinds de Batavieren ingeschapen. Omertutalot«rty,waarbfl de speler slechts 25 a 80 pOt. wtiest, fa hen nog 4e minst n*dee)ige. Bet grootste beswaar bestond in de thans afgeschafte verhuring der Jolen. Er wordt «Beest gespeeld door de uwerafg-wdc Masten. P» lotttïn «en voordeel voor 'va staat ?& geen nadeel voor de spelets die an Iets aa» de beurs hun speellust bevredigen. In den llaag en elders spelen ook dam» op 4e bears door «en Reben» makelaar. Het geld thaus «au de loterij besteed, zou toch boden. latamlwi. «n drMa TtnaindvdM b^d* i 'M !*»? niet in de spaarbank gfcw; w^o vooralsnog, n« het land de bedrage daaruit goed gebruiken kan, mag op afschaffing der staatsloterij niet worden aangedrongen. De heer van Eek gaat nog niet zoover, de op richting van roulettes te Scheveoingen en Zanavcoi t san te bevelen, toon het meest logische gevolg sfooer redeneeriug. D» firma RibbinV, vanBork&Co., Electndros, 8|iui b/d Kalvei straat, alhier, heeft een contract gesloten met ZEx. den Minister van Marine tot hot virrichten der noodige werkzaamheden aan de electrische telegrafen en toestellen, aan boord dor marine-schepen. Ook tullen door bovengenoemde firma al deze schepen geregeld, minetcus 2 muien 'njniirs, worden geïnspecteerd en isoleeiing der geleidingen onderzocht worden, Tn den Scrliner Börsencottrier komen twee beriehten voor omtrent de electriciteits-tentoonstellrnsr te MUnchen en het kleine ballet dat ter vergelijking van de electrische lampen in deu 14. dit* V* P0t. «n pCt tawüng iMtordaniieh ?/» pOt, daarentegen waren L«eni«« «xdito 1877;l«« 1^ a V* pOI. «wakke». isto MMT ««aoeht tn notewdea '*» pCt werd bat vertrouwen gasthékt, bat eradiet emsMg baaadaald an warau do kapitalen voor enketóka warkeiyk goada onawoerotagan mo»lel«k te «rfc8»:,.,'»'* jaren «oe»ta> vecrbtfgMn, londar fctdanoods*lialtJtote werken konden word»» Tultoold an bjj bat nitbrokan van dan boigeroorlog in 1881 was men dientengevolge la bal Zuiden ia alle opüehtea m kat Koerden tan vergeiuKing v»u uo «»,......?. . Münehencr schouwburg gegeven is. Het blauw.«t.»!»» koude Siemenslicht voldeed niet, zyn werkte ' t WflnllO HWYi«4.w..v.Q . waaraan #«h«êl de toekomst _voor het achtige koude Siemenshcht voldee ne maitwchijntint werkte storend; algeroeene «nnd oMitpr het warme geelachtig stralende val vond echter het warme g< eonsUcht, waaraan geheel ? , toonoel scliynt verzekerd te zijn. B\j het stuk' hameren van eene brandende lamp was m «enige oogonblikken, door toetreding der zuur stof, -de koolpit verteerd, zoodat brandgevaar zeer gering is; de lampon werden zoe vreiuig ?warm dat ze in do tiantl gedragen konden ?worden; alleen bezeerde in liet eerste oogenblik door ohhandigheid een danseres zich aan een der g«leiddradeu. Het licht vos behoorlijk te tem peren en te verdeelen en bleek lang niet zoo vermoeiend voor de oogcn als dat van Stomen*. Geachte Beer Redacteur! In het belang eener voorname publieke zaak, waarvan ons Nederland en zyno Bezittingen onder de keerkringen eenmaal de rijkste vruchten kun nen plukken, verzoek ik deze weinige regelen in uw weekblad te willen plaatsen ter woanchnwing en voorlichting van hen die dat zullen noodig beier, Aand. Lomateoa Bouwer l pCt beter, sedert de laatste uotearintf. OostenrUken Waven hunne pröian handhaven en toonen hoegenaamd geen veracht! aan. Potan sedert da laatst» notwrtaf l',"i pOi vaster en fortegeesen eeu ft«ctl« lage». Haai Raseen was de v,a*g «War poot, - «fl noest weder voor eenic s*nbod pl.als maken, niettegenalaaade de toeaUad steeds gunstig bU)i* neotan; dVaehtarottgang U ov« hot geheel l,s » *<4 pCt, «* da Ooster-LeenTngen Ifc. pCt. strakker, alechU Laentog 17M/181S en dito 1806 olroa Ifo pCt. vaster. Bpanjaardan utade »fe pCt swakker. -.?uu. Maar Turken onUlond meerder* vraag voor speculatie an aUa aoorien kondea raim »/, jwst. winnen. Egyptische fondsen Weven gevraag voor ranaohe, ma7r vooral voor Engelscbe rekening, naar luid der beiichton wordt dan toch de conpon l Nov. voldaan, an wat de oorlogstesten aangaan, doze sullen B*n«vtn wolden niet tan nadaele van de bestaande schnUlsOorten. Vaa da Noord.Araerikaanscbe ataatafondaen (»«*»1«r. de*. Cortif. Florida Ifc pCt, ook M«i«n«n W«ven Hoe wel hooger te it)n geweest, per aaldo ifc P*-t. vssler voor beiüo soorten. Ook de Zuid-Amorlk. staatsschulden toonen allen nog al verbetering aan. BruïiUancn l.'4 pCt.. Colnmblanen niettegenstaande de ongunstige rovolutie-bflrichton H/3 pOt., Perasura bleven voor Engelsohe rekening geyraagd op do tydlng dat de gcWen voor de verkochte. gaan» beaehfltbaar «ondan gesteld wordtin ten boboeve der obllgatie-honder» en nitgokoerd worden soodra er eene besliasing genomen werd, wat de aansprako.vjklwm der bcido suorten betreft. Ook Venczncla's verhieven zioh ruim S/4 pCt. op de tijding dat de Hoor Jtojue ««n vcrsoek. tot ontalag had Ingetrokken en In liot bofjin van Oktober met da bondors over nieuwe convcreiepUnnen s*l beramen; wat de 4 pCt. rente aangaat, daar er eene schikking nut ire binnenlandücho houders ge troffen werd, gaan do remises naar de maatstaf van 3 pCt per jaar gewgtld vouit. Van onze Inilustr. waarden vorkoorden do meeste op nieuw In tneer aangebodene stemming, ZM ?.rlo?u Aand. Panopticum l put., Haven-SVwrabootdienst 312 pCt., Nieuwe Afifk. Handnlsvewenis. en Stoomv. /ocland, circa 3 pCt., Amst. Dank on Hotten!. Hyp. Bank on Btoorav. Nederland, vertUnw Jen allen i/» pCt, Eene cnk«le verbetering is te vormolden voor Java Banieh, die na do jongi herstellen, ook AanJ.KnsVeref nottcrd. Intern. Cred. en Ji»..-. ,« =?.-;-,- . Bank i» pCt. williger, zeil» in Bottd. Hand. Vcreenig. Aand. ontstond eetiige vraag tot opgaande prijzen zoodat z(j -v, pCt. opkwamen. t.?i?» Van de Uithcemsclje Indnstr. waarden verbeterücn Bussisc-he Fuidbrlevnn 1/3 pCt Maïwoll en Coloradowasrd-n waren nog al stern aan geboden, do eersten verminderden rnira l pCt. on Lertiflcaton Colorado 1^ 4rCt.lager soilcrt do laatste notcenng. Onzo Holl. 8pw. waarden waren allen in flanwo t-temming vooral de Contraalsoorten, die na het bekend wor den dor voorstellen vnn overname door de ExploitattelUattj, ainmerkelijk lager liepen J)e»e wflze van overname ia vo. r de homlers dan ook alles behalve gunstij; te noemen en naar het ons voorkomt zou het eeno dwaas heid zijn voor do hottdcre om de voorgestelde voorwaar den aan te nemen. weUicht is reeds het benoodigrto aantal aandeelen in handen van dezen of eenon om toch netplan door te knnuen draven, toch ia het zaak voor de overige bezitters om «oo krachtig moseltjk zich daartegen te verzetten; een verlies van 91 '3 pCt. ondervonden do Aandeclen en 7 pCt. do Uitgest. athuld, ook de Obllgatiun verminJcrdcn 4', pCt. Aandeelen Ryn-Sp. verminderden opnieuw roim 5 pCt. Moll. Wzoren Maaly. en Boitol Wezel gest. Isto Hyp. verloren beide S,'4 pCt. ) n» do jongfto val 8 pCt zich konden md.KnsVereeuising monteerden *1'« pCt., Cred. en Hand. Ycreenig. en Nedorl. Benig* Jaren van wanorda volgdaa. Da plotseling» vnrfer«ar(iif dar slaven ei de ve*»lsta« v»« v»*» KoordolUken atar het Zuiden, Twaaderda» da ma*^ (chappeiyke verkondingen dermate, dat gcruimen tya noodi* was, voordat ileh uit de wanorde nJenwa vei*oadingenbsddm ontw.kkold an da nieuwe toestand bastendi|(d was. Nn achter eenmaal de groote slagboom die eeua regelmatige ontwikkeling tegen hield was waggenome». nu da bevolking beten* idamanten in slcb opnam, nu do Terderde begrippen weken wa» vooruitgang vers*kerd an behoefd, men aleebta kapitaal om den rijk dom van den grond nuttig aan te wenden, en gcUnuk U maken van da gunstige ligging voor dw^SJJ11*"?1Aanvankeltjk schoorvoetend, weldra t:cmakke|\)ker, ton laatste op onbezonnen wti» kwamen de kapilsJen dtaponibel. totdat do crlai» van bet Jaar 1873 over geheul Amerika b«kan» alle ondernemingen trof en «en seer groot aantal SpoonTeg-roaattcliappüeu óf In m&elcJ *Eeden gorsalitan 6f baiikn «t s'ngen. Wederom waren eentge laren noodig om het vertrou wen te herwinnen, maar de voorkeur voor het Noorrton bovea de Znldritjke Staten w«» grootendeels bij kapita listen verdwenen, Boodat b« do herleving van handel on Indvstrie in de Voreotiigdo Staten omstroek» het Jaar 18«0 de vroegtre slavenstaton in i»di>r opzicht eon even gnnstlge poaitio iuuamun al» de Staten Noordelyk van *Te gelegener t«d sullen w« trachten na te gaan op welke wijse van den verbeterden toestand door de spoorw«em»at8chspp(3on is gebruik gemaakt, en welke de vooruitzlehten voor do thsns gevestigde Maatsehapplien lijn, roomede of er roden Is om te verwachten, dat op den duur de zuldolvjko lijnen met go«d gevolg de cononrreutio vol knnnen houden togen de tronklöoen >oordelp van de Ohlo. , _ Amst. 38 Sept. 1683. J. v. d. Burg. *? Onder da rubriek IX HÜTTR worden gntis gpgwaasaaa woningaa, kHMra «n*, welke vóór Vi4aV*f **? «°r 'P' tagaven «ün, nat vana«liln( vaa Utamd, IioksiHait. Haurprü» aa wanneer te aanvaarden, Op|»van hieraan niet voldoend» kusnan niet gafilMtat worden. Btf varburwt wordt uen beleefd vwzoeht dawran «Ureol kaunis te ««'«n su het Bureau vsa dit bUd, BeUn J. ALmttet. K. Vrt) Bovanhuls, f900 p. J. Tenten! 109. Bovaahuis. f 1100 p. J. Ta 4. Bovenhnis, f 30 p. u. Terstond. . oen, . . . 8. Owtüff. zy kamer met Kost, f 40 p. m. Tentend, 105. Oam. Toorkaaaer swt lost. T 85 p. m. Terstond. 111. Onderhals, f 9. p. w. Tentoa3. 113. Qern. Kamermet Ale. en ICoat. f 40 a f 45 p. m. Terst, 118. Oam. Karaat «Wt Koet, f 81 p. m, Tantond. 113. Qam. Kamer met Kost, f86 p. ai. Teratond. 343. la Bovenhnis, Wl 3p .p. m. Terstond. tf»t* 11. Huls, f350 p.J. Temtond » 8. Vry Bovenhnis, 7 Kamen eoi., f 550.?p. J. T«nl ft. BovanhBls,4Kamen,2Alcov«n«nz,f335p.l. XeniJ 31. Sa Bevaabnia, f 260 p. J. Tentoad. . VI. aam. 'Veorkainer, f30 p. m. Tentond of later. 4. 9 Gem. Kamera, 1 3i p. m. Terstond. 8. Gein. Kamera, f SO p. m. Terstond. 8. 2 Gtam, Kamera, f i p. m. Terstond. . 5. Qsstoff. Voorkamer, l o Etage f 18 p. m. Tarsft S. Wmkalhuis, f 375. p. J. l November, B. 2 Kam. en Suite voor Kant., mot Zold., f400 p.). Tarst. GO. Povenbuia, 4 Kamera enz. f400 p. J. Taratond. 13. Oem,Voork»ro«r mei Alcoof un Kost, f 15 p. m. Tent» 89. Borenhnla, f375 p. J, Tantond. 86. 9e Bovenhnl», l Kamera, enz. f 18. p. m. 15 Co*. 6H, Qam.KftmeimetBbuip)il,laEt.,115p.m. Tent, 132. Oen). Voorkamer, i 10 p. m. Terstond. WifesmwMrjr*. ?9. Oeatoo* Ka«Mn, 180 p. m. T«ni, 76. VrüBovenhnis, f 526 p. J. l Nov. of vroeger. 111. Gestoff. Vooitamer met Alkoof, f 90 t>, m. Tent »3. 2 Geatoff. Kamen an Solte, la Etage, f 60 p. m. Teni 153. 2 Geatoff. Kamen, f 26 p. m. Terstond. 339. Gem. Voor- en Slaapkamer, f 30 p. m. 28. Bovenhnia, 4 Kamers, enz., f 39. p. m. Terstond. 38. Bovenlitii». 2 Kamers, enz., f 13. p. m. Terstond. SI. 2e Uovotihnis, 8 Kamers enz., f300 p. J. l Mov. 41. YrüBovonh., t Kamera PDZ. f 500 p. J. l Nov, of vroeg. 104. Vry Bovcnh., 6 Kam. enz. f BOO p. J. Terstond. 1B8. Hui», f050 p. J. l NOT. ' S. Bovonholm, 6 Kam., Alc. enz., f440 p. J. Terst. 5, Bovenste Bnvenh., 8 kam., Alc. enz., f 150 p. J. Terst. 64. Gem. Voorkamer, f 14 p. m. Terstond. 82. Huls en Tuin, f400 p. J. Tentoud. 109. la Bovenb., 9 Kamer» enz, f 150 p. j. Tent. 8. Gestoff. Yourk., f 10 p. m,, met Ko»t, U5 p. m. Torsi IV. k Kolft. 7. Geatoff. Kamer, f 12 p. m. Terstond Wegens gebrek win plaats moesten eonige stukken worden uitgesteld. Yergadcriiigca. AMSTEKDAJt. 8 October. Artl et Amicitlae 7 tint. 4 October. SodorL Contraal-Spoorwogmsatsch. Oduon 31'.i nnr. 4 October. Java-Iïamth CnltnnrmaatsehBppt) Eensgezindheid, 11 uur. 13 Oetobor. Purmurendcr Gaslabrick Ecnsgcindlioid, S uur. 13 Oetobor. Mantschnppij tot Exploitatie van Staatsspoonrégon Odéon, 12 uur. ?t GP.AVENHAGE. 81 Oetobor. Bilüton-MaatscbttpröHotel het Groot Ecizenbof, H'/j uur. V e i 11 n s c ?»? 126. 2 Zolders mot Vlioriiig, fSÏS p. j. Terstond. 171. nnvenhnis, 2 Kamers onz., f3.25 p. w. Terst 190. 2 Zolders, 4o Etage, f70 p. J. Terstond. Ili. 2 Bovetihnizen, 3 Kamers enz., f 225 p. J, Tent. 173. BoYcnhnis, 2 Kamera enz., f200 p, J. Terat 175. 2 Bovtmhulzcn, f 175 en flSO p. J. Terstond, 120. Gom. Kamer, f20 p. m. Terstond. llmmrmlt, DO. Gcm. Kamer met aluoof, Ie etage, f 50. p. m. Tors*. 50. Gciu. Achterk. f IS p. m. Tcrst. D2. Zolder, f 18 p. m. Terstond. 93. Kantoerlokaal, f25 p. m. Terstond. 97. Ksntoorlokaal, f 500 p. J. Terstond. Danifl 8tarper**t*iHrt» 40. Zit- en Slaapkamer mot kost, f 8 p. w. Torstona. 05, 8 «om. Voorks., Ie Et., f18 a f20 p. m. Terstond. Kne1**t1ci'*aracht. 11. Oostoff. Kamsr met Kost, 133 p. m. Terstond. 18. Bovoiiluiis, 4 Kamer», Zt>ldor, enï, apartcn opgang. f,7. Ilnia- eu Tuin, f 300 p. j. l Nov. of vroofcr. 1ÜO. Ie DoveTihui*, f 10,25 p. m. l Nov. I0a. Uem. Voorkumor met Alcoof, f 3,50 p. w. Terst. Miraar HaiMtrmt*. 88. Gem.Toorkniucrin. laapknmt-r, f14 a 16. p. m.Terst. M--ttritimu*it Oolftritat. 60. Bovonhuis, Ie Etage, f275 p. j. Terstond. 48. Rnia, f 1000 p. j. Terstond. 67. Pakkalder, f900 p. J. Tentend. 79. 2 Gam. Kam?n, f 86 p. m. Terst. 83. GutonfVoorkampr met Alcoaf, f95 p. m. l KOT; 939. Kantoorlokalen, f 850 tot f 800 p. j. Tentoud, 39. 9 Gestoff. Kamers, f 25 p. m. Teni. 0«4e Kerktptet*. 13. Gestoff. Kamer, f 16 p. m. Tentend. W. X. fooffratrvamf. 155. 2 Gem.KamoncnSnito, lo Etage, f 45 p. m. Tent, 258. Geatoff.Kamer met Kust en inwoning, f 4irpjn, Tent» J*. C. Hf+ft*tra*t. 53. VrÜBovenbuia. f «30 p. J. Tentond of laUr. 84. Gem. Voor- en Slaapkamer, f25 p. , m. Terstond. w. Tenitnnd. 19. Yrij Bovcnbuis, f4 p. Plantage 7. 2 Gem. Kamera, Ie Etage, 21. Huis met ?'. uin, f 860.80 Ftaatage m Montcfiore Fark. Bovonbuis, f20.DO f 35 p. m. Tentonfl. J. l November. m. Tentoud.' en voorni;jiuu}£ TC.U u^u «*.v u hebben eene goede zaak ook goed te beoordeelcn. filet het oog op het plotseling dalen van aandeelcn eener Cultuurmaalschappöi nog geen jaar geladen in onze hoofdstad by het publiek geplaatst, welke zich ten doel stelt eene hooggeroemde vezelstof ttl. die der Boehmeria of Rnmehplaut te bereiden en als spinmateriaal aan d* Europeesche mart t te brengen, znllen wellicht deze weinige wenken het daarin betrokken gedeelte van ons publiek niet ondisustig zyn. Ik ben niet onge neigd later meer uitvoerig in uw weekblad en andere dagbladen terug te komen op OP juistheden en verkeerde voorstellingen van anderen dit onlangs door hunne artikelen het minder daarin ingewijd publiek op een dwaalspoor hebben gebrftclit, in zake de Ramehberndirig. Zooals velen bekend is heeft de textielindustrie in onze dagen het hoogste belang tegen matigen p) iji in groote hoeveelheden vezelstoffen als stapel(jroduct aan de markt te zien om de groote kapitalen in die industrie vastgelegd, productief te doen blyvcn. Met gespannen verwachting werd sedert vele jaren door de groote cpinnery«i welke de vla s vezelstof als materiaal verwerken, gelet op de pogingen door particulieren en zelfs door Ilegeeritigen gedaan, eene zoo hoog door hen gewaardeerde vezelstof als die der rtoehmeria of Rauieh geheel gezuiverd aan de marktte bren gen. . ? De bezwaren hierbij echter te overwinnen ztin veel grooter dan die bij het afscheiden der vezel stof uit den vlasstengel. Wegens het eigenaardig verschil in samenstelling van het plantcnsüjm der Rameh of Boehmeriaplant en dat dor vlasplaiü, .is hcrbaaldeiyk gebleken dat de op deze tant>te toegepaste wyze van rooting ter vernieti ging van Uit planteuvocht niet kon .worden ge volgd1 v.our Uamehstengels, zonder de vezelstof vau "deze in het proces van omzetting te doen dealen met de haar omringende deeltn plactenslijm. Daar de omstandigheid dat op den meest geschikten leeftijd gesueden Kamclistengels b'u ma chinale afscheidiug van den vezeUtolhondenden . bast slechts 21/a percent geheel gezuiverde vezel stof levert en alzoo 97 Vj percent afvalstoffen dienen verwerkt te -worden, is het .duidelijk dat eene on derneming welke zich ten doel stelt eenige hon derden tonnen vezelstof jiiariyks te leveren, icsehikkrn moet over efn vrüoanzienlüke hoeveel heid arbeidskracht, waardoor eene kostbare inrii-htiiig iioodzakelük wordt. Dat de oplossing van de moeilijkheid goeile en doelmntige machines daar te stellen teuctnde met voordcel de vezelstofhoudende bast van hout en epidermisdeelen te zuiveren en daarna een procédéte vinden op andere wijze dau doorrootiiig bet plantenslüm af te zonderen niet zonder groete bezwaren te bereiken is, kan zich een i der voont ellen die enntig doze ea dergeUjke techni sche aangelegenheden onderzocht en beproefd heeft. De bezwaren hierboven genoemd «jjn echter thans opgelost. Eene te Snbaranpur m Engelsen India in 1979 gehouden wedstr^d brefb aan bet licht gestold welke de T« diensten zflu van «enige der uiciledingera. Of onze landgenoot welke het vertrouwen der Oprichters van de lava Banteh MAatscbippij hoeft kunnen winnen aldaar onder de mededinger* naar den door de ftexeeriag uitgeloofden prijs zich bevond of n der fransohe Ingenieurs van wier stelsel of stelsels voor Ramehvezeutofbci'eidhig deze Maatschappij gebruik maakt, zullen belnngUabbende smndee l houders het . best doen zelve te onderzoeken. Zeker is het echter dat geene hunner namsn in het Rapport der Jury is genoemd geworden te minder nog in het Kcgeeringsbesluit vaa bekroning voor belooiung hunner verdiensten voorkomen. U dank zeggende voor de wehriDeade opname ; deier regeleulicb ik de eer hoogaditend & zyu, UEd-Dw. Dienaar, J. P* van dez Ploee> 29 September 1888. Victor Emannel H> pCt. en Aand. l pCt. minder, Elisab" Gisela l/2 pCt. on Oblig. ?Weonen »'4 pCt aanRenamer. ti?t?» In de Bnsaisohe Bpoorwegwaordon was do stemming verdeeld, 41 <?H\-p. Qr. Maatsch., Oblig. Bre»t Grajcwo, Knrek Charkow, llomch. By.ran, Moskow Smolenak, pCt., daarentegen verflauwden Aand. Gr. Maotach., Daltlsche. Losowo, ObUg. Orol Vitebsk en Zuid West. 1/3 i S j pCt Óók in de Amerlkaansohe Bpoorwegwaardon wa«i da Btemming verdeeld, doch voor hot meernndesl "»'iwcr' 6 pOt. Oblig. Louis Ban Franaisoo en Miohigan Cenrrat verloren belde H/a pOt?het meest verbetorden pret Aand. Chle. Northw, die 4 pCt. stegen, Calif. paoit 2do Hvp. 7 pCt. -Wioona 8t. Teter, pref. Aand. 8t. Louis San Pransisco, New-York Erie, Western kwamen allen l a llfc pCt. op. Be overige soorten toonden een ver schil van circa !'j pCt. Braziliaansche Spoorwogleonmg .'g pOt. vaster. In do diverse Tramsoorton «as weinig omzet, oooiscbo Tram verloren door voortdurend aanbod per sawo 13 pCt. en Arnhctnsche Tram 3 pCt., slechts Indische l pCt. en Rötnigvereenigim? 1,3 pCt, vaster. Premie-Loeningen waren voor liet mcorenaeel in vaste stemming, zoo kwamen Amstertiamsche f 100 U pCt, Gemeente Cïediet ^ pCt. en Paleis v.YoHnvl. i.'j pOt._o». BrnsselBche 5'lG pCt, HonRaarscha s;« pCt. en rhoisaloten ll;w pOt Tvilllgor, Oostenrpsche 1854 m dito 1864 beide Ife pCt. aangenamer. Madridsche IA» pCt. raster. Naar Tnrksohe was groote vraag voor nitheemBChe rokoninff.zoodat deze l»'R pCt. avana behielden. Tot de flauw gestemde soorten behooren AmsterdiHnsche a /? 1000 en Botterdamschc, die l,'2 » '/+ pCt. temgliepen, Btohtweissenburg verminderden l pCt., ostonrijksche 1880 en Oostenr. Bode-Credit AnsUlt 1,'g pot. lager. Ook Bnaslsohe 1860 liepen V» pC(. tefSVan do diversen rezen Ver. Amorikaansche fondsen Ie herie ll.V en Ter. Amer. Hyp. dito l/3 pCt. % Geld op prolonsatie iets meer govraasd ert a 4'3 a B pCL genoteerd, doch op hot einde der woob goud a 41/n pCt. t« bekomen. Oonfeaerées waren weder gezocht tot circa r*J' voor TollsvUjt A*ndeeleh circa 65 pOt. Amsterdam, laandag 2 October 1882, des avonds Mn zes ure precies, in Fi-ascati. Drie Hulzen, onder era dak, te Xiouwermsor. Een HnU, Buiten EanUlumeriitrtiftt 20. Twco Huizen, EgolanHerFsra;'ht 153 en 160. Een Hui», Utreohtschndn-nrsstrnat 70. Een Winkclhttl*, Fordinasd Bolstraat CS. Drie Huizon. Gcrard Dnnntmnt 49, 47 en 45. Vier Huizen, Buctircdamntraat CB, 6C, 61 en Cl Twoo Pakhuizen, rrinscngracht 730 en 711. Een Woonhuis, Wetoringstraut 8. Ze» Bouwtcrroinon, enz., Niciiwo Koi'listraat. Een Huia, TJtreulitsehodwitrsatrftat 85. Een Huls, Monnikendwursitrnnt 4. Een Huls, trcchtseliedwarsstraat BS. Twee Huizon, Kuiperspad 117b en 1170. Een Woonhnis, O. Z. Arnistocg 17. Een Winkelhni», 3e Goudsblovmdirarsatraat B. In fie Brakke Grond, das voormiddags ten tien ure p re elf s. 42 Bouwterreinen, GovartFlinck-, Jan Steen-, Ferdinand Bol- en Van der Hchtstracen en Gedampte Z»»gmolenaloot, Des middags ten twaalf ure precies. Een blok van zos Hnizon, Prins Hendrikstr., teIJmuldon. Een blok van zo» Huizen, als voorgannd. Een blok van acht Hnizon, als voorgaand. Een Bouwterrein, als voorgaand. Des avonds t«n zes ure precies, Een Hecronhnlfl, Weiitoinde S, Een KocUbnis, Huidekoperstraat 33. Een Koopmanshuis, Frinsongraobt 703. Een Huis, Haarlemmerdijk 103. Dinsdag 3 Oetobor 1882, des avonds ten half zovon ure percics, in ilt Zicualu Een ^Vinkelhnia, K&lvcrstra»t 171, Een AVinkclhuis, llokin 12Q. TVoenadlig 4 Octuber 1882, des avonds ton zes THe pro dos, in liet O.Z. Jleei-eit-Layeiinnt, Een Fakhnin, Brnnwcragrncbt 172, T\vco Huizon, lUddorstiaut 8 en 15. Een WinkelUuiii, Jonk&ratraat 4. 4. 2 Gcm. Kamor, f 40 p. m. Terstond. <iiuttltwitmolenwt«ffi5. 2 Gom. Voorkamers, f35 p. ra. Terstond. O tfiaei-tchekaae. 23. lo Bovcnhni», 3 Kaïncrn enz., f400 p.]. Terstond. 33. Gostoff. Voor- en Slaapkamer, f20 p. m. Terst. 01. WiDkelhnifl, f SOO p, ], Terstond. 114. 2 Bovenh.. 2 Kam., alc. enz. f 300 p. J. Terstond. 7. Gem. Kamer, f 12 p. m. met kost f 40 p. m. Terstond. 41. Bovonhuia, f400 p. J. Terstond. 82G, 2 Bovcnh., 3 Kam., Alc, enz., f 425 en f 875 p. j, l Kov. 494. Kantoorlokaal, f SOO p. J. Tentoud. 606. Gem. Kamer», f 30 p. m. Terstond. 748. Qeni. Kamen, la Etage, f 18 p. m. Tentand. J»r»Tji #VM*f rma t . 12. Gem. Zit- «n Blaapk., f 18 p. m. Tnntond. 1. KsTier, f 14 p. m. Terstond. 43. Cium. Voor- en Achterk., Ie Et., f40 p.m. Tsi of Me» 155. Vi-jj Boveoh^ 5 Kamen, Keuken enz., f 4ÏO p. J. l Kov. 9atini-eit<iHt*tr*tit, 17. Gestoff. Kamer, f 10 p. m. Terstond. SO. Qem. Vonrkamer met Alcoof, flB p. m. Terst 30. IScMoff. Voorkamer met Alcoaf, f 10 p. m. Torst. 130. Gestoft. Kamer met Aleoot, r 16 p. m. Terstond. «tovert flinektlraat. 81b. Gem. Vonrkamer met Alcouf, f20 p. m. Terst. 174. Gom. Voort, inet Slaapk., Ie Et. f 16 p. m. Torst. j 174. Ongein. Voork. met KI. Kam. ,2e Et., f 10 p. m. Terst l ItU. Gein, Kamer mot Slaapvertrek, f 20 a i SO p. m. Torst. 76. Boveuhuiüen OnJerutak, f400, p. j. Temt. 84. 2e Bovenhuis, 3 Kamers enz., f285 p. J. Terst 94. Boveuhnis, 3 Kamers enz., f 18 p. ra, Tc-atund. 76. Bovenhnis, 4 Kamen enz., f800 p. J. Tank 95. Huis, f 1300 p. J. Terstond. 32. Koepel en Kamer, ongem. f 15,gom. f26p, m. Tartt, 14. 2 Ondentakkon. f85 p. m. Tentond. Se Spfnr*tirt»mentiv*u-trt 6. Geatoff. Kamer, f 12 a f 14 p. m. Terstond. C2. Gest.Voork.,lEt.,f3.50p.w?mctKostf9p.w. Tersi. 109. Ocatofi'. Kamer, f 16 p. m. Torütond, 111. om. Toórkamcr, lo Etage, f 18 p. m. Terstond, 15. Gcm. Kamer, f 20 p. m. Terstond. 11. Ie Bovenunis, f 17.50 p. m. Terntond. 11. 2o Bovenhnia, f200.?p. J. Tcrntond, 13. Gem, Kamer, t' 15 p. m?met Kost, f 38 p. m. Terst. 23. Ie Boveuhnis, 4 Kamers onz., f 360 p. j. Terst. Btiurtuitttroat. 2. 2 Gent. Kamers, 2o Etage, f 22.50 p. ro. Terstond. 27. G«n. Voork. tn. kl. Kam. en Alc., f 35 p. ra. Terst. Hoogte S5a. Hnis met Tnin, f400 p. j. Terstond. 25a. Doveuhtüs, Ie Etage, f800 p. ). Terstond. 25*. Bovenhuis, 2e Etage, f 200 p, j. Terstond'. 25a. Dovenhnil, 8e Etage, i 175 p. ]. Tentond. «yatf. 4. 2 Ongein. Yoork. en Suite, f 25 p. m. INov. ofvroaje» Spuistraat. 1 1. Gom. Zit on Slaapkamer, f 18 a f 35 p. m. 7*. ndarstnk, f 50 p. m. Terstond. 6C, 8 Gem. Kamers en Bnlte, f 25 n. m. Terstond. - ~« »._^«_ 61. BovenhuiB, f 800 p. j. Tentond. St. Annnttrmat, 29. 2 Bovenbuizen, f275 p. j. Tento&d, 5. Gestoft*. Kamer mot Kost, f50 p. m. Tentond. 5. Gcstoff. Kamer met Kost, f 60 p. m. Terstond. 21. Kant., Kam., AU-. on Zolder, f 500 p. m. iNov. ofvr. 42. Ongem,. ZR- enUimumk. en Suite, fasp.m. l Deo. 212. Kuntoorlukaal. f800 p. j. Terstond. 247. /ijk., Alc. en BinnenL, f600 p, j. Tcrat. 277. Hnin, f17.50 p. m. Terstond. 301. Gem. Voor- en Achtcrk. met Alcoof, f40 p. m. Terst. KJ. Gem.Kamcrmft Kost, f 18 tot t'BOp.m. Ternii. 11. Huizen met Tuinen en Bovenhuizen, 1450 tot i 050 p. i. Terstond. Tv***t*c***e**n***. it. BovenhniB, f 760 p. j. Terstond.^ 98. Ongcm. Kamer, f l.GO p. w, Terstond. TmEp*tr*mt. 12. HnU, 6 Kamen enz., f550 p. j. Tentond. 35. 2 Gen. Kamers, lo Etage, i 35 p. m. Tentnul, . 69. GMt. Voork. met Alc. on kleine Kanur, f 115 p. m. Tst. 111. Gem. Voorkamer mot Alcoof, f 3} p. m. Terst. fan Barrlfstraat, 8. Huls en Tnin, 10 Kamers enz., f 1500.?p.J. Tent. Vti» M'0w««V««». 27. Gem. "Voor- «n_ Slnapkimor. f 18 p, m. Terstond. Ownkbt van de Effektau v*» 3* *at 99 fcylMsbsT UW Effektauurid (\UERIKAAN3CHE 8POORWEGES. LSV. )e spoorwegen In de Znlclcl^jke Blaten dor NoordAmerikaanachéUnie z^n voor bei mccrctidecl op andere wijze tot stand gekomen en danken bnii )>cuu:m ineuH.tal uu andore invlugdcu, dan die in liet Koordon dor Veroenlgde Staten. Terwijl toch foordclijk van de Ohio do energie en de ondernemingsgeest van invloedrijke por^onin, meental zonder staaUhulp, spoorwegen '" het leven riopcn, sonity.ls zclfH, oudïiiks tegenwerking van den Humt, werd eurtijd» in het Zuiden ittinder aan het Initiatief van particulieren .overgelaten en zette do titaat gcT.-ouultJk Eolf de onderneming op touw, of g&t zijh xcdciykon on matericclcn steun aan do Maatncbuprijon, door dcul tu nemen aan de Inschrijving on linrc naudcelen, door zich verantwoordelijk te «tellen voor ilcrentolMtalintfophiiro obligaliun, door aan do Maatsditjjpijtu xtaatspbliKaUün t* geven |n rolt voor de Bpoorweg-ubligatlün door landKheDking of op andere wjjze. Zoo word de Cheuapouke '4 Ohio voor een gedeelte voor rekening van den Blaat Virginüt gebonwd en irn» dia Staat da groobrta aandeelhouder In de llkhmond 4 Peterabnrg Spoarweg-IEafttschappÖ, thans oen doel van deKoriblk i Western: zoo ontvingen do l(jnen, dia thans tot het net v»n de Lonisvillo Naahvillo behooren, de Sottth * Nortb AJabam», de Lonisvillo Chattanooga 18t. Louis, ens., hnlp van de Staten, door welke z(| liepen, «oo ontvmg de MuMle & Ohio eene belangrijke land?chenking van den Btuat Alabama onz. Wy kannen thsae niet otiderzoeken In hoeverre dexo ou4enteazds)gen noodzakelijk waren, In hoeverre *ühet resultaat waren van specnlatiën der regeeringspersonon, of «y tot knoeiorfan aanleiding gaven i of steeds hot belang van den Staat gesteld 1« boven het belang van personen of corporatie1!); zeker Is het, dat de apoorwegbonw zich in de zuidelijke Staten niet zoo snel ontwik kelde, als in het nootd«n; dat de wegen,, dio StoaUhnlp hadden ontvangen, geane betere flasncieela nltkomsten opleverden, dan dio, welke geheel onafhankelijk waren («bleven; sékev Is het ook, dat de verwarring in bet feldelp beheer vaa vela znldeljjke Staten aan het erediet der Bpoorwtg-vaatschajipyen afbraak deed. Kaar wat meer nog dan bet bovengenoemde da nitbwidlDg r*n spoorweg aMaar tegenhield en balem?arde, WM de insouede, Ao lichuinnlge en de roakolooze w^Jie, waarop da ontwerpers hunne plannen uit voerden. Rist ZOOMST om winsten to maken nh eene ondenemlng, waaanran de behoafta dtdderHk ReUekan ei «? IsMoavetUsrlMid ntot *e batwQfelaa vial 89-91, Terrein met Loudson, f 1000 p. j. Terstond. U7, Bovonhuis, U Kamers enz., t' 275 p. ). l Nov. ?tatiutt Vmn Can»pfH*tr*mt, Da TariaiBji ia da niet Teel, *« w« m«rkan vsa Itaw-Tork i staae* flauwer wswn, dan wel om uit wildo apecttlauën In de ter markt gebraohia waarden «ald te slaan, werden da ' tSilifculpde atasteohr Zoódn'bH bet puUtrik la speeuhtUewoede Buwat bei bouwen ó>r wagea wordim^ Burgerlijke Stiuid. Ondcrtroawd op Donderdag 28 September 1883. Gerrit Hondrik Brand en Sletske Brouwer. \ViUem Cliriutiaau llriukman en Heloua Sophia Ilittemc(jor. ' MOZCB Coronel en Kïrianne Content. JncobuH lohannes Chrintoflol Gallenkamp en Anna Cornelia Kolc. Lion Gron-ol en Jndlth van der Tonzj), .Tohan Willem Htllern en Carollna >orothaa Adriana Jnuonüna van den Bosch. Johnnn Ueinrioh Hathias .FcrdUiaad Kirchchoff en Cittlurina Loniae 'Wilhelmina, Behaper. \YlUcm Alexander Fanl'FreiUrik Lodew(jk Klassen en Maria Cbriatiana Lnnkamp. Hatlitjs van Kloen* on erardlna, Elisabcth Lndweg. Engèlbert Koekkoek en Hieke de Boer. . . Jobannoa Adriantts de Koning en Anna Ellsabeth Bak ker. . . . . . Educrd da Lanoj] on LQdia van Omrenaller. Leendort Leverstein en Jantina l'inkaiorboor. Htjman Iinza on Bippora Philips. Headrlcna JohannoS Me(jer en Anna Cornelia L&hner, Abnliam Levle van Hinden en Jndeth Drukker, Bermanns K(jman en Chatarina BUsabeth 'Wiggen. Aria Floejt on Antonetta Cornelia, Hofmann. Abraham Qnarldo en Ablgall Peaaro. \VlUem Bertim Ueuter *ti Helen» Maria van Bruinesse. Jaoobus Itooth en Lubarta Voetoliok. Mozes Simons CD Henrletta van CloottV Johannes Btoesaer nn Kinske do Jong. Hnlbortni Wouter van der Tak en Maria Petronella Headrik» Grnl». Sarei Proderik Tennis* et Johanna Antonetta Btratws. Johan Petrus Volgt .en Maria Catharina AlidadoBoer. Joban' Angnst Weber en Alberta. Johanna, Geertruiila Hebnerhomt. Kicuteas VTIsman en Aletta Dm» Btapenhorst WlUielmns op do Woerd on Handrina, Termeulea Jacob Wolff en AJida Oeariruid» Beid. Phiiiphus van der Wonde en Jetje Bodrignes. Bonn Ednttrd lUrin Braakenslek en Ellsabeth Lel-. necker. BarnsMus Hendrtkua Strootman en Hargmnrtha PalcarL Abraham Antosia Muller en Jocoba Dlepgrond. Benjamin fleadete en Boaall Lavanbach. Hendrik Dogger en Belena Engallna P-iJaterveld. Slkko Albertus HöniptoiuB en Juli» ArenJina vsn Daalea. Petrus vsa Vliet «n Gerarda Johanna Sasonop. Oarolns Lndovieus vsa Troost en Marl» ?Wilhehnin» Oor?iatiitn vmn ^__ 37. 2 GeBtiifT. Kamers, ia Etajjo, f 18 p. m. Terst. DS. Gcm. Voork. mot Aio., 2o Et., f23 p. m. Torst. 113. Gestoff. Voork., lo Etage, f 12 i f 14 p. m. Torst. 11S. Gem. Kamer mot Aleoot, loEtigo, f 14 p. m. Terat. Jan Steenstraat* 250. Bovenhuis, ilCamers, & Aleovcn enz., f 300 p.]. Terat. CÖ. Gem. Kamera, (20 en f25 p. m. Tentond. Ja* van tter Me^ttenMtraut, 354. Hnifl mot Tuin, 3 Kamera enz., fi60 p. j, l Nov. 2CO. Winkolh., 3 Kamers, Bonstorroiu enz., f GOO p. j. l Nov. tffalvtrftramt. 40. Gestoff. Kamer, f SO p. m. Terstond. 6(1. Uem. Voorkamer, 2o Etage, ' 23 p. m. Terstond. 157. Gom. Voorkamer, lo Et»t,'o, 140 p. m. Terstond, «^n^.viyw»». ...... 15. Gestoff. Voork, met Alceóf, 1'25 p.m. Tent. of later, 85. 2 Gem. Kamers en Alcuof met kost, fSOp.ro. Torst. 45. Gestoft'. Voorkamer mot Alcoof, f25 p. m. Tarst. 51. Voorkamer met Alcoof, f25 -p. m. Tentoud. 62, Gestoffeerde Voorkamer, f3 por week. TcHtoni 72. Giistuff. Voorkamer met Alcoof, f40 p. m. Tent. tf.vfiwtiet'rgi'iickt. 81. Kamor en Alcoof met kost, f 45 p. m. Terstond. 409. Gom. Kamer met Kust, t 50 p. m. Terstond. 409. 2 Ongum. Kamers, f20 p. m. Terstond. 427. Huift dl Tuin, f700 p. ]. l Nov. 541. 2 Gem. Kamers, met Alc., f40 p. m. Terstond. 641. Gera. linuur mot Alcuof, f30 p. m. Terstond. (iOO. Eorenhuifl, 4 Kamers, onz. f 630 p. j. Terstond. £02. 2 Gcm. Kamers, (35 p. m. Terstond. Ket'lertt'ttat. , 03. Gom. Voork. met Alcoof, Ie Etage, f 80 p. m. Terst. 147. Gem. Achterksmer, f 15 p. m. Terstond. 149. Achterkamer, t 2.75 p. w. Terstond. 234. Vrij Boveuhnis, 3 Kamen enz., f860 p. J. Terst, 217. 4 Bovcnlmlzen. f400, f330 en f230 p. J. Terst. S77. Vrij Bnvenhuis, 3 Kamen om., 1 000 p. J. Tent. 416. Gem. uit- en Slaapkamer, f 80 p. m. Terstond. 17. Gem. Kamer, f 17,50 p. m. Tantond. 17. Gem. Kamer, f20 p. ra. Terstond. 102. Onderste Boveuli. 4 Kamers enz. f400 p. J. Tarst» ICi. Ie BovenholB, fS.DO p. w. Terstond. ttofenttt'tmt. 319. Gostoff. Voorkamer, f 1.50 p. w. Terstond. Jftuittti-aat, 36. Voor- ea Achterkamer, Ie Etage, f 4 p. w. Tentj Mt**lam4. ' 15. Gestoff. Voorkamer, f16 p. m. Terstond. Vtitlseitftt'aat. 67. Vrij Bovenhuis, f 3.70 p. w. Terstond. kV»M«I01iHraI«. 87. Gestoff. Voorlumer,2etase,flG.p.m.lNov.ofvroeg. 116 Bovonhuis, f 850 p. J. Terstond. 183. l Bovenhuts, f 400. p. J. l October. V$gem4ai*» 7. Gem.Voor-enSlaaimamer, Ie Etage, f 40 p. m. Terst, 137. Qostaff. la Etage, f65 p. tn. Tentond. Kominatptetm. ; 16. Gsstcff. Voorkamer, t 14 p. m. TentonS. JKolleftefff. 8. 3 Gem. Samen met Alcoof, f27 p. nu Terstond. 8. Gem. Voorkamer met Alkoof, f 10 p. m. Terstond. Korte PrlmjeMgrucitt. 80. 3e Bovenhuis, f290 p. J. Terstond. 3, Gem. Voork. met Alooof, 2o Etage, f20 p. m. Teni 81. Gam. Voor-, Achter- en Slaapkamer au Stilte, !? Etage, f45 p. m. Terstond. . Bovenbnls, 4. Kaman onz. f 800, p. J. Tantond. , Ie Elage, 1 00 p. uu Tent. m. Tontond. 85. , . 10. Gem. Salon on Slaapkamer, 10. Oam, Voorkamer, f 35 p. 10. Gem. Béloa an BUapk, f 60 p. m. 88. Zolders f160 tot 1 850 p. j. Tentend. J&etJMf u0M tteloft&rteeff 11. Fabrieksgebouw, f60 p. m. Terstond. 73. 9e Bovenhnis, 1860 p. J. l Nov. 83. Geatoff. Kamar, f 16 p. m. Tentond, 100. Aohterbni% f700 p. i. Tentond. 160. Kantoorlok., la Et., f84 p. m. Tentond. 187. 3Oem.KameametAlooof, Ie Etage, f 50 p. m. Tent, 187. Gern. Voork. mat Aleoot, la Et., f 35 p. m, TeisW , Terstoni. tt wartan ?aanBajeaa ai mwr «ataog 4e CiBfM eeslfle Jeara vau «?eeWowfteM «n Saw-Tork afEVÜsvaa. dia de kaMadafm l foerM. vaösisst de iBteesekan <vanmachx>eda, ir wswn, de baatael «as «Mda aast z*e l «o baW vszfane wafljan weOat OB«« hauden iasnêlvOnens«or «n Flisaeetti Jscol» Xz, Ansssde Jan van1 Vollenhovea «n <" neHa Baokaz. Johann Harmonn Hauurioh lans en' Ktlpio. Jaee» Pal»k eu.TalsaUue Xaara. SOa. Sa Boveuhnis, i 182 p. J. Tentond. 91. Geatoffi. Zijkamer, f 11 p. m. Terstond of late» XMttgtittrtimt, 10. Qestoff. Voorkamer, f 10 p. n. Tentend. ? AmsreVrvraro ' 86. Ongem. Voorkamer met Kost, f 4 132. Gestoff. Voorkamer met Aleoot. f«M«cs»mrw 65. 8 Kamen, Ie Stage, f 600 p. L Tentondi 77. Huis, 1460 p. J. Tentond.^ ___ , 8. Gestofherde tamer f 18 p. m. Tentond. . . t, f 40 p.m. Terstoflater. ot. f ICp.m. Terstond. IflB. OedaelteltJk gam. Achterkamer, f M p. S. GeatofL TooikinMtr f 10 p. m. Tantond, 9. Geatoff. Vooikamar, f 13 p. m. Tent. U. 2O»«em.K«m«fi,leEta«e,f60p.»i. W. Ztikusar «oei Koet, la Btegtt, f 80 p. m, T«n«as*i. mmmrte» <ftnu»»om Kaétermtt iiert. r, .m fi. at. 11. Gem. Karaat, f14 p. m. Tentond. 97. l BotenanlSj f 17. p, m. l Ootober. 180. Qem. Kamer mat Kost, f 80 p. ?" irie«|jgper«9at 84. Tril Bovertv, 4 lotman aam.,t 436 a f460 p J. T«ni Ongeuntttmard. Bals nut Tuin, f 800 p. j. Tentond. böK. N. B. B.- Bovenbui», f BOO p, J. Tantond. Brouwerij. Bovenhui», f*75 p. J. Tantoad. BoveabuiMn f425 en 375 p. 1. Terstond. Boek Oetcensttraai. Vrii Bovenhuis. f475 p. l. Terstond. 18. Huis, 11050.?pJ.ïa;fstoTid. ' "^ ir«M««rao*«»v«f«f, 37. Bovaahuis, 1900 p. J. Terstond. Wfsltt'mmrlrt* M. Oes». Bbwpkima, f ie p. m. TantoaA. M. Ie BovenhaU, f 17 p. m, l Oei. W*t*ri*m*?itmt W7..Buismet Tuta, f MO,T.Mtant U. Vrfl Bovenhula, TRD -p. J. Terst, aV*9V*Mla%e i7 leeiiM|e. i H ». m. U. l Ga». Kamers «a suite, f S5 > m. Tentond. M- toaBv"besMBMUBte4 UesiyiMj. Sa. XarsX 278. A9. 1882. WEEKBliB VOOR NEBERLAM -..._. t "' - Aboiu.»M»t p« S/au /1.?. fr. p. p. ? 1.15 VenchfiBt iedere» ZondagoeatowL. 7r».1«Tn A « & arséT1Tiifl"R"RR- Afro&d. Namnw» t»n d* Emken Terkrigbaai s> » O.lfl Uitgever,: EUBaMAN, HABltt ft C». Zü^llAU 8 IH^I^.E.1..» ASnSatÜa P«t regel 15 Oto.. ta»«cben denteksi > 1.IBHOQOt UBTJaABtimDK BïflOOM. (Slot), «oor J. B. Bckorsr. HOtHUAL» Dl KXE8B8VOEODHB1D, «eet H. t. B. BTAATKUITDIO- OVBBZIC&T. <lMai uwm-rr.Ttwm- ^nv sterdatM Varhooginj. TJH de XasssaU. W» de Hofrbad. uit da B1sMh<njeaij|tv..KOKIT: Oharletts Cotdaj door 7. O. (slot). Haaren SB dsnaa utt PentAroj, daor V. CL tosohtselw Rohamstarg dooi 7. d. 8. Btf vaa Lier, deosi L. vso Bajaael Fnaashe Open. Over Belglsen tamathvazs (slet) doet n*t J. A. A1K Tb4pB. LVFrXBKOMSB: D* nl%«va T«B Bnvfaas, door P. iMnderU Jr. Ja aa* sttsjdpreav deer Jee. GUaa, baoonneht door O. On*Hollend, door J. H. B. - BUJTAZBB ZAKBW: XHit*&» TtJdsohrirtam, door Arw. Blbliognplue. BOBAAKPROBLZEX. nüHiETOK: talk zs. 1 'in, Ohampagna-w^B. dooi O. E. Broze*. B* HedatUadseae Cantawd Bpoorwag-Kaataciapp^ AXJJERBBIBVBHBU8. OVBBZICHT TA» DB ETflpa«siia«.asv JéT, d. Bnif. T*t|adacmfea. VattiBfaa. Burgtrtük» Stand. Ta Haar «tjnda Vf ordngen. ADTZBTBHTIEM: Behouwburgen, ens. OnderivlJ». Het was *edert tang ons voornemen een artikel over bovenstaand onderwerp in dit Blad te plaatsen» en bet is niet omdat het Onderwas in de Zeevaartkund* feen bespre» kirrg verdient, maar alleen aan bijzondere omstandigheden toe te schreven, dat wil tot nu toe aan ons voornemen geen gevolg kon den geven. Het adres, dat door de iVereeoiging ter bevordering van het Zeevaartkundig Onderwijs" dezer dagen is gericht aan Ilunne Eicellentiön de Ministers vao fiinnenland«che Zaken en van Waterstaat, Jfaadet en Nijver heid, heeft onze aandacht opnieuw op dat onderwerp gevestigd, en geelt ooa aanleiding om het Zeevaartkundig Onderwijst waarover door velen in de laatste jaren is geschreven en gesproken, kortelijk in onze kolommen te behandelen. Werd door de meeste schrijvecK over dat Zoekt men naar de ooraak voor dat vertchynwtf, voor dat draten, dan Iromtmentot de konkh»ie, dat de regeering niet door drongen is rao het belaag, dat de Ctedertandscha athaepraart ea geheel Wederland beeft bij goed Zeevaartk.. Oodenvtjs of dat het ontbreekt aan de gelden, die voor de reorganisatie noodig zuUen st|n. Is het eerste liet geval, dan kunnen wij de regeering geen beteren dienst bewijzen dan haar aan te bevelen de lezing van de bro chure: «Scheepvaart-Enquête. De vorming onser zeelieden met betrekking tot onze scheepvaart. Een beroep op het Nederlandsrfie volk", door J. H. Rovers, Oud-koopvaardykapitein, Expert van het Bureau Veritas, en de brochure: t Oase Oosl-ladift-vaarders", door S. fi. Zevertjri. In de laatste zegt de schrijver o. a.: i o. dat het in 's lands belang is, vooral in tijden van oorloc lusschen andere mogend heden, dat er eene nederlandsche koopvaardij vloot bestaat, die de Nederlandsche gouver nementsproducten ouder ontwijfelbaar vrije vlag vervoert; fo. dat het voor de natie zelve van groot belang is-, dat zij in het- bezit blijve van eene teilvloot; 3o. dat het voor den Staat van belang is, in mogelijke trjden van oorlog, waarbij wij zetven betrokken zijn, in Nederland of de koloniën, dat wij schepen en zeelieden hebben; 4o. dat het behoud van eene goede koop* vaardyvloot noodzakelijk is voor het behoud van ons karakter als koloniale- en zeemogendheid." De heer Zeverljn laat er nog op volgen: t Dat alles begrijpt de Regeering". Is het laatste het geval, wordt de Regeering door geldgebrek verhinderd ten behoeve van bet Zeevaartkundig onderwijs te doen wat gedaan moet worden, dan is het te begrijpen waarom zrj er rdtts aan heeft gedaan. Dan xal ieder belanghebbende bij de scheepvaart, berustend in het geval, kalm wachten tot de Idmiddelen de Regeeriag toelaten bande»,__- ...^. . v". . __ _ - .. geld gebouwd woeden. Wij wtnsclw» dat ea wy hebben redil het tewerjecbea. Zeker \ i» bat moéielijk een boawfntodife teakanmf te begrypeo, maar men raadplege deskundigen van verschillende richting. Da- Heer de Stuen au de Ueer Cuyperrzya ««Istrekt met da eenige deskundigen ra de* kade. . En nu het gebouw zelL Wat de grootte en ruimte betreft, zal het natuurlijk aan het oordeel der spoonregmaatscbappUen in Ne derland onderworpen zyn geweest NainurIljk zeggen wij, immers w£ mogen niet aan nemen dat een behoorlijke overweging der hoofdzaak zal zyn verzuimd. Het geheel is met talent ontworpen, waal de Heer Cuypera is een raat «an talent, hoewel zijne kracht en zijn smaak ook op 't gebied der kerkelijke bouwkunst in Ne derland zeer worden overschat De architect heeft sinds iljn rauseumproject vorderingen gemaakt; de geest vaa het geheel is beter, en het centraaistation, om bet zoo eens uit te drukken, is meer renaissance dan het museum, liet museum haalt het karak ter van een leminarie, hetcentraalatationdat van een vroolijk seminarie. De Heer Cuvpers gaat dus vooruit, maar wij kunnen niet wachten op zijne ontwikkeling. Wij willen de armoede der motieven daar laten en de eentonigheid die daaruit voort spruit, maar het bouwwerk vloeit te zeer over van leelijke, onmogelijke, bet schoonheids gevoel kwetsende details. (Om hier slechts n leelrjk detail te noemen: het wanoogelijke venster dat licht geven zal aan den op gang naar de wachtkamer der koninklijke familie.) liet muséum staat er en daaraan valt niets meer te veranderen, het melselwerk het GentraaUtaüon is echter slechts tol van verkeert, wfj wenschen, hoewel wU (al is bet dan ook niet geheel) met die schrijvers instemmen, onze beschouwingen aan te van gen met een woord van dank aan hen, die het Zeev. Ond. in hunne-bescherming namen, het steunden zooveel in hun vermogen was. Ware dit niet het geval geweest, hadden niet enkele personen en kommissiön het zich lot een taak gesteld dat onderwijs te bewaren voor totaal verval, wat zou er geworden zijn van de Zeevaartscholen in Nederland? Dat die personen en kommissien dien dank verdienen zal uil onze beschouwingen dui delijk worden voor ieder, die begrijpt en gevoelt, dat de Nederlanders eene zeevarende natie waren, zijn en kunnen blijven. Kunnen blijven en moeten blijven, niet uit trots alleen, maar ook om hun rechtmatig aandeel te verkrijgen uit de winsten, die de wereldhandel oplevert. Dat het daartoe noodig is onderwijs te geven in de zeevaartkunde zal wel peen be toog behoeven. Dat het Zeev. Ond. moet-zijn in overeenstemming met de eitchen der tegen woordige scheepvaart, dat het goed, in plaats van slecht, moét zijn, daarover zal men het ook wel met ons eens zijn. Men vergele ech ter niet, dat er meer noodig ré. Als er >stoom op" is gemaakt, dan moet er ook gezorgd worden vóór >ijdel" enz. Ilalve maatregelen zullen niet baten. De kommissie van En<ruête omtrent de Nederlandsche Koopvaardijvloot gaf in 1875 niet n maar zeventien punten ter verbetering van den bestaanden toestand aan. Het wórdt tijd dat de regeering in dezen flink optrede. >De periode der actie" moet eindelijk aanbreken. Behalve door de kommissie van Enqudle is herhaaldelijk bij de regeeriaf aangedron gen op verbetering van hét Zeevaarikandig Onderwijs. Sedert 1873 wendt da Vereenrging ter bevordering van het Zeev. Ond. daartoe pogingen aan. In het tijdschrift >de Zee" is er op aangedrongen door de Heeren i. P. Lucurdie, D. van Kelwich, J. V. Wierdsma en anderen. DéMaatschappij tot Nut van 't Algemeen en de Maatschappij van Nijverheid trokken zich de zaak aan. In Sept, i879 worden twee adressen aan de regeermg ver zonden, waarin men wees op een dreigend p e va;, r voor de scheepvaart, en aandrong op het oiirtrwijld ter hand nemen der reargamiaati» nim lift Zeevaartkundig Onderwijs. liet eene uns pHcekend door nagenoeg alle Reeders en Direkiien van Stoomvaartmaalschappyente Amsterdam, en het andere door velebefengliebhcnden. bij de scheepvaart, wonende te In de Kamer zelb werd voor het Onderwijs gestreden, o. a, door (iuu lieer Lieilinck. Toch werd door de regeering niets gedaan ter verbetering van het Zeevaartknndig Onnieii dan alleen een kleine subsidie en dat nog op verzoek van,de baveav pefsoaen en ojk hierbU een medety denden moeieglimlach te onderdrukken F' en met hem zullen velen niet willen gelooven, dat er zoo groot geld gebrek is. Zeer zeker zullen de gelden voor het Zeevaartk. onderwijs besteed, minder op brengen dan de Staatsspoorwegen, nog minder dan n procent in geld, maar de Regeering zal toch zeker wel weten, dat de vruchten van goed onderwijs niet in procenten van een geldsom zyn uit te drukken, Die vruchten zijn van geheel anderen aard, en toch leveren zij, die vruchten van het onderwijs, later vrachten, welke, meer waard zijnde dan geld, toch geldelijk voocdeel opleveren. Men zal ons kunnen tegenwerpen dat de Regeering de Rtjkskommissre ter examineèring van varenslieden ter verkrijging van een diploma van stuurman aan boord van koop vaardijschepen heeft in het leven geroepen, dot zij een onderzoek naar de kleurenblind heid en de pezichtscherple der adspirantsluurlieden heeft bevolen, dat enkele wenschen der Kumrnissie van enquéie zijn bevredigd. Wrj anlwoorden. wat is daardoor ter verbe tering vnn het Zeevaartkundig onderwijs ge daan '? Niets,, en misschien zou het beter geweest zijn voor dut onderwijs als de Regeedie halve maatregelen niet had genomen. Maar genoeg- voor heden. even boven den beganen grond opgetrokken en de architect zal de groot* deiailieekeningen voor vele details nog niet den aannemer gegeven hebben. Hier U dus nog tyd tot handelen. Wy protesteerea met aüe kracht (Wij welen heel goed, dat wQ met deze ba- . wering alle architecten tegen ona hebben, want bouwen is hun vak; maar het cUsoo.) Zoowel hier als kt 't buileolaad overigen wy ten opzichte der restauratie der oude monumenten en ook op dit gebied schijnt bet moeiellik den gulden middenweg te be wandelen. Gewis de grens in deze is met ge makkelijk te trekken, maar dit is zeker, de regeering mag op den ingeslagen weg niet voortgaan. Oe artistieke waarde vaa de loterljzaal en van den genoemden kloostergang, heeft zij voor altijd vernietigd, en het is daarom te hopen, dat de kamers weldra kracht krrjgen niet alleen tot spreken, maar tot handelen, en soo spoedig mogelijk eene com missie van Rljks-advisenre traenen m l le ven te roepen, saamgesteld uit deskundigen en mannen van smaak uit versehiHeode rich tingen. Men late ook deze hoogst gewich tige zaak de restauratie onzer monumen tale gebouwen niet in eene hand. De lolerljzaal is bedorven, de kloostergang .te Uirecht evenioo, de ruïne van Brederode ziet er sinds veertien dogen door bijbouw be lachelijk uit; moeten andere kunstgewrochten van hooge waarde denzeliden weg opgaan: het stadhuis te Middelburg, de Amslerdamschepoort te Haarlem, de oude kerk te Delft enz., enz.? Er is alle reden dit te vreezen, indien de kamers niet onmiddelljk krachtig optreden. Wat wjrj raden: 1. Met alle kracht voor te gaan in het stre ven om aan onze rijksgebouwen, klein en groot, een artistiek karakter te geven en tot dit doel, alsmede voor de restauratie onzer monumenten, ruime middelen beschikbaar te stellen; 2. de Kamer en een ieder, die de zaak ter harte neemt, make daarvan niet eene politieke kwestie, want zij is in de eente plaats eene kwestie van verschil op 'Ifebte* NOGMAALS DB MESBETOBGDflim Was Jst dU ?oklfcénr Xehrbett M der Uoeinsn ' TetstsM M saste M wea*cea z*w ? * Man esil die Mhtssea wif«m. uad si Dar BtMt sMse ssHerfaaa, ttth odar We Hefatneit etacl uid Het antwoord, door de «aehte Bedactie vtm dit weekblad op mttnen brief over .Het Traafstuk der Kieekevoefttbeid" gegeven, Tteeft ntgy» het geheel nog niet overtuigd van het onhoudbare; rafloer stelltnf. Daarom kan ik der tenKokiag niet weerstaan, nogmaals en ???tr»!'" nkvoerigsv het eapaeiteiten besbevoegdhekf stels«l te verde digen. Dat ik daarbjj niet geleid word door d* zucht, om iets aan te wjjcen, waardoor de liberale party cieh vaster in den xadel kunne swtten, heeft 3e Bedactie ceer juist DMsien; een laag-utilitaristiKhe politiek il hnuer die t geen knnet (sMl& tege» Bonden, opaan, all kat gold, hunne, macht te vemeerdateA of te he>vestigen. In de Nederiandaehe pen en daarbuiten sedert eenigen t||d sUmmen op tot aannri. van oensusverlaging; men wfl aich kMnen i in de richting bewegen, waarvan b$ua _ westelijk Europa den eindpaal reeds heeft bereikt; oeneusveriaging is, volgens hare voorstaadeni aelve, de eerste stap op den hun* inainu onvermgdel^ken weg tot het algemeen stemrecht. Dit nu is in rajn oog juist een van de sterkste argu menten tégen eensusverlairing. Prof. Sprayt defi nieerde in de N. Sott. Of. het algemeen stemrecht «eer te recht als .deionvereiniteit van het onver stand". Men ae aleehls de vruchten der ultrademocratie in Frankrijk: laoh wikkende plabücieUa wisselen af met ev n lachwekkende verkiezings resultaten, waartuswehen sxx> nu en dan de verJdesing eens onwaardigen m een van, de groote) steden voor den noedigen ernst zorgt. Men lette) ook op het Duitsehe Bgfc, waar het persoonlijk; regiment zich over nieta minder te beklagen heeft dan over het algemeen stemrecht. EnwuzAndea hier dejn weg bermden voor eendercelyke v Men vergete toch vooral hier de oude let niets priucipüs obsta!^ Doch de verdedigers van ceuiuimlaging noe men het noodzakelijk, dat een groote kring va« Ideaers" de vertegenwoordigen afvaardige: de) vertegenwoordigbg noet een «broeden achter grond" hebben; alleen dan su «g vertrouwett inboezemen aan het volk, of althana geen waar trouwen wekken. De waarde dezer (uien houd* mQ het woord ten goede) phrases beeft Prof. Sprayt in zijn leaeni- ea behartigenswaardige artüetom goed m t cht geateU. Zg, die ze .met ophel Tegen den Stroom. Slot. Het Centraal-Station te Amsterdam mag niet opgetrokken worden löoals de teekening aangeeft. Nadat de Heer P. J. R. Cnypers in de Rijksmuseum-gebouwen getoond heeft geen smaak te hebben in de niel-kerkelljke kunst, had de regeering nimmer aan hem een ander groot gebouw mogen toevertrou wen, (het project is van Cuypers en van Gendt, maar Cuypers is de man). Dal bij aanneemt wat hem wordt aangeboden, is te begrijpen, maar het bad hem nim mer aangeboden moeten worden. Was hij een talent zooals von Ferstel te Weèaen. die in zijn Votivkirche evenveel latent en inzicht tentoonspreidt al» op het gebied der nietkerketrjke kunst, (kunst-iadustne-museum al daar), zie, dan ware de handeling der re geering gerechtvaardigd geweest De regee ring toont door aan Cuypers, zonder me£edingiirg van andere nederlandsche architecten, dit ontwerp opgedragen te hebben, «en smaak te becittea en met alle geweld de «ozijdige bouwkundige richting de Sluers-Cuypera te votgen, Eheraart moet een einde ko men. Ala da cegeera£tooaLbe*«oroorde«ld te denken, en. te hanöelei», k bei de aiiebi der Kamers, dat z|t bekwg gaan stelten m bet uiterlijk der rljksfebtuwcn, die van ons tatls. Deze kunnen en moeten omgecomponeerd worden en de lystwerkèn (een der hoofdelementen van een gebouw) naogen niet uitgevoerd worden zooals bet project aan geeft. Nu is het nog tijd en de Heer Cuypers zal dit toegeven. De regeering heeft nog maals een groole foui begaan, zl) handde nu voordat het te laat is. Wil de Heer Cuypers de omwerking der leelijke details niet en deze zijn in groote getale aanwezig het ware t beste door een ander architect het ontwerp te laten, omwerken in den geest der renaissance. Men vergete niet: het gebouw zal er staan voor langen tijd, als het ten minste groot genoeg is, wat wij betwijfelen. En waarom zou den deze details niet veranderd kunnen worden? Walde groole SchmidinzljnRaihhausplan te Weeneu toeliet, zoude dit te Amsterdam on mogelijk zijn? Deze groote bouwkundige heeft wél degelijk eenige details in het plan van genoemd gebouw moeten veranderen. Dit kun en moet met het project van ons Cen traaistation; het mag niet zoo uitgevoerd wor den. Maar welke details willen wij dan veranderd zien?, vraagt men ons! Ons eenig antwoord is, massaverdeeling en detailleering in den geest onzer hollandsche Renaissance, zie do in den. handel zijnde photographien van het eerste Museumplan, dat de regeering heel kalm ter zijde heeft gezet, hoewel het goed n sierlijk was, en men zal begrijpen wat wij be doelen. De Kamer ontwake uit harégencele of gedeeltelijke onverschilligheid ten opzichte van het uiterlijk van het Centraalsiation. Wij spreken in den naam van velen in den lande. De regeering onderschatte toch de tijden niet, de ontevredenheid met de bestaande toestanden op bouwkundig, gebied neemt met dan dag toe. Het een enkel woord staan wg stil bij het restaureeren der oude Rijks-gebouwen. at hiermede onder toezicut der Rijksadviseurs eindelijk een begin werd gemaakt is zeer te prijzen, want op-elk geslacht rust de verplichting ddlgene in stand te houden, waaruit de geschiedenis van ona volk te lezen is. En wezenlijk onze monumenten zijn het overwaard, dat wij ze voor geheel verval behoeden. De tyd ontbreekt ons voor 't oogenblik om alles in oogenscuouw te nemen wat de regeering op dit veld in de laatste jaren, gesteund door de voortdrijvende kracht van den Referendaris, heelt verricht. Dat slaat evenwel vast, als ziji met alle oude gebouwen beeft gehandeld even tooais mei de lolertjzaai te 's Hage, met den kloostergang der Domkerk te Utrecht, met de ruïne van Brederode, dan faalt de regeering, immers zy restaureert niet, maar zij bouwt bij. En dit deugt niet om de eenvoudige reden, dat wy dat niet kunnen. De artistieke stroom vaa onzen lijd is, ten gevolge van veteriet oonake*, op bouwkundig gebied te zwak, dan dat de begaafdste architect in den geest der oude gebouwen kan bijbouwen. 3. de autocratie der Regeering op bouw kundig gebied eindige. (Wt{ leven in een constitutioneel land, waar elke richting recht van bestaan heeft en haren invloed behoort te kunnen doen gelden); 4. de Regeering herstelle de Commissie van Bljksadviseurs en late zich niet uitsinitend leiden door n persoon, die daarenboven duidelijk bewezen heeft eenzijdig op 't ge bied der bouwkunst te denfcen. Hen aal aap heel moeleek een Beferendarls via dan die boven de partyen staat boven da partyen staan ia op bouwkundig gebied «ven soo moeleqjl: sla op alk ander; 5. dat verandering van Referendaris niet alleen zij eene verandering van persoon, maar ook van richting. De tegenwoordige bouwkundige richting der Regeering is eeue onmogelijke richting; 6. Wanneer een rijksgebouw van eeoige beieekenis moet ontworpen worden, schrijve men een algemeenen wedstrijd voor nederlandscho bouwkundigen uit en noodige daar bij tevens de bekende talenten tot mede dinging. De Begeering beeft dit verwaarloosd in bft bét Palels van Justitie n bU het BHkamoseum in bfl bet Centraalstatibn te Amsterdam; laat men dit na, m*n doodt da opkomende talenten an de ontwikkeling dar Bouwkunde in NedarUnil. 7. Omwerken van de tocade van het Centraalstation en niet; toelaten dat dit gebouw in strijd met den geest der HoUandBche EenaUisauce worde uitgevoerd, Nu is het nog tyd; men handöle. Wij hebben gewaarschuwd. Een nieuw tijdperk is aangebroken; het behoort onder de gelukkigste verschijnselen van den dag, dat de Regeeriog dit heeft ingezien. De Ueer de Stuers heeft haar de oogen geopend, maar de weg dien zij, onder zijne leiding, inslaat, is verkeerd. Groot is de verantwoordelijkheid der regeering en der kamers. De bouwkunst moet geleid worden in juiste bedding, zeker niet in die richting welke indruischt tegen de gevoelens van de overgroote meerderheid der natie. Hierop hebben wtj recht Wat wij bevorderen, als wij de vorraenwereld der eerste Renaissance, nieuw leven bijzetten, als wij uit haar willen putten voordln naüonalen hollandschen bouwstijl der riet-kerkelijke ge bouwen, de dat ia meer dan de bevordering van een aerthetisch begrip; het is de ont wikkeling van het geheele volk. in over eenstemming met de geschiedenis des va derlands. QtOOi BandveldJjjJ Haszla% ., ___ awB. BCBOICEBi einig opgewekt .._ onder verreweg de meeste cenauslbeMr», bewgsw» d* ktenenenigingen met haar klein ledengetal, haar slecht bezochte ?vergaderingen, het laag gehalte) harer beraadslagingen, haar kleinaieligen cluhgeest. < haar toch onwrikbaar vaststaande groote macht. Zon dat na ? eensasverlaging niet eerder slechter dan beter worden? De overgroote meerderheid der door onzen eensus van het kiesrecht versto kenen verlangen dan ook bjjoa niet naar toeken» ning van e«a borgerschaporëcht, welks betnekenia tij met begrüpen. WarkgeTen,clerue, prmlikaBten, Volksmenners en kiesvereenigiBgen vragen het voor hen, in wie >ft blinde volgelingen hopen t* vinden; er cqa steeds personen, die hun eigen invloed gaarne souden vermenigvuldigd sien en die verlegen <tn om ,wat men in Noord- Arnwik» noemt een groot kiezerskapitaal" (Mr. J. Heems kerk, De Practtfk onzer Crrondwet I, pag. 116). AU Mr. H. Goeman Borgesius in de laatsvenchenen aflevering van de .Vragen des Tljds" (p. 377) verklaart: Ooder de werklieden is een opgewekt leveu tot uitbreiding van kiesrecht niet te kennen; onder de kleine patroons moet nog d» eerste stem opgaan om op toekenning- v*n dat recht aan te dnngen", dan stem ik zqn tweede) bewering en de daarin opgesloten veruordeeling van oensusverlaging dadelijk toe, ea dan heb ik geen tegenspraak te duchten, als ik zeg, dat atfne terstebemtriag slechts op enkele exceptioneele veraehyumgen onder den werkmansstand toepasselijk is, welke uitzooderingen by een goed eapaciteiteniteUel wel onder de kiezers zonden kunnen opgenomen worden. De beweging tot censuiverloging vindt haar werkelijke kracht in de thans nog uitgesloten capaciteiten, waarvan velen geneigd ?&>,. ten einde zelf stemrecht te erlangen, de deur open te cetten voor tienmaal meer onbekwamen. Na toelating dier capacitei ten door een ratióneeler kiesrecht zal de beweging tot eensusverlaging vanzelf uitsterven. Hoogstens aal zy dan nog worden voortgezet door hen, die naar een volgzaam knddetje verlangend uitzien. I>as vooral geen ceneufverlagingl Maar nog liever in 't geheel geen census. Zie de op eiken census toepaseelöke vernietigende kritiek vaa mr. Borgeeku (1. & p. S4&-349). Wie in den ««uui een vermoeden van bekwaamheid lagen, moeten toestemmen, dat int een slecht criterium is, en met mg meewaan, als ik een beter aanwas. En a, die naar bekwaamheid bH den kiezer verlanvoorwaar niet in slecht Hezel'chup: zQ J. K. Thorbecke tot machtigen bondge noot. Wat doet het, of men juist daarom hun standpunt verouderd noem t 'r1 Wat vóór meer dan dertig jaren oy voor altyd afdoende gronden betoogd werd, moet ook nu nog velden; de> wetenschap kent geen verjaring. Het de hem eigene scherpte en kortheid zegt Thorbecke (Bedrage tot Herziening der Grondwet, n. 43), reed. m 1848 het gebeele vraagstuk in al zUn« deelen overziende: «Hoe talrijker, althans gernimen tfd nog, onder hen, OM hun titel aan de betaling der gevorderde torn ontleenen, kiezen ?uilen njn sonder begrip, «onder wil en burger zin, des te QveriMr dient de wet hen te zoeken, welke d» betrekking van dea burger tot den sta«t kennen en weten t* waardeeren. Van de*en zijn de gepromoveerde» slechts eene klasse; allen, dit proeve van eenige bekwaamheid hebben ge geven, zooveel f4 door d* «et duiuelqk kunnen worden omschreven, hebben geltfke u*nspr.>nl< ; ?n weUicht con de (Jroudwet eens slffurocei.e vol macht tot opneming van zoodanige classen aan cto wet kannen pvven; met het oog echter op de trant, «f M Bethntr, 4oor benoeming tot «rfministratieve ambten, uiideeler van politieke bevoegd heid maf toordat." 1) Wat beteekenen doze weocden andera dan dit: zooveel mogrflyk alleeu nu kieter, dia eene eelfbewurte mevning beeft o var de openbare zaak? i h nM^^MnuAoiÉp«BUe£ <Slr in Nederland. Hoe weinig ópffewekt

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl