De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1882 8 oktober pagina 2

8 oktober 1882 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

l'. No. DE AMSTERDAMMER, WEEEBLAD VOOR NEDERLAND. 'ii l DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 276 Elk c«i>!»citeiten*tel«el moet dus naar all* critwiia Kieken, d« e*u werkelyk en niet maar her*enscnJniwi# vermoeden van bekwaamheid aan de h*nd dü«u. En nu wil ik wel boVennen, dat prof. Spniyt te recht wh'st op Uo beiwaren, waarin men vervalt alt men bep.ilen tal, waar de capaciteit" ophoudt"; doch dit mag den wetftrer nooit afschriften,, want uei.iaaken vanm* wet M eeii nit ent bozwaariyk werk, en hu tal hier de kixclit om alle b.-zivaren te boven te kuruMt viiul-n in de ovrrtuigiug, dot er niets onzinniger* beslaat dan het ceusumtel-el ennie's Rfvau-iykers itan uet algemeen stemrecht,: medio tutii iwus ibit". Men lou dtu b.v. tot eono regeling au de volg nde kunden kumen; In de Uroudwet aöhrUft men: be leden der tweede kmner worden recht?tre«k* door de kieken bjj gwheime btemniing T'iko»en. Om kiezer te «m» moet men sün m 'erderfarig. inge*eten, Nederlander, ie liet volle genot * i] uer bm\er)yke en burgerschapsrechten; de verdere veroischten voor tte kie*bt»voeg.lheid vermeldt de wet. liet kiesrecht en de uitoefening daarvan worden door dezelfde wet geregeld. En in tte Kieswet: Om kie«r te lyn, moet men door een van de j nul ijk* door Ou» te benoemen commiseiën heb > -fin iti'zelegd een examen in het lezen en sohryva» d T >'eJeiTandiehe taal, in het rakenen en iii de b' -xi'intleu der staats-, provinciale- *n geraeentefarichtinff van Nederland. Van dit examen e\ju vrijgesteld aft die lielibca afgelegd: het eimloxnmen van eeu gymnasium, «f het admisMeëxauien voor de hoosesehool, of bet eindexamen itwr U. B. S. met vyljnrigen cursus, of h*t candidnatnotarit-examen, oJ het groot of klein Indisch ambtenanrs-esamen, of bet eindexamen der Kun. Mil. Akadeinio. van een der hoofdcuiiussen of van bet Kon. Instituut v. d. Marine, of het eind examen der veeartieuysshool, of het hoofdonder wijzers-examen, on*, enz. enz." Ik geef deze regeling voor beter. Doch mtlico men net kiesrecht althans in dezen geest her vormt, behoeft ram op den duur niet bang te wezen, dat bet kiezerscorps gedecimeerd zat wor den, althans niet, wanneer men een overgang*en Toorbereidingbtijdperk laat vei loopen, alvorens het eerste kiezersexamen af te nemen. Het kiezers?xaraen moet niet meer omvatten dan het minimum Tin -die beschaving, welke in den kiezer noodlij word\ geacht" (Prof. Buya Gids van Febr. 11.) Wio dan werkelyk zooveel ceeft om de kiesbevoegaheia, moet dat examen maar zoeken af te leggen; die dat niet doet, hoeft de gevolgen aan zich zei vi»n te wyten. B('zondere bezwaren zullen tegen dit examen niet bestaan; in sommige land?n moetm immeis de kiezers reeds bewezen, dat zy lezen «n schrijven kannen. Indien het examen niet loopt dan over vakken van positieven inhoud, en bv. niet over het zoo betwiste gebied der yaderlandsche geschieden», behoeft men ook niet be vreesd te zijn voor partijdigheid der commissiën in toelating of aanwyzing van aspirant-kiezers. Bütorpassing van zoodanig eapaciteitenstelael zal l en alleen de intelUgenten kiezers K\jn. Doch dat il nu reei'a het geval, volgens de Redactie van dit Weekblad. Ik stem dat toe; m»»r, w-t den toestand dan van den tc^enwoordigen zal onderscheiden, is, dat alsdan elk kieper vrijwillig en met zelfbewustheid over zijn ne ttem be schikt, terwijl thans enkelen als ware rutteit' koningen ter stembus verschynen. Utrecht 19 Sept. 1882. H. J. B. 1) D* liataU, door mfl gecursiveerde, woorden teekwwn weer deii vryiiri<Ui»v«nden min, don waalizamen vijand T»n alle willekeur. Den Heer B. te overtuigen, valt zeker moeilijk. Voor iemand diéde uvpirant-kiezers wil examineeren, kan het kap*citcitenstulsel veel aantrekkeiyks hebben; de Heer B. bluft, hetzij tot zijn «er gelegd, Jconcekwent. Waren alle voorstander* -van dat ttéliel sóó koniekwent, elke bestrij ding kon overbodig heéteo. Bed. Overzicht. ? De egyptische zaken komen langzamerhand in een mter regeloiatigen toettand. Da gendarmerie wordt geoi^nniseera en in Alexandriëschijut de vriliK&ei i weiuig te weoschea ovar te lateu. Te Damiette daarentegen waa het tioodig eeuige Sersonen, die van saiuenzweriag. verdicht wer en, waaronder het hoofd, dec «otabclen, in hechtenis te nemen. . . Ofschoon engehiche troepen gereed «taan Egypte te verlaten, en nu-n bepaald heeft, dat ?lechts 10.000 inau de hoofdplaatsen zullen bezet .houden, ujaakt de Sultan, eu zeker iiiet töon recht-, zich ongerust over de plannen der EtigeUche Reg-sering. Z. M. heeft zich tot Dufferin gewend om Engeland'a plannen te vernemen, en gedreigd de Mogendheden om raad te zulleu vragen, ala hy geen antwoord ontvangt. Volgens berichten vau de Morntntjpont tiju Uuitschiand en Euxeland twt over de gedraK«l^üten optictite Epypte eens en het bind leidt hieruit uf, dat ook Oo«t«nrjjk en Ituliötegen de door Kugelaud gowenacbte regeling geen bezwaren ia deu weg z illeu leggen, Of iTruukryk en Rusland zicli d.nr tegenover zullen doen gelden, moet nog blijken. De Times spi-ak in deu lautaten tyd zeur vriendelijk over Fiaukiijk, maar wil van geen gemeautclwpiieluke controle weten. Wolseley lióopt reed* voor het einde deaer maand.naatEngeland, terug te koeren, terwijl-Beker-pacha hut ejiyptuche leger reorganiseert. Men zal zich heriuue/tsn, dat deze Baker zich iu engelscheu dienst onrooiteiyk had gnraaakr, eu daarom indertijd naar Tur«y« is verhuisd. Thans heeft Engeland hem weder iioodig en zonder den Sultnu te verlof te ?vragen is hy uaar Egypte gegaan om zyn landgenooten te belpen. De heer Gkdstone, die ?edeit lang niet meer kan reizen zouder aan apoorwrg»tutious roet tuecpraken te worden ikftig gevallen, moest op weg naar Hawarden een lofrede bonden op da engelsche troepen, die Arabi hebben overwjnnon. De mini-ter getuigde, dat deze ooriojff «ver een rechtvaardige «aak wa* ondernomen en hoopte^at Egypte, uu bet militaire wanbestuur-vernietigd wat,tot weiTaart zou gebracht worden. De boer Gambetta heelt itya lang ttuzwügen vei-broken en weder over den scrutin, delitte g«?proken, all de groote maatregel, die Franlu^k moer. redden, met andere woorden, hem opnieuw aan het ro.r moet brengen. Geruchtmakend wa* de uitvaardiging Tan een cirkulaire, waarbij de ondertekreUrit van het departement Tan finantiën, de pref ekten heeft uitgenoodigd rapport nit te brengen over den finantieelen toestand en Hchtiug dérfitkale ambtenaars. De cirkulaire verwekte zulk een itorm, dat ze »eds weder werd ingetrokken. De seuretaris Labu«e, die bekend ttaat al* een warm aanhanger van ambetta heeft door deze onhan digheid zijn party zeker geen goei gedaan, nu niet den naam van Gambetta reed* het denkbeeld van autokralie zoo nauw vereenigd i* geworden. By «iju redevoering, waarvan wy hierboven ipraken ?loot do gewezen premier zich by Ferry en Paul Bert aan en verkondigde een iterk anti-klerikale itiatkunde. Zeer woelige werklieden-kongretten wurdon te St. Etienue en Roa&ne gehouden. De muiitterraad houdt zitting en de beer Davet, belast met de portefeuille van Justitie beeft een wetsontwerp gereed gemaakt tot hervorming der recliieriyke macht. Hierin wordt de oaafsetbaarheid behouden. Iu Oostenrijk «On de jodenvervolgingen weer begonnen. Ia hot bijzonder te Presburg. Doch in vale andere lieden u d» tOMtaad gupanaen. Een groot aantal Israulieteu is naar Weenen uitgt-wukeu. K»*»uth, de groote hongaanohe vryheidsmnn, heeft te Turin'zy n tucht i >(*t«n v«rjnant»g gevierd. Daar hy te zwak wa* om zét «ie'liuldute out-. taux^u, die *ija volk heui had toegedacht, hoeft een der Kamerleden de d-puUtie, die e.-u «.dros van gelukvjrtiusching uetSO.UUU lundtfckuniujjeu kwain aaubieden, iu zyn n am toenes|>i*iikcn. De tofspraak door vorst NikoUu* vau Monte negro te Moskou grtlioude.i, wordt door de bladen medogodeeld. /Jij tn-kt vooral do aiiudKcht om den hiidruk, die daarin op het pauslavUuie als het behoud der Slaveu woid^ geU'gd. (riiekenland klaagt by de Mogendheden over Turku»'* 'draleu. In de laatste dagen gingen er in Italiëallerlei g-"uehten volgens welke kierikaleu zoutluii i-.y aangespoord tuu b|j do verkiezingen, dl ? tungovolge van de nieuwe k k-a wet moeten plaats vinden, van hun stemrecht gebruik to maken. Thans it geb:ttkeii, dat het V'utikaau nog met wil, dat men den Btrül oiuivatrdt. Bg de verkiezingen voor de eci-ste knmer in Zw. den zyn de party verhoudingen iu dut lichaam niet gewy<igd. De dagbladen lMVAtt«n: Uil UantlfltMaii: Opli«lderins«n.? (van bet ministerie omtrent de kieswet). Eeu blik op bel teger te Aljeli (ingozonden). Xiruiri Jlottn-a'nmtrhf Ctiifunl; Do si>l>ncp>bouw in Mudtrlanl. Oomeeatu- of HyKBUiüvtTauoit? ffrt \'a<ltrland: Hot koluuinal w«rl'U>i>üt, Uet Hinntt ta» <ien JJay: U» g»oyrafwohe dionst alt de begroeting. Arnhrm»clu Courant; Eeae tvóre oetoUs» kwestie (d» Troou>o|)vulgiH|;)Utrtthttrlit Courant; Da tweed» «MoelinR iler krijg*?chaul. M» hot debat, Een zonderlinge retlono eftng (Prof. KüSentteln). jlmttrrdnmiclte Courant: Uit do Kamer, Hot verslag der HtauUkommisslo ovenlt-n toentind vanhotbeataande Pon»ioeufontlK, enz. Eun un amlür over het eteisol van beicliermiog. De Indische Fmanoüiii. IJoUatini-bolofion. De Iiidiacüe be^ra«.iin^. Dagblad van Zuid-Holland t» 'tGrnivahait: Arbeid vau geVangeoao. Een advlsa nit liot radikale kaïup (Do Anutordammer). Een B tem uit Suriname (Dr. Zaal borg orer den eed). BeUoche aan licht (Leidiulie werkütsking. Hok wert'danót te Harderwijk. Da AmstarJamai'ho Vniverniiuiit. Een vrieiid van tle monarcliiu (do heer van Houten). Standaard: Hoogere belangen. Nalezing. Begla ad eiemplir (de kooiug roiat op Zondag). De malie Luliman-Kcucheniua. Di Tijd: De motie van Hoaten. Kationaal-Internatlonaal. De tentoonstolling. Een gewichtig ?taatsbelaog (Aanbeitedingen). G'tOOL K K\ VK'A A K. KX. AMSTERDAMS VERHOOGING. De Beer Pljnappel heeft ia de jongste raadszitting eaiie interpellatie tol het Dag. Daluur gericht betreffende de verhooging, die eenige punten in de stad onderdaan, om voor de A. O. M. liet spoor te effenen. Hij wees er op dal dezo verhuogingcn zoowel in strijd waren met de eisenen der gezondheidsleer als met de bepalingen der pulitie-verordening, welke laatste verbieden dal de bencdenvloer der woonhuizen beneden den begancn grond komen te liggen. Nie mand zal de gegrondheid uier opmerkingen loochenen. Het spreekt wel van zelf, dat woningen, aan welker souierrainen door de ophooging van den weg hel licht wordt beno men, of waarvan de vloer; beneden den beganen grond komt te liggen, voor de gezond heid der bewoners minder voldoende zijn. Daar komt bij: een aantal perceelen ver liezen niet weinig in waarde, of nopen de eigenaars tot belangrijke uitgaven bij de ver andering van de hoogte der wegen. Van daar dat zeer velen ontevreden zijn, wij! zij, om der A. 0. M. kosten te besparen, genood zaakt worden, zonder op eenige vergoeding te mógen rekenen, min of meer belangrijke vertimmeriugen te doen uilvoeren. liet' komt ons voor, dat de gemeente tot dergelijke wijzigingen van liet profiel der wegen niet behoort over te gaan, tenzij in gevallen van duidelijk gebleken noodzakelijk heid. Wanneer de gemeente in de nieuwe wiiken ecjwnaal de hoogte der wegen heeft vastgesteld, en de da'rirop gegronde bouw plannen goedgekeurd, is eene afwijking da>rvan huojjsl onbillijk voor degenen die einar huizen hebben opgetrokken. En in de oude slad, op eens, lieele straten of ge deelten van stralen belangrijk van proliel te véranderen (men denke aan hel voorstel om al de benedenverdiepingen vmi de huizen aan de llaiïngpakkerij. tot kelderverdiepingen' temaken) liet schijnt ous een onnootjiye, onverdedigbare kwelling vau de in die stniien. wonende burgei ij toe. De gemeente, die als de noodzakelijkheid ge bleken is, met mag aarzelen doorlatend te handelen, behoort met de meeste zorg de -belangen dei' inwoners te ontzien; elk noodeloos ingrijpen in veler belangen dreigt de goede verstandhouding lusschen burgerij en gemeentebestuur te storen, allhans het zoo onmisbaar vertrouwen van de burgerij op haar vertegenwoordiging te verzwakken. Hadden onze raadsleden zich kunnen voor stellen wat-men bezig is van de Spuistraat, te rajken, men blijft nog eenige duimen be-. neden de toegestane verhoogintr, zij zou den Mker zich nóg eens bedacht hebben, voor ZIJ 4aartoe vergunning hadden gegeven. Het is te begrtjpan, dat de meerderheid uit de stukken en teekeningen niet voldoende allédetails kun beoordeelen en daarom op tiet volledig ingelichte Dag. Bestuur, in 't bijzonder op den Weih. voor publ. werken vertrouwt. Doch met dat. vertrouwen moet men voor zichtig'zijn. Zeer zonderling schijnt nu vooral de hooge gemetselde Kaai langs hel Singel tusschen de brug bij de Luthersche kerk en die bij het Koningsplein. De brug bij de Lulhersche kerk zal ?erdwij nen, tengevolge der reeds goedgekeurde dem ping van den N. Z. Voorburgwal. Toch is de hoogte dier brug als norm aangenomen voor den nu aangelegden hoogen Singeldijk. Zal die verhoven ringmüur met bet daarnevens gelegd verhoogd trampad na de demping van den N. Z. Vooib. en de verwijdering van de brug worden yerlaagd? vroeg de Heer Pijnappel, doch de Heer Bergsma kon geen ^antwoord .gevaa. Zeer wel mogelijk, dat men 't verhoogde pad heeft aangelegd om een brug die op 't punt stuat afgebroken te worden, en men nu de omliggende terreinen weer zal gaan ver hooien; omdul hel verhoogde pad er nu esmuiial ligt. Waar zulke gewichtige belangen van vele burgers op het spel staan, behoorde men, dunkt ons, met meer nauwgezetheid dejwken ie overwegen, vóór men cea dergehjk werk liel vurrictucti. Laat ons hopen dat wal nu ge schiedt althans een leer is vo)r hel vervrfl'jr. De verminking van -hel schoone Rokin trekt al te zeer de aandacht dan dal men behoeft ie vreezen, dal der A. 0. M. spoedig nieuwe vergunning zal geschonken worden om grachten te bederven; de oogen beginnen op dit punt ji^n te gaan. Wij er tevens op rekenen dat te eeniger. ons g'iineentebesuiur wel weer de overzal post vatten, dat waterwegen, welke elke Iwndelgtud, die ze niel bezit, zou b u-pee ren,?uo£ iets beters zijn, dan zoogenaam de tloiilenmLi" mei onze mnalle echt liolluiii) sche \voun-cn winkelhni/e >; ook dat de ver drijving van desdiepennaurüiiii buiienrand der slad, doadcfenffouilig lasl eu nadeel is voor een groot -deel der huigerij, dut zich toeft reeds niet in vooruitgang van handel en nering fnng verheugen. Men zal nog vóór hel ie hut is, hopen wij, inzien, dal hel al ie dwaas is, de voordèelen, die wij boven andere Europeesche huoldsleden bezitten, prijs Ie geven om op zeer ondoelmatige wijs na ie bootsen wnl men elders in min bevoorrechte oorden heeft aanschouwd. Doch dan ml men eerst moeten begrijpen, lul do tramway, hoezeer ook een belangrijke nanwinsl voor onze slad, niel hel allervoornaains'e middel is tol verhooging van de welvaart der ingezetenen. M. a. w. dal Am sterdam niet zich geheel naar de iramwnyeischen, muor de tratmvpy zich nanr de eigenaardigheden van Amsterdam lieeft Ie schikken. Waarlijk de trumway is in de hoofdhuid zeer wel besluanbanr, zonder dal wij de schoonheid der eenige Ainstelsftad te na komen, hel verkeer te water bovenmate belemmeren, of de burgers op onkosten jngen om hunne huizen naar de eisenen van hel iramway-nel'te verbouwen. Sit mo dus in rebus. TJIT DE MAASSTAD. Rotterdam, 5 October. De lezei-a van de Amsterdammer, die tevens trouwe lezers zijn van de brievun uit de Maas stad", zullen zich in hoofdzaak nog wel heriuneic.n boe de gcmeeüte, betrekkelijk onvoorbereid, eigenares geworden is van de belanKrijko havunwerkeu, welke aan de overzyde der Maas door do H'.iltcrdamsche Handclsvereeniging werden nnn^elegd, en hoe de Jvamer van Koophandel alliier, geraadpleegd óver de w^jze van exploitatie dezer nieuwe bozitting, zich naar het bekende gebild gedroeg: Onderzoekt alle dingen, maar Behoudt het goede l Omtrent drieërlei wyze van exploitatie: door een particuliere maattchappy, door particulieren voor rekening viui en naraai s de Gemeente, en eindelyk door de Gemeente aelve, brnchttti coinmissies nit haar midden achtereenvoltfetia rapport uit, en eerst voor de exploitatie door de Gemeente, naar 't mij voor komt het goede", was eene meerderheid in de, kamer te vinden. Met dat advies heeft eich de gmueenteraad indertijd in beginsel vereeuitfd en teveus, met 't oog op het gruote belang dezer zaak, eene speciale commissie van bystand uit z(jn midden benoemd, dio ten aanzien van alle zaleen betrefiendn Feyenoord B. en W, van raad eu advies zal dienen. In beginsel was dus reeds, ik meen sedert de raadszitting van 4 Augustus, omtrent do viyze van exploitatie beslist, maar tot Vrij'.lug der vo rige week werden de verordeningen, waarbij uit voering aan dat bexinsel gegeven zou worde», nog tegemoet gozieu. Ik beduel hiermede aller minst een verwijt aan B. eu W, en do commissie van bijstand, want hoewel volkomen leek op het gebied van den handel, gevoel ik zeer iroed dat het uitwerket} dier verordeningen een uiterst mooilyke taak was, welke veel tijd, studie en kunnu veroischte. Maar juist daarom was ik niet weinig verbaasd dat de behandoliug dier ver ordeningen, eerst Vrydag 11. openbaar gemaakt, reeds tegen heden ann de ordo gesteld was, en dut te meer omdat IJ. en ^V. en de Comini sie van bij-iaud met hunne toelichting van de vele bepalingen der verordeningen al zeer karig ge weest zyn. Met allen eerbied voor de vroede mannen van van den raad, geloof ik dat nttuweiyka de helft d«r leden zich zelf bevoegd zou achten om, met kennis van zaken, zoo voetstoots eene beslissing te nemen omtrent de w^jze van verhuring van loodsen en terreinen en omtrent het tarief tier daarvoor verschuldigde huurprijzen, zooals dit in de ontwerp-verordening op hot in gebruik geven van open of overdekte ruimte en van werktuigen en gereedschappen op bet handelaterrein en. op de Nastttukade" bepaald wordt. Een betoog dat met de voorgestelde regeling in derdaad n het belang van den handel n dat der gemeentekas op de beste wijze behartigd zon worden, ontbreekt bij de Verordeningen geheel, eu in dit gemis zou alleen kunnen voorzien wor den door op- en aanmerkingen, welke de ontwerp verordeningen waartchünlyk wel van de zjjdévan deskundige lichamen en particulieren ais ingezon den stukken in da bladen, adressen en ongevrangde prrtfc**viezen axn den 'raad^ uitlokken souden. Miiar ook daarvoor werd de pas afgesneden doordlfco de eers' sedei t Zaterdag ochtend bekend geworoea. hoogst gewichtige regeling, reeds tegen heden aan de orde gesteld werd. Verrassend was 't da» ook allerminst dat Mr. Koest heden in de zitting verklaarde, dat h\j ten aanzien' van deze «aak onder den indruk ver keerde een l indruk, trouwens, blykens de later gevolgde stemming door da groote meerderheid zijner medeleden gedeeld, dat de Ka»d behoefte beeft aan meer lioht dan in de stukken gegeven wordt. Dat licht verwachtte h\j van een advies van de Kamer van Koophandel, evenals indertyd de commissie van Ferjenoord van die deskundige vergadering had gevraagd, en blijkbaar zinspe lende op de bekende dn« rapporten over de ex ploitatie, voegde hy er met lijnen «pot by, dat men gezien beeft hoe gelukkig die commissie ia het zoeken na&r licht by de Kamer geslaagd was. Wél verrassend daarentegen was hetgeen de burgemeester daartegen aanvoerde, dat aoezeer ook gesteld op het outrangen van licht, hy. niet inzag hoe de Kamer van- Koophandel in deze nog meer en ander licht zou kunnen ontsteken! Hoe de heer Meines* dit zeggen kon, nadat hij reed* btf voorbaat gelogenstraft was door drie mannen, die zonder tegenspraak door ieder «p het gebied van reederöen handel onder de eersten gerangschikt worden, de hoeren A. rlate, W. van der Hoeren en W. 0. Schalkwek, is mg inderdaad een raadsel. De eerste, di« zich gehaast heeft, u» het openbaar worden der verordeningen door een ingesonden stuk in de N. ItoiL Ct, in het ceinia eoner toelichting van de vooiatellerte voordien, schreef o. ft., (na dt) juistheid erkend te lubben van het beginsel, waarop de verorde ning blijkt te rustttn, dut da gemeente zoo rain mogdlyk op het gebied der particuliere nijverheid moet treden); .Uo cucht om duidelijk te doen uitkomen dat men geen meroantielo exploitatie baoogt, de ovordrynng waarmede iedere verantwoordelijkheid geweerd wordt, doen eerder denken aan eeue k ii'ikutuur van liet beginsel, dau aan eeue rege ling die let op de belangen der gemeente in ver band met die van handel eu scheepvaart." ile heer van dor Hoeven, die heden het eerst het woord voerde over de verordeningen, ontwik kelde de redenen waarutn hy zich «niet met het. ontwerp vereenigen kan,1' terwgl kort daarop da beer Schalkwijk zeer pertinent verklaarde, dat n uur zijne ineening de wyzo waarop de exploita tie woidr. voorgesteld, noch in het belxuz der geuioentokus, noch iu dat van den hand»! is." Ka zulke adviezen van deze drie deskundigen valt er toch moeieiyk aan te twijfelen, of du raad wel terecht uiet 20 tegen 8 sten uien besliste, dat da Kamer van Koophandel nog wel ra?er en ander licht over deze zaak zou kannen verspreiden. De entree y»n onzen nieuwen wethouder in den raa.i was niet zeer gelukkig. Iu tyuvuiiaive t cl>, waarvan lieden medcd«ehug werd gednun, beeft ra r. vun Weel verklaard, dat hy muler de gegovn orastnmlitflieden en mot terzndestelling vau alle persoonlijke consideratien" de liem opaediag.-u betrekking vau wathouder aanvaardt. De door mn aangehaalde woorden in den brief aan deu in:id zouden zeker beter achterwege gebleven zijn. Zouder de gegeven omstandigheden," d. i. zonder vacature in het college van dugclijksoh bestuur, zou den heer van Weel de betrekking van wethouder zeer zeker niet opgedragen ziju, en dat de aarzeling om die betrekking te aan vaarden hjra dagen van zenuwachtige spanning en slapoluoze nachten gokoat heeft, raoi{e voor heniKclven van belang zyn, maar kan den raad en het publiek zeer onverschillig laten. Tijd en werkkracht te besteden aan de behar tiging vnn de openbare belangen vergt van ieder een opofferingen, m nar juist niet altijd de groot ste vun hen die meeneii dit zei van nog eens uit drukkelijk te moeten zeggen, en hoe dankbaar da Kotterdammers - Mr. vun Weel ook zyn mo gen, dat hy na de tot tweemaleu mislukte po ging om het ooilege van dagelyksch beotuur vol tallig te maken, zich bleet beschikbaar stellen, gaurno zo iden zy toch ook, zeker niet 't minst ter wille van hem znlven, -gezien hebben dat hy hun ook het initiatief tot die dankbaarheid ge laten bnd Moge di-ze eerste teven* de laatste minder gelukkige inspiratie vuil onzen yverigeu en bekwamen jouraten, wethouder zgn! Eo:io bijzondere vermelding verdient onder de uodon ingekomen stukken nog het gunstig praeadvies van B. eu W. op het verzoek der Wederlandscho Eleccriciteits-Jdantdcl'.nppij om vergun ning tot het leggen van geleidingen, ook in den gemeentegrond. Dit verzoek is ongeveer drie weken ouü. als ik mij .niet bedrieg, en nu reeds verschijnt het praeadviml Dit 'n zeker wel uit gebracht met eeu weiuig meer bekwamen spoed" aan waarmede hut prueadvics w.-rd tocg-zegd omtrent de gnsqunestie, hetwelk zich sedert Janu ari 1103 steeiU Inat wachten. Hierin maakt het clagi'lgksch bestuur de woorden van zijn voor zitter waar, dat het zelf op meer en ander licht" bijzonder gesteld is. Uok vnrschijnt da hangende gasquaestie daardoor wel eenigszins in een ander licht.". Haar wat daarvan ook zy. een feit ia het dat de burgery intuueuheu nog maar steeds haar licht minstens 30 pCt. te duur betaalt, eu verlungenj uitziet naar het licht dat het ciagalijksuh bestuur over dat belang beloofd heeft te outsteken. G. . UIT E flOFSTAD. \j* Ho. 109. Tegen de Bierkade vechten i* onbegonnen werk. In do HolstaJ ontbreekt het voor een brief, «it de Hofatad, nimmer aan stof. Als mij u huis .b.v. heden slechts tien deuren meer oostwaarts stond en er aan eeu der ramen een loerapiegeltje," alin,ïHpiouuetje waj bevestigd, dau zou 'k je zeg gen : kom even naast me zitten terwijl ik schrijf, eu ge zult je dadelijk in 't 'spiegeltje van dojuistheid mijner woorden.kunnen overtuigen. Zie, ze zyn eindelijk begonnen met de overkluizing vnn du Schelpgraoht, nu 't tegen 't najaar gaat en de kalveren wellicht nog vóór de voltooiing v*n 't werk op 't ij< zullen dansen, 't Spreekt vanzelf', dut men de bewoners der, aan de Nassaukude gelegen huizen, eerst nog dozen zomer heeft wil len doen tfenieten van de verpestende dampen, dio vooral bij warm weder, nit die Schelugrucht opstijgen. Jammer echter dat zij, die belast zyn om uitvoering te geven aan dóór den Gemeen teraad genomen besluiten, niet veel voldoening van hunne elfend-rtigheid hebben gehad. De stank, dm meu onnoodig nog eenrue maanden moest inademen, was luj de*un zacnten winter tusscUon Mei Cit Augustus' slechts weinig erger dan bij eeue Siberische koude mogelijk kon zijn geweest. Och, myuheer de Burgemeester, wat is het jam mer dat er van uw hui* dat gij in Duinweide zult laton bouwtn, nog geen pannenbier" waait! Dan zoudr. gij zeker, deu gang van .u w werk nagaande, spoedig ontwaren hoe men thans, naby uwéte Wichten wouing, bezig i* om de reeds ledige schat kist der gemeente met nog meer lasten in de toekomst te bezwaren. Dat ellendig halfwerk dóeüiS de ondergang van onze finantiën, on uu men bezig i* om de Schelparacht te dempen tosscheu de Java- en Anna Paulownastraat-brujcgen, biykt het, hoe zeer de afwijzende baJchikkbg van deu Gemeenteraad, op het adres van ingezetenen was te betreuren, waarby zy verzochten om en een gedeelte gracht Bankastroat in Schelpkade'tegehjkéityd te dempen. ? . Binnen twee, drie jaren rnow daartoe toch wor den overgegaan en dan lallen de kosten van verkluuen veel grooter zon. Dan zal al het land, ? in plaats dat het nu per schuit had kunnen wor den aangebracht, per kar moeten aangevoerd worden. Déscheidiügimnren, nu aan Java- en Anna Paulownaitraten te maken, z mden dan ook onnbodig zyn geworden, terwijl en wat het ergste i», den bewonen van Bankaitraat en Schelpkade thans door die gedeeltelijke overklui zing de volle bedwelming pestlucht m de longen zal gevoerd worden, te meer omdat bij de tijdelijke ofdaraming der Sobelpgraoht hot verbindingiriool door de Sumatrastraat, tot afleiding van 't over tollige water der gracht naar het kanaal aan eene ongeneeslijke ooatructie schynt te lijden. Of ze aangeslibt i*, dan wel evenals die in de Lange Pooten, verkeerd op schot" ligt, kan me met schelen. Ze deugt niet n dat i* voldoende. De nieuwe burgemeester heeft dan wel met een zieuersblik zij a particulieren zetel willen vestigen op en naby een stadsgedeelte, waar hy de nog aan te brengen verbeteringen «lechts voor 't grijpen zal hebben. -,.'.Uet melkuuisje van hot raadslid Monton, zal zijn Edel Achtbare ipoedig evenzeer in den weg staan, all 't mjj en alle van den tram gebruik makende Duintneiders doet, en zeker zou er onfler hét burgtmeeitersohap van den het r Parijn geen weigerende beschikking genomen «Un op het verzoek Tan een der inwonen, om dat huisje zeer nuttig op zich irlf sleoht* n meter meer wettwaarti t* plaa'sen, tot te* vordering Tan den geregelden tramdienst. Als de waarnemend*) burgemeester «n wethouder* de Ie algemeen* vergadering der Ttreejugmg tot Mvordering van fabriek*- enhondwerks-nyvorheid m Nedeilaud. den 8n Aug. jl., onder voorzitterichap van Dr. J. Th. Mouton (raa s'id) hadden bijgewoond, dan zouden zy xokor tegen hutulgn* uuon belang in, niet het bizonder bulang vun liet raadslid Moiiton (mclkitirichter tevrtis) betiokkfiyk zyno kiosk iu bescherming heli ben, genomen, omdat da heer Moutou toa i te>- ver gadering zoo triumphantelyk zeide: Ik kan niet gekloven dat besehisrtuing róór het puili'kbtluny IS," Wat beteekanon toch iu 's H uW>nuam al die niooie los d*ar heen geworpen |-h;ases, nis xe juist worden uitgesproken door lunisind, dl* lich raadslid zijnde, op zulk euiie in 't oog val lende wy'ze zelf laat beschermen door .jjue ooilega's, eu zulks onmiskenbaar tegen het nlge i;cono belang in. .'t Is ah du vo* dio de Passie pi e kt. Die hooge, mate van willekeur, wnannoae on* Dag«lünch Bestuur zich den laat si on tyd otitridderd heeft blijft, meu verbeelde zich dat nimmer niet onopgemerkt, eu 't schynt dat meu van lieverlede de bewoners a's trouw be* lastingopdokkeudo poppen gaat beschouwen, waar mode meu naar willekeur sollen kan eu om springen. Do rechtschapenheid en mannenkracht van onutn nieuwen Burgemeester stelle daaraan paal i>u perk; we zullen hem dankbaar zijn en op de liuuden drageu! Is het dan,'laat ik 'Z. E. A. slechts euiio enkele vruag stellen, niet roekelooj ooisprinxen met de iukomateu of uitgaven vun do bt-wonerfl van de Riouwstroat, om ze ck-n Oeu dezer te doen aanzegden dat do nummers hiinuBr uizcti ver ouderd waren eu 3 duKen daarna maakte men bv. van no. 28, no. 60. Ik ken iemand vau zeer nabij die juist den vorigen dag van de ZuidUollandsche Drukkery tieti duizend enveloppe* met gedrukte hoofden had ontvangen, meer and«r drukwerk bovendien bezit en door de verschil lende betrekkingen die hy waarneemt, minsten** eeue schade it toegebracht onn onbruikbaar, ge"wordeu drukwerk van f 200. En zoo ieta had immers kunnen vermeden worden, door de voor genomen nutnmerverandering niet geheim te hooj den, maar desnoods een halfjaar vooruit aan M kondigen. 'k Voel dat 'k me kwaad zon maken al* 'k door schreef, evenals verloden Zondag, toen ik miin stuk Vit de Hofatad A'o. 108" overlaa. 'k Badineerde daarin over eene onschuldige drukfout, welke eene vaas in een rt/tuig veran derde ; dat was nu niet zoo heel erg, maar dat de letterzetter in myn stuk ook eene drukfout maakte, de "aandacht vau deu corrector ont snapte, dat was een beetje al te erg en deed den lezer ongetwijfeld zeggen: Hier is de balk." Uy maakte namelijk vaa een Commies, een Commissaris, en 'k vraag ieder af, of zoo'n drukfout niet raar i*. 't Uadsaisoen wordt den Ten October gesloten'; nu. 't werd tyd ook.jwant reeds Redurende enkele weken ziet men kachel pij pen den gansenen dag mar hare bestemming brengen. 't Gemeentebestuur, dat te recht begreep h«e goed het voor de neringdoenden is om de vreem delingen zoo lang mogelijk in 't Haagje te hon den, beeft dan ook aan den heer Oscar Carr vergunning verleend om, te beginnen met l No vember a. B. gedurende epnige weken voorttellingou te geven in zyn Circus, aan het welk men onverstandig genoeg het verafgelegen Plein 1813 tot standplaats heeft aangewezen. Waarom daartoe niet het Plein, in 't centrum der gemeente be stemd, llötel- en koffiehuiihonden. banketbakker* eu andere zakendoende belastingschuldigen zouden daardoor immer* bevoordeeld worden, terwijl men nu, geheel ongemotiveerd die bate wegwerpt en bovendien den ondernemer schade berokkent. Er doet dan ook een verzoekschrift de rondte, bereida met een 70-tal handtéekeniiigen van Plein en naburige stratenbewoners voorzien, om te worden ingezonden aan Burgemeester en Wet houders, opdat Carré'* tent moge gesteld werden op 't Plein. ,? .-,.?'? V-, * ? 't Welbegrepen belang v»ti honl*)r4*n patentplichtigin wettigt volkomen dien wetwoh, die er mag niet aan worden getwyfeld door B. en W. zal worden verhoord. ? . 'g-Gravenlmge, J. A. de Borgh. 28-9-1882. TJIT DE BISOHOPSSTAD. Misschien he.-ft anderen, als mij, getroffen een artikel in de Stemmen voor waarheid en vrede vau de hand vau Dr.Bronsveld waarinde begra fenis van Mgr. Schaepman tiesprokun wordt, /jjn dat stemme» voor waarheid en vrede? i* dat de stem des predikers die den volke verdraagzaam heid leert en liefde predikt? Ik vind het zeer natuurlijk dat een protestant niet hucht aan plechtigheden die do Katholieke Kerk voorschrijft, maar ik vind het even natuur lijk als aHdersdunkunden niet hechten ann cere moniën der orthodoxen. Plechtigheden, die een kerkgenootschap voorscbyft, buliiciieiykte maken, reken ik voor ieder ongepast eu zeker guen stem vnn vredo. ' ... Al dadelijk treft het verschil in toon, w»ar Di'. Brousveld de begrafenis vau Prof. v. Ooaterzoe en die vau Mgr. Sctiaepuian. beschiyl't. Jjie vun v. Oosterse heet een int vaart, ven droeve fiany; die van Mgr. Schfiepinau eau vvrtounuiy, een ui/vaart, die gebracht tnoet teord'in tot dt rut/ritJc publieke cermtiljjkheilen, Volgens verklaring van Dr. Bron* veld behoorde hy uiet tot d<* niuuwsgieri^on. Iu Ikarleiu had hy reeds eon bisschop zien begraven, en dat scheen hem niet geanimeerd te hebben. Uit de tweede hand vernam hy dat er by de begraienis van Mgr. Scliaepuian nie.'s geticn is wat naar droeflietd etcconde. 't Is wnar, maar by do (>rghUe> nis van v. Oosterzee was daar evenmin iet j un te bespeuren; by beide gelegenheden buitenge wone tnenschenmassn,'*, die by dchuepman nieittosaierigen heetuu, maar bij v. Ooiterzee gelden nl* tictc/i» hoe atyemeen bekend en gei'erd de naam van den Itoogtteraur v. O. was. Trouwens, vraagt da schrijver, wat ii een bis schop? Uet antwoord luidt: Hen ruit in een kerkraam. Men eet er een anJer voor in dt plaats *n dat *s alles. , . . ? Over het gepa<te van eene dergelijke vergelgking zwyg ik; de vraag ; die ik ook onbeant woord laat ligt voor de hand: wat ia oon Volgt een grief tegen alle Nederlaudsche bis schoppen: Niet een van Jten it, voor taoeer men (dat is Dr. Bronsveld) weet, uitmuntende door geleerdheid of teelxprcktnJJttid. %</ sclirfjven niet, ett preeken niet, fff treden nooit op builen de kerk. Ik ben geneigd' da*: eeu geluk te noemen, voorul dat zy goen stemmen voor uaurhtid en vrede ?chryven. De «tem des vredes vervolgt: Volgens de roomichen zelf, is hu wijlen de neer Mm. in liet vagevuur, eu al het wy water, waarmede min kist werd besproeid, wiescu zyn zonden niet iif. lly is uu niet by Christus, maar o. a. by Pms IX, dien by onfeilbaar hielp vurkliu'en, e» van wietis aankomst in den hemel nog geen buricht outvangen i*." ' De heer Bronsveld vei-zekert, dat er bezwaar lijk iets, zoo ongeryrad als de leer van 't vage vuur, begaat. Dr. Hronsveld vveet dat nfttntiriyit beter dan ik, omdat hy do noodige studiën van den Roonischen e.<redi n«t zal gemnnkt hebt.en; maar men behoeft geen bu/.ondere stui)ii.'n, zelfs niet van betamelykhi-id te ma'teu, om toe te stemmen dat op dercelyke wy<so over kerkelyke ceremoniën of leer telling n e Hpreken niemand voegt, allermünt aan on item <lie zich aanmatigt waarheid en vredo to vrrkoii .igo». (ïetteld «en katlioliec maaudschiitt luul gj> ?ohreven: Ka ollenlange redevoeringen aan hot graf van v. O. werd d<i vertooning be»loteu mot muziek, dat wil zeggen door het zingen van een p**l«i|»j*. Volgens de Protestanten awlf, ie boa terkyutoujf een parudi* op al wat liefelijk il en wellmUt. Iu c«u kerkgebouw worden de gatenen nuft «euix*ini in toom feboudeu en oversteou duur enn orgel bier op de be«raftfwaate wai en allm iu do gelegenheid om te sobr*>«uw<» to galiu«n »oo hard, zo* teel uk, zoo vateen. mo< gelijk, auodat die ootf«6*amde laatste eerbcwy siHg veel itad van het gebrul vau eenige boeren, di« zich te veel verpuiid hadden. Ik stel mij voor, dat Dr. Broniveld vol heilige verontwaardiging aün stem voor waarheid eu vj-odv «lavrtegen had verheven. Een ui over do anukoiutt van Pion IX in den hemel rangschikt msn het ongepaste daargelaten onder de rubriek stiaiUuwr, die niet voegen aau etn item die wnarlivid en vrede verkondigt. Wie iu Jeziu Christus geloolt, wordt, al* hjj sterft, niet verniel igd maai' verhcerlykt." Van wu>n heeft Dr. Brousveld daarvan bericht ont vangen V Dr. Broniweld levere nog menige kroniek, hoe geestiger, hot* pikanter hoe liever, maar hu be trachte ook waarheid en vrede jegens oudendenkendep. Züu artikel over Schaepnan beantwoordt even weiéig aan den titel Wniirheid tn Vrede als een beschouwing van dr. Pienon over Oostenee's leerredenen aan den titel Tj/dspietjel Nu een kritiek van preeken verschenen van 187ly"O!! Beide aitikeleii hebben eeu merkwaardige overeeukomst in het gebrek aan humaniteit. Nadat nauwelijks het giaf van van Oosteraee gesloten is leerredenen, vóór 6 a 12 jaren Terteheoen, te gaan bespreken iu humorUtischen toon kliukt vreemd ia den mond van hem, die de kerk verliet met fffeen ander doel dun onte samenleving onder den tnvloed ie brengen van het edelst humanisme" fi/10 1882. Jan de Bisschop. KUNST. OHARLOTTE OORDAY. Gharlottt. Corday: drama in vyf bedryvcn, door H. Th. Boelen. Voor bet Mederl. tooneel vry bewerkt naar het Frautch Tan Ponsard. Amsterdam 1882, (Slot.) Ik noemde reeds als een trek van det Hee ren Boelen vertaling de neiging, om dec gemeenzamen toon van Ponsard te ontstemmen tot höalle poëtische distinctie is kwijt gegaan. Vryhud Tan uitdrukking te willen vermyden waar zij dient tot kenschetsing van personen of toestanden, behoort tot een tijdvak van kritiek dat vast honderd jaren achter on* ligt maar er dient in hot oog gehouden, dat 28 even duldeloos en ongerrjmd is al* ongepaste ver hevenheid. Het tweede bedry f ontdekt een gezelschap, ten huize van Charlotte's pleegmoeder, mevrouw de Bretteville vergaderd; liet gesprek loopt over de omwenteling en den hnidigen stand van zaken in de hoofdstad. Legitinmtisch gezind, verhalen zy elkaar met afgrijzen en verachting van de republikeinsehe gruwelen, en ontrouwen een voor stelling, door geen te zachte geruchten al te rooskleurig «tint Ponsara & er in geslaagd, de eenzydigheid en de half-voorname, half-onnooztle begrippen der aristocratie scherp af te schilderen. De heer Boelen schijnt de opvatting, des dich ten onopgemerkt te hebhen gelaten. JKén trekje ?pMttfci ttüd. Ponsard noemt een der gasten vau mevrouw de Bretteville un vieux gentilhommt; de heer Boeien: een oude heer. Doch niet alleen dit personaaoje heeft de vertaler eenige sporten van den roaatschappeiyken ladder doen afdalen, ook de overige dames en heeren, ja zelf* mevrouw de Bretteville deelen in de algemeene vernedering; en in dagen van beroering zou een vergelyking tnsschen deze tooneelen voldoende »yn, om den heer Boelen van communistische neigingen ver dacht te maken. Hoor b. v. mevrouw de Bretteville: Wat mentch! itat tyd t wat atett f Ja, ja, 'tgcen wy beleven, Is me een historie I God wat moet dat alle» geven ? Zij l-rerta alles om, niel» IHjft in 'tonde xey! 'k Heb nog gezien... oeli ja, mijn man beleefde 't nog... Ik heb het tof aanschouwd met lieel d«n adel, 1'rachtig Zag AntoiHette er uit; de Vtrrt gtzoiitl en kratlttifi Het l* mtj nog of 'k hem in gala voor tnjj zie, En hoe haar majesteit aan elk haar hulde bia, Schoon zy te zeggen had: Qael homme l Qaelle poqne l All t c'est l* de lliis(toire, Et pourtant, qa»nd J'y songe, i pelne J'y penx croire. Comme tuut e*t cliangél Comme tont a péril J'»l vu c'éuit du temps de mon défnnt tüiri J'.ai vu la cour, j'ai vn la noblesse fran^aiee, Et la reine Antolnette, et Ie roi Lont» seize; Je me rappelle encor lenr eoatume i toni deux, Et comme il» B&lualent les Beigneur» autonr d'cni, De Boude Heer" is nog vrij wat erger: Men zal er ons Parijs, helaas l niet we Jervinden, 't In niet de hoofdbtad meer, wier we«ldo en glans ver(bündou Tan al die fraaie l'itntt, die pracht en OrrrrloetJ, Waar, wat de Wtrcld geeft zich In ón kring ontmoet. Do magazjjutm dicht, geen weelde moer, geen ukan, Het is ielu crremilii, haart men eeu rijtuig In»»»genaken, Hen vreest ztyn bnnrman; ach, 'l it vergen» reehlaf pluis; Uit tree» mor ktrltntlraf l>l(Jfl turn liet litfst tt huif. En »lle« zwijgt. Mi-n «luipt elkaar voorbU al» spoken. BoniH Honkt eco duf rumoer of ziet turn dkkela rookcn, 't Komt nader, 't wo«»t geJruinch klinkt kraclitigor in ('t oor, En 't Jaag gepeupel tltegt ha!? «aal-t ie ttialeu Haaf, i* een ojn-ner dau, en waar «tJ '* oar tertelimreti, ?Her in tl naar Imii e* tlnit er gnuit sjfu iltiiren Deze recht prozaïsche en burgerlijke l>e*chrij-, ving in den mond van Ie vieux gentilhomiite luidt bij Ponsard aldus: Ah l oo n'é»t plu» Paris, la belle capitale, Ebloaimftnt les yenx dn Inie qn'ello tale, Ou les arts, apportaut Irnra eheft-d'oettvre divers, Be donnalent rendtz-voua des bout* de l'nntvers. Le» magisin» tont olos; pin* d'art; plns de négoce; C'*at un evenement qne Ie brult d'uu carroue; Chtetm craint ion voialn et. reste en sa maiwa: On róro on n'endormant qn'on *'ü>cUle en pri*on. Tont ie tait; los passtnts gliwent comme do* ombres; Qoelque fuia «eulement oh entend d«* brult* sombrei, On volt paraltre alora des hommoa ineODnu, Bortis on ne aait d'oü, aaavage», deml-nnsj C'ent l'émente qui pa***, el se* nolres eehorte* Dcfilent dans U rne oüae fermcnt les portea. Het zou weiuig zin hebben en het be*tek verre overschrijden, op deze wyze het geheele stuk ta behandelen; en uit de aanhalingen blijkt, donkt rail, duidelijk genoeg het oordeel, dat over het geheel valt nit te «preken. Dat oordeel wordt nader gestaafd door voor beelden al* de volgende: Charlotte. Corneille» groote geest, zie fier tkani op rnQ neder, De deugd, aoor u gemaald, tiet ft In uit nataal wtdtrl voor: Corneillf, mon aïenl, ta *«rt* eonUnt. Place Emllio et Clnnal J* tui* de vótre race, Charlotte. O onuegrijpelijkhotd! o wonder boven wondert Dit monitor woedt zoo lang *n 't i* nog n!«t t*D«nd«rl voor: O tncrmlU* incrojable, et deux fel* iaonfe, gu<on t«l morutre alt pa natte* «t.éoB eneor* e» vi*rl'" Mevrouw de BrtiieviUe, tot Charlotte. -«ir-L: . . _ Va»rw«l, «MJn lUve Mbatl f ***» ??? K«(.Mn* *«n laaUt* au! O M <? t» ntf Ml l M*» dk «Un XI* bitr »t)n b«nrs, U*f kiad, h.t tt Biat . . , tuft «oat*<al,daakMinaool«tBeaeuwurd«, 'tb «m reliek. W?t <?,/, vtot-ileMfa tiici rnttél ' O» enferinH *fvtt »tt «b ty ftrktoit» wty. ZU» «w papieren goed? Ho* staat bet net iw 2l*t atkU<t ftmd, d»t nooit t«a d*nf»J«t » vemwe. Zyt «tt «t» sttmat, loop «oer, |**f atomta* die a vraagt Dut antwoord; 'li> tn Htkl >tn man, ilt ilck mttémvt, Oa niet op zeo wauneer er Mie winden loeien Wit In *li »trtUHu4 V ntttif wttr vwatttim . , ? Taarwel Clurlolte l voor het Fransclie: ------- Adleo, m«n «»« trétert Foor la dernière tolt, rten* m'eiabruser «noorf Ah. . . Tiem, pr»ml oette boort* ou J'ai mis ma réi»rt*. flard* cetto rJique; .U ie p*ot qn'ell* s*rr*. Abt . , . tob prndent* au möiai! N* maroh* pas d* (aait. lUfanl* Mto«r d* tol poar veir al l'ra t* «stt, VeUle a toa «MM-pert En montaat en voiton Informe-tui d'fcbord si la rouU ut uiw *an. Ne répondi a penonne. Etite les panuts. N* t* mets pa» en met par dn t*mp* meaaeanU. Borii-moij dto-noi vit*, aaetitot débaroate, Bi ta trouve* qmelqn'on i la plae* indiqnie. - AdiM cWott.1 Met aanhalingen als de» louden kolommen te vullen tgn. Welsprekender nog, in hare kortheid, U de opsomming der fraaie venen die ik in dn negentig bladzijden heb kannen ontdekken. Charlotte. De «rraffe stf baar deel, naar niet op d*x« wQs, Do burger «elf do« recht, naar geeP «onrecht niet pro». Wilt gQ den tnurg*rkrtfg in Prantrflk dooa ontbranden, Den vreoudllag op uu* erf, d* lieden in »i}n banden? Fransoh : Qn'ils aoient punti cent- li, mal* par d'antr** morene, Qn'ila lotnit paai», ehe« nous, par des eonoitoyeai ; Et u'introdoiaez pas dans Ie* gnerre* CJTÜM L'étranger, qnl n*y vi*nt qn* ponr prtndre ne* vlllesl H ar at (tot Danton.) TJ bond Ik in het oog, Banton, 'k Mg n Twflsnwen. Ja, vriend v*n Dttniooriei, dl* t&rsling lal n roiurta, Di weet niet welke otl uw arm ontwapend heelL Maar 'k rag dat by 't alarm AchUle» heeft gebeefd. voor: Ponr tol, Danton, J'anral l'oetl tnr t«* déhillance», Ami d» Dumonriez, velt!» a t«s alllance». Je ne sai* par «jnel Dlea «on bm fat dóurmé, Mti* Achille m'» parn bien mou, Ie trente-un-mal. De nlleenspraak van Harat bevat enkele goede gedeelten, maar U ontsierd door vele platte en onbeduidende verzen. Tot de eerste reken ik: De wind gMt ov*r 't graan *n all» halmen boven. Zoo tiddren by myn woord zy dk op 'i (wrdrflk ]*ven. voor: Et, comme sons l* vent la noinon bal*ncée, Tout Un penple ondalenx frémit ioa* tna pensee. En: Oüpenpel, t M{jf nw vriend, ik dnld bet nimmer neer Dat een zich hooger stelt; d« Itayit» tt aller kctrt Zie bier uw Attila, nw redder, denoknteat Hij r»»ft de ttn-rld ichomi, CD velt de artetokntcn! Ha, niftiy ga ik votrt, neem vnur en zwaard ter hand, Ga de Barbaren voor naar 't grotltch Bomeinenlaud. Wit, tuit ictei-itaat toch mtf f voor: Ont, ]e suis «on aml; Je ne *onftï!nl pas Qu'il i'élère ancun front aa-demiB dei plni bas. Je nirelle. AttU» de la déaocMti*, Je brise et foulo itu pleil* toutfl sristooratie; Je proratn», Ie fer et la flamme d la min, Hei barbares du nord dans l'empire Bomaip Jo sul* grand I Je penx tont l Zonder twijfel behooren dansen ali dexe tot de gelukkigste brokken, schoon ik nut kan naEaftsn 63r onaerstrepinR. f e doen opmerken, hoeveel bedenkelyks zelfs dergelijke gedeelten aanbieden: onnauwkeurigheid, breedsprakigheid en verzwakking. Het slot vergt nog een enkel woord. Ponsard vertoont in het vjjfae beirrjf enkel Charlotte en Dauton, die haar in de gevangenis komt bezoeken, hoogeiyk ingenomen met haar Romeintchen moed, en diep begaan met haar lot. Getrouw aan zyn grond-denkbeeld heeft do heer Boelen een nieuw slot-tooneel vervaardigd, waarin hy mevrouw de Bretteville doet verschijnen en wier optreden de schrijver verklaard wil hebben in de verzen tot Charlotte gericht: We«st daar heldin voor 't volk, doch boeteling voor God ! Men kan met den heer Boelen van gedachten verschillen over de vraag, in hoeverre de strek king van dit nieuwe tooneel strookt met de be doeling van Ponsard en met het verlangen van den toeschouwer, Charlotte Corday als een mar telares te eerbiedigen als een martelares, die zelfs voor Uod'1 zich zou kunnen en mogen be roemen op grootsche toewijding en beldinueuzin. Intttttchen valt het niet te ontkennen dat, naar het inzicht vau den heer Boelen, het slot aan dramatische waarde heeft gewonnen. Amst. F. v. d. Qoes. HEEREN EN DAMES UIT PONT-ARCY. StaJs-Schouiulurg ; herhaling, Minder scherp en geweldig ; zonder de stoute loRikft rn de hooghartige objectiviteit van Dumas ; voor Augier ondrrdoemto iu diepte vau dichter lijk gevoel, in de kunst van karakterschildering schynt Snrdon de gcestigute, du yrien<leiykitetde schitterendste Van het edele driemanschap, dio lift 1'YftiiBclie blijspel tot een tijdvak VAU bloei verhieven, welke met de CeUw van Mutièro om den voorrang stiij.lt, en door geen gedeelte eeniger nieuwere letterkunde wordt «eüvenunrd, Sai-dou is tevens de komedie dichter, dio de samen leving zijner dagen het groudtgst bestudeert en het nauwkeurigst ontleedt. It'tinytts, JJara en Daniel Rorhat; brandende vnut<»t ukken in de maatschappij; vol van de rijks «iihnrUtochtclrjke sauieuleviux lU-Mohen de Ardennen en de Appen(jnen. Alleen uit onkunde beeft meu het tegen woordige Franiche drama genoemd het echtbreukdrama : een scheldnaam uit de woordenkem van reporters. Oppervlakkig betokonwd i» dexe benaming niet onverklaarbaar. v Immers, behalve de vele en belangrijke onder werpen door de Fransche tooneeUdvrijvers be handeld, vindt men aan het familie- Ie ven in hunne werken een groote plaats ^vergund. Deze om standigheid J» niet sonder voorbeeld: de komedie der 18e eeuw ia rijk aan bewezen, dat, in tyden waarop dat leren in de maatiehappjj een voor name rol speelt, de bhjtneldiehter niet behoeft «chromen, dies invloed na te «poren en af te beelden Nog algemeener gesegd, hebben de konwdieschr&Ten steeda en overal erkend, dat de geslachtelyke verhouding tnwchen den man en de vrouw niet uitsluitend behoort tot bat ligendom hunner oudere broeden, de trenrpoëten: alles wat bet RBWOM .leven onder dia verhouding aan valschbeid en vooroordeel pleegt te mengen, dient de blrjspeldichter af te scheiden en te ontleden, gelijk het itfn koon plicht ia, ichelaiTJ en lengen en o vereenkomit het maaker afterakken en der wereld een spiegel harer «eden vóor-te-houden; de komieohe tatereekn te ?ebil» deren, waartoe die verhouding j» ontelbare af wisselingen aanleiding kan geven, ia ztin recht. liet onovertrefbaar meeiterechap hebbea de franechea van dit recht gebruik geniaakt «B dien jjickt veerokL Dat germgera vernnft»», door opgang irerlokt, zioh b? Toorkew van adioneele (erevnui bedienden, en niet steeds maat witten te booden, is den groeten Metten evenmin te w4Un aJf.wj BreAaneo «te icamMl jMBgsai geve» TH d* ztapek vrnle UtabteB, t bet Ske verhonding, om 'teren of aU iabetenutige ra bet khtoEtige ii pwtrokka.. wil verbieden. Een belang-wekkende en levendige teMldering der maaticnappi) kan btar niet ontberen; geiyi bet blyspel buiten die schildering onbestaanbaar 11. Ook de ervarinft bewijst den noodlettigen in vloed dier leer, welke men, uet een te «choonen naam, de kiesebheid heeft f*no*md. Geboren aan bet huichelende eu bedorven bof dat Lodewgk XIV in ttfne laatste jaren omringde; mt den ontnchtigen Omgang der vroomheid van <mdgewordea zondarewen zset de gevelnedbeid vaa teugelloote prietten ont»pro«e», wai Beanmaroh*tf de eer»t«, die den baitaard in nwn»ik»p een wond toebracht waarvan hy nooit ia hersteld. Zgn invloed in Engeland heeft het krachtige en getetige blgtpel der KetUuratie vermoofd; en doet zioh nog iteedi, gel^k hier te lande, ge voelen. Na het optreden van den dichter van Le barlitr de Séville Is in Frtnkr\jk de eerbied voor de kiescuheid meer en me*r gedaald; en alleen nit net voortbestaan der duhlieüinnigbeid, bljjkt bare aanwezigheid in soinmiger vreet, de juiste woorden te gebruiken voor de jokte dingen. Wie dit doet, u enkel-zinnig. liet tyn niet alleen de tooneel*«fcr()veri va t den tweeden rang, die zioh met de lat&wekkende ayde der sekiueèle verhouding hebbjn bezigge houden. Sardou deed bot in «U»; Jtivorfons. Niettemin beeft de nandaeht der eerfte merstera by voorkeur verwijld by den ernstige» kant van de zaak. Uit vele gezichtspunten hebben c(j'dezen ernitigen kant oeschouwd. Ik noem tlechts eeuüe titels: Pfiiliberte, Gabrielle, L'avenluriere, Le Gandre de N. Poirier, Lts Fourchnmbault van Augier; La Dame aux Cantétias. Le DemiMonde, Le Fit» naturel, La Idees de madame Aubray, van Dumas. liet oeminueiykst zijn deze dichten, als zij ge hoor geven aan de goddelyke tucht tot reentvaardigheid, die in elk ilich^erhart woont; als zq luide en welsprekend pleitend voor haar, welke een oppervlakkige, kristeiyke en liefdelooze maatschappy onder zyne uitgen-orpeneu by voorkeur de nge*allene" noemt; als zy in haar vaak reiner passie, hooger plicht besof, edeler toewijdiotf er kennen dan in aanzienlijken en onherüpeiykon. Het onverbiddeiykst zyn dezo dichters als zy blinkende ontucht en deftige .laaghartigheid ont maskeren. Het ontzaffwekkeiidvt eititkiyk, all Bij de wetten der zodelykheid verdedigen in de schildering dor gevolgen vnn den hoon, die wet ten aangedaan. In Les Bourgeois de Pant-Arcy schetst Sardou die gevolgen iu de schande en bet onitetuk, die een plicht-vergeten vader, nog nazjjndood, over zijn huisgezin dreigt uit te storten. Men kent het verhaal: om den naam van z\jn vader, vooral in de oogen zijner moeder ongeschonden te houden, neemt Fabrice de schuld van d'en vader op eigen hoofd, en toont zich bereid de rampzalige gevolgen te dragen: scheiding van zijn bruid, maatschappelijke verne dering, verachting van zijne moeder. Men heeft SarJou verweten dut de omstandigheden waar onder hy den strijd doet voeren, niet krachtig genoeg dien sti fjd inpti veeren ea dit t Je ontknoping vnn het, laatste bedrijf, ui» mevrouw de Saint-Andru de waarheid verneemt, eren goed veel eerder had kunnen plaats grypeu: dat een weinig takt en overleg bet misverstand spoedig hadden nit den weg geruimd. Mij dunkt dat ieder toeschouwer, in het pijnlijke bewustzijn een vergissing zoo lang en zoo noodlottig bestendigd te zien, deze opmer king beaamd moet hebben. Niettemin is de strijd zelf zeer treffend voor gesteld: de toekomst en de eer vafTéen Mon, het geluk en de ruit der moeder, bedreigd door onthullingen, die den vader iu zyn graf bevlekken of althans nederwerpen van het voetstuk, waarop beider verwring hem heeft geplaatst. De toewyding en h«t pliehtbcsef van den zoon, de vrecaelyko waai schuwing in de ougebondenheid des vaders ontroeren eu scbokkeo den toeschouwer met gelijke macht; en oen weldadige aandoening maakt zich ten slotte meester van liet gemoed by de woorden, die de bevrediging en de oplossing bevatten: Ik vergeef den vader, om den zoon dien hy mij geschonken heeft." Het beeld van MnrceTIe is uitnemend- schoon geschetst, en baar plaats in de handeling uitent gelukkig. Haar verschijning ta middeu van de gelukkige verwanten haara verleider*, werkt zeer krachtig tot de bevordering van het grond den', beeld. Zij is de eerbiedwatrdigheid zelve; haar ver leider een zwak, m»ar geen misdadig mensen. Doch zy hebbeu de de regelen der orde belecdigd; en schrikkelijk worden deze gewroken, daar zy onschuldigen doen lijden. Als zij zichzelvo van grove verdorvenheid beschuldigt, om de plannen van Mevrouw de Saint-André, waar door Fnbrice voor goed rampzalig zon worden, to verijdelen, gevoelt men eerst recht de onver biddelijkheid der wetten, waartegen gezondigd is. Sardou heeft, naar zijne gewoonte, dit drama verbonden aan een tweedo handeling, waarby de praktyken van staatkundige verkiezingen ten iilattenlandc in satiriek licht, worden gesteld. Jïiiron Fubrice de Saint-Andréis kandidaat voor de vertegenwoordiging; en zyne tegenstanders maken van de ontmoeting mot Marcelie een kompromittcerende verwikkeling, waaruit liy zich on mogelijk als over winnaar ter stembus kan losmaken. De hand, die du beide deelen der intrige op dezo wijz'-i vrreenicrt, is zeer kunstig en tevens zeer eeltfoudig gelegd. Sïmkcspenre kan voor KÜUO verbinding der beide novellen in the Hercfittnl of Vcnlce geen hooger lof behalen. Do vcrtooning van Heeren en Dames uit foni-Arcy (in de fr.iaio vertaling van den'Heer ten Brink) was zeer voldoende. Het emplooi van eerste jonge rol" schijnt hu liet Nederlandse/t Tooneel weder in p*«seude handen te zQn. De IJeer Spoormnnv heeft zich reed* br) meer dan n gelegenheid gunstig doen kennen; een nitToerigo beoordcelitiK zijner gaven en geoefend heid all coimiJien büjve echt er nop; voorbehouden. De overige verdeeling had geleden in de vrou wen-rollen. Yooral die van Burcngèro kwam my voor in te zwakke handen te ztyu. De nitdrukking van diep gevoel en sterken hartstocht ia Mevrouw Rüasing-Sablairolle* niet gegeven. Amst . F. T. d. 6. TREOHTSCHE SCnOUWBURG. Heden voor acht dagen hebben w{f ooien schouw burg plechtig geopend. Als ik eene definitie moest geven van eene plechtige opening van een schouw burg, die tedert jaar en dag herhaaldelijk geopend is, dan soa ik erg verlegen zitten. Het was de eerste keer dat in dit winter.eisoen een voor stelling werd gegeven, maar ook dat il tedert jaren telkens gebeurd. Toch wat er iets byzonders of dat na plechtig wat of niet, laat ik aan anderen ter beoordeeling. Vooreent kan men gewoonlijk slecht» op arglistige wHze van een der rappootten een programma machtig wor den. All COO'B suppoont ziet dat gQ grrjpt naar de plaat» waar gewoonlijk een portemonnaie ge borgen wordt, dan herinnert njözich op eeni dat hy «et nog n progranifl*a in z^}n aefatermk beeft, -hoewel nrj even tévoren verzekerde dat i -allemaal op" waren. Nu werden u met onbekrompenheid tiitgereikt, byna zon ik zeggen opgedrongen. Andere een programma dat nrtannt door fnakkeljjkbeid van wege zyne kleinheid; na een koloeaaal T»t pat**r, ferneH net eea> pertrei «M 8aan«l Ooeter. Andectv een orkett dat aan allea behalve t*a bjnmoBie herinnert; ka «en flink bent orkett, gedirigaerédoor dien bekendea dkwftov Coenen, dat men met fenoff*m,ht«rd« n waar aan »??% aRÖan* ten déti viéL * ^u^0.11** «?**»«!&?: 8*»«4 P«*« ta Utrecht, tv gelejenheid van opening van dan Utreohtaèhan Waarom de titel het toon***»*! van Mr. Sorgen alleen Sanrtel Ckwtar noe»mt an niat Vondel, Hooft en Breder*, dia galök mat hem aan het pteekiic openen gaan to niat duidahjk. Maar een kind en aan tOOMelcttk moeten een naam hebhen. Uit dat tooneelipel hlükt waarin da plechtiga opening beetaat In het vorig* Jaar vatten eenige topneeJliefhebber* het ntan op dan Ut«eh**jehen ?chouwburg betar in la richten a» hater ta taploiteeren. Zy pakten da zaak flink aan; «aar konden het tagan den winter van 1861 niat var der brengen daa da groodverf. Da aamarvatantie i* geErnikt om hat *ohild*rw*rk af U t*ak*n en wy Itebben nu een Mhonwoarg, die ar M«r net uitziet an volgen* deaknodigan «eer prak tisch i* ingericht. In aan stad al* Utreaht iet* op tooo*elgebied te doen, ei*oht van iedaran toonaeluafhabbar waardaering an van ieder be wondering. Want ta bagianen mat dn gaztaanteraad en te eindigen met de itoranmtitar nit da afg«»cheideue kerk ondervindt zaan taganwarking, tegenwerking an nog een* tegenwerking. Dat men, nu men den «cbouwburg in ean nieuw pak had gettoken, daaraan eena1»eta*k«Dii hechtte, acht ik biUjjk. Dat de Haar v. Sorgea, dia lanfti zoo maar gloeit voor bet tooneel, er eeu tooneel«pel voor ?ohreef, acht ik verklaarbaar. Meerma len i* getproken over de vele overeenkomsten tnssehen kerk en tooneel. Ik zon nu een nieuwe overeenkomst willen oon*tat*eren en wel daaa: gelegenlieidfpreeken en Mlegenbaidiitvkken Tin* den by het groote publiek veel lympathie, gaat men «e op den keper beschouwen dan vallen *a niet mee. Ik wil daarmede niets tan nadeela zeggen van het tooneehrpel van Mr. T. Sorg»n; het bleek dat het publiek den arbeid van Mr. van Sorgen op prijs «telde. Het publiek wa* niet tevreden vóór hat den Heer Tan Borgen deed bezwyken onder kransen, en het uit zqn 'mond had vernomen dat hij da eer hem bewezen aannam. De schrijver, da *chouwbwrgeommi*gie, de ac teurs en actrices zullen en kunnen tevreden zijn. Dat in zulk een «tok geen treffende karakter?childeringen, geen fyn gesponnen intrige* voor komen zal niemand verwonderen of aanleiding tot aanmerking geven, evenmin al* bet iemand zal verwonderen dat in znlk een gelegenheids stuk zooveel fraai* van het Sticht schAtheen werd verteld, dat ik myn Utrecht er nauwelijks uit zou herkennen. Wy achten bet gelukkig dat iemand al* de heer v. Sorgen die tgd, gelegenheid en eene maatschappelijke positia haalt, om mioh aan bet tooneel te wijden, daartoe tevens loit en geschikt heid heeft. Ten tweedemala werd Mr. T. Sorgen gehuldigd by de Rederijkerskamer de Geuestet, waar zijn Nieuwe dokter werd opgevoerd. Die rederjjken zijn lieden die het ft est vieren verstaan, Zg her denken iet*, ik weet niet wat h*t zal n daar uit duidelijk zgn dat ik geen rederijker ben, noch iet*, de* rederijkers in mq Bevoel maar «ft doen 'Hat op groote ichul. Sedert weken Mijn * al aan het feestvieren, maar en datis geschikt om de kracht er in te houden iedere .week slechts n avond. Utr. 28 Sepr. 1882. Jan de BSwchop. BIJ VAN LIER. 80 8*pt.: Yergttfonl*'*. S Okt,: j^anehon Tivter» Satur<lag 80 September, woonde ik ten tweede male een voorstelling bi) van het tooneebpel des Heeren L. van Lier, Vergiffenis. Eene plaats onder de beste stukken van dien omvang, welke in de laatste jaren door Nederland zyn voortgebracht, mag aan dit spel in-der-daad niet on' ze: d worden. Het tooueel van Het kind met den bedelaar staat, nit een aesthetiësch oogoogpunt, op den voorgrond. Een onbetwistbaar geniale trek valt den toeschouwer op. Het kind, dat den haar onbekenden bedelaar, (dien het publiek als haar vader kent), een vertrouwelijke mededeeling wil doen, verklaart hem hoe beur haar moeder verboden heeft, dit geheim aan iedereen" te vertellen. De rede van het meisjen geeft haar echter een haar zelf bevredigende uitvlucht aan de hand om de behoefte zich voor den bedelaar nit te storten, lucht te geven: hij ia tlecht* een meiisch, denkt z'u', en züvoegt hem toe: Maar jij bent iedereen niet l De koïncideniie dezer uitspraak van 's meisjens loffika met de rhetorische beteekenia, die het publiek haar woord toe kent, doet dezen regel treffend K\jn. Het stuk ia verder geknipt voor een rederijkerskamer en de Heer Is. van Lier speelde als een bekwaam rede rijker: van het begin tot het einde wat zijn toon, zijn gebaar, zijne houding klassiek. Men ont moette nog te veel in hem den wel begaafden speler, te weinig den menscli. Doch ik geloof vost, dit h'j veel zal kuuucu worden voor de dramatische kunst. In Icföl, sihrecf George Sand een heerlijk werkjeu: La pelitii Fadtlte. Mevr. Birch-PfeifWr zorgde voor ven ellendige verhaspeling dezer novelle tot drnnm. Fanchon Vivier of de Hek*, van Lapriche", eertijds liiur to lande uitgevoerd nis de rkrckei", is eens het beste tooneolwerk van Charlotte Birch- Pfeiffer gcbeeteii. Hoewel men er aan mag twijfelen of do auteur dezer uitspraak zich de moeite getroost li:id, kennis te maken met al het vervelende en onkunstiue door deze dame. namengesteld, alvorens zich tot een dergelijke verklaring gerechtigd te achten, doet mcii goed hem maar terstond iu 't geiyk te stellen. Wie er vermaak in scheppen kan, lompen en vodden op het veld der tooneelletterkunde on derling te vorgelyken om tot de wetenschap te komen, welke lomp of welk vod nog 't oogelykst ii van allen?wie daar vermaak inschept, waar hem uitgelezen ttoffen en paarlen van 't zuiverste water voor de hand liggen, deze kritikus ga. zijns weegt. De misgun hem zHn arbeid niet. Men beeft de Krekel" een landeiyke karakterschota" genoemd, Ongelnkkigerwinte vinden wüer geen enkel eharakter eenigsxini kunstrok in gescheU»,zelfeniet wanneer talenten goiyk Mevr. Huj'sei-a Rosenvelt, Mevr. Frenkel en de Heer K. Vot in hun plasti**ch optreden, «Is Fadeite, Fanchon, en de oude boer, geschapen «ohenea om eea groot kunstwerk te vertolken. Mevr. Huyzcrs vooral muntte uit door eene bewonderenswaardig bettndeerde grime; ook om de handen had Bij gedacht. In de eerrte bedrij ven was mevr. Frenltcl een meetteriyk geteèkende, goedhartige en brutale meid «van nauwelykt achttien jaren". Het kanwen op het brok rogge brood, het opbinden der tehoentonwen, vooral het lach- ea nitjoawaccent getuigden vanfriaacbe detailftudie. _ Anut, O Okt., 1882. Van DeytteL FRANSCHE OPERA, Guiüaume TeJL" Ia BoMiai'e Tetl deden tieh de nieuwe barytoa opera, Mlle. de Beaglv al* Hedwige heeft eeae meer beeehéideae rol; vaa beiden eobter «eenen we OB* goede TOOT dezea winter te raogen TOOTtjpeüea. De atm Taa dea Heer SeqtBn ie r«k, taai, vol en zonder vibrato; dat hf Tooral ia het begiB de kracht wat o verdreef, tewaanehgatyk beJumdheid «e* onse *ael en het w> ?f*-.&?.,. , ; -_- ft» te adkrtfvio, in da latere aecen wa* hfl «BB «ek ?M*ttièatitd;afnttjrnuren«pelpa«ttn TOOT dan <>v«rak««d; hat haarl«ka trio van *an«»aaré*«i op dan Ratli werd prachtig . kü*. da BangJy braeht er het f «a» tno m de id* acte goad af, aan* latar* kenui*maU»§mal hat aifanÜk fabah* harer «tem an bare voordraeht hater doan kannen; hat vnlgaira dat ona «taada in Ia 8bal(i afttootte, heaft «U zakarniat Vitaoi als Amold bad v«k oofanbHkkan waarin »*» (raaia rtam tiah geh«*I daaagaklan;in ander*. ?ohaen h«IOMld***» avond mindeVfoed gadkp». n*atd.-'wH ifaTuhamitatdihatbaitagawooa, Miatchien vergde da wal wat groote kracht van an ha* in bat dno an trio ook vaa MN beryton meer ia aard mMJar. Zear óoad bevial nz damlvond d. heer Cahaana*, da viMehanaria werd helder, kauritt an eooaeiantieiH gazongan. De HII. LarriTÏe an Donval fatw. iadar naar z|na Ulentem, wat Tan haa gr»wd*«d werd, Wat Qttltr an ign kapitain betreft, man ka» zeegen dat eg aan elkander gewaaod varen; zoo haer zoo knaeht; da namen op da affiche xfia zakar p*^donym*n:zooiiBgtn**nh*f*timo(wuito. Naar dan zang TM MUaT Man (MaJihÜde) ta Ituataran, ia een genot Tan da edelste soort; hare Tancujning. geile, oostnnm, aangename «tem, goede swhool, bMchaaiHe voordrackï, baloranean reek* van uitmuntende toon*d*rin*e**ea,.£M<taci«. MaUülde, tlarfuérite, IsabeUe an f nis. Mlle, Dnpouy ab Jemmy droaff zeer goad hat traverti an hare «tam blaak volkomen aan da gnKita Opera te voldoen. Zeer bevredigend waren da koren, mat uitzon* dering Tan da groote noeïeiykheid in de eerst* acte; vaker dan ander* wal kon man bfaondar welluidende emamblei opmerken. Mlle. Pa*! ore en hare gazellinnan dansten naar den aicch. Wat de miaa-en-acina batraft, *y had netter kunnen zjjn, da macbinkt b.T. gaf on* volla vyf minuten geladenheid om ta zien boe nitgarafold en afgekaaagd do banedenrand van een achterdoek er uitziet. Biet orkett werkte nut nauwkeurigheid en ta lent ; da ouverture wat uksehieu bat me*»t geaehave«rda wat dien avond ten gehooregebiaeM werd, rij werd mat al da toewijding geipeeld, dia vooral violiiten an oeUiiten atoedi voor fiosaini over hebben. OVER BELÖIESCH KUSSTLEVEH. (Skt.) Fraayer dan het itnk Tan Danaaert i* de anua. rel van den luikiehen hter Delpérée (3/1): H Waarom niet?" eeue geeitigre antichambravmndeling van kardinalen, in de nabijheid van den zieltogenden Pam,?verwant aan 897, aquarel van Tito Tjessi. De Heer Jan Delvin, met «Qn Lurtilverhuitfrs, il een impressionist; al* «diets accepteeren w gaarne zyn 377. Knap. een weinigjen monochroom, i* JJe familit van Mej. Virgima Dismont-Bretoa. Tot da gladde kunst aaarentarea behoort DO. 484 van Auif. de Wilde, te S. Kiklaaa, B rum en Vond. Men heelt gelachen met no. 436 van J. Paul de Wit, te Parq* ('tii onder no. 2697 ook daar ozeerd geweest): La Mauoke. tl* een meisjen, Tan achteren gezien, naakt in een «taande, en trachtende tegen den wand een vlieg te vangen, 't Ia een meesterstuk. Men heeft het recht niet, wanneer opvatting en behandeling zoo voortreffelijk zjjn. te smalen, op de onbeduidend* Tot de fraaye kompositie», met verdienste TUI teekening en kleur, behoort no. 681, Degtnooden op het brtiihftibal, van Théod. Oéraro, Brusselaar: HU staat echter nog niat op de hoogt* van den Duitscber Lndwig Knaus of den Zwitser Benja min Vantier. Cai-1 Gussow, wonend te Londen, geeft een naar .Oude lieden" de vrouw fluUtert den doven man wat in; er ia leven en humor in da ?childery. Een gracieuze moeder, in 't rost, met een hou ten kind, enz. wordt, onder den titel van -Goudvisscben", door den Dnsseldorfer Carl Heiden ten-toon-gesteld. Den lieer Jean Heyermani (No. 683) cal men ter-stond herkannen, als ik bet onderwerp noem: Bezoek bij de weduwe op den vervaldag. Et ii verdienste van schikking, teekening en kleur; maar het pathetieke onderwerp moet toch eigenlyfe de waarde aan de schildery geven. Dat ie niet goed. Men moet in de kunst doen, al* in bet christelijk leven: men moet God bidden om t* belpen; maar wq moeten on* inspanden, al* of Uod niet hielp. Sujetten te Verzinnen is goed; maar zy govon 'geen vrijbrief voor middelmatige uit voering. De Heer J. IL beeft hier en daar met een toet* aan het laatste trachten te gemoet ta komen. Onder do goede stukken behooren 697 en 699: De Patroon va» Aug. Ilolmberg (Muncht u) en De Kandidaat van AJei llomo (Brussel). Ver dienstelijk oriëntalist is Jean Bupt. llnysmans, to Parijs; zijn 707 Bf/ecnkomst in het huis van den a'id rammelt wel wat en de handen zijn slecht geteeketid. Over laaüc Isi-acls den veelbelovende heb ik vroeger gesproken. Men denkt gunstig over zgn Militaire bet/rafenis (722). Bravo Standaarddrager van L. J. Lebrun ta Brussel! Hoe meer hy die oude houUnedeu der XVIe Eenw nakijkt hoe beter. Dat geeft merg. Dezen raad zal ik aan A. A. Lesrel met zyn Standaarddrager niet geven; die munt uit door het delikate. No. 875, Willem Linnig, Atelier «in Geert de Winter zal te eerder opgemerkt zyn, om dat da -kuntt-induttrie" van het koperdrijveu weer zo<* in bloei is te And werpen. De lieer A. J. Madiol is irmant Tan goeden toon", maar hU moet beter teekenen (891,XTOces* verbaal, 892, Trocfboer), . De Heer Edouard Manet wonende te Parlja, in da rne d'Amsterdam, No. 77, ia de Boileau der *childerkunst(minu* de gesigneerde vormen );hg heeft een parodie geleverd op hetimprenionnme. n bar aux Folies-bergères. Ook in Parij* heeft men dezen zelfmoord voor goede munt opgeno men en het dolle ding onder No. 1753 ge xpozeerd. Zoo moet de richting maar gekuityd worden, om har»> exowaen in ta zien. In dan Tlaamschen kataloog is bet onderwerp (een bulfetjufvrouw, door een unpre**ioni*ti*ehe bril bekeken) onherkenbaar geworden door de druk fout bier" TOOT «bar"! "t I* trouwens een anglicisma, dia TOOT 't aant in 1875 door Simonin gebruikt schönt . ? ? Stoot i* hat panoaal Tan G. J. Melchara (Italiëbereizend): Dt brief?Brttotuek bvinentichi (930). Waarom miszen wy onzen Maasdijk, ta And wer pen ab te Parijt en ook ta Weenen ? J. A. Neuhny*. And werpen: De 3fiur/afcfc»(No. 999): fraai. Man zou 't begaeren. Ook den Haer Alexiz Ny* (Brns*el) met efin Prentenboeken ziei men geira, De Heeren IX an F. Ovens maken geen na** bruik, dhVmaal. De vriend der artisten, qui f-iit te eeusette met da modellen l* vol geeit. B«» talent der Haeren i* bekend. Da Haer Phuhner van Dnaaeldorf geeft (f ransohe i .Politieker*", de Heer Platteelt TM n Brussel vo+rfc op de «Jaarmarkt" in Zeeland Marker boeren op. No. 1090 TU den Heer Gerard Portielje. liet verhaal van tte* saUaat, behoort tot de voo:* treflttkice ae*ife-itnkkenopde»etentoon-*telliijr. Hetiraai geittkende Voquetterit, No, 100rV van den Heer Jan Portielje u wat bleek. j K l 1 ?f F

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl