De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1882 22 oktober pagina 2

22 oktober 1882 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

jawittsgfgtaiw dracht vau den beer Klerck te redden. ^^ «aar weken arbeideni heeft de lw**d* K»mer e.n paar weken nut g»»0»'* ^KuBiftnd uier bezwaar togen nebben. ZJ ± we^er.w^-del^ttoiad-c»^ .. zu aa aanvangen dat de Eerste Kamer ni«t voor Januari er mee gereed kan komen? t U nu nog tyd om daartegen te waarschuwen. hit pw acgttii de coiwci«ncfc l ? C*nntl ? i ! i... u'' ??>,? >;; r i / \i P* 4»»W«4eB b* vitten: VH HtnéiItVut: Het Otnsnt-Ontwwp. eVm. * Jfinitti rttUerttwtcJit Cturent; UU d* tlng (Hoogw oadcr*ti*). ? f iunelé*!* poliiitk, ? ?mta aatwirp vu ki«tw*ttunl«alu|. J/.< r<iiirl**i; Füumclë»! belaUt (vin d«n «UusUr TUI (M vu 1o*r*.) Een t«««»tt ? De klrawtt «n w«rkNt»r p ingraaf uit dt Batsch* bvgnmting. . AfHkumfhê CturnHt: D»Uiüi»gh«rTormlng»Q. ? B»Ungryka c of «r» (Hu«elgkMU»i«tt*k v»o Prof. Iren). , lAi-rcM'-to Covroxt: erlk* kolr>n1»lo >U»t*\ie<Ua. ? Bet tncUch» l«g»r. heit «uiD.4 jtw«,r. taiur&t (Vui?tu<iih«U (In dé K*mir). ? Olto van Be»», t* ? M! van Mod. Oo»t-Indi«? ? UU d* K»m*r. ', ,..'. *Wi ?(?£«?*« C*Mm-H<: Ou vollwgrCMg. ' Da ttaii MII Zitid-llvllaiti i» 't GiatrHhti/i; bi oa i lUiUtwutnur. ? M«t nbitructiouiiuit in de Twewl» 'K uier. ? Kieiwet. ? Opium. ? H«t rgkabcUug. ? Xi(JK*gBving«i»a. ? Utl*p*tilnftea d«r partijzucht. tilaxilafrii: BunioigiuK. Zfc Tijd: £ejt PMUT »»nh»lim«n (J»n Holland, Dat (?tob nut ODÏO Jutigeua). ? D* B*ur» om niet. GEMLJEKJwTKZ A HKN. \ , DE BEURSKWESTIE. . * \VÏj tnofcir aannam»; dkt althans ééne der Jfwe.-ïies, dio onzen "Raad sedert jaren, ver ontrustten, hare op'oSMng is genaderd. Het plan van B. en W. om het Damrak te dempen en daar eene passage te stichten, t*n einde uit de opbrengst der gedempte gracht, bcursbouw te bekostigen, werd na k-achtige bestrijding, die hel in-, en builen den Raad had ondervonden, door het Dngel. Bestuur zelf ingetrokken, tiet amendement, eigtnilijk het meuwo voorstel van den lieer van Nierop c. s. om de Beurs te plaatsen tusschen Popen- en Oude Brug, mocht den bijval van den Raad verwerven. Wanneer men eenigen tijd geleden voor dat deze wijze van de kwestie jpeld had, tiplelossen met bijna algemeene stemmen zou icijn goedgekeurd, zou men zeker geen gelouf Jbebben gevonden. Besliste tegenstanders van Ac ou aangewezen plaats, toen zij vroeger jverd voorgesteld, afkeerden van beursbuuw in hel algemeen of van een beslissing vóór jmvoering van beursbelasting, hebbeu den Strijd geslaakt en zich laten vinden voor deze Iransaklie. Men was, het is duidelijk, de beurskwes tie moede geworden. En geen wonder, Us men bedenkt, hoe lang zij met haar sfinxen' jftlaat de vroede mannen reeds had gekweld. Toch kunneavwU biet iazien, dat hel thans ' jftnonwn beslüR, -hoeieer «ok-wrklwrbaaiY Vo!kom n rationeel is. Omtrent de grootte der beuoodigde ruimte liep hel oordeel der ieskundigen zeer uiteen; reeds, zonder den invloed \au een beursbelasting in aanmerking <e nemen, kwam men tot belangrijk van elkander alwijk^nl- Cijfers en, het behoeft wel geen beioog, dat, na de invoering va i *.ülk een belasuu^, cei *>l zou kunuen blijken, boe groot de nieuw te bouwen beurs be hoorde te zijn. Natuurlijk zou de otmeting \.n hel gebouw, die dan noodig bleek ie Ujn, de voornaamste factor wezen, bij 4et liezen van de plaats, waar de Mercuriüs-lempel fnoesl verrijzen. Daarom zuu bét heffen eener ,n.ilige bcui'sbelastiag .o. i. aan, dit. besluit hebben diehen vooraf te gaan. .'?- De zaak is-echt-er Gesust ten wij dienen hel genomen besluit als uitgangspunt te nemen toor eene beschouwing van heigeen wij irijgen zullen. heeft ttgefetf* behouden bWü, Om een voorbeeld ie noemen tot verduidelijking oni«r m«eniB|: Zty hebben «r in het minste niet tegen, dit de A. O. H. in' staat gesteld wordt een tftmlfjn aan te leggen naar den Amsteldtyk en dat de bruttgen over lieeren en Keizersgracht Worden verlaagd of verbouwd, nmr tty vinden ten hoogste beteurenswaardig, dat over deze koniokiüke grachten spoor wegbruggen wórden geslagen, wier afmeting en vorm een bespotting zyn van de oraReTJng, en, men letteriyk niet» heeft gedaan om hel nieuwe hier in overeenstemming te brengen met het bestaande, hetwelk heel de wereld door beroemd is. De voorstanders van het schoone begeeren niet, dat men ons de zegeningen van den nieuweren tijd ont houden zal, maar ilj wenschen dal de be schaaf Ie. ontwikkelde Amsterdammers, ten minste blgk zullen geven, te wetea hoe zeld zaam indrukwekkend het karakter onzer stad is ? en men mag hel hun niet euvel dui den als zij cenigszins scherp worden, wan neer zij bemerken, dat de hoogere klasseu der burgerij nfots of weinig gevoelen voor de bevalligheid van zekere lijnen en de schil deruchligheid van vele stadsgezichten. Deze kwestie zal nu weder op den voortr ond treden bij den bouw van de nieuwe beurs. Twee taken komen hierbij in aanmerking: <!e vorm van het gebouw en de plaats waar hel wordt opgetrokken. ? Voor de eerste zal een prijsvraag, zoo mag men verwachten, worden uitgeschreven, liet laatste punt, de , Vlaals .waar,. vereischt echter niel minder overleg. Het voorstel van delteeron T. Nierop co. luidde: de "beurs op te richten lusschen "Oude- en Papenburg. De bedoeling was om zonder onteigening te komen tot een pluats voor beursbouw in de nabijheid van den Dam. Hiermee werd natuurlijk niet uitge sproken dat, als de eischeu van den weUiand hel wenschelijk maakten ook een deel van hel thnns door de Ueurs ingenomen terrein daarvoor aan ie wenden, ? mon daartoe niel zou mogen besluiten. De vraag of een beurs, midden in een br»;cde straat gelegen, een aangenaam gezicht zal aanbieden, werd hierbij niel overwogen. Op dit punt dienl de aandacht gevestigd te worden. 0. i. zou hel bij hel uitschrijven van een prijsvraag aan de deskundigen moe ten vrijstaan bij het maken van hun ontwerp te beschikken over de ruimte tusschen Dam: .en Oudebrug, liet is toch van zeer groot .belang dat voor hel nieuwe gebouw de juiste plaats worde gekozen in verband mei zijn omgeving. iterdam" lohilnt «en vertrouwt*» bron voor de kennti dermMningen, door velen over de menwe beun in 1810 gedwld. D« Utroehtenaar .betoekt d* hoofdrtad, en geeft, behalve »*»««? >ï ?chouwing van het gebouw en d» P1***'?»"* der üiwtfdV. een krifiich overticht der hteraluur, doordeaë""ïa«tite "gebeurtenis in bet leven ge roepen. In een ?open wageu" der N. B. S. ge«rtenTeen ,,rvoeVniddelgekoxen wegens ?twee bekende oomakcn: ap?»8» 7**,cbt/"^?JIJÏL had onie reiziger al den ttfd de twee en dertig grieven die «fce gade tegen totvVOOrB8I|°m(JÏ uitstapje to berde had gebracht, beiouw-vol te overdenken; en b|J één narer indrukwekkendste *r*E?lmanlief! hoeknnt ge van uitgaan «preken, bü de Bedachte aan de anrdawelziektel ? to het nadeel der ?verscnrikkelHke^koude, Mne fftmut U, slet nemm al* een recht tot verbeffing ? naar veeleer all een prikkel om ha»r te verditnen en du» te biw^iin hoeieer ik haar iu vuurde boude. Geloof dit van mü.Mjjne Heeren! dat ik Uwe trrooUebi en goede Stad liefhad «n bewonderde reedi van jong! aan. Bty tni}n eerrte optrede» ali MhrUfiter, vond ik er aanmoediging', opwekViug, tteun! juiit van diewlfde roemrijke mannen, wier gedaoatenii door U. K. A. wordt vereerd, onder welke OU mi} nu eene plaati toekent Op ieder* halt van nHn niet altjjd effen pad vond ik gulle gaitvr«h»id; troost in dagen kommer en «mart, verkwikking b(J gedeelde Ttiegen tiet nadeel acr ?verocuimivcnj.»o KUUUC, die door de opcno waggons snijdt!" inderdaad een ondervinding, die in 1883 duldeloos schynt. In de Ke tcrs-kroon afgestegen, grijpt de ytrechtenaar iiaar 't laatute Handelsblad. Een .niets beteekenend diclitttuk'' by hooge gratie in de kolommen van dit orgaan opgenomen, wordt gevolgd door een artikel van geschiedkundigen aard, dat da moeite van het meêdeelon loont: nwjj leeren uit dit artikel, dat onze voor vaderen in-de 2e helft der 16de eeuw in de >Varmoes*traat, daarna nan 't Oosteindo der nieuwe brug, in de St Olofskapel bij de ! «teelten, en vervolgens in de Oude Kerk, tij-.tUng «p tepaame dagen en uren ter bevor dering hunner handeUbelangee verffaderdon. De vr«*d*)hftv> v»n Amsterdam besloot in 1C><77 enne kooyunaiubeurs op den Middeldaui, thnns Vygendam, te bouwen, dio in 1613 voltooid was eu op deu In Augustus werd iugewyd. Deze beurs werd, na verloop vau coue halvo eenw, 50 voet verlengd. Twee honderd drie en twintig jaren had dit gebouw gestaan, toen dé kooplieden er voor 't laatst vvrgadeitlen. Mcu outdekte in 't begin dezer eeuw, eene uitzftkking, en trachtte dit te verhelpen, gedurende welken tijd den handel in eene huipbeurs, voor 't stadhuis opgeslagen, ver gaderde. Te vergeefs! 't Stedelijk bestuur besloot daarom in 1833, ecuo hulp-beurs op den Dam to plaatsen, eu vervolgens eeno nieuwe to bouwen. Dio hulpbeurs werd 11 Januari 1836 't eerst, en den 27 Augustus 1*45 voor 't laatst gebruikt. N» dien tud vergaderden de handelaren op 't plein vnn do oude beurs, tot op opcnin/j vau 't gebouw, welks inwijding w\j uader zuilen om schrijven. Vuu af 1636 hebben vole schr? ?-..._ f de atandplaaU en do inrichtma bours en zelfs iu\ do Rehaelo yoltooü'mg dood zelcor iemand no.ir eun krachtcloozen en oiitijdigen uitval, over het gekozen terrein. De, door echto Amsterdammer*, KOO gelief koosde rubriek: correiipantleittic, 'm 't Handelsblad, beleefde toen een gulilen tijd; z\j wns de vergaderbnk aller verheven ideéo, van huisvaders, onpaftijdigeu enz: enz., ïï& onder ile vlag dab A, B, C om de beurs teil strijde to^en. 't Bestuur der stad schreef, na dat de handel reeds twee ftiaanden de hulpbeurs had gebruikt, J J ? T>....:j??? VITnlnnn tot op den tegenwoordigun tijd, rijÜasti-jcn de pen gescherpt., over en do inrichtin der te bouwen er Trienden en ga van kommer en n bl\jdichip in dagen van voonpoed; en nu, aaa den avond van ui(jn leven, wordt er mty het voor* recht geschonken, dat mijne gedachtenis er nog leven cal uk mijnen doodt Ook ii het my, ali ware de Hoofdstad van oni land meer dan ooit mijne Stad geworden, all ware de betrekking, die ik «teedi op haar heb gevoeld, op nieuw versterkt en verlevendigd ? en of mjj een dubbel recht ia ge#«ven, om roem te drngen op haftr groot sch verleden, op haar plant» ruk heden, om fier te eUn op dit nieuwe tijdperk van haren bloei, op ieitere ichrcile, die tij ver dort op intellectueel, op materieel gebied; een recht ouk om baar eeu toekomst te voonpollen, toe te wenscheo voor 't 'minst, die aan baar lehittereMdst verleden herinnert, zonder de schaduwzijde van dion goeden, ouden tyd, die wel eeker zij na vlakken eu rimpels had. Waartoe se op te tellen? l)e gosohiedttnis ligt daar voor ons open, dia niets verh-elt, maar alles verklaart; die ous zrfft, hoe zy proot worden, die Regenten uit de oude burgero, toon ie eeos aan vreemden dwang ontworsteld, sichult vr^e mannen toonden en voor sioh en hunne nazaten macht on rang verwierven, aan Yorsteorang Relyk; boe E\J «chnttcn verkregen, waar ook schatten wisten te offeren, waar het de grootheid hunner stad gold; hoe Amsterdam waagde en ondernam, wat hare zustersteden niet aandurfden. Win kau herdenken annhetoudH Amsterdam zonder dut het hart sneller klopten de borst zich fier verheft? Hot Amsturdam van de BicVer», de Realen, van dien burgemeester Hooft ?? de ee-ste Pieter Corneli» ?, van de Vnn Bouningens, van de Tulpen, van de Sixen, de Witseus! wie kan ze optellen... Die allen na te volden, voort to tetUn op eigene w\jze, in nienwen vorm, de vrucht van een nieuwen geest en tyd t o paren aan de winst, door de lessen der Historie gemaakt, en zoo ?te toonen wie Oij zyt"? zooals Uvr Vondel het uitdrukt, niot tlecUti in k'oek voorwaarts streven, maar ook in die kraeht, dio zichzelf weet te sparen en in te houden:dit, Achtbare Heeren t is het wat mijn dankbaar hart -- - ?-?»..! -Ji VHel besluit nopens de beursbelasting zal de algemeene goedkeuring wegdragen. Een vaste heffing voor hoofden van handelshuizen bedienden is zeker het billijksie. Hel en verschil tusschen hoofden en bedienden valt : i 1. 1^; __ ree met den langzamen »poed, der Bruid aan 'tIJ eigen, eene prijsvraag uit voor 't ontwerw eener beurs, ontving ruim tien jaar later een aantal plannen, in zekere kringen te zeer weg. troons; die zich door de omstandigheden ewftbeipek «te «en plicht-«ie» opgelegd bekroöiide daarvan vier ? en droeg toen den Heer Zocher aan Haarlem het maken van nieuwe plannen op ;en schonk er z\jue goedkeuring aan. In 1811 werd do eerste panl der fundeering in den grond geheid en in Io42 het gebouw, van af den bcganen jrrond, in 't openbaar aanbesteed. De beun Ls lang 73 ellen* en breed 89 ellen en . .54 duimorj.-illnre inwendige ruimto beslaat 2&tO de kleine J vierkante orV-m. dus 700 vierkante elleti grooter dan du voruie beurs. Zij rust op 3400 paleu, ieder lang 16 uH^f , . i mogen niet te zwaar getroffen worden J &UIIVU* De Heer Heinekcn heeft gevraagd of hel «a de bedoeling van B. en W. ligt een mo.aumenlaül gebouw te stichten en een pi'ijsvra;i{t «iaqr'voor uit te schrijven en eerstee'Doemden hsblien geantwoord, dat hel hun wiTtscli is c en gebouw te zien stiditen waar van de eeuwen ïultt-n getuigen. Wy hebben óus jiioüd iets te hopen. Over 't algf.mi.-en mag men zeggen, dal de oogen der Amsterdammers beginnen open te 'ga.m voor de schoonheid hunner stad en zij M meer en meer betreuren, te langen tijd juist datgene voorbij ie hebben gezien, wat ifindgenoüt en vreemdeling als om strijd be\vuudercn. Een gelukkig, teeken des tijds. achten wij, in dit opzicht, de kalme rede des lleoren Schmitz, waarin hij het adres van het koninklijk oudheidkundig genootschap .besprak. Terecht maakte hy de opmerking, dut het optreden van dat genootschap tol verdediging van de schoonheid bazer veste Au zooveel nieuws werd gesticht indruk op de gemoederen, ook op de, raadsleden, be gon te makdn. Eea erkenning, die wij op prtys stellen, vooral nu zij van deze zijde uitgaat. De lieer. Schmitz zelf beschouwde o. L het streven van dat genootschap niel geheel juist. Immers hij betoogde, dat men in onze dagen van veranderde levenswijze .en levensbehoefte, zich niet meer behelpen kan met de vroegere middelen van verkeer én de oude wegen. Iets dergelijks ligt, meenen wij, ook niet ia de bedoeling der leden van dat Genootschap. Die leden zijn, .voor zoover zy hen kennen, ware vrienden van den vooruitgang, van den vooruitgang op elk gebied, OOK op dat der tchoonheid. Zy wenschen den lijd niet terug waarin tneu in eea sleetje over Amstels hooge sluitxcn getrokken werd, zy lijn zeer ingenomen 'niet den spoor-, sloom- en paardentram',weg. Wat zy willen is niet teruggang naar fMt verleden, maar voorui * L 'Vooruitgang, waarbij zoov dit het BEURSBOUW-LYRIEK. Tot het bouwen van een nieuwe beurs is be sloten. Het vraagstuk, dat een aautal jaren heeft gehangen, is dus opgelost. Maar het genoegen, waarvan ieder dour deze omstandigheid wordt vervuld, blijft voor velen zeer gemengd: voor allen, die de schoonheid der oude stad op prijs stellen, en met diep leedwezen aanschouwen dat het Aimterdamache gemeentebestuur, niet gezind of buiteu machte de tuchtelooze en hoogst wanbltütige uitbi eidiiif; der nieuwe stad aan de wet ten van de anthetiek te onderwerpen, metwuiihopige en schier onvemntwoordcrlijte volharding en naar streeft het ouder gedeelte te berpoven van de wondervolle aantrekkelijkheid die de schilders en kunstvrienden van alle eeuwen en «He- landen op hunne doeken on in hunne lofredenen hebben vereeuwigd. Het dempen Van grach ten, het verlagen vau bruggen, het strekken van bochten vermindert do schoonheid van Am sterdam. Onvermoeid «aat het gemecntebe* stuur voort roet het plegen van zoodanig drie dubbel vandalisme. : De schilderachtigste stadsgedeelten vallen, als bij voorkeur aangegrepen, zijn schenzicke hand ten buit. Iu het belangrijke opüiclit vau de schoon heid is het tegenwoordige gemeentebestuur voor AtnHterdnm een ramp en e«n p Lui j^ on «en bezoeking, w.iarvnn eerst hd nageslacht het volle gewicht zal kunnen berekenen ? manr die .nu reeds den opmcrkziimen tyilgunoot met droefheid vervult «u Iraui dr.eruis ii:boe/.«mt met deu naam van bekwnmo en verdienstelijke rcgccringsleden. Voor zooverre het d-impuu van het Damrak samenhatu't met de plannen voor de nieuwe beurs, is het _ uitvoeren dezer plannen een maatregel, die.de schoonheid van het wonteliik gedeelte onzer stftd weder aanmerkelijke afbreuk doet. Niemand die hieraan twijfelt, en een krachtiger of althans een algemeener bestrijding dier plannen zou in geen enkele buitenlaiidsche hoofdstad ziin uitge bleven. In Amsterdam, waar d« verschillende takken der kunst, honderde dienaren tellen, mocht men luider afkeurig verwachten van oen besluit, dat, gel|jk zoo velen van jonge dagteekening, getuigt van de geringe belangstellinK in de geestelijke lielangen der burgerij, door het -^gemeente bestuur aan den dag gelegd. Het verzet, thans van sommige zoden tegen het bennplan jmnjjetrjekend, heeft veel gemeen met den tegenstand, dien'de bouw van de tegenwoor dige beurs uitlokte. Do bewysgronden, door de toenmalige bestrijding eebezigd, vinden heden algemeene instemming. De burgemeester Huide koper en de bouwheer Zocher oogstA in onze dagen, nu nauwelijks 40 jaren verloopen .z\jn, voor hunne bemoeiingen even weinig lof, als een later geslacht, kunstvaardiger ontwikkeld, voor de tegenwoordige autoriteiten zal kunnen 'veil houden. Het argument, steeds door de macht hebbers van het oogenblik aangewend, dat men rekening dient te- houden met de praktyk, blgkt, geschiedkundig beschouwd, steeds uitent zwak; en gewoonlijk niets andera te z\Jn dan een kwrtlijk verboraen bekentenis, voor de t« hoog geschatte macht der omstandigheden te moeten omlurdosn.; voor omstandigheden, die daarbij in de werkelijke praktik, of verkeerd begrepen ol te weinig door dacht te zQn. De bezwaren, tegen de beurspUnnea van 1846 ingebracht, golden hoofdzakelijk.den uiterl^jken vorm; gelyk K|J heden, uit het zelfde beginsel ? ? ' ? 4 >*.1I«% J^t <lanl«i. iïónals r«<tis gozegd is, zyn wfl in deze dagen niet du Oünben dio den uiterlijken vorm der beurs afkeuren. Er ontwikkelde zicli o.a. een strijd ? en om tUVu kortclijk tebeschryven laten wij even onzen Utrochtschen verhnler in den steek ? tusschen den architect Ztvhcr én zijn vakgenoot J. \Vurnsinok, den vader van twee der door het gemeentebestuur bekroonde, doch later verworpen ontwerpen. De lieer "VYarnainck veroordeelde voornamelijk den vorm; en van hem is af komatig, of althans door hum schijnt voor het «erst do opmerking gonitvakt dat de beurs oeu deur zonder hui* U ; urelijk later aan die oordeelvelling eeu kritiek op hut palcis werd toegtvoegd: een huis zonder deur. Hij schrijft:' ?Waarom' die ingang zoo hoog en predomiucrend. als ware dirc, en niet de Beurs eelue de ren. as ware i, hoofdzaak? terwijl het een algemcoue re-;el dor Bouwkunst is, steeds van het eenvoudige) tot Iwt U t-cewcnscht U toebidt. Zonder den zegen des Allerhoogsten n Uwe St;i d niot groot geworden; met dien zegen is hare toekomst verzekerd. Ik geloof nan de Kracht VAD dio u zegen, want ik weet wat mjj, zwakke, staande hei-ft gehouden nu zeventig jaar lang! Zij het inÜ vcrguiid dien zegen, over uwe Achtbare floofdun. over Uwe kostbare Stad in te roepen. Met verschuldigden eorbied Uwe dankbare Den Haag, 2 Oct. '32. A. L. G. Bosboom Toussaint Dat w|] indertijd niet zonder grond erop gewezen hebben, dal de Synode der Ned. lierv. Kerk zeer wel twee modernen voor het Hoogleeraarsambt aan de Universiteit alhier zou kunnen benoemen, blijkt, nu wer kelijk, één der twee kerkelijke professoren, verleden Woensdag gekozen, tot die richting behoort De benoeming van den lieer Dr. Gunning zal algemeen met genoegen zijn vernomen. Onder de rechtzinnige predikanten der Ned. Herv. Kerk-ettat -htj-^ekw in-de eerste rij om zijn wetenschappelijke studie, talent en algemenne kennis. De benoeming van den lieer Knappert zal waarschijnlijk niel me t onverdeelden bijval wor den begroet. Velen zullen roeenen dal Dr. W. G. v. Manen, de tweede op de nominatie, sedert jaren in de theologische wereld zich als ge leerde een naam verworven heeft, welke dien van den Heer Knappert, den schrijver van eenige katechisalie-boekjes, overtreft. UIT DE MAASSTAD. Rotterdam, 19 October. Het is nog niet zoo zeer lang geleden dat de bij de meerderheid van het Nedcr? * « ?. -t?i iuo« . , _- ? en elk locaal zelf luisterrijker' in te rigteu dan de toegangen, die er heen leiden." ?Met weerzin" trad de Heer Zocher ?openiyk" op oui het geschrift des Heereu Warnsinck te weerleggen, net staat niet in mijn macht zijn»; redeneering te beoordeeleu; maar het is niet alleen de kwade zaak door hem verdedigd die mij ham doet verdenken: het motto door den heer Zocher gebezigd: La crttique est aisée et l'art at diflïcile? en de vnjj onnoozele bewijsvoering dat hij t.ot zün spijt genoodzaakt was ?weinig bladzijden te schreven ann een' j on groen sch, die misschien niet enkel uit eigene beweging, maar ook door anderen daartoe aangezet, Eet harnas tegen mij dagbladpers ~« ? land-ch publiek verre van hooff stond aaifgeschroven en haar nut en beteekenis door wtiwerd erkend. Het is niet to ontkennen zelve daartoe aanleiding heeft gegeven, uigen maar of sedert hare onloochenbare verheffing, voegd criticus op te werpen"; deze zwakke argu doet mg twijfelen aan het schalt c zijner mentatie verdediging. Het nageslacht heeft overigens het oordee er tegenstanders van bestuur en bouwmeester onder schreven; en het besluit U. Woensdag door den Gemeenteraad genomen, is zeker nadrukkelijker en volstrekter vonnis dan de oppositie van 1945 ooit had kunnen vermoeden: Jammer slechts dat, wellicht korter dan over veertig .laar, datzelfde besluit om niet minder juiste redenen, even diep zal worderf betreur d l Amat. F. v. d. G. IWtrdt vervolgt). ? doch k het ontstaan, op den voorgrond «tellen, dat de plan nen een der fraaiste stadsgedeelten voor altijd dreigen te ontaieren. Een keurig gesteld, en aangenaam humoristisch getint venlaf van de lotgevallen en indrukken ütroohfmiMTi ,bö oV!b*anin«ydiDgteAjm< De goede daad van het gemeentebestuur om Mevr. Bbsboom-Tousainl op haar zeven tigste verjaardag hulde te bewijzen, door haar naam aan een der nieuwe straten te geven, werd door de gehuldigde beloond mei een schrijven, dat onder da stukken van het stedelijk archief steeds een eereplaats zal blijven innemen. Uut klassieke antwoord op Amsterdams heuschheid luidt als volgt: EEN BRIEF VAN Mw. BOSBOOM-TOUSSAINT. f Aan de Ileeren Burgemeester, Wethouders en Letten van Hen Baad der Stad Amsterdam. Het besluit van den Raad der Stad Amsterdam, op voordracht van Barfferoeetter enNYetliouden, m4 op 16 September 1882 bvkend gemaakt, was ?u *.? «MP welkome buide, die ik met dankdat zij maar 01 acuctu M».w **..»*? ~_ welke bovenal aan de afschaffing van het dagbladzegel U te danken, zjj ook in gelijke mate inde achting van het groote publiek gerezen is. mag wel'eéüigszins betwyfeld worden, "t I» waar, met hare verbeterde inrichting eu de meerdere dege lijkheid, vergeleken bij de dagblad-litteratuur van een twintigtal jaren geleden, is ook de invloed toegenomen, dien zy op den algemeenen gang vau zaken oefent, en vindt zij ook meer wnardeering bij de ontwikkelden in den lande. Maar of iu t algemeen die waardeerintr wel zon groot is, als zy' verdient? Zelfs in beschaafde kringen, ook in het verlicht-a Rotterdam, hoort men nog vaak op eeu minachtenden toon van^courantengcachrhf1 Bprekeu ' '~ vleiende uUdrukkii!? wel eeuigen twijfel toelaten.' Deze gedachten ginzen mij door het hoofd, toen ik Zaterdag avond het verslag van het ver handelde in de zitting der Kamer viin Koophandel in de courant las. De Kamer had in den middag de conccpt-missivo aan den Raad behandeld, waarin zij het gevraagde advies omtrent, de ver ordening betreffeude de exploitatie van Feyenoord gaf. Niot slechts kon. mon denzelfden avond dit advies roeds lezen, maar wat én voor 'da raads' leden én voor het publiek van nog meer gewicht ? is, ook van de discussiën wolke daarover gevoerd werden kroeg men kennis, terwyl die zonder ver slag in de pers binnen de vier muren der ver.crzaal gebleven zouden zy'n. En die discussies oord verspreiden kon, Uit de stukken betrekkelijk het voorstel vatf B. en W tot het stichten van 4 barakken, van' eene woning voor den hoofd-siekenopposser metr keuken en magazyntje, en vau een detinfftctie* lokaal met lykenverti-ok, biykt inderdaad dat B. en W. daarmede uitvoering wenschen te geven aan het eerste gedeelte der 16 December 11. door deu raad, met betrekking tot deiiekenhuis-quaestio mot DU tegen 17 stemmen aangenomen motie. B. en W. zeggen uitdrukkelijk, in afwijking vau de adviezen der drie hieromtrent geraadpleegde com missies, dat zy zich ?wenscheu te houden aan het door den raad genomen busluit", on in 'talgemeeu is dit voor bet dax«l(iksch bestuur eener gemeente ze ker bet oenig juiste standpunt. In abstracto moge er dus niets tegen aan te voeren zUn, 't is oeHter de vraag of iu dit concreète geval niet du door de commissies nancrogeven Wrg de voorkeur verdiend sou bobben. Dat er mot het stlchteu van oone inrichting voor sporadische beemetteljjke ziekten spoed gemaakt moet worden, daarvim ii de llotterdaniseue burgerij overtuigd kunnen wolden door hetgeen dezer dagen aan de JV". Hut t. Ct. werd medegedeeld, dat namelijk twee patiënten, nauwelijks van eene besmettelijke siekte hersteld, do smeUtof eenor- andere «iekte in het ziekenhuis hadden opgedaan. Maar van do s:\jde van B. en W. maakt qet spoed-avinimcnt^en wel oeuigszins anderen indruk, nu eerst in October hot voorstel inkomt om. aan den in December door den raad uitgesproken weusch to voldoen en nu, b|j de door niemand ontkende, onhoudbaarheid dor beide succumlen, »y 100 weinig van do spoedeischeude vermeerdering van het aantal bedden overtuigd schy'nen, dat zij duidelyk te verstaan geven iu de eerste jaren geen voorstel tot oprichting van een tweede of een centroal-ziekenhuis aan den lUad to zullen doen. Vooral uit dit laatste oogpunt beschouwd, schijnt my het voorstel vau B. en YT. niet aauoevelenawaardig. Gold het slechts in den dringenden nood van hoogstens een paar jaren te voorzien, de bezwaren daartegen zouden lichter geteld kunnen worden, maar met het voor» uitzicht dat een min of meer blyyende toestand, althans voor minstens een tiental jaren, in't levpn geroepen zal worden, is het voorstel ouaannemelyk. Iu de allereerste plaats om de te stichten inrich tingen zelve. De geneesheer-directeur van het ziekenhuis zegt, dat minder dan vier barakken gevaar zou doen ontstaan dat een zieke gedurende 3e verpleging door een andere ziekte besmet werd, en hu schrnft ten betooge daarvan woordelijk: ?Gesteld dat meu tegelijk meer dan vier besmet telijke ziekten in behandeling kreeg, dan zon mea ?onder groot bezwaar b. v. een volwassen patiënt aan vlektyphus, wiens vatbaarheid voor infectie: van roodvouk gering te achten is, in een ledig vertrek van de barak voor roodvonk kunnen leggen." Maar zyn dan de lyders aan roodvonk omgekeerd dan met blootgesteld aan infectie van vlektyphus l De vraag is waiirly'k niet ongepast, of eene inrichting, waarin men tot zulke gevaar lijke hulpraiddolljes zijn toevlucht moet nemen, voldoende genoemd mag worden, indien zij niet van tydelyken aard is, zooals duidelijk bljjkt uit het voornemen van B. en \V. om'yoorloopig geen voorstel tot stichting van een nieuw ziekenhuis te doen. En zeker is zy onvoldoende, nu door de in d» N. Ii. Ct- medegedeelde gevallen aangetoond is, dat het succursoaï aan de \Vitte-de-With-straat, waarlijk' niet minder dan dat aan de Baan, zoo spoedig mogelijk buiten gebruik gesteld moet worden.. Het komt my dan ook voor, dat in overeenstemming met de adviezen der betrokken commissies eene afwijking van de motie van 16 December de voorkeur vnrdiend zon hebben, en B. en W., zonder op de inrichting van het te Htiohten ziekenhuis vooruit ta loopen, deu raad een voorstel hadden kunnen doen tot aanwijzing vau eeu daarvoor geschikt terrein, waarop dan, in afwachting van de hoofdplannen, op ruimer schaal barakken* gebouwd -zouden Jinnnen worden in voldoende aantal om En de aan besmettelijke ziekten lijdende patiënten te verplegen én de zieken op to nemen, die nu in de sucoumlen ondergebracht moeten worden. Daarbij komt nog, aat onzen raad eeue lichtzinninheid wordt toegedicht waartoe hy weinig aanleiding heeft gegeven, want wie zal willen gelooven, dat als hy thans voor het oprichten van barakken f 125,000 toestaat, na eeuige jaren tot amotia daarvan besloten zal worden t1 En alleen by die dat gelooft, zou kunnen toeqevett dat door dit voorstel de beslissing omtrent één of twee ziekenhuizen niet gepracjudiciecrd wordt. Het rapport der alUeelingen over de bearooting en het antwoord van B. en W. zyn heden in druk verschenen, Dit stuk onderscheidt zich, vooral dit jaar, door groote beknoptheid, waar» mede echter hier en daar de degelijkheid den argumenten misschien wel wat ly'dt. Myn brief is reeds te lang geworden, zoodat ik de opmerkin gen, waartoe dit stuk aanleiding geeft in do pen zal moeten houden, tenzij de begrootiug in de volgende week nog niet beliftndela wordt. 378 Ï)E AMSTERDAH.MBB, WEEKBLA __ raede-vitgvwornenen, door n niet to ««é*erkt, d*t tMvr. 2M JtHriutrt, dw è* I^i(klifatft van de r«fie *? van wi« ook, ed.ro- , nVilÜk UsUedigd ut tot «w «cktbrMk^w wr- , tol 7.v mosce LehMt(*iek «a «w »*m«ntcK *U<> ><ilk i:*n, bohjindeling kad M niet V B« d« v^ortteltina» lu 1979 kwa» lltrt do burdtfraaf fjulitnctturl meide*,t vliDplanuenDümerr. Denisartsekifibreuk neu. \Yttaroa» is de.e «eer noodig* bQ de repriie achterwege gebleven? vho ltet¥tak nu voor het eerst ziet moet in de npMttfeg ^vtrkeeren, dai d* burggraaf, M m*t een tfhcotvedrwaior den koepel geopeod to heb ben, tut tneergenoerade dante ongerechtigheden beJrewn h»ft. Bat in een b«lee4igmg, niet alleen haar mancedaao, -Mar ook der jodaeljjke meht tot roeHtvMrdijhi-id die in elk" (du ook in Sardou's) Mdjenterfaart woont." E»n tweed» fout, m. i. veel grooter da* de eerste, beeUat hierin, dat inea, wie «r schuld aan heeft In me onverschillig, xowUr de minst* nomltank het stuk v|f jaren te l»at heeft laten «pelen. Voortdurend kragen wo thans te hooren, dut taken, die vier Uren te voren geschied sin, plaat* gegftpen hebben in het juf 1878; nu gevolg moeten we de gebenrteowMn, die skh voor on» oogen on'spinnen. in 1883 tUllen, t«rwyl het programma ctnMe^k vermeldt: ?de handeling grrjpt plaats in September 18t7,t)iMa» bot ministeri« de BrogUe-Fourtou." Hoo is nu jiulk een ttfdverphuiUing BORtllik ? In het stuk wordt uitdrukkelijk gesproken van Mtn officttxU candidatnxr, wolk stelsel EMB ia Franki-^k wel nog in *77 volgdi maar stdert gelukkig hoeft afaesehaft, en verder van conserfatief gelykttannue met ministerieel en van U6erual ov«roenkom*nde niet tot dt oppotitie behoorende: deze uitdrukkingen soer «a rem ia 77, toon da Broglie-Fourtou o. s. onder den naam van conservatieve republikeinen louter verkapt* royalUten waren, ijin in 1833 eenvoudig onun. Om kort te gun, de talröka in hat stak voor komende politieke beschouwingen, waarop ge in uw recensie te recht het licht liet vallen, maken het noodtaknlljk, dat iet Bourgeois de Pont-Aref in 1877 speelt De eeuige verontschuldiging, dk voor ie ver andering to «uden .ware, cou weten: de inmid dels gew|iiigde mode; maar niemand kan in erwt van de dames en heeren artisten vorderen, dat i|) er een garderobe op na houden, waarin de porysche kleederdrachten van elk jaar ia tier of vyf verschillende costumes vertegenwoordigd zQa. Wie «oo realistiwh in >ün eisohen is, ia! de fuvt der tOdverschuiving nog minder velen kunnen. Vindt ge iutns'chen niet ook, amioe, dat het minstens lichtvaardig te noemen is, wanneer een vereoniging als hel Ned. Tooneel, aan wier hoofd zoo teer ontwikkelde mannen staan, volkomen onnoodig zulk eeu feil begaat? Ik voor m|j ben van oordeel, «Ut op zoo iets wnl eens go«ex«D mag worden, en had verwacht, dat gjpt Mudt gedaan bebbon. Nu ge het niet deedt, voelde ik me gedrongen dat verzuim aan te toonen. Zy't ge er verstoord on? A. 8.10.'82. t. t. M. B. Mendes da Costa. Bette viiend. Gij c|jt de nauwkenrigheid-Belf l Wat «on ik goed af cQn, als ik n in de komedie steeds tot bnurrnan kon hebben ?. om van uwe scherptinnigheid te . profitoeren. Crfj w«et het num mer van de krant waarin ik over Pont*Arcy schreef; gij onthoudt het jaartal van de vorige Vertooningen; gy' herinnert n den naiot van den heeR -WMITOOT 4e heer TMMIHT* «p«e)ii«i en lelfs *ya «ni(; ? en behalve des* pvnteo, de twee zaken naar aanleiding waarvan (rij m|j streng, maar welwillend berispt. Wat sal ik doen! Uoe zal ik mijn üublicl verzuim goed-maken V Ik heb al mijn venUgKoven-arglistigheid te bant willen nunien om er iets op te vinden, maar het ging niet. Korst i:icc:irle ik u rond-weg te Aeeten lie gen: Ik had «vl op een en ander gewezen, gij h»dt sli'dtt-, c«l(.-Kcn, pij hadt my verkeerd begr«pcn. Maar di f«:ton spraken té luid. Toen wilde ik het on een accoordje met n gooien: n vooritelk'ii n lies blauw blauw te laten, uw «tuk terugt« nemen; b(< gelegenheid zon het bewys mfluer dnnkbttai tcid niet uitblijven. Haar g|j waart doof die «athuziait ii, die bewondert, geeft aanleiding Ut ftllttW UdejikclMke vwaoedeu «w tjja 4M>T**Üag, iliu Mtdeiviadwi vAutooMelMhen af «40 MMiwgeitei N« wflbêk toewl. dat Ot werkel^k enthuii&st bea, werkilik in bewondering nn dt vertolkiag der titelrol bQ ven Lier. Waa neer ik nm ~«er>«kerd» dat, onder andere öelebriteite». iwwel 8ar«h Benhwdt ?!? Oharlofe Frohn. dat en Mevr. BeefMMo* en Mejuf*. Jottuhine de Qroot beurteUngt, ver«cheideu r«MQ, all .Margaretha Oautkler* voor den ondergeteekende verschenen lyn, dat en DBDMS' roman en Duauu' tooneelwerk, en »|Jn Toorredenen en velerlei beoordelingen, in t Franseh, ia 1 Engelwh, in t Daltesh, lells in t Spauuoh en m 't Uol)wrleoh ever allerlei artieetea, ? geschrijf' Bprekeii en meer dergelijke weinig uitdrukkingen bezigen, die daaromtrent iiuu >vpun. uuj4 »i.«v uv..*...^ ..? Voor eene enkele- zal echter nu uog wel ruimte in de Amsterdammer te vinden zyn; zij betreft de vernieuwing en verbreeding vau de Uou Ischepoortbrug. welke in do ntaeehngen terecht drin gend nooazakelyk geacht werd, omdat deze nauwe verbimliug tnsschen de oude eu de polders: nU bij het steeds toenemend verkeer onvoldoend» en ook gevaarlijk is. B. on W. verklaren dit ten vollo te erkennen. ?intusschen ? zoo lezen w|j in hun antwoord ->alles kan niet in eens totstaud wordutt giihr;iclit,' eene onomatootelijke waarheid 'voorzeker, welke1 juistheid de raad cvcuecns wel ?ten volle erken nen zal," al wordt daardoor ook niot direct ds Opmerking beantwoord. Er is echter nog eeu argument waarom B. en 'NV. verbetering dier ook door hen erkende onvoldoende verbinding niet willen voorstellen: ? Bovendien wordt herinnerd, dat biykcns het rapport van den directeur der gemeentewerken, do toestand der Goudscho poortbrug uitstel toolant." Er mankoerdo wanrlült nog maar aan, dat deze volkomen onvoldoende brug ook uo< dreigde iu to zakken'. Als dit een 'argument is, dan kan de brug misschien nog wel 20 jaar onveranderd blyven. G. MLUAST. voor mijn bedeu en bleekt on-omkoopbaar. Er Fchiet mij wanrlijk niets anders over: ik be ken schuld en beloof beterschap. Z^tgy vpldaanV Mijn trots is geknakt; mijn ijdelheid gevoelig gelavet»!;, en, gi! weet dat een verslaggever net ijlel*t« «clippsel ter wereld is, g\j kunt net vragen tan iedereen. Maar gij houdt mij bovendien leelük voor het lapje met- uw aanhaling van de ?goddelijke zucht tot rechtvaardigheid" en mijn ridderlijkheid voor Mnrcflle. Denk echter niet dat ik u deze scherts rcrgcef, ik IXMI hoogst kitteloorig 'en spoedig op de tienen getnipt. ? Berisping, scherpe, zelfs rnwrt innvullun wrdraag ik geduldig ? mnar spotternij verkrop ik alleen, oinTjy gelegendhed myn gonioed te koelen nan den spotter. Den eersten keer dot^Ü de lioi1 van de wilgen neemt, (of »telt uwe nauwkeurigheid prijs op de iepen die er bloeien lang* het J. D. M.-plein /)? gedenk dim mijner! Ik Kal u niet verseten! Eén ding <lo«t mU genopgen: gü_schrijft D. & H. van P. A. H-t moet z|ju: «i( P. A Mijn getternto zy Afdankt I Ik Inut hetópzettelükstAiin, icliOon ik mijn hand slechts bt-hoef uit te strek ken om do pioef to korrigeeren. Ten slotto: ik waardeer uwe belangstelling. Haar ala ik srhrgf over een vertnoniujr of over e«n stuk, ben .ik rced< zeer verheugd. «Is ik een paur van de hoofdpunten, die het onderwerp m|j tan de hund doet, naar behooren kan uitwerken ? ? ? l =1- ? !! f '_ Ü-Ul , en hij die punten bepaal ik my. Zeer licht kan er dus ?nog iet*" aan worden toegevoegd. Ik dank U*MWU V» ?** ?* .«V.BM.--»M VT-v ?~ deae rol opntwden, mi) onder deoogen kwa men, ioü daanu dan raiwoniea «ene verontschul diging te vinden s|a, voor de zeer groote be wondering, waarmee ik over hot spel vaa Mevr. Freaket-Bouwmeester mii veroorlooven zal te sprekenV Bare opvatting Tan Uarguerttes charakter ver schilt iu een kapitaal punt van die veler andere eóhottwspeolsters, Z)j toont ons de cottrtitatie, heel «s al de eourtiiane, aond*r dien sclOjn vau ariktokratin, door haar ftustoron ia de kunst aan de rol v,aak toegovoeffd. Is. haar heeft Marttuerüs geeiusin de praetenxie eigen)|jk eeue vrouw vaa de waereld te tjjn, wier optreden en wyze van «ich voor te doea haar gantscu van haro 10genwoordige omge-ing vervreemden. Het is zeker, dat de opvattin a van Mevr. Frenkel eene andere is dan dio van Bmo. Docbe, eene, die Dnmas «ich nimmer heeft gedacht. Het is hier de ?natura listische" opvatting van het zui v rste water. Mevr. Frenkel was de courtitane, met miu of meer goede manieren, met smaak en vooral met oen hart zoo groot, dat 't een waereld omvatten zou. Ouder al haar vreugde, bleek, uu en dan,in het eerste bedi |jf, een fond van droefgeestigheid verscholen te liggun, vraanneè 3faf^»ert(e»lieRamel4ke kwaal natuurlijk ia yerbaud staat,! welks uitingen reeds van den beginne af ons het meesterschap der speelser over Marguerites persoonlijkheid verraden. De kennis making met Marguente doet ons tentoud eene vrouw van uiterlijke onverschilligheid, van een door vermaken en Ijdelheden Verstompt gemoed ontwa ren, maar dar, eonmsal op de ware wy^e geraakt, eenmaal ? opgewekt uit x£u doodalanp, tot een r|jkdom vau bevattel^kheden en een liartitocht zonder wederg»& bekwaam tal lyn. En aldu* tien w|J het ook gebeuren. De laatste tooneelen van 't Ie bedi|jf, met Armand, geven ons de ge boorte van de hartstocht te aanschouwen. Waar z|j Armaud te-rugroept, ze hem zegt ?nu en dan, neen dikwerf' ha*r te kamen opzoeken, waar «e zijnen arm onder den hare neemt, daarna in gepeins verzinkt, tot het leven te-rug wordt ge bracht door de binnenkomende dronken dansers, tegen het publiek de cnneun-beweginK maakt, om med te gaan in de bezigheid harer vrienden, maar die concan-beweging met een oneindig diepe uitdruk king van melancholie in da oogeu en een droeven glimlach om den mond, d.ar neemt de belangstel ling, de ontroering van het publiek een aanvang, daar begint men te begrijpen, dat men in Mevr, Frenkel-lionwin«ester te duenbeeft met esue vrouw, wier schitterende zielshoedauighcdeu: wier etieli verbeeldingskracht, wier hoog eu warm gevoel, da uitblinkt en de expressieve schoonheid aan haai- ge laat meedeelt, buar in staat stellen de verukke- ' Ujke l'miUziüu der meetters in de Kunst te be grijpen en ze weer te geven. B|) de vrouwelijke topiMilkubsteuaars, vooral bij .hen,, die alles unmiddelnk uit zich celte bebbeo, gely'k Mevr. Frenkel, staat altijd in meerder mate dun b|j de mannelijke, het wnUbuïg^ individueel > geuto«dsleven op den voorgrtTRl. Hfer; in dé rol vanMarguetite üauthier, beheorsebt 't het al. Vóór alles xten w|j een vrouwlyke vrouw van de eerste qnaliteit. \V at heeft zij de liefde tut den jongen onbedor ven muB heet l|jk weten te sehiltleren! Al die bewe gingen en gebaren met het hoofd en de handen, liet betasten ? van horen minnaar, de juiste mate in d<t alles, ? van hoeveel ver.] ogen om indruk ken uit het leven t« ontvangen, getuict dit: zoo wel in den 2den als in;den Men akte. Dan, bij de scheidiug«cène, 3de akte,, voorafgegaan van die met Armauds vader, doch vooral iii het 4de bedrij f, w»s Mevr. Frenkel Bouwmeester machtig en onweer staanbaar. Uoe groot was By, hoe schoon, in Murguerites mateloze smart! liet tooneel v*n 't sterven deed voor nieU onder;'slechts dat te veel achter elk, gezegde herhaalde ?hè" of ?aller" eu eveneens de overdreven beschildering der oog leden bleken aan 'teflekt to schaden. liet publiek nu juichte toe met veel geweld; na deu 4den akte werd ?Margnretha" driemaal te-rnggeroepen. Daar Mevr. Frenkel veelal b|j inspiratie bpeelt, bly'ft zy zich zelve alle avonden niet gelyk, dan eens springt dit, dan dut tooneel op den voorgrond; dan treft n deze vooral, dan gene reene: de ongelijkmatigheid van het genie, met door de studiu geleid. De voorstelling van Vry'dagavond stond in alle opzichten beneden de tweo eersten. Op ongehoorde wijze werd, door de overige spelers, de text hier eu daar verhaspeld. Het doet my genoegen, dat hvt Algemeen liandelMad zjjn l zrrs b|j deze gelegenheid, geen dringende aanbeveling van het tnoneel^enot in de Amstelïtrua', wanneer Mevr. Fieukel-ltouwmeester optree.lt in stukke» van dit gehalte, onthouden httjft. Moge wvldra, b|j de voorstellinguti vau La dame uux caméliiis en dergKlyke, du lütuigtilcs, 'savouds voor het Grand-Tnéiire, ecu oPKckeude lengto bereiken en mogen er veel bloemen vallen aau de voeteu van haar, die groot i«j in de kunst eu eeu glanarijk civi'aad van oost tooneel. Amst., 21 Okt. '82. Van Deysnel. P.8. De Heeren De Vos en Kreeft voldeden; do lieer van Kuyk in 't 4de bedrijt. TlekkeloM «b M*bn v*akh^ft»alto. H*i miwt nul «toot in de opera mtfn blik «t» pon?ontbreekt «oowel aan ifin fenooa «l»*»» net timbre vaa itfa sUsn; het berf ware» da» ook de lachtero toonwlen der oerst» «si tweede acto en dat met atfoe raoeder ia hit oadcrurdsea g°Het'trio der Anabaptistoa « miwchJen nog ?elden soo goed vertegenwoordig* al» thans door de HU. Larrivèe, 8effuin én Cabaavesgesehtoddo; de peahn, - bun Liitmotiv - werd Een-luk w?onma, en ieders eigtn p*rtU oaK indevolgande bedrijven meesterlijk vervuil W»t de andere artittea betreft, HOe de Rencly KBÖ»t ons oen teer to waardeeren geluid to boutten, al ut 14 daa ook weinig actrice; de dames Knor on Ma*s ?onmn vordieosielük deu kleinen solo derkoorfcnap«n; de boer Feiilingor was als Qbertiud onein dig beter dan als Oaler, het trio in do tent van ZaehartM klonk s»lfs seer goed. .... Een woord «rionderllikovor MmteAppi». Indwn ooit eeno debuut-opera goed tfttocoa »?*», heetrn, was-het de Prophete vooiv,h»ar *&$?**? dig talent. Al hrtftraguchn va» *rol vau Ftdèt. ? Agripfinit en Xèrope in éénporsoon--^»!1 hare nitdruliking in d«en xaiigwdo technische volmaaktheid werd «oo volkomen ten dien-1 e ge steld van het dramatische, dat velen onder de trouwste opera-beioekers van denttrijd der vierde en vijfde acte een ongekenden ii.diuk moeten ondervonden hebben. Mme Appii is ecu echte kunstenares, hetgeen m«n niet van atle fort»schanteuses zeggen kan; de eihrfelpoze toejuichin gen na eenno der groote scènes bewezen dat net gehenle publiek er zoo over dacht. To betreuren waren eenige coupures; waarom niet een half uur langer gezongen en de opera geheel gegeven 't opiaf : .een »ansportret" en makt, dat bsieenwiM Too toon-rtelMngheioekerlneê te geen vrouwenportret w*s d« dat hf ge tottkaastouars het verwjjfc do "' ' ' kam d* aaaoiddtng vaa . " r biiMiais als kttarkaadifo kuaMa yi»»t«*?aliaar »19 fa r dan fMota ifl Ugaatf taa ta gwiabiA ITd. u* of hot oaaaasieatik* wordt Ui ' tijk. Ea vaa daar alweer dat wie niet tot d» heidehewooMteftT, OB» daots ita to wMrdooron «t«Ut pogea; »oato N. Steffelaar uit daa Kaag «a U. Taaamaa aft Anstordaia, omdat de to*nh« -v»nktdohoogerf wMiag «ooft aaa onderwerpen; sooak meiCPrwiTaaderHeeveeL uit den Haag, wier .mfmennde" jonge dame, al ii «Q anteh niet Onverdian«t«q|k inteekeaingem ii «Q fanteh >g. niet k*n aan ?den T HOOGDUITSCUE OPEBA Die ZaulerflSte, Do voorstelling der Hoogdnitsche Opera van Vrijdag 20 October mocht in do meest* opzichten neer welgeslaagd heeten. Kon do heer behrens (Sarastrv'i ont Fischer niet doen vergeten, en mist hy' in de diepste tonen bv. der aria, In diesen ilcil'gen Hallen, de kracht die dez«u steeds b(jbleef, telkens wordt zyn fraai beschaafd geluid en goede voordracht gewaardeerd. De heer Menz (Tamino) had zeer goede oogenblikken, in «en minder reuiacbtig gebouw zou het genuance-rde von zijn /ang beter uitgekomen zyn. Mej. Beihl (Picminn) zong allerliatst, het itucftito van M«j. Kauer (Kümr/in der Nacht) Cn al de veisiei IOK«U van haar party waren even volmaakt, even xuiver en helder, nis wo ze tot heden v«n deze kunst en»r*s vernamen. Minder voor no'o/.nng geschikt, znoverre helderheid en luiyerhciii betreft wat Papageno, wiens ' kouiiscb talent overigens veel ? n zeer, dat gij dit thans gedaan hebt l Gebeel de uwe, Am., 13 Oct. '81 F. T. d. G. gadcrzaai KCUIOVEU owuuv~_v? «chijuon my ditmaal van nog wel zooveel belang als het advies zelf, want daarin vindt men eeniffe denkbeelden en wenken, waarmede d$ Kaad b|j de vaststelling der bedoelde verordening zijn voordcel zal kunnen doen. Die discussie althans heeft op mij, hoewel volkomen leek Op haudelsgehieil, den indruk gemaakt dat \A\ de exploiUtie van Feyenoord op een aantal, schijnbaar onhctnekenende zaken gele b moet worden, zal de i,o,?iM van die inrichtingen zulk een gebruik i~ voordeel . ? commertreden, ver... heer Mees om .. liever directeur ? een winst toe te kennen, dunkt m|j Wel is waar werd zy'n m|j «en teer welkom* baarheid aanneem en hoof en prijs stel. Goubiedt bier Uwerzijds Mm nuj meer dan m|J toekomt ? daar aan de groote dichters en schrij vers, nevens wUr urnen nu ook de müne til geplaatst worden, da ««r, Petan van Uwe straten te cijn, slechts werd toegekend na humaendoed ? ik zal die onAendMidiafcjMlk» v«or ?> Jevtndt handel van makon dat z-ty vóór de geraejnte afwerpen, en juist omdat daarbij cicele cisclicn op den voorgrond dient het denkbeeld van den den boekhouder ? of tantióme iu de ernstige overweging. voorstel met 10 te«en 6 stemmen verworpen maai' zou daarby de opmerking van den neer Jacobson niot van grooten invloed geweest z|jn het ter acoson dat de Kamer cich met dit voorstel op het ter rein der gemeente-administratie begaf r Hoe het van het advies en de d>t.* NOG IETS OVER DAMES EN HEBREN VAM PONT-ARGY. Amice Y. d. Goei! Op gevaar af van roe uw ongenoegen op dei hals te halen waag ik het iu 'topeuba.r een opmerking te maken n»ar aanleiding van u* b* L;? ?. n.<«.i jut Hffrfn van 1'onl-AlCV, spreking Tan Dames en Meeren van 270 van dit weekblad. hik EEN MEESTERSTK IN HET ?GRANDTHÉATRE". j'7, IR en 20 Oktober. Eindilyk dan eens wordt ons een voortreffelyk knnstwrrk door het gezelschap dei Heeren van Lier ton aanschouwe gegeven. Voortreffelijk, zog ik, want zoo al niet de eerste en thands meest befaapj'.e drama'i.-che schepping, door Dumas dun jungere in 't leven geroepen, aan sommige rp geformuleerde klassieke tooneeleischen i \oldoet, zoo wellicht Aristotelei aan het hand1 iclirifr, geen blik van tevredenheid geschonken i en line ino, ala man van de wet, het fabrikaat niet. bewonderd zou hebben, ? het raakt ons i t. \V|j weten, dat Sbakespeares whim vrien delijk' toeziet, d»t Corueillo tot goedkeuring neigt ? en Molière, de weemoedige, geea traan xiurltouden zou. Tollens, ?wie denkt heden ten dage aan Tollens ? ? Tollens heeft de traan .ociod ?het loon der Kunst" en daarmee veriii de liij een beginsel. In-der-daad, het ichruycn der toeschouwers, de vervoéricff 'van den igo. ? en nu juist niet by oititek van den voorkomende in ur. ? Vooraf zÜ gezegd, dat ik zeer in mijn was, toen ik merkte, dat ge niet zooals de rest vau het ontzaglijk heir tooueelcritici bjj uw. b» spreking de weegschaal raadploegdet ten eindt nauwkeurig en onpartijdig (?) uit te makon wie beter gespeeld hebben: mej. A. en de hr. B. dri» jaren geleden of mej. C. en de hr. D. nu. Verder kan ik met wat ge over Sardon's comcdie tchr|jft vrö wel vrede hebben, zonder daarom nog u* TSSgf^m"fS^jO^^S^Sf^^lJÖSS& ?>'. AW,~ ï?»j^A3r.»a,M±3ti»S'» ".^i'ïoS ï.md±sl«r^: «ich om andere wetten, welke ter waereld ook, bekommeren. . . Hot bespreken der uitvoering Tan La Dame atix (?ainélias, van de hoofdrol Marfxerite wd te >oisioan, doet m^ in eea moeil^k parkat v«rH«t kenmerk vaa de bttoekers wr hoogere in onze tegenwoordige schonwbnrgea Sfaeeppa, sedert eenige weken door de heeren Prot in den sierly'ken kleinen schouwburg in de Plantage gegeven, valt nog stetds in den smaak. De muziek, waaronder men vele Russische «u Poolsche motieven zal aantreffra, ons ook reeds van elders bekend, L aardig en frisch. De heeren Kreeft, Kelly, D ore en Mevrouw Bouwmeester *ya zoo komisch en zangerig als'steed.; de heer van Beem is een goede aanwinst voor het gezel schap ; mejuffrouw Koersen een keurige page. Da heeren Prot hebben vooral hun talent alt decorateurs doen blijken; na het toer gekleurde paleis in de tweede acte was vooral schilderach tig het nachtgezicht in hot park; het is by'na niet te begrijpen hoe, met de beperktheid van dit tooneel, zulk eene diepte van door de maan beschenen vergezichten' kan verkregen worden; de koeren Prot bezitten «ene wetenschap van tinten en schaduwen, eene keus van kleuren, die in Amsterdam nauwelijks geëvenaard wordt. _( * »?>» «? *"..» .. .« A verwacht. Twee punten van uelang toch, wa uii deze reprise van de vroegere opvoeringen veuchi:tj E|)n door de andere bh, critici en tot rniju «er* bating ook door u over het hoofd gezien. .Tot mijn verbazing" zeg ik, want hoo ii let «?.- 3P.1. i?,n 2. ??S nrldei-ljjk det Marcellt Aubrt] IU*> UVWA v v*v^ ^«. ?» «-*-? mon verbaziDg" zeg ik, want hoo h l;«tl mogelnk. dat, terwUl ge zoo ridderlijk deuhana-1 ? « nsbt "?"* A"'"** FRANSCHE OPERA. Le PropMit, Tot het opvoeren Tan lleHerbeeri meeet btdrakwekkende opera behoort Teel; een deel van de vereiscbten «yn: eene^FVrfè», oietragédienneevenieer als tangere* b; een trio Tan Wederdoopen dat het godsdienstig fanatiuie in al «fa somberheid en macht kan uitdrukken, eea fean 4* Legde die profeet en koniag hi m den Toteten sjn OM woorda, eane aüM-«ntnbae en orkest aan ti deze grootaehe ekmentea geivtnredigd. Aan een deel Tan al de» vareaehUn werd fat geno.'gen gat'. Uitmuntend was het mtnnenkoor, ofschoon ook in het trio dor Kaaien eu dat deav Damen do enssrnh'etoon meert-nttfds glad en auirer klonk. Het orkest volbracht «ü'i taik met lüct. <4an mise en-*cöne ea oojtuum mocht dd'Jtottenlamsche direo-tie wel ieti meer besteden; ralncW goede wil br. moest nojdig zijn om de v>-rbeeldin?<kracht water en vuur te noen zien inde verschrikkingen waarmede Pamina en Tamino beproefd worden. OVER BELGIESGH KUNSTLEVEN. . . V. '?«*.De dwmon der drukfouten speelt niet alleen den pseudo-korrektor, hy treedt ook op als ptieudoredakteur. Met een fcluldtrachtigen giinniklanh schi-eef kf boven het 2e gedeelte van wijn IVe hoofdstuk ?.«iot", en zettV m ij u naam, met het mg' door Koning Willem UI vri-keude prscdikaat, bij wyze van praetensiëuie handtcekening onder het opstel. Vermaande hy my een eind aan mijn praatjeas te maken? Meende h|j, dat mij de moed ontbreken zou, na dat ik het belangrijkste der belgische kunst-peur*.? had afgehandeld, ook een woord van de landschappen, portretten, water en stadsgezichten, dieren, bloemstukken en stil levens te zeggen? Ik weet wel, dat onze Zuider broeders in het schilderen van gulven en loof minder naam heb ben dan wij, bewoners van het waterland?maar de t|jd der uitsluiting, der school heerschappij be hoort tot het verludene: de Dnitschers worden kotoristen. de Belgen hebben in de XlXe Eeuwstrenge monumentale schilderingen geleverd, de Franüchen venaken zoo min Leaueur en Poussin als Watteau en Houcher; in Engeland en in Polen worden voortrefly'ke schilderijen gemaakt. Hrt individualisme eu de waereldopvoemng wiisch.-n het onderscheid uit. Ch. Rochussen en Alma Tadema zouden de zelWe eyn, al woondvn je niet in Holland of in loonden. Hei eenige ondericheii tusschen de natiën op kunstgebied is, dat er in sommige binden méér voortrerlgke kunste naars zijn dan in andere, en dat het deftig publiek in sommige landen méér liefde voor de kunst aan den ang lept. Mis-chien vorlen bijv. de leden der StatenGeneraal en der Gemeenteraden in Belgiên niet meer voor de kunst dnn het in Nederland het geval is; roaur dit 11 zeker ? dat zij een dieper bvsci' hebben van wat betaamt voor de kunst te worden gedaan. Zii kennen de leer noblesse ülliijt. eu >ij weten dat men niet zonder verandwourdelykheid een landgenoot van Rubens kan zyn. En wat heeft het hier geen moeite gekost etn in |jzer pegoten en als brons gekleurd stand beeld voor?Rembrandt aan d« natie te ontwringen! Dut onze groote schilderschool der XVIIe Eeuw ? de bewondering van heel het beschaafd Europa ? nu eindelijk op gepaste wtice geherbergd aal worden, is wel een wonder. Hét monument van Jacob van Gampen en Aert Quellyn, dat óók r uk 'm aan kunstwerken dier schittereBdo XVUe E«nw, staat altgd nog voor spot aan de Weitz|j van den Dam, «n kan niet genoten worden ten gevolge der ?provisioneele" inriehting tot een (onbewoonbaar) paleis ? die au reeds drie qnart Eeuw aanhoudt. Ik wil roaar zeggen, dat er in alle landen voortreflüke mdividuus cQn, dio kunst oefenen, en allerlei armst; maar dat het er by sommige volken met het kunst-instinkt, dat schandalen voorkomt of weohneemt, jammerlijk uitziet. Spreken vrij nu over net Belgische landschap; dat geeft rast, niets werkt kalmsarender dan het groen der hoornen. De Heer Theodoor Baron (No. 52,63) te Brussel i* een impressionist, dat wil o. a. «eggon, dat hg do ?vrijheid noemt de juistheid der natnnrwaarneming van Jan WflnandtsL Gaspar Dngbet, Rnvsdael en «.^? i v^.Z!^_r «^.^«.«a «n Ponvergeet, dat do hatateog een histmisoeh _ blgfV ea 4at kot aiot onvarscaiUig is avw (O joar to wston, wat 4 of B ??o-tooTgiuU heeft. Onder do niet onverdieaiteljfto issprenienii U de Audwvrpeaaar Floroafc &ab*eb (Ko. Si 251) te rekenen. BQ den Gentenaar Oouur do Goök afin do hoo-nea bepaald ia wol vvaadard. Prachtig is bet .Gesicht in Vlaanderen" vaa den to Partt» govestlgdoa BJddor Alfrodtte Kaj^, met a|in schooaen oo ea aiin wator. Vaa dt> Belfdo waartk d&t saf hot jrrootoca grootoche ^Goaieht U Betiihw-.a'T bQ .Hadenad ?irwedoKl', ? «ma aoa Aadworpoaaar Lod«^k Derivkx. *"? ? D« Usor P. J. aGa4>dot, tejkfeorboek, isoofc van d« imprenioniitcu, maar «^ g«vo<d is vaa o«a onrnstigen nard. Ordo on beweging zfy» t»ker konditiiia van do schoonheid: maar de orde moot deu boventoon houden. De Heer A. Mauve, onte Isndgenoot, sondeen fraai strandgezicht in, met eea schip en goed geteekonde paarden, van voren geilen. De ver slaggever iu het Belgioche Journal dei Beeutxartn, klaaet over de somberheid. Mty heoft dat niet getroffen, ofschoon anders do richting, waar do lieer Mauve toe behoort, er wel aanleidiag toe gerft. Het impressionisme in de natuur be toont xich oen weinig aan het peatimisme verwant ? d'Edouard Manet (den man van do «Bar ia de Fuliu l>ergèrtinl&Schopc*kauer ij n'y a ytfutt pas. De Ueeron Mesdag waren ook to Andwerpen. T. trok, met v^Winterdaff inde frov,Drenthe, eene welverdionaajkandacht. .f Onder de fr.taye-tendtchappen trof iaSf net werk van Isid. M«yer«, van Andwerpen: vooral i$n Bugytnhout (No. 9513), van Uobert Montgommery ? insgelijks inwonend siojoor, de omstreken van Belfcut (Zeeland.) Van wat zware hand is een Normandietch gezicht door Lod. Priou van Parijs, en de Lente van Eug. PUsky kwam mij wat wint ernchtig voor (pc*sitnisme). Ook onze W m. Roolofa greft ons in 1143, Dorp in de poldert, geen rustig gemoed te genieten. Uit Schéuhoat zaliger en tc'.h uit de gladhe.d van B. Koekkoek ademde u een bengdboarder stemmiug tegen. Do Beer G. A. Scappa, van Brussel, a oen natoralirt ? maar wat vat hy Buggenhouttoch mooi enlevensvol op (No. 1182). CarlSchultaevanDosseldorpschUr doit Fontaintblcau weer wat somber af. Voor treffelijk schildert de Brusselaar Emil van DammeSylva een Polder (met beesten) in 't land van Wacs.. De ««htcrurond is wel wat verwaarloosd, Jotêph van Lnppefl, van Andwerpen, weet met stoutheid don witten stammen in het ?woud" van Snint-Fontaine recbt te doen (1449). Otto von Kniucko hóadt den «oess der Berlijnscho landsch.tptchilders op. Ik heb ongetwijfeld vele uitstekende landschap pen onvermeld gelaten. Dit ligt niet altgd aan de plaatsing. Doorgaand», kon men te recht de bovenste verdieping buiten aanmerking laten,aiaar , Herfstavond bjj Constance van yon WintosjJ. don van waar kf de aqa* ? ,_ _ OM w«I mot laiader édwon ia UooÜago* vorm v . bodeeld; maar door htm m OSRO otagoviag w«hl geyflartst eten nevalachtig gebotmihtnig aw haar «g*n mSmeriagta. Of wal, aoo «9 awt boitom trillen staan, daa moeten al pog*a sJeh to oattrekken aan een invloed die nin neerdrukt, maar aiet opheft, oa pogen aumoea eigen weatobaao.v sooals P. A. {Uurnan te Dou\die S«M kraeatok beproefde aan twee tafonolen alt hm leven vaa Hugo de Groot, oa dio, schoon ernuBOgiaklear en uitdrukking aoo voel mocht ontbroken aaa dio schotsen, bij bet kiexu «goer onderwerpen voortgaande op den eens ingeslagen weg, alduf rjcbxelf oen ruime baan opent voor beproeving, ontwikkeling on waardeering ajjner talonUa. Daar >Qn ia onn geschiodenis nog soo voel ta&reeko, ia de werken onier letterkundige kuastonaan nog zooveel personen, groepen on tooaoalea, dia waardig zün om vereeuwigd to worden ook door het penoeel; nog aoovod typen, wier portret nog oatbreekt in on» verzamelingen; ? denkt eoaa aan Keesje, aan oom en tante Stastok, aaa hoc Blanw-beaMit-vroawrje, aan Hanna, aan Boovoel ontterfelljke groepen, door oase aeventifrjarigo romancière gebeeldhouwd ? dat er voor menige* schilder lauwer op lauwer te behalen is, iao h| bestuiten daar do inspiratie, te xocken dia de hem etende boeren, breiende bWinntn en liggendo, staande en turende Scheveningers niet lange* geven. Daar moet mli, voor ik verder ga, eene opmer king van het hart, omtrent de plaatiing der stok ken in de gothisehe saai, of liuver omtrent deze ual zelve als lokaal voor aquarellen-tontooaatollingen. Wat ik bedoel wordt duidelyk als mea zich eens een oogenblik afwpndt van oe wanden, om naar de bosoekers te kijken, dié schier all*n leden schy'nen geworden to syn der pas op*»richte Olympia-vereeuiging en nu, om wch to vrij waren voor do physieke oiiisiigsnsiiaheileii. dto een langdurig tentoonatellingbeioek steeds na sieh «leept. zooals muéhoid «a ?tramheid.sich oefenon, in lichaamsbewegingen, wendingen on draaiingen. Da zaak is, dat het licht, binnenvallend door de hoog* gothisehe vensters, met hare Ulr|jke dwarsbalkje*, KOO beleefd is om den laatsten med» naar binnen. te nemen en M te weerkaatsen in het glas dat do aouarellen behoedt; waardoor het echter voor den bezoeker moeiUjk wordt om een puntte riafeldt uit Duswldorp hsd men wel w»t «Wol 'uilfcW **!V|li3w?rbuk het bereik mogen breugen. D«t;ook no. 7» van on- oora*el en hft IJCl. Uricin. ...ufi>.._._-.?,? ^, . .. een Klinkrnberg boven elks bereik hing, moge den Duitscher troosten. Men kent. onzes Hagenaars Waterpoort te Sneek toch wel? 18 Okt. '82. Alb. Th. door die groot*, hoogs Hobboma to betwisten." Het «wond van toinebleau" maakt op hem oen kool anderen indruk dan op vroegen landwhapacMden. Dio vonden dat de natuur do toekennen hanteerde; de Boer Baron o. ?. idirijft d» natuur eenflodderkwut toe: maar de toom i$t juist. Dat tonden die teekenaars óók seggen. Boemaert il mot haar Tetor^ vaa haar stodgenoot toegedaan. Do Boor Kloh. Banuer. ? **?**<« juist. mej. ' do Aan een ? voorstelling vu dat wat ar DL-die;»» aaa do aadere Khoen orgeuomeu voor b ut »t in hot veinzen of trachten te vebtenvan n It ngst verdienste en imstelljkogeblazemrdheid omtrent om do .4*1^- iiijip geestdrift vervalt, JJB» al * UO, AZMHNaB ea JMMMBaV I ?i aaaleidiBg tot do klaeat, dat 4e door do graochte betttoiiag haaaei ?!?..!? ? JLJL ?saJsatS l* .-t-k kamJ ----?? NMMuB W9Q WViDJM B QV aUw& WWHH1» Oadof no. 186 itoU diokanpne MhOder MDe bewonen te drdnea van Ewjwt" ten toon. Ea vat leerde oen beaoek te aaal? ?Dat DE AQUARELLEN TENTOONSTELLINGEN TE 's GRAVENHAGE. n. Een ander meester, die beide persoonlijkheden, den teekenaar eu den kolorist, m ilch vereenigt, is H. T. C. ten Kate. Het steikrt is lig in «ijn Maarten van Ro»um; een kapiUle toekening, nauwkeurig afgewerkt, met eeu w*rm licht in bet binnen vertrek, waar, voor de hooge schouw, Maarten van Rosinm en Karel van folder zich bevinden, de laatste zittend, de eerste staand; eene stoere flinke verschijning, die kracht en vol harding teekent. Slechts weinig minder gelukkig aijn dr, op kleinere schaal aangelegde ?Wat ii>et hem te doen" en ?Uverreding", beide schetaen Uit het Ou da krijgsnanileven, cookli ten Kate die geven kan ; tyi>i*ch en toch niet ponvcntioneet, gezond en pittig, Irisch en harmonieus. Eu wat is dat ,S;il genocgnn" van z^n broeder Maii ten Kate een aantrekkelijk nummer; m«t dat geestig kleintje, dnt iu de open lucht rit te breien iu hnai- stoeltje omringd door 3 jonge poenjc*! Hier U seniim-ut c-n doen gelukkig vereeniffd; hier is fijnheid en Imrmonie, bij frischheid van buiteutoon; meer Han in do grootere teekening. ?het ledige kootje", wa>ir het peiici.t van het jongske eer nan WM dan ann vlecsch doet denken en da karmiint-oodo tint vnn zij u gelaat afbreuk do«t ann deu indruk, door den toonvollen doorwrochten achtcrfrroud gpmaakt. Minder bekoort nog zijn ?Soiueüir van Venetië", waar de schilder er niet in glaagde een schoon geheel te verkrijgen tnsschen het meisje en het haar omringende veld, waaraan een zekere hardheid van kleur niet kan worden ontzegd. Van ten Kate naar Verteer i» bier, n'en déplaise het alfabet, geené gewaagde sprong. Ook deze schilder, die voor dit jaar de Maatschappij (ik bedoel die van AqnareUuten) geheel den rug toekeerde, weet vorm en kleur beiden recht, te doen wedervaren. ZUn ?Ik schouw je waar" is eene aantrekkelijke, doorwrochte, ietwat geïdea liseerde teekening, eene kftvage tnsachen twee ?visscherwronwen; waarvan de eene, de jongste, terwyl haar oude vader naast haar, beur oudste telg* voor haar staat en itj henr jongste op den ann draagt met een hooghartigen blik aeeraiet op haar, die de bedreiging uitspreekt. Wat er precies aan de hand is, of de kinderen de aanleidende oonaak waren Tan den twist, het is om onbekend, maar ook onverachülig, nu wrj in elk geval nu beider houding kunnen opmaken, dat de mak hoog opgenomen wordt Dat deed ook do kunstenaar, die, tervrijl h|j IQnen én vormen volkomen deed uitkomen, de figuren in schoone harmonie wist to brengen met de omgeving van duinen, aoo en lucht. ? Schoon in menig opzicht geMJk in waarde met haar voorgangster, kan ?Ongerust".'? twee vinoherevrönwea, dw ia den storm staan to toren naar de 100 ? niet zod sterk bekoren, omdat «U to wontolen heeft met de hoihiimlng aaa aan, poëtischer voorstollüigen der aeUÖe ito door Itrads?o. a. m -4ju don1 ktorm ^ eeue hefiapeciaii1 n óók Badee's ,0p dea Uttkfflt" (aaa dea Boèob» kant), ondank, d. fljee STn j-riste toniurtig "- A __«_«a7r ,TÉjLL»...ifr 9- <-.l*. **gT*^j- *- -~ ifMMUii OM6 ?mimr viaBun -*1 mn VK nu aoodem. En dit «ufde geldt, ea net daar de bevestifmg vaa hetaeea wfl in oaae if.Uidfa.ff betoogdea: proevwala m H. J.Hatttrik B^ JOTdaa,^* ket * Israals afleit omdit inj «ïlie vaakto*waehtiita a: . to wordea." Vooral .- . ?geplaatste toekoniogea, cooab o. a. de beide boochgBiichten van Seaippem» Ujdett onder dat overbodige schjjnsel, en ik ben dus soo ? vry het i-egeUngseomiti in overweging te geven, om. wanneer het Hoagsche gemeentebestuur niet besluit deze zaal den slooper over te laten ea de tentoonstelling dus haren eersten verjaardag in haar geboorte woning cal mogen vieren, eens te beproeven of, door het een weinig voorover han gen der stukken, dese onaangename indringend heid niet kon worden geweerd. (Wordt vervolgd.) NB. In onze vorige beschouwing komt «ene. cinstorende fout voor, die de aandachtige lexer «ektr reeds verbeterde. Daar wordt nL pei»«d: ?het gebrek waaraan O9*e kunstenaars lijden ia fcüitaisie"' eni; ? dit mo«t natuuilijk *yn: ?gemis aan fantaisie" eaa. Onze landgenoot Herman ten Kate, op het punt eeno groote Amerikaansche reis te onder nemen, ontdoet zich van r^ju verzameling aqua rellen, die deu 23 October door de UU. Froderik Muller, Doelenstraat alhier ter verkoop zullen worden aangeboden. Er zy'a onder deze aquarel len buitengewoon fraaie eu groote, en van de beste vreemde en inlandsche namen, Bles, CompteOnlix, van Borst-lsn, Cuoaeus, Girnrdet, Graeb, Uilverdink, van Hove, vau Herman t«n Kate t elf;" vnn Mnri ten Kate, Mauve, Louis Meynr, Kakken, Rochusfeo, Schelf hout, Verveer, enz. Eeuige uit verschillende boedels «ijn er aan toegevoegd. SUAKESPEARE-KRITIEK, In de Ntettice KottertlamscJie Courant Taa 16 Juli heeft men etn icuilletitn gew|jd aaa het historisch ondencnek door ecu EngelscltRetatde, den Heer J. L. Lee, inuesteld na»r aanleiding van. de vraag: wie heeft Sbake»p«are tot modei van zjjn Shylpck gediend? Sommigen achten deze Traag belangrijk omdat ShafcMpemre, naar z|j beweren, slechts één Israë liet van aangezicht tot aangezicht heeft gekend. Immers, tnsschen 1290 en 1G65 waz het gebied Tan het Vereenigd Koninkrijk den Israëlieten by de wet verboden, Een Joodsch geneesheer vnn Elinbeth, Roderigp Lopez genaamd, «fond bj Leiceiter en by zfjot kpninklyko meesteres in zóó hoogen gantt dat hy niet alleen b|j uitzomdermg geduld werd, maar zelfs tot het bwiit eener mate Tan invloed geraakte, die hern tah-ijko Taanden en irevaarh)ke benüders bezorgde. Door dezen eindeiyk ton Tal gebracht, zou zyn ge chie» denii en z|jn karakter Bhelcespeare de ttof heb ben Tenehaft, waaraan Shylock te ontleend. De Heer Lee meent dat Dr. Lopez niet oa» ?ehaldig is terechtgetteU; en een ander echr|j ver, de Beer Fr. Hawkins, die geheel ónafluuikcl^k Tan de nitkomzten door zfin h\ndgenoot verkre gen, «werkt tohiint te hebben, houdt den Jood TOOT net alaehtoüer Tan ««a staatkundigen moord. Deelt men ia beider meening omtrent de betoaTVTat voor «wr vaa daag" omdat at) mtafe ato:iiSii att Par«s' ta Wt Dew addtet al oSert M «ef el Ta. k*). hSrJf kunnen de Darton Cif.nt.sa MW uabevelsa." ] __ «Traaft de AaMrikasaeeae kems dezer nak voor de verklaring van oen vaa Shakeepeare's meostetstakken, dan u dit vertcbtl gewichtig; want'op «|jne bevinding bouwt de * - -.-,*,_._ J_A. OL.»^,^^,»,^ Jain VA.J.W gewioh&g: want'op «üne bevinding bouwt oe Heer Lee de «telling dat ShakeeBeare dea Vene» tiaaoaehen Jood aaa ieders verachting wilde prijemtrrtm. ffrifik de Joodecho aajnemnreerte algemeea gwaa, ?verontwaardigd weMagea der booeaaraige hovelingen, ghyloek heeftoSworpeu tot een bitter* beztraf* ing TOB een TolkivooV. oordeel, dat TOOT de mte?aa\i aiet tenNdeiaM, «ea ontoholdig etoor beaUaaadeis, t» doe» sterven. In Ao Theatrt van Kovezaber 1870 beert de HawkiM zfne hatorizohe^ itadte ^en «« ea TOOr schrijver in de JT. R. O. bericht, dat z|Jn opttel aan the detdiematCt Mmfotme Taa Febraari ItSO ie on'lvettd.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl