DB AMSTERDAMMEB, WEEKBLAD VOO B NEDER Ho. 378 l L-!! Roewei geoa vaa beiden hanne verklaringen van Shylock voor volmaakt onbetwistbaar hon den, vertoonen süniettemin de kwalijk verborgen gloria vau ontdekkers «n strijden iy met ara Jjver, alsof geen betere «««k denkbaar ware. liet. au dan vergund nier de redenen bti elkaar ' \b (tellen waarom, volgens mijn inzien, deze en s)oortg«lijke geschi«dkuudige Shakvspeare-kritiek tot denxrlfden betrekkelyk vrnchteloozen ar beid d;»nt gerekend, aU waartoe men overeen«kom», ia, de cedeknndige en aosthetisehe beioOijea van Geryinus en Ufiioi in te doelen. lm zoen, Hboon niumand die scherpzinnigheid en geett op prg*s stelt, de werkon dezer beide uit?tekende mannen ongelegen cal laten, iteehta middriijk dragen zty bij tot de kennis en waar den mg van den dichter; en de bedreven hand, die het scherpe ontleedmes voert, kiest de blootloffginit van eigen moreele, staatkundige en lite rair beninselen met at te duid«l\jken voorkeur. liet Franiehe en Engelsche ondenoek heeft in de Uattte jaren zich trgen de methode der Duitsehe schoof wrzet, en vele aanhan«ers dexer richting aelve betoonen zich overtuigd. De taak die in het bizonder voor de Britsche arbeiders anut** kkelHk scheen, gelijk deien in de ?oiioonite gelegenheid waren haar te volhrongee, n.l. de syncbronisüsche en Itterair-hittorische bestndeVriug van Shakespwiro, i» voor vete sehoueVn te swnar gebleken en ueeft menig brein verstoord. Aan de absurditeiten, die ui* toespelingen op penenen en gebeurtenissen in de «tnkkea de* dichters te boek gesteld worden, ia dan ook sinds lang recht gednan. (hilijk de at-sthatisehe verklaring sedert eenigcn t£d 'cioh de omstandigheid tracht te herinner*», dat de werken van Shfkkespeore tooneelstwkhan «ijn, en g<een handleidingen over de schotinheMe leer van den dramaturg, evenmin nis zedekundige vertoog* n, zoekt men bij bi»grauhisrh«n arbeid naar aoodanige hulpbronnen nis archieven en boekerijen aanbieden; en van vele gegevens, die men vroeger in de werkon «elven meeude te kannen op -pu ren. -'heeft het latere onderzoek de waardeloos heid bewezen; zoodat in de nieuwere Shakespearestudiéeen streven valt waar te. nemen, sMh te vachten voor ijdele en ongegronde bespiegelingen. Yombinjfeo, nu, als door de heeren Lee en Hawkins ingesteld, blijken met doze nieuwere methode in openbaren strijd. Z\j getuigen van de zucht ver te eoelcen, 'wat niiby te vinden is. Va* de meeste stukken is de herkomst van bet onderwerp uitvoerig en nauwkeurig onderzocht ?n herhaaldelijk te boek gesteld. l)e beer J. Pnyne Collier, die meer dan iemand voor de geschiedenis van het oude Engrlsche. drama heeft gedaan, paf met zorg uit Shakspeare's Lilrary : eene verzameling vtin bescheiden,die de. dichter gelegen heid moet gehad hebben te raadplegen l). L)e oorsprong van de verhalen, te zaïnen door Shakspeara in De 'Koopman van Venetiëgedra matiseerd, is met bijzonder geluk opgespoord. Aan ? een veiloren gegaan werk van ouderen datum is zonder twijfel de dubbele fabel ont leend; want in 1579 lezen wfy van oen stuk dat de hebzucht van wereldsch -gezinde vrijers (letterlijk kiezers") en (de) bloeddorstige gemoe deren van woekeraars" ten tooneele voerde, en dus een duidelijke gelijkheid vertoont met de tweevoudige verwikkeling, waarvan Portia en Shylock net middelpunt vormen. Afzonderlijk komen beide gedeelten der intrige voor als popu laire 'verhalen, die in -verschillend" vormen her haaldelijk, en zelfs reeds in de Middeleenwen, worden aangetroffen. Oe vertelling van de schuld bekentenis vindt men o. a. terug, in ren ballade, ? opgenomen in de bekende .Botiques of Anctent nglish Poetrv" getiteld; erotuu», the Jeto of Yeniee, en blykhaar tegen de Joden gericht, die ondanks het verbod, in Engeland verblijf hielden: Good Pooplo, that doe he«r« thla «oog, For trueth I dar» well ur Tliat rnany a wretch aa ui 'M hee Dotb lire DOW at this d»j ; From whome tb* Lord deliver me, And every Chrlatitn too, And «end to ihem Uie aentenca eze That meaneth 10 to do, liet zonderlinge eensgezindheid zien de heeren Lee en J-fawkins deze bekende omstandigheden het bestaan van het oude drama en de popula riteit der samenstellende verhalen, over het hoofd Vooral de .genoemde Gerttutut is een bezwarem bewys*tuk tegen hunne bewering, daar de over eenkomst van enkele trekken zóó treffend is, dat alle gedachten aan andere voorbeelden dan deze ballade «n den geJichten-cy clus die er mede eamennanxt, oogenblikkely'k wordt verbannen, De 'vraag naar den oorsprong van den Shylock behoeft waarlijk niet beschouwd te worden als «en raadsel, dat slechts door kennisneming van de Lopez-episodeoptelossenij. Dat althans enkele Joden zich in Engeland ophielden, en dat hel beeld' van den Joodachen geldwolf in den vohs haat rijkelijk deelde, blijkt reeds uit de genoemde gedichten, en wordt voorts nog bevestigd door het treurspel van Marlowe, getiteld: The Jeioo, Haltu (door Collier gedateerd t.uwchen 1589 en 1590, terwijl de Koojnnanvan Fcne/i'iTatwi-*e!om tasscben 1594 en 1598 wordt gostfld) dat dit zelfde beeld tan tooneele voerde, buvendien roe alle- denkbare ondeugden toegerust. Al ware Dr Lopoz inderdaad de eenige Israëliet geweest dien Slutkes|jenre beeft gekend, dan zou deMomstan riighrfd rtlleen geenszins de gevolgtrekking nood cakeUjk maken, dat de lotgevallen van dt-ïcnJooi door den dichter voor rijn drama gebruikt zyi geworden, want overal l»g?n de modellen voor ae hand, waarvan Shakespeare dan ook merk ? '??taatxliger-wUze niet- -w afgeweken. '?' Intuaachen i(jn met het uiispi-eken van de» «ecnlng do voorstanders dor ^yiichrnni«tisclie BUylock-verklariiig slechts ten hnlv« beantwoord Er blijft nog over de vrsêrtaifgitw hunner »t«lling dat Shakspeare, zoo hij n l den' Slrylock n tar be ?taande voorbeelden beeft ontworpen, iu de keuze van de voorbeelden tonder twHtel door de lier innering aan Dr. Lopez is gelokl. De diohte swn, n»«r ban gevoelen, door het. gebeurde -me Dr. Lopei, too «tork »ijn getroffen, dat hy on ntddVlUk naar oen voorwendsel greep om z|jn gemoed Inoht t», geven. Dat voorwendsel zou aan geweest- zijn de beslaande. combinatie vond drie metalen kistjes en het pond mrnschenvleesch In de btthandelinV der tweede stelling; houd de eensgeaiudheid der beide Ileeren op bfi des bewering. Ik teide roods' daV.i|j van meening verschillen ^ over 'den indrnk door Shakeapeare van bet ge ding verkregen. De Heer Hawkins, de geschied kundige beschouwing toegedaan, dat Dr. Lope onschuldig is gevonnmd, ziet in Shylock n feil kastijding zijner vijanden; en meent alzoo dn het .dicbtorltjke rechtvaardigheidsgevoel zwaa wat b*lcedij»d. De Heer Lee, daarentegen, di den Israëliet als samenzweerder terecht gmstrai acht, houdt de tentoonstelling van Shylocks jam mei l|jk .wedervaren, voor 'een krachtig blijk va Shalraopeare'e blijdschap over het mislukte kom plot en een hpffelqkeir ^elukwensch aan d scherpzinnige en rechtvaardige ontdekken er vai Het betoog, dat Sbakespeare da Lopez-episod hQ het schrijwn .van den Koopman van Yeneti in 't geh'-el niet voor den geest heeft gettaan i ' nntuurlijk even inoeiel^k to leveren, als h negatieve over 't algemeen to bewijten valt He «onigé.wat rechtstreeks en overtuigend kanwordea «angotoond. is.d« ontstentenis van alle rede nen, om dmi Koopman van Venetiëte honden ?on strijdschrift t«g*n o£ v6or het Jodandom. SohiT-riiimiflre en wvJtprekende verdedigers )>ebDen' 'Ko*oUi meVnfngfln gevonden ; Mnr' omttaadi) 4i«' ffr.tuiirt hoe .volkomen Sbakeapoare kan U Ju«n aauuemfto; «66 volktara, dat trekken, naar monioheUlken aard, op verschillende waarnemers ten verschillenden indruk naken maar nooit is dis meesterschap geestiger en schit terender gebleken dan in het lióht bfl de botsing van de meesragen der beide sohr|Jrers ontwikkeld. Het geloofspunt dat Shakespeare in den Koopman t«n renttüvóór of tegen d* Israeliten party heeft getrokken staat b|} deze Heeren ióo vast, dal ?U, geselen aan de bron der geschiedenis, in de klare wateren niet anders lien dan den spiezel hunner eigen overtuiging. Ztf dagen de streng» Muze der historie voor hunnen zetel, en roepen haar oordeel ia; maar rekenen haar uitspraken even dubbelzinnig, als weleer dia van het Delphische Orakel. Keeren wil nog even naar hot oudere drama terug, dat Snakespeare hoogst-wa»r«hjjn!ijk tot voorbeeld het-ft gediend. De strekking van dit stuk wordt als volgt om schreven: het vertooiMn van do liloeddotstige gomoederen van woekeraars en de hebxucht vau wereldsoh-gezmde vr«ers'*. Shylock is de woekeraar" en (jn bloeddorstig gemoed" af te beelden, de taak door Sliakesj'eare tich gesteld. Dut Marlowe's De Jood van Nattn geen aanleiding tot twijfel geeft omtrent d» ge zindheid desthchtcrs tegenover den titollield, is openbaar: hét beeld van don Jood heeft meteou karikatuur te veel trekken (remesn. l)(j Shakesnearo echter blijft ovrr de bizondere menniiig van uen schrijver een ondoordrinffbure sluier gewor pen. Een bloeddorstig gemoed" «onder een 'luidelijke raotiveerintr, is by hiYkes^odre pndenkbuur; een «bloeddorstig gemovd'1 dut nirt huis vest in een tnensch, evttnseer. Mot wotulcrvulle meesterschap is uit de handen den dichters net beeld van den volkshaat, de kwaadtx ir-lige, vrukkige en Kods-lasterendo Jood, vooctgektmicn «l» een mensch, die, hoe verdorven, trekken blijft. behouden, waaraan het mentchdom zijn udulhrief ontleent. En gelQk iu ieders kring lifil<<n wor den aangetroffen, wier verschillende eigonschnnpen zeor verschillende beoordeclingon pU-gfn int to lokken, zoo loopt (Ie meetiing ov^r vela personen van Shnkecpcnre uiteen, naarmate m*>n dooi- hun veel-zijd'g; wezen wordt getroffen. De bonsaai dijjo wrankttieriglieid van Shylock bezorgt heiuouverEr zijn er, daarentegen, op win de rpnren enner edeler natuur een \veumocdigon eu vergdvingsgezinden indruk maken. Die indruk is vaak ieder anderen te sterk, nn het pleidooi, dn*-, zy ynrvolgona Slwkcspeitie ten behouve der Jo<l»n in den mond lfg<ün, gaven zy hem tegelijkertijd gewonnen. De jammeren dit ru'st'n-nij l' en goloofshaat over hft monschdom uitstorten, heei't Siittko.-puare met gloeiende verven «fgf*cbi!<li"rd . Geen wonder dat wij U«*n Uioliter der diclitcrs ten dringeiuUto de vraag vooileggen: cu welke party ii de uwe V Maar (ie goddelijk o lippon blijven vast gesloten. Am>t., Augustus. F. van der tioes. 1) Vergeiyk onder rele: Dit (futlltii <ta SltaTcetptart h iYori/(envetc,, von Earl Blmrock |Co Ex.) Lonii 1870. Excttrsion dans la nnllandeinéridionaf'' cl mlpt''ntrtonale. linpres-ious de vovages, Hot es et souvenirs, pnr Kdiuoiul de Kei-rs«aecker. 8'. 145 bla'lz., prijs ? l.iS. Schalekunip eu Bakker, Amsterdam, F. Kruft, 's Graven>ii»ge. Een vriendeljika versch^aing kwara op letter kundig gebied dezer dngeu tot on', on wo mog n het niet anders dan temt goede gedachte vanden 0cbt(,ver noemen, om over zii» kort uit stadje, 't welk hy in Noord-ienZnüd-7/oK»nrf tloed, xuik een allezms leztjnswaardig boekje Noord- en ZuidNederland in te zendon. Als we in gedachte met hem raed-iwandolen, weet hy 't U zoo recht sm«k..hjk te maten on derweg en menige belangrijke im'd'-d^e'inif van Roosendaal af, over de beroomde Mo.inly^bnig naar Dordrecht, Rotterdam, Schiedam, Delft, den ilaag, Leiden, Haarlem en Amsterdam, weet hu ons te vertellen. ? lilj beeft getoond niet c"-i van die fchry'vers te zijn, wulko door de dwa;i sto verhalen en ver zinsels ons' laiid en zyn e buwonevs bij hunne landiienooton in een betyottulijk Jtiglicht etellon en al mocht er hier en duar eene onjaistheil voorkomen, b.v. dat den llaug UO.OUO inwoners telt, blijkt er op elke bladzijde, dut de schrijver gezien en onderzocht heeft wat hy schreel, en met dien ernst was bezield die passend is bij 't onderwerp dat hy be-preekt, Aan de verdedi ging van de CiUdel van Antwerpen in 1832. de overbrenging van de nssche der gesneuvelden in 1871 nanr Breda, wy'dt hy eenige bladzijden zeer te waardeeren uit den mond van een Uelff, zooals de rchrijver is, en menigeen kin daarbij DO £ m«t bijzonderheden kennis maken, die hem mogelijk onbekend waren. Dut hu in verrukking is over het grootste wonder van Nederland, da brug a:in den Moerdijk, is verklaarbaar,1 en die gewaarwording xal hij dan ook Wel met eiken sanachuuwor geween hebben DB schrijver heefr. er niet, voor teruggedeinsd hier ea-danr citaten sorus wul war. Jung te gevi-n o, a. .van llavard en (Ie Aniic'u; zijn styl Heeft met dezen laaUten schrijver zooveel over eenkomst, dat nwn soms den overcinff niet be merkt. Evi-n nis EdinimJo weet hij bovendien lijn reijverhanl met gesprekken of voorvallen aan te vulltri, die do lezing dubbel wtinrd zijn. In deze- aangenaam geschreven msbpsclirijving is het jnet dan Matig «n Schhveiiingen treurig gebeid. Do tcliryvpr du^Un raw nl.i reden il.-uir \nn iiiondeliutt medu, dut. bij l-ij 7\\\\ bezoek t« hJcliev«iiiii^en 700 wej'il l^lüui-uextflil 't w«8 een <lng. wnaitip het >cli(!erniefsö.-i rbuenüo Over l>et geinig van amusKuiouten en liet uiechtn bier lu'iu "an 'lUarthuis vourgo^et, <Ut hij r,»o »p08<liif -mogelijk' veirralr imar llattil«*iii eu A:nsterdam, ttVn w.e-ke laatste stad vonral hij een 50 bladzijden wyade. Met volkomen gerustheid rus J ik ieder de inniKmukiiiB1 m-t het bookja win; da zoo.in SierUjko tooi-bt-schi-Hven Ltyendt van den onjanist. van Leiden büweiuigen bekend i* enkel de lezing waard eu 'k geloot' dat wij by voorbnat den scbiijver op zyne vraag aan 't «lot gedaan: Vi>ns tea - voiu amuses dans la ollaude meridionale, - et septentrionale ?" volmondig ,Ja «ek^rl, kanueA antwoorden, er dea weuicn bij voegende, dat hy bij een nader bezoek in Neder land ons ook van andere provinciën zal weten te verhalen, op de wijze zooal» h\j 't nu deed. Mogen er ntadan, ook te Scbeveningea zooveel verbete ringen zijn tot stand gakomeu, dat de vreemde ling niet verjaagd worde, maar gelegenheid hebbe om het schoone der omgeving in 't een of ander boekwerk wereldkundig te maken, tot heil van de Badplaats. 'sHage, l Oet 1882. J. A. de Bergh. BU de firma Albert Boothaan te Amsterdam ajjn verschenen drie liederen van Richard Hol: Se lieftté.kmnL (tekst van Mr. N. G. van Hall); Sertnade (nit Eene liefde in het tuiden, van Fiore della Have); en Sy de» vroegen dag. (door Frisius). Het streven vau Bichord Dol. om ais Nederlandsen componist bij voorkeur aan de werken van Nederlandsche dichters ^'dn inspiratie te wijden, kan niet genoeg gewaardeerd worden. De muziek der drie liederen i» welluidend en friaoh, geschreven voor eene mlddenstem en van klavtèroégeleiding voorzien. De heer Hol heeft dit opus aan Prinses Hendrik opgedragen. Deel II, Aflev. 12 vea~Mr. Viotta's 'Lexicon der Toonkunst loont vaa Lo«ek-tot Marinelli, en be: vat o. ev- «rtikeUn over: de Luheok's, Panlloe AAilslerfen, f renten en oudhtdtfi. Een belang>1ike gelegenheid wordt de vermogend* liefhebben van kunst ea neldsaamhedon weder geboden. De HH. 0. F. Rooi «n 0. F. Roos JrT sullen den 24 en S&sten October het kabinet de Grujjter iu De Brakke Grond in veiling brengen. De catalo gus van da schilderijen, met een aantal groot» photograSta geïllustreerd, bevat 285 nummers. Uit de vele groote namen vermelden wij Uobbema, de Hooghe, Houbraken, de Lairesse, Ketsoher, Potter, Ru(jsdael, Jau Steen, van do Velde en Wouwerman. De aquarellen, sepia's.penteekeningen, etsen sljn onder 509 nummers gegroepeerd; onder de porseleinen en antiquiteiten vindt men veel van wat de kenners aanlokt: Saksisch, Japansoh, Chineesch, oud blauw, Delfttch, gesneden crunfixe.» v«n ivoor en palmliout, horloge*, ge sneden onyxen als legelriugeu, e ai. Met l October werd de vierde jaargang geopend van hft eutuchea Fttmilienblatt, uitgave tichorer te Berlijn. Het «root succes; (oplang over 70.000 binnen ?driojariir bestaan) '1.1 wel voornamelijk aan de fraaie illustraties toe te schrijven en aan don iutlerdiad zeer ge/iugen pcüs va» ,40 (mark) per jnar, waurvoor mon 200 goede lioutgi'ivur»» heeft. Uo nieuwe ufl bevat, o a. eene gravnro naar het schilderij vnn unc«0 lattdgtiuoot S idee V«d»r op set*" eu bovendien <*eu No. gelioul gnwijil aan den duitschen schililer Franz Detreggor : zijn portrwt en 3 liüurgravure» niuir r.ijH» «childpi-ijen. In dit No verdient vooral lol' de uruvure, uitgevoerd dpor JLix Weber, naar Uefreguer'it Heilige Fiuuilie", ven nl'.tftriituk dat de kunfctumur voor da kerk van uijiiögoboart^p'.aati scluKlurde. Deze rijke ailflveriug opent. nier. den ruin in Dif spirit isten" van MHX Itinjf en bomt ook cetienllerlieMe novelle van Riclnu d Teilheim Jo-a,dio Goicliii-hte «iuus Kiudes". Vtn Di tror»tflvli'jji1 itrr Trantrntfr», rnoi- liet ralk pan XrAri'laiitl ftrliaald <lnni- 1<\ IStin Curlitt vvrlvheon d» cl hl o of lantxlo ulIovoHn^r, ilie i'iii.lij;t mot de TMlilu der Zu Door A. W. Sytliolïte Loition w s r d de dordo aflovorlin; vcrzonileii van De Uichliftrktn fan J. J. A. Gw vrrntnr (Jau do Kymtr). In tiet l?fe!ittgelrerJ 3tnya:ljil komnn l)fljr»gon voor V»n Pruf. Druolcur, oen- Htch!*,rfh»><!ini> m lerlgreing. (n»do bij d« (i,invnarili:i^ vau 't Ilivijglaoraargiinlit to Griiiiiiigen,) van Mr. i'lo» ovpr Vmrlnopiyr lu-etitruit on vuil Mr. liako Opinrrkiiififn over ecitig* rnMittrmtn in het lini-gri-lijk nrtbiirk tiiiirkoinentit, binevon» lioekbeschouwingeu, opuierkioKou eu modedevliiigaü, «n/. Nieuws U W. H. YEOER. iKturifclio keuachots vtn dan prlvai\trc''lit',-lijkcn t')f»t,iiul dor vnxivr ia oai burgprlijk woilionk. Akai<";nigch pn)üf.-cbr.ft. f l.&O. J. A. DEBEI'.'';il. H*»K"-l" Ti iikf.iüioii. No. in. fO.lO. KKUVO. laria, Kimin^ni ui SchuiUnd. Our»pronke'.ijk tf>(ini-(')»pal iu & built' , ii. f 1. . ATHARISA l'. VAN BEJid. Zoo Btfn er. f .10. BliMtnlre 'Aitkrn. Ol'MEItKlNUKN ''OMTRENT l>li AAUUAf i'c,L,SClil-MACÜlMi VAN 1UASEKEN DÖU Ten Juni 1STO werd door den toenmaligen MinUter vuil Oorlog ilou IJoer Puoctugiiel bepaald. dar, by wij «e vau pvocf, du aai-duppeleu voor de suldatanmenages niet uu-er door dun man zelf, munr door' vrouwen, ten lastu der ménages zuiiden geschild worde». Z. K. «telde zich voor, dat bat schillen door vrouwen zuiniger zou geschieden, eu dat daardoor do hoeveelheid aardappelen, die dagelijks per man werd ingekoclit, zou kunnen verminderen, uit welk voordeel d« kosten van het schillen wellicht zouden kunne» betauld worden. i\lo'jlit deze proef niet voldoen, dan wcn<clite <le Minister te worden ingelicht, of dtj man bereid zou *ün van zijn znkg«ld het doen schillen di-r ?nnrd»|/i«leu te 'betalen, of wel, dat iiij \erkoos even als tot dusverre telfdeu aardappel te blijven schillen. : Uooüeer de soldaten nu ook- met dat ge deelte der proef waren ingenomen, dat beu van con der onaangenaams « corvéea zou vrij «tellen, verkozen zij echter' liever zelf tesulnllen, dan van hun toch reeds 200 goiiug zakgeld du daarop vallende kosten te betalen, i oen gebleken was, dat de kosten vau h«t schillen door vrouwen veel hooger waren dan hot voordeel, dat men itich door minderen inkoop had voorgesteld. Van daar dan ook, dat alles Ly bet oude bleef; zui nigheid zat ook hier weder voor, on op het ge mak van den soldaat werd niet gelet. Het i« danrom een gelukkig verschijnsel, dat er nog personen gevonden worden, wien de belangen van den soldaat zeer ter harte gaan, die geen moeite ontzie», om zoo mogelijk iots goeds voor hem tot stand te brengen, en wier goede bedoeliug duarom zeker door een icd«r op hoogeu prijii zal geitield worden, al vindt hetgeen zij tot stand tracbten to brengen niot bij iedereen bijval. In een dergelijk geval verkeeren wy ten opzichte van den lieer S., die in een artikel in No. 233 van dit blad de hierboven genoemde machine bespreekt, on daari n o. u. zegt : De beide .proeven, die wij met de Bitrilappelschilmachiue van Uaaïer en Sclmlte (vertegenwourdigers voor Nederland de heeren Louis Nugel eli Comp., to Arnhem) bgwoonden, hebben o UK haar praoliidi nut aangetoond." Juist, omdat wij omtrent haar practisch nut een geiitel ander gevoelen z(ju toegedaan dan de heer S., en wij hot betreuren' Kouden, indien de niaubine hij het leger werd ingevoerd, zooals zij thans liy e genietroepeu en de infanterie te Utnsclit. alsmede te Arnhom in gebruik ia, nullen wij trachten liieionitront ons nader te verklaren, door on/jB ondervinding, benevens hetgeen ons uit 'andere pjuatKrn omtrent de machine is. medegedeaU^ Ui vergelijken roet hetgeen de r S. ui *ütV artikel «r van zegt. 'Daarin lezen dan: Met deze machine kan v*n 150 tot 200 . aardappelen per uur werden geschild. Men heelt daartoe 'teos & drie man noodig; n om de 'machine te draaien en n o m de aardappelen een voor een in de machine te werpen., De derde man kan dienen, om beurtelings een van hen. die bezig >ijn, aftelotsen en rust t« verschaffen." . Leerde nu de ondervinding, dat dit beweren geheel waar was, dan zouden wöoe eersten zijn om de machine aant«bev#len, doch, naar onte bescheidene meening, is dit niet het geval, omdat men iedercn aardappel, die uit de machine geraapt te voortohyn komt, nog eens in de hand moet nemen om te worden uitgeput, daar de machine den aardappel allén ontdoet van z(|n schil, maar van geen enkele put. Dit uitputten nu geeft zooveel arbeid, dat er, inplaats van 8 man, dagelyks 10 soldaten gedurende ongeveer f uren daarbij noodig z^jn, om pi. m. 8 hectoliter I) aard appelen te schillen, en volgens daten maatstaf worden na pi. u. 200 KG. aardappelen in 2 uur en 41 minuten door de machine geschild met behulp van 10 soldaten in plaats van in een ma met behulp van drie man. Gesch odt dit schillen nu nog bovendien onder het toezicht van een onderofficier of korporaal, dan worden er dagelijks 10 soldaten plus een onderofficier of korporaal aan de oefeningen ont trokken, hetgeen voor ont voldoende ia daarom alleen de machine af te keuren : nemen wH verder in aanmerking, dat bat geen kleinigheid is in den winter de aardappelen, stak voor stuk, met de hand nit het koude water to moeten halen om H to putten, en dat het dikwerf terugkomen van. dit corvee schillen, m«t het oog op hel veelal «eer gering -aantal mamchappen, voor den man zeer bezwarend wordt, dan bevreamdt het ook zeker nut all wij medade*l«n, dat bijna eenparig hét schillen ntet de baad verkozen wordt bovan bét jekiltoa mi de incohiae. Ziea 'we urÜUr, d*t Keen daar volf*n» het voortohritt betrefs»d« de votdinff TM d« militairtn der Landmaaht voor tene menaye ter sterkte van 800 man 600 liter of 890 KG. aardappelen worden ingekocht, en dat die hoeveelheid volgens de berekomnff van den heer 8., die aangeeft dat 60 man 900KG. ia 45 minuten schillen in 88 minuttn door 60 man kan geschild worden, alsmede dat da machine volgens omen maatstaaf voor die hoeveelheid SU minuten werkt, dan gelooven wj| gerust te kunaen beweren, dat ook, naar desen maatstaf, het schillen met de baad to verkiezen is ; vooral als men bedenkt, dat allicht de helft der man schappen, die in de ménage stfo, aan bet schillen kunnen deelnemen bier du* 150 man waar door de t\jd van schillen met de hand van 890 Kü. wordt teruggebracht op ruim 85 minuten. Het gebruik der machine heeft echter in nog meer opzichten geleerd, dat «Q niet voldoet; soo verzekerde, volgens den heer 8., de fabrikant, dat de vertind ijzeren raniea Vk jaar konden duren, wat echter niet het geval is, daar de raeesten w{j gelooven allen binnen het half jaar te Arnhem zijn hervjjld moeten worden, wat een geringe kosten ea arb*id na sioh sleept, vóór net hervijten van iedere rasp indien goed zijn ingelicht 20 e#nt is betaald, n nog wel aan esn workaun,die' tot het korps behoorde, welke kosten nog voel meer zooden hebben bsdrageq, als dit hervyien door de zorg der heeren Louis Nagel en Co to Arnhem had moeten ge schieden. bovendien is dit herv\jlen, noch net uit elkaar nomen of in olkaar zetten der machine by voorkoraoodo reparatiên, het werk van iederen werkman, cooals o. a. te Utrecht gebleken is, waar do geweermuker do machine niet wist nit elknar to nemen ; hoe cal dus moeten gehandeld worden iu garnizoenen waar geen deskundigen zyn 'i Dat onzn minder gunstige mcenlng omtrentd» m>icliine «iet overdreven is, getuigt hetgeen te Utrecht henft plaats gehad, alwaar de fabrikant uit Koulen da machine bij de cenie-troepeD in po!>ruik g- heel beeft gewijzigd, uieuwo veeren en vijlen lieul't aangebracht enz., en de machine, b(j de infanterie ia gebruik, naar Keulen beeft doen op/.etHk-n, om ze to doen herzien, daar zij ook volgens den fabrikant ntet voldeed. Deelden wy in het bovenstaande de gebreken meda, wellco jiAar onso meening seich aan de niHühine bevinden of hebben voorgedaan, daaren tegen prijzen wij ook gaarne het groote voordcel, dat. er ann verbonden is, n.l, dat. z(j xter titiniff schut, ? waardoor er voel minder afval i«, terwül hot mee?t vpedzxme bestanddeel van den aardV ap;>el, dHt zich onder de schil bnvindt, bownarcl l.|iji>. Wij zonden dan ook gaarne wencchen twwaarlieid te zien wat men ons mededeelde n.l. dat de thans in gebruik jiij-ide machines, door h»t nnnbreiigen vnn «?yüigihgen, in een toestand kunnen gebracht, worden, waardoor alle door onj.ffHnoemde bwwnren komen te vervallen, op dat. -werkelijk het goede, dat bij het panschaffen en aanbevnlen der machine voorzat, tot voldoe ning van den hoer S., met een gunstigen uitslag moge li-kroond worden, te wéten : den soldaat te ontheffen van eeu hoogst onaangenaam corvee. ? Z. 1) Het gewicht vu «en bectolUcr »»rd»ppolen op 65 Kilogram stalloud*. EORPS SCniETWEDSTRIJDEN. In pns land hebben jaarlijks eenige schietwedstrijdeu plaats, die uitgeschreven woi dun door korpsen belioorende tot de -Vereenicing tot be-. yur.iei ing van 'B lands weerbaarheid . Zoo had in Juli jl. em personeele* n korpuschietwedstryd t« Kotterdam plaats, waaraan deelg-nomen kon worden door afgevaardiKdén van de korpsen der zee* en lantlmnclit, ile schutterijen en de w;herpscluittenkoi-psen. Het. programma van dezen wedstrijd nemen wi) tot uitgangspunt, om onze inecning ta zoggen over kor^swedstrijden" in 'tulgemeen. Wij namen zelf geon deel aan ge noemden schietwedstryd : wanneer wüdus een minder zacht oordeel uitspreken over de wijze, waarop in ons land kornvschietwedstrfjden ge* houden worden, geschiedt dit riet uit afguniit, omdat wy niet behoorden tot hen, die daar met eau prys gingen stryken; evenmin kan men ons van oDdaiikbaarheid beschuldigen. 'Wij gaan uit van de meening, dat, wanneer een korps, behoorende tot de Vereeniging", die den tchoonen naam draagt tot bevordering van 'n lands weerbaarheid", een schietwedstryd uit schrijft, dit geschiedt om den lust op te wekken good te leeren schieten, of wel om aan to toonen, wie het meest iu de <e kunst bedreven zijn. Aan den korps-wedstrijd kon deelgenomen wor den door vijf afgevaardigden van elk regiment of op zich zelfctaand korps, minder dan een regi ment zünde. De afgevaardigden tot. den korpswedstrija deden elk v'ijf schoten, en desverkiezende n proefschot. Er kon geschoten worden met elk soort van geweren, onverschillig of züaldan niet- voorzien waren van bajonet, in staande, knielende of liggende houding, uit de vrye hand of opgelegd, leder schutter voorzag in eigen munitie. Er was echter aan de schiet baan gele genheid zich van wapenen en munitie te voorzien. Drie medailles waren als prijzen uitgeloofd. Tusechen den nitslag van een dergelijlcen korpssohletwedstryd, en de werkelijke bedre venheid in 't schieten der korpsen, bestaat zeer weinig verband; dit is gemakkelijk aan .te too nen. Men heeft bijvoorbeeld twee korpsen: bühet ne kan niemand schieten uitgezonderd vyf man, die uitstekende schutters zijn ; het andere daarentegen bestaat geheel uit soedo nchutters. Welnu, op iedoren korps-wedstrf}d zal het eer-t» korps den besten prijs behalen, en toch zal ons land in tijd van oorlog zeer weinig hebben aan de bedrevenheid in 't «obieten van dezen troep. ?Het programma bepaalde verder niet, welke rangen de afgevaardigden moeten bekleeden, Zoo is OBS een korps' bekend, dat op een schietwed stryd vertegenwoordigd werd door twee kapiteins en drie luitenants, die allen met n zelfde Remrainyton-gewcer schoteti. Wie kan ons na het" verband verklaren, dat er bestaat tnsschen de bedrevenheid in. 't schieten van bet korps, waarvan deze heeren de afge vaardigden waren, en het aantal punten dat z" op den wedstrijd echoten? Er bestaat geen hi minste verband, 100 wfl gelooven! Officieren zijn aa>nvoerd«rr. Willen zfl aan een sohietwedstrya deel nttmen, dan moet dit zijn aan den personeelen wedstrijd op 't geweer of den revolver. Aan een korps-sehiétwedstrUd behooren alleen het met geweren bewapende kader en de manschappen deel ténemen. Óók schiet men soms niet met de model-patroon, maar met een patroon, die juist zooveel buskruit bevat, dat de tref kans voor den afstand waarop men vuurt, het beste is* Zoodoende wordt even wel het schot mmder bestreken: voor oorlogsgebruik een nadeel. '? : . ' Eindelijk wordt . de aftrek licht gemaakt, «n worden er meer middelen uitgedacht om den prijs to kunnen behalen. . Het is, dunkt ons. niet goed, dat er met iedere soort geweren geschoten mag worden. Op het punt van bewapening bestaat er in ons land vol strekt geien ' eenheidT De schutters hebben een .verouderd geweer; dit kannen >Q deels niet hel pen: De scherpschutters, die meest vrti zijn in 't kiezen hunner wapenen, moesten Inenten alleen geweren te hebben, waaruit 'dezelfde patroon ver schoten kan worden, .diéböhet leger ia gebruik is. Wat -een warboel sw'hét *ün, als er oorlog. is, en' er bestaat «ooveél verschil in de bewape ning. Op. een schietwedstrtfd moest alteen ge schoten mogen worden met ««weren en munitie, die in oBsund ab'modél «|ii a*ngenomen. th»ns ds a4era«rdi|deB vaneenkoroi^; met een behaalden prut, b hunae woonplaats of hun garnlBoen terug, dan worden zfa1 metgejuica ontvangen ea het kerps is er troUctt op, dat lis*, BOO goed geschoten heeft Het aQn echter slecht* die afgevaardigden, die net gebruikmaking vaa ?Her!*) middclïa ten pr£s bebatMen; het korps, als lichaam, heeft geenszins, bewesen, dat net goed kon schieten, Die prijs moest, in om oog. voor het korps zeer weinig waarde hebbent Wil men trachten te weten te komtn welk korps in 't schieten het meest bedreven is, daa moeten alle met geweren bewapenden, ieder voorden van zijn eigen geweer en gebruik ma kende van de model-patroon, aan den wedstrijd deelnemen. Het totaal aantal geschoten puntea moet vervolgens gedeeld worden door het aantal schutters; en dit getal behoort weder vermenig vuldigd te worden roet n, dat in omgekeerde reden aangeeft het verschil ia trefkans, dat er. op den afstand waarop geschoten wordt, bestaat tusschen de verschillende soorten van geweren, waarmede de korpsen bewapend stfn. Oase mee ningdnideldker uitdrukkende: eerstgenoemd getal geeft het gemiddelde aan van hetgeen ieder schutter geschoten heeft; dit getal moet recht* ttreeks vermenigvuldigd worden met de gemid* delde volstrekte afwijking, voor den afstand waarop men schiet, van het soort geweren, dat men gebruikt. Deze afwijking is bekend, ea neemt toe naarmate de geweren slechter zijn. Zoodoende krfigt men getallen waardoor men eonigszins kan oordeelen over de bedrevenheid in 't schieten der korpsen. Het verschil in gewicht tusschen de geweersoorten is vermoedelijk nog eea factor, die niet verwaarloosd mag-worden. Men kan ook de helft, het derde of vierde deel van de geweerdragonden van elk korps aaa den wedstrijd laten deelnemen; doch men moet er dan voor zorgen, dat het geweerdragenda kader daaronder in dezelfde verhouding voorkomt De uitslag van den wedstrijd vertegenwoordigt d»n niet de helft, het derde of vierde deel vaa de werkelijke bedrevenheid in 't schieten, maar wellicht het vierde, zesde of achtste deel; omdat men naar een wedstrijd bjj voorkeur débeste schutters zal afvaardigen. Een vereeniging, die 'slands weerbaarheid wil bevorderen, moet voor allee de waarheid" aaa net licht brengen. Korps-wedstrijden, die niet* bewHzen omtrent de bedrevenheid in H schieten der korpsen, hebben, zoo wy gelooven, zeer weinig nutv en moesten niet gehouden worden. WH eindigen dit schrijven met een betuiging onzer hoogachting voor het schoone doel, dat Benoemde vereeniging beoogt l J. B. O* MUTATiËN BÏJ"HET LEGEIU van 13?20 October 1882. Benoemd: b|j den geneeskundigen dienst der landmwsht tot off. v. ffez. 2e kl. de studenten (artsen) H. Zwaardemaker en J. J. P. C. vaa den Heuvel tot Beichlingen, gezegd Bartolotti Itynders; by hat wapen der artillerie: b« het 2e reit. vert. art. tot kapt. de Ie luit. ndjiid. Jhr. W. A. Gevers Deynoot van het 2e regvveld.art.; by het 3e reg. vest. art. tot kapt. de loluit-adj! 1. van Os, hij het 4e rcg. vest. art. tot «oioor de kapt. J. A. van Otterloo, beiden vsn bet Ie reg. veldart.; tój ttei wapen der infanterie tot batftljon.adjudjnt bij het 2èreg. de Ie Init. W. G. Spronken, bij het 6e reg. de Ie luit. J. A. W. Lnripes. Op pensioen gesteld; de Ie luit. E. de Man van het Ce reg. inf. (?1180 'sjaars). Ov«-gepJj!»trt M bet Instrüctie-batdjoirte Enmpon de 2e luit E. van Harre velt van het 4o reg. K. M. Baron d'Ablumg van Giessenburg. Van het Ie reg. inf. weder ingedeeld eu wel böhè* 7o reg. inf. de Ie luit W. M. Wijnaendts, gede tacheerd geweest b|j liet leger in Ned. Indi«, ? BIBLTOGRAPHIE. Indisch Kiiitalr'Tgdschrift Nr. 9. De nieuwe etappekaart van Java. De oefenin. gen der mobiele artillerie in 1681. Rechtsprank m militaire zaken. Overzeesche sprokkelingen, door een verlofgan,«r. Varia. Boeknankondiging. HOitair Blad Nr. 19. De begroetingen van Oorlog en Marine voor 1883. De uniform der adjudanten-onderofficier. lei s omtrent de ontwikkeling der Fransche pnntaervloot De groote manoeuvres in België. Ver schenen boekwerken aan de Koninklijke Militaire Academie. Benoemingen, euz. Nieuwe uitgaven. Open brief van een onderof ficier der inianterie aan een zijner gewezen col lega's, waarin vooruamely'k de belangen vanden onderofficier worden behandeld. Breda, Bro.se en Comp. SCHAAKSPEL No. 43. Van liet t'n vieren te Amaterdtm, ZWAKT. ba de f f WIT. T7U speelt voor en gaoft In 9 settea m»t. (Wit T «n w*rt8 stokken mot K D C). plMiiig vu Schukprebliin Ne. 41 l l - B l K O * of K O (a « B l - A a of E 4 m»t. J ..... 05 1 D geeft op 7 8 mat. 3 B set mat. 019 07-01 «?t >'a vieren. A Nerenoploislng l F 4 EO + aas, 0. Bruikbaar. H. W. v. d. K. te H. In 't volgend nommer. W. d. T. Zand s. v. p. op hlenw duidelijk opgaaf. D. U E. Zaar aardig. Teel dank. tNGEZONDBN OPL088INOSK No, M «n. 41 Js. opgeUwt door D, C. L. *a.J ; r.w»i> '* W. X, «a Wastgr^, So. 41 v. S. op t»u\ ; E I. < D. (Ckthaak- en Damgemlsehss ta Ouuda) un J. ? 't* Amsterdam. Ineréiyki Pronti Qaartot tiil-n, ? U goed opgelost door Mr. P. A, L, -H. au VT. d. Ameterdam. (M. v. E. an E. J. sagau liet U»tu " ? spel 'van Zwart over 't uooU.) No. 278 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. FEUII.I.ETOlf. BE WITTE BEER. SCHETS VAN IIENRI GRÊVILLE, door MAURIT8 WAGENVOORT. Een rifk Ru-u'sch ed'lmaa verveelde fcioa op aijna goederen: evenwel, zooals de meeste laad,, eigenaaia, hield hij er meer van zich op zHn eigen . erf 1e vervelen, daa alen te vermaken bty atMa» ren. Buitendien, waar bad hy eene zóó volmaakte keuken gevonden, waar zulk een frissohea reettt en waar altfid de vrijheid om nasr eigen verkie zing te handelen. Maar toch, juist omdat hQ thuis afln eigen ave «ter was, was hij er niet afkeerig van na ea dvi e»a beetje te keuvelen, an bovenal hield hfl vect vafc historietjes, * . *d,akld daarvan zooveel, dat hij slet/al de .ttion" ter wereld'liet ~vertell«b. Hu kende Rus sische anecdoten, grappen van allerlei aard, gees tig» Betten, woordspelingen, om niet anew vaa ' de Frnnsche uien'r te spreken, die art talrijkst . en, men zal het moetfn oekennen, vaak ook het ' grappigst zün. Op een dag dat hu sioh als gewoonlijk ver. veelite, zag liy" zich door «ijn neef een hexoek brengen, een jongen man op 't best van zijn leven, diplomaat in den dop, maar een dop die weinig noodig heeft om te bersten; en dezo neef, die dan alleen kwam wanneer hij slecht by kas was, vertoonde op dien dag ccno buitengewone gedienstigheid. En wat kom je me vragen? «et oom, toen . de thee op tafel stond, en zy eene clgarette rookten. Ach, oom l riep de neef eemifsiins bedeesd. Wees maar niet bedremmeld, hernam oom. Ik ben altijd big als ik bezoek krijg, gil zult me den tjjd helpen verdrijven, daarom zegen ik heimolyk de kleine tegenspoeden die je bier heendrijven. Welnn, beste oom, rei onze diplomaat, als t ware den stier by' de horens vattende, dan hebt U nn'èene mooie gelegenheid om te zegenen. Wacht even! antwooidde oom, zich «ohter de ooren krabbende, als n ie mooi is, zegen ik ia 't geheel niet. Hoeveel? . Vyfduizi-nd roebel!-, waarde oom,... beste van alle mogelijke ooms! Van daag zegen ik niet l hernam oom koel bloedig. De voorlaatste maal was het vijf honderd roebels, de laatste maal duizend; ik vind den vooruitgang te snel. Je kunt wel weer heengaan; op die wijze verveel ik me liever. Aangebeden oom... den volgenden keer kom ik voor niet» ea dan blijf ik eeno heele week l , De neef zette, dit zeggende, zoo'n grappig ge zicht, dat oom zich niet langer goed kon houden en in lachen uitbarstte. Ziende -dat hy veld won, vatte de jonge man weer moed. ? Als u me vijfduizend roebels geeft, beste oom, zal ik u een goschiedenisje vertellen, dat nog geheel en al nieuw is. Vijfduizend roebels, ongelukkige l en wat wü. je er mee uitvoeren ? ^- Ik heb ze door 't spel verloren! Een vriend had ze mij geleend om ze hem binnen vier en twintig uren terug te geven, maar bij wacht er al-veertien dagen op. Hans! je nad je wel wat beter kunnen ver! oattJtetr: voor -«tet-geld. <J# had. er «rel twee. of drie dametjes voor kunnen leeren kennen, om T voor je op te maken en even gauw ook t Foei «om, eet neef... In de diplomatie! Hum!... ik geloof dat je me voor heel dom houdt.... Laat «ens hooren je vertelling. 'Maar als ze niet grappig is, zal jo niets hebben. Aangenomen, oom. U kunt wel vooruit betalen. Oi>m ging naar zy'n secrétaire, greep een bundel bankbilletten en legde hem naast zich op taf» 1. Ziedaar: zei hij terwijl hu met zijn thee lepeltje «en tikje op de al te haastige vingers lybs neefs gaf. Als je geschiedenis goed, is zal j« ze hebben, zoo niet, dan behoud ik ze. Ver tel op! Neef slaakte eene zucht van onderwerping, wierp, zich in zijn fauteuil en begon als volgt: Er was eens n beste oom, maar een beetje gierig zooals u. Wabjief! riep oom. Die een aardige neef bad zooals ik " maar een beetje oaoeugend... Zooals gy, zei oom. Je geschiedenis bevalt me. Ga dour. Die oom was schatrijk, maar zoo gierig dat Bgn ? arme neef nog de kleur van zjjn geld niet gezien had; op «ga best luii hy een rainmelaar en een vork en lepel van hem gekregen, op den dag toen hij zijne intred* in dit tranendal deed. Op zyn vijf-en-twintigste jaar begon onze neef middelen te verzinnen om wat roeor van hem te krijgen, Iln zond hom wild, sigaren, de Revue des Dtux Mondes; de oom at liet eeno, rookte de anderen, verslond de derde, bedankte en gaf niets. De neef staakte zUne gedienstigheid, hoopte. daardoor op eene verklaring; vergeefsche moefie I' De oom scheen het zelf niet eens te btirnerken. Voor 't overige, was oom nog zoo kwaad niet; by wns jolig, had een goede tafel, zou zyn neef top noodig, gedurende een jaar gastvrijheid ver leend hebben, maar gaf hem geen ruodeh duit! Hy had gciyk, viel oom hem in do rede; sijn neef amuseerde hem het heelu jaar voor niet*. Ik cal dat systeem ook eens beproeven. , Ga door. Maar diéoom had «en gebrek, het grootste van allo gebroken ... hy was ... ja, boe zal . ik dat, van ecu oom zeggen, zonder de achting nit 't oog te verliezen? Hy was een beetje ... hjj was verschrikkelijk dom. " ' Je zult niets van me erven, als Je de ooms zoo doorhaalt! ...'., Dut spreekt van zelf, oom. Maar deze was pok-geen gewon*oom, daar hy buitengewoon dom was .'.". *ijn« ezelachtijihcid was tien mijlen in den omt «k bekend, en er was geen landeigenaar in do buurt, die hem niet den een of anderen trek gespeeld had. Maar onze oom, was toch een goed mensch, zoo goed, dat hy zich ner gens rooeielijk over maakte en zoo onnoazel dat men hem alles kon zeggen zonder dat hy .«-het begreep. ? . Dat s een oom die jon wel bevallen soa hebben, hei Ik zon er to veel brj verloren hebben! ant woordde neef op zyn beminnejy'ksten toon. ? Oom glimlachte. Uitgeput door al de nuttelooze cadeanx, die hij zyu oom geschonken bad, was onze arme jongen zoo arm geworden, dat hy besloot al zyn geld op eeni by elkaar te zamelen m zijn oom, aaiuiirlijk niet geheel belangeloos, wat niet meer dan billijk WM, sinds hij. .7. ? Neen, dat was niet billijk! riep de luiste rende oum; breng ge«ne diplomatieke drogredenen in een fatsoenlijk huis! 'Ililiyk. of niet. vervolgde de jonge booswcht, onze neef besloot zyn oom door ren grooten. «lag te overrompelen. Hij besteeg zgn eentg psttrd, nam een valie-, en ging naar de stad. AJlèrenst bezocht hij-een guadstnid, vervolgens een pott-nfabrikant, en bon drogist, en zijno boo«iichflppen verricht hebbende, ging hQ niét e«n W*ig< vuld valies, naar het huis vaa zija oom. ^ Dezo was iro«d gehumeurd; da zocate herfst, een goid ontbijt ea ee&e uit muntende sjgaar hadden hem bereid Mauakt om allee to belovea, behalve geld. Wal breng je daar? iel hjMcxa atf lijn neef met Borg een stapel welriekende kriv^eo zag uitpakken, tegelijk met een menigte papieren sokje*, met laMjasohe namen bedekt, vu dat potjeslatijn, dat u wel kent Wat ik meebreng, oom? antwoordde de jonge man deftig, U suhTbet straks weten. Ik moet wel veel van U houden, om U «Uk een gewichtig geheim toe to vertrouwen! Maar U hebt me altüd looveel vriendschap betoond, van den dag af dat U me een rammeUar eu eene vork en lepel gat, ea dat ... Mijn God, ge waart toea ook nog zoo klein! nep. de oom aangedaan door die herinneringen. Ja, ik, bea grooter geworden ea mijn ge negenheid jegens U is tegelijk met mij opge groeid. Decer dagen heb ik een geheim leeren kennen, BOO gewichtig, dat de wereld er geheel door aal veranderen en ik kom hier om U er deelgeno'ót van te maken. Och, kom t aei de oom verrast. -- Dat verwondert U van mijl Oe aQt t ondankbaar, oom l Heb ik, sinds ik de jaren van onderscheid heb bereikt, een keer overgeslagen om U op Uw verjaardag selak ie wensenen, heb ft JhfMfa thea-siHtaaTa, geea koffiT, geen b»e»t«, kortom, het weinige wat mijne middelen nog' veroorloofden? I>»t's .waar, je bent een brave joegen l pre velde de oom zeer aangedaan. Welnu, vaa daag breng ik meer en beter dan alles wat ik U tot nu toe gegeven heb, de volstrekte macht nsmelijk, de heerschappij over de geheel» wereld, de fortuin zonder andere grenzen dan die Uwer grillen ! ... In 't verrolg kunt U de diamantveldcn van Braziliö. de eiUnden der stille Zuidxee, Afrika, ja zelfs Amerika koopen ... Wil je ook een beetje water hebben? vroeg de oom verschrikt, daar hy meende dat z»n neef in een aanval van jjlkoorts sprak. De oom tag «Un neef tuet open mond aan, vervolgens sloot h$ de lippen op elkaar en dacht na. Toen. na eene halve minuut van gepeins, aei hij medelijdend : . ~"|Men heeft u voor den gek gehouden, arme jongen l Oom, fluisterde de neef, die onzen man door een proiatiwjhon blik overrompelde, ik heb het gemaakt .... ik heb goud gumnakt! Ik zou dat goud wel eens willen zien! her nam de oom spotachtig. Hii mocht dom wezen, maar het idee dat m«n 5ud kou maken, wilde er nog zoo dadelijk niet hem in. NieU is gemakkelijker. U hebt een kelder? Ja, om wat te doen ? Wel, goud wordt altijd in kelders ge maakt l mds dea tjjd d«r eerste alchimisten, beeft men het goud nooit ergens anders dan in kelders gemaakt. Laat een fornuis naar be neden brengen, ik heb hier een smeltkroes, alle benoodigdhedën .... Maar we zullen verkonden worden. . . . ^?~", ^"^ f9 ?? lMt owroatpelen door allerlei kinderachtige bezwaren ... zei de neef geraakt. Neen, neen, wacht, ik zal eene dikken jus en overschoenen aantrekken. Dat moet jij ook doen. Vyf minuten later brachten drie bedienden, de een m.g meer verwonderd dan de ander, het vrachtgoed van den neef naar beneden, tegelijk met een klein fornuis van gebakken aarde, waarvau en zich by het maken van connturen bediende dat lang niet gemakkelijk te h«n<ceren was. Vertrekt zei de neef tot hen op theatralea toon. - ' . : ., .^, ..."» ... .' ' 4 . ' .- ? ? ? ' : Toen eindelijk" de drie bedienden vertrokken waren, sloot hg de deur en opende het kcUerirat om zich een weinig frissche lucht te verschaffen. Eigenlek was de kelder maar een onderhuis, niet BOO heel erg onaangenaam, maar tooh een beetje duf riekende. Tot groote verwondering van «fin oom, wierp de jonge man de kruiden en dra inuoud der men en den inhoud der peperiimsjes door elkander, deed er wat water by, zette alles op bet vuur en ter wy l hij dit men gelmoes met een punsch-lepel door elkaar roerde, gei hij fluisterend een toovei formulier op, dat hij, ik weet niet waar, ergens gelezen had. Uit dit moes steeg een afschuwelijke reuk op. De oom kneep sich den neus tóe en bleef by het luchtgat staan, zonder echter het oog van de fantast sche goudm»k«rskeuken af te wend. n 't Is klitar, Oom! zei eindelijk de neef hem de pnnscblepel voorhoudende. Zoek zelf uu maar het kostbare metaal er uit. De oom stak, niet zonder zich de vingers te branden, de hand in de welriekende bi ij en baalde er, na eenige oogeublikkeu, twee of drie korrel tjes goud uit, goud, er viel niet aan te twijfelen. . ' t*?*;. "°P nti! G» dadelijk mijn toetssteen lialen. ui) Ugt iu de kast vaa wyu vertrek. De neef ging been en kwam na een oogenblik mat den steen terug; het goud w-i-d getoetat en met het beste gevolg. Ei-, waren wel wut andere metalen . 04, muur de «oef zei dat aijna weinige middelen hem genoodzaakt hadtien, waar van mindere qualtteit to koopen. : Met een» strengere krus had men het zuiverste goud verkregen. 't Is vreemd, zeor vreemd, mompelde de oom met ejn in d« hoogste mato verwonderd gezicht* ,En..... kost d«t ve«l'r ?- In vergelijking niet wat er door verkregen wordt, is het een bedroefd beetjo. T ^Zoo!..'. Hou beu je aan dut geheim geko men <? Zoo liet door deu bouzen gerst is, wil ik er nietfl vau wetmi, want wel be»inouwd is het toch maai- vergaukdyk. Stol u xeru.t, bmto oom. E«-n oude monnik vnn Kirt heeft roy dit gelio.m medegedeeld. Hy «.? "J"* P^tfrinnreis eu Jietcfi bjj mij ovtruaciit. Ui) schrpto behagen in.mu', en out dek! e mo dit wonderbaar gaUeii», Mon moot «Heen zorgen tmchtereu te zijn en het gebed... . Maar ik b.d reeds ontbeten l -*? Maar ik niet! En ik heb de proef gedaan. t»«t 's waar. . Ma.»r nn, oom, als u nu de goedheid wilt hebban «8 een klein ontlHt klaar te laUn maken.» Wis en a ker, vriendlief; laat oijS maar weer uaur boven gaap,; . Onz0 ,t.we«-goudmakers deden de deur van hun' Uloiatoriliro op slot en «Ie ji«nge man zag wel dra een wtmontenU en lijn ontbijt voor zich s»ann. ? Je -wilt .me dus dmlgenoot van je geheim maken? zei de oom metzyii vriendeiy'kst gezicht Ja; Waarde oom; u verdient bot dour uwe goedheid jegens uw neef. Ik htb altijd ziehveel van je gehouden, zei 4e oom ontroerd. Geef wij dan bet voorschrift Met genuegen, beste oom. Maar op eene kleine voorwaarde, ? En dia i»? U teemt my twintig duizend zilveren roebels geven. ' . . ~ Twintig duizend roebels! De gierigaard sprong wel aes voet van den grond. :??' Ju, lieve oom. . ' Wat wil j« met myn geld uitvoeren, nu je net, middel kent om zooveel goud te maken ata je aeU witt. , En de grondstoffen dan? men moet teeh eerst geld hebban om ze te kanten koopen. Maar met twintig duizend roebels, B*J je een gouden berg kunnen maken, want, zooals je zelf gezegd bel)t, kosten die grondstoffen zeer wéiiiig, Zonder twjfW l Maar ik kan gedurende BW maanden ni«t* auefers doen dan goud maken! Dat is tijdrooteod! En dan men.moet nuchter zfltt, zooals u weet. Schaamt n je niet zoo aftedm'gen, waarhat een geheim-geldt, dat u lot myn .j. i . .. ^ ^...^ nagdaagaan, d4& besloot eiadélfik door eeae overeenkomst. De neef stelde alen met tteadttisead roebels, oomptaat betaald, tevreden, an beloofde da preefiumins» dea volgeadea awrgaa to sullen heraalen. D* tweede proef vaideed niet minder dan de «ersto: da korrels goad waren selis fraaier en ?waarder dan de torigen. De overeenkomst kreeg haar beslag. &? neef dineerde b| aMn oom, stak het geld in den aak en &am abaaeid. ?^ Hoe! g» je alh»ea? ati da oom verwonderd. Ik dacht dat je b4 BM sondt bl|jv0n om me te belpen? D hebt myne hal» niet aoodig. hebt gezien hoe ik 't gedaaa lieb; <k heb u de grond stoffen gegeven; bovaadien hebt a eene opgave der hoeveelheden, e* bet formulier.., ik heb niets vergeten l... Voeral nuchter, a weet het ? Je, je, wees niet ongerust 7- Neen, . . . alles i%geloof ik, in orde ... ik hen niets vergeten.. . Welnu, adieu, waarde oom, veel geluk! H0 deed «gn paard brengen, besteeg het en vertrok. De oom bleef alleen, wierp sioh in eene fauteuil en dacht eens na. Walk eea schoon» toekomst ontrolde tioh voor sUna.ooien! HU zoft goud ma ken, tot hÜal zUne Wders, al «fine koffers vol had . .. ea wat faev.mt plezierig znn, zooveel goud te besitten! HiË'Von een niéuw huis laten bouwen en de meabela «r voor zon h^j regelrecht uit Parijs doen komen; de douaneokorten zonden veriohrflckelyk hoog zvit, maar wat hindert dat aa» iemand wiens kapvaal onuitputteiyk is!... Nadat Jij) den rtt-rle-cJiaussét van bat denkbeeldige huis gemeubeld had, dacht hij aan de versiering der eente verdieping, toen hy eensklaps op de vlakte, door de eerste nachtvorst verhard, den hoefslag van e*n paard hoorde weerklinken, dat in allerijl voortdraafde. Wie duivel kan dat xfjn? vraagde hu sich af. Voor hy den tiid had zich op te heffen, trad zyn neef binnen, bleek verwilderd en met ver warde haren. Oom, riep hy, a bent toch niet reeds begon nen f ze g toch dat n nog -niet begonnen bent l Weineen! je weet toch wel dat wy pa« ge geten hebben en dat men nuchter moet wezen om... Goddank! Ik kom nog tydig genoeg. O! ver«ehiikkelykt oom, verschrikkelijk, als u wist.. Wat dan t Ik had u vergeten te zeggen ... Maar daar bet nog tjjd genoeg is, is er niets verlcmn. In a hemel» naam oom, denk, als u goud maakt, denk nooit aan den witten beer, anders gelukt de proef nooit De witte beer? Ja; de Witte beer heeft juist een t genovergestelden invloed dan dien der planeten en't een voudige denken zelfs aan zyne schaduw is vol doende om de werking der metalen in den smelt kroes to duen ophouden. Dus, oom, deuk nouit aan den vervloekten beer. Dat de duivel jou en je beer halat bromde. de vrek; ik heb er nooit meer aan gedacht dan aan me op te hangen. Je hebt me doen schrik ken! Waarom geioof je dat ik aan dien beer denken zal ? Men kan nooit weten! Het ongeluk ligt in een klein hoekje l Maar komaan, u ii gewaarschuwd; ik ga weer heen.... Hy vel-trok ongehinderd ... en er ver streken vuf jaren «onder dat hu zich in de om streken vertuonde. Toen, deukende dat ayne misdaad verjaard was, waagde hjj het naar zyne woning terug te keeren; 't was bij een naburig grondeigenaar dat hij gijn oom weder ontmoette, hy verwachtte natuurlek iware verwringen te zullen hooren ... In 'tVgebeel niet! Zoo, ben je daar? iel iy"n oom min of meer treurig. Ja, ik heb eene reis om de wereld gedaan... Je weet 't? Ik ben niet erg gelukkig ge weest. . . . Hoedat, oom? De proef gelukte nimmer l ik heb het twee honderd keur beproefd r , . maar, 't was ook jou schuld! Waarom was het ook noodig dat je roy van dien witten beer hebt gesproken ? Myn heele leven heb ik er niet aan gedacht en tegen woordig is hy me niét uit 't hoofd te krijgen!" De jonge diplomaat had xyne vertelling ge indigd. Zonder een woord te Spreken schoof de oom den bundel bankbilletten naar hem toe. Maar kom er nooit weer om terug, zei hij, want de volgende vertelling zal my mér eischeade vinden voor deuzelfden prys. UIT HET LEVEN. -Schep vreugde in het leven!" Klinkt vrool<jk door de straat, Waarlangs, iu plechtig zwijgen, Een breede rouwstoet gaat. Een arme, blinde grijsaard Doet, van dit lustig lied De n;iu<te straat weergalmen Den rouwstoet ziet hy niet Een vrouw, in oude lompen, Geeft haastig hem oen ruk; Hij poost reu kleine wijle, De hand nog aan de kruk. Zoodra de droeve schare Het niet meer hooren kan : -Schep vreugde in het Ie ven l" bpeelt d' afgeleefde ma». 19 Maart '82. Elize Fabias. AIJLKltaLKI. eewgen med«'dinger maakt 't -..'De geldkwestie hield, epatar. Da ArKradlsiemants-Rachtb. haaft d«za w««k uitspraak gedaan in ««na ««dart het Jur 1878 tutucanila procedure d*r Binter il»atsch»ppy ta New-York (HoofUkwtoor voor Madatland: Am»Urd»m E»lT»ratr»»t 35) contri denlundala» in lÏMimichuias, derf baar A, LtwenstM t«Amsterdun. '?-.?..' : . M«tt ui ziek heiianaran, dat iMtstfanoemda ofl vonnU VM 19 Daeambar IB7» wagens gebraik mtkan van dan n*»w.»81o(f er" veroordeeld werd tot acjndavargoa' ding, nsdar op te maken by staat aa ii de kosten. Op , grond vtn dit vonnis heeft de Singer ItaatachappU, n» gedurende rnlm 3 J w onilervonden ta hebben, dat da voroonlaolda . iloh niet tan da venhalde uitsprMk v»n da Rechtbank etoorje, inwr dóodeoovondlg Toortgln», ?niet van da lnjer Oompany afkomstige roaeutnea onder da bensmlnff van Yerbaterda Slager Jfacnlnos" Mn t* binden, th«i* hot opnukoa by stalt dar haar eerst In prinoipa Magaatana sobadevergoadtnx; verlsngd. ? ? Da raohtbank vereeiitgde rlch dan ook mat hat ge voelen van da etscbaras en hwft den g*J»»jde veroordeald tot vergoeding van Vyr DnUend Onldan en In de kosten. De alsoh werd toegelicht an bepleit door Kr. Ph. ?A, Bats' Am.,: terwijl vonr den ged»«la- Hr. J. Ktppeyna vsn da Cópollo en Mr. J. W. Itauaer (allen «drooitea te Amaterdam) optraden. De commissie van toeeiebt op^den cursus ter opleiding vaa Ziekcnverpleegsrers van' de verevniging het Witte Kruis reikte het diploma uit aan de dames: J. . B. Docen-Lnchsinger, L. G. BoisMvafa en E. Weissenbruch, De HH. Tognacca J^Cossa, Kalverstraat, heb ben wt-der eene nitgexochte vorzamellng nieowe Terra-cotU's ontvangen. Tint n afwerking -van ieder stuk der mime keuze is even fraai; eenige wezenlyke objeis -d'arts, groepen . van CarrierDellonse, Albo, Goillenu'n, Orégoire, oorspronkelyk en olei;aiit., munten .boven»! uit. Ook de weelde in kuiistblonmen neemt steeds toe; het is vooral in deze dat men gondu werksters, ...van , achlecitfe^ wren ;~* kan onderkennen.. ?_ e de kleurenkens der al de -buiige nnd rof^JJenTeAu» reide RECHTS HOUDEN. Hen beeft thans op de hoeken van sonunige vak beaoebte straten blauwe bordea aaagebracht, waarop net kearijre letters tot de voet gangen het verzoek wordt gericht oa la die straten rechte te houden. De lof van asaerpziaaigbeid kan aaa dien wen! aiet onthouden worden, waaneer men daarmede bedoelt dat eea leder die de straat passeert voor de hem tegenkomende voetgaagers rechts aal vit* wjjkei. Als een ieder hier tor stede dien wenk ter harte aam, dan soa bet verkeer op straa er veel by winnen. Geldt het echter een poging om to trachtoa den stroom vaa voetgangers in twee tegenovergestelde richtingen aan weerszijden vaa de straat to leiden, dei «Uit het Tvrsoek niet voor de schranderheid vaa bem van wie die gedachte is uitgegaan. Zoo laag de pas van de Amsterdammers nof niet soo geregeld is, dat afl allen evea hardloopen, sal hfl die haait heeft, steeds het trottoir moeten verlaten om anderen die minder snel tor been ajfn, voorbij to komen, en 100 kan het ge beuren dat drie of vier fldnewrt al de achterko menden ophouden of hen noodzaken den rijwef te bewandelen. Men kan voor stin evenmensoa wel uitwykeo, maar hem toch moeielQk omver loopen! Ook voor dames en kinderen is de nakoming van het verzoek zeer bewarend. Indien a$eea< straat links ingaande, eerst regts moeten afhou den om daarna aan de overzijde een winkel te bezoeken vordert inlks bet tweemaal paateereu vaa den ry'wag. Men segge niet: het is maar een verzoek, niemand wordt er toe gedwongen! Meermalen vernam schrijver dezes uit den mond van onbeschaafden een min of meer liefelijke terechtwgzin Degene nit wiens brein die blauwe borden z voortgekomen, heeft zeker gemeend iets probaat* te hebben uitgedacht om het verkeer in onze straten te vergemakkelijken, doch bvj nader in zien zal h|j met ons instemmen, dat het remedie erger is dan de kwaal. Moge de wenk om rechts te houden, zijn nnt hebben by paueeren van bruggen of dergelijke korte afstanden voor druk bezochte straten is bet eerder een ongerief dan gemak. Wy hopen derhalve de bla'uwe bordon weder even spoedig te zien verdwijnen als zij gekomen zy'n. Amsterdam, 20 Oct. 1833. Véro. Dinsdag 24 October zal de heer P. H. Lamberti Jr. ia het gebonw Concordia in de St. Lucieen?teeg voor de leden van -Vervroegd Beursuur" hunne dames en genoodjgde eene voordracht houden. De HH. Gebr. Oohen te Arnhem en te Nymegen kondigen (zie pag. 8) weJer een aantal hoeken voor spotprijzen aan. Kaulbach's KaffreJslexbildcr, waarvan wij indertijd de Duitsche uit gave aankondigden, Cherbuliez, Göthe, Schiller, Bosboom-Toussaint, Hofdijk, Schimmel, Thiers, Doró, Molière, Pascal, Bacine. Ter Haar, Alexand>r Verhuell, Longfellow, al deze namen zijn eigenlijk te goed om er premiën aan toetevoegeo; toch wordt by een zekeren aankoop nog IlUdebrand, de Genest.it, Klikspaan, da Costa, by weer anderen Van Effen, Andriessen of een atlas aan geboden. In de Nieuwe Financier en Kapitalist heeft de heer Van der Hans, procureur alhier, een niet onbelangrijk artikel ingezonden, JJe Amofic van het Kyhmuteum ter wille der waskaarsen fabriek. Het vereenigt wel is waar in n betoog twee zeer heterogene zaken; de bewuleaörig der oude aandeelhouders in deze fabriek door het afschrij ven van hi-t verlies op de bestaande aandeelt-n, dus het rednceeren van hun kapitaal en het gevaar voor de kunstschatten van het Rijks museum door de steeds ontsnappende vetzuren BOO dicht in de buurt; de laatste der twee zaken echter verdient teer onder de atgemeenetiandacht gebracht te worden. De scherpe vetlucht, die men, naar gelang van den wind, tot op het Tliorbeo keplein, tot by den Stadsschouwburg of tot hot Ry'nsipor waarneemt, kan niet anders dan nadeelig werken en inderdaad scby'nt men, zooals de heer Van der Hans beweert, alleen tnsschen twee amotien de keus te hebben. Het weekblad; gewijd aan de belangen van spoor- en tramwegen, De Locomotief, No. 2, be vat o.a.: De ArnhemschaTentooiuitelling(slot). Adres over vermindering van tolgelden. Con cept-reglement voor den aanleg en de exploitatie van locxal- en Staatsspoorwegen. De heer J. A. de Bergh bespreekt in de Ilaaasclu Penkraaen No. 49 o. a.: Bescherming. Het melkhuÏKJe Mouton. Eene bohémienne. Het badhuis. Eene prysvraag. Mr. Patyn. Geaüte liedacteur! Met verontwaardiging las ik in het Nieuws van den Dag van H ezer een artikel .over de op voering van De Zoon van Coralie" door de ltütt«rdainache nfd. van de Vereeniging het Nedevl. Tooneel" in den Stadsschouwburg te Ani«t«rdam. Van het stuk zegt de schrijver van genoemd artikel: ,Dit tooneelspel toch is wederom een stuk met al de slechuta eigenschappen van de lagere Fiansche school; hier in dit fraaie gewrocht is het de vraag niet meer of er schande ia, maar hoeyoel en welke soort van schande. Een verhaal vau 't geen men hier te zien en te hooren krijgt; zou de verontwaM-diging outt? lezers opwekken; in den schouwburg echter zit d« mviiigte met open mond den draad te vo'gen, en ongetwijfeld zullen er velen zyn die heb een treffend stnk noemen. Wel roogelgk, w(j noemen het een vies stuk, démoeite, van ontleding niét waard. Liever dan maar hst gevaar getrotseerd dat men onze moraal oudbakken noeme en dat w* de hoogst moreele .strekking. van. dezen immoreelen morsboel niet kunnen opmerken. De gewone Fransche handigheid en eenig tpoor van tsjprit zy'u, ons bedunkens, roede ver te zoeken." Onbeschaamder veroordeeling van een kunst werk, als dat van Delnit, is niet denkbaar. Wat voor soort van begrippen dvfr moralitril moet znlk een schryver toch bezitten, en óp welk poil moet hy, die van ryn lezers sohattcu, wier verontwaardiging hij zou ppwekkenj door «en ver haal te geven vau 't geen men ia NCoralie1' te zien en te hooren krijar. Die geaond ver*taud beait en besef heeft van humaniteit kan xich bij een op Voering van GorahV wat zyn moraliteit betreit onmogelijk ergeren, .'t tegendeel i* ff aar/ . ' * '. Coraliö" bezit als tooneelspel, als kunstwerk een tedrlgk karakter. Die 't niet Kent, ga't zien en otird««[a zelf, soo hy oordèelea kan. Zy die 't veroordeelen zooals de schryver van 't aange haalde artikel, bezitten een moraal die buiten onw' maatirhuppy* staar.. Zulk een moraal is iuhutnaan, ik no«m Bévleit ' Indi«n u bovenstaande regels ra uw blad wüt opaeraen, zult u mfj Keet verplichten. Hoogachtend, Uw dienaar, ? J. W. Haspel», tooneelspeler. Rotterdam, 16 Oet. '82. ? <f« Sédaetnrt ..'?'? ? ; ? ., ' - - Dükta «dal «alMa&^tiW. pUtaatajii Jan de Bleseuop U' bedanken voor rya laaUlan brief «a d* daarin gegeven' last en «tMrdoa. | «Dataansr ai temhtira«b« aaa Dr. Bronsveld. Ik kaa aehtar eek atos aaUton e*a paar poatoa to ratevewta; 't ku ajtai aat haebaa, ton opaioht* vaa die tttjaer landgeooetoa, welke ?ea aaderen godsdienst belyaw daa uw dienaar de oa> rt*.*al. .fc ?? J i . dérgetMkaade. Dr. B. sehrMf vaa de biSMboppw: .Stat «en vaa ???."? TO' soovarmaa waal aitninntead» door g*!a*nU haU of WeUorekendheld. ZU aohrü»eu uiet, si) iprekaa BJat, s« tr*dea nooit op buifca de kerk," W '^ Ho, mijokaet 4* Btsseaop, bewaart «v dloaaar.dat Dr. Br. zalai niet weet ao*v*«l blaseaoppea «r iaMadariant «Un, n dat die heer ook niet weet Wat tut MM»*»/ t». JfM wiet alet waarin at «itmoatea. Mn, de Mssebef vaa Brtda is miaaohiea de grootsto Hellenist vaa M«darland, da Matehop van daa Boaob is ten «root godgelewde aa was w$*n atgr. SehMpnan g**a littelit» gaweett, dan had gusoh Nederland mtfa naam geaoaial als btvorosraar vaa kunsten «a wetenschappen. Tas. y*s* o **%^ f bö$?' *"? *»? ??? *°*??*? * *? «?*. gaeeUl^klieid de knasten ea waUaaebappaa b«* aefent, U *ws bfl d* JenlUa ta KuUtabargof 4e DoaOjukaaja to Hoisseo moet gaan k(Jke». tt weel zeker dat h0 goed ontvangen uu worden. Ztf «eArtf**» jW, *V frttk»» «M. aagt dr. Br. aa bewtyst tsvw», dat M) even al» al attne geluongenooten nete waat vanwm» in de Katn. kerk omgaat Las dr. Br. slechts het ge> riagste Xath. blaadje, dan soa W kennl» dragen vaa «oo menlgen brief tot da Kath. gericht, soo menige t*» davoeriaif b.v. b(j eena kerkwtyUng gebonden. En daarin munt ook da onde bisschop vaa Boermond nit Ik si* nit nw brief, waaide Biseebop, dat D. B. te Haarlem weont, dan kan btf ook baal gemakkeltfk te weten komen. waarin Kgr. galeien excelleert Ba nn UB slotte soa ik vragen: m*«i urn Htiekep da»nUm**ttniotrgrittr4. kiU *» vtltprrtmUMt *l»t dr. B*. waiaeaBlasehea is, hu «on dia vraag KWIMB beantwoorden. Bet tweed* punt, dat ik evea wilde aanroeren la t volgend*. U t«gt, waarde Bisschop, dat Ar. Br. die de leer VBO 't vagevuur «oo ongerttma noomt. «alk» wei b*Ur zal weten dan njj, omdat hij il, «ovtift Huiit» eau 4m Boemtch,» goitiitntt tftl *ap*atMh,bbtn. Ik ben loo vrübet Uatsto t* negeenn. Bad ia ar eenige studie van gemaakt, had bij daa kleinen Cath*ohiimtu van 't biadom Haarlem b. v, en een over de Kath. feeatdagan A telt rtfottt gelazeu, hij soa het niet aagertfmd noemen. ' Ik heb maer dan een prol Dr. Thtol, een derg«l|jk boekje basorgd en dan lasan se duigen, dit tt noott luulti» fnnttn. t I* vandaag Dondenlag. Sedert Zondag heb ik aaad/mtfnarprot, vrienden (wraronder 9 adv, en l dom.) gevrugd: Wal denkt gty toch, dat een aflaat enhetvageinnrkr Oeea ?nkel der antwoorden raakt kant of w»l. En hoe kaa het ook ander»? Kath. werken over godsdienst en mo raal Uien se nooit en van jonge af leerden s* alle» wat van Boomsohe xQde komt door c*n blauwen brUbeiiea. Hoe pover het ntet de leottmr gestold ia, daarvan n enkel bewfle. Een Jaar of wat geleden warden door eea boekhandelaar d* volledige boekverzan. verkocht vaa l rechter, l snbat. ruim 5000 werken. welke kath. werken daar by waren. Ziehier 3 Bohaepman l*arii, l Nuijeiis 0«cAi«d. dar . off. v. Jast. en l geneesheer, Ik heb nit oarioaiteit een» n een» nagegaan dt Paui, l Bohaepman *Ur.., * nuu«n> «»«m»o. aaAW. Btr.. l katli. vertaling vaa Thomaa 4 Kampia ea nog t waarvan mQ de titel ontschoten ia. Neen. waard* Bitaolt, de protestanten lezen de kath. cchrüvers niet en daarom «laan ie dan ook vaak d«a bal t oor «r mis, dat hartelijk er orer lachen het aenlge ia, wat w* knnnea doen. - Ik gotrooet my de moeit» om er eens op to wijten; den protentanten, aan to raden, kath. werken to lezen, alvoren* kath. calum to beoordeeleo, is de voornaamito drijfrwr van myn sohrgren geweest Teven* geef ik Dr. Br. déverzekering dat het episcopaat ea de priesterschap der kerkeitfke provincie Nederland eea aioraad is der Kath.. Kerk, die bare tftdtrt. untw (ik bedoel priatirt) heeft van den Noordpool tot in 't hartje van AJWk», van de Llanoa en Savannah* ia Amerika tot in de woentynen van atiddel-Acië. Daar ijjn onze Hollandache Jongen» de plonniers der bescha ving, die honne ontmoetingen, bevindingen, waarnam!»' gen ena. nederleggen in b. v. dt AiauOtn dtr H. Kbtdte*. heid, di Voortplanting dit ytttof», na. ent. Ik beveel bet lezen dier werkjes ieder aan, die belangstelt in land- en volkenkunde. DB 8 ot 11 aJUrwugea kostoa Jaarl^ks mau 30 of 60 oen te. 1) Ik geloof celta dat de priester vaa Tnmto* eea Noordhollandor U. UT bestaodlg* laiar. Anurt. 11-10-'81 **?» ^***n 'Witd in somtniere vuQ.mU,»uiia vermeld dat fléeir zoon van een inspecteur'van polii ie, is veroordeeld tot eene onteerende straf. lieeds lang wa* de treurige ondervinding op ta doen dat ons stedelijk politiecorps bij sommige bladen het al zeer scbyut te heliben verbrnuL althans dikwijls te bespeuren aan het zoo gretig aangrijpen van elke gelegenheid om de fouten van dit corps zoo scherp mogelijk te doen uitkomen, en gaarne wil ik aannemen dat, hoezeer zulks ook valt te brjammeren, werkelijk een deel der burgerij daarmede naar genoegen wordt gediend; doch te vergeefs zoek ik naar het belang dat er, voor wie dan ook, in kan gelegen züa oen den volke te verkondigen dat een jeugdig misdadiger is de zoon van een inspecteur van politie." Ziet men in diezelfde bladen ooit vermeld dat een of ander veroordeelde is, d* zoon vsn een bakker, kruidenier, makelaar" of dergeiyken ? Moet zulk een bericht nn op eene of andera personaliteit doelen, dan is het toch voorzeker ui zeer af te keuien om daarvoor eene aanwijzing te gebruiken. 200 algemeen dat niet dez« of gene persoon, doch wel een geheel corps er zich 3uor getroifen moet gevoelen; geschiedt zu:k rena annonce echter om den inspecteur vau politie eu bloc" eeno 'soort blaam op te werpen, dan kunnen déze al niet verstandiger doen daa daaivan niet de minste notitie nemen, in de overtuiging dat, zoo door dergelyke berichten iemand wordt gecompromitteerd, dit in het oog ran ieder weldenkend burger, wel niemand anders kan zyn dan de ste'ler zelve. Echtt-r gaat het niet aan om een oppassend juiivader de fouten van een deugniet van een zoon aan te wrijven, onverschillig of die huisvader is j.wispectfur «au politie" dau wel of hy eene «Betere betrekking in de maatschappij bekleedt, en blyl't het nog een Hetreurenswaardig versc^y'nml dat overigens geachte dagbladen er zich toe leenen om dergeiyke berichten, die geheel zonder duel, grieretnT voor débetrokken persouen moeten zyn en die op zyn zachtst uitgedrukt teer ongepast", ayn te, noemen, ia hunne kolommen op te nemen en daardoor d«n schijn van-vooroordeel ip atch te laden, of auo dat vooroordeel werk^lyk lentaat, te toonen.?'?>?*.-a -.?->. -??-«? J?«-?~ weten ta verheffen. dat «ij zien niet daarboven Achtend uw bestendige leaer. ' T. ,.. ontvangen van den Heer A. A. Toratormsa vaa )yen een sóbr()ren, waarin hy, in 'antwoord op den brief van den lieer J. A. Koopman» to Nijmegen fsle ons vorig Nr.) o. a, mededeelt, dat liet bedoelde »:bumblad door ham werd ontworpen maar niet geteekaud'ooi de eohto v. Leeuwen vplstrakt niet doer h«m geiispireerd tegen den valsohen ia ongekomaa. Btormede ' U,'o. L, een eind aan deièn atryd gemaakt. ? :. ? ?? ' V- - ? ' . 'JW. DWAZE OVALEN-POLITIEK TB BUO8BEL. " D* longete alhier gevierde (eeatrlering tor eera vaa iet vyittgjarig» parlementaire loven van d»n lieer Chmres Rogier, heen aanleiding gegeven, dat men in de dépêoh«»-i»»l van hot krantje La Cliroutmt, ' ets beeft gedaaa, dat voor da alhier gevestigde Keder» andaéhe Kolonie vrij beleedlgend mag genoemd worden. Men hooft all* oude proeltmatlSa van 1830, waaru de Hollander» voor overweliUgeia, tvrnnnea onx. en*, worden uitgomatkt in de groote benedenzaal opgehangen met een goueele collectie plaatjes de omwenteling vóórtellende. Is ioo Iets politiek T neen') 't la onhandig, en. .na laog getoekendon vradv" oabaleefit. Ieder tateoenlg'k Delg, leder nadenkend mensch, kaart ztitka-at. .' In Amsterdam, alwaar de Belgen in 1383 veel sullen entooaatoUen", ontMiijt men e Brusiolaan (kauda* aan en nyverheldimaiinèn) voorkomend, en, wal oet men to Brussel? Men ruit er 't volk opdoor ouden iaat togen den Hollander t» doen horlevon, ? Hoo: onhandig) Ho» beleedigéudt a«» M Otmntqiir. wier haat tegdnalle» wat Neerdni'tsch is'toeavemt, Jo«f salka gaan» Mruan, vamnlaVl» aaa hét gemeantob*atniir d«t x o u lut» uvefklaarbaarsta «a allerL'etrour.enswurvoor '1' "l "U ...!-. .. .. ,,.. ? .,,,..A.'« eanfMal tnasehaQ twee volkbu do «rede gotet-keuJ i, dan ; Jioaden alle hateiy kh«d'eu oect-op, . . \ ,Wükunnen d* Daraaat Cif anttoa ieet ajHtasvelea." ] _ .Trwgt e> AaMiikaaaaeae Dmrkasa OlgtntUw*. J " '?>?