?i fel: i -. 'J ?' ? f : ' .lm*. . 'R > M tl. DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Ko. 979 DE KLASSIEKE CONCERTO IN I1ET PALEIS VOOR VOLKSVLIJT. De loJiioMwn van klassieke muziek, vinden thans cthty tn alleen «eVgeuhoid dio te hooren, de» Uon-lei-la;!» in lu-t Paleis voor Volksvlijt. Ov<r het a)tf«-meeu wordt daar aan de oiacheo, dio men a:iu het woord k!a*»iek" stelt, voldaan (op ecu enkelo uitzondering na), maar juist om dat liet Paleis voor Volksvlijt de «enige plaats is, waai- men goede, klassieke muziek kan hooien tegeuwo.i-dig, moet de directie uien niet te gauw tevreden UUHU gevoelen over hfetgeen ten gehooro woidt gubracht, daarbij denkende er is toch pi-ene Mudeio muziekuitvoering waar men iots dergelijks te hooren kry'^t." lioveuataaude beschouwing (taf het klassieke concert vnn U. Donderdag my in de pen. Het programma bevatte, wat de oruhcstwerken betieft: Ouverture J?sson<la, van Spoor;Sinfonie U". 2, v.iu Biiibms; OuTt-rture Coriolan, xan Heethoven; ec-ii Largo vau Uiimlel, voor oiy<-l, harp eu stru'kiustrumenteu en oeu fragment uit \Yaguen De ouverture Jessonda, konden w\j tot onzen onten sp\jt niet hy wonen; do tdufonie van Ihuhtns daureiitt-gen hebban wjj in al haar grootheid en pincht frcniiton. DÜIIH i r er goei werd z'üuitgevoerd. Du orkestleihu cu den yvcrigon aanvoerder zy hwr voor ome dunk gebracht, z,y doJon wat zij konden om dezu rei^enschepjjii g roo goed nis in hu» Tei-mogen was tt-n imvorr te brengen, trots het vurst-hil van stemming tu*scheu do verschillende instrumenten vuu hot orkest, Op deze stemming wenscli ilc straks nog terug tu kernen. De fempo'j echter waren ujot allijcl doven allo bedenking verheven; zij dia deii-lfde sinfonio indorlij.l in Caoc lm" huoidiin, zullen dit wet met my eens nu'1* Eoetliovens ouvetture Coriolan" liep mede goed van stapel en dt-ze ouverture «telt vrtf hooge eischen aan de executantea. Maar nu ! .... o, het ware te wenschen, dat ieder, dio door moeder natuur met eenigszins muzikale ooi e» begaafd is guworden, hot volgende nummer maar uiet had. geboord, want ecne praclrU, verheven Largo van den Kolo^sus ilitndd te hooren uitroeren op euno wijze uU dit 1.1. Doodoid.ig in het P. v. V. is coschied, is zelfs voor e«u maar eenigszins muzikaal mansch ecu wure marteling. En Wiiaroni V Niet omdat z\j, die de ver schillende solopartijen vervulden, niet voor hun tank beredend waren ; daar waar Cramer een solo-vioolprutij vervult i* men altyd zeker, dat die partij uitstekend zal worden ten gehoore ge bracht; en ook do heer do Pauw (hoe raou ook anders ovo.- 'g mans spel moge denken,) kan zeker de orcelp.irtij uit Hiindel's Largo wel spelen; ditzelfde gel d i voor den harpist, wiens- naain ons onbik'jiid is, maar -hoe het mogcly'k is, dat de dritt solo ex ccutauten ondeiling in het geheel niet ftemclcn, is voor my eeniaadsel. Toen tlit nummer gebisseerd werd {natuurlijk dooi- onmuzikale toehoorders) ging hit iets beter, dim i' d o nier stemmende harpist door een verma ning vnti den diiecteur tut zwijgen gebracht «'as. Uet b voustjande brengt mij tot myn uitgangs punt. terug dat de directie zich klaarblijkelijk te weinig laat gelegen liggen aan hetgeen ti-n grhooro yelu acht wordt en noc of dit geschiedt, want bestaat bij ray als een paal boven water, dat zij die crgcrbjfce stemming ook gehoord zullen h«bb.)ii vu nii t 11. Donderdag voor de eerste keer. Maar hoe komt bet dan dat het orkest in het P. v. T. zoo ilecht stemt, hoe komt het dat op de' klassieke concerten, vro-ger en to recht, zoo beógforaaoid, thans nummer* nitgevoerd worden. zoo valnuh, dat iumand er de haren van te berge y n meenhig komt dit door de invoering der norwttal stemming. Niet, dut ik do normaal stemming of keur, verre vnu dieu ; ik vind do normaal stemming urUtekiM.il, 'vooral omdat hot orkest zoo dikwijls zang.-is moet brg<-leiden, moar ik wacht alleen norluttal tfini)iii:g of allten oude stemming en niet een mixtnm vuu normale en oude stemming en dit is toch op het oogenblik het geval in het Paleis. D<- di cctour Inatb.v.in zijn orkest toe een harpist dio viij duuk-lijk hooi baar zijn instrument volgens d>t uuui! Btimmingliecff gestemd en d!» maar leukwcg tr ai.spoiieci t, en hoc dan nog? vervolgens wordt er m l.et orkist toegi'laien een klarinettist, wiens A .klarinet klaarMvki-lijk op normualstemming grmmkt ia, (d. w. z. te laag voor de aangenomen fetriiiiiiiiii;, \vunt men stemt zuo Wat volgens het oi'S'l en dit staiit iuts hooger dan de normaalBH'mmmg) eu wiens Bes klarinet nog voor do óii'.li* biL-mining i» ingericht, dan zal men begrjp n dat, m -n dikwijls in plaat.j van een sym]jU.>iiiu", ccn caco;ihonie ten gehoore krijgt Het is mijn oprechte weusch en Keker die van a!lc mu^itikl^nielibers uu-t eenig ontwikkeld hoor» v.-nno:o:', dit dit spoedig moge veranderen en d;it de diiectiu geen misbiuik zul makeu van haar l!c' Ulitiin'jtclitur lied" uit de Nibelnngen kon my i;iït erg bueir-n, was het omdat de waogeluid u vau het' vorigo nummer mij nog in de ooi en klonken, ik weet het niet. ; anders brengt "Wiigner my in vcrrukkiug, lag het uan uitf, lag bet nn de cum[iositic'>' .. . . Ik t iniii^ deze beoordrelinR, met een vraag aan alk wez^nlyk muriek.ile bezoekers der klas* aieke roncciten in het P. v. V. : IJchooreu orgitl-ioloX uitpe voord op een wijze als de lieer (Fe Pauw dit doet, wel op do Pro gramma's der bovengenoemde concerteu? Viatgt mi>n my 'nam- mijne meening, dan zog ik louduit: nsi-n! ' Om dexo rojo heb ik <1e orgel-solo's ni«t be001 dceld erf ik denk my in 't vervolg ook hiervan te nathouden. Strict*. ;DE AQUARELLEN TENTOONSTELLING TK 'S GBAVENHAGE. III. Doch het wordt tyd dat w^j onze wandeling Tooi-tïottou, In Ransluiting met het einde-ma on* beKUi, trekken de inzendingen van onzen vete raan Oh. ttuciiusspn natuurlek het eerst onze aandacht, Alle-iang«chheid ren onderwerp is hem even vreemd als aïledaagschhtid yan behandeling. Zoowel !f * ^ J~ -^^tï^j-. ? ontleen l, eigendom, __,._. . . . _ by zegt dat ook; maar hU weet ook bovendien door de volkomen historische costnmen der per sonen, het .karakter van het tijdvak, waarin hy cieh beweegt, nauwkeurig .uit te drukken. Zjjn «Bezoek van Czar Peter de(n) Groote(n) en z^n ge malin CutkeriDC aan den heer Resident Christoffel van Urandz, op diens lusthof .Petersburg'1 aan de Vfgt, anno 1717" door den hoogjeeraar Pierson welwillend afgestaan is eene kapitale teekening, vol leven en personen, die allen volkomen tot bun recht konijn. Dat zekere aristocratische in de lynen van Uochassen maakt hem tot den aangewezen schilder van onze patriewen ; en de fantastitch groene achtergrond, dien wj) in openlnchtteekenujueu tteeds hy hem aantreffen, doet de aristocratiscu Meeke Uut z(fnor personen in de*e teek*tniog tot vullu recht komen. Dat Rochussen juist geen eerste kolorut is, doet volstrekt niets af aan den indr u k ilieïjJDeteekenüigeu maken, daar zij «loh ook geen airs geven van meer téwillen Mhqnen dan »Üw^rkelgk eQn: teekeningen en geen kleuren«ymfitnieën. Zün Rapport" uit den BaUaftehen tijd .I7UO vei toont ?ns «en burger generaal TOOT »rii tafel gueten, waarachter dne eonr^ven béaii x(jn nnn liór. opteekenon vaa wat hen bevolen wordt; teiwül toog» aililftiiwi M borgerpeosonas(\J«ns de overige ratoite van h«t ve'trok vul len. Ook hier bewondert man weer Uochusseu's coatnuinkennis en uitnemende gaven vau figuuruitdiukking. Zün IwHe tetkuningfn aan den Bowhkant?Rochussen is daar een oude bekende voor den rit" en .een paar den spel op reis', gaven ons weder volkomen bewyiten van z\jn hoogst te w.iardeeren talent van fijne vormtypi-ering, in een tyd waarin er 100 weinig Noderland-.cbe kunstenaars z\)n, die met succes de werken onzer letterkundigen kuunen opluisteren met hun stift- Een leerling of navolger van dezen sch\jnt Hoynck van Pupendrogt uit Rotterdam, in wiens Beicrsche artillerie, alhoewel nog niet van alle smetten vrü" toch het voorbeeld d«s zoo even genoemden niet te miskennen valt. Een eigenaardig genre hoeft de ll'-er P. Uaaxman zich uitverkoren; i(jn beide, schier miniatnnr-teokeningen Gcdienstigheid" «n nln tl-dachten" treKKen terecht hyzunder d« aandacht 11 (j, voor wien vormloos impressionisme geen conditio sine qua non is, om eene teekening te bewonderen, zal gaarne verwijlen bij dt-zo kleinu aquarellen, waarin een juiste teekening zich paart aun een aanuenamen toon, en waarop bovendien, o wonder op wonder, eens eene jolige dame uit de beschaaluo klasse, niet eon nantrukkclyk ge zichtje haar opwachting maakt. De jonge zeven tienjarige, diu In Gedachten" van haar boek opkijkt, loopt groot gevaar verwaand te worden, zoo gaarne vorwylen de toeschouwers by haai'. llaax'iiau's kunst is wel niet gi-oomeh, muur ze is oanlrekkel(jlt, en heeft het voordooi van \oor iedereen bcffrypelük en genietbanr to weziMi. Ongeveer hctze>l'de pad bewundolt /.ijn stadgenoot Liernur, die ook den vorm tot zijn recht poogt te brengen, maar in den toon noj* niet zoo ge lukkig is. Toch trekt O. (k. in zijn Eon oud krüger" het door het vunsttr inva'lciul licht, op den Fchedel des oud krügflis de aandacht. Enkele ligui-cu gcyrn zoowel de Ainaterdummer Witkamp nis de Italiaan Alberti, en beide met succus, terwijl ook wat tcekcning nangnnt De kerhgnande jonge vrouw" vau ohmidt Or.aus terecht gcpro^nn mug worden. Slechts zegt het onderwerp weinig en heelt de kleur, schoon goed, niets bizonder aantrekkelijlu. Windt 's groote at-udic-koppen lien nar" en een soldenier" ui'ikou indruk door <to buitenge wone stoutheid van opvatting eu moed iu hetbehandolen dor verf. Vooral x^n «oldenier lieeft iots kltiasieka over zich, al U misschien de grünslach een weinig to sterk sprekend. Ais oenige onder onze kunstenaars dio op zulk aen schaal zulke sterk sprekende koppen met waterverf aandurft, i-i Windt zeer zelt><r op iedere tentoonstelling een belangrijke ver.-iclirjuin^, en wiens koppen met dien vandcu Rus Htu'liunoiTdau ookdczo on^etwijield ten goede komen in den wodströd. De studiekop van aezi-n laatste, ecu lachenden Rus, trekt, do aan dacht om de levendigheid zijner pogen,enz1 kere wilde vroolrjkhaid in de Kelantsuitiirukking, ter wijl de knapheid dei' hMiivudeling bawon.lerd wordt. Ouder do vreemdi-bncen die i guurtcokeningen inzonden noemen wy de Beanraoud uit l'arys, met zijn a|lerg<;estigste miniatuur-aqunrel de ecwte Mei", in pompadourstyl, Crcmone uit Milaan wiens .Bouderiu" het bcwya levert dat de keuringscommissie zelfs hot meest woest>) impri-s«ionisme aangedurfd heel't; Ilunimnn uit l'ai ij', wiens overigeui juist cetoekende nummers om hun kleur eerder doen denken aan gekleurde illus traties uit de Graphic dan aan frisscheaquarellen; Mellery. Xavier, wiens beide meisje-figuren in uien, toederen toon zrjn gehouden, die J. Alarisi in zijn raeesterlrjk duo aanwendde, en dit laatsteju uit voerigheid van teokeninif maar uiet iu harmonie van klaur overtreffen eu" eindelijk Stacquet Utni-y uit Brussel die in landschap en fiifunrteekening zich een impressionist toont, en met z(j« Portret m\|iis Vader" het aantal studiekoppen met een verdienstelijken vermeerdurt. (.Wordt vervolgd). Ktrüvoogflen en Notabelen der Ned. Uerv. Getn'.ente van Dordrecht hebben zich dezer dagen tot vele k'instvriend-in gowend, naar aanleiding van de Restauratie van de Koorbanken in groots kerk aldaar. Hoewel reeds meermalen belangrijke aanbie dingen uit bet Buitenland zyn ontvangen om deze uitstekende kunstwerken uit de 16e eeuw te verkoopen, hebben kerkvoogden dit «teed-i gewei gerd en besloten de kuorbauken door bekwame handen te doen herstellen, Daar de middelen van het Kerkfouds echter niet voldoende zijn om de kosten te bestrijden, worden belangstellende, in onze Vaderlandsche Kunst uitgenoodiifd mede te werken om dit doel te bevorderen, liet Bestwir van het Kon. Oudhatdkuttdig Genootschap heeft zich bereid ver klaard deze zaak'te ondersteunen en tevens de bijdragen die men hiervoor wil verleenen, in ont vangst te nemen. SPIRITISME EN CIIPJSTENDOM. Spiritisme en Christendom. Een populaire Bcheti, door L. C Mo'^er, em.-predikant. Met een Open Briet aan Dr. J. tl.-ftetz. Helder, C. de Boer Or., 1882, 144 blz. In de voorrede zegt do-schrijver dat dit boeltje geschreven ia in 't algemeen: voor ons volk; moer byzunder voor zoo vete meer of min ontwik kelde'en beschaafde mannen en vrouwen, die tot heden, veelal uit vooroordeel, weinig of geen notitie geuomen hebben van hetgeen reeds over bet spiritisme iu 't licht verscheen." De schrijver erkent dat hy niet veel nieuws levert. Een korte geschiedenis van het spiritisme en ziju uitbreiding zooals men dio Ijjna in elk werk over het onder werp vjudt; berichten over merkwaardige mediums, merkwaardige toetredingen, belangrijke manifuntatiën oo openbaringen uit het geestenleven, die herhaaldelijk *yn gepubliceerd, en beschouwingen over do verhouding van het spiritisme tot net christendom, in den trant waarin o. a. Elite van Calcar, op de grenzen van twee werelden, zich voortdurend doet hooren. Waarnemingen vaa den heer Meijer zelf, of byzondere openbaringen aan hem gedaan, ontbreken geheel, zoodat dege nen die de literatuur over het onderwerp eenigseins kennen, het boekje Ongelezen kunnen laten. Doch wie er zoo goed als mets van weet kan er uit leeren wat bet spiritisme is. Is hy oen goed christen dan kan hy zich laten geruststellen door de verzekering vaa den schrijver dat in het boekje mets te vinden is «wat ook maar van verre itrqdiff zon zyn met Jezus' eigen woord, met het ware, oude, echte Evangelie" (blz. VII) en het zal hem waarschyniy k-genoegen doen te hooren (blz, 16) dat het spiritisme het christeiyk geloof aan een eenwig leven tot weten, tot handta.telyke zeker heid" verheft .Voor iemand die noch dat christelijk geloof noch die handtastelyke zekerheid heeft, is de lec tuur niet bijzonder aangenaam. Want hy komt onder de lezing tot de ontdekking dat de sehrjjver hem voor iemand houdt zonder eenig begrip van zedelijkheid, wiens stelregel is: Laat ons eten.en drinken en vroolijk zyn, morgen ztin we dood" (blz. VI). uit valsche of halve verlichting is twyfelzucht uit twyfel ongeloof geboren en uit ongeloof het jammerlijke verval van zedelijkheid dat we overal in de maatschappij waarnemen. Zoo spreekt de schrijver op een andere plaats. Ik stel hem voor een itatistiek aan te vragen van de godsdienstige gezindte der bevolking van bet gcóote gebouw dat in mtya woonplasu uit geheel on* land zyn bewoners krijgt toegezonden. Twijfelaar» en ongeloovigeo zullen daaronder niet veel zon. ??Ya* MB gryaaard vu tig jaxr zooals de Heer Meijer zich aan den lezer bekend maakt had men mogen verwach ten, dat hu wel eeus met «oprecht ungcloovigeu" had kennisgemaakt, met nvuuitm, zooaU uien die in zoo groot aantal op tnaHtgchappelgk gebied werkzaam viudt, voor wie geen 1-ven na dit leven bestaat, maar op wier zedelijkheid geen stüet kleeft. Wat de zaak van hot spiritisme betreft hoeft dit boekje me niet verder gebracht dun tot het reeds iu No. 2J5 eu 263 vau dit weekblad anufowezeo stuudpunt /elf» indien do ook hier weer aangehaalde feiten bewezen zyn, zou men nog niet tot het aannemen van geesten enz. mo gen besluiten. Als de rpiritislcu gelijk hadden, af* er -tal van geesten in onzo nabijheid waven, die handelend koudon optreden, stutlen en tafels konden verp'aatsmi, muwckinst -timenten bo<pelen, do Kwaartvkrncht opln>ü'on, voorwerpen zonder deur of venster to openen in een gi-heel gesloten vertrek kn»d«n brengen enz. enz. ; <il# er boven dien ouder die geciicn lagere en hoogere, ern stige *n spottende waren zuoals dour al de »piriti»ton beweerd wonlt dtin was het eind vuu all») wetenschap, ja het eind van atlc maat schappelijk leven Bereikt. Hoe kan er een wetentcliap der «tof bestaan, choim'o en pliy^ica, iudicu de oigenschi^uf n der stof n int standvastig züu, mnar na ir wilUkeur door geesten kunnen veranderd worden V Hoe kan mnn zijn c igimdom verzukerou, indien de geesten dwars dooi- muur en glas du voorwerpen kunnen vvrplitttsmiV Wie zal uit het vinden vun oen duik b'j eeuiijkeeiiig beiluit durven tix-k'ien, aU do gee-ten het. voor werp nnziuhlbuiii- ii:tnr hcoD lie'd)eu kunuoii voeren.'' /.tdl» de meuat guivono boaluitbn in'tdagclijlcsch l^vun niojieu \vo niet mear trekken ; we xijn niet zeker dat wanneer uiemaiul tijdous 0117.0 fti'weztghpid in onro kikmcrs is Ke\»n«'6t, we de voiiiwerpen terug zullen vinden zooals wo »e verlieten; geesten kunncu zo verplaatst of er iets van weggenomen «f aan toe^evOtfgd hebben. In n woord, wanneer onxic.titl'are nanr willelcRiir hnndcloniln \vo/.nn.s de nnrilo met ons bovulken en met ons op da stof kunnen werken, clan ver liezen de eenvoudigste natuurwetten h;iar kracht en do wöield wordt erger dau oen te schromelijke warboel. Leeuwarden. Dr. Vitus Erumsma. Do lioor C, P, tor Kntlo, da vertaler van vcraehciJono werken uvcr g«noo«k\vni!D, lieefl eun otact inzien» «itttig werk vorriolit duur lift buanr^n van con 2» cJitio van Ju llolitiiuluclio buwciUi»^ v .in dm ll:>ni>-. In-t Lrecu tn rf" Yespltyliiy ruit lifl Mrnj<ihrlijk At'c.'ud.'ii, vanl'ruf. Hoek. Do beliin^HtulliuK in :illss wat do lovunsvorrii-htingen yan den monioli f »us:!rit, i» in 'lo Ia»t8!o jarcu Ijolonsrijk toogt-nnuien. Do 1iy;;ièno, z* 1110^0 door Imn, van wio meo inotlit vorwm-liteu dnt ze lunr li«t moost zoinlen bt'osfcncn. Ycolal nog wordcti vonrnuflooiid, b op wej; oon bij iii[iwnii.MulUi'iil imp-.ihiru Mtlcaic'h.ip tu ?wurdon en flmr /.al ook dit workj» d»»rtoe bglragon, In oen kluin, b.%*3« nl t« klein, liüdtck vin.lt mon con dour goodu luiutanodeu opjjohulilerJ» l'csolirij^-in!; van hot Rnmcnitol Tnu het muiiü^bcltjit lit-haam on tu\-e:is bjj ioJor liouMotuk eeu o:< nn-ler umtrnut ile luvuiisvcrrichtingen, ziekten on/... tcru-ijl div» nog con 70 til blad* zy.len ain liygièuo wordo:i <;uwiid. 'l Is con recht prac-lisjli bue!,jo dat zelicr goud sul wurdcn verkocht, vuurjl d»ur du jn-y» (/ l -ij ffi1 Inau b'vstold U. B. In de Annalen (ten gcsammiïn VcrsicJiernngsicescns wordt gcfchicvcu: De Vcrxekfriiifislodc. Het HoliaiuUehe vakblad l)e Vrrgcbrritigtbuile heeft nu eeu JHÊI- béitann. \\&t in twaixli cu'.nmera k;m KeV'vi-rd worden, werd op du meest voldoende wij/e clen lezers nan«ebo<len. Van den tweeden .jaargang af 7.»\ bet blad twee maal 's maanda verschijnen on wel in Ofn {.'oscbikter ibnnaat. Dit zijn w;iarlijk liesluitou in overeen stemming met (io eischen des tijds eu wij ' vcrgis-on ons zeker niet, ah w-y beweren, dal het Mad op deze wijze cea gbetl) toekomst tégcmoct gmir, Overigen =i is het voor ingewijilen geen iie\\c m. dat de L>e Yerxtkerir,yaloiie iu bet .\eilerlaiuisrlu Verzekeringswezen' nu reeds een Iri.ssoheii gccit heelt gebracht, en door de noodzakelijkheid ge dwongen, zul veel verkeerds uit dun weg worJen geruiuid, als Da Vertckerinffiilóde er ajju B'cm tegen verheft." Taa La» tn Yati reraclisen afl. B; z|) borat: JJelehoi'ing tn ytluk (naar sanleiJin" v«n: Vuoruilyany m Armotilf, tn;, don f llniry (itorgr, vertaald rfour J, \Y. Sli'anlmaiiJ; Mr. Gatikoap uit minintfi' t-n» oorlog, door Joachiiu en Lljdemtliaps" pofsie tan Pol de Mout, beugrdoeld duor J. A. Blentjcs. Inhoud Tia aflevering 10 Tan Dt Fatum-: Eon vogel uit do vourwerolJ. - - Uo< roco bltilakelBÜon en gekrlntalllsccrde grissen maakt. Bijzonderheden n intron t do fljmonntïlüng en hot gebrnik vin hei clement Leclanché. De tnnnel onder hot kanaal tiisaohan Knitoland oo Fnnlu-yk. Do dieren on liet licht. NOK Iots over don hoktogr»»f. Eon btoomwerktuig mot driaiende znlgon. Do motor van Hortoon. Dekolibri's III. r»ktiache regel» voor het oputellen van blik«cmaflciJera, Do elcktro-chemiache of achoikundigo telefoon von Edison, en andere wrijFingstolofoncn. lots oret onze hnld. Het fotajjrafl«oh geweer on Toovor-futograflün, moereudecls mot toelichtonde afbooldingon. De dordo «florering van Uil Land van litmbrandt, ttuilifn oi-tr de Xoard-}fctlérlangaclit Iwrliiii-iag in At ttctHiitude HKir, door Cd. Biiskon Ilnet, behandelt de 15e on lOa eonw In dn personen van Viomfw Kttitpi* OD Rrntmui. Ook verscheen bij don^olfden uitgever, Tjeenk Willink to Haarlem, van denzelfden achr(jver het dorttendo doel der Litttraritehe faiitaiilit tn krititktn, beUelïOude stu diën over E. J, Potgieter on Gtorgt Sand. Da 8e aflevering van De Cïet» voor don ondorwijzor bevat: Joh. A. Loopold; Do taal als milde! tot komische effuctcn, IU; Dr. P. O. Qroneman, Orer BamenstelUng v»n erenw(jdlgo kmohtoD; P, Kat Pzn., De bedendmgaohe riaretihandal In Afrika; T. H. mout, LUnen.vlakkon, hoeken en bannsverhoadiogeo; P. U. Do». De Föhn. Eono ntleriug on B. de Wal, Da rondheid der aarde «a de loop tint rivieren. . UITOATBN. Dr. <3. B. BOCK, tt' bouir, liet levon «n de verpleging tsn hel menseheltjlc ohatm. f 1.15 F. DBUIN8, Hat laad vaa Betnbrand. Por afl. f 0.90 Kr. M. Th. GOUD8MIT, GeSühledenU van het NedorUndeehe Zeerecht. f *.80 Dt. V. HÜIZINOA- Ean «n ander over voedlngr. l 1.25 P. IL LU11A8CO. Bloemen uit don Italiaanaohen Inathof. * 1-M Dr, S. F. MATTHEB. Aardrijkskunde yan NefirUndsch. Oost-IndlC. t.lM MAYNE-BEID, De watervlakte la het. boaon. f UM Oob. f 1.79 Dr. 3. HERMAN DE BIDDER Xr, Bijdrage tot de kennia van hot oudst* ohriatondonu f 1.50 Wetboek op d« HegUtratle. f 3. WALItra DÜK8TBA. Frysk Lesboek. f 1.2S Graham en Ik. ' 0.80 Jaarboek der BUka-ünltersItelt te Lelden. f 1.30 B. POBTEB. Hoogt«n en Laagten, Beelden uit een . OTTOKAR BCHUPP. De «er eens vader». f 0.60 Tan strijd en van vrede. Twee verhalen. f 0.60 Dr. T. DE W1TT TALMAGE, Ontmaskerd. I Dl. Militaire Zaken. VERGOEDING WEGENS EEIS- EN VERBLIJFKOSTEN. Bij koninklijk besluit v«n 15 December 1849 (Staatsblad no. 62) *fln de vergöedjnften vaetgesteld, die voor reis- en vorbljffkpsten aan burfferl|)ke ambtenaren, officieren en andere militaire besmbleu worden toegekend. HoogstwaArschUniyk wsj-en op d«t tijdstip, en weUicht noïlang d**ru, d* toefekstade vefgoedingen voldoende, d. w. *., d«t hjj, die eene rei* uioest volbrengen, uit de hem toegekende ver goeding, de kosten daaraan verbonden kon be strijden. In ruim dertig jaren Tijn echter de tijden, en met deien ook de middelen van vervoer veran derd, on sal het uit dien hoofde niemand ver wonderen, dat een besluit, dat 100 lang heeft dienst gedaan, door dentauddes t jjdi versleten is. llat. zulks werkeiyir het geval is, sullen wy trachten aan te tooueu, door te bewijzen, dat de toegekend wordende reis- en terbiyf kosten alleen slechts voldoende lijn, om in de noodiakeltyke kosten ceucr reis en het verbiyf buiten de stand plaats Ie voorzien, wanneer men zich op verren afstand daarvan en met teer kort verbluf naar elJerj raoet begeven, terwyi, wanneer zulks het geval niet is, allén die personen, uit hunne ver goeding voor reis- en verblijfkosten hunne uit gaven echter niet volgens hunne maatschap* peltte positie kunnfin bekostigen, welke in de Ie Matse van het tarief van het hierboven ver meld besluit z{jn gerangschikt. Om olie betreklciugen van de burgerlijke en militaire ambtenaren op te noemen, die het recht pcvou. voor reis- en verblijfkosten naar een der rijf klatscn vnn bovenbedoeld tarief te declareerea, zou tot onnoodijje achrijvcrüaanleiding geven; w\j zullen ons daarom inanr alleen tot het ver» weldon van r enige militiiire betrekkingen bepalen, onuliit aau de burgerlijke ambtenaren, welke ann de na te noemen militaire rungen, ten aanzien vnn reis- en verblijfkosten zijn Re l ij k gesteld, ook duzolfdo vergoedingtm worden toegekend. Iu de vyl hier bedoelde klassen wordt gedeolimoid: door Opper-officicron en daarmede gelykstaande rangen, iinar de Ie klasse, f 8 per d«g voor ver biyf- on f 0.75 J>CT uur afstand Avceus reiskosten; door kolonels, lii'teniint-koloneis en majoors en d.uiinifdc ge^ssiuiiloerde inngon naar do 2e klisso f U daags voor vurbiyf- en f O.GO per uur nfitand wegens reiskosten; door kitpücius, luitenants en daarmede gel kfjost'jldo riir.gcn naar de 3e klasse, f 4 per dag voor verblijf- en f 0.45 per uur afstand voor i-eiikojit'n. Voor den tl,\g vnn terugkomst in de standplaats wordt echter slechts de helft van de hierboven vermeldt» vergoeding w<'#oiis verblijfkosten geno ten, terwijl, \vunneer men langer dan 14 dagen op een en dezelfde plaats vi-rblijlt, met den vgft tonden dag, men slechts tteea derde van da boven vermelde vergoeding wegens verblijfkosten in rekening kau biengon. Hoewel er nog een Aantal bepalingen in het hieryorcn genoemd besluit zijn opgenomen, die hoofdzakelijk t.jn doel hublien, drn belnnghelibendo KOO wuinig mogelijk voor dienstreizen toe tu ken nen, vcrmcenrn wij toch al reed* uit het voren oniüchrcvcuc te kunnen bewijzen, d.vt de thans too^kfiulf! reis- i-u verblijfkosten uiot alleen in de masle gevallen onvuldoeude zijn, maar ook teven» <lnt ann dio toekenning hoegenaamd geen biüijk'iuid niC'T ten giondsl.tg lint. Om <üt duidelijk to maken, zullen we ecnsverondor^tellon, dat twee hoofd-oflicieren van denzulf.ion mug tot gelyk dool ecne dienstreis moeton maken. A vertrekt van Amsterdam naar Hotterdiim en 1>. vun Antktei'dani naar llanrleni. liestuat er nu eonig« reilen dat A f 7.Ü5 wegei;* reUkos: eu geniet, terwijl aan U slechts f2.10 woi'dt tocgukcnil? Volgwis onze m^cMiip, KOU liet verschil in liut bcilrng dezer vtrgocdingen n l leen dun gprecht.vaanlii(d zijn, wnnuoer de liierböJoeliii) of/icicren verplicht waren om da reis l e voet nf to loggen, maar uu zij gehouden z^n, om van de bestmti.de middelen van publiek vervoer gcbi-iiilc te maken, waardoor A na zijne uigaven voor vervoi-r' per spoor f 5,70 en B f 1,55 van zijne i-ci.ikoaren overhoudt, moeten wij verklaren, dat het beginsel, wani-Ofi de hier vermelde, toe kenning gfschit-dt wnailyk, oo zijn zachtst uit gedrukt, nis verouderd moet wordt n bcjchouwd. liet gevolg diini-viin is echter, dat A wellicht vel. maar toch in elk geval beter iu zijn onderhoud j zal kunnen voorzien dan B. ; iïlcak uit, ovengHinrid voorbeeld eene volg 'na i de thans bestaande bepalingen niet weg te nomen | ongelijkmatige! toekenning, het nu volgende geval' ' zafdneii stieti, dat, uatt een ofliciei1;diensten Icuu- \ non en dikwijls worden opgedragen, waarJoor , hij gciioodttaaut is, ccn gedeelte der kosteu daaraan verbonden, nit eigen middelen te bestrijdi-n. Bijv. ceulcn|)it.ein te Leiden in garnizoen mout, to 's IJnxvcnhage gedurende 5 dagen in ecne com* miitie zilting nemen; daarvoor wordt hem toe gekend : reiskosten, voldoende om do reis per spoor to betalen, en verblijf koiten U dagen f 4 per dug, dus f 5üen 11 d.igen /3 maal 4. = f20,33, «Jzoo to znmen fÊ-5,33. Wübehoeven wel niet tözegden, dat een offi cier, volgens gi)n stand, gocn logemeut zal vin den, waur bij gedu.-ende 25 dagon voor laat.-tgenivlda som met inbegrip vun voeding onder aak kan komen; hy inot-t hier dus bijpassen, wnt het Itijk volgens ome mecnitig behoordu te betalen. Wellicht zil nkn zoggen, m:mr do holnn^lietibenda lieeft dan toch gedurende xijnc comini^si hot behoud VHM »ijn truutumeiit. Volkomrthjuist! Maar.uien vcrgvte niet, diit in vele gevallen eeno familie wordt aclitergelntfn, dio gednrei.de do afwezigheid van hf,t lioofd (les ge/ins ook ouderhouden moet worden, terwijl woni.Cfi- zulks hot geval niet is, or toch ullijd ecne ióügiouto som, EU <!e vergoeding voor vcrbiyfkosten mort' wor den bijgc-pa«t, Jat_ het werktlyk eene opoffuring i*, buiten zijne st'andrilaatütut andere dieniteu te worden geroepen, votiral de ninnneii, van wier talenten de rcgeuring icli bedient om in commiü-jiün van examen, in keuiinxs-comm »sk;n van pL-rsoaen of Invensmiddclon, materieel enz. zitting te nemen, zullen dit zeker wel met ons bonnen. want juiHt zij zijn het, wier tegenwoonlijlieiil buiten hun giiruizoen het m«est uu langdurigst vereischt wordt, zoodat ij dus tengevolge huunee ineeidcre kouni», tot bjjzondere kosten, uit hunne eigen middelen, wordeu gedwongen, omdat het Kijk, op geen voldoende Vjjze, hunne uitga ven in het belang van den dienst noodig geweest vergoedt. Dat het legerliestuur cv in ten geval eveneens zoo over dénkt, hinkt nit het kortelings genomen besluit, waarby alleen aan officieren yan elkea rang, die in eene commissie van examen zitting nemefl, f 2 per dag als btfslag on traktement boven de vergoeding wegens verblyikoiten wordt toegekend. ? . , Ofschoon wij dien maatregel voor het prestige van den officier schadelijk vinden, kuunen w\j toch niét nalaten, onze verwondering te kennen te geven, dat ook nieb in andere gevallen, waarbij aan officieren verblijfkosten worden toegekend, die byslag kan worden genoten. Men kan toch de meening niet toegedaan zyn, dat bflv. een officier van gezondheid, die jongelingen keurt om tot de K. M. A. te worden toegelaten of officie ren, die met de keuring-van levensmiddelen of materieel zyn belast enz. voordeeliger onder dak kunnen- komen, dan zulks met leden eener exa men-commissie bet .geval ie, WÜalthans gelooven dit niet, en omdat voor de «rengeinelde diensten veel tact en grondige kennis wordt vereischt, komt het ons onbegrijpelijk voor, dat de bijslag, waarvan bier sprake is, -niet in veel minieren kring wordt toegekend. ? Zonderling is ook weer de bepaling in laatst bedoeld besluit te noemen, dat aan de officieren, die ia hunne standplaats ia eeae commissie van examen fitting nemen, niets wordt toegelegd. Wij zeggen zonderling, want wanneer aan eene examen-oommiaie btjv. tot toelating van cadetten hÜde K. M. A. burger leden worden toegevoegd, genieten deze, onverschillig of dat examen m of Zuilen hunne 'W<M>npl*»ta wordt afgenomea f8 ol te per dag, wegens vacatiegelden. Vrucb. telooi toeken wjj naar de redenen, die tot. het ntett toekennen aan officieren, in bovenbedoeld geval verkeerende, aanleiding kunnen geven, want de gewichtige dieasten, waarvoor men bel bnrgerlid eener Commissie beloont, wordeu ook door den officier verricht, en het tracttroent dat deae IrvaUte gedorendo cUne Commissie geniet, wordt ook waarlijk door den burger, door de toekenning van i^ue vacatiegelden niet verloren, want indien dat zoo ware, sou hij zeker voor de hem toegedachte eer bedanken, Met den officier is dat andors pesteld, dexe ontvangt heel een* voudig eene uitnoodiging die voor den offi cier met een bevel gelijk staat om hier of d*ar niet alleen z^jne diensten, maar in vele ge* vallen zyne blondere talenten ten beste te geven; van bedanken kan das geen sprake «te. omdat zulks in stryd zoude t(jn met de militaire wetten. Naar ome meening k*n het toch niet andere gaan, vooral het. legerbestnur moet over alle per sonen tot het leger behooreude, in den lin ale hierboven wordt bedoeld, kunnen beschikken, maar wanneer het dat doet, moet zulks vooral niet leiden tot geldelijk nadeel van die penon/n, want, behalve dat inlks uiet te rechtvaardigen ts, kan men er verzekerd van zyn, dat datrdoor ontmoediging ontstaat en de opgewektheid tot studie verloren gaat ( Wordt vervolgd.) VEREENIGING ToTöOEPENING DER KHIJGSWETENSCUAPPEN. Vergadering op 25 October. Nadat de waarnemende voorzitter, de neet Robide van der Aa, hulde had gebracht aan den Generaal Knoop, die wegens vergavorderdeo leoftyd, zyn ontslag als bestuurslid had genomen, werd overgegaan tot de keu je vau een nieuw bestuurslid, waartoe do Luitenant Kolonel Ilojisl» adjudant van den Prins van Oranje, gekozen werd. Daarna werd door den heer U. de Wit, kapi tein der artillerie, een voordracht Over het mili tair gebruik der luchtballons" gehouden. Nadat de spreker de perioda had besproken, waarin de luchtballon nog tot dn natuurkundige merkwaardigheden behoorde, schetste hy de belangr\jko diensten, die door eene luchtvaardeitc a&leelmg ouder Coutolle aan de legers van do corota Franscho republiek waren bcweïeu ; danrua werd het gebruik der ballons in den oorl >g tujsclmn de Noordelijke en Zuidelijke staten van Amerika besproken en eindelrjk het nut vermeld dat (la ballons iu 1870 uan het ingesloten Parijs bewezen. Daarna besprak de spreker de constructie deiballons ; jamm*r was h«t, dat slechts enkele details van dat gedeelte vermeld werdon, on dat de spreker niet een geivgold overzicht van de ver vaardiging en uitrusting der ballons gaf. In hot Inattte gedeelte van die voordracht, w.it de spreker het tegenwoordige standpunt van den luchtballon noemde, word zeer vol'edig mede gedeeld hoe de Kapitein Tiroplc, de /.ield«r lacbtYntirders-afdealing m Engeland met goed gevolg van do verschillend» luchtstroomingi-n dio op on gelijke hoogten bestaan weet pM-lijte trekken otn zijn baP.ou iu da gcnvenschte licliüng te drijven, terwijl ook vermeld werd hoe men zich te Meudou op de fi-nnsche liichtvaiirdcraschool meer niet Eroevi-n omtrent' bullons captifs cu bestuurbare allons bezig houdt. liet sciieon den spreker onbekend te zijn, dat ook te Berlijn een luohtvaarders-comitébestaat, waarin de ka.ptt.ein Bucliholtz oenig-zins als godelegeerde vnn het rijic zitting beeft, g«noemde vereenigiiig heeft, een eigen orgaan en wordt, door de rogeeriog in het nemon v.iu prqeyemiestiiwjd. Voor onae verdediging wenschtédé' sVélo* balloni cautifa te gebruiknü, terwijl h ij, zie n voel nut van elcctrisch licht van nit luchtballons voor st 1de. Wnt dit laatste betreft hebben wij weinig hoop op den goeden uitslag; men denko slechts) aan dun zwaren ro(l»c'or. Met den sprvker hopen wij ' echter, dit spoedig, b. v. bfj de oete?jin^en oj> de forten piuevcn met luchlbAllonJ geuomen zullen wovdon. MUTATliÏN BÜriIET I.EGER van 19 20 October TJenocmd by den plantpolyken «taf, tot plaats, «djud. te den Ui-Mei-, de kapiicin Jhr. K, A, D. E. van Fniuckt'iibsrg eu Prouchlitz, van het 4e reg. infanterie. Op pens'ocn gesteld do kapitein P, G. Maas Geester.iinis van deni>l<i:itselijkrti:taf. (f ISOO'sjnais.) Weder bij bet Ie Kr r hier te lande ingcdueld Wi-1 by het 7de ivg. inf. de Ie Jiiitnuaiit l'. O. oïkimer, gedetacheerd geweest by het leger in Ned. In-iiP. Overgeplaatrt by de Ptipillrusnliool toNiniwersluis du Ie luit. J. v. d. Meer van het 4o rog. inf.; bij het 7o reg. inf. dn Ie luit, J. S. van Agtlioven vnn de l'i.pillai:s<liool. liij lipt Ie reg. veld-ait. te Utrecht, de kapt. R. A. M. -Spengler van het 3e reg. vo t. !»rt. SCHAAKSPEL. Ko. 4t. Van H. W. van dvt Moy, te H»e» ZWART. en a bc d ? f g l WÉT. Vu speelt voor en s»*ft tn 3 lotion mat (Wit 6 «n zwart i stukken mat K d 4). Oplossing van Schaakprobletm Ne. 42. l A 3 B 11 T, l'J. of P spuit Q. 3 H nt F i + O 8 nt F i (9 8 B i D 3 mat. (t) l O 6 pt P 6 3 H 9 H 6 tt»». 9 ..... 8 H I G 3 mat Ko. 43 la luist opgelost door F. to Utrecht; 3. V. 8. U B. o. L; v. H. op Texc-1; W. T. U. te Delft; HenH 43 en 4S; Pro«tl quartet; Jfet «'n viewn; W. <1. V. 49 allen to Amsterdam, voorta is 43 goed opgelont door W. n H, te Delft j 8. v. W. te Calomburg: Mr. l'. A. L. U. (? Amsterdam 00 No. 41 door 1>. 0. L. te T. Onluiit is die van W. S. te Br. o. L. (Ia No «3 beeft d* letUr een fiUle fout begaan' door op g 7 oon cwari paard in plaato van een pion ts stellen sooala ds oop» «*tt doldeuj» »anwtf«t). tiBIEVWIBBELINa. W. r. B, Gaarne In d» volgende week. No. 279' DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. FEUILLETON. SAMSON. Den 18en Mei 1880 sprak de lieer Ten-in een Jofredw uit on hè: graf van Sam'on, ter gelegen heid dor iirwgdi.ig van het borstbeeld dut, door CrauukübegaoJ'ilj lisnd ontworpen, bestemd was de tombe to ciecc-n en een blyvende herinnering tti iyti aau den grooten tooneelkunst«naar. Die hulde, eerst negen jaar na Samsons dood ber»umJ, \ertolkto in oprechtheid het gevoel van j.po velen die hem niet weinig vei schnluigd waren, »tj 'i uit h-et meester in de Kunst, z(j 't als opgeluimd knuiviaad, zy 't als man van deugd, net chaniktcr \an deien schouwspeler toch, beviudt men in weldoende harmonie met de grootheid K(jner gnve i; dit wisten wel die ou zyn aficiieid-kions, hem den Slen Maart 1863 toegewor pen, ds woorden schreven: Aan den Ri-ooten iroimtennar. Aan deu dichter. Vooral aan den mensch!" Sarason staat daar als eon der nobel ste figuren uit het bloeitydperk der dramatische kunst, in do «errto hclit dezi-r rcuw; hu, leerling vnn l'nlnro, tijdgenoot van Mars, tn meester van Rachel, Aruould-Plessy en Favart: hy, wiens optreilen zoo een innige gelijkenis met dat van llulU're aanbiedt, hu beweegt lich te midden der nationnlo beroeringen om hem heen, met een warm hart voor t vaderland en een hoogen eer Ui d voor 7Jjn Kunst, zich steeds met buiten gewoon veel geweten vau zyne, hem heilige, veolvoudigütaak kwijtende. Snm<on kwam ter waereld den 3en Juli 1793, te Baint-Denis. De godsdienst plechtigheden door de levolutiemanncn verboden zijnde, meldt men als bizon'lèrheid, dat h<j htt laatste kind was, wien de doop werd toebedeeld. Zrjno ouders hicldeu een herberg, ca hot. waren hoofJzaktlyk bofrelcndo voerlieden, in wier gezelschap hij z(jno eerste vorming onderging. Al» eene uiting van zyn zucht naar het diamti, beschouwde men zijn onvermoeide lust om, naar het voorbeeld van hen die htm omringden, koetsiertje.te spelen", door stoelen «nnten te binden eu daarachter met gespannen leidsels op de treden van een hooge trap plaats te nemen, mot de zweep in de hand. Toen Samson zyn vy'fdo levensjaar bereikt had, verlieten zijn oude» Saint-Denis tn kwamen zich vestigen te Parijs, wederom als koffihuishouders, welk beroep zy echter later vaarwel zeiden, om met een soort van voor.tchotb*nk verder in hunne behoeften te voorzien. Op school werd Samion voor den welluidend»!enen buigzoamsten lezer ouder zyne makkers erkend en iu de kerk was' hy hy voortduring een der trouwste bezoe kers, wijl daar hut ritueole, bot dramatische ge deelte der godsdinnstoefeningen hem zeer aantrok. Allengskens mankte hy kennis met de boekenwaéreld: de Pamela van lïichanifon en AB Levens der beroemde mannen van Frankrijk, door d'Auvigny, vormden zijn eerste lievelingslektuor. Behalve do gewone klAsiiekéschoolboeken, ver eerde hij ten zeerste lioileau eu de Levens van Plutarehus, terwijl by beurte, do room van een Mtlt&des of Epaminondos, d>> fnam van een Leonidss of Aristideg zyn eerzucht poperen deed. Soldaat wenschte hij nu te worden en zyn va derland te dienen met hart en ziel; de teugerheid van zijn lichaam deed hem echter aan de verwessepliiking. vfcn zjjn voornemen wanhopen. 'Naarmate de geldelyks moeyelykheden der Sam sons vermeerderdon, Ontstond en wies al meer en moer in den zoon een hartstocht voor het toonoel. Het brjwonen eener opera \ytvi in dien tyd z^n grootste geluk. Brunet en Tiercelin telden ond- r de beste akteurs van den schouwburg du Palais-Uoyal", terwyl Lnls en Mlle ilaillard iii de opera uitblonken. Picni'd was direktenr van het ,Thétre Louvob", WAAI- hij eveneens als speler zeer werd toegejuicht. Het melodrama nam een e :rste plaats in onder de genres, die Sam son het meest beminde en een zekere Tautin muntte, naar zyne meening, vooral in dit genre nit. Het twaalf juren, verliet Samson Parijs weder en kwam nu te wonen in do katoenspinnerij zyaer oucrera, in de oude abdij van Ycres, tusschen de dorpen Yères en Brunoy. 't Was nog mindir de (.choono natuur, die hetu deze woning bizon der vrrlkom deed zyn, dan eer.e nooit verhoopte nabnurschap. Dazincourt namelUk bezat een landgoed te Yèrcs en Talm* te IJrunoy. Aldus bevond do jonge tooneelmintiaar zich te midden der befoamdite vertegenwoordiging vau het treur en van het blijspel. Nooit echter werden Samsons pogiugcn, om een der beida grootheden te ont moeten, met een gewenschton uitslag bekroond. Alleen werd hij gewaar, hoe Tal ma algemeen in de omstreek geliefd wss, wy'l hy' voor iedereen voorkomend cu eenvoudig was in den omzang en hy alle theatrale manieren" iu het dagclijkaoh loven had afg«logd. lMt laatste vooral hnd hij met weinig tooiioelcelehriteiten van die dagen de jonge Samson in de spinnerij niet zeer zyne handen uit de mouwen stak, besloot men een anderen post voor hem te zoeken en vond dien hy een prokureur te Corbeil. Gelukkig was daar oj> 'tkunloor een tweedo kl«ik, die Sarn?nni liefde voo,- de letteren deelde, orn zekere J u Her. > et hem doorliep hij zijnu geliefkoosde drommen, hem sprak liy vun do heMi-n, die hy bawonderdo, y.m de Kunst, die bij aanbad. Deze vriend liet zich aanwerven by het leger, cenigim tij.l later, en Samson heeft hem nooit te-rug-gezien. Do.'zaken te Yèies wilden niet marchotreu en, na groote geldelijke verliezen, keerde do familie Eamsou weer naar. Pniy'-i, vraar do zoon eerst met d eb. vader 's avonds vi ymetselnars-geschi-iftcn kopieerde, mnar naderhand bediend» on eenloterykaïitoor werd. Te huis echter had hy de kennis gemaakt- van nivjufvrouw' Leriche, de auteur van «en door hem'jiiint uit't hoofd geleerd melodrama. Dit feit verwierf hem spoedig de vriend'cbap'van diédame, welke hem nu en dan, door het verleenen van een vrykasrtjeu, in de gelegenheid stolde, den schouwburg te bezoeken. Mademoiselle Lrrcho bracht Samsons ouders voor 't eerst op 't denkbeeld een nktmir van hem temaken,daar zy, naar aanleiding van de voordracht huns zoons, hrn met zyn dramatischen aanleg gelukwenschte. Deze gedachte mishaagde den Heer en Mevrouw Saihnon geenszins, want een aan 't tooneel ver bondene ia al spoedig in staat in zijn eigen ondcijiond te voorzien, ja door kleine oydragen in de huishouding, te-gemoet te komen. Omstreeks dit tydsüp valt Samsons eerste gang naar het Théatre-Franc.»is", waar hy Braanniciu b(j.woonde, maar er meer verwonderd dan verheugd ?van thuis kwam, nog min vatbaar als hy was voor groote tragische indrukken. De Vrouw in Nffd van Deiforges en een tweede stuk van Picard zag hy oewge dagen later en hier kon hy Fleury in iJn vollu kracht aanschouwen. . Bizcmder trof Hem het groote onderscheid tnsschen dezen vermaarden speler en zyn vroeger zoo vereerden Tautin van het melodrama. De ware natuur, juist voorgesteld, frappeerde hem vooral in F'.eury. Nu genoot -Jijj ook Man in Vietorine Tan den Plulosoplte aan» h savoir, Man in haar jrroote krocht,'in den bloei henrer jaren, 't Was de avoud van een di»g, waarop Napoleon een nieuw regiment pooUche huisknecht en de revue had laten pa snoei en: iets geheel nieuws TOOT de Paryzenaan ei» in het pat teire, waar Samson plaatshad genomen,1 was «li-cnU spraak van de bonte uniformen dezer krü>(silitfden. Ily echter dacht aan niets dan aan het scherm vóór hem. dat nooit vroeg genoeg werd opgehaald. .Eindelijk", schryft hjj, rolt de gordijn opwaa:-ds; een man en eene vrouw komen op de planken. Een trilling van genoegen be weegt zich door het parterre, met gedempte stem fluutcrt men elkander toe: Mars. 't is Msrsl" En werkeiyk, zy was 't, met hatrschoone zwarte oogen, haar zoete stem, haar zedige gratie en met die bekoorlijkheid, welke haar immer eigen was on waarvan ik te vergeefs beproeven zou een gced denkbeeld te geven". De heldenrol tuet haar, speelde dien avond Baptiste de jongere, eon troetelkind van het publiek; toch vervulde hy, naar Samsons waardering, met te weinig gevoeligheid en te weinig vrijmoedigheid de rol yan Antoine in den Wijsgttr owttn welen, vooral in vergelijking met Micbot, die in de zelfde rol optrad en met Uaptiste do oudere, M"* M zei'ay en anderen, welke dien avond hunne vol maaktheid ten-toon-spreidden. Op deze laattt genoemde kunstenares heeft Samson wel aan merkingen te maken. Zy was een dor liefste speelster», naar hst uiteriyk, van do Fransche Komedie, nrnor de schitterende verwach tingen, die men omtrent haar koesterde, zjjn mi» of meer U-leur- gesteld. Onophoudoiyk balanceerde heur liQpfu op de schouder», haar stembuigingen. wilden jrel vabch zyn; zy WAS min of nieer gemaakt en oanatuuriyk, en baar gebre ken schenen reet de jaren in omvanft toe te-nemen. In don Speler van liegnard mocht Samson deu afstond leeren kennen lusschen het talent van Saiut-Fal en dat van Fleury. Het eerste wae talent, het tweedo ambacht. Mejufvrouvf Jacob, een oudo kfnnis van Sam sons ouders, bracht hem r>nd<>r do bescherming van eene Mlle Borvillo, welke de natuur nietryk genoeg begiftigd had om hnre werkeiyk groote drnmatische gaven in den schouwburg te doen blinken, en dio daarom zich bepaalde tot les ge ven in het Op ICjuri en leefty'd deed Samson z»n intrede als leuTing nldasr. De professoren bestonden uit Fleury, Tnlma, Lafon en Daptiste don oudere. Laf on, in wiens klafso by werd gvplantst, ried Sam son aan ht-t treurspel vaarwel te zeggen en zich Klinisch eu al op de ttudie der komieken toe te leggen. IL Wy zijn in 't jaar 1810. De dames Demerson, Wénetnei- en Menjaud begonnen bun talenten te topnen. Michelot nam Samson in zijne bescher ming en nu deed hy de ontdekking vau zijn vrrwonderiyk geheugen. Allo klassieke komieke rollen waren hem, in korten ly'd, onuitwischbaai in de gedachte geprent. Te gclijker tyd met Samson, kwamen ook Pci-lct en Krvymond aan het Conscn-atuire, onder leiiüng vau Talma en JJuptiste dfii oudoio. De twee uieuwo leerlingen werden allenggkene Snmcons vertrouwdste vrien den, zoo zelfs dat zij do drie onfcheidbnren" werden genoemd. Met welk een warme en«pi echte liefde beminden wy het toniiecll". roept Sam<on uit, met welk eeu vreugde onderhielden wij er On* over!" l'alma gnf zyne lessen meestal in zyne woning en allo leerlingen van het Consrrvutnirc warcu steeds getrouwe bezoekeu. In do klasse toch was hij evenzeer te bewonderen aU op .de plan ken zelf; by sprak zonder ceiiige aanmatigingen niet zelden, wanneer hij ten voorbeeld de daad by het woord voojjde, moe-ten de tochocrdera zich bedwingen hun handgeklap terug te houden. Zie, dergelyke bizpnderhedon zou men to vorgëofe iu Talmnas Uerinneringcn" zoeken. Goedheid en. toegevendheid, di&thiktie en lofvaaidightid kenmerkten zyue verhouding tegenover do leer lingen. Eens onderrichtte hy Kaymond, zyn meest beminden hoorder, in de rol van SéJe uit Voltaires Mahoroet. Op 't oogenblik dat de jonge dwaoper Zopire komt worgen, roept hij uit: Je eens que mes genoax s'aB*al»«eat". . Alsdan moet da speler vallen. Itaymond DU volbracht dien val uiut; bij miste daar den moed toe en vree; de zich onhandig to toouen, In ccn hoek der zaal lei een nooit uitgestof'e raatras, en wat doet ToJraa? Ofschoon bizooder kostelijk aangekleed, juist dien dag, gant hy naar de ma tras, reciteert de vaerzcn die aan d«u val voor afgaan en rak worktuigelijk ten voorbeeld van zyn leerling. Deze bootst hem zoo veel mogelijk na. Daar 't den meester niet. voldeed, valt deze ten tweeden on eindelijk ten derden mnle, telkens de stof van zijn gewaad slaande en zeggende: Ik kan zelf niet vallen, ik zou my te morsig maken." Fleury, ofschoon voor 't overige eon beminnely'ko natuur, legde in zyne klasse meer streng heid en hoogheid aan den d»g, daar hij meende dat -een weinig profeaioi a'als een professor niet kwaad stond. itaptiate de oudere was vol Ijver en vol geweten in zijn lessen, en Laf o a maakte van Samson den crootschcn komikus, dien men later in hem heeft leeren kouneu. De grooto fout van Samson was zijne angst, zijno onoverwinlijke verlegenheid. Werd hy geroepen ter deklamaiie in de klasse, dan bonsde zyn hart tot brekens toe, zyne stem haperde en zijn ledematen verstijfden. Een be wonderenswaardig doorzettingsvermogen werd wel vereischt om dezen grooten hinderpaal in een tooneelspelersloopbaan te boven Ie komen. Aan dit rek wü'e men ook, dat Sanison bj het debulecren nooit lauweren mocht oogsten. Ten jare 1810 noch in 1611 nam hy deel ann den. jaarlyk*clien wedstryd van het Conscrvatoireen zoiider ziL-h te be kin gen, want het eerste optreden was toen en bleef gedurende heel zyn volgend leven een hem hevi* tegenstaand werk. Ka veel moeite en ontelbare pogingen, begon Sauiaon eindelijk m»er cu meerde rtaudachtxyner leeraren tot zich te trekken en bleef hy niet te zeor VKrwydord vau Efjn sterds in gehechtheid tocnemendo vrienden Pei let ou Unyinoud. Toen imnon. na in 1812 Bia-ces hij het publiek te hebben gehad (in de openbare oefeningen), tot pensiounaire werd bevorderd, ttldo hy onder zyue studiegonooteu o.a. Leviuseur, mevrouw I'onch»i-d, mevrouw Uigoult, mevrouw llubini, toen mejufvrouw Cbomel, Charles Duvernoy, Menjaud, Damorean en lulon. ? Door de vreeseiyke politieke gebeurtenissen van die dagen (1813}, was Samsons vaderlandsch ge voel, nog steeds sluimerende onder zyn vcrëenug voor de Grieken en Romeinen, plotseling en teu volle ontwaakt. Meermalen, als hy de verwoes tingen aanschouwde rondom Purys, was hij op 't pant soldaat te worden en den Isatsten druppel van zfjn bloed voor zÜn Frankrijk to laten ver gieten, maar de vyanden kwamen binnen Paryi, en Samson, die voor korten tyd het leger was: gaan dienen, keerde te-rug tus*chen de kotlissen. Herhaaldelijk, by het veranderen van regeering, werden er belangrijke administratieve maatregelen genomen, ook voor de schouwburgen en leerscho len der Kunst. Zoo wa* Sarrette, door Napoleon ten tweeden male direkteur van het Conservatoire benoemd, na den slag- van Waterloo weer heen gezonden, even na het behalen van den eenten prijs van voordracht door Perlet. Door de wel willende tnsschenkomst van Michelot, gaf Samson nu o'ok eenige lesten in de welsprekendheid, zoo v. zelfs aan den in later dagen zoo beroemden rokaot Mauguin. Ten jare 1815, bevond 'zich in de klasse van Fleury een zeer jong meisjen, die men de kleine Agtiea" heette; Samson kreeg haar lief en huwde haar eenvoudig den 15«n November van dat jaar. Hy ran twee-en-twiatig-, zy van aehttion-jangen ouderdom, brachten hun eerste huweljjkstyd ala gt-ëngageerden Tan eeu reizenden troop te D^ön en te fiesancon door. By uitstek eenvoudig ge huisvest, zonder gerd en goed, gaf dat eerste jaar hun slechts het geluk eener wederagdsohe warme liefde. De inwonen ran Dtyon ontvingen den troep goedgunstig, schoon niet met geestdrift. Veel trearspelen werden opgevoerd en vooral Athalie bracht een goede recette. Madame Blanqui een koordedanseres van naam, moeit echter de vooritellingcn der troep aan de hare verbinden osn de inkomsten der komediauten ietwat bevre digend te maken. Dit geschiedde niet dan tot grcote ergernis van tooneelfanatieken, die't ooder de waardigheid hunner Kunst achtten, deze in n adem met Blsnquii toeren genoemd te hooren Na zes maanden, keeide het echtpaar Samson naar Parus te-rug. By Michelot vernam men het overlyden van den jeugdigen en veelbelovenden Kaymond en dat P«rlet te Londen vertoefde. Samson, Diets om banden hebbende, gaf zich vee moeite ergends eene verbintenis te krygeo Overal vroeg men of hij zon,?, dasr de vaudeville juist zyn bloeityd beleefde. Eindelyk mocht hy zich te Konen vestigen, na gedebuteerd te hebben als Scapin in de Fourlerict van Molière als Hector iu de Speler van Regaard en als JJuboit in de Fansset eonfidenees, Veel toe juichingen ontving hy ook sis Figaro uit La folie joiirnèt, maar vooral als Tartufe, tot zyn grooto voldoening met Man als Elmire gespeeld. Drie jaren verbleef Samson teltouaan, waar hjj ook dikwerf met Mevrouw Duversiu optrad en de viicud werd vau Biei, die t^n talent zeer hoog sehatte, hoewel hy ssjn aanmerkingen niet vóór zich hield. Ook Cörre'ard, liet hoofd der troep, kon het goed met S-imson vinden ep ver kocht hem, met alle mogelyke gemak van beta ling, eon gedeelte zijner kort u men. Daar hel kleed, waarin Samson zich als Scapin placht te dosschen, zijn laatste dagen beleefde, gaf Corréard bein het ijjae, dat prachtig moet geweest Jiyn, ten gebruike en. toen hU voor immer Konen verliet, ten geschenke. Nu heeft Coquelin bel in eigendom, wien Samson het-, toon hy zich van 't tooneel te-rug-trok, verkocht. Wordt vervolgd. IDYLLE. In 't lommer van de beukenlaan Daar zie 'k een aardig hutje staan. In 't hutje woont een raaagdelyn, Zoo blank en slank als rein en fijn. Als door den groenen looverboog, De morgetizon met ttralend oo!{ Ilanr lachjes ron'lstrooit in het woud. Dan blinkt het strooien dak als goud. Dan straalt een vriendlijk oogeopaar Zoo hemelsblauw en zonneklaar. . Dan bloost e> u don««i maagdcnwang, Dan klinkt door 't huisje een zoete zang. Dan tuurt zij naar de beukenlaan, Lief kopje omly'üt door wingcrdblnan, Dan hecht zo in -'t golvend guldou haar fccn roosje van haar rozelaar. Het venster niet zyn bloemfestoen, Omvat, haar in een kraus van groen, 11 air roode kcursjo daalt en z.iclt, Daar komt een ruiter aangesneld. O lentelach! o licfdestond! Hij kust haar kersenroóden mond. Betoovi-"n(l weeft do meizon thans Om 't liavend paar een ttralenkrüns. Erutsel. Uéicne Swara. IN DEN VóórJjol gropnflnweolen grasperk Staat een kind van zeven jaar, Frissche wangen, rozekleurig, Yuui-rood jurkje en goudblond haar. met lieve ramen roept ze Al haar duiven by elkaar, Steekt haar handje in 't giijiölinnen Opgeheven boezelaar. Strooit de korrels, vol en voedzaam, Op het gele kiezelzaud; Blanke en blauwe duiven pikken, Ecu zelfs uit huar kloine handt Eén doorklieft met snelle vleugels, Wit als sneeuw, de blauwe lucht, Strijkt dun op haar schouder neder, Vroolijk, voor geen straf beducht» Laat zün donzen halsje streelon, Eet de korrels uit baar mond, Trippelt met zijn rozevoetjes Tusschen 't welig lokkenblond. Schilderachtig is het groepje, O! zoo ik het malen kon, Rijk aan verven, goudbeschenen Door de leiitemorgenzou ! Brussel Uélène Swarlh. BENIGE OPMERKINGEN OMTRENT DE ST. GOTTHARD SPOORWEG-ONDERNEMING. Dit grootscbe werk, dat sedert zHn opensWling op l Juni j.l. de aandacht ook veler aederlanoache bawerkers trok, heeft volgens ons« beschei den meening nog niet ten. volle die waardeering gevonden, die het bh' den nederlandschen koop man als kortste verbinding met de havens der .MiddellanJ»che zee, n by>den nederlandschen kapitalist door de aan zijne aandeelen verbonden wiu-tkauion verdient-. De volgende regelen tnogen byiiragen, hieromtrent (en vooral omtrent net laautgenoemde punt) eenige nadere gegeven* te Verstrekken. De constructie van den St. Gvttbard spoorweg, be staande uit 264 kilometer spoorbaan en den om trent middenwegs gelegen grooten tunnel GoeEchenen?Airoio,, werd in het jaar 1672 ondernomen en had met de grootste moeUykheden en wissel valligheden te knmpon. Aan het-technisch beleid der ondernemen, vooral den vóór de voltooing van zyn werk overleden ingenieur Favre, en de loyale subventie der geïnteresseerde Staten is het te danken, dat na tienjarig werken het groote idee verwezenlijkt was; o. a. hadden de naburige Staten omtrent het jaar 1875, toen de beschikbare middelen uitgeput waren en dientengevolge de waarde der obligatien en aandeelen een bedenkelijke daling ondervond, door gulle Terhooging hunner bydragen de onderneming Tan den ondergang gered. By de voltooiing groepeerde de kapitaalrekening der onderneming zien als volgt: t. («tvtitlM t, IwllBrl.rU tn. II^M^M.«, IUU< H. l |Ct. iWlllUta Ul. A*n«HlW waarvan frs. 15 millioen nog als bouwfonds be schikbaar. De positie der aandeelhouders is, indien de on* derneming bltykt levensvatbaar te zijn en dit bewys is door de voltooiing en de sedert behaalde refultaten geleverd, zooals wfl nader zullen aantoouen een buitengewoon gunstige. Terwyl zy maar omtrent 1/7 gedeelte der bouwkosten gefourneerd hebben bezitten z(j aanspraak op 7 pOt. rente-uitkeeriog na betahnv der coupons op ie obligatiea: d» laaUtgenoemden raten, zooals bóyen gelegd, 6 pCt, maar bet idee «ener rente-reductie is reeds van verschillende kasten «opperd. Van de ontvanJlsten boven 7 pCt. diriJend behoort de helft aan de aandeelbouden.de wederhelft aan de lubreatioimeerende Stateai Terecht mag het verbazing wekken dat deze met een zoo luttel aandeel der bateu genoegen genomen hebben, het pleit voor een verresiende politiek, maar tevens voor een zeker netsimkme ten op zichte der aanvankelijke resultaten, dat evenals een soortgelijk gevoelen der eigen administratie van deu spoorweg, door de feiten reed* op schit terende wy'ze gelogenstraft is. Ziehisr naroeiykdetotduiver beh»slde!resultaten dor exploitatie, volgeni de officieele roaandely'kschi opgaven die meestal den 20en der volgende raaano veriehyneu: Ontvangst. Uitgaaf» ICuii. Nn»». Oxitn». T< HM», tn. pCt. Juoifrs.330/m 373/m 601/m 266/m 44.1 frt.385/ui Juli 823 319 740 277 87.5 » 462 Aug. 594 856 950 800 81.6 . 650 Sept.» D79 386 865 800 81.1 C65'm Op bet laatstgemelde cyfer baseerende. zonde een theoretische jaar-rekening omtrent al* volgt uitgekomen: Netto ontvangst l maand frs. 665,'m; 12ma.ndeS fr». 8.000.000.af: 5 put rente fr*. 86 millioen oblig. amort. ..».,. . _,,jt.500.fj001 '*.3.SU .OOO. af: Generale onkosten, reserve en vernieuwings-tondstn, stel hoog fn. 1.800.000. biyft5 put. dividend fw.3i millioen 1.700.000. ile'. is noodig te herhalen dat dit tableau zui ver theoretisch is. Bovenstaand ctjfnr zoude dit janr reeds daarom niet behaald worden, omdat de ontvangsten in de twee eerste maanden aaozieuJyk lager waren; daartegenover staat dat'^pC'. rentebesparing op de obligatien meer dan IpCt. dividend op de aandeelen uitmaakt en, wat veel zwaarder op de weegschaal drukt, dat de netto ontvangst tot heden steeds klimmende, de exploi tatie-percentage steeds dalende il. Toch mag ook aan dit laatste feit niet te veel waarde ge hecht worden. De ontvangsten der eerste tweo maanden ontsproten b ij n* uitsluitend uit het personenvervoer; bet feit dat de ontvangst-cijfers hieruit die van het goederen-vervoer overtrutfen, bewust ten volle, dat do lyn toen nog mo*r ala een toeristen-spoorweg beschouwd werd. Het ij echter bekend, dat klimmend personenvervoer geen klimmende «ploit.rie-kosten vereischt, aan* gezien volle eicprérs-treinen niet meer kosten d»n leege; anders is het met het goederen vervoer, aangezien vermeerdering der tonnage ook vermeerderde trekkracht eischt, dan is het klnarblykeiyk dat met de wintermaan den het toeristen-vervoer tterk zal verminderen, on slechts bet doorgaande reizigers-vervoer over blijven.; daarentegen zyn met 7 Sept. do eerste ti-unsito-tnrieven voor goederen in bracht getre den en zullen de volgende.maanden gelegenheid geven, omtrei.t de ontwikkeling vau laatstge noemde ecu oordeel te vellen. De eenige d»j;cn geleden gepubliceerde ontvangsten pr. Sopt. geven liieromtreiit nog g«cn vertrouwbaro opheldering; imtiiutti het personen-verkeer bracht slechts frs. 15.000 minder op (weleen verblijdend toeken) maar daarentegen werden tot de tran-ito-tarieven zoover hoofdzakelijk slechts stukgoederen en ijlvrachten (zooals groenten, eieren enz. voor de de engclsche markt) vervoerd en ontetnat l.itTiiit do betiekkulijk kleine verhooging. Wij onderstellen echter, dat reeds de maand October ee.ae iugi-tfncude verandering zal brengen: -te Milaan wordt een tentoonstelling van. produktcn der mijndittrikten aan Rijn en Uuhr voorbereid, en omgekeerd znn de aanhoudende overstroomin3en der Lombnrdische (lirenner)-route aanleiding, at in de htatste dagen het g«lioele: goederen vervoer uit Noord-Italiëvia St. Qottnard ge zicht wordt. Elke eleméntaiie ramp bergt ecu, al is het maar gedeeltelijk, voordeel voor anderen; in dit gtval maakt de tijdelyk ongunstige toe stand van den LombavdUchen spoorweg deltaliaiaacho vvrzeuders cpoediger dan anders met den nieuwen weg vei trouwd, en de beleidvolle directie van laatstgenoemden zil niet nalaten dit voor deel ook voor later to handhaven. Niet onbtlaDgryk is het even nan te stippen, hoe het succes der mnatschappy' zich in de koer sen harer aandeelen spiegelde, de sedert maanden boven pari noteerende obligatien hit en wy buiten deze beschouwing. By de opening van den weg noteerden de aandee'en 63?-TOJpUt.; bij bekend worden der Juli-resultaten bereikten zij omtrent 80 pCt., by bekend worden der Augustus-retultateu waren zy reeds 87 pCt. en bij bekend wor den der September-resultaten overschreden zy 9K3 pCt., terwyl zij in de laatste dagen met overi gens flauwe markt tot 94 pCt. rezen. Deze laatste ryzing sohynt minder aan de Septemberontvaugsten toe te schrijven, dan aan de publicatiëu der direktie omtrent enorme vermeer dering van het goederen-vervoer in de laatste dagen tengevolge der storing van het ver keer via llrenner, aan herhaalde geruchten om trent de'spoedige legging van dubbel spoor, en aan terugkoopen der contramiie die niet voor het minst in Zwitserland sselve haar zetel had. De Gottbardaandeèlen worden uamehjk, behalve comptant, ook a terme pp de beurzen vau Frankfort en Zurich, en in mindete mate op die van Berl\jn en Milaan gehandeld; de Farysohe markt bleef tot zoover, wegens de concurrentie met de fransche Siraplon-pUnnen, gesloten: wy weten echter niet ol' dit iu het belang eener soliede ontwikkeling vau het koers-nireau wel te be treuren valt, en of Paiys zyn tegenzin niet zal te boven komen, wanneer de aandeelen e*n niveau zullen bereikt hebbén dat voor ppeculatievo fluctuatiën minder gevoelig is dan het tttgenwoordige. De hoofdbezwaren, welke door tegenstanden der onderneming geopperd worden, zy'n: lo. Het ontbreken van plaatseiyk verroer in Zwitserland; 2o. de booge exploitatie van een berg-spoor weg; 3o. de noodzakeiyk langzame bewegmg op een idem. : . Op de keper beschouwd, vormen dnze drie tegenwerpingen slechti een enkele. Wy rijn de eersten om toe te geren, dat de geregelde loop van goederentreinen op een bergspoorweg met hooge onkosten gepaard gaat. vooral in den winter wanneer veel voor bescherming en vernieuwing van den weg geèischt zal worden; daartegenover staat echter dat de lijn volgens de nieuwste theorion ran spoorweg-bouw en gedseltebjk zoo boog aangelegd is, oat zjj Men schade door la winen enz. te duchten heeft, en verder dat de boven aangetoonde percentage Taa exploitatie tot nu toe xoo buitensporig laag b, dat z|j eene door ons zelven waarschijnlijk genoemde aan* zicnlyke verhooging gemakkelijk cal kunnen on dergaan, zonder de rentabiliteit afbreuk te doen. Wat echter het loeale vervoer betreft, hoe winst gevend ook voor een spoorweg, wfl achten het even weinig afdoend tegenover net toekomstige transito-verröer, all de langzamere beweging der treinen tegenover de meerdere kilometer-lengte der twee groote concurrentie-iynen: der Lombardisohe en der Paröt-Lyon-Méditerranée Spoorwegen. Het toekomstige transito-vervoer t het behoort in een finantiewe beschouwing niet thuis daar* omtrent voorspelliagen te doen; last om dut maar terloops aanduiden, welk grootsohe roeping den transcontinentale spoorweg in het midden van Europa, deze kortste verbindingsHJo van bet noor den met het zuiden te vervullen heeft. Itali is arm aan fabrieken en arm aan mijnen en M! dus steeds een ruim gebied voor den verkoop Tan noordelijke nHverBeids- en mUn-producten jl(jven; maar in ruil daarvoor zasJhet spoedig niet slechti de producten van z|jn eigen bodem, maar ook die. der kolonWo in bet verre Oorten aanbieden. Iet Soes-kanaal belooft den bav*ns der 'Middel. laadeehs) se* e ts ^Tfs.41* «ö" de middeleen wen bezaten. nameiyk die Tan emporia TOOT den verkser aaet den Levant; indien de beetlioofdige Zuidlandert (!? W%AlIliAiV^ *l_£Jfe _I^..LA_ L a.^. A. «.. v«* «iiwv| «ju|ioi«vu vu Aiouür* , en (exploitatie op hun eigen gebied in het strijdperk zullen roepent ._?***' «eeren wy tot (het tegenwoordige terug. WU noemden zooeven het Su«z-KonaaI; Neder land en *yne kapitalisten hebben steeds belang» stelling getoond voor transcontinentale handels wegen, zoosls de deelneming op bmde schaal aan den Rutuichen en Amtrieaanschen spoorwef5«ttw, «an de Panama-onderneming, jadenunof SrWWl? n^*«*««rt**«»de een koen van boven »w put. plaats vindende aankoopen van enkel* aaodeeleu der Suez-Maatschappy aantoonen. Wtt hopen de belangstelling Tan sommigen te hebben gevestigd^ op eene onderneming di», verder ge vorderd dan het Panama-Kanaal, haar aandeelea slecht* de eeist» schreden heeft zien afleggen op den door de Snei-Aandeelen reeds doorioopen weg, misschien dat zulk een aandeel aanbe veling verdient? Amsterdam, 25 October 1882. Max B. MenaV AEXEBI.1EI. De TeekenïoboolToorKqnsfa«bachten,geeticht door de Amsterdamsohe Afdeeling der Vereeuiging tot bevordering vonfabrieks-en handwerkenüverheid, op de gronduJagen, gelegd door de Schilders- en Meubelmakers-gezellenvercenigingen behoorende tot den A msterdamschen Werkminsboüd mogelyk geworden door den geldelyken steun van ataat, Provincie, Gemeente, par ticuliere Maatschappijen, Patroons- en ezeflenvereenigmgen en tal van Begun»tigers, mag thani voor goed gevestigd heeUn iu haar gebouw, ge legen aan de Jacob van Campenstraat en in eigendom toebehoorende aan het Instituut TOO Volwassen Dimden. Zy biedt den werkman degelijk theoretisch en praetiseh onderwijl in het hand- en ornament-, rechtlijnig- en vakteakeuen, in het boetseeren, in perspectief- en projectie-leer, in de kennis der ornamentvormen van de voornaamste styi perioden en de toepassing daarvan op het door ieder in het bijzonder gekozen vak. De school opende haren cursus voor 1882?83 in September met 191 leerlingen, zoodat thans al hare lokalen in gebruik tjjn. Onder hare leerlingen telt zn meubelmakers, schilders, goud- en zilversmeden, loodgieters, koperslagers, steen- ea beeldhouwers, graveun eu diamantslypers, smeden, behangers en stofleerders, htho- en pbotografen, boekbinders, ver gulden, kunstlakken, enz. Leeraren zyn de heeren: J. G. Steenbeek, Di recteur, J. Viseer, A. S. Schroeven, G. A. everdingh, J. van Hees en J. S. Evers. Het bestuur bestaat uit de heereu: R. W. J. C. van deu Wall Bake, Foort., Joh. C. Zimmerman, J. H.W. Knmman, Penningmeester, H. P. G. Quack, F. A. Hoeker, B. Hagen, F. M. Heldt en J. U. de Krugff, Secretaris. In de laa'ste Algeneene Vergadering tau het Pensioen-Verbond, gehouden na een meer dan vijfjarig bestaan bbek het, dat de Algemeen* Kas «entwking behoe&v (Uarom- w«rd fceelotvn eene nienwo kleine, bijdrage te heffen Tan d» iie «een van atv werkende fccfen. In verband hi«rmede en op giond van de statuten heeft het bestuur der Amster. dumscfte Afdcelina bepaald, dat slechts zoo veel geheven zal worden als aan het hoofdbestuur moet worden uitgekeerd, namelyk 75 c*nt van elk werkend lid. Na het gunstige rapport van de Staatskommissie beitaat er hoop, dat het ver bond zonder verdere bjdragen .zyu rechtmatig doel bereikt zil hebben vóórdat het getal der nu reeds onverzorgd achtergelaten weduwen en weezen belangrijk toeneemt; mogen »lla belang- en machtheübcuden daartoe in verhouding tot bunUe krachten mede werken I In -Vervroegd Benrsuur" (Concordia, St Lnci nsteeg) «al Woensdag l November Prof. Allard Fierson «ene voordracht hemden o rer ,Een weinig gelezen drama van Shakespeare". De Heer X. heeft bi) den uitgever Bjloreld *? Utrecht een klein manifest doen uitkomen met. het doel den .welstand" ouzer straatgezichten U bevorderen. Hy wtfst er op hoe ,de meestestra ten m onze steden aan het einde geen gebouw aanbieden, waarop bet oog met welgevallen rust. Zy zien uit óf in de lucht, of op eene schuine straat, of op een gedeelte van een huis. Het ii by uitzondering dat zich aan het einde der straat een fliulc gebouw bevindt. Tóch zou het zoo gemakkelyk zyn de schoonheid der straat of gracht te verhoogen door een flink sluitstuk, hetgeen bovendien io het voordeel zon zHu van den eige naar der huizen, want een huis, dat door een ninken gevel van uit de straat de aandacht trekt en bovendien zelf uitzicht in de straat heeft, zou zeker eene hoogere waarde vertegenwoordigen;" De Heer X. beveelt dit punt aan in de aandacht Tan allen die er iets aan Hoen kunnen. Een nuttig vertrek. Een der voornaamste plich ten, die de Hindoesche vrouw te vervullen beeft, is steeds haren man een aangenaam, vrie&delyk en vrooJ(jk gelaat te tooncn. tiet is echter den beste, zelfs de beste vrouw niet gegeven, dit steeds vol te honden; vandaar dat de meeste burgerwoninjren ia Hindostan eene eigen kamer heb ben, waarin de huisvrouw zich begeeft, zoodra het haar moeito kost in goed humeur te blüven, een pruiJkamer, alzoo oen wezenifk bottdoir. Wanneer zU weer kan glimlachen, ziet men haar weer Ter* sohynen. In tegenstelling Tan baar landgenoot» George Sand, die looveël behoefte had aan gezeUchap, woont Rosa Bonheur, Fraukryks groote diereuschildeies, slechts door haar naaste bloedverwan« ten omgeven, stil en rustig op baar romantisch gelegen kasteeltje Bye, in de buurt van Fontaineblean. De poorten openen zich maar zelden root een bezoeker, want de eigenares schuwt alle ver keer met de buitenwereld. Haar smaakvol ge restaureerd kasteeltje, eenmaal het jachtslot van Henri IV en Oathérine de Mediois, is door een prachtig park omgeven, waar do kunstenares haar fraaie herten on. reeen bestudeerde, als ifj zich niet in de stallen of weiden bevond om haar gehoonde en wollige lievelingen in bon doen en laten te bespieden. Tegenwoordig zQn park ea ?tallen ledig, pp een pan door haar penseel ver eeuwigde exemplaren na, diejlaar bet genade brood eten. De kunstenares! werkt reeds jaren lang aan n groote schilder^, waarvan hei on derwerp Tooreent nog een geheim schijnt to moeten blijven. Ak dit voltooid is, wil zij bet peuseel, dat zooveel meeetentnkken sctó«p, nederleggen. Van tQd tot tyd zien de, boeren eeoklew pony-rytuigje over den landweg gaan, bestnord door een beer van middelbare lengte, gekleed in een blauw lakenschen ja* en witten pantalon en, met een «onderling gt^a hoedje Op het kortgeknipte haar. Die heer is Rosa Bonhanr, de grootste dierenzchilderes Tan onzen tyd, de eeuig* Fransohe konstanares, die het kruis van het Le gioen van Eer bezit, dat haar door Keizerin Eugenléin eigen persoon op het kasteel B(je ter hud werd gestild.