De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1882 3 december pagina 3

3 december 1882 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD V O O & NEDERLAND. No. 284 v.. '?s H -.81 thn der beknoptheid wille, laten wg hier een Verkorte schets van het verhaal achterwege. Want, ?fichoon sommigen beweren dot het geven van een schets Ue belangstelling in het werk «elf by -v«Je losers vermindert, vindt daarentegen de cri ticus (iHnrrlnnr gelegenheid agne op- en aanmerkiiigeu i, j'A'u te stnveu. De miu> ...- deu heer brunings is een vrooiyk, levendig eu bywyien geestig wosentje. Men lou by'ua xeggvu euue guitige soubretta, maar die men dau ook uuiuogelyk in hot emplooi van tragédieune gebruiken kan. Een losse styl, soms ietwat ondeugend, nooit viimig ol s;treiMtisch. die den lecer aangenaam beaig houdt. Opmerkingen als dese: WO gelooveu dat 's mans tweeceute sigaar smakelyker is dau du sm*k«loose courant die hg leest..." en; onze ouders luen weinig moor dachten voor siob self, wy lesen veel, moor denkeu met ande ren uieê. . ". vindt meu er in menigte. AU voor beelden vau dicht erlyköbesonryviug lese ineude yrooadje van Koenroad en Leuo op de rustbank in het liosctt. De korte betichouwiug ovtr de moederliefde iu het Eerste l)et)l bladz. 31 en 32. Bet aardige advies van den juugdigeu geneesheer aau deu graaf van Bergeu Iwoedu Deel blo. 150 en 66. Iloe gaarne souden wgdese passages heb ben afgeschreven evenals het verhaal vau den ouden Hartman, als hg «ich gedrouqen gevoelt deu Graaf mede te deeleu hoe de Qraviu heul (Hu-tuuu neiuor) vóór haar huwulyk met den graiti bèinindüen hoe sy ai-tuiau bedroog. Ook hut jachtverhaol aau het eiude van het tweede deel u juist emi kol f je uaar des schrijvers hand, al inuet meu hetook beachouwun ala eeu over tollig oauhougsel aan dit werk evenals de voor den lezer onbelangrijke en ontnuchterende mededeeliug dat Leua, die den ofGcier vau SUdon afwees ouidot >y met deudoode gehuwd blylt," later waarxclujulyk aal hertrouwen met Kouiiraads vroegereu vriend vau liulwerdo. Er is, «ooals men doliken kun, iu dezon roman geen gebrek aan incidenten van allerlei ftarU en ook daaiom tui dit werk oiigutwgleld lezers vin den en zekeren kiinjj vun loüt-is boeieu. Maar deu meer outwikkeldon eu beschaafde» lezer zal het met outgaou dot coodsa de toestandeu tra gisch worden, «oodr* er hartstochten en zielatoestoudeu moeten geteelcend worden die een styl vei-eischou beartelingH teeder et. verheveu, otuidoeulnk oi weemoedig, de soliujver maar al te vaak uljjtt beueden zgn onderwerp. Er is m het algemeen geuomen hiei moer viudiug dau vlucht, meer naiuchouwelykheid dau diepte waar te uemeu. Daardoor ook is vooral hot Tweede Deel wat men in de letterkunde met den uuam vau melodramatisch' bestempelt. .Uludzüdim vul uitroepteekeus eu volzinnen ala de volgeudè; tly sprak met schorre, hy^eiidti stem" De slag was verpletterend." tpe<dlcnepeu koel". ^Ide als een waanzinnige de kamer uit l" - bleef in een snik steken". e tutti quanti, zyn alleu uiet instaat den be schaafden lezer op te voereu tot do door deu schryver beoogd > geschokte gemoedsstemming. Vaak treft ons ounangeuaaui des schry'vera onve'.'stoorbore, vrooUjke luim, die hy somtijds by de mejst treffende passages niet kua iutuomen. Als de dochter vau Lover* tot Lena hoeft geeegd, dut Koeuraad Hailinau er zeer slecht aan toe is en du buide meisjes naar de rentraeesterswoniiig vertrekken; ttischten sse", staat er, zooals Be misschien uog nooit hadden gelachen T' om het koud. ge incident van baron van Rozelaer getroffen door Urechtjes haamaald. Als graaf vau Bergen in het buitenland plotseling sterft en het Igk naar zjju geboorteplaats ui -vervoerd :«nrden. heet het: Vrouw en dochter «ineen Hu in dpod'kleur gehulde buendiny vooruitBU het gesprek tusschen den dokter endehoU waauzinnige en tot bekentenis liarer misdaad gedrongen Emma Willcrs, zuchtte de dokter: -w.13 u die siopnuald mooi1 uiet in banden ge komen" hierbij doelende op don poujaard uit van Bozelaers degeustok. Dezelfde dokter weent van aandoening (doktors moeten niet zoo spoedig we< ncn en do*n dit ook in deu regel niet 1) als h\j Len.* ontmoet bg' den gewonden Koeuraad. Die . a jdo^ning belet den dokter evenwel niet Leuu otn een zoen te pkgen voor ext& belooniiig _als h\j Roenraad gnueost Leua is dadelyk bereid, vliegt hem om dan hals eu zegt: diiar hebt ge er l #«n" en du dokter met een gezicht va» (die perzik smaakt nuai- me«r" roept uit: (rij moet. Koeuraad vooi eerst nift zoenen zoo&* KU my gedaan hebt. Een staalliarde kerel als ik beu zou er t hoofd by verliezen l" . -. die schaikil Bjj een heftig tooneel tusschen Len» en de Gravin loopt eeu klein deel van het discours als volgt: Lena. Ik wil deze gevangenis voor immer \ a- r wel zeggeu!" Ais ik hut wil," antwoordde de Gravin. -L' w wil g'.-schied«, zog! Lenpt, vour a De Gravin. En ook zoolang gij nog minder jarig zij t. U e zult gehoor/Hindi. Ajiu de wet", uutwoord't Lwoa opstaande en dt n handschoen dien ze pas nad uitgetrokken op de tal el slingerend. e «chynt ra y den handschoen toe te werpen," zeef, di Gravin. la 1 1 erust oi koi tawijlV zou men geneigd zyn te vriiueu ?o i h t Tweede Deel ook ovcrhanst zg'n afge werkt? Wij worden in een dergeijke 'meeniug verbtelkt 'loor de slordige revisie. Het beval tal Van druk- eu enkele tnuTlout«n. \Viit de tjuil oiingaat wy'zeu kele vlekjes uit vele : -Uit deu anorreuden trein afgndaaltH" zouden acl»iijv-i nininier door oiwe treiucondncteurs in goed ilollaiid^L in de ooren zy'n gebulderd: «Allen uiisU,.penl" Wat l.et««keut: .een vorstelijke hand?" ..als het ' niet in overdruchtolyken ziii wordt gebezigd? Wat: een moordenden blik r"' \Viuu-toe dio duiUche woorden .KriegsbereitscLut" en zyne Schuldigkeit doen als er even .kluchtige voor in onx.e t«al te vinden zgn? Ervar, nlieid" is ook een my onbekend woord Ia het juut uit-gndrukt als meu schrijft : de dooden mogeu tluuia ook met meer onder de levenden routen"? Afgezien van de opmerking dat deze passage klinkt alu pernifliige op dun zeer juüten maiitn-gel om kerkhoven uit den bewoonden kriiif- van gemeenten te verwijderen. De in dtwen romau geschilderde toestanden manten evenmin uit door nieuwheid en oorsnronkclykheid. Wy hadden van des schrijvers veniuft een minder dikwerf gebezigden knoop v.rwacht dan die vsn onzekerheid aangaande Lèna'a geboorte. Dat eeu minder door de fortuin begunstigde en in lager tnaatscbappelykën kring geboren min naar verliefd wordt op een adelyk en ryk meisje; de tegenstand der ouders; de ontmoeting der gelieveu op het terrein der weldadigheid, waardoor held en Heldin gemakkelyk in eeu gunstig licht , worden getiteld om symimtbie te wekken oy den lever; e«n onwaardig oo lichtzinnig medeminnaar, door de ouders van het meisje benunstigd enz,: a^n zoovele reeds herhaaldelijk behaudulde toe standen to roemen. Iiitriges eu verwikkelingen d*or afloistereu en bespieden, plotseliugen dood enz.; zqn al te afgezaagde hulpmiddelen voor het kanstitf leggen van den knoop. Ons bestek verbiedt ons langer over de talen ten en «ekortkomingen van den sohrfver uit te vaiden. Wy hopen dat door de kortheid, doideojkheid en dagal^neid niette veel tollen hebben 'fltlodan. C. E. R slechts op en »2>« kutoritcJte beoeftnlng der ?«Aa Letteren. Toetpraak ttr o/enimf tgtter coUegie» aan de BjiknniverniieU te Utreekt gtkouden den a6sn October 1882, door Dr. U. E. MoUter." Gro«, ningen, J. B. Wolters. Het deze toetproak van 31 bladzijden treedt Prof. Moltzer sjjne oticbUohe leerlingeu en allen, die ajju eerste eoilegie" met huune .tegenwoor digheid vsreerden", te gemott; .ongebeu en ongetabberd", zoo schertst hy, ofschoon and. rs wel voontander vau .de voorvaderiyke kostuvme"". In gemeensamen stül liclit de oogleeraar de noodsakelgkheid toe, dat .by de historische be oefening onzer letteren" eeu «onderzoek naarde herkomst der grondstof van de latterkundige voortbrengselen worde ingesteld, naar den trimt hunner bewerking", en naar hunne .ontvangst door bat letterlievend ptbliek". Hy zal niet nala ten te zorgen, dat sgn onderwijs den stempel doaer overtuiging droge. De oogleeraar vleit zich, dat de .toespraak' . waarin hy don meegedeelde» (niet seer ge waagden) .eiscti" uiUpietkt, er iets toe zal byuragen .pin de nederlaudsche phdologen van de medewerking te verzekeren van enkelen [zuner hoorders].... al beantwoordt i<y", soo roept hy «y'n niet» kwaads vermoedend auditorium toe, doaimede oog niot aau het id«aal vau deu beoefenaar onaer letteren." Met dorgeujke kleine cuups de potte is hier en daar het op-tel van Dr. Moltzer gekruid, "tij] beeft de vriendelijkheid te zeggen, wat er eiueniyk nog ontbreekt aan het ideaal", dot hem voor uen geest zweefde. Daartoe moet hy nog wyzon op twee onmisbare voorwaarden": 'en e<.<r-te de beoefening der schoonheidsleer, der aesthetiek, die u iu staat stelt, de voortbrengselen onzer letterkunde te beooideeUn" (daar schijnt dus het onderzoek naar oorsprong, trant en ontvangst niet mee te maken te hubbeu), en alaoo hunne absolute waaide te bepalou (dit komt niet klaar voor); -ten tweede, de beoef-ning der vei-gi-lijkt»ude letterkunde, die n instaat stuit aan Nederland zyne plaat» aan te wyzen in het ryk der wereldlitteMtiiur." .Beide punten stipt" de spreker slecht» aau pro memorie", zegt hy, ter telfverdedigiug, om den stoini van v iontwaarduiuff over bttkrompeu opvattingen en kortichtigeu blik te bezweren". Er wordt in deze toespraak recht veel goeds gezegd; byna niets, of een welwillend lezer, die xich niet ophoudt wet kritiek van ziubouw en andere furni-eigenoarditfhedeu. zou alles gei eedelyk kunnen oudergcury ven. Enkele punten verdie nen niox''lijk «en wooidtjen van verzet. Zoo heelt de H,oo#leeitur bgv. ui dadelyk een geheele, zeer dwaze, lio'iigdtütïCltc bliidzyde van lleme voorge lezen, waar deze den Fnuischen eenig denkbeeld wil geven vau het ho -ge en harde in d« .AM*.w/u/ert-charakters. Home laat daar eenige voornume guthUuhe hoofdkerken op eene vlakte byeeu strompelen en hunne opwachting maken by de JNotre-Dame van Purys, om hieruit aanleiding te nemen tot de uiispiaak: .geen toren U zoo hoog eu geen steen zo hora als de woeden, e Hagen en de wraakzuchtige Kriemhild." De/e uit Joh. Scherr overgei.ouien plaats van den franschen equilibriit 'cal de stelling moeten toe* liuhien, dat men geen letterkundig voortbrengsel beoordeelen kon, of men moet zich weteu los te maken, te abatraheeren vun de nieuw» wereld, vau eigen tyd ea eigon omgeving, en zich in te duokeu, in te werken, te verplaatsen in de dogen van het verleileue." Ik veroorlo >f mg deze sohg'Qschoone leer tegen te spreken. My dunkt, dot de eei ste voorwoiirdn om de poëzie van eeu vroeger tydvnk te kunnen baoardaaleji, vealaér. hierin, gelegen is. dat men zioh een degelyk utanduunt uewuat zy buiten dat vroegrre tyd vak. Het gereedste middfl, om vroegere kunnt-oi/enbaringen te beoordeel en, is juist hierin te vinden, dot mi n ze vergdlykt by andere stukken, die de natuurlijke vrucht van onze eigen tyd zyn. Die oudere voortbrengselen vertooneu zich juist pas m bun figeuoardige 'kracht, wanneer men ze op stukkeu van een andereu, ons meer geuietjuzamen, eeuwgeest, ziet afsteken. Bet zou ook inderdaad een mooi baantjen zyn, dot men zich eerst met de per soonlijkheid van Focquenbroch en Pufienrode of van Feitamo en de a-chryhtor van het Jfut der Tegenspoeden vereenzelvigen moest, voor dat men «eu juist oordeel over hun week zou kunnt-n vellen l Keen, indien de Heer Moltzer bedoelt, dat men over Dicderic van Asaenede of Uirc Potter, of Anna Byns of Anna Koemei s, over UuyKens of Laugeuuyk niet uoriieeleu mout, zonder dour en door hunne tual te verstaan, zouder zich volkomen thuis te gevoeleu aap het bol van de donkeroogigc Gravin of in de ijdjier- en uaniierkring'-n der XVe Eeuw. in het katholieke Auiwuipen d> r XVlu en in net tamelyk liberale Amsterdam dt-r XV'IIe Eeuw, by den Prins te velde eu by duo diuhter-linuetiwever, doti gf-et'ik hem volko men golyk, Oyi-r eeu dichter te willen oordvt-l n zonder t« weten wat de woordeu «n zinswendiugt-u beteekenen, waarvan hu nich bedient, en zonder Vour den geest te nebben het milieu waarin hy optreedt, is het werk van eeu blinde,^ di« over kleureu, en vun eeu werkt uijkuudiRe/ dit) over de waarde van een rad spreekt, Kouder het verband to keunen, waarin het tot de machine staat. Moor dit is geheel iet» ouders dau te eisenen, dat men zioh van het hedeu losmake" en zi"h geheel iuwvrke" in dmi voormaligen toe tand. Men moet jui-r; om oude toestonden gued re beoordeelen, op een afstand gaan staan. De Markiezen onder Louis XI V' ze t en icli wauriuk uiut bU de uktriccs op het tooneel, om te beteren overblik vau het kun-twerkta hebben. Ik gebruik' e daar het buki nde woord miliru, de le^er iai z-ker met belangstelling voi> Prof. Moltzer vernemen, dar. wy dit wuord aan Ei. A. Taine te dunken hebben. Oi.ze redenaar beciit-nt er zich van, uaar hy beweert, dat een gedicht bgv., om op den naam van nationaal kunstproduct" aan spraak to kutmun makelt, aau de behoeft» vau het volk moet voldoen en te allen igde, op eik moment ton zyn bestaan zyn kuusuiu eu kunitemaak be redigea." Zouden er dergulyke kunntwerkeu ber-taan schilderyen, toon- uf dichtetukken, die aan de behoeft n van alle tydea bean iwoorden, duar altyd aait evenredu zgii ? Als Prof. Moltzer dat gelooft, waarom bryst hy don zoo uau, dat ni«n zich, om een kunstwerk te genieten inwerkt»" iu de tyj, waarin het geschreven werd ? Zjjn de geUiolitt-n van Bdderdyk geen nationale gedichten, geone openbaüuj on^er nationaliteit. om dot ze veelal m strijd waren uier, uut gene wat de mentor de eest der Eeuw" noeuvie ? Dit zyn zoo principiëele vrong-tukkeu. Ook sommige aecideuteele ineeuingen van deu nieuwen Utreohtschnu oogleeraar konK*n my bf-denkeluk voor. liy zntft, uanielyk, uat Joronimo du Vries en S.egenbeek ttiyvi/e werken" over de geschiedenis onzer fraaie letteren geochrev. n nebben." Zyn die met de rustifpte oppervUkkigh-id geredigeerde gr.-8o.-deeltjens van 200 a 800 blodzgilen <:u waariyk ónk al t* dik om den kunst zin d«r natie te bevredigen V VerbaHsd heeft iny' echter nog mér te hooren, dat Jeronimooi Proeve eener gttêlMdenH en tiiegnubeeks Kurt begrip en ? tknopit ffetcbiedenit fundgrubeu" genoemd worden. Daar begiup ik niets van, en my dunkt de schimmen van ue*e beide mannen, disfjHoor Bildttrdyk de «ene onrecht, de andere avVrxcht* bemind wei dun, moeten gliuilocheu om zoVn mi-verstond: Fundarttbent De Vries en Stegenb«ek eoadeu .gestapeld" en verzomtld" hebben; wy zouden staan . ip hunne schoaders" en daar door «00 veel .vertier kuiioeu zien" a tmsdtnol alen moet zeker hot vuur der improvisatie wat teu goede houden: maar dat iamant zoo iets laat drukken! Tergisiiogen s4)n echter menseheiyk, en Prof. Moltser betoont zich in lyo toespiaak* e«n leeiaar, die wel analytiesch en svnihetietch bÜzijne bestudeering der diuhtvertehguselen te werk sal ga*u. 't Is echter jammer, dat sgue .toespraak" ons geen levendiger indruk van iQn algemeen ontwikkelden ae«tnetisohen zin heeft gegeven, ook wat het opstel-zelf als .kunstwerk* betreft: maar de Hoo«l«eraar «Uit ons gerost, als hy zegt .door fedeu* te willen toonen, dat wei keu ala die van Uvgul, Vischer, Carrière, Scherr, Dopren bos niet met zeven zegelen voor [hem] *vn gesloten." Onbei wisi baar beseft de Hoogleeraejf de eisthen der nieuwere letterkundige geeohiedbeeohryviug en tal dit sjju studenteu ton goede konten. 24 NOT. -83. ~ Alb. Th. NAAR AANLEIDING TAN JAN HOLLAND: DAT QETOÜMET ONZE JONGENS". Bet gebeurt niet al te dikwgh, dat Jan Hol land zich sub propria persona tot het publiek wendt. Wy *gn ar aau guwouu geraakt de^en negeutiendoneeuw.-chen Arintophaties voor on* te zien optre^ den niet kinderen van ijjne fautatie, wier vaak geebtige, doch ook vaak ruwe grappen wel aan velen aanst >ot geven, maar niet d*u oppcrvlakkixe liedeu den ernst, de warme overtuiging, de zuivi-rlMid der bedoeling van onzen natiricus kun nen doe u miskeuuen. In den regel U Jau Hollands spot raak. De wonde plekken van maatsohaptiy 01 Staat, door hum aaogawezen, fi/n geine<-niy« woud. Vooral het onderwijs is een voorwwrp van cyne belangstelling en dus van zijne satire, flatsy hy er opzottalyk over spr«ekt, of er maar zudelinxs van gewaagt, de verkedidheden en gebreken op dit gebiud staan bij voorkeur aan z^n scherpe pijlen bloot. Uier ook gevoelt hy het meest lust eens > ngesou'en en opieciit de waaj-h-id te zeggeu. In het getob met onzo jongens", wa irvan we gewagen, niet om er du aandacht op te ye«tigi-u uit sou overbodig wezun , maar omdat het boek ska wel in da Amsterdammer mag beupi oken wprduo, m dit ion.'ite product uu heelt hem zyn onderwerp blykbaar te warm gemnakt, om het naar zyn gewonen trant in novellistischen vorm te behandelen. Wel beproeft hy aanvunkelyk een dialoog te achi-yvcn, maar ook dit bly'kt dra een lastig keurslijf, en wordt uitgeworpen. Een noodkreet uit men zelf, men legt dien niet eeu ander in den mond. En de geheele -brochure is een noodkreet, een geroep om hulp, om onze scholieren en vooral onze xyinnasiaiireu te verlosS'-n uit de onverstandige opl iding, die de Staat, met de beste bedoelingen ongetwijfeld, maarzonder genoegzame kennis van zaken voor hen heeft vourgei>chi «ven. Jan llollaud Leeft met dit schrijven een goede daad verricht, liet is niet genoeg, d.it al wat in Nederland eeuige ondervinding en kennis van underMgzeu be/ut, iutra panelen klaagt over het onverstand, waarmee ons middelbaar, maar voor al ons pymnaaiaal ooderwys van hooger hand is geregeld laat het ook telkens eu telkens luide n.ukr buiten verkondigd worden, dat. veeltoeterg den geënt niet onderrtcht, dat examen» en weer examens op den duur allen lust en fri c heid moetea uitdoovon, dat eeue grondige herziening van de regeling van ons middelbaar en Kyrauasiaal onderwgs daarom lioog iioodig is. In pa>-d tgtigisohe zaken outbieekt het hier te lande nagenoeg geheel aan offiuitele vuoi lichting van bevoeffden. Ouze inspecteurs zyn bedolven ouder rapporten en qjf M; bovendien zijn zy kinderen, niet vaders der wetten, welker uitvoe ring »Ügehouden ty'n t» bewaken. Een minister van ondörwbs bezitten we niet De portefeuille van dien ontbrekenden titularis zit nogstee<lsin den IK) rs t zak van een in administratie sterken miuiiiter van binneulandncho znken, gewo./nlyk een .... jurist De referendaris van de afdeeling Onderwgt" is een meester in de rechten. Even min hebben on ie parjementaiie oude> wys-sj.eciali i ei ten bunue overtuigingen kennis door de prakt gk verkregen, ook n het bn myu weten nog met voorgekomnn, dat men een onderwater naar de Kamer zond, om de belangen van het onderwijs voor te stnan . Als de algemeene dienst, licht, het vestmg-telsel of ettnig ander oud«iwerp van 'slands defensie aan de orde is, onUt< ekt men zijn liciit by kuudige militairen; als eeu wetboek. van strafrecht mot-t herzien worden, wendt men zich tot ónze uitneuieudste criniiualistrn ; in zake van financiën volgt men gaarne hut getag van bekwsmo uanciers, doch onze ondeiWya wetten zyn tot staud gekomen met. de recliUtreeksche mede wei king van een ieder, met uitzondei ing alleen van onder wij ers. Iu dien staud van zaken is he.t eenverbujdjnd en bemoedigend verschijnsel, dat mannen vau ervaiing als leeraars eu die wezenly'k bevoegd zij u tot ooraeelen, ertoeüvergaanomupgitvravgd advies te g«ven. Prof. Spruyt>uf het i-ein, toen hy in eeuige gewaai deerde Git/s aitikelen de stel-ellooüe en onpaedauoffisclie regeling inzonder heid van het voorbereidend hooger oi.ae.iwy's deed uitkomen; de heer Bientjrs wee ? hierop op l et «e vaar van overlading en te ocerniatige iuspatiniug der hersens, en nu komt de Deventersche rucior verteil- n, hoe men hard op weg i* du belangstelling iu leeren en lust lat zelfstandigen geestesaib id by' het. jongere geslacht te varapuien. Dit ii niet overdreven. liet geestesvoedsel, dat volgens de wet aau onze aanstaande akademiebnrgers moet worden voorgezet, heeft meer van het. menu VHU de Uble d'nóte, dan van den eenvoudigen, vo$dzam«n, oud-hollandschon b'.rgerpot; trou wens een te groot deel tier spijzen i« bestemd om naar den dikken examendurm t« verhuizen, dan dat men gegiunue houp mag koe»teien, <lat andere dan y'ie. sterke magen er genoeg vot-dend Mppen uit. zullen trekken, die, in succuin «t eangumem opgeuoraeo, het goheele organisme ten goede sullen komen. En daarbij spreek ik nog niet e-ns van de koks, die die npy»i n moeten kl«arinaken en opdis-ehen. Zij chn vele, liefst voor ieder gerecht een eigen spedaUVit! E-ne der gro. tste fouten van ouze onderwijswet geving is wel deze, dat ons leeraanpersoi.eel uit zoo veelsooidige elementen bestaat, en op zoo vreemdBoertige wy'zi vour hun verheven werkkring wordt voorbereid. Niet alleen ey'n de oude duotxmn in de lei toren met hun studium generale verknipt Uit doctoren in klassieke lette» kunde en de naroeff «Heen op papier bestaande doctoren 'in Nederlandsohe ta*L- en letterkunde, maar, wat veel. gevaarlyker is in een aanUl vakken nwgen en gederlt«lyk ook moeten leeraren aan Nederlandtclie gymnasiën worden gerecruteerd uit gediplomeerden vooi het middel baar onderwijs, d. L lieden, dje akArTemisuhe opleiding en genoegzame algemeene ontwikkel ni{ niet behoeven te bezitten, als zy maar blijken geven eeu zekere mate van kutintmatig oangekweelrte, va^k hoogst e«nzij'liff en langs slechte methode ingd^tudeerde examenkennis te hebban opgedaan, zouder dat de Staat tevens zorg heeft gedragen te regelen, vaar en langs welk«n weg die a*nstaandd opvoeders der jeugd geschikte docenten zonden worden. Zoo ergens, ilaa behoeft hier ouse wetgeving ingrypeude wijzifwg, J. S. Speyer. In Aibl's musiekhandHl te München cQn Vier Lijder" voor *>ène stem met | iaooforte begeleiding ver.Kohnnen, 'afkomstig uit de nalatenschap van' van Félix llendfltsonn Bartholdy. De liederen hwbben ounpronkeiyk 'ern Frs>nsohen tekst, die echter in hef Duitsóh vertaald is. potilt. Een OoiteBrtfksoh dagbUd me:dt dat prins NikoUas vaa Montejiegro een drama in drie bedr^Tta, ia veriea, csl doen TOT?ohUnen. Het stuk heet Dt Ktiterin wm i» fftultttHt en is in het Servisch geschreven, suv de sohry ver «sj[ het in het Franï»eh doen vertalen. Japantclu teetentckap. De Universiteit van Tokio heeft b(j haar jaarverslag drie verhandelin gen gevoegd. Prof. Atkiusou schreef over: .Het chemi-oh prooes vu de Saké-bareidioir" ? Prof. Dr. Mendeishall over De weersgesteldheid van Tokio over het jaar S»40 (18ÜOT; en over De goMengten vu eenige der voornaamste Fraunhofer Ignen van het lonne-'peotrum." In be' werk van prof. flendenhall over den we rstoesUnd van Tokio komt ook 't een en an der voor over de talry'ke branden, waai door de stad, en Japan over 't geheel, geteisterd wordt. Ieder huis daar braadt gewouulük om de zeven jaar af, of iedere zeven jaren de geheele stad. Ue professor toekende aan: 30 December 1080, 2,200 huizen verbrand; 16.500 op26 Januari 1881; 7,100 op 11 Februari; 1,400 op 31 Februari, enz. Eene advertentie in de DrescTner NafhricMe* luidt: Een jong menich, die met de diohtuanst bekend is, verzoekt aan edeldeukende m nschen 300 mark te leen, om de spelling en de beteekenis van de verschillende woorden, die hem voorkomen, te leeren. Adres ouder letter D. B. E. 378, bureau van dit blad. Etrtucisch. Dr. Pauli, de voor> aamM» geiaghebber op het gebied van het Etruscisoh, heelt het derde deel zyn.ir Fortchunpen iu het licht doen verschijnen. Omtrent de raadselachtige taal suhgnt en un voor goed bewezen, at Etru«ci*ch zeur zeker geen ludo-Europeettche, veel minder eeue Italiaanache is. Verdere ontdekkingen naar het suhyut meest negatieve zyn, dat het Etrnscisch geen eigenlijk gezegd werkwoord heeft, althans dat de veraudeungen van het werkwoord en voor het xellktaudig naamwoord dezelfde zy'u; voorts dat de naamvalsuitgang si freeu datief is, zooals men meende, maar waar«ulijjnlyk een andere genitief. Een woi-rd dat men zucht was het getal 10; het wordt vertaald door nttrlh; van dit woord vormden de Komeiuen Nurtiit, de EtruüOikche godin iu wier tempel de tien pennen, de tien maanden van het Etruscisch mar vooratelleude, werden geslagen, de Latynsche l>ecuma. In de klooïterboekeryen van Thessilie lipgen nog tal van koaibaie oude handschriften verbor gen. Teneinde die Rchatten voor vami'tigiug te bewaren, zoud de Griekiche reneeriiig clei.rol ssuien Fiudiklis en Kaïag^ras naar 'lliesaalie, om du hand chrften te ondtiüoeken en vour de na tionale bibliotheek te ko»peu. Vooral in het klooster Dusiko hebben deze geleerden een ver oanial documenten op papier en perka ment geschieveu, outdekt. De uieeaten zy'u ker kelijke codict-s; maar uien vindt er ook die van o.id Griekschen oorsprong zyn, zooals een trage die van Sophocles eu een van Aesciiylua. aor de monniken bereUwdiig of»ta id doen van de handschriften, kouden, de geleerden reeds U vol gepakte kisten naar Athene zenden. ^n oponi dan vierden Jaargang met den vol genden iukond van afl. l : C. M. Bobvrt, Lo ^iluriel des noms proprtw en fr»D<»i» moderne;. J. H, Kramen, L» Rlijimiqu* da la Cantilene de Siima Eutalle; P. O. Babl«t, Uuiletin Bibliugrapnlqua ; Qnestion» et hépon«»i; C. Stoffel, Shall aod Will V; O. Hevman, EluoidiUgn» to Lord Byron's CblldeUarold"; Auswera to Oorrs»pondem» ; E. teu BrtiKgencate, BYuonyma Junurtted «to. ; D. WaohmioD, Bücherachin. Di Giiêvoor <fa« Ottdtfv^ttr b«vat te Wo. 0: Joh. A. Leopold, E«n miskend hulpmiddel bjj het aaniehoawingsona«rwt)s ; Dr. J. BiUema Bos, De verdeeliDg van deo «huid In de organUcbe wereld III; Dr. f. O. Oronvman, Eigen watraomingen, te doen door den onder wijzer, VII; f. Bruins, De armoeda der Velawe un hoogreen, in tegenstelling met de nllgMtrekt* hoog» Teuaen op andere dëolen van om dilavium ealngezoadeu vragen, Afl.. B van BtcJit ioor Ztt berat o. a. Faradoxea «n Fai-abolen V, van Floor Floreniae; Vr(jzinnit!»n VI, door Budolf Chtrles; OeeitrerwanMn van Tweeërlei soort, duor Maltbecu; Bet Agapetisme, door Budolf Cbtrlei; Leef eu ho pi door Spero ; De Ziel ati eene verrichting van het Zunuwitelsel T, VI. door Dr. E. B. Aveling; De OodidifOBtigheid, door Dr. Broca; Een bezoek bjj Charlea Darwln, door Dr. E. B. A veling; overzicht en de Brlevanbna. De Ntitrlanincltt Almanak voor 1883 Is t» Haarlem by H. D. Tjeenk willink verschenen. Uitvoering en inhuud .beide z(jn onb«ri«peiyt, de l»»Uie maakt dez» Almanak voor elk beBcbaafd Nederlander onmisbaar. Nederlandsen heet deze almanak terecht. De HH. fieyffardt hebben lijvige oatalogen doen ver schijnen van den «bat vau prachtwerken, muziek, atlaaren, globes en albnms die in bun magazijn voor* hauden zjjn. Er bijgevoegd in een gceitig . tuleln" in 't Duiken als beatolbiljet. Het Ked. Ilagazijn No, 11 bovai aan oorspronkelijke ?tukken twee liedjes vau C. I. van Balen; voort» ver talingen uit bot Kuurden on Duitich en bcoordeeHngen vmi vertaalde romani uit het Engelsen en Franseh. n volgund nummer zal, hopan wo, meor Mederlaadtob zfja. De heer P. H. Hugenboltz Jr?heeft onder den titel van LtcfmlltM, eau «tlohtatyke bloemléiing voor onzen tijd ver/aucld en uitgoKeven b^ de firma Tj. van Holkatna te AmsU>rdnra. Het werk beval 441 oorspronkelijke en yorlaaldo gedicJiten orer sticlitoiyko en ook ander» onderwerpen, onder een elftal groepnn gecatalogiseerd. J. A. de lïergVt Haagtehe PfnkraiirnlXo.53bespreekt o. a. BL Nioolaas. de tramgemeeniebap voor Doinwéide, ds Behelp»)o..l, het raadslid de W<j», den arobiteot, directonr Iteynders, natenohade, de melkkioik, besmet* ting en in eeu bQvoogsel: Tramoonoessie. Tan Hectar ifatot, Alltm on di WertM, vertaald door Oenrd Kilttr, «n 't vorige jaar zoo gunstig ontvangen en beoordeeld, verscheen eene tweede, thans geïllus treerde uitgave. De eerste aflevering verscheen ran een tweeden goedkoopen druk van de l'otletigt tcertrn ran itnoudtn Betr Smiti. fitfeyffm door «tftt trUnA iluldrr. Dit werk sal In 30 afl, te samen vHf deelen uitmakende, compleet *(jn en dan b(j IntoekenUR slecht» f 7.50 kosten. D» uitgever Boelants te Schiedam, gevftbleim-daaan het pnbll»k eéa nitmunteoda geUgenhuld om xieh d» gewaardeerde geschriften van Llndo aan te aobaïun. U At Erven Kramer Is verschonen eene Jf/Hiat«nrAgmda, uiterst net]afgewerkt, kuurig gebonden en voor hst gebruik doelmatig. MIKUWJC DITGAV2N: 7IOTOB BKOKEB B. J, l'Antew 4e llmitanoA et les ddoUBMDts Néwlsqdals. f9.40, Onysrwelkte Bloeiaen. Een krans der schoonste lie deren uit vroeger ttjd, venamtld door O. Homlgu.' t SM. BUKT HAKTE, Jeff Briggs's roman, f 1,35. O. J. VAN DXB BOETE, tomtne Goden. ft.?. Dr. H. KAMEBLIN0H ONNB8, de betekenis van het quantiutlef onderzoek in ds natuurkunde, f OM. HEOTOB UALOT. Alleen op de wenkt, 18.?. H. O. BOODHUUZKN, Hst land Inheteenite tQdprrk van *tjn oatwikkeUng. f 1.?. . BOMona en Lisfdsevrsafd sn Liefdesleed. Twee ro mantische verbalen, f2.28. KT. O, YOSJCAEB, Nanno. 'f l.SO. BHka- en Betldentie-AUnanak voor bet Koningrijk der Nederlanden, 68e Jaargang. 1811. f S.M i f4.?. CLAUDlUB.Luotor et emergo. Een tattdel Poisi*. fl.9S. B. A. DABOD1, DaaielO'CoaneU, lèrlaad's bevrijdar. >*A levMMbeeli. f O.Ti. F. L. HBMKBB, XL OadlobUn. f 0.60. 80BDB *n MELÏ8VILLB, De BtMretsris en ds Kok. BltistMl In een tMdriJf. f 9.M. tOtflöSEOHBBS, Albttn ast aniteke UttetMbr/ftaa, iaiMalM en frag»e«te», uit salwalcn, bglMls, baad* «as. vam <e U» tel de IN eeuw. f LtO. ABTKUB. BTOBCH. OodeastriU ef JttplUr-JehovaoChrbtas. autoriaohe rocaaa uit du tfad der Torwooau»» vaa JtroaaUa. 3 deelea. f 10JO. ^ O. TEBBÜBCH, 0«l«aUass iMohenk. f i.iO 4 f J.W. A. M. VBRflXOOBlC. Strjjd ea lege. Boutaa. 13.-. P. J. TXTB, Java, --»otraphl»oh, sUuolaflseh, bMo. rkwh. 8 dMlsa. f81.*»Tï»Y-. ^^ Wat sen Booins«b fMtüuJk* la 1SÏS aan d» ObrisWaKsnsahen Itsrds. fl.?. 6 DECEMBER 1883. Wie op den boveneenoemdea datum, des na» middags, het gewapend oog ('t is reeds voldoende indien men eeu gord*n tooneel» ijker en een verdoukerd glas gebruikt) naar de soa rieht, zal, by belderen hemel, een verschUnsel waarnemendat sek«r door niemand van net thans levend geslacht op nieuw ia) word-n «^nücbmi-vri Ongeveer om kwartier un .> /. ii de planeet Venns beginnen sich voor de zouueschgf te vertoonen: een twintig minuten later sol zy geheel voor de zon zichtbaar zyn en zij sol daarop zichtbaar My>en totdat de zon ondergaat. Er-nit na 122 joren, op 8 Juui 2004, sol het verschynset van een Venus-overgaug op nieuw kunnen worden waargenomen. Voor acht jaren heeft men ook e«n voorbygaog van de genoemde planeet voor de zon kunnen waarnemen, moor toen was het versohynsel slechts in afgelegene oorden zichtbaar. Nederland zond toen een expeditie, bestaande rvt 4 st«r'«kandigen, naar bet eiland Rlunion om daar waarne mingen betreffende den vAWbggang te doen: andere landen zonden eveneens expeiitiën met hetzelfde doel uit. en het gezamenly't bedrag der onkosten van die tochten wordt op niet minder dan S mülioen gulden ' ' No. 284 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDBBLAND. FEUII^ETOW. Het gold dan ook niet alleen een Mldtaan, maar ook «en uiterat belangrijk verschijnsel. De voorbijgingen van Venus geven toch een uitste kend middel aan de hand ter bepaling van den afstand der aarde tot de ion, en die afstaud is de mant waarmede de afstanden tussohen de leden van ons zonnestelsel en ook de afstanden die de vaste sterren van ons hebben, gemeten worden. De waarnemingen die gedaan moeten worden zijn van bntrekkelyk vr(J e«nvoudigen aard, maar huniie herleiding en berekening vorderen looveel tyd, dat men op dit oogenbu'k nog slechte lif benadering de resultaten kunt, waartoe de waarnomingen van den overgang van 1874 kunnen leiden. Ofrchonn dóór andere landen ook ter waarne ming van den ovArmni? yanaanstaa' den Woensdag onderscheidene expeditiön cQn uitgezonden herft onze regeering zich daarvan onthouden, d»ar de hooglrei aren van de Sande Bakhuizen en Oude mans als hunne meenintr te kennen hebb-m ge geven dat de gro<ite uitgaven en de opofferrng van tijd van hen, die aan pene dergelijke teading ?ouden deelnamen, ol«t opwegen tegen het moffeiyk nut dat er uit kan voortvloeien, moet men die pnMionding als gnwettitrd beschouwen. Vooral is dit het gevat omdat, zooa's de eerst genoemde hoogleeranr in het Verslag over den staat Her sterrewacht te Leidnn van l Juli 1881?18 Sopt 1882" opmerkt, gebleken is dat wen door waar nemingen van de planeten tusschen Man en Jupiter ook tot eene nauwkeurige bepaling van den znnsnfstand kan komen. Zendt Nederland echter ook al geen volledige expeditie nit, toeperast met al de hulpmiddelen die vereischt worden om met de npeaitiën van andere volken te kannen wedijveren, toch sal een Nederlandse!) wnarneioer in de «treken, waar de voorbijgang het best zichtbaar is, niet ontbreken. De luitenant ter i«e P. H. Brocx heeft van den Mfniiter van Marine de opdracht gekregen ate' het veraclujniel van 6 December op Ctvracao waar te nemen en de uitstekende kyker van de ster renwacht te.Leiden i* t?r fcfjner beschikking ge steld. Wie hier te lande waarnemingen wil doen moet vooral trachten het. juiste ongenblik te brpalen waarop de planeet den znnnerand inwendig aan raakt In liet Po"ulair Starrefcundig Jaarboek van 1882 van Prof. v»n de Sande Bakhuizen) worden e«n aantal bijzonderheden omtrent den overgang raodpgedeeld en vindt, men den we», dien d- planeet, over de ton neemt, afgebeld. Volgens dat .jaarboek zal déInwendige aanraking in Leiden plaat* vinden om 2 uur 16.9 minuten en gaat. de «on aldaar om 3 uur 47 minuten on der. Venus heeft dan ongeveer oen vierde van haren weg over d* KOU afgelegd. Op andere plaat sen in ons land t^jn die getallen natuurlijk een weinig anders. Zutfen. Dr. W. Gleunt. SCHAAKSPEL No. 49. Van W. d. T. te Amsterdam. ZWABT. o b a d e I g WIT. Wit speelt voor en geeft in 3 setten mak (Wit A en swart 8 stukken set K E B). OplMiiig v» Sohaakpr»bl6wa Ni. 47. H 4 H l D 4 nt B Hl O1+ B 3 D D l D X E 8 nt D B 3 B 4 mat. H * D l nt D 9 + Pio« Ml mat D 4 -O C 8 - D E 8 nt D BBIEPW188EHNG. Xtt s'n vié-w te a. Volgende w»ek een der nwea> INGEZONDEN OPLOS8INQE1N. Juist waren dl* van Ho. 40 sa 47 door r. H. of T«x*l en i7 door O, N. to Bnrgerburg, 17 en 18 W. v. H. to Dsltt; E. te 'a Hago «n verder da hceraa H«nri, W. en B. N. d. V.; Hei; Mr. P. A L. 11.; White U tbs Klag.; Met S'B vitren allen M Amsterdam komt de ssr toe iHtomettitid to hebben aanBetoond in No. M s (wit) door séne eenvoudige oplossing ia irt t letten t* geven, terwijl overigen» het zwart* voorspel |b) M*-* eensluidend met ons» speelwyie door genoemd* Heerts werd opKfliist, met aiuoadtrlog van B. U Dalft on B> N. d. vY te Amsterdam dl. sioh vsrgist hebben bQ des t ea set O. 6 E. 1. Immers X. o. 5 ttesmt paard b o, GARDE DU COKPS. Vit htt Hoogdwtttk JU4» CBEC.OB DOOB A. JB. DERDE HOOFDSTUK: Den volgenden morgen ging allee in hult weder den gewonen gang. Lom«e bood haar moeder volgens gewoonte overal de behulpzame hand; weTtAg zü«r een weinig bleeker uit dan andere en hield dikwijls met baar werk peinzend op, tot een vermanend woord harer moeder hoor tot vernieuw d»o spoed aanspoorde. Het scheen b|jna als ware tdj gegroeid en ouder geworden. In baar houding «n op haar gelaat lag die eigenaardige uitdrukking, welke het spelende kind van hut verUnneude en hopend^ in het voor baar ont sloten nieuwe leven itarende, jonge meisje scheidt, een uitdrukking, die zioh dikwijls zoo onverwacht en plotsef.ntf ontwikkelt, dat men nich onwillekeur>it nlViaaKN of het meisje, dat gisteren nog BOO kinderlijk «peelde en lachte hetzelfde wezen is, dat ous boden soo ernstig nadenkend aans et Z|j had ileodrik Kraul aan het ontbüt ontmoet, en in iyn warmen, kraohtigcn handdruk, en in den toon waarmede hjj haar goeden morgen wensen) e., wel iet* meer bespeurd dan gewone beleefdheid. Ook haar terneergeslagen blik en naar bevende hand hadden hem de hoop doen Toedeu, dat de herinnering aan den vorigen avond in haar hart levendig was gebleven H|j h»d echter te veel eerb.ed voor de oude vrouw, die op het punt van regel in de huishouding niet ffeiuakkeujL was, om te trachten gedurende het ? kortstondig b$eénz\jn een geregeld gesprek te beginnen; daarvoor had hy immers nog al den tod en daarbU wachtten hem de jiliclit en vanden dienst, die hg, b|j al zijne vrooLjke luchthartig heid, zeer ernstig opnam. Hendrik Kraul had reeds «enige kwartieren geïnspecteerd en in orde gevonden, toen h|j op de dorpsstraat den jongen Frans Lahmejjer tewn kwam, di«. hem eerbiedig' groette en, uit ontzag voor den onderofficier, aio over de gehetle n e* wapende macht van het dorp bevel voerde, niet waande hem aan te spreken. Het gezicht van Hendrik betrok wel een weinig, toen d|j den gruf gebouwden jongen boer ontwanrde, maar nam aadeliik weer «|]ne gewone, vroolyke, zor^eloóze uitdrukking aan, toen hij op hem toetrad, eu den aanbidder der zchoone Louise vriendi-lyk groette, die, zeer gestreeld door de gnmeenzaainheid van don garde du corps, trotse h op eenige jongelieden neerzag, die in de nabijheid ?tonden. Uji nam echter een nog fhtriler houding aan, toen Hendrik Kraul vertrouwelijk zyn arm in den iguen legde en hem verzocht mede te gaan, om hem den weg naar de overige kwar tieren z|jner manschappen te wijzen. Gevolgd door de afgunstige blikken zijner vriendin, ging hii naast den onderofficier door het doip, en had geen geringen dunk van zijn eigen waardigheid, wanneer ae militaire com mandant der plaat s op de venchilrenae hoeven overal beleefd werd ontvangen en d« rapporten der,m de voorgeechreven houding voor hem «taan e karawien met eene voorname gemeenzaamheid aanhoorde. Frans dronk vol verrukking telkens pen glas brande w$j mede,wauneer zulks zijn begeleider » erd ?augebouen en daar deze onderscheidt i<g Imn dik wijls te beurt viel, steeg z|jne bewondering by elk bezoek, dat zjj aflegden. Steeds helderder glinsterden z^ne fletsche blauwe oogen, en steeds gelukkiger lachten zijne volle ireede lippen. Z|jue vt-r« rit, ff en liefde voor den zciiitterenUen oaderyfficier, di«. zoo hoog verheven door zijne militaire waardigheid, toch zoo vriendelijk als met Zijns geljjken met hem omging, klom al meer en tnter ten top en hg zou op dit oogeublik geen grooter g^luk gekend hebban, d*n de nniturm aan te trekken en met de vroolbke g rdes du corps, ooder het bevel van Uniidrik Kraul, de wijdo w field in te rjjden. Maar by was de eenige zoon van zyn vader, den ouden, rijken boer Lahmeger, die een plaatsvervanger voor hem had gekocht, waardoor hy geen kans had met het heerlijke soldatenleven, dat heui ee.nitie jaren van de strenge vaderlijke tucht zou heblieu bevrijd, kennis te maken. De oude Lahmeyer, wiens vrouw Neïls sedert lang dood was, had door een val op de knie, een verlamming aan den ree 'i ter vort gehouden. Hy kon slechts moeielijk met behulp van een stok loopen en had dus deu steun «a<> zijn zoon noodig, daar hy niet ver op het veld kon gaan, om opzicht over de knecht* te honden. Das om was hy dan ook dikwijls knorrig en werd ongeiuldjg en driftig, wanneer |ju lamme voet hem m zijne be/.igheden hinderde en z|jn zoon iets vurkeerd d»>ed. Dit all* z verhaalde Frani met steeds toe nemende vertrouweljjkh-id aau den onderofficier, die hem ongem-rkt op alles bracht wat ryn persoon en familie betiof. Iiy vertelde dan ook verdir dat zQn vader verlangde, dat hy spoed g zou trouwen opdat er weer een vrouw m huis kwam die de meiden kon bevelen en dat. lig voor hém Louise Friedsmann bad uitgezocht dio een huishoudelijk handig meisje was eu eenmaul de aan de hunne grenzende biierenulaats zou krggen. De moeder van Louise was er ook mede ingenomen, en daarom zon van daag op naar verjaardag de zaak beklonken worden, opdat eiodelyk de huishouding wér Reregeld werd. Hendrik Kraul luisterde stil naar alles wat Fnins hem vertelde, slechts door cenigo vragen wist hy den jongen man nog veider mt te vorschen, en toen zn alle kwartieren be/.ocht hadden was de gaide du corps van de g^lieimeu der umilies L<ihiiieyer en Friedemann gdieel op de hoogte. Eu houdt ge dan waarlijk v*n Louis-," vroeg hy eindelijk, toen zy weder op weg waren A0or.de hoeve van dun ouden Kriederaann, tten houdt Louwe van u?" voegde b|j er met een i t' seins trill de stem by, Oy b.-ide h bt daatbjj toch ook een woordje mee te spreken." Frans ca* hem met zjjne gro»te oogen ver wonderd lachend aan, als ware h|j om een antwoord verlegen. Mee<i rekeu " vroeg hg het hoofd schuddende, ?och Mynlieer Karel, wanneer juffionw Fritdetaann en ni||u vader iets willan, hnefi niemand aee te i-preken. Die beiden hebben beurde boutwn en wat züwillen moet gebeuren, ik wil «echt s hop-n, dat zjj geen twist krygeu ; wanneer Louise nibn trouw i' en haar moeder komt, om «ar huishouding na te zi«-n, zal het zeker kwaad broed zetten.'' My zuchtte en ging dan vertrouwrlgk voort; of ik van Louise noud ja slet ge, onderufficier, onze jongelui in het dm p spreken wel vau liedte, en de schoolmee»ter heelt n»y eens e«n bonk gegeven, waar veel daarover u stond hoe of twee van elkander hielden en dan WMr twae anderen op hen yerlield ge raakten «n hoeveel strijd eu twist, jammer ea hartterr daardoor «ntstbnd, maar ik heb O. N, te B. Door sto*ds moeielök* problsma's t* gevn, soadM W0 dk ambitie van tolndsr («oeftod» ?ahaakmloBaars dooden. W. v. H. «U O. MM oolpa, dooh Errar» Huowout* ?Hit Op sohaakgebisd is dit door d* vermaard-* «Mesters la d* kaast, bewesea. rvaa het rrohte niet gevat/ Hendrik Kraul sag hem glimlachend van ter «JJde aan hy scheen un de laatste bewering voldoeude geluof te schenken. Maar'/ »er volgde 'r>kDe, ik ben met Louise opueitroeid, wij o|»> bsmn en hebben ahijd met elkander gespeeld «? tvut wy greoter werden, hebben wy altijd van elkander gehouden. Wanneer ik haar aanzie mee» ik altijd nog htt klein* meisje met d* lanfe vUekteo U «en, dat ik over de slootjes kiejp, VMHT wie ik de vruchten art de hoogste hoornen haalde en aan wie ik altoos gehoorzaamde wanarer ?& iets beval £n na nog moet ik alles doen wat zy wil - en ik kan niet anders, ik soa niet «Meen" kannen zeggen, wanneer s* iets TOB my verlangde en als M mg met haar lieve oocen aanziet en my vrisudeiyk toelacht, dan wordt het my warm om 't hart Waaneer iti eenmaal myne vrouw is. sol het bg ons gaan als by haar ouders, wow ook de moeder beveelt en de vader alles doet wat «g wil. Ik w*et niet of dat liefde i», maar het mo-t toch wel zoo zün, want de schoolmeester zeft hst ook, Het mal wel soo iets syn," antwoordde Hendrik »en LouiseV vroef|hy dan sohynbaar onversohilig, *hoe is het met baar V' .Zy is altgd soo goed «n vriendelijk tegen my,n hernam Frans gelukkig, soms loont «y my soo toe, dat ik haar dadelyk: sou willen kussen, en «egt: «Frans ge zUt een goede jongen, maar ge «gt toch al te dom." Hendrik lachte en Frans lachte nog harder mee. Uy scheen te gelooven iets seer geestigs gezegd te hebben en was er troUch op zyn begeleider tot vrool|jkheid gestemd te hebben. Z(j gingen een poos zwijgend naast elkander voort eu waren reeds bgna tot aan de hoeve des ouden Frwdermmn'» genaderd, toen Frans plotseliiig bleof stilstaan en Hendrik by den arm terughield. Onderofficier," zeide hy langzaam, «Ge zyt soo vriendelijk tegen mg en weet op alles raad en kunt zoo goed spreken - ik zou n wel om iets willen verzoeken." .Nu," seide Ueudrik, wat hebt gQ? Als ik n kan doen, ben ik «r gaarne toe eeu genoegen bereid." Nu dan," vervolgde Frans, terwijl hy ver legen de vingers tegen elkaar wreef, ik most hvden de zaak met Louite in orde breng-in; wijn vader «il het en zou zeer bnos worden, wanneer het niet geschiedde. De oud lui ryn het immers eens, maar vader heeft my gezegd, dat ik om hoor hond mosst vragen en znkerhe'd hebben, dat ze in dit jaar m\jn vrouw wil worden en haar oudvrs vragen of Ey my' haar willen geven, en wanneer dat in orde was moest ik my'n vader gaan halen, opdat wy plechtig ver loofd worden en de dag van de bruiloft bepaald wordt Nn had ik gi-teren dat gezang met den schoolmeester ofresprokeu en die hou het vers gemaakt, waar alles zoo mooi iu stund, en toen wilde ik alleen vragen of het. na zoo zoude zg'n als het in het vers stond, maar Louise wo» zoo treurig en onvriendeluk tegen my, als nog nooit en alles ging zoo gouw dat ik niets kon zeggen. En van daag weet ik in het geheel biet meer, hoe ik het zal aanleggen, moor g|j, onderofficier, gij zyt niet bang, ge npreekt zoo gemakkelijk, dat men dadelyk weet, wat ge zeegen wilt, daarom," vervolgde hy, de beide banden van Hendrik rottende, spreekt gy voor m|i breng gvj die zaak voor my' in orde." Voor een ongenblik kleurde het t'loed Hendrik's wangen donkerrood toen antwoo>dde hy, zouder de oogen op te slaan: Neen, my'n waarde Frans, zulke zaken moet men zelf afdoen, spreek slechts zooals het u om het hart is, dan zult ge de rechte woorden wel van zelf vindcu." Orh hemel, het wordt my zoo moeilys," zuchtte Frans, ik moet bet wel dom. dt>uh, voegde hy er op kinderlyk vertrouw ely'ken toon bij: rgg' moet er by cyn ik zal meer moed hebben wanneer gij naast my stoot, niet woor, beloof müer by te blijven ?>T Hendrik Kraul zag somber ter aarde, hg' zuchtte. «Zij zijn voor elkander bestemd," fluisterde hy zuchtkens voor zich heen, de families hebben het be-loten mis»ebien houden ze van elkaar!" Komaan, ik moet opheldering hebben die on zekerheid past niet aan een kovalleritt zegt zy ja dan is het een droom geweest, zegt zjj neen, dau fiisch ten «trfjde, op den v^ond in en ware hy ook zoo hardnekkig als moeder Friedemann" oed," zeide hy luide tot Frons, die in ge sponnen verwachting hem aanzag, ik wil er oy zg'n en u ter zyde staan, wanneer ge haar vraaut, en," ging hy met een eigenaardigen W'k en toon in zün i-tem voort, ik wensch dat alles gelukkig moge afloopen," O, ik aank n, ik dank u, mfluheer Kraul," riep Frans veirukt uit, tcrwyl hy een poging deed Hendrik te omarmen, nniar suel weder, als verschrikt, vol eerbied terugdeinsde, ik ben zeker dut alles goed zal afloopvn, want als ik u aanzie, zal ik reker moed heb'nn." Spoedijf hadden zy de hoeve van Friedeminn bereikt. De oude man was van het veld terug gekeerd en kwam hen. tegemoet; juffrouw Frie demann bracht haar gast. een kleine verxnaper'ng naar b/.iiten en Louise verscheen achter buur mueder. Zij bloonde «n verbleekte, toen zjj Frans Lahmeger aan de zg*de van Hendrik zagen haar blikken bleven naar _ den groud gericht, terwijl zij genen de hand reikte. Frans fluisterde Hendrik toe: Mijn hart klopt, wanneer ik hoor aanzie en door het aanraken harer hand word ik warm tot in de borst ik geloof toch dot het liefde is." Men begaf zich in de woonkamer, waar op een witgredekte tafel dn geschenken voor de jarige prijkten. In het midden stond een «roote taart, met een rood hart en het opschrift -Veel geluk*', daaromheen lagen de o v er ge geschenken, allen voor huiseluk gebruik berekend, zooals dégelyke stof voor een kleed, linnen vour haar uitzet, een zwoor zilveren lepel en vork en Frans Lahmei.ier had uit de stad een gouden broche ontboden, wier ietwat lomp.- zware vorm een aan de geffondheid van den ouden Lahmeyer ff- fvenredigde noogöwaarde verried. De dienstboden hadden de tafel rgk met bloemen versierd, zoodot het geheel een vri-ndelyken groet kon voorstellen van het nieuwe levensjaar, dot het jonge meisje op de, liech'e.grondslHgKn eener geregelde, weivoorziene hnijelykheid, verwelkomde. Nadat alle gaven in oogenschouw genomen en hewon 'erd waren, stiet IMOIIS Lahmeyer, die een tijdlang zacht met d«n solioi-lm-estcr, die inmid dels was i>innei'gek»nren gefluiaterd had, den ondei oflicier, welke in het oogloopend somber en stil gebleven was, krachtig in dV zijde en trad op Louise toe, om mrt e^n beklemd hart en on-. nek* te stem zjjn awopraok te beginn-n. Ind rclaxds heen h^m detegenwooidigheid v*n H ndiik m ed iit te loezemen. want lOdélgk verst lanbair en samenhangend hield h|j om haar houd aan en sprak de woordt-u, die h|j den vórig^n dog reeds ontelbare malen by dun schoolmeester had opge/egd. Juffrouw Friedemaon knikte vriendelijk Uchend met het. booid. Lou.te ei-htrr stond beven l en met lioOj^roode wantten na ut haar moeder; <reurlK, bnua sumber, zatr zy vóór zich b-r aarde. Hendrik stoi d achter Frans; hy was blerk, bange verwachting >tond <>p zyn geoa' te leren, zin blikken waren op het jooge mei-je gev-Migd en wanneer zy voor een «ogenblik opzag eu z|jn angstig smeekend» oogen ontmoette, bloosde zy nog dieper en raakte roet de toppen Viarer vinKrs oven de blauwe verceet-mg-metjes op haar nrsje aan, een bewesing, die Hendrik stee-is met vreugde en verrukking scheen te vervallen. Toen r raus geëiodig.l had, haalde zy diep adem, en zeide met vaste, kalme stan: Oöz|jr een goed mensch, Frans, wfl zgn samen opgegr-Krid en hebben altq'd van elkander gehouden moor of ik a soo kan liefhebben als noodig soa zijn om nw vronw te word'»t dot weet ik nn nog niet. Ik ben nog zoo jong, dat ik wel wachten kon, tot ik het hierover met «ny*elve eens ben en daarom veneek ik om een jaar. tyd voor nign antwoord ea in dit jaar, ook dit verzoek ik u, sollen wH «ver de za«k ntot verder spreken; ik beloof a heden over een jaar op aw eertyk* vraag even soo serlttk en opreeht te antwoorden." Frons zag geheel verbaasd Hendrik aan, «b verwachtte hy van desen een wenk wat hfl na sou Hggen: de jonge gsrd« da corps echter eobeen geheel veranderd te aün, syu gelaat straalde van vreugde en hg drukte de hand op sgn hevig kloppend hart. ,0e syt wel oadgenoea, Loaist," zeide juffrouw Friedemann, haar wenkbrauwen fronsende, en g* weet. dat Frans «en vrouw TOOT sgn boerd»r$ noodig heeft." Snel eehter viel Lonise baar moeder in de rede. Zy scheen heden horen toom volstrekt niet te Loot mg begaan, moeder" zeide sg, .gg kunt niet verlongen, dat ik lohts nnig ea overhaast over mjjne gehesle toekomrt zal beslissen: gg hebt mg soo dikwerf g*segd, dat ik oog veel te lee ren heb, laat my Teeim en met mU zelve te rode goon, voor dot ik snik een ge wichtig besluit neem." De oude vronw scheen niet ingenomen nut d» wending, die de zaak nam, moor olie*, wat haar dochter seide, was sóó verstandig en zg saghaar soo smeekend aan, terwyl tevens bare oogen van een vast en onwrikbaar besluit getuigden, dat juffrouw Friedeman n» eenig nadenken toestem mend liet hoofd nsigde en zeide: .Na goed dan, bet «g soo; een jaar gaat snel vooi böeu ge zult don ook beiden verstandiger geworden zyn.1' .Afgedaan," riep de oade Friedemann, geluk kig, dat deze ernstige en pynlgke scène soo snel en beviedigend eindigde, ,en nu aan tafelt" By geleidde sijn gast naar de eetkamer, de amlei eu volgden en men zette zich aan den 11 telg ken disob, waarop ook de groote taart z|jn pla»ts vond. Hendrik was uitgelaten vrooiyk, hg nam zyn glas op, heden stonden er eenige flesMh«u ro .den wijn nit een verborgen boekje van den kelder op tafel en riep: Op de gezondheid van de jarige! Mo*en iu het volxeu.le jo*r al hare en on/.e vurigste wensohen vervuld wurüenl" Allen kteinden in, Frans Lahmeger het luid-t vau allen en toen Hendrik met Lonise klonk, scheen er over hunne i lazen heen een 1-lruutn van licht en warmte door hunne oogen tot in huuue onstuimig kloppende harten te dringen. (Wordt vervolgd). UIT SCHWERIN. Schwerin 13 Nov. 1882. Weinigen uwer lezers voorzeker is de stad Sehwerin, de hoofdstad en residentie van het Grouthertogdom Mecklenburg-Schwerin bekend ; en toch is zy eene kennismaking waard, di vooral in dn maand Oktober eiken bezoeker van Berlg'n of Hamburg aan te bevelen is; don is de naiuur er n»g indrukwekkender dan a;ideia door hare bonte kleurenpiacht en is liet theater (er is er slechts n hier) reeds geopend; de reis vraagt slechts weinige aren. Ik, die hier den vorigen winter reeds drie maan den doorbracht, geloof; dat het velen ntyuer iandgenooten aangenaam «al zijn, van zuo een en ander wat my hier trof en in het oog viel eene beschrijving te lezen: Sehwerin is eeue kleine stad vsn onsjevrer SO.OOu zielen, en met uitzondering van ten klein gedeelte, en van nog een p«ar hoofdstraten met zeer nette winkels, oud en leelgk. l'eze inlei ding nioge na jui»t niet z. er uitlokkend zyn, vooral wanneer ik er nog invoeg, dat de stra ten slecht geplaveid en hoogst ondoelmatig r|jn voor hooggehakte laarsjes en gevoelige voeten, dat zg 's avonds slecht vei licht ygn. toch blyf ik mjjne mcening hanuhaveu; Schwerin is ulies^ins een bezoek waard: Natuur on Kunst reiken er elkaar de band. De ligging van de stad, hare omstreken, zgn bepaald schoon te noemen; acht meren vanversciulleude grootte, waarvan het grootste v|jf mo len in omtrek, met lachend» oevers, hier vlak, daar heuvelachtig, comsaeer steil en wild-roman tisch, zoodot men zien in Zwitserland waoot, om ringen de stad, en bieden den wandelaar veel belangrijk». Vooral ook de uitgestrekt e bosschen zün schoon en impo-atit; dringt men door een paar uren ver iu door, zoo outmoet men somtyds geheele troepen reeen en h rten. de laat sten vaak als kleine paarden zoo groot, die u buiten jociittyd rustig laten naderen en u even soo be daard aanzieu tot op korten afstand. Niet zelden houten zy groote schade aan omiigKende akkeis aan, die dan ook meestal omheind *gn. Devcht behoort uitsluitend den Groot-hertog, evenals de vm chery', die hg evenwel verpaclit, voor pHordenli< f hebbers is hier te genietrn; prucht ige ezeni nlare ontmoet men liiw, ju zelfs tot voor de orbeid-karko i en en stukken g»«chut vou deu artilleriestal; in teganoverstelliu t daarvan zy'n de rytuuen liier echter mee-tal leelgk ea ongemak ketuk. Wat be. zondere vermelding verdioiii, is het slot van deu Groot-tiertog, dat vlak hy de stad op een eilandje aan een meer ligt; het is ontzagwekkend en grootscb door zyïie reusachtige atuietiiiffen en trotsche vormen. Voor eenige jaren grootendeels vernieuwd, eu gebouwd m Ri-naissonce-stijl, staat het d var abi zwngende getuige van deu kolossaleu rgkdum zgns doorluciitigen be-.itters. die het met zyne gemalin (zyne 8e vruuw) au zijue k inde en bewoont, om niet te spreken van de verschillende buitenwlilyven in den omtrek, waar de zomer doorg>-bra< ht uordt. De Gmot-tiertog is even kanstlievend als vermoKeud; het is du» niet te verwonderen, dat m«n hier op thóatraal gebied zulke uitstekende krach ten Mntrelt als bot g-val is. De schoonste weiknn der.eerste dichtenen der grootste muMci, evengoed die der Fransche en toliaansche alt der Uuitsche mee^teis, worden hier tt-n touueele gevneid op eene wgze, die voorzi'lcer zeld/.a^m gumieuid tu«g woideu. Vooreen pxor dugeu nog, den gedenkdag van Schillers ge boorte, woonde ik eene opvoering van diens Kab*le aud Lielie" met de grootste vuldoennig t>y. Zy h*d plaats in het Interims-théote . dat, d«uk zg dun Groot-Hertog, op echt Amerikaanai-he manier iu 6 maanden v«rre> s: 6 niaandun na het afhranden van het vorige hotthéiter, woarvnn de muren nog staan. Het w«rd onlangs plechtig geopend mut eene opvoejiug van Wagnm nTnnnliüuier." Het is een tiet gebouw vsn steen en heeft ruimte voor 12-K) tiersoiien; de uitvangeu zyn zeer doeliua» UK ingericht v or het ge «al vau brand; een Ijzernn valkoherm echter ontbreekt m dit uira*e theater. Maast het tooneel is a»n beide eyden eene luge aangebracht voor de Groot-llertogelyke famu>e eu bet huf, waarin me.u op deu 6chillei s>log" opmerkte den Groot-Hertog met ygn gemalin, den (froiithertog-TriiOi.opvulger en ruOtvurst Wla« dimir van Rusland, Veuien met hunue geuiol nnen, welk» laatstx, zoo men we*t, mei eene duohter des Groot-Hertogen gehuwd is. Ook woonde ite Grooi hertogib-moeder, de 02 joiige taster des Keizers van Duitsuhland, zooals seer dikwerf het geval is, de voorstelling bg. enige eigenaarOigheden die den Sohoawbnig bezoeker hier <>j>vallen sgne d«ze: . Numma.-s «o d-n in de vestiaires niet srfgegeven en nietie-jeuitoande dot hebben er nooit vergi-singea pUots,. Een treuispel wordt bynazondrr ophouden afgespeeld, om de aandacht gespounnn re houden; dot «uiks tver vecmue». end is, behoelt wel geen betoogt Zelfs geen groote paus* heeft men tot eeuige verademing. Alleen is tijdens de vorane'eriiigen der decoratièi, die nooit langer don 8 a 4 SBuratm duren, van weerszijden vau het tooneel een gordijn v«*rgi~ soaoven. ftst il goed, dat men na «loop uer voorstelling, tgd ' alvorans zien ter rost te h -UVUTVDI nasi wr TVSC cv u-Miiut tot oatspaanirur, door sg, o» half T aangevaagen, reeds te haff 10 a 10 ore ?mdifft, «ene gewoont* in DvitseUand, waamed* BMtTU Berlfia sedert eenigen t*d tracht to breken; wil daar later aanvamren. Tgdeos de voorstelling is het in de zaal b|ma donker, wat weder bgaoodtr aannMam w rostig '- ' ' en waardoorhet tooneelefeet is voor tevens . .?wordt Welkeenganstivetejrenstellng biedt des» gewoonte au met de schit» taretufi.Ya.iitjfi.ini1 die b, ons U landt, maar vooral to Pargs in swang afa, m dieden konst uJnoaar NO vaak onwiUekearig afleiden. Rechts van de aoal is, eveaals vroeger, tm-w afzooderUjke log* voor offioiers sonder dames, die, meestal gevuld, vooral bg gala-voorstellingen, door die verschillende, schitterende aniforaten, allen om het meestal seer lange, kaarsrechte lip als gegoten, een eigenaardig, corieas effect maakt; zelfs nit dia loge spreekt de doitsohe mditaire diselpUnal Oostumen en deooratita (aDas wa» mede ver brand), aj)a aeer schoon en dikwijl* schitterend to Doemen, hetwelk niet weinig bydraagt tot het genot, door sulk een uitstekend gezelschap stuk ken als van Schiller of Goethe te zien opvoeren, ?ooals bgv. .Egmont", waarbg Beethovees ouver ture en begeleiding tevens ten gehoon gebracht worden, ea wel door het orkest der opera. Ook zag ik er aelfs Goethe's Uermana and Doiothea", hoewel Luiten de bestemming om, met gesjpegen ten tooneel» veeren. De otei-a echter is hoofdzaak, en men is waar* Igk verbaasd zulke goede krachten als hier aan wezig, vereeuigd to vinden. Hul, de bekende, en ook by ons te lande zoozeer geliefde bariton, is de ster die steeds, waar sg zich vertoont door baar rustig, waardig licht, verkwikt Het is jam mer, dat hg als operazanger, voor zooverre mg bekend ten minste, b l ons nooit is opgetreden. Miet bet minst in Wagner's opera's als Hans Sachs in .die Meistersbger"; en al* Wolfram in "Tonubatuer," is hg te bewonderen, zoowel om c|jn spel, als om igne edele muzikale op«atting en i ja genuanceerde uitvoering. Voegi men bg een (nrootenducls oii muntend pei soneel.eeii daaruit do gelykstioud orkest, onder xgnen bekwamau du-igent Aloys Schmidt, koren, die om hunne groote juistheid hun bekend goed ensemble (zoo zeldxaom helaai 1) zelfs naar Londen geroejien werden voor de loat«te Woguer's opvovriugen aldaar, dau kan men zich ernig denkbeeld vormen van het kunstgenot dot men hier smoken kon, en dot wel voor tttr wei* mg geld; ja, in vergelijking van de to^eiiw>/ordige buiteusporige pryzeu, zoool* vounu te Porys, mo gued als voor niets. Sfbtveiin is ktoud een der eerste plaatsen de Wagner's nieuwste werken zien opvoeren, dank zy deu boven ^noem den uitmuni enden elementen. Eene bijzonderheid .vergat ik nog: opvallend, en hoo.st eigenaardig is Eet voor den vreemdeling, hier vaak eene of andere romance in eene opera ingelusoht te zien; zoo zmtft de tenor in .Fra Uiavolu" iu de e actd het Frahüatfslied van Gouuod en draagt Hill ia M gnón" van Amb. Thomoi h: t 2e nummer voo schuberts Ge*&nge des Horfnurs" voor. Wy hebben hier ook adellijke" zajurers en zangeressen, waarvan ón geweten oo tenryksch ofüuier en een ander geburen vor.^t \an derrie." Sedert eene miuina ongeveer is hut nieuwe museum hier geopend, hetwelk in vele oplichten etnig en hoogst merkwaardig is. Zoodra ik k*c, hoop ik daar moor uitvoerig over to schrijven. , KotiMpolit. EEN AVOND IN DE HOLL. MAATSCHAPPIJ. (Ingaonden.') Noor aanleiding van h*t ingezonden stak over ditzelfde onderwerp, onderteekeud O. R. en voor komende in het vorige nommer van dit Week blad, eenige aan- en opmerkingen. De heer O. IL heeft gemeend als geïntroduceerde, in de HolL Maatsen., in het publiek te moeten critij'-eren wat hem daar uiet aanstond. Vooral ude voordracht van den spreker op den avond van 20 Nov. n het stukje, dat deze na tre pauze ten beste gaf, moesten net ontgelden. Bly'khaar heeft deze cri ticus niet ver-taan dot de spreker, de beer Dito, een dramatische schets zou voordragen; O. R. spreekt van een novelle. Wellicht beeft hy ook den metrischëu slag van de vyTvoetige jambon niet gevoeld. Wie wel op bet een en ander ge let heeft, vindt daarin de goede verklaring dut de spreker moest acteeren ten minste dot hy door te actoei en zyn stak meer tot zyn rec'it bracht, 't Kan wel zyu dat. er belialve O. R. ook nog andere hooi ders Waren, die de handelende personen anders wenschten uitgedrukt; maar dit is een kwestie van opvatting. En zelfs al zou 't zy de heer Otto, 't sy een vroegere of latere spreker, eens geheel mistesten, bepaald fout y.yn in gebaar en stembuigiug, dan nog s»a dit voor de Hall. Maatschappij geen r#d> n kunnen zyn om een jong «chryvor at te breken of te bannen." Daarov> r straks nog e-n woord. Zoo de Novelle" er by O. R. nog eentgszias door kon, in de verste verte niet hrt stukje, iai no de pauze werd voorgedrageo. Wel geeft by toe dat de voordracht hem toen beter beviel, ook nog dot het eerste tooneeltje uit een paar uurtjes by een photograaf" aan te hooren was; moor het volgrndel En wat was daar zoo Beneden alle cntiek in ? t Is voor olie levens lustige, gezondopmerkt-nde en echt Hullandsohe jonkvrouwen om nooit meer ewi voetje te^efcren in die ontheiligde zool l Verbeeld n, een tinim-Tmansgezfl en zijn meisje willen zich laten uitphotiigrafeeren. en by «lie gelegenheid plaatst d e storre lOükmun x^jn verloofde op zyn k< ie, en geeft haar... een zoen, o gruwel f... En aldas staan ae nn op 't ^pientje.' Zoo iets te durven voorlezen is nog iets anders dan dat men b. v. b een klacht van Bredero voordroeg. Wat was het verdi-r losff, alJt-riaagst by' d«u grond om een fat als kwafotaler voor te stellen; ««n bt.nkbewaarder m»t dertien betrekkingen te teekenen; een rond Hollandsot» seemau dwars op een )*lu*trada te plaatsen! Ziet u: zoo iets komt n e«n . hoogst fatsoenlijken, beschaafden kring liet te po*. Dat men voor de ledrh van de Maatschappij voor den Werkenden stand daarmee optreedt en bfjval inooysr, «eljk vour «aiige wfken de vemlot-gr ver van het Niruto* van den D tg waagde mede te deelen over de voordracht vao den neer Otw in d> zool van .Bn»s*ezindie.d," ii nog half to begijjpen Da leden, van die vereeniging «oliën . woorsehünlyk in den Almanak voor Scherts en Luim, j-argang 1883, met genoegen en zonder blosen het l-awiisto stukje nog eens nalezen, en het een aardig, ving B«te--kend schetsje vinden; maar, volgm.s aeef , »i. O. R., werpt de Holland-che Maatschapplf dat verre van aich en den spreker er by, op straffe dat anders geen kiesohe boordere* mee< op de lee^avonden vwsehynt. Men vra»gt daar al tijd vol/ens O. K. alleen naar hoog kunst genot, v. rsehoft door oase eerste letterkondigon en denkers; dat «ischt men. Maar ironie t«r agdio. Ik vermeet mg niet t* detikm dot ik de vox p..|iuli van de Hou. Maat' weergeef: ook ik ben sonjeet in mun _ . WcInOrJÉI het dan als zoodanig, maar k juich hf-t oatreoen van den heer Otto en van alle jonge aehrgvers in de Hol). Maatsohappg van latte toe. t Is mg een bewija dat er in ?!? Kaarsen. ? aandrang gevoeld wordt tot voortdoreude verfrisschiog en veijeugdining. 't Is goed gezien van het bestnar om a<t het opkomende r«4aeht aan hen, dia ziek reeds «en letterkuoa«rn eeretiaoA verwiervnn, eens.vlaa's op het spreekgestoelte in to ruimen, 't Publiek verlangt Tiwn-^iirg met auteurs, die '? 5 J ,- -M Moab mds dat ?tork da ksjsr Otto, d SM» bf bekesW ^ man dan enkal een daor H SM» bf bekesW ^ H &i an dan enkala eagenoardigbedea nog to opmerkt; «aar later nE.. dia JuUt dei /?? A**** ?+ worden door den hisntossor. wfssnt aan to Santontof sgn. Niet da oade waohto _ _,_ _?_ w?^. «temmen rooien « rtifaüh» te «ukan voor da jongeren dat wal nooit; , nuar aaost da knoKtit-a volwsxsnsn geen pr"^ misgnnd aan \mT$» oo* «erst fl »iB«h(slt) dragenTl)» weïwuWe i , van 't Beatnor, van da kasoane verslaggei dag) Uden an niet het minst dia vaade aestoct ,A optreden krachtiger doen vemhttnenj I?»»*';^* «fob ook steeds varjongend pabUekul t geaat ? smaken da ontwikkrLng rade te aUan van aam ,.,? konstenoarsteleut. Daarom f?v':' Maatsch. dia dazen weg opging. waarachtig Iro oan da HolL Amsterdam. W Nov. -83. Ant L. da Boa. AIXEB.LKI. Toor da Internationale Laadboawtoatoonstol» ling in 1884 te Amsterdam te houden, heeft sien een uitvoerend Comitégevormd, waarvan Mc. 0. J. Sicke«s Voorsitter u. Dat groote belangstelling in het tot stond komen ook van desa internationale teatoonsteÜiBir i» ons Vaderland bestaat, Wijkt nit het aanmat* keiyk kapitaal dat reeds is pgeeDgebroeht Doch sal de tentoonstelling doorgaan, dan> moeten nog vele bydrugen inkomen; met Jaanaii 1883 toch zal het btrsluit worden genomen of d* tentoonstelling sal doorgaan. Niet alleen groote bgdragen worden gevraagd. Zoo de deelname algemeen is, b*-hoeven de giften waariyk niet groot te sgn. Al zyn de tijden voor den landbouwer niet zoo gunstig, toch aal wal geen enkele beweren, dat hu voor eene opderaaming, waarop soo s|j werkelgk tot staad komt. zonals men sioh vooi stelt, Nederland trotseh aal mogen zyn, geen f &O of / 1. kan missen l Dat een ieder, wien bet waar belang van da» Nederlandschen Landbouwer en veehouder ter harte gaat, dot vooral hg die büden bloei.vam landbouw en veeteelt belaag heeft, zijne bydroga aan de bestaande Subeommissie in de gameento z|joer inwoning te hand stelle of wal dia bgdiraM per postwissef aan den Secretaris van het Uit» voerend Comitéden Heer P. F. L. Waldeck t* Loosduinen by 'sGroveohoge overtnake. Wie minstens f 25 gulden geeft, wordt doaa* teor en erlangt daardoor het recht van toegang voor den geheelen duur der tentoonstelling, als» mede voor de plechtige opening, en dat na l Januari 1883 geen gelegenheid maar aal bestaan om als donateur toe to treden. Vrijdag l December is in de Boerbavestraa* No. 64, d« Nederlandsohe Bi'qui'8"-&briek, oader nii actie der H.b. L. B. Bnoek en W. G. F. L. Kroonemons geopeud. De fabriak mat bg bah orenda geboawea. buiten de oalifgeade ter» ra.aeo. beslaat een ruimte van 1600~aL bebgowd mot: mengkaams, bakkenjen, snajaijnt pakkamen, machiuakamer, ketolhois, stat, ws*> geuhuis, kantoor en Directeurs-woning. In de mengkamers vind men da eerste toe» bereidselea tot raokan van het deeg; daarna goot dit in wat-ens naar de bakkergen om of uiouw voor de stempeluiachiue gereed te worden gemaakt; hierna worden in onjieloofel. k korten. tu'l allerlei figuren afKes-empeld, machinaal op platen gebracht, en in de ovens geplaatst. Na eeuige miuaten gaan vlugge vingers de biscuit iu de algemeen Dekende hlikkeu pakken; weer andere beplakken deze b.ikken; de buiteulanilsoha fabriekauten zullen weldra aan dese nedeilandsche nyverheid eeue gedochte concurreuie hebben. UehsJve deie speciolitt-it bezit de fabriek een boiiketbokk rg waar olie fijnere soorten in elegoute vormen worden gefabriceerd benevens een» Waielbakkery. ... Hut geheel, de eerste fabriek in ons land van dien aard, is interessant om te zien. In de HoUandsohe moatsehappg van fraaie Kunsten en wetenschappen, afdeeling Amsterdam, sal de derde leesvergadering plaats hebben op Uaandag 4 December 1062, des avonds te acht aren. in de Geh^oi-zaal van het Departement der Mat.titlBtppy Tot Nut van 't Algemeen. Ala spreker-, tnlleu optreden déH.H. M. A. Perk ea (f. L. Lutkebuhl J r. De Yereeniging van handelaren in cm belansjiebbenden bg den handel in amenkaans ha EUuzel, Spek en aanverwante artikelen te Rotterdum heeft aan den Minister van Justitie een reqnest gericht, er op wy*endn, dot by hoor ea jg vele andere kooplieden de thans bestaand* wet op de failbjsementen en de tegenwuord ga toepassing van ate wet ernstige beswarwn ondar* vindt. De wet toch elscht te veel formaliteiten, to veel korten, te veel jmidische leiding en «luit du van zaakkundigen uit; per gevolg daarvan is, dat gewuoniyk van de kleine boedels die tkilleerea te weinig terecht komt, tot schade van iedereen, )n te gem kkeigk aeeooi den bewilligd w^rdt». De meeaie praetizyns zuilen dit reqi.ettr».'~n Bestemmen en hui; geiy n ge»eu wo:neer tg bg den minister op herziening der wet in duin zin aan dringen. Da hoogste brug v» de wereld, diéover dei Kia> ntlah-trooin, bg radfonl in Fenusylvanie (Ma* xean Conurry) a thaus voltooi.!. Zg is van gzer, Utip voet lang en da midd-ilsw püier heeft «en* toog e van tiul Vi-oU Duae brug vormt de »eriinoing tusschen den New-Yo. k-Lake-Eri*Wti» sru spoor wegbaan en de kolenmg'aen van wastelnlc* 'eiin-ylvauië. Van den onlangs overleden Fransok-sn seht-jjvisr Inlas Noriac wowt de »oL*nde.m»cdoU verhaald. Ig «chrcel' een lOiuou voor hrt feuilleton >an.««si lea Jr'ioaro en ws tot het vgfde vervolg geasylard t en de uitgever van hrt blad, de b. kaïid* Viliemassattt, hem op een muri(en liet veia eka* onverwijld op z|ja barean to kumen. Vreear-iii* dat hg da ontevreden >eid v*n den chef opirewekt iad snelt Noriao er h«.n. Hg vindt Vflema-sana rustig aan sgu senrgft«fel ge««ten, R*b»ld tutij^i tamerjaposk en in ayn ouverst^x)- bar» daftigfcwiiL Ik bah soo *v«n da prooi U «den galesaa/' spreekt hg vol majesteit; de roman is nog zoo iwoad mat, maar ik k>n m«iken dat ir( totaox M slechts vo-ir staivenoiMraagaun gesclireven lebt". .Hoe zoo V vraagt Nunae oaoauganaadi [atioffen. ? '^ .Od geeft aan uw heldin een bruidschat van 10UUX) fes.; dat is voor mgn |,nbli«k tat-g nist laiiOMg; wij moeten vrg wat waar hebboa. Dat maakt den roman ve-4 iuteresaaiiter." ,0, soo T Uohtt» K -iiao nu volkomen ««ruit geaMd. De ben tot alle mogrlijke schikkinvaa jeraia, bepaal gg aaif da som, dia ik ton ofér moet brengen!" ..: IE' ?m !??;$ ..j ? ? s*iti*. j'*U.^ . ?? ? ?

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl