Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOO B N E D E B L A N D,
M+n in-afruceti, zonder
». Ook iorSec <*..ig« iiMding ech.
*? Pi'tlge, wb.^16, fftaeheveeHe
«l- d.W«k» fr-graen*»
a,)«a wn wiel en .
de«en krachtige «waar w somber
rogeest, k,* «f*.
i t.
vofle j *«* houlngia w »
da»d toch «ija Uw .gedachten [
der .,
l4J*ondarbe..\
de tïintig, wod. vaak k d
l |i..,»l ta, ««**r »*w ««
opmerk*!.* «Ö». Men 1«» aohtereeaz
tt)« ec
«.«-«T '*? .
Jp.Wn»*n wantrouwen ««? I . .
*Xf L Zo he«ft haw verdiend JOOD i b»*****», tt w»
h.»
-Het*
<.
sjjo, omdaVoU diens» ooe* doe» voor twee.
Hier «n fluar is de dame geestig geweest ten
kcsjto ? den (roeden ?maat; eteehU enkele
' «ehter, als ia:
l TMI den naflhUgmet ea bet
om evnMUde
die
ufc-1,. ««art
de rubnMcen: Bmart,
00,1"* toderi«d'
eden «n gestredea
het bitterheid of
«elf*? tot deM 'lotaom
M veme* te stamel»*
Ook id h»d tttfmw SÜr» mot hwr ninitóoor
kot »oU««, »V»r «onden hwr g«»
46 aMidwM twkkan. ..
» «? ftfoHimm v»n Florentgn m
Nnok nod Kori»nder ', door
Oroote gedachten, kleine
wol, Uwae,
1
i men in den» kleinen
de eer «l te beiirt «W«h.»Mk
gete wrfen. Wie «al de .«mtAuC
weerhem ecu» n» te zeggen :
Bet idodbim* U nMaor,
ofc
«f*
of:
Uit doaheld
a«io InreaUe :
m» d» tt<4Uo« on.
tfl het UMnak» Uai det »nttigh*Id.
g«loof
Ttn bet teeUJk*.
Hot konlseh* U de
Uett sleeWs la eon voohttj
deze aphtwwm*" habben dit voor, dat
dadelijk toegeeft; vele
vandesohtinam bepaald onjuist gedacht.
aüdere «ooa duarenteoreu in:
OA.CT08 Bt'BOIOSÜJC.
Met »
?iMrt het
Iteur h»oi .
DU ril, In heur stomme taal.
Bidt « «eeU om T^HhgV
Zoader w»li» hM( d* bwtotoobt
prelgt to doodea ....
???/de Uad'na VM hot Nootdwi
T»1teO nt«U tM «alk een knul;
Schoon Mut op 't»p«l der «aUn»,
ItolMe» lütewekrik» torog
f oor d« dM» f laéBde kn«««
V» d» kankeltoiilinpidooliler.
Al heior blddoo. « *#" »«»»ta»
Kan iIUM hn« weo» Tetjpro«te«, . ? ? ?
En met deeutUTcUe bUltken,
ZlM s« 't vnoiyk kwnoiyK
Bn U.t TonteUke pwec
T» h»or l>l»d, nog kort »>
gKkliHiAa Tmo jeugd en
O**ndew«g gehMl TtrM
JSolb d» aUf-rtD. dl*rtc*
Dia bur Torafltfc TourhooW
BokHn» «tj« 8*»««« "Ueog» »?
?fftSeM Mttei itMc» d* knak»
In het roude,
T»i rij bet .ontrarfl. «ol»«t t
Elu-1'ltjl' kr»oiüo<j« Unigi ter («rde,
Ku vMMelita »««?«? tran»».
In 't kort, Floi-Hntyn-it dagboek ii »f <i! kjleud
«t ^mjf-iïon im to UUdunn, lote.t »t..f TUI
«Écrd«aktiig ut gw^-ek, co geeft, roo dikhfcU
«WEBlHPHMVg urn B?J~ ?
?tzsm irt inaet, ieta nieuws.
ONZE ONWETENDHEID.
i bet stukje, getiteld: Oneecntedendheid, dat
JK:t4avfi»18.Hor, inditMed?*«*,
, mevr. van Oalcar ia een partteaHer tcn^vea
t.uord met tvestmaming v-o publicatie dot
al« v»»gt: «W*1' vrat heb fk toch voor
-rteit gezegd ia d* «G'*»"»" o? C"*"*:
Ikiewe, da' a defuiftto geètgtrd heeft, dat g| het
«uodhr geaokt hebt, nitfiueöucourantganjcüaluk
ten toon te stellen met naam oa toenaam/ Ik
?W) Box niet te oud om te loeren, al vierde ik
19 Kbv. a»tf» «zrtigsten ywjaerdag. Maar ik vleide
and 4w 60 niet zuo verknoeid te hebben dut het
timprt geslacht m4 net djn viuger aou moetoa
«sausrikiiu als een» onaoteudet ...»
Het Catholiauiao is geeu verborgenheid. Het
U te Iwnue-i iu z|hwg«wchledeui«, opkomst, ia
2jn leer «a eefédwiut, jpruktfk, herlenogta ea
?tnifkettngeu, in z^ja invloed op vulkorenen
per?uneu. op het «ecin, op kunst, op elk veld der
aiwdacbtoir eu dor moüsnhoüjke ?trerwgen. Set
!v te waardeeron al* d» bewaarder van do
heiNtte kkiundiêa dar muusohheid ia rawe tijden,
Lut heeft ook zjjue schaduwen, en Lrauke
. KiMiond kun meer af keerig ajja van
_ p Godudicuithaat ^"" ik, die Bujne
vrlenJftên Ueb Ouder aliomogel^k'ivoiliereueareligiBnj
het viel mg das wel wftt hard op het Juf door
A swo eensklaps onder deu gruoteu hoop gedrongen
«e «orden, n ik teekjaa protest daartegen aaa
ik u ook nog aagRoo dat veneliU van
itwiehUn «a opvatting aiet altijd het gevolg fc
^^ ? "leid. Ik heb den heer Thflm dingen
over de flvoote mannen der fiUw
[..."die niti teer deden; uaar hij dead
, nik ouktuat.', doch duur oen verschillend
duor «M otidtM reek» vaa gedachten,
ffèetttoiiiog flavormd hebbens wüt w^j
we niet altgd vrijwillig of willekotwg,
gevormd door duitend invloeden, en
u* niet altijd Larrtydest voa
d» «ver OOM satan neen
SH|| 4JkMB «kUt ^i1flA^i |tl»**Ay ItiAsL.
«a «tb irüHe* daa mü.Mmvutn
irlltjf. *-^M»^g^ ffjffi
Uw «tieren tl lehoon «n rein, daarom heb Ik
« \U. gy wit goed «Md op dan »hker «w
'd.
'te *»ne optrerWn-r: w»e»
g en »i-htioo«dlg met oude Ito'en; iQ
al «eer wl HUeeVeen. llettoetrmegrtt*
beid dM harten
Uw* EUM T«H 0»1o*r."
B*t JC*»fee1 TTw/AoM* <H Zttt*** door
Uw. A. L. O. BaebWn-TonjMint, geli»
tuRtreerd door Oh. RoohnMen. Haarlem. H.
O. Tj»ê»k Willink. 18891
Oude kasteeleo hebben iet* aantr»kkel»ke «B
werk«a op de Terhenlding. Die vaak trotoone
geTaarten, die .dim t»t>d de* ttyU te sterk"
g«dnrt-ode eettwnn g«*uig«w *Un geweest van de elkander
opTotgnode RM»eurt«tiisien, prikkeen de
nienwt«ifrig eid. Zy Terpln«tiea ons In oade tUden en
dm*n ons droomon run Troegere grootheid, waar
van ay soms da laatste oTerblyfwlen t^Jn. Onder
de kaïteeten ia oas TikderUnd die op e»n soboon
Twleden kuniion bogen behoort WratboTet op
Walohervn. Merrouw fioslioom-Ton*«alnt deed
derhalve een go«d werk, toen c^j nu de band
dM sloopers mot toenemend «vaar d« oude kas*
te«len lie<lreigt gevolg gaf aan de uitnoo<liging
om de geennudeni* Ttn deien wuw^nhengemteo
burcht Toor het i>«ge«laolit op te .tet-kouon. De
lotgevkllen Tan snik een oerwaardig K«tuige uit
Trotgnr daa«), gMohetat door Mevr.
Bo»b<x>ruTouMaJntl Dit op ciob ielf is re«ds iienoeg om
Telen DVHt bet door Ch. Koohuis^a ffeïllantreerde
boekwerk te doen grüpen. Alle a*nb«».Jinff kan
daarby overbodig aeeten. Immers ii«> 70 jariare
?chr|jlR*«r gaat nog steeds met ongebroken krocht
«w b«t«»lfd* frMftone talent voort oni vaii nieuwe
werken te doen genieten.
I>e gMohiudenM van Wetthoven kan echter op
den naam Tan nieuw wel niet meer aanspraak
maken. Het tijdschrift E>$«* Ua'trd bracht ha*r
reeds onder de oogen zjoer Iraers. Voor hen.
die vau die gelegenheid geen gebraik msöktsn,
BTJ aan«tond« opgemerkt, dat men hier geen dor
verhaal der (foseficdema van den burcht te loren
krijgt. Na een kort overaieht van Westboven'e
'óewte iotgerallMi als zetfJ d»r TempeJbeeren
ea later als mtiffkoosd verbiyf der machtige
abten van Middelburg, verplaatst de schrijfster
ons in het ju ar 1587. Wjj vinden het kasteel be
woond door Pierre I/Oyselrar, heer van Villiers
en van WW hoven, den trewezea hofprediker en
raadsman van prins Willem van Oranje. Uitvoerig
wordt de geeotufldenis verhaald van den man, die
als > invloedrijk vriend van den Zwfoer, een niet
gering aandeel heeft gebnd in dn gebeurtenissen
ait d» eerst* jaren van den vröheidukryg.
Blgkba«r was rlo geschiedenis van het kasteel, waar
by n» den drxxd v»n prini Willem yerblgf hield.
der schryfster een zeer welkome aanleiding om met
voorlietda «til te xtam by dezen voor ouze
ge?ohiodeais belangrijken rer*oon. Die man
heet het vaa hem op bis. 23, die tot den
eereten en grootsten Uranjevorst in nauwe be
trekking h«eft gestaan, dio hem met
onwaukelbare trouw ter srij'lc is gebleven t-.t aan zjju
dood, die zeifs zjfn zoon en weduwe met raad
en" daad heeft gediend en wieu hH nagedacht
zooveel het non aan hot gedenVwaai dig tjjdpi-rk
rad den worMeUtrjjd trgen Spaujo hecht, oorzaak
heelt met belangstelling, met eerbied te
gedonk«n." 't Klinkt bijna weemoediir; ,zoov««l hot nog
aan het gedenkwaardig tydp>Tlc van den
worstelstrjjd tngra Spanje hecht." Is er werkelgk reden
te vermoeden, dat het Hollandsche hart minder
fier begint te kloppen, als er sprake ia van dien
orooten roemvollen strijd? Ik geloof het niet
Eene schrijfster als mevr. B. T. is oas borg vjor
hét tegendeel. Zoolang zij tnet haar neerlyk
talent vbortgaat de helden Tan bet verleden weer
voor ons te doen optreden, zal zjj geestdrift
wekkeu in elk gemoed, waarin de liefde voor het
vrjje Nederland nog niet geheel is gesmoord.
Ka is de hnlde, door honderden in den lande
haar den 16«n September gebracht, niet het beste
bewijs, dat hare grnote verdiensten ook in dit
opzicht worden erkend en gewaardeerd? Daarom1
juist is Nederland haar zooveel verplicht, wijl BJJ
telkens weder ons op dat verleden *$*, niet om
«r bjj m te dommelen en welbèhngetyk op den
door het voorgeslacht verworven roem te teren,
maar om ons te herinneren, welke groote (plich
ten dat glansrijk verleden ons oplegt. Wie zal
?eggen, hoeveel goeds de schrijfster met hart ro
mans reeds beeft gesticht? Bij hoevelen zfa, be
halve het heerlijk kunstgenot, dat zo doet smaken,
ook wedtr de sluimerende liefde voor het vader
land heeft gewekt? "Voor sommigen is het mode
geworden om in ander» landen alles beter te
vinden dan in het kleine, maar vrye Nederland.
Welua, dat rij door de romans en verhalen van
Mevr. B<«sboom Toassaint keren, dat slechts wei
nige volkeren op eene geschiedenis als de onze
knutian wjjxen. Dat «ij er uit loeren, dat Holland
de bakermat der vrijheid is geweest. U»t zal
beo opwekken mede te werken om Neirlami»
naam, als d* van een vrjj en ontwikkeld vulk,
in eere t« doen bljjven.
Ook in het hior l<e«prt>kMi wnrk wordrn op
nir-e»tot]jjJ[« wjim iie (lagen Van v»>rhren in
h<)ruuMaiiig grhrwht. N» ren vrjj uit.rrviii^o
JeveussclMit» ven de VHIi«s, waarbij de ga*chiedeni4
van K«Jt-rl*n'l onder prius Willem besprokt*
w.-rdt, WJt ile nrhrg^rr ons Wwthoven binnso,
waar wij den gewezen hoforediker lèeren kennen
en ceoijfB voorrnllen u't rijne laatste lerMujaron
met hem d;>orleven. Aan hem is het gruottta
gedeelte van hitt bo^k gewijd. TMI slofte deMt
ue schrijfster ons nog mede, wie de latere eige
naars vaa Westhovim zijn geveest.
W. P. C. K. T.
EEN NAMELOZE GESCHIEDENIS, (l
De Heer Jules Barber d'Aurevilly beleefde 2
NUT. IL de 74ste verjaring zijner geboorte.
Z|a laatste romaa, Vne hinfwe atuu nom, sou
u den leWt^d d«* schiüvers waaribk niet doen
Tet moeden. />it moasterlyk sombere verhaal heelt
nitiis van degwelUghoid, vao de goedertierenheid,
van de mia of meejrdure BaeUtaardmbeid, die Teel
rotouuchrjjvtHa aan dea avond huua laven* ploegt
te kenmurkeo. Me» wa*nt het boek vaneen
Treeselaken mensehaahatar, van eea opgewondon
«wiuwlvUer.vau eea snoguioisliwch temperament in
eyu heftiuste nitbotting voor eiah teaiaa. Eoais
't mogpi^kV dat n man Tan 74 jaar, lost heeft
eoo eeu werk wau te ktellsal t Levert gew
YMnutkelyk BChaawnpel, in den geest dien
grjjsaart vóór de eclir«ft«(el te aiea Bitten, met
aaamgewronina lippea «a bibberende handen, aan
BUke Tdrbeeldtag de schrilste, de donkerste
voaratelliagen en geJauhtea ontlokkeade en aan het
papier toevertrouwende. Huiveringwekkend, koud
u de/e gescliieJeitis txinder naaio. l* barheid
dar figuren van de eenraam, met eea oude
hygeloovige keulcMimeid, Youctleveude, moeder
ea dochter, die, om dat de doohter ia avaugar*
?otiap geraakt» daar tjJ.onbetnuUgeJiuondfl Laren
aUapwaudui, door eea korten ttfd ia htur huil
Tertöeveadaa kapuc^uer moaitik outeord is, in
haat li-ipni- wegsWveu: da duohter uit
wauhoap, de uiueder later uit wroeging óver den
Laat aar* dochter toegedragen, da barheid
daur TreatelQka figiurea stuit u denuaU, dot gti
de uiauht varceet. waarmee z£ geteekaud aüu, dal
0Ü'lm ontBtitwiinifln oeuvttud der gegevwii*, UJB don
nee*t« iu d* kuaatadomt.'tgaatMhawavkdJor,
over 't hogfil kieL Ik hond daaaa roman vuur uea
w»t
doah,
QOA eindfilooj tmurig tl dj4 toe»
g«aaaan; mat hoaTettlutaoat
ttan wist DA
wewn is, excessief ia d* dnivelachfighwd d*r
Veuse «flner voorstellingen. Maar rtn werk il
»i. t een vertklenrig kaartonhnia, dat men
omblaart; het is uit louter bergsteen gehouwen,
n«n kan er tioh aan stooteu, het omverwerpen
nimmer. KwnttTriiradea sal s{jn nieuwe roman
welken r^n ; h]} doet nooh weenaa, noch lachen,
maar verschrikken, maar gloeien, maar pelnwn.
Daarom sal dit boek ni»t welkom agn aaa een
elk, die stflle avoüdnurtjens b|) familieromans wil
A. U NOT. '89.
T. DeysaeL
J). DM MtMrt «HM ««*, f*- J. Sarttf fAm-tt>Wy
Paris. Lem«nw. 1M4.
Schetsje* ea Silhouetten,
door Johan de Meester. Zutphen, W. J.
Thieme & Cie. 1883.
Dit boekje is volgens de opdracht eea eerste
ling. Men mag dra schryrer du* niet metseen
harde kritiek Uetig vallen ; t* minder, daar de
toon van zrjne 9 stukjes, die er eigeiilttk 10 sija
(eo. 8 is er-o dubbel) bewjjst, dat >i)ua bedoeling
goed is. H(j draaft Ȇn eerste werk op aan džD
muedcr in een Tersje, dat meer Tau zy'n pifltèit
dan van s(jn dichterlijk talunt getuigt, maar,
hf* t ook ttf. hem do sympathie van dus
beoordeelsar versiMceri.
Toch zullen de schetsje* ea silhouetten vrees
ik weinig opgang m*keu; tii geven den lozer
KOO weinig te deiJten.
Een ponr er vau: Dynauii<>tn en ^Zwijgen Is
goud" twnden eeoigvsios verkort, musebien als
bladvulling ia een klein weekblad geen kwaad
fi«cmr maken. Zelf acteur" bevat een niet zeer
belangwekkende doipsintrige die misschien naar
de natuur geteekp&d is, maar dan zeker alleen
de naaste omgeving interevearen kon. .
ochceitimarsch" i» bat meest aantrekkelijk
v»rhnoltje. Men leest bet met genoegen en denkt
lator nog een* aan den araion bhade die door
>yi) knust toch ryk was.
Ook Figuranten kan er door als proteet tegen
de liohtemnighftd en domme arrogantie van
zekere lui" m e«n kleine phvts, niswtr de
£gurante is psjwief en niots verg.>edt den lezer de
kennismaking met do meer di>u minne lui"
De antour is bencliLMden, bq beoogt geon
boogie doel voorloopin dan Sühoaetteu televeren.
Müschien ligt 't auu 't genre, dat ijju werk mij
uiet boeien kon; oene Silhouet moet al heel mooi
zyu, zal sy" aautrekkelyk wezen.
Y. H.
Al* eon bewijs dat ook by* onze Duitsche
nabureu veel sympathie beetaat voor de Boeren.
dient dat een nog jong, maar reeds TM spreid
tijdschrift, do WeUpont (f. -ipüig) Terschillende
artikel* aan de TrfrDsvaal wgdde. Reed» in tien
Ivten jaargatig (Mei 1882) vndeii wg eeu int e-,
ressant artikeltje «Die Niedi-rc'eutwlwm in S
dAfrika" waarin er op gewesen wordt, dat eon
deel <ler lioeren Tan Duitüchen porspronjr «flo.
In don Uden jaargang vwgoïiynt eeu Cvolus
-Naoh TransTAaft" De Redacteur (de heer L.
Le^tior) geeft als inleidtug eeu. besohrüving van
het TjBnsvaalcomito eu vande
llolland)icheAfrikaAU." Hierop volgt eeu uit de ^V. R. Ci. van
21 Sflju'-- 1882 overgenomen st.uk van dea heer
Junius.
In een 2de artikel wordt een kort maar
zaakTij's uitb'eksei «egevwi ui»- HDe Koloniën en Sta
ten van Zuid-Afnka ' eveneens van den heer
Juuius. In een 3de artikel cox eon* het
Transvaalcomite en de Sucinle toest:v.n!ea dor Transvaal.
Lueeo 4de eeu btt*pfi.kmg van De worsteUü-yd
der Traas ralnr*" van duo heer Lion Cichöt.
W^ raden onzen lezers aan zelfkennis te bomen
van deze artikels, waarin een bewijs
wordt, v»n den vriendschapsband, dia i
Noderiander» n Boeren bindt.
Elkeen die er belang iu stelt, Zuid- Amerika te
loeren keimeii, knuuen wg Bi5 Jahri «»
Sfl-fAmerika!' t«n zeerste aanbevelen. De «chrijv«r
(de eer P. Freotler) Ret-ft in aengenamen vorm
datxeoe teru^, wekt ntf gadureuda aoo vele
jiren in Z.-A. zag eo ondervond. Een gedeelte
van zy'n werk levert weteuwhuppelyke artiknis
(b. T. over de gesteldheid vaa den grond, over
verschillende mijnen, eau); eea a&der gedeelte
echter vertelt, in den tr«nt van een feuilleton,
wutujn ouvermoetden reizigt* zoo al wedervoer
(?Hein Urab in der Wü»te AL»camV' o. a. is een
lottei Kuudig juwealrje). Iu talryke beoordeelin
gen erkent de Duit«che pers eveneens do houge
wanr.le van dit boek.
De uitgever (Welipost-Verlag, Leipzig) heeft
gezorgd voor degelijk papier, schoone iilustr»ties,
keurigen buid ea eeu lagtu
Van S chimmtl's ronuui Vereo-.nd is een twe«da
druk, go Uusireerd, in bewerking.
In Afl. 11 van D» aardt m haar Tolkt» komt bet
slat voor van. l>» Alg«rij*tckt Saharni deovtrig» In
houd iigaw^l MH da zoo rardiMj^ltJke scbetowi oy*r
Kgyïtt. Kon k*ut van Jafa U btj dit anmmer gevoegd.
IM fuigea.de jeugang opaat rao» w»n roUTwkaal v»a
daa *«ii<tt«ar orer Pri6*l*nd nel Ulustntiüa T»U J, O,
Onuit i.
Ia i> QH*. afl. IS, bespreekt J. H. Hooier, oaderdoa
tit»l Qust ^ ?».«*<*(**.? H*i**t». Jónff Hoa+*d; prnyt,
ftruxml^tt» aitttiftioU i »n SnUfg, L'tvt+tin ; goed
Mr. J. A. BiT.eta e»o 3« en l*4t«te artikel orer Joa»
Hirtlt rat ia- Coptllt* tot it» 1*1 fntl?ISi);
beb*nJe>t j>r. A. O. van EUmet Lt Bei f MMM* eo levert
O. Huaigh non opstel over den Zweedseben dichter
Ktaiat Tffnir. t& de Mop» wtf*l» eenlf* diehmgtlen
Mn atofatra. Baar de «ohildoröv«n Aiina T*dem*.
Xft oon folMflt om-ticM TM» Kr. B. de llMalestw
L»np oa een &e«i uitgebreid BiWografltc* Mum sluit
do
Afl. 11 TM JMfl-f«*l beh«M: 7. Tf. Wlerd», J»
Zvitftrlaxd ; Dr. Jan teu Brink, ilottfne Sf*u»n
(Bof»n); U. f. Bchimmel, Dt ttaarluJd i» Jutffontflu
Drama-,, Dt m»It» ef dat ZM#V*Deea lied vaa O. S.
Broos, Dt
De DeoemlwrtÜeTorioff vaa Jl«M *»?? Zn bevat:
VrH» KedMliten Tm. door Bodolf ObarUs;PsMdoxan
SB Parabolen TL vaa Ploor Floremwe; Kt)a gedachten
böbe* Lecea V«B Faradoiea eo Parabolen van Vloer
PloreMM, door een werkman; De Blav«n4j ea bet
04sarism* tWeas tiet ontstaan vaa hè* OhrieUodoai. door
Budolf Ohjuiee; De riel »!? een* verrleato» van het
Zenuwstelsel VH. VIIL door Dr. a B. A,v«UDf ;
Oods(UeDSttooce Talken, door R. O. naar Dr. Letottraean;
Praatjes QTor onde en aiocwe boeken T, door Floor
PloMOSM; HlsakniA en slokln««iulf T0, door Floor
lorenswi ToonU%ia«, door W. B. Maakeyn ea De
brUvsabos. .
BH do flnna Henas Gorter « Za. te Alkmaar U ea
nette, en niettogenaUand* srjn beknonUwld vrij volle
dige pcxterenUle-auaanak uitgekoattn.
Ho. 8», «T en 88 van de Boog**» *»«**?«*?»» doe»
7. A. de Bergb. bespreksa de geeehledento vaa BiUn»
Brune. hot dieiwtmeisj» dat tniertyd loo geheuftstattig
uil den Basf vordweon.
Hleawe OltgavsBt
3. A. DB BBBQH, Hasgsob* Punkrasaec Ko.II. 1 04»
(UBltBB SHiTA. Oedaohte» eeoer Eoologla. f LBO
PIOttB DELLA MSTB, tiana. tlM
QEHAED K^IJjB]*. Bat TesUunsat Taft Ksvwaw
de TuuMtte. (QaWensedlUe). M.
OUIDA. InMarenUBS. l Dselra. t B.M
JAOQOTS FKBX. Oedlahtoa t*M
Yenlag aan dea Koaint vsa hst oadvaook. naat da
vormoodolöka oomkw wa*raaa de seeramp van Z. IL
B»ouft«ait« HAddar* UUM| word*» toegeschreven, f8.
van Bftpvortnri, betrekkelijk het ontwerp na
wet tot TMt,telling Tan hec Vffle H^rdstukdw
8ta«4»begrooti»g TOW het dienstjaar 1888, legt
de Minister van oorlog, b|) de
de qnaesUe der invoering via
en de kafttmnm. dat de*e reedt is geschied ia
1871 ea dat het Kon. besluit van 17 Januari U.
Mo. 5, alleen strekt om dea bee»aanden twffel
ooireut den TOTO Taa het toen ingevoerd model
op te heffen, alsmede: Dat de modellen ia het
gebruik ondoelmatig tonden zjjn bevonden, ii
dea ondergeteekende niet gebleken.
Vermoe&tiik Woadt de Minister deieuttapw*
op de nog niet bf hem higekomen klaeMtm; wie
sal dan <>ok de eerste willen itfn, on aflMtet te
verkondigen, dat de sedert ia alle tenaen ver.
plichtend gestelde rQbroek en kaplaanen
<mdottmatig, rfuwr, ea vooral wat de wtjde robroek
betreft - tmab&xv s^n. En toch is dit het
<rfoemeene fftvotltn van bereden officieren, hetgeen
blttkea «oude, indien Zone Excellentie de
korpscomtnandnaten en andere hoogere autoriteiten
aitnoodigde omtrent dwe kleedingstvkkea eea
rapport uit te brengen.
Uaar w<j niet gelooven dat iood»nig rapport
?al worden gevraagd, hopen wij, dat de Minister
met een en ander in kennis cal worden gesteld
door de offieiëeto rapporten, die de militaire au
toriteiten eerlang hebben in te dienen omtrent
dea tob'Und van het onder hare bevelen
staande on aaa hare zorgen toevertrouwde on*
derdeel TAU de landmacht.
W? betwijfelen, of de Minister, na kennisne
ming dier «nar waarheid opgMtelde rapporten,
evenals D<I nog zal «eggen: Om in die modellen
thans, nn vele officieren sioh daarvan nog korte
lings hebben voorzien, weder verandering te bren
gen, »ou, naar de ondergeteekende meent, in elk
geval niet raadzaam sy'n.''
De alsdan aan te brengen verandering toch,
kan vonder groote onkosten plaats hebben, ter
wyl het r.«ker is, dat de bereden officieren dank
baar ronden «jjn ii.dien zjj de zoo «erdoorbun
gemaakte veranderingen konden doen uitvoeren.
Wellicht kan het dienstig z\jn mede te deelen,
dat, omtrent het zoozeer gewraakte model van
robroek on kttplaarzen, alleen bepaald ctyn de
fcjfcfte- en lenQtsitfmettfijie», ens., maar niet» is
aangegevna betreffende oe eisclum, waaraan het
moet voldoen, opdat het beantwoorde aan bot
doei, bfj ie invoering daarvan beoogd. De vraag
schynt derhalve gewettigd of men wel indertijd
er aan gedacht heeft om een pracUseh en tevens
tlegant mudel te veratrekken, dat tevens WW#A
tn prffs is b^ de eerste aanscbafBug en waarvan
het onderhoud geringe kotten vordert.
Een bereden officier.
VEBEENIGING TOT BEOEFENING VAN DE
KBUGSWETENSCHAPPEN.
Veroudering van 39 Novembtr.
Nadat het bestuur had medtflodeold, dat gene
raal Kuojp het eore-lidma.'ttacnap had aivnvaard
ea het ooru-diploma (eeu meesterstuk van
tewkenkunst) rfoor den heer Eckstein, directeur der
. topogi-nü.solie inrichting, was vervaardigd, werd
overgi!g<>nn tot de keuze van eenen voorzitter.
Hiertoöwerd inet bijna oltfemtren* stemuien de
heer W. O. ojel, luit.-kol. «djudant van Z. K. U.
den Fri»4 vau Oranje, vurkozen. I>e
nieuwbebenoemde voorzitter nam plaats en verleende het
wooid aan den heer van Ogten, directeur van den
Zoölogisch Uütanischen Tuin te 's ilago, tot het
honden van oene voordracht over ^
en haar yebruik in tjjd van vrede en oorlog."
Ma een kuit historisi-h overzicht deelde de
«pieker mode hoe de postduif door kruüing van
verschillende rassen, wier kenmerk en de eigen
schappen: '
Ie. GeJtecMteid aan htt hok; 2e. Scherp
geeichtavennogen; 3e. Snelle en hoogt vlucht men,
ia haar vereeuigd vindt, verkregen was.
Daarna werdeu de gezichtsvermogen ne inf
stinct, bi sproken die men vermeent dat de dui
haren weg doen vinden, de wjjze van africh
ting werd beschreven en. vermeld hoe Steeds de
etappen toor de duiven groot*r worden gemaakt
hoe oven-.ol niettegonstoonde 40,000 M. ue grens
der af richt ing is goede postduiven den afstond
tusschea Limoges ea Parus vlogen.
Eindeiyk deelde de spreker mede, hoe het De
partement van Oorlog de teelt en afriohtin« van
postduiven door f ifOO subsidie en 2 medailles
voor wedvlnohten op de Ijnen Groningen?'B Hage,
Ilelder?'s UftKe, VÜssingen?'s Hage.Tlaastricht
'sflago eu schepen op de Noordzee
'silagdftanmoedigt. De regeling van den militairen
postdnivendicost bleek dus on de liefhebberjj en welwillend
heid vau de postüuiven-sooiBteit da Ooievaar"
gt4ia*eertSk£e zjjn; van een goe<lo regeling en
Toorberekliuff geen spoor; en toch zullen, al
behooren ii.te»luit<in forten eu vostingon bjj ons
te lande tot do zeldzoamheden, postduiven ons
belocgnyko berichten uit do baswtte provinciën kun
nen brebgen; daarvoor behoort echtur allea in
vredestijd, tillen met duiven to Utrecht eirte
Am?teritim tn zjjn iugerlcht; daarvoor moet men weten,
welkd pcrsocou m tjjd vcu oorlog uit da bezette
provinciën berii-hten wlllae «enden en dus duiven
bjj hot uitbreken van eeneo oorloi; noodig hebben,
hiervan bihooien dus geheime lasten te bestaan,
in eon woord, voorbereiding TOB de zjjdevanhet
Departement van Oorlog is noodig, maar
ooOrMrotding is eon ónoaageuaom woord, en belaat!
de gulden spreuk van Frederik den Groote: Ne
négugea par les détail* .ear il ne sont pas sant
gloue", wurdt te weinig bjj oas te lande beU acht.
GELDVEKSPILLING BIJ BET LEGEB.
(I»getonden).
In het Dagblad van Zuid-SoOand las ik dezer
dagen, dat aaa de Topooraphisohe Innchting,
stellen kaarten van de forten in de hoUandaoha
waterlinie n|n vervaardigd. Al eenigea tjjd ge
leden had ik er over hooren spreken, doch niet
gedacht dat bet waar kon zijn: ergerUJker
geldTerspüliag toch, is haast nlefdenkbaar.
Wat ia 't geval: van de bedoelde forten afin
kaarten gemaakt, ia verschillende klenten dus
op verschillende eteenen; dos: <fcwr.
Nn nog daargelaten, of het verkrijgbaar stellen
van deze plan», niet «onder veel overdrijving
onder de deeung landverraad1' gebracht «oa
kunnen worden maar het is geheel uteaaden
daa het uitgeven van de zoogenaamde stafkaart
brengen de daaraan beMteede koataa, hoege
naamd geen rente op: wie toch zal ze koopea?
de pruisisoho generale staf natuurlijk, maar ver
der ook niemand. Zoo al elke fort-oommandant
nog geen teekeaiag van het fort ia «gn archief
heeft, gal hem deae toch wel vaa rnkswege ver
schaft worden; wa» bat dan niet oneindig goed*
kooper, een exemplaar dier plannan te
la&oteekeoea door gemWbffloieren der aaka kondig
die toch in de wiatentaandea niet overdadiff
red wwfc hebben of moet «Wn fort-oomDaandant
uit eigen aak Mn atal aankoopenr Worden d*
kaarten niet ia den handel gebracht, don ia het
gold totaal weggegooid, van valkan Kant mende
?aak ook tracht ta besyaoawen, ?toedskoint mea
tot de ooncJosTei ^teldrar*t>illiag.u - En dit in
niaar nn\
Oe opogr. mr» overarout w m»» ww*£, **4JÖA
het varvaardigea van de .trookkaart (l 125000)
de ajlergrootite vertraging ondervindt: eea ba»
laouaereade vurtragiDg, diezeubutaaat, aastte«a
voor de oavolerie-inanoeuvrw in ocjUlmc.»
w^aad te Ovtrijsel, nu dto kaart nog stuada
gereed (?, <!? origuie»lo,'i«ggo*s moestanwot»
.«^««««dvaaaE bjsXtenift ia JU -ï~>»~
?64 veranderd fa; dat de stafsHart,
fcyit ook Men uitkomst meer
gatToen in der d een ntet-mflttafr aas 'Uoofl
der Tonogr. Inr. werd gepkatat, boopti
ieder, dat deze altbau weeritind soa kannei
bieden aan indmideerende invloeden vanbooge*
geplaatet» otfiojerea; doch de atroom ichttat sol
Bterk, dat eea onafhankelUk standpunt niet to V
bandhaven; boecesr dit ook in 1 belang v»n hfl
leger soa zjjn, en vootal ten bat» IOB verstrek
ken aan de gelden der belaitingbetalenden.
HUTATIËN BIJ HOT LEGEI&
Van 8S-80 November m.
Gepenfoneerd: op hunne aanvrage, de
J. H. van d«* Stntyf, direcreov van 's Ryks
traol magazjjn van militaire kleeding en uiirt)
te Amstrrdam, onder toekenning van den r
van kolonel (f 180U); de kapt*, kwarten, t
7e reg. iuf. N. I. H. van den Boe (1660);de k»
kwartm. bil het 2e reg. hnzarea M. Bïoekho
(f l W").
Eervol ontslagen op het daartoe door Bern B.
dsan verzoek: de militaire apotheker 3e kl» om
Booactiviteit A. I. O. Geerts van het personeel
van den geneeek, dienst der landmacht. l
Benoemd: tot off. van g**. Ie kl de offl van
gw. 2e kl dr, W. Hamaker van het personeel
van den genroskaudlgen.dieiitt der landmacht:
b^j het wapen der inf. tot In luit. de 2e luit, HL
L Iwes van het wapen, gedetacheerd bjj bet leges
m Ned. Indië, by het 3 rVg tot l n luit. de 3e lult
W. I. Immink van het corps; bj) bet 4* reg; tol
kapt de Ie luit adj. L v. d. Horst ilrujjn van net 8(
reg. inf.; ba het e reg. tot Ie luit. de 2e luit M. I
J. van Iliue vaa het corpo, bil het 6e r»g. tot
kapt de Ie-luit. W. H. van Vliet Oarsveldt vaa
het algemeen dep. v. discipline; by het 7e tegj|
tot Ie luit de 2e luit J. J. van Leeuwen van het
bij 'het personeel der admin. a. bjj de kwatv
tiermeesters tot Ie luit. kwartierm. O. Broeksmsi
vaa dat personeel, gedet bjj het leger in NeoV
Indiê; bij het Ie reg. inf. tot Ie luit. kwai tiermj
de 2e luit kwartierm. J. F. de Meester van het
corps; 7e reg. mf?tot maj. kwartiwm. de kaptl
kwartm. K. Smulden v»n net corps i'ijdeude art:
gedet by het kol werfdepdt; be reg. inf. tot
kipt kwartierm. de Ie luit kwirtwrm. P. MU
Scheurleer van het 3e reg. inf., tot Ie lult. kworJ
tierm. de 2e lait kwartm. G. J. H. J. 8cha»M
vaa het corps; 2e reg. huzaren tot kapt kwai»
tierm. de Ie luit kwartm. H. L. Mofluenstona
van het corps torpedivten; 3e rog. vest art. tot
kapt kwartm. de l» luit kwartm. J. G. Vaupel
Kletyi vaa het 3e reg. inf.; b. bjj de de directeur*
van 's Rgks centrale magaz^nen van railit. klee^
ding en aitrasting, ens.: tot luit. kolonel, da
majoor I. W. Da Oelltée Muller bij 's Rukt/
Magazyn te Delft en de majoorkwonienu. vns)
het 8e Reg. Inf. B. L. de Roy van Zuüdewü»
bjj bet mogazjja ta Amsterdam;
by het wapen der inf. tot 2e luit. Ie ree. da
serg. A. L Murds van bet innteaotie bataij. ei
A. W. Bachm&nn van het 5e ree,; 2e reg. d
serg. P. baron vaa Lewe vaa Mfddrlstum vad
het instructie-baUlj. benevens L P. O. Hardieon
G. Njjpels, beiden van bat corps; 3de reg. inf. de
sergeant H. A. A. baron Malert tot de Le*mkal«
van het 2de reg.; bfl bet 4de reg. de «ergetmten
E. G. Staal van het istraetiebatalj.; T. L. van
Wogtendonk van hei 5de en W. IL van
Wieringhen Borski vaa het reg. gron. en jager»; Sde
de sergeanten rL L von Santen en l. Wf
leiden van het reg. gren, en jagers;
reg.
van
6de teg. de serg. Ch. J.
A. de
van het corps:
a Jhr. T. M. van Spenaler vaa hetreg.gxen.eii
jagen; 7de ree. de «tg. 8. Snellen van. net8
ea F.' Stellenboom van het 6de reg.; 80- rt«.*
serg Obr. N. L NuQs «in het 6de reg. L. O.Ai
van Sohrnid van het 3e E*g, benevens M. van
der Meer Mohr, van het corps; hy het wnpwnder,
cavalerie tot 2ea luit. la reg. huzaren, d» wachV
meester W. J. TUanna en P. E. U. V. L. Baroit
van Boecop. heiden vaa het 2» reg. huzaren, ds
wachtmeesters B. W. Wjjnmalen en A. G. U. J,
Baron van Oldenneel, beiden van het corps. Bf
het wap^i der art tot 2en lait, by het la re$
vest art de serg. H. B. Sebreader enN.Ohr.l
L»Bonder, bjj het 4e reg, viwt art de serg. J.
van Gruting, allen van het 2e reg. vdst art; i
1 " het personeel der mikt. adminiittratle *-"
2e luit. kwartier m. So reg. inf.de serg. Cb. J. Al
Brandts Bidjs.van het 8e reg. iaf. eu H. 0. M(
Royen van nel; 3e reg. inf,; la rag. veld art dl
serg. D. A. L. van Andol van het 3e r«g. M.
Overgeplaatst bg het KoL Werf.lep ót te Har
derwijk de 2e luit. D. J. fiuitenbach van bet 7»
reg. inf. ?
Eervol ontslag verleend aaa dea 2en luit, def
inf. P. A. M. Lemmens, thans a la suite van het
koloniaal werfdepót, op het doartoa door haai
gedaan veraoek.
MÜTATIÊK BIJ HET LI'GEB,
van 30 Nov. tot 7 Deo. '32.
Benoemd tot bataljon»adjudant bjj het ler*gi
inf. de Ie l it- O. G. Kuiuerlii*. *
Overgeplaatat vaa het 5de Hf liet Sdo reff.inA
de Ie luit, kwartierm. vaa het oorpt S. P. Yaldr
haven. ?'??'.
SCHAAKSPtU
Ho. W.
Tan Hst al» vieren to Amsterdam.
ZWAB7.
4
WIT.
W» speel» vj»t ea geeft In & zstteni maa,
(Wit a sa zwart T skokksa mst K B 5>,
StBdkVft-^Dt-wT^ftt-Dt-b
? ! At-B»#
Bt» ft*
No- 2S5
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD TOOR NEDERLAND.
FKUILLETO*.
GAEDE DU CORPS.
Uit htt Hooyduittck
NJUX
Mom
A. W.
6)
VIERDE HOOFDSTUK.
N* den middag kwamoa de vrienden T«a de
femili* FritHloiu»nn, dt» jonge lieden uit het dorp
en de vijandinnen van LOUSA, out hunne geluk*
w*a*oh«n der jarige aan te bieden. Dejongeli«den
brachten haar ernvoudige, in den tuin geplukte
bouijnetten eo menig flink jongman ngluUr by
het overreikea «ijnt-r gave »->t sulke vurige blik
ken aan en toond-» Tiaar *oo open xtyn
bewondwing, dat Frans Lohinejjer inker oorsaak cou
nebben jaloerwh te wordoti, wanneer hij
niet geheel en al aan den garde du corps
?ion
gewüd h»d, die met z(jne eewoua voortTarenda«ld
ali^d even beleefd en hoffelyk de leiding v»n hot
geïmproviseerde fee-st op zioh ffttoomenbad. Snwl
had «übanken en stoelen urn net gra->p?rk doen
plaaUeo, «oodot het gezelschap' gpoedig om een
«peel- eo daukplnats gesohtuirdf was, terwyl h(j
voortdurend nog de hulp van Frans Lahmetyer
inriep, die daardoor vertimdord werd zich met
iets anders bezin te houden.
De oude Friedeuianu sprak in het geheim met
den schoolmeester, waarna deze tich verwijderde
en spoedig met een viool onder den arm en in
be|feleidinft van oen klein misvormd mannetje",
dat een klarinet in de hand droeff, terug keerde.
liet was de kleermaker van het dorp, die in zijn
snipperuurtjes de muziek booefeude en by
fewtemkfi gelegnnheden, wanneer niet toevallig een
rondtr»kkeiul gesulsohap muzikanten aaiiwozig
w a», de daiiMunziek leverde.
D tuuaikale kleeroiakor was een eonderlinge
versohtfuiug, die tot moddl aan eon Hogarth had
kunnen dwuen, of de bewoners Tan Seekinstedt
Mn Thenites had kunnen herinneren, wanneer
bur de on-terfelijke heldendichten Tnn den ouden
Homerus bekend geweest wnieti. Zyn dik hoofd
met kurtgekiiipte haren zat diep tu>*ch«n de
?choud«r* en zyn mager lichaam «tak in eau pak
Weeren v«tn Htcedsch uitzien, waarvan echter de
verschillende devlen zoozeer in kleur uiteenliepen,
?dat man onwillekeurig op de gedachte kw.ini, dut
hu, met wgzo ipattrüaainheid, voor den etigoöjai,
de korte broek «n h?t !ang« vost, de overbly f§elen
van. het goed gohroikl hud, dat de boereu hem
ter veiwertdntf hadden K^Jen-rd.
Hij had Talsche, sclieefjiienfle oogen, zoodat pen
nooit koti zeagen, wat of wicn h|| eigenlyk juist
aanzag, en »pi-ak door den neus op een
S|K>>achKfin tooo, terwgl hy er sUg van had, iedereeu
iets honend* en beleed igtmds toe te voeden.
De iclioolmeeater pjaaUte zyn viool aan de kin
en de kleermaker blies de wangen op en spitste
den mond, terwijl bjj m«t zyns lange magere
handen, die ver uit de enge kon e mouwen stuken,
zy'u klariuet uiui de lippen bruoht. Weldra ver
nam men de tonen van een dans, waarvan de
eenvoudige wijn aan de <ünd«looxe melodion der
toekomst muziek herinnerde, die misschien een
fijngevoelig oor pijn zou veroorzaakt hebhen, hier
echter, gelijk de hoorn van Oberon, al het jonge
volk met een ontembaren lust tot dansen besielue.
In oen oogenblik hadden de pat ea ich geschaard.
Heudrik Rtutal .tn>k x^ne hagelwitte
handaoboeaeu.aan en opende de rfj met do scnoone Louitie
a»n den arm, bewonderd door allen om zijn
Ichte, elog»iite wyzo van dansen, waarmede nty
op eon koniuklijk hof bal eer 'zou ingelegd hebben.
Ook de uverige garde* du corps wareu versche
nen en a!s cavalier* welkom, zoocut de jongelieden
die anders in het dorp da eerste viool speelden,
wellicht jaloerteh gouden zyn-gaword.-!!, ware bat
niet dut de kayalleristen, die immers Ouk boeren*
ionen waf-o, in iuder hannoversch dorp gaarne
gezien en met vreugde ontvaufton werden.
De oude FriedHiuann was uitgelaten vrooltyk
en trotach, zooyelo mooio uniformen op zyne hoeve
vereeaigd te zieu; de herinneringen aan zyne
jftURd wttrdeu stMnla Ufeudiger en eindelijk tmk
hy met .geweld zgne vrouw in den kring om aan
de jonge lieden te tnonna, dat ook hy nog, ajj
oud-dragonder, gamakkelfjk en vlug dansen kon.
Nm en dan struikelde hU wel -ia- waar, en toen hy
den kring eoumaal haa rondgedanst, moest hy
d» armnn uitbreiden om steun te zoeken, want
de ongewone beweging hnd hem duizelig gemankt,
mat»r Hendrik Kraul viup ham in zjjns «tmen,
en naui daarna mot eotbiedige gemeenzaamheid
juffrouw Fiieilemano onder den arm. Ofschoon z\j
zich hevig daartegen verzette, walste hij tweemaal
met haar vlug >-n behendig over het grasperk en
in spfjt van al haar U-geüstribbölm), «ebeen het
hft*r toch niet onaangenaam tézjjn, te kunnen
toonen, dat voor het jeugdig volk nog niet
behoefde ondi*r te doen.
De vroolijkhetd weid al nrooter, Lonise vlong
van den »-cneo artn in den anderen, alle i jonge
lied»n wilden de .eer genieten, eenmaal met de
koningiti van hetfeenttedanijoo. Hendrik wachtte
tich wel h«ar op te in bet oog loownde wtyxn het
hof te maken, maar terwijl hg slechts bezig scheen
met het leiden van den dans, het voorkomen
van elke onger«gi>ldbeid en met het aanwjjzen
der plaatsen aan de dansende paren, verloor hy
haar toch geea oojfenblik uit het oog. Zy voelde;
sonder hem te «en, hoe c|jn4 blikken op ha»r
ruitten en in elke pauze naderde hy haar, om
haar eenige woorden te zeggen, die niera»nd
buiten haar boorde en waarby c|} «teeds blozend,
maar met een gelukkigen lach, de oogen ter
neder sloeg.
Een tveks Tan dansen had de jeugd reeds
in verrukking gebracht en ofschoon het B weet
hun Tan het voorhoofd godate, Tartooode niemand,
een spoor ran Termoeidheid, maar de mmikantaa
verklaarden eindelük, dat sJj noodzakelijk eenigen
tyd nut moesten nemea.
De oude Frtedemana bracht aan den
schoolmeester en den kleermaker gedienstig de beide
grootste bierglacen, die ia bats te vinden waren
ea beiden beweua door de mate Tan dorst dien
til ontwikkelden, dat «e Tolkomen de kunst waar
dig waren, die ijj slechts als b^zaak beoefenden.
bohertsende groepen Tonnden *ioh ; Louise zette
stch naast haar moeder n«der en de jonge garde
dn corps Tond daardoor een Reweasohte gelef
enheid om , terwijl ug neb Ijverig met de oude
Trouw oaderhield, tegelgk met het jonge meisje
in de aan alle Tolken en tjjden gemeenzame taal
der oogeo een levendige couTersatie te houden.
PloUëling verscheen aan de poort een bleek ea
siekelflk wtciend kind van omstreeks twaalf jaar.
Z|j droeg eea groote mand aan den arm, gevuld
B»t korfjes van bont gekleurde wügenUklen ea
allerlei Toorwerpen Tan geTloobten stroo. Schuw
en angstig trad tQ nader, iQ scheen Tan de
goJegwihettl gebmik te willen maken, om onder het
TroolMke gewilsóhap, waarbQ de rflkste eo
aanBealgkita boerea Tan het dorp tegenwoordig
wfcreo,te«dan aftrek voor haar koopwaar te viudea.
Headrifc Kranl bemerkte het bfeeke aogitig en
«ueker naderende meirie, liep snel op haar toe,
vatte haar btf de hand ea bracht haar midden
>a den kring.
eraad tsm geschenke oatviag
eea kleia ut mandje uit dra voor*
raad der arme klein» venUter, aast een daalder
ait *üuk eu drukte dim iu d« hand vau het
versonrikta kiu,d dat auU»r* n»uwl\jks de h l.t
vau die sein op een harer voofdeeligste dtgea
rlier", mp Uendtik, "P Louise toetredende
en liaitr het eeuvuudiM' vlechtwerk overreikeuda,
.ueem dit, juffiouw Loui*e« het gesebaak U wel
niet uwer wiutrdig <>p uw gttbooitedag, maar er
i« w» goed werk mode verrii-ht. M.-ge het n al
dieu aegen breugtiu die uit de dankbaarheid vaa
het arme kind, wier nood ten minste voor het
oogen Mik ten eiuda i*. onU( ruit."
Louise naua, >tr»l«od van geluk, het ko-fje aaa
en reikte <1eu jongoo ma<i daukbaar de hun-i',
de andere jon^rUi-den betuigdea luidruchtig buune
goedkeuring eu allt-n wteldrn ojj hnt kleine meisje
toe, leder nam *en korfje uf ander voorwerp en
SrMiht het eouvoniiiaf gw*ch«nk a*n s<jue sehooKe.
Niemand w>ldu by den jongen, -whitterenden
<oldaal ten aoUrer Mtaitn en spoedig was de bodem
der ledige mand met rlver < n kuuergetd gevuld.
De kleine bleef bevnud» «taan.
? .0, injo Crod", «eidrt r.|), de handen vouwende,
.is het waar, mag ik dit alles werkelijk be
houden en aan mijn arme ouders breuaen,
aoo veel geld heb ife nog nooit, bij ulkatr gezien"
Ja" n -p d« oude Friudamaun, ,ja dat moogt
ge alle» huttdwi ea hifr ii er nog iets v»n mij by "
Hy wierp twee daalders in da mand, soodat
?e nnk«l«nd op den bodem vielen.
Frans Lahm^r was de Inatsle geweest.
Er- was geen raan<Jjit of an>ler voorwerp meer,
maar t«,ch uaf hy een daalder aan hoi meisje en
ceidn,. naar Louis» toegaande op trouwhartigeu
toon:
.Er was niets meer, Louise, ge zult daarom
niet boos zjjn, ik wensen u toch evenveel goed<
toe als of ik n nog it-ts had kunnen brengen."
Loniw reikt n h^m hartelijk de haud.
De oude Friedemann gaf bevel hut kind in de
keuken van B|>(J< en drank te voorzien en nam
baar de mand af, terwijl hjj haar beloofJo er voor
te tullen eorgen, dat dezelve met haar kostbaren
inhoud veilig bij haar ouders werd bezorgd.
Terwijl de kleine naar de keuken gebracht
werd, geide de kleermaker op spotUadeu toun:
Ga hadt wel ook iets beter* kunnen doen dan
al dat geld aan sulk gespuis weg te werpen, ge
mooxt bly sjjn wanneer ?** u ni"t eenmaal 's ua hts
een bexook brengen, of t-n minste de vruchten
van het veld stelen; ze EÜU niet waard dat inen
iets voor beo do«t, Jie ellendige Papenl"
.Nu nu!" riep de oude Fciedemann, wees maar
niet too afgunstig, kleermaker, zij z(ja
wel-Uwaar Roomsvh, maar ik heb uog niets slechts of
kwaads ov«r b«n gehoord."
Ueudrik's oogen schoten vuur.
«Het meisje heeft immers niet eens gebedeld,"
Bftirte hy. .maar dechts h* ar wanr, de vrucht
van haar arbeid, te koop aangeboden."
,W*lnu, dat U Ofigeveer hetzelfde," antwoordde
de kleermaker lachende, dat goed kan immers
toch niemand «ebruiken en wie het van haar
koopt, geeft haar een aalmoes. Z\j deugen niet
erg geniwff d»t men het roomsohe volk hier'
in het dorp duldt."
Hendrik Kraul beet eich op de lippen, terwijl
hy vroeg: «En waarom zoodon z|j niet braaf en
vlijtig kunnen weeën? omdat z(j roomsen zijn?"
,Bahl'' viel hem de kUer maker in dei ede men
we«t hrt immiws, de papen deugen niet, en gij
?uit mij gelijk moeten geven, onderofficier, dut
men nooit gOr;la trouw on oprechtheid by da
roomtchen vindt leugenaars en bedriegers zjjn
ze allen *
Nauwelijks had hy het laatste woord uitge
sproken, of de onderofficier had hem met krachtige
?vniat ia dea kraag gepakt, van u (ja stoel afge
rukt en hem op een paar /.nlke flinke oorvetten
onthaald, dat ?*?? over 'het geheele erf klookea.
><> kleermaker schreeuwde too hard m) kon, en
verschrikt kwamen de gaston aanloopeo, die de
oorvoak van deze onverwachte, strenge kottyding
nint. gehoord hadden.
De oude Friederaann hield de armen vaa den
onderofieier va<t en riep angstig: -Houd op,
onderofficier, houd op, wat. heeft do kleermaker
u gndaan? Wanneer hjj brutaal geweest iv, zullen
wühèra wegzenden. "
Wat hti gedaan heeft" riep Hendrik Kraul
mot een ar«igend g»baar en vlammende oogen,
.hjj heeft alle roomschou voor leugenaars en
bearieffers uitgemaakt ik ben zelf roooi*:h «n
hg sal aan aün onbfirh*amdo woorden t»o lang
te slikken hebben, tot ey hom tn itfu keelblyven
?teken."
De jonne soldaat was ble*k al» de dood ge
worden, sjjn kracht ij[o ledematen boefden van toorn,
verschrikt stonden allen oin hem eu den kleur
kor heen en niomaod waagde hot dezen t« be*
vrjjdea, die nog stenls om hulp riep en do^r den
onderofficier . bjj de kraag werd vastgehouden.
.Komt hier, gard** du corps," ri»p hy, weg
met dezen ont>eacha*inden ollenJigeu kerel, die
zich veroorloofd heeft, bravo onderdanen en ge
trouwe soldaten van Zyne Majevteit te b
schimpen."
Snel waren de gardes dn corps by huitnon
Ondorofficier, die nog een maal zijn hand klinkend
op de wang van rion kleermaker liftt vullen dat
bet klapte on hem din Han xijno soldatt<n
tooslingerde, die in wt-inijj oogeublikken den nog
steeds luid tchreeuwMndun en tierenden kin
rmak*r, onder het t.oedion«n van menigen duw PD
stoot, geljjk een hal vau de «ene hand in de an
dere wierpen en buiten du poort, brachten. Luide
verwensohingen uitende eu m^t gebalde vuist
dreigende, verwijderde hjj zich zoo gauw hjj kon
en. verdween aan den hoek dei: dorpsstraat.
Somber zwygund ntond het ge*elBmnp, dat kort
te voren nog zoo uitgelaten vrooljjk gewee«t was,
hjjeeu. Allen coffen ang-Uff naar den ond"rof
cier, die bleek, met beven Te lippen en bÜRende
borst in hun . midden stond, met de gardes
dn corps die nieh in dreigende houding om hem
verzameld hadden. ...
. Louis* was angstig aan de zjjde harer moed»r
weggekropen hevine vrees was in baar trek
ken te les*n, maar toch staarde zij vol trots en
bewondering den jongen man aan. Deze naderde
haar en zeide : .
Ik vrMg a om vergiffenis, Juffrouw Lonise
dat ik iu uw feest zulk eeu wankUnk heb ge
bracht, maar seg ?e'.ve.-of ik hut, kalm h*d kan
nen aanhooren dat die vent op zulk «en onbe
schaamde onwaaMige wy-e het geloof bolendigdn
dat ifc beljjd en dat m (j mo«d io hei leven en
troost in het sterven moet geven. Misschien ws.i
ik te driftig," ging hU voort, hare hand vattende,
Nmaar dat zeg ik," riep- hji mnt vuur, wie ooit
een woord over de Roomichen waagt te zeegen,
op wjen Zjjae Majesteit even zou «oed kan ver
trouwen als op de audere onderdanen, dien zal
het even zoo gaan als den kleoraiaker."
Louise antwoordde niet, maar Hendrik voelde
dat haar hand de -zijne vaat eu innig drukte en
een warme blik ait haar oogen trof hem, toen zfl
tot hem opa**.
Juffrouw Friedemann ke«k ernstig en streng
voor Bieb uit Zj) wilde den jongen man niet be
rispen, moor eüdeelde bet vooroordeel dat in al
de protestanticne Hanno»ersohe dorpen van din
omtrek tegen de roomsoh-n bestond en
waarschjjulijk nog zjjn oorsprong had in de oude
veten tussoaea het bisdom iludesheim ea de aan
hangers der hervorming. .'
De oade Fried*uian klopte den onderofftoier
op den schouder en zeide vriendelijk :
.Komt kom l vergeet het, geen gast zaliu mUn
huis willens en wetens gekrenkt worden. Laat
den kleermaker loopea, ik weet immers het best
welke brave kameraden ik bjj de dragonders aaa
de Roomlohen nhad heb."
Hjj begaf zich van df n eenen naar den anderen
«m trachtte da vorige vrooiykhoid weer op te
wekkea, maar', dat' wat aiet aoo gaaukkelgft oader
deze eenvoudige en natuorlflke measoben, die
bun uevoel wet wieUn '-e verlergva. Wel is waar
kaarde iedereen de beUedigiuB den soldaU.
aa*ged*«n af, en ieder gunde dea kle^nnakar de
tuohtigiiiy, die bühad ontvangt», maar ol]eu stonden
in nuistareude groepen verdeeld ea niemand
waagde het moer, zooals voorheen, dea
onderofficior vertrouwelijk te naderen.
Alleen Frans Lahmejjer trad op hem toe,
sohu-id» hem krachtig de baad ea zeide: »I>at*n
w (j nu d* zaak vergeten, onderomcier, die
elli<adige kleermaker kan voor mflu part naar dea
duivel loopea."
(Wordt
UIT SCHWERIN.
8ch«erin, 5 Deo. 1882.
(Vervolg.)
Het nieuw gebouwde Museum te, zooals ik
reeds vroeger «ei'io, toor belangwekkend. Wat
de afdeeling F«hiiderj}en betreft, daarover zal ik
in geene b^soaderaedea (reden, aangezien voor
enn paar jaren in de Ntderlandscke Spectator
daarvan re«d« eea tomeljjk uitvoerig overzeiht
door de Beor A Bredtós gegeven werd. die
daartoe ? meer dau ik bevdeg'd is. Alleen aQ mQ
ve.-gund aan te stippen, en niet «enige voor
beelden müoe overtuiging ta ulaven, dot deze
fraaie collectie op zichzelf een bezoek aan
Schwerin waard M, vooial nu allo*, wat vroeger
non verstroui-1 was, ouder de leiding van den
bokwam«tn diroct^ar Dr. Suhlie, met wien ik de
eer had kounii te maken,-lot een doelmatig
geheel in de nette zalen van het nieuwe gebouw
verzameld en g,-rangschikt is.
Behalve d ? I)uiUche suhool en eoiiige stekken
vau Italtaansclie meesters, zooals: Tiutoretto,
Veronese, Uunoletto en P. D. Matteis, vindt men
er vele sclioons ntukken der Vlaamsche en der
Hollandsobe school, waaronder van zeer groote
wnarde.
Van de Yltumsohe meesters trekken vooral
P. Bril, J. riieghel.Teniem, Soreau. A. Jlrouwor,
Rückaert, Simon van Duuw, P. van Liloomen,
Gdvaerts, van Stalbemt, Quelliuus en Herp da
aandacht.
De Uollandsche school is er zeer rjjk vertegen
woordigd, in f n zint er werken van: F. als,
P. Porter, Heda, M. J. Miereveld, Moreeloe,
S. Koninck, PüUmedess, H. Bloemaort, vau Oatade,
F. Bol. O. Dou, v. d Halst, v, d. Veer,
\Vouwermann, Beixhem, Rnisdael, J. Steen, Metsu,
Bakhuiaen, v. Mimi*, d' Uondekoeter, A. v. d.
Volde, J. eu J. B. Weeuix, Tarborch, Fabritiu»,
Maraeus, en anderen. Vau Boinbrandt vindt
men er eenig« stukken, w»»J'v»n do echtheid
echter bet.wgfi.-ld wurdt; twee prachtige koppeu,
o. a. die iu elk geval zeer rembraudtiek" zgo,
wói-d^o door sommigen aan Lievens toegevahreven.
Ook de Fransche school heeft er hare
vertegeuwoordiger*, zooals Preud'homme, Vernet,
Petue, Mauixiui-t eu J. B. Oudry, van welker
luatïte zelf» meer dan veertig stukken
voorkumon. '
Bovengenoemd museum neemt de bovenzalen
run het gebouw in. Beaedeo heeft raaa recht*
e>-ne zeer rijke yeriameliiig gips-figuren, die
hoogst merkwaardig U, eu eene ronde zaal met
velerlei oudheden, die men echter voor 't grootste
gedeelte iu alle andere museums aantreffen kan.
Dit u echter niet het geval met de
prachtige collecte Noord-ÜuiUche oudhxdeu,
die voorzeker iu hare soort' de merkwaardigste
van geheel Duitschland uia? genoemd worden,
eu slechts door die vau Kopenhagen overtroffen
wordt: (? eene bejdhrqvinjc te geven vnn dat
museum, hetwelk den UuWvleugëLinne+nit, z°u
hiur obntogulük ZQU; ik zal eobter trachten, u'
zoo beknopt mogelijk er eenig denkbeeld van te
geven.
Na eea blik geworpen te hebben in aene kknne
verzameling oveibljjfselon der bier uitpesiorvene
dierwereld, Bommi«on van kolossale afmetingen,
komt men iu eene zaal, waar de steen-periode
door eene menig-e voorwerpen vorte^euwoordiird
is. Men v.udt daar ste«neu hamers; b^teis,
messen, dolken en pjjUn van vunrstóen;
sl^psteenea, tot het vervaardigen daarvan, bljjjkbaar
gebruikt, enz. Verder grafvoudvteo, als wapenen
eu «ereedichai>pen van »teen, urnen, en enkele
sierraden vau Uiniateen.
Vele dierbeendereu vindt men bier ook nit die
pcriod», in veengronden ontdekt; EOO ook een
mentchtgnschedel, die ouder de Elbe gevonden eu
2(),000 jaren oud te zjjn geschat wordt; vele
overbiylstilen der paalwoningen enz.
Dan volgt de verzameling bronnen voorwerpen
uit Mecklenburg's heldeutüd, die, hetijj bjj
pvrtueu ot' afzoudtfi-lijk gevonden, beschouwd worden
oiferuuden te a ij n geweest, aan de verschillende
meren, deu goden aangeboden; wellicht
grootendertls afkomst»,' van bowoners der paalhuizen.
Daaronder kouten voor: ringen eu armbanden,
hoog«t merkwaardig vnn bewerking en zeer
verschulenil van vorm, zwnavdtwa, de zoogen. helm
vau Seoliïtorf," de ,huorn van Wisniar," een
konimaudostof, eene bronzen doos met gouden
spiraalriugon, en vele aadere, hoogst
interes«aiite voorwerpen.
Zooals bekend is, begroeven de Germanen der
broiiKperiode hunue Holden in zoogenaamde
? IvegclKraveu" «n gaven hen hunne wapenen
(zwareen en pijlen) en nieraden, meeatuitbronaen
of gouden ringen en halzvarsierseleo bestaande,
mede. Zulk e«n paar graven vindt men hier
zeer volledig tentoongesteld, zoo als men M te
Friedrichsruhe en te Kuchow ontdekte. Men
ziet er het geraamte van een man, met gonden
spirattlringeu aan elke hand, omgeven
doorbovenC«no»a)Je voorwerpen, het geheel omri ngd door
stneueai die de oorspronkelijke groote itesnen
verVKogeu. Daar .omheen zfjn verscheidene
kleinere afdeeliugen, die de uvnen met de asch
zyn- r twee vrouwen gegist worden, te bevatten;
elk weer omring-l dóór sieraden, wiwi^nder veel
gunden en ook barnsteenen; ook eene met
d« overblQfselett van zjja lievelingspaard en «ene
andere met Rpijs. Deze graven worden geschat,
ongeveer 1000 j.. vóór Cbrintus gevormd te >tjn.
Later in het bronstijJperk worden de graveo
vtfel eenvoudiger, en bestaan ie meer uitsluitend
nit urnen. Bijlen en pjjl«n van steen kJmen ook
hier nog voor, verder ziet men er zwaarden,
«iO£8»en. kleine zeisaen. naalden en ringen van
brons, (de laaUteti ook van goud, alsmede arm-.
banden vaa dat mutaolK fiyaondsr trekken de
de aandacht een kunstig bewerkte zwaardgreep,
eMiige zuer sohoone diademen; de zoogenaamde
Wendixche Krone," eene prachtige hanglamp,
paordeusieraden, en meer voorwerpen van groote
waarde, te veel om te sommen.
Nu komt de Uier-periode, welke collectie
eene andere zoal inneemt. Dav vindt men
talrjjko urnen, van oud Oermaamwhea oorsprong,
met dédaarop gevonden ijzeren twasnion,
messen enz.; ook bronzen'en zilveren voorwerpen,
mee4t van Romeinsche afkomst; verder glas
koralen, (hamstert» komt hier «iet voor), aan
h«t ein<:e van dit tjjdpsrk komt S Inkbegraving
in de plaats d«r verbranding.
Zxer interes iaat zjjn de «o
Skeletof Eomeinsche graven uit d' ? ->nen
rjjken voorraad huishoud
gereedschappen, van vee' .
der Romeiasohe indus* ? >
in deze zaal nog eani' . ? ?
rustingen, eene ver rk
nit dien tjjd, go r . .de;
la het souterrai- . i. .< ^eden
op kerkeiyk , Collectie
antiquiteitea ? ?? /rsprong,
enz. enz.
Ook vi> ' is hier eea
ruim vf' ji wardt een
zilveren ketting bewaard, die »»n ver
moedt afkomstig te sjjn vaa Kik'ot, den laatstea
heidenvorst vau Mecklenburg, die ia het jaar 1 160
in eea gevecht omkwam; vaa welk voorval men
in het schilderöeumuseum een kolossaal, zeer
goed ituk vintit vao de hand dea
Meoklenburgsohea schilders Schlöpke, voor 4 jaren hier
gestorven.
Het museum vaa Oudheden staat onder opzicht
vaa Dr. Sohlie bovengenoemd, eu vaa M«*juflrottw
A. Buohheim, welke laatste ruim 48 ttren die
betrekking waarneemt [de meeste der nier aan
wezige voorwerpen weroea tot hiertoe elders ia
des» stad veranmeldl ea wel zoo, dat men ia
haar een voor elk belangstellende opengeslagen
«n zeer wetenschappelijk boek vindt, dat door
geleerden vaak geraadpleegd wordt.
Van bet schil dertjennuMnm » eea uitvoerige
katalogus verschenen, vaa de andere afdeelingea
u dit nog aiet het geval.
Eén ding bljjft n>y nog ter vermelding over:
Onlangs heeft in de Dultsche en in sommige
Hollandsohtt bladen een verhaal de ronde gedaan,
waarin iemand gewaagt van eene voorstelling
van Tanahaaser in het Interims-Theater alhier,
vermengd met het geroep einsteigea" enz. door
den conducteur van een van het naby gelegen
sUtion vertrekkende* trein. Ik kon u de ver
zekering geven dat zulke slechts eene geestigheid
ten koste der waarheid is, zooals zich licht laat
afleiden ait de omstandigheid, dat het theater
gebouw vaa steen is.
Kotmopolit.
OLIE OP DE GOLVEN.
Het is eea merkwaardig verschynsel, waarvan
kan worden pnrtjj getrokken op oen wjjse, die
voor de scheepvaart van onberekenbaar nut zjju
kan, dat, wanneer een waterspiegel in golvende
beweging U, hoe sterk deze beweging ook «(j,
daarvp vipeiende olie onmiddellijk een beurenden
invloed uitoefent. Jleed* enkele scheepsjournalen
uit vruegore eeuweu geven eenige medcdeelingen,
die op dit t veri«bjjnBel wüzen; eent in den
laatsten ty'd ia systoniatiich onderzocht in hoever
van deze eigenschap der olie zou kunnen gebruik
gemaakt worden in 't belang der scheepvaart,
voor.il op zee.
De eer hiervan komt toe aan den heer Jehn
Sbields, die, ofschoon reeds geruiraen tjjd met
een onderzoek in dezen zin bezig xgnde, in deu
afgcloopeu zomer voor het eerst de uitkomsten
zyner proeven publiceerde. Reeds dadelijk doelde
bij by deze ge!eg»nheid mede, dat. geen enkele
zijner pro»fnemiiigen mislukte en dat onder alle
omstandigheden de olie een kalmeet endeu mv'.ood
op het wateroppervlak uitoefende.
Een toevallig» onistacdjijhwd gaf den eersten
stoot aan zjja ondcizoek. Vyf of zeg jnreu gele
den nunic-üjk merkt ^ hy pp, by het nagaan ran
eenige vrerkjiiamhe . -n, die verricht werden aan
e<uicn tot zijne werkpUatsen hehooreuden vijver,
dat eeu weinig olie zich orer het sterk golfend*
water met groote snelheid in alle lichtingen ver
spreidde; de olie scheen in weerwil van den wind
over h«4, water keen te glylea en vormde een
wnarncminj; gaf den Heer ShielJ* aan
leiding tot het nemen eener proef. Toen het
water weder in heftige beweging was liet hy op
den bodem van deu vijver eeu liuisvap. caoutcl.ouo
leR^en, zocxluüig d»t een der uiteinden vnn de
buis b.iven wa'er ble»f. Hierin werd olie gtgottn,
die nit bet. ondergedompelde e.nde weder
uitstrooasd», naar Lovi n dreef en onroid'lolgk de
(folfbo weging stilde." Er wat slechts een vierde
liter olie gebruikt.
Desa proef gaf den waarnemer de overtuiging
dat vau het opgemerkte verschijnsel op zeer
nuttig* wijze zou tQti party te trekissk; »aa.lo*B
af stelde hg zich nog sUchts voor, e«noplosmng
te vinden voor de technische rnoeielglcheid om
de o2ia in hot juiste oogeublik op de rechte plaats
aan t a voeren.
Gedurende twee jaren zette de heer Shields
zqn proi-fnemingon op kleine schaal voort,
hetKeenliem meer en meer de overtuiging gaf, dat
bjj in bezit, waa Tan een praktisch middel oin iu
vele gevallen schepen voor schipbreuk te behoe
den, luenüchenlevent en kostbare ladingen voor
ondergaiig te bnwnien.
Hierop besloot hjj zyn proeven een meer prak
tisch karakter te geven en begaf zich naar
Peterheod, voorzien Tau een <lo7.jju flesscbeu olie (on
geveer 13W liter). Ufi verslond zich met twee
gezagvoerder* van walvischvaarders, die met ver
trouwen op den goeden afloop der proefnuming
hunne vaartuigen hiervoor tot zjjn oeschikking
stelden. Met behulp van eea stoomuleepboot ver
lieten 7,ij d« haven bjj stormweder, wierpen buiten
gekomcu het anker uit en lieten nan een touw
«eu flesch met olie in t t water zakken. De olie
stroomde nit en onmiddellijk bedaarde de golf
beweging otn het schip heen: n» een halve minuut
werd de flesch weder opgehaald, wmarbjj bleek,
dat de helft van den inhoud uit water bestond.
D ? j' na giug men nog verder zeewiarts en: ver-.
kreag men ook in volle zee het Kewensohte effect
met opoffering van slechts enkele fiesschen olie.
De heer Shields besloot dadelijk een praktische
toepassing aau zjjni» vinding te geven. Daartoe
schafte hjj zich onverwijld 200 Meter ijzeren buis
aan van 3 centimeter diameter met een aantal
kranen, die h^j voor zHn doel noodig had. De
jjzeren buis werd op de rotsachtige kust neer
gelegd; aan- het einde werden 200 Meter buis
van gntta-pcrcba bevestigd. Deze buis was voor
zien van 12 mondstukken en. werd door duikers
op den bodem van de haven neergelegd. De buis
werd gevuld met olie, deze stroomde ait door de
. mondstukkeu over de geheele lengte van den buis
en onmiddellijk hield de golfbeweging op.
Toevallig was het den dag na deze eerste proef
neming stormweer, een schoener, die trachtte de
haven binnen te loopea, slaagde hierin niet. On
middellijk werd de perspomp voor de olie-aanvoer
in werking gebracht en een half unr later bracht
de sleepboot de schoener ia de haven, waar het
watervlak slecht» kleine ondulaties vertoonde.
De heer Shields liet daarop de geheele inrich
ting over aan de zorgen van den havenmeester,
Ongelukkigerwijs vernam hu echter veertien dagen
later dat de gntta-perehabuia vaa de.tjierea
was losgeraakt: hy liet daarop eerstgenoemde
opviaschea en door eea looden buis vervangen.
Met doze inrichting werden bjj zwaar stormweder
proeven genomen in tegenwoordigheid vaa een
aantal, belangstellenden en met den besten afloop.
De looden buis brak echter na eenigen tftd
eveneens, tengevolge vaa de beweging dar pioe
nen die den oodesa van déhaven uitmaken en
waarop de boii gelegd is. Het eenige middel
om de buiien hiertegen te beschermen bestaat
hierin, dat mea ze bedekt met aakken, gevold
met beton.
De te Peterhead verkregen resultaten gavea
den beer Shields mmlftiiiflng tot het moJcon «an*r
dergelijke inrichting te Aberdeen; de buizen
sullen aldaar echter uechU 18 millimeters dik «a da
nitstroomingsopeningen twee in getal agn; da
uitvinder vaa liet stelsel acht dit volkomen vol
doende.
Als bewfls voor de groote beteekenit der boven
besproken vinding mag het volgende dienen. Da
haven van Eyernouth ia in het vorig* jaar net
tooneel geweest van een groote zeerampt een
aantal vaartuigen ijjn vergaan, eea menigte
«e«lieden omgekomen. Mea bsatoisart de middelen
om ia 't vervolg deze haven voor dergelijke ram
pen te bewaren ea heeft hiertoe voorgesteld het
maken van oen grooten golfbreker, dia op meer
dan een mfllioen guldens is begroot De heer
Shields na beweertlüartaffaaovar, dat aan iarioV
tin» als de boveabesflteeveae meer ottóeaae fóu
biytea dan een (ottbrefcar *m.istato 6.4 6000
gulden iou beku»«veik.ts^tokMsB.' * ? K.
A.LBLIÏII.LK.L
Naar wij met zekerheid vanemea kal door da
kiaevereeaigiag Burptrpiift, ia het begin vaa
Januari aj. ia ceae Vergadering net inu oduotia
behandeld worden de uavolgettde hoogst beJooK»
rijke vraag: .Moet, bn evuutneeJsr «roadw«i>
beriienfcff, artikt4 l M al daa niet wordea nrfla.
gegeven?" rr
Da ledea vaa bet Schilder- en Tw4ankaadit
Genootschap KvmMefdt, ta utrecht, aebliwa.
Inloten de joarlijksche tentoonitelltng hnaner
?ohildnrtjra ia het aanstaand voorjaar ook OM*
te stellen voor alle sohüders ia NwlerUad.
De 39e algemeeae vergadering vaa het
Aardrjjkakundisr Genootschap tal op Zaterdag 16 Decem
ber JB82, ', Toonnid.log 11 aar. in een de*
.(.kalen van het Qeuootsoha» Natttra Arti
gehouden worden.
De punten van behandeling ityn o. a.:*entOoht
door Eet oosten van Boslanii : O. Ntijni ea Kaïaa,
en de verbinding met Siberië, ft. Orenbnri/ en d*
steppe der Kirgiezen, door den heer F. &. Kramp;
di Ueelneming van NoderUnd aan het streven
onzer eeuw om door reizen voor handel,
njjTerheid ea wetenschap nieuwe bronnen te openen,
door prof. P. J. Veth.
Hedea zjjn op de werf 't HVomAoNi, vaa dea
Heer D. Goedkoop Jr., de kielen gelegd van di ia
Ijzeren ligtenchepen, elk van 90 ton. Deze vaar*
tuigea wordnn gebouwd voor rekening vaa da
l lèeren D. A F. Kievits, Expediteurs alhier en
tfpeciaal ingericht voor het vervoer van goederen
uaar de terreinen der Internationale
Tentoonstelling van in- en uitvoer.
De DH. Frederik Muller A Co., Doelenttraat
alhier, verzonden den Ca'alogns van eene
b*lanfcrijke verzameling Kaarten en Boeken, be
trekking hebbende op Mcderland's Waterstaat,
tot bygi stelde prijzen bjj ben te koop. De
vereamelüijj bevat benevens vele door uitgebreidheid
en nauwkeurigheid kostbare kaarten; ook eenige
wier zeldzaamheid hun voornaamste waarde m>
rouakt. Een aantal uitmuntend geteekeada
kaarten zyu afkomstig mt de &alareti*chap vaa
den iogeoieur Qr. J. Dibbits (1818?1842.)
In het aanstaande voorjaar zal aan het geniale
liroetlerpaar, Alexander en Wilhelm von U^mliold^
«ene welverdiende hulde gr bracht worden, dopt
de plaatsing hunner marmeren xtandbee^den, ia
hot voorportaal van het Universiteitsgebouw ta
Berlyn.
Remhold Vfgai heeft Alexander voorgetteld
rittend op een Eooieinschen zetel ; het betld, in
dubbele levensgroot* «, ia reed* voltooid. Dat vaa
Wilhelm door den beeldhouwer Otto, een leerling
van Vegas, gemixJclltrerd, wordt in Bome door
deu kunstenaar zei ren in marmer uitgevoerd.
BKUEVJHVBIJS.
Afijnlittr de Btiaetmft
liet de opname vaa hel oadenteMie zvll U Ed.
eenige VaderUcder* tea zeerste TorpUohtea. We ziülen
eetiToadin veg maar uoumaa : ^og tets over d*
M.
De SOjirige g-dan!id»g raa d
1»S der Citadel van Antwerpen '
recht ku&Boa we xsggm dat
waardig wtjie U geTlerd s«woi
D* iXnotien vaa Hatara A.
gewerkt om de Oitadvl-maanei. ? ? .' ?^-..^'rtir.H
daK^u m Amsterdam te batorgen. ' . rj . ? . ;
i.ru-lit uiten als: de Sociëteit Óoctnoa «t Anuaitia, waar
de Citadel-minnen rrtj entree «n erterlng genoton; de
Cafii'a Kruaapoltky, Mist, Holler, ena., enz., enz.,waar
l«drr rh:h be^Tenle de oudje» van diens* te zon;
d« burgerij door het itët*keöder vsderlandeohe
JrieLleor; *U»n hebben alhier er toe bijgedragen de Samen
kom*! der CitadAl-manneB tot ware feestdagen to
maken. De directie Tan bet Paleis voor Vallwvujt
uiaakta eobter hierop oene trttnrige uitxoBderlnc.
Zooa'.e de Directeur van het F. T. T. in het
Ennitttllad ? mededeelt, waren de feestrierendo Cltadel-mannea
op 90 Nor. j.U de« aroods op het klassiek concert door
do directie Tan het P. v. T, g*tori(*«rd.
B(J het binnunltoinoa der fneetviereiideB, waarby nof
wel het hoofd der gemeente a!e eere-roerxitter fun
geerde, schitterde de directie Tam het P. v. V. duorhara
afwezigheid. TVjj Tcrmoeuon dat dit eene groote
ooattoatie of lioror onbeleefdheid Tras, hetgeen DOK erge*
wordt als men, bOTeudien weet, dat een commïssads,
eea lid der directie eioh op dien aroad in het PsJMe
bflTond. Die Commissaris, nog wel MB oad-offlciar, "nan
niet de minste notitie Tan de iuTitó».
Noj kan vermeld worden dat den Directeur vaa bel
P v. V. l dagen vóór de fMetriering want gewezen o*
eena wQzigiiig van het programma van het Uauiek
concert met bet oog op de komst der OiUdal-mannen.
D« directie vtn bet P. v. T. schijnt het olet noodit;
l^oordeeld to bebbén, passende, vsideriandeobe ea op
wekkende moiiek op dien avond te ger>:p; tJj was TU
de Bteening dtt eeo klaesiek oonoert atóndic meer
verheTvn was, daa uitingen van vaderlandsob gevoel.
Zühad ook Terdor ia die 4 dagen gwn t^d mhad, de
zaal Mnigazins te versierea. De saogvre veraiering om
de boste van Z. M. den Koning was toch al liiont
bedroevend.
Is miasehien m den liatet*n tUd de regeling der zake*
to het P. T. T. overgelaten aaa den Directeur, dea heer
Böhlke, die een vreemdeliag tonde, mlseeUen wehug
waard* beoM MM of gevoel heeft »Mf oase
vaderlaad?Abe* fe0etvi0iiiUMB7
Wy darren Terzekerea dat dia Dirsotear In
land wel maatregelen genossen zoa hebben,
oad-rtryders met hel hooid der gemeente e> d»
Commissie op gepaste wflte to ontvansjta. De koude
ontTaont van de feestvlefendea la ast P. v. T. door
een miUtatr mnziekkorps moet een vressadsHnj al eea
«ouderüiig denkbeeU doen kzttfea vaa esae BoUaad»
?ohe feeatriering.
Bel la en blUft eens schande voer ds Dtreette vaabei
P. v. T. de OitadeJ-mannea opdwgeUkewteetebabbeB
onlranfien. of kwam hier weer eeu gMdqwtta ter
sprake» Koest de Feestcommissie, dis sleohte ovet
beperkte geldmiddelen koa beeehlkkea, esnl s*obe
boaderde guldens hebben betssM voor devetaUwbiKds*
zaal» Zou hel wtotokea der Tededa&dsoli* 4iteklew ea
enkel* OranJeTlaggen me* bet (MtasHkea vaa ast
Orkest, «xrreel stfd gekost f awveel eakostsa Vsf0«a>
xaakt hebben»
le «aas atettaffJaK
dea avwd VM M
<?» «e
gelooven niks nM.
. oonsUteeren daarom ale
DiiMtie vaa bes P. v. T.
Der JJ. bet pnbüek «eer .
door bar* oavwaobuugw ea oab*l»eaU aaid*tw|a»
vis-a-Ti» d* Oitadel-mannra. '
Het publiek gaf dan Ook aiervaa «d seetl
bewözen, door to sissen en to flaitoa op diea avoad.
D* directie van bet P. v. T. heeft deer nar»
gevolgen
vinden.
DM* Kttabeer de Ssdaktav,
vsclssads plasssrutote,"
wHoaa
BTAMS
f» i» StitMtl
Ia uw aattner van' vsiledeal
vaa dea Beer H. O. ML op
kif* tuiobüac der stadard
ma, de w*ek U veren. Uw (i
^Ou b« bel einde v*a het arUkslsJe i
K. to beguusea, befrQp Ik atot la hoevem i
mertdngoD over d* HtodtltfU r*inl|la|, *? f
vaa beleeHIgond vardltaen.
Wanow ertpobU*ke»*^MfiwwUr*d*o*silMe«SJS5
geeft .«A, si) daarsabovM dew bet geld dsr Hsjazli
wordt bekostlrd, daa heeA eea leder bet veUe reSMi
verl»nfen dat de Directie die aaa het kAttt esMs\ ka*
-"---^t«v* ven b*kwtamlMU ea «OOM ztf harei '
? -slttn twflW of zalan b« d»j?"~
Iti
i'. -v
'.'t,
«tn wanUank i» d* t*iMttüf febraeM w «?
durven door de daardoor opgewekte «BSsvndeahsU W
bet poblide ToonpeUen. dat stet het eo» ey i* aaaêC
opeiuVg vaa dsa Paik-atibeawbsof 4e d&MSl* vaa ast
t. vTr. d» («TolfM van h»re haadetwfia* cal eaae»