Historisch Archief 1877-1940
,Htt .V«J«-Ju«d*o» lton«r.
AfiUeUag: AMSTEKDAM.
Zaterdag « eüZondag 7 JamurU
DE AMSTERDAMMER, WEEEBLAD TOOR NEDERLAND.
No. 289
Drama in 5 bedaren,
?«rtsaM Bit het Fraasch, Tan CASIMIB DELAYIGXE,
don a J. SCHIMMEL,
S!<mwe Kostumeo -an KREüKMET en SCHCTTEBO.
Aanvang ton 7'& tu», Zond»» ten » nr«.
Prflwn d« plaatsen: Stelles «n B«a«d*nlog» f 4,
Bo«nloge f l.SO, lat* A»pbid»itr« f 1.25, farterre f l,
2de Aoiphitvatro f l, lst« Gaanderij 15 Cent», 3de
Ampbitbcifre CO C»at», Me Gaanderij 80 Cent*.
PlaaUttn «tja daeeiyiu te bMpreken aan het Bureau
vau 10-3 .uur, tegen betaling van 10 Ceuts p«r plaat»
eitra
vmm
HOLLANDSCU TOONEELGE2EI.SCH AT,
W,-*rt.>; ^. TvJ.V i/£ff.
Zaterdag «, Zondag 7 Xaaudag 8 «n Dinsdag 9 Januari.
XIKUWK HJUKft'KN,
jjinap*! » * bedrijven, v»n JUL1C8 BOSEX,
vr\j vertaald door J. H. AALBEBS.
Aanraas 8 nnr.
Prijzen der plaatsen : Btallet. en Balkon 1 1,50 Loge
fU6. Parterre f!,-:, Gaanderij-Log» «O Cts., Gaanderij
40 Ct«.
Plaatsen »\jn dagelijk» t* bespreken van 10-4 nor,
i 10 Ct». extra voor ieder* plaat».
flatitaff MiMrJlaa*.
Directie: O. PBOT * ZOOS.
Zaterdag 6 Jinuri en Tolgende dagen,
B O C' C A C C I O,
Open Comiqne in 3. bedrijven.
Hiuiek Tan FRAXZ VON 8TJTPÉ,
Nieuwe Docors en Coatumo»,
Beirone Pilzen. Aanvang 8
nnr.
S<*lo* «I** Variété**
Atiutflitraat.
Directie: J. G. DE GBOOT ft COSIP.
Zaterdag 6 Januari en volgende avonden.
ROBEHT E ]tf B E R T n .A H»
OP
De Ia*«Iffe Va jf «?bonden,
Elucbtic Blijspel met «n* in 3 bedrijven,
door J. BOTH.
Aaurang ten 8 ure.
PRIJZEN DER PLAATSEN: Stallos f t,?, Parterre
en lo 'Gaanderij t O.CO, 2e Gaanderij f 0.10,
Pl»at»en kunnen besproken worden van 10?4 uur,
10 Cent eitra.
Z. DEEKIK, J. J. TIM Jr., M. J. PONT,
3fafkelaar» ta Amsterdam, J. DE BEURS, te Sloten
" en JAX BULK Cornz., te Nienwer-Amstel.
zul"p .Yooiirfn.7 29 Januari 1*8*, do» avonds
ten les ure' in bet Vcrkooplokaal FrasBati, ten
over«taan vaa den XotarU J. t'. HERBSCHLEB, in veiling
brengen i
Drie hecht*, sterke en wcldoortimmerde IUTZEN en
ERVEN, benevens een stuit Moe-grond of Blcekvcld,
?tauido en gelegen aan bet einde vau den
M eikgang,
aan e filoterzijde, nabfl do Óvertooraschen toeg, ge
meente Sloten, non. 150 en 151 en het daaraan gren
zende P» k U. u i a, ongenummerd, ter gezamenlijkegroott»
Tan ?
8 Aren 95 Cent laren,
De perseelcn worden afzonderlijk en gecombineerd
6eveUd. Breeder bij biljetten omschreven. To zi«n da
gelijks Tan l tot * nre.
De VeilconditiGn enz. liggen op den gewonen tjjdter
lezing ten Kantore Tan gt-noemdêo Notaris.
f,en JUFFROTJW, P. G., opgeruimd bnmenr, door
V sterfgeval bnlten betrekking geraakt zijnde, zag zich
EJ gaarne weder geplaatst al» fiuishondater of ter
Ad?tatentie in een drnk gezin ; de besto rafercntieD «taan
haar ten dienste. Brieven franco
Do Aniftterdrinmerr Itókin 2.
lot te r 8 Z, Bureau
.en BrKGEBDOCHTER zoekt een
betrekking al»
eer
Dr.
EU
Hni-liuudFter of ter verpleging van een ouden Heer
of Dame: de beste getuigen staan ten ilieiiate. Dr.
fro. lelt. J K, ftnreaa van dit blad, HoUin 2.
Bij VISCH behoort
LIEVEQOED'S.
l» V 8 K E E. D O n B-1 K H M O S T F. n I».
Bij VLEESCH behoort
LITKOED'S
rjv y> e;*TJZ 1.1 utos-rfina,
of MOUTARDE SAINE et DURABLE.
WILLEN! LEENDERS,
PA.LKISSTKAAT 17
HEEFT ONT VANGEN:
een fraaie collectte nieuwe
Photographiën
STEREOSCOOPPLATEN.
De miemitune madetttm
JPOttDe PBOSPECTt'SSe-t,
Fratscüe
TABIKVUW, eas.
LA
ign t» Aaaterüam ko»teloo» verkrijgbaar büda Hoereu
Agtn'en: O. VAN DIEN, L. KROM tn C. J. MIEM*
KUB; almede ten Kantora van den onilorgetcekcndt,
boet* Jfafmit Sti-üi.fktu.
De Directeur voor NoilerlanJ Tao
.La Confianco'',
SLINGEttVüET RAJIONDT.
THE NEUCHATEL ASPHALTE COMPAOT, Limited.
VAN
DE VAL DB THAVEHS ASPHALT AIIJKKX, ZWITSBULAXD.
Oecomprimctnle A*t>haltTregcn en dito Dom-hrlocren. Werken in AsplinU-Maitittk Toor Trottoirs,
SkatlnRink», Itonttliicren, KeUlcrs. Kult- «n Kegelbanen, Winkel- en Haganüuvloeren, Gangen, Veranda'», Brug- en
Dakb«il«kldngun, Beton-Fnndoerini;ei\, t^tallon, cnr.. enx. enx.
Garantie voor liet Waterdigt maken van Kolden on Buitenmuren.
ASPHALT srEOIAAIi TOT 'ÏTEHISG VAN VOCHTIdK MÜRES.
Toor lnlicliUnK«n omtrent liet Irxgen van Vloeren, 13«dekking»n enz. gelieve men sieb te adresieeren
aan het Kantoor der fabriek, Uamrak 80, A»itlfrilaw.
PftRIJS, WINTER 1882-1883
SS
*
M
'?['reu-wen, ^..... allm 'ijtinuk jt., ^?.nf >an
l juauld en tjellen er de yc:Jj uitv.'crkinj r:>» cndcrvcnJen.
it'ta Ijttrlijke 'Benbeni, met de vo zeldzame <j*.\-<i.'\c:ti'ina van di
i(!er.ceiku.ndigt£Ai:a.ctem.icv<in c,l\M'ijsvc>c:r<l, fcsfl tcne
merkwactrtf.ji; uitwerking op de aandwiir.ym der kcd en atr luttypijp,
S>ccr Ijtl (jtlruik ran de Pdte r.ojuauld itnitrkt mtn
de item. verdrijft de drccjLt i.i Jen msnJ, kalmeert dt prikke
ling dccf de eerste rcrkomi'.icih-n rcrcrrzjaki en <jteft den aikn.
eer.en afirw.mnm geur. 'J)t Pftte Rcrjnawlcl Icval geen enkel
leü\\f'f.^j,d Ifftanddeels Jj;t il J.:ii let \vj,re middel raar vrfit*
wen en kinderen tlie niet i >..i drankjes en afkooksels
Elke doos vsn l Ir. CO neet de volgen
de liuiidtceüeuing rugen:
.Verkoop in liet klein : in alle ApotMcn vso Frnii-rijk en bet Buitenland
en vcrkooi> in bot groot to PARIJS b> L. l'iüre en Cb. Torchon.
D
e on*lcli<l«» »«??<«» «iolleA*<e, natiiurlljk«ti> rRUIIlKlT voor Dame* en Heer PD,
alMmcrt^ il i' »clioon*lo sorti-eriug HAAUVIjKCHVEiXïvnn af /'S.»» «Ie Vlecht
irorilen vervaardigd ta dnt kleine s<r»**|e, w«t m na r 8 huigen lanir l» en
Uorie Kiezel heet, bij K. AXUllIKKNEV Tnn ultgnkaimt Haar
\vord«nprAchtlge TliEC"HTE\' «cmaaltt. Voor Ilaalliuurdige nl'zondcrlijkc Inrichting,eenir
In Amslerdam. ftiet goed op U Adrei t?n Kaam.
Ucwpmieli ^01
v
De .tilinlnlülrBtla van het
DAGBLAD
vau ZuidhollaiMl eu '
gcoft hivrbükvb«in. <lat zij haar IIOOKJ>.l«KVTtlB,
to Amsterdam, Uoeft opgeilragcn aan den Ileor
ALLEKT I>K LANGE, Damrak 62,
Alilaar worden ook Abonnementen en AUverlenti
nasupcnüinsn, tt'zouderiyto Nummem verkocht en allo ver
dere inlichtingen vyratrckt.
'illayr, 13 December
SÏET
van de fabriek CEKE8 onderscheidt Bieb
gunstig door zijne goede kwaliteit; Hot blijft
bijzonder lang versch en malsoh; vooral net
Panne nb rood munt hierin uit.
Als herkonningateekon lette men op het
merk CERES, dat op elk brood staat.
KAS-VEREENIBIHB,
RENTE VOOR 8ELOEN * DEPOSITO*
MttMn daf vooraf «pTng«n« . . , . '
. ttttt da««n . . ..... 4 ,- .
voor tengw» tonn()D«n op nadvr ov*re»n t* koaM
T0orwaard»n.
BEWARING VAN WAAROEN
Tolgen» negUment aan het Kantoor TerkrÜgbiuUh
Aumel-dam, 5 Januari 1083.
DE DIKECTIB.
CREDIETVEREENIGINQ
(OK«rteht 20 Miurt 1853;
TAN 15 DECEMBEB AP WORDT DE REKTE VOOB
DEPOSITO GEIDEN
verhoogd met 1^ pCt. en «I*oo gebracht;
liet n 4*g opvragen» op. ....... 5
eenemauid . ......... 5\
Amitenlam, 14 December 1883.
BttCMLEH.
i. *. BtAM
VKWCHIMCH.
DE(l\TVA\(i-EM!ETA\LKAS;
lloelenstraat
ontvungt gllim A drjxuila tegen rentevergoeding
met l dag opvragen* op a'/j pCk
IQ dagen . . 4
?n neemt waarden In bewaring tegen Vl }»r mille p«f
8 maanden over het aangegeven bedrag.
Amtterdam, 30 December 1683.
WHITTIHBTON,"
Engelse!* MaatsfJiappüvanLevmsversekeringelt
ITnofdkantoor: Londen, 58 Moorgatcltrcet.
TOLLEXAAB k ZOOK, Hoofd-Agenten toot Xederlanijj
O, Z. Voorburgiral 207, Amsterdam.
Op i»D\r»go franco toezending Tan inlichtingen «i
SoUaBdsche pro»pectu»aen.
Acenten «e»r»a«d «p pli»<»en waar de Maat*
?cluppU u'"1 veHeieiiw»»rdlid U.
Engelsche Maatschappij van Levensverzekering.
St. MILDRED'S HOUSE TE LONDEN.
Snccnrsaal: 2 Kue Royale te
BrusselOERF.ALI8EE11D WAAKKOnOFONDS (1881) .... f S'ÏSqSflsla
JAAllLHKSCH iSKOMEN aan PremiSn on Interessen. . - (.UOO.OTO.M
VEKDEBLDE WINSTEN, waarvan 80 pCt. aan do Verzekerden . . . . . . . . . . ? O.ttUO.wuu.
YE1WEKE1USGES betaalbaar b§OverlUden, op bepaalden tosftfld, Lfl(rerten enz.
tv o sT» o t n s a e n, Tarieven en In l i o fi t i n g e n grattsverkrijgbaar b.J ds Hoofd-Aganton
voor Nederland JJ O Ij M. E E & ClC.»
en nn. Ascnton in tlke voornamo plaat».
AMSTERDAM.
Hotel HOLLANDAIS,
Mt et «f» c h e p I «in.
DINEBS en SOUPERS tegen vasto pr(jzen en i l»
Carte. GelegeaheU voor LOOIE8 en PENSIOJf.
A. P. C. HLOPPBNBIJRCr.
Het goedkoopste
MAGAZIJN VAN UUR WERKEN
i» gevestigd
LelieiraÉt b/lHeerenïraclit 6,
TE HUU»,
voor een Wcin gezin,
e«n aan den Amatel gologcn BOVESHTJIS met pnchtig
uitzicht orer do rivier en naar do Hóoseslnia;
bunrprijs /? 000. Brieven franko, letter P, Sod.
AdverteutieBureau, Itókin 2.
HTBEKNIAen SHAMROCK
Onsezifte Kolen
Gezifte
Calgiilor» .
Baard .
Stuk
grof en n»
(i'rOT«) . .
f O.M
. 1.20
« 1.20
i.eo
. 2.3U
per Heotollter
Vrij aan hult.
100 Kilo.
P. P1ETERSËJr.
HOKIK, 16.
van het Nederiandsche Leger.
I3OOJR Z. »I
Uigave T»U laLÜBMAÜ, HAHM9 A Co.,
LTJCIEN BIART.
Een Zeereis tegen wil en dank
l« PC» ci'lt* JoimriiN-lieeh. ^na.i)H er niet veul /n.
JIEXM HAVAHD «c-mlat zelf na lief lozen cv van : ,</ni»
m'itl ik yelomtH flat, oiirlinil-ii mijn riiuftl^t» mijn g>-\):*
lifii-fli, ei- u»u 'm l<iat*t* Ofti-Uiijf'tl eau jttiytt fji wij
a'tleeen in. Al huil ik /iel tlfr.\t* ilar euttlrkkiiHi l'
dituL-aii. a,ni to» ik ilaitklaai- ni-flni zijn. Iff' i» :oo yatil
slrli tioy enig» iilatlt Ir kunutn fr/iej>fti>."
Dezo Praohtuitgave, «root 8*. formant met 22 magni
fieke srravnrcn kost «Ici-htu r l.ttO. In fraaie linnon
band gebonden 1 1. 40.
S. BLANDY,
Stephan Paulowitch
l» een uMmnnl«nil Me!»Je»l»*ck, waarin de
oprotdtandt na Ifriume en tertui oititrltondtndt leijzt uorfy
btliaiidrld In rfcw 'iyenaai-ilgen trant van JULES TOttNK,
waardoor ook mtniyeu jongen liet met Iltt gi'ootile
gtiioeft» tal doofltteti.
Pont 8» met 22 groote en U. kleinere gravnrin.
Pjij» in gelllnitreerdco omalag. . f
Netje» gebonden
alle. «oliede Boekhandelaren
1-*0.
Brussel Hotel de Hollande.
?l, rne de la Pntterle.
C«Bt»»l gedeelte. Oud gevertlgd Hol» zeer ««nbevolen
Matige prezen. Kamen van at » franken. 1
Eigonarct: Wed. J. LEYEATjy
6AS-ORSAIENTE5
?? *?!??« eorteei-la» TO«rh«ndei» ta de
PECK & Co.
«4» ««, 99 en
Hot Honöbestuur «laior Vereonlginc wy»t met bostüeiilcnheiJ op da gunstige booordeeliug van hot
versinf? over [liet Itoelijaar 1881JH2 van do zijde der Dagbladpers (zio o. a. dit blad v»n 24 Dsc.) en Ijeveelt tf
herniuawing liozo Verocnigint' in de «ymnatliio der ScüerlanJ^cho Katte aan.
Namon§liotr. elve:
H. J. STEENBERöEN, Voorstttér,
L. EILEll, Alyemeeiif Stcritai-it.
BEROEP 01? DE KEEN DEK NEDEELATTDSCHE NATIE.
Do Ondevseteelienden, van nnbij liekend root dsn ntittisen w«rki;rlnB dezer Veroenlglng, noodigen linnns
Landscnooten tut. om door eëno jaarlijkoche bijdr»«a of door eono schenking vooi- een», als Benoüermor of Dona»
teiu- tiie to tredon en danrJoor het Hoofdbestuur in staat to atollon /ü» streven .zooveel mogelijk nabtJ te komen.
Z\\ die aan bovenstaand beroep -willen gevolg gevon, kannen per briefkaart, vermeldende hot Juist adres
en hel Wdrag hetwelk men dl-prtnibel «telt, aan ten dor pndergcteokenden, van hnnneu wenaob doen lilutten.
Over het ingateokend bedrag wordt nador per kwitantie beschikt. '
VAN SWIETEN',
KSOOP,
WEITZEL,
IJOOlia,
KOOt,
AYESMQEH,
MOORMAN,
?BRUN1NG8,
DKLVBAT.
VAN DUIJL,
l'EUK,
Jhr.^VAN MERLE!T,
VAN' Li'.BEN SELS,
VAN 81,0'JTES,
UltOUWERS,
Oop. Laitcnant-Oonoraa),
Idvm,
Qoneraal-ataj., qnd-Mlnistsr,
Idem, Idom,
Kapitein, I,id der Tweede Kamer,
Ie Lnltensut der lircnadiei-»,
Hoofdrod. DatfMail van Z.-ll. en 'i Gravtuiiage,
Gen. Hoofd-O'fllcièlf,
Goneraal-Msjoor, ovid-Miniatcr,
Hoofdröd. Al/rem.-IlanMtllad, , .
Waaliiuh Predikant,
flop. Ooneraal-.Wajoor, .
HoofdofHeier,
, Kapitein, ]lnrgemee*tcr van
Pastoor, Hoofdrod. van de AinstelJioiii en de
? Wttimeh. Xttlti-l,
'üQravenhaje.
Amsterdam.
n
Heematcd».
Arnhem.
Hoofdpliat.
BoTtnkeik.
-HOEST -BROIIGBZTIS
ASTBMA - CATARRHEN - TERING
CAPSULES GUYOT
Ik acht hel noodlg er aan te herinneren
dat ik alleen kan instaan voor de goede
bereiding'en krachtdadig
heid van die
flacons welke mijne
handteekening int
'DRIE KLEUREN
dragen. Elke
NATIONALE
Levensverzekering-Bank*
Boompjes No. 9,
RotterdamSingel Np. 119, Amsterdam.
Waarborg Kapitaal 1,000,000
Reserve Ulto. Doe. '81 * . 3,C93,3M,54iJ»j
Vore. bed», lto. Dee. '81 ....... ia,848.7*5..7
Uitbetaald 1803 tot Ulto. Dcc. '81. . 3,110,116,43
De Bank «lult Levens- en Kapitaal-, Uitaet- «n Stadia*
Verzekeringen, Lijfrenten, Penofoenen enz,, tegen zeef
matigt t» concitn-etreHde jn-tmitn. .
Agenten te Amsterdnm: de Ho««n JL C. BBTJIJH
Inspecteur, Singel 110: S. FHENKEL & ZOON,
Groenebnrewal, 13; KLINKENBEaG * Co, Wannoesstraat
76?78; P. E. MOE8, Keizersgraeht 518;1I.J. DIJKEB8,
Singel 79; M. DESTZ, Damatraat 8.
Boeten voor
Dr. A. IV. BOHNEK,
KOSMOS. Het boek der Natuur.
Tweo flinke zwar» roy. 8« doelen, vereield met ? 25
groote Platen, gadoeltelijk in Idenreodrai en 260 Gravuren,
I-rlJ» f 1C.KO.
Tan dit uitmuntende wci'k zijn nog maar weinige Ex
voorhaDdcn.
Dr. T. .
Op
de Aarde,
en n
2 royal 8» doelen met 36 groote Platen en tal van
gravuren.
"i-U* r »??»?.
Bovtnstaand werk ook te v«rkrjjgcB n«tjos Sf
ondel* den titel van:
Ol» K\ VS PK AABDE
en
rrjjii p«r deel ..... ..... f .3&
P. J. AHinWIESSEW,
ORANJE NASSAU.
Het mootate wort van don ffovievden
Met 10 platen
Oebonden in Praclitband
Pro» ».l».
S.KO.
Bovenntaande Bocliwcrkun nilmnntond dooïilfi/dijlcg
en fraair tiltrotsluy r.\jn l»U allo «clido
BoekbaudeLuren te bekomen en l>ij de l'itgovcra
Hedaint, DRittldwp 1830; Env-Dfp'amtt,
1£C7, Wttiitn ISja Kopeitliagtit ItiT'J.
Als znlvero tegen Inolit, Hebt ca t(jd liectandharo
IJmcr UalnoteH'Inkt, rckommandccr ik mijne
?edert lang ganitig bckendo
Alentw-, Alizariii-, Bnreao-, Kantoor- eo
Nolaris-Sclirijtinbtcn.
dia ttit»Iuit«nd nit.de besta zwarte alnotcn ttseda ge
fabriceerd ti» en worden.
Myne Copieür-lnUen Anllta on noberliinn ge
ren ook alB het icnrift wekon lang gelegen lieert tot
drievoudige oopieën,
Het groote n'cees mijner zoo fljn en aan^etam
icbryvende
Alleppo- en Bureau-Inkten.
heeft velen fabrikanten aanleiding geloven Imtmc na..
"maakMli met dezelfde namen te botcokcncn en onder
,det», door fijne kwaliteit der Inkten, zoogitnutlg bekend
gnwordena namen een -ordinair prodnct to loveren; de
"Etlqnetten daarvan i()n op niet te ondom-heidcn w{jze
nagemaakt.
On h«t pntllek voor mieleiding to behoeden en uit
reden dat «ommige baodelarbn om der grootere winit
wil]» aan d«zc namaakxeli hnnno ondcr»touning
rcrleenen, maak ik oplettend^ dat «l mijno Fabrioat.-n van
KEtlijtietten met myn ahl*lij1( gcdrukten naam voorzien
en ik verzoek daarop t« letten.
H. Tiut der Moolei»,
ViMndtr tri tmig FalrlkaHt dtr telite
. Btoomdrnkkcrjj ELLEEJIAN, RA1IMS
Co.
Vewchnnt iederen Zondagochtend.
Uitgaven: TTJJ.TBRMAW, HABMS & C*.
HET
816.
l 9 H O B »t
BXPPOBT TH ZAKB DE .OTBRtADISG"
L - BTAJLTKüNDIO OVWtZlCHT.
BPBBa- KTOBTi H«U»«rt«ri»w»ch
door T. Dor-».!. - W» HoWwaw», tow J*".
*** o4i» d« TOorrt4WH.T«ii OM Ring d.»
*» B. TlotU. - mSAf.
?rttótoo^»doorVf. B. O. Mollwnbow. - Ow rt» terhondta»;
b«t miuUkal* tal k»t gMprokwM i don «ng,
,ui « miua* ,
IETJBBKWIDB: BU ni* «n doww«Mlnïi«rtj<«aerd
«a ttobtlff difta doo» 8. T«r»*tiaür, bwwnleeld door
T. H. Bet t«*tam«Bt vts «émfom» de Toanotte door
it Roller, beoordeeld dooi T. IL Botwivlbare lauwe
ren, door D. T. H. Bctebnibondei Twwlchnl»» d»r
\f erk« Mlt«ro Helrtw ta dei Orowber»»«h>fc«n
CUmJUdj'Oatlmia m 8eh»«rti, TOB D». T. B«Wfe, booortwU
door A. Brtdloi. - 8ÓHOOL: Dld»étau« H, doO* Q.N.
Wonktn Toor DMBC* , »ww Joh. ». Bydo». floot B«Jh«.
- Lotw booJd«takk«o OTW L»v«n»T«wkerin8 I. door
I K. SUMorvoti BAmondL TWM beroemde namen.
n'sir ho» Dnlt»cb, tan IM> Yfamn. - MILITAlBB
XAKEX: Do nieuwe Form»M« tt» h»t I»dl»oho lager
II Antwoord vu IJ a*» den Bttmeeater J. van der
Wedden, door IJ. - BïbUop»pn!e. -
8CHAAKPROULEEH. - BU1LLETOK Oud* dn Corp», nut O.
Damuow X, door A. B, *»d» vaa D». B. Pienton,
«chondun t* Lelden, O Jan 1883. AU^BBLKL
BIUBVESBUB. - OVMIZICHT VAK DE EFFEK
BXJCAItKT. Am«rikunwb« Sporen, door J. v. il. Bnrg.
- V«U>Dd«üTo koor »Uod» TVonlngcu.
ADVEUTEST1EN: BcBOnwbnrgen, enz.
Het rapport la uike de
>oYerladins" OTUMNT J««c;d.
Op den 2 Mei 18C3 kwam de wet »hou
dende regeling van het Middelbaar Onder
wijs" tot stand. Die dag scheen voor velen
het begin van een blijde toekomst. Want
met het onderwijs van onze jongens, die tiet
eerste dozijn jaren achter den rug hebben,
was het tot dien tijd niet in den naak. Aan
de lagere scholen waren lüer en daar ver
lengstukken verbonden het meer uitge
breid lager onderwijs waar wat vreemde
lalett en wat wiskunde konden geleerd wor
den, op kostscholen werd daarvan veel werk
gemaakt, maar in orde was do toestand niet.
Jongens die niet voor de studie bestemd en
das naar het Gymnasium gezonden werden,
vonden weinig gelegenheid om te leercn
wal men in net midden der negentiende
mocht verlaBgen. Minder
aan stih^Mt, waar
zij vonden wat tot een «oogeiMtomde be
schaafde opvoeding behoorde, als wel dat er
geuB genoegzaam aantal inrichtingen bestond,
waar zij degelijke kennis vun de grondslagen
van die wetenschappen konden opdoen, die
ia het maatschappelijk leven meer en meer
een hoofdrol begonnen te vervullen.
Zoo ontstonden onze II. B. Scholen; met
leedwezen aanschouwd door hen, die de
ontwikkeling van den mensclielijken geest
aan een reeks van dogma's gebonden wilden
houden, met vreugde begroet door de man
nen die oen vrije ontwikkeling van
deraen?cliclijke vermogens voorstonden, en
oor(lenldcn dat ook van 13 tot 18jniïgen leer
lij l onze jongens door degelijk onderwijs
zich voor liun maatschappelijk leven dienden
voor te bereiden, zou Nederland niet bij tic
andere Staten op droevige wijs ten achter
blijven.
In de eerste jaren ra '63 had men do
bnden vol niet de uitvoering der wei. D»
ocno U. B. School na de andere verrees
zoowel van liet Dijk als van de gemeente;
200 goed mogelijk trachtte men zich van
onderwijzend personeel to voorzien en n»nr
Imii bosto weten togen directeuren en
leer=ars aan het werk om te voldoen aan de
wel en aan do door d<* inspecteurs ontwor
pen voorschriften. lattisschen bleven zij, ilie
in beginsel tegen dergelijk middelbaar onder
wijs gestemd waren, aanlifetwcrkcnliicldcn
niut alleen de zonen hunner geeslverwnulen
van de scholen tcrng, maar ook menifi ander
niKJcrciipaar durfde het nog met dia nieuwe
inrichlingcn voor zijn jongens niet \vng«n.
Lang/,nmerliand kwam daarin verbetering;
do sr.tiolcu wonnen meer en meer de sym
pathie v.in ons volk, hun aantal zoowel" oU
liet l)czjek mm voortdurend loc, en, in aan
merking namende het nant.il ouders die
tmu jongens niet reeds op 12jarigen leeftijd
voor e studie bestemmen, maar ze toch
ginder linnnciecl bezwaar tot hun 17 of l H
j<iar kunnen doen schoolgaan, fcnn men
zeg^n dat tegenwoordig van onze U. B. Scholen
ccn goed gebruik wordt gemaakt.
Mmr het- gebruik doet gebreken kennen.
Nadat de wet een tiental jaren had gewerkt,
van -J 870 lot 187G, werd op vele gebreken
Rcwczcn, vela verbeteringen aan de hand
wiKiai). Oj) leeraars vergaderingen geschiedde
'Hl, een commissie uit de M. l. N. v. 't A.
hcUtiirJc, de inspecteur Dr. Steyn Parv
cef er herhaaldelijk over in de Economist,
iliiocteurcn en leeraars schreven
tljdschriftmtikolcn en brocliurcp, enz. enz. Het
aani3l vakken was te groot, het eind-examen
wns to omvangrijk, de cursus vaiv yl|f jaren
voor allen was to tang, de gymnastiek moest
tiissclien de gewone lesuren beoefend worden
er,z. Daar over, vooral over de eerste twee
punt'ïn, werden de voorstanders van het
begin?ol dor wel van '63 het na herhaalde
gc
Vrugt d» AmcrikakMïue Durhim Clgar»tUn",
dflchiewisseling rrlj wel eens en in de laatate
jaren zwegen de stemmen, die vroeger >oo
luid om verbetering hadden geroepen. Men
had dat alles nu reeds zoo vank besproken.
De herziening-der wet liet nochüuuu. op zich
wachten. Dit jaar evenwel rchljfiv het dat
die herziening een beurt zal krijgen.
Nu doet zich echter een merkwaardig ver
schijnsel voor. In den joogsien tijd zijn een
paar schrijvers opgestaan, Jan Holland noemt
zich de een en J. A. Bientjes heet de ander,
die, de een in reeks boeken en boekje^, de an
der in eene rij kranten- en tijdschrift-artikelen
beweren niet dat aan de wel en aan de H. B.
Scholen gebreken kleven, wat ieder wel weet
maar dat die wet on die scholen door en
door slecht zijn, tenminste dat zij de toekomst
van onze jeugd in groot gevaar brengen,
> Teleurstelling of; miskenning is do wrange
vrucht van de zorgvuldige en kostbare
uitvoovoering al onzer wetten op het onderwijs"
zegt Jan Holland. > Gezondheid, levensmoed,
opgewektheid^ geestkracht, geestdrift moeten
er weder komen" roept Bientjes nit, en lilj treurt
over de lloHandsclie jongens en meisjes »die
aan het Vaderland een " besjeshurs-bestaon
voorspellen."
Die stemmen bleven niet zonder weer
klank. Enkele nieuwsbladen vielen in dien
zelfden toon. Iltt Ilmdehblad betreurde hel
dat de Hollandsche jongen vanBocls uitzonde
ring was .geworden »dat er onder do tegen
woordige jongens vrij wal oudemannotjes rond
loopen, niet maliën oogopslag CD lletsclie
wangen;" het blad waarsciuiwde dnt men
de gezondheid van het kind benadeelde»door
hel op te jeugdigen leeftijd door tal van
specialiteiten in to leiden in de verborgen
scliuillioekcn der welenscli3prt en stortte
tranen ovor het treurig lot van dia «jeug
dige cxamenslaafjes, die 's avonds laat of m
den nacht nog m hunne boeken zitten te
luren, of zich, alvorens den slaap te kunnen
vallen onrustig heen en weer werpen, in
koortsachtige gejaagdheid repetcerehde wat
die onza middelbare scholen nfet benden,
moesten nu wel gelooveh dat hel er verba
zend dwaas toeging, dut directeuren en leer
aren, van kinderen geen verstand hadden en
de stumperds maar volpropten met weten
schap, hetzij ie die al of niet konden ver
teeren.
Geen wonder dat de clericale parlij ook
uit den hoek kwam en een soot t iriomflied aan
hief. »Niet langer de ulti amonlaansche
duisterlingen schreef De Tijd?ol de
anti-revolulionairegecstdrijvers, maar de echlc keurbende,
do meest bekende en uiistekendstc woordvoer
ders der liberale partij «elven, bcy veren zich
om het hardst, het .tegenwoordig onderwijs
te veroordeelen en liet uls een dreigend
<;evuar, als ecu steeds dieper invrciemlcn
Icanker, wt:lke geheel ons volksleven onder
mijnt, ten uansutiomvc vnu hel NcdeiJandsnlie
volk ten loon lo i-tellcu." Slechts in de
lielli vnn deze z'msncdo is'veel overdrijving;
wie de incc.4 Ifukündt; t-n uilsloliendstfi
woordvoerders der liberale parlij zijn, weten
wo niet, iu.'iur ia hui ^vliccl liebbcn zich
sleclits .eulflt personen in den aangegeven
j\n uitgelaten; de tweede helft i? minder
overdreven, van lunkcr .en ons volksleven
ondermijnen is inderdaad iels als voor
enkelen gcsprokon.
liet is duidulijk dut dus nu de zaak ecu
gclicel andere phase \vas ingetreden, Het
.was niót meer alleen de vraag: loeren de
jongens op die scholen wel goed, wordt de
lijd wel 200 inini£ bcslccd als liet voor de
toekomst van <te jongens wcnscholijk is, zou
men het programma v;m de scholen en van
het eind-examen niet wol moeten wijzigen'?
Neen, uu was de vraag, die reeds hier en
daar luide met ja werd beantwoord: worden
onze jongens op de scholen bedorven, kwee
ken wc oude mannetjes in plaats van een
ferm geslacht, is de school verderfelijk voor
de jeugd?
Daarbij voegde zich 't geen uit Duischkmd
tot ons overwoei. Daar werd verhaald van
krankzinnigheid en zcllmoörd die van de
overlading der jeugd op de middelbare scho
len en gymnasia liet gevolg zou zijn; niet
als zeldzame uitzondering, neen »de talrijke
zelfmoorden onder de scholieren spreken
een angstwekkende taal/' zoo lezen wij in
een ook in het Nederlandsch vertaald boekje.
In dezen stand van zaken besloot in De
cember 1880 de Geneeskundige Raad van
Friesland en Groningen een onderzoek in te
stellen. De. Raad benoemde een commissie
bestaande uit de H.II. Dr. L. AU Cohen, ge
neeskundig inspecteur en Prof. A. P. Fokker,
Qoogleeraar in de Gezondheidsleer, beide te
Groningen; Dr. S. Sr. Coronei en Dr. Lobry
de Bruyn, beide medici te Leeuwarden. Deze
besloten ter uitvoering van hun opdracht een
drietal schoolmanoen uit te noodigen mede
deel van de commissie uit te maken, zoodat
De Dnrham Clgaretten worden geïmporteerd door
JOHAN KOOPlUim * Ce., Aawt«rd»m «n Bott«rdka,
ZONDAG 14
«Ij Aangevuld werd met-Dr. J. fbrlu» reetor
aan het Gymiwsaium «n Dr. P. KGronemao,
Olreetear vin de H. & Schöt4,
ningen en Or. TltiM Brulmvi^ dwt(H?lwr
aar aan de middetb. School ji, meisjes te
'
bel opmaken van eei*J|jui «oor het
?Dderzoek kwam ter iprnke 41.0en xich de
programnoa's van ai de Kholaa «oo^erschoffen,
vereer al!* mogelijke inKchiingta van de direc
teuren veraookenendanbeOwweJenofervan
normale jongens te veel gevorfrfwerd. Doch
dezon weg sloeg men niet ia» Immers dan
zou men niets anders kunnen daen dan bij
do vde beae/iouutiitgen over de taak die reeds
bertouden een nieuwe voegen,'want dat al
of niet te veel kon nooit met zekerheid be
slist worden. Bovendien was koo iets niet
de bedoeling van de opdracht die de com
missie had ontvangen. Deze ; luidde een
onderzoek in te stellen naar de Wofa«n van
de zoogenaamde overlading^, en inderdaad,
als die overlading ook slecbu hall zoo erg
was als door sommigen werd beweerd, dan
moesion de verderfelijke gevolgen sprekend
genoeg zijn, om daarop als feiten to kunnen
wijzen en te doen uitroepen t ziedaar de
jongens die gty tot sufierds gemaakt hebt,
de scholieren, die naai* 't krankzinnigengesticht.
moesten verhuizen, de jonge lévens die gij
hebt verwoest. |
Er zou dus getracht worde* kennis van
feiten te erlangen en dnartoc werd besloten
een circulaire ie richten, l o. tc»t al de rec
toren van gymnasia, al de directeuren van
U. B. scholen en al de directrices van mid
delbare scholen voor meifjes en 2o. lot een
groot aantal medici, waartoe gekozen werden
al die welke deel uitmaken van do verschil
lende geneeskundige raden in ons land en
de directeuren van krankzinnigen gestichten.
Staatkundig Ovcrèlclit.
stap gedaan zonder bevredigenden «Hslag.
geland heeft aan Frankrijk een voorstel gedaan,
om aan dezen Staat het voorzitterschap der
Egyptiiche finaneieelo comrniuie aan te bieden.
Do MinUter Duclerc beschouwt dit oen
onvoldoende vergoeJiog voor de at'jcliaftiog- der
dubbele controle, en heti't het voontel niet
aangenomen. Toon is geen teeenvooittel geda»u,
de onderhandelingen over dat onderwerp *fyn
du-) afgebroken, l^en later voorstel ton ayn het
et-kennen door Engeland van de Franscue
anncxixlio van Tunis, hiermede zou het mi'
nistcrie Duclerc geen genoegen nemen.
Tot regaling der schadcvergocJing in
ii eëno gcmuugde commissie benoemd,
geprósiileei-J Jour Egypten*reu, eu wa-iriu al do betrok
ken mogendheden sullen Tevtegenwoorditfd ziju.
Arabi-l'ftcha is op Ciiylon aAugeVoiuoii. Kun
ander Egyptisch bel*ng, \int l;aiia»l van Sucz,
KIIl belangi'uke verbetoriu^cn ondergaan. In ucno
vnrjtiulcriuj; van aandeelboirdoiti, gepresitlet-rd
door- Ferdiünnil de Lcsteps, is bcaloteii 21}
mtllioon daarvoor (öbc-itedeii.
Delialre deze zaken, voor Engeland van be
lang, wordt nog de /iekte van (iladstouo gemelil,
De minister heeft zijno veis nnar Schotland
opKeficven, en zal «enigen tijd naar hut Zuulou
van Fi-ankrijlc gaan.
In Frankrük maken da waanchünlijkc gevol
gen v.in amDctU'a dood, gevoegd bij diou vau
jraccraal Clianzy, i'.o% steeds bet onderworp vnn
alle bospieRclingcn nit. l)e Senaat en do
Kameropcndcu alleen om hunno voorzitten te kiezen.
1)0 Senaat koos den heer Ie Royer, de lüiner
den heer Bris-ou, na Gambetta du moes t in
vloedrijk* IUAH, te inccr omdat velen in heni Gróvy's
vonnoeilBlijkon opvolger en daarenboven den
voorstander van vovaueho-pliMmen zien.
Hut anarchisten-proces te Lyou i* begonnen,
liet levert weinig nieuws of helnngrijks op. 1'riua
Krapotkin erkent de anarchistisuhe niconinRen
vci'süroid to hebben en reetnt zich voor ze nog
verder to zullen vemprcidon.
In Daitsehtnnd werd prof. Mommsen ten twee
den male vrijgesproken van Bismarck-beleedisintf.
Spanje heeft eene imnisterieelo ci'i«U doorleefd,
dis echter vrij bevredigend i» afgoloopen. De
roiuiitcr van linai'.ciën, Comachp, wenuchte do
meloen en bosschen van den timt eii de
gcuieoutea téverkoopeu tot atdoeuiug der in Juli
vervallende vcrhiutenision. " Xi)n coUcg» van
openbare werken was bet hierin niet u»et hom
eens, beiden boden hun ontslag aan, en den
volgenden dap bet gclicéle ministerie Sagatta.
Eon oogenblik twjjrelde noen of de geheele daad
ten ilocl bail bet Kabinet in meer vriwianige
richtiug te wyaigen, hot nieuw benoemde Kabinet
echter, ouder demolfden preniier, ij in dotuelfdea
jdn al* het vorige Mraengestela eu etllt in het
financieelo zal de politiek van Comacbo door zijn
opvolger Relayo Cacstro, overgenomen worden,
Rauaud heeft een ontnrerp-«trnf\rotboek gereed,
de kwaal van Rusland' ligt echter niet zoozeer
in de slechte wetten, als «vel in de ilcchte uit'
voering danrrnn. .
De amerikfttinsche Senaat heeft een aanvang
gemaakt met do behandeling eener . nieuwe
tariefwet.
Overzicht der f er».
ONZE BLADEN.
Bet antwoord vaa den Minister van Koloniën op
het verslag der commissie, door de Tweede Kamer
benoemd tot onderzoek der Billiton-conoessie, gaf
deze week het Vaderland en de Nieutcelïott. CT.T
aanleiding tot artikelen. Beide liberale organen
liekD* Dwbfttt CijaretUn x^n ZMr ztcht van imaak.
Abonnement per 8/m. / 1.-. fr. p. p. / 1.18.
Aftond. Nomm«n aan d« Kio«k«u verktjgbur l> ? 0.19
Advtrtonttfe poe ng«l 15 Cta., tomken ieatokxt » l.-.
tea ichiö.»flcenr«n(l«a «ia oH ta over bet Antwoord
xelf in over 4* v^ie tntiurop de «ioiater awt htd
in«ekl«ed. Hm Dagblad twïz. ff. & 't Qrtn. be
spreekt b«* vcnlog hedan en komt dMrb0 tot
een
en gunrtiger w«ultoaf, wat betreft de
bandelrüze der lüdüohe autoriteiten en d* rtceeriiM.
Het tweede ktanrat-ontwerp da indMuog
der kiesdistricten gaf mede reedt enkele orga
nen itof-tot artikelen. Het Alyeinten
Handelsblad keurde do enbelvoadift* districten, door den
B>ini»t*r voorgesteld, ut. DoarenUgen hedjtte het
Dagblad van Z.-H. & 'iGrav. er i^n goedkeu
ring aan, boawei het A afzonderlijke regeling
voor de óroote (teden ffemaakt niet kan billijken.
Vaderland en N. Koit. Ct. bespraken made
het voorstel Schep*! tot beperking van bet
veatiiigstelsel tot Awsterdam, het eerste blad in
betrekkelijk guMÜgen, het hwUte in
afkeureaden zin.
Do Stahdaird las in een artikel, getiteld:
Politiek, niet kerkelijk," de les aan den redac
teur vaa het Wtiaening$ck Weeütad, wegens
een «ilvica door hem gegeven bij de jongste
verkiezing van een lid der Provinciale Stalen in
Zuid-Uolfand, welk advies tot strekking zou
hebben dat do anti-revolutionairen *ich au poli
tieke partq eouden moeten koppelen aan d«
Roomscbea. Znlk een advies zou bestempeld
moeten worden mtt den aaatu: verraad aan de
. aaak van het Protestantisme, als men niet moest
tuinneraen dat de redacteur van het W. W. veder
ondoordacht had gehandeld. Laatstgenoemde aal
het antwoord op deze vermaning wel niet schuldig
blijven.
De Tyd gaf in een tweetal nommnv een be
schouwing over «Vrijhandel en Protectie" en
kwam tut het resultaat dot het eerstgenoemde
stelsel ten sterkste moest worden afgekeurd en
tot don ondergang van ons land zal strekken.
Voorts bo.*prak het blad onder den naam de
Siilvationisten in srxntoeht" de bestaande
beweging van het Verlos*ingsleger en qualificeerde
het als een ziekelijke uitwas op godsdienstig
gebied.
Voorts wei-den artikelen tfewjjd door bet
FoUsWrtrf, orgaan voor Volksonderwijs, aan de oplei
ding onzer onderwijzers aan de Hoogere Burger
scholen" en door 't 'N. v. d. J)ag aan de vaders der
gymnastiek ten onzent" De JYWIMU Kaft. Ct.
hegprnk naar aanleiding' van bet min gunitiee verslag
der Er r*te Kamer over bet wetsontwerp het verleg
gen van den Maasmond*, en pleitte nogmaals
voor de door de Tweede Kamer reeds goedge
keurde tivierverbeterinsr, waardoor 't oostelijk
deel van Noord-Brabant teetn den ge
durig terugkeorendea watervJood . ui worden
bcscfiermd. In het BandeWad besprak Mr. A.
i», a ft ..-A?. ?»?»» ? ? ?..»» t ? m Br ' *- - * ?
hier te lande en ontleende eenige
ken aan het verslag der commissie van enqnêle
nopens de spoorwegen. Het Te»JoosehWee«bJad
somde oeuige »Limbnrc»che reclames*1 op en deed
doarbg uitkomen dat Limburg nog steeds stief
moederlijk wordt bedoeld.
Nop zB herinuurd dat d* ZaauïandscJie Ct. een
artiknl wQdileaan de vergadering van ,Burgerplijgt"
en de beraadslaging over art. 194 der Grondwet.
Het blad schaart zmh ovor de zijde van beu die
dit artikel bij evcntuoele Grondwetsherziening
wensobcn to schrappen.
Do AralifHische t), geeft heden een eerste stuk
over de
.
nigmg. Ook aan de mit«4ii-soao*
vwdieMUi ontMggan. Op de
Mttvtl^
Yereemag
,Toerd"
wb nit. Dit itnk daftoekrat van
1858. Dnmas fib wwkto er, sefarBft hQ, (i«n
maanden over, terwBl MargturUe in 8 dagen nit
den roman getrokken en als tooneolmfgereed
heid van hulpmiddelen, in inlaten balans der
ten, m doorwrochtheid der «««««?fa.iiiBg w _
J|^-*»l sJ* pleidooi voor MO aoeW Utesia
het van de JDomc aux Caméliat wint, kan it
toegeven, dat het eehter ook maar op een lijn
n«t Domaa' aenU werk iofl «taan, wat de fe»
tenstteit van het harstoohtenlevan betreft, di* oiu
wordt voor oogen gebonden, niet. Ondertnaschen
behoort de Derm-monde tot de stukkan, die men
altijd weer met ingenomenheid aangekondigd ziet. ?
Ntemant verveelt taeh in t gehwr van dezo
boeyende, fijne, mensehknndiga komedie, met zlin
krcndigo en vernultig gtvonden dialogen, waar
hocee gocstigheid in vonkelt, met z\ja pikante
verhoudingen en verrassende ««eorUniwen,
vooral niet, waar ajj 100 verdienstelijk in beeld
wordt gebracht, al* de artiesten van 't Nederl.
Toonecl zulks vermogen l
Voor Mevr. S. de Vries is de Demi-monfo een
triomf. In Statuuws sarkatne en trot»eh was ali
voortreffelijk. Haar toiletten verdienen vermel
ding: de goede smaak wedijverde tüti- met da
verscheidenheid. Ook de Heer Horin droeg veel
bij tot het vermaak van 't publiek. Moge hij
niet, telkenmale, bühet verlaten des toonce2a,de
afscheidswoorden, die hQ uit to spreken heeft,
-Adieu, Adieu" of vaarwel! voorweT,
uadrukke1 ijker of op hooger toon.) zeggen danMa overige
woorden, evenals een redenaar, diëten
voordrachteindigt. Voor een Heer, die langen tijd in Afrika
of elders veraf heeft Bereisd, kan de Heer de Jong
zeer wel opkomen. Zfln emplooi schijnt dat te
ziju van: eenigszins st^ji' Heer. l)e Hr. v.
Schoonhoven bestudeer» zgn handen een weinig, die,
vooral wanneer *ögeschoeid zQn, bevalhjrer vorm
mogen aannemen. Het spel van Mej. Poolman,
als ze zich bniten adem had geloopen, was
onverbet ej Ijk. Ook van Mej. S. van Biene kan hetzelfde
getoipti worden, vooral ten opzichte vmn angst in
't lartste boSi-ijf. Het dno ten laatsten akte met
den eer Morin was echter m. i. onmogelyk. De
Heer Morin toch is geen jeune premier. Mevr.
v. Sloyters had veel oppervlakkig», hier en daar
eene goede beweging. De Ihmi-monde beieve. in
d-*e reprite,nog talrgke uitvoerin
J *
HET AMSÏEROAMSCH TOOXJ3EL.
J.-flt.'-lH- .\'T. />' i;ifliii',iytte>: -~ Dt
Aitioét Bonrffeofa «a tYKaaery gaf den Beer
Ihrthont de gelegenheid te toette», dat b$, m. zga
emplooi, uitmuntend t« voldoen vermag. In dat
laatste bedrijf, met het stervenstooneelT akteerdo
de lieer Putbarst bjjna voortdurend als een
artiest van talent en kracht, t Verwon Jert mg
niet: bij bad wederom oen zeeman voor te stelles.
Na ite Giftmenytier, -werd, VrjkUgavond, iu
't Gr. Th. vertoond: Ferloren JGw, naar bat
Voitxch, in 3 bedreven en Een maottjM met
hindernissen, oorspronkelijk blijspel.
De Salon geeft Tlieodora tn Violtda, drama
in S tafereelen. :
Amst., 13 Jan. *S3. T. D.
UIT ROTTERDAM.
Dn
woonde \M de voorstelling van
. XJ, in hnllnmiücho vacrsen door ti, .1.
ikbhnuiel, naai' L\isimir Uilixvijiio, bij. 'l' e Parijs
vrcid dit Uuk voor 't e'.T.-t goyeveu in lbT.2; de
houfdrul vrcrd vervuld door Legior. Den 14 den i
Maart t85p, had do lo voorstelling ten Stadsschouw- !
bui-p nlhioi' plaats. Haar na werd hot stuk dour
de lUderykerskftmer Aeliilles met uitnemend
«ncco» versclieidvno reixcn nitgcvuerd. Dd reprise te
l'jrya dagtcckt-nt vau lS,rju;Geoflroy schittw-deAl»
LouisXl. Hu was toen in «ÜD b'.ocilijd. getuigen zijn
rhitippc II in Dulavigues Don Jitan, en zijn
'Hfafuftn Charlottc Uo'rday, irellto ligurc» hjj ter
zelfder t\jd «chicp. Onze Bouwmeester, hij, dien
WQ verheugd zijn den ..onze" to kun non noemen, -<?
beleeft tlioiirlt ook ijn ti/Jpsrk van grootste
krachtBontwikkeling. Ik zag hem nog nimmer
met znlk oen geniale niicUt te voorscliön treden
alt in dcïcii Louis XL 'tEmd vau 't 4e bcdrQl'
voormt wu heerlijk on overmeesterend. Daar
was hij de crotito . knnstcutnr. Hem z|j onze
nedorigo dank nn hulde. Dat ziclelijdeo, die
folteringen vmn het gekweld geweten, die «tftrendo
blik, dia angst, waar hij overal zqn moordeiiBsr
meent te ontdekken, dit alle* blült ons
onuitvriauhbaar in 't geheugen geprent. Deichoono
vnoraen des l let reu Schimmel wiit hy met klem
tot bnn recht te doon komen. Zijn grime was
uiterst vcraoritd.
Movr. ItOssing-Sablairollcf, die voor Netoonrs
verloofde optrad, verscheen in met historiiche juist*
heid en reel smaak gekozen toiletten.
Den Hoer Schwab, al» den daufun, is reedt van
verscbillcnde kanten voel lof tocgewaaid. Hij be
hoort wel tot hen, wet wier stom het publiek
zich eerst verzoenen moet, v«or 't er van genieten.
kan. Maar dat stal 't publiek ongetwilfiüd aldra
doen, daar liet optreden van den Reor Scliwab,
voor 't overige, van veel aanleg spreekt.
Afgezien van d» hoedanigheden der vertolken,
bevat Louis XI, ook voor vecleuchende
toeBchonvfcr», niet weinig aantrekkelijk». De auteur
hinkte, totn h\j dit «pel «ehreef, nog wel altijd
op «ijo verondenl klonioisme, doch een streven
naar tintelende «o weinig «chooUcüe vnarheid
nemen vv\j U» tal van tooneelen waar. loen eegt,
dat Delavigno eeno tydrnimto van U jaar voor
desa jjn arbeid gebruikte: 100 moet h|j van 't
klonicum* in 't romantitme lijn gutapt ea van»
door, dat de laatste gedtelten
eenegetuigeaUaffoggon omtrent de nwuw* invloeden, waaraan bat
kuniUnaars-tomperament van den maker bloot
rtond. All geheel mag de kompoiitie «r ondar
geladen hebbon, de litarataur U <r eenigo echt
Eattatoohteiyka meMohebjke dialogen en mono»
togen tjjker door geworden. Lodttffk Afmaakt
,T> aahto Oarium ClgkNttta dragtn .t «n 8ti«r
al» merk.
laatjte weken van "82 brachten bij Van
Znyk-n weiuig nieuws; eene reprise van ?;»
rfnieend Vreaen historisch TooneckpeL" Het is
oen vrij onschuldig stuk, alleen moet uien xich
verwonderen óver do naïviteit vnn een grottt oVe!
van het publiek dat at dira onzin voor goede
munt aanneemt en' de snorrende pbrascti mcc .
daverend gejuich begroet; want de
schouwburgxaal biedt bij de opvoering van dergelijke stuk
ken vaak uou iiitersauter schouwspel dan het
toonecl eelf.
Op nieuwjaarsdag eerste opvoering van Le
Trnc fl'Arthnr, zeer geschikt voor zon'n «lap,
wanneer men in den schouwburg komt om eens
baitclijk to lachen na al dat vervelende vreuiciivn
eu fólioitecrcd. Gelachen werd er genoeg; ecte
aanwinst voor het repertoire acht ik deze fchicht
chter niet. Behalyu dat het eerste bedrijf (het
beste) de verwachting te hoog spant en de be
langstelling giiandcwcg vermindert, zjjn verschil*
leudc toestanden cu aardigheden van vrtf dubieus
karakter, die door de aktcurs nog te verf
gesouügneerd worden, en hét .tak voor dames wet
bijzonder geschikt maken.
Kr werd vlug rasar wol Wat -nonchalant ge
speeld. De Heer Van Znylcn vervulde de
booirjrol met den vereisehten humorenlosheid\ tkh^Q
hem echter gaamo vrat gertittingBcerder, wit
minder luidruchtig gezien. Ita Heeren VVaffemana'
va Van Nieuwland waren a'lervennokeljjkitr,
tcrwyl de dames Verstraeto en Rnysbroek
hjuVrotien uitmuntend hadden begrepen. Lang zal i(e
Truc vfitarschynljjk niet op het programma blij
ven; u'etnand »sl ach echter beklagen het
gezjen t« hebben. ' *
Tot slot na-tnnriijk de traditioneele Bruiloft
van Sloris en lioósjc vooral tor wille van .dn
revue over hot afgeloopen jaar ra de
heilwonscben. fittsonder vielen in oen smaak: eenigo
aardigheden ovei' de MilUoen«a-juflYoüw,c»n'har
tig woord aan Heeren Duivemchieters (do goei
geslaagde Tentoonstelling vnn Pro Potvia loonde
opnieuw hoe hoog da boden van den md<* bij
ODS staan oangeschmen), een kalm woont n«u
do nagedachtenis Tan de cqnipage van Ita Adder
en een peraiflaae op de smaakvolle versiering
waarmede de Willemsbrug zsl behangen ? worden.
Mevr. Albfegt en de Heer Van 2uylen spraken
ze nit, overbodig dns to zeggen dnt de kwink
slagen tet hun recht kwamen.
De wenschen in den 6root«n Schouwburg Juor
Mevr. Paassen en den Heer Le Grui
voorjrcJragen t!fa in druk verschenen, ze behoeven dus.
niet herhaald to worden; daarbfl kan men maar
op eene plaat» tegelijk stgn.
Zondag U. werd door hot Ncd.Tooneal Mar I ij n
de .Kruier opgevoerd. Au fond is het «tuk lang
niet kwaad en de twee eerste bedreven mis«en,
al sQa de kleoren wat schel, hnnno nitweikiitf
niet. In het eerste sien wc hoe vele joiijio
A:IIdentao in losbandigheid de erfetiissen aio luin te
wachten staan, doorbrengen, hoe xe in handen
kmiMB at Ddritan Ctfarettn «ar
:? K
?m