Historisch Archief 1877-1940
W" .V«J«-Ju«d*o» lton«r.
AMSTEKDAM.
Zaterdag « eü Zondag 7 JamurU
DE AMSTERDAMMER, WEEEBLAD TOOR NEDERLAND.
No. 289
Drama in 5 bedaren,
vertaald Bit het FraMch, Tan CASIMIB DELATIGXE,
don a J. SCHIMMEL,
S!<mwe Kostumeo, »an KREüKMET en SCHCTTEBO.
Aanvang ton 7'fr ir», Zond»» ten » nr«.
Pröwn d*r plaatse*: Stelles «n B«a«d*nlog» f 4,
Bo«nloge f 1,80, late A»pbid»itr« f 1.25, farterre f l,
2de Aoiphitvitro 1 1, l«t« (Haudorfl 15 Cents, 3de
Amphithcatre CO Ccat*, Me Gaanderij 80 Cent*.
PlaaUttn «U* dageiyiu t* bespreken aan het Bureau
vau 10-3 .uur, tegen betaling van 10 Ceuts p«r plaat»
extra
«h«***r« A. vmm
HOLLANDSCU TOONEELGE2EI.SCH AT,
W,-*rt.>; A. fvJ.Y i/*1*.
Zaterdag «, Zondag 7 Xaaudag 8 «n Dinsdag 9 Januari.
XIKUWK MAS^KW,
ü» * bedrijven, van JULICS BOSES,
vr\j vertaald door J. H. AALBEHS.
Aanvang 8 nnr.
der plaatsen: Btalles en Balkon 1 1,50 Loge
Ö. Parterre f!,-;, Gaanderij-Loge «O Ct»., Gaanderij
40 Cts.
PlaaUen »\jn dagelijks t* bespreken van 10-4 nor,
a 10 CU. extra voor ieder* plaat».
flatitaff MiMrJlaa*.
Directie: O. PROT é ZOOS.
Zaterdag 6 Januri en Tolgende dagen,
B O C' C A C C I O,
Open Comiqne in a bedrijven.
Knïiok Tan FRAXZ VON 8TJTPÉ,
Xienwo Doeors en Coatumo».
Beirone Pilzen. Aanvang 8 nnr.
S<*lo* 4«« Variété**
Atiutflitraat.
Directie: J. G. DE GBOOT ft COSIP.
Zaterdag 6 Januari en volgende avonden.
ROBEHT E 3»! B E H T H A M,
OP
De ln»«ajc Va jf «?bonden,
Elucbiic Blijspel met «riff in 3 bedrijven,
doot J. BOTH.
Aauvang ten 8 ure.
PRIJZEN DER PLAATSEN: Stelles f t,?, Parterre
en lo 'Gaanderij t O.CO, 2e Gaanderij f 0.10,
Plaatsen kunnen besproken worden van 10?4 uur, ü
10 Cent eitra.
Z. DEEKIK, J. J. TIM Jr., M. J. PONT,
3fa? keiaars ta Amsterdam, J. DE BEURS, te Sloten
" en JAX BULK Cornz., te Nienwer-Amstel.
zulllcn op .Yooiirfn.7 29 Januari 1*8*, do» avonds
ten les ure' in bet Vcrkooplokaal Fraaijati, ten over
ataan van den XotarU J. t'. HERBSCHLEB, in veiling
brengen i
Drie hecht*, sterke en wcldoortimmerde IUTZEN en
ERVEN, benevens een stuit Hoeagrond of Blcekvcld,
?taande en gelegen aan bet einde vau den
M eikgang,
aan de filoterzljde, nabfl do Óvertooraschen toeg, ge
meente Sloten, nos. 150 en 151 en het daaraan
grenzende Pa k u u i a, ongenummerd, ter gezamenlijke groott»
van ?
8 Aren 95 Cent laren,
De perseelcn worden afzonderlijk en gecombineerd
6evelld. Breeder bij biljetten omacureven. To zien
dagelijk» Tan l tot * nre.
De VeilconditiGn enz. liggen, op den gewonen tjjdter
lezing ten Kantore Tan gt-noemdêo Notaris.
?«en JUFFROTJW, P. G., opgeruimd bnmenr, door
Ij* «terfgev&l bnltcn betrekking geraakt zijnde, zag zich
EJ gaarne weder geplaatst al» fiuishondster of ter
Ad?istentie in een drnk gezin; de Uesto rafercntieD staan
baar ten dienste. Brieven franco lot te r 8 Z, Bureau
?Do Atusterdnamer," Itókin 2. '
..en BntGEBDOCHTER zoekt een betrekking al»
Ij' Hnli'li'judFter of ter verpleging van een ouden Heer
U of Dame: d» beste getuigen staan ten ilieiiate. Dr.
fro. lelt. J K, Üareaa van dit blad, HoUin 2.
Bij VISCH behoort
LIEVEQOED'S .
V 8 K E S, D O R U? aS H M O S T E n l».
Bij VLEESCH behoort
LITOOED'S
of MOUTARDE SAINE et DURABLE.
WILLEN! LEEHDERS,
HEEFT ONT VANOEN:
een fraaie collectie nieuwe
Photographiën
STEREOSCOOPPLATEN.
De miemitune madetttm
JPOttDe PBOSPECTt'SSG-t,
Fraiscüe
TABIKVUW, ent. 4er
LA
ign t» Aasteniam kosteloos verkrijgbaar bü J* Hoereu
Agtn»en: O. VAN DIEN, L. KROM tn C. J. MIEM*
KUB; almede 1*n Kantora van den onilorgetcekcnJt,
boet* Jfafmit Sti-üi.fktu.
D* Directeur voor Nederland rao
.La Confianco'',
SLINGEttVOET RAJ10NDT.
THE NEtJCHATEL ASPHALTE COUPAK7, Limited.
VAN
DE VAL DB THAVEHS ASPHALT AIIJKKX, ZWITSBULAXD.
Oecomprimctnle A*t>haltTregcn en dito Doravhrlocren. Werken in AsplinU-Maatittk Toor Trottoirs,
SkatlnRink», Itonttliicren, KeUlcrs. Kult- en Kegelbanen, Winkel- en Hagtuüuvloeren, Gangen, Veranda'», Brug- en
Dakb«ii«kJdngun, Beton-Fnndoerini;ei\, 8nll«n, cnx. enx. enx.
Garantie voor liet Waterdigt maken van Kolden on Buitenmuren.
ASPHALT BrECLVAIi TOT 'ÏTEHISG VAN VOCHTIUB MÜRES.
Toor inlicliUn^«n ointrrnt liet Ir^gen van Vlooren, Uedekkingen enz. gelieve men *ieb te adreaieeren
aan het Kantoor der fabriek, Uamrak 80, A»itlfrilaw.
PftRIJS, WINTER 1882-1883
SS
*
M
'?['reu-wen, ^..... allm '
juauld en tjellen er de yc:Jj
tinuk jt.,
uitv.'crkin
i(
ten, £lrlüttnt
>an dePètta
uitv.'crkinj r:-» cndcrvcnJen.
a Ijttrlijke 'Benbeni, met de vo zeldzame <j*.\-<i.'\c:ti'ina van di
,':rts?.undtye<yli:aclemicviin f/'i'nyj rci'e-.rd, fcsfl ctnt
merkwactrtf.ji; uitwerking op de aandwiir.ym der kcd en atr luttypijp,
S>ccr Ijtl (jtlruik ran de Pdte r.ojuauld itnitrkt mtn
de item. verdrijft de drccjLt i.i den msnJ, kalmeert dt prikke
ling dccf de eerste rcrkomi '.icih-n rcrcrrzjaki en <jteft den adem.
eer.en afirw.mnm geur. 'J)t Pftte Rcrjnawlcl Icval geen enkel
led\\c't.niiJ. bestanddeel; 1j;t is J.:d l/d \v*rt middel ivor vrcur
wen en kinderen tlie niet i >..i drankjes en afkooksels
Elke doos vsn l Ir. CO neet de volgen
de
.Verkoop in liet klein : in alle ApotMcn vso Frnii-rijk en bet Buitenland
cu verkool) in bot gfoot to PARIJS b> L. l'iüre «n Cb. Torchon.
D
e onaiclitbftAMte,
nl-tmCMle ili- »clioon*lo sorti-eriug
irorilen vervaardigd ta dnt kleine straat!**1»
Uorie Kiezel heet, bij K.
'
natiiurlljk«ti> rRUIIlKlT voor Dame* en Heer PD,
-eriug HAAUVIjKCHVEiXï vnn af /'S.»» «Ie Vlecht
m na r 8 huigen lanv l* en
Haar worden pr
TliEOHTE* a:«*niat»ltt. Voor Ilaalliuurrtige nl'zontlcrlijkc Inrichting, veniar
in'Am<*(erilaui. ftiet goed op U Adres t?n Kaam.
Q
Ê "
ritti/ó
^if ppÊfi c p' &.9ni
> Jt^"Uccórao^iea /CU l
De .tilinlnlülrBtle van het
DAGBLAD
vau Xuldhullaiia eu '
geen hicrby kvb«in. <lat zij haar IIOOK».l«KVTtlB,
to Amsterdam, Ueeft opgeilragcn aan den Ileor
ALLEKT I>E LA,\(SE, Dantrak 62,
Alilaar worden ook Abonnementen en
AUverlentiënasupcnüinsn, at'zouderiyto Nummem verkocht en allo ver
dere inlichtingen vyratrckt.
'illayr, 13 December
TIET BROMBMD~
van de fabriek CJ3EES onderscheidt Bieb
gunstiK door zijne goede kwaliteit; Hot blijft
bijzonder lang versch en malsoh; vooral net
Fannenbrood munt hierin uit.
Als herkonningateekon lette men op het
merk CERES, dat op elk brood staat.
KAS-VEREENIBIHB,
RENTE VOOR 8ELOEN * DEPOSITO
MttMn daf vooraf opvragen* . . , . ï'
. ttttt da««n . . ..... 4 ,- .
Toor langtr» tom»t)D«n op nadvr ov«re»a t* koaM
voorwaarden.
BEWARING VAN WAAROEN
volgen» negUmant aan hst Kantoor verkrijgbaar.
Auistei-dam, 5 Januari 1083.
DE DIKECTIB.
CREDIETVEREENIGINQ
(OK«rteht 20 Miurt 1853;
TAN 15 DECEMaEB AP WORDT DE REKTE VOOB
DEPOSITO GEIDEN
verhoogd met 1^ pCt. en alioo gebracht;
liet één day ouTragena op. ....... 6
? eenemaaud . ......... 5\
Amsterdam, 14 December 1883.
BttCMLEH.
I. *. HAM
VKWCHIMCH.
DE(l\TVA\(i-EM!ETA\LKAS;
lloelenstraat
ontvungt gtlden A drjMuiio tegen rentevergoeding
met l dag opvragen» op a'/j pCk
? IQ dagen . . 4 ?
?n neemt waarden In bewaring t»gcn '/i per mille p«f
8 maanden over het aangegeven bedrag.
Amtterdam, 30 December 1683.
Opgcricbl 'nK. ïapitol 1,200000 CnUei.
?WHITTIHBTON,"
Engelse!* MaatsfJiappü vanLevmsversekeringelt
Hoofdkantoor: Londen, 58 Moorgatcltrcet.
TOLLESAAIl k ZOOK, HooM-Agenten voor KederlmSj
O, Z. Voorburgwal 207, Amsterdam.
Op uavrAge franco toezonding van inlichtingen «i
SoUamUche prospectussen.
Acenten «o»r»a«d «p pliMien w«»r de Maat*
Hlct veHeceiliv««rdlCil U.
Engelsche Maatschappij van Levensverzekering.
St. MILDRED'S HOUSE TE LONDEN.
Hnccnrsaal: 2 Kue Royale te Brassel.
OERF.ALISEEUD WAAHBOllGFONDS (1881) .... f S'ÏSqSflsla
JAA11LHKSCH iSKOMEN aan Premiên on Interessen. . - (.UOO.ODO.M
VEKDEBLDE WINSTEN, waarvan 80 pCt. aan do Verzekerden . . . . . . . . . . ? O.ttUO.wuu.?
YEIWEKE1USGES betaalbaar bn OverlUden, op bepaalden leeRUd, Lflffenten enz.
l-r oïp7e t n s a e n, T ft r l e v o n en In 11 o fi t i n g e n gratts verkrijgbaar b.J ds Hoofd-Aganton
voor NcJerlanü JJ O Ij M^ E E & ClC««
en nn. Ascntpn in elke voorname plaat».
AMSTERDAM.
Hotel HOLLANDAIS,
c bepleit*.
DINEBS en SOUPERS tegen vaste prijzen en i l»
Carte. GelegeaheU voor LOOIE8 en PENSION.
A. P. C. ImXOPJPEJiBlIBG.
Het goedkoopste
MAGAZIJN VAN UUE WERKEN
t» gevestigd
LelieiraÉt b/lHeerenïraclit 6,
uur»,
voor een Wcin gezin,
e«n aan den Amatel gelogen BOVESHTJIS met pnchtig
uitzicht over do rivier en naar do Hóoseslnia;
bunrprijs /? 000. Brieven franko, letter P, Sod.
AdvcrteutteBureau, Itókin 2.
HTBERNIAen SHAMROCK
Onsezifte Kolea
l Gezifte ?
Caloiilor» .
Baard .
Stuk
Vrij aan hult.
grof «n AJn) ? O.M per Heotollter
(srovej . . . 1.20 , .
.... ?1.20 . .
.'".'.'. " 2.30 " 100 KÜO.
P. PlËTËRSIü Jr.
HOKIK, 16.
Uigave T»U
, HAItMS A Co.,
LTJCIEN BIART.
Een Zeereis tegen wil en dank
l« PC» ci'lt* JoiicriiN-lieeh. ^na.i)H er niet veul /iin.
IIEXM HAVAHD «c-mlat zelf na lief lozen cv van : ?«/n»
m'itl ik yelomtH flat, oiirlinil-ii mijn riiuftl^t» mijn 9>-\):*
lifii-fli, ei- u»u 'm l<iat*t* Ofti-Uiijf'tl eau jttiytt fji wij
a'tleeen in. Al huil ik /iel tlfr.\t* ilar euttlrkkiiHi l'
dituL-aii. a,ni to» ik ilaitklaai- ni-ftni '.ija. lift in :t>o yatil
slrli tioy enig» iilatlt Ir kunutn fr/iej>fti>."
Dezo Priohtuttgave, «root 8*. formant met 22 magni
fieke sravnren kost «Ici-utu r l.ttO. In fraaio linnon
band gebonden 1 1. 40.
S. BLANDY,
Stephan Paulowitch
l» «en uMmiiiildnil Mel»Je»l»*ck, v/aarin de
oprotdtandt na Ifriume en tertui oititrltondtndt leijzt uorfy
btliaiidrld In rfcw 'iyenaai-ilgen trant van JULES TOttNK,
waardoor ook mtniyeu jongen liet met Iltt gi'ootile
gtiioeft» tal doofltteti.
Post 8» met 22 groots en U. kleinere gravnrtn.
Prijs in geïllnitreerdcD omslag. . f I.M.
Netje» gebonden . .....?? 1-*0.
Bö alle. aollede Boekhandelaren verltrügbaar.
Brussel Hotel de Hollande.
?l, rne de la Pntterle.
C«Btaa»l RedeeWe. Oud geve*«gd Hol» z«cr «anbsvolen
Matige prijzen. Kamen van at » franken. i
Elgonarci: Wed. J. LEYEATjy
6AS-ORSAIENTE5
?Ijst !? ratave Mrteerl«Mr TO«rïi«ndei» ta de MAOASK.MXESI vs«
PECK & Co.
«4» ««, 99 en
van het Nederlandsche Leger.
OOEOG-EIvETJIB,» I3OOJR Z. »I. X>JE]V KO1VI1V43-.
Hot Hooöbestuur «laior Vereonlglnc wyst met besouisMenheiJ op da gunstiso booordeeliug Van hot
versinf? over [liet Itoelijaar 1881JH2 van do zijde der Dagbladpers (zio o. a. dit blad v»n 24 Dsc.) en Ijeveelt by
hernitnuring liozo Verocnigint' in de «ymnatliio der ScüerlanJ^cho Katte aan.
Namens li et r. elve:
H. J. STEENBERöEN, Voorstttér,
L. üEILEll, Alyemeeiif Stcritai-it.
BEROEP OP DE KEEN DEK NEDEELATTDSCHE NATIE.
Do Omlevseteeliendcn, tim nnbij Jiekend root dsn ntittisen werkiirlnp: dezer Veroenlglng, noodigen hnnna
Laridscnooten tut. om door eëno jaarlyksehe bijdrage of door eono schenking vooi- eens, als Benoüermor of Dona»
teiu- tiie to treflon en daardoor het Hoofdbestuur in staat to stollen /ü» streven .zooveel mogelijk nabtJ te komen.
2(1 die aan bovenstaand beroep -willen gevolg gevon, kannen per briefkaart, vermeldende hot Juist adres
en hel bedrag hetwelk men dijponilxsl stelt, aan tün dor pii'2ergeteokenden, van hnnneu wenaen doen ulutten.
Over het ingeteokend bedrag wordt nador per kwitantie Ueacuikt. '
VAN SWIETEN,
KSOOP,
WEITZEL,
IJOOlia,
KOOt,
AYESMOEH,
MOORMAN,
DKLVBAT.
VAN DUIJL,
l'EUK,
Jhr.^VAN MERLEN,
VAN' LÏ.BEN SELS,
VAN 81,0'JTEN,
UltOUWERS,
Oop. Laitcnant-Oonoraa),
? Wem,
? Qoneraal-ataj., Qml-Miniater,
? Idem, Idom,
Kapitein, Md der Tweede Kamer,
Ie LnUenallt der Ctrcncidiers,
Hoofilrod. DatfMail WM SS.-1I. en 'l Gravtuiiage,
Gen. Hoofd-O'fllcièlf,
? Goneraal-Msjoor, ovid-Mlnlatcr,
HooWrcJ. Alfjem. Haiidtttblacl, , .
WaalmOi Predikant,
flcj). Ooncraal-.Wajoor, .
? Hoofdofficier,
, Kapitein, Unrgemecstcr van
Pastoor, HoofJrod. van de AinstelJioiii en de
? Wttimeh. Xttlti-l,
'B Qravenhaje.
Amsterdam.
T,
Heernsttd».
Arnhem*
Hoofdplaat.
BoTcnketk.
-HOEST -BROIIGBZTIS
ASTHMA - CATARRBEN - TERING
CAPSULES GUYOT
Ik acht het noodlg er aan te herinneren
dat ik alleen kan instaan voor de goede
bereiding'en krachtdadig
heid van die
flacons welke mijne
handteekening int
'DRIE KLEUREN
dragen. Elke
60
?1 capsules
NATIONALE
Levensverzekering-Bank*
Boompjes No. 9,
RotterdamSingel Np. 119, Amsterdam.
Waarborg Kapitaal 1,000,000
Reserve Ulto. Doe. '81 * ? 3,C93,3M,54iJ»,
V«rr. bed», ülto. Dee. '81 ....... 18,848.7*5.ï7
Uitbetaald 1803 tot Ulto. Dcc. '81. . ? 3,110,116,43
De Bank «lult Levens- en Kapitaal-, Uitaet- en
StudiaVorzekcringen, Lijfrenten, Pensioenen enz., tegen zeef
matigt t» concitn-etreHde jn-tmitn. .
Agenten te Amsterdnm: de Hü««n JL C. BBTJUÜBj
Inspecteur, Singel 110: S. FHENKEIj & ZOON,
Groeneburgwal, 13; KLINKENBEHG * Co, Wannoesitraa»
76?78; P. E. MOE8, Keizersgracht 518;1I.J. DIJKEB8,
Singel 79; M. DESTZ, Dainstraat 8.
Boeten voor Catam.
Dr. A. IV. BOKSER,
KOSMOS. Het boek der Natuur.
Tweo flinke zware roy. 8« doelen, vereicïd tnet ? 25
groote Platen, gedeeltelijk in kleurendruk en 260 Gravuren,
I-rlJ» f 1C.KO.
Tan dit uitmuntende wci'k zijn nog maar weinige Ex
voorhaodcn.
Dr. T. ?.
Op en in de Aarde,
2 royal 8» doelen met 36 groote Platen en tal vaa
gravuren.
"i-U* r »??»?.
Bovenstaand werk ook te v«rkrjjgcB n«tjos
ondel* den titel van:
Ol» K\ VS PK AABDE
rrjjii per deel ..... ..... f Ï.3&
P. *T. AttDltlESSEIV,
ORANJE NASSAU.
Het mooiste werk van don ffovierden solirijvfh
Met 10 platen . ... ? ... Pro» ».?*».
Gebonden in Praclitband .... » S.KO.
Bovenntaande Bocliwcrkun nUmnntond dooï ilfi/dijlcg
iulioutl en fraair tiltrotsluy r.\jn l»U allo «clide
BoekbaudeLuren te bekomen en l>ij de l'itgovcra
KU.EBUAX II.» BM."» * «'?.,
Hedaint, DRittldwp 1830; 'Env-Dfp'amtt,
1£C7, Wttiitn ISja Kopeitliagtit ItiT'J.
AU znlvero tegen Inolit, Hebt ca t (j d liectandharo
IJmer UalnoteH'Inkt, rckommandccr ik mijne
sedert lang gunstig bckendo
Alentw-, Alizariii-, Bureao-, Kantoor- eo
Nolaris-Sclirijtinbtcn.
die ttit»Iuit«nd nit.de beste zwarte Öalnotcn »ts«(i« ge
fabriceerd èti» en worden.
liyné Copiecr-Inkten AnIII» on üoliertiinn ge
ven ook als het schrift weken lang golcgsn heelt tot
drievoudige oopieën,
Het groote én'coes mijner zoo fljn en aan^etan»
Alleppo- en Bureau-Inkten.
velen fabrikanten aanleiding geloven Imnnc na..
'maakMli met dezelfde namen ta botcokcncn en onder
tdecé, door njno kwaliteit der Inkten, zoo gitnut!g bekend
?nwordeoa namen een -ordinair prodnctto Ivveron; da
"Etlqnetten daarvan i()n op niet te ondoncheidcn w{jze
Aagavaaakt.
On h#t pntllek voor misleiding to behoeden en uit
reden dat «ommiga bandelaron om der grootere winit
wlll* aan deze namaakxeli hnnna oudcrstounins
rcrleenen, maak ik oplettend, dat «l nnjno FAbrioat.-» van
ffitlquetten met myn Üahl*lij1( gcdrukten naam voorzien
en ik verzoek daarop te lotten.
H. van der Moolei»,
ViMndtr tri tmig FalrlkaHt dtr telite
. Btoomdrnkkcrjj ELLEEJIAN, RA1IMS
Co.
Verachnnt lederen Zondagochtend.
TJitaevw: TfJJ.TaTtMAN, HABMS & C*.
^9 ?* «. ' at» * .A^-^. ^fc Al A.
I 9 fl OU Dt
HET BXPFOBT IH ZAMS DE ?OVBRtADISG"
-- ---^ L - STAATKUNDIG OVKBZICHT.
T.? JtTJMT: BetAswteidainaob
.door v. Dejn*!. ? W» SottatOsw, tojr Jean.
o> vo«iri*lllai.vkB Der JUn« a«s
.l«« . - .
wt doorVf. B. G. Mollwnbow. - Ow rt»
,ui brt miuUkal* tal kwt gMprokm ta don «ng.
lETJBaKUlIDB: Bu nte «n o>w»nM In vierhonderd
«a ttolitlff dafta door 8. Tertelumr, bwwrdeeld doot
T. H. ? Bet t«*tam«Bt van iMvroaw de Toanotte door
it Roller, beoordeeld doot T. IL ? Betwlvlbare lauwe
ren, door D. T. H. ? Btachrelbende» Tettelchnl»» d»r
\f erk« aeltCTW HelrtW ta dei Orowber«o«Hi*«n
CUmJUdj(hll«rle «n 8eh»«rti, TOB D». T. B«Wfe, l»oorte»U
door A. Brtdlot. - 8ÓHOOL: DldaékaUa H, doO* Q.N.
Wonktn T<»r DMBCfl ï, »ww Joh. ». Bydo». doot B«Jh«.
- L«M« boo«»takk«o OTW Levenevocwkerina I. door
I K. SUMOtvoti Bauondt. ? Twee beroemde namen.
nnr bo» Dnlttcn tan Leo Yfamn. - MILITAlBB
XAKEX: Do nieuwe Formatie Tan hit Indtiobo lager
II ? Antwoord van IJ a*» den Bttmeeater J. van der
Wedden, door IJ. - BibUopaphte. -
BCHAAKPROULEEH. - ÏBU1LLETOK Garde dn Corp», nut O.
Damarow X, doot A. B, ? *»de van Da. B. Plenton,
«chondun te Lelden, O Jan 1883. ? AU^BBLKL ?
BIUBVESBUS. - OVMIZICHT VAK DE
EFFEKÏBXJCAItKT. ? Amerikunwhe Sporen, door J. v. il. Burg.
- Veilingen ? Te kunt »Uod» TVonlngcu. ?
ADVEUTEST1EN: Bchouwbnrgen, enz.
Het rapport la uike de
»overOp den 2 Mei 18C3 kwam de wet » hou
dende regeling van het Middelbaar Onder
wijs" tot stand. Die dag scheen voor velen
het begin van een blijde toekomst. Want
met het onderwijs van onze jongens, die tiet
eerste dozijn jaren achter den rug hebben,
was het tot dien tijd niet in den naak. Aan
de lagere scholen waren lüer en daar ver
lengstukken verbonden ? het meer uitge
breid lager onderwijs ? waar wat vreemde
lalett en wat wiskunde konden geleerd wor
den, op kostscholen werd daarvan veel werk
gemaakt, maar in orde was do toestand niet.
Jongens die niet voor de studie bestemd en
das naar het Gymnasium gezonden werden,
vonden weinig gelegenheid om te leercn
wal men in net midden der negentiende
mocht verlaBgen. Minder
aan stih^Mt, waar
zij vonden wat tot een «oogenaomde be
schaafde opvoeding behoorde, als wel dat er
geuB genoegzaam aantal inrichtingen bestond,
waar zij degelijke kennis vun de grondslagen
van die wetenschappen konden opdoen, die
ia het maatschappelijk leven meer en meer
een hoofdrol begonnen te vervullen.
Zoo ontstonden onze II. B. Scholen; met
leedwezen aanschouwd door hen, die de
ontwikkeling van den mensclielijken geest
aan een reeks van dogma's gebonden wilden
houden, met vreugde begroet door de man
nen die oen vrije ontwikkeling van
deraen?cliclijke vermogens voorstonden, en
oor(lenldcn dat ook van 13 tot 18jniïgen leer
lij l onze jongens door degelijk onderwijs
zich voor liun maatschappelijk leven dienden
voor te bereiden, zou Nederland niet bij tic
andere Staten op droevige wijs ten achter
blijven.
In de eerste jaren ra '63 had men do
bnden vol niet de uitvoering der wei. D»
ocno U. B. School na de andere verrees
zoowel van liet Dijk als van de gemeente;
200 goed mogelijk trachtte men zich van
onderwijzend personeel to voorzien en n»nr
Imii bosto weten togen directeuren en
leer=ars aan het werk om te voldoen aan de
wel en aan do door d<* inspecteurs ontwor
pen voorschriften. lattisschen bleven zij, ilie
in beginsel tegen dergelijk middelbaar onder
wijs gestemd waren, aanlifetwcrkcnliicldcn
niut alleen de zonen hunner geeslverwnulen
van de scholen tcrng, maar ook nienifi ander
niKJcrciipaar durfde het nog met dia nieuwe
inrichtingen voor zijn jongens niet \vng«n.
Lang/,nmerliand kwam daarin verbetering;
do sr.tiolcu wonnen meer en meer de sym
pathie v.in ons volk, hun pnntal zoowel" oU
liet l)czjek mm voortdurend loc, en, in aan
merking namende het nant.il ouders die
tmu jongens niet reeds op 1 2 jarigen leeftijd
voor üe studie bestemmen, maar ze toch
ginder linnnciecl bezwaar tot hun 17 of l H
j<iar kunnen doen schoolgaan, fcnn men
zeg^n dat tegenwoordig van onze U. B. Scholen
ccn goed gebruik wordt gemaakt.
Mmr het- gebruik doet gebreken kennen.
Nadat de wet een tiental jaren had gewerkt,
van 1870 lot 187G, werd op vele gebreken
Rcwczcn, vela verbeteringen aan de hand
wiKiai). Op leeraars vergaderingen geschiedde
'Hl, een commisïie uit de M. l. N. v. 't A.
hcUtiirJc, de inspecteur Dr. Steyn Parvé
cef er herhaaldelijk over in do Economist,
iliiccteurcn en leeraars schreven
tijJschrilt"itikelen en brocliurcp, enz. enz. Het
aani3l vakken was te groot, het eind-examen
wns to omvangrijk, de cursus vaiv yl|f jaren
voor allen was to tang, de gymnastiek moest
tiissclien de gewone lesuren beoefend worden
er,z. Daar over, vooral over de eerste twee
punt'ïn, werden de voorstanders van het
beginM dor wel van '63 het na herhaalde
gc
Vrtagt de A««riliakM«ue Durhim ClgarttUn",
dachtewisseling vrty wel eens en in de laatate
jaren zwegen de stemmen, die vroeger too
luid om verbetering hadden geroepen. Men
had dat alles nu reeds zoo vank besproken.
De herziening-der wet liet nochüuuu. op zich
wachten. Dit jaar evenwel rchljfiv het dat
die herziening een beurt zal krijgen.
Nu doet zich echter een merkwaardig ver
schijnsel voor. In den joogsien tijd zijn een
paar schrijvers opgestaan, Jan Holland noemt
zich de een en J. A. Bientjes heet de ander,
die, de een in reeks boeken en boekje^, de an
der in eene rij kranten- en tijdschrift-artikelen
beweren niet dat aan de wel en aan de H. B.
Scholen gebreken kleven, wat ieder wel weet
maar dat die wet on die scholen door en
door slecht zijn, tenminste dat zij de toekomst
van onze jeugd in groot gevaar brengen,
> Teleurstelling of; miskenning is do wrange
vrucht van de zorgvuldige en kostbare
uitvoovoering al onzer wetten op het onderwijs"
zegt Jan Holland. > Gezondheid, levensmoed,
opgewektheid^ geestkracht, geestdrift moeten
er weder komen" roept Bientjes nit, en lilj treurt
over de lloHandsclie jongens en meisjes »die
aan het Vaderland een " besjeshurs-bestaon
voorspellen."
Die stemmen bleven niet zonder weer
klank. Enkele nieuwsbladen vielen in dien
zelfden toon. Iltt Ilmdehblad betreurde hel
dat de llollandschejoügen vanBocls
uitzoaderiog \vas- ge worden »dat er onder do tegen
woordige jongens vrij wal oudemannotjes rond
loopen, niet maliën oogopslag CD lletsclie
wangen;" het blad waarschuwde dat men
de gezondheid van het kind benadeelde»door
het op te jeugdigen leeftijd door tal van
specialiteiten in to leiden in de verborgen
scliuilhoekcn der wetenschap" en stortte
tranen ovor het treurig lot van dia «jeug
dige cxatnenslaafjes, die 's avonds laat of m
den nacht nog m hunne boeken zitten te
luren, of zich, alvorens den slaap te kunnen
vallen onrustig heen en weer werpen, in
koortsachtige gejaagdheid repetcerehde wat
die onza middelbare scholen nfet benden,
moesten nu wel gelooveh dat het er verba
zend dwaas toeging, dut directeuren en leer
aren, van kinderen geen verstand hadden en
de stumperds maar volpropten met weten
schap, hetzij ie die al of niet konden ver
teeren.
Geen wonder dat de clericale partij ook
uit den hoek kwam en een soot t iriomflied aan
hief. »Niet langer de ulti amonlaansche
duisterlingen ? schreef De Tijd?ol de
anti-revolulionairegecstdrijvers, maar de echlc keurbende,
do meest bekende en uiistekendstc woordvoer
ders der liberale partij «elven, bcy veren zich
om het hardst, het .tegenwoordig onderwijs
(e veroordeelen en liet uls een dreigend
^evuar, als ecu steeds dieper invrciemlcn
'kanker, wt:lke geheel ons volksleven onder
mijnt, ten uansüliouwc vnu hel Ncdcrlandsche
volk ten loon (o i-tellcu." ? Slechts in de
lielli vnn deze zinsncdu is'veel overdrijving;
wie de incc.4 Ifukündt; ni uilsloliendstfi
woord voerders der libeivilc partij xijn, weten
wo niet, iu.'iur ia hui ^uhccl liebbcn zich
sleclits .eulflt personen in den aangegeven
j\n uitgelaten; de Iwccdc helft i? minder
overdreven, van kanker en ons vnlkslcvcn
ondermijnen is inderdaad icls als voor
enkelen gcsprokon.
liet is duidelijk dut dus nu de zaak ecu
gclicel andere phase ivas ingetreden, Het
.was niót meer alleen de vraag: loeren de
jongens op die scholen wel goed, wordt de
lijd wel 200 nuiiig besteed als liet voor de
toekomst van <te jongens wcnscholijk is, zou
men het programma v;m de scholen en van
het eind-examen nicl wol moeten wijzigen'?
Neen, uu was de vraag, die reeds hier en
daar luide met ja werd beantwoord: worden
onze jongens op de scholen bedorven, kwee
ken wc oude mannetjes in plaats van een
ferm geslacht, is de school verderfelijk voor
de jeugd?
ÜaurblJ voegde zich 't geen uit Duischkmd
tot ons overwoei. Daar werd verhaald van
krankzinnigheid en zcllmoörd die van de
overlading der jeugd op de middelbare scho
len en gymnasia het gevolg zou zijn; niet
als zeldzame uitzondering, neen »de talrijke
zelfmoorden onder de scholieren spreken
een angstwekkende taal/' zoo lezen wij in
een ook in het Nederlandsch vertaald boekje.
In dezen stand van zaken besloot in De
cember 1880 de Geneeskundige IUad van
Friesland en Groningen een onderzoek in te
stellen. De. Raad benoemde een commissie
bestaande uit de H.II. Dr. L. AU Cohen, ge
neeskundig inspecteur en Prof. A. P. Fokker,
Qoogleeraar in de Gezondheidsleer, beide te
Groningen; Dr. S. Sr. Coronel en Dr. Lobry
de Bruyn, beide medici te Leeuwarden. Deze
besloten ter uitvoering van hun opdracht een
drietal schoolmanoen uit te noodigen mede
deel van de commissie uit te maken, zoodat
?De Dnrham Cifaretten worden geïmporteerd door
JOHAN KOOPlUim * Ce., Aawt«rd»m «n Bottordaa,
ZONDAG 14
«Ij Aangevuld werd met-Dr. J. flrk», rector
aan het Gymnasaium «n Dr. P. (tGroneman,
Directeur vin de H. & SchötJ, WHo te Gro
ningen en Or. TitiM Bniluviii d*st(H? ^r'
aar aan de middelt». School & meisjes te
Loeoward^n. '' '* ?V*' *
By bel opmaken van een..An voor het
«oderzoek kwam .ter iproke oj. Aen xich de
programma's van ai de «holen «oriferschaflen,
verier alS» mogelijke inKchtingta van de direc
teuren verzoeken en dan beowvden of er van
normale jongens te veel gevergrlwerd. Doch
dezen weg sloeg men niet ia» Immers dan
zou men niets anders kunnen djsan dan bij
de vek bete/iouutiitgen over de taak die reeds
bertouden een nieuwe voegen,'want dat al
of niet te veel kon nooit met zekerheid be
slist worden. Bovendien was koo iets niet
de bedoeling van de opdracht die de com
missie had, ontvangen. Deze ; luidde een
onderzoek in te stellen naar de Wofa«n van
de zoogenaamde overlading^, aft inderdaad,
als die overlading ook slechts* hall zoo erg
was als door sommigen werd beweerd, dan
moesten de verderfelijke gevolgen sprekend
genoeg zijn, om daarop als feiten te kunnen
wijzen en te doen uitroepen t tiedaar de
jongens die gty tot sufierds gemaakt hebt,
de scholieren, die naai* 't krankzinnigengesticht.
moesten verhuizen, de jonge tevens die gij
hebt verwoest. |
Er zou dus getracht worde! kennis van
feiten te erlangen en daartoe werd besloten
een circulaire te richten, l o. t^t al de rec
toren van gymnasia, al de directeuren van
U. B. scholen en al de directrices van mid
delbare scholen voor meisjes en 2o. lot een
groot aantal medici, waartoe gekozen werden
al die welke deel uitmaken van do verschil
lende geneeskundige raden in ons land en
de directeuren van krankzinnigen gestichten.
Orcrèlclit*
stop gedaan zonder bevredigender! uitslag.
geland heeft aan Frankrijk esn toonvel gedaan,
om aan dezen Staat bat voorzitterschap der
Egyptische finaacieelo comraiatie aan te bieden.
Do HinUter Duclerc beschouwt dit oen onvol
doende vergoeJiag voor de at'jcliaftiog-
deidubbele controle, en heeft het voorstel niet
aangenomen. Toon is geen tegenvoorstel gedaan,
de onderhandelingen over dat onderwerp *fyn
du-) afgebroken. Len later voorstel ton z^n het
erkennen door Engeland van de Franscue)
anncxixlio van Tunis, hiermede zou het mi
nisterie Duclerc geen genoegen nemen.
Tot regaling der schadevergoeding in Egypte
ii eëno gemengde commissie benoemd, gepresi
deerd door Egyptenareu, eu waarin al do bot rok
ken mogendheden sullen vertegenwoordigd ziju.
Arabi-l'acha is op Ciiylon aaugekomou. Kun
ander Egyptisch bel mg, het kanaal van Sucz,
KIIl belangrijke verbeteringen ondergaan. In eene
j vergadering van aandeelhouder*, gepresideerd
, door- Ferdinand de Lcsseps, is besloten 21»
mil| lioon daarvoor tö bciteden.
! Hehalre deze zaken, voor Engeland ran
ho! lang, wordt nog de /iekte van (ilailstoue gemel<l,
i Do minister heeft zijne reis naar Schotland
op! gegeven, en zal «enigen tijd naar het Zuiden
1 van Frankrijk gaan.
' In Frankrük maken do waarschijnlijke
gcvoli gen v.in üamoctU's dood, gevoegd bij diou vau
jraccraal Chanzy, 110% steeds het onderworp vnn
alle bespiegelingen nit. De Senaat en do Kamers
openden alleen om hunno voorzitters ta kiezen.
1)0 Senaat, koos den heer Ie Royer, de Kamer
den heer Bris.<on, na Gambetta du moes t in
vloedrijke nian, te inccr omdat velen in hooi Gróvy's
vonnoeilBlijkon opvolger en daarenboven den
voorstander van rovaucho-plannen zien.
Hut anarchisten-proces te Lyou i* begonnen,
liet levert weinig DIOUWS of Iwlnngrijks op. 1'rind
Krapotkin erkent de anarchistische incomngéri
vcrsüreid to hebben en neetnt zich voor ze nog
verder to zullen verspreiden.
In Daitschtnnd werd prof. Mommsen ten twee
den male vrijgesproken van Bismarck-belecdiging.
Spanje heeft eene imnisterieelo crisis doorleefd,
dis echter vrij bevredigend is ai'goloopen. De
minister van financiën, Comachp, wenschte do
meloen en bosschen van den Staat en de ge
meenten té verboopen tot atdoeuiug der in Juli
vervallende verbintenissen. " Xün coUcga van
openbare werken was bet hierin niet niet hem
eens, beiden boden hun ontslag aan, en den
volgenden dag het gelicéle ministerie SagJttA.
Ean oogenblik tw^relde noen of de geheele daad
ten dool bail het Kabinet in meer vriwionige
richting te wüaigen, het nienw benoemde Kabinet
echter, ouder deusolfden premier, i) in doiixelfden
jan als het vorige samengesteld en eelfii in het
financieelo 20! dé politiek van Comacho door zijn
opvolger Relayo Cacstra, overgenomen worden,
Ruuaiid heeft een ontnrerp-«trnf\rotboek geroeid,
de kwaal van Uu&land' ligt echter niet zoozeer
in de slechte wetten, als «rel in de slechte uit'
voiring danrran. .
De ameriknnnsche Senaat heeft een aanvang
gemaakt met do behandeling eener . nieuwe
tariefwet.
Overzicht der f er».
ONZE BLADEN.
Bet antwoord vaa den Minister van Koloniën op
het verslag der commissie, door de Tweede Kamer
benoemd tot onderzoek der Billiton-conoesaie, gaf
deze week het Vaderland en de Nieutcelïott. CT.T
aanleiding tot artikelen. Beide liberale organen
liekD* Dornaa CiguetUn x^n zeer zacht vut maak.
Abonnement per 8/m. <
A&ond. Nonm«n aan
, *_* ?.
A&ond. Wammen aan d« Kiosken verkt^gbur k ?
Advertentie pac regtl 15 Cto., tusKken featekst »
^CE±^^^^^^^^^^^^^^^^-^
- - - / l--*» fr. p. p. / 1.18.
Kiotta» verkrijgbaar a ? 9.1».
J.?.
tea ïichiö.»flcenr«n(l«a «ia oH ta over het Antwoord
xelf in otey d* vQi« tntiurop de «ioiater lut htd
iwrekiwd. Het Dagblad *m 2. ff. * 't Qrtn.
be«preekt be* venlog heden en komt cUwttg tot
een gu
en guntttoer raoItMt, wat betreft de
bandel«z« der lüdüohe autoriteiten en d* rtgeeriaw .
Het tweede kleawet-ontwerp ? de indceling
der kieadittrictea ? gaf mede reed* enkele orga
nen etof -tot artikelen. Het Alyeinten
Handelsblad keurde do enbelTottdift* districten, door den
aiinjiter »oorgegteld, ftf, DoarenUgen hecbtte bet
Dagblad van Z.-H. & 'iGrav. er z^n goedkeu
ring aan, hoewel het A afzonderlijke regeling
voor de óroote tieden ffemaakt nist San billijken.
Vaderland en N. Koit. Ct. beipraken mede
het voorstel Schepel tot beperking Tan bet
veatiiifistelsel tot Awsterdam, het eente blad in
betrekkelijk gnnstigen, het laaUte in
afkeürend«n zin.
Do Stahdaird las in een artikel, getiteld:
?Politiek, niet kerkelijk," de les aan d«n redac
teur vaa het Wtiaening$ck WeelMad, wegens
een «ilTi'ca door hem gegeven bfl de jongste
?verkiezing van een lid der Protinciate Staten in
Zuid-üolfand, welk advies tot «trekking zou
hebben dat do anti- revolntionai ren aich au poli
tieke party eoudeu mceten koppelen aan de
Roomicben. Znlk een adviei zou beetenipdd
moeten worden m*t den naam: verraad «an de
. aaak ran het Protesfantisme, als men niet mo«*t
ananefflen dat de redacteur van het W. W. weder
ondoordacht had gehandeld. Laatstgenoemde aal
het antwoord op deze vermaning wel niet schuldig
blijven.
De Tyd gaf in een tweetal nommnv een be
schouwing ovor «Vrijhandel en Protectie" en
kwam tut het resultaat dat het eerstgenoemde
stelsel ten «tarkste moett worden afgekeurd en
tot don ondergang van ons land zal strekken.
Voorts bo.«prak het blad onder den naam ?de
Siilvationisten in aantocht" de bestaande
boweging van het Verlos*ingsleger en qualificeerde
liet als een ziekelijke uitwas on godsdienstig
gehicd.
Voorts werden artikelen gewjjd tloov het
FoZJtsWrtrf, orgaan voor Volksonderwijs, aan ?de oplei
ding onzer onderwijzers aan de Hoogere Burger
scholen" en door 't 'N. v. d. J)ag aan de ?vadera der
gymnastiek ten onzent" De Jvwiwe Kaft. Ct. be>
8»rnk naar aanleiding van het min guntUee verslag
der Er r*te Kamer over het wetsontwerp ?het verleg
gen ran den Maasmond*, en pleitte nogmaals
voor de door de Tweede Kamer reeds goedge
keurde rivierverbeterinsr, waardoor 't oostelijk
deel van Noord-Brabtnt teetn den ge
durig terugkeorenden watervlood . ui worden
beschermd. In het BundeltUad besprak Mr. A.
hier te htnde en ontleende eenijre praeusc« wen
ken aan het verslag der commissie van eng nel e
nopens de spoorwegen. Het Te»JoosehWee«bJad
somde oeuige »Limbnrc»che reclames" op an deed
doarbg nitkonien dat Limburg nog steeds stief
moederlijk wordt bedoeld.
Nop zB herinuurd dat d* ZaauïandscJie Ct. een
artiknl wQddeaan de vergadering van ,Burgerplijgt"
en de beraadslaging over art. 194 der Grondwet.
Het blad schaart zmh ovor do zijde van heu die
dit artikel bij evcntuoele Grondwetsherziening
wensobcn to sclirappen.
Do AralifHische t), geeft heden een eerste stuk
over de ?Ci-emati-:-f|uaesÜe."
.
Vereenigmg. Ook aan do miM4**e*oa mag SM*
feen verdieitste ontzeggm Op de
wadeimaarwrirJ
"W dB *MV«* . w« m+i aisHÉMJlsajiVivmay?
«yüf TW. sr1""^* -tak *«Udes«t vaa
1858. Dana* fib wwkto er, aobraft ha, (i«n
maanden over, terw^l Xargnrite ia 8 dagen nit
den roman getrokken en als too *
heid van hnlpmlddelta, in jaittea balans der
ten, m aoorwroehthetd a«r «»iM«««fa.iij«^ m _
Jl^***' "~, «l» pWdool Toor een s»ctal« th«sis
het van de JDowc aux Caméliat wiat, kan it
toegevea, dat het aehter ook maar op één Ifla
net Domai' eerst* wwk iofl «taan, wat de in
tensiteit Tan het harstochtenleven betreft, din out
wordt voor opgen gebonden, niet. Ondertnsschen
behoort de Derm-monde tot de stakkn, die soea
altijd weer met ingenomenheid aangekondia-d ziet.
Ntemant verveelt saeh in t gehoor van deze
boeyende, fijne, menschknnd«e komedie, met ziin
krcndigo en vernultig gevonden dialogen, waar
hooee geestigheid in vonkelt, met i\jn pikante
verhoudingen en Terrmssende gefe*art«nis»en, _
Toot«l niet, waar ajj aoe terdienstelöfc in beeld
wordt gebracht, als de artiesten van 't Nedcrl.
Tooned zulks vermogen!
Voor Mevr. S. de Vries is de Oemi-monde een
triomf. Ia Staamus sarkasme «o troiseh was ali
voortreffelijk. Haar toiletten verdienen vermel
ding: de ffOAdé smaak w*dijr*rda tüti- met d A
verscheidenheid. Ook d* Heer Horin droef veel
bij tot het vermaak van 't publiek. Moge hij
niet, telkenmale, bti het veriatw» des tooneels,d*
afscheidswoorden, die Wj uit to spnken heeft,
-Adieu,Adieu" of ?vaarwel! vaarwel", nadrukke
lijker of op hooger toon.) ïeggwdan^fa overige
woorden, evenals een redenaar, die «4jn
voordrachteindigt. Voor een Heer, die langen tijd in Afrika
of elders veraf heeft Bereisd, kan de tfear de Jon»;
zeer wel opkomen. Zflo emplooi schijnt dat te
ziju van: «enigszins §^1" Heer. De Hr. v.Schoon
hoven bestudeer» zgn handen «en weinig, die,
vooral wanneer *ö geschoeid zjn, bevaUUrer vorm
mogen aannemen. Het spel van Mej. Poolman,
als ze zich buiten adem had geloopen, was
onverbete) Ijk. Ook van Mej. S. van Bienekra hetzelfde
getuigd worden, vooral ten opzichte vmn angst in
't livtstc boSi-ijf. Bet duo ten laatsten akte met
den Üeftr Morin was echter m. i. onmogelyk. De
Heer Morin toch is geen jeune premier. Mevr.
v. Slnyters had veel opMrvlakkigs, hier «n daar
eeae gc*le beweging. De Ihmi-monde bcbve. in
dese reproe, nog talr^ke uitvoering
HET AMSÏEROAMSCH TOOXJ3EL.
/,vf(v/,7.- XT. ? />' i;ifliii',iytte>: -~ Dt
woonde \M de voorstelling van
XJ, in imllnndüclto vacrsen door ti, .1.
, naai' L\isimir Uilixvijiio, bij. 'l' e Parijs
wei d dit ttuk voor 't e'.T.-t gojjeveu in lbT.2; de
houfdrul werd vervuld door Legior. Den 14 den i
Maalt 1 850, had do lo voorstelling ten Stadsschouw- !
bui-p nlhioi' plaats. Haar na werd hot stuk dour
de lUderykerskftmer Aeliilles met uitnemend
«nccoi vcrsclieidvno reixcn nitgevucrd. Dd reprise te
l'jrya (Ugtcukfot van lS,rju;Geoflroy schittw-deAl»
LouisXl. Hu was toen in «ÜD bloeitijd, getuigen zijn
rhitippc II in Dulavigues Don Jitan, en zijn
'Hfafuftn Charlottc Uo'rday, irelK-e ligurc» hjj ter
zelfder ttfd «chicp. Onxe IJouwniecster, -?hij, dien
WQ verheugd zijn den ..onze" to kun non noemen, -<?
beleeft tlioiirlt ook üijn ti/Jpsrk van grootste
krachtBontwikkeling. Ik zag hem nog nimmer
met znlk oen geniale wicUt te voorscliön tred«a
alt in dcïcii Louis XL 'tEmcl vau 't 4e bcdrijl'
voormt wu heerlijk on overuacestweud. Daar
was hij de crotito . knnstcntnr. Hem z|j onze
nedorigo dauk nn hulde. Dat ziclelijdeo, die
folteringen vmn het gekweld geweten, die «tarendo
blik, dis angst, waar hij overal zqn moordenaar
meent te ontdekken, ? dit alle* bbjll ons
onuitvriauhbur in 't ffelieunen gein-ent. Deichoono
vnoraen dea l let reu Schimmel wiit hy met klem
tot bnn recht te doon komen. Zijn grime was
uiterst vcraoritd.
Movr. ItOssing-Sablairollcf, die voor Netnonrs
verloofde optrad, verscheen in met historiiche juist*
heid en reel smaak gekozen toiletten.
Den Hoor Schwab, al» den dan/ün, is reedt van
verscbillcnde kanten voel lof toeflewaaid. Hij be
hoort veel tot hen, tnet wier stom het publiek
zich eerst verzoenen moet, vuor 't er van genieten.
kan. Maar dat stal 't publiek ongetwijfeld aldra
doen, daar liet optreden van den Reor Scliwab,
voor 't overige, van veel Oftnlcff spreekt.
Afgezien van d» hoedanigheden der vertolken,
bevat Louis XI, ook voor vecleuchende
toeBchonvfcr», niet weinig aantrekkelijk». De auteur
hinkte, totn hQ dit spel schreef, nog wel altijd
op «ijo verouderd klamioisme, doch een streven
naar tintelende eo weinig seboolsehe waarheid
nemen vv\j U» tal van tooneelen waar. loen eegt,
dnt Deluvigno eeno tydrnimte van U jaar voor
dexe üUn arbeid gebruikte: 100 moet h|j van 't
klonicism* in 't romantisme lijn gestapt ea vaa»
daar, dat de laatste gedtelten eene getuigenis af
leggen omtrent de nwnw* invloeden, waaraan bat
kunitenaars-tomperaraent van den maker bloot
stond. All ffeheel mag de kompositie «r onder
geleden hebben, de litarataur is «r eeaigo echt
hattatoohteiyke meMoheujke dialogen en mono»
iogep tjjker door geworden. Lodttffk XI naakt
,T> eehto Oarium ClgaNttta dragen .een fltier
al» merk.
Anioét Bonrff«ota w dliaaerv gaf dea
Hewt>otharst de gelegenheid te tooaea, dat ?$, üs. a$a
emplooi, mtmnotend t« voldoen vermag. In dat
laatste bedrijf, met het stervenstooneeiT ftktearda
de lieer Potharst hjjna voortdurend als een
artiest van talent en kracht, t YnrwoaJert mg
niet: hij bad wederom oen zeeman voor U stellen.
Na JJc (.T/>ïmen*tf/<fr, werd, VrjkUgavond, iu
't Gr. Th. vertoond: Verloren Eer, naar hét
Doitsch, in 3 bedrijven en Een tttaatt$d met
hindernissen, ooi^pronkelyk blijipcL
De .VaïoH goct'c Tlieodora tn Violtda, drama
in S tafereelen. :
Arnst, 13 Jan. "83. T. D.
UIT ROTTERDAM.
Dn lofttjte weken van "82 brachten Iiy Van
Znyk-n weinig nieuws; eene reprise van In
dttieend Vftaeit ?historisch TooneckpeL" Het is
een vrij onschuldig «tuk, alleen moet men xich
verwcnduren óver do naïviteit vnn een groot d?el
van het publiek dat at dien onzin voor goede
munt aanneemt en' de snorrende pbrascti tucc .
daverend gejuich begroet; wnnt de
schouwburgxaal biedt hij de opvoering van dergelijke
stqkken vaak eau iiiterauiter tchoawipel dan het
tooneel eelf.
Op nieuwjaarsdag eerste opvoering van Le
Trnc fl'Arthnr, zeer geschikt voor zon'n (J,ip,
wanneer men ia den schouwburg komt om eens
baitclijk t (i lachen na al dat vervelende «eüiciitin
eu fólioitecrcd. Gelachen werd er genoeg; eene
aanwinst voor het repertoire acht ik deze fchiclit
échter niet. Behalyu dat het eerste bedrijf ("et
beste) de verwachting te hoog spnut en de
belanirstclling paandowcg vermindert, zgn
vei-schirleudc toestanden cu aardigheden van vrg dubians
kaï-akter, die door de aktcurs nog te verf
gesouUgneerd worden, en hét ktnk voor dames wet
bijzonder geschikt maken.
Kr werd vlug msar wol «at ?nonchalant ge
speeld. De Heer Van Znylcn vervulde de
boo?Jrol met den vereisehten humor en losheid; tkh^Q
hem eehtor ga at na vat gertistingBcerder, wit
minder -luidruchtig gezion. De Heeren VVaffemana '
vn Van Nieuwlnnd waren a'lervermakeljjkitr,
tcrwyl de dames Verstraeto en Rnysbroek
hjuVivtlen ttitinantend hadden begrepen. I<aug zal i(e
Truc vf*arschynujk niet op het programmn blij
ven; niemand zal nch echter beklagen het ge
zien t« hebben. ' ?
Tot slot natnnriyk de traditioneele Bruiloft
van Sloris en lioósjc vooral tor wille van d^
revue over hot afgeloopen jaar ra de
hfilwonBohen. fittsonder vielen in den smaak: eenige
nardigheoeu over de MilUoenen-juffrouw, c-n
Imi-tig woord aan Hoeren Duivenschieters (do goei
geslaagde Tentoonstelling vnn Pro Patria loonde
opnieuw hoe hoog da boden van den md<* bij
ODS staan aangeichmen), een kalm woont n«u
do nagedachtenis van de cqnipage van Do \Jder
en een peniflaae op de nmaakvoile venicring
waarmede de Willémsbrug zsl behangen ivonlrn.
Mevr. Albregt en de Heer Van Üuylen spraken
ze nit, overbodig dns to zeggen dnt ile
kwinkslagen tet hun recht kwamen.
Be wenschen in den Grooten Schouwburg Juor
Mevr. Faassen en den Heer Le Grus
voorgeJragen t!fa in druk verscliencn, ze behoeven dus.
niet herhaald to worden; daarin} kan men maar
op ééne plaats tegelijk rijn.
Zondag U. werd door hot Ned.Tooneal Mnrlijn
de Krwêr opgevoerd. An fond is het «tuk lang
niet kwaad en de twee eerste bedrijven m>s*en,
al sQa de kleuren wat schel, hnnno nitwetkius;
niet. In het «erste zien wc hon vele joiijio
.tuidentan in losbandigheid de ei-feiiisacn, aio luin te
wachten staan, doorbrengen, hoe ze in handen
kmiMB de Dwhan Clfaretrsn ze«r
:? K
?m