De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1883 14 januari pagina 5

14 januari 1883 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

iV'. ' ! V ?tl s DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD Y O O B NEDEBLAKD. No.150 |*UcU* W.FHT scmrs « ucm MUUM, T«O LUCIEN BIART. Een Zeereis tegen wil ea dank l* een «cM Jeocvue-fteek. cooaZ* et atet veel x\ja. UENHI UAVAIU) getuigt lelf n» hel ieMnervia: ,<t«u moM U- yt/eotr» «V, a»iantt uiyn rinjwl* t» ut^'u yr(f:t httrui, tr nog Ha taotult trtrbi'vfirt eau jfugii ia u ij prbltrtii it. Al huil Ik li f l rlrelit tleft mlJttkiitg II <J0M* keu, rf«« i«n ik iltuMtur utottta :^a. IM i» iro ffvttt fielt mg taii-M iltuêit tt l-wtmia ttiirpft»." D«ze Pracbtnitgkve, groot 8". forroj»t mot 33 tn»gn(. fi«ke Knnafo koet eleeJite T I.M. lu tittim linaea b«nd geteaden rt.4O. S. BLANDY, Stephan Paulowitch Ie e«» uHmun<e«4 «»lnje«l»»«fc, wt«rin de «pi-ttdtiutii ou Innam* t» ttttui «i,A»rA«ai/ij.<td teüst itorél Itkaiultiil IH ilni ei:nnw<t;<itn t,-ant tan JULES VIUVN'E. aoaiJoor ooi- iiintlyru joiiyen Int met htt graatslt ytnttAmsterdam 18<M «n 1877. Parijs. 18». Phüadelphia, 1877. Arnhem. >t«Sc» 1919 Koiue uit moer dan tweehonderd gtnke., allen gefabriceerd ia onze eigeuo Werkplaatsen. «U «t* J. COOfc, m*e»ngracM 99, >#SteeM ad «O Cenf ptr Joo». A'. Fo«t 8* net 39 groote en U kleinere gravuren <? U aÜe totxnle Bwitandeliwn verkrögb«ir. ' Bij VISCH behoort LIEVEGOEB'S VVCKaVMOnrElt XIOBTEK Bij VLEESCH behoort LIETI60£D'S of MOUTARDE SAINE et DURABLE. 163.KALVERSTRAAT163, FinaleDitverkoop WEGENS OPHEFFING DEK ZAAK VAX ALLE ARTIKELEN, »ls: Ileemi*, Dnmet. en Kinder lilacr *n4«ebeenea, Httrtui*%tej, Overlicmdea, Krcuii, M»uel>e.U«i>, Beonlen, D»Mt>tl«eo, MBUthetkuHpftn, elr , etc. tegen Torminilerde prezen r» 25 tot 40 'Procent. ' JOH. WUNAND, De BoekbaaiielMr K. W. P. OK VfllK«J, Witrmoei«tr«n,t 122, ever .te 81. .UnüIrMf. zal X«<er4aa- 99 JanMil e>. e. en volgimdti dngcn vvrkinptii: de uitgebreide en fraai geconditioneerde BIBLIOTHEKEN, nagelaten door de Heeron Mr. G. SCHIMMELPENNINCK J/., Tice-Preaident van liet Prov. Gerechtshof tan Noord-Holland, W. C. H. BROEKMAN, Notaria te Vi'inen, ei» J. O. VAN GENDT Jr., Hoofd-Ingenieur i» Japan, enz. De CATALOGUS, num 3600 Nog., bevat do bchngrijUto Koeken, a-cet Be*hUc»lcer4Uet<l en «<»»««Nederbadet-be CD JuitenUndseh* letterkunde, «irtakicke «n L»lUi«»«h» JLeKerkunëe, i'urtata, Nntmirüjie Historie, Vfthaltthc Weteiucluppeii, Eoair- en WetttuifikuiiJo, l*liutt. ca PneMwerhCM, .«<!?» VMI Am-??t, HBtorieprenten, enz. enz. De CATALOGUS U ? 23 et*, te bekomen en tl!e« D*ndertf»c on VrUd*c IS ?? l» Januari te zien. ETIDOLF DEICKEl K3.KALVERSTRAAT163, HIBEKKIAen SHA.UKOCE Ongezlfte Kolen (grol en fijn) ?0.85 perüeetoliter Geiifte , teroTe) . . » 120 , , OalorlttM . ..... 1.20 . H*»rd . . .... 1.80 . . Blok . .... 2.30 . 100 Kil*. P. PlCTER&fi Jr. i>g mm* kut*. BOKIS, M. ~~ AMSTÜDAMT Hotel HOLLA1TDAIS, £ e i <f * e h ?j» f e i «. ea SOVFËHa teo«n v*>i(o prijken ca & Ik Ctite. Gelegenheid voo? LOGIES en FËXSION. A. P. C. lljlft Je gelegenheid op#ttg«itc)<Z raar llefliobbera T» PHOTOcffiAPHiÉx «a STÉREOBCOOPPLATEX, a»»r TU de CAB. PHOT. do Coupii, Br»nn, Scliaaen, H»ofU>»engel, enz. de pr{j« ?I&nfTVeKfe IBKO Ia gaoteld. K. STÖliOSCOOPPLATEN itel ik do prijs (v»n de FUttn d« S J C.) op 5 Cents per sint f oedkooper mot prewio 13/12, Schilderyen in Olieverf, ea zér oud Bebtldeiif, Toorttollendo CBRISTCS BS3KVEKBS AAN HBT XHÜI8 (ilwit op Vu Dp), ktoook «4» BOSCHOEZICHT BIJ WINTEK door Henrj do Cbeao. KUNSTHARDEL. WILLEM LEENDERS. Pftleisstraat 13. Do PBOSPCtTHS.SE», TABICVEK, ent. der LA CONFIANGE, xijn te Anistcnlom kosteloos TcrhiiJttaar bij de Heerea Agen'en: O. VAN DIES, L. KBOM ea O. J. UI£>T alsmcJo ten Knutove TUI den ondergoteekende, btftit &«;.,<,» Sti-ancktn. De Direeteor foor NoderlaaJ TAI ,L» Coafiaaee", SLINÜEBVOET BAMOMDT. 1RTI ET AICITI1E. Fonds: WILLINK VAN COLLEN, Be«tmu-dcren dor MwUcliappij Art i n jtoticltio fat». two 4lo eor to berichten dal nmr de* %V«4*ir<}4 198* tyn iugi-kuiBMi roven MhildurQ*». Do ft»» i» toegeTïvzon un d o «chU<lciij .bAMTGB", w*4r,«uile)j>«k»r blcok t« «jjn Uo H.*r E. 8. WITKAMP Jr, Urwljl de Premi* ii t»cgrlico>i un do- n-htkkTy JBOüen", vurran de moker lileoh to rSjn J" beer H. 1. HAVERXAH. Allo iog«8x>naon atnkken zullen fai»in«nt*jt TUI Mun* dJt Ift tot on met KuttHUc >O Jim«arl i;i dekUDttDe iiict iMVrooiute klokken Ballen met de<WG«ipena« D3,tmbrii>ven van af ilunfog 23 Jsnoari afgeleverJ ol tlcirerlilcxcndöttmgffezondeB wintkn. óp vertoon -rut liot sehoime merk op Je naautbrliiTea KAS-VEREENIItKI, RENTE VOOR SELOEN * . . . «u» 4 tara0e*a «p MdM MAM*» U ko veenruunlen. BEWARING VAN WAARDEN votfeaa Reitaaeat «M hot Kantoor vet&rjjclaar. AJBiterd*», l» Aamri 1889. P» DËOSTVMe-ENBETiLKAS, Doelenstraat 29, A ItfOilta tejoa «?t l iteg opvrtfeM op 3>a pCt. , 10 d»g*u . . * . ?a a*e»t waart» to bewaring t**» V* p*r aiillo pt* ovei bot Mnjc^-evcn b«Ur*{. M, 14 Janna» l SS J. lo Novfmbw 1880, No. 28. vm BtefAkaatMt: AJOTBRDAK, BESASIlUt. 371. fitutnal AJJBICT,, de Bnimm J. B. II. 8ALTET * Co,, Hccitusracb» 318, AmiteHaiB. AgtvteB to AmatcTilMH de rberta: tT. E. TAK LEKNZP, LeidMaMtrut 33. Hr. E. T. CL.\linK6, K«txar«jin«M Ml Mr. K;;b. 3. O. UOHKMKO. 8ta««l 1U, 11. DUS SAKTILHANO. M»rt«t»»r»«T»<kt S. 3. J. lx BBtraKB, Print E«ndriki«d« 179. Dt JUfMtKiMfflj m<ri*t &*tt«J«* f aüOf?ttrstktrd S. . 10 Januari IS&S. towooemd, D» Secrrtart» 3. H. JtABCHHAUPT. Flauclleii Hemden T0«r DAMFJI TUM af f l.«O. ! voor KINBEBK^ in alle gi^oitcW WIT FLANËL »« ruim* »«rteevl«£ GAS-ORNAMENTEIf B in rulane aorteerlwg i aorhaudea ia 4e * A O A K M R W v PECR & Co. IVXK VWmXffJiIJK 4, «W, *S« en ff4. PARIJS,' WINTER 1882-1883 M S)c$eilac7jlm van 1S3O, gtJvefaten, ^refeiJtren, £trtüten, lerwxde Vroimm, Jjttlm aUtn gclruik aemaakt van Je f Ata Regzuurid en Itlltn er de goede uihvtrkiny van enden-enden. 3)at Deerlijke 'ftcnlons, nut de w vld&me goedkeuring van di ^eneeikvndlne Academie run yarijj vrreerdi Ijeeft eene merkwaar^ dye'uitwerking op de aandoeningen der Keelen der luchtpijp, 3)c(*T T)tt gebruik van de P4te Regpnauld versterkt men Ie item, verdrijft de drocjte in den mond, kalmeert de prikkc linj deer de inle verkmtdjttdm veroorzaakt en oteft den adem, eenen aangename* qeur. We P&te Regnauld bevat jeen enkel ledwelmend lestanddcel; tet v dus Jjet we middel vaar wuvxn en kinieren die niet van drankjes enafkttiksils fanden. Elke doos van l fr. 60 moet de volgen de handteekening dragen:. Verkoop in bet klein : in alle Apotheken van Frankrijk en hei Bmttaltad. «irlck ea verkoop la bet (root te f&KUB by L, Vreréea Cb. Torcboo.. Eet goedkoopste MAGAZÏJlf VANUURWEBKBN Lelieiracltt li/i Heewaciit 6. AftTHMA - BOKST - BROiTGBm - TEHZK« CAPSULES GUYOT Ik acht hel aoodlg er aan te herinneren jat ik Alleen kan instaan voor de goede 'bereiding en krachtdadig heid va» die fla:ons tfethe mijne handleeketting int DRH3 KLEUREN dragen. Btke ftaeo a koudt 60 * capsules in en eene yteeiale gebruiksaanwijzing. KAXTOOR: V. Z. Voorburgwal \o. 3O7. OMBOÜWIKG VAM DEN TUIN VAN HET PALEIS V00A VOLKSVLIJT MET EEV WINKELGALEBIJ. «jieutloKclde (rootte ile* Wlnfccla: ZVIB-O O.eaW, «11 f a In«erlclii ter ».?« *»»« ??*?. *?»*» De uIaim*B'«B toekeniaeen der Winkel», «limede *e hunt-cojHlitfên liggen tor iuzajre Uu Xaiitovo der Uaiupliinnii Ui Jon Hoor >. IL HAKJCBBT, Directeur Powge Rotter J »m. Kthtoor lieneilen-riiue» Xn. IOS «n'10-w dur. »l.m.d«Ta de Iï£r« VAK L1%H * VAN DAK te '. Htge, Ea,«l«n Xo. 1. van 10-J uur. der 0»ler(j zjjft te- Teikrijeen te» Kantore der M.uUjUipptj. '' tor BAPTOESTEUEH M Amsterdam. , x^ 90 9 l cKxx^AlóX^^Gcc^^ieKfcOi ó l GROOTE Speciaal «drcn voor GOUDES, ZILVEREN en STALEN BRILT-FN met KRISTAL GLAZEN, MACHINALE SLIJPERIJ en inricljtins voor Koparatie a la Minute. i ?agazijn DE GOUDEN BRIL. Wijde KapclKteeg l, 1»IJ het Il«kln. in llnarlem: dca DINSDAGS, Zijlttr»at No. 55. tot bul (cfiffc woon lage irrUzcn, van de noy verbanden , TOFF*W, BOMK.EM eu verdere Artikelen. Von Bokern & Co. lORegHlievsbreestraatbijdeMuut B e oitxlcUtfe»«r*t«, ?0IIe<i(e, itatnurmttuto PR«IH.K« vo«r Ham^rn , ' <e ?eh«*M«e ?oiteevln* MA.tRtXKCHTlEX vna .«^^ *''^>,«^*lf51*^ i K. A !»D«Immttsx. Van ?1UK. ilk A^ftvtfbtf MMft. V^p ? JeHBvW vH* Dr. A. IV. BOH^BK, KOSMOS, Het boek der Natuur, Tww» flinke n**» rtiy. 8» ileelou, tAvulord . met 25 eroote finten, gedeeltelijk in Uleureodmk «tv 2iiO Gr» vuren, , Pry» 1 1S.SO. TM dit aifmnntenJe worlc >;U& aog 102.11- ir£,'ii!;e ft, veorBanden. _ _ ? Dr. T. C. WIMKI<ER, Op en in de Aarde, 9 royal « d««len met 06 grootu Fh*.- n «n <al na r 9.00. werk ook la catfer d«» tit«t v«a : . OP KD n BE IV ZBE K\ Ll-flIT. Prfli per deel . . . ..... F. J. ORANJE NASSAU. H»t ?eeitte werk van Jeu eeviorJoa s^irjlvo;-. Vet 10 platen ........ J'iija 2^(0. Oeboaden In frtd>tbaad . . , . , 2.9O. Bo»eint»Mnl« BooVworVen ultlnnntanil J'uor «iiAo«J ea fraaie nittatfii-y zijn Ut) allo toKüo Jloelihaoüelirren te teïemen en t>y il« Uitgever* U.IKHA * Ce., AraMeotitm. BrueseL Hotel de Hollande. ?t, me de I» Cenln»! Bc-Ier'.tc. O Karige prij<e:>. l.amo;-» t.: i ::< J l-.-a:it :i. *: WéJ. .T. LEVJI.U'X, N». a»iv A°. HM. Yemhjjat eiken &t«rd»g»f«nd. TJUgevw*: DAOBLADTEBMaaOIHO Hoi« A Co, Kaatoor: 8pni*tr«ut 316. INHOBDt . BBT BAPPOfT Dl «AD »» OYMWWHO" lettEB JKUOD u. - MjuïtOHwa OTMEKH». BI. - OYaraOBT BBR »BW. - DU Pat* |ll- UU België, m, *oor M.A. «DHBT-. Het Am, terIweea *W*Ml, «oor v.DeyewL - I>e Anuterdaiaepbe liMeerMb, &»«r Btrtote. - IM «a aadw over de vooriltag van DerBlnj de» HUwtuiiCMi. «lot, door Mr. H. Hllmtt'e lf*d*jnon-portr«t. door E. Colloet. . LETTEB«RU)K: UU «v«f «M volkilie l, door v. H. j -Volkelied of atat, g«M mMitenrark, door D. V. H. l - Beknopt» biaAJekliag ia d« Twwlee?, door J. V. If WiatartMig. SCHOOI* BUaaaall* m.doorQ. N. l «S OOBD YOOBBEJSLD.door A Jwdliu. MILITAIRE leke ovw het bevorderen van Offlotenm, 4oor l y. /. BCHAAJtPBOBLTEESI. FEUILLETON Oude IjsCorpe, aaar 0>. Mnarar, («lot), door A.B. Vauel, ? AntoiaeUe. Het LttatvoTk, door H. Th. Boelen. [IU.KBLKL DWSOMWG TIEWU i. LOSSE 8TVKKBN OY«B LKtBKBTBEZBKBMNO H, | toor J. B. Bllngorroet BMftondt. BB1BVB»JB08. OTÏBZICHT TAM DB SFFBBXIinUBKT. AmarlUtnKD* Sporen, door i. v. d. Borg. Veilingen. ft iMVt zijnde Woningen.?ADVEBTENTEBH: Scbouwfcrgcn, en*. Hét rapport l» wfce de»»rer*> Iftdtac" «atBer Je***. TI. De circulaire aan de uudici hield deze twee vragen 'm: \. Zijn er gevallen bekend vaa lichaainsof geestesziekten, die kunnen of moeten woiden toegeschreven aan het nóg, o/ ttu ktt vroeger <»x>veel mogelijk mei aanduidtag der jaren) betoeken van een II. 6. School of Ijvmnasinna? II.' Zoo ja, gelief ons dan een korte opjwl te verMrekken van elk dier gevallen, met rertnekünf vaa de veiinoedclyk ooruken, binnen en builen de school of in den wieg van het betrokken individu gelegen. Do dfcntaire aaa de rectoren, dit^cieureo en directrices bevatte de volgende drie vragen: ZONDAG 21 JANUARI. 1, 4, 6, 8, 11, 18, M en «2 Bebotkr«taaB schrappen, als i\jnde de ongosleldjieid hier van ceer voorbygavnéen aard of'duidelQk, in tlln Mf, niet door de schoot ontslaan. MfacVien zou hl) meer schrappen, misschien minder, doch een dergelijk oordeel zou wei-h Big waarde hebben. \Vi! men dus ook zon der van het oordeel van een medicus af to hangen, de vraag beantwoorden of uit die gegevens blijkt, dat 4e school door to veel van de jongens te vergen hun phyfiek nadeel berokkent, dan kan men wel niet anders ?dan van de gewaagde vorondersielling uitgaan, dat al de aangegeven ziektegevallen, waarvan 3 later mei oen dood eindigden en n met krankzionfeheid, aan de school kunnen worden toegeschreven. Omdat enkele der 20 gevallen meer dm a leerling be treffen, willen we hel aantal op 25 stellen. v Dit nu is dan het resultaat over 43 scholen, en over een aantal leerlingen van meer dan ftt,966. De nadeelige gevolgen ondervond dus 1 van elke 490 leerlingen. Stellen we ons nu voor een vrij groote school met 5-jarigen cursus, met een bevolking van voorwarend 100 leerlingen, waarvan telken jare 30 vertrekken en 20 nieuwen toegela ten worden; stel dat die school geopend wordt met hel volle aantal van W) leerlin gen, «fan znl «Ie directeur dier school eerst na 15 jaar 400 leerlingen hebben ingcschre ren, en dus 7.al gcnv.ddcld ook in 15 jaar in een dergelijke school cén geval van, laten wij het noemen ovcrladingszielue voorkomen! Wie beweren mogt dat deze getallen om de een of andere reden te gunstig zijn, hoc* wel wij ze jifi?t IQ ongnns-lig hebben geno men, die mag ze [reducecreii; laat niet in 15 maar in 12, in 10 jaar zelfs aaa zoo'n school een geval van ziekte door het volgen dn- lessen voorkomen, don bewijn dit im mers nog niets. Want dat niet olie zonen van alle ouders, die hun kinderen «p Gym nasium of 11. B. School wiMt halve de voorsteller, Prof. D. Bulringa vaa Groningen en de beide ledea>4êi commissie, Dr. de Bnrijü«n Dr. Corooet Zij werd echter mei 11 togen 5 ^ft aMWUtóha»! JMBJwiCj?^ ^JÜM&Ü1 v.001'.*?0 | *f.1'. Ro^jrijfeerd wcrü. uih'jyuter vi; leliik zijn'achteruitgegaan'? T Zew "zwakke" ftersoóntfw UnnnYir II. Welke vta die gevallen meent gij te - ? - ? mouten toeschrijven aan de school? 111- Wat is uwe meening nopens de vraag ol ilc school te veel vergt van de leerlingen? Van de 13 directrices van meisjesscholen zonden G een antwoord. De schoten van 2 dezer bestonden echter te kort dan dat daar van iets van eenig belang kon gemeld wor den. Op 4 bovendien min of meer onvol ledige antwoorden wenschtéde commissie geen oordeel over het middelbaar onderwijs ??? meisjes in 't algemeen te grondvesten Daarentegen werd «amgenonv* pt 11 tegen 5 stemmen de vereenvoudigd* conc'urie v*n het rappQJt, luidende: tiet Qyuutariaal n Middelbaar jjkukrwij* in ^fdta-tatul mo$e voor verbetering eetbaar sya, ook »«* de soiy voor de lichamelijke ontteikteKny dtv Iterlinifitn betreft, rtdcn vin met hei ty*!«im te breken bntaat er op Ayyuaiftte gronden niet. Hier vóór hadden het woord gevoerd Pi-of. Fokker, Dr. nruinwaa, Dr. J. JÜrks en 1'rof. Piugge, rraarbij dient aangetatkend dat de drie «rsigenocn»ler», leden der «omuiiswie, omdat zij niet, uf thans niet, tiliing in den Kaad hadden oau de stemming geen deellumen (Dr. Gronemnn was pfwcti/.1) Uit de discussie bleek duidelijk, zooals trouwens ook in uit de aangnaumen motie en uit het rappott kon blijken, dal men niet ons onderwijs onverbeterlijk oordeelde of'een herziening van de wet op hè»; middelbaar onderwijs onnoodig achtte. Integendeel, men verlangde verbeteringen in menig opzicht, doch uit een paetla^ogtsch oogpunt, otn bel onderwijs vruchtbaar te doen rijn, de jon gens nog meer dan thans te leeren wat TOOIhun verder'bven heilzaam w4s- Dat ook wat n de zorg voor de lichamelijke ontwikke ling" betrof meer kun gedaan woelen, stem Ie men eveneens toe. Op sommige scholen blijven de leerlingen lo lang aaneen op de schoolbanken, niet aan alle scholen wordt de gymnastiek lusschen de lesui"1»! gegeven enz. .Maar dal alles kon niet tengevolge lichtten dat met liet »lelitl van ons tegenwoordig on derwijs behoelde gebroken te worden; daar voor dit stemde de vergadering de couimissie toe bestond geen reden. Onmiddelijk nadat liet rapport verdienen was werd bet van verschiUende zijden aun*»er 8/m. f 1.-*. fr. p. v. f 115 Nomwen Mn de Ktoékta verkrQ^ur » , " *^B 1 Jt m ?« * »^ * _ ., 0.10 vaa 1-6 ragcb f L?, Wkt ng^ «wn- . . ; ttlft den tcktt pw «fel ......*).vea naar barmonitebe, dus iwral tok weer Ucbaaou ontwikkeling, ook mwr eenJgsrins aan zon kunnen lasten." Wij ktunwBoos bezwaarlijk vooroteHe» hoe iemand in dat 'rapport de bedoeling heeftlcitnnM leien om het beginsel van die Oltrapia-vêrcenigingaan te toFten. Noch de heer Kenlje?, noen de Olympia-vereeniging worden er in genoemd en evenmin bedoeld. Het adres van Mr. Kerkhoven wordt met waardeering genoemd en in plaau vnn het beginsel van harmonistilie omwikkeling aan ie tasten, staat op meer dan eene bladzij te lezen dat de com missie nicu liever dan deze wil. Slechts wio verandering in ons geheele stelsel van onderwijs wil brengen, zonder te steunen op gronden aan den feitelijken toestand ont leend; wie dus op grond van roeeaingen en praatjes wil verwoesten wal met moeite tot stand gekomen is en door kleine ver beteringen uitstekend kan worden, die vindt in het rapport een voor hem zeer ongewensdite bestrijding. Dit is tevens hei aniwoprd aan de Sladgenooten ynn den lieer Bientjes, die in hst Weel&tad De Amtterdammer van 30 DdC. j.l. een correspondeniie uit Utrecht aan de zuak wijdde. »'tls wel geen uitsluitend Uli-cclitschc zaak" 200 heette bet «bar »u-jornn den verkiezinüsstorm van de vorige weck is hier een kalmte ingetreden, waar letterlijk niets van te zeggen valt"... en du?, wuni utondlioudeii scheen niet geoorloofd, moest er tnajr wat over het rapport, gebab beld en Jan Holland in zijn misplaatste wrok (want de Olyinpia-veroenigins was niet aan gevallen), zij'n verongelukte logica en erger zaken gevolgd. Vooral dat artikeltje in het weekblad was een blijk, hoezeer zoo als in de vcrgndcriog van den geneeskundigen raad pezegd werd de zaak onzer scholen, in plaats van tot een punt van ernstige overwegiog. tot een koftie en fcroegpraatje gemaakt wordt. virtuoxen. Do voor en daarom beeloot zij"haar plan "om het on derzoek ook daarover uit te strekken te toten varen. Van de 54 directeuren van II. B. Seholen zonden 33 een antwoord, en van de 30 recto ren van Gymnasia 11. Het aantal medici, v.M-van antwoord ontvangen werd, was slechts !?'>, waaronder 2 directeuren van .krankzinni/fin-gestichten. Duze laatste 2, en 9 der 11 overige mc"id, beantwoorden vraag litcsüslonihniifnJ. ^?eiiecns beanlwooitlen 8 dur 11 iccJoreu <"n 23 der 32 directeuren'van II. 'B. Scholen <!e hun gestelde vraag II met gecne. Slechts medici, A iiictoren en 9 directeuren ga ven boTesligende antwoorden en noemden als Mtwoord op de vragen I en II gezamenlijk -5 gevallen van Hciiamelijkcn of geestelijken Khieniitgang, echter met dien verstande dat vete rectoren en directeuren al de voorge komen 'gevallen van achteruitgang opgaven, m niet slechts die, welke onder vrang II ehoorcu, terwijl een enkel medicus ook een geval vermeldde waarbij wel van eigen studie voor de akadcmie, maar van geen U. U. Schoei of Gymnasium sprake was. Dit laatste gval moest dus builen rekening fdston worden en eveneens een vaa een jongen, die reeds aan een zielsziekte leed ton bij op de school kwam en van een« uier die een vcrzwering in het oor kroeg. Hetzelfde moet gedaan worden met een jonfm die, niejlegenslaanda den raad van den 'lirocteur der II 8. School, bij het veltóig ondenvijs aldaar nog extra Latijn o Gricfüch ging leei'en, eu een 20-jai-jgc persoon, die op dien leeftijd roeping voor predikant begon te gevoelen, en door-sterk flnJeeren zien voor de 8de klasse van het Gymnasium bekwaamde. Die 5 gevallen wilen zeker door niemand als voorbeelden <->n de gevolgen der overlading van onze fl. 0. Scholen en Gymnasia worden aangemerkt. Van de overige 20 gevallen, waarin ziekte tijdens het schoolgaan cplrad,nieent de rappot'leur, prof. Fokker, slechts 4 inderdaad met grond aan wat men noemt de overlading lc kunnen toeschrijven, zonder dat dit ectiter nog met zekerheid is te zeggen. Wy zuHen liet rapport in deze medische quaeatie niet v»kra. Een leek zou uit de opgaven in het waarschijnlijk de'gevallen, die als'no. e voorwcrmn dat * een zonder schade voor hun gezondheid volkomen dezelfde opleiding genieten als de gewone gezonde jongens. Niet alle zei I's physick niet zwakke jongens zijn geschikt om tot hun 18e jaar hun geest door het schoolonderwijs te ontwikkelen en wanneer ten laatste, dikwijls na herhaalden aandrang van het hoofd der school, de ouders dit inzien en hun kinderen van de school nemen, hebben die reeds cenige nadcelige werking ondervonden. Om die zeer zeldzame gevallen kan men toch njet de geheele regeling van tal onderwijs verande ren en het zoo inrichten d;u ook ile zwaksiei en bekrompensien den cursus met gemak kunnen volgen. Terecht zou de overgrpoie ^meerderheid ouders vnn gewoon gezonde jongens rnct gewone vermogens cisrhcu dat men in meer en degelijker onderwijs voorzag. In ieder geval oorileclda de meerderheid der commissie dat het geroep over overlnding, zooals dat hier'en «laar jielioord werd, inde feilen jicen steun vond. 'Dat'«Is er uu k maar' ieis waur was va;i du' voiirsieHinynn (iic uioii uu en tliin vnn ilc zu;i!\ li )»rt!>! ^o\'cn, niet onkelc twijfelachtige luiien lor kcjiuis vnn de 7ijn, \v:i:ir haar Vrt»ft do AaorikMMtb. DnA»m ClfiNttoa", uil nlle deden v;in ons l:in<l, rcuksou moesten zijn iiiede^üilecld. J conclusie VJM liet lapporl liiiilrie ilnfl ook : »Als slotsom'onzer werk '.aamheden meent uwe commissie u dan ook te .mogen meededen, dat de eigenlijke grond, waarop een ojjitalfi} tegen hel. tegenwoordig sysfecm van;gymna siaal en middelbaar onderwijs zou kunnen worden overwonnen, het beu tja dot dit werkelijk nndeclige gevolgen voor ifophysicke en psychise gezondheid dor leerlingen zou na zich slepen, ten eenemale ombrcekhHet moge m sommige opzichten voor verbetering vatbaar zijn, ook wat da zorg voor de lichamelijke ontwikkeling der leerlingen bel re ft, reden om mei hot systeem te* breken, bestaat er, allhuns op hygiënische" groudeh niet." ' ? >*'. DU rapport der commissie! uitgebracht' aan'den geneeskundigen raad van Friesland en Groningen, werd den 'tWslen December j.L, in de vergadering van dien raad, te Leeuwarden gehouden, behandeld. Er ver hieven zich hier stemmen zoowel togen de wijze waarop de bouwstoffen voor het rap port 'waren verkregea als tegen de conclusie, die daarnH was opgebouwd. Tegenover de laatste werd door den heer Meflno Quizinga, arts te Ilarlingen, een nwliégasteld, waarbij, na dankbetnigiDg aan de cemmissie, verklaard werd: >de geneeskundige raad acht het echter-nog niet uitgemaakt welken invloed bet thans heerschenée on*erwijs-sysleem op den Hofaamelijken en geesieqken gezcndheiGstoestand van hel otltomend geslacht aittefeat" Yoór deze matio voerden het woord, be ?>? Dtntem OicutUoB worden colttttortoerd daor tmma» t Co?JkMt«ra»B> Va. Bo uattréklel "vati liet rapport zeit gezieo hebben, u-ant dit is niet ia den handel (1). Dat daardoor scheere roorstcllingan werden aangekweekt lijdt geen twijfel, vooral omdat in deze geheele zaak een zekere prikkelbaar heid van de woordvoerders aan weerszijden niet te miskennen viel. Ook het rapport droeg daarvan enkele sporen. Zoo had de stel ler daarvan, heleen publiekgeheimoordeelende dat do schrijver Jan Holland allenniiemst be kend was met een rector van een onzer gymnasia, ijn verwondering doen blijken dut van dien reclor geen antwoord op de vraag om bouwstoffen voor hel rapport was ingekomen. Zoo iemand, dan zou hij toch zeker bedroevende gevolgen van de overla ding der jeugd in zijn omgeving hebben moeten opmerken. En in het rapport stond zwart op wit dat Jan Holland, ten behoeve van ccn ernstig onpartijdig onderzoek, geen enkel feit, niets, aan de commissie had willuri ol kunnen mededcelen! Dat was Jan Holland niet naar den zin en dadelijk liet hij een boek papier komen otn het met woorden van ergernis tegen die com missie te vullen, tiet brochuretje dat zoo onislonci is merkwaardig als proeve: 1e van misplaatste wrok, want de schrijver meent, Oio .die een<i zinsnede uit het rapport, dat dit in zijn geheel slechts een persoonlijke aanval tegen hem is; 2j van mislukte logica, .want hij legt er b, v. veel nadruk op dat in het mpport gezegd is dat- lichamelijk zeer :aakke leerlingcnllen cursus aan gymnasium 61' lioogere burgerschool niet behoorlijk kunneo-Wlgea om dan daaruit te conctadecren: u d a de jongens een zeer sterk gestel moe ten hebben om hetgeen bij de wel op H. B. School of gymnasium van hen gaeiscfit wordt te kunnen doorstaan", alsof lussclien zt?.r ziei'.k en teer tterk niet jui$Uio*80 of 00« pCt. jongens vallen voor ivielw cmdèrvflja bes'-emd is; 3o. van ergerlijke onkieschheid, omdat Jan Holland, "die elders zoo scherp toestanden'kou geesselen zonder personen ta~ trcffün, hier zijn doel nie( schijnt tékunnen bereiken, zonder de leden van de comissie en hen of haar die bouwsloflen voor het rapport leverden, met name te noemen omdaardoor zijn meer .oi minder geslaagde grap pen te pikanter te tnakeo. , ' Een ander, de lieer J. A. Biertjes, jiet eveneens in het rapport, «o niet een per soonlijke bestrijding van hem zelf dan toch van zijn vereenigiag Glympia. In de .3e Aflevering van liet lljdschrift van dezen vorm. konden slechts epkelo woorden aan bet rapport geweid worden'(4e^eigenlijfe be handeling volgt itteD doch daarin vinden wij deze uitspraak van den beer B: >Ifekan rolj bezwaarljjk voorstellen' dat voor iemand, die zijn Verstand gebruikt ea zich niet laat biologeeron door geneeskundige Raden en een professor in dehygitae, dit ranport het ?? beginsel onzer olympta-vereenigiaj, net slre.'^??.«i* onkunde mistast b evNter te ver- ?.--? «tuk van «ca i-choot- l krijgslieden," in een ure . de opmerkzaamheid rnu g.,«-n «nktl [de yoordradlt van hel lied art het rapport zelt gcziea te' December. Deze bcsprcèt haalt daarbij het oordeel vaö'Coaigë" onder wijzers aan over de owrtadi»j<kwesüe en ook dat van den Heer Biemjes, van wie ge zegd wordt dat hij: i mede door zijne be* u-ckking bij het onderwijs geacht mag worden met volledige kennis van zaken te «preken." »Naast het oordeel van hen, die betnm&arwijs in theorie kennen, wilden wij het oor deel stellen van diegenen, voor wie liet dagftlijksche practijk is", luidt hel ten slolle, en daarmee is hel bewijs geleverd dat de Arnhemsche niet wist dat met voordachl va% de" 7 leden der.commissie 3 uit de onder wijswereld waren gckozeu, waaronder twee hooiden van grootc inrichtingen van onderwijf, voor wier kennis van zaken geen naam bestaat nadat die van ccn ander voltoh'y ge noemd is, maar voor wie juist het gymnasi aal en middelbaar onderwijs, waarvan hier sprake is, sinds vele jaren dagoiijksche prjclijk 'ja. , Doch kom. Int en wij die polemiek nisten. Erkennen wij Jat hoe scherp de uildrukkiugen van' duze n gene, misschien ook van ons zelven, mogen zijn; hoc grievend de spot van Jan of de miokonniiuïvan. Piet moga wezen, \\'d»^bfil attco gooJ inecneu nv^lon/o jongens en meisje en ten sloue lio'.de voor het 'komende gcsfachi, dut Neetiaud moet vooniitbi-engen op den weg der ontwikkeling, de drijfveef van al dat geschrijf is. Een nieuwe wet op jict middelbaar onderwijs, na een 20*)arig bestaan van de oude, moge do blijken dragen dat wa ook hier door slormwcders naar een herbei-Kzame kust zijn gedreven. , Yitus Biumsma, verttfruiwooHigde «en* zMk.Mabtfiiue). d« aUjl deur toori w» pndanrfito to aóó l»ekttul, dat w\i ona «MB verden aaahaUnna no* «?n veroorloven, wi atippeo oog «JsoWi au>, dat d« pri^ toweht boröMode j*t hjjalibon»parti*i»ch pretendent *$M vroeger* ra<ii«*t« ?Twpathieön moert TcriooeUeMn. emügu aiorifiku clencaal getiat« cinovda ia cfjn manlfett lud ffctlocbten, indachtig aait de iproulc: Purit f»nt Oie» une M we. Dit ailca hielp ikn armen mau niet: d« Partisenaan lachten en Jéromoto FratMchman f enoeg om bet te weten: Ie ridicule Inc. De regecring TaltedeTaatenavondvftrapenuti^t: op ea iiam den pretendent geranm. In *]« Kamer waa het een rumoer, altof de republiek ei-nstij bedreigd ware en Floquet ateldrn i«'fe Toor, alle rao^clflke ««piraat-pretendenten of lieden die het worden konden, en eorpt te vmv bnBDen. Zeer waarteMJiüfik cal dit lot alleen d«a oabetaden prim treffen, en daarmede een incident zija afgetoopen, dat de aandacht der FraMchen voor een oogtnblik afleidde van de gebentiroitsen in Egyptö. Wat daar geMluedat, bracht aaa hun natioaalen trots een gevoeligen knak toe. Zonder eetiigen rorm van prooea werd de dnbbela rontrdle opgehesen. Die contrwle zoo beweerde men van ngeUch* a^de WM «ene overeenkomtt tuawhen drie nuehten: Egypte, Enireland en Frankrijk. Daar nu de beide eerden er een einde aan wenaditen te maken, kon Frankrijk alleen baar niet voortzetten. Dexe wQze van den kuiw» dooifre bakken was de bitrere troont van Franknjfc':! weifelende hoadioff in de Egyptticlie kw.stir. Kngeland heeft tien in Egypte de twjpaMinRvm; Mac-Mahou'f lyfaprenlc: «ik ben er en ik bluf rr"< voorbehouden, natnorlijk n int uit eigenbelang alteen maar, omdat de en de gesaimenl^ke Kgyptenaren ntei wpnscaeti. Engeland >al zijne troepen T er ui»i ruk ken, zoodra het gezajr van den Khedire voldoen de bevestigd en verzekerd is, eeue tijdsbepulii^', die, als m«n de groote mate van impoputmite-t van Tewiifc in aanmerking neemt, vrij ir el met een uitstal tul Kotendas Grnefny RcJgk sinn-. OretUen* moet erkend worden, dat de net a, door Engeland aan de mogendheden gezonden, over bet geheel een gematigden toon attnslaat. Vooral de voorgestelde bepalingen omtrent de neutrali teit van het Snex-kaaaal en de aangrenzende wateren Mtoigen van eene mnte van belange loosheid, die inderdaad verrassend zou vrezen, al» men uit het oog verloor, dat bet kanaal giootrndeels in Franicbe banden is eu dat. I-et verbre ken van verdragen in oorlogttüa 'ene zeei' ge«aak is. «De Dnrbftm Cl|»rette« afy» aoor caeM van (1) Voor jwovrr do roomud «trekt «[ja potter, y vtrnemen. o\> unvraae-by donnp^brienrProt A.P. ttkker voor bübns*t«Uf»3en nog aake» esempUren t« rkrlkso. . » ?_ -.». ?. ^^ ? " . ? ' . . St»»UkiiudIg Overxleht. De afgeloqpen" weak txeaoht eene wonderljjko Verratsing. De dood vaU GambetöMwkünt den verschillenden pretendenten' naac.dfl Franaclte kroon nieuwe* mO*d U -nebben gegeven. Er wa» ieU in jï» loont, ?«%!? de FigarZtóAe. Umiitiacltt efistteii ^|óenter<j*i?V fcelvo, ten minate. Doch de benuMUuagJOtfni deu wat*4ang en Jérüote. Mar q||iifr«ftM aea graaf van Chaobord voor.- Doy owAajplffltBto aller prolondenltèn, die. o&cteon feitelpc-4e wettige ei*fgisnaMn der NapolifrOJilfoflKft trftdiüen\ bfi cle Boaapattiiteiy in sear \eriaf' .ujHtn' *6>nd ea ?aar huaSe'meeniag, te Victor raa tijne-rethtsn beeft de ffeva» eümnrejrTanTafQf onvltwaont; veeJidetjiejte Tl . jr ^vraeg eett Mguntr. der. In al dfe benteld, ..^^.V^ . ---- * ?-reoob Kwain. vele müBen bewezen, Napoleon aan het De i aeen.ve '*' IBUA^^M. T t JUMUI fnfr f n tttiti weriirVbreei ea k walen, tendem worden teSI weer tattbatt l --- J Ik^A * l^h^MAMA oau juEjfraier* de wQ TJU» BAtvk een ner bracht. WK Ntpoleoo» B lier." ,Ba «hte Dmfcam Cifar*t««m &IH** »???> «la iMrtu -? . «4 III^»^"-«»W W^AWWVW^ f *f^B/ V«W«9^ "*"--|f jj tm» Kamera. Ho* dew laatitvn gekozen ..?»,. worden, i» nog ui*t bepaald; dat zij «ehter gw» VMitovertegcnwoordigiDg zuflen T;|JU, kan meo veilig voorspellen. Ia plnat» van de dubbele «tutrüle <«ordt n tirtaBÖSeUdvijeiiriangesieiil; hei i* dnideiük, cUt de Khedire daarvoor Jiever den ex-eontrdlettr Sir Aookland Colvin, dau zttii Ft-anschen oo)Ie«a BrAlif seemt. Minder weir01atid dan da Jfranaehe regoeriuj in Egj-pttscii» «aken, beeft afcti de jairtitie «ut dat land getoond hÉ^etprocea tegen Pnm Krapot-' kiae en zq'na mede^mardiiïtea. Prie-ea-veeitig pcrcon'jn /ija veroordeeld tot gevBBgeaiHtttifeii die van l! mannd«ii tot '5 jann en tot Uo^tea; dia van M tot 9J»W francs aiwi'selen; dementen ziju «Uuirunbovun, na afloop hnuner stil f', gedareodékorter of langer tijd onder toelicht fffstèld en «Heft zHo veroordeeld tot hot verlies Imijuer' burgi'rljjte en bnrgendinparecJitpi) ge durende vijfjaren-, A) wordt dji Floqaet's voor stel SM: genomen, toch lullen nó voorsranders vaa oen iiieuwfii re^eeringgvoiiu in l-'vaukryk er b«ter alkomen daa «i, die regwiügloótlieid inediken. liet nieuwe Spaatvlie tninutcti) hcoft iijiw verkzanniliMl otuter vrij gnn8tige*voorte«k<;p4ik begon non. Vun conservatieve z'uue heeft het |><i-itie te wachten; tLurcntegeu xnl bet. ickenon -<>i> dni steun der vvi-suUillende IIUPI-^I» 1'iTicÖf n. l>e isujnige linaucicule jjolitiek van d<:;i nr^vtrede^-tniii'ster Cainacho, cue in hc mltoukud '«u -ei-t-liet muitte onder du hótülou v.tu . .Spflainerhc fbndaM algumecn bijval vond, zal(ioirr 7.911 opvolger wordoii voortgétet. De zittiiigcn van den Daitich.m Röt;')ng «n dcti l'i iiisitc'acd Landdag -Jiebbcn uo;; w«'i-'>jf mei kwa irdig* opgclcvcr<L ESnsrVmmljr was d« ItÜkïdas, woAt bot (told, do nopiUijdeniicn <l'«or den \vatcr<ueda te Jiulp te komofl. 0|i ai.:k>e punten ttonden de pat tijen -n-eec sclie-rn trg«nóver elkander. I>e St*at:wecr«Ui-ii vonÜu:ti-:i)«:r kropj{, \veffcn« ziekte, voor geruimen tyd v^-.lo» en ook do Itijkskansolicr is onyoitcld en ino^t ricli voorloopjg door den miaiit-.i- van '?- ? -'?"'-Scbolz luten ver v-u ««en. .-?f;,. r !'ii< n« ? l', 'hy a cotxdc I. ,4'Pawiiwi-ibo! do beruchte K&kk vaa do Co. hr ciodelijk vocht gedaan. ?l)e goudvelden, vroeger in pacht go^cviMi /au d» firma 1)9 Jong, doch «Ltoriin, oj> «n»nl v»-: paHüdigo*<>piMÜngear amn de heurttf'Mnnii «-n Cv; a%«Ktaaa, K$ff opUieitw aan du ieclith«)iti«u<l«ij tovgewriun. Atel ii daarioeéal do *el:ade, oau <lo vwixna'elykten TeroAraaakt, ntet vergoed, nu«r aan het *eènj ia »flir«kch gegovan. En al^mogotnu OOK du man, die liet pleegde, in rustige rust hier te lande hut l.em toegekende pensioen genieten en overl-.uien wortloa net vorrtelüke eorbesrijzen, \ooi- l.»», di« df' Md( de Jon* indortgd aandachtig liubl*u pToifS.» debauaing, Ua stotte in dit adiulu.?tratiaf geding genomen, een kra* vonnis tfgoij den laaUt i^etrèdeu gocureneaf vaa Sunnawc. De liberale 'leden v«n de Eerste Kamer liebb*n ceu vui'gnl «ring, .gitbudeii om. te lMraé4>lai!ea over kan'- houding T>y de aa»stain«e SuatibuVl\j kuesn bet denkbeeld 'niet jan on« af werpen datwüt «Ai twnellik fidele TertooninR is, Wat andert *oa de E*nte Kwner hnnnun neen d» B da reeds b werking ^^_ . tartegea u*Mubir<et gtpanberd. knnaen de Darbam Cl|tretUn Uer uj»Uvelen.'

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl