De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1883 28 januari pagina 2

28 januari 1883 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

49 «Ik g«Me4 vta don g«M, die grootsche 4B ra«t weinig» p«nse«htre*en. goopeud« gteren wu het rny weer gegeven, dat heer S. in itjw vello kracht w ziea en t* hoore*. NtaMtwMaaad» by mor dan V^dwo uren over tija onderwerp, »de kunsten «D bet volk", sprak, en 100 boeiend sprak, dikt na de puuse hei publiek zcei- xelter niet WM ufgonomeo, ha4 hij klaarblijkelijk weder Reen schriliet^ke aanlvekenio^ea voor kort trekken wil ik liegen. Slechts in korte trekken Mer iiiededeeleo, wal de spreker zeide over de kunst en het volk, de verhoii'liog «11 betrek kioiit, die tusschen beido bestaan heeft en buliüort te bestaan. Het volk, zeide de heer S., is een geheel, een njachlig, getond, organisch geheel, eene vercchljaing, die het geheele leven van eene natie omvat, die mot ia VOD lieden of van gisteren, maar van ecno geregelde ontwik* kering volgens een va$i beginsel blijken poch ; hei is eene levende uiting met ceuo machtige ziel en een krachtig Ikhamn; het heelt een hart, dat warm klopt, dut voor nlle edulc. de dingen open is; liet hè t IX geest en ?i £VV«V v...e^-. -, gezond versimid, die zkh openbaren in zij in taal; daarom is liet volk groot, '/al nu de kunst levensvatbaarheid bezitten, dan moet het geheclo volk er de droger van zijn; immers het volk hcolt zijne godsdienstige, ledelljke idealen en zijne helden, wnarin lm? gclooU als in zich zelf, omdat het edelste wat het bezit, daarin is verpersoonlijkt en belichaamd; wanr zulk een volk is, daar is ook eeno kunst De kunst is de vertolking der schoonheid, die het ideaal vertegen woordigt in zinnelijken vorm; daarom u iy aanwezig, overal waar de mensch streed daar versiering en verfraaiing; daarom is zij Diet hel uitsluitend eigendom vun zekere * die in deztn donkeren ttyd dubbel behoefte hubboQ aan. den troost, dien de kunst hun op het levenspad schenken kan. Üöhoöf ik te zeggen, dat deze voordracht, door d«n vurigeu redenaar mei ware beiieliog uitgesproken, luide toegejuicht werd? Dal »pruk van zolve. Ik wil altaen de hoop uitspreken, dat tij op velen een diepeu indruk moge gemaakt hebben en bij hen lang moge nawerken. Doen eene bonheiden aanmer king wensch ik op het door den heer S. gesprokene te roakon. Het is deze r ik geloof, dat de redenaar, door groote bewondering voor de Middeleeuwen en hare kunst medegesleept, te hard, ja, onbillijk is geween jegens de renaissance. Waar hij lang stil stond bij hare schaduwzijden, heeft hij wel eenigazius uit het oog verloren welke heerlijk*» vruchten zij ook in het Cisalpynsch Europa heeft, voortgebracht; ik denk b. v. uan dat voortleven der ren»i$snnce in Frankrijk, welks rijke tijdvakken meestal n:iar du koningen uil de huizen Valois en Uowbon worden onderscheiden. De heer S. blijkt lot de strenghistorische schout te buhooi eu, die alle geeslelijke verschijnselen, zooals taal, recht en ook kunst beschouwen, als in hel volk. vun zelf, als 't ware noudzukolijk, ontstaan, en allen iuyloed vun hel overleg en vun den vrijen wil als storing aanzien en builen wil len sluiten. Deze school beklaagt de receptie van hel Romeir.sche recht en de.codificaties der nieuwere tijden; zij koert lich nok te^eu de renaissance op aeslhetUcli gebied. Zij ver oordeelt alle ingrijping in den loop der teilen. Zij vergeet, dat aan hei schoona nog een andere maatstaf moet worden aangelegd, dan die van hel nationale verleden, ? die vun hetnlgemecn-meii?chi-!ijkc. Ken lauwertak kan niet geënt worden op een eikestam, doch de «nenwerd ia de Fransche Kamer, hoe men angstval lig aioh de icbaapsvaoat over do ooreu trok. raenschen, kringen en standen; de kunst in Bare groote en machtige betcekcuis kan het eigendom zijn van allen, die hel fraaie willen bevorderen. Dat heeft de geschiedenis der kunst geleerd, én by de Heftenen én in den schoonen,'beerlijken tijd der middeleeuwen; toep putte de kunst uit het volksleven; toen vfilde het volk ztync idealen in het leven zien. Doch er is een tijd gekomen, dat men niet meer tevreden was met de bestaande kunstvormen; deze toch, door den kunstzin der middeleeuwen uitgevonden, waren te weelderig geworden; Vervorming werd noodzakelijk. Die is dan ook aangebracht door de renaissance, maar liet ongeluk dezer beweging was, dat zij het Uitvloeisel was van boekengeleerdheid en zich bepaalde tot enkele geleerden uit de hoogere ataaden; hierin ligt de groote fout, de mis daad der renaissance, dat zij de kunst aan Wel volk heeft ontnomen en haar langzamer hand buiten verbinding" met hot volk heeft Inbracht; 4e kunst is geleerd, deftig en.... vervelend geworden; zij heeft zich niet meer gebaad in den machtigen stroom van het volks leven, maar is gaan zoeken bij de Grieken en Rorttëmen; de vreemde vormen konden ephter niet by het volk iuheemsch worden, omdat zij niet spreken en niets zeggen tot het volk, omdat zij stom zijn, en zoo zij niet stom waren slechts zouden zeggen: wij behooren hier niet thuis. Zoo is de toestand der kunst in het volk inderdaad een treurige geworden; kunst en volk hebben elkaar noodig; een volk zonder kunst is een, dat zich alleen bezig houdt met de dingen van den dag, dat wel rijk wordt, maar slechts genietingen van één dag kent; en eene kunst zonder volk ü eene, wie 't ontbreekt aan kracht, aan geest, aan hart, aan ziel, een ledige vorm zonder gchnlte. In de eerste lielfi onzer eeuw had dan ook de leelijklieid over --' '* iï--!« »ni..ï<w.irhliaai./1 ? vrinr 7Anv/»r ljbi.ii» ,,?..--.. ?,. schel ij ke geest kan en mig b-nvondenn ooit wat verre vun zijn vaderlondschen bodem zijn oorsprong vond, hij kun un mag ook dat in zich opnemen en mot -/Ijn eigen vezea assimileeren; de natuurwetten zelve hebbenden mcnschelijk.cn geest eene vrijheid gegeven, die ook de aanhanger van hel ethisch determinisme niet mag ontkennen; de monschelyke schoonheidszin is van alle tijden cn alle plaatsen en kont geen nationale grenzen. De heer S. schijnt dit zelf gevoeld te hebben, toen hij pot in hel tweede deel zijner schit terende improvisatie toeriep: »Gaat weder Ier schoole, waar ook; gaat in do leer en keert terug tot de meesters, onverschillig uit welken tijd, nis de edelc.rte ware schoon heid er sli chts beoefend werd!" Dit over de voordracht van gisterenavond. Wanneer men den heer S. eens weder ge hoord heeft, betreurt men het sterker dnn ooit, dat deze dichter van hoogen rang de schoone letterkunde voor de staatkunde heeft willen -.verlaten, liet is zeer zeker groot cn goed, en den strljdbaren man waardig, met al zijne kracht op te komen voor wat men recht matig en billijk acht in den slaat. Doch dut. kunnen ook anderen, wiea de Muze niet den wijdenden kus op het voorhoofd drukte. Tyrtaeus nam zelf niet het zwaard ter hand, doch zijn speeltuig mocht menigen vermoeide verkwikken en in menige borst geestdrift en moed doen ontvonken. De vele prosaïscho beslommeringen, die de politiek medebrengt, kunnen den dichter niet gunstig wezen; ge lukkig reeds, als zij hem geen kwaad doen! Zullen den heer S. op het veld der Nederlandsche staatkunde en in onzen lijd de te leurstellingen gespaard blijven, die een Lamartine zelfs in het Frankrijk van 1848 niuesl ondervinden? Wie zal het zeggen! Doch dit-mag men hopen, 'uit verwachten: dal. zoo de heer 8. het jjoed mocht vinden, _ _ ^ ,o ourvu UVK, toen de Engeltoho aeekaateeleti reeda dreigend hunne vuuraonder richtten op AloxandriS. Zelfs bet klein» observatie-korp», door de regeering aunguvruagd. werd door de Kamer geweigerd. tb» repDuiek i» de vrede", luidde het in beteeenisvoTle parodie, en onder die schoon» leuse liet uen aicli d» kaas van het brood eteu. Fortuin kw»ai ten goude ann hen di» arbeidde en de kunden uit de mouw stok? niet «an hem die ?wachtte «in stille zat'1, zooab het bekende rijmpje zegt. Dit blijk van machteloosheid, dat de Fracsohp republiek te dankou heeft aan hare kamer, is een gewichtig teelten des tijds. Weinig doet. liet er toe of Frankrijk'* onthouding in Egypte voortspruit uit eeno ovfTtn-nkomst welke dar re* §ubiiek de vrije hami lut iu Tunis: dat verschuift ?) i'eil slechts een weinig naar «cht-*en. ludieii dit *oo wezon moclit, dan zou Frankrijk, in rui) voor d*n urg'geguveii aauzienlijkeu polit-eken invloed, welke umi o sterke Htullntg iu Egypte verscbiift, ten kluinun pi-ijs hebben hetlun^u» iu de Kiiniioieelo voordt-cieu, welke iloeajiU'to-vtldcn vun Tunis ann sgn« jjiooio tprculuntcn zullen verscbalVen. Kn zelfs ijw.o voordeden worden uog gvtoni]H-rd door hot -in algemeen politikken zin voor l' r.itikrijk boou-t luidvuli^* feit, dut de Tunishistorw Itn'ii' lu-oft üoilrereii tot nnuwt'r aan sluiting nan Uiiitsuhl.tttd. iü«n niulor blijk van do politieke zwakte der Fruuric'.in jvpubliek vinden \vij iu du iuwooiiigii Iterooiton duxer week, voor wt'lko sic!» u: ut i l ij k c«n« hcrreili^oiuie oplcming laat viudcu. Kun mvtciident met ecu« in vursclulleiid opKicht. be dorven rcput-itie komt voor deu d:if< niet eeu manifest, dnt. weinig bcr. krnd is ooi den m.xn zijn verleden te doen vergeven. De schrik vun den eersten dag laat zich bourj;|>t'n; ooit in do inh«chtfnUaeming van prins Nii^olfon to verdedigen, al waa ry nit t strict noodzakelijk. Muur liet- is een zioktevoiscliijnsfiL, e<-n lilijk vnn ven ï\v.ik zonuwgL'stul, dut die schrik /.oolitng duw t cn zul U o al'm-itinpL'u n;u rictiüt als do druk opeen volgende telegrammen ons leeren. Floijm t,, de oud-prefect viin l'nriK ki'iis' kij.povel aU hy ««n pretend»'ut *iot; d* regoeritiff vmngt «on H apen oin die beladers der repuMiuk de deur te kuiiuen wijzen, n l j het l KI ar gt.cdduukr; voor IJnllue ij het mi duorc in bet oo^ dat piinsen vunÜrioM» een ra ui! yuu het lejror bukleede», «m oen llunapuito nianii'esten schrijft. Die lU-nkiieeHcn werpen don lwi*i appel in het ilczt?n y.oiner i mlerhaast sanicugonx:ipte, uit liHtarosïeiu elemnnten l)eattiLiu.lö miniïcerio, cn binnen veerlbn dagen iiadfliispeldepi ik, der repnblit'k door het mnnifeüt. van Jurüraa Napoleon toeeubracht, i.s een ministerie aan het wankelen en ülaun bvgceriffe aspir^nton du gretige O'gcu op du Inn* brgpcrdo {jorteii-uillos. Weinig doet het er toe,of hel mim-tciU) Ducleru nu d.idcüjk valt; het is door de gubeurteni'tcu der week zoo gebroken, dut het go«n orus'igen aanval moer kan doorstaan. Intusschen blijft de wotgcvinc; daaronder Uiden Er liggen in do cnrtotia dor ministo: ii-n en dei cotnuiisoius l oo[>R» vau ontwerjiRt vciviagen, dio op beliaudrlinct wachten. Do wet op do recidivisten, welke d- groote B: eik-n moet zuiveren van hot optuig dat 's nuclits de strntcu verpest: men vorlaügt haar van allo zijdei mnar de Kamer mist do werkkracht cn voorn hut 7,-delijk bcwnatzijn om met liet noodige jjezaj zulk uen maatregel te ue.meu. Hoeveel te niuc m o:'t dit wanr zijn voor da nieuwe rechterlijk organisatie. Veel U ov te veranderen iu de reent spraak; maar wij durven haast niet wepsi-hen dat cune «aak vnn zoo buitengewoon gewiclil voor het Fransche volk nis de vaststelling i!nwijze waarop recht zal worden gesproken, spruiten znl uit ecu politiekeh touïtand nis wy thsni voor oog«n hebben. De Heer Dove*, d t' tegenwoordige minister van Justitie, sou misschien de niivn ayn otu dio grooto der EuropeMah* politiek in banden heeft, ? prins Hismarok wü den vrede, lig heeft atfn t^d noo dig om ijja tegensparteleade parlementen t» dragen in het keuislgf van het veelgepreien staatssocialisme. liet gaat echter niet gemakkeIgk. De arbeidcnboukjes sullen tut d» vroine weosoheu blgveti Utbooren, eu de lijvige stukken dtuiovtu- kunnen op de plank wordt u wnt naast het tabaksmcnopohe. Von WedelTs beli»ting op beurso \p-ooukorasteD, een rochtstreektoUe aan vu op de 'ibirale handoUar* te Derlgn en l'Vnnkfort, wwd vvfxundcn naar eene commissie, welke dit outwcrp baant eobparig afkeurt Be dexe week bohandc'.dA hoofdstukken dtr begrootiag werden vig1 oi.gesuhoudeu aaugenomeB. l>en Keizer trof, een pnar dagen vóór zijn soon de rilrore» bruiloft vieme, een xwaar verlies. Zyn 81 jarige broeder ging hem voor, ? een waar schuwing voor den bejaarden vertt en eene waar schuwing voor Europa, dut eene onxekere toekomst tejeiuost gaat, wanneer het prins Bismarck niet gelukt den toon te leiden, sooala hjj samenwerkte met den vader. ttemd voer een vergeUjk i»et de uit ten aanaien van art. 194 der grondwet en hew«rt de tegenwoordig* «wmkhtid der enwervatievo richting. 1)« Soit. <?/. iet nader uiteen d»t de nederlaag der conservatieve partij een gevolg U van verdachtmaking door de Itberabn. In 't Z/W. bespreekt trof. Opioomer de etadie. van ign collega, prof. Bujrs, over onae Grondwet Het Wag.WeekbltHl heeft de hevige strafpreen ??i? !?: Mde gchcelo linie getriornpheerd; voor zoover het van den mensch afhing, was alles leelijk geworden, en zells was zooveel mogelijk de schendende hand aan de schoone natuur ge slagen; de weinige ware kunstenaars hadden zells gnen vat meer op het volk. Inlusscheu, thans is v el verondeid pp dit gebied; ccn irisschei e, beitre geest is ontwaakt; men heelt zich herinnerd, dat de kunst allereerst in en bij het volk moet leven; men heeft weer aan het verleden gedacht en daar zcll's de kleine kunst, die een groote macht is in het volk, opgespoord; belangstelling in en lust uit de kunst zijn gelukkig weer bovengekomen. Men vraagt zich weer ah hoe zal men de kunst weder in het volksleven machtig mtiken en daardoor ook haar zelve bewcldndincn? Een eerste middel daartoe is, dat men niet alleen vrage, of eene vrucht van meuschelijken arbeid nuttig i* en haren maker beier maakt, maar ook of zij schoon is; het nut moet niet alleen regeercn, maar bel nuttige moet in den besten en schoon st en vorm worden bekleed; zoo behoeft het nuttige niet duurder te worden, ? integen deel, men bedenke dat de schoonheid de beste wachter ia vooral voor het breekbare, dat de wet der vergankelijkheid het snelst werkt voor het ledlijkc. Om die schoonheid te vinden, moet men ééne zaak doen, waar aan reeds veel maar nog niet genoeg gedaan wordt: in de leer gaan;, men moet lot de meesters lerugkeercn, onverschillig uit welken tijd, als de edele, de ware schoonheid er slechts beoefend werd; men moet leeren, en men zal ondervinden, dat het leeren cd doet. En al leerende, zullen wij eon ierde middel vinden om de schoonheid in het leven terug, te voeren; wij zuilen een voudiger, waarachtiger, reiner schoonhcidsvormen leeren kennen; ware kunst is een voudig; ware eenvoud bestaat daarin, dat het sieraad eenvoudig een gevolg, een uilvloeisel zij van den passenden, nuttigen vorm. Nimmer mogen wij vergeten, dat een volk zonder kunst niet leven kan, een volk zonder kunst heeft geen schoonheidsgevoel meer en is ten doode gedoemd; met kunst is een volk onsterfelijk. Het is een den rnensch waardig en Gode welgevallig werk, de kunst te kweeken, vooral by hen, voor wie helleven anders 200 weinig schoonheid aanbiedt e.& zijne lier in vjjf-en-lwinli^ jaren niet te doen ruischen, hij, nu afloop daarvan, gelijk weleer een beroemd geestverwant van underc scha keen ng, iemand, dien ook hij «zijn vriend vijand tevens" zou kunnen noemen, hul ? de onthulling van cn ? dankbaar Vaderland met een «inonuniunlum aere verrassen en verblljiicn l Utrecht, 'lü Jjin.''tó. moge perenuus II. J. C. O vcrxlcl&f. Toen in 1879, nailnt Ismaë.1 pachn, de vorst die nan Kgypto Kooved goeds cu zooveel kwaads naliet, vervangen «'«^ door zijn zoon, een nieuwo vorm werd ge/.oclit. om het groot belang van En geland cn Frankrijk eene ovtrwegendo t toni ta geven ia het beheer der Egyptische utuatsfit an cien, en men, na lang zoukuu, den vorm der ge zamenlijke controle, uit tu oefenen door eon ambte naar van ieder der beide nikcn, hr.il gevonden, ? toen had men eene nuttige instelling in het leven geroepen en hnd het Frans jho ministerie WoddJnatoo de diplomatiukn zege behaald, dut het uit de Kgyptisrlie verwikkelingen met gelijke rechten trad op den geziuneliik begeerden ouit, aU En geland verwiert'. Na Fraukr^jks iujretoRen en toch waardige bonding op het Bt-rlijuscliu congrca vau 1878, was dczo nitkomat der Egyptische znk-n een tweede tastbaar blyk dat <?o Franeche repu bliek haren rang had hernomen en voornemens was zick,naarharekrnchti te doen geldonin Europa. Oe controle werkte, zooals eeu instelling \verken kan, waaraan twee. ouderling ij verzucht igen arbeiden in eun land, waaruit men hou beiden zoo spoedig mogelijk wil zien heengaan. Al;.>vcrrichtte ry niet «lies wat men onder gunstiger om standigheden van twee ervaren financiers iu Egypte had mogen verwachten. ? zo hielp oen toestand in het leven roepen, die in vergelv*"'?"» «"?*? *'« .? .._.,.. , .. net de tiidcn van Ismaöl, zoowel voor de schnldeischers all voor. de bargen van den staat, eene groote verlichting was. Zij is na gevallen, de veelgeprezen controle. B\j besluit van don Khedive, ann den Franschen vertegenwoordiger te Cairo beteekeud, werd zij opgeheven, en ongeacht een protest van Franeche zqde, werd de vroegere Engclïche controleur, Sir Auckland Ooi vin, benoemd tot financieel adviseur van den Khedive. In die benoeming van denzelfden persoon die, vroeger met den Franachman Brédlf samenwerkte, ligt een gebrek aan kieachheid, aan courtoisie dat meer dan eenig ander verJchtfusel dezer dagen toont hoe sterk zich Engeland gevoelt aan de oevers vaa den N(jl. De Medjidien-orde .welke Brédif medenaemt op zijne thuisreis, kan het niet verbergen dat htf eigenlek ?Jjai' wordt heeügezonaen. Dit i« der Franschen eigen schuld. ia da herïnn«i«g( hoe er , wet tut «tand te brengen, indien hij ecue nndcre kamer \<i(tt zich had. Een vi terann der l'avijocha pers noemde' hem drie jaren geleden tot des rarcs jeunes gni ont f tree. Zeker is het niet zouder boteekenis dat zoo weinig jongeren in het oog van den pnblicitt dat stiindpui.t hadden bereikt. Hu heeft verleden Maandag in t!e Knmer, in hoofdlrekken, medegedeeld hoe liij de recht sprivak wenscht to hervormen, I1U wil de onafzetbaarheid der rechtcis schrappen uit de wet. eU hen laten benucmen door den minister viin Justitie. Coutrüle op de rechtors KOU worden uitgeoelciid dour een oppergerechtihof. te benoemen dour het volk. Hieronder is ook begrepen de vermindering van het aantal rechtbanken vau eei sten aanleg, waar over allen het eens zyn, behalve de rechiei's die daaidooi- uit de lij Kullen vallen. l)c ministor bostrued het door du Kamer verleden jaar in een dolle bui naugenorncn beginsel der rechtstreeksche verkiezing vau recbt.-rs door het algemeen steoircclit. l 'ut was te begrijpen, maar minder ver klaarbaar is het dut l>evès,die als ndvocaut (te Art as of Amiëim meeticn w^) de praétyk der rcclitspra'ik hfi«ft gnkeiid, ? di» Aaitrenboven als minister vertrouwd ia met de kunstgrepen in deuwedloop voor ba/.oldigdi.1 nmbten ; ? -haast onverklaarbaar ki'tat het ons voor (lat. bij d« onafzetbaarheid der rechters Ifmt vallen. Trouwens er is nog niets ren. Nog menig ministerie kan den lcort«n dur Frunscho miniïterie'n hcbbon bewandeld, de republiek rnct eene uicuive rechtcrlijkt) organiintic zal bogiftigd /,ijn. Overigens krniiteu c>lkniidi;r op rlo telegraaflyneu ccn aantal nieuwsl ladingen wolkc door den Nederlandschon Ic/.ci* met matige belangstelling werden begroot. !)?> indient g van een outworpici\t"bel>i-tiu:; in don Oo-tcniijkschen Rijkaraad verspreidde selirik. ouder de kapitalisten en bracht .door het j?<<brc!<liig R\>teem tncnige welver«nedcn pen in bewcaitig. Iu Hou}j:irije vrnagt de RO -BcotiR's.-ioiici-'lo Fcholen en nnmre erken* Allerlei. A.I de afkeur f. ns waardige handelingen In dt, Btlliton-r.aak worden overtrofT-jn door degreneeouze lafiiartivslii-iil, waarmee du Ke^eerini< in het uiterste oogeuMik d»n Minister van Koloniën alléêu voor du uaak laat ?opdraaien." Op eeu dus betreffend n. viaiig in hot voorloopig vfTïiag van ilo Eerste liamcr over d* begrooting, .«/on wij, in het antwoord vau den Minister vau meien, als jiromier. het volgendei \Vuar is het, dnt de gc'icuTe Uilliton-znak, 4e i;ni<i» op voordrncht vnn den Miuistei- van Kolo-J uien verleende Koi ioklijke goedkeuring eronder 'grtijiun, haar betlag huoft gekregen, zonder dat iurvan een dor overige Mini-ters ieU bekend was." ll»t breen rechUtreeksche inlichtiog voor de Tweede Knmor. VI/y witten er niets van" ? zeggen de Minis ters ?»n tr// willeii er ook'de verantwoordelykluud Hiilzwngmul uict. voor meedragen. Uwvwtura unl al!eea ilen hè r lirauw tielTcn, tvij blijven." Uiiidolyk is 't ? maar ook iairt* De Eerste K'vmer nam met 21 tegen 18 stem men, na ccn dried;vogscli dcliat het wetsontwerp tot verlegging der uitinoudinp van de Maas aan. IJyhalvn tegen d-; vet menging van ryks- on provincitilo zorg, was voornamelijk oupositiu gericht tegen de hoogu uitgaat' vau IS'/i millioen, in onae tegenwoordigen linaneieolen toestaud. \Vat. nood V ? zei de Minister van Waterstaat ? tegen It&G, als de Kropte uitgaven voor deze t nderncming noodig zijn, H oua spoorwegnet vol tooid en komen de spoorweg uitgaven geliecl viijj. Eilieve, denkt de Minister er dan werkelijk den bijl bü neer to letfgen en geen spoorwegen meer voor te dragen? Er U \va:idijk hier eu daar nog wel behoefte uan een spoorweg, b.v. in hetNoorden. \Vy althans zoudéu onfioartie reeds nu op het vrijkomende bedrog der spoorwegbegrooting rek'.-ueu voor andere openbare werken. Als er geen verandering komt in onzo financicele politiek, üulleu wy iu hot volgend jaar onzo stem doen hooretii A i dus do hoer Fransen vnn do Putte. llio bedreiging sluit uithang eeu jaar uitstel in zich. Meer verlangt do heer van Landen niet Die goede Lurste linuier! Met hand cn tand heeft zich het Kabinet ver zet tcgeu do overlegging van het reglement van orde voor den Ministerraad. Moezeer men ook tegen dia achterhoudendheid opkwam, niets baatte Toch is 't reglement, jjiren geleden, voor de wüziging van lëo'6, wel eens meegedeeld: Zou het Ministerie van Lijnden vreezen alles mee to deelcn wat. in dat reglement staat? Ui' deinst men terug om te doen zien wat er al zoo buiten het vc^ieinutti om gebeurt? Wag. dientie, do"* verkieiing gehouden, de redacti hoofdreda UnyUudül derredaot De Sinnt opmerking cp de lipt De '£yi ontwerp t Ulad s geuda *ez het tweei van veel m liet Vi bretding < door Mi'. geuit, ovc rechtsysU stelt. Di recht tot blad nin' streng b middel z ?*?'""'' h «t advies in sake d« De k Faust ü, .- -.. monnik vervangen. ?Meürtofele" is evenwm, muoer De heer Muller bezigdo Woensdag, bij hot Maa*-oiittverj>, etn govaarlijlc argumentum tyd hominem togcnovbi- ueik l u-er van i'ietihóven, die het b'iauco-cmlict Ijestix'.-il. üj), die löVs millioen Jieht toegestaan voor dï overi.cniiug vun het Nourdïeekaiuinl, gij mist het recht deze 13','3 millioen te weigereu. ? Aldus du heer Muller. Fra-iw redeneoring l Zoo zal men strulu, by de discussie over den Rotturdamsctien Warvrwe^ zeggnn: ?üij, ilio 29 millioen voor 't Noordaeekaii;iul ea de Mansmondvorlugging votecrolct, moet nu ook deze 3U tniltioon gtivcn." Was dat do bedoeling? Een krachtige vciklniini; van den hoer Pické uit naam der liberalen, in 't belang dor haudhauug van art. 194 der Grondwet, heult den minister F.vuuckcr Hordijk gu'ièel ontwupcnd. (Jok du Minister heeft verklaard dat hy tut. 194 wil behouden. Dii zwik wordt or nu niet beter op. Vy'iaaelt de onderwijs-politick van het, Kabinet dau uourtnatc tot de Tweedu of Eerate Kamer gesproken wordt ? ttverzlcht der Per». gevolge van verschillende omstandigheden, tot nog toe ?Techta ctuen krer ten tooneele verschenen. Men heeft den uompomst wel eens dfn ?lUliaanwhen Wagner" genoemd. Doch voorzeker niet door zijnen overvloed van harmonische gangen.. Zyno muziek herinnert in de eerste phuLts aan Itöwiini, aan Verdi, en hier en daar neemt de maestro ook een klein snuifje uit de muzikale ? tabaksdoozon van Meycrbeer en van Schubort. Oudertvisehen wiiluu wy de orastaudigheden niet vooruitloopen en ons oordeel opschorten, totdat eenige voorstellingen te Brussel zullen plaats gehad hebben. Den inhoud van den tekst Bullen uwe lezers evenwel reed* nu gaarne leeren ken nen. Uier ii hy kortelijk. Faust en zijn vriend Wagner zien op een sehoo* neu lonteavoud eenan monnik door de straten van Frankfort a. M. wandelen. Wagner houdt dit personage voor eenen biddenden en bodelen den kloosterling, Fauat beweert echter, dat elk Büner schreden eenen vurigen streep achterlaat, ?Orme di fuocó imprime al tuolt" eu is niet weinig verschriktIn 't volgend Tooueel vinden wy den monnik verborgen iu Faust's studeervertrek. De jonge ling zingt: ?O liofdo tot God en de menscheu, uw gloed doorstroom mijne aderen." (Worzeker gccu profeet kan waardiger spreken 1) Vervolgeua zot h (j zich neder en slaat ?bet Evangelie" open. Ounuddeliyk daivrop volgt een gebral van dim monnik (?urlo del Frate'). ?Wie brult daar? Geen antwoord?.... Houd op mot brullen, cn ik ben de uwe," want .furie, i'.ulvel; of sjiook, gü bezit Salomous wijs heid!" (?Sulla tu» raEca e onnJpotente U seno do Salomoiiu"). Hierop verandert de monnik ia bekende gedaante van Mc f l stof elf, en vluchtweg mot Fiuist onder zijnen mantel, zonder verder een woord over hnoua plnnnou to witwoleo. la iiet volgende bcdiijf zien wij het tafrei*! der veileididc; in den hof, wat ons. nit Gouupd's Fnuat uit SSuhüuianu, iu vele andere bewerkingen, zoo oiet uit üötlin, bckead is. Iu het daarop vol gend tuoueul woidt de DloksUorg in't Harzgebergte voorgesteld. Men ziet Margnretha geketend en bloedend tussen en de booze geesten. Weder verandert, het tooneol en wij bevinden ons in Margaretha's gevangenis; z\j is beschuldigd van kindt-ruioord en hovöiidien van moedermoord, ten guvalge van ecnou slaapdrank walken /ij op ! Fuust's rund, h ai e moeder had ingegeven. Zij sterft hier in Knust'* artntm ... nGericlit^t" roept Metisto, ?geruttet" zingt het eugelcnkoor. Het 'valgend bedryf vertoont ons Faust in de griükhc'ne onderwerühl, Helenn vrtjoi.de, i-el ij k hy liet te voren Miirgavctha deed. Mefisto meent di e en jongeling than i geheel gewonnen ie hebben. Doeh spoedig gaat do gausclia begoocheling voorbij. In hut tlottaireel, ?de dood van Fiuist Hotiti'ld, vinden wij den held opnieuw iu zyii laboratorium, in eene soort van ^vinioeu'1 of cstaï-c (?in una cstutic-i visiona'). U ij roujjt uit: ?O Herinnering!" . . . . ea beweert dat hij h''t ?werlwlyko" cn h'»t ?ideale" gcaiimaltt t-n nlles heet t. leereu 'k«uuen; rnuar niets dun. sinnrt cn bedrog heeft hy gevonden. Metiato wil htm weder ia ü\.evi minitel hullen en luedevüereu j vruu . njng dat <vn Kutltuliek burger in andoro verïioudi^g verkeert te^onovet* den Rtaat dau eeu ander»burger; radicalen zetten er do vol vourty p d int io Stu'cker en Heiuiciin Duiisehlaml hubben afgezien vnn het .Ideu miiiliaudelend gepeupel in KlOll >,lll IHTt UU..UU .?._ D » » Kuslnnd; doch beidon Vur.len in Imn streven gcatuit do jr de Knmor cn ile vnslo liund van het micistcrio TiszR.VoordeOoütetu'ijkscU'IIonsanrsohanionArchio lireekt iu dan aanvuug der vol^eudd uianud een beUugi-ijk tijdperk usn inet de Donau-conferontic, wellco den öon Februari to Londen bijeenkomt. De rivier is vnn groot behing voor de monarch!», doch van niet winder gewiimt voor Servië, Ual? ( ? ^ . -- ., --I. 4 ÜTQ .... ONZE BLADEN. De zitting der Eerste Kamer de gewichtige beslissing óver do verlegging van den Mtuwmond, de besprekingen nopens do liouding der regnering tegenover d» Schoolwet, hebben, gelijk to bagrypen is, dezo week aan onderscheidene bladen stof tot artikelen gegeven. 0\cr bet geheel is do gunstige beslissing ten ojtiichte van Noord-Brabaut mot voldoening begroet cn d«ue voldoening uit zich juiat daarom op meer levendigen toou wijl men voor de aanneming cenigo vrees koesturde. Het lot van het ontwerp hing dan ook van slechts een tweetal stemmen at. Liet oudenviji-debAt iu de Eerste Kamer maakt op de N. Rott. Cour. en het Vaderland den indi ak dat de minister Pynacker Hordijk een retraite. heeft gemaakt en het standpunt in cjja bekaude rede van 12 Dec. ,jl. ten doelo heeft opgegeven. Uet Dablad van Z.'H. en 'sGrav. is echter een Het fltu innij ui,»««v» f>v"* ? *...v~, Rumeniö en Ititüttind, dat sedert 1878 wedcrona rtwrain van den Donau is. Ilumenie, nog niet ter conferentie toegelaten, .stolt nu reeds eischen, waardoor zyn luaclitigo nabuur Oostenc dikwerf maanden lang vau allen rcchtstrcck:cn invlosd op bot boboer dcr.vivlev zou ver stoken zijn. 'fwoi-'it toch ecu vraag vau loven en bieAon, en dau kan het zijn uut hebbon , ?» . met teno overmntige vraag te begiunen. gerond systeem voor den geest neefl Glndstono is inmiddels te Oinues beaig «icli <lo | er dicnh toch gekozen. Hoewol da noodzakelijke rust te gntinen tot herstel /iji:,:r " ' "~- J! '-:^~ :- -«» '» «: voor zon land zoo kostbaro gezondheid, ü'a.ir vernam hy dat weder eon aantal Ieren te Dublin zyn gearresteerd, cu do machtige geest t.nl ook daar gezocht hebben naar de dikwerf hoproHdo, mnar steeds terugwijkende oplossing der vraag, hoc men dat ongelukkige iand moet heipon. Hartingtou -getuigde het deier dagen, >U( ur voar een Engelsen minüterie geen moeilijker probleem bestaat. Terwijl de Czaar in ernst aan ss^ne kroning A BI n^i uw ^^««... ? ___ ^ u gaat deuken, wjscd te Odessa weder ecno drukkery der niuilisteu ontdekt, een btsw^s «ut'de revolutionairen in BnslanJ nog niet rnitan. Be minister Van Giert w inmiddels bezig, te Weenen aan do politieke stelling van zijn land te arbeiden, rosa neef t reden to vermoeden dat daar geeno an oorlog worden uitgebroed. 11.. ?-t-Jl^ «-....? j;. At^tf Uet Dagblad _. andere maening toegedaan en huldigt in don minister den waren liberalen geest. De Arnhemsche 67. «ette deze week hnre beichonwing over de indeeling der kiesdistricten voort, 's Ministers weifelen en tiransigëeren tusRchcn het stelsel van enkele on dubbele districten is voor het blad het bowy"s dat hem geen goed afut heeft gestaan. En er mi-u.. i.u«,u H^»vu.?. _?wel da. A. O. voor onkolvondige districten is, zou zij zich mits onder enkele -.'uurwaardon met do meervoudige kunhen vcroenigen. ? Ook de Kamper Ct. zette hare besrhouwir.gcn over het laatsto ontwerp van den iniuUtrr Pyuacker Hor<Ujk voort cn pleitte, op 't voetspoor der JV. M. Ct., voor dtj meervoudige districten rul daardoor do ulgemctne belangen beter beha. tigd worden. Po nog fclceda aanhangige motie van den hoer Scliaepmnu over het lloogcr onderwijs gaf de N. It. Ct. een tweetal artikelen in den pen Waarin, na een koit histoiisuh ovevaioht, den staf over deze en soortgelijke moties word gebreken, dver beginselen van wetgeving mug mot *?"? * ...u-*. »_ j_ «.«-!;.?;»??, UOHtuaotcu »?»» w*."B- rp , 0 l.vi.i .worden beflBt, is de conomjievan thboi motie ëblad. IU e^i'ci» .....-^. , ? gc'r, duen Faust spreekt een woord van rouw uu vertrouwen op God, daarop zingen de engelen hem toe, terwijl Mefisto in dealde verlinkt. Wij uien uit ditoverzicht, dat slechts oen klein deel vun üüthc's Faust inhetdichtfitukvan Hoito (waiit d^ toonzetter heeft zelf deu tekst ^i'schrcven, cn in dit opzicht, mnar ook ullccn hiciin,is hij mot Wajjner te vergolyken) terug te vinue.n i«. Do groote karaktertrekken z!ju verdwenen. Men ziet hit r alechta onsaraenhansendo Ufruelen uit. des grootsn dichters werk, die vont- hen, welke het. dramatisch epo* niet kennen, byiiitotivcrStaaiibtiar en in elk geval leerulledoagsch xijti. üeen enkele persoou boazemt den to.scliouwer wezenlijk be lang in; het zjjn marionetten zonder eigotil^k levoa geworden; do karakters ziiu, /ou do Duitschcr zefig^n, recht ?verballhornt . enFauft, welke toch, oiidauks don ti'cl, de hoofdpersoon blijlr., is nog onkenbaarder dan bij Gouuod; hij is iMOtu anders meer dau een gowooh seutimontof l schupnol. Voorzeker hebben wjj onder onzo oude beroemde opera's menig werk, waarvan do tekst uict veel meer beduidt dan die van Bui-o. Mmr deh'iin-. nering aan het meesterwerk van Götuo is het wat hier aan den indruk schaadt. Toen Göthe de eeuwenoude Fnttstlegcndo door marionetten in de poppekast 11- Slntatstmrg ssag opvoeren, was hij zoozeer met het onderworp in genomen, dat hij die tot zijn beroemdste gedicht uitwerkte. Maar Ifoito's werk is niet owhvouciig, niet naïef genoeg om daurbtf, over Göthe honii, aan de F. auatsage van 10 en 1600 te kunnen terug. denken, geluk die toenroaals ook. in oaxo taal be werkt i). Boito meent «elf dat hij het f>pmkcndstc uir. Oothe's bewerking in muziek heett gebracht, on aldus aan dep tekst meer uitdiukkmg cn loven heeft bijgezet. Was dit' niut zijn doel, zoo ware de geheele compositie overbodig, cn kan gct-ne aanspraak maken op iemands lof. Er bestaan een aantal gedichten die eene znkcra afronding, eene volledigheid bezitten, welk» nou ongeschikt maakt om in muziek gczot te wo^cu t. Wu men zulk gedicht tóch in muziek' breien, rzwakt men den indruk die 't eenvoudig 1 " hut Prof. Sni Bol/. Ct., gerezen schreef nog een wo wegneming. van bet m| . dan verzwakt ïftgEgedragen woord maakt; muu verheft niet en geeft daaraan geene hop^ero botccl:>»:i<. De muziek is dan geono ifuutrai-te van d*n 'dist meer, eu dat moet zy toch we «en. kan muziek achrijven tor R o l e g o r ? eere van taHta ((«tttchttiu; mu^io* No. D E AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR KEDERLAND. l uu yjch voor, !n do maand April e. k., nit te voeren hft jongste oratorium van Gounod ?La tioir (.de Verlossing"), hetwelk onlang» den en vervolgens M Weenen met groot is bekroond geworden. .«iiriti *» nlgemeene indrak wedtrgetteveB , . .Iu hwrinnsr.ag opoeweki wordt, («lik B«eti. ieu o-i> ?ouvwtoure sefcweef bü .Ë«moatn van i Mie. .Uendulitcha b(j dai» .lCdflnMern|itkt's .i.eiun' vau Shakespeave, e»a< begaaule Edffard i i nol bü Corni'ille's .Pftljeaeii," aha. «u.... maar in»-» schrijve geene maaiek op de woorden ea uog minder op ceH a uit«ei»g«r«teu 9verbaULorn' lekit j willen, na dit gelegd te nebben, ruitig en i,iiyuilüdig Uoko'i uusièk selve betpreken ea ivHohtaii daarom i(e tweede voorstelling af, die terstdixags plaats heeft. De zoogonaftuado -Novelle Sociétó de muiiqae," v.-ctko den bankier Elkam tot voorzitter, en den lieer Warnote tot erkesldirektenr beeft, neemt '- J ?» '-?" ? »- nit te voeren La Redemp..Jngs teLongrootenbyv»! ,a _ E«ue overeenkomst om trent hot gebruik der partitnar, welke slechts in bandsclirift bestaat, is met dem componist reed» «eslotcn. 'Brussel aal do eerste stad op 't vaste land üHn, waar hei werk ten gohoorc aal worden gebracht. Met Janaari hebben de repetien aan gevangen. Uit de politieke wereld z^n er sedert bet kerst feest geene nieuwigheden te berichten. Den 23o komen de Kamen wi-der bQeen. Aan de orde den Aa? staan onder anderen do volgende punten: Middelen ter dekking van hot tekort vun 2T> millioen franken; de wet op da verhefiinj; der' Vlanms:ho taal bg het middelbare on derwijs, waarover de eindbeslissing vóór de vaciiutie op zoo wonderlijke wy'te in deu steek is Afbleven. Voor conigen tijd heeft het ?belgiach zeemansHcRie*' een verzoekschrift gericht aan den gomeentei-aad te Brussel, ten einde deze eene petitie mocht ondersteunen, welke door genoemd goiclschap aan don minixt^r van openbare werken ii gnicht, om te trachten een koninklijk besluit vnn 't janr 1861 te doen intrekken, waarbij aan «He vre c'm delingen wordt, toegelaten, zon der examen aangesteld to worden bij de bölgische marine, mits men voorzien zij van ren' diploma van kundigheid voor dien graad, wtarvoor men benoemd wenrcht te worden. Dit koninklijk besluit luidt atdns: ?Elke vreemde zeeman welke oawfrsen zal, in zijn land, een di ploma, brevet oi certificaat te hebben out van «en, waarin de bevoegde gozaghabber ïijne kundighe den erkent, tot «enen graad gelijk aan dien wel ken hy ia de koopvaardlj-marine van .België wenscht in te nemen, zat van oen nader examen ontheven BÖ&." Het ?belgisohe zecmans-coUegie" oordeelt dat eene al te groote gunst, want het zegt, misschien gelyk Dr. fioye, meen ik, ecm gezongen heeft: ?Al «ijn wij ook geen banjers meet Ah in verleden dagen. Toen teder voor Jan Compcnio Een' flikker hadd' g «lagen, Toch varen wy op elke ree Zoo goed uog als de besto mee." Ik geloof echter, dat wH Belgen, voor eenen orergrooteu toevloed van Hollanders niet to vree zen hebben. Omtrent bovengenoemde zaak is dan eok nog niets aadeis aan 't licht gekomen. Brussel, 25 Januari 1883. M. A. 1) Wy rekanen zelf» bet hwriijke, afgeronde en toch mk in nraalek gebncht* .Lied von der Olocke" tot tolk» gfldiehtsn. HET AMSTERDAMSCH TOONEEL. Salon des Variétéa. ? De Pmww van Bagdad. ? De dochter tanden tamboer* majoor. ? Enz. Ik geloof werkelijk, dat iets nieuws, iets zeer reeen t s, van het Partjsche tooneel overgenoraen, in den Salon uitnemend op zijn plaats zoude zijn. Malheur aux pauvrea van Bonvicr b. v. De titel alleen, s Wee den armen', moet, dunkt mij, scharen van nieuwsgierigen noar de zaal der HH. De Groot lokken. Vooi'ds, kan men ook Les hMtier» Raboudin ofTMMtRaquinvan Zola beproeven te spelen. Ik geef echter terstond toe, dat hel een weinig ge waagd is mijn persoonlijke sympathie hier aldus op den voorgrond te zetten. Maar eens moeten wij toch dien weg uit. Thands wekt de gedachte aan naturalisme, gelijk 't zich tot nu toe .lieert doen kennen, hier, in ons gematigd Holland, én in den roman én op liet tooneel, afschuw. Doch men zal wel met mij instemmen, dat, vraagt gij u zelf, den blik naar den kunslhorizont gewend, in op rechtheid af: «waarheen, waarheen?", niets dan die akelige letters voor de oogen komen te staan, en altijd weer en altijd weer in sombere trekken het woord t naturalisme" te voorschijn treedt. En dan mag men al vertoornd worden opzijn eigen ougcn, men raag zich verbazen, zich ergeren, wendt men zijn blikken naar den hemel, onvermijdelijk doemt telkenmale dat vreeselijke woord «naturalisme" op. Het vraagstuk hangt natuurlijk pp zijn innigst samen met de kern van hel gedachtenproces, 'Int, voor de hoogere rechtbank der wijsbe geerte gevoerd, de 10* aan de 20' eeuw ver bindt, het overgangstijdperk kenmerkt. Zoo gij nog ilhizien hebt, aan wier zoeten glans HU u kunt verkwikken, gaat dan op tot den tempel van dan idealendienst en stelt uw taap op een Mesrias, die l' avond of mor gen u een nieuwe engelreine poëzie schenkt, wel te verstaan, geen nabootsing van Griekïftlie, middenecuwsche, oud-IsracHetische of Itanaistance-pofttie, maar eene, geëigend aan «nze tijd en die dan toch boven de wolken je zoeken ie. Doch, zoo gij 't goedkeurt, laat 't ons dan eens een paar eeuw en lang zonder droombeelden beproeven, dat bestaan met z'jn smarten en verblrjden. Laten wi} ons denken, en dus ook onze kunst, onze poCzie, eens bouwen op de feiten, op d« aarde, op de waereld, op paze wetenschap. Laat ons..., doch, neen, 't is in mijn AautenUmuek loeneil niet de plnats over een stelsel van terensbeschouwiDg uit te weiden; 't h ulleen maar seo lastig, dat men de eenvoudigste zaken ter waereld MP duister formuleert, liet is wel noodukelljk, ha is ook zeer gemakkelijk, dat wij er woorden pi Noordkoppelingen pp na houden, die in ééns uitdrukken zaken en verschijnselen, ter *wr orotcbrijving wQ aad«ra btodzüden noodig wuden hebben. Doeb vaak leidt, ank een gewoonte tot mhvtttingen ea aehromelQlie verwarring. Zoo iMibben wij dM woord >naturalisme". Ieder heeft 't in den mond; oiet ieder bogrgpt, WM hy er itlf m«é uit drukt. Sommigen verkonden hiid, dat 't natunlifme geen .pieuwe uitvinding is, dat het naturtliwae, dd zucht naar \vaaroaid narael^k uit de natuur geput, vaa het begia der wae«ld af hceh Bestaan; enderen dnrentegen brengen hulde of verwijt aan onze kunste naars van bedeu, als do uitvinders of invoer ders van dat ongelukkige stelsel. Maar, mijne meren, wut schermt gij toch? Ik cal u eene banaliteit zeggen: de waarheid ligt in 't midden. liet naturalisme is eene richting in de kunst, die den kunstenaar noopt de batis tijner werken te roeken in het on«iddolijk waarneembare: het léven-zelf te geven m zijn nrbeid, in plaats von o«n leven, door «Ijno verbeelding geschapen en slechts in zijne verbeelding mogelijk. Indien een kenmerk voor de grootheid van een kunst werk hierin gevonden wordt, dat 't ons, die het te genieten getogen zyn, hevig aan grijpt en ons in een buitengewone, in een van 't allediiagcche afwijkende stemming brengt, dan is het licht te vatten hoe het leven zelf in volle kracht, in vollen gloed ons voor oogen gesteld, heviger aandoeningen bij ons te weeg zal brengen, dan eon leven, waarvan wy dadelijk de liktieve elementen inzien. Dat noemt men de macht van hel ware. Die bedoelt het naturalisme ie gebruiken en het durft den strijd wel aan met de macht van den droom der fiktie, ook in de arena der kun$twacreld. Wij zijn een geslacht, dat niet leeft bij liktie, onze hcolo drilt ter wering van tiktie, onze dorst nnnr onder zoek, die zich allcnvege openbaart, duldt geen kunst, gevoed door die liklie, door de verbeelding, *elfs, slechts kunst gevoed met door liet onderzoek aangebrachte stof. Heele rnenschenrassen hebben geleefd van idealcn.volk bij volk, eeuw aan eeuw, maar, ? gij moogt dit dnn aangenaam vinden, ja of neen, ? ons ras, ons volk, onze eeuw behoort niet tot de zulken. Wanneer hemel en hel usprookjens schijnen (en ik .spreek hier slechts als historieschrijver), dan zult gij toch wel niet zoo sterk geimpressioneerd worden door beschrijvingen van dien hemel en van die hel, als wannéér gij werkelijk ann hun b&taan gelooft, ja, in dat geloof, er door geheel en al leeft. Het is toch een handtastelijke waar heid, dal een handhaving van het onderwerp dezer ontkenning een absurditeit moet ge noemd worden. Waar ge uw troost en uw levensbeginsel zoekt, zoekt daar ook uw kunst. Hij, die, oprecht en bewust, een ractafyzische leer is tocgeduan, vermag Dn n ie in zijn volheid, hij, die slechts de fyzUche kent, Dante alleen manr testheliesch en historiesch te genieten. Ons geslacht erkent slechts de fyzika, onze Danto moet dus mijnheer Zola zijn. En, op dat wij Nederlanders nu niet achteraan zouden komen, na dat alle andere beschaafde natten dit zullen hebben toege stemd, daarom zag ik gaarne de Hecren De Groot & Co., ter proefneming, eens een stuk van Zola monteeren. Van naturalisme gesproken, ziedaar nu de Printte van Bagdad, met haar verwaarloosde opvoeding en vrecmdsoortigen levensloop, voor het voetlicht, bij van Lier, eene moe der, van den verkeerden weg afgehouden, door de plotseling heftig aan het woord komende liefde tot haar kind. Mij dunkt, dat de liefde, die, in dit uiterste oogenblik, zuo ontzaglijk een besluit doet nemen, meer voorbereid, en daardoor meer begrij pelijk had kunnen zijn. Dit, wal het anders prachtige slot beirefl. Maar'de groote zwak heid van het werk steekt in het gezochte van 't motief der vrouw, waarom zij de wo ning van hem, die haar minnaar worden wilde, en die zij afgewezen heeft, toch be zoekt. Dumns heeft Lhnnet'e met kracht cn geweld deugdzaam willen houden; waarom mag de Hemel welen. Een naturalist had de figuur van Lionnette eenvoudig misdadig ge maakt; de slotscène ware er maar des te treffender om geweest: de verzoening, na de vergiffenis door den man geschonken aan zijne gevallen gade. -(Iet stuk, gelijk het in de handen van Duruas is geworden, heeft overigens, cn als geheel cn in de détails voortrell'elijkc eigen schappen, 't Is een kunstwerk, een der beste van van Licrs repertoire. Jk hoop in de volgende week er op te-rug te komen. Alleen moet ik nog vermelden: hel onover trefbare spel van Mevr. Frcnkel-Couwmeester; in den l sten akte vol fijne nuancen, zoo gees tig met den collier; in deu 2dcn akte boven welke uitdrukking .van mijn lof ook, vcrhcw«n- vnl (inrhu.id «n maicatfiit. Daar nu souf* WMriag , dat m kuvUnaar. «b kiar door hem gehuldigd wordt, w w«rk ato l»tiwda|jon-portrel vaa MB ov«rl«4«M taakenen «00, indien MJ er d* naker ftkt vaa wat. Cktf Ueo^tttdt ff i» 21 Janvier 1883, J'appris avee grand étonuement, par votre honorée du 10 dernier, qu'on Journal d' Amsterdam répaud la ealenuüe que votre damtere oeuvre ne sevait pas dne & votre beau taknt, mais qu'elle anrait ponr auteur no de voseavrierssoulpuors. Ma familU tt moi nou* gardoiu toujoure Ie plus agréable souvenir Uea keuree, que voos avea pauÓM ohvs nous i la H*yc, a modder mon buste, nn des ornements du Mosée d' art appliqvw a I Industrie, au Pavillon de Ilarlem. Tont Ie monde pent aller exaniaer eette oeuvre, qui, exoeptó Ie collet brode de l'habit ofociel et des decoiatiouf, uoulües par nn de vos élèves sur les objets utêmes, » ótó crééa de la mitière bruto et confectiounéo entièrtiiunt ctuniquenient par vous, personuo ne vous ayaat auisté dans eet te oeuvre hauUment appréeiéa. Je pnis y ajonter que tout Ie atonde admire votre ou vrage, tant rous Ie rappoit de l' art que sous celui de la retscmblanco, tt je h-ouv* Absurde de vouloir fairo accroiro an public, qa'un artiete qui pent prodnirc de tels objet* d' art, adopterait ponr sien l' oufrage d' un üo ses ouvriers. Vous conseillant d' opposer a la médisauce un superbe dédain, je vous prie, chcr Monsieur, d' agréur l' «ssurance <le m» parfaite eon«idér»tion. SiffHê Vrolik. Ik had imj natuurlijk met de quaestie van het auteurschap van UilmuDS portret mot in te laten, ? van het ougeublik at', dat de kataloog der Maat schappij onweèrsproken den Heer Col i net, ala maker aangeeft, maar ik verberg t,<>di niet, dat ik met veel Roaai:yt:u moówerk, om een gctuigenii, y-oo vcrcereud nis tiat v»n duu Heer Vrolik, ter alffemcencr keuuii te brengen. 25 Jan. 83. Alb. Tb. WEDSTRIJD: l.KÜAAT WILLINK VAK COLLEN. Onwillekeurig verval ik-zelf reeds in den ver minkten telegramttijl. Dat doet het voorbeeld. Bij veel ijver kenmerkt onze Eeuw zich toch ook wel bizondcr door <le drift, om zicli crgends af te willen maken. Dit kan uwn echter van de jonge-lni. dio prijs en prciuio in bovengenoemdeu spliililerkamp gewonnnn heblmn, niet zcggeu. Do Ivomiuiaaie uit Arti, die de 700- en 400-guldensl r.xni z ju toekennen,had dit-maal een gemakkelijke taak: de beide overwinnaars, do Hoeren Witkamp (E. 8, Jr.) en HaveruMn. Hete» hunne konkurrenten op vele roeden achter zich. De vraag U-AS : eene Jiguunchilderii" uit het dagalykseh leven ontleend, m de open lucht. By do beoordecling zou op de expressie bizonder gelet worden. Nu de Maatschappij deze laatite bepaling maakt, bun ik des te meer in rnyn schik met den indruk, dien het stukwn van den lieer Dake, ter jongste ton-toon-stclb'ng mij heeft ge geven. Onder het motto L'art est dfffrilCi leverde de Heer\Yitkft«npcen goed doardachteu wijïgckouiponeord tafereel. Tw«s nog jonge Trouwen, op den openbaren weg, nabij e«n dorp, by nattig eenigszina gombcr wv>';r. Een jongentjtn, dat van niets weet, staat bj] den kruiwagen..... de eene vrouw Ia naar oadorhoad te vooraien, ea menig onaf hankelijk jong meisje sloh kierdoor kundigheden kunnen eigen makvn, die kaar tot steaad a«n. Het Damw-Comité verklaart aich tevettsbemd bestellingen aan te nemen die boven de kraobten der gewone werksters sonde, m de schoei onder de leiding der onderwöaeres zullen wor den uitgevoerd. Mocht bet weldra aaa partionliefea en mag*zgnon blUken dat de HoUandsehe werkster met behoeft achter te staan bü de bnatenlandscne. Het Dames Comit* derifdeeling JTun*<-n<w»*werk bestaat uit: Mevr. Ottilli Sehüier-Bunge, Mejonkv. Jeltje De Bosch Remper, Mevr. Sophie Eltebacber-Baffalovicb* Mevr. Areatine C. W ertheïm-jookv. Bicker. Het is geenszins concurrentie met bestaande inrichtingen, als bv. met de gunstig bekende en ?eer gewaardeerde industrieschool, die bedoeld wordt; de deelneemster» aan den opterichten cursus Bullen den eigenleken leeftyd van onder wijs achter den rug Robben. Men stelt lichvoor, te in geen geval beneden de 16 jaren aan te nemen, zoodat eene eindMasse, een écot ae perfeettottnement gesticht wordt Hot toelatings examen aal dan ook reeds een trjj hoogen U-op van bekwaamheid vorderen; het onderwijs SA! deze bekwaamheid leiden in do richting der kunst en in overeenstemming met de behoeften,?hetgeen de eeuige wjjze is om haar productief te maken. Men «chryft uit Athene aan den Times, dat het hervatten vau de opgravingen van Hissarlik door Dr. Schliemann, met zijne gissing om trent Ilium heelt bevestigd. Hot bedolven van de stad door en no reeks van opeenvolgende bescha vingen, hetwelk de hooge oudheid der stad moest bewijzen, kan niet volgehouden worden; de wer ken zijn gestaakt. , Dairontegen hebben de opgravingen, door ae Oostenrijkers te Oulhacktche, tegouover KhoJus, begonnen, op ccn pla^t» wairvan men wist dat er oudheden waren, maar niet van welken aard, tot de ontdckkinsf geleid van een goed bewaard praatgraf, veol gelijkund op dat van Haliknrnassu, en versierd met büeldwerk iu zeer zuiveren stijl, ge lijkend op Jat van het, groote altaar van Pergarom. Hnt stelt toonoelen TOor uit do Odyssea, Ara strü<l der Amazonen, enz.; de figuren staan, door do wijze tan behandeling en h«t cüstuum, in het algemeen niet het schoonst* ty Ipcrk der ürickkche Knust iu verband; ecnïgo echter dra gen Axi.-itUche hlecderdracht Ongelukkig zyn deze ligurcn gehouwen uit een zachtcn zanrt.iteou, die linn nocli den graad van fijnheid, noch bot volkomen zuiver bewaren heeft kunnen verzekeren, zooals mirmer doet; niette genstaande dot, ztfn zij in zoo goeden staat, dat zjj wel zeer vroe* hebben moeten bedolven z^n. Wan neer ze te Weenen zijn iu elkaar gezet, zullen zij een nienw licht werpen op de geschiedenis der Grieksche kunst. De Turksche regeering toch heeft zelf erkend, dat dczo schoone overblijfselen dor oudo kunst niet voor vcrdc ling vatbaar waren, en heeft aan de Oostenrijkschp het bezit van alles gelaten. . , , De nasporingcn te Delos gedaan, door de ge leerden der Fransche academie te Athene, hebben, behalve talrükn stukken hecKlhouwwcrlt, ook ecu ürieksch opschrift van 500 regels, allerbelfttfgrijküt, nan het licht gebraclit, den inventaris v.in don schat, van Dclos bevattend. Men kaa er het geheclo st.ilscl der priesterlijke administratie cn van haar finiucinel beheer uit opmaken. argloos, zich verweert. De Seguen zgn goed geteekena, de kleur is natnnrlyk, de pencceUbehandeling vlot: de schilderij is hoogst verdienste lijk: er i» echter neigiug naar een molancholicsch impressionisme by den kunstenaar. iMca we daar tegen waken: zwaarmoedigheid is weinig vruuhtboar. Helder en lereniblij ii het tafereel, dat de Heer Haverman ons aanbiedt: vijf kinderen bü een waterplas; zij hebben hier in 't warme zomer weer zich verf'rischt, sommigen zijn naakt; een jongentjen staat to hangelcn; een klein muUjeu Eykt u rechtuit, kordaat, aan. Het oogpunt is zeer hoog genomen; . zoo ziet men do kinderen met hun levendige vleeschklcur at'komeu tegen de groene weide. Niet Alloen van klear, ook groote verdiensten van tcckcnint; heeft deze schilderij, ook van verwonnen verkortingsmoeilijkheilen, Met zorg is allen geschilderd: afgewerkt. De Heer Haverman houdt niet vau itoddercn, houdt niet van groczcligheid, of wat uien al meer met den nanm van impressionisme aanduidt. Daar weusch ik hem geluk mee. Het bewijst niets tegen het gevoel, dat men 't met naauwkenrigheid weet uit te drukken. In rangorde volgen nu twee stukken: het eene onder 't motto ?StudU,": een gezicht in du wui met, koeycn: óon koe, [waar een jouaen cn meisjen om.gegroept zijn. De ..uitdrukking" is gezocht in de moeite, waarnicO 7ij hun lilikken door touncglans heen richtoii naat' een rustig gepo zcerden kunstenaar, dio rclitcr wut dicht by de koe zit om zo to knunen uitteekenen. Het andere de men eerrt De heiliae slad Kairwan. heilige stad Kaïrwan bczoekcm langs de warme bronnen v; waar het badhuis toe een ftmnscbe bazerae ingericht, langs het soliildjrachtig gelegen stadje Hammemet, langs Kabel, de fabriek voor lunisclie manufacturen, cn zoo. tussohen de zeo en een zontmoertis door, naar Susa, van waar men de-heilige stad gaat bezichtigen. De Franschen hebben er een militairen tramweg laten aanleren, de beleelUt- kommandant laat echter gaarne voor zUne bezoekers een extra wagen loopen. Utf het derde der vier halten, Sidi-el-Hani ziet men vóór zich de heilgie stivd, haro koepels, minarets eu phitte daken, daarachter eene njpurjvjren bergen die don horizon sluiten, en eene wijde eenzame vlakte er voor, terwyl link* do grooto kalme spie gel van het meer vau Sidi-el-Uani zich uitstrekt. Kairwan is nog eene onbedorven oostcrsche stad cn toont, behalve een fransen garnizoen, ge ringe sporen van europecschcn invloed. De stra ten worden nauwlettend schoon gehouden door de Frauschen. die daarvoor eene belasting van de inwoners vorderen. De tvateraanvoer is niet zeer goed, maar men is bezig een groot' oud-nrobisch wmler-reservoir ten nooi-dcn dei' stetl schoon te makeu cn vele huizen hebben regenbakken en vijvers. De Fransche bevelhebber gaf de gasten coii vrijgeleide en csn sj>ahi als gids naar dn mos kee mede. X-ü is gebouwd in den stgl van aio van Cordova en niet, als deze, bedorven. Geen gei bouw bijna is trefi'ender voor het gezicht. Wan neer do zeventien prachtig gebeeldhouwde deuren, ilie van deu voorhof naar binnen leiden, geopend ' »;i" en het licht binnenstroomt op het woud van unen uitteeKenen. aetauuere , «?«", »?« ??>?? ?? -t: stak stelt, in oen winter, vóór een viertal jon- | velkleurige marmeren zuilen, is de indruk b<>t.oo? ? ?? ? ? ?J v.***. H»n miltrao staan tweo rcusachven; vol fierheid en majesteit. Daar nnsonf flenr dt grands tragédie passa, daal' was Mevr. Frcnkel de groolc tragedicncn. Ookiu den 3dcn akte. Dat het publiek xich niet verdrong op de eerste rangen om de to-recht meest gevierde Nederlandsche kunstenares een waardige ont vangst bij de eerste voorstelling van deze nieuwe schepping te bereiden, hc.il geen naam, De voorstellingen der Dotlter van den. Tamboer Majoor zijn bij Prot onderbroken door den Ouden KleSrkoopcr, het bekende blijspel. liet eerste is een kompozitie van den in zijn genre onovertroffen Oftenlnch. Dat er altijd nog publiek bij de voorstelling van dat hoogst bas comique stuk toestroomt, is niet te verwonderen. De. uitvoering in Fraacati was ook weder zeer verdienstelijk, Amst,, 25 Jan. 188;). v. D. Aan de Bedaktie van het weekblad De Antster* d*t*met; De omstandigheiJ, dat uen, in de raak Coliaet-HQman, nujno initialen verbonden h»eft aan een berichtjen, waaraan geen hoogen waarde dan die van een kis gerucht mocht worden toegekend, geeft mij aanleiding nog even het woord in die aaak te nemen an wel om u te vertoeken net volgend belanfrïk achrtyven 'van den Heer oudMinister Trolik in uw weekblad op te nomen. Te-recht doet de hooggeplaatste antettr van da zen brief de ongerftmttoela ttftkotttn in de begens, die ita» 't. worstelen zijn met een mau,~die .op den grond ligt bij zijii ontredderde slet*. De siioeilijkhuilcn der teckening zijn vrij goed over wonnen, en de iilgcuieeue toon is wel wintcraclitig. Hot motto is, niet, onaardig, ?Lu'clor", Onder het motto ?Ovtrywf' heeft ie man t de onb^schaaaidhcid gehad een ontadelden doortrek te levtron vau de bekende tchililevy vau J. F. Millet: L'angüus. .,Beetgenomen" i^ <1e titel mu een zeer zwak getcakend cn geschilderd i<pel van 5 kinderen met een wip. Onder het motto ?llinerva*' U een van ochtercu verlichte gr o i :p van 3 Jiguren geleverd, waarin de beoogde genialiteit niet gevonden woi-dt. Die bet goed met onze kunst..meent, zal zich verheugen,, ilat door ilo bekrooning vau de Meeren Witkamp en Uaveraiau s.oa wanrdig a»Ji de intcntuiu van ilen edelmocdigcu erflater voldaan is. 23 Jan, -><3. Alb. Th. Do bestuurdcresscn van A'beid adelt cu Tcssdschatie, rttot de overtuiging gekouian aljude dat de kennis der Vrouwelijke Handwei kt-n over het algemeen, in Nederland, v«cl te weuschen ov«rlaat," hebben zich daarom tot den Minister van ItianeniauJbche /aken'gewend met het vc» aock om aan de b«stiiaiido llyke<school voor Kumt-N4Jverlieid ccne nfdocling te willen voegen voor Knnstuaalilwok, waar hot jiractisch onderwiJN in de veiiehill«nde technieken van bet lloi duren, zich zul aansluiten aan hit theoretisch onderwas dat aldaar gegeven wordt iu ornamentteekcooo, stijlleer, kleurenleer enz. ' De Itegcering heelt verklaard, zien in beginsel .met ons voorstel té kunnen vereenden, ond«voorwaarde dat de. kosten van inrichting en het eerste jaar' salaris zullen worden geschonken, hetgeen wij na ingewonnen informatici», betref fende salaris, schoolbehoeften enz. op ± f 4000 hebben berekend. Eene bekwame, wetcnschappe» Juk ontwikkelde oiiderwijeercs, betztj uit de K. K. Stickcret-ScJmlc te Wccnen, of uit eene der andere gunstig bekende inrichtingen nit het bui tenland, moet een behoorlyk honorarium ont vangen, anders zal vA aich' niet naar eene naar vreemde omgeving willen verplaatsen. Do kosten van sehoolmeubclen cn van hrt instaan van grondstoffen t«r verwerking, klimmen ook tot een vrjj hoog bedrag. * De dames bestaurdenasm zijn overtuigd dat er in het knnstlievend Aasierdam, velen zullen gevonden worden, die baar kierlD willen steunen. Menige osieroogwasy ? beedwwfde .vroaw, sal 'door dit on<terw8s beter-betwaam worden ow vi'rond. NaaH den tige liolomntfn van rood portier, en twee kleinere albasten piloren die door. den Byzantijnschrn Keizer in (JS',1 nan Hassaoibn-Nomnn gezonden werden. Een preekstoel van het fraaiste snijwerk, met elt' treden die naar den zetel leiden, kwam uit Egypte. Uier en daar zijn overblijf«ol»n to ontdekken v»n ecii gebeeldhouwde Komeipsche Ivios, een Corinthifoh kapiteel, een By/.ant ijnsch stuk tnarr tne<', die voor deu bouw dor kerk gebruikt zyn. Enkele, zeldzame inscbriften waren nog te vinden j do Mooren hebben echter, anders dan de Turken, zorgvuldig allo sporen van heiilonsche vr'yding nitgcwMcut; men kan zien dat hier en daar let t era zyn uitgcvtfld. Eonc acdero tnoskee,..dic van Sahab Rasul, is zeer elegant, maar eenige jtrun goleden door Italianen gerestaureerd, «n dus onecht Men vindt er ook nog oudo Tnnitcho gebiikkcn tegels ou ccnig fraai gesneden hout uit den Mooi-entijd. Di) derde- moskee van Kairwan is niet al; het is die van Am h- Ba Abeddah, met hare viev \jioron ankers, dio de Dey vau 'f uuis dco lieliec die de mo-koe liet IMJUWOU, ten ((«iMlicnke zond. Hot ntcrkwaardiga van de ankers is, dstt 7.y uit de ace gehaald zijn op ecnc plaats, waar de heilige had gezegd dat men zo vinden ton. Do geheele provincie Tunis is een ware schat kamer van oudheden. Roiueinscke graven, Moorsclio bogen, inoikeiton, reguuputten, Cartboagiche vcrtt- rkingeii, daarbij een lieerlqkc uatuur, de slanke pulmon langs do kuit, waaromheen de kee als een zilveren gordel vloeit, het bleeke groep en roaerood cn orsnje van den horizon, maken het tot een aangewezen lostoord voor wie van Cannes en Niiaa genoeg hebben. ? i schaal waarin net «eest bewogen tydferk ket leven van keld eo heldin ou wordt ' ?ehdderd. Eene liefdeagwckiedwiis onder rende omstandigheden. De liefde beproefd en trouw bevonden en dia daardoor eindeQk zegeviert, e» tot het geweascht* deel voei-t Ata om to bewgten wat Balwer «oo dichterlek in beeld brengt in: ?The ooum of true love ?never does run smooth! May it not be becans* ,where there we no obstaelo* there are no test» ?to the trnth of love? Where the cours» i* ?smooth, the stream is crowded with pleatur* ?Voats. Where the wave swells and the shoals ?threaten and the skjr lowers the jblwsnre boots ?have gone back into harbour. Snips fitted for Brough weather ar* those built and stored for «long vojage." Dus, ? ?die alte QcschicUte die inner nes bleibt", en het is dan ook niet zoozeer de stof selve als de wjjze vau behandeling die ons vam h«t begin tot het einde boeit. Want Bret Harte is een kunstenaar ea weet als zoodanig de aandacht van den lozer vast t« houden. De teokeniog der verschillend* karak ters is meestertyk en schrijver doet ons een blik wëYpen op menig schooue styde van het meBschelyk gemoed. Dat verkwikt eu versterkt, an oos geloof aan zieleadel en deuad, onder «-eiken ruwen vorm ook aangetroffen, wordt opnieuw opge wekt. De strijd togen al wat laag en onedel ia op nieuw met lust aanvaard. Zulke boeken heb ben een onberekenbaar nut 't Moge belangrijk zjjn eens af eu toe de keer zijde van de módaille te zien en noodig om niet blind te worden voor: ?De smart zó<i schrikkelijk, het kwaad zóó groot!" als de 'Genestet zong, toch verroeecen we dat een idealist als Bret Harte aanspraak heeft op onz« dankbaarheid cu in den regel meer goeds sticht dan de eoogeuaaiuda realisten onzer dagen. In het dagelijksch Icvea komen wij rqeds zoo vaak in aanraking met het ruwe en gemecne dat het, in onze stille binuenkauicrenteruggekecnl,noodigor schijnt onzen geest og te heffen tot het hoogere, dau hem alweder neer te drukken tot nadcro beschouwing vnu het lagere. Idealist, zeiden we, en toch zal men van geen zijner pensonontypen in dit twnkje kunnen beweren dat het oubestn inbare,aethcri»clie wezens zijn, wier deugden boven het bereik bloven van menscheljjke zedelijkheid en kracht. Daarin ligt juist het bewijs van des schrijvers kunstenaar*> vermogen. In de eerste plaats moeten de karak ters waar zijn. Xyn zo dan tevens schoon tlaa werken zalko voorbeelden veredelend op hst racu* schelük gemoed en het valt niet te ontkennen dat hieraan in onze dagen van twjjt'el en onge loof behoefte bestaat Het moge eenige verwondering wekken dat een jon?, liefT mooi en dcgelyk meisje zoo ü pi-im» vista verliefd word op een hótelhpudcr met een v«rloopen zaak, dit ia evenwel niet onmogelijk. Men houdo daarbij, als by menige andere afwij kende bizonderbeid in dit verhaal, rekening mei Arncrikaa&scbe ceden en toestanden, waarvan wj hier treffende staaltjes vermeld vinden. Vooral do hoofdpersoon Jeff Briggs is uitmuntend geteekend. Een lorsch gebouwd goedhartig on net c maar wiens geestkracht worden door voortdnrendcn tegcn;rjoed in een werkkring waarin hij misplaatst is. «Hij (ras een sterke vent," zoo lezen ?we, .dat haddon manucu nis boomen hem v^ak verzekerd, of h\i goed was, zie, dat wist hg niet.'' Wij krij gen liein dadclyk lief als we de teedei-beid gade sman waarmee hij Miïs Mnylield, de heldin vaa bet verhaal, uit den, door den storm half vefpu? ? gelukten postwagen tilt 'en haar door water en*' modder wadende op zijn schouders nnar bet ver vallen logement draagt. Z>i is dun ook dulclijfc niet weinig met den kiiappeu jongen man inge nomen, en nadat hij haar behoedzaam op de eopha heeft neergelegd en hy ïicli daarop verIcgca en blozend wil terugtrekken, omdat hy bemerkt dat het volstrekt geen kind uieer is maar eonc volwassen' schoore die hij gedragen heeft, fluistert zij, hem dankende, de woorden; ?Kracht is schooti, maar kracht met goedheid is oneindig schoouerv' Lator als Jeff in deu Btorinachtigeu nacht naar bed ij gegaan, ruisclicu hem die woonkn dau ook voortdurend in de oorcn; .Kracht is schoon", scheen de winti te locion terwijl hij tegen de afgelegen woning stoof, cn een andere stem scheen te antwoorden: ?maar kracht met goedheid is oneindig schooner'', en terwyl Joft' naar beide luisterde, viel liij in slaup". Hoe geduldig en eerbicdiir behandelt onze huid, zijuo tatite Sally, tiie niedchclpt in de bnisboudiug van het logemeut. Xij is een ijverige vrouw, vol plichtgcvoei, maar koud en arm van geest. Hoc weet Jeif die minder sympathieke lignur met het slechte hutnenr, te van_en, ondanks dat zij hem telkeus irriteert met hare te onpas nuigcbracnte gcmeenpUatscn uit den bybcl. En wio met geestelijken hoogmoed bohebt ia cu ilaai1lij arm is van geest komt liuhtcljjk in de verlei ding z^jn dorre gesprekken op te sieren met ge meenplaatsen en groote voorden, waarvan hij zelf ue draagkracht ciet beseft. Het gaat de zulken HU de wilden die bunn» lichamen opsie ren met schalie kleuren, vederen en blinkende metalen dio er vaak de weinige schoonheid uog van verminderen en hen aan de bespotting vaa meer beschaafden prijs geven. Hoe komt Jeff's edel gemoed tegon fcinteSahy iu opstand als zfj hem te kennen geeft, dat hy Van de gelegenheid profitceren moet, wanneer die ?mamser Mayüeld" tot tijdverdrijf wat met hem coqucttcorcn wil: ?Ho kon niet spreken" -l?fc staat Je/f Brigga'ê Rouan, door Bret Harte, vorUliug vaa J. L. Wortbeim,'s Gravenhoge, A" stössing W82. Wie in een ooffenbtik t*n ontspanning, zoo ig en verkwikkdfpt ia onse dagen, bovenn.«_emd boekje t«r band neetnt ea leest, «albet zeker niet onvoldnan ter «yde tegfs». Het etscbt van den leser kwt rie itisnts) {sjepsaninf fat bet velgjan vau den draad der geatfeied*Bia;«rtredan »leenU een latte! aantal personen ia op. Betooncept is niet tmed axngnts^ea dewawnstsUkw ,. -3. i» «»io«m of Mtfcmeaang . Het aV voortprateude eindelgk liet hoofd ongeduldig omwendae, was hy heengegaan. Hot natuurlek gevolg van JefTs wcderwiurdiff* heden cn tegenspoed in zijn uieuwclxrtrckkiugis, dat hy bijna aan den drtuik ctt het. spel verslaafd raakt, cn hierin toont dn «uhi^ver juiit tLit hy de menschelijke natuur goed kent. en dn ibutea en gebreken *Ü&er pntoncn tevens aantoont. Toch weet Jeff's krachtige geedt zich a«u da verleiding te cntworatckm ea Aaannede vaagt tcgelijkert^d een omkeer iu »ijn lot enlevon aan. Yul<a LJ1, de post Ulo n, is een ecb.t« typi) van den Kngelsohea voerman, 100*11 Dickeo* Uieu ook eeia toekende, ruw en rond. met een hart van goud. Hij was vroeger eea vriend van Jen"» vader, dia aicli dóór achteruitgang in eakcn, waardoor bq een speler was geworden, van kant ranakte. Potsierlijk is de minachting va« Ynb» Htll voor dat tengere fipuui-tje van miss Mayueld Ddat levend geraamte" ceoala hg haar noemt, «a met weêrsia merkt h|| op, dat z\jn Ilinka jongst vriend zich meer on meer aan dat wezeutjn ver slingert. Treffend ishfltgespi-ekdaarovertuuchsn beide mAnnen op den avottd «lat Yaka sich voor* usnv Jeff to waarsohnwcn cn hem te tet w<Jil(-ren van liet gevaar, door bet. uitzicht voor hem t» openen op oea beteren werkki inp dien de ao*1 illon roeeade voor kern gevonden te heMwn. Hw verontschnWigt Ynba «Ica armou joaiten uadiit hQ hem wat al te ruw heeft aangepakt. ?J« kunt liet niet helpen, 't at hen in t bloed 4*ft",*egt hQ en later ak hf aam w^jst «p de gevaren voor den mea overal waar er cene «rauw in 't snel is, en U Jeff ?preekt <mu- die laikekkra vaa nwanen «ie aioh aan rijke vrouwen *«rk**as<-lsn, voegt bg bem met askerea trots op- B|a jpngea vriend tos> ?Maar dat lokt jou niet JeS, ' niet ia je Woed l" Hoe welbegrepen koelt ltg by t Wttwi &a joag«n ataas More en s|Hjt aiet. katk gffueswatkkU vaa aflsiüng doet iltaslsjh» «rark.4saasak«idv «Jb k«j Jeff «fcf «as renfeU fc'.k«n4«o, legt ra IMS» de twetkoete iaat ktsëaijea. WeJk f«a edel m pasffaread jsjMaowJ waft*tr~ ia ' ? '' *»/ «it 'r l'.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl