De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1883 4 maart pagina 3

4 maart 1883 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

~ :- ' j' , ? !!"£>?? i i '?^i^1' ?4» 1! ntct do poP/io om de po&lo, om *» «n»; het llrAnseha V«t tour Part, nra «em, hoe ook «EB?*** *? uitgelegd", ecne kctterjj «fin, maar Uiocmint d» poOjio voor zoover z\J zfcue geliefkob>do ideeCn belichaamd. Na «fco dcxo lacctiu, hels*» l nivt alt p -p.xchi!tt, om too maar door iedM-e-n met dm ? vei»t»f der poiirie tot ge dichten herschapen te worden ; waaneer echter «ea onderwerp, dat ntecr dan andere Beschikt U OM den dichter «angstof te verstrekken, hom foiielt, dan en dit getuigen ook noo velo Mlxoon bladzijden vit zyn plDttaU" dan toont Prof. Picnon e*ue dichterlijke nntunr te z(Jn, dio door Tcrnchtine van den vorm 'n ingesluimerd en nooit tot ontwikkeling gekomen. 10 Februari. rbiudethes. (H Hot ofiVrUopd" U Tolgfo» jr«af;hi>bl>OB'l« rcrIe virJciltgi-n. van otutctiuUUg" i* «Wcr ia net Qtieksck tilcl» tv bespeuren. Grertirerstin Katharina. Naar het Durtflsh VM Gregor 8*marow. door J. V. Hendrik». Deventer, A. Ter ? Gunne 18KJ. Twee deelcn. Samarow behoort tot do bevoorrechte roman?vhiijvow, wi«r werken door een ruirnnf kring vau !«!??*?" mst nmigt-o genoten worden. To verw-jndn-en-ia het uitt. Kan men aan Ktjne liistAiische rentaal ui gae» hooge kunstwaarde toekeimeu, tocli moet woeden erkend, dut uc. schrijver zcor onderhoudend' weet te vcrtelleuVoor velen is w daarenboven geen geringe nftüd trekkobjkkrid in gclege», dat do letor aanhoudend in 't gozelicbap verkeert van mannen en vrouwen, die iu d» Eurof Cflxche cesoHietenn ern voorname rol hebben gespeeld. Gewoonlijk toch is liet hof vtm den eun of anderen monarch uit deise of de vorige eeuw hot tconeel, waar de verhaalde» gèbctutruwsin plaat* grijpen. In het opzetten on nitspii>u«u VRD ioguwikkeido hcfiutrigcs is Skinaiour een rccwtcr en men herkent daaraan drn geweien diplomaat. Daarby heeft hij een bü:ondcro Uefdo voor al wat met con gok-eitUEiimig waas is omgeven en den lezir in Bpani.ing kan brengen, lii hoogt? (t: laagte heeft hy het tut ren bi'treurcnswsitrdicja hoog t o ge bracht. In 't kort: S. bezit in niet gfriogo nwits do eigenaardigheden, welke vetcisclit \vordou Oin zich een groet aantal Ivzera to ver overen onder degenen, die voOf.il vragen c nar onderhoudende lectuur, zonder streng t» zjju in hun coachen, wat do waarde ««n den roman aU kunstvoortbrengsel betreft. Ik geloof evcuwel, d«t do fffpote vruchtbaarheid in het sclirUvon vftüromans, waardoor S,, uit man', hem zelvcn niet ten goedo komt; daartoe mjn z^ne werken te vcol «p dezelfden leoït pewhocid. Altijd en altyd weder, hofiutriges, waarbij dikwijU w«l veel talent aan. de mise-cn-eccno te koste wurdt pelegJ, maar die op den duur toch vervelend zyn. Ab tegengift wordt do lezer meestal Onthaald op' een min of meer idyllische liefdesgmcttiedcnis tumchen een der becren van het bof «1) . ceu jeugdige schooue uit een andrro klnien der maaUcfu(jpy. Dczo karaktertrekken viudt meA in vclo romnna vau S. terug. Wiit nn merr iu 't bijzonder Grootvorth» Ktiifiarina betroft, dezo roman maakt «jidcr des schrijvers werken geciio slechte figuur. Wel heeft a:n ook hier veder hofiutrigw vnn Let bejjiu tot het einde, maar .zig. die daarin peen behagen scheppen, Snoeten geen roman van Samarovr ter hand nemen. ?Koiaena Eüsabeth had, door FranscUeu'intloed ?ewotuicn. den door baar gehaten Koning van Pruisen den oorlog verklaard en lifct een leger togen den grooten FuKlerik optrekken. Haar grootkanselier, door EngelscU goud omgekocht, .. ?cvpnddo al ijrib getlepcntacid aan, om dit leger zooveel rougelgk weikolooa to doen blrjten. nlj werd daarby geleid door de gedachte, dat bij do ?wortkelotide gezondheid dor Keizerin en de bekende aympatbienvan den grootvoist-troonopvolger voor den Koning van Pruisen, oen al to krachtig op treden tegen dezen monarch, hem in een wellicht niet vor meer vertederde toekomst wrnnge vruch ten zon kunnen opleveren. Het kustte echter den grijzen diplomaat do gonst der Keizerin ea daarmede zijn hooge betrekking. Voor eon man al* Samarow, met een levendige verbeeldings kracht aan welke hij dikwerf al to veel clou tengel viert boden do*e historische gegevens eon ruim. veld voor het ontspannen vaa allerlei verwikkelingen. Samarow aou cecn Samarow zijn ?la hy ni t tevens gebruik had {Temaakt van de omstandigheid, dat dcatgds teSt.-l'ctersuurgtwee personen hebben vertoefd, dio geruimen tyd tot allerleijjisrDgen aanleiding hebben gegeven,.u.l.-.do . ehovalier d'Ëón over wiens sckso men gedurende ajjn gaheele leven iu 't onzekere bleef, daar luj nu eans nl» man, dan weder als vrouw optrad en de niot mindrr gchciu>rë»nigo graal do SaintGernain, «tie door z(jn JeVwa-elixcr, voorgewende hoojfo- ouderdom, onvcrMniu-txtrt-n rfyltdom, goo> . ohol 'oeren enz. door geheel Europa beroemd en aan allo hoven gezocht wu. Of do gróotrontin Katharin» vnor verhouding tot graaf Ponialonsky iu dit "boek con aa&vang neemt niette gtutiihg deor den schrijver .is voorgcitold? Wees ik' bij aatikóudiiiingen van vruegero romans van deeen schrijver op den vaak erg gctwotlen »i\jl, het hier be-proktn werk gaat voel minder nan dat euvel mauk. De vertaling is goed, het papier ved>r l^jzocdor slecht. Dit brengt mij tot den nitpover. 0(> den omslag van het eerste deel ~ vindt knen een aankondiging van Saraorow'a roinaa Keutrin Elitair 1h. Daar leest meu: licno Kuarischfc Hof-gc«cbiodcnis door den vcol wetenden en getrouw -wedergovenden G-. Samarów zou in allo om-tondiglje-den iota bel«ngi(jks zyn; m»nr ' it van dubbel oclang in den togenwoordigen tijd, waarin de vroegere Kussiache hofkabalen op land en volk zulk con geduchte nawerking hebben. - Ik meen dat verhaal onder- Samarows beste werken te mogen tellen." , ;?". (Amat. W. P. C. K. 27 Mei'88. JoJ»a*na Tióirrlo a overigen! nlrt beUr ook niet slechter dan .d» gcooele »oort. Het be hoort tot di« ««riten, welke mtw te<*t hebben op den naam van een roman«cheraa, dan van een workelijken roinnn of novelle. Voor wniuid, die levendige gwnoedsaandoenwgen gevoelt by t lezen der gemengde berichten «n "» eourant.z«n « ToldoendeTWto nanr diepe iadrnkken wekt, blijft er volkomen koud by. Ik durfden korten inhoud niet vertellen; want dan «chiet er hensch niets over dan een mai» woorden, die d* Icergrage oude vnjjter toch overslaat, maitr die nn eenmaal er by UnoorOD, omdat men geen geschiedenis op oen halve pagina laitt drukken. De heldin en de hctd van do geoebtcdenis zjjn een jonge mönwcmter en een ingenieur, van wie men «l op de derde pagina «iet, dat n elknnr rullen kruien. De maatschap pelijke klore tuischen die twee wordt heelig«makkeiyU oversohreden; want Johauiia Lowneis geheel unders dan de andere mynwarkitoni. lloo dit zoo komt, wordt door nteta verklaard. \ erder een paar conventioneel» Engelsohc romantypen: een kulpnrediker, -die erg saehtiinrdig on een doinincesdbchter. die vrij bij de-hand is, een dronken vader die vecht on ruzie zoekt. Omdat het stok sperit in «en myndiitriet, wwdt natunrliitc de ontknoopincf voorbereid door een onge luk in dr miju. Ten eindo er een sociaal tintje oan te acvcn, wordt «r pen nrm meisje bijgesleept, dia door een r«i; lu-or i* verleid, ndnnfes dit. kaftte hanst ik m\\ er by te voesen, dal het back niet onzedelijk" . Do grondstof zou in goede handen voldoend» gcwcesl tyn voor eon kunstwerk; thans groeit er uechts etn schoUjeuil, j. n. UERICIITEN EN MEDEDBELISG13N. M"üvernemen, dat weldra eon bnndel gedichten van den heer ft. Til. lïeüe» bij den Uitgever Dredcrode te Haarlem bet licht zal uien. Wegens onoenighcdrn met den nitgovcr is do heer achw-Mwocl» aiyotreden als hoofdredac teur van hft ttjdsclirift Anf t!<r JlviK', waardoor d t tydscbrift rwrloopiiJ ophoudt te best^nn. Intufisciicu wordt naar ccn ander uitgever gezocht. Een andere nieuw-uiUrekomen roman, J/a Clti tttcrc d'Anto>n\ van J. Viibort, bcliantlelt. de vraag: Is ile liéide het gevolg van ecu blind toeval of van ccn vr$je wilsuiticj*. De beide ecrttvolgciuTo sclu-yvoi1*, (tio in de IJDkende dcgol(jko .terie rLnylinh Men of letters behandeld KUÜCU worden, zullen TMding en Stiti-idan «jjn, de crrato duor Austin Dobton, do tweede door Mr». Olipliaut. Swinlnrnf heeft een nienw gedicht ni on wel op den dood van Richard Wanner. Hu «Uat in do Slt'.sical Rnkw van ~i Februari. Er zijn reeds vele blosmlcüingcn gemaakt ni do Engelscho Eonnt-tteu-littcratniir. zooals dooi Leigh il unt, AI:iin, Dencis, Waddington en 111 onlnnjr» door llnll Catue. Een der rijkste, dio var Main, zal uu binnenkort op niouw het licht tien of liever uit syn bloemlezing heeft de fclu'Övei eon nieuwe bloemlezing gemaakt, on die genoemd GCC Engliffi Sunnets, me JJfst in tkc Langttayc . Op de Scliotsc'ae vitgave van de vcniamold' prozawerken van den Amarikann.-chen dichte Walt Whitman, waarvan wy onlaugs melding maalden. M\ een herdruk zijner gedichten Leavei of Graas" volgen, J. A. Sytnonds heeft een werk roordopors] gereed over de Engolsche dramatisclie litteratuur in het tijdvak van Oiaabeth. Bij Ollendorff te Parijs is verschenen. Lc C/tcvai, dcBopilant monologne do CoQttelin cadet do In eomtdie frac^.iiso, avcc illustrationn l'antoisistos de Snpcck. Utic Sotiris! monologue en vers, d'ïlippolyfa jtlatabon dit par Corjuclina aïnu de Ia Ciomédio fronraise. . Bfj Joh. AmLr. Bartb, to Ticipzig zal na Paschcn uitkomen do perste hnlfjinrlijlcflche nlleveripg van enn Intf,rnatio*aJc Zeitsehrifl /rti' nlhntmim isscnscha/l, onder redactie van B.Technor, hypnotiime door Dr. U. W. WMltwf*. B" vrouw in «ederland, deor BMj« ^"ia^: Hot rwwtel Vfntcwlen, dmr Dr. ff. O. Sttjfmt. Inhoud \an No. 37 van Lelie- «rt pet: Kleine plichten; Huiselijkheid; Vervolg van Mimi's dagboek; Handwerken; Pluto en de on derwereld, (slot) door Anna de Witt; De natuur ia huis, («lot) door Gella; De kweekschool voor ouderwijif rs en onderwijzeressen te Amsterdam ; Losse atukjei van abonnees; Leostafel; hroisraadsel; Varia; Een lelie- on eon Kozcknap ; ^o? volle van 0. A. T. en Oorre-pondentie. JDfli/scle Xitna-siïaüT'l. DM Ictite Glttck. EraiiUung von Wilhelm Berger, I. 2. Dl* Ausaiohten de« Hanses Hannovor aul dem englichen Thron im Jahro 17LI. von Prof. Pauli. i». Ilemhold Pauli., i J! Juni 18&S. Biogniphisches Nachwort von Prof. Frensdorff. 4. Aua r.woi annectii;ten Lfindern. 6. Friodrich It in walitchra Vrtheilen von du Boys-Kfymond. C. Dio deat-clie Pynastio in Ruraiinii-o, 7. Schillor, von l'rpf. Bchecer. 8. io Krlubnisio de-* heiligen l'aucvnzius von uvolo, etc. etc. _ TtitlsfitnA. ff. ft. Bof>rf/i!v/:r», overbdins !n het ouder wti4. V, B, Bprvyt. Uc-libernle party en do schbolkwestic. Onze militnii-n bijeenkomsten, door eon Plattelander. Nieuwe uitgaven en ver talingen. Mengelwerk, enz, NIEUWE""ÏTGAYKN. Goethe's Br.ant vo» Corinth vertaald en ccuo andere Rr.uid van Koiinthe danrnan toegevoegd .... ? ? ? ? ? .CVJ- (Mr. J. A.l, Tot geen pr|js . . . Verdnm (Dr. J.), Oude cu nieuwe frag menten van den middcl-ncderhindschcn Aiol ..... ........ IJuskcn Huot (Cd.), I.ittwarisehe iantasicn Clandiuii, Kampioenen ........ f 0.70 .0.10 0.80 1.-10 0.10 fflllltalrc «aken. EGNK'fi'ÉLANGRUKG MIMTA1HE 1NR1CUTIXG IN' ENGELAND. ITu &Q vcrceaiginf; tot beoefening van krijgs-wclccschap, zoowel in als builen liet leger, raeor en meet' de aandacht trekt, belangstelling co medewerking ondervindt, zou het zeker wensclielijk zijn, dat ook do rcgccring aan dio vereeniging haren moreelca en rnateriCclen steun schonk. Wij willen, in do volgende regelen, ecnc dergelijke vcrecniging, op proolscher voet ingericht, welke in Engeland beslaat, ook in ons land meer algemeen bekend trachten to maken; n-y bedoelen de Hoyal Uniled Strt'lct In&titnticw. Do militaire- en zee vaar l kundige \velcnschappon hebben in do vijf en twintig laatste jaren in Engeland grootc vorderingen ge maakt, en dit heeft rnen vooroaaiclijk to danken onn de Koyal Uniled Service JnftUut!on. Vóór den veldtocht in de krim had de krijgskunst in liet Engclscho leger weinig vorderingen gemaakt. De officieren bepaalden er eich in net,algemeen toe tot hel bestudecren van de eerste beginselen van hun be roep, dat «IJ verder als bij routine uitoefenden. Ut versoek den heer Ter Gnnne vriendbl naam niet to ptnatsen, onder iets wat ik nooit heb gosehraven. Van de Mngehaatde zinnen is Dooa d« U*t»t« van myn handT Do eerst» keurig» ?volzin in sno^kenden advert*ntie-stöl heeft de vftgowr or bij gefantaaeerd. Mfln aankondiging KeiteHn msabffh in dit Weekblad heeft rijke de uitgever toch wel -goed geleeen, want tegen over liet titelblad vau Grootcorstin Katharina vibdt men ecnigo minnen uit die aaukoodiginfTafgédrnkt. Natuurlijk heeft de uitgever alechta die xihtion aan elkander geregen die een goeden donkTan hot boek konden geven, terwgl hy alles, wat den indruk aon kunnen schaden, er tosschen nitMlt en pok niet vermeldde dat dio aankondiging op een anderen roman betrekking had, dan op «den, tegenover welk* titel hU ze pUaUte. Wil de neer Ter Gnnne z^jn voordeel doen met wat ik «chreef, dan moet hy dit weten. H# doe het dan echter, op een minder zonderlinge maaier en legge mij 'geen woorden in dea mond, dia nooit «Wr m| zfn uitgc.pToken. W. F. C. K. . - * ? ^^^~ , '' Jahantta Lomrle, novelle van Franccs U. Burnett, door Con. . Alweer een 300 pagina's voor onze romanlezori l W»t steekt er een arbeid ia de stapels boeken, die jaar in, jaar uit elkaar opvolgend londcr ? tiÉsehenpoozon, om, na een kortstondig 'verbluf ia het vagevuur der kritiek, te verhuizen naarde tweedehands boekhandel. Wg coadea er vrede wede nebben, indien dergelijke lectuur de dieoeten tewees vu etnttoedspflDoek, dat ongecnlüveerde benein naehifct .ninakt on t hoosere t RO: jrieten-.. Doen dit;, h in dea *»gri .niet Jut goraJ. ? Sa- du te weten, dat iwlkc- flaaire fcost bet e«^-letMbandifs voediet nUo^aakt va* hön-j ararB ea duizenden,, die- aanspraak awke» 09 a>ti «*a«a vu..>n»rha«fde «eajoaeaj '. / .J -.Fr docent aan de universiteit to Lcipzig on mot mede werking van verscheidene beroemde namen, aU Max ftiiilber, Saj-ce, Wundt, etc. Behalve oorspron kelijke stukken in de duiticho. franBche, engeuche, itnlianu«clie en lat^jnsche talen (bij uitzondering ootc in het hollandsck. porttipreescti en spaansch], zal hot tijdsclirift ook afdrukken of voital'ngnn van belangrijke, mnar moeieljjk te bekomen verhondelinge uittreksels, «nnkondigitiitcii, medcdcelingcn, etc. geven. Indei-o aflevering is ongeveer 15 vel groot, n do abonnementsprijs is 12 inark per jaar. Theodore Watts, BonsetH's boezem vriend, cal in 'da -Ninctecntk CenitM-fi" een artikel gevcti, getitold The TrMh abottt XlosseUi:1 De «tod Mantua ia bezig om inzamelingen to doen ten-' behoevo van een gedenk-ecken voor Veigilius. Belxngstellendcu, dio van hun verecrina voor grooto geesten, ook wel. eens ccn klinkend bewijs willen geven, kunnen ziek daartoo vervoegen büde vertegenwoordigers vnn Italiöin ons land TAS"Tm>SCflUIFTEÏf. Atonnislicflc, Fnrcht vor der Iiiebe, Novelle Ltidtoia Laistncr. M. Carrière. Raphacls Bclmlc von Athon. Wdfyang Kir f U' back. Karl Sbèler. Wdtlemar Kaden Dns Gibral tar des Ottens und Assab, Jottannes Oöfe. Dio ?trahlunff im Acther. J'ïitffcn ZaM, Mein.armer Freund, rlo veile. O tl o Brahm. Iküinflartutijj utid Anlebnnng.' Ein litterar historische Plaidoycr. Otto-Gvmprccht Die Uan-idschca Oraticn. KorrespondenzcD,-Mittheilungen, etc' RCCHC BrUanmtiqiw. l, Lea KapoU'oDw. 2, I>a familie d'Orlfans. S, Lo mnrchéau poisson do Lbndrcs ot sön apprnvisionnemnnt. 4. l* litt ratnro francaise 'par un Rutsien. 5. Les prisons russcs, par lo prtncc Krapothine, etc. etc. : WetenscJappitflit Staden. De eerste dogonder Franscko republiek van 1849. Hot vakonderwijs voor arme on verwaarloosde kindoren Mrvrillo. Over schojolaekten. De Kasuutink en Pascal. Arthnr Scliopènhaoer hot verband van zijne- philo?ophio met zijn persoonlijkheid. Ovcrzisht Cullmonn Lévv te Parijs zagen twee belangbrochures het liolit: do eene is getiteld; Ie comme race cl comme reliyion en gesclircven door Ifatem, de ardero hoof, LaRipnUtque en 1883. B|j den zelfden uitgever verscheen ook oen nieuwe novelle van don baron de Nervo getiteld: Les Confidencet d'ttnc. UiranMlc. De Gidt (voor Maart) l De Ncderlandsche spoorwegen op het cxnmen, 'door J, Boissevain 3> Dn Boy» Eevmond over den Faust, door prof, O. U. Sprnyt. IJ. De -Rotterdammscuo Waterweg door. B. P. 1. Nolthfniui. 4. Horinncringon aan H. Hettner door. Dr. D. E. W. Wolf. 6. Buskraitfabrikatie door Kapt, Boogaard. G. Algomeene maatregelen van inwendig bestuur, door Mr. A. E. ArnUenius. 7. Daudet's nieuwste ro man door J. H. Jloojrer. 6. Waagtadij aient. .door Vf. J. ofdyk. Politiek Kroniek, Het diaaüjk Men meende dat de studie nadcclig wasvoor ? ...i j ' ? _re_f jr* »:?u A.» Hnw do praktijk; de officieren, die zich at aan [den, werden met den naam van theoristen bestempeld. Omstreeks het jaar 1831 vercenigdcn zich eenige oud-officieren van land en zee-macht met liet doel om liet weten schappelijk peil by leger en viool op Ie icffen; om dit doel lo bereiken richtten zij e Londen de Royal Unittd Seriect. Jtis tu'ion op, waarvan Koning Willem IV zelf het bcschcrmheerschip aanvaarde. Aanvankelijk was dit slechis cea gewoon mnseum, waaraaa ecno kleine biblotheek was toegevoegd; liet gelieel bevond zich in een zeer eenvoudig gebouw, kosteloos door den Staat afgestaan. Van den beginne af a-m was deze inrichting «eer populair; gedurende het eerste jaar traden 1 <U7 officieren als lid int de Inttüution toe: in 18-10 bedroeg dit getal reeds #857. Gedurende de volgende jaren verminderde dit aantal cenijtszins, maar van &f 1855 heeft zich dit voortdurend uitgebreid ea bedraagt thans 4^00 leden. In 18/iO telde do bibliotheek 5500 boekwerken, welk getal nu reeds lot ongeveer 20,000 is gestegen. Do Vereentging bezit op het oogenblik een kapitial van ongeveer 13 duizend p. st. tillc jaren looft xij als prijs een gouden medalje, Ier waarde van 12 p. st. uil. Alle oiricierén en ondcrofiiciereu van leger, viool on miliiie kunöen als lid tol de Iiwtituiion lootreden. Hel Gouvenoement verleent ccn jaarlijksdio subsidie van 000 pond, waaiTan echter 200 pond moet worden afgci rokken voor huur van hal gcbounv waarin de Varficniging gevestigd is, en dat het eigendom is van den StaaL Zeker kan men die subsidie niet groot noemen, als men bedenkt welke belangrijke dicnslcn de Vcrècniging aan het Gouvernement bewlist;.?dil loch kon ge bruik raiikeo fw uare biblioiheek, die m Europa vcrnuaitf. ia, als de meest volledige op hot gebied va» kiijgs- en zeevaar t kundige workoo. ?' ; . . liet gebouw vaa do Royd Utntcd Süreice Imtiiution bavatéca museum, een bibliotheek, een kaarlen-raat, oen anphitcatro's gewljze gebouwde zaal, waarin do voordrachlcn over miliiaire onderwerpen worden gehouden, een vertrek, waarin men een volledige verzame ling aantreft van alle vroeger gehouden voor drachten, bcnevoas uittreksels vau alle moge lijke vreemde mHitairo werken, eindelijk ccn leeszaal, waar men schrijven, aanteke ningen maken, en verschillende werken raad plegen kan, en de technische en andere revues en dagbladen vindt. Om lid der Vereen iging te worden moet men een p. si. als entree, oh verder eene jaarlijkscue comnbulie van gelijk bedrag beulen. De officieren, builen Londen in garnhocn, behoeven slechts de helft der som by te dragen. Wanneer men het gebouw, het hotel WttiichaU, binnentreedt komt men eerst in een soort vestibule, waarvan de muren bedekt eün met de meest verschillende werktuigen efr wapenen/ die van do vroegste tijden af door krhgfih'eden of wilden in den «rijd aebezig*. ifca -vindt er dan sirfldkn^ ?.? ~ ."? ? ,v \ - . ?. . do eibnd-bowooers uit de Mille Zuid-zee, de a«sagaai vaa dea Kuflor, de spiois van den Ashantyn. In de «erstc zaal bevat een glazen kast de nieuwste modellen der geweren in de ver schillende Rijken ia gebruik; er is steeds eou bcwMrder aanweag om het mechanisme van dezo wapenen te verklaren. Hier vindt men tevens eene zeer morkwaai-dige verzame ling van historische voorwerpen; o. a. do dagen, die Gromwell by het beleg van Drogheda (1640) droeg, oen slagiwaard te Culloden gevonden (1746), de degen waarmede Wolf gewapend was, t^en hij voor Quóbcc sneu velde (1759), de sjerp, waarvan de Generaal Anduson zich bediende om Sir John Moore, mede Engelsch generaal, van hel slagveld van la Coragne weg ie voeren (1809). In de volgend» znal zijn de modellen van de verschillende kanonnen van den laatsten tijd met hunne projectielen opgesteld. De Institulion is voornamelijk rijk ia plansreliëfs van slagvelden, vestingen enz. De plans van Waterlof) zijn vooral zeer merkvyaardig; met behulp daarvan kan ccn officier, met een studie van twintig minuten, zich een juister voorstelling van dien slag maken, dan wanneer bij een gelijk aantal uren over boeken en kaarten had verdiept gezeten. Met ver grootglazen, dio zich bij do plans bevinden, kan men duidelijk de knnonncn en zelfs de soldaten onderscheiden. Onder meer anderen vindt men er een plan vnn Scbastopol en omstreken, dat, liocwol op betrekkelijk kleine schaal vervaardigd, bij een taklische studio uitstekende dicnslcn kan bewijzen; oenplan?rolief van do stad Kars en haar gebied. Dio der slagvelden van Sadowa, van Sedan enz., zijn zeer belangrijk en do bcstudeering daarvan hoogst leerzaam, Ken model, op groote schaal uitgevoerd, biedt do gelegen heid aan de cind-wcrkzaamheden na te gann van den belegerings-arbetd tegen een ver sterkte st.'id naar het eerste systeem van Vaubnn; de belegeraars hebbon den bedekten weg bekroond, en willen in de halve maan lol den bouw der bros-batterij overgaan, maar zien zich nu tegengehouden door ccn ver schansing in de keel van dit laatste werk opgeworpen. Dit plan heeft zulke groote almctincen, dat men de soldaten elk afzon derlijk kan waarnemen, en dat men duidelijk de gaten opmetkt, door de projectielen in de wallen geslagen. Eindelijk vindt men er nog de plans van verschillende soorten van batterijen, ccn huis in staat van verdediging gebracht, een brug gen-hoofd enz.; de verzameling militaire bruggen, dio men eveneens in dezc*zaal aantreft, moet nog worden aangevuld met do bcnoodigdhedcn voor de verschillende soorten van veldbruggen. Sclianskorvcn, faeincn, loopgraaf-gcroedschoppcn, alles in miniatuur, .vullen het geheel van deze merkwaardige verzameling nan; voor elk officier, die zich op de hoogte wil stellen van de ver sterkingskunst, is een bezoek aan dit belang wekkend museum zeer aan te bevelen. Verder bestaat er in do Ituutuüon nog een zaal, welke zeker een grooto aantrekke lijkheid zal hebben voor die categorie van officieren, die mcenen dat kleèrmaltcrswerk een voornaam onderdeel is van de kunst der krijgsvoering; deze zaal toch bevat een col lectie poppen, aangekleed met de verschillende uniformen van Europa. Men kan daar de klecdinjïen uitde heer Betynen deelde de overtuiging van d* meerderheid op dat oongrei en achtte- eene af. londerÜjke militaire rechUpraak noodig. H(j toond» aan hoe die afconderl$ke rechtspraak in alle lande* bestaat «n hoe s'önoodig il tot haudhavbg dn dtioïpline. In tjjd van vrede venaobre hQ die afaondorlfflt» rechtspraak beperkt te don tot ruiver militair» misdruven, ah: l Plichtvorznim, S InsnbordinaÜe. S Doiertia, Daar het onder l genoemde misdrijf meeital disciplinair kra> worden gestraft, bluft er dns ia hoofdtaak in tyjd van ^ede het straffen der beidt andere vergrijpen tot de bevoegdheid van dosj militairen rechter tahooreo. Verder toonde de spreker aan ho« weinig h«t militaire recht door do ofliciercn wordt heorfcnd en hoc groot daardoor den invloed van den midi* ten r militair in de terugtraden geworden i*. In do eerste plaats weuiohte lijj dan ook v^ mecrdoring van reclitskcnnis voor de railitAin rechters, en ccne benoeming van krijgsraden vnor den tyd van twee jaren uit officieren die cent cursus in het straf- en militaire recht htdden g*. volgd, verder toevoeging van een reehtsRclt-crds als griffier aan de krQRtradcii, openbare terecht* uttmoen, invoering van cassatie en ?fschafiing van dn abprobatie der vooniuon door het Boog Militaire (rtrcchtshof. T-n slotte toonde hU un hoe ook de IÏOOM Raad boven het Hoog Militaire gcreehtahol bV hoort te staan. In warme ivoorden bracht do voorzitter hnldt aan do uitstekende voordracht van den heet Beiinen en opende daarna het debat Do heer Heiliger» vroeg het woord en decld» op grond van zlino ervaring als advocaat bjj het Hoog Militaire Gerechtshof, als waarnemend ad vocaat Fiscaal en all audltair Militair mede, dat do bestaande rechtspraak nog coo kwaad niet was, daar gewoonlijk ieder kreeg wat Lom to*. kwam. Uy oordeelde het noodig dat de roilünir voor nlle feiten voor den militairen rechter blyft terecht «taan, omdat by voor allee militair is. De toevoeging van een griffier aan. de krijg». radon nchtto hy verkeerd, deze toch kreeg even. min als de leden inzage van alle stukken, terwijl hy bevreesd was, dat door dien» ndyiesen een minder goede verstandhouding tnnschen de beidt rechtsgeleerden van den fciijptsraad zou ontstuün. In nntwoord hierop cctdo de heer Bcljnen dat de militair voor alles staatsburger is en dat da.it geon van zijn rechten als «omlunig is beperkt; hj] ook het recht h?cft voor niet militaire dolictea voor den gewonen rechter terecht to staan. Dnar de prlffier de stuit ken schreef was kg niet bevreesd deze de stnkken niet zou kennen, terwijl hij opmerkte, dut de krijgsraad de bovoead» heid heeft gedurende S dagen inzage van stukken to eischen. . De heer Weitzcl Lulde brengend* aan de talent" Tollo rode van den spreker «prak o tfontresifft officieren .toe, wees er hnn op hoe jaréa lang da lyfsiraffen in do militaire wetten waren bleven bestaan zonder to worden toegepatt, had elk» krijgsraad steeds dio rtraf blijven oplecrgon, reedi veel vroeger zonde zij verdwenen zijn, EOO ook eoide hjj, hebt gij officieren door studie on zuivert toepassing dor militaire wetten het in uwe macht cone spoedige herziening van die eoer gebrekkige wetten uit te lokken, De heer Heemskerk deelde mede, hij ich i» hoofdzaak met de reo> van den spreker vereeni gen kon, liij verwachte reeds by do bestaands wetten door invocrina van cassatie en e^noopcnhare rechtspraak verbetering mogelijk, ten slotti deelde hy mede, hoe reeds nu zooals in het Stoof* blad yaüCl te .vinden h, hot llopg MiliUjr G» rechiBkaT ónder den Iloojren Eaud gesteld ts. Met con woord van dank aan de voHchittendi spreke» Bloot de voorzitter de vergadering.. verschillendo soorten van rusting nagaan. Als historische merkwaardigheden kan men daar ook nog bewonderen, de driekante steek van den Hertog vnn Wellington, een bocfljzcr van diens paard Martngo en de '/adel, waarvan Btn.cher zich bij Waterloo bediende. Men ziet er verder een hocfijzer van Jack. het laatst overgebleven pnard van het 2e Life Guards, dat aan dien elng deelnam. Een bijschrift vermeldt, dat dit «del dier in 1832 in IlydcPark afgemaakt en begraven werd, Wij hebben boven reeds gesproken over de lees-zaal, de bibliotheek en de kaarten* zaal. In deze laatste wórdt, telkens wanneer ergens krijg wordt gevoerd, een kaart van het oorlogs-tooneel neergelegd; de voor naamste positic's en de opstelling der beide oorlog-voerende legers worden er op aange duid door vlaggetjes en spelden met gekleurde knoppen. Een oud-sergeant van de Itoyal Engineurs, Hondson genaamd, verklaart de bezoekers de bewegingen der beide vijande lijke legers tijdens don oorlog van 1870?1871. De kroonprins van Pruisen, die op deze wijze de krijs-operaün op deze topographische kaart naging, was zoo tevreden over de nauwkeurigheid, waarmede zij werden weergegeven, dat men van dat oogonblik en vlaggetjes on «pdden in don stand heeft ge laten, welke zy op diea dog hadden. Da eaal, waarin de voordrachten worden gehouden, ia zeker niet hot minst belang rijke gedeelte van de Inttitution; men be handelt er afwisselend de meest belangwek kende onderwerpen, op land- of zeemacht betrekking hebbende. Deze vergaderingen, waarin bijna uitsluitend officieren als sprekers optreden, worden zelfs door een groot aantal dame) bijgewoond. JBataaf. VEREEHtélKG TOT; BEOEFENING VAN DE > KBIJGSWETENSCHAr. Torgadertng van 28 Febrnari 1683. Wadat do voorgwtolde candid&ton aU lid der Vcreonigintf waren aangenomen, vrcrd door den voorzitter het woord verleend aan don heer G, J. W. Koolemans Beunen, djo tot onderwerp van zijne rede de volgonoo vraagpunten gekocen had: d. Is het woni*cnc|4Jk dat speciale rechtscoüegiën óordcelen over mi'idrgïon dooi' militairen gepleegd? l». Zoo ja, over al dio misdreven V d Hoe morton die collegiën z(jn samca^etteld? In BUU» inleiding deeldo do spreker inede welke besohouwingen op hot iurijten-congreg te Arnhem door verschillehao reebUgcleerden over dexolfdtt ?vraagpunten- w«ren-gehonaon. Wenschte de hoer van amd op d*t eoogröf afschaffing van enne ofaondcriyko milltairo reoht.?praak' op uraad Tan do oeubeid van reriht, en; het verdfcünea va» «U* ipooinlii recktaooltegie» IBLIOGRAPHIE. SRIHair Tgrhclirift.'Ko. 1. '« Legers grootste ramp. O vor de verschillend» wyzcn \-nii reproductie van de topographischt kaarten der Nedorlandscli Oost-IndiscUo bcziltingca op het Tonographiaoh bureau te OatAvta. I)e Staat van oorlog en beleg in Indië( Vcreolfl), Militaire veterinaire dienst. liet militair ^trufrcclit voorheen en thans, Napoleon Bonaparto en li«t J pacificeorcn van oen Mohamedaansch volk. Varia, Overxeosclio sprokkelingen, door een Verlofganfier.' Bockbcscliouwingt SCHAAKSPEL Ko. 8, T»n B. A.. aotnuUt (0»ir»UT«n)i ZV7ABT. wojft d e ?''.'' ." WW. .'."'. ?o &r*t «pelonda goeQ in l eettcttmtt, of i>o vntri»lendó wingt coltmat in 8 ccttca. (») (r/w pffUfHtta i> t» tHarri'nut). . Wit 6 en «irart G «toltkên met E C t. *\ Het ondMsehobl WiacUon e el f matton «a> £*? problouen bottwi «Ueon dMrin, dtt men U vin do Ueenpirty nat t» «ettoo,' bMt om mat t» goren. Het U hot ougeluori* ?pel, of, win vorUeat via t. Do regol» ttn liot gvvos* ?pel BUa vin to«pu«inK. Het opluucn vtn deze pw blamcn U ev»n nattig »lt dut vuido ?ndcna: wfeniaf ia feClicrpsiunldUoid on viudlgkcid tot Tooruitiicn. Oplnskg m Scbatk|r«ble«i Kt. i. l O G H 61 K nt een dor M. (l 9 H C G 5 oCop B < tukt. fop (1) H 5 F 3 m»*. l-D*. Tf(j otitrlngon nog (file 'vorig» tacdodeeline)' Juif'f oplaMlogoii * v«n No. S vaa Ernst ta>Am*lordttui A. K* to K. Amilal; No. T, W. d. V. to Amsterdam; Ttn X.*. to AuMMfoort; E. Bult te B.; Anna» ta V.; W. v. H. t* DeUt (ook' no. C Torbetwd); Ifonrl j Kot c'o Ttoreo ?» De drio «a d* Joffroair »Uea to AautonUm ea B. M BRatïWISSELIXO. Ho. l kan gcpluUt B. to Helilor. Met x* n vi*mtta. No. l eoer co*d. Anna te T. Tnwclien «eluiui. cr*v*n «? h«t vaa era gnnr by don rsten iwt. bMtaat oodaraa atd. Hbf oonU IVsnudwld rau of ttewr ifl do<th' h«t>i« «Ma b«U»w4 o«a ?* «obroili vu .t» matton. H»» doelde to daadjtnte'gaUterMia d*t ??ldc»Bi« K*vau«A gebruik MM «r zelter alag v«a mensckea lebruikalOk is, so& Et? mnkftt.4 l«Mt. -?'VV> Ik had my voorfcnoraen, net vernieuwden ftVer aan het werk te gaan on in korten iyd den roam weer in te halen, dien ik aldus verloren bad laten caan, naar onverwachte omstandigheden hielden rny daarvan terug. Albint's vader bad onveftraebt iy n vermo gen verioreo; en, zooals hel veelal m de we reld gaat, lieten de mead*n, dk Istatet^a geluk omgaven en aanbaden, hem an In den ateeit. Ik vertocht nederig hen te mogen spreke*, en 'ïeide bevende: >Ik ten arm, en tot weinig coschikl; maar alles wat ik berit en waartoe ik in staal ten, leg ik in uw handen. Disponecr over mij." Be man die vroeger zoo trotscb was op :^n hooge geboorte nn zijn rijkdommen, dio rat) slechts vol medelijden van uit de hoogte had aangezien, scheen door mijn voorstel be wogen en onthutst. Hij bezat moed en vas ten wil; bij behoorde tot hen, die in plaats van met den stroom raeo te draven, zich aan eiken stroohalm, hoe zwak deze ook zijn mocht, en al zalen or zelfs doornen aan, waaraan hu zijn hand had kunnen bezecren, vast te klampen. Hy nam myn voorste) aan; hot geringe vermogen dat ik bezat, ?verdween .plotseling mede in den atgronddie ook hot zUne had verzwolgen; ik werkte dag en nacht voor hem. Myn patroon, die oüor zij D verlies verbitterd geworden was, sprak kortaf tot mij z«oals men dal doet te gen iemand die zijn werk verwaarloost, maar Albina had my met edelen eenvoud haar dank uitgesproken; zij had mij de hand gereikt, terwijl haar oogen vol tranen stonden. Wat kon ik meer verlangen? Ik behoorde nu langzamerhand tot de fatnüiéen was daar trolsch op. Ik zag Alhina dagelijks, ik zag haar den geheclen dog bleek en lijdende onder de veranderde omstandig heden; ik was zalig wanneer ik haar stem slechts Hoorde, Ik was gelukkig. Dear, haar schoothondje, betuigde mij de grootste vriend schap. Albina's vader kon er echter niet we£r boven op komen. Toen hij eindelijk alle hoop nieeet opgeven, ging óók zijn moed verloren &i werd bij zwak naar ziel en lichaam. Hy stierf, na verloop van vier maanden. Ik begon de moeielijke laak, de verwarde «ken to regelen, en poogde do diep bedttwöe raroilie nog ven eenig nut lo rijn. v Vaarwel nu dje poCsic, vaarwel de kunst en de droomen van mijn roemt Ik begroet roij onder cijfers van den morgen lot den avond; ik beklaagde mij niet, ik wenschte aiels beters. Albina was immers zoo gehoon in baar-droeüieidl... Zoo ging een jaar voorbij. Ik beminde haar steeds vuriger. Daar bemerkte ik op zekeren dag dat Albina's uiterlijk een ver andering had ondergaan. Haar wangen waren weder met een blosje versierd, haar oogen waren levendiger geworden en hadden meer uitdrukking gekregen; haar lippen glimlachten weder. Een geheimzinnige bezie ling gleed nu en dan over haar trekken; zij werd luimig en vroolijkhcid en droefenis wisselden 'elkander af, hoewel men voor beide geen reden kon ontdekken. Zy deed zich soms anders voor, dan zy was. Zy bleef gaarne alleen; ik vond haar dikwijls in een diep gepeins verzonken; zij was vriendelijker dan voorheen. Ik schreet al die leekenen aan het herstel harer hevig geschokte ge' zondheid toe. Maar mijne liefde was steeds toegenomen, zooseer zelfs dat ik die bijna niet langer kon verzwijgen. Myo hart wilde niet meer naar rode luisteren. Op zekeren dag was zij nog vriendelijker jegens mij, dan naar gewoonte; ik was opgewonden, ik wist niet wat ik deed. Hot scheen dat zij my iets wilde toever trouwen en mijn hart juichte het hare te gemoet Aangemoedigd door. haar vriende lijkheid, openbaarde ik haar mijn hart.... Ach: ik ongelukkige I Hoe had ik het ook .gewaagd, de ongen tot haar op te slaan! Zij verbleekte! zy trok zich haastig en trolsch terug; zij drukte do hand op haar hart, en toen ik dit ziende angstig zweeg, Ukte zy een kreet en verdween. Mijn vonnis was geveld. Ik schaamde my voor my zelf. Hoe had ik kunnen wanen, dat zy my tiet had t Het was immers natuurlijk, dal zij mij uitlachte. Ik was er slechts in geslaagd den Keringen band die haar aan mij verbond en die myn eeoig geluk uitmaakte, ie verbreken. Hoe kon ik mij nog aan haar huis vertoonen? Hoe zon ik haar wederzien? fin nog trof mij een grooter ongeluk! Ik oniviflg dienselfden dag een brief van Albina. leel G? kunt u raissohion ird welke ttowlyke smtrte» eea mentchenhut k» )t)den, als het talk een strijd moet doorstaan. flUn eerste gedaehiea warea eedacbUa wn bloed. Bij myn ziekeiyke natuur voad mUn angst neg zooveel wreedheid, om het «y «U een wellust voor to stellen, indien Ik den man kon vermoorden, die al die bokoorlykheid die mij ontzegd was, zou bezitten; een oogenblik dada ik er zelU aan, haar te ver moorden !... Haar de treurige aanval van woede kon niet 'duren. Ik boog het hoofd onder het noodlot dat mij vervolgde en weende m stilte. Toen nam ik het besluit, Albina moodig to gemoet to treden. Ik wcnschte baar ximmers gelukkig te zien, al was het In dien brief zeide zy mij. hoe zij reeds sinds genrimen tijd haar hart aan iemand had gèsehunken; de geleden «mart ea al haar ongeluk hadden haar genegenheid niet kunnen veranderen, en nu zy dien man nader had leeren kennen en zij elkander hun wederkeeriice liefde hadden beleden, hadden zij elkan der eeuwige trouw gezworen. Ikhadmeoelyden mei haar; ik nam my voor haar als een broeder te beminnen; ik wilde haar geluk niet verbiiurcn door d» gedachte, dat ik om harcotwiUe leed... . ' ;Aek, ik moest .de vreede smart au,diep ia m|)n borst terugdringen, ik moest haar Btt'vroolijk'ie gemoet koaeii en haar vnen'defük gélok wenschen. . j & behoef u niet ta zeggen, hoe ik onder j ook teo koste vaa mlT tétf. >Uot spijt mg" feid&ifc, -dat gijmy«i heole vertrouwen nielAebl geschonken. schouw mij vaa nu aan als een broeder, en ik «al uw geluk zegenen." En luister DU eens wat Albina mij toe vertrouwde. i Voor twee jaren kwam eens toevallig een bundel gedichten mij in handen; nauwelijks had ik er ccnigo vorsen van gelezen of ik verdiepte er mij met hart en irSel in. Dio vorsen spraken tol mijn gemoed in een geheel nieuwe taal. Zij waren de uitdrukking van het edelste hart en het diepste verstand; zij spraken de taal der innigste liefde. Ik las rnel een kloppend hart al verder en verder. Ik herinner my nog, dat gij loen juist binnenkwanmt, en dat ik bewogen, beschaamd en verlegen, daar gij mij in die stemming vondt, du vlucht nam." Ik slaakte een kreet toen ik die woorden hoorde en zag haar onthutst aan; zij ver volgde : «De schrijver van die heerlijke vcrsen scheen mij meer dan iemand anders mijn liefde waardig te zijn; .ik beminde hem vnn dat oogonblik aan. Toen Alfredo kort daarop zich aan mij licl voorstellen, scheen hij mij verhevener dan het beeld dat ik mij van hem vormde." G|j kuat begrijpen hoe ellendig ik mij gevoelde l Alfredo had mij dus niet slechts mijn roem ontfutseld, maar ook miju ge liefde! Ik vergat in dit pogenbük, dat ik ge zworen had te zwijgen, ik vergat alles; ik wierp mij aan haar voeten en viel haar in de rede; ik riop opgewonden als een krank zinnige: «Maar die versen zijn van mij; maar die ziel die tot u sprak, was de mijne; die peest dien gij bewonderd bobt, behoorde mij toe, en de liefde, dio die woorden in u deden ontstaan, was mijn eigendom!..." Zij begreep er- eerst niets van; zy geloofde dpt een aanval vaa «mart mg bijna krankzin nig had gomaakl. Zij boog eich vol mede lijden over mij heen, verzocht mij op ie ie staan ca wilde mij troost toespreken, maar ik herhaalde mijn beschuldiging, tk be zwoer haar naar mij te luisteren, ik wilde haar alles toevertrouwen; zij verwijderde zich echter zonder een woord te spreken, terwijl zij mij een blik van onuitsprekelijke ver achting toewierp. D Ongelukkige t" zeide zij met toonlooze stem. Uw bewering is meer dan onvoor zichtig, zij is schandelijk." ' En zij verliet mij met haastige schreden. Gy begrijpt hoe ik mij gevoelde onder do verachting van het meisje dat ik liefhad en dal mij verfoeide zonder dat ik hel ver diende. Die wreede wond doel oog mijn hart bloeden. Half waanzinnig begaf ik mij naar Alfredo; ik dreigde, ik smeekte hem, ik hief de gewapende hand -tegen hem op; hij, de sterke, ontwapende mijn zwakke hand en wierp mij met een verachtelijke veront waardiging ter aarde... Wat er verder ge beurde? ik leed in al les de nederlaag. Ik werd als lasteraar, als waanzinnig uit haar huis weggejaagd, door zijn vrienden vcrwenscht, door allen voor ecu gek aangezien, en als een gevaarlijk rneasch gemeden. KVIL Ik word ernstig ziek en twee maanden lang in een hospitaal verpleegd. Toen ik daar uil kwam, wachtte mij armoede en ellende. Hoeveel dagen bracht ik door zonder brood. hoeveel nachten zonder slaap en zonder du hoop op eenig verder geluk. Ik begaf mij wc'lcr aan den arbeid. Ik behaalde enkele triomfen en verwierf mij daardoor nog meer vijanden. Men bestreed mij den v*orrang in zake» van Allredu's talent, ik was het doelwit van hevige ver volgingen, ik gaf, geheel wanhopig, beleedigin^ voor beleedigiog, scheldwoord voor scheld woord terug, en waakte daardoor de» zaak nog erger. Twee jaren waren er verloopcn; ik had Albina niet weder gezien, ik had haar zorg* vuldig ontweken, ik vreesde niets meer dan haar te ontmoeten. Ik wandelde eens alleen builen de stad, op een weg, die weinig bezocht was. Ik liep met gebogen hoofd, en zag, in mijn gedachten verdiept, niets van alles wat mij omgaf; ik wist zelfs niet op welke boo£to ik rolj bevond. Plotseling sprong een hondje vroolijk blaf fende tegen mijn voeten óp. Ik schrikte, het was Dear, het hondje van Albina. O, hoe voelde ik mijn hart kloppen. Hóe lief had ik. dat diertje gehad, dat ik toch geheel ver geten had. Het had my echter niet ver geten ; neen. het had mij dadelijk herkend ea met vreugde begroet, en zijn betuigingen van welwillendheid en vriendelijkheid deden mij aan. Ik boog my over hét hond ie heen om het te streelen, ik wilde bol in den arm nemen ea bet kwsea. ? .Hatw plotseling -deed een opkomende ge dacbte. hét bfaid in myn ader.én Vérstyven. Het beestje moest hier met iemand zijn. II de Mfeaof» Ik «af «ui. Z8 keerde i&i «ft «mJfoar te roepea ea te rien «ie démn vos dien Dear zoo vroolUk begroette. Ik wenschte op dat ooceabUk dat de aard» lich voor mya voelen mocht OMBM. Bo bx» XM Albinn mij aan! Be blik m verootwrifging die tti mU had tocgïworpen toen tk haar zeide dat die versen vut oei «lot rat Alfredo waren, was zacht en KeUÓr^k il verf elijkine daarvan... De hemel vertere bet haar, En met dien blik doodde xl) mlia .hart. Er lag haat, verachting, afschuw ia. - Wy wisselden geen woord, /y ging verontwaardigd naar de andere zyde vaa der weg ea riop hoor hondje mot drooge gebiedende stem. Ik sloeg de baadea voor het telaat ia «ca aanval van smartelijke noer*ht>tlgh9rd. Dear ftswlftbeel nrbijsterd onze vreemde hÊodefwtiiriëbesdtótfoca. Zy riep hem drïlüg. Uot «erstaadige dier liep naar haar toe en sprong tegen haar op; daarop keerde hij zich naar mij en begon mij opnieuw ie lief kozen. Hij alleen was dan de oude voor mij cobleven; lii| alleen had de weinige cc* P ? f l J* ^JJ fl >_u^.^^.l .«U«.n|. n i «t ncgenheid die h'ij mij eenmaal schonk, met in haat en verachting doen overgaan. Ik liefkoosde hem, ik nam hem in mijn armen, ik ktisto hem en zeide, terwijl ik hem weer op den grond zette, opdat hij zijn meesteres zou kunnen volgen, die zich haastig verwijderde: >Volg haar en blijf my u w genegenheid bewaren, hoewel ik van alle auduren die ik lief had, als een gunst vergetelheid moet sraeekcn." XYHI. »Nict» kan ons nu langer weerhouden: Alfredo en ik stonden als doods vijanden tegenover elkander; en de wreede wereld, die den strijd zag gebeuren, genoot van het schouwspel van een dusl tusschen de vroe gere vrienden. Mijn uicuw versdienca bundel had aan leiding gcgoTcn tot een scherp artikel, een kritiek, waarin belcedigingen en beschul digingen, gezoogd aan allerlei e^crlijkoaniilijgtngen, met volle handen o ver my uitgestrooid werden; dat gcscltrifl wae met den naam Alfredo oadcrteckcnd. Het werd in dc.gehecle stad besproken; men verwachtte dal ik mijn bclcedigcr zou uitdagen, ik deed hel niet. Mij is een lafaard, zeide men in allo salons, over mij sprekende. Mijn tegenstander genoot aller sympathie; dagelijks werd zi|n aanhang grooter. _ j!ckcr i _. j-eidc ieder, hy is valsch als de slang en bijt slechts met de pen: Wy moeten hem wegjagen ca niemand beter dan gy, kunt dat doen ! |, KUfll U8l UUIMI ; <* Ik veroordeelde eehtcf liet duüt steeds als een belachelijk of moorddadige dwaasheid. Het loven van den inensch heelt mij altijd te be langrijk geschenen, om het ab wraak van een beleodiging op bet spel te zetten, waarbij meestal het toeval, of een boosaardige lust tot moorden, gelijk geeft aan den onrecht vaardige en den rechtvaardige soms doet boelen. Ik zweeg. Een tweede spotschrift, erger lijker, lastcrlijker en beleedigcndcr dan het eerste,- ook mol den naam Alfrcdo onderteekend, deed de gclicele stad achter mijn rug lachen. Toen maakte een hevige woede zich van mij meester; ik doopte de pen in venijn en antwoordde door de grolsle belcedigingen; ik koa hem niet langer sparen; de maat was vol, ik openbaarde alles wat er lusschcn Al fredo en mij was voorgevallen. Hel bracht ccn ongehoorde opschudding te weeg. Ds wereld noemde mij een laste raar. Alfrcdo daagde mij uit. Ik wilde het gevecht weigeren. Men deed mij verstaan, dat ik na zulk oen daad, zonder twijfel aan de algcmeenc verachting was prijsgegeven. Ik was bevreesd voor de schande. Ik nam de uitdaging aan. Ik had nog nooit een wapen in de hand gehad. Ik had mij nog nooit aan zulk eon luiösgovaar blootgesteld: het noodlot had er mij tol nog toe nimmer loo gedwongen. Ik wist liet y.ell niet, of iL moed had of niet. Ik stoad alinea op do wereld, die mij geen genoegen meer gaf; mijn dood zou niemand leed doen. er zou geen traan om mij gestort worden. Eenige uren voor het duel bevond' ik mij in dien droevigón toestand vaa wan hoop, die mij naar net graf, als naar een rustpunt deed uitzien. \Vat don ik langer hier op aarde? zeirie ik. DJ mcnschen staan allen vor be neden mij; ik gevoel en ik weet het en alle achtön mij minder dan zich zelf.. Het leven heeft niets aantrekkelijks voor mij. Ik moest maar liever sterven; in, ik wil aan dit laag hartig vijandig gedacht toonco, dat het ster ven na 7.00vcsl leed een verlossing is, mis schien zil men mij na mijn vroegen dood beter loeren begrijpen ea waardeeyen ?.. Maar don volgde er weer con bni van ruwütachliisbcid, ik mag wel haast zeggen, van aaja. Ik wilde nog niet sterven, ik was nog zoo jong. Waarom zou ik mij opofleren voor <!c vooroordeeien der wereld, dio my vorslooter. had, die mij doornen in plaats van lauweren bood1? Het leven was mijnecnigste goed, zou ik het ten oQcr brengen? Do toekomst lag nog voor m IJ, myn genie was onbetwistbaar, en ik zou alles wegwerpen Voor de dwaze vooroordeeien eener maat schappij, die ik evenzeer verachtte als zij hel mij dcod. Mijn lichaam was zwakker dan al mijn tegenstanders, misschien ook mijn ka rakter, maar mijn geest? Ik moest den intellectueelea strijd voortzetten, duar was mijn plaats; niet ia het strijdperk met de domme wapens in do hand. Ik bad twee jongelieden, die in die zaken te hots waren, als- jnQ* getuigen genomen. Ik had geen vrienden, TO deze namen raUn voorstel aan, aUeeji om redea dat bet onaV een dienst nimmer te weigeren. Het was reeds taat in den avond; ik was alleen «p mya .kamer in al die gedachten verdiept, loeo lij my den uilslag van bon conferentie met de geurig en der tegenpartij kwamen mededeeten; de voorwaarden waren ais volgt: Wy zouden met pistolen schieten; de af stand zou dertig passen bedragen, terwijl het elk der vechienden vry stond nog tien verder naar voren te komen, wy cotden beiden twee plsiolen meebrengen, op een ge geven tcekcn souden wy ons voorwaarts be geven en afschieten; waren de vier schoten gevallen, zonder dat er bloed gevloeid was, dan zouden wij opnieuw beginnen. De voor waarden waren ernstig, eveu streng als de elkaar toegevoegde bejeedigingen. Alfredo had ze zoo gewild; en ik zeide met geveinsde onverschilligheid, dat ik ie goedkeurde. »De gevolgen vaa dit duel kunnen ernstig zijn, zeide een mijncc getuigen. Hebt gil dat bedacht en hebt gij uw zaken geregeld 7 >Ik heb niets te regelen,?antwoordde ik. Ik sta alleen op de wereld en laat nicramd achter om ml| te beweencn. Een zucht, die ik slechts met moeite onder drukte, deed mijn stem boren. l let duel b m de gehcele stad bekend, hernam mijn tweede getuige, de justitie zal er allicht een waakzaam 005 over houden. Wanneer cea van u beiden misschien gedood wordt, zal de overwinnaar dadelijk de vluchl moeien nemen. Zijl gU daarop voorbereid? tik zal klaar en duidelijk mol u spreken, als stond ik voor God op den dag des oor deels. Ik heb geen ontzag meer voor de menschen, ik ken geen persoonlijke ijdelheid meer, ik heb er geen belang by om de zaken anders voor te stellen dan zy zich hebben toegedragen." Hij do vooronderstelling dat het wel waar schijnlijk was, dal ccn van ons op het veld van eer zou blijven, voelde ik den moed zinken. Ik beproefde te glimlachen en ik beu er zeker van dut ik hel slechts tot een geaffectecrdcn grijns bracht. pik denk niet dut ik het land zal behoe ven te verlaten. Wanneer ccn van ons beiden mocht komen te vallen, zoo zal hel zeker wel mijne tegenpartij niel zijn." »Dea uitslag van zulke zaken moet men aan het noodlot overgeven, zeide de andere; en misschien hadden de ouden wel geen ongelijk toen zij hel duet ecu vonnis Gods noemden!... lic verheel hel u niet, dut Alfredo een goed schutter is; maar men ziet soms de meest onverwachte wendingen bij zulk een gelegenheid. Gij moet vooral niet angstig zijn, dat is do hoofdzaak. Wees nu maar gpcdsmoeds; morgen ochtend, op bet bepaalde uur, zullen wy u komen almlcn.'' Zij vertrokken. Ik geleide hen tot aan de deur, terwijl ik ccn kaars nam om hen by te lichten. De vlam beefde sterker dan ik het wilde loonen; loen zij onder aan den trap waren gekomen, schudde ik hen de hand en zij wenschtcn mij goeden nacht. Een van hen scheen het flikkeren der kaars opgemerkt te hebben, hij voelde mijn hand ia de zijne beven; hij wendde zich neerlot my en zeide fluisterend, terwijl hij mijn hand sterker drnkle: tllftMd moed, wal kan het u schelen!... ij zijt er dea man toch niel naar, 'OQJ te sidderen?..." Hij had miju eigenwaarde opgewekt; ik antwoordde haaslig: nTwyfel niet aan mij. k zal moedig zLjn. Ik beloof het u." De nacht was droevig. Hij scheen eerst lanjj, toen veel te kort; ik wcnschic dal hij eeuwig mocht duren, en verheugde mij toch over elk uur dut voorbijging. Toen het begon te schemeren hoorde ik al spoedig het rijtuig der getuigen de straat afkomen en voor mijn deur stil houden. Ik zag in den Spiegel. Ik was zeer bleek, mijn oogcn waren ingezonkcn; ik wreef verach telijk mijn wangca en ging haastig den trap af. Hebt gij no,j wat kunnen slapen1? vroeg hij. die mij den vorigea avond dien deelnemcndco hauddtutc Kad gegeven! De ijdelheid deed mij liegen. O ja,?zcidc ik, verscheiden uren. Ik weet niet of liij in ij «doofde, maar hij veinsde van ja. Wij vertrokken op eon draf en waren spoedig buiten de stad. Ondervyeg zeiden mijn getuigen mij, hoe ik mij te gedragen had; ik luisterde, maar verslond weinig vaa hetgeen zij zeiden; mijn. hoofd bonsde zoo zeer dat het mij voortdurend was als hoorde ik oen rumcer van stemmen uit do verte; ik wist niet, wal ik zeide of deed; alles kwam mij voor als een droom,; n\s ware ik enkel en alleen hier om als onverschillig toeschouwer een ireuspcl by te wonen dat mij niet aanging. Daarop trad, te midden van mijn gccfttvo-warring, de gevreesde ge dachtc my voor den geest: zal ik over een uur nog onder do levenden behooron? . (Wordjl vervolgd.) Mritaf, t ?? dat d» voorkM* iuriiMid of «h 4w .vinder** leide h|, had e«M «fiMftlmfe werking > vit <j'ff luit vaa'doaT niUrw|ter; de _.. . . NoUraft-s vervalt, de eenheid in de studie is vMS broksu, «n den» ia taHOQtn («iel) deden M?plitet (t SeUtot dat de profettor ia de wb» «ronde nof BtoTtot 0 kM teUeo). Hoe lra«* hoe kleiner wordt de schaar van de beoefen»»*» 14' VM dn natnortyke wfltbegeerte, in *1 haar w vug, .5» kwnti «r niet spoedig verandering d** ?«A weldra de Uattte tot? phfloeopkbehfl rtide». tea eenaum ea treurig door Cetdeu etrate* wandelen." Stel u nn een* op 8 Februari U. «ooV langffeücbttrekkenden philiioof voor, want ab epoedif dat trenrende ras uitsterft, nullen d* enkelen, die er nog ztyi na reeds wel me* f Ukebiddertbcle rondtcharrel«B, alt^d vc1 de Geer; neen, waarde redaetew, tk noff niet aan ODM toekonttige philoi ?uilen na goed voorbereidend onderwijs wel' liefde tot de wetenschap hun taak opvatUn, M met htm nukken het lo vivnt aanheffictt w lustige oud-Bollandsohe joogen*. lUar 't ia * vraag of de >wartjiaUigueid van ODMH profeteer niot te ver jgaat; in 8 i van het kon. besluit van 27 April 1977 No. 87 waar candidaats- «n doetoraitfexameDB voor de philotophitche faonlUil ?taan oBsohreven, konen b(j de eerste examens at de vakken voor, welke vroeger by hot camidiarsoxamen in de philirophie vereischt werden: tot aan de fttndie voor de verschillend* doctoraal* oxameoe dus eiscltt de wet wel degelijk «Jgemeene ontwikkeling. Zooali gS weet c|}n er aan elke tralverriteit altfld studenten geweest, en ag s^n er nog, dia geen leden van net corps «Ijn. 't aj cm unan< tioole of andere onistandigfacaea: welnu, dia heertjes hebben te Leiden de vorige week eeae vergadering gehouden met bet doel om een Noderlanasdwn studentonclnb op te richten, waartoe dan ook kunne collega'» van andere universitei ten eonden toetreden; het speet my toen ik Uw dat er reeds 14 leden waren toegetreden, 't Ia wel niet veel op onza ruim 2000 studenten, doen 't is een begin, maar 't zon müen eeker velen spijten als dio cask een groote vlocht ban; een» verbroedering of vereemging van ttlle studente^ bravo l mftar zoo'n clubje van eigenlek anti* studeaten.... foei, neen, dat wil er by m| niet in. Voor de niet-corps-leden noest de groentyt zóolaog duren totdat zy lid worden! 't Is niet onaardig, nu ik over studenten «preek, er eens op to wqzen wat door hunne oonfraten !? Kopenhagen gedaan wordt; daar natnebjk hebben de ncerett studiosi besloten op sommige avonduren aan de handwerkslieden te geven in taaL ' 'edenis en ataatiürichting; jebben alen voo . eon prachtig begint Toen ik dit las kwamen nrij onwil die expettoruties en contra-espfCtormtiei» over Fwerk voor pndorgfficicrcn,'' in Het Ntettiet twa den Dag, voor den geert. Die stukken gnrenu| over 't algemeen den indruk van wonld-be-genceshoeren, die wel do kwaal noemen, maar geen ceneesraiddelen daartegen weten aan te wenden. Zou er in groote garnizoenen, waar toch Uil vaa ontwikkelde jonge mannen met de gouden »tre? -«-?? =-»- i- J:.~:_t.»:«. gezondlioidslcer, geacht reeds 400 werklieden hebben eich voor dien cur sus aangegeven; eon prachtig begint ?"---*?*- '-?- l»s kwamen m« ónwOlekcwfc al minder UWWAIVUUIW M.-..^.*, , _T ___ _w ___ dttt*n en korporaals, of zelfs verdienstelijke werk lieden don goeden weg btt hnn studie wasra? Mistcbien is ra^ja denkbeeld niet. voor verweze»lykiug ratbiur, maar ik geef bet voor beter. Het rapport der ovenadingseommteie Jn Geld«rhtnd «f «treaht .to ««ele»^, «? ik Ce» i» ataat n onarvan eeo en ander aüde te Aeelen, omdat deze commissie (rapporteur dr. van Andel to Zutfcn) my de eer beeft bewezen erceneusft* plaar van toe te eenden. Die commissie beeft VM alle rijden berichten ingewonnen, en segt tkaasj dat Pde nlgemeece kreet van overlading mot werkcaambedeu bij do schooljeugd niet ongegtonA is .... Het is liaar echter gebleken dat Ma groot verschil bestond op verschillende plaat* Ben bij do onderscheiden inrichtingen voor onderiry*, m, om de hoofdzaak het cent te no«raen, U het haar gcbktkeo, dat men zich. UA s'crke ovurdfQrir.g sshuldig maakt met te beweren dat doov gestadige opdriiviog der leerstof voor d* schooljeugd, de overbevolking der krankzinnigen* Restiouttn eon ontstaan." De commissie oordeelt dat een leeftijd van 13 jaren beter is ditn van 12 om op do U. D. School of het Gymnasium t« b«gt&nct), het hniro-erk mng faoogitena tweeuïfln tujo. '?Slechts by hooge. nitzondericgcn e« U!UH{i> M;U. nw.vu.'»> ^ _._e(.. , D dan tnaielgk onzeker doen »ehgevallenYoori.datdoor overlading directe schade aan do gezondheid^ van lichaam en geest aan de lecrl:nger van H. B. S. en GrniDa«luir wordt gedaan. Llit ia «elite* niet, om ót-ue vrct te noemen, een govolg van d* deugdelijkheid der wet op het M. O. maar van d« verstandige toepassing, die er zooveel mogelijk van wordt gemankt Die tcrf echter ctcht te vc«^ on daardoor 13 indirecte eclude niet aleohts ecer mogelijk, doch bepaald aanwezig. Inkrim* ping vnn do leerstof en vereenvoudiging vnn het eindeoxamen is nojdig." Bij dit laatste vooral slaat de cecamisslo doa ";kcr preciea op den kop: 't is een wenschdoor na allo l«erarcn \an net M. O. ged-eldl «?» .otier das eoV van het lid der tMnrapüJci Or. 'IL van der Stadt, Directeur der H. B. S.toArnuem, dio ons als Dr. Sibra ('t omgekeerde Urbif), eëa bekwaam man op 't gebied van 'toqderw^s, genoegraam bekend is. De oommlssie heeft aan alle direc teuren in nare provinciën eircnlairea yentonden, en met uitzondering van sU-chta zeer weinigen hcbLcB alld gemelde dkwtburéri blijkens bun act woorden de overtuiging, dat iuditn do wet M. O. niot eeer vc.-swcht wordt nitgevot-rd, f vcrlAding "««? de henenen der schooljeugd om» gevoUj; eal tljn." De commissie gec minstgcnomen eeor twijfelachtige covnura vnn overlading op, welke licbaafas- of uoUxiekte ten g i volg* EOU gehad hebben, doch dnrft en kaa van goen conclusie reppen. Vergis ik mij niet dan Scbben de beeren van Olynipi» hoog opge scooeug ommijdelij!* het De conimiasic geeft een aantal twnfelachtige gevallen van SCHOOI.. DIDA3KAIIA, VII. 4 De feesÜijk getooide rtratea Der jubelende slenteUUd Vcrheffeu de bt(}da tonon Vaa het oude I» vhrfct. Zoo ?x»g Piet Paaltjeai ia 1875, en dat lied, althans het begin, U eiken achtsten Februari nog geldig. De 'Dies l» alweer 'opffewekt gevierd, althans dat hoop ik, hoewel, Ifêtgcea de pen omtrent de rodevoering valt" prof., P. de flótr, mtdedeeidf, n>4 -duet votmoeden: dat «He opüewokthéid niet ajg«meen was; ziehier do oor zaak: de booffleeraur sprak over de natnor-' , weteatejhappeluke methode va» ondctcoek, de' inethod*, aVwaanuniat **t »athe«*öi£e. a-t,loidiagea verbindt «a waarraa Newton de vader geven 'vaa de slcchto resultaten, waarvan bo.rwft* genoemd rapport bet bewijs leveren-rou;. ab' dat zeggen waar ia, don «ien «5 nn dat het er' nc4t zoo erg niot mede ui. Ken punt uit het rapport wil ik nog overnemen al« lurakteriaeerend voor de aoogenaamda drilscholen. Op een II. B. 8. zakte een leerling in de 4e klane op xckqrea dag plotaéline ineen en il aan tering grïtomn. Dat ventje had alle kontcekenen van overapaming1, naar höwas niet altijd op die H. B. S. geweest. Een instituteur bad er aich een feest va» gft-, maakt om een jongen af te leveren aan uoderd« klasse. De jongen waa tot bet dolle toe opye* l rweept en net experiment gerokte aitatekend." i Ik wilde dat alléouders dat een» laxén, dio hna l kinderen naar kotUcholen-tendett, waar *U,a!aoi h«t aangenomen werk ware, in lekeren t§d voot hot een of ander examen worden Waarjewawif. DJC heb ook nu weder aardige at«iUtj«s ot hiatorietjes op 't gebied va» lager onderwas t* vermelden: In' een kleine Mmeente ia Zeêlani. waa een nienwo scuool gebouwd; bet BUc gaf een flink subsidie, veel neer daa gevraagd «**< 'tWas spoedig evenwel nit met-de bUJdschaftli» de residentie, Tiad men aich vergist, men bjliet ?nbaUie gege vw> P>- m. U6 pCL. daarvan l ??: ?' ?., BjJ een vergelijkend examen vóór hoofd MMff school in dezelfde gemeente, wilde -d» borgtmeettor dat de aspiranten, b8 't examen in >*«£, . voor hem een psaltt zoodetfki&gcli'. t Zei ffebeuren", riep dézchooloflUner, naar ne> kibbelen ea hetmeltfk lachett'van de p4Ü6nt*n-«i* 't p^bHék.' kreeit de .borg^rvader z.pt zin, ML^i . araucanten .hieven gejMaealQk Ma gezang .^W , 'nethutsta versT ? ? ,. ..? ;^.-i.'?.'.'.:?'?.'" In m\jn. vorif tenr^vto -wees (k- er op d «t 'ia de Gemo«flt» octerhotit een ondanrgttr

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl