Historisch Archief 1877-1940
S*/'
8
Directie: e. TOOT * BOON.
4 Kaart «a T*lf«Bd*
.
Op«n Boutf» in S KwJTflTWL
Xnmi«k «M OHARLW LftOOOQ.
K«««* W«u» »an GUOTATBPHgT A ZOOH.
lMw* Coetomei ran atBEUBJUfiï* BOIflJTTBRO,
O**«M PrUiea. AaBTWW 8 «nr.
b*haiT« du
af«f«a «S**
Dincüe: J. O. DB OEOOT A COJIP.
Xoadag t Kaart en Tolg«nd«
IN
9e l*arU»«"»*r la Aai
Blü*p«l la ft fcwbtin».
au» hel Hoogdnitaeh vtn .UtL VOS BOLTOI»,
mrfl nrtuld en geTolK* door 8. M.
Het Zang en Ntonwe Coupletten.
H» k** twwte bedïtf rAVTtftM DB «?«!«««?
-vut, gat» «oor BaxaphoiM AUo, voor te dragen door
d > Hwr J. BEKAYBNTE.
K» bet dort* Wrijf: AOL» VOOR WIT, dooi
Jaa BMT M. BKSATENTB.
Aanrtng ten 8 ore.
PIICHBN DER PLAATSEN: StallM f l,?t Pwterre
?a La*» f 0.60, Qaanderii t 0.40.
Plaataan kunnen becprokcn worden TUI 10?4 nur, i
10 Omt «tra. _
J. A. HAMTAfl, A. LANGBNBCIZEN, O. PIK
t KXBT JaiL. O. WIEfttND, L. J. MKÜltEUEB,
J. O. J. BOL. J. BIirON. D. L. OEEMJNG,
_ \ J. TAK DER BOOM ?? O. W. YR8EBOX8B
Kak*)**** nllen op MM «?* l» »?*»» 1XM, de*
arend* ten *e* ore, in tut VerkoopJolual Fi-<ufMi, ten
oTerateaa TM de Hotariraen XoLDKB en J
KKEMSKtX «n O. TAN KOOBIK, in TeUIng knag«a:
So, 1. Ban WÖKKLHCIB met abmdoriyk whnnrda
BoTenwooiBgcn en ERVE met daarachtat gelegen Open
Propt. *?* do
Hmrt FliKhtraat Ho. 9T,
bfl d« Perdwand Bol*tra»t, Kad. BaoUe B, Ho. 57*7, ter
grooa* TM l Are, 48 Pensaren. _
No. S «a S. Bea WIKKSL- m 'rTÓOSHUia met
afsond«ritk T«rhwud wordend* B«Tenwooi»g«u en KR TEN
nn d«
fiimrt liwbtraat Ho. 92,
op daa no*k van de EooMaaaatd* Tutongd*
B«l*traat, Xad. 8*«ie B, No. A9W, groot l Ara, l
Oenttev.
No. S. Xea V700N- en TVINKZLHÜI8 met
alumderWk Tornnnrde BorenwouingoB, Open Plaata en EJÏVE,
" lenUflaid Belstraat Ne. 91,
natst TOorgaaad perceel, Kad. Bectlo B, No. 5M7, groot
87 OeatikMn.
Ho.1 «o 8 warden aCeonderlgk en gooonibinrerd geveild.
Ko. < * 8. T(|f BOÜWTEnBEISEIÏ. aan den
Haaiiemiervc
naait de Toannalige Een Honderd Boe, KaJ. Sectie L,
No. aSIS M «16, to Bunea groot
? A«j«nt*a- IfeJL f*,ftwt a^aWwra»
AraflBf ^av m.'vnvaiariiBia
Ho. 4 i B worden *Aoad«rUJk en gccombinecnl geycilil.
Do p*rceelaa z$a t* bedchtigen beh*lT« op den
Verkeeödag al* volgt:
NoTï«M Wo*n*t*g* «a Yajdagt Taa 2?4 «nr. Ho. t
en 3 de* Dimdag* en Donderdag* Tan S?t «mr. No. l
tot ea m*t 8, dagel^k*.
De Béwflae*. Taa eigendom en d« Vdlconditién liggen
op d«a t«wooen d tor lering to» Kmtere T*B de
NotariiMa »'« van No l O. VAK MOUHQC en No. S, tot
en mot 8 MULDZB
«', »'. »?» « r Il«t4e, J. J.
SJOT, j. w. a VAM BCAA. e. B. NODT,
lt>m TT. DBOOROBH, P. PO8T, O. W, DE BGITBB,
~ J.T7 P.HAMEI, J.Oza..W.WATTJESJJQCJUC Om.
en O. OIPOK, Makelaar», eoDeo «p itaamJtg int 9
Afrit t96t, de* irondi na ze* nro, in bet Verkooplokoal
,7ra*eattn, ten «Tentaan T*n dea SoUrit J. F.
HiBBSOHLEB, in Toiliag brengen:
No. 1. Ben WINKKLHTJI8 (V*rkeu«U?htar;)) net
SoTcïrwoaTAgeii, gelegon In do
KorJttjespoortBteeg BTo. B,
hoek Ovdo Kfon»str»st.
Ho 3. Be» -WOONHCIS iaat grooten TUIN, gelegen
aan den
OTER T OOM,
feia««nto Nlonwer-Anwttl no. G3, groot 3 Ar*n. 20 Cen<
tiaren. Broeder by blljatten omaeliraTU. Te cion
Dinwlag* en DondordagH alemcde op den Verkoopdag
T*n t -4 ure. - !>'
De TeBeonditiëB «na liggen op dea ««wonen tjjd ter
MB Kanker» TBB geuoemnfru Kotarto.
H.CBCUPF, Q. B. MOUT, H.
L. A. HEI JE, F. J.BOOTLIEB,
J. E. LA.5TGE, G. POST I. Pb.
MEIJNINK on G. J. DE JONG,
XaJtelaani, zuHen op Mund*c
? Aprl» Ififlt, de* cwDda tem
, 7.CB nrca in hot Vorkooplolual
_______ '? jn-iiwaM, ton oraratMui vanden
Notari» J. fl. POCW Jr., rcrkoopen :
No. 1. Een bevht, aterk oa weUoortimmcrd HUIS
net **MBdertt{ko IVrrrawoningen «n ERVE, auuuda «n
in de
Hasselaarsteeg N o.
KadMter Beetio F, No. 3924, tor grootatan t»C*i»(Urtn.
Ko. 2. Bjiv boont, «terk «» «tcWoorttmmer* HUW
tn JeülVE met B jTcuwouiügtm, «tMinfe cu gelegen In do
Hassalaarsteeg No. 10.
Kadaatar Seotle F,Xo- 3093, tor grootte Tan 44Ce«U*rB«.
,
Nn. S. Zo* ooebt, alark en weMnortfanmord
EB7B met Borcnwoningen, .«taande va gelegen tn de
Hasselaarsteeg Ik 6,
E*daMt«r Sectie 7, Ko. 3991, ter grootto van «T Ccntlajwi..
No. 4. Twc« bocbte. sterk* en wcrldoorUmsnordo
onder oen dak en EHVE met BoTonwoningcn,
en
in d«
Hasselaarsteeg Ho. 5 en 7,
la-laetCT Scetio F, Ko. 8920 n Mllter geMUMBlgk*
groott* van 0e VmtMafcw.. , t
?Do peneeleir efjn In bezichtigen iU« Dimdag» «n
Donderdag*, alsniüdo op don VnrkoopdugTanltotSimi.
Do porooelen wonltm ioilor aftondevl{}k by opbod «n
?X4l*g>g«TEili], bölialro ilo nntnmcr» 1i ea 7 italkb
afttmdertr» geroild wonlen' ra .daana i* namhtoatffin.
Dq bcwjjzon .T» «ifi»ndom on ?\MleondWun «dien
Vier dagen vóór; il»ms.!ó op '!<ui VoAóupdcg
de*>oorBJiddag» tor Iwiiui? ugoti'Mn Kaatow-van den Kotaria
J. «. POUW Jr. cu Coplo <lere«lr» )>y don Notari* W.
X. VAK DEB LOEFF, te Haaifcn.
are erkoapiig.
W) -»(.nins en afidiu;. ton o-nrulatu van de NotaxMuen
BCHA6KN VAK LKKTWEK en TT.BBCHOOH, to XMUt,
«V BJnn4tc*n K en 13 Kaalt 19M, de* *<Knjd« C «MT
pmci*«; h» liet Gcbontt der Op0ut>aro Verkoopingea aaa
do Vcwrrtriut tu Uultt, ran:
Vn. I. Du Kuur guuMlg gelegen HRRBEltO «ut
UITWANNIKO, genaamd ,rtotHk»g»<aje8ob!pporH*earliai8",
h«»tauid« in IfUJS, CUflEBOl'W, BTAL «a EBVEN, op
4en boofe TM don Oo*t*lngel Tan Dolf» «A d«a Ond«n
Haagaclien Straatweg, in do <;cm«oDten Delft ea Yr^en.
0«li, ttn. i), lift.taBtrtml bekund trmccme Df-lft, *notie B,
Ho. il. ipmot 71 «oiitlaron, on R*tno<mU Trljenban, Beetio
A< No. 1083, graot 89 .-JMrtiarea. ?
Xo. t. Een KOETSUCIS en ERF met OTENflBOND,
aan tot TfCjlu van d«-u Oonteiuffnl Tin DtsMl, naut den
BUI t;n pflt«<,-l Ho. l, ia d« g*m<-anUVrö«Db*B,kadas
ter «Mtlo A, Ko. 101», groot 3 aren IS Centiarcn.
D« <ynnl)liiatli) rter perwoten wwM Toerbc'jooden.
lt«^hi%uftl Donderdag, Vr^b>g9a tSatwOac Téór d*
T«l!b* »*Q U tot 4 nar.
. AMfMrding l>üdo betaUpg der k«opt*a««iflM «V
IKei 1883. .,
"?«?-W!,';,1
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD TOOR ITEDElIiARD.
Hou Wf.
^arn. J. BüLK Cxn., J. MOBISON, J. K. DONZB
?nB *B T«rJ« op kat biljet vermolde Makelaar*,
?jlB zultw op Uatwimg in» ISttm Maart 1963. de*
*?*V avo' d* D* rto ON, In bot T»rkoopl»k»*l
.Kraae»l". ia Ttillng Ur*af*n: No. 1. Twe« HUIZEN en
EKVEN, to aamen in «en koop aan de Wajtonttrtat
No. 17 en 10. te i-.nn«D groot SO U*utiaren. Xo, 3?1.
Drie BOÜWTKBBEISEN aan bet Weaalauerpid to
xaau>n groot 3 Aren, 40 Centiaron. De percoolen No. 8,
3 «n i worden ecrct ieder atzonjoriyic en Mrna
gecoabineerd ia *Ug gelegd. Bre«d«r b(j bUjttten
om. Te xien no. l Dinndag* en Donderdag*,
op den varkonpdag Taa 10?4 ar* *n no. '3?4,
dageiykt. D* Tfilconditiun enz. ligsan ter inzage van
?o. l b(j den Xotari. J. F. HEBDÖCHLEB t NieaweT'
AbMtel ea van no». 3?4 b<j den Notari» O. BDIJ9, alhier.
Zijden Stoffen en iode»
Fournituren.
Wordt ceTraagd «en «? *utln««nl B«1>lc«r in
bo»«Uf,'eiwwniilo Artikelen. 8»! ris f W» on proTiaie.
Franco ?Oerten ondor letton T C, Boresn via uil Blad.
VERZEKERINB,
D« C M fc fl", rtr:rlfriiiy»'Xaat*rlHiff\i
Oogtt Itfr» <&* Haf tt f TTümgt *?*?« «epUkUfe A
eente >u Zich te Ttrroegen tot hét BESTTJTJE, Roe du
Oonacil, 33, Bruae!.
Bon theoretisch en practiicli bekwaam
BOTJWKTJKDIUE. Tcle werken ala Architect of Aannemer nltgetoerd
bebbemlo, wamcht zich met oen «olied aannemer van
grooto vorken te rcntaan om de uit roering der werken
op zich to nemen. Ook Is by genegen al«
HOOFDOPZICHTE ' op een werk van grooten omvang of als
OHET-I>E BUBE.VU bjj «on Arrbitect werkzaam t« zijn.
Prima reterentivn.
Adre* frauee onder letten G Q aan bet bnrean Tan
dit blad, Spuiatnat SIC.
TB HUUB: Eén Halu of eeii cedrclte
(Gemoubüeerd of Ongcmenbileord) ataande on
te ZandTOort aan de Kerkstraat. Te berragen met
traaoo brleren onder Icttrr* £ C B by den Boekhan
delaar A. J. KNOOP, Zyiatraat te Haarlem.
HUUR,
Toor eea klein gezin,
een aan den Ajutel gelegen BOVESBDIB
uitzicht otur de rivier «u caar de Hoogealni*;
hmrprtJH ?600. BrieTen fraoko, leiwr F, Nod.
Ad.-*rtentieOnreaa, Bokin 2,
AANBESTEDING,
Totari» SLOTESAKEK, geTesügd to 8Kfld»At, xal
Op W»«ni*«« «en 7 M»»n 1883, dos Toorraiddaga ten
H nrp, in do nociotoil van don heer A. PBIN8 Az. te
Sliodreoht,
Het maken van Nieuwe
Bcka«Una^u en daarmede la
verbantl staande werken op oe
Thomaswaard en den
*>?«««Ittkeu OiHtlns;» onder de
gettieente Werkendam.
A»nwg2ing ia loco den i Maart 1883, d«*iaorgMit*B
10 nor.
NATIONALE
IcTensTerzekerln^-Rank»
Boompjes Ho. 9, Rotterdam.
Singel No. 119, Amsterdam.
Waarborg Kapitaal. . ...... 1,000,000
Bewrro ko. Deo. '81 2,693,331641^
Ver», bedr. lto. Dec. '81 12.3*8,748.37
Uitbetaald 1883 Mt TJlto. Dce. 'S!... 3,1*0,115.41
De Bank slnit Loreim- en Kapitaal-, TJltset-
onBtudieVeneberingcn, HJfrentcn, Pontioenen enz, ttyra tier
matigt *<» ioHtHrrtti-rndc prouitn. . ^
Aecnten te Amaterdam: de Haoren A. O. BRÜuN,
Xiupoctenr, Singel 110:8. FBENKEL t ZOON,
Groenebnrgwal, 12; KUDTKENBRnO t Co., Warmoeaatraat
7«-3J8; P. . HOIM, Kdzengracht 518;H J. DIJKEBS,
79; H. DEKTZ, IHtnatnat 8.
mmVOOR ««BWOEK» EK
fi. ff. TI ScMt 1
HEERENGRACHT 329.
n» MtdaiÜf, DH**M»rj> lsap;StF'fDlfJtaM,fa,-li}i>
1S67, Wtm'tu 1S79 foftiikvgtH 1879.
Ai* «Awr. tea«n tacU. licht «n tp
U*e* «aatnama Sah«, rokonuMndoer fk
?odart lang gunstig bekende
-, Atfaarin-, Breai-, anlotr en
dio nitaluitead ait ile b«*t« zwarte OalooteA *tc«d* g«.
ubrieecrd «on en worden. _
Xttne Copiêac-tokt.» AttUla en am*aev«MHi ge
ven ook al» het whrift weken lang gelee»» luwft tot
4ri«T<radigo' ooplouo.
Het groote tneecii mijner 200 fijn en aangeaam
AUeppo- ea Bnrean-tnkteii.
beeft Trton uibfikanton aanleiding geg*ta Ttnuaft
n»maaUaeU met deoolCio namoa te bnto«k*Mn m ooder
doz«, «oor fljoe kwntttBK40r Irirten, isM«im«tlg*bekflBa
Ker«4«M ntoBM «*n ortawtr jn-odaet 4* tomrea; de
Ktiqnettoa daarran a^a op niet te onder*ob«id«n wö»«
Ou bet prtBak voor mtUUtding io MuMdaft <m alt
r«4«n d*t «onuaige uand«Unn om der grwtore wia*t
aan deie namaakael* htraao onüenteonlnff
aaak ft «ftaktoad, «Ut at «**>? Mki
ta«a aattaU* alMUfk gwfaiuct*n H*;
en ik Tevaoék d»*n>p to Mtea.
HL van der AM!«B,
r&rOMmt itr MMi JUfff» ft***».
Engelsehe Alaatechappy van Levensverzekering.
St MILDBEL'S HOUSE TE LONDEN.
AnccnrsKBl: 2 Rue Royale te Brussel*
OBBXALIBBBRD WAABBOEOf ON08 (ISbl) .... f SMSSJSS.fi
JAABIJJKaOa WKO1CBN MB PrwmUn «n Intere«*en , T.tSS,MaUS
TERDIELPE WINBTEN, waarraa 88 pCt aan d. Terwkorden
S.SaO.OM.'TEUÜUniMOKN b«ta«lbaM b« OTorlüden. op b«pa*ld«n iMA^I, Utoatra «M.
Proapoctunen, T*ri«Toa «n I n l i e b 11 n g e n graö* T«rkrögbaar bQ rt« BooM<A(«Btn
root Gerand B O L L IS U ft 16.»
Xtittrtfr.eJkl Itf,
en BH. Agenten in «Ikc voornam* plaat*.
GAS-ORSAKHTE
?fj*i !? »m|Mt) M>
!? de ? A «3 A
P KOK & Co.
«J, ««S, 99 en
ASFHALT
THE,
DE VAL DR TKAV£KS ASPI1ALT MMi\O,
Geempiimeerda Atpnaltwegon en dito DorschTloercn. TT erken in Aiphalt-Haatleb TOOT Trottoir*, Skatta
Bimka, MemrloereQ, Xeidcn, Kolf- en Kegelbanen, Winkel- en Kagacgnvlowea, Gangen, Veranda'*, Braf- «B Dak
tMdekkfaigeB, Beton-Fundocrlngea, Stallen, «SOL. enz. enz. (
Oaraatie voor bet Waterdigt maken van Eeldara ea Bnfteamuren.
Zlndeiyb, l'orlitwer«tnd. »nd«orilrln*jbnnr. Herauuvrea-eart.
A8PHALT SPECIAAL TOT WEEISQ TAK VOCHTIGE MTJBBN.
Voor laltolttingen omtrent het lossen vin Vloeren, Bodekkiugen ene. geliore men ±kli te
au bet Kantoor der nbdek, Damrak 80, Amtttrdam.
9 JTnnl 1.1. sclielknndiv onderzocht door den Heer
VjtUf HAWEl. HOOS9 alhier,
OB«T«rtr«ffeiijk, flltr«ert «eer rlug en Kuivort het water Telkomen. 2fia steeds t*r.
in het MAGAZIJN TA5 £N(JELSCH£ AETIKELEX, RALVKK8TRAAÏ90.
JAM KJLJKTO*.
D
e nnalrliiranmi , ?olleatefe, matB«irlUkjrt« ???IVIH.VSX
abnede «te Mhoonrte ?cnrteeHn*; mJULmVIiEVVtTKX vaa af jraha*«le Vledit,
weiraea «CTTaafillajd In dat hiel na Mraatjr, wat maav S nwlvea laaf; lm ea
Storte IKtcmel heet, ktf K. AIVDniBEWnBW. Van alttrekaait
HaarwwrdeawMacntlfc Ylia^CSITBW «eiaaalit. Veort4aaHiaaMtvearKoaaerlUkelBrleIttlB*;leenla;
tn Amitevdaa». I«t *r*e4 op *t Adre* en Kaan.
IM «n««rg*te*k«nd«, maakt njn* gea*htoTereamel»aMTan*ohll(l«rÏBn. fcétao
? * - i - .-.-- ..?_^_*^ adezTOoraVnüanuatca
op de «ntTaagit van eealge U«T« «takioaitaaronderTOoral
?Tem trn Hatc «Ir., Riegen^
en meer anderen.
WILLEM LEENDERS, Kunsthandel
12, AM8TERDAW.
*»m«»s, OIei»gmpbi?n co
Encadrewenteo.
HET BROOD
vaa de tobriek OBKE8 .
guMtlg door zijn» goede kwaliteit; hot blijft
Dttsonder lang verach en malsch; vooral bet
Pannenbrood munt hierin uit. _
Als herknuningtteelEen lette men op net
merk CXBX8, dat op elk twood ataat.
Br. A. M. BOHWBR,
KOSMOS. Hot boek der Natuur.
Twee Slak» cvww «iy. 8» d*elan, Tcraljrd »*t 25
frooto Fa*m,god«elt«l<i£iB kleow-dmk en 160 Graruren,
,
Tan dit uitnranUiiidèverU ztjo nog naar weinige Ex.
Toorbaadcn. .
Br. V. C. WIWlULKlt,
Op en in de Aarde.
3 tojal »» d«el0n met 33 «nwto Platen «? tal Tan
ander don titel
«ork ook te Terkrgcen netjM
OP BM IN DE
t\ BBC K» WCHT.
P. J.
ORANJE NASSAU.
Met 10 platen
Gebonden te Fraebtbwd
Boe^wAw
*??
door
to bekome»
tf»«w*yi
e» «a Aft
«? Httjarcr*
BroLsaèL Hotel de Hollande.
?l, rue de la Pmterle.
Centraal gedeelte. Ood goTotifid Hoi*
Matige prijzoB. Katten van af 8 franke*.
Eigcnaroi: Wed. J. LE7EATIX.
KAS-VEflEEMIBIM.
RENTE VOO» tELOEN DEPftStTl
__ BEWABIW VAN WAAHDEN
TOtjrai B«|l*m*al MB bet Kaatoor
1889.
CREDIETVEREENIGIHQ'
(??««leot M HMTI IMI^
TA» 13 D1GBMBKB 1881 AT U UI BBoTTX YOO»
DEPOSITO GEIDEN
Tarbpog* Mt 14 pd «n
X»t ien dag oBTnceo* op.
""
n februari 1888.
?MtCSSMCSt,
? ? «al*
ll
Doelenstraat 3f 9
i *V*w*M teg«a r*nl«T«rge«dlat
BM! l dag oprragtaa op «ft pOk
. M dafen ? . * .
en neemt waarden In bewaring Ug«n Vt *er mill» Mt
S maanden oter kat aaugogeTmi bedrag,
Amtterdam, H Februari 1S88.
De
TASUCVf!*, cox.
Li CONFIASCE,
?Qn to Anutordatt koatelooa Terartebaar bQ «
Afan en: O. TAN DtBIT, L. KBO1C ra O. J.
KOB; alamedo ten Kantore Tan dea ooJirtM
*
JTiÜM>it
Deöirecto
.La Confianee".
8LUWEBYOET BAMOND*
KEIZER & Co.
PABIJS. M «? 'M. Bao Clóry. 89 «i M.
BeUrton «ich met Oen.IKSOOP M «?
Tan A1LB MOOBIJJKE AKTIKELÏM »n
ter beaoblkklng Tan VB. Inkoopen dU
toeken. CorrtifUtttatlt in ie BMomitdtt
ftitt».
Partto Ie»
W»
wmenleggen met Splraaldnad-Mntrt».
Geci S|i|Ffifinifl Matm .w DJrii
t.68 maal 0.76 Q«v. 35 KO. BoacHna. t t&SH<Mbftlf 14.tr
? «??BI.
Kat Tereiertog , 39 -14?, . .«AM
wordvn deor het gekede Bgk Teaoada* davr
RUDOLPH JACOBI,
Jacob vnn Lennepatnat d,
«MKTERUAH.
fTfiDEBTEBKOOPEBS GENIBTBN AABaT.
«sa ELLEBatAS, HABXB
LÏGIEH BIAET.
Een Zeereis tegen wil en dank
t» een eelt* Jon«en«-b«ek, zooala er niet «eel cihl.
HRNM HAVARD g*ta%t nAt na M leMnww: <im*
moet ik ytlooet» iM. ondanliêwUn rimprb t* t*fH fryst
kart», tr «og ttn laatste orrrïlyfftt rtmjtufd i» mij
gMecen \f. M had ik tiet tltdtls <Uf* ottgiitJHf te
da»'i-en, dan :ou ilc donkbfar utortftt syn. Ha 4* om ygit
sleh MOIJ eeufge Muiia te kuuntu tckrpptH."
Deze TrachtaltsaTe, groot 8-, tomaat aw>t u
nugnifleke gravuren koat rieclits r l.M, Ia fraaie linne»'
band gebonden rS.4O.
S. BLANDY,
Stephan Paulowitch
U een ultiuniUea* MeKIcvkyaek, waarin
bMHte vf (OM-MOM e» ««'MM* ouilrrknuleag
bfkamWa in rf«u tifit»o»rdig*n tnmt fan 3DUK8 VEBNK,
waardoor ook «ÏIIÏJWB jonge» litt uut M fnetite
ptnoii/i» cal doorleed».
Fost 8' mrt 21 groots en 41 kleinere craTnen.
Prijs in goïnnatrecrdon otaalag. . f l.SO.
Ketje* RobonJon ..... . . « U09.
BÖaU« «oliede Boekhandelaren T*rkrjjet*<w.
HAKfTOOR: H. K. Vo^rburgws»! Ho. »O7.
ONBOUWlNO VAT DUT TüKI VAN HET FALEIS VOOR
VOLKSVLIJT MÉT EBA Wi«BL*ALERIJ.
l-del-e
o.eaw,
«?**?
.
allen Ia«er1cli« ter feewewtak*. _
Opening M& Utel
D« plannen en te»k«ntag«n a«r_Winï«l», »l*m«do de hn»-«««tWn liggw» tor inxa#t> ton leuter. J^r
KaattoHatipH. Wj rton Beer ». JT. HAKKE1W, Dtowrtew Pawage Bflttei*.». Xaurtwv ton*Aam-*u*n> «o. 106
'
?nh lO-rUMwr, aUmad*
Toegangbowö««» iar
. . , . .
H««nn TAN L1TH A TAK DAK te 'a Bago. pMatlw» Ko. l, Tati 10~« «ar.
dor GalerJJ *(jn te Terkrflgen tm arttoro d*r Maat»eh»ppö.
Watergeneesinrichting Marienberg,
te BAPPARD «W*.
WIMTËRKIJR.
a«to 280/1.)
r>e jRaad vaa. Beheert
J. A.
Dr. C. K. U9KMTKmmA.mil. PHULIPP, I*atH.-K*l. »p »
MKBL1D
NEDERLAND.
wJ U t U* ?!?
TANTE SLOF."
TM OATHAJUWA TAN KK8.
ridi Veer l April
ip liet Btiff- ftf
DB
iboim. r re n, ontvaugm van
feu d«g d*?r Inierkfiilng af
Ie nummers, dlc gedurende
irn to«p d«r maand
vcrsehQtftl, ttiTI*.
1MHOÜD»
pLiATStBrourarHO or P<BBOOHUJKB
puireTr T D, door Bataaf. DB mZOVTBLBOB,
(o*rIfTIBZICHT
BTAATKUMDIO OVBBflOBT. AMJBtML
BIB PERS. D« Gwato «abt
ding Taa het .Hel", door Aqnairw.
\ AaiatordaaMfc Tooaeel, door T. ». B>t
B*H*rd*m, door V. H. D« 4n*»w*MB»*h«
don, 4o«r ftttiete. TJttB*ts* X, door X. JL
1*1*DB: I*t. eter Irfktak M tou «rer Pooaie I,
S«h«*l*««a 8«ntor. Perej Bjaaha BhcBer, door
, wt Ildik Thieme. - TdrUnck-SteQu. door T.
o*. Berichten «a M«d«d«*ling«n. Inbond Tan
dicurlrtea. Nieuw nrtg*ko»«a Boeken. B«d«,
O. I. Brons. BOH4tfP«OPTi«m.
VKJO*Km «al*k«od gjjfi v» M ItaliMU*«k naar
httterio Beraesio. IH-xu. _ 80HOOL: DtdartaU* IX,
Q. N. M-T.pnT.gf _ MTt.n»Atnm ZAKBH:
over Torpedo'*, door BaiMat OYSBZXGBT TAN
l EfFSKTBNHABXT. AmerikauMene Bporen, door
t. d. Bwrg. TJITLOTIMQEN. V«Utegcn. - Te
i «flnd«'Woniag«n.?Burgerlek* Biaad.
ADTBBSTIEN! Sóbiottwbargen, *?>.
of
sekkeB
ooi
O.
»«^l'- "*J*."« -"? '
op te
der gegoede burgerij (la bom ueoisie).
de belgische minister-president Pi Ere eens
yroott kracht van omen tyd noemde
die inderdaad in alle lauden waar de
msus als ecnige rnoalst»f yoor hel kiesrecht
IgeMl een overwegenden invloed heeft
pnngt er onze stH«slieden als van zeil loe
om zoolang mogelijk; te vermijden de
beaoodigde persoonlijke of geldelijke uffurs
voor s lands verdediging ie vragen. Daaruit
ipruit het overdreven oplirnktme voort, dat
Inpne redevoeringen veelal kenmerkt
men tot nog l"e teruggedeinsd is
Mor dea vaderlundelievenden plicht om de
pWtsvervangiott si te schaffen, is dit uit
wees van de kiezers te ontstemmen, die niet
willen dat hunne zonen zeil zullen dienen,
n die zich. om deze handelingen ie
reclitvmrdigen, op de vrijheid van beruep grondun,
«ven als tij rich beroemen op de vrijheid der
' r«v, om de invoering van verplicht
on*ije en het veibod tol kinderarbeid in
\i* fabrieken te beletten.
Wanneer de Regeering aan de Yolksvor
jeuwoordiging een voorstel indiende waarin
voor du laodsverdedi^ing noodzakelijkt!
taire ouaire^fk)D en veraaddriftg^n als:
ivuHing van het leger door uitbreiding
[vso h«t J4*riyk8che couthmenl, afschaffing
rvanging enz. tot n geheel wure
ieiue'iigevat, en dit voorstel werd verworpen.
fan zou nog meer dan in andere, vroegere
ftwllen een ontbinding der Kamers
gewetM zyn.
Wy gelooven - zeker dat het Kabinet, dai
a dei^eiyke verwerping zou uitlokken,
ten gewichiigen dienst zou. bewijzen aan
bet land, maar ook onn de party die kei
. Hen zegt dal dékiezers noch uitbreiding
M bat jaatlUksch contiigent. nochpcrsoo
pen dienttlpficht willen, en 'l zich actief dezen
ndtrtltijen, maar'niet Jutettm, tegonftiaQd
teschuileude weigert men hardnek kfe om
Ie maatregelen te nemen, welke de kritieke
toestand van bet leger vordert. ZU. die deze
..-!_-_?_- Djet go^^gmy^ gn Jig souden
bet Gouvernement na zyn lange
[werkeloosheid handelend optrad, beweren dat
de natie lastert en dat, wanneer men
beroep deed op fcare vaderlandsliefde, xy
'diglyk op die roepstem nu antwoorden.
b dit niet een vraagstuk van genoetitaam
lang om bet aan de kiezers te
onderwern? lodien bain antwoord gunstig: was
o de toestand van het Kabinet en van
IK Wetgevende JfatU bwiaogryk verbeterd
, eo bet land ion r^ieo in de ocbüog
Europa. Indien, Integendeel, bet
kiezerss de inrichten en plannea vaa bet
Kaet veroortleelde, jon men vreten dal er
de wereM een Unip ve% bestaat teer
«eer beward. seer Wookfesteld, dat de
entie "heeft axn anderen lessen van
wQaen voonjcbtigheid te geven, dat {Mrne
ZONDAG 11 HAART.
spreekt van iQn vaderian4*6ef4e en van n
militairen roem syeer voorvaderen ; dat dit
volk, opgeroepen om voor de verdedjgwg
van zijn ^cboorteftroBd, van syn vryhedeo
en van ityn rykdommen de offers te brengen
die zich selb de urmste ftaters opleggen, zyn
steun aan het Gouvernement geweigerd en
syn voornemen kenbaar gemHit-^eeft om
in styne zwakheid en zyn zcllxnchi te vol
harden.
Hen zou zulks alsdan weten en men
zoo. zeggen dat dit volk, weinig bot geluk
dot het geniet waardig, en niet do plichten
vervullend vaa ptvmptnde neuiralHeii, die het
door Europa zijn opgelegd, niet verdient dat
andere volken daarvoor het bloed hunner
lonen veil hebben, en dat dit volk dien ten
gevolge rijp is om overweldigd te worden.
Het kabinet dat in een manifest tot het
voüdit verschrikkelijk dHemna zoo stel
len : Voortbettaa* door het brtngen van o/eri,
of chandelijt tm ondergaan door friet» t« doen.
zou edele gevoelens opwekken in de hanen
der Belgen , zou toegejuichd en krachtig
gesteund worden.
Is er ge«n staatsman 'die deze proef wil
wagen en aan zyn land dezeii gewichtigen
dienst wil bewljien?
Er was er een, en wel een dor uitstekendste,
waarvan men zeggen kon dat hij het karak
ter bad van een Romein uit de schoonste dagen
der republiek, en talenten evenredig aan zijne
zeldzame hoedanigheden. ZUn naam was
Puul Devaux. Hij was roei Joscph Lebcau.
de Belgische Staatsman die hel meeste belang
stelde in de militaire aangelegenheden. Hij
had dienaangaande de inzichten en do gevoe
lens der groote vreemde ministers als :
Palrnerslon. Cavour. Bismack, Thiers en
Gumbeltó. Het was hem niet onverschillig of het
leger op dqze Of gene wijzo Mms ingericht,
of het tevreden was of «iet, of het al of niet
vertrouwen bozat op eigen kracht.
Uy volgde met de grootste belangstelling
de vorderingen en de bewegingen van dat
leger, en het waa syo overtuiging dat niets
prestige cfeorvatj kon t verhoogen. Innig
overtuigd van de noodzakelijkheid van oen op
hechten grondslag berustende tniliiairc orga
nisatie, om de onafhankelijkheid dei- natie te
verzekeren, scheen geen ofier hem te groot
toe, wanneer het er op aan kwam om dit
doe! te bereiken.
» Bestrijdt zeide hij tot de Kamer, dat denk
beeld, dut Belgiëzwak is, dat het zich niet
kon verdedigen, dat het geen uitkomst ziet
dan door de hulp uit den vreemde; dit zijn
betreurenswaardige dwalingen. Dat bet Gou
vernement hel volk verlichte, dat het 'l zijn
eigen kracht leerc kennen, dat het alles
anntoonc wat de nntie voor zichzclvc doen kan,
en op die wijzo zal men den nniionalen igcesl
opwekken en het belang van hel leger dienen.
sL:iat in Frankrijk ol in Duitschlaud het
denkbeeld veld winnen dut Belgiëlogen een
poghig tot een inval geen ernstigcu
wtórstand wil oi kan bieden; van did oojtcnblik
af zal elk dor lw«c oorio^voerciirJc parlij'-n
trachten er het eerst te zijo. Dan i.i liet
met unie neutraliteit gedaan, onze zwukhoid
trekt buide vijanden lexctijk nnar ons L-ind.
i Het onafliankelijKc elyio i^ niet ontslaan
om steeds op ccn bed van rozen te rusten.
liet zal misschien weldra moeten toancn dut
liet bestond is tcgcu bepr.-ovinnen die elk
volk moet ondergaan. Op dia pmcf moet liet
bedacht zijn en zich voorbereiden om die
ie doorstaan, op stnifle van zijn rechten, zijn
bestaan, z>jn eer in gevaar to brengen."
De minister Fróre heelt in -orschillende
omstandigheden tot (iet land ccn vaderlands
lievende taal gericht, maar hij is niet evenzeer
als Paul Devaux doordrongen van den plicht
die op elk staatsman runt. om tegenwoordig
do vorderingen der militaire 'wetenschappen
te voljiCD, en te maken dat daarmede by de
iai khting der landsverdediging rekening wordt
gehouden.
Onder die vorderingen is de gewichtigste.
die welko zooveel beeft bijgedragen tot de
grootheid van Pruisen, en die Napoleon, in' een
geiehriU op Si.-lMeeo gevooden, noodzake
lijk oordeelde voor de samenstelling der legers,
de pertof olijke dietulplicJa.
Het zou der liberale party, waarvan
M. Frere het hoold is, en die de woorden
vwruitfftmg en Vaderland in haar vaandel
voert, waardig zün om eindeiyk dit juute
en democratische beginsei tedoeniegeviereo,
dat aMeen fa stoot is om oaa bet land een
ws*rh)k nationaal leger te vergchafleo.
In dit opzicht staan wij ia gezelschap
van Holland en Portugal by alle Staten
van bot varte land ten achteren, en toch
aaeanen wit een volk te zijn dat anderea ten
voorbeeld kan strekken! Ongelukkig strooken
ónze daden niet met de gunstigu uiecning
die w| onMrent ons aelven koesteren.
en male als er oen nieuw crediet moet
d worden voor de landsverdediging,
aan m de Kamer en in de ptrs vol,
dat de tttfe getn oflors meer brenu*- kan,
dat zy niet vereer «al gaan en dat irj haar
stenn aan bot leger iat es^trekken, als men
haar dwingen wil ' .
Te vergeef» beweert mtn, o« *ioh aan de
DOodtokeHJkbcM vfavdeo porsoonlykeo dienst
plicht te onttrekken» dat «Vse hervorming in
strijd is roei de saden en de iraditie's van
het land. ., ./
Deze «elfde tegw-.-affTfit J» gemaakt, tel
kens als ntfgi^ Jibngr^ verbetenng
wilde tot etafliWioagen oi nieuwe belastin
gen wilde htflöD.
De instelling der staande legers, de invoe
ring der conscriptie ea andere nuttige her
vormingen hebben in den- beginne den tegen
stand der onwetenden M oflbe<tec»itzmoen
opgewekt. Hen hoeft er daarom echter niet
van afgezien, en men Iieeft gelijk gehad.
Evenzoo zal het g«en met den dienMplicht,
wanneer het waar i» dat óns volk er afkeerig
van is, helpeen nog volstrekt niel bewezen is.
Toen na den slag van Sadowa, Napoleon
zijn maarschalken en ministers te Com;>iö/ne
bijeen riep, om hun verschillende militaire
hervormingen voor te stollen, -waartoe ook
de dienstplicht behoorde, maakten zij de
tegenwerping dat hel laad niet. op dit offer
was voorbereid, dat daardoor de bestaande
ontevredenheid nog zou toenemen, en dal
de afgevaardigden voor a!*es rekening hou
dende mei den peest der .bevolkiug en met
hunne eigene heckiezing, si1 nooit m zouden
toestemmen hun stem aak eeii zoo
impopulairen maatregel te geven*?
De Knmer der Afgevaardigden toonde zi«*h,
inderdaad, vijandig van naliuire uitgaven en
lasten. De Luxeinburgsche queatie had hen
de ooeen niéiFgeopend omtrent Dutachlands
bedoelingen en de MinisWrs zeken schenen
met blindheid geslagen. Weinige dagen voor
den oorlog zeide M. Eaiite livier uov;: In
dien het gouvernement de minste ongerust
heid koesterde, zoo het dit jaar geen ver
mindering van het contingent van l QÜO man
hebban voorgesteld
llen weet wal gebeurde! Frankrijk
verfctter*- <|OM> fceulaet auitt iwd*rb^o
onde minderheid van haar? leger erkennende,
nam in 1872 den persponiyken dienstplicht
aan, zonder dat zich in hét Parlement n
enkele stem verhief om deze hervorming te
bestrijden, die in 1866 beweerd werd zoo
impopulair te zijn.
Motst Belgiëwuditen tot ha.ir een dergelijk
ongeluk overkomt om het groolsch en vrucht
dragend denkbeeld toe te passen
riaiScliarnhorst en Stein in hun land ingang deden vinden
na den ramp van Jena, en dat ztj aldus uit
drukten : De kracht van hel leger zetelt voor
namelijk in het volk en het is slechts door
dit Ui onderrichten, door den nalioualen geest
en de vaderlandsliefde op te wekken endoor
de militie deugdelijk te oefenen dat men een
krachtig leger kan verkrijgen.
Zoo handelen zou de grootste dwaasheid
zi)n, want alleen de groole volken bezwijken
niet onder hun tegenspoed. Da kleine ver
pletterd en onteerd, nebhen geen toekomst.
Voor hen belsaal hel wonder opstanding niell
Wij hebben liet meermalen gezegd en wij
herhalen liet hier voor hen die liet willen
bqjrij^en: Er is een rechtvaardigheid en
stral waaraan ontzenuwde volken niet lang
kunnen ontsnappen; hol is oin veroordeeld
te worden om m den dicnsl van den over
weldiger bewljsen te geven van manne
lijkheid, zeiïwrloucheninir en offervaardigheid,
die hen ontbroken hebben toen bet er op
aan kwam hunne onaihankelijkheid, hunne
vrijheid, hun eer te verdedigen l
Voor bén die gerust en met den bestaanden
toestand tevreden zyn moet men onophou
delijk herhalen: Gij wilt geen persoonlijken
dienstplicht en gij weiftert 4e noodtgc gelden
voor de landsverdediging, welnu, de dag zal
komen waarop gij yerplieht zult zijn om in
het leger uwer overwinnaars to dienen, en
waarop gij om hunne gevloekte overhecrsclüng
te steunen het drievoud zult moeten betalen
der sommen die men thoes van n vraagt om
uwe eigene enafhanketyjcheid te verzekeren,
De generaal Briatni >nt eindigt zijn merk
waardig «n vaderlandslievend werk met
onderstaand opwekkend woord tot het Bel
gische letter, dal ougeuvijleid ook in het onze
weerklank zal vinden.
Het leger heeft het recht nier, ann den
peliticken strijd deel te" nemen of de minste
pressie op du negectiiit; ol do Wct^cyeiide
macht uit te oeltsuen. DJ rol vaa liet le^er
is du wet te gnhoorzamen, de gestcklu
m.-ichtcn te eerbicligcn en to doen eerbiedige.).
cl de opdracht oin de inwendige rust 10
bewnrcn D het land Ie verduJigun, is. liet
tikt wrauUïourrfelijtc voor de beuaotidu
*;ebroken die,. h'j hel 'uaiivdardenvan deoslrijd,
do J)evveui»^cii van liet leger ziiMen belem
meren of verlüinmcn, Xljn pticlil is vervuld
ed nan du eer is roMrinn, wannwr het ;»xn
het lan<l die uiute vaa kracht en ick-;rhciil
AMaamMa* Mr «V*. f L?. «V..*, a. f IJ
A^Bk^BaB^mWvlaaaVafJ lab^BUmaWni a*^SB «mW Va^aa*V^*m >m^^_.^v«^fw^_ Va*1
?*^^*~*i? mmmmmm aav t» m^^^m wnuUGUÊf m 9 I*
AaA«B*^B*a^mBnJmK ^am^n ? ft *«K^mkaH r 'S _ ? lara ?*^k^Bt*A - -~- w A .
*av»r«i«wea T*a **"<» Jfjt**f J_^**"~v **"* Waf* BW** « « . «?
schenkt die het btt machte fa te leveren.
Men bedt bet recht aiet er neer vaa te
eieehea.
OM bet voor gevasrit}fce afdwatóMeo te
behoeden, geven wty bet dra raad niet mt
het oog te verlieten dat s-oe verantwoorde
lijkheid bij de bevrediging vaa bat Undaéet
allén in het spel en dal die zdto niet de
zwiiarste is.
ludien. inderdaad, de vorming van het le
ger gebrekkig, het jaartyktch coatiBgeat on
voldoende, de omnintte onvolledig, de dienst
tijd te kort is; indien de tactische eenheden
in vredestijd niet de noodde sterkte hebben
om die behoorlijk te kunnen odeneo en om
het kader een goede opvoeding te kunn<m
«even; indien, bij gebrek aan een
deogdeItjke nationale reserve, het grootste gedeelte
van bet active leger gedurende den oorlog
ia do forten moest achterbleven, indien
dientengevolge, het land niet afdoende bevredigd
werd, zon de verantwoordelijkheid van dk
ongeluk rusten noch op bet teger, noch op
den bevelhebber, die het zou aanvoeren.
Hei is voldoende dat het leger geoefend,
aan krijgstuchi gewend, met een vurige
vaderlandslielde bezield is, en dat bet op ?«bitte
rende wijzo rijn plicht doet op het ulagvetd,
opdat men het geen enkel verwijt kan doen
en dat geen gewetenswroeging bet kan komen
verontrusten.
Het gewicht der nederlagen drwkt altijdl op
hen, dio deze kunnende voorkomen, niets
doen en zich over niets verooirusien, hetzij
door onkunde, heizij uil enbodachttaarnhotd;
geenszins op de soldaten en op de aanvoer
ders, die doen wat eer en plicht gebieden.
Wij willen dus onze kameraden toeroepen:
Laat ons wenscl.en dat de militaire toestand
van ons land moge verbeteren en laat ons
door ernstige studie trachten onze medebur
gers voor to lichten; maar welke Ook de
teleuntclliogen mogen tijn die wy oog tullen
moeten ondervinden, men wt) niet mismoe
dig worden en vooral laat ons nooit
twyfeleo aan het Vaderland! J.
Indien wfl atoeote of jjjet lojdoeatf afn-,
rkhie torten hebben, fotefl 'w^"oaa ^ «£?>
schappen die deze missen aanvullen door
onzen moed en onze standvastigheid, en in
dien onze soldaten minder in gehalte zyn
dan die van den vljnnd, laten wij talenten
ontwikkelen en toonen wij een
krtygsmansgeest die deze minderheid aanvallen.
De slechtste wapens zijn goed voor hem
die er zich vaa weet te bedienen, en er is
geen lijd meer tot klagen en zuchten wanneer
hel uur van den strij.i slaat!
Liilcn dese grondbeginselen het richtsnoer
zijn van oo« gedrag!
Laten wij menschen en zaken van een
verheven standpunt heoordcelen en laten wij
ons nooit op het lei rein van het eigenbelang
begeven, hetgeen lot verbittering leidt bij
verschil van meening, de rechtvaardigste zaak
dreigt te benadeelen en de legers verzwakt,
door de verbroedering der verschillende
wapens en den geest van kameraadschap te
schaden.
De stand dio wij gekozen hebben zon
niet een der meest eervolle zijn en zou
niet de voortdurende achting die zy geniet
verdienen, wanneer die eland aan ben die er
toe hehooren dezelde voordcelen verschafte,
die aan burgerbetrckkingon verDondcn zijn
en iuilicn men daarin niet dikwijls zware
beproevingen moest ondervinden en in hooge
mats tot het brengen van groote offers be
reid moest zijn.
Al wal de militair kan vragen, in ruil voor
de diensten die hij bewijst en voor de zelf
verloochening die men van hem eischt is in
de maatschappij een rang in to nemen die
nem toekomt en om, by dat gemis van de
genietingen der fortuia, die hij zich moet
ontzeggen, do algomeene achting en
waardecring ie verworven, de ccnfce buloonüif
zijner en sljn edel beroep waardig. .
. ? Batoai
De nie iiwc lens.
Wie op de leekenen der tijden let kan er
niet aan twijfelen of de liberale party is
bezig, met het oog op de aanslaande verkie
zingen voor de Tweede Kamer, zich een lens
te zoeken, die de «leiubevoeKden tot waak
zaamheid ea ijver moet aansporen.
Ze is, by de groote verdeeldheid, die ia
de gelederen heemhst, nooit byzönder rtyk
geweest aan idealen, wanrvoor de gemoede
ren cenrtrach'ligUjk blaakten. Integendeel.
Laogon tijd zelJs heelt men baar verweten,
dat het onmogelijk was, behalve de openbare
school, iets aan te wijzen, dat allen
geltykkclijk tot een boaebeiden mate vaa geesdrUl
kon voeren*
Eindelijk echter scheen er beterschap te
komen, tiet neutiaal onderwijs van staat*
woge gegeven zou niet langer bel kort beflp»
zijn v;m der liberalen sneven en sympathie.
tuii polUiuke reveil kondigde zich aan. De
lihcrulen woagdon hel, »0 'l ook met schroom
e» tvufltrourtcnde omzichtigheid, dea wette
zetten bdtea hun geKeidto«ed terreb, 4*
openbare aeheei 2^j ovenehreden den draaft
pel van het gebouw, waarin afl z64
hadden vertoetó, dat zy vwriteLyk t
zichle van ettderwyMpueatiea^vulleerd
ten heeten. ra aanschouwden de wtyde,
poBtieke wereld voer zich.
jlaar waar nn heen r Boe te begianent
nneai «JA penen der grondwet, reaN|aje»>
wandeld, «m daar al vast te doen wat voor
de hand b'gt, en de kracht door oefening to
sterken, of op eens den verren tocfat
ondernomen; doorgestevend tot botgeenaoiv
ter de kin zich verbergt? IV* oude o-inmie
werd bun voorgezet: hot halve ei of d
ledige dop.
Man kent de historie. ZQ die do adaaol
verhelen om bnea recta de nieuwe v-jeU
tegen te ykn, brachten bot niet verdor 4aat
een paar pm. Storm en ty waren den rei
er ongunstig. Al hun verwacutiog werd on>
Mcht, even ploioeling als zy wat gerezea^
En de anderen» die zich met een bescheidener
si wensehteatevredeele8teitai,<tie»ioneq
de grenzen der grondwet nuar beginneBi
wilden de kieswet te verbeteren, zy kwamen
na lang wachten evenzeer bedroxen nk.
En dat is te begrypen. Immers onta libe>
rale Kamerleden en een deel der pen, wrak»
ten de hallheid van dit ontluikend pugeo.
Wet de ledige dop. en evonaota het oalvei
ei ; welk een gave zon dat zya voor kot
holdonkroost, zoo kloek gewassen onder
grootschen strijd! Wij, dus klonk net. als wyona
met iets tevreden zollen stellen zal dk alleen
kunnen zyn met een tatk in
orereeojttnaraing met onze fareede opvaltiagen, onze
beproefde beginselvastheid, met ons
dchiUerend verleden en de echoone tookomai. waar
van wy droomden, zoodra een enkele nacht
de sluimering onze oogen sloot.
Hel is zoo. de liberale party was te flink
om een oitbreidiog van da kiesbevoegdheid
binnen de grenzen der grondwet te'tegee*
ren. Zy moest iets beters verwerven. Ea
daartoe Baant zy zich M in.
herziening'. Zoo foidt de" Jèae. De Mgéaat
ders worden opnieuw vervnld met onltag
voor de party. Zy weet wat zij wil; zQ
durft, zy eischt.
Hen ziet bet : Zij zal de school verlaten
. . om inderdaad te arbeiden. Zoomoet
het schijnen; rnaui* hot is zoo niet Immers
aan deze klinkende Inwe' voegt zij toe ...
i mits met behoud van art. 194," Ea dat ar
tikel luidt:
i Het openbaar onderwijs is een voorwerp
van de aanhoudende zorg der regeeriog.
>De inrichiin|£iran bet openbaar onderwijs
wordt, met eerbiediging van ieders
goddfunujge begrippen, door de wet geregeld (Sb.
1857 nu. 103; 1858 no. U; 1*03 oo. 5U).
» Er wordt overal in hel Rifk van overheids
wege voldoend openbaar lager oudenvys
gegeven.
»Uet geven van onderwijs is vrij, behou
dens het toezicht der overheid, en bovendien^
voor zoover het middelbaar en lager onder?1
wys betreft, behoudens het onderzoek naar
de bekwaamheid en zedelijkheid des
underwyzers; het een en ander door de wei la
regelen.
>De koning doet van den staat dar
hoogercmiddelbaro in latere scholen jaariyy een
uitvoerig verslag aan de Staten-Üettwaal
geven." ?
Grondwetsherziening dcrlialve: 'mfltkiiiho*
licken en aniirerolntionairen, te samee o
astens de hcllt der bevolking uitnukeode^
beloven aan de school niet ie snlttui raken:
m. a. \v. grondwetsherziening miti antirevo»
luüonairen en katholieken liberaal a«Jleai
worden ; grondwetsherziening mits bet on
mogelijke mogelijk bltjke ot nog dtndt*
lijker gezegd ge«n grond weisherneniog.
Zoo vertoont zich dan de liberale pertU m
nieuwe kracht. Het raadsel is opgelost, nef
doel, van de nevelen bevrtyd, prijkt in net
volle licht ZIJ staat weer net haar voet op'
den drempel der neutrale school, en decane'
hand koortsachtig aan dea deurpost gasiagB»
strekt si) de andere nh en reikt auo wr haar
mogelyk is om de wereld te veroveren!
Do nieuwe periode verschilt alteen hierin
van de oude, die voorbijgegaan is, dat de
liberalepartij, gelijk te voren, niets anders
bedeakende dan de neutrale school, nu bofcndio»
de houding aanneemt van een party vaa
hervorming en vooruitgang. HetaUermeuwaxo,
dat men aangaande, dttt Hboralo party kan
getuigen, zal zijn, dat zy bezig is teen be
lachelijk te maken. .
Wij zijn seker de SUatswhool niet aainsler
genegen dan haar warmste vooratandan. Aook
deze liefde wettigt geen dubbeuri*ai»l»e
Wy kunnen Begrepen, dat iemand geen
grondwetsherziening wüom de neutrale school
niet in gevaar te brengen; of dat men grond
wetsherziening wil op die punten, welke de
politieke beginselen niet raken; ook dat «en
grondwetsherziening vras^sottderketbebo»»!
van art. 194 te e^cben; '?muf tien .««n
?- "Ï"*
??M
M
i1, . .«
f" ,.«
\ ?.