De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1883 25 maart pagina 3

25 maart 1883 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 300 do dieUtar ous geeft in xkh-zclf eenharmoniesoh geheel oplevert? Mag eeu dichUtuk geeu langlaam zich voor onze oogen ontrollend landschap of ?troomyesicht z\jn, motten de wandelaars of do echeepjuus personaadjos van een drauia z(jn ? Ik ou woord, uit rechtsgevoel, neen. Was de ____ eiiis vau Sysaara een voldoende waar voor ons, dat mér intrigoe" in déze komzoo kneedbaar voor dea dichter uu g«, _ en hebben, dat hü-een narnonieach kunstwerk WM blijven leveren ? Ik aarzel te z>ndwoordeu. In ieder geval?Fioro della Neve behoort tot QPM zeer voortreflb'ke zanger». Myoe lezen ken nen welh'cht den bundel .Ltona"' reeds, t Is dan ook nkt om eene overbodige aanbeveling to plaataea, dat ik dexe beoordocliog schrijf; maar ik achtte mij, tegenover den auteur, er ecnigazins toe verbonden. Voor die den bundel nog niet kennen, neem ik dit proefjen van teder schilder werk hier op (XII): . * ..... 't I« af til* woorden T«h ronacn ?jireiciMl, ot VM kJear «n «lol, 'l Visioen «utwQddcii, of «n, toud en dof, D«n Udmk van Lot Uefltlk beeld verstoorden. t7» Is blond! C«w.g<K>rt dlcniufQ.oaUérna »««d'*»hl», leti VM d» g«Wcn itonhe«kkM H wwf, Die, annool tut minor mtaMftar, Hur bjjbloer uit dos UooebJoate (rurdet om do .ttfd'K .il»p«i v»u,üe gundaa luren, '(, hoo Da xjjden , Hoe 't Hclil or g»ame o p m ng d* b«r*a 't Doortlclitlj; golven ng de sinlcu .Ven «tet het Baf*vU MtOoiun1» Hui. D»t ti Hecfcn blik tuur cp b«t voorhoofd dulde En bur beminde; cc n gondrn gloed oindwuiWc Do wenkbrauw aoot dta bemel »»necd»»u." No. VI is niet minder een mec'terstuVjcn. 't Zy my veroorloofd enkele vlukjens aan te wUren. Boven, in het 3e koeplct reeds, lees liever: Zegt mii, hoe za om." Dl. 2. iets berouwen. , S. -heid en -beid, niet gescheiden door ccn ander rijmwoord. . " n nOP^nboring daar". n 4 on 18. klemtoon op «do". ? -? 80 en 65. Met 't deinend" dut 't doo dend"?drie tondlotters op elkaür. ? .' 45. Dat't wild*o bioed". n 46. broozc," 47. ,der ... rozcknop", .vaa de eikentak". v 63, klemtoon op den". 71. .schnldbeladeu" voor met sclmld beladen. n 79. Stoeit golfje en golfje spartlcnd, lach* end voort," is «oen alexandrijn. Krop" en .wiï" vr. 01, 110. Unze letterkunde heeft in don Ilecv. ... een oorspronldük dichter nangowonnen, niet ticclits eeu-rüp talent, maar ech kuoüteuaor vanfromocd en verbeelding : hQ is rijk aan nieuwe of Izogs een nienwo z^jde opecvatu idcï-n ; en wat OOK 200 aangenaam aan doet Lij weet veel, hij i) gemeenzaam met do. geschiedenis der kunst, der letteren,, der liesch^vicg. Vreemd, ctat zulk een uitgelezen geest snik ecu onhandige Voorrede heeft kunnen schrijven. Van Tollens waren we zoo iets ge woon, ea. ver wachtende; maw. wühebben hier, meenden we, met eene dichterlijke, eonezj»r ongeroeeuo natuur te doen. Ik kom tot de gevolgtrekking, dat «M ffoftt sur soms onthouden wordt aan de oor?pronklölcajbo.iflwien, «q, ook *OB de poliJSt«. :?.'. De prijs van b*t welbekena» Engelscbe «aandMlirift tkt CornMU JffljMKWC zal eerlang verlaagd worden. Iedere «iflevejfiog aal dan in plaats van een shilling (f O.Ü), «Iwhtssixpenec (f 0,85) kosten. Een nieuwe reeksbiogrnOen, getiteld: Emiuont Woiuon" U in aantocht. Het oersto nummer ral bovatten een monografie over Qcorgc EHot, idoor Mathilde Blind, met anuitfegeven Brieven van de erooto schrijfster. Het tweede een biografie van JSmiki }tro,,te, door liary Kobinsou. De uitgever zal zijn David Boguo, Londen. Dr. E. Engel, die reeds eene GcscliifMc <1ir fmudsiteken Literator gaf, beeft nu de eerste aflevering doen verschijnen yan eene GctckicMt der fnglitchcn Liiemt*?. In 8 ik 9 aüweringen cal het werk corapleqt z\jn. In out vorige nummer maakten wU melding yan eea Mittou'schen regel, die door Swinburne in de ohfiuun" ontóetto Jbigolsche tragedie Sir John-van Oldon UariKurlt gevonden was. Nu ulttkt het volvens eomoBrilvcn van. den uitgever A. H. Bollen! zelf. aan het JUhenocum, dat die regel er slechts 1*0 ongeluk in is gekomen. De plaats in quaestièluidt eigenlijk: And yon shall find tu»t tho dcaire of ilory Was the last fraith- wisij men ci\> put of. ,»IochU aan de ruwe opgevoede en g*' 28 Febr. '83. Alb. Tb. BEEICUTEN EN MEDKDEELINGEN. Ifen denkt er aan, om «en monument voor Scliopenhaucr op te ricUten. Bij Mae. MilLin & C'o^ te Londen, zal hot licht zien eon nieuwe uitgave van Emerson's compleeto werken in v$f deelen, waarvan bet eerste ceue inleiding door John Morley zal bevatten. Nu Maurice Rollinat gedurende de laatste weken, ook m ons land, zooveel besproken wordt, ten goede en Un kwade, moenen wfi onzen lezers een dienst to bewijsen' mot hot volecnde uit thcAtheluieunt over te nemen. ' De d«eWerndér Ncvreses ^rordt ffenrotegrecrd tlpor Sarah Bernhanlt, die zelfs soirees heeft gegeven, waar KJJ hem voor de verzamelde casten "fln verzen lezen 'liet, De genbodigden waren on qn jonrt\aUj**n, en danrontV pok vrwii, van tfcn Fwaro, die^zoozscr lioar* fiat Boaderiinifc en EOftiafc in den man on »iin vork getroffen werd, dat hij den volgenden dag in eon geestdriftig artikel verkondigde, dat eteen iiieuw dichter in Frankrijk was opgcataan. Aan de kennismaking met Sarah Rerühnrd heeft Bollinat dns ten dcclo zfjn snellen roem te danken. Voor dien tod, was hjj slechts bëkond b$, on werd tocR^g nicht door, een club. van jongelni, atudentH), kuoËtcnoartf en aankomende onvocatcn, «telende in hét ondo Qunriier Litin, dat nog niet fféheel z$n karakter verloren Loeft. Daar, voor de zich noemende Uydropat hen, declameerde bQ zijne verzon en w«rd bewonderd. Naar do Lerichtoii daaromtrent te oordrelen, lijdt echter zij a wijze van declaitooeren aan hetzelfde gebrek, alt de gedichten selve. Zij is vol uitdrukking, maar eaat dikwijls do maat to buitoü. Als bij b. v. vau alatgWB «iuceKt dpét fiff alle mogelijke moeite «m ook «Qh nchoam- tu' wrtngert in den vorm eenertUBff. De uitgever schreef er den andoren regel aan den rand bij, tor vergelijking, waardoor da zetter in den waan kwam, dat het een verbeterde lezing was. Wat oen onverwachte stuun voor de inter pellatie-woede van pbülogen, die Gricksche trugiei verknoeien! Dezer dogen verscheen: MosarFs verllijf in Nederland en htt mitsicJihven aldaar tn de laatste ttetft der achttiende ecntc, door D. F. Scheurleer. ? ('s Uage, Nyhoff.) Na roods wen-chen wil dit belangrijk en met voel moeite tn zorg saumpesteldo werlije c«n goede outvaugst too büallen, dio Mozart vcrecren en wien het muzioK-vcrledon van ons land ter harte gaat. liet boekje van Schcnrleur i " : I. Moiart's eerste ?.se en iietüaagsoho __ __T. Mozart in Don lliiag. IV. Mozart in Amsterdam. V. Do tenten by gclegouhcitl iler meerderjarigverk arinff VRn Prins \Viflem V. ??VI, Lc ipold Mozurt^ handleiding tot het vioolspel. Til. De door Mozart in llollund vervaardigde muziekwerken. VIII. Een .portret van W. A. Mozart in 176(i. IX. Mozart's vertrek uit Uolland en eindelijk Aanteekoningen. Vóór den titel prykt een lief portret in steendruk van Lankhout, naar van der Smissc, do jonge Mozart voorstellende, terwijl eenige fftcsirnill'1» vau waarde hot boekje verhuogen. . Nieitw-uitqctymcn loeJicn. Lcnnard (T. B.) The paifition in uw of women. f3.90; 77. Jirnieniny, Jocoseria f3JJ5; (Je Ribanntond (Maranret, viscountfs* pf Bellaise), Memoirs of, 2 vols f 5.95; Williams (G. W.) Htetory of the No^ro Race in America 1619?18SQ, vols. f22.80; Wulxlcu (Gencrnl Lord) A Memoir bjj C. R. Low f3.90; Lelgh (F. R.) .ï«öycars on n eorgla planUtioa sinoe the war f6.85; SophoXtes, Seven plays in English verse.böL. Campbell 14.90; Eva, a book for «iris t'ran«l»t«l iroin the U.utchofAndricssen, M G,?S. Grahame f2.40; llatclhornt (S.) Sob»s6an Strónie f2.30; Httnt (Mrs. A. W), Selfcondemned 3 völs. f20.50; Mac. Donald, Castle Warlock, a homely'Romance f3.90; My Mvidl Life and Misfortune by a Pioin Woman 3 vols. f16.60', Sludenl's ncyclopacdia of univerrsl Icnowlcdge rol I f4190; Wooaer (J.) The Aosthetio ond modern Acathetieism f 1.30; Battdolf tHrs.) Woodruffe, 8 vols. f 2<f.50. Batlcy (H. W.) Series.' of Studies for domestib furbiture f M. 15. Cobk (D.), KighU nt tbc Play, a view of tho English stage, 2 vols, f 13.65. Vcitch (I.) Sir William Hamilton, the mdn and his pbilosophy, f 1.30. Carter (T. F.) A narratiye of the Boer war, its canses and ist results. Moioc (Sir H. T.) Düsertation on early law and custom f 7.80. Mallenen (Col. G, U.) The decisive battles of India trom 1749?1849 f 11.70. Freeraan (E. A.) Some impressions of the United States f3.90. Braune (W.) Gothicgrammarf 2.30. Udanavargha Vcrses from the liuddhi&t canon, compiled by DLannatrata i 6.95S Brown (I. U.) Tho Foreata of England f 3.90. Addison (H.) Reeollcctions of an Polico Magistrato f 1.30. WhUmnn (Walt.) fyHtcintt» Dws and CaAlect f 6,65. Carlyle (Jaup) Letters and Mcmqrials of. 3 vols. f 23.40. Geldart (E. M.) Guidc to modern Grcck f 4.90. Landor W. S. Imaffinan' Convercaüotis, & vols (Nimmo) fl'J.W. . , dat, tó vreemde gebarenspel wn bcwegclök pnbliek vee» tot hot wel«lageh d« voordracht afdoet. Haar toob sjit er talent, 'en een groot talent, in de NnvrósM verborgen, or Jbgt wat van de ^gin" vai Edyur Poe'sjinx^ ea iets van bet wrcede en bittere by Charles in. Do-titel van den httndel kon niet aetueelerztjn, wsnt bat woord *Ncvr6»c"ligt «en ieder in Frank rijk dagelyksch pp de lippen, en met de uitdruk king Bïa grande ntrruie worfernC" meent men het woord gevonden te hebben, om do «igentI^kp drijfveer on de ziel van het moderne leven t» karaktorisceren.In nauw verband hiermede staat de vcreermg dio professor GfikUvof. de specialiteit in hysterie, vallende ziekte en andere z«nnwswakten, van de hedraaaagwbe Fransobéletterkundigen geniet, die dóór den eene go.raadpleeffd wordt om bouwatofien en aan wion de ander zijn werk opdraagt" Mejuffrouw Clsire de Samt-Victor, dochter van den bomftmden criticus Paul de St. Victor, o. a. ?ohrCvervan liet Mj ook ons bekende boek . Les Awx Masquc», u bezig de brieven van wülen haar vader te verzamelen. Kaar wfl vernemen, aal de Portefeuille ervoor versta^ifrtl8?^* d0mï** k0°" toderdm*d *? BÖB. W. van Marh.ta AnA v»»;" *"~ b eennieuwe INUOUD VAN TIJDSCHRIFTEN. Inhoud \&n Lclit- en IloseJtnappc», No. 39: Ontmoediging; Handwerken, (Borduren); Schil.derkunst, (déco'mpósiüe): Aiderncn's jeued en jongelingsjaren; Vrouwelijki spoorwpRbtambt«n; Heb lief! (poëzie); KroUraadJtel; Herinneringen uit mijn daxhoek; Een lelie- en een rozeknop; -Novelle vaa C. A. T.; Correspandentie, ,',,NIEUWE UITGAVEN. AIMARD (GUSTA.VE), De rancho aan do . Lioneubrng ; . ....'. . . . . .? 1.25 Bibliotheek (ProteBtaot«he; lejaarg., deel XI. -. j-''..u.-. . . .-. . . .?0,60 GROOT Wz. iflr^p. DÉ), ?Nieuwe keur : uit do NederUndsche HèdereO .-..?. 050 Klerk 0e arme) en.a(jn gebogen tieastaivorstukje. Mfltpl. ...... . KOLSTEE (S. J,}, L^TensschetsvanHugo de Groot . . '. , , . BOJSO PIJPER (DrVP.), Jan Uteohove. Zgn leven en zijn werken'".',. . . ..... .B3.76 PROSSER (Mevr.), Door kruis tot kroon. Licht en sdmdiw nit een vrouwenleven R 0.60 RAAF (H. DE), DV Iwtfhuelen der zielkunde op eene aanzchottwel^jke w^ze ten dienste van het ondenvüs ontwikkeld . . . . 1.10 STEKETEE (A.), De spelbrekers van het wereldfeest . . * a. ? . ..... .?0.40 BTOT-TAI, Veroordoeld. Eene Andalntiscbo vertelling ........ . . . ,?0^0 militaire Zaken. DE IOTENOANT IN DE VOEDING5 COMMiSSIE. V'. '? .. Het voorschrift betreffende de voeding vaa de militairen der landmacht in Ujd van vrede, dat in Octob«r 1880 verscheen en een jaar later werd gewUdgd overeenkomrtig de eUchen .4er% ondftrviodiagt WIBJ een belangryke stap ia MM Bsevwft ridbtinf, t«>Jaear omdildese maairegel de ovqrgong moet vormen om de van sRyks wege te doen voedin plaats Algemeen werd deze veran dering met ingenomenheid ontvangen en heeft nooit tot bomngrljke bezwaren aanleiding gegeven. Dit voorschrift is vroeger herhaalaelyk besproken, zoowel ten opzichte van de daaraan verbonden voordcelen wat de huis houding van het leger betrelt, als van de ge schiktheid en voedingswaarde der voorge schreven rotions, en zou) op dit oogenblik dan ook niet lol bespreking leiden indien niet oen nieuwe wijziging van art. 8, ingrijpend en vreemd, aanleiding gaf lot beschouwingen. Het voorschrift bepaalt dat in de garnizocnsvpedingBcommissien zooveel mogelyk moet zitting nemen, naast een olficter van elk der wapens in hot garnizoen, een kupitein-intendani, een officier van gezondheid en een luileoanl-kwarticnnotster. Voorzeker was bet ccno goede gedachte om de intendünco te betrekken in <le voodiugsregcling; de officie ren toch, die in UJd van oorlog uitsluitend met do verpleging vao den gezunden sol* daal zijn belast, mochten in tijd van lüd vrede niet langer builen dqzo zoak blijven; de ccnigsle aanmerking, dio op dit punt kon worden gemaakt, lou zijn dat den inten dant in dio commissie geen belangrijker rol was toegekend. Zulks is wol het geval met de keuring der levensmiddelen, die jaarlijks door het M. v. U. worden aanbesteed, zooals rijst, boonen, crwten. enz., waarin de meerderheid der commissie door intendanten wordt gevormd. Een invloed van belang rijker of overwegender oord zou toch recht v m bjsuian hebben, immers het is de werk kring van den intendant, bovendien wordt er warenkennis door verkregen ol onderhou den, eindelijk zou de soldaat ryne maagvercorgcrs aan het werk zien en het ver trouwen worden versterkt, dat dit lichaams deel, zoo gevoelig bij den Nederlamlschen krijgsman, in tijd van oorloj behoorlijk zou wunion verzorgd, liet voorschrift lieclt ech ter aati den intendant ia het garnizuen dien werkkring niet toobeileeld, en in plaats <lat deze officier, toegerust met warenkennis, bijna uitsluitend wordt geroepen lot liet toe zicht op >du inkoopen, werd bepaald, dat een der twee ulficiuren,$ die per weck voor den dagelijkschen dienst zijn bestemd, lot een der korpsan vnn het garnizoen moet bohooren. De bijvoeging: de andere moet de in tendant zijn, haüdd zaak ia hel rechle spoor ^uleid. De uitoefening van den dngclijkschen dien?t dezer 2 officieren bestaat toch hoofdzake lijk in het keuren der aangeboden levensmidde len en in het onderzoeken van mogelijke klach ten. Wie is hiertoe nwer geschikt dan de inten dant die door opleiding en werkkring tot bevoegden rechter wordt gemaakt? En heeft men te doen, niet -iptaedanlen voortgekomen uit de kwartierme'e^lers. dan is hel voor hunne eigen opleiding allernoodzakelijkst hen in alle keuringen ie batrekken, te meer omdat h .t voorschrift betrefTüade de verpleging van de landmacht in tjjd yan oorlog de leiding vaa den dienst der verpleging van troepen en paarden geheel opdraagt aan de Intendance, zelis met inbegrip van de benoodiffdhedcn voor de verpleging; van zieken te velde en in vei Sterkte plaatsen. In plaats dat de gelegenheden tot keuring worden opgezocht,en vermeerderd, in slede van de positie van den intendant in de voedi&gscomiuissie uit te breiden en zijne kennis van don dagrilljksclien dienst te gebrui ken doet de aanschrijving van het M. v. O. dd. 22 Februari II. VI Afdeeling, Intendance No. 41, een toestand ontstaan geheel afwij kende van die welke een logische gedachiengang zou voorschreven. Daarbij wordt art. 8 ingrijpend veranderd, en voortaan zal de intendant geen deel meer nemen aan het inkoopen; alleen bij do inkoopen van levend ??> vee K 'zijne tegfeawoordigheid verplichtend^ Verder leest men 'in het nieuwe art 8 dat do intendant en de officier van gezondheid den voorzitter in het bijzonder worden toe gevoegd om hem ter zijde te slaan bij alle vraagpunten die zich omtrent de voeding kunnen voordoen. Wat beteekent zulks? Waren zij vroeger, en met hen de geheele commissie, met voor dat doel beschikbaar? Minstens nmaal 's maands.moeten toch de belangen der voeding in eeno vergadering worden besproken. Wat beteekent dat t'n het l jtondtrl Komen er, nadat het reglement 3 jaar heeft gewerkt en 'herhaaldelijk is gewijzigd naar de aanwijzingen en behoeften door de corpsen vermeld,. steeds zulke belangrijke zaken voor, dat hè,t noodig U den intendant &an zyn werkkring te onttrekken en den voorzitter nog .een bijzonderen raad toe te voegen? Alleen déolficier van gezondheid staal o. i. in eeno exceplioneele positie, hy moet den voorzitter _ en de commissie ter zyde slaan in alle vraagpunten die zich omtrent de gezondliêid kunnen voordoen; geen der overige leden kan de voeding met het oog op de gezondheid beoordeelcn zooals de arts. Zijn werkkring is echter in het voorschrift niet omschreven, aan de verrichtingen van den dagclykscbcn dienst noemt hij geen deel, hoewel het vroegere art. 8 hem daarvan met vrijstelde. Wij hebben er echter vrede mede dat men den officier van gezondheid in de eerste plaats bezigt tot verzorging van den zieken soldaat, de consequentie vordert dan dat de intendant. hoofdzakelijk optreedt als verzorger van den gezonden. De wijziging yan art. 8 geeft verder te kennen, dat de intendant bovendien onder den voorzitter in hel byzonder men schijnt aan het bureau Intendance veel op te hebben met t'n tiet bijzonder belast is met hel toezicht over het magazijn van levensmiddelen en de be waring van de daarin opgelegde artikelen; bij de keuringen, treedt hy zoo noodig, in de eerste plaats op als de deskundige, bedoeld in art. 7, waarin vermeld wordt welke aonen aan de garnhcq* foorucbüng varleeaen, Welke denkbeelden bestaan er toch aan het BI. v. 0. omtrent de magazynen t Meent men daar dat het op het punt der voeding instellingen zijn in uitgebreidheid en inrich ting overeenkomende met Don Marché, Printemps enz. Ueoft men daar het denk beeld, dat de magazynen zijn gevestigd in een gebouw met tal van lokalen, waarin een aantal oppassers met groóte bedrijvigheid in korten tyd uit indrukwekkende hoeveelheden aan elk korps bet benoodigde verstrekken en dat buiten dat gebouw een file van voer tuigen Maat om bét verbruikte woder aan to vullen? En wat is do werkelijkheid? Eén lokaal, waarin schollen, planken, eénig vaatn blikwerk enz.; waarin hoeveelheden wor don geborgen, belangrijk voor een huishou den, doch die in een magazijn van een kruidenierswinkel in even groóte hoeveelheid worden aangetroffen. Op dat magozUn heeft de gchoele Commissie, blykens déSdo alinea van art. 8, het toezicht, voorts is de kwarcrmeesler, punt f van art. 3, de beheerder dio, art. 28, daarvoor verantwoordelijk is aan de commissie. Op het einde der maand móet de Commissie den voorradd opnemen, de inspecteurs der wapens, bovendien inzonder heid do hoófd-inlcndaDi, moeien zich bg inspectie van goede hoedanigheid en be hoorlijke bewaring oycrluigen en eindeiyk wordt den kapitein-intendant onder den voorzitter fraaie redactie, want als lid der commissie kan hij toch niet staan boven den voorzitter, een hoofdofficier het bijzondere toezicht over de levensmiddelen en de bewaring opgedragen, Wat een over dreven controle van levensmiddelen, waarin waarlijk geen gistende werking zal ontstaan. Op de keuring terugkomende, merken wy op, dat de intendant daartoe of meer of min der geschikt is dan de officieren der wapens. In het eerste geval ontneemt mon het beste hoofd non de dagelijksche dienstverrichting. de hoedanigheid loopt gevaar minder goed te worden dan bij zijne medewerking in het andere geval.... doch'dat mag niet wordon verondersteld, want de zeer moeilijke keu ring van lovend vee blijft hem, opgedragen, ook moet bij als deskundige in de eerste plaats voorlichting verleen en. Is het echter voor hem niet langer noodig zich de kennis tot voorlichting te verschaffen uit d3 keurin gen die den dagelijkschen dienst met zich voeren? Welk intendant durft zeggen dat hij wetenschappelijk en ' praclisch voldoende op de hoogte is om buiten de praktijk te blij ven? Wij golooven dat de intendant, die een goed begrip heeft van zijn werkkring en plichten in de eerste plaats dezen maatregel zal betreuren. Voor menigeen is deze wljzig;ng, in alle opzichten, vreemd, ook wat betreft het tijdstip van in werking treden te midden van hel iniiingiaar; oogenschijnlijk van ondergeschikt Wang,; tfoefl afièeir wan neer men de oppervlakte der zaken blijft zien. Is een intendant een leg er verzorger of een administrateur? Men zegt het eerste men laat hen werken als het tweede. Van de twee stroomingen, die omtrent zijn werkkring bestaan, drijft de eene hem tot adoiinislratiewerk, waarin hy zoodanig wordt gewikkeld: dat de andere strooming, die hem uitsluitend en onverdeeld als verpleger van den' gezonden soldaat wil doen optreden, vruchteloos blijft en gelukt het haar somtijds invloed uit te oefenen dan komt nadere wijziging,? b. v.- als hier in art. 4, de opgetrokken fondamenten omver werpen. Do schrijver der artikelen in hel Vaderland, ir. hét laatst der vorige mnand, droeg zeker nog gecne kennis van den hier besproken maatregel, voorzeker hnd hij met ons deze wijziging betreurd. Veel is er in de laatste jaren verbeterd doch steeds wordt meer op het papier dan op de zaak gelet, vóór alles controle en verantwoordelijke personen, geen zel&Undjgiieid en verantWbordelijkheid van n^plrsoon, gén vertrouwen in behoorlijke plichtsvervulling; onbeduidende bezigheden, dio op papier vcrtooning maken in werkelijkheid wrevel opwekken, en zoo sukkelt men voort, terwijl malaise steeds meer en meer wortel schiet. SCHIETOEFENINGEN MET HET G13WEEU BIJ DE MARINE. Een zeer eigenaardige bepaling onzer zeemacht is, dat de oefeningen, in het vuren: met het ge weer klein kaliber u»t ?gfibclbaionet behooren to geschieden volgens hot Voorschrift betreffende de waneoon en Sohiotoefcuingon btf de infanterie," in behoudens eenio wn n die, ingevolge Min. resol. dd. 6 Februari. 1882, litt. B. No.69,-bijhet gebruik vnn dit voorschrift voorloopig by de schietoefeningen der schepelingen, eu van het corps mariniers, moeten worden in acht genomen. Zooals men weet heeft toch onze : marine de onde patroon behouden, waarvan do ko^el lichter en de ladiocr kleiner ia dan die der scherpe patronen No. , thacs bij de landmacht in gebruik; hier door wordt do kogelbaan gewjjzittd en minder bestrijkend. l!g do verdeeliug van het vizier der mariue is aangenomen, dat geschoten wordt zon der bajonet ; de drachten zyn uitgedrukt in pas* sen ter grootte van 75 cM. Alleen op de buiten?fjde van den linkervleugel zjjn verdoelsttepen aaogebracht voor de afrcanden van 400 tot en met 1100 pas, met 100 pas opklimmende. EindeHjk M de rizierkorrel zoowel lager als minder scherp dan dio dor landmacht, eu tevens onbe weegbaar. Ton opzichte dor oefeningen mot draagbare vuurwapenen is bepaald, dat op olk schip moeten worden gedaan gedurende do eerste KCS maanden na do in dienst stalling, met elk zoodanig wapen, tien loste en veertig scherpe schoten ; elke vol gende zes maanden, zoolang het schip in dienst bluft, dei tig scherpe schoteu. Mocht het om tyjzondere redenen of in buitengewone omstandig heden wenachelyk geacht worden, dan kan boven dien hetzelfde aantal losse schoten worden godaan, als in de eerste zes maanden. Ontbreekt ten ecnenmalA de golegenhoid om op reglementaire w^jze aan wal schijf to scheten, dan kunnen , aan boord of in de sloepen schiet oefeningen worden" gehouden, mits daarbij alles zóó geregeld worde, dat de oefening werkelyk praoUseh nat opUverfa en zooveel föogelük geleid word* in den «eet*4er wal No. 300 DE AMST E RDAMMËK, WEEKBLAD V O O B NEDERLAND, B|j het corps mariniers volgt men, wat het aantal der schietoefeningen aangaat, zooveel ma» gejw de bepalingen der landmacht. Gaan w{| thans na in hoeverre h*t.Voorwar» betreffende de wapenen en schietoefeningen ba de infanterie" toegepast kan worden bil de ze» macht; in détails kunnen wij echter niet trodea, Het bepaalde in de iuleidmg is reeds dadeujh uiet van toepassing te brongen aaa boord onser oorlogschopeo. wel echter b|JTt corps mariniers. De plaatsing van het jaartal van indienststelUng en het nummeren der wapenen,bet onderhond der wapenen in handen van don gebruiker, de algemeen* bepalin-ren aangaande de behandeling en het onderhoud der Jraagbare wapenen: dit alles geschiedt volgens nadere, bij de marine vastgestelde, voorschriften, Pt ving der patroon is slecht* gedeeltelijk yan ,?ing op die der zeemacht. IndeleafaenUnf de theorie van het schot" vindt men vvrsebillenat opgaven betreffende bestreken ruimte, tref kans, enz,, die in 't geheel niet toegepast kunnen wontea op 't geweer onzer marine. Wat uu aangaat de Ce en 6e afdeeling de voorbereidende oefeningen* «n het schieten naar de schijf' maken *$ de . bemerking, dat voor zooverre ons bekend is, en. sommige onleidingschenen hiervan uitftezqndejpL op geen enkel oorlogschip onzer marine, noch M , het oorpa mariniers, een stelselmatige opleiding yan schutte»s plaats -heeR, in den geest als dit bjj de landmacht genöhiedt. JDe cdtkomsten' bjj hat vuren z^n gewoonlijk dan ook alle* behajra schitterend. Bjf de marine bestaat echter eene' bepaling, die de landmacht ons beneden moet; wy bedoelen hét volgende: ><, De staande oeteningen op afstanden van SOU pas en kleiner moeten bouitelinin «laat* bebhea zonder en met .opgezette sabelbajonet, zoodat elk schutter tweemaal aan de voorwaarden van over^ gang moet voldaan hebben alvorens hij aanvangt met eene volgende oefening, en wel ns mflt m ns zonder opgezette sabelbajonet , , B<j de overige oefeningen wordt geschoten zon») der sabelbajonct" De infanterie schiet nog steeds met bajonet op, alsof «\j niet bewapend was met een snelvurend aohterlaadgfcweer. Het individueel flchjjtschieten, het solvo-vulM op bekende afstanden,. en. het gevechtsschietmi kunnen büde marine niét uitgevoerd worden^ zooals voor do landmacht is voorgeschreven,- In de eerste plaats ontbreken meest goede sehietba* nen, en in de tweede plaat s mageer geen voldoend aantal patronen verschoten worden. Een en andw is deels niet van toepassing op 't corps mariplerp, Het is ons bekend hoe of de voorwaarden vao oveigang b\j 'tscn|jf;chieten wordon vastgeattld] wy vermoeden echter op wiskundige gronde;.',!. Ia dit geval zj|n de voorwaarden van overgang voor de landmacht onjuist; en misschien te zwaar voor de marine. De bepaling, dat, wanneer in de 4ri« laatste afdeelin^rea van het voorschrift, de afstand, voor de oefeningen' in meters is aftnge;' daarvoor bjj de marine steeds een oelyk passen gesteld moet worden, 'u wiskunati te verdedigen. ? l Elk reglement moet zoodanig ingericht» ? dat het. in vre<JfStyd de oorlogstoestanden .., veel mogel^k weergeeft. Als het oorlog is strijdt, de manna aan boord en slechts bij uiMsondorïDg.' aan den wal. De Schietoefeningen onzer zeemacht moesten dus voornamelijk- aan boord of in aloepen..plaab| hebben. De bepaling, dat dergelijke oefeningen alleen mogen geschieden als er niet aan den wil gevuurd kan worden, komt ons onjuist voor; -Zon derling is 't ook, dat c r< niets nadera omtreÉtdags oefeningen wordt voorgeschreven; de uitdrukking, dat ze praotisch.nut moeten.opleveren is zeer" ~~ W« hebben wel officieren 'oatmoebdaa' ' ' vonden om i& dbn ttórtsïmoge^keq cisohte aantal patronen to laten vcrsohietenjiF ?',. Op het. vckersohrift <l«r infanterie terug koawn4*( en wel op de.7e.afdeeling, zoo ia hetgeen biervat gezegd woedt over, do wij», waarop men bjj T schaticn van afstanden met vrucht den vizièrkórnt kan gebruiken, niet toepasselijk op 't geweer dct marine, waarvan de korrel lager-is. ,;? De Site afdeoling -?registers en staten", wordt alleen bij het corps mariniers «evolgd. ' ' De opgaven onUrent het ballistisch vernjofca van hot geweer klein-kaliber der landmacht tab* ben betrekljjk w«itii/ waarde voor de zeemach^ Thans heeft de marine geene opgavon b^trefjendp de ballistisohe t {genschappen van haar geweer, Wüweten wel, dat alles wat deze eigcnschappBa aangaat voor b^jon iedereen ceii gesloten boek'is, waarin nimmer gck>-keu wordt. Officieel mtig zoo iets echter niet. aangenomen u orden, a.in.#ezi»a men dan vele vooi'deelcn wu^werpt, die verbonden z^n aan het bezit van een juUtUoirlswapeo."* Het vooraaanile beknopt sauien vatten do komen wy tot het besluit, dat onze marine gebrekkig ia 't schieten geoefend wurdt, rujgonseenroglementi, in hoofdzaak niet van toepassing op haar geweer. noch op de toestanden waarin ztf gewoónMJk zal strgden. Wil onze marine echter de taak, -dte of' haar rust, onder nllo omstandigheden goed yer> vullen, dan moot zjj ook voldoende geoefend 'pjjt ifi het gebruik v»n h<* goweer als schie^wnfe De'invoering van n Voorschrift betreffende dl wapenen en schietoefeningen by de zeemacht" 0on daarom geen weelde z(jn. SCHAAKSPEL. No.ll. Tw> Ifetz'h Vloren te Aastotdsm. ZWAUT. a b cd e f g WIT. ., Vit spoalt voor en geen in l 'zetten m»i (Wit O, Znrt O stokken met E O 4.) Oplossing va» SehaakprtUMn N», l, l D 6 E * V 5 nt. B 4. S H C O 6!! K * BS, 8 BS A 41 K nt T. « O 8 D 3 nut. ' .Bcvenstasnde gplosiing » voor aevt&optoMins; '»*? btor, ootls de HU. W, d. T.; Met x'ïriercn, .!? Jri* n de Jafiroaw allon- ta Arastfrdttn «a B. t* HeldM btbbon aanffitoood. Alle«n do HH, W. v. H, «n Hsnii lo A. fcavan do bedoelde oplo»»iag. latDHvboaArsoholll moer geoit ia dit probloom »U mm oppervlakkig i'* denken. B(Jcoort«eld^ Koeiut het patrd woj, dtii. gt'eft wit in da oorspronkelijke poiiUo in vier ssoUen iu»t «f twee Twsehfllend*' «peolw^s'en. En Iwt mon ;S'«M* orsl «peloüen bol paard'f(Mt "P B 4, dan Rooft *l> op den derden t«« nut. 'tb w«rkelilk Icenwum d«M TViMI«« D* te svarett. Oune aallen w^ da 01 TANTE SLOF. NOVELLE VAN CAT1IARINA F. VAN REES, J. 't W«4 op dea elfden Januari, nooit zal ik het vergeten. De straten van ons stadje zagen wit Van de sneeuw en de wind blies de menseden 100 vinnig in 't gezicht, dat 20 er paarsch van werden. Bij ons in de voorkamer hadden we de kachel gloeiend gestookt, en mijn vader pookte dio nog ge stadig op> De koffiedisch stond gereed en zag er leer sraakelyk uit, maar welke begeerige, blikken myn broertjes en zusjes, vier in getal* er ook óp wierpen, ie moesten ge duld oefenen, dot zagen ze wel aan de deftige, afgemeten houdinjr mijner moeder, die voor het kofttjWad {Jvengzat te breien. M^ dunkt, de .trein moest toch al, odri zyn, Reroierl > telde ce, eindoiyk de d'rukkende stilte verbrekend. AU er sóeeüw ligt, komen alle treinen gewoonlük te laat," vrouw t.~ oatwoordde inyn vttHir, weder druk d« pook handteerend. 't Zal hier te benauwd worden, vrcos ik, Reinier. Gij hebt vandaag de stookmanie. Zy lachte. De goode Jet zal wel wat warmte kun nen verdragen na die koude reis. 't Is wel hartelijk van haar, dat ze zoo midden in den ?winter eens naar mij komt omkijken. Ik had dit' eerst met 't voorjaar verwacht. Wal ik zeisgen wou, Jeljel myn vader. zag mij zeer ernstig aan gij houdt nog al veel van lachen, maar tante lacht ge niet uit, dat verkies ik niet. . ? En waarom zou zo tante uitlachen? vroeg mijn moeder min of meer bezorgd is er dan ipt? belachelijks aan die goode vruuw ? 2tf heelt haar eigenaardige wijze van doen r- antwoordde myn vader hoofdschud dend daar moét men eerst aan gewoon raken, Mimi, en dan... wat haar uiterlijk betreft... niemand geeft zich moeite om het voorkomend te maken. Ze houdt met kracht yast aan al het oude, ook wat haar kleeding betreft en maakt volstrekt geen complimenten, om alles juist zoo te zeggen als ze 't meent. Dat was naar van jongs af eigen en toen ik haar voor een paar jaren te Neuwied opzocht, deed ik, de ervaring op, dat het er met do jaren niet op verbeterd was. Maar dat olies belet niet» dat ze een degelijke en bravo vrouw is, zooals ze 't in allo omstandigheden baars levens getoond heeft.' Dat hadden vrij kinderen al dikwijls go-, boord zonder er wel -gewicht aan te hechten. Zelfs onze moeder scheen het koel te laten; van de braafheid en'ftegetljkheidharereénige schooaiustfr- Itöri "'a$ ook Weinig1 fesbf heb;-" ben. Nooit- tod ze tante Jet gezien, en nooit, eenig bltfk van hartelijkheid vaa haar ont vangen, voor een ongehuwde tante, die geld genoeg sc.hcen te,hebDen om de wereld rond te reizen, was het dan ook, volgens mijne moeder, alles behalve liet, dat ze het gezin va i haar broeder zoo geheel voorbij zag. Als er kinderen zijn,' 'ligt hét 'toch in den aard de>- zaak; dat de ongehuwde familieleden er miit of meer de hand aan houden. Een kin derhand is immers gemakkelijk to vullen! Ik begrijp niet zeide mijn moeder na eeriig zwijgen hoe die Jet nu zoo op eens uit de lucht komt vallen. Dat is toch nog al gemakkelijk te ver klaren, Mimi, antwoordde mijn vader haar strak aanizende. De dame, die zij jarenlang verpleegde, is immers gestorven. Niets houdt haar nu meer donr ginds terug. .?Ah zoo, en daarom herinnert ze zich nu ter elfder ure, dat ze nog een broeder in liollmd bezit, die predikant is te H. 't h niet vóójwjen 4ij<J, dal moet ikcjBcgjstinJ.. '?NeSiif,', dat is 'het ook' niet -r^moai-j pelde myn vader verdrietig maar wie daar do meeste schuld aan heeft, weet ge even goed als ik. Mijn moeder werd purperrood, en omdat ik dit bemerkte verwees ze mij barsch naar ,het venster, waarvoor do andere kinderen post hadden gevat, om naar de met onge duld verbeide tante uit te zien, dio door onzen oudsten broeder Willem, een gymnasiast, ran het station werd gehaald. Zooals ik reeds aangaf, waren we met ons zessen tónderen; de jongste, Johanna, had juist haar! achtsten verjaardag achter den rug. Henri was ecu jaar o.uder, Mina CA Fiiis waren .tweelingen, dan volgde ik. twaalf jaaiV en Willerti, die reeds in zyn vijftiende jaar was. .Met. zulk een troepje en met veel meer dan .bet' matige predikanls-salaris mijns vaders, zou «en milde ongehuwde tante goed te pas ziju gekomen, en was hat dus zoo onnatuur lijk niet van myn moeder, dat zo feich bij wijlen ergerde over do vergeetachtigheid van een schoonzuster, die bij mijn vader onvoorwaardelyk voor braaf en degelijk te boek stond. Haar nu kwam ze dan toch,,en ieder onzer bouwde er zijne lucbtkasteelen op. Johanna wenschte zich een pop die praten, kon, Henri een bouwdoos, Mina een nieuwe schooltasch, Frits een kleine velocipfcdc, Willera een kistje met fijne sigaren en ik eon 'fluweelen mantel, zooals Cornelie van den Burgemeester er een had, want die vond iedereen prachtig. Dat mijn moeder zich pok 't een en ander wenschte, geloot ik zeker, ofschoon ce 't niet wou laten blijken, en zelfs kwam het mij voor dat myn onzelfzuchtige vader iets in gedachten had, wat met tante Jet's beurs in nauw verband stond. Eén nieuwe schrijftafel zou dan ook op zya stu deervertrek uiterst goed ie pas Komen, de oude zag er immers uit,'dat het schande was? Daar komen zei daar komen zei riepen we plotseling als om strijd, toen bleven wa een oógenblik als verstomd van verbazing ste* **i*uïi> ? A« aVjtBkvH?sVtdun ???jfc tft 2*h d«BK«i«i m*nm opstond en naar de voordeur liep. Torwy, li(| de nieuw aangekomene verwelkomde stormde Willem de Kamer binnen en drukte de beide banden voor den mond, om niet in lachen uit te barston. Dat moesten we hem weldra na doen, toen zich als 't ware een wandelende hoop mantels en doeken over den kamerdrerapcl bewoog, waaruit een zoo zonderling toegetakeld hoofd stak, dat men er naar moest raden ot 'l van een dier of mensch was. 't Wijsie wat we doen konden, geschiedde, we namen achtereenvolgens de vlucht, alleen Johanna bleef achter, mogelijk wel, omdat mUn moeder haar handje vasthield. . Eon half uur Mater kwam myn vader bij ons binnen. Willem kreeg or het meeste van langs, lig trachtte zich to verontschuldigen, omdat de mensohen óp straat.zich ook zoo vroolyk hadden gemaakt over tante'4 zonder linge verschijning, en er een zelfs luid ge roepen bad: »te drommel, daar habjevreuw Winter, nu krijgen we er nog een laag sneeuw, .bovenopI" maar mijn vader /achtte er volstrekt niet om on eindigde met do waar schuwing, dat dg d> strengste straf zou toe passen op .de eerste, die net weder waagde tante uit te lachen. Dat. maakte ons wat kalmer en maar goed ook, want ik werd in do voor kamer geroepen; als petekind van de vrese lijke tante, kwam mij dit voorrecht van rechtswege het eerste toe. (k heb je cowaaradiuwd fluisterde Willem my nog haastig toe nï«t te dicht bij haar neus of je. boot een oog kwijt! . Ik ging met loodc schreden, muet ik zeggen. Ik had al genoeg van eea tante, die men op straal uitlachte en voor wie wc ons dus te schuwen huddcn. Is er wel iets dal men <chcn en kinderen meer afschrikt dan bespuiting? Tante zat op de sofu, recht als een kaars en zoo schraal van figuur, dat mijne moeder, die toch ook nog al tenger was, heel wat vertooning naast haar mankte. Ze zag uit het raam en wondde «erst 't hoofd naar mij om .toen ik op een wenk van myn moeder, dicht bij haar ging Maan. Klaar toen ook week ik verschrikt terug. Was ze zóóleelijk? Ikweet 'hot niet, maar ik dacht het, omdat ze mij zoo geheel van streek maakte door haar doordringendo bruine bogon. En dan . . . ja, die akelige kromme neus, die zoo kwaadaardig vooruitstak, alsof ze met de oogen samen spande, om geniepig te zijn en dnt geelbleeke verwelkte gelaat met de vast dichtgeknepen mond, de lange, spichtige hals, do stijve, Qtrderwetsche klcediajj, 't was alles even ontmqedigend en akelig; ik geloof, dat de tranen er mij van in de oogcn drongen. Wat zouden mijn kennissen wel zeggen van deze afslootertde tante,, over wier komst ik mij zoo uit bundig taut aangesneld l 't Was ellendig l ? .Dus ben jij, Jcito? vroeg tante even «roef ea. oaaaageaww abrJiaar.geuchu ;"' '~ Ja, tante. ?'??... ?.?'??,.,.'-. : ik waarom die zooveel kracht kon uitoefenen. De bruine oogen zaten taaie min of meer scheef in het hoofd. Ze kon mij dus van iweo kanten bekijken, geen wonder, dal het mij door merg en heen droog. Vond je mij zoo belachelijk, kind? Wel noen, tante! Neen? zeg liever de waarheid, dan ben je oprecht. ,; ; Maar, lieve zuster, kwam myn moeder bezorgd tusschenbeidcn. Leer je haar dat? . Op hare beurt werd het mijn moeder ang stig te moede onder tanlc's scherpen blik en haar dreigenden neus, ton minste ik meende dit duidelijk to bespeuren. Jet heeft van haar vader to veel goeds van u gehoord, zusier, om . . . .. Dank je! -r- klonk het ijskoud van tantc's lijno lippen..?Ga, kind, xc hief liaar langen mageren arm op.cn wees naar de de»ir;?ab.je j.wöt^ \vjlt ,zijnc?kun je terug komen, anders'. .. blijf maar weg. . Xuo w#rd ik ontsla gen en zoo ging het mijnen jongoreu broeders en/.uslers eveneens, /ömoesten alluri hij t.'intc komen, ondergin gen 't zcUde verhoor, en werden wegens hun onoprechtheid weggezonden. »Met glans: ge dropen voor 't eerste examen," zooals Willem het schertsend uitdrukte, toen hij 't vernam, want hij kwam" o'crfL togen etenstijd van 't gymnasium. . Tcifen onze gcwöonio, woren wc zeer stil aan tafel; de schrikkelijke tante, die tussohen mijn oirdera zat, zoo,-kond als- ijs en zoo hard als een steen'naar 'l ons voorkwam, benam ons.zelfs dik» octtast .:, : . r- »Du«, bea ije niet van pion,' om in Holland te wonen," vroeg mijn vader haar bedienend. 'Neon.' ?.'.".' .,,'., .' Ik had er mij toch mcdo gevleid. Wel vriendelijk. Ik ook, zeidc myn moeder werktuigelyk. ?- Gij ook? ei ei! Ze vertrok haar mond tot een grljnstach en mijn moeder-, wierp . in haar blijkbare verwarring een glas wijn omver. Drink eens voor don schrik, ried tante met hetzelfde hartelijke lachje. Zijt ge 't dan nog niet vergeten, Jet, mompelde mijn vader verdrietig. Als ze zoo liegt, herinnert ze er mij aan, anders,.. 't is vargeven. Mtjn vader drukte haar de hand. Hoe bij 't doen kon begreep ik niet, want myn moeder had betraande .bogen. Pon je zóó rijk, dat de kinderen wijn kunnen drinken t, In haar voortdurende verwarring had mijn moeder Willem in geschonken. Mina zal meenën, dat 't op dezen feestdag wel eens kan geschieden ant woordde mijn vader, wiens goedig gelaat nu ook duister begon te betrekken. ?U moet denken tante, dat ik al bijna baar doordringenden blik. Wy wisten niet waarover wij ons het meest moesten ver wonderen, over Willera's stoutmoedigheid, of over de plotselinge verandering van tante's strenge trekken. Bgna met wolgevellen zao ie mijn broeder aan, wien de rondborstigheia op het gezicht geschreven stond. Zoo jongen, dan rook je zeker ook al. Wat graag, tante. Haar wij verbieden het hem toch tot zijn achtiende jaar zeide miln moeder haastig daarom laat hij het ook na. Tante hield haar oogen onafgewend ge vestigd op Willem, die in een zeer moeielUk geval verkeerde. Als hty de waarheid sprak, viel hij zijn moeder af, die hem voor tante in bescherming nam, en jokken had hij maar niet kunnen loeren. Zeg eens jonge,?zeide tante, alsof 't haar plotseling inviel, hoe zo zich op andere wijze licht in doze' fcaak kon verschallen. Heb je mij ook zoo uitgelachen Willem keek van zijn bord op. Hij stond voor 't examen waarvoor we mei glans gedropen warün; er op of eronder, hyaar zelde niet, ofschoon nlj zoo rood werd als karmóztjn. Ja (ante, u zag er zoo potsierlijk uit en dan.... En dan dien gekken neus, niet waar? Ja tante. Maar Willom, 't is ccn onbeschaamd heid zoo iets lo... 't Is een waarheid! viel tante mijn moeder barsch in de reden, Rcnier wat moet die jongen worden? 't Liefst wou ik hem predikant maken, Jet! *" Om hom uw leer to laten verkondigen? Nu was het de beuit mijas vaders, om in het nauw te zitten. Tantc's nous bedreigde werkelijk zijn zacht blauw oog; zoover bad te zich naar h.'m toe gebogen. Over dit punt zijn we 't nooit eens geweest, Jet, antwoordde hij evenwel vastbuiMden. Ieder moet spreken on handelen naar ?.ljn overtuiging. Dal was den spijker op den kop geslagen; tante week terug. Juist, zeidc ze kortaf en daarom heb ik er mij ook niet roede te bemoeien. Beide mijn ouders zag ik verbtaeken, ook Willeni's vrooiijke glimlach maakte plaats voor een misnoegden trek. Als tante er zich niet mede bemoeide, kon hij onmogelijk studceren voor wat dun ook. Er werd maar weinig meer gesproken. Allen voelden we ons uilerat ontstemd, behalve Johanna, die dan ook ten sloue alleen het woord voerde en tot olgemeene verbazing, een bitonder zwak voor de schrik wekkende tanto aan den dtf-tegde. ?? Daar bob je nu de proet op 3e som hoorde ik mijn vader dien avond bij 't naar bed gaan aan mijn moeder zeggen, want ik lag wakker en peinsde op de geschikste minier, om don begeerde fluweelen mantel van tante machtig te worJen, de reine onschuld trekt ze aan, omdat zij zelve zoo rein van hart is, " Met al die reinheid is ze tegen mij zoo giftig als een spin, antwoordde mUn moeder heftig, en als ze haar wil niet bij u kan doorzcUen, krijgt ge niets van haar gedaan, daar ben ik al achter.' Gij hebt haar nooit verslaan, Mimi, en verstaat haar pok nu niet. Als ge die ongelukkige geschiedenis uit bet verleden maar eens kloek weg met haar woudt be spreken, zou er een betere verhouding lusschcn u beiden ontstaan. , (k ben zeker, dat ze daarom alleen hier komt.. Na myn laatste opheldering is zo aan 't weilelen geraakt, of de zaak wel zoo is als 't haar werd beschreven, 't Is geen kleinigheid om .zoo door iemand gedupeerd ie worden, als zij 't fjeloovcft moet.''"1 ' " *'J Kan ik instaan voor de daden van anderen? Laat ons liever dit thema niet verder behandelen. Ia ieder geval, hebt ytj er u toch niet door laren lei-uu houden, om hem als den man van uw schoonzuster de hand te reiken. Met u heeft ze dus de groóte rekening te vereffenen, rabar dut wilt ge haar ook liever niet bekünne», denk ik. »Afs ik or heil inza£... O j»! de beken tenis moet echter uilgaan v»n degene die haar levensgeluk heelt verwoest of... 't bast niot, Ycrdor hoorde ik niet; de tusschendeür werd toegestotcn en ik kon nog slechts eeoige onsamenhangende woorden 'opvangen. Nu dat deed er ouk weinig toe, -want ik begreep er toch niets van-en bekommerde er'mij dua niet. verder over. Whrilt, en bemerkten we'tin onze ver- . . ring niet eens, dat m|)n viëer l»wtiivi;»1Jfti«a jawbeöi Wilton trotseerde moedig SCHOOI,. DIDASKALIA. ? XL . ? ; Voor een paar wekon dceldo ik a een en ander modo uit eono redevoering van- prof. de Geer te Leiden op don die» tiatalu der academie gehou den, ooala oaderacheidene groutu .bladen OM dat hebben modpceavold. Do hooggeleerde spreker meent dat die berichten verkeerd waren, en dus mjjn uittrekael dnarnit onjuist was, zoodat hy boticlit werd van het tegen overgestelde gezegd to hebbeu van hetgeeu hij wcrkolyk «prak. Ik ben djor zjjnéwelwillend heid in staat gesteld, zijne woorden gehuel weer te geven, en um dus geen onwuarhedeu te ver kondigen, deel ik woordelijk mede, wat h|j gezegd heeft. De vijfde faculteit heette die der PoliosopUia naturalis", teide h^: thans is dat niet meer zóó. De nieuwe wet liet dezen naam ver dwijnen. B4 prfjkt niet meer op-de serie iectionuin slechts; als overlevering bluft hu ia de taal der, studenten voortleven. -Da alf^meene ijtel is gesplitst in ik weet niet: hoeveel aTzonderiyke dortoraten en daarmede de eenheid .van weten* schap, de eenheid van studie verttrokm.. itMage slrcUU die veranderi«K van naam. niet het voorteeked.zjjn VM d« daa^ Mog*vde tapt heid van wetenwbap blijven voortleven, want d« kennis der natuur bat zich niet kunstmatig ophitaen naar de voorschriften eenav gebrekkige wet Donker is het voorztohtaicW voor de studie der wit- en natuurkundige wvtsntduippen aan de hoogesehool; de nieuwe wet heeft aan ban beoefening groot nadeel toegebracht, Beeds zien wij het aantal beoefenaren op oanutbarende wgze afnemen; gaat bet zoo voort, dan zal weldra da laatste student in hare faculteit eensaam door de straten van Leiden ronddwalen. Doch laten w(j onze stemming op dezen feestdag, nkt bederven door zwartgallige verwachtingen I Wer pen, wfl liever een bqopvoUen blik inde toekomst. e studio der wis- en natuurkundige wetenschap pen steeds met gonstigen uitslag in ons vaderland beoefend, zal, niettegenstaande de betenmeringen, naar aanhang behouden en niet ondergaan. Slechts moeten wtf den duisteren tttd doorleven. Doch wanneer de gevolgen zich ook naar buiten doen gevoelen, zal deze een einde moeten nemen en de studie der natuur aan de hoogesehool haren vroegeren luister hernemen. Al keert daarbty de oude naam niet terug, toch tal de richting dezer studie stoeds worden aangewezen door de I'ltilo' >hla natwalis\ haar voste gruaAsUg gelegen ven in de pmcfpta ma<fle» rtica/" 'p 't gebied van het hooger onderwas valt er du» weck weinig anders te vermelden dan dat d« hoogleoraar W. Berlin te Amsterdam eerstdaags zQn ontslag schjint te willen nemen, n dan, zoo men zegt, opgevolgd zon wordVa door prof. YYeber te Utrecht, dat de Anwterdaipsche hoógleeraar Chtntopic de la Saussavécurator gewor den is van 't gymnasium aldaar en dat desolaatste inrichting eeu nieuw tijdperk tegemoet treedt. nu door het dagelgksch b stuur der hoofdstad aan dea gemeenteraad het voorstel gedaan is, om eon nieuw gebouw te stichten, dat voor 400 leer lingen zou worden ingelicht. flot zal gebouwd wordt n aan do Leidscbekade in de Manaxstraat. Men wil .e een gebouw voor zulk een prooi getal leerlingen zetten, omdftthct getal in de laatst» jaren zoo iiijwnder toenam; m 1878 waren «r ICb', in UMI W>«n in 18&J zelfs 264 leerlingen. Nu, een nieuw pymnannm te Amsterdam is waarlijk geen weelut»: die er nog aan twyfelen mocht, ga het oude, slecht mgoriohie gebouw op 't Singel maur eena zien. Eene anticre, vraag evenwel is het of eene Latyticche nchool van 400 leerlingen ook te groot zou zijn, om door n persoon te worden be heerd, en of- men dun mot beter zou doen twee gymnasia, elk van 200 of 250 leerlingen op ver schillende punten van Amsterdam te bouwen. lij}, die buit nlwndsche inrichtingen kei.t, zal hierop ontkennend ant woorden, wantiie Kealschnlo te Leipïig, Druideu, Keulen eu Main*, Athonées te Buuaél ou Antwerpen, Lyooes to Parjj», Lvon en Bordeaux tel>en reeds^ zooveel of meer disci pels en staan toch onder n houfd. Voor «-en veertien dageu is or te Asten een vergadering gehouden, wnar dr. Steynis als de bater optrad over do schooiquaestie. ui) verde digde daar «ie beide volgende stellingen: lo. de openbare neutrale school moet hebben een trodsdienstig karakter en o. de naam: scbiol uiet den tijjtml, geelt geen waarborg voor het tfodsdwnstig ka;ai»ter oi«r school. Volgens do ProViiiciate JJr. en A\ser (Jouiant, weike een zeer duidelijk verslag over di« vergadering geeft, is de discussie er zeer belangrijk geweest; op duidelijke eu welsprekende wy 40 verded gdo de sprektir zijn steilmgen, waarna jhr. mr. .u. A. de Snvorniu Lohumn tegen den sprrker inhet strtydpeifctntd, eu even duidelijk, als later du predikant K. van Goor, van de urtsrelijk» Oerofor«neerd*( gumaento to Assen, van zfln stand uut deü?Lear;St, yn^s trachten to Wudarlcgg'u." rlyt 'Bpii&'Jil'' ^aW ^Jf dat de<o loatate liet antwoord nut schuldig bleef. Kveu als ik, in een mjner vorige brieven, .den humnuen gtvet rocmil-, welke doorstraalde in het dowr i)t. Uugfiihultz van 'a Hage ingeleide debat, 200 ichyut het te Asneij ook weder het geweest to ziju; de door müreeds pando cjui-ant zegt toch o «p.eken traden up mrt open visier en wisten hun wapens goed to hanteeren. K u en dan kwam er een hartige stoot, maar die al'jjd inet wekere hoffelijkheid werd toegebracht, en zoo had de belangrijk* strfld verdiend d.it Dr. U. U. Meljboom, zoowel al.» do voorzitter, de heer Mr. A. Jolles, de hecren Steynis, de uvormn Luhnian en'van Goor hulde brachten voor het voeren van een strijd in «oord en vi.rm, zóó dat ieder, die eene andere meênmg respecteerde, daarmed'j vrede kon hebbon. Het vrtf talrijke publiek luisterde met groóte aandacht naar de spreker» en juicht* net slotwoord v&n den vo «rzittur wolgemeend toe. Uit Inditi wordt ous bericht,'dat daar op 5 Febr. de acte-examens voor onderwaters en onderwijzeressen zouden beginnen.' en dat zich daarvoor 20 dames en slechts VQf heeren hadden aangemeld, liet schünt dus, dat in Ibsulitido op hut fjubied van 't onderwys het mannelijk element door bot vrouweluk verdrongen wordt; welko oorzaken daarvoor bestaan kan mon gissen, doch mueieigk met /.ekerhriil weten, doch 't verschijnsel is kuieu op deu molen voor hen, die y'vereu voor de eüuncipiitie der vrouw.' Nu ik van examens spreek komt mjj eene oproeping voor den geest, welke dvzer dagen van wege het hoofdbestuur van de Maatschappij tot het Nut van 't Algemeen uitging. Op de laatste i vergadering der Uaatschappy werd besloten om .gedurende vfjf jaren teiken jare duizend gulden toe te staan om hét Hoofd bestuur in staat to stollen ouder de leiding'van deskundigen eenmaal 's Jaars een examen te doen houden voor wie «en diploma erlangen wil, waarb\j de bevoi-gdheid om aan het.hoofd oener bttwnarschool te staan van wege de Maatschappij v o dt erkend." , ? . ? In den considerans bjj die oproep'ing zegt het juidbe.iuDr zeer to recht dat nu hooger, middelbaar en lager onderwfia nior te itando ge regeld en een. voorwerp, van aanhoudende zorg der regeering uitmaken, de bewaarschool helaas, «og alrjjd van die z$de met do grdjttite zorge loosheid behandeld wordt, terwyl er weinig voor uitzicht be-taat dit daarin vooreerst verandering komen zal. 't Is duz zeker uitstekend gtzien dat een maatschappij, welke trouwens op oaderwyf Rt-bted hnra sporen reeds dubbel ea dwars verdiend heeft, zich deze zaak uu gaat aantrekken, en daardoor wellicht der UndsreMëring'den weg wijst, hoc in deze aaak te handelen: moge deze. van zulk een gids spoedig gediend willen zijn l, Enkele dagen geleden werd de.besehrijvingzbrief voor de 38sto algraeene vergadering van het Ned. Onderwijzers gmotftsehag (31 Juti" l en 2 Ang. a.«. te 'a Oravenhoge trf hóaden^ rondgezondco. Behalve de punten yan besóhrij,nng bevat dat blad eenine veraoékschrilten aan den minister van BIn. 2nken n Financien gezonden; bat eer ste van Nov. H. is om viermalea 'sjoa'S de normaallessen enkele dagen te schorsen o» de daar aan werkzame leeraren gelegenheid to geven ondorwyzenvergaderingen bti to wonen, het 3a van 18 Jan. "83 om finaneièelen steun voor het on dersteuningsfonds' van het genootschap ;het 3e van 21 Jan. V3 om vrtfdom van «g^j voor de quitantiën die door den adminiitrateur van genoemd onderstenningsfoöds worden afgegeven en ont vangen, en eindeiyk een van * Pebr.: *88 om hetzelfde to vragen voor qnitantttri voor de stor ting van bijdragen voor't zeilde en andere fondsen dea genootschap, en aan 't einde van ieder van die verzoekschriften staat telkens hetzelfde, ant woord to lezen van: nul op het rtquent! S«d*rt k'irt is nu-ook het toezicht op-bet christelijk nationaal onderwas, geregeld; .hot r|jk is daarvoor in 18 diitrietln verdeeld: Gelderland, Zuid-Uolland ert Frie»l»ndt«lk«iselkori«di»tócton in Nuoni-Hollandtwec, Zeeland, Ut«oHt, G gen «n Orerijselbeetoanuitelfc^eaajstr&N Drente tancnen de belde UaUte provlno»» (| verdeeld, en Noord-BraUnt ea Limbwa vormsB saW,7*o.ts «fa district. In «Ik te ?«? distrieta. raad die uit drie of meer tod» betUat; dehooM. ooumkaie voor t gehe«léland benoemt d* 3« ?Wcts-eeeretarasen. dte f 100 traetoment « jr«rgoeding voor tmr««akes4M ffmietw; ««? baanyes dos! Het Niaae» SeMKtd maakt liohvrooMikMl ?we leesmethode van den Leidtonen «ndwidjte* Hunatrt, doch t VoikMad wü«r* wacfateio/ da beriebten daaromtrent waaHMM bentte«;w* doe ook ik, en daarom wacht ik cnM medi<U» UnMn daarover tot «m volgend» keer. Geloof mg steeds, U, 19 Maart 1883. Q. & Gomlastieken ballen in dt et*. Troeger de bemanning van een in nood verkeeread «« menigmaal dTeht gekurkte fleschen in aee, oin< die wüse de kustbewoners van het gebeurw to onderrichton. Ye«l pnktbche» echter agn di* bontgekleurde elattiakaa AaBao, die nèn tom. woordig gvbraikt. Z$ worden feoakkatiftcTïa vlugger aan land gearórfoVwi nok veel «enter «p» ???"? gemerkt. De mot een Brief voorzteoen bal, onLtnflS door «n van Londen ^aarOotheBbnr»; vatend» stoomboot m da Noordzee «worwm, wW ne«V vier dagen later/ aan do Sleenrijkjche kost «avonden. Een arm naaistertje to Milaan, GiuwppïmV Doda, bad door ziekte en tegenspoed gedwongen. langzamerhand al haar bezittingen moeten verkoopen. Eindol|jk bleef baar niets meer «ver dan eon klein schilderijtje, dat door ouderdom zwart berookt, het bijna onherkenbaar beeld vaa een heilige voorstelde, en dat z$ al« een soort van talisman tot het laatste toe bcwaa <1 had. Do nood «teeg echter zoo hoog, dat z$ besloot hot heiligdom naar een uitdrager to brongen dia het met e«n franc betaald». Benige dagen l ter bracht do uitdrager haar een bezoek op u«t armoedige zolderkanutlije en vertolas ba ir dat het schijnbaar nietige schilderijtje eeu veizoekiaz van den B. Antonins van Caracci was," en dac een liefhebber het den vorigen dag voor 40,000 fr. van hem gekocht had. Hy gaf haar bet g-ld, dat hy niet als zyn rechtmatig eigendom wild* beschouwen; zU mocht hem naar goedvinde.icen deel er van schetiken. Het zoo ooverwachts uit den nood geredde meisje gaf den eerlijken man uit dankbaarheid de helft van den au uit dm wolken gevallen schat. ' De gcboortctfaatt van Paut Grcgorius TIT. Dezo machtige heescher op den Stoel van Pe»'-nt> dio eenmaal to Canosta aan een keizer de diepst» vernedering deed ondergaan, was geboreu ui net stadjj Soiiana. Wie van Bome komende de door moei-Hskuonien "berucbtèMaremina doortrekt. slaat bi} Orbetello «en weg in, die dieper land waarts voert om na- een stevige dagreis de his torisch merkwaardige plek te beruiken. De daken zijn in puin gevallen en de wind zucht door d» hallen," kan met volle rechttan bet armzalige ?' stadje getuigd worden. Vroeger wat het een . vesting: nn liggen de muren en wallen in pnm ? begraven onder zand en su'dgtrpUnton. In. dea ,? zomer is het verblijf er gevaarlyk wogen» 'df : heerschcnde malaria; slechts in den winter vindt men er enkele bewoners, arme herdora en aller lei ? JwdvoJk zoeken in de ^vtBMl^ hj^on \LfBchiib' tuig togen r«-geu en konde. Niemand bekommert*1'^' zich om de instandhouding van de plek en geen mcnfioh weot iets ran den machtigen paa» .%»* " vertellen. Zyn naam zelfs is er onbekend. Ook het eenmaal zoo s'erke slot Canowa is een schil derachtige bouwval geworden, en geen van de in bun achapeuvacliten gehulde goitotthoeden breekt zich hot hoofd met aertesehicdkundige hcrinhêV ringen van het jaar 1077. Een profeet wordt nooit geëerd in z£n eigen ; Taderiaód. Op e«m schoonen leotcmorgen van bet jur lS4o trad e«a kleine brulloltostoet he> g-meenteboüLinnen van een klein dorpje in d» " buurt van PATQÏ, om daar het haweUk»cöntraet te ocdertcckenen. Wel was het een kleine, maar tevens een uitgelezen kring; de' bruidegom was * een talentvolle joiige schilder, die tegenwoordig zeer beroemd is, ziju getuigen heetten Ingr*s ea . Paul Delarochc, twee meesters der Frar-Bchc school. De sehoono bniid had %twce vrienden van baar ? overleden vader als getuigen gekozen, hun namen . . waren Victor Hugo en Alexandcr Dumas. Nadat. * de schrijver met veel omslucïitigheid de namen, voornamen en stand van bet bt nid-paar opg«* schreven .had, ging "hy tot de geuiigen over ea : wenddu zich bet eerst, tot Victor fiugo mét d* vraag naar zijn naam. , ? UugoVJ herhaalde hn toen weifelend. Hoo wordt dat ge&chreven. Mitachien wel met een t erachter?" . Do dichter spelde nu letter voor letter, toen. richtte de schrijver met verhoogde waardigheid de vraag tot hem: '?;....' . ' ?,'? Wöfc beroep oefent rij uit?» ' :*. Geen," antwoordde .Viotor tfugo lachend. '' '^ 0a«, ronder beroep? Dz hoop toch dat m' '' ton minste schrijven k«ot, om uw naam hierouoqr _ to kunnen zetten." ? ? ' "??; ' -V Onder groóte vrool(jkheid kreeg bQ hierop eea bevestigend antwoord, en nn kwam de beurt aan .''? de anderen. Toen Ingres en Delarorte autwoo'rdden . dat z4 schilders waren, keekde«hrij>e.r Heninjèt , veen minachtende blik over zijn bril neen an zeidc: kamer of plafoudsdiiilder?* liet Ucben aanwezigen verdroot hnn z«er en bg brumc iets vaa: nonhehoorl9k goarag" voor zich terwijl Ingres hem antwoordde: ggtt kant alleen schilder schrijven* ? ? ? Akxander Doroas wi»t er ztoh. beter uit t* redden. QQ vertelde dat nfl rentenier w«s. wat bem zeer in de «ohtiögdessonröv«sd ed.stijgej», die van toen aan slecht» tothrtn hét wouru ristte, en hem met eerbew8z*n overlaadde. De» man&^ stonden toen toch reeds op net toppunt van hjua roem en toch waren hun namen in de baart vak Parus nog zoo weinig bekend, tenrttl zjj reoda in bet buitenload gewaardeerd en bewunoünnl i't; ??,>? ? ' ? ' ', A' ' ' ': " '"/''?" In het jaar 1868 werd to ParBs in het Tbéatn,. Francais net schoone n aandoenlijke stuk ^1» joie fait peur" gegeven. De keizer en de ktizarin woonden de voorstelling -bj} enEngéniohad diep geroerd reeds eenige keeran met eea mipr»a* ?. copisch kleinen kanten zakdoek haar oogen af-..' gedroogd. Het wak duidcl^k, dat dit klein» vier- . kantje van Alencon kan> van minuut tot minout onvoldoender werd bQ.de steeds klimmend».ba-. langstolhng voor bet stuk. De keizer, die zonder ?' een woord to zeggen dit kleine, stomm» schouwspel naast zich bemerkte,- draaide glimlachend ? ifcuj zijn inorbaard; eindeljfk trok h(J voorzicbMg a^B ' eigen zakdoek uit den aak en bood hem zyn' buurvrouw aan di» er zich haastig van meester maakt». ? ? ? ??'? Er werd intussohen vrrder gespeeld, d» intrige' werd steeds ingewikzteider, e bedrijven item. aandoenlijke, ieder in d» keizerlijke toga wat aan gedaan en bewogen. Eensklaps bemerkte d«keè> Berin, dat de algemeene zennwachtigheid zich ook au net opperhoofd. van jlen staat mede ~ nog een oogehblikje, daar tolde een ?' keizerlöken baarï^:>-- -^* -"".'C; >'(' 'i

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl