?.Sï.'ïi' ? ? m \\:' DE AM STER D A M ME H, WEEKBLAD V O O R N E D E B L A N D. No.809 $.< prMe da csrdinal Mawil, S. t» Gaspfl <r A- P. «*? A- aroon» 4. La ««eetfon mui» Mnme onrentondW AagfcteV 5. BoSrt flavtore et te dw» d» MOM,«. De Ia revis'on .*?; U U»nrtituiit>a, *? Daity XlUer par H«nry lanee. Oftroniqne Soientiaque, Poema, Oocrer Madanees. :-? *AT-*i«a« JBstw* (15 Man). Lonk Vossion. Khartoum «tl* Soadaa d'EgyptapQeorge Stad. ? Lbtrrea a Gostove Flaaaarnfin) L. dVBrotonBM. Les EvolBtione da Svflraae 0mvereel, . E. andat U Oamttto iR. O. B. Sawa, La familie GUooiee, L. Brethons-Lafarjtne, Ui ?ent lal L. Galht, ficvw da TWatre, Maslque. . In de OaOwKc Wortel, era Amerikttatch msand f nbrift, voer April, geeft F. W. Fanons het ver volg van eene vertaung der Dirina Commedia Taa ?gae baad, ea vel de dertigste sang vaa het ?_ Pargatorida. 6. L. Oomaio M H. B. Whently sgn begonnen met een aantal vanaaBoogMBMde^oaap-bookV' of p< palaire Enirelscho atoirers-iiteratnor uit de 17e en 18e eeuw te herdrukken. De eerste serie herat: Ttm Lta/en wite , fuiie» Grttrt (1T» «eaw>, fea, ete. Iedere mie koit eea oainea. Het adrai van den heer Qonuae h. 2 Pari Yilias, Lonsdale Boad Barnes, S. W., Loodon. Door den onlangs voorgevallen dood vaa vTordswoith's laatsUn aoon, sullen er waarschijnIjjk, tal vaa belangrijke documenten, vooral brie* vou aan den dag komen, die «ea nieuw licht owr ?vele punten der ehtfelscbe literatuur uitdeic eeuw aullen verbreiden. Men spreekt er zelfs'van alsnog in die brieven de beween «uilen gevondea worden, dat 's dichters auster Mary haar broeder in a^n werk htistond, en Wordtwortb's gedichten, 4ni eigenlijk net product -a|j van hem on z\ja «u»ler samen. * By de herinnering aan* Hngo de Groot magjnen wet eeni op nieaw kennis naken met rijne Ia: tvaseb» gedichten, waarin ook het hatolgk loven an tjjd nnt vergeten wordt. Bekend is ernjke wedstrjjd met liretus(?) een Fnm geloerde, over de meerdere voortreffelijk' heid van het Delft sche bier boren de Franacho wijnen. . Luoian Muller heeft voor eenige jaren een klein werkje over Hu*o de Groot (waarom . noemt men hem thani steeds Grotius) uitgegeven, ea Ja de eertte NederL verhandelingen .van .het voormalig Instituut, staat een uitvoerig opstel over de letterkundigen verdiensten van den niet roomsch geworden Delven»». Ais latgnich dichter en commentator van den Bpel werd bjj indertijd bgxoadergovierd, waarom wordt dit thans niet aangeroerd t Nfauce uitgaven. Alain Bauqurane. La Marécnsle; maar* taarisienoes. Avec una lottre-préface d'Alph. Dandet n-l8?-410 p. (r. 3.50. Hvnrv (Cbj Correspondance inédite do Condoroet et do Tnrgot 1770 1779. Pnbliée avec dei Aotet et nne iutrodncüon d'aprt* lo* nntographos de Ia oollfotiou Miaoret et let manuBcrits de rinctitat. Ia-8», XXX-S2C p. aree portr. /r. 750. Jornandès. De U sueoesrioa dep royanwe» et aotes des Ootbs. A. Havagner. Nouvelle des temps et de Vorigine et dei i (Eraduction nouvelle' par_ A. 8av __^ a, rerae et confafe. In-18. XE&369 p. ff. 3,öO. farodi (D.-A.). CSs de la cbair et do l'üme; DOMMIS. Ia-18, 296 f -^*?- '- -??? ._ i.,av«S«*tr./r, JS.OO Bicbepin (J.). La Gin, drame ,«n fi acte» et 6 tablcsox. Eaftioa conforme au w&niucritorigiual, ?vee nno prafac*. Ip-8o, X-140 p, fr. 4.00 Les Morte baarros. Edition dénniüie, revue, et considérablement angmentée. In-18, nD./. Sophocle. Théitre. Ajaz. Eleotre. Oedipe.roi. Oödipe a Colone. Antigono. Lu Traohinicnnea, PhUoct&te. Trodait en IrftataM par L. Humbert. In-18, TKI-424 p. ftr. 3.00. . H. d» Tanjaoy. Descriptióa de T Egypte. Le CMTB «t sas eavirona; earaotcres, moears, eoatumes des Egyptleas modernea. la-lö, 441 p. aveo grav. en nno oarte, fr. 4,. Cü. Diguet Refrain» des bcUesannée«(poésiea) In.-18t,l»7 p,fr.9. £. Lagrange. 8onvp«ïera d'iioAvlaniille brnzellolsa^Le bombardemeat de 1695. ln-18, 101 p. ?Vee grav.,/r, 0.50. W. H. Lowv/St. August, bis lifeaadwirlcian tu affecting ' r 'J. 8. Know peare's Othello, with notee.bU 0. H. olletta 3JZ5. Wajvldo song with other versa f&90. Eminent Women.-«eor*e Bliot bj M. Büad 12.30. Hare (A. L O.) es «f Sotttnera It*l A SwÜy f«<i5. Jftrttwwi. Tbj*t»oett Brids. M. Nieoli, «. Soaaeta bjj C, Antnoa f «*>. j, SteTepsoB, Hatory of Mary Btowart f11,79. THEDWE "DTTOAVEH. FIGOLAAS BBETS, Orgeliawydiag op Paaséhmorgen in de Baurkerk. . . . B. TOLLENS C«. De verovering vaq Da« miate. Het een inleidend woord van M. J. Koenen ......... . fOAB HUTEBHEIO. i=f ;? ''' HEI PANAMAKANAAL DJ S82. ? De Panaaakaaaal-maateohappti heeft het Vorige 'Jaar, niet ongebruikt latea voorbijgaan. aQ het «tok dat eQ niet door verkregen schitterende reriattaten d« aaadtoht op stek boa vestigen. 3ty «a den aan vang ook Jangsaanv blerbtf aoo weinig ' ijk au bet lot «n hot toeval overlatende. beeft hierbij den weg gevolgd van do Saexpft die ongvyeer twee derden fan den getaeelen omvang ham'vwricatJntféB ia 4e laatste driejaren hnrer werkaaamheid voltooide. ' Z*odra de M*atocb»ppM opgericht Was, heeft tnea een aanvang geaookt met d* eindte 4er details van het to maken kanaal Den fiden Januari 1881 vertrok, vaa Baint-Kaxata* een talr$ce expeditie ingraiean «n anderen (onder dexe onze landgenooten de booftmgenienr Dirkt «? de iageniettr vaa dea waterstaat Albersj, aaa «io het onderzoek betreffende 4» bgsonderboden werd opgedragen. Het ondenoek ea de instal laties namen den gebeelen, daar van 1881 aa een deel van 1888 w. ? Een. oommissie van veertien bdeo, bestaandeast bekwame ia«niean nit versektllettde landen, WCtd aan do directie der Kaoaal-smaafBcnapp4 toegevoegd, voor de tehai«IeliBg der verschillende ? Def» oommisaw ddo to het laatst unma vast ota voorioopJg all verrichten werkuambedea te amnM .wan! het traefi tnseobea (cHndo ongeveer 9 kBometervao '4e 78, aan da s*d*. van dw AÜantiseaeB Oceaan, ??IgifiiPsHiiit Dit tracé'omvat een toegang door jfolkV BMef, - - - " dient t* btsglpmJBf van Eventetti besloot de eemmissie tot het maken vaa een platefora met een steenbeaettiag be vestigd op de kortalbank, ia het vertonrfe der Moordpant van Folks Birer, welk plateform ? moest dienen om den ngug vu het Kanaal te beeohermen en «en «eer mime kado te vormen, waar men «en veflBge aanleirolaata kaa vinden, ea waar boveodien ongeveer aUe«tab)i*s«ment«ader oaattehappy te OoTon ktmnen geplaatat worden. Tervolgéft* werd besloten tot het graven van eea gedeelte van het kanaal ten behoeve van den dieast touohea Colon en Oatuo; het maken van proetoedeeUea toswhea de twee watervallen van den Obispo en nabB het hoogste gedeelte van de Golebra: de kanaal-profiUen werden va*tgeiteld, foomede de kleinite kromtestralen v«a de kanaal-a*. Eindelijk de grondslagen voor hat ontwerp van de stnw-iariohfing boven Matochint ten behoeve van noraaUscering van de Ghaarcs in aoover, dat de noodiakeHJfcbcld v»a het tarten eener stuw werd aangenomen en het voorgestelde emplacement tuwoben de Oamboa «o Baraoo.bergea aU aoodanig goedgekeurd; ook werd vastgesteld op welke mijie dit reiuwnweïk aou noe&a worden aaagoniogco. Deae uitopraken der Commissio werden doorga .directie goedgekeurd. Op het oojienbbk is oagevccr over drie vierden der gehcele leegte vaa het kanaal het hout gebakt en is dit gedeelte opgemeten ; de geheele kanakUnriehting is uKgozot ea nagenoeg definief VMtgesteld. De aard van den bodem i« door talrijke borin gen onderzocht. Deze borioffen hebban het verWijdende resultaat gegeven, dat de te verwijderen harde roUmaswi veel geringci' cal eijo, dau men aaavankelflk meende. Ia den loop van 1882 werd hot hydrografisch ondcrioek van de baai van olon voltooid, dut vixn do golf van Panama ongnvéer eveneens, terw(jl dut van de biunoawatereu geregeld wordt voortgezet. Verschillende installaties langt het kanaaltracétü& voltooid of in uitvoering. 'In do eerste plnats to Colon, waar werkplaatsen tot hot op stellen ea rcuarecren van oaterKol, coumedo een ainnieen mansiin werd ingericht. In de nmiddelUjke nabynuia der stud werd op het eiland ManganiUo *tn plalefona gemankt van 95 hecta ren uitgestrektheid met een lia vendam en gel ogwnheid tot het loven vnn vaartuigen. Op dit plateform, waarnaa men den naam van ChristoiTel Ooluinbus heeft gegeven, staan de werkplaatsen, magnzfjoon, loodsen, abris voor rplleud materieel, burtaux en woniag«n; al deze inriclitingcn zijn geheel of nagenoeg voltooid en worde a onderling ea mot don Panamnspoorweg door spoorlijnen verbonden. ' Om deie ophoogtng tot aland te brengen en io korten tijd voor iyce béstcuining geschikt te maken, heeft men eea .excavator te werk gesteld in de heaveU vin Monkey-UÜl ot> anderhalve kilome:er van do ophooging. Heïaldaar ontgra ven materiaal wordt per epoor gebracht naar de plaaU waar het bewerkt wordt. Op deze ? wfjze u. het pla'ofovm in korten tijl tot stand gebracht en verheft het zich thans overdekt mot sporeo n gebouwen ter plaatse waar in den aanvang van 1882 aauwel^jto iets andera dan do >ee betnerkbaar wac, Aan het andere einde van Colon, op bet noor delijke deol van het eiland Maüzamllo bevindt EÏcu een hospitaal Van 100 bodden, gcheol óp palen ffebonwo, en ia do maand Maart ia dienst gesteld. Te Qatnn, waar wet de Ctiagres van hef laar epïeen ho>>gen en Inehtlgen heuvel een geheel dorp gebouwd, bevattende buizen ea villto 'voor do beambten, barakken en cantiaes voor de -werklieden, benevens een ambulance. Dit dorp wordt door eea groot personeel van de bag/f ermachinea en excavatoron olj woonplaats aaugewesea, Te Uorgonen }» men met ultgnving. beiig, erwordt een werkplaats gebouwd' voor hetmonteoren en herstellen vto watcriëel. Aan den Beneden Abisuo, aan het ben eden gegedéelte der nelling van de Culebra aan de uyde van den Atlanttscnen Oceaaüheeft men er op verschillönde diopteA een aauvixnff ceniaokt met het graven van het kanaal, ten oindo dien benaodigden grond te verkregen tot het maken van een verbindingsweg met den spoorweg on tot het vervoer der unlebra-oütgraviug naar de Caagres-stuw. ? To Emperador is eveneens do onlgraving op' groote schaal aangevangen, Eed excavator en twee locomotieven zy a aldaar voortoopig aan het werk. Op dit punt heeft men doa 21 Januari 1882 plechtig do werkzaamheden ingewyd, ja te genwoordigheid van ColumbUanscho autoriteiten ea andere. ioUnd*cAe en vreemde notabiliteiten. Qp het hopgata.pnnt vaühet kanaal: hl. in den Cul«bra-pas is men ookmctvntgraringWgonncD, desBefajktr te 4Paraiso. ?Aan h«t einde van het' kanaal, te Panama, heeft de maatschappij een groot gebouw aangHkocht, waarin alle bureau* der administratie on die van den hoofdagent, die de maatschappij vertegen woordigt, zon vcreenigd. Op anderhalve kilometer van de atnd is inden loop vaa 1882 een centraal hospitaal ingericht, waarin 400 bedden zulk-n kunnen geplaats wor den en dat aan allo eischcn beantwoordt, 'die men aan een dergelijke inricUting kan «tell-n. Behalve de idokoahatisea en déambuianeoi dor maAtsvhsppy is een iniich^ng t^t herstol 'vaa gezondheid ae«pend op het «iland Tabo#i\, Irggende in deGolI vua Panama Op 1G kilometer ten «uiden van de etad. aar do spoorweg en de kan&alM elfcanderoiltmoeteais indenlood uu*U| ^^ wordt; dat bovendien détclofoou uitkokende diensten bewijit vooral tussoben de graafwerkan ep Monkej-HïU v«ajnt pUtcform Caristofijel Co-. &a«, dan moet erkend w,«rd«v dat de «naat-, het afgfctöopen jaar niet ongebruikt heeft orb^gaiBi. ; .. AOéoveroeakonuten, ai»4ot dasrer «on aan gegaan, betreffend!} tet graven van bet kaaaal over «gn gebette reedte en diepte, bepalen, dat deje werkeu in .den loop van 18tt5 moeten vol» tooid »(fn. Van de 70 mitlioèu kubieke toeter» dio ia het geheel roUen moeten worden ontgrAveu is ri»)ds hst vierde (18 millioen knbiuka tnoter) besteed aan versohillendeaanpemors. ColnBuianen, Amerikauea, Fransohün, enz. BBprocktcte» der g/ufaltriJialic.. D* afval in dj» gasfabrieken is in de .iaatat» jaren aanEioalHk iri waarde gestegen on heeft eon belangy rijke bjjdrage gelevonl tot do groot* wiuttcn door de gas-aaittacnapp^jen behaald. Do volgendo ojfers mogen een denk'x»!d geven van den ia vloed deser bjfprodaeten; om. een niet te gunstig geval in het "oog te nemen worilt een Jdeiao gas-m*ataehappQ beichoawd, omdat in grootere plaatten deae producten eea Beer gemwckeHjke markt vinden, en dtkw'Qls goedkoop per spoor knnnsn warden verroerd. Een gaSHBaarichtppti' te Durham, te midden van de kolsamüuen; dus, waar do. coke» woinig Waarde hebbon, verbruikt j*ar^ks 3693 ton ?teenkoleovkostflnde met inbegrip van vervoer, eos, f 18,000, Er werd oen hoeveelheid gM.rcrIcooat van 644,000 kubkke taet^r, de opbreugst der bbproducten la dit jaar, ah: oofee; toer, MPS9fiiakvater 4eoroe2< Cifr^OOO; of meer dan Hei oetcorM van Mer tegm tederf* Dr. W. Hqpmann merkt ep, dat boter vaa 0.6 tot 0.6 ten 'honderd rnelkiuiker bevat, die onder den invloed ran battarifa overgaat ia melknaar, dat Boh van de vitten afscheidt. Er Bjja twee middelen om dit te voorkomen, men ktn de lagen vette, inrea door middel van een natr nop(os«iag verwijderen, «Is voorgesteld wordt door Ad. Hayer en Claawitur, o! men moet de ntelksaiker vorwad«renf ten ware nten hare outleoing kan voorkomen door de vegetatie der bacteriën OBmogetyk te maken. K. , Zgdeptvttvctie. Hen rekent dat vaa de total» hoeveelheid «Ude worden oeproduoeerd: in Itali 87; tn Obina SO; iu Frankrijk 8: in Bengalen 7; «n Japan 6; in Spanje 2; in Periiëen do Levant 4 ten honderd. K. Militaire Zaken, v £EN BELANGRIJK! UITVINDING VOOft D Door den istsn Luitenant der Oojtenrtjkscha Cavalerie Féodor ron Zubpvita is io het vorig jaar oen nieuw vcraielings-wcrktuig uitgevonden, bekend onder den naam vaa Land-torpedo. Het is te voorzien dat dit werktuig in de toekomst een gewichtige rol vervullen en van grooten invloed zijn tal op do wijze van oorlog voeren. Nadat eon EngdscUe rmatschappij en hier mililairo mogendheden pogingen hadden aangowcnd om door aankoop in het bezit dezer nieuwe vinding to geraken, is den \ 5nOct. 1.1. door den Ooslenrljkschcn Minister van Oorlog met den uitvinder een contract gesloten, waar door de Lind-lorpedo van den Luitenant Von Zubovits bij bot oorlogs-malcricej van hel Oostenrijks- Hongnarsch leger is ingevoerd. Aan hem is daarbij overigens verdere vrijheid van handelen gelalen, om over den afstand zyaer uilvinding ook met andere mogendhe den te onderhandelen. Door middel run den Land-torpedo is het mogelijk om in Icortea tijd met geringe mid delen en ongeoefende werkers een aanzienlijk aantal niynen van" grooto uitwerking aan te leggen,, waarvan elke afzonderlijk, naar mato de omstandigheden dit vercbchen, geheel on schadelijk gemaakt kan worden, o! er op in gericht om ten gevolge van een schok te springen, of wol om naar goedvinden van buiten af te worden ontstoken. Een weg van een kilometer lengte kan door CO man in slechts 15 minuten van deze torpedo's wor den voorzien. Het is duidelijk welke grooto voordcelen dit systeem aanbiedt onr tijdelijke of pormanenlo verdedings-werken te versterken, om een défiléaf to sluiten; 8èn bedreigden en on-' gedekten vleugel eener positie te dekken, de zwakke depiachementen te beveilingen enz. Om tot de practische aanwending te gera ken van het werktuig, waarvan wij de bij zondere eigenschappen opsomden, moest aan verscheidene allen evenzeer noodzakelijke Voorwaarden worden voldaan, zooals de zeker heid der uitwerking, matige prijs, eenvou digheid en zekerheid bij de behandeling. Er is dan ook een geheele reeks van nauwgezette proeven Jioodig geweest om tot de samen stelling van de laniJ-torpedo Co komen, zooals die thans is ingericht. Deze proefnemingen hebben niot minder daa zeven jaar geduurd, en eerst ia de lente van- het vorige jaar kon de luitenant von Zubovits .zifn volledig stelsel van land-torpedo's aan den Minister van Oor log aanbieden. De afdecling genie ran het technisch en administratief militair-comité, even ais oHe genie-ofiicieron met de proefnemingen belast, hebben onmiddellijk de hooge waarde vaa dit nieuwe verdedings-wapen erkend. Uitgobreide proeven werden genomen op de Smeliz (ftrpot« schiatbaan en manóeuvroerlerrein bij Weenen), en daar, deze do meeste voldoende resultaten opleverden, bepaalde de' minister van oorlog, dat men gebruik zou maken van de versterkingswerken die men op dat tijdstip juist bezig was aan te leggen op het tooncct van den oprumd, in het Zui den van Dalmatie, om togeljjkertijd een practische proef met deze torpedo's te nemen. Da Luitenant von Zubovits vertrok : in de maand Mei naar Crivosciéom dezo werkzaam heden (o leiden, on verkreeg ooMaar de meest schitterende resultaten. Chn een enkel voor beeld aan te halen, zij hier vermeld dat 18 man van de f 8e compagnie van het 2e genie rdgeraeot ia 1:7 mwutaa»dfl pis van Ilan met l l Uapedo's volledig .afsloten. > De fand-torpedo w eea soort ran schrapnil (graoaaikartets) van fierjcanten vorm ; z|J wordt /net ontplotfings-gélatina . van Franlzel geladen, ea kan, door middel vao «00 bljsonder inwendig meeamsmus, zoodanig gostcld worden dat zy springt, heizy onder oen aardlaag van een zekere dikte, hetzij onder water, hetzij op den beganen grond. Er beslaat een groot aantal soorten van dezo torpedo's, die overeenkomen met oen lading van 4, 30, 30, 50 on 100 pond, en dio ver deeld worden in: ra» hutten af ttontttefan, contact" en trap'torpedo't. ' Het Is dévijand zelf dte, onwillekeurig wel to verstaan, de uitbarsting deicr twee taaiste soorten van torpedo's to weeg brengt De cODUct-lorpedo verschilt in zoover van do trap-torpedo, dat zy verborgen wordt door ecnig voorwerp dat op zich zelf niets ver dachts' heeft; men plaau haar b. v. in een langs den weg achtergelaten voertuig, tegen een deur die men genoodzaakt is te openen enz; de torpodo springt op het oogenblik dat men het beletsel, dat den voortgang van den marsen verhindert, tracht te verwijderen. * De trap-torpedo kan worden gebezigd ra .open, tórrwj^vyaar men geen enkele bidderBis vind*, '«p de vlakte» ^»p votsw- emLv Da torpedo's Zubovits worden, naar do aan wending waarvoor men hen bestemt, verdeeld in torpedo's van 4 pond (lading* gewicht) voor vluchtig aangelegde intyaoh, torpedo's van 20 pond voor de tijdelijke- en torpedo'* van 30, 40, 50 en 100 pond vbor de per manente forUQcatie. Oe eerste tullen de troepen te velde overal moeten volgen, een pak-paard kan er 24 mede voeren. Net eon enkele torpedo van 4 pond kan men een gewonen weg over zfln geheele breedto afsluiten, en 3 of 4 er van pp zekeren af stand van elkander in de lengte-richting van dien weg aangelegd, z^n voldoende om dien geheel onbegaanbaar te maken. De torpedo van 4 pond slaat «lies in gruis wat lich bunen een kring «aa 7 motor middel* ili* van hare ligplaats bevindt, en heeft nog de uitwerking van alIirvooTWerpeff tö"verbr «elen binnen een .omtrek van 12 4 13 meter middeüijn van dit punt. Deze torpedo's moeten met een aardlang van hoogstens 4 d 5 centimeters worden be dekt; naar den aard hunner lading, zouden zij hunne volle uitwerking niet doen met een opstopping, of indien de torpedo met een zekere hoeveelheid aarde of steenota was over dekt: zij werkt dus op geheel andere wijze als steen- f ou#assen of gewone mijn-haarden. De ontsteking heelt langs mechanischen weg, en niet oor eleciriciicit plaats, hetzij naar den wil van hem, die do torpedo gelegd heeft, hetzij door do onwillekeurige hande ling van de tegenpartij: men kan gemakkelijk do ontploffing nog besturen op oon afstand van ruim 3 Kilometers Da torpedo kan ook onschadelijk worden gemaakt, of er op worden ingericht, dat zij na verloop van een bepaalden tijd springt, men heeft daarbij slechts de. veer van hot mechantsmus die de ontsteking moet te weep bren gen dien overeenkomstig te stellen. Wat aangaat de tyd benoodigd om döie lorpedo*s. onder een aardlaag van 4 5 cen timeter aan te leggen, hebben de gehouden proeven bewezen, dat een oppervlakte van een vierkante kilometer door 60 man in 15 mi nuten met 120 torpcdo's op 3 of 4 rijen belegd, ca dit terrein alzoo ongenaakbaar gemaakt Jtan worden. Ia bedekt terrein waar het niet noodig is de torpedo's ia te graven, en waar het voldoende is het achter hoornen, struiken, in slooten enz. neer te leggen, gaat dit natuurlijk nog veel sneller. BATAAF. BENIGE OPMERKINGEN, NAA.H AANLEIDING VAN DK CB1TIÉK OVER DE JONGSTE WIJZIGINGEN IN HÜF .VO SüiiRlrT BKTUEFFENDE DE VOEDEK LANDMACHT IK TIJD VAN Onder, den titel De Intendant ia do voadtngi' commissie" vemhceo, ia het voorlaatste nummer van dit weekblad, oen artikel, waarin de, krach tens de aanschrijving van het M. v. U. dd. 32 Februari jl. VI Afdeeling Xntendance No. 81, in het .boven aangehaalde voorschrift aanuebraekto wÜ*igih&en pp de scherpste w#se wórden afgekennl. In plaats dat de gelegenheden tot keuring worden opgezocht en vermeerderd, ut stede van da positie vaa dei» intendant in de vo0dinusoonv> miuio uit to breiden, doet de bovenaaogehaaldo aanschrijving althans volgen» duit uchryver van genoemd artikel een toebtand outAtaaa; geheel afwijkend van dien, welken een logische gedachtengang zou voorfübrtjveo. . . Uiigunstiger, beoordöBliog kan een nieuw ingevoérdou maatregel wel uist te beurt vallen en voorzekftr moet de sphrflvor wel. mui a overtuigd soa geweest van de juistheid tymer redeneeringcn en gevolgtrekkingen, alvorcn» n0'er toe overging zijn oordeel in «(Uk weinig vleiende bewoordingen neer te schrijven. Toch komt bet mg voor, dat op eyne beschouwingen nog wel iets valt af te dingen en ontkennen wil ik het niet, dat een aandachtige lossing van schrijvers opstel bÜnul do nanvaukciyke ken indruk, ten opzichte} van bedoeld» wyaigingen ittct heeft knnmu wegbemen. Integendeel, sg vcrs'orkto mij slechts in de mcotiing, dat deee wijzigingen ten volle wasrdcoriog verdienen, niet alleen omdat daardoor de dienst verriuhlin^cn'van den intoudant, als lid der voedingscummissitt, in overeenstemming zjjn gebracht mot zijn cigonOftrdigen werkkring aU Jegcrverpleger, doch ook, en dtt in de eerste plaats, omdat, daardoor een toestand in het loven geroepen ia, welke wol votto van do toepassing te zga van een iogisohen gedachteDgang gegrond is op hot gezonde DvgiBsel.dat by voorkeur van de leden der voo-lin^scoinmissie dif diensten gevorderd pehooren to wor den, waartee zij, ieder m het bijsondcr, door hunne speciale «tudiëu meer dan do anderen in staat mouten worden geacht. Alleen dan toch kan er sprake züu van samenwerking iu hot behartigen van do (jeneeskundiga belaa^cn, welke aan de vocdiDgscomniissiên zon toevertrouwd. Alvorens de gronden, waarop mtina tletawijM, ten opzichte van do hier behandelde «aak, bei ust, aan do beoordueling dor legers van dit blad te onderwerpen, «4j het my vergund tsr met een oafcel woord op'te «««*«, dat de ?ohrfjver van het meergemeld' artikel. een. minder jnist standpuac inneemt, wanneer by beweert, dat de iatendaoten ia t^d van oorlog uitsluitend n>et de verpleging van den gezonden soldaat srja belaat. Noen in de theorie, n0on in de praktik is d^ waar. Wie ji»l het ontkennen,. dat du troepenofBciotoa in tyd van ooriog, in de eertte pldata de verplegers van den soldaat betiooron to lan en dat de intenflanco eurst .daa, ten opatoh» vaa, de verplogioc der troepen, handelend optreedt, wanaeer de kraohten van de oersten, om welke redenen dan ook, daarvoor tekortschieten. Dit handelend optreden bestaat dan daarin, dat sjj de troepenofficieren, dour.de npodigv viiri>legaigsbehooften tv hunner beschikking te. steUeui' gelegenheid geeft hunne troepen 'naar bokooren te bujven veRorgeo. . - , De Sitendattco is, in tjjd va» ooriog, wel mot de leiding vau den verplegingsdienst b? détroe pen belast, dat is, «ij waakt or voor, dat ergxen stremming in dien dienst plaats grijpt, dooG da. uitvoering behoort niet tot haar taak. we» bontst h|j den commandant van den <Ut>ep, dio, tot dat einde, bij eeuigSiins groote.afdeelinjten, over aan hnm ondergesooikto wrj)fe^»»ff*0//ïwrB»beschikï., flot is wellicht niet overbodig er hier op te w^zcn, dat deze verpU>ging»ofiicioren niet officieel | bestaan. By de laatste forUtofeningen werden daar voor officieren aangewecan, dw <eer 'ten onrechte' (ungterende intendaaten- genoemd'werden, eene benamiog welke het nadeel beeft van tot begrips verwarring te leiden. Bti de tujaaraatanoBume, wordt de. dienst van verptr<giagaotnoi«>en waarge nomen door de by de troepé* ingedaaldo kwor$* opk voor oorlogat|jd daarvoor da in tyd van oorlog, moeten vooral gerekend wor» dea, het aansohatten van voorraden verpleging* beboeftea netiy door aankoop, of wei doo» opvordcring, ontoigeninx ent. verder htt to gelegener tUd veiaaaielen deser behoeften op daartoe «schikte punton ea eiodclUk de aorg voor de behoorlijke oplegging- «n de bewaring der aangeiehoite arukeieo» De bovenstaande omsoarfving na den werkk/iog vaa den intendant, ia tüd van oorlog, k wan mB noodsakel^k voor, omdat osne beoordeeling van den weVkkri&g van dea officier in vredestijd alleen dan waarde kaa hebben, wanneer daaibtf tevens rukeniag gehouden U nut dieo^welka door hem in oorlog»MJd vervuld moet worden, Bad do schrijver van het meergemelde artikel deaea factor meer in het oog gehouden, dan sou hoost waanehfjnUjk afin oordeel anders luiden, in ieder geval, de SCHAAKSPEL Ho. IS. Tan den oud-r«d«ot*ur van .Bissa", ZWABV. en Ey, geval, de wtyugiog minder «onderling en vreemd gevonden hebban. OH laatste moge uit het hieronder volgende blaken. Volgens het oude voorschrift was aan den intendant in de voedingwramissie denselfuea werkkring toegekend als aan d» overige leden, ^tt verrichtte derhalve den weekdienst en was, tijdens de uitoefening van desen dienst, belast met -het keuren van da levensmiddelen, welk» dagelijks ingekocht worden. Slechts na en daa trad bU dos als keurder op ea wel op tijdstippen, die door de aannemers vrij nauwkeurig te voren konden berekend worden. Had hl} de week niet, dan was h(j vau alle keuringen uitgesloten, waar* VAO natuurlek door ee.u handig leveraneiar uit muntend par|i) kon worden g«trukken. Van goad. onderriehte sbde werd my by v. medegedeeld, dat in keker garnlcoen de aannemer voor net vleesch het ter keuring aanbieden vaa levend vee steeds eóó wist te regelen, dat in de week, waarin d» intendant bij de keuringen was betrokken, het min»t bohoetde Bekeurd te worden. Dergelfjko praktijk tija thans, door de wjhuging van het vooriehrift, onmogoljjk geworden. De intendant is nl. by de keacutgen van het levend vee «teeds toffonwoordig, terwLl hy voor de keariugen van de overige dageqks aan te schaffen artikelen aAn^eweien is, om in de eerste plaat» als deskundige op te treden. . Volgens artikel 7 kan de oommis»ie aioheteeda böalle keuringen door eon deskundige doen voorlichten en is zy zelfs bepasJdelülc daartoe verplicht, wanneer omtrent de hoedanigheid van dlerUjk vöoitsel twyrel bestaat. Deze regeling vermeent de sclirtfwr te moeto» afkourea, omdat daarin niot voorgeschreven wordt, dat do intendant dagelj)ks met het toelicht op bet inkoopen vau alle Tevdns,iniddel*a wordt belust; Tthr argumenten voor >gnV bewering geeft hy op, dtt dit inkwopen tot den, werkkring van den in* teonant behoort en bovendien" dat er wareakea* nis door verkregen en onderhouden wordt. Wat het«erste argument betMft, dit werd reeds door mtj bestreden; evenmin als de ^officier van ge* Eoadheid bc ..... " " '" " " betrekking, woordig to zijn. _ middelen, die in het groot aangeschaft worden, behoort tot de attributen van den intendant, Zeer ten rechte wordt dit beginsel dun ook ia het voorschrift gehuldigd door .de bepaling, dat alle levensmiddelen, welke, door tnssohenkonut van don hoofdintendant aanbesteed worden, der* halve rijst, gort, bruine booneo, groene- en grauwe crwten gekeurd woeden door eene commissievan drie leden, waarin minstens twee intendanten rit* ting hebben. Thans nu ook de intendant van da Toèdingscommissie staeds aan- de' keuring van het lêVea^ve» deet neemtv Vin^dsV«p)sit&UU g»wenftohte toestand verkregen.. Het tweede arga* ? m,ent is voor m]J hoogst ondufdeiyk. Hoe is het mogeUJk dat do schrijver kan aan* nemen, dat de intendant buiten ^deeprakfcyk biyft, wanneer aan hem juist de keuring van de meest1 belangrijke levensmiddelen wordt opgedragen, terwqt ntf bovendien voor de minder belangrijke artikelen ia twijfelachtige gerallea als deskundig» geraadpleegd wordt. .? ? ? Vooral h«t aanvoeren van hetloatste argument heeft op m(J den indruk gemaakt, dat de schrijver alteoa de laatsto wljsiging vau het voorschrift be* treffende de voeding met aandacht heeft nagele zen, om na te gaau welke opmerkingen, ten op* zichte van de redactie, daarover wel aonden kun* nen gemaakt worden. '?Hoge, 4 April 1833. E. f>, Wiookel. d. s . l * ' . . WIT.. ..>.???. .. ;? VU ipseit voor en geeft io S Mttsa mat. (WU Si Zwart S stukken nut C H ?>. Oplossiig vu SciBsJtiraWstai M». ll« O S D (t ' Kwmt Pd. met KDTof fr r» 08-D8m»t. W ..... a. «at AS ft B D nt A 8 mat. ; (b) . . ... Pd. spooli, 3 B of M «elmit, M*. 9 tl« onder probleem Ho. U, In «pa*lwyio sonder Pd. : BB A41 D Gat O «t BB r« C 4 - D 8 A 4 B B K «f P SpM» 6 B B nut . . Se speelvyse. BS B** VffntE V HO B «J B 4 JE S V4 F6 KorPipwU B a go«fl m*t. , . lUi Pd op B *. Zwsrt speel» vwe. P « at ? 4 Bi SS D S nt O l as a si B 8 A 4| QC Dimt*, ? 4 BS K anvortoh, tsaazomva. ott V». 11 fels» «M*lM 'tfoor, He. U 4esr W. ^dTV. *» ket if :":'"l'üsèi DE A M ST E B D A MM E B, WEEKBLAD V 00 E NEDEBLAKD. TANTE SLOF. rtomLK TAM S) CATHJÜBIflA S. TAN BEB8* Eenige dagea daarna werd ik nog meer over tuigd van Coeortd's blakende jaloezie. DeGemeenie-secreiaris was een Baron Taa Salsen; hy bad zich wat veel laten meesleepen door slechte Trienden en was daardoor sün fortuin kwijt geraakt. Nu moest men bet toch in hem pryzen, dat hy zich met zulk een nederige betrekking vergenoegde, om geen leegtooper to biyveu. Ik deed. bet ten minste, of schoon men nog alttyd y«el te zegeen bad op zijn gedrag. Tt Was toch natuurlyk, dat bij in een vroolij|ke bui, nog wel eens een glaasje te veel dronk en dan over den weg waaide. lilj bleef toch altijd n Baron en xag er, ouduaks zyn bleeke, ingevallen trek ken, met zya gitzwart haar en zyn donkere, droomeriKe oogen, ook zeer belangwekkend uit. Ik heb altijd medelijden metmchschen, e er vroeger beter .aan toe waren en er (eweidig boos op aangekeken worden, als er oog iets vaa hun oude feilen voor den dag komt. Willem cal te Utrecht ook wel niet altijd nuchter roodloopen en Coenrad kaa veel verdragen, anders hadden wo hem met vader's verjaardag wel als een zeilschip door het dorp moeten zien la veeren. Kortom, ik voelde m(| niet geroepen, om débeleefde groeten en de vriendelyke aanspraakjes van den Gemeente secretaris uit den weg to loopen, en zoo zag Coenrad mij dan by een dusdanige gelegen heid met den Baron een praatje houden in de Beukeulaan, achter de kerk. Wjjt men daar bijna nooit iemand ziet, dacht ik natuurlijk niet, dat dit opgemerkt zou worden, want ik erger de menschen niet gaarne, 's Middags in den tuit begon Coenrad er dadelijk over. Weel je, dat die Yon Salscn een onverbe terlijke dronkaard is. Jet??vroeg hij ernstig. Wel neen, Coenrad, hoe zou ik dat weten? . Daar wordt toch genoeg-over gesproken. Als de Burgemeester hom ook maar op n enkele onnauwkeurigheid in zijn werk betrapt, ontslaat hy hem,; maar daar past de rakkort wel op. DaA is dan toch geen slecht bewijs voor hem; ook boorde'ik 'den "Burgemeester nog onlangs aan vader verklaren, dat zijn secreta ris even rijk was aan geest als aaa verstand. Des te sohandeiyker van dien se cretaris, dat hij er geen beter gebruik van maakt, dan er m herbergpn eo kroegen de driokehroers piejp aan titin> r^jA^.^a intikiot. Wyi ik op een vriendschappëmkeB voet sta met u en uw familie, dien ik u te waar schuwen voor de iriümiieii rpct zulk een rnoH, anders zou ik er my natuurlijk niet mede bemoeien. ' Coenrad eeide dit zóó opgewonden,, dat mtya hart er sneller van klopte, maar ik wou hem nog wat op do pijnbank houden. Yan Salseo komt hier toch bij de eer sten vatt het dorp in huis, Goenrad, en men zegt zelfs,, dat de domme hem voor Marieije bestemt. Gelogen! .s- «iep Gt^Brad zoo heftig, dak ik van schrik adUeniit stoof. Als Yan Salsen het Marietje lastig maakt, is dal een bewijs, dat decj&tninéhom voor haar be stemt, DominéKrab raag te oud worden om te preekcn, gek is hij nog niet. Nu, teide ik bedarend ? dat is toch iets wat Maricljo meier aangaat, dan haar pleegvader, en als ze zoo behaagziek is als ze er den naam van heeft.... , Behaagziek. Dit eenvoudige schepsel tje.... hoe komt men er aan? Ik ken et* anderen, die mea met vrij wat. meer recht behaagziek zou /kunnen noemen, al missen Eij het lieve gezichtje van M.irietje. 01 dus ziet Marietjo er zoo lief. uit. 'l Is ot je 'Jaar nog niet gezien hebt, Jet l Niet met ddt oog. Goenrad; als iertiand zulk een neus heeft, moet ik, altijd aan tante Slof denken. .'; ? ? ???.". "i. s .'? Ik lachte, maar vond toch Coenrad's beteekenisvolle blik ? op rnljn ne'us, hoogst on aangenaam; daarom liet ik licm alleea en beschouwde mij boven on. mijn slaapkamer, met alle aandacht in den spiegel. »YVipneusje" noemde vader ni^ in zijn schertsende buien, miar dan liet moeder er altijd op volgen »beter een wipoeu^üdan dwnkremmen gevel van haar peettante." »Die was vroeger zoo leeltjk niet,"-.meende mlja vader. %t had ik al meer gehoord en nog wel van Coenrad, dio met de photographie van tanio in zijn hand, haar neus onder d ronieinsche neuzen rangschikte en voor karaktwiftiek verklaarde- »Zou hém mijn wipneusje niet bevalioa?" vroeg ik mij af, maar nlin bezorgdheid hierover vermiaderde bij de verdere beschouwing viin mijn gelaat. Op mijn geelblonde lokken, versierd met een korenblauwen strik viel niets te zeggen; ra\)n ooyen, hoewel klein, waren vun dat F«r$aote blauw, dat tegelijk slimheid enteeoeiheid verraadt; myn mond was gewoon en mijn lauden schitterend wil; de blankheid mijn -teiut bracht vanzclve mede, dal gezicht niet vrij was van sproeten, maar hals was daarentegen zoo wit als sneeuw, en om dit des ;te beter te doen uitkomen, droeg ik altyd een zwart fluweel» bandje den hals, waaraan een gouden kruisje ? Ik fond dat voornaam en toch stem-' Uit vrees, dat men er eenig gewicht ai" aou hechten, wat mijn vroomheid be droog ik aliljd klaorlaéItponnen, die om mijtt handigheid te toónen. iöo ., mogelijk pgmatkle' eiC toortl jaaat «a«ri?flist8 m<fte. Ik- ben foiatrekt (een, r'IN maar, alg ..jmjMflfrWlyjjf-. t, sou net weU&ftH tin ttate Stafe. om en die tante van ons bebbea w« er wat om uitgelachen ( Op myn figuur viel niets te zeggn, MUn moeder meende, dat ik aanleg had om dik te worden, daarom maakte ik mU zoo smal mogelyk en dat bezorgde my wei eens erge benauwdheden, vooral na 't middagmaal. Johanna wist dit alleen, maar ik kon os» haar stilzwljgandheid rekenen. Ik ben volstrekt niet ongemakkeiyk, tenzij men bet my on aangenaam maakt, dan weet ik my ook (e loten gelden, en Johanna voelt zeer goed, dat ik als oudste zustor en als verwaarloosd peetkind van tante Slof, by mljft ouders wat voor magr hebben. Willem' en Frils konden «ch< daar wel eens tegen, verzotten. Zy voaden ode; dat ik Johanna l*-Teel conupandeejila *«n baar al 'thuiswerk liet verrichtenVtwwyi ilfniets anders/deed dan aan myn Ueading denken ea-aY TOOT zorgen. Haar daLii-zoo vanzeit gekomen; als ik de) week liad kon ik toch niet thuis blijven van de jongelui par ty tjes, die er gegeven werden 1 Ln wie zou dan voor een gepast toilet zorgen als ik het zelve niet deed? Nu, daarom vond Johanna 't maar beter, dat ik mij niet meer aan die week gelegen Het liggen en mijn moeder keurde 't ook goed. Ik was al twee-entwintig jaar oud, en als men zijn dochters altyd thuis laat, maken ze ook geen kennis sen, beweerde te, als myn vader 1 waagde party te trokken voor de meening van Wil lem on Frits. Bloeders kunnen hierin liet beste beslissen, aou ik raeenen. Ze zy n zelve jonge meisjes geweest en begrijpen dus wat Lij do zóodonigen vaa 't eerste belang is; te moeten huwen, dat spreekt. En wat nu myn heerechzucht betrof, die moest dqn bestaan in 't overwicht, dat ik over mijn broeders en zuster uitoefende, als EO iets zeiden of wilden doen, dat ik afkeurde; anders begrijp ik het niet, want met Goenrad en Charles was ik de lydzaamheid in persoon. Tecwyl ik zoo voor den spiegel.ra|jstond te bekijken, maakte ik .onwillekeurig -een vergelyking tussdien mij en Marieije Gramvaa Gcuris, die wij ook in buis - htdden kunnen krijgen, als moeder het gewild had. Marieije was n.l. «en wees en door eenoude, verre bloedverwante uitbesteed bij domin Krab. Dat mijn ouders er meer van wisten begreep ik allang, daarom hinderde 't mij voortdurend, dat ik er maar niet achter kon komen, ik ben volstrekt niet nieuwsgierig van aard, maar ik weet tocli- gaarne met wie en wat ik te doen heb. Als 't met de ouders van Marie/je niet pluis was, dan diende ik het toch te weten, om Coenrad te kunnen waarschuwen, die alles goeds van haar scheente denken. . Dat begoa my plotseling zoozeer, te veróntrustca, dat ik mij naar benoden spoedde, om er 'mijn vader nog eens over te jpolseo. Hij zat met een brief in de hand. Ik her kende de lange» stijve letters van tante Slof. \ader, van wie is JJarietje ,toch da doch ter? vroeg ik op den man af. Ik denk van bei haar ouders, Jelle! antwoordde mijn vader glimlachend. -^ Wilt u 't niet xegaeu'? mij eens^ Juffertje! en imjh vader zag" mij oplettend aan. Hoe kom je op de gedachte, dat er iets zou haperen aan de afkomst van het.meisje? 't Is slechts een gbsiog, Vader, omdat moeder haar niet in huis wou hebben, en zich niemand over Marieije bekommert dan een oude verre nicht, of zoo iets. En dan weet ik ook, dat do zuster van moeder met een Yan Geurts getrouwd was. Is die dan niet van de familie? Mijn vader wreef zich herhaaldelijk met duim en voorvioger langs de kin en ant woordde blijkbaar verlegen: Dio Vaa Geurts had een voorkind. Nie mand wist het, totdat het by ego dood uit kwam. Marietje is een dochter vaa dat voor kind. Nu weet je het. . JNcen, ik wist er nog lang niet genoeg van, en brandde daarom ma verlangen, om or datgene: van te hóorau, wat ik reeds begon te,.'vermoeden. . En heel Marietje's vader dan Gram t vroeg ik' zoo onbevangen mogelijk. Dat 'jchijnt wel zoo, antwoordde mijn vader^op onverschilligen toon; maar als je er zooveel belang in stelt, zou je het tanto Jet kunnen vragen. Tante Jet? Wat beeft die metMarietjo te maken? Meer tltm jij. en ik, denk-ik, anders con; ze hel meisje wel niet hier onder dak heb ben bezorgd. ' ' '? " ?'."'.. Sprakeloos van verbazing en veronlwaardiging zag ik mijn vader aan, Wel, kind, wat zie je er \leelijk uil l zeido hij tot ovemiaat van ergerpis. Dus dat kan tante wel doen;, een Vreemde bekostigen! riep ik, raijeelfft niel langer meester. Afgunstig ben ik volstrekt met, Vader, maar als iemand aan joen ander geeft, ivat hy my onthoudt. '. .... Daa zal hij daar wel rtjn goode reden. voor hebben, viel mijn Vader mij nu ook met verheffing vaa stem in de rede. Voor 't overige raad ik u aap, om er geen woord van te reppen, als gij bij tante zijt, wantgy moet naar baar toe, ': ' Ik, Vader? Ja, hier is baar brief, . " reikte mij dien .toe en ik las deze kernacfiüge regctea, geheel i la : . . .-. ,?:. ;:.-.i; "? ' ' ? ?Waarde broeéW. U woon to 0. zend Jette, maar laat ce mij nitts.meer foorüegen, of ik jaag haar ofjgenBdkkel^k terog. Hiernevens ne toelage twr den. JOA|«U . - ** *«»* j*f " ? BC e7v*t" volu^-ekt niet, nuar ik bad toch gaarne wat moer, dan ik tran myn ouders krijgen kon, al gaven se lofauuta nog minder. Dus hangt het uu maar van je zelve af, Jetje, o( je in ates's gunst komt, zeide myn vader alsof wü't selfde dachten. Maar.... Kullen ze my hier ,«iet mis sen? vroeg ik in een opwelling van grootmoedigheid voor Goenrad en Charles. O dat zal wel losloopen, meende mijn vader, en terwyi ik uit het venster, turend nog over 't geval nadacht, dommelde bij ongemerkt in. Dat gebeurde hem in den laatsien tyd dikwyis, of by er zich ook al mot kracht tegen verzette. ik 'bad nu niet beter te doen, daa i»yn koffer te pakken en op te letten, boe of Coenrad en Charles de aadorsad* sobeidioit tégenoot zouden zien. Voor eejpharteiy afscneiiUwoordje schonk ik beiden golegeakey,-maar WBiik van dete züto booren moest, kwam ik ook at «iet gehe«,fc weten. Wel hoopte Coenrad, dat ik niel ttt tong zou wegbleven, en zag hy rali daarby veel beteekcnend aan, en kon ik ook goed aan Charles merken, dat hy mij gaarne thuis bad gehouden, maar iets bekennen ran 't geen er in hun hart moest omgaan, deden ze niet. Nu, beiden dienden toch ook eersl een betrokking to hebben, dacht ik en mijn moeder oordeelde dit ook van 't eerste belang. Ze brachten my naar den trein, en bleven zoolang op het perron staan, totdat ik niet meer met rnijn zakdoek kon wuiven. Och... toen werd ik zeer weemoedig gestemd, niet om Charles, dat wil ik wel bekennen, want Charles kwam eerst in de tweede plaats bij mij in aanmerking; maar met Goenrad was het toch al eigenlijk zoo goed als klaar. Jet, pasop dat ge uw hart daarginds niet kwijt raakt aan een Gemeente-secretaris had hij mij fluisterend en met een gevoeligcn handdruk op 't perron toegevoegd. Was dal niet.duidelijk? ?HL To B was ik, bij myn aankomst, zeer ver legen omdat ik tante-niet zag. Ze wist. toch,. -dat ik hier vreemd was en ook, 'ilat 't niet ie pas kwam, om. een jong meisje alleen haar \veg te laten zoeken, Ik ben volstrekt niel bnog uitgevallen, maar ik heb toch gaarne altijd iemand in myn buurt, dio my ingeval van nood, kan beschermen, al was hel dan ?maar alleen, om niel voor een geëmancipeerde door te gaan. Geëmancipeerde dames zijn niet zeer gezien, bad ik wel bemerkt, vooral niet bij de jongelieden, die het zwakke ge slacht juist liefhebben "omdat bet, zwak is, denk'ik. Ik stond daar dan uiterst hulpbehoevend, minder; omdat ik hulp behoefde, dan omdat ik er den schyn van aannam. In 'teerst merkte niemand het op, maar toen de rei zigers, die afgestapt waren, langzamerhand verdwenen en ik nagenoeg alleen overbleef, kwam de staüonchef naar mij toe.' Wacht u op iemand? vroeg hij. Ik dacht... ik hoopte... kent u mo gelijk, Juffrouw Sparber? Volstrekt niot, maar als u icmaad hebben wilt, die u den weg... hij zag rond aha, die oude vrouw zal wei met, u mee willen gaan, niet waar, moedertje? ' De oude vrouw door hem bedoeld, had een erbarmelijk krommen rug en een hoofd, dat .altijd heelde. Ze scheen óók wat bij ziende, want zo' moest naderbij komen, om ons te kunnen onderscheiden. De trein deugt niel voor oude menschen, Mijnheer, zeide ze kuchend ea hijgend, die komt ons altijd ie vroeg, altijd te vtoeg.Maar Maar ze begon te lachen .dal zat dan de juffrouw wel zijn» die ik af moet halen. Ga maar mee, myn schat. Ga maar meu. . Ik kan niet zeggen, dat deze onooglijke vrou'lyke dienstbode van tante en haar vrijpostige aanspraak, my aangenaam stemden. Nog meer ergerde ik mij, toen ik bemerkte, dat ik te voet met.haar moest gaan. Er stonden rij tuigen genoeg. Iets wou Ik er toeft ran tooaen. ? . ?'?? Heeft tante geen rijtuig voor my be steld? vroeg ik stilstaande. Wei, wel! antwoordde de oude spotachtig ben je ook van de leer, dat de jonge moeten rijden en de oude loopen? Dau kom je hier, niet goed ie pas» arm Schaap, niet goed te pas. :Geen enfcei woord won ik nö«eer tot dit TrijrosWge schepsel zeggen en^dk had ik haar gaarne aan 't verstand gebxacta, maar ze Weef ook stom. . ^. De wandeling duurde niet langer dan een kwartier en scheen my wet een uur<oe, zoo twaar viel het my, olschoon de oude' vrouw mijn' liivig valies droeg. Ik ben niet Qdel, maar ik wordt toch gaarne aangezien voor een dame van Stand en 't had er nu wel wat van, of ik een arm juffertje was, dat een condi tie* zocht of een reieigsier, die op bestellin gen rond ging... 'k Bemerkte ook duidelijk, dat iedereen er mij op aanzag, want niemand had de beleefdheid, om voor my uit den weg te gaan, of my te groeten. Alleea twee onderofficierenl maakten, een grooten zwaai voor mij en begonnen toen luidkeels to lachen; zulke lieden worden altyd grof als ze be schonken zijn, dat komt van de Jenever, zegt JBaron Van SaJseu ? ' (WmrtU DIDA8KALIA. ' '.? ' .KEU. ?.. ? ?.-.?? D* ItemeeMWraad ta loeiden weigerde 4e vorkr* L. '.A "* **mH ? ^. .'i^ -t-- t..^, l_i '_J^^ - -.- *»T '?taf van bM 0sgi steondft daarop, dat hst bwraarlttk was «m de. bwtaa eoter geidlteaiBf (want mband mo«t er wovdaa) op d» sohoadm dar IngweteMB t» laf; gaa, «aanaar hst slechts «eae varbttstinff fow oia nut vau bUvenaen aard was, ea aai soa k«t hiar a(|a, want binnea UtnkkeUjIi kotten t^d v>ad*n Bar», en Wath. tdsaenira««eraaftkoBi«ii om gal* tw verbHstie», at» tgabowr aoff nM voldocnda Uaak uea, du avcr nieuwe fibo»« wea, aooals da Lsidsobe gswaenteraad bat votif jaar toastond voor Oymaasiua «n aüddtware U aaoon voor ? 136,000 1 , Van gebouwen gesproken saoat ik aog vermei* den. dat sinds weinige maanden t* Kattpan nat nieuwe gebouw TOOT Oynuasioai, Hoofere Bareenehool en Burgeravondsehool is in Kflbroia; ffenomea; 't spreekt van xelf dat Kampen net sltad oatgaldsa BMMt ea eoo ook bier, want <?> ruobten nelden wederom allerlei van dingea, aU vaa tfieren nekken waarvan, o> püaaters niet «9 da aeateu ia het ondermanrue paeten, vsndeorkrukken, die men b|a* aütkan tft» laO^m van de verwarmingstoestellen d)« tóó werkm, dat ifrtraren e&leerlio«eBv«akoftde.aittenUUbbeien, «na. eu, doch 'taeg nier alweder; wes den wolf die ia «MI kwaad «woobt staat. B9 koainklgk besluit is eenlfo dagen fdeie* bet rcglemeot voor de eiade^anieos d«r U. B. oehoion gewijxigd. Menigeen heeft aeer met arendaopgen 10 de Staatscourant gekeken on to aien welke 'ingrijpende verbetoriagea er plaats tonden grgpon; 't is echter een teleurstelling dat er 100 wcmig venndering is gekomen, t Zal trouwens den neerea examinatoren uit de vonekU* lende commissiea wel aangenaam xjjn to taea dat bet Landteekeiieo niet meer tot net mondeling, maar tot hot schriftelijk gedeelte van het examen KI! behooren: hierdoor eindigen do mondelingo examens voor elk oandidaat ook w drie (in nlaato va% aooals vroeger, in vier) dagen. Overigeni ii or niets veranderd dan dat de oommissien vóór l Moi beaoemd, en de opgave van het eohrifte^k werk vóór SO Hei moeten iageaonden worden. Er bobben de vorige week twee vergaderingen Staats gehad van Iceraron bij het Middelbaar ononrfls, waarvoor de Heeren do raaschvacitatie hebben gebrnikt; de eana was van leerareo ia het teekeoen, welke onder vooraitterschap van den Directeur der NormaaUehool voor teekenonderw^zers te Amsterdam, den heer Afolkenboer gehouden is ; de andere vergadering was van de onderwijzers io de Gymnastiek, waar men, naar wel te denken was, süoe volle sympathie met de voreeoiging Olympi» betoJgde. Op het gebied v«n hot Atid. onderwvs heb ik ook nog to vermelden, dat de gemeenteraad to Leiden, na gehoord advies vaB de Directrice der middelbare meisjesschool met bet prjjzansielsel gebroken heoft, en op genoemde toriebting due ia het vervolg gcon prjjxen meer xal laten uitreikeu; h«tze:tae was raads sevoa jaren l»ng op de middelbare school voor jongens het geval, tot groot genoegen van Directeur en leeraren. Jfe whoojqiiiiesfcie «tt «t't. 194 der Grondwet bleven nog steeds over»! aoa de orde; in de ver gadering van moderne theologen, 2t> Maart, in het gebouw dor Vrije Gemeente" te Amsterdam gehouden, heeft de heer J. W. Lieftinck de vraag mgeleid, of ODÏB volksscbool een godsdienstig karakter tobben moest; dit punt heeft daar aan leiding gegeven tot een beiaagwolckend debat, vraitnuui deelgenomen werd door de heeren Stejnis, Bruning en b. Craner. Een debat op kleinere schaal had deier dagen te Zalt-Bommel plaats tnaaohen een modem en «en oiihodoK predikant. Ds..G«tli vaa V?ëk wfe 's Gmreuhig* toca, hield tor aanbereUng v»a een school met den Bgbel ia een klein kerkgebouw eene redovoering; na afloop volgde daarop eene dispuut tuMchen hem ea den bekenden fiommelschon predikant (en ar-curator) Roodhaywü, die do openbare school warm verdedigde. B|{ de admüsie-examens voor de rijks-normaallessen heeft zich onlamrs te-KóevorUen betseker cetiige geval' voorgedaan dat een vcertien-jan'ge jongen eea hem opgegeven opstel over bot jongcnsleven geheel OB rijm en in dkjhtjnaat geschreven neeft. De maat liet bijna niets te wenschen over en het r{jm was goed, terwijl ook de gedochteng«ng logisch kon genoemd worden. De commissie van be-jorde^ing dacht natuoilijk aan eene soort mystificatie of hoe men het noemen wil, doch to,cn men de jongen eea ander opstel opgaf om ia rum te maken, volbracht bij ook deze t»ak uitstekead. Dat belooft iets voor den Nedorlaudachen Zandberg, waaneer die joogcheer maar niot al te \-roeg over Pegosos wordt he ngebenrd! Voor de aftnitaando aete-examens voor onderj: wjiier bij het lager onderwijs, welko heden be ginnen, helibon Kiel» een zeer groot aantal aspi ranten aangemeld; meoiff o gemeente, wier stemme reeds lang te vergeefs klonk, tul bogeeriff naar het einde «jjn, om dan een of meer van dmjftugdigo ouderwijieig maclitig to kunnen worden, want, en wa wexen er r«cda meermalao op, er hearsoüt vooral ten platten lande groot ge-, brek asa onder tvyskraohten; dst onderwijzer» gaarne naar. steden willen gaan, waar men aller lei hulpmiddelen voor studie (on voor vermaak), en veelnt oen cursus ter opleiding voor hoofd*. oodenrüzer heeft, is teer natuurlijk, doch s$n do steden nu oeumaal voorzien, dun willen klein» gemeenten ook wel e«u beurt krggea; in een der oMiorwij u-r<-blaileu stond daaer dauoit een tatittioka conjectuur, welko ik om der curiasitettiwiile mededeel: iu ZeeLwid (met 200,000 inwuaérs) hadden eich 85 examinandi aangemeld, dat was dus voor 'tgaheole land (mot 200.000 inwo nen) twintig maal zooveel; als de helft na slaagt krijgen wütn oen» 050 nieuwe onderwijzers l vnt een- usirlexcr sollicitanten zal dezg dm wtcrjifCTcn, als -elk half jaar die osamens-oogst coa» BOO groot was l Ik heb de*o week oea fraai nittreksel uit een gemeentcnuidt- verslag te Delft gelezoo; er was daar ingekomen een brief van een -hoofd der school, don beer van ?Everdingen, IrigeKomea met verwek <?m oeoige noodzakelijke verandering iu eijne school. Da' diecnsiifin daarover waren »Uerv*rmakeUjktt; een van de raadsleden coide o.'* : De scn olmeesters houden nooit op met vragen ... en kwam nu met netleen de heer van ?Ëverdiogen vraagt, de toestand volkomen in orde, ik EO* vejnren, hot koet wel weder /5000, maar laten IVQ ons die uitgaaf getroosten, dan sQn wy van het 0ê> tante (echt parlementair) af, maar..." HH«t ie niet om iab) hatetyk» to seggca, naar ik geloof dat die heeren onderwQaèn, meeaen dat i^' voor hun pleüier aan het hoofd «ener school' «taan, dat Is soo niet en dat moeten ?$ ook gevoeiea. Ik aeif w»a ook wel iets anders vertaagon, maar moet net dan toen Baar neatea ?ooals bet is." . Er is nog meer fraais in dia raad vaa Abd~~, neen; ik moea van Delft beeprokea, maar 't medegedeelde is reed» genoeg. De» we«k stond «ene benoeming ia de bladen, die veten of verwonderd 6f 'ge gedaan «al hebb.-n; de veelbesproken oade 7. Iiofeh Bleee», orer wiea tk u in een vorige brieven senreef, is beboemd'tot MU de voorbereideaaa klasse van de ?naalfobool to Stosawtffc; hl kan das dairfclfrca AMJLKMURI» vonUtt setn, *f da* er eea afdoeada piMf «W oa» de laag besproken vnuff w te , -v . ?enk levend waaen de t-.a«^» KUU al varen sXMs4er d«» dood to vinden. Op een bonaaidea elag ?on er een teer rein schip ««taUaNieaoi*-»?porton, wflde aa taatm*, aan deattroooi pr4ageg«vep. om den rensaeotigea «a c*n sprong b do diepte to doetu " den d> dagbladen, dat ieder voor n dollar, ooggetuige kon weien vaa des» ___ waardige proelnemmg. O» dit bericht gidea. va* alb.Bontoa der «MBMB gn>ot« s*aami ' ngsn toe, ja, w kwamen ette a 800 u«n var, om dat in Mbonwepai ofi to ^DBton* . ^. boa een weaeuttke arke M.oaoh* d«N afvoer. Hat ongeKunicnip kw aan doa oe wa, hoorde daarop een' tfintf vaa klanken : ffeb Bt" .".? "???? " ?* * ^.^ gera &., _Üsït srerken oüó dieren op het d* ..._ nhip door eea aUepboótje «vwa vf do i gesleept en toen, nadat man beteeaigekraektigB, duwen gegevea had, aan den stroom overgelaten, Een tpiong ging do vaart heel goed; daarop atootto net schip, door do steeds in «ii'lheid toe nemende rivier meegesleurd, tegen de klippen ea bleef ten laatste tussoben twee grooto rotsen, viafc bij den waterval aittea. Mea IBM toen e*av def merkwaardigst* «n aangrapendsta aeaoBw spelen aien, die D» ter wereld ergens kon waarnemen. Bjj den aanblik van Eet drei gende gevaar tochten alle dioreaónasr ban aam «n instinkt ttudddalen en wegen «p dea dreigen» dea dood te ontkomec. Do beero^ OBBpeokl aimea in het touwwerk van do ma ten, waarbij af met de oogen den abtand van den oever afma ten en van tyd tot ttfd een angstigen buk op de« donderenden waterval wierpen. Aadare eUen» liepen op het dek in allerlei riehtiami been e» weder. Een kalkoen verloor »ijn beiinningen sproag in bet water. Ben ge dieren schenengelaten doft onverrajjdelüken dood. to verbeiden. Anderea jankten eu nnUdea. De toeschouwers laohten voor bet grootste ge deelte uit volle bont Langer daa twte uren lag hot Bcbip aldoor vast £iad«I|jk greep bet ee* draaikolk op cJj aan ea slenrd* het ateo, Spoe dig daarop brak bef laatste* ia-dogtooUte>«paa:.f .r':- t oen net het «cfiip ia-den. afgrond. Niote dook weder naar boven behalve een eend, dien tne» . den volgenden dag. geheel ongaeenoadwi met a|(.. aonderiug van een «knakten vlcagel opvioc&te. Deze eend kwam door a in koop lp banden vaa . d,en bekenden Bomum. dia baar aU eea onverf^elijketijke merkwaardigheid ia zUa mnsount tentoonstelde ea daarmede goede «aken maakt»* ? Duieenden nienwsgierigitii kwamen bat dut bekeken. , De eertte regenschermen ft» Londen. In het midden der achttiende eeuw, kwam.««n onderne mende goo»t uet ocrst op hêtdeoKoeeldtoOx/onl ?en ta Cambridge regenschermen bg het nor oo* do studenten to verhoren, en de musèntoppn Op dezo vryze in «tont tb stellen by «waren regen toch niet geheel door en door nat'van hei eem college naar het' andere te moéten wandelea. . tfteaiand WM Wen op de gooWktogetosinir*^ ia de stad ach op atraat van iaën regenscherm t« ? bediauen, totdat einoi^fc JonusrBaowav te^Londett den moed kreeg tact deze nieawigboid voor tei gvan. Bü.was «en mensohenvriend BOB wiens bft<. mpeiingen Engeland de stichting der Marine So-: cietjf te .danken heeft en ter eer» van wious nafledaehtenis in V7estminstar,'de begraa/plaab vaa Engeland! beroemde mannen, oen gedenktéeke» ii geplaatst. Hanway was op Bgu rnaen tot i» China gekomen, waar de regenschermen eeer aa awang cijn, en had asulk e«a voorwerp als eèue Bwdzaamneid mede naar bnis gebracht. Opeen goeden dag of liever een afjenawelüken regendag, kreeg hy den inval toen hit ute ntoest, r.ic door dit Cnineescho middel tegen dea' nederplasr senÜon regen, te-; beschenaen. Bad ;aty kannea vermoeden hoe het publiek ttom'oiUacBenBou, ja. dot het zelfs tot hajodta.tèlgkh< dea sou overgaan. dan had by aeker die proef niet genomea e« vee!' lieve? zich wat laten nat regenen. De JuéttscbRn verdrongen sïeh om hem, versperden hém dèo' weg en noomdea hem eeMgek. Vroaweaaand ve»atere klopten in de handen en lachten hem luidkeels in het gezicht uit De are jeugd rende om hem heen, noot en tierdit SPÖ' de nevig«te re» genvlageo. hana echter besloot Honway «ersfi goed eich niet van itya plan ie Uten afbrengen» llij ging na byaa niet meer zonder regenschern» uir, on . het publiek raakte gewoon aan di« Eondei'lingheid. Dikwyls moest dece of geno van Hanwajr's vrienden, die hom toevallig tegenkwam en b« oen gelukkigen bezitter van het regenscherm beschutting aocht ouder diens ofdak, erkrnnendat ? het toch een reent praktisch denkbeeld was. Maar drie volle jaren moesten voorbüuaanewr het voorootd«el overwonnen wat, en andere kloek* mannen zich tieten bc wegen het voorbeeld t* telgen, Jonoa Honway stierf m 1770. In de Uoisiedeitiff jaren wat h|j nooit aonder paraplaie ?. V; Ai: wüaen g ditmaal mtf« aearVvea met «o» tó een merirwaa»dif>fott, dat in Ao lnirw gevierd aal worde*. Itetysoae hoogosjnool tooi M*eft jarig bssrssn. OtK*,Aor*# '- "'*'-? ??"?? -''? '?' '?" .Ben prototüraad. Onder de corres[x»udcut,ie van eon blad in Taxa* werd onlangs de vtdgemi* traag gedaan: Ik heb oen paard, dat sinds eenigan t\j»l aaa geregeld teragkeorende aanvalloa vaukoldfjlydt. Weo» kop goed ea antwoordt my onder dd uurrèspondeotio van nw geacht bUd wet te vegyon . wat ik met net dier moet aanvaugeu. Ik b»a bang, dat >k net wrUovaU ik niet ajtoftflme .-*?«. ., afdoende antatrageten neem". In het vojgetut . nominèr Werd du antwoord ia de correspoiadto» tie eetnven: ' . . Ook wfl a^n van naeniag, dat ge het paard verüest, als er niet iets «inksgeschiett^ .Wljr»den a das aan op hét tjdatip dtt het; geen o** vallen heeft er mode naar de stad te rdden,«»., het ta diea tóostoaA aan den eersten den beeiep^ vreemdeling te verkoopen". \ . ..-,''. ,; Een wutaMvondfftv? «oor drfe««*w«. Ioew_,,. tenjare 1604 verschenen werkje kan men do volgen- v' de beschtflving leun- van eea vaiteoavondjrrap, : dia een merkwaardig» bedrage levert tot ken- , scbebüng van dien tQtt ' ' ? " ' J' Er WOB een oodo ridUer, dia om aich op ato 1"2 vastenavond *enig vermaak ta nrsenaOea, al «f| / T leenmannen, jpaeftters en armi baren net haai ? vrouwen tot eea gattmaal liet aoooüna. Toest, bet rundbroad op tafel was geset, wwdaanrdec nunnon verjof tot drinken gefeven, voo «ea hooner m wel dietfeeo, die haas in t^n. was «a aQa vrónw onder den plak bad, eea jabet* r ?.;*-,.lied had aangeheven. Da maanea aagen elkaadee aan, en mea moest boei lang overleggen wiel^ ,, aonger oon wesen, EiadèuJkT na eWToag» 'WaV'/V, pooi, ea aoo>t tabjfka Bhms" oich' halden doetif'" 'Soorèn, begaÏMa oVoomenga klant nal/'kid' n> miü»'baard een liedje te brommen. Toen h| te* groote tevredenheid «o verffcaf^ ; --Z.XFBart toishoorderB Mdaaa h>d, :d* vröawesu Aaa'deso wwd ,.L_^.W aan ietó van wat op taM stond te roken, vootdft'l s« dia 4èboos WM over haar va.Blin«d«k^^ ?w««*.««f;:V'.