Historisch Archief 1877-1940
AMSTERDAMMER,
aal het l % veto niet opkomen dat heden de ion
totaal ui w»r<i«n verduisterd. Dis verduistering
aal hier ui.t zohtbaar agn. Ztf begint als het
te AmatenUu) 7 u. «l m. in den namiddag U;
«o giootsre verduistering h* ft, plaats «Is het daar
10 u. 6 ra., ea het einde als bet ia u. 36 m. is.
Wus voor eenige jaren geleden «ene totale
s»n«rer.lnis»r.i lg «en ceer belangrijke gebeurtenis,
die lattg«<a tyd to voren de aandacht trok van
de geleerde en geletterde wereld, nog is die
gebiwtwts «do ««wichtig, dat ook an eene expo
dim is uitgerust, welke op bet zuidelijk halfrond
waar eminitei. «al doen. (») W» i«gg7n tal doen,
m»«r o.«u («grijpt ligt, dat de kosten «n moeiten,
aie men atuwnn-1, alleen beloond worden als de
toestan i vni. h«t wedw h«-t waarnemen begunstigt,
te. aieor ouuat de totaliteit d-r verduistering
hoogsUms G minuten en W) wonden duurt, en eene
betwkkelyk smalle et i eek (ongeveer 13 mM breed)
der saide, -tie nog t.,t het opstellen der
instrunvatea getch. t moet zfln, gelegenheid geeft tot
dr* waarneming n. In Au«u»tus 18C8 trok de
Botwiiuw dt-r Muan, (de Maan plaatst lich b.i de
Ycrduutenriff tnsscbrn de ron en den waarnemer)
over een gedeelte van Abviinie, Aden, de Puni
sche golf, Voor-Indin, de golf van Beogalen, het
MBiertiUnd MalUkka, de aujdpunt van Siain.het
noordelvk. deel vao Borneo eu Celebea en een
klein deel van Niouw-Guinea, in de nabijheid van
de Tonewraai. Toen was de gelegenheid tot
waarnemen veel gn istiger dan nu. Toen zond
Eugt-Und drie ejy*UitiÈn uit, Frankryk twee,
Uüt»t*T,ryk e*n, de Nourd duitcohe Hond twee, ea
bovendien w^rd«n iiog wanrueminffen gedaan d»or
enkele p-r*onen, o. a. door don ouverueur v<tn
Lafaean (N.-W. kust van Borneo.)
Nu U de gelegenheid tot waarnemen veel on
gunstiger. Het do 4 van die wnarnemiuRfm U
BOOveèl mug-lijk bekend te worden met de natuurlijke
gesteldheid van de eon. Duartoe geraakt n.eu
door de spectraal analyse, d. i. door de ontleding
vsa bet zunne spectrum. Laat men het zonne
licht door «en prisma (flink glas is het best
danrtoe geschikt) paan, dau wordt het witte
xonlicbt on; bonden m de llearm van
donreneuboe* eu dio kleuren tiet men als men dut licht.
nadat het door het prisma is gegaan, op een
scbwu opvaugt. Daaxby moet men het Jicht der zon
door eeu nauwe opening in e«n donkere kamer
laten komen, en daarin het prisma en het. scherm
plaatsen. De kleurenblind, van rood tot violet
gnan0», noemt men het spectrum Bckond is hét dat
uien op dien band strepen vertooneo, de
zoogeaoemdtt Fratinhofersehe strepen. Dit ia echter
niet »ltüd het geval: de «jirectrums van vatteen
vloeibaro lichamen vertoouen geen strepen, zy'n
onafgebroken, terwijl dn spectrums vau gasten
«n dampen strepen vertoonen. Het zou ODS te
veel ruimte on den lezer te veel inspanning kosten,
als wödaar dieper in drong«u, genoeg *(j liet,
dat men uit hei aanwezig zjjn van »tn>pen, uit
net Ontbreken daarvan,.en uit de plaats, die zy in het
spectrum inotnnon, ontwijfelbare besluiten trekt om
trent den sard der lichtgevende Stoffen. De stoffen
flser, amk, koper, niokel, kobalt, magnesium
«nz. bevinden tich ongetwijfeld iu dampvoruiigen
toestan l m don ntmosphecr der aou. Dit i» door
de zonsyeiduUterraj? van 1868 volkomen bewezen.
maar omtrent de natuurlijk* gesteldheid variCU
fBoubeBtsaunoa niteenloopend» meeni?.^».:.. ,..
hofl ntemt uan dat de e^ ' . , -ueatre JBnze
of drupoHrmig vlofb«- "Wge Ui t regen.
Kirchgloeibitte verr' " ,. bestaat uit eon vaste
mospheer^ ,~«re kern, die in de grootste
.*^o,»*' ?*"? ..«vrt, en omgeven is door een
»t'van lagere temperatuur, waarin zich
. Boffen .van den kern iu den dampvonn be
vinden. De Fiansche ateirekandigéFage daaren
tegen t;a»t uit van de ouden-telling, dat de kern
der ion is dnmpvormig of gasvormig.
Bij de totale zonsverdmsterinqen- ziet men op
het oogvublik der totaliteit de zon omgeven door
een krans van stralen, de Corona, en op sommige
plantsen aan den omtrek vertoonen zich
uitstekfei/de deden, als bergen, protutx-ransei) genoemd.
Yan den rand der zou af strekken doze zich
«oratgds meer dan 10 duizend geogr-iphische mylon
oit. Waren het bergen, dan zouden z$ die hoogte
heliben. De spectraal analyse heeft buiten eenigen
twyfel gesteld* dat zij gloeiende gasmassa's zijn.
.De phutographia geeft het middel aan de hand
beeKien tq verkrijgen van die protuberansen, en
met vrucht heeft men daarvan gebruik gemaakt,
by de verduistering van AugnsUia 1868.
Ofschoon de nu plaats hebbende totale verduis
tering veel minder gunstige gelegenheid aanbiedt
tot hot verkrijgen van zulke afbeeldingen van
protuleranicn en courons, is het aangenaam te
wet. ti, uat het aan de beoefenaars der
spectraalen&lyse gelakt is de protuberansen waar te
Hemen bij volle zonneschijn. Waarschijnlijk cal
voortgezette studie in die richting ons veel nader
brengen tot de keonis van de natuurlijke gesteld
heid der zou, der sterren, der kometen, enz., dan
de telescopen hebbeu gedaan. Eigenaardig; is hut,
dat het betrekkelijk kleine instrument, ae
spectro«coop, daartoe beter in staat is dan de grootste
telescoop.
De twee en vijftig voet lange telescoop van
lord Uosnèr, tastte oyna alle nevel vlekken, die
Herschei had waargenomen als nevels, op in
aterrehoopen, en het oog zag daarmede weer an
der» nevel vlekken, die zich niet lieten ontbinden,
maar omtrent den aard der stoffen, waaruit de
hemellichamen bei-taan, Meeren de telescopen ons
niets. De spectraal-analyse daarentegen- he.ift
xtelfs, volgens Tycdall, onder anderen reeds
bewezen dat waarschy'nlyk de staait van een komeet
?iet een «tof is, die van de komont uitgaat, maar
era stof, die neerslaat op de zonnestralen, nadat
*J d /or den dampvormigen kern dor komeet
dat w|) een totale zonsverdubtering
mllon waarnemen, is te klein; bovendien zonden
vjj< ''4 oorzaak kennende, biet angstig zjjnby het
verschünsel, en toch ia het niet te verwonderen,
dat de, onontwikkelde mensch met angsten schrik
verrold wordt, want men ziet diutrliü, vooral van
wnig verhrven standpunt, den schaduwkegel der
llaaa snel over de aard* trekken en het is alsof
«en . stoff lijk voorwerp over de aardoppervlakte
«liegt Men kan zich eeaig denkbeeld vormen van
da snelheid, waarmede «niks plaats heeft, als nvw
weet dat het be«(in zichtbaar ia op 26" 10' Z. Ur.
en 167°11' oostorlengte, dat de grootste v«r.dttt>
?tering lichtbaar zal zfln op 9°11' zniderbreedb»
«n H7°12' westorleDgte, an het einde der
verdai?tering' op 4" 48' Buiderbroedte en 98°. &8'
westerUng»e. Hat verschil in lengte tuuehen de eerste
«i batnte plaats bedraagt 93°61' of böna 1406
geomphitcbe mijlen. Niet seer ver van de
waarMd >yn wij 'af, als wty zeggen, dat de schaduw
dar maan dien weg doorloopt in de 5 aren, die
* m bet begin en het eMe der verduistering
, _, Nt-emt men «»n wereldkaArt dan zal men
n, dut dn drie boven aangegeven plaatsan
lgn io den Orooten Oceaan (de Pacific) en door
oor s^l becr^pen. -waarom w<j de verduistering
roet betrekking tot hst doen van waarnemingen
noemden*
<*) Wtf m*ea»n «BS te hsriaBsrea. Oat sotts nel
«tvst U.
DB TEMOONiTELLIHa.
Awrtcrdam, en met de hoof<isUd het geheale
rtk, beeft een gewichtige week achter dan rug:
- ; di» .*»n de opening uw groote, internationale .
?-'?'der wereldt-ntooustelLng.
:> D«isend«n vreemdelingen, van binnen en van
" «vtr d* grenzen, bewogen web op dun eerstbo dag
der -Meimaand door ae feestvierende stad; dui
tenden en notf eens duizenden menschen begaven
aiob di»-n morgen naar dn oude woestenij chtw'het'
Bgksmutedm om te oansohonwen wat daar
verre?an wan en van vorstelijke lippen da opening der
laatconsiellinff to varaecoea. ? .,
I>e kouiag op«ada de teatoonuteuiBg tttit,
de bH e«n 100 betsngrtika plechtigheid inderdaad
o«odige formaliteit is dus niet voldaan.
Het is ook een publiek geheim, dat 2. M. tioh
weinige dagen te voren over de tentoonstelling
fc"*ft uitgelaten op eane wijie, die tot hoogs*
DetrevrenswMrdige gevolgen aanleiding had kun
nen geven. En als reden voor deze houding van
den vont wordt opgegeven, dst de koning, vroeger
meen««nde,dat de tentoonstelling geheel nationaal
«ou zijn, te laat vernonen heeft, dat buitenlan
ders haar tot stand hebben gebracht.
Patriotisme du* l
Doch zou Willem III inderdaad gelooven. dat
zijn landje machtig en krachtig genoeg is, om
de groote natjön aüe tot zich te roepen ? Welke
rol «peelt Nederland op deze tentoonsUllina ?
Al de sohatten z(jner koloniën worden uitgestald.
Zeker aall«n zy bewondering wekken ; doch het
zi)n minder bewezen voor de grootheid van heden,
ann getuigen van de kordaatheid van ons voor
geslacht. Nederland'* industrie komt voldoende
voor den dag. Maar veel verder dan het gebouw
der koloniale ofdeeling on de eurste galerij in
het hoofdgebouw, strekt het Hollandwh gebied
zioli niet uit. Bijna overal zit vreemd initiatief.
meestal ook vreemd geld achter.
Jin tuch mag mheel Nederland roem dragen
0P«n »wh gelukkig rekenen met deze
tentoonefelhng. Twjh is de 1ste Mei van 188S een
gewichtige dag voor ons geweest; waard om met
Kouden letteren geschreven to worden in
debooken der landshistorio.
Onmogelijk kan Nederland ooit wednr worden,
wat het vroeger geweest jg. Nochtans behoeven
ae dagen voor ons volksbestaan niet geteld te
wezen. Integendeel t Ala het neutwol gebied,
waar de groote mogendheden elknar ontmoeten,
nis cargadoor van internationale schatten en zaak
waarnemer van international* belangen, kun
Nerterland een (ri-wichtige rol vervullen. Zie hoe
Belgiëdit begrijpt en ons voorgaat met to trach
ten door intetlectueele enhandflsoperaiies
damoKondhoden tot zich te trekken. Eén zaak heeft
het daarbij op ons voor, dnt het Fransch spreekt.
Maar hoeveel beter is Nederland niat u-elegen.
.teiiniaal is Amtterdam een wereldstad gsweeif.
l hans zegt dit woord veel meer. Toch kan onze
w>"fdstad weer dien eercnaain verwerven m
de wereldtentooastelling kan daartoe veel mede
werken.
. A1!f M*a*chen, «jrt men, z«a geschapen nnar
het beold des Heeren; doch dit neemt uiet
«eg, dat den Nederlander varweten wordt, traag
te zijn van den beginne.
Traag U geheel iet» anders dan lui. Het
voruoit evenve»! flegma, doch minder vadsigheid.
ODZJ znideliJke na>uren, de Franscheu tn de
Belgen, zHn niet traag. Wel b de Frau.schman
w»t P«jpoed.g klaar", wel b!flkt züti
luchihaitigneid ook nu weer, immei-g, ol kan v;«n eeiie
wereldtentoonstelling niet vei wacht woril' ?' ??"?
zg als het wwk van een ainnemer o- ''?* "
Icvcrd" wordt, in da gaheel-, ?">rdl»:lriï'
tentoonstelling blijken t?»-,,.'» ?&»-» .**? "f
vau ecu» opl?r,^*ordon Vin* orfraoi.-ano i
werk h-*?--Vï'eriy 'ejlkcndcapmgcn, die alleen
}{!0pi.erd. Als ewuickige bo-chouwintïvan het
net acaeJ gt fdjg kunnen zija. Muar ondernemend,
n**r.v tot aanvatten crereed, is de Frauschman.
Ujj CCQ vluchtigen blik op het werken door do
vre-mdo en door onze eigene werklieden, springt
het verschil in temperament terstond in het oog,
.Ah, qu'ds uont parcsaeux!" klaagde de
mecsterkuecht, die met de gipsen versioringea voor de
torens van het hoofdgebouw uit Parij* was ge
komen, terwijl hy op Hollandache werklui wees.
Voili qtt'un'cte en* imbccile» osème refusar
d'emporter soixanto kilosl C'était troplourdt Oh.mois
quand je vetuis d'arri \-oi-, mol, ila penxaient faire
tont ce qui leur semblait bon, mats je leur ai
nppris autre choset L'un d'eux veut me
brubvliser; patgch! je lui flaoque une ffiflo et waintenant
tous lont ce que je dis et ils mo nommeut mon
sieur!"
Wij gelooven, dut de hollandscue werklieden
van de vreemde veel leeren kunnen. Niet door
middel van oorveegvn van in hun eer getaste
opzichters, maar door het samenwei ken: door de
concurrentie, zoo mon wil. 't Lamlendige: Haast
je maar niet l" nog, den morden van de opening
uit den mond van een tot spoed aunguzetten
werkman vernomen, móet ophouden een
volksspreekwoord te zya, en «t\|d is geld" moet er
voor in de plaats komen: etke minuut, elke seconde
vertegenwoordigt een zoo- en zooveelste deel van
honderd gulden, ?
Dezer dauen zei een man, die onlangs zonder
betrekking, d. i. zoo gord als zonder brood was,
en nu f 8 's weoks verdiende, dat bij ook kelliier
in een koffiehuis had kunnen worden. Hij had
er voor bedankt; niet uit trots, maar uit luiheid.
Je verdient er voel meer geld mee, maar 't is
geen loven ; je bent bijna nooit vrij l'!
[ie opoffering, de heldenmoed, die in den
s Int g yk for lift noodig is, ontbrak geheel. En
over bet algemeen zien nw werklieden hot
moeielyke en noodzakelyka van dien strijd nog niet
genoegzaam in,- ? "
Bij moer wrijving; meer «inbed aan denecnen,
maar ook veel meer aanv. aag aan den anderen
kant, zal. naar wij verwachten, een meer onder
nemende zin, en, we zeggen geenszins minder
luie, maar minder trage geest in onze werklieden
varen.
Ziedaar' verbeteringen, waartoe de groote
tentoonstelling in de toekomst kan blijken te
hebbon bijgedragen. :
WIJ V E BII BI ».
DE DIAMANTVELOEN AAN DE KAAP.
Do eursto Kuap^che diamant, dia in Europa
werd Ruziën, was icntoonse-ti-U op de Interna
tionale Expositie te Parus in 1807. liet was een
steen van 21 karaat, die later voor ongeveer
600U gulden bet riffen dom w«rd van den
Gouvern-ur der Kaaukolouie, Sir Philip Wóodhpuse.
Weinig vermoeide men toen, dat enkale jaren
lator wekelijks voor honderdduizenden guldens
aan diamanten naar Europa zouden worden ge
xpedieerd.
De gronden, waarop de eerste vondst gedaan
w*rd, neoft ' men beimj[ielijkerw$2e in alle
richtiogm doorzocht. De eerste ontdekte mijnen
waren alluviale of natte mijnen, liggende in de
bedding van rivieren of lang* hare oevers iu
alluviale terreinen.
In 1870 vond men diamanten in de overblijfse
len van een uit leem gebouwde woniug; dit gaf
aanleiding tot een onderzoek naar de plaats van
herkomst van dit materiaal * n aldus tot de ont
dekking der zoogenaamde droge mijnen, waaruit
thans ongeveer uitsluitend da diamanten worden
verkretten.
Pe Zuid-Afrikaansche dmman t velden liggen op
1200 kilometeri van Kaapstad op 89
zuideibreodte en 23" oostarlenffte, ter hooate van on
geveer 2000 meten in de provincie Griquatand
West, ia 1671 tot Engelsoh grondgebied gepro
clameerd. ? ?
De alluviale diamantvelden IlgRea langt de
Taairivier van Bloemhof, b(j Pretoria, tot aan
de samenvloeiing van da Vaal- met de
Oranjerivier. Lang» deze schijnen zij zich uit te strek
ken tot Hopatown, Men vindt aldaar diamanten
op gerinro diepte tegelijk met afgeronde
keikwarts, agaat, jaspis en stukken ver»
vangt een
i, , ,
Meend hout, De aldaar gevonden diamanten ver
schillen ceer van dto welke tut de .pannen", of
droge nipoen ? worden verkreg-n. QeUjk reed*
gezegd K 'wurdeo z^ wehiig meer vercanield.
D, droge miJiMnV & *&«>? ?*
wereld werden aangetroffen, Yófe
dekking waren het kleine heuvels, die sich to
*en hoogte van ongeveer 30 meter verhieven
boven de uitgestrekte vlakten, waarin stf gelegen
njn. Ouder deie sy'n er vier vermaard geworden
wegens de rukdommen die er door ouiienden
handen aan worden ontgraven.
De vier mynen te llimbeiley «ijn: de
Kimberlevmyn in het noordwesten. De Beersmy'n in het
noorden, Dntoitspaii en Uultfooteinmun in h
/uiden. Beide eerstgeneemden liggen m de
onmidd liyke nabyhwd der stad, de buide anderen
op ongeveer een uur afstand. Datoitspan is d»
oudste, dan volgt BulUbutein en eindelijk De
Beer s m Goleobergkop, thans de Kimborleymy'n
genoemd. Allen toonen deseifiie geaardheid en
worden op deselfde wyso geëxploiteerd.
Aanvankelijk onderzocht nieu den bodem over
e«o groote uitgestrektheid en tot een geringe
diopto, daar de volgende aardiagen geen cUamant
schenen tu bevatten. De bovenste lageu tot een
diepto van ongeveer 10 meter, b^stoudeu uit
zoogemumden .gelen grond", daarop volgde blauwe
grond.' l*t«r bied due deu-Ude sam> «stelling
te hebben als de go!«, alleeu was hu mot water
in aanraking g*wce*t en hierdoor buiteugewoon
"a^d geworden. Zoolang men zulks niot wibt,
bedekten de mijnwerkers, tot op den blauwen
grond gegraven hebbende, deze met Reien en
verkochten bet terrein tot eiken pr^js. Men kon
in dien tyd voor duixendou eigenaar word?n van
wat thAus voor millToenen niet te koop is.
Weldra kwam mea tot de ontdekking dat de
bovengenoemde heuvelen meer diamant b-vatten
dan de vlakte. I)o massa's, waaruit dczo bes t ou
den, hadden dikwijls eon zeer >emchilleud voor
komen, waren somtijds xelfs rotsachtig, maar
bavatton steedj de gezochte steenen. Ii»t*r bla^k
hot, dat de diamauthuudende massa's omgeven
waren door oon natuurlijke ringvormigiui muur
van laaggewüze samenstelling, rotsachtig en geen
diitmaut. buvattcnde. Deze uinringingon beu ten
Bretifs."
De KimberJeymijn Is de kleinste, maar tevens
de r\)!tste van de vier; zy wordt uok het best
(*eëxpluitt;t»rd. Kut ia een groot gat van 100
meter diepte mot een omtrek van 2ÜUO meter
boven eu l&OO meter beueden.
_Men is het er over eens, dat de diamantmijnen
nitffedoofde vulkanen zy'n, dio kaolst.it" bevatten,
welke doi.r do zeer hooge temperatuur tot diamant
gekristalliseerd ia. De roUgroudeu en de steenon,
uie minder w«er«t:i»d boden aan de hitte, en
achter w;ueu _ dun do diumauthoudende massa's
ei den ter zijde gedrongen en vormen thnns de
pftefs." Deze ri'igea, om de mijn heen, zijn van
.ags^cwijzo struutuur en reiU^ii tot een dion"v
van tncer dau 10») meter, li^ ????.,
hardere iotsmss»a aan. ' - AJi'
De diamanten zün .a nan
*ncden H». <-. ^unrepnet eertt gevonden even
be" «ec{Br. attJéMa'kta van liet terrein, het is
eoh.Vf oroogehjk to bepalen tot. OD welke di»pto zij ?
voorkomen. Zij /.ij n in de.rot*massa om vut door
oen omhulsel van k^ulzura knik. De kleurlooze
en heldere steenen xyn het mm»t zeldzaam tn du
raynon van Dutuitsp.tn en B.iltfontcin. Da
Kimberloy miin gcuft da tnoesta eo do grootfite
diam.intun. MenTieeft v.vle ttecucn gevonden van 100
en 150 karaat, enkobn van ongeveer 200, eu óün
bruto gewicht van 288 karaat, winnüt eea
btillaiit. werd vei'krcg<m vaa 12!i k«raat.
/oodru dd Kimbsrley mjjn ontdekt wai,
vcrdculde het Kanpsche taouvernemc-ut da opper
vlakte, zy'odfl ongeveer 117000 vierkante meters
in RolUko vierkante stukken van ongeveer 9 met er
zijde, Claims genaamd, die teg»n een jaarlijks te
betalen recht aan dt» schatkist iu exploitatie wor
den uigostaad. Later kwam men er too ook ge
deelten van Claims uit to geven, zoodat sedert
1871 hot aintal eijennars meer dan 1(500 bedraagt.
De arbui t komt in hoofdzaak neer op het Ki-a-11
ven vau een i-ut. Hot. ontgraven mutariaHl, dat
de diamanten bevat, word oonpronkcly'k op
de eepvoudiftcto wyza vervoerd naar da plaats
waar het werd uitgawasschoii, maar naarmate moa
op grootere diepte kwam, werd zulks
bczwaar1 ijker. Men transporteert het thans in bukken,
die bewogeu vrordun door ijzerdraden: do plaat
ijzeren bakken hangende aan viiT zwelon op twee
kabels rollen over deze voort, do cunu stijgt vol
naar boven, terwijl de andere ledig naar bo.nad n
gaat. Zij worden door ecu stoommachine in
teweging gobracht. Elke bak hoef t een inhoud vau
ongeveer anderhalve kubieke meter, liet mate
riaal wordt met kleine tramwatferu ónder in de
muu uaur deze bakken toegevoerd.
Uit de bakken wordt hoc materiaal ia ren ver-,
zamelasr gestoft ou vau daar met wu^eutjos ge
reden naar een plaats, waar het wordt uit, Mj<tvid
en met water besproeid aan de iuweiking dur
dampkringlncht «ioitlt b.'ootvcateld. Nn ecu
verblyf van zes a zeven weken nldnar zijn de s;uk!.on
weok geworden, en kan men voor de eei-btömaal
met water uitwasschen om aldus de narde t«
verwyderen. De overblijvende stukken bevatten de
diamanten.
M^n brengt ze vervolgens in een ron Idroaiende
zeef, hetgecu daarin ovei-blyft wordt uitgewaaEchen
en tusBciioii getande radei en behandoia.
iudely'kblijven de diamanten over.
Kaar mate men dieper komt is do
dumantUoudende rotamassa harder. Alen moet ze Uien
springen met behulp van dynamiet of u:ti-oglyccrine.
Een streng toezicht wordt uitgeoefend op de
negers, die in de diamantgrooven wwkzuam zijn,
ten einde het stelen der steenou te beletten. Deze
werklieden verdienen 18 gulden per wek, de
beambten, die toezicht houden, f 64. De uienager
of directeur der groeve wordt naar zijna be
kwaamheden met 12 tot 60,000 gulden per i u ar
gesalarieerd, bovendien krijgt hij & ton honderd
van de waarde der gevöaden diamauteii, waardoor
hém .minstens nog f 6000 per jaar is verzekerd.
De arbeid duurt vanzouaop tut zoniondergnng
met tugfchenpooze' vau een uur op de» niiddug,
als wanneer men de rotsmass» laat springen.
Elke stoomrnaouiao bi'eugt per dag ongeveer
350 bukken op. De waarde van den inuuud dezer
bakken wordt geschat op gemiddeld f 40 elk, de
waarde dor dumaitten uit de Kimberley groeve
bedraagt gemiddeld t 20 per karaat.
Het wreef," dat de mna omringt, wordt sterk
door de lucht aangetast, zoodat herhaadelyk
groote stukken in d groeve vallen. Het gevaar
voor ongelukken van deze zijde ueemt
notuurlykftrwüzo toe met rte diepte, waartoe de
ontgraviiiij gekomen is. Indien geen afdoende maatre
gelen worden genomen zal men de mijn moeten
verloten.'De iufltecteur der myucn beeft de
Regeoring' hierop reeds gewezen on de Mining
fioard beraamt pogingen om hot gevaar to keeren.
Deze Boiird is een Raad van Besiuor, welks leden
in ongeveer gelijken getale worden aangewezen
door de Kegecring, de mijnwerkers «n ae eige
naars der claims.
De Kaapsahe diamanten vertoonen een eigen
aardigheid, namelijk dat vele stuk springen, wan
neer &y met du lucht m aanraking zjjn en deze
zijn juist de kostbaarste door hun water en hun
vorm. Dit springen heeft gewoonlijk plaat» in de
eerste week, nadat zy' opgegraven zy'n, soms eerst
na twee of drie maanden. Om dit te voorkomen
besmeert men ze, onmiddellijk &a de ontgraving,
met talk. K.
Zttken.
Bevorderltiff «Ier vrij
wand om bet t>iftm% tKuutnmtn bübet
leger te bevorderen; dit ui wel coo blijven,
»oo lang er geen afdoende maatregelen ge»
aomen worden, om bet dienen aanlokkend
t* maken, overtuigd ab w^j iljn. dat, indien
de Regeertng daartoe mocht kunnen over*
g»an, dtt nog wel degeluk personen zuilen
gevonden worden, geschikt en genegen, om
eenige jaren als vrijwilliger in de gelederen
te treden, behalve degenen die thans nog
in dienst komen, omdat iij in de burger
maatschappij geen middel van beslaan Tinden.
Hiertoe zal echter noodig zijn: Io. Eene
betere bezoldiging; 2o. Voort te gaan op
den ingeslagen weg en vele katernen te
terbeteren; 3o. De zekerheid te geven, om bij
het verlaten van den dienst, na een zeker
aantal dienstjaren, recht te hebben op het
verkrijgen eener Ryks-, Provinciale- of
Gemeeme-betrekkiag; 4o. Enkele wijzigingen
te brengen in de pensioenwet; en 5o. In
verband met het voorgaande, eveneens de
instructie op de woning, behoorende bij het
koniokJük besluit van 27 Augustus 881,
Mo. 20 hier en daar te hertten.
Om deze punten nader te verklaren, diene
het volgende:
Betere bezoldiging. Dat het geld ook in deze
quaestie een belangrijke rol speelt, w-ie zal
dat durven ontkennen, vó<JraI, als men eene
vergelijking maakt tusschen de arbeidsloonen,
die door een werkman kunnon verdiend
worden, en da karige bezoldiging von een
militair (soldaat), al neemt men er bH in
aanmerking, dat hy. behalve zljno soldij, ont
vangt: schadeloosstelling voor hel kleeding
en rcpariitie/onds,. vrij logies en brood, vrije
geneeskundige bebandelinK, en zijn eten door
«e mussa hem Koedkooper kan verstrekt wor
den ilan de burger het zich zelven verschaf
fen kan. Om dit ann te toonen, stellen wij
het gemiddelde loon van een werkman op
f 7.0U ia de week, en ve^"1"»
-.».-*f 7 nn nio - -'- , ?J-i *-"? -St«*>w- ^vij aio
ierf v- "'*Wgt:' ? 4.50 voor zijn kost, in
woning en bewassching, ?0.75 voor onder
houd van Meeding en ?0.10 aan contributie
ziekenfonds, dan rest hem olzoo nog in de
week ?1.05 of ± ?023* daags. Nu krij«l
een soldant van de infanterie zijnde liet
hoofd wapen met inbegrip van ? 0.02
toeLige voor brood, daags ?0.34 tractement,
ol ?1.70 ia de 5 dagen, welk bedrag door
hem geheel in do mcnwgc wordt ges>o:i, om
dnarvnn zijn voeding en een tal van andere kleine
zaken te betalen, waarna hel overschietende
geld hem oniler dm naam van zakgeld bij
het einde der 5 dagen wordt terugbetaald;
is dit bijv. ? 0.25 dan betaalt hy feitelijk
slechts ? 1.45 per 5 dagen aan de ménage
of ? 0.29 da^gs. Nii is er ecliler bepaald,
dat ieder soldaat per 5 dagen minstens ? 0.45
znk^elil moei liebben.^welk bijkomend kwar
tje voor ieder man door het lUjk wordt bij
betaald, en heeft elk man alzoo ? O.IOdaa^s
znkgeld. Is dit nu eene betaling voor de
diensten, die een mnn in de kracht zijns
levens vrijwillig aan het Land bewijst (daar
gelaten nog de gevaren, waaraan hij zich in
lijden van oorlog bloolstelt), en is het dns
vieonid, dat er geen jonge mannen gevon
den worden, die zich onderzulko omstandig
heden niet als vrijwilliger aanmelden? Neen,
dal is niet vreemd. Vreemd /.ouden wij het
vinden als zulke jonge menschen geen beter
midital van best.mn konden vinden, tenzij
domheid of luiheid hen daarvan uitsluit. Wi j
zal ontkennen, dat deze toestand dringend ver
andering eischl, en dat het nog mogelijk is dit
ten goede te doen, gelooven wij zeker; docli
doartoo moeten in de eerste plaats de soldijen
nan merkei Ijk verhoogd worden, opdat ieder
rolilaat zich met een gewoon burgerman op
een en dezelfde lijn kan stellen, en hij zioti
niet, gelijk nu, alle genoegens des levens moet
ontzeggen, waartoe zijn zakgeld hem dwingt.
Immers, van dat zakgeld moet hij zich nog
aanschaffen zijn poeUgoed, zijn paalden en
paren, tot het doen van kleine herstellingen,
zijn zeep, enz. enz., zijn boter, om het brood
niet droog te eten, zijn extra kominct je kulfie,
daar hij uit de ménage geen boter; en slechts
eens per dag in den regel d^s morgens
heel vroeg Wn kop koffie ontvangt. Weten
wij nu, dat de man per dag ongeveer f 0.2!)
in de ménage inlegt, en geven wij hem f 0.25
zakgeld daags, d;>o zou volgens dezen maat
staf zijn soldij f 0.54 daags moeten wezen,
of o.78 in dn week, voegen wij uu daarbij
de 7Xt1=lW die hij voor de schadeloos
stelling aan kleeding en reparatiCa ontvangt
alsmede f2,47 ontstaan uit het verschil van
betaling aan kostgeld n.l. f 4.50 en zijn inlug
in de ménage ad f2.03, dan gelooven wij,
dat hij. wat inkomen betreft, met een werk
man van zijn stand, gelijk staal n.l. 3.78
pi. 2.47 pi. 0.77 is f7.02, welk bedrag met
de toelage van 2'"* cent of 5 cent daags voor
den l en choron of medaille nog kan worden
verhoogd. .
Door velen wordt beweerd, dat de invoering
van don Verplichten persoonlij
ken dienst hel aantal vrijwilligers zou
doen toenemen, en dat de 6931 plaats
vervangers, die op l Juli 1881 op de
sterkiestaten van bel leger voorkwamen.
dan bijna zeker als vrijwilligers in
dienst zouden treden; hoe zeer wij
wel voor den verplichten persoonlijken
dienst gestemd zijn, wordt dit door ons be
twijfeld, daar die categorie van personen
geen plaatsvervanger wordt, omdat
bet anders toch in dienst zou zijn gegaan,
maar allén om het geld, dat zij.er mede
verdienen. Eveneens om het geld allén wórdt
iemand nummer verwissel aar, en om
het geld allén blijft een milicien langer
onder de wapenen, dan waartoe hij door het
lot was aangewezen, door ztyn nummer mei
dat van eea ander te ruilen, dien bet lot
romder gunstig is geweest
Verbtttrwg «on Kaxtrnet. Overbekend is
het, dat er aan de inrichting der meeste
kazerne* nog beel veel ontbreekt, alhoewel
4n de laauio jaren, zoowel door het bouwen»
,v»v.
van nieuwe, «U door het vernieuwen va».
oude kawnea, reeds Teel tot haro wbötering
is tot stand gekomen, en w(J willen hopen!
dat cl) gaandeweg meer en meer aan da
eitchen sullen voldoen, die men daarvoor
stellen mag. Het is misschien niet ondienstif
er eens op te wijten hoe weinig er soms
van de zijde der chefs op gelet wordt, om
bet toch reeds zóó ongezelliKe kazerneleven
niet nos; ongezelliger te maken, door bepa
lingen m het leven te roepen als bijv. detei
? met het branden van gas moet de meeste
zuinigheid betracht worden", wat nu op sich
zelf zeker niet af te keuren is, als die
«ul«igheid nu maar niet «óó vor gnat, dat mea
den man bijna in donker laat zitten. En dit
gebeurt toch feitelijk in een aan ons bekend
garnizoen, waar het licht in den winter des
avonds'zóó laat ontstoken wordt; dot
degeheele kazerne tijdelijk in donker gehuld i?, om
eindelijk hoogst gebrekkig verlicht te worden,
daar weer, volgens hoogeren last, op iedere
soldatenkarner tlecht» den pit mag ontstoken
worden, niettegenstaande er door do genie,
naar gelang van de groote dor kamer en dus
naar de behoefte, op iedere kamer 2 of 3
pitten zijn aangebracht. Het gevolg daarvan
is dan ook, dot het grootste gedeelte van
zoo n kamer in een half duister is gehuld,
en men aMeen in de onmiddellijke nabijheid
van zoo'n pit kan zien om te lezen of ie's
t te voeren, aan welk bezwaar de man
zoo goed mogelijk tegemoet komt, door ook
u van zijn 10 centen tal-geld een kaaivje ta
koopen, of van verveling uit te loopen of
wat het goedkoopste is naar bed te. gaan.
2o. RijksbetTekkiitgen. Reeds vroeger werd
door ons pp dit punt gewezen, en wij
gelooren, dst, indien de rogeoring moctit kmm.n
besluiten des noods door eene wetleliike
?egelmg ie bepalen, dat men in hel leger
_ moeten hebros ^d.i'öud, i'ivorws \oor
;ene der genoemde betrekkingen in
aanmer<ing te kunnen komen, dit uitstekend zou
werken om vrijwilligers te Jirljgen. en vooral
)ok, om ecu goeden uitweg to hebben voor
ion, dia d^.n dienst tu,s<;liL'ütij(ls wenschen
.e verlaten, waardoor het aantal gepensio
neerden znl afnemen, wat weer ten voordeele
vau den Slaat kumu Y. Z.
(Slot volgt.)
BIBLIOGRArHlB.
De Militaire Spectator no. 5.
De geï'-eiu-tcnifgen iu Egyplo in 1S82, door O.
de Wit'(vervolg en slot). Het. doorboren vau
paatscrplatcu door W. C. Ilojel. De
cavaleneuiauofivrt-s in ISifO, door J. ran der Wedden (wordt
vervolgd). Beschouw.ugon omMvut de tref ^ans van
et infanteriiwiur, d«or Kvrnpirs, Luit Koll. dor
[nfant. Een stemitiit bet ong>mu.wd i.föcwrskorps,
keJaar. O verzicht van bbiUuluailsonetiidBCaiiftelu
' " ' Militair Tijdschrift r.o. S.
Over de krügstucht cii de midd"len tot
handlayitif; er .vun. voornnrnolijlc onder een'korps
ofliricren. (Ie edcelte, Oinsolirijving van bot wezen
'n de eicellen dur krügs'ucht. Toestand van de
'"?yghtuclit in do Kumeinaclic, Fransche, DuiUche,
iRt'scbe, Onstt'Dvy' sohe, Nedei'landnoha en
Ne-^rlaurtsch-Indiaciic Ityicrx; vooilicen en thans).
liet kol»tii:ul \Verfdepot. ^nuoloon Bonaparte
;n hot ]iaci^e<-i-eu v*ii oon Moliamedaitnscli volk
vervolg en slut). Wgöjitic tot herziemnff van
iet Voortcliïift bcti-n'fcudo do wapeüesjcn auhiet-*
oefeningen by^tle Infanterie (met ecu plant).
Be;cbi>uw)i)g«n over Iiidisclio tactiek. Rechtspraak
u niiKtaiio Knken. YariA.
Militair onderwijs in Nederland en in
Neder_nds.Oi-IödiüI. Iluul'duursus.-en ei) MilitijreSohnoL
[)verzcc3cbe eprokk«liu?'cn, <"
SCHAAKSPEL
No. 17.
vin len oaa-radact. vaa .
ZWABT. ,
WIT.
Wit spoelt voor on geeft tn 4 aoiten max
(Wit S, Zirut C stokken met K H 8).
Oplossing van Scbaakproblesm NB. 15,
l O a O 7! B 5 nt. D i (»
a a l E a 4. K sp«»u.
& c 7 o a ofte e o T ?»t.
.
H o a i +
07 01 nut.
(b)
.....
O 7 E T +
B af D sa«ft nut.
A8-E4
E s ».
D of B d .6.
Ad Ubitum.
(b
. (e
D s - D 7 a
D 7 nt a 7
a H c - o 7
8 O 7 nt. D 6 m»t.
(d) .
l A8-PS
9 G l nt P 8 Ad Ubitum .
8 H * of O T ~ O 7 m»t (Het T»ri«Ü8),
INOEZONDEN OPLOSBINOBH.
Ho. 15 U intat opg«lo»t door W. v. H. t« Delft; W.d.
T. en St»t c'n vtona te InuUrdwa, «l»m»4e D. W. t*
BMSÏWI8SBLIHG.
B. te HoMw. Ko. S niet voor dit b!*4 g»»chUrt,
NAOEEOMBN OPLOSSINGEN.
WU ontvlafiD v« Ho. 14 gowl» oplo«iiii(t«n.vaij W.
d. v*{ Hwul** Met tfn vi.r«n (fa* ook K^ « W
AmiterdMo. atoBied* l* en l* TI d. K. w n. w."1
g+Jf + K. to M«pp«l H*, l*.
No. SOf
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD V O O E NEDERLAND.
FEUILLETON.
TANTE SLOF.
NOYELLÏVA»
OATHABJNA F. VAN KEES.
HfM "* Dintitu pa»
, «wnlm «M tn&/1*l«r
(Slot.)
VI.
Er was henl wat te doen geweest over
mijn ongxgement met Van Salsen. Tante Jet
had er mija moeder over aangesproken,
Willem er huur herhaaldelijk over geschre
ven, xelfs de zwagers bemoeiden er zich
mode, maar dal was alles olie in 't vuur.
Ik wou DU ouk eens tounen, dat ik ne
men kou wien ik wou en mijn moeder
schikte er sich ten laatste in, ofschoon ce
alles belwlve vriendelijk was tegen Van
Jwlsen. Bij inljo huweiyk was dan ook alleen
FriU» tegenwoordig, die voor 't eerst zijn
luilenanU'Uiiiturm droeg, en dit zeker wel eens
te A wim laten uen, want hij schaamde
zich uiet mij ronduit te bekennen, dat hij
liever neen Van Salsen tot zwager had ge
kregen 'f Was te zot, om van te spreken en
ik begreep dan ook zeer goed, waaraan ik
dien aluemwenen tegenstand te danken had.
Men gunde mij hei kroontje niet boven mijn
naam. Ik was nu een Barones en Johanna de
rrouw van een eenvou ligen dprpsprediknni!
Op den naam van Barones liet ik mij dan
ook niét wéing voorslaan, niet omdat 't mij
werkelijk ernst was, maar omdat iedereen
nu zou laan op Van Salsen neerzag, ofschoon
er genoeg meisjes waren, die hij gemakkelijk
tot vrouw had kunnen krijgen. Maar zou gaat
het ultyi) in de wereld; men gunt iemand
wel het slechte maar met het goede. Niemand
had zich bekommerd over hut laaghartig
bedrog van Coenrad en Charles, ze schenen
te mueueu, dat ik er aanleiding toe had
gegeven, ten minste Willem «n Fi its; daarom
trokken ze voor die beiden partij tegen hu n
eigen zuster, 't \Vas allerliefst, dal moet ik
zeegen.
Ik ben niet ingebeeld, maar ik had mij
toch vast voorgesteld, dat ik Van Salsen van
zijn zwak zou kunnen genezen, en de gedachte
aan dit licfdewerk, had my natuurlijk ook
't meeste doen besluiten tot dit huwelijk. In
'teerst scheen hel ook met Gods zegen
bekroond te worden, maar toen het spoedig
bleek, dal we niet toe konden komen met
de achthonderd gulden, die Van Salsen als
Gemeente-secretaris verdiende, werd hij zeer
onaangenaam, en begon hy het mij te ver
wijten, dat hij die ? 8UO vroeger voor
zichalleen had en -hij er mij nu ook bij moest
onderhouden. Dat kon ik toch niet goed
schiks verdragen; er volgden hoogo woorden
en dien eigen avond een dronkemanslooneel.
Van "Salsen sloeg alles stuk, en, meer dood
dan levend, zocht ik, een toevlucht bij mijn
moeder.
Het kwam goed, dal Wiliem juist togen
dien tyd promoveerde en mijn moeder daar
door in de gelegenheid werd gesteld, om mij
bij te springen, llenri erkende dit ook
dankbnar en deed nu meer zijn best, om zich
, in toom te houden; vooral als ik hem be
dreigde/ dat ik liever dan hem op dien weg
te zien voortgaan, tante zou verzoeken, om
mij haar erfdeel te onthouden; dan werd hij
zacht ais een lam; zoo schermde ik dan nog
al eens op die wijze met onze tante Slot,
die, mijns inziens, ook niet beter waard was.
Deed ze wel iets voor mij? En wist ze niet
hoe noodig ik het had ?
Willem vestigde zich ala dokter te B. Dat
was wel te verwachten. Hij wou in de buurt
blijven van zijn weldoenster, heette het, en
Bon oo^ije houden op haar gezondheid, maar
op haar beurs zou hij ook wel een oogje
houden, die vleier! Hij en Johanna wisten
wel lioe ze 'l aan moesten leggen, ab ze
iets van timte noodig hadden. Uuar was ik
Zv-ker van en mljti moeder dacht er ook niet
anders orer. Wal haar betrof, wist ik, dut
tante h*ir altijd meer vrees dan genegenheid
had in^t hoeüetnd. Dat tante zoo oud werd viel
ODS geducht tegen; dat kon ook niemand
verwach'cii. w.mt ze was zeer vatbaar voor kou*
vallen, zeker onidiit ze zich zoo ingestopt had
iu al <lit) manies en doeken vu 'i in haar
kamer 's winters niet uil te houden was van de
hitte, zduuls Martha 't beweerde. Martha leerde
ouk nog. en had, volgens Willem, altijd pret
als er over mij gesproken werd. Nu, dat
kon ik wei denken, ik had haar dikwijls laten
lachen c-n dun zou ze de slof ook wel niet
vergeten nijn, die zij bijtijds ontweek. Want
altijd gcfuut ik nog, dat tante haar bedoeld
heelt in pluats van my, te meer omdat zij
mij niet kluchtige stem nuriep, >een hoofd
wou ik irtflen, maar niet een neus I" Daaruit
kon men toch besluiten, .dat ze een anderen
neus wou raken dan den mijne.
Eindelijk na drie jaren van ongeduldig
WAchien, van .gedurig gehaspel metm(jiimun
en zijn herhaalde belofte v»n beterschap, als
ik hem mul mijn eenig wapen bebrcigde,
omvingen wij het doodbëricht van tante JeL
Onmiddellijk bij haar ernstige ziekte was
Jo'umna toegesneld, mnar dat werd ons
verM&j-en. Willem had tante de oogentoègedrukt;
nu, dat w a? ook zijn plicht eu tante's laatste
woord 'n waren geweest: imljn jongen, heb
dank l" u:ir kon hij zich op verhoovaardigen
en dut -leed hij dan ook. Wtf hadden nu
nnuurlijk haast ona naar B. te gaan. mijn
moeder niet minder dan wij, zoo kwamen
wij dan ook reeds dienzelfden dag in
'teterfbuis. Ik ben niet lang van stof en daarom
wil ik maiir liever zwijgen over al bet
onjangeiioii! . dat ons daar wedervoer, en my
bepalen, to! de noodige inlichting, omtrent
tante Jet's nalatenschap, en haar levenslot.
dat ze mij gedaan had was haar
geschiedenis Ze bcr»t niets dan bet
va:i de overledene Ito r ones, waarvan
mot "(joed geluk de held betwist werd
f 2000. Daarvan gat te oertt Willem en later
mijn moeder een toelage van T1200, wat ze
voor haarzelve te kort kwam, verdiende EI
met dn pen. De boeiende roman, dien il
by haar geleien had, was van hare hand
Geen wonder, dat ik er goede kennissen in
had aangetroffen. Johanna's uitzet had zo
eveneens bekostigd van haar verdienste en
voor m\jn kind, dal weldra geboren zou worden
had se met groote moeite en opoffering f 5UO
bespaard, dio ze Willem had aangewezen me
de woorden: s Voor het arme wicht, dat de
dwaasheid der moeder duur genoeg zal moeter
boeten."
Niets voor my! ...
Ja toch iets, rooar 't verbitterde my nog
meer. Willem gaf raty een boek. s Ken u zelve."
was de titel eo Voodn stond met tante's hand
geschreven. »Hierin steekt de schat, die u
tijk kan maken."
Welk een spotlemy l Er lag geen enkel
bankbrieije in. slechts een beschretren papier
tje, waarop ik, buiten m ijzelve van veront
waardiging, het volgende jas:
>Ik ben niet hoogmoedig maar *
»Ik ben niet kwaadaardig maar
»Ik ben niet zelfzuchtig maar .....
ilk ben niet troUcn, niet afgunstig,
niet nydig, niet baatzuchtig, kortom, ik beu
eigenlyk volmaakt, maar
»0 Jetle, Jetlö, zoo maakt ge u wijs, dat
»ge, bij wijze van uitzondering, handelt naar
»de inspraak uwer slechte gevoelens, die allen
i reeds net burgerrecht ia u w hai i verkregen!
t Uw levenslot is erdoor beslist, maar iu deu
«hemel is nog plaats voor een afvallige die
»Jezus om bijstand aanroept l Düar wacht
>u tante Jet."
. Besluit.
Ik ben niet ..... dat is te zeggen....
Bespottelijk! maar als men iemamfs eigen
aardige spreekwijze zoo gulieel verkeerd uit
legt, wordt mtiii er zelve bang voor l
lis zooMs ik dacht, Marie, dat bedorven
kindje van tante, is de dochter van een paard
rijder. In myn vroplljkheid over dit bericht,
door Marlha aan Willem medegedeeld en ouk
bevestigd door tante's papieren over die zaak,
nam ik mij vast voor, om Cucarad bij de
eerste gelegenheid eens te vragen naar wijlen
zijn schoonvader, den paardrijder, maar ik
ben ervan terug gekomen. Couurud zuu mij
ten bescheid kunnen geven, dat een paard
rijder altijd nog de voorkeur verdiende boven
een dronkaard zooals mija Baron. Ik weet
nu alles haarfijn van onze familiegeschiede
nis. Mijn moeder en tante Ciara waren de
dochters van die weduwe. De onverbiddelijke
notaris was mijn grootvader en mijn va^er
bracht Yan Geuru, die 'tmut tante Jet eens
was, bij de weduwe. Verder heeft mijn raoe Jer
dat huwelijk van tante Clara met Van Geurts
bewerkt, zonder te weten, zooals ze bepaald
verzekert, dut tante Jet nog van hem hield.
De brief van den laaghartigcu Baron was
van alles de schuld, en als tante Jet zich toen
nog verdedigd had, maar ze liet niets meer
van zich booren. Ik ben niet.... dat wil
zeggen, in de plaats van Van Geurts, zou ik
pok zeker op den dwaalwegen geraakt, maar
in de plaats van tante Jet/pju ik goed van
mij afgesproken hebben. Nu, dat is verschil
van opvatting. Ze was nu eenmaal niet anders;
spoedig pp de teenea getrapt en ruw,
onverdragelljk als ze aan iemand een hekel had,
zooals aan my, en altijd stijf op haar stuk,
nlsof ze 't verstand in pacht haoüDat is haar
dan ook slecht bekomen. Met al haar schoon
heid, bleef ze een oude juffrouw!
Zoo heb ik over haar geredeneerd, totdat
ik drie kinderen had, eu even als mijn moe
der, gedeeltelijk door mijn familie moest wor
den onderhouden, want het goede werk, dat
ik aan m ijn tnau wou verrichten, mislukte geheel
en ik durfde het niet eens meer wagen iets
tot hem te zeggen, als hij slecht geluimd
thuis kwnm; dan wist ik wd wat eraan
haperde en dat hij geen rust zou hebben,
voordat hij mij met zijn verwijlingen op de
grofste wijze had beleedigd. Gelukkig bleul
hij nog zoo wijs, dat hij zich eerst tu buiten
ging uls zijn werktijd voorbij was. anders
had men hem zeker uit zijn balrekking ont
slagen. Nu hield de Burgemeester hem nan
uit vriendschap voor zijn ouders, die hij
vroeger gekend had, en misschien ook wei
uit medelijden voor mij.
Op oen dag begon hij mij hard to vallen over
de ? 5ÜO van onze oudste, die Willem liad
uitgezet, omdat ze ons anders zeker door de
vinders zuuden glippen. Hij wou dal geld
hebben; Willem had geen recht, om er den
baas over te B^eieu, schreeuwde hij, en hij
had die kleine vergoeding wel nuuüig voor
den last en hel ongeluk, dio hij zich met
m|j op den hals had gehaulil. ik kon mij
niet langer inhouden en noemde hem ecu
>KöWétfct.looze doorbrenger". Toen voor 't
eerst, hiuf hij in blukende drift zijti orm tegen
mij op, tiiïsar cwin'pfotgiijing bedacht hij zich,
ruk'e zijn pantoffel dit eu wim -p mij die waar
'thoold, mol de ruwe spotternij: >daar heb
je 't erfdeel vau tante Jet!"
Teu diepste gekrenkt ontvlood ik. naar mijn
moeder. Ik vond nr Willem. Ik behoc'do
niets te zeggen, mijn ontstelde trekken, mijn
tranen en de btouvvv bult op mijn voorhoold
waren welsprekend. Mijn móeilcr keurde het
voorstel van Willem goed, dut ik met hem
mede zou gaan, om zijn woning in orde te
brengen, voor de bruid, die hij zich uitge
kozen had. Zij zou myn kinderen bij zich
nemen, zoo kreeg ik een tijdlang rust. Ik
liet er my toe overhalen, op voorwaarde, dat
bij Johanna en Marie op een afstand zou hou
den. U l) begreep zeer goed waarom ik dat
wenschte, .met omdat ik die beiden niet
lijden mocht, want zy deden my iramecs
goed l Maar alleen omdat, M mij wel zouden
kannen aanzien, hoe het met mijn
huwelijksEluk gesteld was, en dat had ik toch vooruit
nnen bedenken, als ik .minder verzot was
geweest om te trouwen.
Bij Willem trof ik nog de oude Martha
aan. Ze kon ternauwernood meer iets doen,
maar 't was een lieldeplicbt van Willem aan
tante's nagedachtenis, dat hy de oude tot zich
nam; hy had er dan ook alle voldoening van,
want Mailba hing hem aan met hart en ziel,
zooals ze tante had aangehangen. Zo sprak ook
veel over Marie, die ze zoolang verzorgd had,
tot dat tante haar vo-jr haar vet Jere opvoedig
bij DominéIiab onderbracht; on wat mij
vooral ten goede kwam, ze toonde belang
stelling in mijn lot en vertelde mij ree),
wat ik maar liever niet oververte), omdat
het mij bespotteiyker maakt dan tante ooit
geweest is.
't h zeer dwaas maar ik moet er toch mee
besluiten, om een beleren indruk van mij na
te laten, dan ik mogelijk aanvankelijk van
mij uneven heb. Ik bezocht lonte's grat.
Weekelyk ben ik niet maar, enfin» ik
stortte er heete tranen, en ik betrapte er my
op den geheimen wenscli:
»Ach, was ik toch geweest als deze, goede,
brave, eerlijke en opofferende tante Slof."
SCHOOL.
DIDASKALIA.
XVII.
Ik begin ditmaal, waarde Redacteur, met een
treurig bei icU uif Leiden to vernielde»; de
hooRleeraar Cohet tamclyk is de vorige week op z\ju
college duor eene beroerte xetivüVu. (jg kunt
deuken welko cousternatie dit gaf onder de
aauwczige tubhuoi dei s; dut de geleerde inuu goed
veizurgd te huis is gebracb', eu dut er tbuni
alle moeite eu zorgen aan dat kostbare leven
be«teed worden, spr.ekt vau Kelt; l'.|j i", uaar men
ze.'t, op 'too"uublik wixt t>tt«r; uio^e die
bo'ortcfiap bo-tc-^J'g uyo, eu bij nog jarea Luig voor
du wetcuüohap gi s[iaard blüven, wev grootste
aioraiul hij wui; hij is de stiohter i-i^ner nieuw-e
school göwcnst, nu heeft nis zoodanig waarlijlc
gi uüte vei'dieunteu; al h-etl't bij tal vun leerling'-n
gevormd, dio in zync voctotuppcn li'eüeu zuilen
<u kutiiieu, tiiemtiua hunner u&l sicli v.-riuc-ten
to mcejion clut hij h'sm grliövl oveu:ireu kan.
Groot zal dan ook do «Ui? voor du LeiJ-che
unirersiicic zya aU zg hc:ii erünmal moeti-u uitacen
wioEH naatu ecu guede klank door geliejl Europa
heeft.
Ka BOO hebben wij <1aa weder een uieuw
mitiisterie! Wat o t' ikenpakevX ons in plaats van ziju
voor^itogef brengen y/tl is uoj; ren raadsul, doch
't is geen fitadse! wcllce sijwi denkbeelden omtrout
oudurwija ijn; wogen zii ia ieder geval dat on
derwijs teu poedt t.omen!
l>« bladen zijn uiten noff vol van het geval
mot Volksonderwijs" te'siiravonhage; dio
oyerrouipohugst-mclhode v»u den hee:- Uuino:a
Kiouwennuis werkt mis chieu tlinus tU't goe<le mf, da'
men iu p»litt*ke, goJsdienïtigs ot' i>ac< (agogische
g^üuotschnppon op zijn hoedo zal puin* worden
tegen der^chjke mucliiuatien en maiiOeuvcrH. maar
voor dat weinirf IjclangsitbUenda ledoii van
sooitpeiyko vereenjj{in);en wakker worden geschud en
in 't verruig niot allén l.unn« coutii'iutie de talon
en meencn dat zij danrdoor ihre schul'liffkcit heb
ben gedaan, doch thaiiB van zelf aulieu koenen,
Otn z«ker te wezen dut eene \ergadariag niet
dwingt om dingen te tipen welke nut den aard
of du wetten van do Veroeniginct in strijd zyn:
bet tircuO aoao» etdona fereutea" mocht men wel
nH meer in acht nemen bij hot aankomen van
nieuwe leden.
Wat vold'iening moet Dr. Koppeiilirwr, de afge
treden Uaag-ohe t%euteur, gesmaakt hebbeu, toon
ra 19 April onverwacht door meest al zijne
lega's een keurig boekgeschenk weid aange
boden ah) bewijs van de oprechte gevoelens van
gfcn-gtiuht>id eoïphtini,', welke hy gedurende «|jn
lirectoraat den'rourareii had wetvu iu te boezemen.
BurjfemecstHr en Wetlioudws van de resijentie
«uilen b ij die pkchti^e, maar hartelijke aanbieding
w«l kier teReuwoordig geweckt zijn l!
't Is zeker m> rkwanrdig genoeg om te verniel*
den wilt er dezer rlagt-n te Ede u voorgevallen;
jp voorotei namelijk vau Burgemeester en
\Vetiiiiura heel't de eun-outerand Aldaar met
ftlffet'iie «tnmiuea besl-nen, een adres vun dankbe
tuiging te richten aan den afcctivden arr
iidisserouü13,-cboo opziener Dr. vuu itleich vau Rysetvyk,
voor al h''t goedo, wat hg in die betrekking voor
Io gemuente gedaan had, terwijl men ht-rn tevens
lot l'-cdw zen van den raad uitdrukte, dat redeoen
van pèuudkieid h»iu vorpliclitte, die betrekking
neder to lc^j;en. Uor/clijke briovea of adressen
eijn er in ons Vaderland zeker niet vele geschreven.
l>e christelijke normaalschnol van oud
rwqze?essou tn Zetten, heeft dezer dagen haar
werkci'iug uitgelirrid, duor er een cursos van
hoofdonei'WtjxBi-cssen nan to vcvb ndtn, on aan do dames
véna gflegfnheid te geven 7.ich te bekwamen
voor een examen L. O in nieuwe talen; eene milde
[>ep:iliug dimrby is, dat dio mei^jea, dia zich door
Doeden aanleg en. uitsrukend geÓJ'ajj onderscheMen
ju binuoii Ui ie jaran eano acte au onderwyzeres
verkregen, nog drie jaren kostaloos op de
inrich:iair blijven aiogen, om zioh voor het examen van
ioofdouder*ijzercs to bekwamea.
Tuüschau de berichten van uitbreiding van scho
len, truf mij ook een bericht uit Eindhoven, waar
eene b{J20iidcre tchool begaat, welke 235 leer
lingen lievat en nog zal nitgebreid worden. Hoewel
duiir ook fratisch en huogduttsch zal worden onder
wezen i» hut onderwijzend personeel slecht- vier
turk, d.i. een hoofd der school ra drie
hulpouerwy/.ers. Kik oiiderwUzor heeft daar alzoo
onpeveer 60 leerttngeu onaersijne leiding; al bepaalt
de wet dimt omtreut niota ten opeichte vap lagure
scholen, zuo mocht men tor wille van de kindoren,
ai t. 24 wel eens meer ia 't oog honden.
Do acte-exi'm-n» L. O, zön bgna overal
afgeloopen: de oog^t is groot geweest, ruim 2(3 der
aspiranten t^jn geslaagd; do openstaande plaatsen
zullen dm wel spoedig jjn aangevuld.
Men maakt ich iu den laatuten tnd erg druk
naar aanleiding van ceu i>chrijveu in lift
Sfaandbl.id dar vereenijjing tegen de kwakzalverij over
den ftrr'radivBomentrt'MonoolopiieDer Ur. f. van
Tuerenlidut, die in Diuteloo woont en 't
arrondis»«meiit Bergen op Zoom ondi*r eQn toezicht
heeft: men verwet hem kwakzalvoramiddrien in
den haudel te brengen met gedrukte
aanb«velüigelt er bjj, welk* van allorlej onzin eu fou
ten wemelen, en 't is das natuurlijk dat men niet
b«!iri-fji>h hoe zulk een man schoolopziener is en
blyft. Ken onderzoek ia dozo wak is echter hoogst
wjuschelijk.
Geloof m\J steeds.
80 Apiil 1383. Q. IL
AULEBLKI.
In «en onlangs Yenohanon werkje n Puit inoonaa"
VNtelt d0 sohrijver o.», bet volgende omtrent een
der vele>ond«riiuge kostwianingen, diealeoht» een
geboren Pargzenaar ioa kannen verainnen.
JSen pur maanden geleden bad ik bet ongeluk
op straat nit tu gljjden en te vallen. Benwbuiel
gekleed mannetje wboot toe, hielp uti opetMui,
ea wilde mij voutmkt asar mine woning terag*
breogcu. Ucn volgenden morges kwaa
daar oude hoeden voor noodig?
"
gen hoe het mQ ging; den dtwop volgendendM
we«r. Door die GeuugiteUiBg getroffen venooht
ik mijne huiiboaditer hem binnen te ktei),
iflgeval hg nogmaals komen mocht.
Twee dwen later liet by «ioh dan ook, half
met goweld ia mijue ?tadeerkaaier duwen en
?tond verlegen aan atfn hoed draaiend voor .
Pardon, mijnheer", begon hjj, maar met allen
eerbied gesegd, gU <yt nog al .gewichtig" en all
uieu gewichtig i» kan een val «onu gevaarlijke
gevolgen nebben; vandaar mijne bulanntelling."
ik Lwhte. «Men kan op verwoillenae manie»
ron gewichtig a|ju", hernam ik en al* ik n
mi»achien met het een of ander TAB dienst kan
UU bedacht «ioh een oogenblik.
.Welnu, mijnheer", iet luj eindeUjk, .ah gij
my een disast wilt bewijicu, geef mji dan nw
oude hoeden."
?Met pleücier; maar waarom, ilit gQ koopman
in o&de hoeden, of lijt ffüvoor u selven bysonder
op een kachelpüp geatold? Ia dat geval «ou ik
hut n>y tot een genoegen rekenen een nieuwen
hoed voor u te mogeu koopen."
Neen, mijnheer, iu«ar toen ik na BW val uw
hoed ouraapw, cao: ik dat Pinaud en Amonr nw
leverancien fln. Die naam lou effect maken by
&>ija klmndiaie."
Uw kUndisie?"
.'t I* waar, mijnheer weet nog niet wat mija
vak i*. Ik beo aievenvérscJtrikfyr om u te die
nen, of liever om de damei te dienen."
n Dieven Toriehrikker, dat ii eeu baantje, waar ik
tiooit van Keboord heb. En waarin b«U»t nw
werkzaamheid op dat pont 'i Moet güde dieven
buiig maken?"
«Juiat, mijnheer, dieven, inbreken en dergelijk
slecht volk."
En hebt . .
Vertel mij een* hoe gif dat aanlegt."
De Eaak i-t eenvoudiger dan rtj (cliënt Zooala
ij weet, mijnheer, hebben de dieven een politie,
.'L- misschien beter georganiseerd ia' dau de
oificiw-le van do Préfecture. Die politie heeft haar
Bpioun«u, die voor guld natuurlijk, d*
gelegenhfd'.-n opzoeken en aanwijzen, waar eeu goede
clux ie liaan zou 2y&."
Uat heb ik meer gehoord."
Ouder die «pionnen zya er die bijzonder let
te u op oude meoBfhen en alleenwououde dames.
AU z$ 200 iernanübobben ontdekt en weten dat
er eou spaarduitje ia, duu wijzen tij die aan den
een of audaren ueweteulooEeu scburk.
M;tor ik begryp niet wat...."
Met mijne oudo hoeden zorg ik voor die arme
vorlateu wezens, en ik zal u vertellen hoe. Ver
onderstel dat güeen alleenwonende dame ztjt;
rk K* u. 6en bezoek breiigeu, uiuak u opmerk
zaam op de gevaren die u bedrei^en en g
ahonneeit a bümy. Dat wil zoeavn: voor eea franc
maand eorg ik dat zich op uw portaal of
spreekkamer altijd eau uecreiihoed bevindt, die
da die-ven afschrikt."
Maar hoe dan ?"
Wel als zoo'n dief onder het- een of ander
voorwendsel binnenkomt eu den hoed ziet-, denkt,
ik heb ge«u geschikt oogenblik gekozen; ik
zal wel eeus terug komen, en gaat. Een paar
dagen later probeert hy hei nog eens: n Al u eer
viüte'1 donkt hij, eii zoo gnat het telkens ah hfj
tiïh naar binnen waagr. Uat inomch ki-Qgt te
vi'el hcarvubezock," zegt hu eindelijk en laat
verder met rust."
Niet k'vaod overlegd. Maar gelooft ftij niet
dat aur kln.nt.un Lctz Itie doel zonden bereiken als
i eenvoudig oeu heercuhi>ed kochten V"
Volstrekt niet. Voorect»t moot die hoed eiken
lag netje» afgoborsteld on door eea mnn óp den
ia^stok gehaiigen worden, want manneo en vrou
wen doen dat op eon zeer verso.iillende manier.
Ook mag by niet te oudarwetsch zijn ea ook
vooral met a'tijd dezelfde. Anders zou de dief
er s;joedig de lucht van krygen."
Uat b zoo."
Ik bronz daarentegen ioderen dageen anderen
lioed. Ik heb op hot oogeublik 209 klanten en
241 hoeden, lederen dag begin ik mijn rondgang
bij Ko. l, aan wien ik een nieuwen afgeborstelden
tioed breng; ik bang hom op en neem den vorigtm
mee. Dien stvijk ik ook netjes glad en breng hem
»y No 2; zoo gaat het voort en No. 209 neem
ik natuurlyk m*e naar .huis. Op die manier
heeft geen van rnjjne klonten twee dagen achter
elkundar denzclfdtn hoed, en weet ik soms dut
eeu' vaa mijne dimos in bijzonder groot gevaar
verkeert, dan laat ik er wel eens twee achter."
Gij zijt een man om op to bouwen l"
Ja, münh?er; mau- stel a ook eens voor welk
een schauda het voor my wezen zou, als een ran
m ij D o klanten vermoord werd.*'
Ea verdient güzoo uw kost?"
Eea cerlyk stuk brood, mijnheer. Gükant hot
zeil' u,trekenen: 209 klanten tegen l finnc per
maand, dat ia 2,500 f race* in het jaar. Aia mea
int zuinig aanlegt ia d.tt ceuoeg on van te leven.
Ik heb den man gelukkig gemaakt met een
ilf doz-jn oude oeden, en ben overtuigd dat ik
daarmee niet alleen zijn dank verdiend aeb. maar
ook dien van alle onbeschermde" oude dames.
J.
Elfmaat getrouwd. Toen ik dezer dagen
Phiadelend* bezocht, das schrijft iemand uit JLmerika,
wei a ik aan een zestigjarige dame voorgesteld,
die spijt haar leeftijd en haar veelbewogen leven
;en knappe vrouw gebleven was, en thans nog
tiet hart van menigen ouden vrijer in gloed kan
hengen en dit ook waarschijnlijk wel zal doen.
ttuim 40 jaar geleden was juffrouw Annie Doyl
iet mooiste meisje van Briatol (PenBsylranie),
waar haar vader winkelier was; en daar voorde
opvoedinp der mooie Annie allé* gedaan werd
wat in dien tijd moaelqk was, ontlook *Üab een
Bchoone, Eeldzame bloem. Het baarde dn» geen
verwondering dat het mooie, welopgevoede meisje
veel vrijen bad. Op haar negentienden verjaar
dag gebonk Bij aan eea welgèi«ten jongen pach
ter van Buoks'üoonty haar hand. I)och «es we
ken later kreeg de gelukkige echtgenoot van
Annio een slag van een muilezel, die «ijn dood
ten gevolge had. Nauwelijks bedekten de groene
eoden het overschot des gestorvenen, of een
lelioen oude en nieuwe Uetnebben daagde op om
liet hart der thans tot eon volkomen schoonheid
ontwikkelde Annie te Veroveren. Een jaar na
den dood haan mans, huwde zij weder. Maar
ook dtze echtgenoot werd na verloop vaa twee.
jaren haar ontnomen. Een zenuwkoorts rukte
aem in kotten tyd weg. In de daarop volgende
tien jnren tot op den dag dat au den leeftgd
van 30 jaren bereikte, heeft zU vijf mannen be
graven; met geen hunner leefde nj langer dan
een tot anderhalf jaar. Ho. 3 wai een timmer
man, h^j viel van een stelling en brak *gn hali.
No. 4 viel by een pleiziervaart m het water en
verdronk, en No. o werd door een. longontste
king wegtterukt. «Ja, m|jn beate Heer r sprak
de oude aame, toen ik den zesden ha wde, meende
ik dat alle kaaaea gunstig «tonden om hem lang
te behouden, maar twee jaren daarna, kreeg hg
op een warmen «omerdag tengevolge van het
gebruik van watermeloenen, de cholera, die hem
ten gravo sleepte. Op mQn 83sto jaar huwde ik
No. 7, die na 8 maanden «en hartkwaal kreeg,
en weder moeit ik den Mjkbeaorger ontbieden
die een goede vriend van nüj was, waanchfanltjk
omdat er in «Mjn huis ?ooveel voer hom ta ver*
dienen viel," Annie trouwde Ko. 8, 9, 10 en 11
in de volgende jaren «n U thans de wednwe vaa
elf mannen, die in beUelfde graf nuten. Mo. 9
stierf aaa detiri*m tromt*», No. 10 swn een
bloedTin, ea haar laatrte nua weed inhelanédeB
' gen, EU liep weg, werd een speur en
jm ggii jnnelha"* f'flft*"^ ter neer, ea
werd daarom tot dan galg verweaen. Die vronw
? ia hw i^VfaUi* hoisje ia het
noordwestelijk deel van Phüadtiphia (? de Os*
nerstraat Haar elf mannen hebben haar ge«oeg
nagelaten, om onbeaorgd ea netjes te koansa
leven. Z& seide «Mj, dat s| on besloten had het
doiijn volta maken, soodra «eu goed* party iisk
aanbood. Z>« dame met elf maan -o heeft nooit
kinderen gehad, en niemand ion haar meer dan.
45, op atyn hoogst 48 jarea geven.
Waarom tb memdun nut vKtgm
B(t al ont» triomfen en vorderiogen op het ge*
bied der werktttigkunde sijn wu in een enkei
opsicht nog niet verder gekomen dan d» mensohea
van honderd of aetduisend jiren geleden waren,
Behalve in geringe mate voor militaire doeleinden,
heeft d» luchtvaart geen wscedUjk* vordering»*
gemaakt, en is thans nog niet veel meer daaeea
vermaak sonder practiscn belang. Wtisjta het dot!
om te kannen vliegen nog niél nader gekomen
dun de meascheo iu het begin onser Christel0k«
tijdrekening. Onse hedeudaagsoha ingenknn
beoben nog g«en btuikbare vlifgu;aohin« verv»*rdigd.
Ja «jj hebben daartoe nog uiet eens een eersten
?tap gedaan. Voor den mensch kan men geen
vleugels samenstellen, die heat in staat stellen
met eigen kracht te vliegen. liet faalt ben aaa
de noodige spierkracht om dat te volbriugea wat
de vogel* coo gemakkeltfk vermogen.
Zelfi wanneer er werktuigen ulrgndachtiUn ont
aau het gebrek aan kracht en aan vermogun om
vol te honden tégeraoet te komen, «uilen tfl dan
eerst kunnen dienen, als sjj zoo iagerieht sgn dat
elk pond van de machine sooveel kracht ontwik»
kelt als elk pond van een vogel.
De measohen kunnen niet vliegen omdat. a$ niet
sterk genoeg zijn. Geen vogel weegt zooveel als
de lichtste mensen, maar er zyn wel vogelu dis
oneindig sterker zyn dan de mensoh. De grenzen
vau het gewicht boven het welk de lucht tot het
vliegen niet meer dienen kan, is ongeveer dertig
pond. De natuur voedt geen swaarderen voueL
de lucht voor iwaarder*
Ongetwijfeld op grond dat
dieren niet berekend is.
De Albatros is de grootste vogel en oen der
zwaarste. Er iy'n nog zwaardere vogels met be
perkte vliegkracht. Maar het hoogste gewicht vaa
een natoarlyke vUegaiachi&o gaat de dertiff pond
niet to boven, en het gewicht van den AlbatvM
ia zelfs hooger dan 28 pond of het zwsde deel vaa
een stevigen man. De Albatros kan echter 8$}a
vlongeU, die van het eene punt tot het andere 15
toot» u laiig zou, een gansehon dag in beweging
houden, terwijl de sterkste man, aU hy de lucht
met culko vleugels te klieven had, in een half
uur uitgeput vau vermoeienis zou wezen. Kn toch
hoeft LU om zich in beweging te huilden, oneindig
zwaa.-der vleugels noodig. De Albatroa bezit even*
veel spierkracht aU de mensen, doch kan liet langer
uithouden om do acht en twintig pond van z\jn
lichaam voort te deugen. NYii halibi-n in dien vogel
een werktuig, dat eea zeer belangrijkt) kracht in
eene kleiue ruimte ontwikkelt. Er bestaat geen
macbinf , ten min-to geen stoommachine m«t
«toomke:el dio ia verhouding tot bet gewicht zooveel
mechanische kracht nitzet, ab d» Albatros.
De befcJtaving ten tgde van Abraham. By' de
oprp-avicgen in fiabrlobië, onder lei.jioff van don '
Ek'tT Rus<am verrichti zifüeoni«e Chaldoeuwschtj
aapyrusrollen ontdekt, waarover de Heer Theophr.
[i. Pincket- in de joeg^te zitting van het genootflcbap
voor By'Wsclie onaheidkunoe eea zeer belangt ijke
voordracht heeft gehouden. Ouder die follen is er
een, die ov?r de oude tyMrekeniug van hét
Cbaldceuvrsche rijk licht verspreidt. Hij is afkomstig
uit den tijd van Nabonedes, en men vindt daarin,
onder smdcre», dat deze vorst, hu htt.oi^frayen
van den grond onder den tempel van den zonne- ?
Kod te Sipora, 44 jaren na den dood vaaKj/ning
Nebukaduezar op een p.ipytnsrol van Naromsin,
don zone Sarppos, . stootte, dien niemai.d sint»
3200 jaren gezien had. Hieruit volgt dat de ge>
uoemdo vorst omstreeks 3750 jaren vóór Christus
Heelt ge-.egeard. Dit feit en de omstandigheid, dat
reeds in die oude tijden een levendig verkr er tuv
iclien Chaldea en Ae«yi>te bestond, moet door de
buocfeiinars der BybeÏMihe kiitiok in aanmerkibg
genomen worden, en de gewone voorstelling om
verwerpen, volgens welke Abraham, de stamvader
der Joden, een rondtrekken de Arabische Scheik,
een tooi-t van notnadiache Bedouine, zooals er
nog heden ten dage worden aangetroffen, ge
weest is. Het bestaan van twee aeer beschaafda
rijken in Egypte en Chaldea voor meer dan 5500
jaren, de omstandigheid dat tnsscbcn beiden een
druk verkeer onderhouden werd, dat de heirbaan
die bsideu verbond,, door het zuidelijk gedeelte .
vaa Tultstina liep, ea dat Abraham eon burger
van een dezer beide groote ryken, en een geëerde
gust in het andere was, moeten onze voorstelling
der zu-ervenden scheik», v*n wieo de Israëlieten
afstammen, geheel wijzigen. Want het ia niet aaa
,e nemen, dat hu geen den minsten iuvLcd zou
lebben ondergaan van de beschaving', te midden
van welke hu geboren was, van den wedijver die
op dit gebied tusschen beide ryken ontstaan was,
7e ontdekking, op welke de Heer Pmokes da
aandacht vestigde, Js hoogst waai-schijnlyk en cal
aanleiding geven tot nieuwe onderzoekingen.
Huitfn als steden. Het stelsel van woningen
testemd om eene familie te herbergen, wordt noe>
ir hoe meer in onze groote steden verlaten.
de uitbreiding der stad legt men zich toe,
luizen te bouwen, die tal van gezinnen eea
ondercomen kanoen, bezorgen.
Maar nergens geschiedt dit op «nik een sehaal
als te New-York. Daar vervalt mea tot een ander
uiterste. Men heeft daar huizen gebouwd, die d*
xivolking van eene kleine stad kunhen herbergen
en, als de logementen, een büzonderen naam dra
gen. Zoo telt b|j voorbeeld Dakot*" tien vérdia*
pingen, waarvan de beide bovenste droog*old«rl ,
en dienstbodenv.ertrekjes bevatten, want van elke
familie, welke den reusenkaxerne betrekt, wordt
verondersteld, dat tij minstens drie dienstboden
er op na houdt. Vier dusgenaamde- tHcensenra*
brengen 4* huurders nmar de verschillende ver
diepingen, die elk voor acht families zyn ingericht.
In net geheel vinden aldus 64 gezinnen m akote*
hun onderkomen. Op de eerste verdieping is eea
rostaurant, waaruit ae huurders hun
maaltjjdkaai?
og reusachtiger is het dusgenaamde Navaren- .
block1*, dat een front heeft van 400 voet en eesV
diepte van 200 voet.
Het buis heeft van voren nepen, van achten*
twaalf verdiepingen en be*it bet voordeel eem
plaats, als tui a aangelegd, in het midden te hebben.
De buuw kostte drie miltioen dollars. Eindeljjfc
is aog een reusachtige wyk met niets danwonmw
C voor ongehuwden, elk bestaande bit twee>
ots en twee kleine vertrekieé, te vermeldea.
De haar il in verhouding tot ae geiingo ruimte
zeer daar, en wisselt at tasichen de 4&0 en 909
dollars. . . . .
Al die reusachtige gebouwen tyn voorzien va»
aaoeoseurs, telephoon, eleotrieche verlichting, ene,
en oe huurden kunnen uit de winkels,. inde
sotwterrains oDgevlagen, al hunne benoodigdhede»,
bekomen.
De bevolking «an eu-Yorl: Tn heb
verloopen jaar ajjn te New-York 1GOOO familie*
wegens wanbetaling der huur, langs RtreehtolljH
ken weg uit htm woningen gezet Over do 90000
huizen styn aldaar met hypotheek bezwaard. -Vam
de Wt mUlioen inwoners dier stad sjjn er
ongeveer 80000 eigenaar van de won ng diözy' hehbett
betrokken, De overige 1.470.000 hebhen hoizea
hl huur. Het totaal van hen, die condor dak B\J»
en gedwongen in parken, stationsgebouwen,
wagnns, schuren, en onder bnurgea te overnaohten
bedraagt ongeveer 20000. De jgaisdadigers vra
beroep wordea op 21000, de chtokoolea op 70009
geraamd. .
r
11