DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 321 t r valt geen vlek van mtta mirirgf; bet aal baar heeagaan, g«l«k~deL wolken ov*rjbttHebt der lonT*? kunnen-die bedekken, yerdnbiteren kannen ie baar niet*1 Ja Penon had tobnld ge' " maar schuld, d* hem beilig recht toheen. T voor een módaad, naar niet alt nütneen alt een dwalende, dit tleehtt met t oogmerken dwaalde. , 'taangezktht van den vreetelijkwidood, die beu wachtte, bedekt met schande en «pot, aangeklaagd door allen, en het bittent door aicb ttlfmet bet folterend bewusUün in aUn bont, dat «ijne regeering eene onvoltooide taak achterIfet, »oo mocht bg wel uitroepen: .gelukkig ajL voor wie geen zoodanige smart i» weggelegd. ? en de laatste aandoening van zelfzucht, de wensoh om gewsardeerd, om geroemd te worden, verdween uit z\jn ziel; wat deerde bet of ook de toekomst hem al» handlanger der tirannie ver oordeelde, 100 het slechts' vrijheid was die *jj bracht? ? Eu »y «on die brengen. Dij zag ver been over de menigte, die bem omringde, op ge slachten die nog niet waren, en zag ie in bet bezit van den prijs, dien hy niet bad kaanen verwerven; de golven van den Malar, die in zijn «ilmglaus voor hem lag, spoelden bot bloed weg dat baar aankleefden; alleen de grootheid zjjaer «aak bleef over en zeide hem, dat tii nimmer ?on ondergaan!" Eu toen vele jaren later Arvid op bet bloedige g t si van den grooten staatsman stond en de naam vaa den zweedschen vryheidskoning, de naam van Gustaaf Adolf juichend door de lucht klonk, toen kwam eea glau» van geluk over bet gelaat van Gürans eenigen vriend, terwijl by ?prak: .Gy hebt woord gehouden, Güraa Perion, ik heb den tüd geziea wiens komst gij voonpeldet, deatyd dor vrijheid! Zoo streed, soo leed ea stierf de man, dien Wallis tot haar held gekozen beeft, de hoofdfiguur ?waarom zioh de geheele roman beweegt Maakt by. ook op u den indruk vaa een Robetpierre? Deen, ik herhaal het, ik ben Wallis dankbaar voor hare keuze ea beklaag die niot! En velen zullen met my, naar ik vertrouw, Person hoog schatten ea liefhebben met al zijn gi-ooto dwalin gen on mijn bewondering deelen voor de pen die op zóó geniale wijze het rein-menscheUJke: ?es irrt der Menaclt so lang er strelf' wist weerte geven. JAN WILLEM REXGERS. ZOMER. Eleinn bandjes strekken Zie'i naar 't sappig ooft, . Lokkend in 't gehlndert Boven 't blonde hoofd. Voor de kleine kleuter I» do tak te hoog, Boe zy op de teenen Zioh to heffen poog'; Dan beproefd met springen V ?* Keen, het gaat toch niet;-? 't Vogeltje daarboven Zingt een spottend lied. : Gouden stralen spelen Geestig in de laan, In de kinderoogen Welt eau groote traan. Aan haar voeten wenden, > Naar het zonnelicht, Duizend bonte bloemen 't Geurig aangezicht, En de roode kenen Wieg'len in den wind? : Alles schy'nt te lachen Oin bet schreiend kind. Elize Knuttel?Fabiua. BERICHTEN EN MEDEDEELINGEN. Na langzamerhand de banaliteiten, waarmede de naturalistische romans onze verveling zochten te verdrijven, bare nieuwheid en daarmede hare bekoorlijkheid terliezen en weidia aan koetsiers en keukenmeiden zullen Overgelaten worden, mag men wel eens de aandacht1, vestigen op geestiger werken, die de Fransche litteratuur ons aanbiedt. Zoo is onlangs verschenen Pa>enne par Jtiliclte Lamier, de pseudoniem vin Mevrouw Adam, wier wereldberoemde salons den fijnen Franschen geett vau vroeger doen herleven. Men mag dus verwachten, dat geen gewoon boek van zulk een hand geschreven zal worden. Potentie beweegt zich in dichterlijker kringen, er roeren zich geweldiger en onstuimiger hartstoch ten en vuriger taal wordt er vei nomen, dan kal me en koele naturen begrijpen of verdragen kunnen. De schiyfater zelf weet het, getuige hare woorden, in de voorrede aan Alexander Durnas gericht: Voos y trouverez un doublé cou rant mystiqne ot tensuel qni sera pour voos, fivuigine, tin cttrieitx sujet d'observation, LitteraïrcHtcnt Ie Jivro est hardi. Dans Ie val ferme oü Pétrorqe immortalisa l'amour platoaique, i'ose décrire nn amour ardent, échange possédé. Ij'cst un cantiqe d'anoiir a la fois divia et humnin. Hoe buitengemeen ook het karakter van Mèlistaadre ? dit is de boteokenisvólle naam der heidia ? moge zjjn, toch aulhn er genoeg supe rieure naturen zijn, wier «iel hij de lectuur ia opstand sullen geraken, als had de schrijfster diefstal en verraad aan hen gepleegd, zoo fijn en Waar vist zy de omstuimigheid en tegelijk de Terheveaheid van vurige hartstocht te schilderen. ; Hoe gevaarlijk echter zulk een overgave aan het toUe levea, vooral voor zwakke gemoederen, biykt te zijn, leert de lectuur van een niet ongcestig ver.haaT: Eote de Noel par Ch. d'llèrlcoult. De hel din er van had beter gedaan zich met mondjetmaat minnen to vreden te stellen. Een schilder, haar getrouwe vriend, had haar in de wereld der hartstochten geleid; doch een» out' Waakt nit haar kalm en rustte butaan, streeft «Ö*Ue perken voorbij en de schilder moeit toe kgken, als dé scholier vaaGoetbe, die de tooverkunst slecht» ton halve verstond. Kunst kan ook niet ontzegd worden aan Baoul Lafayette, wiens Melodie» Palcnncs op nieuw uitgegeven Werden. Ter verklaring van den titel ?egt de dichter: Tres désireux de soi-tir dei langueun obscure» «t de Ia vertu nógativo pour retourner a h, placideté prolifique, je me déclare franchement palen. Et j'entends par ce mot: requilibw de» forces jeune» et actives, l'óparnouissement plastiqne dan» Ie dak aznr, la pulttaate jofe sereine, fleur de tante que Ie Ghr&tiaDitme a flétrle,. Hoe mea er ook over moge denken, onze dagoraadsmannen en vrouwen kannen uit het boekje nog v«el poëzie leéren en gedichtjes al» Ie Soir zullen aan iederéén behagen. Grover toon en meer in den_geett der com munistische drijven, «laat aan Gfuy?Valvor in la Chanson du vauvre homme. VroolUker tiln: Le»,dr6lerit» Médicales van dr. G. J. Witkowki, waarin een aantal lotteraifen, in de geaeeskuntt of. hU de geneeskundigen voorkomende, geestig verteld worden. Aan ben ? en bet schenen «Hen ?? dl» belang stellen in de tooneelipeelknnst, bevelen wfl aan Enitigemtnt dramaïigue au coniervatoire par Leo tb Leymarie et Sernheim. Pari», ÖUeadorff. de la ville de Part», thans op ta vooral nwrkwatrdig door wnret, na /«dichten dood doel hebben bem Hitr.jtaat h* n* In het PavilJon CbamfB-Elvsóes, een veuameling . en die w|u té een vrouw aan te staren, die hatr luigeling de bont geeft, tcrwg'l aan ti|u voeten een schaap haar lammetje zoogt Daar heeft hu juist een bat-relief verbrjjseld, waarop bet binnenste un eea school, voor het verschonen van deu Emil», b afgebeeld. Verderop ligt hQ te sterven, «oo aandoenlijk mogetyk, en ginda komt bjj in het Eliarom der oudheid, waar Socrates hero te gemoet yit, omstuwd door de voornaamste w(jigeeren der oude wereld, terwijl Dlogenes syu lantaara uitblaast, die oanoodig u geworden, au by Roniseau gevonden heeft Maar net interessant ite van allen is de opstanding van Rousseau. Het deksel der tombe opent zich en Rousseau komt er uit, gewikkeld in zijn lyklaken en met zijn Armenisebea muts on. Benige kinderen strooien bloemen voor hem, rerwjjl andere zich vermaken met de oefeningen en de spelen, die de schrijver in Büne Emile aanbeveelt. Jonge moeden staan en begroeten met handgeklap de veirü'zcnis van den v{jand der minnen. Voor de geschiedenis vaa Rousieau's invloed, gedureade 50 jaren na «ijn dood, u deze verzameling hoogst bêlaugrfpc. Paul de Raynal heeft een boek uitgeftevtta (bij Calmonn Levy & Co.) getiteld: Zes Corrcspo»aanti de J. Joulert, dat een geheel nieuw licht werpt op bet karakter vaa Mme. de Chateau briand, de vrouw van den b<kend?n schrijver van Ie Génie du Chri&tianiame. Deze vrouw, die tot dusverre aalfs door St Bcuve iu zijn Chuteuubrinnd et son groupe littéraire voor een onbe duidende devote word gehouden, blijkt uit-, de thans uitgegeven brieven een zcor geestige waar ook scherpe en kwaadsprekende persoonlijkheid geweest to z|jn. Z\j getuigde van zich zelve Je suis hargueuse et hainouso: il n'y a pas nn seul de mes ennerni?,. que je u'utraiixlasse teptanto septfois. Toch was »ü in den grond van lionr hart opofferend en liefderijk, in 't byzonJei- voor haar man, die haar toch telltcna ontrouw werd. Do eerste raa.il gebotu'do dit 4 mannden na haar hnwelyk in 1793; de scheiding duurde 12 jaar, gedurende welken tyii Cliateaubrinnd grootjudecla in Engeland vertoefde. In 1804 wilden z« weder vereenigd, maar twe» jaren later ondernam Ch. zyn groote reis uaar Ameiikaen wilde sijnvruuw niet medeneraen. Als een staalt je van Ir.iar goüstiRhcid schrijven w\j het volgende briclje van bnro hand anu Jonbrrt over, A. M. Joubuit. Il mo parait <^«18 «ous sommes fArhc's; il n'y a pas grncd mal n ccla, raais co qui ni'embarasse, c est comment nous fcrons pour nous rnccommoder, car nous avons tous 1« deux tort. liln aUendant, dótwtons-nous donc, riun de iniettx, maïs voyons nous, pour avoir Ie phisii' de uous Ie dire. Een nieuwe en herKicno editie van Ward's Sc'ections front Ilic tinglish poets zal spoedig' in t licht komen. Drie nieuwe dichters sind* d«s eerste uit.gavc oierlcdcn, y.ulli'ii er iu opjronomc'n werden, en wel Hvssctli, geredigeerd door d? n hoer Pater, <ys/ift»ffltitfiey door KtïmtiHel W. (losse, en James Tltomwm (>chrijvör <-.lU the City of Dreadful Nighlt) door J'hilip Bvtirkc 'Marston. Library HnndliicJi is <le titel van oen eerlang uit te bomen WM'k, dat. vrslagen zal bevatten over al de bibliotlieken in üroo'-Dittanje en Ier land, van eeiiijf ivnibcliu? KOOWC! til* over de voornaamste in andere laukn. Een inleiding, er ivan toegevoegd^ gal o. n. inlichtingen geven over het houden, schikken en cntidogtRceren van boe kerijen. Daar dit hoek bestemd is, om van dienst te i zjjn ann allen, die zelf boeken verzamelen of bibliotheken bezoeken, zal de pr|js zoo laag mo gelijk worden gejteld. W. J. Rolfe, de Anicrikaankcho üifgever van Shakespoare, hrol't iu de Xew-Yurkscho Or.tic vaa 28 JuJi, een arfikel over den tcfot van Scatt's Lady of the Lukt uitgegeven. Hij vcrgolykt daarin do latere edities met de editie prmceps (1810) en komt tot de conclusio, dat de tekst zooabj wij hem thans lezen, wemelt \an drukfouten. Uet huis, wanrin C'trlylc cnjrevcer 50 jaren van zijn leven doorbracht, staat te koop : en men hucft nu het plan geopperd, dat het door zyn vrienden en bewonderaars zou gekocht worden, en tot een Carlylc-mtiscum gemaakt, om zijn boe ken, handschriften, portretten enz. te bewaren. Lctcis Morris zal in Octobcr een nieuwen dichtbundel het licht doen zien. Ernsi Ecfatéin's nieuwe roman uit de Iftatsto eeuw der Romeinsche republiek, Prttsias geheeten zal half Octobcr te Leipzig h«t, licht zien. Tugelükertyd zal er een hullandsohe vertaling (te Arnhem), een eugelsche (te NewYork en Londen), een spaansche (te fiarcclona) en een poo'acho (te Warschau) veraehynen. 's Schi-yvers vroegere ro man die Claudier is ook in 5 verschillende talen overgebracht. In Italië verschijnen tegenwoordig 1378 cou ranten en petiodieken, waarvan de meesten in Lombardije en to Korae ui'komen. Piemont, Campanië en Toskanc hebben ieder meer dan 150 bladen. Daffeiyks verschijnen er in Italië 160 cou ranten, twee a driemaal in de week 112 en 537 weekbladen. Uet anntal politieke bladen bedraaat ?2(10,. der politiek -godsdienstige 58, der zuiver -religieusB 69, der humoristische 83. De oudste Italiaanaché, nog bestaande courant^ is de Gacctta di Ge nota, in. 1707 opgericht. Sistnarek nacli dem Kriege,ei» Charaktcr vnd Zcitbiln, is de titel van een nieuw boek, dat spoedig hu Rengcr te I/emztg verschonen zal. Da afzouderlijko hoofdstukken behandelen Bisninrk'g positie tegenover Rome, tegenover de BOciualdornocraten, enz. Het bonk is nnonym, maar de schryver moet iemand weze-i, die bet verloop der dingen na den frahsch-duitochen oorlog vaa nabij heeft gade geslagen. INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN. SiWiotJitque Universette et Reene Suisse. (Aoüt). 1. Paul {jtapfer.la poésie et la raiioh siècle de Louis XI V* - 2. Auotwtc Glardo*. Un malen.teuda, novelle. ?? 3. Louis Leger. Sur Ie Danu.be. La traversde des poates de fer. Notes do Voyaffe. ? 4. Camilk Bertrand. Eugènie de Gnérin, d'aprés «on Journal et Bes lettre*. ? b. Eng. IttveiüuUd. La laugue et la Jittórature francaises au L Canada. ? 6. WUliam Gart. L» inusique au XVIII. Bièole. Jpan Sebastien fiach (troaiime partie). Chroniques, etc. ? Etuttche Revue. (August). Gra/ln Klinkotostroeni, Seine vergangenbeit. ? Hauih')fer. Der Spielraum der Tau«chung in der Volkswirtschaft. ? Eüclieler. Propers. ? 7<m Bebber. Die Wolken al» Wetter»ignai*. ? F. Ddhh. Knnala. ? K. Bardelcbcn. Ueber sogenenute Verbrecbergehirhe, ? Seite. Die VerhV i ting der Oholeiia. ? Schlagenhoeit, Colcutti, eino asiatische Weltitadt ?Laspeyret. üiedeutachen Ümversitaten. V. Unaere Zett. 8. Ham Wachtnhusen. Moffnefische Inclination. VI? VIII. ? Sarüiny. Léou Gatubetta. ? Zabel. Iwan Turgeniew. II. ? lïtrg. Die Parteien im l Deutachen Reicbstage. ? Portlg. Uusnre moderne ! Gartonkunst. II. K. Hcrrm>mn Die Stollung uud j Aufgabe der Pliilosophie iu der Gegenwart. ? i Brattni. Japaniiche Skiszen. III. Aua Japans Urzeit Karl Bult.. Unterc Nachten inderThierwelt.? ?. ff. Sdwiclttr. Un«arische Universitiiten. ? Jtfarta Cop. Sttdslavische Frnu"n. ? Emilia Par do Batan. Pascal Lopei (FortieUung. ? üarfm G.wn$t>itttüe, Uolier den Vrtprung dor niy*ti«obrn Grundidee im Pivt-iivKl. Amanda UU ninnn. Gedichte. ? Revue des geistigen Lebens ? fiüoherrevue. Notixan, eto. NedtrlandscJie Spectator. Berichten en mede* deelingen. ? Cataniro'ola, door dr. G. C. J. Vosmaer. r- De Staatkundige tooverlantaarn, of utopisoh-politische «nelwagen, door Mr. \V. P Sautijn Kluit. ? Aan eeue bedrukte, door F Smit Kleine Nieuwe uitfiavtn in Nederland: 11. P. Bcudier, Een gedwongen huwelijk. Oorspronkelijk tooneelfcpel in drio hedrUven. Opgedragen aan prof. J. A. Alberdingk Thüm . . . . . /-0.75 H. J. van der Hoeven. Vorstengniiat, Soheta uit het leven van Koning Fjfderik den Grootan. Tooaeelsf.<ol in één bedrijf . ? 0.75 E. Weruer, Onder hetoovoring. ^«ar het Hoogduitsch door llemiina . . G«b. n 4.50 Nieuwe uitgave in Belgiü: Vrouwo Courtman», geb. Rerchmatis Volledigo werken, l o deel, Vei-ltal«n «n No vellen. ? Verscheurde binden. - Eens is Runoeff. ? 't Was t') ver gekomen. ? lijding uit Amerika f 1.? Ui IJ V 13 H H 851 O. HET EEUWFEEST DER UITVINDING VAN DKN LUCHTBALLON! Tn het. begin der mnnnd Ansj^istus vierde Auuony (een kleine stad in hot, depiirtfinont Ardèchu) het eeuwfeest der uitvinding va» den lucht ballon door de gebroeders Moutgol/k-r, wier nagedach tenis hulde werd bewezen door de oprichting van een standlieclil op een dor pleinen dar si na. De gebioeden Mont^oltiei- werden to Vidaloulès-Anuonay geboren. Josojih in 1740, Etieiiue vijfjaren hit er. Hun vader was eigenaar vaneen papiertabriek, dia hem genooj» opleverdu voor het unüerhoud zijnor negen kinderun. Jtiseph leerde xeer slecht, K ij n onafhankelijk karakter kwam in opstand tegen ftteUclniatifr onderwijs, teu gnvolgn wnarvan hijj Op K-jjarigeU leeftijd het conepe on! vluchtte om nan do Midd(lland;che zee schelpen te gnun zoeken; spoedig echter werd hy door züne oiuUrs ontdekt en naar de schoolbanken terngaebracht. Do rekenkunde ulïeeu wai hem li^f, üoodat bij zich daaiaun met ijver wijdde, Etienne was een even groot, vriend van de studio als Joseph een vijand. Steeds d* eerste onder zyno mede leerlingen aan het college to S»inte-Uarbe, weid hij opgeleid tot architect «n bouwde op nog zeer jeugdigen leeftijd eciie fabriek iu de omstreken vanPailjs; hierop liep zyn vader hem tot zich. Ook Joaeph WAS aan zijn vaders fabriek werk zaam, maar wilde telkens allerlei nieuwigheden invoeren, waartegen zijn vader zich verzette; daarom riclitto hij eindniyk zelf een fabriek op van oen bijzonder soort papier: doch al Keer spoe dig ondervor.d hij, dut uitvindingen doen en de verantwoordelijke persoon zijn, als hoofd eeuer zaak, niet altijd samen gaan. Door een later op gelost misverstand geraakte h\j zelis in do gevan genis te Lyon; toon verliet hem zijne kalmte evt*mnin als later in do dagen van ayn roem; zjjn geest was verlioven boven d« wisselvalligheden tier foituin. Etienne bleef iu zijns va'icis fabriek, die ouder zijn beheer zeer in bloei toenam, en vond het geheim uit om velinpapier te vervaar digen. ïoen in 1782 Frankrijk en Spanje het beleg sloegen voor Gibraltar, bevond Josej>h zich te Aviguon. Op zekeren dag eene teokeiung van het beleg in hnnden krijgende, maakte het hem on geduldig, dat de belegeraars noch over land, noch over water de vesting konden bereiken. Zou men er dan niet door het luchtruim heen kun nen komen? Zou men den rook. die door don schoorsteen naar hoven gaat, niet kunnen verzamelen en dienstbaar maken aan 'smeaschen wil? Onmiddellijk zet hij zich neder tot het maken van zgno berekeningen, vervaardigt van Uf oen kleinen ballon en smaakt de voldoening dezen nnar den zolder zijner knnvr to zien opstijgenAan zijn broeder schrijft hij: Haak zoo spoedig mogelijk ccne hoeveelheid taf en touwwerk iu orde en gg zult dingen zien, waarover de we reld zich zul verwonderen. Do eerste ballon werd te Annonay op tden Bden Juni 1783 in te genwoordioneid der geheele stad opgelaten; de proef gelukte volkomen en bracht iedereen in vervoering. Joscph werd door do academie naar Parijs ont boden ; Elienne ging er beun on deed verschei dene proeven in tegenwoordigheid van den koning en het geheele hof. Lodewiik ? XVI was er zóó mede ingenomen, dat hu do familie Montgolfier in den adelstand vu-biet'. Terwijl Etienne zijne ballons te Parijs liet opstijgen, deed Jo»eph zijn proeven te Lyon, en in zijn eenvoud beklaagde hij zich, dat men zijn uitvinding bowondurde, voordat men over het nut er van kon oordeelen. Toen echter gene raal Jourdau. in 1794 de nieuwe uitvinding met uitstekend gevolg toepaste om de stellingen der Oostenrijkers te bespieden, kon hy zelf het ge wicht er van niet langer ontkennen. Ook in 1870 en 1871 bewees de luchtballon uitstekende diensten. Behalve don luchtballon hebben de Gebroeders Montgolfier nog hot, valscberm (parachute) uit gevonden. De eerste proef hiermede had to Avignon plaats: een schaap werd van een dar torens van het paloU geworpen en kwam zonder eonig letsel bcnodau. Eveneens wordt de uitvinding van don tonmolcn aan Joscph toegeschreven; De beide broeders waren zeer aan elkander gehecht. Toen Elieone in 1799 stierf, was Joseph te Parijs leeroar aan de academie van kunsten en wetenschappen. Het verdriet over don dood zijns broeders was zóó groot, dat zelfs het kruis van het legioen van eer, dat Napoleon I hem schonk, hem niet -kon troosten. Hq stierf den 26 Juni 1810 tengevolge eencr beroerte. ». T. Militaire Zulten... Auf-far Hühe. (A Uymanu Lin WHtd Grrou. Au Augu) ] . AbendsUmmung. ? Firdi- j em Tagebnche eine< Aratos.? l HET MAROKKAANSCHE LEGER. (Overgenomen uit de Btvue Mil. de VLtranger.) Door de gebeurtenissen in Egypte en In Tunis is de aandacht meer dan vroeger gevallen op de staten aan de noordkust van Afrika, en wel voor namelijk op Marokko. Yerscliilfeudo mogendheden hebben er steeds het oog op gevestigd en trachten er haren in vloed to doen gelden. Voor Engeland zou Tanger een zeer gewenschtc bezitting zyn, daar deze vesting, met een vr(j goede hsven, aan bet westen van de straat dezelfde rol zou vervullt-n die laatstgünoetnds plaat* aan de oostzijde vervult. Daarenboven voorziet Tunger Gibraltar steeds vau .versch vleesch, want op da naakte rotsen waarop die vesting gelegen i», is de veeteelt on mogelijk. Frankrijk heeft door de aabunrichap van Algerië groot belang b(j Mai-okko met het oog op ?iln handel. Spnoje eindelijk, beeft reeds «enige voorname punten op de knit in beiit, als; Melilla. (Jent* en ardere. Dagelijks tracht het «ijn invloed te vermeerderen. Na d«h oorlog van 1809 en 60 logde hft b» d»U trede van Tetnan (Ma^rt 1860) aan Marokko een oorlogschaitin( op van 30 milioen douro's. Of Mftwkko dii met betalen wil of niet betalen ktn, genoeg t\ het, dat Spanje nog steeds op afdoening wacht en spnansüKê Icomieien belast sQ» met bet toe zicht op de »ch*pen die de havens binnenkomen Bovendien kreeg Spanje een strook gronds ia de nftbh'heid van Santa-Orni, wtarrnn h«t tot op den nnidigen oogenhlik echter nog geen be zit heeft genomen. Toch bluft bet bezit van Marokko een der liefste wenichen van Spanje. P rankt ijk en Engeland s|jn wel is waar op hunne hoede, maar deze mogendheden kunnen in een Enropee-chen oorlog worden gewikkeld, en zouden dan Italiö voor het bezit van Tripoli en Spanje voor dat van Marokko niet een ernstige effectief verschilt naar gelang der omstandigheden De rekrutoering geschiedt by loting, alle mannen t.usjohen 16 en 60 jaren worden opgeroepen liet aantal wordt er nimmer vastgesteld en de oproepingen zijn ook niet periodiek: alles haiigl af vau den sultan. Is er gebrek aan soldaten oi ttan kaders dan beveelt de sultan eene oproeping Het effectieve aantal wordt dan een oogenblik hooger dan het nominale zelfs, maar spoedig ver in i n der t hot door deserties en veelvuldige expedit.iün tegen do schatplichtige stammen. Vrjjitolliuxeti worden slechts gegeven, aan diegenen die geheel ongeschikt zijn voor het dragen der w* renen. Marokko is verdeeld in drie rni'itairo konunaudemeuten: Fez, Marokko en Tafilet. Elk kom man dement wordt bestuurd door een broeder van den snltan. Onmiddellijk onder hen staan de ?caïds" uf gouverneurs der provinciën. Deze lichten één 0old:itvt uit ieder huisgezin, tenz\j de vader zijnen *oon afkoopo. Dit geldt echter nlleen voor vredes tijd; gaat een bataljon op expeditie dan moot ulles mede. De soldaten treden op zeer jeugdigen leeftijd in de gelederen en bleven daarin tot ïü feitciyk niet moer kunnen; vervansrinc door leden van hetzelfde huisgezin is vérOf rloofd. Men bejrrijpt dat die vervanging en dat afkoopen aanleiding geven tot tal van knoeierljen, zoodut men dan ook somtijds kim)eren als soldaat ziet die nauwe lijks in fitnnt z^jn hun wapen te hanteeren. Bepaalde wetten en reglementen bestaan in Marokko niet. De geregelde infanterie telt tegenwoordig 10 a 12000 maii, verdeeld in ?tabors vau 200 tot. 1000 hoofden. De tabor is de eenheid en wordt aan gevoerd door een ?Cirid oglm"; «y /yii y.e!den sterker dan 400 man en worden in kompagniën van 100 man verdeeld. Slechts de kommpuclanten der taburs en kompagnifin hebbnn den officicrsrang. Ken der tabors is uit negers samen gesteld van af den komiuandat tot den ^eringsten soLlnat, Het grpotrto auntul tabors is gewoonlijk in de onmiddellijke omgeving van den sultan en volgt hem naar zyne reaidentiün; Foz, Marnkko of Mcquinez. De andere maken met eenige artiilcristen en mariue-iioldaten de ijartiiKoeuun uit vjwi de kuststeden, als Tetuan, Tanger enz., maar du sultan roept hen bij zich wanneer hij dut noo di>? oordeelt. De tabors z^jn niet geregeld genummerd, maar draden den uaurn vati hunnen kuinnnindtint of van de plaato, waar zü garnizoen houden. Kazernes zijn in Marokko eene- nnVlcende luxe; de soldaten logeeren voor het grootste gedeelte in dé >-tad. De bewapening bestaat uit oude geweren, in Engeland a;ingokocht, en uit een zeker aantal Werndl-gew'eren van Uelgiscli fabrikant, allen voorzien ? v.iu sabelb;ijoti;;ttOH; Amerikn.insrhn buksen (tromj^adera), Martini generen on eindelijk percuüsiecewerun van allerlei stelsels; bovendien dru£ï.n zü iu den gordel allerlei wapenen naar goedvinden. Het scHijnt tot de onmogelijkheden te behooren om den Mttrokkannschen soldaat van achterhulers te voorzien en wel om twee redenen: eerstens, omdat hu niet in staat is zijn geweer in aindclijken staat te honden, zoodat de sluiting spoedig zou vernield zijn; ttrccdttns, omdatMarokl;ogeen enkele patroontabriok heeft, on allo munitie dus van e hl er s zou moeten worden aangevoerd. Een Europecsche mogendheid zou dus slechts de have ia behoeven te bloklteeren om alle munltio-aanvoer af te snyMen. De kleeding ? uniform kan men haar niet. noemen ? is verschillend voor de tabors en zelfs voor de kompaffniën. Z(j is gewo nlyk eene ver zameling van allerlei kleuren. Een roode fez, een wijde Turksche broek, van rood, blauw of croon laken, een open jas met. een vest van gi-or rood laken tot oan deu hals dichtgeknoopt, gele pan toffels, tenzij do man op bloote voeten verkiest te loopcn, ziedaar de meest voorkomende tenue. Bi) zijne indiensttreding geeft men den man eene zoodanige uitrust i n-; en een gen-eer, en hij draagt dia zoolang als maar eenigszins mogelyk is. Gewoonlijk ontvangt hy tegen Itatnadan door de edelmoedigheid van den Sultan eenige vernieuwin?. Men racet niet vergoten dat in Marokko de lagere klassen één pak kleercn hebben, dat zij niet uittrokken dan om zich te baden, en dat dan ook langzamerhand een kleur aanneemt die eigenlyk geen kleur meer hoeten mag. Moot de; een o t andere troep dienst doen als eerc wacht, I). v. hy een ambassadeur, dan wordt hijeorat.ijds geheel in een nieuw pak gestoken, mndr ? den volgenden d>ig wordt het weer ingenomen. De voorschriften z(jn niet streng op de kleeding, noch op de wijze hoe men haar dragen moot. Men eiet niet zelden soldaten in het eend, die tot aan liet middel geheel naakt zijn en hun jas over het noofd hebben geslagen, ten eïndo zich tegen do zonnestralen te beschutten; anderen blootvocta of blouthoofds, weer anderen in roode tunica's, afkomstig van hét garnizoen van Gibraltar. Som migen zijn voorzien van een bajonetscheede en een patroontasch. Ran-'&Ia bestaan niet Het weinige dat wordt medegenomen op expeditie, wordt op lastdieren vervoerd, evenals tenten en andere kampementsartikelen. De officieren z(jn alloen te kennen aan hunne, meestal kromme, vabels. ? De soldjj is natuurlijk uiterst gering, onder het oppertoezicht van deii Minister vo n oorlog zijn de ?alifi" met de betaling belast. Een infanterut jutvanat ongeveer 8 centen daags, een kavalerist liet dubbele. De gegradueerden ontvangen naar iunnen rang of graad. Toch eohijnl de betrek king van ?tüiP niet onvorrdeelig te zijn, want wil do sultan een ?alif" beloonen, dan geeft hu lem één of eenige tabors meer te administreerem Te velde wordt de soldij gewoonlijk verdubbeld. De eenheid in de opleiding der troepen laat veel te wenschen over; sommige tabors zijn naar FVan«che, andere naar |Engelsche methode on derricht; woer andere in het geheel niet. TeRhat zijn' 4 bataljons door Fransohe instructeurs en volgens Fronsche reglementen geoefend; deze worden by voorkeur gebezigd voor belangrijke expeditiën; men moet echter geen al te noog denkbeeld hebben van hunne geoefendheid. Voor iet grootste gedeelte burgers, die niet Ma ontbe ringen gewend zijn, desertetrea z|ju in grooten fetale watineer de levensmiddelen beginnen te ontbreken. Men zal begrijpen dat ook de discipline niet s zooals het behoort, hetgeen niet is te verwon deren wanneer men nagaat dat officieren en man* schappen steeds jjemeeuschappeHJk eten, slapen, spelen, enz. De offioieren schenen- evenwel onder dan'g en gehoorzaam. De kavalerie wordt gevormd doo»-afzonderijke; itammen, die daarvoor den meesten aanleg wtoonea. Alle mannelijk» .laden v»n den te «He door hunne on en genieten zekere VOON v. hebben zij moeten echter den Sultan dienen en tijden to »ijner betohikkuV atyn. Do Marolkkaaiiichi kav«leno fcftn °P «w» «ti van 30 ft 40000 paarden worden gebracht. De veivchülende stammen ? kleeding van Mkander owlewehei naarmate hunner verdiensten rechten. Sedert langen tyd b. .. aanzienlijk.) landerijen in hruWeen geregen, d|« tegenwoordig al» bun eigendom worden b«i ?fthouwd en van vader op zoou overgaan. I>s Marokkaansche kavalerie hoaft ov«r het nlga.' meea goede paarden uit het land zelf. Zü mogen er niet schitterend uitalon, hunne vlugjicid cu taaiheid zijn werkelijk opmerltengwairaig. Dé tixktiek der kavalorie i« uiterst eenvoudig. Op het itien van dea vijand chargeert zy «l vurende; is «y verplicht halverwege keert to maken, dan trekt zij tern* zoo snel aU de paarden kunnen loopen, doch blijven zonder ophouden laden eS vureu. Gelukt het haar den vijand te bereiken dan wordt het geweer vervangen door den sabel De Generaal von Gobea, die iu den loMsten oorlog van Spanje tegen Mnrokko, de cavalerie in het vnur zag, getuigt van hnnr: .Inderdaad zon déze ruilen slecht» bereden infanteristen; hun hoofdwapen i» hun lange geweer, terwijl eg van de snelheid hunner paarden gebruik maken om den -vijand Ie ontkomen; wat wy in Europa onder cavalerie verstaan bestaat daar niet Uet gevecht is niets anders daa vuren in verspreid» orde, terwijl rti hunne kleine en vlugge naurrlje» op alle mogelijke wijzen laten zwenken. Zij aouden echter niet met een gunstig gevolg Europeesche infanterie kunnen aanvallen, on evenmin den schok kunnen weeittaan van een gesloten cavalerie aanval." Men beeft ia Marokko twee soorten van artil lerie: vesting- en veldartillerie. De vestingartillerio bestaat uit knnons van de meest uiteonloopeude kalibers en stelsels, din over de verschillende zeehavens verdeeld zijn. Tungerj Khat en Souëra z|jn het best versterkt; men vindt door voor het grootste gedeelte Armstrongkanons van groot kaliber, die van Gibraltar zfin overgebracht. Tanger heeft 6 van die rensnohtige kan ons. Het getal -artilleristea loopt tot « ü 900; zij zijn over de seeplaatsen verdeeld. De veldartillerie is gewapend met kanons vaa alle landen. Men vindt er Fransche, Engelschev Spoanwhe, Hollandscbe, enz., die tot batterijen zijn samengevoegd. Al het materieel is slecht onderhouden, de affuiten zyu vermolmd, de ra« deren gebroken, de kanons verroert. Alleen d» knnons, waarmee de sultan zelf vuurt worden met zorg behandeld. Z. M. is bepaald oen groot voorstander van de artillerie en houdt hartstoch telijk veel van schieten. In de onmiddellijke nabyheid van zijn pn'eii heelt, hij een terrein doen inrichten wo*r lift meermalen de oefeningen der artillerie Hjwoont; dikwyls riohh en vuurt hij zelf; en gnat niet eerder heen, voordat hij een zeker aantal ronküchoten hooft verkregen. De Mnrokkniien hebban eon zekeren Iieiligcn eerbied voor de kanonnen, zoodat politieke misditdignrs dan dok het recht hol>bun achtor de kanonnen te vluchten, waar niomand hen gevan gen mag nemen, alvorens de sultan over hun lot. heeft Lieslist. Sedert do hntste vier jaren is de opleiding dor artillerie geh-el in handen vnn Europeanen, die allengs een duizendtal kanonniers hebben ge vormd. Het effectief getal vdldartilleristen is on geveer 1500, verdeeld in twee baUljons, ieder aauatevoetd door era ?caïd-aRha" Het grootste gedcéltx ba vindt ziel) iu do onmiddellijke r.ab(j. heid vnn d n S'iltnu. De uniform on de soldy i» deze'fdn als bü du infanterie. Over bet algemeen stollen de Marakknnen veel belang in dit wajiuo; ooggetnigon waren verwon. dard over de juMtlieid en ïnirelaiaat waarmede enkele batterijen maiioeutreerden. Het wapen der gouie Is in Marokko niet anders vertegenwoordigd dan door de enkele cappeurs by inderen tabor. Wat de administratie betroft, wij noemden al niet een enk«l woord do ?alifs", die de soldijen uitbetalen. Onder meer heeft men nog den ?halla.," die voor voeding zorgt in tijd van oorlog en gowoonlijlc in minder aan geen tijd rijk is; verder den ?caïd el terrnga" en den ?caül el sokhiira", die respectievelijk belast zyh met da tenten en kampementsartikelen en met de trans» portmiddeleu. Ambulance noch intendttnce zijn in Marokko beleend. De vloot is nog iu hare geboorte. De sultan zou in het vorige jaar het eerste oorlogschip (eea driemaster met 4 kanonnen) hebben gekucht. In gewone tMen bestaat het leger dus uit p. m. 17000 man. Op de aanvulling is inoficiyt af te gaan, daar het geheel van het oogenblik afhangt. Wordt de heilige oorlog uitgeroepen dan kan meo aannemen dat 70,000 a 75,000 strijders het maxi* mnra ayn. Hoewel deze ongeregelde troepen wciniar oefoning hebben gehad, zyn ?.y in het veld niet goring te achten, daar zy weinig behoeften nn voor puerilla oorlogen uitstekende hoedanigheden heb ben. De sultan oefeut do hoogste macht nit over het geheele leger, Daar echter rlilcwm-f £ohec]e stan.men in opstand ajjn, valt op eon vaat cijfer niot te rokoiien. J. t. SCHAAKSPEL. No. 33. TM A. P. Mack«nzt« ftanilc»). Bekroond In hét 9-zet probleem tornooi r»n den ?Drigtkoa 0»rJl»n" met d«n vierden prijs. 2WABT. Oplossing van Scbamkprobluni Nt, 30f Wit «peeU voor en geeft in O setteo 'm»t. (Wit 12, Zwut 5 stokkAD met K. R Bi 'a 1. E l ? X 9 + S. 2 5 ? f O! 8. E 9 ? ï t «. T 3 - O 3 m»t. . -'W. 1. «. t Ó 6 - fr » + 5 ? ? D i « C l ? O St 07 ? 06 E nt D 4. K - O l CUdwongto. No. 321 DB AMSTEBDAMMEB, WEEKBLAD ^OOR NEDERLAND. LIZZIE'S EED. DOOB iOSENTHAL-BONIN c*o viawn, (Slot.) Zoo verliepen twee jaren. In al dien ttyd deed Dolisou geen poging om Miss Castorte ontmoeten. Doch aan wie scherp had willen opmerken ? en zulken xyn er allljd in de wereld ? zou het niet ontgaan zyn, dat de man, dien men, naar het vroegere, nu reeds hall doodgebloede pfaatje, mot de trolsche sctioone ia betrekking had gebracht, haar als 't ware nimmer uit het oog verloor; scluon dan ook zoo in de verte, zoo voorliciitig, teru^lioudend en onmerkbaar, dat het slechts aan woinjgeu duidelijk werd, want anöei on, even scherp ziende in de New-Yorkschc groote wereld, waren bepaald van een le^movergestelde meening. Djarna vertrok Dobson plotseling naar de oud'j wereld; hij was voornemens een plei nen eis te maken, en eenige weken later veroam men, eveneens onverwacht, dal ook de heer C/islor een toer naar Europa ging doen. Het gerucht bleek waarheid te zijn, want op sekoi'en dag deelde Gustor zijne plannen aan Lizi'ie mede. >lk ga een zomcrreifje maken, naar Lon den, Purljs, Napels en zooal verder," begon bij, bij het diner, hei gesprek, even kort en t»m%, alsof hij zyne handelszaken behandelde. >lk kan en wii ook niet voor u verzwijgen'' tervolgde de heer Dobson, »dai Cislor zich jaai' reeds bevindt en mij zeer heeft geani meerd om bij hem te komen; nu wil ik tiet zeggen dat ik plan heb om de gansche reis in zijn gezelschap te maken, maar het is toch zoo goed als zeker en genoegzaam onvermijdelijk, dat wij elkaar hier ot daar tullen ontmoeten en ik zal n dtiarom maar niet voorstellen om mede te gaan." Li/,/.ie verbleekte eerst, toen vloog een Mi' t' blos over haar gelaal doch zonder zich een oogonblik te bedenken, antwoordde zij: lik zal gaarne met u meegaan, pnpa ; Europa is groot, wij zullen daar luch wel niet altijd bij iVik.iar zijn, en buitendien, ik zie er volilrcki niet legen op om Dobson te ontmoeten." Op het strakke, onbeweeglijke gelaat van den heer Custor vertoonde zich eene uitWvUng van tevredenheid, ja zelfs van in gehouden vreugde. Lizzie zag dil niet, want zij t;>.:ük onafgewend naar 'de 'groote glinste rend wille wolken aan den hemel, en deed alle moeite om hare ontroering meester te wonien en luim- hevig kloppend hart tot be daren ie brengen, \Vccr in bü:ir boudoir gekomen, slaakte zij een diepen zucht, in de strakke oogen verlom;Jo zicli ecuc uitdrukking van smart, wticrdoor hel harlstüchtcfijk gevoel dat hen deed vonkelen, verzacht werd, Ier wij l de vast gesloten mond door verraderlijke zcnuwtrekKin^-n be\vogün werd, cri eindelijk brak de trotscho schüunc in luid en bitter geween los. >ik heb heb hem even liet als jnren gele den" zei «ij bij zich zelve » maar ik zal nooit de zijne kunnen worden, ? ik, dwaas schepselü Ecu ccd stunt als een onoverkomelijke hinderpaal tusschen ons, en ik zou mijnimtnei- zoo ver kunnen vernederen, van hem te laten merkr.n, hoe ik wel wenschen zou, nooi i die bnrrc woorden te hebben gespro ken. [lij heeft die dan ook wel heel ernstig opgenomen, toen ik die zoo in drift hem naar het hoofd heb geworpen, want de laatste twe<i jaren hebben dit genoeg bewezen, anders toch zou hij wel eene poging hebben gedaan, om mij weder te naderen; daartoe had hij gemakkelijk genoeg gelegenheid kunnen vinoen: Wat heb ik uil dwaasheid, en Ijdelheid m ccn grillige luim mijn levensgeluk verspeeld ~- maar ik zal hem nu weer zien, misschien hem wel spreken, en in zijne nabijheid kunnen terlocvcn, en dat zal toch reeds een gelukkig {ovoul voor mij wezen, hoeveel smartelijk»; daaraan verbonden zij!'' Dat waren de gedachten die door schaamte, berouw, wrevel over zich zelve, onderwer ping en hoop, in hel gemoed vaa het harts tochtelijke meisje oprezen. Nadat de heer Castor tot de reis besloten TO3, volgde op echt Amerikaansche wijs de uitroeriag van dit plan bj)na onmiddellyk, wodat er nog geen drie weken verloopen toen hij zich met zijne dochter te bevond, waar hij zeer spoedig Dobson . De hoeren ontmoetten elkaar meer* maten en Lizzie was somwijlen daarbU aan» Toch waren die bijeenkomsten slechts kort n duur, en bepaalden zich tot eenige uren *andelens in het Louvre. fly was eren be leefd, vriendelijk en vóórkomend als vroeger, °>a>r ook evenzeer zonder eenige hartstoch telijke opgewondenheid te toonen, en Lizne, de grootste moeite had het overkropte d m toom te houden werd, ten. gevan den inwendigen slryd, en schoon geheel tegen haar wil én bedoeling, in houding styf en onverschillig. . Dobson verliet daarop weldra Parijs en vertrok naar het Zuiden; ook de heer Dob>°n vond spoedig de weelderige hoofdstad van frankrijk niet interessant genoeg om daar «"gcr'te verwijlen en ging op reis naar witserland. Te Lncern ontmoetten de tors Dobson weder, waar zy beiden hetzelfde hotel kamers hadden. Lizzie en bson zalen aan de table d'hóte naast elf. on zij kon zich haast niet bef wingen , de bedaarde vriendelijkheid entle onver» ?oorbare gelijkmatigheid van den zoo innig (Werden man. Dobson verteWo, dit hy van plan was, om met den sinds kort geopenden Gothard-spoorweg naar Mailand te vertrek ken en wel reeds don volgenden dag. De heer Oastor zei, dat het hem pleister deed dit te vernemen, daar hU eveneens van plan was, om den volgenden dag die toer te ondernemen, zoodat iy dan waarschijnlijk ie urnen zouden kunnen reizen. Dobson boog zeer houelyk en antwoordde eenvoudig, zeer Jtort en zonder eenig spoor van opgewonden heid dat hem dit zeer aangenaam zou zyn. Lizzie zat intusschen stil voor zich op haajr bord te turen, en had, by die op zoo kalmen toon uitgesproken woorden van haar buurman, de grootste moeite om hare tranen te bedwingen. Den anderen morgen trof men elkaar aan op de stoomboot en te Fluelin nam men gezamenlyk plaats op,de spoortrein. Het was daar zoo vol en bezet, dat de erie rei zigers niet by elkaar konden zitten en Dob son genoodzaakt was geheel achteraan in den waggon plaats te zoeken. Iiy ging daar heel stil zitten en bemoeide zich met reiskaurl en wegwijzer. De irein ging stceos hooger, over weiland, door bosschen en rotskloven, bngs water vallen, over bruggen en viaducten, kwam zoo den machtigen kolossus, den Gothard, met zijne gletschera al nndcr en nader, en Göscheren was eindelijk bereikt. Hier hield de trein stil, en werd de loco motief verwsiseld. De lichten werden in de waggons ontstoken, een lang uitgerekt ge lluit deed zich hooren, vermengd met het geluid van verschillende grootere of kleiner» elecliische bellen, en toen stoomde de trein in den donkeren tunnel, wier wanden zich tien duizend voelen hoog verheffen, lot waar zij hunne toppen, met eeuwig ijs be dekt, in de wolken booren, die tot scheids muur strekt tusfchen Italië en de Duitsclie landen. De passagiers gevoelden zich onder den indruk van het reuzen werk, de tempe ratuur in de wagens steeg belangrijk, en het heldere licht van de lampen verkreeg een rooden gloed, die een spookachtig, somber schijnsel afwierp. De rit dimrde twintig minuten, en reeds was de helft er van afgelegd, onder het voortdurend zwijgen der passagiers, hel doffe stampen van de, machine, en hel dreunen en geraas van de wagens, toen er op eeus icU zpnderliugs plaats greep. Een heer die tot nu toe, zeer stil in een hoekje was blijven zitten, stond op en bc^nt zich naar de plaatsen die door den heer Castor en ztjne dochter bezei waren. Het was de heer Dobson, die zijn hoekje ver laten had. Hij plaatste zich vlak voor Lizzie en sprak met luide stem: »,Mejuffrouw, wij zyn tien duizend voet onder do aarde. Ik herinner u aan uwe belofte. Ik bied u mijn hart, mijn hand en mijn vermogen aan. \Vilt gij mijne vrouw worden?" Ieder bleef in stille, doch gespannen ver wachting van hetgeen volgen zou; inmiddels 'bleven de wagens doorrennen en langs het walmende fakkellicht komende, wierp dit een rossen gloed over de 'gestalte van den langen man die daar stond, [jij had in het Eagelsch gesproken, maar er zaten Engelschen in den trein, en ook andere reizigers moesten hem verslaan hebben, want allen waren opgestaan of hadden zich omgekeerd en keken met de grootste verbazing naar dien zonderlingen heer en de jonge dame, die hij had aange sproken. Geprikkeld door nieuwsgierig heid verwachtte men de dingen die komen zouden, doch men kwam niet veel te zien of te hooren, want het gansche tooncel ein digde even spoedig, als het plotseling en verrassend ontstaan was. De jonge dame was terstond van haar plaats opgestaan, had de armen om den voor haar staanden heer heengeslagen, en fluisterde hem toen in hel oor ilk wil u duizendmaal jn wel lienduizendmaal". Op .eens liet zich weer een doordringend gefluit hooren, het daglicht begon merkbaar te worden, de zonderlinge gebeurtenis werd daardoor op den achtergrond gedrongen, en alle reizigers drongen zich naar de raampjes en spitsten zich er op om de uitrit uil den reusachtigen tunnel op te nemen. De trein hield stil, en vóór nog de nieuws gierige passagiers zich het zonderlinge avon tuur weer te binnen brachten, dal men had bijgewoond, en zy hunne aandacht konden bepalen op de personen die daarin handelend waren opgetreden, hadden deze zich gehaast den wagen te verlaten, en keek men nu te vergeefs naar de vroeger door hen bezette Nog slechts even kon men bespeuren hoe de blauwe voile van de jonge dame verdween door de groote deur van het hotel San Gotardo te Airola, en voort snelde de trein ver der Italië in, het land van de cypressen en oltjfboomen. De heer Castor en zijne doch ter en Dofson gingen dadelijk er op uil om eene kleine wandeling te maken; Lizzie liep met Dobson gearmd een eindje vooruit, terwijl de heer Castor zich zeer ijverig scheen bezig te houden, met het onderzoen van allerlei steensoorten. Eindeiyk vroeg Lizzie, in de volheid van haar gelaat: iËn hebt ge dat in die twee jaren nooit vergeten?" »Van dat oogenblik af, dat ge u die woorden hebt laten ontvallen, van de tienduizend voet, had ik al myn hoop gevestigd op dat oogen blik, en hield ik niet on met de grootste spanning de opening van de Golhardbaan te verwachten." >Had ge dan zoo'n vast vertrouwen er op dat ik myn woord niet zou breken?" vroeg Lizzie daarop. ilk ken uw karakter door en door, en bouwde vast op uwé belofte, daar ik er zeker van was, dat ge. my alleen uit trots en gril ligheid had afgewezen, toen ik by u zoo onverwacht en wel een beekje ongepast aan zoek deed. Ik dacht tóen by mij zei ven, dit ik wellicht u daardoor kon gekrenkt heb ben, maar daar ik er van overtuigd was, dat ge my lief hadt meende ik dat het onmogelyk was, dat ge daarom aliud op mU verstoord coudt bljjven. En toen in do beide vozende jaren, Mie minnaars door u werden afgewe zen, werd ik in die opvatting, en dus in mijn geloof en vertrouwen des te meer versterkt." > Zoo hebt ge mij dus twee jaren lang in angst en smart kunnen, loten loerende op dit oogenblik?" vroeg LUzie, pruilende als een verwend kind, t Niet loerende", hernam *bson, imaar geduldig mijn tijd afwachtende. Ik geloofde vast dat, als ik mtjn aanzoek had herhaald, fij my voor de tweede maal zoudt hebben algewezen, en dan zou ik immer ongehuwd gebleven zijn. Ik had uwe voorwaardelijke belofte en zoo ik ooit daaiwm had kunnen voldoen, dan wist ik te goed, dat ge te troisch zoudt wezen, om die niet gestand te blijven. Op dat eigen oogonblik, toen er door u spuitend over die tien duizend voet gesproden word, vloog mij de gedachte door den geest, dat ik hier het eenige middel kon vinden, orn u aan uw woord ie houden." «Gij zijl een vreeseHjIc mensch", zei Lizzie en wierp een innigun blik in de oogen van don naast haar gaanden langen man. »A1 niet veel erger dan gij zelve, meisjo lief. Twee jaren lang toch, hebt ge my im mer even strak en koel behandeld, zoo dik werf we elkaar ontmoet hebben, daarom moest ik ook wel zoo lang geduldig wachten, tol i;e uwe boosheid vergeten zoudl xljn. In dien lijd hebt gij gelegenheid gehad uw eigen hari te loeren kennen, en ik om nog een inillioen dollars te verdienen, zoodat wij kuune,n gaan wonen, waar het u maar het beste hcvult al was liet uit dankbaarheid aan den ouden St. Golhard, aan wien wij zooveel verplicht zijn ? hier to Airola eindigde Dobsou op den hem eigen droog komieken toon: »Munr eerst zullen we onze reis naar Mai land toch door/ellen", ? viel hierop de heer Custor in, die inmiddels het jonge paar had ingehaald, en de laatste worden opgüvangcn. Want ik zou niet veel lust hebben om den ganschen zomer door hier met u te loopen roüd dooien nis vijfde wiel aan den wagen of orn steentjes te zoeken'1 voegde de heer Cuslor er vrooltjk bij. ».Natuurlijk, l'apa", ontving hij van beiden lachend ten antwoord. ».Maai' weet go wel", ? begon Lizzie toen weer met een heel ernstig gelaat, ? odat er nog drie duizend aun die tien duizend voeten te kort komen. Göschener en de tuimel ii^en zoo hoog niet, zoo nis ik juist ia mijn ruisboek gelezen heb. Ik heb dus nog altijd drie duizend voet te goed, en ingev,j| dut ge u niot goed gedraagt, kan ik daardoor altijd een eisch toC' scheiding in stellen." i Die rekening gaat niet op. Ik wist zeer goed, dut die drie duizend voet nog te kort Kwumen, aiuar als uen waar koopman heb ik die willen verdienen, ? de koop is ge sloten, en dus onze rekening gesloten." De familie Caslor en Dobson, nu als verlooide van Juffrouw Lizzie, kwam kort daarna Ie Rome aan, en de daar verblijvende Ame rikanen zagen zejr verwonderd op, toen zy genoegzaam ie gelijkertijd de aankondiging van dat engagement konden lezen, en het gelukkige paar tevens ontmoeten, dat vroeger door hunne ongelukkige liefde, en nu door hunne gelukkige hereeniging zoo veel stof tot praatjes had gegeven. SCHOOL. DIDASKALU, XXXII. k .. begin ditmaal, geacht redacteur, roet eanige Btatiatiekü cijfers, welke ik getrokken heb uit d« onlangs verschenen ?Jaarcijfers over 18S2 en vorige jaren oititi-etit bevolking, landbouw, handel, bel.i tiiigen, onderwijs, enz., mtsregevoa door de Vercenigiog voor de statisl ick in Nederland No. 2," Ik heb uit het gedeelte dat op het onderwijs betrekking heeft eokole opgaven genomen, welke merkwaardig genoeg zyn om mede te deeleu. Er zijn er by, die ons zonderling voorkomen h v. dat er thans, nu de gymnnfiün overal zoo bloeien minder atndenten zijn dan vroeger: ik vind b v. in 1877/8 lötHS, 1878;9 1564 studenten en in 1881/2 1541 ingeschreven. Aan de Polytechnische school diwuuU-jjeu in 1868(0 177 stadenten, terwijl dat getal vilorfdurend klimt, zoodat er in 1882/3 wa ren ingcsohr. ven 388 studeerenden. Terwül er ia 1876/9 sterk 51 gymnasiün waren, verminderde dit getal met hot oog pp de nianwe wet H. 0. eenskl»i s, zoodat er nu slechts 34 gymnasiè'n en & projiynmaaiGn altn: 't getal leeraren was in 1876 233, dat der leerlingen 1351, doch thans ztyn die cjjfers geklommen (ot 834 en 1889. Bij de H. B. scholen zyn de cijfers óók welsprekend genoeg: er waa in 18G7 kort na de invoering der wet tlechts lónc meisjesschool met 3 vrouwelijke en 5 mannelijke leeraren en 31 leerlingen; thansz|jn die getallen geklommen tot 14 ncholen met 116 en 54 vrouwelijke en mannelijke leeruren en 1134 leerlingen; behalve deze waren er in 1882 nog 172 vrouwclnke leerlingen op de jongensscholen. Het getal 11. B. scholen voor jongens bedroeg in laatstgenoemd jaar 01, waarvan 21 Rtflcweholen, met aan leger van 720 leeraren en 4821 leerlingen. De statiiüek van 't lager onderwas geeft na tuurlijk nog respectabeler cüfers. Het getal scholen vermeerdert langzamerhand: openbare en bijzon dere scholen te zaaien waren er in 1871 3734 inrichtingen voor lager onderwijs, in 1881 8027 soholea met 15.123 hoofdonderwijzers, hulponderwijzers en kweekeli&geu, zoo mannelijke als vrouwolUke, torwijl er in 1871 slechts 10.917 waren; die cijfers toonen dus eene vermeerdering aan van 45 k 50 pCt. Het vrouwelijk hulpperso neel op de scholen neemt over 't algemeen meer toe dan het mannelijk, want tegen 3506 hulponderwijzers en 2020 mannelijke kweekelingea m 1871, en 5035 en 2919 in 1881 staan er in 1,871 1275 hulponderwyzeresaen en 445 vrouwelijke kweekelingen; in 1881 daarentegen 2139 v»n de eerste, 1147 van de tweede kathegorie. Uet getal leerlingen (too wel jongens als muisjes) dot in 1871 474.448 bedroeg, klom in 1881 tot 5W.DJ2 leerlingen. Het schoolverzuim nam in die jaren oanmerkehjk af, vooral van kinderen van i» tot U jaar; in 1871 bedroeg hot 15 put. van de jongous vau dien leeftüd, on 22 j>Ct. der meisjes; ia 1881 WM hot 7 en 12 pCt.; bij de kinderen van O tot 8 jaren bletf Uit schoolver zuim ongeveer «Utinnnnir. Er volt dus voor de vereeuiging ?Fbtaonrferwl*", en andere genootscne.ypsu, die het sthoobcrsuim trachten tegen te gaan nog wel wat te doen als ik er bijvoeg, dat er in 1861 nog 71,058 kinderen, xmder on der H^S te genieten langs de straat Uapeo; daartoe behooren soker wel eeuige van die vrooljke straatstecneaverleggers of wegwerporr, waar oom Aquorius bet alt^d eoo druk over heeft. Eu wat kost nu dat alles, s«l eon goed finan cier al spoedig vragen ; dat is gemakkelijk volgens bovenstaande statis'iek te zeggen : in 1881 kostte hot Hooger OndcrwQs ruim f 1,650,000. het mid delbaar 2 millioen en drie ton en net lager 11 millioen en drie ton, samen plus minus 16 raillioen gulden ; de inkomsten bedroegen ongeveer 2 roillioen, zoodat er een uitgave voor r^kf, pro vinciale- en gemeente-kassen overbluft van 14 mil lioen ; itel daar eens naast de cijfers welke ou legertje kost, en men cal waarlijk niet leggen dat er by DES -onderwas tulk eeu overmatige weelde neerscht, en te min .'er zal men zulks mogen beweren als men wett, dat er onder die uitgaven nog «4jn opgenomen die voor godsdiOLSÜwraren, voor de veeartaen^jsohool en voor de kweekschool voor vroedvrouwen. Deze week zal er in de Algemeene Vergadering van de Maatschappy tot Nut van 't Algemeen ook eene beslissing genomen worden omtrent de kweekschool voor bewaarsehoolhoudoressen, welke genoemde maatschappij al" een geschenk aan de Natie, b{{ gelegenheid van haar honderdjarig be staan wil oprichten. Tegen dit plan is dezer dugen het zwaard getrokken door den beer W. Uaiinitra, directeur van do kweekschool tot opleiding van bewaarsoboolhouderessen te Leiden; h\j deelt mede dat z\jn inrichting gc.cn onderwij zeres laat vertrekken tegen minder salaris dan ? 600 en vrije woning. De inrichtingen te Leiden, Rotterdam, s-llage, Dordrecht en Groningen vol doen ruimschoots aan de beboette ; wanneer uu die Kweekschool te Haarlem er by komt zal de markt overvoerd worden, en ui"i>j«s, aan wier opleiding nog al wat ten ko«tc gelegd is, vcrp'icht zijn om als heljnteis tegen gering salaris op te treden. Het gevolg van eon en ander zal dan natuurliik zijn dat de kweekscholen voor bewanrschoolliouiieressen Kullen verlaten worden, en de meisjes eerder verkleien om zich voor het Onderwijs te liekwamon, waar de vooruit zichten dan in allen gevalle betfr zijn. In ;de Yergudeiing van , Yölksonderun/s" 30 Juli 11. te Amsterdam gehouden, is onder meer hut bahoud van het orgnnn besproken, dat' on der den titel van Volksblad eiken' Zondag ver schijnt: 't is zeer te wenschen dat dit blaadjo onder eene eren verdienstelijke redactie als de vorige kan blijven bestaan, 'on liet steun genoeg vindt om ons elke weck dóór hare mededeelingen te verkwikken; hoe moor onderwijzers zich erop /.uilen al>on eeivn, hoo eer het kans heeft be houden t« blijven. .Moge de steun zno groot z\jn dut diiardoor mr. Keruyk zich gedrongen voelt de rednctio nogmails op zich to nemen ! Uit het Noorden komen toch wonderlijke be! ichten ; zoo lezen wy dat in eene school te Nieuwchrug (gemeente Aengwirden) voor eene titlvijk') klasse plcchtfl mi kwcekcting staat te onclurwij/.en; do arronditsements schoolonzienor schi'rtnf iuci-ovcr aan den Knad, omdat zulks volKf na de wet niot geoorloofd ia nu de Raad stelde liet ten tinc van advies iu han>leu vau Burg. en. ?\Vefhouder*! Over l J lat schreef ik u vroeger reeds: de ge deputeerde srnten ontliii<ldcn hunne goedkeuring aan het Kamlnbcsïuit, waarbij de bezoldiging van den hoofdonderwijzer werd verminderd ; met drie togen twee stemmen (NO.) besluit de gemeenterand bij den koning in hooger beroep te komen, waarbij hy zich grondt o. a. daarop, dat het openbaar onderwijs slechts voor een vierde der kinderen dient, omdat de ouders vnn de overige drie vierden voor hun kroost eeno cliristelijk-nationale opvoeding verlangen, en nau de christe lijke school bestaat m. n.l. o. Wil nu iemand volstrekt van die school niet gediend zijn, dau kan hij zijn kinderen naar het op een half uur afstanda lijgcnde Sneek zenden, alsof dit maar zoo gemakkelijk was. 't Is waarlijk of men in België met tegenwer kende geestelijken en halsstarrige gemeenteraden te doen heeft, nooals een der schoolbladen ons dezer dagen nog in een brief uit Zuid-Nederland iu kleuren en geuren te lezen gaf. Voor wei&ige dngen werd in den Ilaagschen ge meenteraad oen nieuwe verordening voor de open bare scholen van middelbaar onderwijs ter tafel gebracht. Een der raadsleden dr. Evers be spreekt de overlading bü het middelbaar onderwas du wilde dat op verzoek van ouders of voogden, tijdelijk vrijstelling aan leerlingen kon gegeven worden van het volgen van één of meer vakken. Zulk een tijdelijke vrijstelling kan door B. én W. in overleg met den Directeur der school en de Comm. van Toezicht verleend worden. De heer E vors verdedigde zijne stelling op goede gronden eu beriep zich daarbij .op ïhorbeoke, die zelf geen andere moening zon xfjn toegedaan geweest, dan dat de leerlingen uit du veelheid van vakken hadden kunnen kiezen welke zU wensehten bij te wonen. Na beUngrüke discnssiën wordeenemotie voorgesteld om het voorstel-Evers naar de Comm. van Toezicht om advies te zenden, en de ontwerp verordening daarvan aan te houden. En zoo werd besloten ; wanneer later de Haogsche ge meenteraad het voorstel-Evers mocht aannemen, dan zal hy daarmede hetzelfde invoeren wat, zoo ik mij niet vergis, reeds van de invoering der wet op de Rijles middelbare scholen is tosgestaan. Dezer dagen' las ik dat er in Engeland, even als hier en d»*r in DuiUchland, scholen bestonden waar do dames on ook hoeren koken konden leuren : 't U de National l'raininfacJiool for Cookery, welke onderwijzen en onderwijzeressen in de kookkunst opleidt, -om door deze op olie in richtingen, waar men zulks verlangen mooht, önaemoht in die edele kunst te doen geven ; wat bet fraaiste van alles klinkt is, dat sedert een negental jaren reeds bijna 20,000 personen daar lei ge nomen hebben en weder elders geplaatst ifen: in de 140 steden «aar let gegeven wordt, kan men 's middags tusschen 3 en 4 uren, tegen, den kostenden prQi voedzame spijzen halen aan de inrichtingen waar de gepromoveerde koks en kokkinnen hunne kunsten vertoonen. Ergerlijke «taaltjes van onwetendheid werden ons dezer dagen weder gegeven van de miliciens. die by het Belgische leger werden ingeUfd; gy kunt denken dat Gauloi», Zweef, Grondwet en dergelijke er erg den- draak mede steken ; ook in uw Dagblad lat ik daarvan eene correspondentie, waaruit bhjkt dat er slechts enkele pereenten voldoende lezen en tchrgvon kunnen ea slechtt een pOt voldoende kan rekenen. B{| een soort examen, mondeling en schriftelijk, werden de moeit dwaze antwoorden gegeven; onlang» deelde ik er uw lezen eenige staaltjes van mede, vergun mij dat ik bier nog eenigo staaltjes van cunoia, inlascb, welke wel tut uw Dagblad genomen cQn, doch juist daarom niet altijd onder de oogen van de lezers van het Weekblad komen. ?Mozes leefde noch vóór, noch na Christus; ? MOZBS leufde na Christus, want hy verloste na hem het land van Iiraël *, ? Mozei wat, na Christus, de eerste doode; ? Moiee leefde 60,800, 10000 jaar. . . . vóór Christus ; ? Christus leefde 4,400 jaar vóór de schepping; ? Mozei werd voor Christus geboren, vernuft ré een loudvloed wat ; Momt leefde vóór Christus niet, want hjj is alt hem geboren ; Mozes is Cristus ; Christus stierf vóór Moie», maar verree» ; Chrjtuj leefde vóór Mozes, want hy trok dezen uit Adams ribbe: Mózes had eeno verboden vrucht begoten en werd door Christus verlost ; Mozes leefde vóór Chriita», want hy deed hem kruisigen l" Staaltjes ATIUI de vorderingen dar soaoojjeugd in «te «pelmjt, »tfn de volgeode wtyun, waarop B Jut «WM '" "' " ven: «Kattenjeemw, Kat Kiesemis, KateakiM* mi». Katêkuimns, Kateqamis. Kat de Kisemis, Catteoysine», Kattegcflumi, Katekuuuu, Catt* Kussomu» enz." ^Walea schreven: ?Cathtfitme, Q*attiefhbmtfA Caihtffit,QhatbMitme, CtwihtcMwi, CAo/cAiw,* en»... Walen IMÖU, ook schreven zij, 9ln r la Bipe, la Bibre, la BiJxa, la B<be, la Bit la P>f*\ ver*U: den Bijbel. en»... Walen IMÖU, ook schreven zij, w, la Btbre, la Br - - ? ? : ^'M'\ver*U: den Bijl In 't kort ? slechts 'MJ man op da geheeit schaar van 8,917, bleken een voldoend lager onderwy» te hebban genoten. Slecht» 269 verklaar» den leU meer te hebben gelezen, dan de schoolboeken. Verder dan cov'J'en van O>Dl'i»nf« ia yiaanderea, Duma* ea Suc in Wa'etütad, Jule< Vfrne, oonpronkeliik of vertaald, ia beide ge westen, bracht men het ni«t. Nn ik toch over België spreek verhaalt btt my dat onze Zuid-Nederlauütche broeden, dia zoo gaarne voor onze stam ver waal en doorgaan, onze taal zuiver willen sproken en schrijve», niet nauwkeuriger toezien au »y in 't publiek op treden ; vermakelijke «taaltjes vindt men er vnn op ome Koloniale tentoonstelling, waar men in de Uelgiiche afdeeling tal van dwanshciien op taalgebied tegenkomt: een van de mooiste staat met gouden letters, op een zwart bordje in de hoofdgalerij en luidt letterlijk aldus: ,,Fabii*k van buiksluitende ryglyveh (coti-ets), kiiuler ryglyveu voor het. hentellen eu behouden aes ge stalte olie soorte vaa gordelband*." Waarom laten zulke tentoonstellen dan eerst hua aan kondigingen niet eens nazien om niet te worden uitgelachen ? \ oor heden genoeg, vaarwel. 13 Aug. 1888. Q. N. AIJLEÜLKI. 77e* Noordcrlicht. De volgende feiten betref fende het noorder'ieht hebhen vernieuwde b. langstelling opgewekt, sinds mm, niet lang geleden, dit scbpoae schouwspel heeft «adegeslajjen: ?Het verschijnen vaa het tioordorlicht wordt gewoouiyk vergezeld vsn een niagneHsclion storm, die de compas-naalden over den gchcelen aardbol aandoet Dit feit en de stand van do bogen en lyoeu van het Noorderlicht in botrekkiug tot den mag» ii«ti»chct> ruerediaau, doet onmiddellijk oen eleotrisclieu oorsprong voor hot licht vermoeden ? een bewering die door veel analogieën bevestigd wordt, die tusschon luchtverschljust-I en ontlading in verdunde lucht gevonden worden. Toch heeft de tegenwoordigheid van noorderltcht, ten minste ia OQKO streken, geen- iuvloed op de eloctrische betrnkkingen van UB lagere streken deir atmosfeer. Op deu Ion September 1839, had er een hevige magnetische storm plaats en het noonlerlicht was bijna over den geheelen aardbol verspreid; ter zelfder tijd had er eon opmerkelyke uitliarsting pluats in do photisjibeor van de zon, maar meu vcrtuolddo geen even groote ontwikkeling v^u eltctriciteit. Met uoorrterlicht verschijnt voortdurend iu pwioden van ongeveer elf en oen halfjaar, dat tainoiyk goed overeenkomt met de grootste perioden van magnetische stormen eu van zonnevlekken. De «pcctiosooop toont aan datbotnoordurlicht onderhevig is aan gasachtige stoffen; het spectrum bestaat uit enkele schitterende lijnen die met zekerheid niet kunnen teruggebracht worden tot eenige oardsèhe substantie, maar die over 't algemeen eenige gelijkenis hebben met die, welke men in het spectrum «t- Utf de electrische ontlading ziet, in verdunde droge lucht. De meest waarschynlijke theorie over het noorderlicht is die van Iranklin, namelijk, dat het onderhevig is aan electrlsvhe ontladingen iu de bovenste luchtlagen, tengevolge van de elcctrische betrekkingen tüfschen de keudo lucht van de poolstrekcn en de warmere lucht- cu damjistroomingen die van de oppervlakte des oceaans in tropische streken door ae hitte v.in de zou opstij gen, want de electfiseering, de ontsnappende stoom, wordt positief electrisch. Volgens iSorden-kjüKI, is de aarde voortdurend omringd aan de polen door oen krans van bleek licht, die gedurende stormen stralen uitschiet. De bovciujenoo.nde feiten zijn genomen uit het boek voor leerlingen van professor Sylvonus Thompson, uitgegraven b$ Macinillon & Co. onder deu titel van ?iïleiieutary Lesaona of £lectricity and Magnelism. Donkere leien. Professor Cobn, uit Ureslaa merkt op, dat kinderen donkergekleurde leien veel dichter by do oogen moeten Tiouden, om het geschrevene te lezen, dan noodig is met wit pa pier, on hij zegt dat het schrijven op wit papier even duidelijk u op een afstand van twaalt duim vau de oogen, als dat op leien op 8 duim afstands. Daarom zon bet goed zijn, de leien uft de scholen te verbannen want, volgens hem, wordt het gezicht der leerlingen op .andere wijze roodt genoegd op de proef gestela. Uit Amerika bericht men ons: Onder do vele nieuwe soorten van aardappelen die onUngs in gevoerd z^n, staat de witto steraardappel boven aan, door zijn vele goede hoedanigheden. Na een van de ongunstigste jaargetijden doorgemaakt, te hebben, beeft hy bovenal, waar hy geplant is, zyn goeden vorm behouden. Uet is opmerkelijk, onovertrefbaar tevens, hoe goed hy ia elke ver schillende soort aan grond went De plant is sterk, recht en getakt,terwijl één stengel uiteen enkel ? oog ontspruit. Hét loof is overvloedig on sterk en verdraagt de zon beter dan c tuig na dere aardappelsoort die wij kunnen. De schryvar, verkreeg saad van deze toort vertelen voorjaar, waarmee by Vs H. vaa een akker bepootle, waarvan by, in 't midden VBJO September, voet tig schepel uitmuntende aardappelen oogstte, dat, naar de gesteldheid van den, gronden He droogt* te rekenen, niet de halve oogst vas, Oixlortu*-. schen gaven zij meer dan tweemaal zooveel als de Beauty of Hebron die er naast gepoot was. Ik geloot dat deze soort in staat is om, niet goede bebouwing, van 880 tot 500 schcpots per akker, op te brengen. Ztf ziju uiimuntond, geea enkele ongezonde aardappel word .er onder don geheelen oogtt gevonden. Hetzij gebakken of ge kookt, in de keuken-«tip ze eocr gezocht, zy »ija wit, meelig en overheerlijk; mea ziet geen harde of ongezonde. plekken en allei te zamen genomen bealten &y moer goede boetlanigheilen, dan eenige andere soort tot au toe gebruikt. Chrysantkemttms. Op een vergadering van da Koninklijke Hortioularo VeresnJgiug.gehoudcu in den bloeityd der ehrysanthemums, verkUorde O. Heuslow dat deze plant bet eertt was inge voerd van China naar den Uotanischen tuiü te Chebraa in 'bet midden der achttiende eeuw. Nutlat zij verloren was gegaan, werd iH opnieuw inge voerd in 1790; sinds dien tyd zijn het aantal varië teiten vermeerderd, totdat men ze teu slotte niet meer in één boekdeel zon kunnen betcbry ven. Voeding voor rundvee. Een goede stelregel om graan aan rundvee te geven tot voeding, u: één pond graan, voor elke honderd ponu vsn bun gewicht. De meeste dleroa eten mee betrek king tot bon gewicht en een dier dat 1000 pond weegt, mag ten mintte tien pond graan per dag ontvangen. ' ? ' Getonde paarden. Aan de huid van bet paard kan men met volkomen'zekerheid bepalen of bet dier gezond «s. Iu het laatste geval is het baar gelyk en sluik en de huid zAcht. Als hém iet» mankeert, verüert de huid sfinffiadbetd, de opper* huid U hard «n droog ea-bk naar ruw o» ~ '(i. mea 1^1 mifit uu T W*M««*%*O «f ^»QM) »t»*i»a vy > woord eattcMtmnt heeft geschre