A.. ?X.:' ?, J ..» r * r !i] i! *? :7 ?l:.. Ü l DB AM8TE*RD V Ï J,1 * $ LJl 9 N E D E B L A ft DJ Hat i» het jat* 18U te fedgefonds, welks galden. taUaj Mat k) doel 83.0W Mark tar ateur werdea aan seiaueaAeaim «itfieMikt 66W Mark,, lOvSOQ ondarsteoning. 6000 Mark (aw Mbavaa d* reeds ia 1678 toegeweaea 15000 voor ft ter venieriag der werkkamer van Mark voor bat Jmliaa Haamer taPiUnita, 1636 Mark voor prfiaen attoolcos» ten voor een prijsvraag voor beelahonwert voor in d* voertalen vaa het Am-Kerkhof te Djatdoa (die de al» overwianoargekrooadobeeld>emrer Mortia Eagelka uit Tuut aai uitvoeren), i*löO Hark voor voetstukken voor do mormena bustee Van majoor Serre ea burgemeester Hertel ia do feostaoal der kunstvereeniging te Braden ea 72 Mark voor bot ia orde houdea vaa Ttadge'a graftombe en gedenkteekeo, te aamea 27,23) Merk, zoodot er nog eea restant van 5766 Hark overbleef en bg hot kapitaal vin bet hoofd fonds is iugeechreven. Bealra/fl*ff. van een ongdroutce eeMffenoote, Een der bloden von Charkow bericht de volgende vreemdsoortige gebeurtenis. In het dorp Tschngnjew (gonv. Charkow) strafte onlangs een door woonachtige jonge boer cgn insgelqk* jonge en knappe vrouw wegens ontrouw hiermede, dot bn baar romen met een paard voor lyn wogen sronde ea daarop ging sitten, en zoolang m de straten van bet dorp neen en weder reed, tot dot «jjne ?van het vele loopen en trekken afgematte vrouw niet verder kon en op rtraot neerviel. Nu laadde de onbarmhartige echtgenoot de onmachtige vrouw op den wogen en reed naar buis. Ui de zoo gestrafte vrouw doordoor voortaan baar beer mmoal getrovw ia gebleven, zegt het Russiiche blad niet. Onservacht tn onaangenaam "bescheid. De Koningin van Italië ia eeu groote kindervriendin »n gaat telden uit zonder van tyd tot tyd stil te staan, en met eenige von hare onderdoontje?, in bot bijzonder met kleine meisjes te praten. Vroe ger vroeg zti zoo'n kindje, dot twor aantrok, meestol: ?Wot is je vader, kindlief V" Sedert echter een trotsche kleine, van 7 jaar hoor ten oatwocrd gaf: ?M^jn vader is een republikein', onthoudt hoor Üojesteit zich zorgvuldig van die vraag te doen. Ec» gevaarlffia gehoon vader. Met recht ver laagt men van jonge artsen, dat z$ trouwen, voordat zij op een aanzienl^ke praktijk kunnen rekenen. To Phüodelphia gaat men nog verder. Daar let men ook op dageen, met wie de jonge art» bmrt. Dit bl»kt u.t hetgeen voorgevallen i» met een geneesheer, die reeds als jong gezel een goede praktik h»d. Onlangs verloofde b\j zich met do dochter van een van de welvarendst e lijk bezorgers der stad. Veertien dagen nadat znn engagement publiek geworden waa, had de geluk kige bruigom twee derden zyner patiënten ver loren, «.oo algemeen wos de vree» voor een com* pognieschnp tusschen schoonzoon en schoon vader. Voor'belioedmiddtl tot lüioud der gesondheiü. De Keizer van China is een zeer verstandig man. Hfl is er op gesteld gezond te i}jn, en om dat voortdurend zooveel mogelMk te weten, be taalt hii z\jn geneesheeren slechts, wanneer hy lo aiet noodig heeft. Die heeren krijgen weke lijks hnn tractement, dat op -taanden voet wordt ingehouden, wanneer de Keizer zich onwel ge voelt en hun hulp behoeft. Bet voordeel van adverteert». Een Amerikoansch blad laat zich in dezer voege uit over de waarde vaa bet odverteeren: De waarde der advertentie berust op een zeer diep ingewortelde eigenschap der menscbelgke natuur dio men met alle mogelijke «opbisterij niet kan wegredeneeren. Vraag aan hondelaars, waar gij wilt, vooral aon Amcrikooasche en zij zullen u zegeen dot gij dwaalt. In het Zondagnummer van «en ?New^ïork Herald", staon in Uet voor jaar ea den herfst voor misschien 10.000 doliars aan advertentiën. Denkt gW dat die inzenders zoo dwaas aonden zon dot geld op te offeren als bet niet vele percenten opbracht. Een handelshuis te Parijs zou zijn meening betreffende het voortdurend adverteeren, volgenderwijze hebben uitgedrukt: Eerste plaatsing: Men sloot hoor over. Tweede plaatsing: Men merkt hoor op. Derde plaatsing: Men leest hoor, doch denkt er niet bg< . Vierde plaatsing: Hen stelt belang in den prijs. Vijfde plaatsing: Men spreekt er over met z\jn vrouw. ' , : Zesde plaotsin g: Men wil het wel eens probeeren. Zevende plaatsing: Men koopt. ? ?Guttn covat lapidem", ? een waterdroppeltje holt met der tijd eeu steen uit. De vroutccn geen apianen. Een ondeugende redactrice von een Engetsch mode-journool, «edreet ooüancr* in een harer leadinff artikelen. ?In onze drhcht, zijn wtf vrouwen, than» znivero open S" Een hamoristitch bloa, nam die trrove uitdrukking óier en merkte daarbij op: Een dommere on waarheid hebben wij nooit vernomen: Moge de stelling ook misschien op de schrijfster zelve von toepassing zijn, niemand kan dit beter weten don afl zelf; moor wat het overige gedeelte van het Ttonwelfik geslacht aangaat, i« die bewering niet von kracht, want ? wg hebben nooit optnnea ireaien, die tourauren, lijfjes, bloementuinen op don kop, vaa zeventien knoopen voorzienei hond en armschoenan, hoor van andere menschen en voor twintig pond aan zjjdeóstnffen op hoor Iqi droegen l GoedJiartïaheid, Do gouvernante: «Wat «on je) doea, Lise! als nu e*n hongerig en oud man do kamer binnentrad en ons hier too lekker zag eten?" Lite: ,lk zon hem. uw stuk taart geven*. Oetr de tetondeKnff vanscJioonmoedersinM' «ftvti*. - BiJ do oorspronkelijke bewonerr van AattraU» wordt het voor plicht gehouden, dat eea brmdeftom tftn aonatoonde schoonmoeder met ziet ft ireavkfleng <fet itf hem niet aiet Ontmoeten «M e&oader EB toeval, daa verschuilt êe dame aftk tfliago in «n boseb, en ntf «U met hè t schild ? r bet gelaat aeer spoedig v»n door. lett derla heeft echter net veranderde omatondighe?, en aa do bruiloft menigniaal óók plaat» M do aeer beschaafde volken. Een jonge Amtraber, dio mot z§n schild sijn gelaat niet bedekte, zou aan de wetten der beleefdheid akh vergrfaea, ovenale bfl ondere stommen dé gast, die een door afa buurman gekneed en kom m den mond geïtopt bertije niet iaslikte. Het middel van een huiit»ecM,l>estr$der der ehfero. - Huisknecht: - nM«nheerl trek aw loarsen uit daa kon ik ze «VOD poetsen''. ? -Hfln laarzen sfln nog «0000», ik heb van daag mijn kamer oog niet verlaten." ? «Dat doet er niet toe. Ik wil ze een paar Maal per dag poetsen, want ik hoor dat zindeIsjldkiidbetbette voorbehoedmiddel is tegen de &«*n«*a«U. ? Een Philadel?èrièrTdie voor zQa ptotskr aaar 5ew-York ging» tadtot verbooging von aUa fnot, eoakaffel^ met boodschappen vaa «Öa ecatgeaoote meegaktegeo» diaTÉfl bet aaaluadigea a van, daarbjf _ . ?>» a» ah a| W» mgetou bad, Arthe» per telegram soa mededeelen. Den volgenden dag ros* hermaerde a? ska, dat ti mA* maal over den aankoop van oea ièhooa 4rt*aaobx* vooretaHeado en dot vjjor ?£ aafcif. Zoadafocaool brtearf wo», g*sprokan poab vmeüsihad hesa do grootte daarvaa, almede da bgbeJapronk, dia nj daarop ia door» ?taijaondo letteren woaschte te hebben, op te ferea. Ea oa nu de htm na to leadea dépêche niet te laag ea do post aiet te duw te maken, seiade att met dom der vrouw ejgo&a pVocti*cbe nest: ?Eea Uadjo is OM «borenl Drie v,oet laag, aaoaraalvo voet breed." Do oieh vaa geen schald bowneto gado stond eerst ee> oogeablik sprakelooa, daarop vertrok U) o» staanden voet vu bet deakbeeld «Hfolndo dol inde!9de«oov7 Ua aunsta in do attM der brotderliefde, (beteokoaii van den naam FbUadelpbio), niets meer tot do oamoge^jkaodea behoorde* Wdht ftaatt op «Je aarde keeft M eerst niemctuurt ? Begint to Amsterdam bet nieuwe jaar 1884 op Dinsdag dea In Januari, 's nachts om 12 aar, dan is het te Philadelphia, in do Vereenigde Staten, eerst SI Doe. 1883; 's avonds om ivs uur, en te Son-Frsaeisco 3 uur m dea namiddag. Wenden wü daarentegen den blik naar het Oov ten, naar Aaiê, daa vwdea wtj, dot op deaulfden ttfd dat er te Amsterdan n ve*! heil en zegen" wordt geroepen' te Calcntta in öost-lndië Eet reeds 5 uur, te Sidnev ia Australië 9 uur, op Nieow;Ze«iand reeds eh uur in dea ochtend van den nieuw jaarsdag w. Zetten wQ in de gedachte onze wan deling verder voort, toowe] in Oostelijke als We» tdflko richting von don aardbol, dan bereiken wi) in beide richtingen een en dezelfde plaats van ooien aardbol, en daaruit ontstaat nu onzeker heid, niet slechts ten opzichte der verhouding van het doguur tot dat van OM uitgangspunt Amster dam, ala veeleer van den datum en den dag der week, zooals vrij aanstonds zullen zien. De wijze, die een plaats of een eiland in den grooten Oceaan heeft aangewezen om de weekdagen of dato van den kalender tn tellen, hangt alleen of von de omstandigheid of de Christeujke inwoners vaa dit van Europa verwijderd Oord, of de Christelijke beschaving er met deze onze tijdrekening tot de inwoners van het Oosreo of von bet Westen uit, door gekomen zijn. Dé Portageezen en Nederlanders gingen bij hun ont dekkingsreizen om de Koap de Goede Hoop en kwamen aldus in de door hen ontdekte en bezette landen ait bet Westen OKU. De Spanjaarden daar entegen voeren door de .straat Mogejlaan of langs de Wedtelijko kutten von Amerika in Westelijke richting, kwamen aldus tot de door hen ontdekte en bezette eilauden van het Oosten over. en zoo moesten de laatsten een dog minder in de weekdogen of de kolender-doto tellen don de eerste, toen zij in Japan en de Molukken buren werden. Zoo zijn bij v. Irlftliao aan de Chineefche Kuit en Manilla op de Pbilippijnsche eilanden, 7''j graad lengte, ot niet eens een half nar in tijdruimte van elkander verwijderd, maar het door do Portngeezen bezette Masao telt een dag meer dan de Spnnjaarden in Manilla. Dit ondervond in zQu tijd met groote bevreemding, pater Alphonsus faanctius, die in 1523 te Las Brozaa geboren werd en den ITn Jan. 1601 stierf. Hij reisde van Manilla naar Makao, waar hu, gelijk hy dacht, den 2n Mei, op den St. Athanosius gewijden feest dag aankwam, doch bemerkte tot zijne niet ge ringe verbazing, dat de daar aanwezige Portugeesche geestelijken reeds den 3n Mei telden, en het feest der ki nis-vinding dien dag vierden. De Sandwichseilandcn, de (Jezelschaps- en VrientlBchapseilaoden, de Morianen, Caroliaen en Philippijnscbe eilanden hebben den weekdag en da tum van Amerika, Daarentegen hebben Australië, Kieuw-Gninea, Nieuw-Zeeland en do Hollandsche eilanden in den Molcischen Archipel den Europeeichüp dag der week, daar zij VAU nit het Westen ontdekt zijn. Dit verschil wordt duidelijk, als men de kaart, waarop de lijn is getrokken, die de plaatsen op de aarde die verschillende dagen der week en datums hebben, van elkander scheidt Ten westen van deze onregelmatig kromme l^jn telt men den datum en dag der week, een dag meer dan oostwaarts. Ten gevolge der eigen aardige kromming van de scheidingslijn kan het gebeuren, dat in zeker oogenblik de weekdagen datum van twee niet ver van elkaar verwijderde plaatsen een verschil von twee dagen opleveren. De spaanscbe stad Manilla ten oosten van net Hollandsche eiland Gitoio, ligt westelijk van de scheidings lijn. Op het zelfde oogenblik, dat het pp Gilolo den In Januari 1884 15 minuten voor middernacht is, heelt Manilla Zondag 30 Deo. avonds 11 uur 45 minuten. ? Een nog grooter verschil doet zich voor, als wij den blik richten naar Nieuw-Zee land. Op hetzelide oogenblik dnt het op de Oostkaap van Nieuw-Zeeland, Dinidaff l Jan., 's och tends 2 uur is, beeft Man'lla Zondag 30 Dec. 1883 avonds 10 uur 15 min. De vraag: Op welk punt der oarde men het eerst Nieuwjaar z.il vie ren, is thans gemakkelijk te beantwoorden: Het is Niüuw-Ze eland. lu het bijzonder kan men het tot Xieuw-Zeeland belioorcnd oostwaarts gelegen eiland Chatbam aanwijzen, a's dat wout' hitteerst op de ganache aarde, het mitldoinachtauur dat Nieuwe jaar aankondigt, slaat, De aangenaamste Itetwtr, Von welke lectuur houdt u bet meest, mijnheer.? vroeg uen dauie op een diner aun haar buurman, ? Mevrouw, ik lees het Helst een goed menu. Qngtxtnsclitt mededinging. ? Op een boekouctie verdrongen elkander de liefhebbers, verzamelaart, antiquaren, bibliophilen, de onvtermödelükea typen van elko boeKVcrkooping,* voor de tafel van den verkooper, en letten vol spon ning op dieus g«roep. Vlak by de deur kon men een klein moDaetJR ogmorkcn, die wat laat ge komen was en deze ongucstige plaats voor hef moest nemen. Desalniettemin volgde kjj den loop vaa de verkoopinff mei levendige belangstelling. Daar werd een zeldzaam werk ter tafel gebracht. Do kleine man werd onrustig ea deed een bod. Van verschiHeado konten daagden mededingers op, doch ke kleine man aan de deur bleef nun de baat. Slecbta een enkele stem, wier eigenaar door den kleinen man aiet geaiea kon worden, bleef wakker volhouden. Voorts moeit de gevaarlijke concurrent naar de stem to oordeelen, een domo te zijn. Daar bg dergelijke aaagekgeoheden do plichten der galanterie niet ia aanmerking komen liet bet mannetje niet af e& bleef opbieden. Slag op slag volgde het eene bod op het andere. De verkoop kreeg het karakter van eea verbit terden tweekamp. .60 Mark," ?Geboden," ?52 Mark" -Geboden". En als sabelhouwen van twee verwoede strHden volgden op elkaar 60 Mk, 62, 70, 75, 80, 86,90... 100 Mk riep de fijne stem weder. Het mannetje wfecht zich het zweet van bet voorhoofd, veegt m «enuwachügen drift zijn bril af» en mompelt iets zeer onvriendelijk*. ?100 Mk" eenmaal, andermaal, en ten laatste mooi ?100 Mkl" roept de a&lager, ea het werk gaat over ia de uitgestoken handen van het fijne stem metje. Knorrig wandelt de overwonnen* naar bn» en vindt tot zija verwondering zgn vrouw aiet thum Na verloop vaa eenige minuten treedt zfi echter binnen m*t een tamtlfik deftig boek werk gewapend. De verbaasde echtgenoot werpt een buk op het titelblad, en oen uitroep van schrik ontsnapt aan «tfn lippen: ?Hoe kom Je aan dot boek?" ? ?Op een onctie is het mü gelukt het te koopen; daar het je Kevehagsweneea waa het te koopen. O, ik had hot boek nog veel goedkooper kunoen krijgen, indien aiet «en gedrocht aaa de deur als een dolle man had opgebodea." Het kitte» mannetje voad nog de kracht deze vtf woorden ait te stamelen:.... .Katae., datg»drocht.».. was .jtf* BEIUBBBTl GEW, Van Zürlch ov« Bomanthont, Liadan «n Kenp* ton naar Jfünoheh is een longe nis. De tocht over de Bodentee geeft eene ooagenome doch korte ofwiasehag. Daarao voert de trein a met allerlei l dooreen bèrgochticlaad»ehap,doch *»u kroBkeliBgon ten laatste wordt do weg eentonig, loodat gij recht dankbaar het ruimt station te Muaehea een bèrgaehticlaadte wordt do weg eentonig, binnenrijdt. Ik mag vaa geluk spreken, dat ik terstond in bet .Bwnisoben Hof" een kamer kon krijgen, al waa dio wat boog, want het was verbaaend vol in de hoofdstad vaa Beierea by ge legenheid der «Internationale Kunsteuastelluag," ea gedurende mijn verblijf moesten er dag aan daar vreemdelingen worden weggezonden. Munohcn ie oen merkwaardige stad, die men niet te spoedig verloten mag, «U men althans de noodige aandacht wijden oan de vele schoonhe den en kunstschatten, die zij bevat. MQne ver wachting VOD dit ?moderne Athene", hoewel hoog gespannen, w wker niet telenrgtoteld, moor door» om heb ik > mij geërgerd over den verwaarloosden staat waarin zoovelo openbare gebouwen verkeeren. De fresco's van bet MoxinuÜonenm, van het Hoitheoter, van de nieuwe Ginardostreek en von de Arkoden hebben door invloed von de luchtveel geledeo^n zjn zelft voor een gedeelte onzichtbaar geworden. De marmeren borstbeelden in de Ruh meshalle zien er akelig bestoven uit en men schijnt er volstrekt niet aon te denken om ze schoon te maken. Aan het reinigen vaa do standbeelden wordt ook slecht de hond gehouden, en dot is te meer noodig. omdat de legioenen duiven, die ge overal op uw weg ontmoet1, hot privillege schijnen te hebben om olies straffeloos vuil te maken. Het metalen beeld von St Michael voor da kerk van dien naam waa bijna on kenbaar gemaakt door deze lieve diertjes, waar mede da gevel als bezaaid was, en ik was er ge tuige van dat niet alle kerkgangen ongerept bet heiligdom knnnen intreden of verlaten. De uit gestrekte grasperken in de zoo gunstig omge legde ?Englische Gorten," ? een park van onge veer 210 hectaren, met dat heerlijk geboomte en dat frinche water ?>- scheuen als hooilanden ge bruikt te worden, zoo wild en welig wies er het gras. De nazaten van Alaximiliaan I en Lode« Uk I en hunne tijdgenooten, die Munchen tot een der schoonste steden van Europa maakten. schijnen het ?noblesse obli#on te vergeten. ?Een der schoonste steden van Europa" herhaal ik, zonder daarom alles fraai te vinden. Van de lange, breede straten, dio bovengenoemde vonten lieten aanleggen, wier namen zij ook dragon, maakt alleen de Maximilian's Stnisse eene aan genomen indruk, om de groote winkels en omdat zij overgaat in een plein, beplant met dubbele rijen bpomen, waartasschen een viertal standbeel den zün opgericht, en ?waarachter nan de eene zijde het regecring*gebouw, aan de andere zijde het nationale museum zijn opgetrokken. De breede Ludwigatrasse, afgesloten door de monumentale Siegeuthor, dragende de Bavuria pp een zegenwogen, door vier leeuwen getrokken, maakt in haar volle lengte gezien wel oen gooien indruk, moor bij nadere kennismaking valt zü te^en. De groote gebouwen die zij bevat, gelijken veil op kazernen en doen u zeker niet terstond aau c on paleis of eene bibliotheek denken. Over het ge heel onderscheiden de tieuwerwetsche huizon zich door hunne eentonigheid, het gemis van een be paald karakter. De onderwetsche gebouwen met hunne muurschilderingen en gevelversieringen, zoools nr nog enkele te vinden zijn, getuigen van den kunstzin dor 17de eeuw. Da Maria-plaats is daarom vooral bezieusiroardig ; K'er gevoelt ge u in bet MUncheu ? uit de dagen der keur vorsten. Het in gothitcheu Styl opgetrokken nieuwe raadhuis naakt naast het oude een goed figuur, en do vischbvon behoort met de Maria' zuil tot de merkwaardigste monumenten van het oude Munchen. Wat al standbeelden bezit de stad. Voor den eersten keurvorst-, Maxiuailinan I, werd een ruiterbeeld opgericht, naar het model van Thorwaldten, op het Wittelsbacher pl-jn. Ranch ontwierp het beeld vnn Maximilioan I Josef, hetwelk de burgerij oprichtte ter herinnering aan zijn eersten koning. Zij ook liet op fiet plein, waar Klemp het Odeon deed verrijzen, het ruiterstandbeeld zetten van Lodewjjk I, den kunstlievendcn vorst, dot door Schwanthnler werd gemodelleerd. Aan dezen vorst en aan denzelfden kunstenaar heeft do stad de standbeelden van Tily en Wrede te danken, die prijken in de Feldherrnhalle, waarin nog plaats is voor meerdere krijgspversten. Op de Promenadcplotz staan niet minder dan vyf standbeelden op «ene rei, VOD den keurvorst Mox Emanuel, dio Belgrado bestormde, van den kanse lier Kreilmayer, dio do Beierscho grondwet ont wierp, van do componisten Orlaodo di Lasso en Tiliick, en van den geschiedschrijver Westenrieder. Von Schiller en Güthe vindt mon standbeelden van het begin en eindt) von de Haximiliaansplatz. en van SenefelJer, den uit vinder der steendrnkkunst, een groot borstbeeld rop do Sendlinderthor Platz." De vier standbeel den in de ?Maximilian-Strasse", wnarvan ik hier boven api'ok, gaven den generaal Deroy.den ont werper van het. Enpelscho park, graat RumfonJ, den natuurkundige Frouwhofer en den wgigeer Schelling -to aanschouwen, welk luatrte werd op gericht door >ijn leerling koning Maximilioan K. De noffedachtenifl van dezen vorst heeft het Beiersche volk vereeuwigd door een kolossaal mo nument in dezelfde straat. Daar slaat h(j, de vorst, in zijn koningtgewaad, wet de constitutie in de eene, het zwaard in de andere hand, op een voetituk von graniet, terwijl de meer dan levensgroote beelden op de hoeken den vrede, do verlichting, de weerbaarheid en de gerechtigheid vertegenwoordigen. Ten overvloede werd op den 6doa Aogustus. nog een borstbeeld van Liebiff onthuld, dat men te midden van het plantsoen op de MaximilJabiplatz heeft geplaatst. Hier te lande liggen er meestal jaren tiuschca het plan tot oprichting van een standbeeld en de oprich ting zelve, maar in MUncken schijnt de daad op het woord te volgen. Doch wü moffen niét veigeten, dot koning Lodewijk verschalende dezer monumenten deed verrij/en, de vont die mannen als Schwanthaler, Coroélms en Kleaze in staat «telde de stad met zoovale kunstwerken te verrijken. Htf deed op de Corolinenplatz de 33 nieter hooge metalen obelisk verrijzen. H(j stichtte de Propyla»fin, de Glyptothesk, waarin de antieke beeldwerken wor den bewaard, die hu als prins verzamelde, en daartegenover in denzelfden st(jl het Teutoonstellingfgebonw. Vergeet een oogenblik dat gü leeft in deze 19de eeuw, sluit uwe oogen ten halve ea gtj droomt n «en oogenblik in net oude Athene. Jammer dat de reusachtige Bovoi'ia, in welker kop ik mat een viertal personen heb gezeten, en de doarb^. beboorende Knhmeshalle, die meer dan 80 marmeren borstbeelden von beroemde Beieren bevat, niet achter die PropylaeSn oprezen. Allee te zomen zon dus eun voortreffel«k «eheol uitmaken, terwijl do beide laatste thans, achter «ene uitgestrekte weide, van baitea de stad, geheel geïsoleerd staan. GÜ zult het mi) niet euvel duiden, dot ik n noch door de oude noch door de nieuwe pinocotheek rondleid. Zij die het voorrecht hadden Munchen te betoekea, weten welke kunstschatten daar be waard worden, en dio ze nimmer gezien ?heeft, vemdme toch met er heen te gaan. Hier ligt het geschiedboek der schHdorkuntt vaa de 15e eeuw fot heden ia d* baste werkm voor a opeaMabv gen; bier z*i ,do ItafiaaMeho, Swui«te ea Iranoehe coowd alt do Dnitech», Vlaamsehe ea HoUandsebe sehokn vertetwjoordigd. Ea da OMtsto a»k»r niet het mimi Want «T salet g» M dj* eene groote aaa) ei» ia do aea vanflem?kh van ', WMUOJUI uwe oogen neldo vaa PilotyVmers^ te vermoeid, bezoek don ook de loggün nut do firesoo's van CorheUus, de beaedentalea waarin do vasen worden bewaard, die Lodew(}k I door aankoep «rit vertehilleada venamelingea bijeenbracht, de kabinetten waarin de teekeniBgea.... Doch er u nog meer te bewonderen ia deae. stad der kunst bQ uitnemendheid. Ik w{ft n in de eerste plaats op hetMazwüliaaeum met igoe dertig kolossale doekoa, waarop dé belangrijkste bladzijden uit de wereldgeschiedenis TOB dien val von Adam en Evo in bet Paradijs tot den slag by Leipzig in beeld iifn gebracht, een museuai van moderae Beêerscho knnst op sich «elven, woortonKanlbach .dea slag bij Safomis" en .Karel de Groote", Pilotj ?Godfried von Bouillon" en ?Keurvorst MoxJmiliaoa I," leverden. Doa noodiff jk n nit tot het bexichtigon von het koninklufc paleis. Do intendant voert n net een mealgle andere bezoekers door de Barboroosa-, Karel ae Grooteen Habjburger zaten, zoo genoemd naar de schil derwerken die zij bevatten, alsmede door een aantal andere rijk vergalde vertrekken, ohms de de balzaal en de indrnkwekkende troonzaal, waarin twaalf meer don levensgroote, vergulde, metalen standbeelden dei' WittèUbacher vorsten, door Schwanthaler gemodelleerd, oan beide zijden geschoord staan. Zyt gij von oordeel dst ons koninklijk poleis, het voormalige raadhuis, óp den Dam, den vreem deling toch nopr iets anders doet aanschouwen, dan geef ik u dit aanstonds toe. Doch één ge deelte is toch voa bijzondere wanrde, namelijk de nieuwere ?Koningsbon", door Klenze naar het model van Palazzo Pitti van BruneUesov te Flo rence opgetrokken, on wel om da frejco's van Schnorr, die ons de belangrijkste toon'clen nit het Nibelnngen-liod doen aanschouwen. Volg mij daarna naar bet nationaal museum. Gij duizelt bp dien schat von oudheden, die 70 grootere en kleinere zolen vullen. Een doff is veel te kort om oüei slechts vluchtig te beschouwen. \Vaarlh"k deze verzameling behoeft voor die van het hotel Cltmy te Parijs niet onder te doen. Wanneer zullen wi) onze in allerlei kleine, verzamelingen verspreide oudheden eens ia zulk een nationaal Xederlondcch museum samenbrengen? Munchen heeft gelijk Keulen en vele andere Duifache steden zijn poordebaan. Als het mate rieel zoowel als het personeel o reral zoo gebrek kig en smerig is ols daar, welk een hemelsbreed verschil dan met Nederland, en inzonderheid met Ouze hoofdstad. Ja, reen. rijdt veel goedkooper: voor een half uur ryJeus ongeveer betaalde ik 15 pf., maar dot is ook het eenige goede, dot ik van den MUuchener trom kan zeggen. Intnsschen is de vreemdeling, die dea tijd moet nitkoopcn, er door gebaat. Want er is zooveel te zien. Ik noemde u lang nog niet alles. Om mijn laatste artikel niet te uitvoerig te maken, zwijg ik over het uitgebreid en zoo keurig gerangschikt Ethnographisch museum, over de bibliotheek met hare 71 zalen en Tentoonstelling van de kostbaarste handschriften, over de museeën van Koulhach en Schwnntholer, die schetsen en modellen van deze groote meesters bevatten, over de Basilica met de iresco's uitbot leven van Bonifocius, de sombere Lukwigskirche mot de kolossale fresco von Cornel ns, het jongste gericht voorstellende, over de Vrouwenkerk met de door knielende ridders ge dragen kotafalk, waaronder Keizer Lodowijk von Beieren rust, de St. Miehoelskerk mét bet gratteeken van Eugène de Beonharnois, hertog van Lenchtenberg, door Thorwaldsen ontworpen en over nog zoovele oudere kerken. En dan de Internationale Knnftausatelluog ? Maar de ruimte ontbreekt mij, om die meer dan 80 zalen van het glazen palels mnt n rond te gaan. Over de moderne kunst, die daar door verschillende 'natiën wai bijeengebracht, zal elders wel voldoende verslag worden gegeven. Slechts een paar opmerkingen. Terwijl behalve Frankrijk en Oostenrijk, ook België, Italië, Hongarije, Spanje, Zweden en Noorwegen, zelfs Amerika goed ver tegenwoordigd waren, heb ik Engeland geheel gemist. Dnitschlond neemt bijna de helft von het gebouw in, maar het scheen mij toe dat het wel m quantiteit moor niet in qualiteit in dezen kunstwedstrijd dan prijs heeft verdiend. Onze Nederlandsche afdeéling maakte, naar het mij voor kwam, een zeer goed figuur, dank zty de mede werking von laraols, Mesdag, Thérèse Schwortze, om van onderen te 2 wijfje a. Bovendien bevinden zich in de rijke internationale collectie, door den schilder Heffncr tentoongesteld, eenigö voortref felijke Nederlandsche doeken. E-tor. .WARME'KADETJES. Een Zaterdftg-avond praatje. XVIII. ?Kraai! kraai! krrrrROixal" riepen de straatjon gens. ., ? Ik begreep dadelijk dat er-een exemplaar van het, langzaam moor zeker un»t«w«nd, gilde der oaiuptekers in de onmiddellijke nabijheid moest aijn. Werkelijk zag ik, toen ik mij omkeerde, den itumper naderen; zifn rok wos tien of twaalf modes ten achteren en verschrikkelijk kort en kaal, zijn steekje was akelig rossig van kleur, nijn bef wos grijaachtig zwart, zijn lamfer zog er uit alsof men dien door de goot hod gehaald en ten overvloede schitterden s mans kuiten door totale arWe*ngheid. ?Kraai l" gilden de kwelduiveli nog eens. De man liep zwijgend voort ea haastte Af\ blijkbaar om maar aoo spoedig mogelnk buiten het bereik z^ner vervolgers te komen, t geen hem echter niet gelukte, waat eensklaps weer galmde een vernieuwd krassend geluid, dat hem zoozeer voa streek bracht dot hij zydebags en in een plu trapte, waardoor zijn zwarte kousen von boven tot onder bemodderd geraakten, ter wijl een der slungelt heat ten overvloede, door een ruk oan bet lamfer, van soa. steek beroofde. Het geduld von den aanspreker wos thans ten einde: ?LoboaV vee", schreeuwde hij, ?tuig van den tichel, satans-gebroed l".... ?Hoera!" juichte de bende, innig verheugd dot de kraai er zóó wat ingelowen. ?Klets'" weerklonk het eeafklopa en een der jongen* hud een ?oplowaoieta" beet, die een kort oogenblik olie vSandel$kheden deed stoken; de slAg wos zóó raak geweest, dat dé ontvanger er van een poos later verklaarde: ?dat hu ««n gf Toel m xtjn sm.... had gehad olaof da geheele Wester-toren er op gevaflei. wos l" De stilte duurde echter slechts korten tijd, wout wt eea. der woningen in de baart kwam eene vrouw to voorschijn jekjeten, dio bet voor do fwslogen porti opnam v ? n>po'n >maM kraai l" boette bet. ?zoo'a loua-aeger, loo'n schobberdebonk! kinderen kon ie ranselen hé en «4Jn eenten aan jenever verpoppen, maar wat kaai* ander»?" -Ga door, vrouw," sprak de aanspreker, ?ik ?Ga door, seit ie, «oo'a" kale jakhals, ioo> voldoraimes, ik go niet door, hoor je, sla m fl na rei* als joTef aebtr ' ' Wio weet wat n<w gebeurd aoudoaijn, wanneer aiet op dit oogeablik oen* tweodo vroaw ten tooneeli ware veraihmeav .Laat daa veat taaE met root, Mfer sejdo ««,de jongens treiteren'em ohgd en bemoei « en ?« stootte aft, die flrnfet duf dek d* bette. datae» bs vaar aa ?Ik heb daar nooit rood* leida d* MA* op toeiaettdsft hare polo» wem .Wit wou j* daarnet «eggen, leg?" .Dat ik nooit o«kèr iport von broeeleljjes heb gedragen en d»t ik nooit ia het rooie dorp hof gezeten t" ?Maar a ga grootvader heeft nooit door eea hennepen raampje gekeken, hoor je!" :, Dat verwtyt scheen tv Mr en ae beide juffer» geraakten handgemeen, ity sqheurden elkander da matsen von 't hoofd, krabden elkander duoh* tig met de nagels en grasduinden, naar hartelust, fai elkanders haarlokken. De aaaleidende oonaak T» n den strQd, d» aan» ipreker, bad «tilletje» den aftocht geblozea ca d* jongens waren tooseer in hun ichik met de nituwe wending, die het ge val genomen had, dat ttf zalkf niet eeni bemerkten. «Daar kont ie man aa, Miei" werd uit een raam eener derde verdieping geroepen, ,bü hatt em wéér staan, hoort" Zoo «nel al< eJIn waggelende gaug hem anlk| veroorloofde, kwam de echtgenoot der een* ama zone aanloop*»; hu bemoeide aioh dadelijk met het geval en onder bet beweren dat nu niet droaken was, begoit luj tegen d« beid* strijdster! los te trekken, t geen ten gevolge had dat nu ook de andere beer gemaal in bet itrgdperk verscheen. Het gevecht werd algemetn en tal van liefheb ben, die niet» met het gevel te maken hadden,' namen er levendig deel a»n; de achoone ««ka* stak in werkelijkheid de handen uit de mouwen? terwfil de heeren meer bepaaldelijk hnn moed toonden door onophoudelijk allerlei vervloekingen over aten zalven aitteroepen, in plaat» van dat ofc de wijze der rotioneele Eugelschen, over hunne' tegenstanders te doen. Uit alle ramen hingen en aan alle deuren «ton den kekers en kykiters; wHsgeeren gaven, nit Eolderluikeu, hunne bespiegelingen ten beste eif meenden dat men het met ?een taaie," moest afma ken ; ontelbare : o, Na's, o, Mie's en o, kaV' weergalmde; tal van kinderen grienden en gilden ommerltJk en al dé honden nit de huurt namest blaffend en jankend aan den aJgeïneeuen opstand deel. Het was in één woord een leven als een oor* deel. ---Bijzonder spijt het mij dat ik mijne schets van een amsterdantBCh standje niet meerder gloed en leven kon geven, maar uet karakteristieke ervan) dat in het gebruiken van zier vele vloeken au teer veel leei^ke woorden en scheldwoorden bastaat, is niet nader aan te duiden. Toen de strijd op z^jn hoogst was, zag ik in de verte den helm van een rustbewiiorder blia* ken en ik liep naar hem toe' én verzocht hem om aan de zaait een einde te makend ?'t Zal wel weer niks om het lyf hebben 12 meende hij. Maar je zondt er toch eens naar knnneri en, vriend, daar ben je immers dieader, voor." ?De daivel is een diender i" barstte de oangél sprokene eensklaps los, ?weet je niet dut ik een agent ben ea denk je soms dat ik hier sta om compelementen van het publiek af te wachten?1' ?(reen hoor op mjja hoofd heeft er aan gedacht om je mijn compliment te maken, maar ik meendo dat als je hier mét voorbijgangers kletspraatje» kunt honden, zooals ik daareven zag, dat je dad ook wel naar een standje zoude kunnen kqken." ?Ik ben jon" sprak de agent, ?in ieder geval geen rekening en verantwoording tchuldig ; als Ut met iemand sta te praten dan kon dat best ovec peliiie-zaken t^n, hoor je? Maar allo, ik tal rei» gaan kgken ?h . ~* Toen wy op de plaats van het gevecht kwame* was orde en rust teruggekeerd. .'.'." .Non zie ik niks l'r sprak de rustbewaarder; ?Neen, nou zie ik ook niks" luidde mijn ant woord en ik liet den non staan én begaf mg naar het politie- bnrean, waar ik niemand ander» dan een brigadier vond. Ik heb, ik haast mjj dit te zeggen, voor bri gadiers een groot respect, maar zy zQn, dnnkt mij, de menschen niet om er grieven mede te be spreken oi om hen klachten te rapporteeren. Ouder gewoonte, ? bet is mij nameUjk meer te beurt gevallen dat ik het sectie-bureau slechts door een Brigadier gerepresenteerd vond, ? ben ik onverrichter aake afgetrokken toen ik, toevalligerwiJMj een vriend tegen het l\jf liep, die tot net achtbaar corps der politie behoort. Ik vertelde hem het een en onder en klaagde mfjn nood dat op sommige punten zoo zelden rastbewaarders te vinden zyn. ?Ik begrijp je gemopper en dat van vele andere menschen nier, was «4» antwoord, ?want ik kan je verzekeren dat de agenten geregeld de ronde doen." ?Als jg het zegt, zal het wol waar zijn!" sprak ik; ?ik zal nog eens nauwkeurig dé genaeente-bej grooting vau 't vorig* ja->r nsphüaen, dio ik van a tot z doorworstelde m de hoop een' scbaffing van X dozgneu ringen van bate der politie aan te treffen. Nu ik toch eenmaal over onze politie spreek moet ik het woord wagen voor een persoonujic feit liet dagblad de Amsterdammer bevatte down dagen een ingezonden stuk, waarin een relaas werd gegeven van eene arrestatie dio onder zeet, eigenaardige omstandigheden plaat* vond en waarin ik, tot uiyno groot* verbazing vermeld vond dat een inspecteur van politie ?Aquarins meende te herkennen". Natuurlijk bespreek ik het feit in kwestie- dat als het volkomen juut verteld i», zeer bezwarend is, hier met geen enkel woord, al mag ik niet ontveinzen dat het mjj machtig grappig voorkomt dat men, om één persoon over te brengen vjjf personen noodig heeft en die ook zoo maar op eens bij elkander beeft; terw$ op sommige punten der stad o> ergerlijkste kaken ongehinderd vooi* vallea, «onder dat ooit iemand het in tija hoon hult er een. einde aan te makat. Dat de doodonschnldlge Aquarius er echt» met de hezen bijgesleept werd, gaf mrj te denken \ het schijnt dat tfe inspecteur mf, omdat ik nu em dan soo vrö ben myhe opioie omtrent oaza P<£ Utia t» vertelleD. «l* een soort van. persoonlJj» vijand beschouwd en daar er nn wellicht meef heeren vaa het vak van die meenhxg; urtgam, wenseh ik toen nog wei eens in henneriDg t« hrengea dat ik nooit of ninncer bepaalde personen heh genoemd of aangevallen en enkel hstpoliti*corjs e a blo e vnendschappel^ke duw^es heb de hoop een' pbtt: ?aoV Gygat, ten < stelselmatig bespreek ik nannte» bepaalde per* sonea, omdal ik maar al te goed weet dat eea onvoorzichtig woord of eene onduidelijke voor stelling de ooraak knnnen a£n dat men iemana la een ongunstig licht stelt en dat het nader a»M vftak onmogdüt fc^kt om het gedane weder goea te audua. ? Ik »*ak deze opmerkiag omdat i» vaak bemerk hoe soaimigea er op uit zün o* nit de onschnldigste zaken eene hgbedoehngj» wülen halen; onlangs nog toen ik een oud grif)» nit de Fliegende filattar vertélde, wer* jafi door verscheiden» bekewbn ftztgA : ,as« heb je dia en die BMda bedoeld," terwfl ik tog mfin eerewoord geef dat ik aan niemand gedacM heb en de gewraakte woorden zeer positief w* zoude hebben «eêrgewireten, waaneer >k W kannen deakea, d*t men M ooe volkomsn or juist, soade opvatte». komen we op oasea uiwecteor teragt ik vhid het hegrtoelBf dat iemand; in eenoo Wik fan drift, liSwrwmt wasbeer hfl een v v«or liek- wewai te aiei, roaar ia bet oaderb»*lp geval kon er T»B een vijand ga» ?prak* * «W Ik *i vefbesid è*. * w«l vtrra van v^ f O, S26 D£ AMSTERDAMMER, WBES>BVAD T O O 9«»9 B DBI l» A H DJ t breekt hem eehUr aan sMjl, of wel: e>»t ; potit art." Oodertusstheat moet toegegerden dat Van B«en wel anders kan, maar ?ders wil. Vroegere werken nebben het hè* ? b.T. njn winkel van oudheden, *8ne mclk?nz. Hcogst betreurenswaardig is dat deze laar ztfn ónUochelijk talent «on den geest .ds ten offer brengt. Eea kunstenaar, een groot kunstenaar, zooals bU «on kunnen . moet daarboven s:aa», dat is hQ aan zijn lat is kQ Mn de maafechap^y verplicht me een voorhield aan hem wiens portret ir Gent hoeft gezonden, aan den edelmoe,Jetci- Benoit. Uooh van Beert hegrüpt de a dezen coraponut niet, anders ÏQU h^aan jn geschilderden mintataur-kop eene geandere uitdrniking hebben gegeven. Een ' naar die zich er op toelegt de <timi*onct« beelden, kan moeielrjk pletseiQk opstügea e ware, edele beeltenis vnu B«noit ? wanhopen echter nog niet aan van Deorv, .moeden nog altoos dot hy sptelt, dat hu ..bliek voor d«n gek houdt, zooals Gastool iet eens deed, den hond van Nadar schil* f. De staart des honds vrevd door de lijst .?don en de punt ervan kwam van horen weder nit, . lijven nu nog een aantal werken welke de , waard zynt besproken te worden. \Vy .t ons echter b\j enkele voorbeelden he en hebben do bedoeling niet tle ongenoemde . daardoor t« minachten. 1) \Vij hebben 5DS met ernst doorloopen en wnt heden wordt bKjft tot eene oudere gelegen, hebben zelfs bemerkt dat James Hertrands Oordaj" niet in den Catalogus etaat vorOfachoou ? dit werk «enige fouten hetftvan ,ng, klour on compositie, raootcn wij het wegens den bescheiden toon, de n&tuurt der voorstelling eu bet afaüu van alle t effect. hebben hg het begin van ons overzicht do opmerking gemaakt dat de teutoongeportretten tot het beste belioorpn, wat m 10 meMf ert hebben getoverd. EmJle Wouters 06) komt ons daarbij in de gedachte ; ook de Hesel verdient met onderscheiding ge' ? te- worden, voor de behandeling van Hot ?nportret no. 2^3. Wfl moeten echter Oei dat da houding gezocht, ea het geheel iins theatraal is. De Commissie heelt een" Kescl eenen pnjs waardig gekeurd. Niet «onder affeetiitte ia ook het kinderportret it, welke ovei-igeus door zijn nnor ea koloriet voortreffelijk werk ?A l'église. Marken (llollande aeptentrioimlej" -weder oakte wat hii elders mocht hebben misdaan. r 't eilandje Harken hebben zich reeds een schilders, vooral Dasseldoi-pers, lauweren ?ven. Ook ï'. CogMi trok daarvan op z«no lelukkigpartü, innetkinderüguurtjeuo. 153. ''t schilderen dier bevolking stoort men zich Ie mode niet, en vat de ware kunst in de Natuurlijkheid kon men ook aan K. C. J. richs ?Portroits d'artistes" niet ontzeggen, het edelste wat de natuur aan 't ware :naar:oog biedt is hier niet opgevat Men n de wandeling: ?dat ia niet geflatteerd"', m ook passen zou op 't portret van A. Del' no. 254. het hierboven gezegde tal het niemand ver?ren dat vrtj het den kunstenaar ala ver. a Aanrekenen, wanneer hy aan z\jn poiiret boogere gedachte weet te verbinden; men 'ggen, daaruit een genreschilderij weet te ?v Zoo schilderde Mevrouw Clémence Roth ? rtret Ttm Mej. Lontsa Desbordes al» schilJ.Lambeaax frverde eenhiniMRihnia, waar nveder baar zoontje door eenen jongen ? r laat afbeelden tn noemt ziin werk ?Lc t" ? een» goede schilderij, voorstellende Kniner nit de 17e eeuw, met zorg bewerkt, " d« teekening niet overal juist ia. Met ? iiag zagen va nog Ae groep kinderen go-teerd door L. Lebrun, ook daaraan zijn ? LI talent besteed. 1 ons leedwezen konden de oogen van .Mlle. >nne S. D." (no. 620) ons niet verrukken, ;den wy ons liever op bü nClénience P." '~ Petit Al trekt het ook een weinig naar ame ?impressionisme", dit kunstwerk be;ot de beste van dien aard. In J. van Bies? '. ontmoeten wij ocrk eenen der bekroonden. ; arde twee portretten, waaraan, hoewel verIjjk von faeture, hot rechte karakter ont? -,-Mr. C. M." is ons -niet kinderlijk Renoe?. i. '. jk noemen wij nog de welgevoetle iaraélitiime van N. van den Eeden, welke ons daar? n nAncieone3 nmows" yertootit, vporge.: 'oor eenen levensgrooten jongeling diep be? nevens eene geopende lijkkist, op 't kerkiar een oude doodgraver, bij het nieisjeslijk d, vmgeiid naar den weeneade opziet. .:: rozen rusten op de voeten der gestorvene: ? hilderij van wezenlijke verdienste als com. en poëzie; zonder overdrijving, kalm en ;on weinig mat van koloriet, doch daardoor : .irdipf voor de omstandigheid. Het onder? ? t wellicht op wat te groote schaal btban . treden hiermede tot de noi; niet besproken . , -;nkkea, en weten niet met welke scmlderij ,?- vangen. Wü zullen oan onze herinnering . den nattrarlijken loop laten, en noemen ?3 het sterfbed van een hoerenkind van F. ' ?, vcrdiensteUjk van compositie, kleuren uitring, Niet alléén deze franschman, maar de 'cnstellers in 't algemeen leveren het bewijs ii t schilderen von tafereel en nit de lagere '-.klasse hun beter slaagt dan onderwerpen 1. t leven van den hoogeren stond ontleent wide zijden wordt wel ia waar gefaald : men rt den behoeftige vaak te afzichtelijk en rmogende te helder enonbesmet -t ?:.< Laar heide zijden, moor toch is z$ geringer :'<' schildering der eersten. Zie ?de gornolën?»" van J. Delviu, van sprekende-waarheid! ? 'rder Evariste Corpentier, ?nacompte & reg' isschen twee drinkers; B. De Lbose, ?Les STB volontaires", Mevr. U. CoUn Libour, rufsion & rhópiur, A. Verhoeghe, ?Un ró-.eTla cöte'VP. Verhaert, ,Cour oTune auflamando" ea L. Hoyons, een dergelijk «erp; zie F. von Lcemputten, ?Méloncolie', paard tegen de lucht te zien, C. J. von yt. ?La d»pnte nu jen de quille", F. von i, ?Sur In digue de Öoboken' en vele andé'.*t zgn wel gee»o groote meesterwerken, voorzeker ulle hoogst verdienstelijke schil? i, die geeno annspraak maken op impossiieawiffhedeD. ?Snr la digue", voorstellende laar nnis koerende boerengczin bfy avond, >rtreffeiyk ? van kleur, waar en van zachte weder bekrocnd. De teskenJng der groote figuren u voorseker merkwaArdig, overigens undea wtf wel wensehea wat meer Incht ruimte, perspec tief op 't tafere«l te sien. Het komt ons ook voor dat CM kunstenaar aon de voortteittng de stem pel vu oudheid heeft willen geven, waarin ha echter, mar onze meening, niet ts geslaagd. Het koloriet van dit werk is neveJachlug', doch dat wordt, gelijk ftezeira is, tegenwoordig manier. Zie daartoe M; MTcher,L'ab«£the," en de oude ken nis T. Hannon, .Dejeoner anglais", beiden restaQratie-tooneel*nr waar «ene enkele dame ia af wachting aan ««n tafeltie zit Men vergelijke verdor A. P, La Boulaye. .eea marchand deraoules" en ?La Sorcföre;" bet laatste bepaaldelflk nn blauwen toon en ffecoobt naakt; awn aie nog de onde keanls Knopff, -En entendant dn Schiunana eene zelfs belachelijke voorstelling vaa den rug eener dame en de rechterhand (?) eenex onzicht bare kla/rterfpMteer. Wy zien liever d* katten van llevr. Beur. Ronner BEcheo et nuU," spelende net de stukken van oen schaakspel Wij prijzen gaarne het gee&U» werk van (J. Portielje, l* ooamencement de la fin" (Champagna proeven), benevens dat van aijn« begaafde naamgenooten £. en J. J. Stroetal beeft voor »ijn ^Intérieur" onzen lof verdient; Star ka slapend kind verdient eene ver melding, waarbij wQ aan dien geheel anderen JRopo» van drie dafiseresson denken, door Aug. Doel op het doek gebracht: drie levensgroote figuren, naakt genoeg, en deels teer miateëkend. Wij willen 't voor eene. ^studie" houden, evenoh -.üiogenes" van J. De lileye. Vleesch en Visoh vortoonen ons op ende op de werken van A. H«n», ?slachterö15, K. Verbrugge ?Vwchinarkt", K. HeydeD, nLes gpissons rouge»'', llenri Delftcroix, T\M mort d'on porc", enz. werken die als uitvoering niet ronder verdienste zijn, doch wel licht alweer beter in-porte-feuilte waren gebleven. Mot De Praetere, ?Valet do chien au rendczvoua do ctiaiso", een werk van gvoote verdienste als schildering, doch. waarvan her bosch ongeluk kig weer impressionistisch gespat is, en?4)ue ^Anes en pAture" (hoeveel meer oewonderen wrj zijn vroegere werk ?Attelage de bras^eur!) met A. Derkinderen, Soèn» de la vie des anjchorètes en Egypte"» en onderen hebben wg eenen overgang van de genrcscbilderH op het landschap, waarover nog een enkel woord. De Kempen, de gi'oote heide op de grenzen der provinciën Antwerpen en Brabant leverden als altoos aan vele schilders hunne onderwerpen. De boorden vtin de Schelde,' de Maas, de Semois voegden daar liet lumne ann toe en in do* afschil dering dei ai- eenvoudige nntnurschoonbeid slagen een aantal jonge kunstenaars. WÜ hebhen medepevoel voor de heide van Th. Baron, ?Soir d'automne (Ueshoye}", voor de schaapken* van F. Back vis, al zijn zo wut kleurloos, vau C. Mili, al is de schildering wat droog, voor de koeien van Mej. G. Yestci- te Heemstede, zonder aan matiging qescbilderd, zoowel als voor hei vee van X. de Cock, uitDeurle. C. de Cock nit Gent is door de coniinissie voor zyu landschap en molen be kroond, ofschoon het ons voorkomt dat i n laatst genoemd werk weinig verdienste van compositie te vinden, en de lichtvenleeliup niet harmonisch is. In 't algemeen hebben de Gentsche schilders zich over de coaimLs-ie niet te beklagen! Aan A. Bouvier onze lof voor de natuurlijke vlakte ?Lande du Mobüian" en aan E. Clutis voor zijnen ?vlasoosst", aan P. de Wit voor ziju ?ko renveld",' oan Witlaert voor zijnen AZomcruioi-gen ? alle wei1 ken die nog veel goeds van de toekomst doen verwachten. Moge da schilder van no. 165 zich er ap toeleggen dV poëtische tinten der kem pen nog beter te verstaan en Busson trachten zich van ftlle coaventiojirale tcbUtterkunst te ont bonden. J. F. van Deventer weat genees hoe gaarne men hem ontmoet, al zou hii zich ook soma in zijne werken herhalen. Wist de heer E. Girnrdet zulk ecu ongezocht natuurlijk groen te schilderen, hu zon zijo voortreffelijke ^Le nou-. veau militie" (eene baker welke in eeneu hofem jong kindjo aau een tuinifir toont) niet bedorven heb ben door eene omgeving van ?impressionistisch" d. i. gemoniüreerd groen. . Een compliment aan Hacemans voor zijne ?Schelde"; diir is natuur en le»en. Iwill zuilen wij hierbij niet vergeten, al is z5n ?Novembro" wat grijs. Het water der Seine w vlak, de schepen zon sprekend genoeg. Ook .,de Maas" van A. l)andoy '19 ecu aangename schilderij, zoowel als de Seuois van A. J. Uamesae. Montgomery's ?En mer" verdient alle erkentelijkheid voor de grootachheid der opvatting; doch is het water wat dik. En nu roepen wij den krachtigen smid uit de ?Smederij" van A. de Braekeleer. om het slot op ons werk te leggen. Het is voortreffelijk, «ij houden «r ona gaarne in op. Alvorens de smid gfreedis,hebben wij nog gelegenheid on ze dank te betuigen aan eenige kunstenaars, die niet vergeten hebben dat het schilderen van gebouwen ea monumenten zyne poëtische, zijne aanlokkelijke zijde heeft om ver volgens nog onzen hartelijken gelakweoscli uit te drukken aan eenigö beeldhouwers ran gróót o u-, Ktf. ?ioch ÏU i beichonwe nu, onderde genre schilderijen '<> rbeeld nog Maeterlinck, die op groote gaven ? 't «g beroemen, en wiens portret wö vroeger '") '?o. 322) reeds prezen. HU schilderde eene l-vr;^a vrouwspersoon, op den elleboog rustende X>.ijk de eerste: moor vindt men hier eenvoudige "v.t.'.rlykheid van houding en tinten?Neen maar "M chittering van koloriet, zoools ia de roode *'.:': No, 690, (bekroond) en in J. B, Huijsmans, ?' potite captivo;" overigens een behogelüke "''il'jsitie. Om niet te «preken voa de naakt* '' ?/ ;?. von Von den Bosch, die Kef. zeer gezocht !'; ?: itwamen, ol zijn 961, 962 wegens krocht van :;''?"??? en ondere goede eigenschappen ook be ?'M nemen dea hoed af voor E. SeeUrayers, ?< imp, A Struys en G. Vanoise die. het waag* - _ 1_>. L . ??^_1_ _ » ... A_ L-l-^-..»groote historische onderwerpen te behaada» Ie eerste met zijn ?VeuvedacoBited'Egmont,'* !«''./eede met de ,Gevangenneming van flarnht, ?l 'arde met «ijne , Op voeding van Baehna," d« ?St LieviD."^Laatstgenoemd werk werd poppetje in den arm), aan Lefftver voor net model van den slacliter ?bostcrnd voor don Pttit S~LWflft", Yaoderstroctcn voor zijn borstbeeld, het welk echter wal te grillig gemodelecrd ij om de natuur op 't erielat terug te geven, ea vele aaderen meer. Belgische nquarellistuu zyn ia het af^eloopen seizoen b (j anderefftlegeuheid door den correspondent AI. A. nit Brussel zoo voldoend besproken geworden, dat wij nu onze taak al* afgedaan mogen beschouwen. Uent, 10 Sept. 1883. B. A. G, 1) Evenmin heeft ia zetter den fcnrwtenisr ran Koirebikk onrtL'ht willen doen, door hem in No. 333 nlccbts in de noot te termolJen. 2) .Kleur oo bltmdüeid" Ttn eommlg» kuntt«niur«, «urover in b»t v«orlwtste uk nlt 0«0t f eklMgd nordt, ia den lozer voorzeker QnbtgriJpelük. Men loz« .kienbliDdheia"(»»BiongflfltcI4(ieHJlt ,ma»tva»theiil', doo<Ii»ng8t, eni.), die oogziekte, tegenwoordig herhaaldelijk ToorkanMDde, irurdoor de I\]der He ecnakleai «onwtin de «ndore niet *e«t t* ondencheiilen. . JITPAWJS. Het feest van den 2den September. ? De ramp op Jovo. ? Dedooden:Iw»nTourguenjeff, Qeoffrm en Siroudin. ? Tooneel: Kérahon lo Tétu, Ie Bel Armand. ? Eenige nieuwe boeken. Parijs, 12 September. Men beweert vaak dot wij Fronschen Don Qoichotten i(jn en men heeft wel gei{jk. Niets is in stoot geweest una te genezen von onze te ver gedreven edelmoedigheid, van onze neiging om aan plotselinge opwellingen gehoor te geven: het ligt niet ia onzen aard, boosaardig te *$jn of wraakgieritr. Zoodra een onnoil een naburig volk komt te treffen, organiseeren wij dadelgk feosten en inschrijvingen om hulp te kunnen bieden; wU letten er niet op, of deze buurman von on? houdt of ons baat, on» geringschat of ons acht, wjj ope nen wfid de koorden onzer, beur* en geven. Men heeft bet weer gezien met de romp op Ischio en toch weet de hemel hoe de Italianen ons in den lootsten tyd behandelen. Moor wat onco londgenooten ons verwyten en aeker met eenig recht, ia dot we meer denken aoo den vreemdeling dan aan henselven. Bet comité der pers heeft thans getracht dit verwgt te ontgaan door op het terrein der Tuflerieên, den Zondag no het prachtige feest van Iscbia, een tweede soortgelQk feest te organiseer»», «et deielfde elementen, tea voordeele von de Parftsrbo armen en de overstroomden in Lotharingen. Maar, helaas! Eea element 'waar men bulten gerekend bad, was de storm die twee dagen huut over eea deel van Europa woedde', hu'heeft Farjjt Biet gespaard. Al het betoaflderdo IhuKW, de theaters die opgeslagen worln to midden vaa bat groen, al de decoratieve arbeid af* wtggewooid, geecheard ea stuk gereten: kot waa eeatrettiige aanblik, den dag vaa dan 2ea September. NioV toaün werden \ namiddags do deuren van dan tuin dor Tuilerieën geopend; de wakkeretooaeelartistea dio in de wmkittjasnjoosten staan, waroa Op hun post, in rpfft vaa den wind. dia ait afio knokt voor awhleea bliea, Meihoefl zich in het TMdtre de rOraitferü baUoagd over do afwezigheid van Sarah Bernaardt, die venen sra «eggen, maar al de ander* tooaeelsaoalet» waren gekomen. Tevergeefs poogde man oo fllumiaotie te oatetekaa; afleen bet vanrwerk olaagdo en m het btfionder het roorooomsto nömmer. voorstel lende een* vrouw die-ganat ïmgmeit uet het devies: Voor Par|«, Ongehikkig hoeft de ontvaagst nauwelgks het c^fer van honderddBizend froaken bereikt. Toor dien eenea keer datfPartj» aa eeu aan Parijs denkt is die uitkomst waarigk treurig! De tüdugen omtrent d* ramp «p Java, hebben onze levendige deelnendoff gaande jÉiaiihf tfTit Itjdt geen twgfel of het Sefeliiiilüi eosBtfdat zich te Parij» heeft gevormd, sol vaa 65e Franschen ooasienlüke giften, bekomen. D* President der Republiek, hoewel verpoosend» in de Jura, heeft ?feu gehaast dea IIoderlaadswea louverein betui gingen te zenden vnn deelneming in een zo 3 ont zettende ramp: dit is een geea voorteeken wat betreft Lde toekomstige inschrijvingen der Franscnen op de NederlonawJae hj»> van bedragen. De heer Bertrand, biyvena secreterls van de Academie vnn Wetcnschoppea, heeft pos in her innering gebracht dat een lid der Academie, do heer Uelonnoy, in een verslag dot aan de ge» leefde vergadering aangeboden is, deze ramp beeft voonpeld: hd bod Hoor tegen den 2ea Au gustus 1889 aangekondigd en de aardbeving op Java heeft den 28 Juli plaat» gehad: het verschil was nietjgroot en men staat inderdaad verbaosd.wannecr men nugoot, welke uitkomsten de wetenschap ia onze cugen weet te bereiken; het zou center niet kwaad zijn, wanneer men von de waarschu wingen der geleerden porto trok. En daar de heer Delounov, in dit zelfde versla?, aankondigt dot deze oordachnddiug zich ia 18&6' op Java ber* halen zal op veel grooter schaal, moest men do* delijk toorzorjjsrnaiitregelen nemen. Zonderling a het, dat het bericht ook weder tegengesproken is, terwijl het toch voor de redacties der bladen niet gemakkelijk zou zijn, de verslagen te laten na zien en zich te overtuigen. Hoewel wij eenige dagen worm weer gehad hebhen, was do zomer niet mooi. De storm van den 2en September heeft eeu Uder de buitens en de badplaats.u doea ontvluchten en Ook een groot aantal Paryzenanra. Men heeft dnn ook allo reden om te veronderstellen, dot bij de ope, ning van het driejaarlijkse)! salon, den Iaën dezer maand ia bet lYi/u<j de l'Industrie* evenveel bezoekers all bij do opening van bet jnnvlyksch salon op den Isten Mei tegenwoordig zullen zijp. Dit driejanrlijkach salon ia eene nieuwigheid welke men den heer Jules Ferry dankt, die er lang geleden het eerst oun gedocht heeft. HU bewees er zsker een grooten dietst mede aan de Fransche kuust; het talon zal in staat stellen om de methoden, de vorderingen en de veranderingen in de richting na te guan van ouze voornaamste kunstenaars, icbildcra en beeldhouwers over een tijdperk van eenige jaren; het zal minder moeite en uier genot voor de critiek ten gevolge bebben, ornaat in stede van 3 of 4000 doeken, om iets te noemen, er slechts 717 gezonden zijn, door 373 schilders van den eei-sUn rang. liet aantal aa« te nemen iaaen dingen is onbepaald geweest: ten schilder ols da heer Cobonel bij voorbeeld stelt zelfs tien schilderijen ten toon, die reeds op vorig* ten toonstellingen hebben geprqkt. Moor eenige kunstenaars, zoools da heer Jules Dupré. hebben tot heden onbekende stukken gezonden. Elk hunner heelt 6, 5, 4, minstens 3 gestuurd, en deze allen z\jn keurachilderijen, geteekend door de be roemdste namen, zooala ileoert, Jules en Eoüle Breton, llounot, llenner, Mtisaoaier, Dabut'e, Fran cais. Lsndello, JnlesJLclehvre, de Jirttis, Yibert enz. Beeldhouw wei-ken zijn ten getale von 297 iugezonden, en wel door l W kunstenaars met name üarrias, Lanson, Delaplanche, Chapu, Mercié Saint-Morceaux enz. De beelden zullen dabbe schoon uitkomen, donk zy de zcor saiaakvolle plaatsing van kleine afzonderlingo atleelingen ge^cheiiten door Gobelins, waarmede, ook hel ganscho middenschip van het Pateis zal worden bespannen. Men iet er reeds hoornen, heesters en bluemeu in kwistigun overvloed. Het succes van het Driejaarlijksch salon, door den staat guorga niseerd, schijnt verzekerd. Wy hebben in de kunstenaarswereld drie doodcn te betreuren: ten eers.e dien vau I wan Tourguenjeff, den vruchtbaren Russisohen «chrij ver die gedurende zijne lange ballingschap m Frankrijk, bijna een Parijienasr wos geworden Het hooi'd vau da t^olt nJurdlt, vooral niet t verwarren met da ccole natunüiate, lelde slecht 65 jaren; hij was langen tijd de vriend vau Gus tate Floubert en Louis Bouilhet, Evennls dezo beiile sclinjvera was hij zeer lang vaa gestalt»; wunnuer zij over dea Bou levard liejien, schenen zij wel 'een drietal ko lossen. Door hij als meuach en oU sehriJYer te Piu^js zeer gewaardeerd was, wordt hij door de geletterde wereld met eenporigen rouw nagestaard. liet opstel dot Mériraée JMJU hem hecl'c gewijd, begiut aldu»: ?Toui'gnenjeJf behoort tot geene en kele school; hg volgt zijne eigene ingevingen. Even als alle goede romanschrijvers, besteedde hij zyne krachten BUI de studid vilu het mensclielyk hui t, da onuitputtelijke niiju, door zoo lange tijden heen ontgunnen. Mee 8\jue oumerkiuasgovc, scherp, fijn, soms in hit overdreven nauwkeurige vervallende, weet hij zijne penonen. als het worb op doek to toovcreu ea tegelijk toch peraonea te doen zün." ...... . ? De bestu toonechipeler van het Théutredn Palais Royal, üeoffroy, dé uitmuntende Geoffroy, zoo goediond en goedhartig, en die wel eeue plaats cnder het petwooeel oer Comédie franfaüe hnd verdiend, is evenzeer overleden, 70 jooroud, na at de voornaamste rollen in de bouunneriea der laatste jaren te hebben gecreëerd. Eindelijk heeft ook Siroudin een vanUe«ilIe-schri)ver Von talent, die door zyn coufiicawwinkel in de JRtte dn la Paijt even beroemd wo* nis door ïijpe couplet' ten, zijno loopbaan geëindigd. Vrede züzgncvrooIn'ko ossehe! De schouwbni'gen openen weder de een naden ondor; dat riekt reeds naar het najaar en naar den winter zelf» eeni/pzins. Twet» noviteiten aan de orde. In de Qatté: Kéraban Ie 'Jêtn een stuk a grand tpectacle J*n Jules Verne, olleen; hH heeft ditmoot de medewerking van den dra maturg d'£nnely versmaad en dat ie maar ol te goed aon het stuk «Ir' to merken. Hst stuk boe zemt weinig belangstelling in; al het aantrekke lijke schuilt in het decoratief en de balletten. De rake koopman Kéraban, nit koppigheid eenigo centimes voor het oversteken van denBotphoraf oan den anderen kont waarvan sgoe vijl» zich bevindt, mV, willende betalen, reist de Zwarte Zee langs, dot wil zejrgen, neemt eea omweg van ?even of achthonderd mglen om ia Bfjn hui» te bomen, waar zijn middagmaal ol zw weken voor hem klaar staat De fabel, >ooats men ziet, it mager, maar veraokeljjk door allerlei incidenten. Een zeer zedelijke utrekking ngt ten grondslag oon de nieuwe, goed'speelbare comedie van het Odéon, la tel Ananct, door Vietor Jonnet. Ook de uitgevers ont**k>n M*A w*lnlsj wt mra staat von gevörilooshtbl. V.i ???? '<n /"'!' ''^ni-' " Lévy), hetwelk vc-.' \-<vi\ vo-l, is .... <i .MN«. eemuunee, ejoor uaamw P&SHSf&ïïiït pronkstakjos ven Dentu versebeen CKbrac, de aandoe meisie, aat, nkai dio hoor variot, awh auar door ata aieawea, kovkoa ea algen hortstoebt wordt bohaersrht en o Benvcttdig en aeagrlMitd. Benta geeft ook o» la CHHmrt «TeWiSr**, es* rasjaa, of bete* «d 'oen roiodrima, do« éka kos» O-d«la lelie oa Ui Cvtttt A» mardta»d da SaU*. door dea heer Maurice Oorroy, c«n aardig boek, door Kouffmann 'gelUustzoerd. In deaejöndervaraalea aal soeaig leaet VSM riperem loeftsj* beaogea en latriac viadea. DE BINTEBHATI05ALIB KDNSTATJSSTÜ^ LUNQ" TE MUKCHEN, n. Zal dese tentoonstelling vrachten dragen, geovoaredigd aaa do groote koeten en moeite aaa «nik een schepping verboadon? Ik geloof dotdeze vraag in do eorato plaats oog worden gesteld, en datsQ bevesiigend kan beantwoord worden. Het is juist een der hoofdkenmerken deier ten toonstelling dat men aan bet pobliek de gelegen* beid heeft gegeven met betrekkelijk weinig moeite ea afmatting, ten eerste een overzicht te verkrij gen von het geheel, en ten tweede do belangrijk ste bijzonderheden gemakketyk terug te vinden. Daarom mogen dete artikel» vooral strekken om dagenen, welke aog ia twüfel tgn of s$ eea reis naar Munchen rollen ondernemen of niet, oan te rporen deze goede gelegenheid niet te laten voorbijga» een aantal even grooto ols on* bekende meesten ait Spanje, Engeland, Noorwe gen enz. te lema kennen en bewonderen Wü achten bet niat noodig in onderdeden te treden, gelijk de hier geëxposeerde 3400 numtnerü (want zoo hoog is het getal gestegen) het schijnen t* verdienen. Do hoorazaik ii eea algenieene gedachte van het hiar gebodene te geven, zoowel oan diegenen welke onze raad tot een bezoek willen \olgen, ols aan hen. die zich in de verte eene voorstelling er va» willen maken. Men gelieve dan op te merken dat vooral degrill Hstreerde catalogus, waarvan bgzonde* de derde oplage von den elfden Augustus dienstig i*, ons in stoot stelt het ooft von dien knnstboom of te schudden, en het bij korven vol weg te voeren. De catalogus ia hier het onmisbaar hand boek voor eiken erastigen bezoeker, gelijk ?L'ort de verin'er les dates" voor eiken geschiedvorscher. Wij kunnen de inrichting daarvan niet te hoog schatten. Terwijl op vroegere ?international* 0088161100* gen" te Munchen de catalogus zóó verword, zoo onsystematisch, zoo vol fouten en tegenstrijdig heden w.i«, dat wg wanhopend het glazen polen moesten verlaten, is nu olies in 't werk gesteld om het tegendeel te bereiken. Deze tentoonstel ling ia niet in de eerste plaats een punt van eer en ijdelheid der commmissie of der regeering, mnar veeleer ia z{) ntf eea feeatdisch te verge lijken, waar de gnstheer alleen xQae gasten W:l eeren door uitgezochte spijzen op zulk ecce wijze voor te dienen, dat elk na 't motig en rustig gebruik von 'tgeen hem 't best aanstaat of aan bevolen wordt, wel doorvoed en bevredigd naar huii keert. Daartoe zy 't evenwel elk, die zich slechts enkele dogen in Munchen kon ophouden ernstig aanbevolen, zich den mena von dien féestdi&cn voor hoofd, en hort, namelük dea catalogut te ontbieden, verkrijgbaar bö Fr. Bruckm«nn,TVerkgsonstolt fur Kunst und Wnt«d*e«haftM,^e Strachen. tegen inzending von 2 marken. Men doorbladere, jo bestndéere dien onderweg ? do moeite tal rijkelijk beloond worden; eenvoudig wegens het daarin gevolgde stelsel. Ik heb reeds van het groot» getal zalen en kabinetten gesproken. Welu; wanneer men met hat boek in de hond nhet paleis" binnentreedt, wordt gij op blz. l reeds verzochfr'uwe W]ondeling in eene bepaalde richting te beginnen, indien gij gaarne m elk lokaal eenen blik zoudt willen werpen. By 't ontslaan der bladen wordt gij aldus verder geleid. In elke zaal vindt gd de schilde rijen in dezelfde volgorde als tij in/wn catalogus worden vermeld, niet van 1?100 « 1000,- want dit ia (gelijk elk wel begrijpt) eene volledige on. mogelijkheid doch stop voor stop vindt gij de aangegeven nummers van den catalogus (hoe ook door elkaar) terng. Langs eiken wond bevindt zich geregeld wat de catalogus vermeld. Hierdoor wordt het gedurig zoeken en opslaan -vermeden, waartoe eene naar de nummers gedrukte lust aanleiding geeft. Dat van ulle meesterwerken in den citalogm afbeeldingen voorkomen, «egt ik niet. Dat omge keerd sommige middelmatige werken in den cata logus hnn illustratie hebben gevonden is even zoo zeer waar. Doch, hoe wil men -de volmaakt heid bereiken, wnar meiuchea met elkander wer ken? Het moet daarentegen als eene nieuw» voortrckkelijkheid aangegeven worden, dat de üiukographiün enz. tusschen den tekst zijn af gedrukt. Genoeg, de catalogus is een der hoofdoorzaken wnitrow deze tentoonstelling eenen meer dan voorbnganiiden indruk zal maken. twee haakjes moet ons by deze gechea, «J Sept 1883. BESDBIK Twee latterkvadifwi iMUm tear bot toren vecta.cn, vriae wette Mia «eV ren en wier verlies dos bet vflèt, watt '^ «^ fchreTBO, nog dieper treft, te dé rak» wereld: waar» xfy *?*» eervoöen bekleedden, Iwaa TvrfenjefetiBei ?otefice. Voor de op»WdM|{ vaa hw hebben beiden geleden ea gestreden» OU geldt vooral echter van des grooten eagoe^ den Vbaaiog. Terwijl dit bfad «STiwnpnii «n geteien wordt, Waagt Aatwerpen fcfl da uitvaart van haar kind ea geen vont werÉ met treffender Igtang vereeeriykt, den da Geijter ons reedt doet boorea, Cotveteiwa is gestorven met de woerrJea: Sreyiet, ei» Koninck, Srtygf, op zijne lippen, en telde», was iemand zoo geheel één met bet be staande en bet verleden teven van S^B kne% dan de kinderlijk goede man. Er Kg t ook ie» buitengemeen liefeMJks in de wederfiefdb, dia de eeavoud^e Vlamingen beat toedroegen, tot boog love mea ben, omdat zi| ? bet k thans twee jaren geleden ? hem meer datt vorstelijke eere bewezea. Ziet: boe weemoe dig ook de groote vijand van bet fevea ons stemt, toch zoude men zeggen: kon Coareieac» meer van dat leven hopen, don hy, vooral in de Jaalsie jaren, ondervonden bad? Hij beeft bet hoogste bereikt, wal eea schrijver kan weoschen; hij beeft hè», waar* voor hy zijne werken schreef, getroost, ge sticht en verheven. fien tal letterkundige vrienden, waaronder Hoste en lliel bovenaan staaa, omringde» hem. Zijn vaderland ? en vooral zija vader» stad ? bracht hem een huilde, die om de» eenvoud van dep man, die bet betrof, dea te schitterender uitblonk Wal kon Cossctencat nog meer van bet leven weoscfeen? Wij willen hier nu niet herhalen, wat l» tallooze dagbladen dezer dagen over bertê gezegd werd, slechts onzen grootea eertiedl voor ruik een man betuigen, ea verkbveat, dat ook in 't Noorden, velen door jijoewer* ken gesticht zijn en zijn naam er boog go-> waardeere werd. Hij was een vorst in den waren xin vaat bet woont "ZtjA eenvoöd, HJH* op«BfacHt» zijne hartelijkheid, zijne liefde voor aijnft huisgenooten, voor zijne vrienden, zyoeeekta vaderlandsliefde ? dn het heden xoowd ass het verleden omvatte?maakten hem tot eea even grooten burger als tot eengoed mensen» Zijn litteraire verdiensten in den zin va» artistieke, ? worden, door eenigen betwij feld. ? Conscience beeft aan ztjn eigen. y& genoeg, om hem nog daarboven te verheffen. Wij geven hen echter, die den eenvoud zij ner geschriften te kinderlijk vinden, in be denking, of de zoogenaamde naturalisten, die met beelden uit eene bedorven maatschappij de beschaafde lieden prikkelen, om den pronk en de handigheid, die zij daarbij ten toon spreiden, wezenlijk zooveel kunstrijker rijnt De voorstelling der harmonie van het schoone» goede en natuurlijke, vordert ook kunst, ea die kunst verstond Conscience. In ieder mensch het wezenlijk schoone te ontdekken, daarin was hy een meester. Be schuldig hem dus Biel, omdat hij niet voor de fljn beschaafden, en daarom dikwijls ver» schaafden, schreef, hij kenée zich zelven e» de zijnen en*was bun tot in zijne zwakhe den getrouw, en dal is eerltyk» Uet kan zijn» dat vele der geschriften va» ( CoBScience verdwenen, zijn leven en aiëawsgierigheid 'is, waardoor dé redactie von nUeb«r Land und Meer" met koelen bloede de clichés loot afdrukken, welke voor de Tentoonttelling bebben gediend. Deze zinkogrophien en outotypiën hebben in den regel uiterst geringe kunstwaarde, en zifn alleen vervaardigd ter her innering voor diegenen welke- een of onder werk te vluchtig hebben aangezien, om zich later als referent de bijzonderheden te herinneren. Het afdrukken dezer cliché* in een geïllustreerd week blad, wat aanspraak maakt op bevordering der kunst, is'waarhjk ol to dol. Zg die de schilderijen niet gezien hebben krijgen daarvan eene beklogelrjke voorstelling, Wanneer wrj don nu oldnt uitgenmt, 'smop; gens om 9 uur het gebonw betreden vinden wy reedi in bet ?Vcstibul" een merkwaardig stondbeeld vnn Rofotl ia woadeieado hondmg, door E. Hohnel, uit Dresnon, het borstbeeld vaa Kei zer Wilhelm van het oorlogsmonument te 6evetoberg in Westpbaten (n'iptf, bet littendo stand* beeld vnn J. von Liebig, wat zijne vrienden hem in Munchen en in Giessen («p 2 plaatst»!) bob ben opgericht, door YYogmüuer. enz. Eea paar pa-sen verder «toon wrj in de ,ftotmoV, waar een koel* water ra', omgeven van bewl$k green, oa* aoatokt. Men heeft bet de moeite waariigjeaebt in den cotalogos te vermeid*», das den ?Felsencascade" geteekend is door B. Seita. Mea had dit, dunkt mg, knnnea veraw%en bet water oa de planten vftn beter geslaagd din de arehireetttBr. R. Setaü is een goed teeheaoorvon ?Kternkanst;" dit heelt brj door eoa paar vtwrwerptn, een vaas voor welriekend water (31 lo^ oenen drinkmooTn, enz. bewezen. HH hoeft een lesjer gevoel voor fjjaheid van verswrnitf en nttvoerisg, doch a«t ontbreekt hem aan' stijl vooral in bouwkunst Ondertusschen weidt hot oog met genoegen ea varhuigen op do oereetaas du do ?rottn ovtgevea, m waarin b«ldhouwwefken van eerste meesters «flat geplaatst. Hieronder aoetea ik b. v. ?Baecha* c» Ariadne", vaa C. Schwewek, to Wi .lunscneu kwes naaaica nrocu UIIB uy «UTO i?- l ~ .? , . ? ? " - ., . .. ,-«_ legenheid toe li de opmerking van het hart, hoe kod- l werkisecèlerzoosaipengfiljroejdme»l zHn vo*, dig de overdrijving, of liever de «peculatie op ae [ dat zoolang de Ylaamflehe ? de NeaerlantfV =,,.,, 4 >._ ;_ _.J?... scfae ? aard gewaardeerd en bestaan bl^ Consience's wezen als een koog ea gróo* beeld er van, voor hem fo verbittert, goeèV cdoedtg, maar toch atreat; waarsdwwtnèV oprijzen zoi. OVER DE LITTERAIRE fiE\\Ë(HNGE9 ONZER EEUW. T f «wier en toch met eea zekere remheid beheudeM; een daneend egjptiecb metrje, van A. Laaio to Bome, werken van do beSith* l^ijoorrors Cattier ca Ae Groot ^a» 3de» bokoadX va» ***1 B^rmtan edel, doch wotJtaoaV * ' ' '?' " ' ' ' ' Heb ik ia het voorafgaande vluchtig, éStt trek zoeken weer te geven van bet rfiba lafreeï, ons door Erandes in het eerste deel van zijn werk ontrold, het was om de eigen schap aan te wijlen, waardoor de eentü groep der letterkundige reactie deier eenw/ aan de romantiscbe scfiool in Dutschlad ie verwant, een eigenschap, die door deze tet' de hoojste ontwilkeBog, waarvoor zy vatbaar is, wem gebracht, want ook van dese school, aan wier schildering en ontleding; het tweede deel der jHa^atrómnnfen" & gewild, moet de drang, om gevoel en hart»tocLt tegenover dei invloed der Yoltakiaaf^ sche vewtandsperiode t* laten gelden, net uitgangronnt worden genoemd. Laat m{| wSerom, zoo beknopt nwgehjk, trachUnaaitt te vatlen, wat, naar ft neen, van Brande* beichouwJng der Duiucne romantiek de ken m het eerste duitsch romantische werjfc van eenige beteeltenia, bU Tieck's Vftim* LoveH sol suande, xegt BrMtdes, dat TiedL dit boek,, waarin de snaren worden aange roerd, waarop de romantikert xovden gaa» ? . * . T ......,, ».-.??,». -'m iHMfa firma' venene» :< Qeorges Japy, een i*> 't.n?