? -v.. i * ,t v ? '?:?! ??' K DB AMSTKBDA.MMBE, VOOB HBDHEE.A»1>. in tyri eigen hart te beschouwen. Hg onophoudelijk zich lelveo, liet sieh Mi'»'" in oen apiegöl van iyn eigen b*> wwiiyn. U i brengt xyoe dagen door met , het m ? 'm i ie leeren kennen, waarop by leveuolauK ^.elen zal, hy stemt het, hy let ?r op t'i'öhei yestemd u. De tyd is nog verre, d»t hy nch kort ea goed van licb idven in «-sier maakt en zich ais instrument gebruik>. «y het als viool of als breekyzer. En biedi door een samenloop van omstan digheden do wereld daar buiten werkzaam heid ttwch vuedingstof aan sulk een jeugdigen mensctii U)t««-8i, is de individu genoodzaakt vun zijn «i^en hartebloed te leven, dan leidt de zucht uu bespiegeling onvermydelyk daar heen, dm de individualiteit ontrafeld en uitgehuiti worüi. ( Het is d.:ien weg, dien de Duitsch roman tische sclMul is opgegaan. Door al wat haar in de wereld van gedachte en daad was voora(ge£"i<u voorbereid, uil een vrijheidsdrang voortgekuiij n, die het absolute ik het heelal »ls utibeperkt alleenheerscher overslelt, het iiooilgeschrei om poëzie en vrijheid in deu r-amp tegen een kleingeestig en be krompen piuza vertegenwoordigend, zou in deze school weldra de individualiteit zich in persoonlijke willekeur gaan oplossen, en de Terhelliuu dier willekeur, onder den naam van fant.'Sie, tot regel voor leven en kunst worden. Vertwijfeling over de diepe, bittere disharmonie tusschen poëzie en leven, het rusteloos zoeken naar verzoening dier beiden, maakt deu geheimen achtergrond der Duiische romantiek uit, maar niet gelijk de schepper van Wilhelm Meister in staat die verzoening gaande «veg te vinden, hebben de romantikers niet beter weten te doen, dan uit een wer kelijkheid te vluchten, die zy verbreken noch beheerschen konden en zich in de onpeil bare diepte van het eigen gemoed te ver liezen. Een der hoofdwerken der romantiek is Lucinde van Friedr. Schlegel. Dit hoek is haar openbaring en programma. Al haar ^deen zijn er in weergegeven. Bovenal staal op den voorgrond het drootnende smachten, dat geheel doelloos is. Het zuivere vegeteeren is het hoogste ideaal; vlijt en nut zijn de doodsengelen, die de menschen uit het paradijs verdrijven. Lediggang, willekeur, genot, ziedaar het klaverblad, dat wij overal vinden in het romantische veld. Middelen te bezitten om niets te doen is de wnre adel* brief. Wie zich afzondert van de menigte |B de uitverkorene. Het laven moet slechts uit het oogpunt der kunst worden beschouwd, slechts als lid van een kunstenaarsbond heeft de mensch waarde. Dat hun opvatting van en verhouding tot 4e kunst geheel door der romantikers gees tesgesteldheid werd bepaald spreekt van zelf. De muziek was voor hen de kunst bij uit nemendheid, omdat de muziek de gevoelens van-het menschenhart condenseert; ons leert het gevoel zelf te voelen. Zoo werd ook voor hen de dichikunt muziek, louter uitdrukking van stemmingen. Waarachtige poëzie keert in hun oog de stoffelijke werkelijkheid den rug toe, omdat men aan oneindigheid en diepte verliest, zoodra men grenzen en vormen eerbiedigt. Daarom wordt ook het natuurpanlheisme, dat zij van Goethe hadden over genomen, bij hen tot muziek, zyn het al leen natuurklanken, die zij opvangen en weergeven. Ook hun opvatting van natuurschoon werd door hei eigenaardige van hun zijn en denken beheerscliL Vatte Rousseau dénatuur sen timenteel, zij vatten haar phantastisch op. Zy vinden haar slechts schoon in haar wild heid. Macht, maneschijn, bergeenzaamheid, rótskloven, waldhoorns, ziedaar de attributen, die de romantikers behoeven om naluurfichoon te kunnen genieten. Liefst zien zij tfet landschap in het water weerspiegeld, omdat het dan minder werkelijk is. Tot de katechismus der romantiek behoort voorts het smachten' naar Italië. Maar niet naar het werkelijke Italiëmet zyn krachtige Verwen en levendige bewegelijkheid, maar daar een ziekelijk, gedroomd f talie. Vooral naar Italiëals ruïne en mummie. Aan de ingenomenheid met Italiëknoopt zich die met Albrecht Durer en middeleeuwsche turnen n kerken vast. De omstandigheid, dat tijdens ds Napoleontische oorlogen, zooveel kloosters geopend werden, bracht veel bij om de kunstschatlan der middeleeuwen aan het licht te brengen en de preralaelislische kunstperiode tot voorwerp van aanbidding voor de DuiUch romantische school te maken. Novalis is een 'harer hoofdfiguren. Hij is de vertegenwoordiger van hetgeen door deze school het .gemoed werd genoemd. Is de mensch als natuurproduct een groep, di door associatien meer of minder krachtig wordt te zamen gehouden, als geest is hy een individualiteit en in den wil verzamelen zich alle elementen des geestes. Vryheid, wil en besluit maken den mensch tot een eenheid. Maar déze eenheid moet voortdu rend kampen, om zich staande te houden tegenover al de ontbindende machten, die op naar inwerken. Juist op déze ontbindende machten is de aandacht der romantikers uit sluitend gericht. Zij dalen af in het gemoed, om zich met innig welgevallen in al het schemfra'ihii/e, duistere, broedende, geheim zinnige, dat op den bodem ligt, in al wat Oen rui nsch met zich zei ven in tweespalt brengt, te verdiepen. En waarlijk niet om dit'te leeren beheerschen, maar om het ten troon te heffen I Gelijk de denkers en helden der revolutie, de geheele uitwendige wereld te gronde wilden doen gaan in het verstand, om Daar daarna op het verstand weer op te bouwen, zoo wilden de romantikers de uitWendige wereld geheel in de inwendige op lossen. Novalis werken inzonderheid zUn hiervan de uitdrukking. Wat by Ficbte hot alle» omvattend Uewaststtti i», Is bg hem hei aJlesvtxJindend leligevoeL Mystiek, dat is theoretische wellust, en wellust, dat is praktische mystiek, treden by hem sterk op den voorgrond. Al wat het zelfgevoel verhoogt, heelt voor hem waarde. Daarom stelt htt ziekte boven gezondheid, omdat een zieke aliyd zich zelf voelt. Ook het zondegevoel is hem Hef, omdat het een wellustig krankheidsgevoel is. Uit deseltde bron ont springt zyn verkiezen van den nacht boven den dag. Aan de tsehnsucht", het verlangen zonder wil of besluit om het ontbeerde te verkregen en zonder keus van de middelen om het te bemachtigen, heeft Novalis den naam van »Blauwe Bloem" gegeven. Die Blauwe Bloem is de saatngeperste uitdrukking voor al het oneindige, waarnaar de measchenziel smacht, symbool der vokomendste zielsbevrediging, van het alles vervullend geluk. Het is een geluk, dal geheel buiten do werkelijkheid staat, daarvan ten eenemalo is losgerukt. Nauw verbonden mei de school, waarin deze gevoelsfantastery ten top werd gevoerd, lijn de namen dier jonge, geest volle vrouwen, die den kring vormden, waarvan Ka hel Levin het middelpunt uitmaakte. Men kan, zegt Brandes, zonder vrees voor tegenspraak be weren, dat zij boven de mannen stonden, waarmee zy steeds in n adem worden ge noemd, zij het ook, dat het dezen laatstcn eindelijk gelukt is, haar geheel tot zich neder te halen. Zij waren grootscher dan deze aangelegd, zij voelden dieper den druk der levensverhoudingen, waren minder verzwakt door overbeschaving, hadden een praktischer zin en voelden zich gedrongen de problemen, die de mannen binnen het litteransch terrein wilden beperkt houden, sociaal op te vatten. Vele groote mannen, vervolgt hij, hebben te vergeefs getracht de vrouwen, die zij be minden, in hun belangen te doen deelen. De duitsche romantikers daarentegen hebben de groote vrouwen, hun door de godan ge schonken, haar hoogste belangen en edelste sympathiea ontnomen; zij hebben met haar gehandeld, zooals zij met de groote icleön, hun door de achttiende eeuw ten erldeel ge schonken, hebben gehandeld, zij hebben haar van haar vrijzinnig, sociaal en politiek ka rakter beroofd. (Wordt vervolgd.) H. M, EEN HOLLANDSCH DICHTER. I. Als men langen tyd, alleen in een schoon land, voortdurend geniet, en gelukkig ii, zonder in staat te zyn van dat genot te spreken tot anderen, die bet zouden gevoelen als wü, dan komt er dikwijls een vreemde stemming over ons, teer en toch diep als het blauw over de bergen. Teer als een vrouwelijke glimlachen diep als de smart, dje niet weenen kun. Dan is het of het genot ons oio laat wordt, dien we tocb niet willen wegwerpen. A feeling of gadneai and langing, That U not ukin to pain, And resembles surrow onlv As the milt resembles the ratn. En als Longfellow vragen we den sang van een humbler po*»;" Wbose «onge gasuej from hia heart, Aa showen from t£e olonds of summer Or tear* from the eyeltda stnrt. Zoo ging bet mij, toen ik op de veranda voor bet buis mtfns gastheers zittende, de bergen van Nieuw Mexico zag blauwen, zoo eindeloos ver. De kleien stulpen der Mexicanen lagen hier en daar over de vlakte. In bun kleurige kleeding galoppeerden van tyd tot tyd de slordige schoonen van het land voorby op kleine, vlugge paar den: op eenigen afstand reed een jongen, met pistolen in den gordel en den das loswapperend, achter een kudde rundvee en over alles straalde de zonneschijn van een Zuidelyk blauw. En terwijl de schaduwen der acacias over my wuifden, verlangde ik naar de stille poëzie van een nederig dichter." Was het myne schuld, dat ik, by het doorzoe ken van m(Jn reisbibliotheek, een eenvoudig dun boekje vond in een eenvoudig zwart bandjen een miniatuurdoodkist met gouden plaatjen op 't deksel. Was het tnflne schuldrat mütoen juist een Hollandsen dichter in handen viel V Het waren XL Gedichten van F. L. Hemkes. Met 'n voorrede. Het deed mjj goed daarin te zien dat myn nieuwe vriend inderdaad, waa wat ik zocht een nederig dichter. Als alle nederige menschen treedt hy niet met' zjjn eigen woorden, maar met die van een ander groot man voor het publiek. Mes chansons^ o^ést moL" zegt Béranger en als h$, zeg ik: Mijne gedichten en ik zijn n." Die innemende w(jze van optreden herinnerde my aan een Hollandsen Letterkundige, met wien ik kennis maakte op de stoomboot van Amster dam naar New-York, oud officier van gezondheid in IndiS. Het was' een mager man met grijze oogen, en scherpe, hoekige trekken, die allerlei wonderlyke bewegingen maakte, als hy wandelde of zyn neus snoot. Toen ik den eersten mid dag op het dek zat. schoof hij op zQn eigenaar dige manier naar m§toe: U is meneer omunculos? Ik b«n Dr. O g; U zult m(jn naam waarschynlyk *I vroeger gehoord hebben, die is aiet onbekend in Holland. Dekker en ik gaven een werk uit in hetzelfde jaar: Dekker zyoekoffieveilingen en ik myn boek over Afrika's West kust." Ik bewonderde toen zeer de bescheidenheid van iemand, die een boek over. Afrika'a Westkust had geschreven en toch geen melding van zich zelf maakt*, zonder Dekker er by te noemen. Zoodot, toen ik bedacht, dat F. L. Hwnkeszelf veertig gedichten gemaakt had Neen, Mj schreef er zelfs meer dan veertig l Want hy scheidde, zooals men 't uitdrukt, het koren van het kaf, zoodat we alleen het laatste ontvangen; .een geschenk, dat iemand, die weet dat Huygens nog maar korenbloemen" gaf, be langrijk groot zal noemen. Die verbetering U chter waarschyuüjk te dan* ken aan een onderscheid in de methoden der dichten Hnygens en Hemkes. Terwyl «n toch van den eersten lezen, dat hy zyne gedichten schreef te voet en te paard, zoo te land als te water, terwijl het hem veel was te bekennen datter gestolen aren van wandelingh aen gehangen zyn, midden nyt den drdngh van mraer* besigheden ten dienste van de gemeene saeck", kan Hemkes «volstaan met da verklaring, dat (zyne) liederen ni«t gedicht *»n in snipperuurtjes, (zooals sommige quast-dionten ' hunnen lezers willen diets maken)". Hoe zou Hnygens wel Bekeken hebben, als hy Hemkes deze woorden had zien neerschreven? Niettemin betrgpt ieder hoezeer ik eenzame in den vreemde met myn nieuwen poëet was ingenomen. Doch toen ik las, hoe gulhartig hy «ich wendde tot allen, die ver van huis en vader land z^n , echoot myn gemoed vol: het was me ?u ug ik, hoe F. L. Hemkes my van de ovengito der SM* tdta*) XL Gedichten toewierp en mg tMtinMDi^sm JtTtw tb «VJNO ver vw HffVop d« veldm vaa land en HoUandMhe Uexloo staart l" En ik fluisterde: Hemkwt De koeien van Holland loeien lieflüker dan die van Nieuw Mexico, en het gloeiend* lachen van donker* sohoonen i» minder beminnelijk dan de malsche glimlach eener HoUandsche blonde, els zy the* söhenktl" Hollandsch* herinneringen, Hollandsche historie bo* werden tij machtig over my! Zwaai niet zoo wild «w* zwarte lokken, kind van Mexico! Ie uw hartstocht zoo innig als d* liefde van mooie Pleuntie? Kunt gy een huis vrouw ijjn als Hemkes1 Geert* en uwen Janbaas op den arm nemen en met my naar denstal gaan om Witkop te kien, die dit jaar nog haar melk wel geven zal. Als ge myn vaderland kendet, zooala ik het gekend heb, nog niet zoo heel lang Beleden, daa zoudt ge a herinneren, hoe het gladde, doorvoede koebeest bedaard herkauwende neerlag aan den zoom van een water en de trekschuit aan zich voorby zog g*a« met droomerigen blik. Zóó is de HoUandsche liefde altyd kalm, altyd waardig; en gij, snelvoetige hinde, laat my rustig liggen, aan de trekvaart, waar net water effen is en de weide groen. En laat my niet langer uwe liederen hooren, die zoo vreemd en woest zün; ge zoudt Hemkes storen in wat W) me voorzingt: Over do »e*, aan bet weatelp strand, Ver vai\ myn HollaniUch» duinen on velden, Sterkt KÜmjj, fcrtygtzang van Nederland* helden, Zing ik U, Ued van myn land l Lach niet, Mexicaansche! Als een poëet by ons de trap afgaat, doeii Nederlandsche helden altyd de deur dicht wij hebben er zelis al over gedacht hun de medaille voor meer dan driehonderdjarigen trouwen dienst toe te kennen; maar men is natig, dat er te veel z$n en men edel metaal te kort zou komen. AU ge er niets togen hebt, zal ik Hemkes ver zoeken n by gelegenheid ook omtrent het kroost der Geunen" in te lichten, een zder mystiek ge slacht, dut tpt uu toe alleen aan poëtische Hol landers verschenen is. Doch deze zyu nipts by de oatunr van Hol land, by déinnigheid, waarmee een elk die be mint ep Ie firooto gedachten, die zy opwekt by onze dichters, Wtjs my vrjj naar uw bergen, waar de machtige schaduwen lygen op de nellingen ah reuzen, die slapen in de zon wat z^n zy by den liudeboom van den Hollandschen dichter. Er stond bij cindaohen molen Eon liude, itraar en groot, Dio vaak by 't ommedolen Mjj dak en irhaduw bood. Veel heb Ik in h.isr lommor Gfiöagea en godicbt, En driüite wo eldera kommer, Daar* iclieeu mij 't leren Helit. 'k Beu laatat, toon zorgen kwamen, Naar de onde plek gemeld; Haar ach, myn hart kromp samen, De linde was geveld. Alen beeft a omgchonwon, M|Jn tromre lindeboom l .Yr'lon zal ik nn vertrouwen, Wat Ih al peina au droom?" Ik Trilde een takje breken Van 't Bterventl llndenhout. Een woord tot »f»cbald geroken; Daar rilde ik bang en kond. De Unde boorde ik klagen In felle eUrrensptJii: Ik cal na luttel dagen Uw laatste woning zün." Zeg niet dat het simpel is, Mexicaansche! gy begröpt het .gevoel niet dat een Hollander op deze w|jze uitdrukt als het geen poëzie was zouden de Hollanders het toch ook niet mooi, vinden zeg liever: het is natuurlek. Die natuurlijkheid wordt bemind in mijn land, dat terecht even beroemd is om zijne dichters als om zynen Atjehoorlog. De Hollandsche dichter gaat in zijn ontwikkeling nooit buiten zekere na tuurlijke regels, waarop sommigen met pro fane woorden mogen schimpen, noch die niette min, als do Hollandsche dichter zich uitdrukt, wortelen in den aard vau het volk.Zijne eerste verzen maakt h\i op een bloempjen of op een onweer, op het laatste altyd in Alexandrijnen. Als hy wat onder wordt bezingt hy der mentchen vreugde en smart En wat hen dry ft, hun hoop, hun strijd on nood; volgens hem bestaande. in de genoegens en on aangenaamheden van vryen, getrouwd zij u, kin deren krijgen en doodgaan. Men zou kunnen zeggen dat de onderwerpen, die hy behandelt.Rplyk z\jn aan koepoltjens met vergnldo windwijzers, in regel ro atige volgorde geplaatst langs een trekvaart. Als iemand zoo vermetel is ergens anders te gaan wandelen of zelf» maar om zoo'n koepeltjen been te loopcu, halen zij even ?verontwaardigd de schouders over hem op, als de "Amerikanen doden over Oscar Wilde, wanneer die, bij de eerste gelegenheid de beste, uit den spoor trein wipie om zonnebloemen te plukken. Er is geen verhevener schouwspel dan een Hollandsch poëet in een koepeltjen met uitzicht op de trekvaart, terwijl hy pen verhandeling boadt in achtvoeters over de lieflijkheid zflner lammeren en de schoonheid vnn zyn zuivelvee, of de ziel roerende voorvallen bezingt, die hy beleefd heeft op weg van het eene koepeltjen naar het andere. Ik zal u eens iets'zér ernstigs voorlezen n dan moet ge luinteren en niet lachen, omdat ge meent dat ik lacb, want wat ik nn lees is zeer ernstig: HET KRUISJES. De kinderen speelden óp 't schelpenpad, En deden een vond In 't zand: Naar hnls vloog do vinder, don kleinen sah,a,fc In de opgestoken hand. . Een waardeloos zilvorkrainjon wai 't . Beschadigd door weer en tijd. Drie lettertje» schonen er wel gekrast, In 't plaatje aan de aohUntyd'. j De moedor bekeek het een oogwenk stil, £n noemde''t oen pover ding, Toen groetje 'tbe»ag door baar planten bril, Vaa 't of gy schreien ging. Zy sprak: 't heeft vóór zestig Jaar mt) behoord, Toen ik oen Jong meiejo waa; 't Was eenmaal m^jn diurbaarate go»d; ik verloor 't," Toon sloot ztj 't in haar kas. Een blinkende galden beloonde don knaap, Die 't vond en bU zocht naar meer. En droomde van ellver en gond in xjjn slaap. Bet krul» 'zag niemand weer.... Tot grootmoeder itierf on to rosten lag, Zoo stil in haar plankenhnla; Toen wezen de kinderen op 't hart; daar zag Men 't weergevonden krol*. ' Zeg nu niet, dat ge 't niet helpen kunt, Mexi* caanscho! Maar 't was ook fa lang voor u: laat ons te paard gaan, de vlakten over, de bergen in en lout uw lachen daar te luider klinken, om dat ik 't u hier verboden heb. Uwo kleine klep per waclit en trappelt met de fijne hoeven op 'tgrintzaud in den zadel en voorwaarts thans l Vooruit! Wij zullen door den zonneschijn rijden naar de schaduw, en ala wij moe zilp, zullen wq neerliggen tusschen de slapende schaauwreuzen der bergen en wij zullen hun blauw kleed dich ter owr ons heentrekken en drooraen; zooals ik gisteren droomde. Ik had nog niet lang geslapen, toen ik wakker werd, omdat een der reuzen zich zttchtjens. ophief on op de toeoen naar de andere zijde van den berg ging; hy scheen iets geboord te hebben. Het auorde OOK maar eeuiga oogenblikken, eer hj|f weerkwara met een geweldig spartelend figuurtien, dat hy tunehen duim en wfluvioger vno beide handen vooEziohüg TOOT zich uithield, Luidjuicbend, wekte hy de rader* jcêVMn, die nat ?verbaatd*. geatouteii licu v&lam vwimnB, Uwa kti nat d*m r»K «MM den berg giag titUa, «ya* voadit op plaaUte en met kQa plak in liggetufo houding .Dat haalt wel wat vu een nMueh," Mi aan vaa de oudste reuzen, dia al meer scheen wakker te zijn geweest ea het diagikea na «indachtig gadesloeg. «Wel, hoorde ik den vinder aatwoorden, neb ik ook een raanwh gezien, maar dit praatte heel ander* dan deM, hoor maar." Dat leggende, drukte hy «on pink wat vaster aan op de maag van den patiënt en, inderdaad! ik zelf moeit bekennen, dat aea normaal maaieh onder die omstandigheden haal anders gedaan ?on hebben. .Wilhelmus!" hoorde ik at een diepe adem. MaohUg* stom tegen dwang sn geweld, tentiang der vryhrid, triomflled der geniën i Nooit boven 't lied m«ner vaad-ren, hnnleuw, Heb Ik MO ander gMteld.1 Het figuurtje zweeg «ea oogenblifc «Ji uitgaput. Ik, ala mensch, begreep dat het met dia woorden een demonstratie bedoelde tegen den dwantr en het geweld hem aangedaan, maar ik begreep tevens, dat de reuzen zich onmogelijk een enkel geval konden voorstellen, waarin iemand zoo zonderlinge uitdrukkingen behoefde, om van zijn gevoelen, over wat dan ook, kennis te geven. En ook ik duizelde, toen het mannetjen uit onbe klemde borst, schoon met een wanhopige poging om overeind te komen, voortging. Nooit, zoolang nog 't kroost der Genzen In deez' landen »ta»t en troont; Kooit, zoolang hun TTije leuzen Golden, wiar een Vlaming woont; Kooit, zoolang 't Wilhelmus" luide Klinkt langs Haas en R\)n en Waal En nog mannen, ver in 't Zuiden, Wokon over Hek en VaaL Kooit, zoolang de glans der belden, Holland, eens uw kracht) niet bleekt En het beeld eens Artevelden Vlaandren! tot uw zonen «preekt, Kooit, zoolang nog eterren glyden Lang* den hoogcn hemelbaao, Zal de geeat dien w\j belijden. . . . De l(jder kon niet meer de Reuzen zagen elkaar aan met do uiterste verbazing my begon hot langzamerhand duidelijk téworden met wat soort mrzisch ik hier oigonl(jk te doen had, toen de gevangene eensklaps met een geweldig aprongetjen onder de pink en van de knie zyns bela gers wegkwam on gesticuleerend uitriep: .Raak my niet aan, ik ben een Hollandsen dichter." Toen ontwaakte ik en bevond dat de reuzen slie. en, als behoorlijk ea dat ik met het hoofd op. het bundeltjen vau F. L. Hemkes gelegen bad. Cimarron, N. Mexico. Augustus 1883. Homunculus. (Vervolg en slot in het volgende nummer), BERICHTEN EN MEDEDEELINGEN. Prpf Dr. Zangenmeister, hoofd-bibliothekaris der Heidelbergsche universiteit, heeft naar aan leiding van het Luther-iubileuin, het oorspron kelijke ontwerp der Schmalkaldiache artikelen van het jaar 1537 uitgegeven. Het bevindt zich in Lutber's handschrift m de bibliotheek aldaar, en de uitgever heeft er een volkomen getrouw en even groot photographisch beeld van laten maken, zonder retouche. Aan de uitgave zyn tOi-gövoegd: l de beschrijving en geschiedenis van 't handschrift, 2 een volledige, zorgvuldig nageziene afdruk van den tekst en 3 een vergelijking met een in Wtirnar aanwezig exemplaar, door een andere hand geschreven. Die Eichtungen von Dr. Martin Luther, uit gegeven door Karl Ooedeke en met een levens? schets door Juliua Wagemann, zullen het 18e deel uitmaken van dé«Deutsche Dichter des 6e Jahrhundert", die bij Brockhans te Leipzig hot licht zien. Do beide laatste redevoeringen van prof. da niku») und Alexander von Humboldt" in het begin van November by Yeit & Co. te Leipzig het licht zien. Dr. Krammooher van dassel heeft in de Englische Studiën (Heilbrpnn; Hénninger) een artikel geleverd over Carlyle'a taalgebruik. In een bestek van 40 hlftdzyden heeft hy een iy«t vftn?CanyliBraeii" verzameld en onder de drie rubrieken: Wof ' Grammatica en Styl gerangschikt. Volgens de Koburger Zeituny U het bericht juist, dat hertog Ernst van pj$n is z^u mémojra nit te geven, dooh het tijdstip der uitgave is no geenszins bepaald. Onder de verdienstelijke werken, tot wier veryaardi^in^ even groote kennis als kuns.t ndónig is, behooren de metrische vertalingen d%r griel<sche ragici. Het is dus telkens eene Aanwinst voor onze litteratuur, wanneer iemand daaraan zyne knn'le en gaven besteedt. Het Verheugt ons dns hier melding te kunnen maken van zulk eene vertaling en wel der Medeia van Euripidrs, door den beer A. F lament, (te Amsterdam, by Sikken), wiens vertaling van Phüoktetes van Sophokles gunstig bekend is. Wy hopen dus, dat deze uitgave -voldoenden aftrek . vinden en de schrijver de verdiende eer* voor ztyne moeite en talent mo ge genieten. ? INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN. Inhoud van den Nedcrlandschen Spectator: Berichten en mededeelingen. Vorstengunst van A. C. S. Wallis I, door dr. W. Doorenbos. Letterkundige Kroniek, door Wolfgang. Pluksel. Eigen Haard. afl. 8, bevat het vervolg «n slot van Op 't Hoogkamp door H. de Veer. Verder: BÜde buitensorgscM Wedrennen, door Annie Foora; Het nieuwe Badhuis op de Maurits-kade te '« Rage, door Dr, U. J, yinkhuyzen (met af b.); De surtnaamsehe inboorlingen op de Tentoon stelling, door O. P. H. Zimmermaun (met platen naar Ch. Rochnssen); lei» óver dt Telephoonconcerten op de Tentoonstelling door C. W. H. Verster, Ceremonieel in de achttiende eeuw, door Mr. J. Soutendam; Wisselen en blgven, een ge dicht van H. F, Waller; Wiskunstige verpootln-' gen, door Dr. P.H.Schoote en Verscheidenheden. Gravures: Een Hollandsch landschap, naar van der Velde; Nieuwe badgasten, naar Soughton; Op den naaiuiinkcl, naar Jatef Israela en een Dorpsherberg, naar Ostode. In de Aarde en haar Volken, afl. 9, worden vervolgd een Hei» in China on Palestina. Het deze week verschenen nummer van Lelieen floozenknoppen is een Prysvraagnummer. D* bekrooningen worden daarin meegedeeld, ter eere van welk feit de redactrice een tooneelspel ten beste geeft en Fran Lina Schueider eeniga dicht regelen den juyendlicftcn Bcwrbèrinncn" wq'dt Onze Wachter (April?Mei). Dr. Sthaepman. Een katholieke partij, proeve van een program. Wynand J. Sf, Koch. Het erfrecht, nit natnnrrechteiyk en oeeonoraisch standpunt beschouwd. Nederland. W. J. ForfuUn. Zoo mat het K. A. Buitinga. Ons Ooievaarsnest.?Jöhannidet. Een blik terug. Dr. F. H. S. von Hoff. Terugtocty nit het Tentoonrgerwond. M. Ponsara. LtUMtia, O. S. Bromt Liederen v*n Minne. No. 89» to DaiuhJfoiwIat. (l Bent) T ,ii-' L1*"; M°5 "" Tv» inT-. L'édacation dei femme». L'innrreotion mttitaire en et Ie proces d'Arabl JreroimüM rol Hamire L Auguste Laugel voui La deuxième et Ia troitóème guwre de U Saint-Barthélémy. Charles I opmmera* da 1'eztrema oriënt «t to Tonkln. ff. Foltert. L* roi Fr'" laume II. Arthur Deyardins. ritime et la droit de proprWt*. Htvue t Francoit DwHW. Albert de Haller at ion k fluanoa littéraire. - X du Kocht». LM da Bellonna. Croquis génévois. > JEU. La Franoe, pays pen oonnn. ??WMiam Je«n 8éhMtiin<'B.flh. IV. - Paul Stapfe at U raison au siècle de Louis JU V. tj Sertrand. Engénie de Gnérin, ?1 * M> lettr?«- IL L'Indo-Chine, Ie royaume de Siam, l' Ie Camhodge, la Coohinohine fran Annamite. Chroniques eta La Nouvelle Revue (l Septemhre). JKawrice Tourncux. La politique de DlderttFaniUefai inedita eztraits dranj mannscrit dsU bibliotbeonéparticuliere des czars. Paul FairL n jour 3e tGctature an département dei affairai trangères. Emtit Pelagaitd. L'ile de U Keunion. - Jules fo &low>tt. L'idéal (deux iènw partie). Leo Quesnel. Le théatreespagnol OOB. tem porain.-. Louis LepeUetier. Aulbord de route. Charle» Saude de Xaurgeley. Voy»« ?u pars du «oleil; chronique, etc. Ant der HOhe. jl~jTltonegger. Eene rtilli Gesohiohte. - W. Qotdsehmidt. , Bfldende Kuut >& Buasland. Genre und LandscbaftamalereL-. F. Ftedlcr. Der russische Volksdichter Kolzow .Etoittti* Pardo Maean, Pascal Lopez. (Schloni F. Lemmermayer. Satyr nnd Christus, eina asth» tisohe Studje. - Ambrofto Banen. Daa, Arw l' ~ tio. 325 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD TOOB NEDERLAND. T. Die dichte (aus de m China. /. B. Sladek G». czeohitohen von K. Muller). Kietttoe Uitgaven in. & -Bj Gar diner. Jlistory of England, vol'. 8 f S.» London Town. Designed and iflustrated bj T. Crane ....... , .3» Tf ordsworth (Selections from) by J. S. Flatcher *****t**»« "O 30 Sronkhorst, Colony Jf British Gnyana '. '. - 6JB A. Jt. Qibb. Britidh Honduras ...... 4.90 Politik and Life in Mara ..... \ ,-\O> Fleming. Ód vioJins and their maker» . -4J5 Nieuwe ttitgaven in DuUschland, E. Belling, Die Metrik chiller's Breslau, Koeb. ner. M. 8. C. Bomers, Fahrtgeschichten. M, , K. Budde, Die biblisdio rgeschichte ater. sucht Gieszen, Ricker. M. 14. - E. Caner.Zur Geschichte Fnedrichs des Grozes. M. 8. H. K. H. Delff,|Grundzttge d. Entwickluugggeshiobte i Religion.M.7. 3. van Dewall, Ander Grents, Roman, M. 8. F. Fnedrich, Am Horizont, B* man. M. 8. R. von Gottachall, Die Papierprinzessin, Uoinnn. M. 15. H. Laas, Zw FraW frage. M. 0.80 A. Hohling, Die Polemik dei Rabbinismus. M. 1.60. H. Schulthesa. Europ scher Geschichtakalender 1882. M. 10. i, Soaulz, Die Lehre von den Harmonieën. M. 6. J. Th. thuroddsen, Jüngling und Madchen. M. 3. G. Walden, Des Pfitrrers MttndeL Romaa, M. 4.BO. L. Warren, Chavrülac, Roman. M. 12, Nieuwe ultijaven in Frankrijk. Cese Lionel de Ghabrillan, Marie Baude, fr. 3,50, A. Mezières. En Franco XVIII et XIX Sièclet', fr. 3.50. Ch. Yriarte, Les Princes d'Orleu^ fr, 5. Nieutvc uitgaven in Nederland. Collins Wiflde, Gevoel en Keunis. . . ffi.Del Perojo José, La Colonisation Espagnole, O.fiu Antiphontis orationes tres.Soholarum praesertim in naum recensuit H. vaa Herwerden. .0.90 N. E. M. ten Brink, Het valsoh gevosl des harten in mcasch- en dierenbescherming van onzen tjjd ........... 0.25 LeQpold von Sacher Masoch, Kinderen li Twee verhalen uit het leven der en in Gallcië. .......... 3.SCHAAKSPEL. No. 36. Van A. F. Mackenzio (Jamaica). Bekroond in het 2-zet probleem-tornooi van den Drip tbön Guardian" met den zesden prijs. ZWAHT. d WIT. Vtt speelt voor en geeft in 9 zetten ai (Wit 13, Kwart 5 stukken met E. D 4) Oplossing van Schaakprobleen No. 3-5, l F S B U D B G 2 t 2 £ l ut O 3 mat l ..... D 6-P t £ 5 nt 7 8 mat r f'. D K D i t (: 9 E 5 nt D 3 mat (o) X ..... D. nt O 4 3 Pd. nt O l mat. (d) l ..... D. - 2 3 Q i nt G l mat. l ..... D S nt E 5 (f 3 T. at E 5 mat. (O A l D. eldoru (g 9 Pd. of D, zet nut, (g) l T. speelt (b 3 Pd. e S of D. f 4 mat. l B t spoelt, (t 9 E l - O 3 mat. l ..... Ql «pe6H. fl O4ntP3pfO« E2 mat. INGEZONDEN OPLOSSINGEN. Jnlat werd No. U opgeloit door N. N. te W(fl< b« Duurstede; W. v. H. ia Delft, ook 35; alaneiie ^ «« 30 van Lndna Schooorum nobilltat meutun to Ut>«cn:' Ho. 84 door 8. ?*? 3T. te Meppelj E. B. H.; M«i ''" vUna en H»nri te Amaterdan»; -. B. U Kepptl «uJ>u> to Haarlem No »S. p voor bet poUHe-corM to koe«4*r«n (om van iU personen «elf* geheel te zwegen) l teg«n«en vriend ben die feilen toont." Enfin de z tak U geschied en i k zit met de peeren, want de woorden van den inhebben mijner reputatie een' gedachten «nauw gegeven; ik wist niet dat g|) des nachts ST tw«e uur nog by den weg waart" zegt de KD, t staat een man van jou juren nog al fraai SB ruzie met de politie te maken" een ander; |Hne hnisirenooten zien mtimet bezorgde blikken jan en vertellen elkander dat ik des nachts zeker ?tilleljes de deur uitkop en m(Jne Trienden durven ?y een grazen zondaar" en een naohtpit te joemen, terwijl een zoorer gaat om möeen brief {gsohrtfven du metde woorden aanvangt: «ouwe pierewauier l" rPat is hard voor een man die, jaar in jaar uit, tos avonds met de kippen op stok gaat en om kalf twaalf of uiterlijk kwartier voor twaalf in bed stapt; op nationale feestdagen al<üartjesdag of Pinkster-Maandag mag het al eens wat later «orden, maar dan geniet ik tooh volstrekt niet op straat, maar binnenshuis voor het. geopend yenster, Bet bewostiUn van mijn onschuld doet mQ echter müu leed met gelatenheid dratten en ik ten zelfs bereid den bewerker er vau te vergeven dat- hij mfl zoozeer gegriefd heeft want, goed beschouwd, be»at de afiaire een lichtpunt. Bet is mQ thans tooh overtuigend gebleken dat de heeren van de politie mUne stukken lezen l £en paar mijner vrienden, die bq bet corps dienen, tilden het vaak doen voorkomen dat er van m^n geschrijf geen notitie genomen werd, maar thans S bet tegendeel zonneklaar gebleken en dat doet OU plezier, recht veel en groot plezier. Men leest mijne stukken en erkent stilzwijgend dat nujoe grieven juist zijn, want had ik ooit «aken verteld die onjuist waren of aan de waar heid te kort deden dan zonde er ongetwijfeld wel oppositie gekomen z^n; ik heb daar echter nim mer iets van bemerkt en begryp nu, nu ik weet dat men müleest, dat myue stukjes vaak At de hand zullen worden gelegd met de ver luchting: de man heeft geen ongeluk!" Als uc nn nog maar de overtuiging mag erlan gen dat m|jne lezers my op mjjn woord gelooven, sn den ouden Aquarius niet voor Iemand aan een die nog met de jeugd wil meedoen en des akohts bU den weg is, dan heb ik alle redenen tot tevredenheid. Aquarius. AAN MEJ. CA.THAR1NA ALBERDINK THIJM! Bet oordeel in Het Vaderland van 4 Aug. Uitgesproken over uw verhaal de Wees" stóat u niet aan. Dat verwondert my niet; de sclii-yver of schrijfster moet nog geboren worden, die het prettig vindt dat men z|fn of haar penne vruchten fkeurt. Wel verwondert het mü, dat u dat oor deel met niets anders wederlegt dan.... met een op bemeling van u zelf, Het deed mügenoegen van u te vernemen: dat ge u dertien jaar lang praktisch en theoretisch qet opvoeding bezig gehouden hebt"; datgtyop dit gebied de beweging in verschillende landen fan Europa ernstig hebt gevolgd"; dat RU kinde ren hebt opeevoea vnn de laagste maatciihappejgke sport, (op de straat gevonden), kinderen tan kleine burgers, van rjjke kooplui, van den hoogsten adel"; dat gij in pensionaten, dagscho len, families op dit gebied werkzaam geweest zvjt j ^Jn?«M n -?f*nnVn,*(tn 4« »FAlf«t i« *-"« *?* ?. -»,?.»__, UICIi UJyu uuaLU ui ug, Uw tweede bedenking, dat die critiek lichtzin nig daarheen geworpen" was, zal ik niet _weder leggen. Vooreerst wil ik uw voorbeeld niet volgen en ray zelf ophemelen en iu do tweede plaats sou ik wel eens willen weton, hoe u weten kunt of de critiek in quaettie lichztnnig daarheen ge worpen" was? ... Vergun tny nog all'en u te verzekeren, dat ik heuücn al grijze haren heb en dat ik hoe onwaaricbyniyk u dat ook van een huisvader moge voorko men, vele kinderen van anderen van nabty ken. Dat alles is bitter weinig interessant voor het publiek, maar naar het schijnt voor u vau belang. Mogen de regelen u voortaan wat beleefder maken wanneer g|j tegen de critiek te velde trekt. Het ie loowat gewoonte geworden om op de critiek te ichrmpen, maar het wordt dunkt mij tyd, de critiek op de critiek .ons onderhanden te nemen. Met achting teeken >': mij, mejufvrouw, Uw dv. dr., Den Haag, 10 Sept 1833. Dr. J. de Jong. VRIJDENKER EN VRIJDENMERSCONGREB. Toea ik het hoofdartikel in dit Weekblad van 9 Sept. gelezen had, wreef ik my de oogcn, uit roepende : waak ik of droom ik ?" Neen, ik droomde niet, ik waakte, ik had gelezen wat wer kelijk gedrukt stond. Nu dat zoo was, dan ook van tweeën n: of het stukje het Vrijdenkers. congres" is geschreven door een antirevolntionnair, een ultramontaan, of wat ook, die geen kans ziende met geoorloofde wapenen de vrijdenkers te bertrijden, z(jn toevlucht genomen heeft tot verOAchtmaking, of de man een vronw zal dit stukje wel niet geschreven hebben die het ar tikeltje schreef, is te onnoozel om alleen te loopen. Wy zullen ons maar aan de onnoozelheid van den schrijver houden, te eer daar hy zelf onnoozelheid als zeer waarschynlhk stelt, oonooKcl toch moet men ziju om niet te wedat men iiiot teu aanhoore van duizenden _ praten over een* zaak, waarvan men kennelgk niets nfwoet. Een vrydenker" heeft nooit nagedacht over do botèekenis van dit woord, an» deru toch zou oen historisch onderzoek hem ge leerd hebbed, dat van het ontstaan van dit woord ?f?regeeriiig koningin Anna het steeds heeft beteekend: or-enlffkleatrl/der van hettradittoneelge* hof. In dio botèekenis dient men dus het woord te nemen, of anders zal het in het vervolg niemand evengoed geoorloofd wezen van tout te spreken, wanneer \\usnikcr bedoelt In den zin nn van open lijk bestnjder vnn het traditioneele geloof' M voorzeker lang niet iodore Nederlander vrjdenker «n zal het b« eon vr\jdenker" voortaan wit pinder vast dienen U staan dat eigenlflk allo beschaafde nntien, ja alle redelijk ontwik' *«lde menschen vrbdeukers «ön.1^ Zelft w niet eeus ieder Nederlander een geheim vrijden«r, want vrüdenker sluit toch in iederjeval Jie«fcc» in zien en'verreweg de meesten «nn t* loom of te onnoozel, zoo met beide, om te oenHen. Wie den schoen past trekke hem aan. . Wat .een vrydenker" verder over het onlangs i» waarheid, mot groot succes, gehouden congres >egt, is evenmin steekhoudend. Er biykt niet een» ~! la bot doet sterk betwijfelen of een vrijden. de zittingen van het congres wel beeft bU_j T_ ."j .?1 i?j CH gihjj besohnldi?M^SMI» MAOTAM^** ecwoond. In ieder geval had hU zyne beschuldi ging: Er is veel gepraat en toch weinig gezegd" dienen te bewezen. En opmerkeiyk u het dat d* "chrijver zelf ze krachteloos maakt door er onjjiiddeliyk op te laten volgen: Zonder iets te kort te doen aan de waarde van een rede als Qie vau Dr. Bttohner (welke rede? Dr. B. gaf er ^ee; weet Mwn vrijdenker", dat fomi niet eens) ten, of aan hetgeen betresTwda den eed en de joden-. vervolging in het midden is gebracht." my dunkt, dat beteekent noff al lots, en bewast tevens de onwaarheid van de uitspraak: men had het vooral op den godsdienst en het chris tendom begrepen, ea het had er al den soh{jn van of het gehuele congres er op was aangelegd om eens over dit onderwerp «jjn hart te luchten." Wie zich zelf dermate tegenspreekt, verdient toch vorseker weinig geloof. Ook bewyst neen vr deuker" niet op het congres te tyn geweest, al thans nitt te hebben geluisterd of niet te hebbeu kunnen volgen er werd in het fransch, engelich of duitsch gesproken wat er gesproken is, anders zou hy zich wel gewacht hebben te zeggen: men scheen het onderscheid niet te kennen tusschen godsdienst en Kerk." Ik heb wel htt congres bijgewoond en tolft alle zittingen en daarom durf dan ook t* te verklaren, dat «een vrydenker" zich in deze duchtig heelt vergist, om het eens zacht uit te drukken. Maar erger dan zich duchtig vergissen U het, wanneer .een vrijdenker" zegt: .De wgze waarop de bespreking geschiedde, getuigde over het al gemeen van gebrek aan erost en deei mii tel kens aan Jan Rap van De Qenestet denken." Dit is een laaghartige Insinuatie. Wie zou man nen als Bradlangh, ohuer, Scnlfiger ernst durven ontzeggen? Ik vraag a of het van ernst Betuigt, ja dan neen, dat de heer F. Teodor Jaoas overkwam uit Canada om bier het con gres b\j te wonen, büwelke gelegenheid hij o. a. opeaUjk verklaarde vast besloten te zyn eer alle vervolgingen en martelingen te zullen verduren dan een eed to zweeren, dus een God aan te roepen, aan wiens bestaan hy niet ge loofde. Men niag over de verklaring zelf donken zooals mep wil, maar geen redolyk ontwikkeld mensoh" zal hem, die zulk eene verklni ing atiegt, ernst mogen ontzeggen. Ik zou mty voorzeker niet tot vreemdelingen vehoeven te bepalen, nu er sprake is vau ernstige mannen, maar alle landgenooten te nuomeu.-gaiit tiiet aan en enjtekn te vermelden acht ik bét t-r ynn niet. Keen, aan ernst ontbreekt het dt>n vrijdenkers gewis niet, anders hadden zügeen nfgevaardixden gezonden tot uit liusland en de Vereenigde Staten loe. Zou het aan allen, gelijk aan .een vrijdenker" z'^n ontgaan, hoe eigenaardig het was, dat de eedsquaestie en jodenvervolging ter sprake ge bracht wordende, de toestand in de verschillende landen uiteengezet werd door iemaud uit liet land zelf. Wat helpt een betuiging nis de volgende: Ik meen dat vrydenkers, indien 2\j in hot openkutr optreden om van gedachten te ?wisselen, geheel andere onderwerpen dan christendom on gods dienst op de agenda moeten brengen, willen zij een vruchtbaar debat openen," wnuneer er niet bygevoegd wordt welke onderwerpen dan wel behandeld moeten worden. En is het soms waar, dat de vrijdenkers zouden mogen eindigen met de bestrijding van don traditionueeleu godsdienst en het overgeleverde christendom? In de laatste alinea van een vrydenkers" ar tikeltje lees ik: Zijn züdio byv. deelnamen aan de vergaderingen van de Unie niet vrijdenkers evenzeer? Dit voegt de schrijver er zeker Ly om ten slotte nog eens goed te bewijzen, dat hij niet weet wat een vrijdenker is. Onder do Unieleden mogen vrydenkers z\jn, maar dat men duor hut bijwonen der Unieverguderingen zichzelf het cachet van vrijdenker zou gevon, is zuivere onzin. Nu ik door de bestrijding van een vi penker" uiteen gezet heb wat een vrijdenker is, wensch ik er. nog even by te voegen, dat de beteekenis der vrijdenkers-vereenigingen en vrydunkei's-conjjressen vooral daarin bestaat, dat de leden tooiien begrip te hebbeu van aaneensluiting, iets waarvan >y de liberalen, vrygeziudon en vry lenkers van een vrijdenkers" kwaliteit allo begrip, evenals ie waarde er van, schijnt verloren te zijn gegaan. Terecht zegt dan OOK O. P. in zyiio opmerkinten van 9 Sept: Die de korkgvnootschappen beitrlQden, bestrijden meer de tyrannin, welice deze litoefenen en de onkunde, die zij dikwijls kwee ten, dan de religie (d. i. de verbintenis) zelve. Züdoen daar goed aan, want gelijkgezinden en {eljjkdenkenden dienen elkaar te steunen en te troosten. Slechts roofvogels gaan alleen op buit uit. Er moeten dns nog meer kerken komen." Ja, de vrijdenkers-kerken ontbreken nog te zeer l Ik hoop echter in dezo niet misverstaan te worden. Elise A. Haighton. Amsterdam 10 Sept. '83. Overzicht van de Effektenmarkt van 8 tot 11 Septembor 1883. tivhtlr* d* Groot» KaaUehappU > 41e williger sluiten, Aaudeelen H/j pCt. en d« Eypoth. d» orseh V» pTt., waran do andere soorten meestal i»U lager; veruaindeiingcn bedngea onutioekii ><t pCt., ook Mor By*raa aoudurdeu vioh met l put. avan» guniitig uit en Aaudeelen X.uidwoat behaalden 1/4 pCt. avan*. Niut coo willig all ile Yuorgaaude wevk, waren d* Anierikaanacbe epoonvegwaarden ; men kon de «tornUilng vcrdivhl noemen, «leed» op en afgaand* naar gelaug New- York on* koonten rond, dooh enkel* dag»a waren de koenen door de lu»toluo»o ateamtinK alhier verre onder die van New- York en Londen, xoodat dan voor dio plaataen word gekocht, over het ilgemwii was er nog al handel en de «temmiug raat. Hot ineeat prollto«rdeu Burlington qniney en florida Oentral-Sharva die beide 3 pCt. vooruitgingen, In de laatste wa« nog al veel handel, door de gunstige poalti* deier Haatschapp\| zoude er roeds l pCt. dividend op de Aandeelen kunnen betaald worden, doa op een pryt van eire» 24pCt. speculatief genoemd mogen werden, ook de 5 put. ObUg. lh«n» 68 pUt. genoteerd, verzekerden 3 VCt., du laaüta xouden ia dat geval bepaald t* laag ZÜD. iu vergelijking met andere Hypotheek toorten Aatuleelen en Ubllg. Qocontervoorde Dcn»er-Kio Grande liepen beide 9 pCt. op, de laatste vooral waren op hei ? einde der week xoor gezocht voor Engelaehe rekening en slniten 83 ij pCt. du» op de hoogste koers. DaarniKv" verinlndeiden Iluffulo't Gommen 8h»rei Canada Buuiti. prof Chlc. Morthw. Norlhw. Union, Winona Loular. NÜSUV. Bhtrcs, Miohijfan C*nttal ft Waboeh. 8t. Louig Shaiea alleu l i 2 pCt. De overige toortou diffej eerden niet veel en waren iet* beter of ook wel Uger. Van do Trarn-MaatickappUou klommen Goohche l'1» pCt., Noord- en Znid-Uoluuiilach« Btcumtram 4 '4 l>Ct. eu '? Boaeh-Hclmund 5<'N pCt., dooh Ant«t<>rdani»vhe Hgtulg Yerueniüing vermaKerden op uleuv t1/» V^t., ain Ivano 3 pCt. en Znlder vam l pCt. In Frciuio Loten (,-lug al zeer weinig om, Amaterdam«cho & f 1000 veaiaindevdou 8 pCt. on dito a f 10 J l'i pCt. Oemcento Crodiet klommen 8/4 pCt. In OostourUknuhe en llougaaiaL-Ue gooua variatiou. lUisjjtxcho 1HU1 montocrdt-n l~'a pCt., Madsidieh* en Oen&ve Loten a -tg J l/j pCt. vaster. Van de dirergon Tenuiiidortlun alloen Ver. Amer. fond sen Itte Sorio l pCt. Gold op prolongatie werd moer gevrangd «n a i pOt, genoteerd oti niet zoo ruim tur markt al» onlanga. Nog ui oeniyu vraag büatoud er voor rarksoliouwbui-g-Aandeelea, dio op dn ty'ding of op hot gerucht dat ze in do ofiU'ieelo Kotooring zullen worden upganomeu gbzocht \ferdon; de in-ijs ia hiervan 102 4 lul pCU Divid. Cowyzen dito circa UO a 65 {,-ulilcn. Itotterd. PastaKu Aandeden 101 pCt. bl(jvou ongeveer l' 20. Er wa» nog al een vaste stemming voor de hoofdworten der Europeesche Btaatsfunrtaen to vormoldcn geJiirend» de afgoloopeno week. Beriyn on Partf* traden weder aU koopen op. De voortdurende twijfelachtlgo hoHdinp; in do politiek word gelukkig eenignzln» verbeterd, zoodat de vrees voor voor oorlog weder voor hn aogonbllk geweken i», doch naarde meening vanvolen zaKl .t slechts van korten daar z<]n daar do maatregelen, reeds door de groote mogendheden voorbereid, wel niet ander» dan tot oon dool zullen leiden. Wy willen ovenwei hopen, dat hat -gevaar nog t({Jig zal afgewend warden, want niet alleen dat handel en nijver heid daardoor zeer veel zouden Ityden, maar uit het oog punt vau beucUaving zon het bepaald treurig genoemd moeten worden. Hollandsche fondsen vermagerden allen. Integralen 1,'4 pCt?drleBn l/S PCU en vieren l/3 i 3/i pCt. Hongaren on Oostenrijkers ware iota vaster, doch AMEEIKAASSCHE SPOOKWEOEN. SXVIL Hooirel er hier mcor stabiliteit In de Amerlkaautche konrnen viol op to merken dan wij gewoon z^jn ia toch da Ne'.v-Voïkoi' mnrUt iiog nii't tot runt gekumen. Du verbtfterinj; liior tor beurze ia v»or geen gering deul te dunkcu aan 01120 markt zo.ve en aait die te Lunden. Do Aulerilaausclje kuersea werden hier niet gttrouw gevolgd. In Naw-York oi'htor blijft do beurs nog zeer bowogon en al gingen de koereen in hot algemoen uiet achteruit tooh blijkau de ougèhikupi-oftteu nog Ijverig bezig te zjjn. Zoo versproiddon z\j oulnng» weer hot berichl, dat de oogst door vorst veel gclodea zou hebben. Kort daarop la echter dit goruobt tegongegproken, of ten miuste zeer goiuatlgd. Op nieuw blijkt dn» dat men aan zulke tijdingen goon onvoonvaardoHjk geloof kan hechten. Haar toch inag niet over 't lioufil gezien worden, dat de oogat (n do Btateu nu zeor gevovlig la en dat slecht weer en vont in een paar wckou neur veel knnnon boderven. Heeft men cvenwul het gc'luk. dut gedurende een korten tijd het wcei* zich niet on^uustig lioiult, dan zul de inaisoogtst zeer goed o resultaten kunnau opleveren en dientoogevolgo do spoorwegen carlaog m>g mee; verroer over hunne Hjnen krygen. Hot zyn vooral do Tmnkiynen, de IQnen die van de Westelyke centrums zooals Cliicago, Bt. Loiüa enz. naar de zeehaveuB als Boston, New- York, Fhilad«lphia, Baltimore enz. loopeu welke een groot deel van bet groanvervoeren en ieder voor zich wenscht daarvan natnuriyk zooveel mogeiyk te prnfltaeren. Doze ovenroging heoft waanch{jDltjk aanleiding gege ven tot het gerucht, dat eone nieuwe taiievenkwestle uitgelokt door VauderBilt, voor de deux Zou staan, i Zeker is bet, dut vele Amerikaat-cche «poorwegkoniugen 'togen g, 'ou enkelen maatregel opzien, om hunne plan nen ten uitroer te brengen. Proeven bierran hebben z(J meermalen afgelegd. Dat het belang der Maatschappijen zelve, t>{j het opwer pen dier kweatlen niet in het oog wordt gehouden is reeds dikwijls gebleken. Qrootondeela tor bevordering van eigen benraspeculatien worden dia zoogenaamde oor logen geroerd. De oenlge vraag is of werkelijk de belangen van Van derbilt e. a. zelve eiaohen, dat de aandoeleomarkt na nog meer worde gedeprecieord en hierop moot naar mijne mccnlng ontkennend geantwoord worden. Iu den laatsten tyd toch hebben Vandoibilt.Gould e. a. aandcelen in hun eigen ondernemingen zoowel al» van andere lmitaohappijen gckochl.deol» om van da lagemirkt, dia door de contramnie bewerkt was, te proflteoren deels om een criain te voorkomen, zoolang z(j er nog niet op toegerust warea. Dit In aanmerking nomend, mag het wel betwijfeld worden of zij reeds nn de aandeelcn omlaag willon brengen, dia zij pas onlangs hebbon gekocht en waarop stellig nog niet veel wlDst gerealiseerd is. Veel mcor in hun belang zal liet wczon een rijzende bev/eging in de aandeeleotuarljt vooreerst te steunen. Dat zij over eenigen tyd, als de Sharca op een goerle hoogte gekomen zullen z(jti, wederom hun best zullen do-ru om Iu andere richting te werken en Jat do tarioveuk\vii-stiüdan een der hulpmiddelen zal wezen, is zeer pCt, aangenamer, ook de ItoebeUoorton een fractie williger. Spanjaarden waren evenwel minder gezocht en over bet geheel fractioneel lager. Turken ieta zwakker, de Coupon van 13 dezer word betaald, zoodat de geregistreerde ca Coupons werden verhandeld. £gyptenaren klommen door eenige vraag voor Londen S/4 pCt. TAB do Noprd-Amorlkaaniche waren Mexicanen nog al gevraagd on voor EngeUcbe rekening werd veel van de markt genomen; men begrijpt dat de conversie dan toch haar beslag zal krjjson en dat deze gedrnkte houding slechts dient om het hier ter markt komende voor Londenache rekening op te nemen. Zoovel oude als nleutra leenlng profiteerden ch-ca ifa pCt Van de Znid-Atnerlkaansche verkeerden BrazlllaanBche In Instelooze stemming, d»arenteg?e monteerden Perua nen door eenige nltheenuche vraag, vooral zessen, die Ut pOt williger sloten. Venezuela s daarentegen aan geboden en opnieuw ruim 1/4 pOt, zwakker. Weinig handel was er in onze Indnstrieele waarden op te merken; slechU in enkele aoorten, waa er variatie vnn eenige beteekenla; zoo klommen Haven-Stoomboot* dienst, Aandeelon Nederlandsch Panopticum en Aandee len Btóomvaart-MaataohappüJ»v» attou 3 pOt. Kolo niale en Aandeolen Twentjche Bank belde l pOt. béter en HandelmaaUchappö, zoowel i contant al« op reioontre, gingen door verdere vraag 'k pOt, vooruit. Oolorado Obllgatien en Certificaten vervolgden hunne vooruitgaande beweging met circa i/a, pCt. Kinder gewild waren AfrikaaMoho Handela-Vercenlglng dl» 3 pOt terugliepen, Bouw ICaatichappüFeflonoord en Aandeelen Paleis voor Volksvlijt ooteeren mede 2 pCt, lager, Amsterdamse!» Bank, Obligatien Indiach* H»n, delsbank, Aaadoelen Stoomraart-tfaatschappt) Nederland on dito Zeeland, verloren allen l pCt. Van de 8poorwegwa«den waren ftand. Bxpl. Haats. l pOt. zwakker, doch een sanziedltjke achteruitganff ondervonden Haarlom-Zantvoort, die met weinig handel zeUS 19 pOt. vielen, de Centraal en de Boxtel-Wezel daarentegen gezocht; v»n ds eerst* bedroeg de verbe tering ruim l pCt. voor de Aandeelen en Ultgeat. sohnld en van de laaUt* waren geit. Obllg. Ie Hyp. 1*4 pOt. per aaldo honger, zoo ook de 2e Hyp., die ruim l pOt. vooruitgingen. Ook de Aandaelen liepen tot 171/4 pCt., doch waren daarna iets aangeboden, zoodat het avans per saldo «UchU l/. pCt. bedraagt. Tande' ' ^ ' ~ Olselaa/4: dooh 5 W _ Urwyi as AandeoUn Wtialg of niet varieerden. Voor bonafldohondcrs zon het van belang zjjn om die onbegrensde macht der Dirckticn, wat het regelen der vrachten betreft, aan banden te leggen, De methode, die nu gevolgd wordt, ia gebleken zeer gebrekkig te wozon.' Aan de onderlinge regeling der tarieven houdt men zich Bleclita zoolang uien wil. Op nndore wjjzo dan met woorden en deuioimtratiön kan men niamand dwingen om zich aan de eenmaal gemaakte regeling te honden. Een overeenkomst, die uiet ten allen t(fde gehandhaafd kan worden, heoft weinig nut en kun evengoed achterwege bljjveti. Het totaal gemis van reglementen of overeenkomsten vcor de tarieven zon wellicht nog beter werken. Ieder zon daa alleen elgon. voordeel zoeken. Er zou eene scherpe concurrentie ontstaan maar geen oorlog d. i. een werken zonder voordeel alleen met het duel den vijand to bfnndeolen. Maar zoo men voor zulk een maatregel terugdeinst en elkaar verplichtingen wil opleggen, da u Is het noodig; dat bet veronachtzamen dier verplichtingen streng ge< fltraft worde. Niet de maataohappümaar de directie moet de straf ondergaan. Laat ieder der directeuren van de Now-York Central, de Balt. t Ohio, de PennuylvanU en wie er verder z(jn mogen een Da. 200.000 ol meer deponoeren; laat die «om verbeurd zjjn zoo het het verbroken der overeenkomst i« aangetoond de tarievenkwestle zou veel minder voorkomen. Het bericht aangaande de Denver Blo Grande, onlangs in de dagbladen vermeld en tegengesproken ig ia curieus om hot geheel stilzwijgend voorbU te gaan. De Haatschappij zou namelijk 5.000.000 Ds. obllg.l pari willen nitgeven met oen bonus van 6.000 000 DB. in Aandeelen. Biykbaar had de bttichtgever geen rekening gebonden met da vraag of het publiek van die emissie gediend zoo wezen. 5.000.000 Ds. Obl, op eene bezitting die alles rerh.rpothekeerd heoft tot haar materieel toe. Hoeveel ia voor zulke Obl. te maken als de voorrang hebbende Obl.SOpC t. gelden. En hoeveel voor de aandeelen die met zooveel andere millioenen zonden moeten deolen? Wjj moeten aanne men óf dat het geheele bericht een grap was óf dat d* ontwerper hei publiek voor zeer dom houdt. Geld is et zeker noodig; waarom beilnlt ander» da Directie de Beptember-coopons te betalen? Daarvoor Is geen speciaal besluit in een» vergadering noodig als d* contanten dlsponlbel z{jn. De eene of andere onthulling staat hier nog te wachten. Amsterdam 18 September 1888. ^ Uitgeloot door de genwente Franekeradeel d« volgend» Obbiratlên k ? 500: Mos. 46, 300 «n 915 in de G*ldl**nlng 18M Mo 9 r f r 18"" Ho. M w d» iMntn» dorp AoWom, groot ? 1MOO . 4 ? . ? » Kldlnm, , 7.OO :&: : : : W : Aflosbaw l Januari 1884. Door k«4 g*mMatobMtmur van lrt s#> mifstooti aandeel No. 17 van d* «IdUwiinf 115», noot ? 11^00. No. 8 van d* laenlng 18Ï1, noot / MM. Mo. i «SB d* iMning 18T6, «root ? 1900 *o Nofc 10 w tl vaa *> iMolac «'S- Aflosbatr l Januari KM. O«m»«ntt Barrad*eL Iiottng op 4 B«pUinb«f;i88l te Baibierum. (4 M pCto. teenina TOOI kosten van aanleff van knnitwtfM e. a.) No. 113 l / 1000. (»pOU.l»eoinf voor koitM van MO kottstwegverbcteriiit u 1871.) No. 11 i / 500. (4 H pOto. leening, ton laste van bet don Mlnnertoga, voor kostoa vaa ?ohoolsUoaUnf.) No.'15 l / UOü. (S pOts. leening, ton Uste van h«t dorp TtMamarnm, voor kotten van ?tiohiiitf ran MB boofdondw wyaerawoning.) No. » a / SOO. (5 pOts. le«olng, ten lasto van het dorp Oostwblinun, voor kosten van aankoop ena. dor sohool en onderwyswswooin*;.) No. IS k / 600. (4 K «Ote. to*nlng, ton laste van hst dorp Wijnaldum, voor kosten voor aohoolatiohtlng.) No. 10 l ? 600. (4 M pCta. leening ton laste vaa het dorp Aloraott.) Ho. 11 i / 800. Allen afloehaar l Januari 1884. t pOts, obUgatitn der Miwkow-Konk Spoorwsf1 maataohapptJ. Leening 1871, groot JE 1,700,000. ttde loting op 1/18 Augustus 1984, te Xotkow. 595 oblloatien i £ 100. 93 11» 198 218 138 350 353 3M 373 808 M8 889 BSO 563 615 040 6M 730 780 76» 787 801 80» 818 879 809 959 004 986 993 10<8 39 111 114 318 33S 85» 8*0 48» 490 481 80> 80» 610 638 743 755 763 788 798 843 844 851 871 881 891 914 988 993 996 8001 30 40 63 83 133 147 148 150 155 188 383 938 341 356 283 393 395 308 830 333 348 887 437 488 498 510 659 596 615 663 693 699 708 713 835 908 930 927 063 973 985 988 8016 87 71 86 134 14S 164 906 907 938 350 968 377 391 3S1 418 433 448 483 513 535 556 564 585 665 748 7ÖJ 775 779 793 873 885 989 994 4030 58 65 96 117 131 134 159 167 191 197 336 338 393 305 339 332 357 366 383 473 484 613 645 546 680 608 638 017 669 675 681 683 763 888 914 939 949 977 978 6038 80 31 83 134 163 305 306 307 318 359 318 831 332 481 483 486 616 517 5T4 713 716 731 831 901 930 963 970 6024 53 60 85 145 146 153 171 184 185 193 331 933 33G 357 377 319 385 394 430 480 504 541 546 559 575 585 586 590 59S 630 636 649 663 693 714 779 795 800 827 816 849 851 896 917 928 967 983 983 7013 85 103 119 154 180 316 857 370 284 353 868 876 381 393 394 478 S13 519 530 643 548 507 636 648 670 680 083 730 751 789 800 801 866 893 894 939 951 958 8003 4 40 73 80 177 183 192 340 353 307 811 398 383 374 431 430 449 463 466 468 499 517 565 57» 583 599 026 677 696 718 734 789 816 877 903 939 956 0005 13 37 41 63 111 113 133 171 318 343 344 367 374 309 310 883 414 459 461 466 513 579 658 691 693 698 703 797 788 793 824 887 809 908 929 963 10067 83 81 93 193 194 391 438 660 695 738 760 901 917 BG4 970 11038 50 69 103 123 138 110 187 325 296 343 985 393 305 311 365 302 511 571 S97 009 631 633 640 133 740 717 774 791 801 830 893 922 958 973 13"57 167 330 297 260 331 346 439 499 626 563 614 684 675 693 688 774 827 836 848 859 909 037 938 980 18037 36 46 131 155 160 166 314 380 804 898 829 847 860 873 445 44fi 408 485 530 551 603 601 634 680 687 719 729 753 788 805 834 830 863 881 834 945 11089 120 156 212 323 964 327 367 307 J3> 456 459 461 478 499 508 519 537 556 560 579 635 650 663 703 710 712 745 818 850 855 8C5 891 903 970 975 15011 30 89 73 81 191 140 141 169 183 909 394 365 301 315 372 485 571 641 678 688 716 726 733 782 827 883 888 933 948 949 068 1COOO 22 33 36 133 163 177 305 218 251 277 306 825 369 415 122 167 473 557 065 573 591 612 613 621 622 028 629 656 6Ü3 632 693 711 723 728 759 780 731 793 822 835 830 887 888 951 981 Ailuü^ar l Norombar 1883 i / 1180. BIjRGEItJLIJKE STABTD. Ondertrouwden op 13 September 1333. C. van Boek en M. Kramme, C. J. Boeaans eu O. Haan, D. C. Buüs on S. H. Scliuyt. W. J. van den Daa! oh A. E. van Parreren. A. van Hameraveld en H. 8. van Leeuwen. A. B. Herfat en E. C. van den WinkeL D. van den Hoed en A. J. Otto. B. van der Horst en M. Kramer, W. H. Jame» en L. A. F. van Kurowakr, 8. A. da Jong en M. KeeftUig. J. Eoolewtyn en C. Toss. H. J. J. van Eooperen en C. Bern. J. van Kralingen ea W. H. Langerveld, P. L, Leunia en H. Stoffers. J. P. Loopeker en E. van Spankeren, T. J. Slaiechal on E. A. B. Swarts. J. J. Maninot on E. C. Behniog. J. O. Meijer on J. P. Buttinger. \V. Meijer en C. Wolf, B. ofontesinos on R, Harpman. G. D. Kellensteijn en A. J. Xieaonw. J. OepU en J. M. Hall. J. W. van Oatvorst en M. 51. Smit. M. SchjjvosckuurJcr on E. Hamtnelburg, O. van Soest en J. Hukriede. A. va» Steenvoren en M. Bloem, J. W. Tangel en E. F. Frnythsfl*. W. F. J. VertieücB on M. Heltnans. P. de VriiH en A. SL van Wissen. Veilingen. Op Maandag, 17 Sopt., des avonds ten 6 nur, /» Eon Huls en Erro, f.-Z. Voorburgwal, 19. Een Winkelhuia on Erve, y.-Z.. Arnnteeg, 31, Ee a Winkellmia en Erve, Paleitstraat, 31. Een Pakhuis en Erve, Keizerrijk. 6. Een Winkelhuls en Erve, Kalveratraat, 64. .v Een Bouwterrein, Wiegehtraat, gent N.-A. gr. 48 e. Eon Koopttanshuls en Erre, St, Anthonie Breeatraat, 49. Een Huis en Erve, Lauriergracht, 113. Een Winkelhuis en Ervo, Egelantierstraat, 114. Een Achterhuis en Erve, Klèuwe Leliestraat, 19. Eon Huis en Erve, Laurlerstraat. 93. Eon Winkolhuis en Erve, Korte KetïeMtraat, 18. Twee Huizen en Erven, Vf esterkade, 27 en Maraiistraat, 201. . ': Een Winkelbnis on Erve, Groote Blckeratraat, 19. Eer. Huls en Erve, Jonkerstraat, 105. De Opstal van een Hals, met recht van Opstal op den grond llingdijk, 80, in den Haarlemmermeer. TE K V ' Onder do rnbrlek TE HUTJR «orden voor onze abonnes gratis opgenomen woningen, kamer» «u. welke vóór VrUdag n tor opgegeven zfln, met vermelding van StaV Lokaliteit, Huurprijs en i wanneer te aanvaarden. Opgaven hieraan ttlót voldoend* kannen niet gepUiUI Opgaven Beleefd bil verhnrlBf der U. t Bob IL SM B. o. n* , ?T. 1*0 B l Ssa zit- « slaapkamer. to's^üTrtjTJMia f tl f. 10». Isa f«B. voortt, f 16 p. m. i£*£**? 61. EM onderste ra **« ooTsarts boTuhols, tut vsta d » Voo* *é«.4««H*fc « dfrU» ««steld op M eWi«» per regel. 288. Een Bovenhait, Am ff «t, . U, l Bnlm» Geil Voorkamer «n Slaapvertrek, root 3 Heeren f 28 p. m., eeS Heer f 11. ?L Owa. kamen. f U p. u. l O**. J04, Nel Mm. kMM» U ?tsft, l Ooi J«M **£ elM» tietH UO. Ba* Hals zut tute, e ZMMM, tik, kMkto, fci1<% ut i aai», i lu^SjfaSi^t!rtira{' * ****** *** 10*. I*a «O» kamer. f UB p. «. J&«MMr*0M. i. Gen. Voo»- n Aohtert f85 p.tt}.T*at Si, Een benedenhiiji, Mr. 3 kitner», blnnsnpl., keuken, en zolder, f 800 p, j., l Kof. ? 81 Een tawntiaU, b»v. 8 kameVs, kenken, zolder, nul, . , denkamer n prov. kolder, f 400 p. J. l Nor. . Bent* bovénVi. met 3 kamen, 9. alt, t 400 p. J. l NOT. . , . . . 31. Bent* bovénVi. met 3 kamen, 9. alt, keuken, zolder, M, Cran. kauwt, f 80p. «. f. m. rWri _ 388, lm g»n>. Voorkamer met alk, f W ; 148. Era (ML Kam»» meXelk, f l» p. m. p. . . . 84, Tweede bovennuls met 3 kamen, '3 tik., keuken, tolder. 8SO p, J. l NOT. 84. Derde bównhuls met 4 kamen, l alk., kraken, zol der, 3W p. J. l N<3V. Te bevragen PrlnungTteht 351 97. Eene min* net Mm. Voort. met Alk., l Kt. root ? l of 3 beereömefof la. Twee Bovs&btufcn, f 960 en f l' 70. l G*n. Voorkamer net Alkoof, U 79. l Om. Achterkamer nut Alkoof ' p. J. Terstond, M. B« otnto Bovtatals, f 800 p. J. M. B*n tweede Bovmlral», f WO p-J. JPftli*^ JsV*9JVwV¥JMW*:. 93. Buis met Inrichting vu Ikcudja. 11400 p. J. JtmMrwmlfWMJi. JO. B»n bMMdnihnls twvatt. 6 kamers, kwktt, en solder t 750 p. J. l KOT. ktldff lEM0*ws'*M>*f* .. 60, S Borenh., f XX) en flOO'ej.TanaUe jeintkk.tOOSS ' 67. l Tri) bove&b, 8 kamers, kent en». 1650 p. J. 1 398. Ben Zflkamêr en Slaapkamer^*, t 80 D. nj. l 450. Drle^ovennninn, f 800, t »50 «73» p.J.Ttri^. 85«. Ken logeabel Bovenhnis, f 1000 p J. iymyié. a. ai Te belicht Dinad. ea Dondérd. r. 8-4 «/ Vtrectttfclt*ftt'mmi. 106. TWM gem. Kamen ?nanitomet'alk.,fMp,n.lO«i> VéMMtWiNnf* Ovffitéml XC 116. Sovnhtusen. f 275 a f 800, i KOV. 5. Geta. l* Ettge, vrUe opsug, f 45 p. m. l Oot Ie bevragen In bet Hole. U. l teer flin geet. aalon on alai'pk. met t&* oonfot\ Ie Ettge, f 55 p. ml l Ooi Wee*p?t^jt^e. 1. Een hnjs bevalt. 7 kam. «u. en grootra ttüa f 13M . p. J. térrt. of l NOT. Een Hul». 5 kamen, meidenkamer en», f 750 p. J, l November a. a. Eeo Boveóbnii, 7 kamen, meidenkamer, zolder 1 1000 p. 1. NOT. t. e. Te bévr. la Caféflora, 17», Ben gem. voorkamer, f 35 of f 40 p. m. l Oot. enz. Koninklijke Teraeniglng: Htt Ntdtrlandtth TeotuiL* AfdeeUng: AM8TEHDA1L Zondag 16 en Maandag 17 September: ' »K SIEUWE PHEFBUir» <ije Panache), BlU»pel in 3 Bedreven, tdt bet Franioh van GONDISET. Kieaw» Dekoratlén van BOSKAM en VAN DEB HIL8T. Mnrlek van de Brandweer. Aanvang ten 73^, Zondag* ten 8 om. KblflnldiJke Vereeniglnj: Hrt ytderlaniteh Taonttf. EONHTELIJKE FBANSOHE (SpÉBA. |>ir. Ant. Toltnsvan H a m «j f Dinsdag 18 September 1883: &A FATOBKtfK, Grand Open en 4 a'etes. Mnalqne de DÖN1ZETTI. On camnttHtero par: IiE afJalTRE Dfi CatAFBIiliE» Opéra comlqae en i acte. taaia,iie de PAER. Aanvang Tl/] nar» Prezen der plaataen : Stallen en Benedenloge f *.?, BoTenloge-^3.?, Ie Amphithvatre f 3.60, Parterre f a.?, 2e Amputthcatre l.SO, ie Gahndery f 1.?, 3e Atnphl. théatre f 0.75, 3e Oaandery f 0.50. Plaatsen kunnen besproken worden d 10 cent per plaats, dagelijks ran 10?3 nnr. GranA Théatre .*. va» Lier» .Amitelttraat. HOLLANDSCH TOONEELGEZELSCSAP. Directie; A. F^LV LIES. TELEPE001T So. 330. TELEPHOOlf A1». 339. Zondag 16 en Msandag 17 September: " llde «n 13do OpTMrlnt vaut HKlKSCni» EHOER «E KIET, Bltjapel net zang, koren, quodlibets en coBpletton, In 4 Bedr\j»en, naar het Hoogdoltsch van LÉON TREPTOW, vrU bewerkt door C. P. T. BIQOT. Muziek van Q. 8TEFFES8. ' Aanvanff B anr Prijzen der plaatsen t Staties en Balcon f 1,50 Log» f 1,25, Parterre tl,?, Gasnderü-Loge 60 Cta, Gaanderfl 40 Cts. ? Plaatsen lijn van 10 tot 4 nur aan bet Tuéitre «» bespreken, a 10 cent* eitra per plaats. gc*»mo**r>ff A.vm» Plantage, Fcsnseb* Laan. Wieotr OpirettiB-fieselachaft Director Berm filGMÜND LAUTBKBTJBO. Sonnabend 15 und Sonntag 16 S»pte«beri r aifi «er Aalrahruiic v«ni HER » B» V fi Ii «V V 0 KM Knslk Operette In 9 Akten. ZKLL and B. GÉNEE. . BOLIiOCEEB. raaleln FISSÖHEn. . BETSYMÜNE. . liïojÉVEBDIER. Herrn BEffiLA. pANIOZEK. BUlles r i-, B»l««« 1 1 -M» t "?»? '???'? slód von 10 Us 4 TJhi sn ds» frptcmtt. Direotle: O. PfiOT * ZOON. Zaterdag 16 september en volgende dagon: s» O**»* »» BEKTHAJlk In Studie: Be PHKTTieB OORMHS, (Oer IsantlE» Hrlef) van JOH. 8TBAU8. aewouPrtfMB. Aanvang 3