De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1883 7 oktober pagina 1

7 oktober 1883 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

J. M. WOB, KeWeet. sal «P H****t »» Oe»»ir jasi. des avond* n aea ore, ia bet verkooplökaal .traeoatt", ten ovaretaaa vaa de w~»*_iA?BOMratli, ia velling brengen: m 'dsarep Statad WO»*«OT» en BHIVK, oade» de Kemeeate Nleawer-Asutel. gronteode een de gemeente AMttifeia. aeaier het terrein der Koloniale Tentoonetelling. aan de Van Baarlestraat, « bet la aaaboww sjJDdCoaeert- Gebouw, btrMMéet «seehlkt veor BOUWTEttBEIH! t>0 bet Kadaater bekend ia Sectie B, No». 69», 689. 009, W», 907 geheel ee>«M «edeelteMik. te* gesameaHjke grootte ren 88 Ar«H, SO Zullende «orden geveild ia drie pereeólea, sooals op de altaatiekaart ie aanfegeve» en op bet terrein door piketten afgebakend als: Ho. l groot U Aren, U Cen teren; Ko. S. M Aten, 49 Centere»» Ho. 8. » A»«. 60 Oentlenm iJnnede TOOT ieder jxneeel de helft der «looi. De peneelea «orden «ItawderlQk en gecombineerd "fcMohUgea dee Diaed*«e ea Donderdege TUI l 4nt\ 9 iii4 De BewtJien TU XigenOon ea de YeilcondiOën liggen op déa gewonen tttd ter lexing ten Xutore TUI do Moterleeen EÖPEL, Heerengrex&t böde HnideiuttMt. TE HUUR) Een vry BOVENHBI8 aan den BtUten-AmBtel, nabU net Station van den RU»*po«rweff* bevattende drie groote en twee kleine Kamen, BLenken. Kelder en Kolder. Hnurprtfa t OOO. Brieven franco» letter* P K, van dit Wad. DE BAZAR, Dames Mode-Gids, 4e KWABTAAL 1689. fl.?per liw»rt»»l. BÖteweodlng TIB / 1.?per poetirlmel ontrangt men Noa. 19?31 £*w, tnaao per post fia de Den H»»g. OEBB. DKLKF^VTE. ABONNEMENTEN ?p all« Binnen- en Bnltenlandaebe Tyduchrlftcn en Vervolg. werken worden aangenomen in SEYFFARDT'S Boekhandel (e Amsterdam. ZOOEVES YES8CHENEN i BONDGENOOTEN! Een waarscbaTrend woord* DOOR P. Prjje 5O o., frkaco p. poet M o. ^ flog Toorhanden Tin denzelfden BchryTer: Algemeen Stemrecht. Pri)» 5O ov franco p. pott AS c. SNEEK. H. PWTTERSE3J T». Wie op rijperen leeftijd vreemde talen wil leeren, «ohaffe zich »»n: BKTFBANSCII ZONDER MEESTER. Compleet in SO lesicn i 25 et per lei. HET DUTSCH ZONDER MEESTER. Compleet in 50 leeaen-t 23 et. per Ie». HET ENGELSCD ZOLDER MEESTER. Compleet ia 60 leeeen i 35 et. per lei. Practltche motbodo om door zei f oefe ning, in korten tijd, Frumeb, bnlUeh ea Kiueluch to leeren l e ion, «preken en ecu r (i r e n, door H. C. 8PBDST en E. BCHEFFER, Leeraren bjj Jiet GymiuuiJuJ «n MiJtlelbwr Onderwjjs, l'lleaTe fan SiOOBtHTOPT A 8VIT, te QroniDgen. Min ItektHt In Wf allt Co*l-J>andilarrn in (op plattten, waar deit niit tij») aoJe bij de Poitiantortti. Proipoctus alom TeikrygbMr. TOLLEN S Gezamenlijke Dichtwerken. VoUtsnUgvre in ien deel fa,6O; gebonden f4.?. ltgtTB in twaalf dttltje» ? 1O.-; gebüudcn f 18.?. TerkrUgbMr bVj &11e BoekhMdelaren. N» toezending vu hst bedrag MI; den VitceTer. HDOO BUBINGAR. to Lttuifanltn, firtneo toexending door gohool Nederland DENK ER OM veor 60 Cent de wooi»te', geliefkoosde Iiledoren-AIbnms, me, MnileJi er bj), dtut t f em dat dit na de «ijfonlyka liedCTon-Altram» ±tjn Triirlo die Conplotteo, Komieke Sc ne'» en Voordnditen in voorkomen, die gezongen en. voorgedragen worden in de Coroedle'S n de Caf -CbjknUoVi ; itHk tr om hot z(Jn dia moert laimlge, gelief?ooede «tukte» v*a JDDEL8 ea BAMBEBO, FAA8SEN ?n ALBSECHT: ilink tr om.dtt dit de mooiste Boeken t|n voor FamiliepartUen, gelegenheden by Vrienden «n TOO* de 'Winter-aionden; dtnli tr «m, se worden na op geruimd i 60 Oente p«r stak, se katten ftnden wul een DMlder, en stfn seer moeialUk te ktügen; thnle tr «n, dese allettArdigvte Lledrrtn-AHranu Warden böduisen* don verkoebt. Zjj, die een wclolg t»ct bezitten om TOOI te -dngen, kanoen er Alles vu gebruiken; de inrich ting is soo eenvoudig en pemnkkeiyk, dat se steeds vol* doen, heug gezongen of gedeclameerd. Ze iQn coo b(j«onder geestig en pikant, dat elk gételichap ce gtaroi boort. Bfj elk Comedieetnkje, dat voor liefhebber^ ge?peeld wordt, kan men er teren» eene mime -toöse Liederen in vinden voor blaeeing geeohikt en bfl Bruiloftpwtyen, of welk vrooltfk. Oeselsohap ook, sfln er ?teedi eenige geeetig» en toepasselp* Liederen of Toosdneltten ',i, Er zijd 5 Terschillende Bandcis, 1. Balon dei Variéte'i, bomtteude 48deriDeee« ?eUefkoesdo Conpletten, eomieke Boene», Liedoren enz., bet na 60 O*. 9. Lied eren- Albnm, bevtttendo «M der ueett elle/kooede Conpletten, Comiake Bcenei, jjederen enz,, koet na 60 Ct 8. NieuwLiederen-AiOnm, oevsttende 18 dei moeit geliefkoosde Coupletten, eomieke flcait» 7«otdrachten ent, koet na 30 Cl 4. Momue, op Bruiloften en.ParftJen, een oiUsibre verzameling lolmige Voprdraehten, Oezeïsebaffss Cbaasonn. en Klucbttp., koet na 00 Ot B, Yerzomeling van Qczelnohip-Coinodio», Scènes KHnpefcn en Toordracbten, alles voor vrooUke krlncen, voor Rechts 00 Ct Dt*]i tr om, spoedig rollen se weg *t)n, se kosten ?adem f IJK) per itnk, na maar 19 stuivers, S Non. te* m«ar f 1.60. alle B NOS. to znmen masr f 1.50. Dt»k tr om, om spoedig een postwleeel te eenden en er op te vermelden Litdtrtn-AUmm en 4e ' DE AM STERDAMMER, WEEKBLAD V O O B NEDERLAND. Ho». De lendtag getohledt franco door OBBBS. O OH IN, boekhandel, i te Anaem of to Nijmegen. IMgemeene Maatschappij van Levensverzekering en Lijfrente. Uevestlgd te AMSTEJRDAJf. Komlnkltfh Bovlolt TH» l Novombw 188O, No. HOOFDKANTOOR: AMSTEBÜAM , Hocren«r«olit - BUKAJXTORJEN t 8OEHEKA.13AJLA., BRUSSEL en 'YjUTomip£MJ.nr Jt^pm.*!.- KW JOLLIOXS QVLDES. DE VERZEKERDEN Kvmrxir DUBLIN ar j>s imiinar.> CommiMulMOn, de Heorsn: M». W. TAK DIB Vu«r, F. J. W. H. SCHMITÏ, M». O. VAM TIIBBOTMT, M». P. W. H. VAX SOKSBBB&, ?Hen te Amsterdam; Ma. W. M. RBKPHAKEB, to Botterdam; H». J. P. B. TAK VA» I'OOHTTMIT, U 's Qravenhage; Prof. P. TA» Oon, te beiden;) "W. A. BAROK TAX DBR FELtz, te Assen; Jhr. MI. L. F. H. MICHIILS VAJC KEBSKVICH, to Boeruond; Jhr. M». J. H. F. K. TA» SWUDBUX, 'te RU* (Friesland); Jhr. M». J. B. A. J. M, VEBBBUBX, to 'sHortogonboseh; M». F. n. J. BABOIT DB BiuusYtiir BOOAU.A ZAWADUT, te Maastricht; M*. C. O. OB BBW, M». J. J. C. ESSCHEDÉen J. Dixosa, allen te Soerabaia, Directeuren: D». B. B. J. VAN SCHJEVICHAVEN , B. W. 8COTT on J, P, L. BLANKENBEBG. De Maatschappij gaat contracten aan voor alle soorten venekeringen op bet menicheiyk leven» ook voor Oost* eii West-Indië. Hare tarieven zijn volgens de nieuwste statistieke gegevens berekend. EE.^VE EXTRA. OPLAAG VA» HET ZATERDAG-AVONDBLAD VAK De Amsterdammer NEDERLAND wordt alle ZOlvnACiSllV gcdmüt In de niacliliie-Oalertj op de Rotatiepers van den Heer mL*UINONI, werkende met ccne snelheid van 1SOOO Kx. per uur, Welke gratis onder het publiek worden verspreid. Advertcntiën voor dit lilail worden aangenomen tot Zaterdags 13 nur'g middags aan liet Bureau Spuistraat 216. DE NAAIMACHINES DEB SITOER MAATSCHAPPIJ (The Slager Kanufacturing Co?Ksw-Tork), hebben ook th»D« woder op de IMERNATIOMIE \VE8ELD-TEXTOOXSTELL1XG te AMSTERDAM karen aiouden roem schitterend gehandhaafd CD *ldaar den (Het Eerediploma), venror*ea Eenig Depot te Amsterdam: 62, Kalverstraat 62. II.V. Aan geen rt«r OT*n§e Am«rlliaansche, Engeliche of Doitrcbr fabriliantei. m Naalmnchine» l» eent dergeltjko groote Ondareobeidln^ te beurt g«T>lloD Voor coovotre iJJ? ut.et geprefereerd heb ben gebéel bul te"-roedodlnginpr te biy ren, hebbon zelfs de meOit gertnommecrdcn onder ten «lecbta t TT e e d o n d o r d o prUzco (Gouden ei .uivaren Med&UleB) ontTaDbvü, wat in verband met dt «none? -n dagrelyks nog utijgendo vratg naar e eb 11 S ing» r Machines, ten duidelijkste doet uitkomen lat deze werktuigen algemeen erkend z^n als do beste 9TaainiachincH der Wereld. Professor Dr. ft. FKESEtflIJS, geheime Hoft raad en Hoogleeraar te Wiesbaden, bekend als een der hoogste autoriteiten, schrijft omtrent het IlllnerTa*1 Water o. a.: Be smaak van Met water is zacht, aange naam, mfi'lsschend, niet sterk prikkelend." Hoofdagenten voor Nederland en de Koloniën, M. MERENS & Co. te Amsterdam. THE HEUCHATEL ASPHALTE COMPANY, Limited. KKNIÖK K1OETNJ»_A.I18 VAN DE VAL DE TRAVERS ASPII4LT 11JKËN, ZWITSERLAND. No. 327.* KflS-VEREENIBINB. RENTE VOOR GELDEN & DEPOSITO, Tiet een dag vooraf opvragen* ? ? < ? > POL UM ||U« Sik . ««n oefen ? ? *'* » «oor langere tetmtjnea op aadei overeen t» kom* voonraaroen, BEWARING VAN WAARDEN volgens Btglement au bet Kantoor, verkrijgbaar. Amsterdam, 37 September 1889. , (OH«rl«at 10 Maart 1853j TAN 11 JTJSI AT IS DE BKMTE VOOB DEPOSITO GELDEN flAMgd met ld pCi ea »J*oo gebreohl: Het ten d»g opYngene op . , ..... 3 pOt . eenemund . ......... 81/4 * Zn het Dltoonto Ter)»igd met I/j pCt en IÜMS (tebreeht op 6 pCi Anuterdtn, 37 September 1888. 7>« Vtrteiti, OBCHT.BR. I. f. RAHVIK& ^ OKTYMO- EN BETAALKAS Boelenstraat Gecomprimeerde AipïiaKwegen en dito DorscliTloeren. Werken !n Aephalt-Sraetlek voor Trottoirs, Skatin. Hink», MoutïJoeren, Kelders.-Kijlf- en Kegelbanen, Winkel- en Magaiünvloeren, Gangen, Vorand»'», Brug- en Dak bedekkingen, Biton-Fmiileeringen, Stallen, ens. enz. enz. ' Garantie voor het Waterdigt maken van Kelders en Buitenmuren. ZUulelIJht l'oclilwerend. Ondoordringbaar, «ep»«*wcrena. ASTHALT SPECIAAL TOT WERING VAN VOCHTIGE MUZIEK. Voor inlichtingen omtrent het leugen van Vlooren, Bedekkingen ene. gelieve man zich te «dresseeren aan bet Kantoor der fabriek, Damrak 80, Bente-vergoeding voor Deposito op ludsai met l dag opvragen* op 2 pui, . 10 dagen * . a^ . Be w* ring van Effecten of andere Waaraea Ugo per mille per C maanden. Beglementen gratis Amsterdam, 27 September 1883. DS ZIEKTEN utr ZENUWEN M du SPIEREN a FIJN-JEUN1 «?otoio otauui DOQK Dl , Eleclro-Hedische ToesUflen .PULVEBMACHER Dl* mes tót tart bet (rootite ftoak «n icmflir enlo motljeliJkbtU ku Mawtndta. Vreepeetiu M naereiiele* fMMMhOdv ?ta ^«*«*w, AmJeta c/fcrtfctf, nu» A anou> vu, «AH t TOT t vnt. .?U AwUr4.in.bil <? Hn.A.W.OrMM,tri..K>lnntr.4l Klim rOLVKUUOUZB, N m «l Ck^nl. r»rlK DE DAAGSCHE MAGARINE-BOTERFftBRIEK TAN Dr. J- Th. M O UT O N, f« ** Craveahatre* BEKROOND to Amsterdam met de XllTere* Hed*llle, ztjode de HOOQSTE ONDEBSCHEEDINd um Margorintboitr toegekend. 3ESCHÜITEH';'OLLIV!ER «MdpinN itor ft (attihldlfi icUwb Til PiWJS Totttlitin doof htt Frtnt-.h 0ounrfl»/n<nt < Sttoilfd irordintfe In «* Hwpitalw» van Pari]*. Dit zuiveringsmiddel aangenaam van smaak, gemakkelijk te verteren, gedurende vele jaren niet bedervende, bet krachtdadigste en onschadelijkste van allen, wordt sedert meer dan GO .'avcn met succes door de beroemdste -geuccBhceren van de ceheclo wereld gebruikt tcg(>n huidziekten (Vurigheid, Ecuema, ew) Ziektaa vaut bat bloed. Klieren, Schurft, Gezwellen, Engelscne ziekte, Kankeraohtige aandoeningen, MeUataohheid. on DS) ni T tyTTjB U L Li V ILa Zekere en Raülcala genezing van allo Be*nettell)ke Blekten en hare gevolgen, hetzij van tel? ontstane of overgeërfde, nieuw ontstane o f ingewortelde en van die welke aan elke behandeling weerstand bieden. Dl Btatttkradlji Academie ss »' mxJWm* nu BCLOONINQ VAN 24.OOO PA. toegekend to hebben drukt zich aldus ia haar oöMcel Rapport uit : « De Beschuiten taii c Dr. Oltivier tijn een geneesmiddel dat noml * eederft. deitceloer bereiding "ioo volmaakt i mogelijk, zij kvnnen dus der tntnschheiit u gewichtige diensten bewijten. ? Wij kunnen ze niet genoeg aanbevelen; want geon onkc| ander geneesmiddel bezit een enkel der onderscheidingen yrnlke aan de Zuiverende Beschuiten van O1 OLLTVIER verleend zijn. va nz> IKX» n xm nsocntmi crrozoD. Dipflt l «2, me de Mvoll, 03, PAJWTS In 't groot te verkrygen by A. W GEOOTE, Kal* ventraat 13. tvy ftoJt^t 4*?4V6fte»«M * * * : Ealventraat l'Uth « t>., Zeedük hoek Eolkalnis X 18 i Urobie * Xo.n, Ealventr eg 43; Wiiaker, Kelventraat 1H. - 'iHafe, Mn.MM, BnHenbof 49. a', Hoofdateeg 1; «nablllé, Oroote Harkt 4. Breda, van de «?orber DEPOTS: te Amsterdam, l'Uth 43; Clch.it * Ce4 BeUkjeaweg 43; Wiia Betterdan, Van HuteH-IUia', Hoofdateeg 1; «nablllé, Oroote Harkt 4. Breda, van de «?orberch, Oroete KsrU D 119; Weel. Kben * Ba, Bidderstraat A 439. Gorcntn, D. J. B. Beeeb, Hoogetraa* B 7S9. flneek, «ui de WeC H. II. Tan Dcnten, Leenwenbnrg 6. Nümegen, F. H. J. A«erll|«, Broer. atntat 46} W. ss7£ VM Criaven* Broessir. 44.- aranioe«n.J. U. J. Kuilenborc. M.Ebbtoseetr.046. (ALGEMEENELEVENSTEBZEKEBrNG-MAATSCHAPPIJ)» Ontrlcbt te ParUe In 18», ? WAAHBOEGFONDS van 9ftO.OOO.OOO Francs. In 1883 werden door de Maetsehapptj voor meer dan tra. SAOOOOOO verzekeringen geslotea, en l» 4» j neest «ellde en voordeeligite LeTensverMkerlog. Prospeetussen, Tarieven ea verdere inlichtingen »t)°*« verkrügen bg de Agenten IA tVERTUBin Js ZOO W «e Amsterdam» GAS-OBSAIESTES stsjn !? vislssie ?o vearhsuidea lis d« H A CIA SE IJ N K H rteerisic vearhsuidea lis d« PECR & Co, 64, 09, 98 en 94. Bierbottelary. nDe Mousseering". BEIERSCH BIER, nit de Bierbrouwerij BE AMSTEJL, s\ l* Cents per heele en B Cen«s pc» Halve lleieti» alsmede alle soorten HQLLAÜD8CBE en EKOEL80BB BIEnEN, tegen eoncnneerende prtfzen. De flcenchon «A kruiken worden fc 5 Cent» berekend ea teruggenomen. Blgters genieten rabat. BtoomdrulüuröELLEEMAN, BABX8 * Co. Amsterdaai. i «ttc«n i DAOBLU>tEBBEMGING &»? * Kantoor: Spuistraat 21«C ZONDAG^ OCTOBBB. JJsonderiüke "Hummen aan de Kloeken Wkrügbaar % ' QL)£'\ AdvertentaeB van 1?6 regels / 1.?, elke regel ntZer . . " OOo. XRBOODl VAa M DBOTKBEB 1875 TO'M'BBfTBlIBER 1878, doorV^. 8TAA«DllD»ïOT«4«ICHT. TBB1IOHT 9XB VBBS. BwrieMehe BrieweB, deor \ XOKST: AArietUM Leeeemvr, deer Berto*. [et Tooneel te «ettertMn, do« V. B. - W Mbjle, SXrn, dootll. A. - Wl toSe. - De tote«»*ion«Ie wHooaetelUoe te UmidlrtB, V, door T. K. HTTBIVOTDB: Over de litter»ire bewegtagen OMer'eeuw, M), do« B. H. -- Twee nieuwe werken ore» Hederind. door W. P. O. K. -Opmerkingen, door O. P. Icrlchten en Mededeolingen. Inhoud v*u T(jJ«ohriCra. Nieuwe U«g»Ten. B)Wlogr»pb4o. BOHAAK. T.OBLEEH. EUILlSiaii.: Ontweekt *!? een Tilner, een pbmtule door Antowette, V-TUI. SCHOOL: idiekeltft TXSXZ, Oeór «. 5. - ALIiBRlJIL - B. iet rortel, door Fr. W. Bfleonetola TTfcrme k»detje«,een fatard«g»wad-pi«|e, 3OJ, door Aqu»rtn«. ~ KBOLAIES. OYXBZBOKC TAS DE EWJCTBHmARKT. Amerik»«Mflhe «peren, door J. T. d. Burg. UTTLO. WQK8. BorferUJke SUnd. Tellingen. Ie huur XFoBloec». ADVEETJENTIEN: Schoowbniffeii, A T .T E H van «* »e«cmber i»l*5 tot 4 " Scgismber 1S?6. Oflder boteUBeflandfln titel beeft de kolonel «m den genanten staf bil hel Indische leger (thans generaal)' fl. F. Meijer een werk het licht doen zien, dat den kr\jg op Aijeh in i6t bijzonder bespreekt voor zoorerre het indelingen betreft, behoorende tot het ge bied van den gnerijta-porlog, zooals we weten, door ons als zoodanig zeer gevreesd. De groote offensieve bewegingen, van den [ttOgenaamden VU-dasgschen ?eldtoeht van craal Peil, blijven buiten de beschouwini van den schrijver. Op den voorgrond treden het mocieUjke gevaarvolle van het leven op de posten, den transportdienst, van de patrouille sten ten gevolge van de offensieve be id geven van de vermoeiende, afmattende, gevaarvolle diensten, die ginds op Atjeh, jlljks van onze troepen worden gevorderd, en" voornamelijk dan, wanneer wij in het moederland in het denkbeeld verkeercn dat es rustig is. Zoo licht glijden wij over meedeelingen been van aanvallen op patrouilles, transpor ten of posten, wa.irblj een betrekkelijk ge ring aantal manschappen worden gedood of gewond en bedenken daarbij niet de aanhou dende zorgvolle omstandigheden waarin die kleine afdeelingen verkeeren, waarbij, zooals de 5. terecht zegt, feiten plaats grijpen, die induik welkende drama's blijven, in enkele minuten «(gespeeld. fien helder !kht werpt het werk op de acifYsieit en de geestkracht van den immer Ugen onxe c\e>li-;ersching worslelcndcn vij(lie uitQ-mend met het terrein bekend, eike zorgeloosheid, elke font, elke zwakon*erbiwelijk partij trekt; een vijand als 'l ware alomtegenwoordig, die detacheiiientea en transporten bpspriogt, van de uutanévenr.^inng gebruik maakt om zoo?iwi als on4?r zijn bereik vallen het mporn* boJ *t naai to doen gevoelen, en ?oodrn hulp daap',, met wapenen en munitie 'Js irait in liet dichte struikgewas verdwijnt, e'al zoüdor ichig spoor achter te laten. Ita schrijver taat niet na eere te geven, vaar heldenmoed en geestkracht haar af dwingen; menig roemrijk ieit in nederige btliekktutr en nis 't ware in het verborgen verricht ,ordt op den voorgrond gebracht; doch ook o> wonde plekken legt hij den , "j»1 verliezen aan onze zyde het zyn van weinig activiteit of mindere ^ieid der infanterie, die hoofdkracht onzt Indische expeditien. gfjotc aanbeveling is het naar onze Mening, dat de schrijver zich slechts bepit tot het geven van een -waarachtig verbal der gebeurtenissen en zich niet heeft «geven pp het heillooze gebied der kritiek, fooals die in de Atjeh-litteratour in zwang u geweest. Hoe begrijpelijk het is, dat men een nieuw werk over Atjeh terzijde legt, omdat men «eamaol gepoeg heelt van deze quaestie, zoo jf«de degene die het werk van den kolonel JMjcr eenzelfde lot deed ondergaan zich van hot genot, aan de lezing van een dergelijk werk verbonden, bemovea. Ka in ecne inleiding beschouwingen geiwen te hebben over den poHUekeo toestand «o de organisatie dar krijgsmacht in Aljeh w onderhoorighedeo, in net door S. be"oelde tijdperk, wordt in de vijf eerste hoof d[tnkkcn eene beschrijving gegeven, van bet wtii door onze posten in Atjeh bezette tervan den algemeenen vonn en 4e HI'Dzer versterkingen, van hare bewaen de sterkte dV bezettingen, van ;« doel dier versterkingen (posten), van de uitgestrektheid van het terrein aan eiken posikomraandant ter bewaking toevertrouwd, van de gemeenschapsmiddelen lusaohen de potten en van het ouderling verband dfr posten. ., Ziedaar hoofdstakken welke voor hen, die don Atjdh-oorlog in E^O weeën willoo bostudeeren, van het hoogste belang zijn; doch dit niet alleen ztj geven hen die geroepen zijn ten een of anderen tijd in Indie te ageeren zoovele gegevens, BOO op het gebied van postenbouw, als wat betreft het kiezen van goede punten voor de posten, bot beveiligen, bewapenen en bezetten daarvan, dat wij geen enkel dergelijk werk kunnen aanwezen, waar dat alles zoo uitvoerig en aanschouwelijk wordt behandeld; wij achten bet dan ook als zeker dat dit gedeelte een welkome bron van studie zal tijn "voor allen, die zich voor hunne taak in Indie op militair gebied willen voorbereiden. ' De twee volgende hoofdstukken z|jn gewijd aan de offensieve bewegingen des vljands, tusjchen 20 December 1875 en 4 September 1870. Zij bevallen een aaneengeschakeld verhaal van hetgeen de vtjand over de geheele uit gestrektheid, op die grenzen en daarbinnen, durfde te ondernemen. De bestudeering dezer hoofdstukken leert het wezen van den guerilla-oorlog kennen en het meesterschap des vljands daarin erkennen. De uitvoerige wijze waarop ook de kleinste ontmoetingen zijn meegedeeld, levert eene schooce bijdrage tot de beoefening van den velddienst in Indie en doet zien hoe soms, voorn! door lagere aanvoerders, tegen de eerste regelen eener goede veiligheid werd gezondigd; de schrijver erkent het met smart, maar wil der waarheid httlde doen. Wij kannen in dit bestek uit den rijken inhoud maai' eene enkele greep doen en wijzen slechts op den noodlotugen afloop eener overvallmg van een detachement onder kapitein van Swietcn (Februari 1876) nabij Lamsajoeujj op het gelukkig afslaan vaneen bevel van den toenmaligen 1e luitenant der infanterie F. W. 1. Buys (Maart 1870), die, niettegenstaande een groot aantal gewonden, met zijne kleine schaar wist stand te hou den, tot van den naburigen post hulp op daagde; op eene over valling van een detachement tusschen Parigo en Hola Alam, waarbij aan onze zijde van de 23 gewapcodcn, 17 man aan gesneuvelden en gewonden verloren wer den, en de vijand 15 achterlaadgcweren met munitie buit maakte; op eene overvalling van een detachement onder bevel van een luitenant der bnrisam, ter begeleiding van Dr. Boring, tussclicn Kota A lam «n Oloh Karaug, waarbij alleen de ener gieke houding van dien olficiet1 van gezond heid, eene even groote ramp voorkwam; op de met zorg beraamde maar mislukte oplichting van een vijandelijk konvooi, dat door den pas van de -4 naar de 22 Moekims zou vervoerd worden, waarbij gebrek aan vuur-discipline oorzaak was dat de troepen onder den Ie luitenant KiülJ, on verrichter zake moesten terugtrekken en eindelijk op de overvalling van Lcmbocq N.O. en Lampagger, Wunibij de vijnnd een waar bloed bad onder onze Soldaten aanrichtte. Gelukten de overvaliin^cn onzer posten betrekkelijk weinig, de vijand hield toch de bezettingen in voortdurende onrust en span ning; op den kommaadant van een kleinen post inzonderheid drukte de toestand boven mate zwaar. De beschrijving van belangrijke gevechten van groote troepenafdeelingen, komt uit den aard van het werk weinig voor; het hard nekkige gevecht in den kampobg Lambaroc maakt echter eene uitzondering; het werd door den S., destijds chef van den staf der krijgsmacht op Atjeb, geleid en is zeer uit voerig geschreven. De gebeurtenissen in Pidir en Gigieng slui ten het belangrijke boek; zij leveren geene saillante episoden op, wat militaire bande* lingea betreft Zeven jaren liggen tusschen het tijdstip, waar de S. zijne pen neerlegt en heden ca nog altijd blijft de vijand op deeelfde wijze tegen ons ageeren. De troonrede van 1883 zegt, dat de oorlogstoestand in Atjeh nog tteedt groote inspanning van krachten vor dert; inderdaad «n de groote schaduw zijde van die Jaspaonmg is, dat het Indische leger in nog ongunstiger condilien geplaatst b dan in 1876, dal nel hoe langer zoo meer raakt uhgepaU . De lezing van dit ernstig bode kan een spoorslag te meer zijn*, om met kracht/de banden te slaan aan aoodzafcetyke verbete ringen, op dat onze krijgsmacht op Atjeh tegen IB ofiensfeve bewegugeu des vljamds volkomen zij opgewassen. Bet komt ons toch voor', dat de goedgeslaagde overvalUngen des vQaada voor bet meerendeel hel gevolg waren ten onze twtJcheid. J* Indien de bezettingen onxtf ]MUo sieridden uitgeinumrSwi vvare o. L veel, van hetgeen nu is geichitfd, voor komen. Men moest steeds te zuinig zjjn met de troepen, die voor de posten konden afge zonderd worden; waar oe iompagnie diensten moest bewijzen verre teven hare krachten of wel de bevolen diensten niet naar den eisch kon volbrengen, had men twee of meer kompagnifin moeten kunnen aan wijzen, aux grands raauxles grands remede»: dit nn was onmogelijk; men moest zich be helpen. Ziedaar de kanker die^. steeds aan onze vestiging op Atjeh beeft geknaagd en waarom onze toestand zoo hachelijk wordt ais de vljancLgoed wordt aangevoerd. Wiéooren heeft om te hooren, die hoore naar hetgeen door den kolonel Meiier, een der schitterendste officieren van hei Indische leger wordt te verstaan gegeven en zoo hij machtig is in den Staat dat hy daarnaar handele l Wij wenschen daarom M's boek in veler handen; wij zijn overtuigd dat man zich de lezing niet zal beklagen en velen met ons zullen hopen dat de schrijver moge-besluiten om in even boetenden en degelfken trant het belangstellende publiek van liïjt verdere verloop van den worstelsliïjd dei! Atjehers te doen kennis nemen. Dit zou inderdaad een reuzenarbeid zijn; muar vooraf reeds durven wij hum;eene zeer dankbaren arbeid te noemen, waarnledc de S. zich eene onvergankelijke eerezuüzou op richten in de Indische militaire- letterkunde. ?'?. Vij. OvcrzUfJtt. ,t.^. «Koele van Koning Alfonso rsa Spanje Iii zijne benoeming tot kolonel van een Prnisiêch regiment had de radicale pen aanleiding gevon den' om de openbare racening vnn het woe)ifr»to deel der hoofdstad teKen den Kpnintf opteroien. Reeds vooraf we-d in het caféHolbndais ceno ?vergadering over bet bezoek gehouden, onder voorzitterschap v&n een genataraTiaecrd Spanjaard, Argyrides. Besloten werd, door mogciyke alle mid delen, krachtig to protesteercn tegen do belcefdheden, die do rcgeering der lïepubliek zich ver plicht achtten mocht hem te bewijzen. De stem ming ouder het publiek w&s zeer opgewonden, en men.meende, dat de regeering sieticenveini); door haar «ou Utcii inÜncncyeren. Géneitkal Tliibaudin heeft zij o e radicale vrienden niet onge hoorzaam dnrveo zyn en zich'ziek gemeld, om d Ontvangt niet tu behoeven by te wonen. De door deze omstandigheden gewekte onge rustheid >verd niet gelogenstri\it. Al do moeito die zich da regeeriog nu de veMtandige bladen gegeven hebben, om de opgnwomieuhcid, door Justice, Happel, Ertncntf.nf, Fraiicc, enz. nangeatookt tot bedaren te brengen in vergeefse!) geweest. Te 3.40 uur zon verlmen Zaterdag de trein den Koning uit Brussel aanbrengen: te 2 nar was de omtrelïvnn de Gare dn Nord, Sqnare Montholon, Boulevard Magenta, Boulevard Lnfnycttc, r»-eds met een dichte menigte bezet, onrtnimi? Resticnleerend en luidruchtig pratend, waaronder voornl weder, als in de dagen van 1789 en 1871, een aantal vronweu zich onderscheidden. Kvn hataillon lioietroepcn en een escadrcn ku rassier 3 kwamen wtldm bet stationsplein ontrui men, terwql de republikeirische garde met hanr muziekcorps aan bet hoofd, het station binnen gin 17. Het perron wn« met Sfnanrche en lrrau«che vl.iggen versierd; flcciit» oen honderdtal perso nen, onder welke de pen en de deputatie der Spanjaarden, waren op het perron toegelaten. In den recepticsalon waren behalve den president en de minister», den Spaanscheu gezant en cyn personeel, den prefect der Seipe, bet hoofd der politie en enrige militaire autoriteiten, ook baron Gtwtave n baron Alphome de Rothichild, als leden der spoorwegadminiatratic, en rele Spaansche officieren. Volgens de RcpulliqttC droeg de presi dent htt Qnlden Vlies, volgen» Figaro had bij dit vergeten. Precies te 3 uur 40 stoomde de trein binnen, de officiëelo personen vormden een kleinen rtoo*, de ropablifeeinsoho garde sloeg «en roffel, bet kanon bulderde van do Invaliedon en do heer Gt&vy deed drie stappen vooruit, den koning te gemoet Dezo stapte vlag nit, handdrukken en voorstel lingen volgden en na eenige minuten, begaf men zioh naar de r^tuigen; de toniog van Spanje mot Challeiael-LaooBr, Fernan Knnea en den heer Mollard, introduotenr der «mb*»s»deurs, naar het ebrtte; Grévy ton in hot tweede, de niiuiaten en overige personage» in de volgende plaats nemen. Zoodra. de menigte het kanon der Invulleden hoorde, steeg een oorverdoovend gesis, gefluit en geschreeuw op: de menigte trachtte door de troe pen neen te oiingen, hetgeen haar echter niet gelokte. De koning van Spanje merkte htt ge weld op, {glimlachte, groette, den President en steeg in bet rijtuig, waarna ook de overige ge vuld werJen. Onder het gesehreeaw der menigte: A fau to uhkn! A mort' Enleves-k! waar&e?chen «I* protwt a:er en tUitr: Vlre Ie Hoi! of vive l'E«p*gnel klonk, verrolgde bet koninktgk riltniff in K*lop s^n weg, «onder dat de oproeenigte tie mepenmatsa, die den weg be de kon verbreken. ? . de kerk v«n 8t. Vmeentiu» de Pxala echter kon ^e sjmdrang van het geMnpel niet meer worden tegengenraden; in de me LK&yetto maakte itoi een ?troon ISHB tuMhe* de r^tn* ges. «oedat het rijtuig v»a den koning vaa ds* van drn President gesoheiden werd. In let tnmuit viel een kanssier vu sijn pMrd; kg werd in een apotheek gedragen, noteeen de menigte bexighieldVwi van V hel BonareMcatholon hiel den de «airifftttetifln op. Voor de 8pa*nsoke ambassade wu w»dar eene meaigte vcnameld, die evenwel door de «wit» in toom gebonden werd, en «*Us geen kreten pitte. De koning stapte, naar het uiterlijk vol komen kahn, «'t bet röuif, naar had net «gn gesant, den hertog de Wrün-Kunes een onderhond, dat drie kwartier Anrde. Te half ces in plaat* van te vyf uur reed hjj naar het lyeée. fiy bet verlaten der ambassade werd het rijtuig aangevallen dooi* een troep straatjongens, waarvan een een steen opraapte, dien een neer hem nit de handen wrong. De knapen wilden de paarden tegenhouden; eene dame wierp baar parasol naar hec rijtuig. In galop reed men naar het Elyaée, w*ar weder een menigte wachtte. De aor«j van de politie eohgnt al buitengewoon slecht geweest te oijn. Het «e» schreeuw, gesis en gefluit hield steeds aan; ach* ter het igtuig liepen duitenden straatjongens zonder te worden tegengehouden. Toen de Ko ning terugkeerde, na het bezoek aan den heer Grevy, waren er niettegenstaande den regen, nog hondoislcn mensohen aan het schreenwen. eroer schijnen er geen ongeregeldheden te hebbon plaats gehad; het vertrek des konings is n dag vervroegd al hebhen de president en de ministers alles gedaan, dat in hun vermogen was om by den Koning de bonding der bevolking en het onvoldoende hunner voorzorgsmaatregelen te verontschuldigen. De beer Grevy heeft, door zijne verontschuldi ging aan to bieden, getracht deze ongehoorde Rrofhoden goed te maken, en de koning van Spanje heelt zich laten orerbalea althans n dog in de ongastrrije hoofdstad te blijven. Er was meer voorafgegaan. De heer Wilson, de echoouzoon van den president, is eigenaar van «en te Tours verschijnend blad, la Pettte Francs, wu&rin in den laatstcn tyd nieuwtjes van het Klyace werden openbaar gemaakt, voor zij offieiede waarheid waren. Wilson ging nog verder in hot compromitteeren van cyn acnoonvadar. La Pctite Francs schreef vóór de aankomst van Koning Alfonso: De president der Republiek zal koning Al fonso XII aan de Gare daNord gaan afwachten. De heer Grévy heeft tot dien stap besloten op dringend aanbonden van den heer Ferry. Nie tcyenstaa»d« den unertin dien de prtsidmt er voor gevoelde, beeft bij moeten toegeven tegen over eooe soort van scaatsbcJang, en aan het veraoek van den heer Ferry moeten voldoen. De president echter, tal den koning van aMeeajasa lul i^iuu jBitfiüaea~« ' naar 3êanlbaasade vergeielM. Tffi dellyk na de ontvangst, naar het £lyse*e terngkeeren en daar een bezoek van den koning ont vangen. Hen vreest nog steeds demonatratien langs den v eg; het nationaal gevoel cal zich ongetwgfdd niet vereenigen me t de manifestatie door den heer Ferry voorbereid." En hetzelfde blad nam nit do Trance over t De heer Jules Ferry heeft den beer Grévy tot dete» stap geduiottge», onder bedreiging, dat bij en Ejjne ambtgenoten hnn ontslag zonden nemen, indien de president weigerde iicn tévoe gen naar het ceremonieel, dat de b«er Ferry met den heer Molkrd had afgesproken, welkceromonieel vooruit, met een gemakkelijk te vatten, bedoeling, aan de reactionaire en opportunistische pers was medegedeeld. Da heer Jttlet Ferry h-eft eieh niet mttien, ook nut diplomatieke verwikkelingen te dreigen. De verantwoordelijkheid van den heer Ferry in deze demonstratie, die zoozeer met het nationaal gevoel in strijd is, bij//1 dm geheet voor tj/ne rekening" Wat het doel is van desen laatigen schoonzoon is nog niet volkomen duidelijk. Met de doorhem aingenotnon houding kon nfj zoowel hei ministorie-Ferry verzwakken al* de positie van den president; voor zich Eelven kon by echter alleen dank behalen by de intransigenten en bq de niterst<) revanche-pai-ty, wier man h(j door dergelyke middolen niet zal worden. Koning Alfonso is de eerste tonverein geweest, die na de ffebeartenissen van 1870 en 1871 een officieel bezoek aan de Fnuucbe hoofdstad bracht. j Je hoogst onaangename ondervinding, die h|) daar opdeed, is zeker niet geschikt, om andere gekroonde hoofden tot het volgen van «fln voor beeld te bewegen. Zoo hebben do Franschon bet geheel aan zicli zelve te wüten, wanneer zij onder de Europeeiche staten meer en moar alleen komen te staan. Do betuigingen van sympathie, die Alfonso, van verschillende «onvereinon van Europa ontving, zqn eene nieuwe waarschuwing voor Frankrijk. Bet M volkomen begrijpelijk, dat de vertegen woordigers der legitimiteit op de tronen van ons werelddeel met het repubfikeinsohe regime in Frankrijk weinig ingenomen «Ijn. HerhaaldcUfk heeft de geschiedenis hun geleerd, dat de tepn> blikeiosche instellingen daar te lande op een vnlkaniechen bcdem *4)n opgetrokken. Is het der Fransche regeering rnrt met het hebend vaa den tegeawoordigen regeeringsvonn, dan dient suj, orgtukb'Rer dan a^ dusver deed, te waken tegea ophitsingen en wwiordelQkhedea, die wel licht 'm de oogen der Fr«nseheimdiealenlo§elljfce uitingen van vaderlandsliefde en enafhankelp:bekUain Btyn, maar ia het buitenland als bede** kelgke symptomen van inwendige verdeeldheid ea roc-eeringloosheid worden beschouwd. WaarzeMJal^k nlim nit date hinderlijke voorvallen geene diplomatieke moeilijkheden ontstaan. De Fransche regeering moet het eioh echter ge troosten, dat «ten haar terecht een volstave* gebrek aan courtoisie ten laste legt. Belangrfnr kaeaen de «evolgm sta in de Hnnwdaiidtdw politiek der *Ufn£aek~BelulvB het V$ geraohton vermelde ontslag vaa generaal TUbsodia, die ?poedig een aanval van jicht bfl de hand hxd, toen de Koninc «oeat komes*, zalde cruis, indien xti komt, in eMc jmnl wordea nügenteld tot d» btieeakoaat der ftsssK, w# dsTbeer Ferry ia de gelegenheid wil ate aan z$n natanrl^en rechterSae «drwS^DJastte lewen. De ~ komen dra 28en daaer «ssanA bsjsx Een bericht der wrw«dersag i Wilson door eene htrisanisndeohe miiaie, vsrd door de Vwjrfee alyllig *aguugsapiioj'eii. Intai» no» &ep*UifH« frmfHêe aeMe dit »eerdaideJflk. De ministers, hemaiw ktf d» door eeaaatrval van jicht wer^%*xhfede*d, k*bb*a door te plaatsen naast den premdent de ontvangst des konings van dat «4J «i3i nlidair aoütton met den Staat. BH « «8 vomnsi «en «ut «?aioten btuuleL Er is echter een nuao die onderscheid heeft gmaakt tonehea Grévy en stee mtantera, en die beeft beweerd dat de president, afkenswnde wat *$*? raadslb». den hem lieten doen, , wal men hem er toe aoodamakta. Hg die dese bewering openbaar ssaakte, Is emige dw het onverantwoordelijk hoofd van dea Staat heeft blootgegeven, omdat* hen gevoebn* toeschreef J^nreoht indrniaohenle tegen die vaa bet ministerie. En Iwat de zaak leer ernetw ?*^e' ft. f ** ** t^vl deB VnOrnlt vin de Republiek aan oordeehrlliugesi blootsteMe, m de oumiddelüke nab^heid van desen leeft. copdat het pnbliek moet gelooven aan de wkerheid anner Ljliohtingen ; in de tweede vlasfts dat W} het hoofd van len Staat blootgaf tegenover . , bnitenland, in «ene «eer kiesebe caak, «si emdelek dat h*} dien president moreel in verband bracht met eene mer betrenrenswaardiM «itini: van het publiek. Dit na knnnen demkiisten niet dulden.. ... Wfl geven Inoht san onae innige overtuiging, en wüzyn ons bewust aan die otwtu»gin^aeïronwtoi?, wmnneerwyden eisch stellen, dat de heer Wilion m de «nmoge)9kheid worde gebracht voortaan, sooals höthans deed, het moreel geag van den hoogsten magistraat der Republiek in de waagschaal te stellen. En hier* mede verdedigen wij juist dit gezag." Tot ^oover de OèpitbHyne. De beslissing is voor den lieer Gréry niet gemakkebjk. ZQn eer zuchtige schoonioon, wiens temperament bent oene loelflke poets speelde, heeft voorloopi|L.zttne kans op hooge staatabetrAtóngra verspeela, om dat «ijn optreden een voor Frankrijk hoogst on?nitigen indruk in het bnitenland zou maken'. «al echter in het parlemeHt ongetwijfeld da aangevangen rol voortzetten, want bet ontbreekt hem niet aan den voor dergelijke debatten noodigun moed. Dan staat de heer Gréry voor da vraag, of 24(0 plicht hem cal voorschreven dea echtgenoot van Ejjne eenige dochter en den vader «an zijn kleinkind nit ajjne woning te weren. Het verleden van den president der Republiek, die het onder de Franscbe .staatslieden zekLxeam, voorrecht van een onbevlekten goeden naam be zit, schijnt on» te waarborgen dat hii de juiste oplossing in deze tbedere xaak nl vinden. Doitsebland ftntnulde in de vorige week op hei Ntsderwald plechtig het zinnebeeld zijner eenheid. De Ttmps, het eenige Framwfae blad dat ach _, vooad d* kktarder ««K,,.»,^, nteeate moeite' hebben gegeven om som de inwijding «en vredelievend karakter te en alles te vermjjden wat voor Frankrjjk zoo kannen mijn. Het beeld van de Ge wordt door den correspondent oprecht en te recht ! bewonderd. Aan de andere deelen van het monument worden de tamelijk hatriyke aan merkingen niet bespaard. De basrëefs bet afscheid en de terugkomst der «trjjders?vinden geen genade in de oogen van den eriticns. De figanr van den oorlog is een archange demardigrae; die van den vrede aiethg voor een vrouw aan en noemt haar dnardm, zeer verklaarbaar «« jeune, filie rabatte." Dat de Germania zelve gego ten is nit kanonnen, op de Frmnschen veroverd, is door de feestwtisers met loffelijke bescheiden heid niet vernield; de correspondent van den Tonps heeft het echter noodig geoordeeld, dit feit aan sjjee leaert te Iwrinnervn. Groote indruk is gemaakt door de nederlaag der KationaaHiberalen in het distnet dat jaren lang den heer Von Benmngsen koos. De peavmu» ccera-liberalen kraaiden victorie en meenden dat het eindo der Nationaal-libcrale partij r et d s wai («komen. Dat gaat wel wat ver. Miar het; feit staat niet op tieh «elf: in tien jaren tgds, van 1871 tot 1861, het aantal leden dwer midden partij Yan UB tot 43 ingekrompen en ook na dien t(j4 heeft e$ verliezen geleden. Mannen all Forekenbeak, Lnker, Von fiemugsen, Miqael ea Stanffenberg lijn aan hare i^jen outvalleü. En ge;n wonder. Men kon, onder de omstandig heden, die onmiddellijk «m het gewichtige jaar 1870 volgden zoo alnietbil^jken, dan toch begirgpen, de bonding eener party, die in haar steunen van de regeeriog tegen de BRerchsfeindli.ïhi>" groepen eene groofe mate van selfvurloochening toonde, en menigen maatregel goedkènrdr, dia met ieder litora»! programma ia «tHjc> WM. Thans echter hebben de kiezers het recht om te eisenen, dat de personen, aan welke zij 4? ver* trouwen schenken, een eigen gedragiltin .jolgtfc en niet loopen aas den leiband eener wiaw'ei H rewermgs-poKtiek. De cware artillerie der DnHsehe officienn pers, de Provinelal Correspondent ende.?*" ,-rfrf. Allg. Zeibtrtff, liet hare w^jdklinkende stem hooren o vr>> deae versieringen. Prins Bimarok's weekblad ontkent, dat de nederlaag van den heer Hdttendorf te wrjtea vat aan de beloften, doorhem tuin connrvttiefeD .en s^rai'JKfa 'gedaan,' \rnïirfTci(^ vrie h'beralen hem niet «ouden gestemd hebben. . Veeleer wa» de nedoiaag wiouiaaaltt door do coalitre van geavanoeerd-Hberaten, Welfenwr'sV4' ciaaV-denoeriten, dw aOen wedrjverden in b** werpen van steenen tegen de gekideljke uitbouwing van het rfiK. Haar, vraagt het WMikhlad, hebben ook niet de nationaaWiberahm «énige «chnkl ? Is do zegepraal der h'beralen niet voor een deel te danken- aan, hen, die het geloof aan een £emeensehappelgk streven der liberale partgen bevorderd hebben m in het vorige jaar do» formule m hnn prpgramnm schreven f . ? De JförtMmtoofte maakte een brief oposbsnr nit het district Mtf waar de nederlaag werd ooladea. De sob^ver is boos op den heer Von Bennhjsen |wn tïrae ndemn. is te pltrtswniB afgeUeJeu, -«nièer daarvan de reden te doen kennen en höheeft een eandMast -aangewoien, welke niet in alle dealen van het district oud-r» Zoo wreekt men dnbbeïde nederlaag: op den mg der aattonaaHiberalen nDp dien van hun VDoroaHgen parlementaireB leider. De Hw^UtiHhcltt vensanst nxter uieuwe reden, waarom eigenlek de i nariopaal^beralen fa htt kiesdirtrict BemsjBMs het endenpit noest delven, 'j v c jaren geleden, et Ven Beatügsen een te'vgiam I.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl