De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1883 7 oktober pagina 5

7 oktober 1883 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

?**>-? -..-. POSITIE GEVRAAGD. Sra JONOMBS80H TM (OfcÜra bobt 18 JMkr ood, ftiood ra sawa TM iMtal, MM nttitolMwie optokUeg voer era ???til (WMUBboUMad*. in t besttTia W*r*akrante, hkn<le)*rt>ut:it» <>n oitf*br*kU ttUUin, »Mh* EtoHttthut onvur*clUllif ia Tralk laad. deed b**pr**kt en md kanMni* Mngun mat onderfeuUkUn. Tertrouvt «teller imbikt to stfn ou *!? Ctwf te kan.*» Ancwran. mistakende, nforaatian ?b** M> UMt*. Vfeaco MCTW «od« M»*-» l « C, tor Bevkhudcl TM P. LEHB, Blnncn-Baa4uuMi»ln*t 25, Am»Mrd»m. Een Yr<éBOVE1VHO18 aam den ftaUten-Aniat«l. ambg net StaUoa van «en RiJmpeturwes;, evattea4e drie fiwote eik Cw«e kleine Kamer*» M.e«kea, Kelder en Zolder. Haarprëa f 0OO. Brieven fraae»» letten P Ii, ??reaa vat» dit Mftd. K DE HAAGSCHE «HGARIflE-BOTERFABRIEK TAS Dr. J. Th. M O U T O N, ?tv *? GtiM BEKBOOND t» AiMtordtm DM» d« MMUIIta, ijjudo de BOOO8TK OHDER8CHEIDINO ain Marg urinttatt r tocgakud. Veracheiwn by den itgoTW f. W. TAN DEWBIJEB, ?tncM; OP Godsdienstig, Wetenschappelp en Letterkundig1 gebied. ZESTIENDE JAAKGAWG. Deel XXL aft. IL INHOUD: T De Gron-lwotuberziening voornamelijk roet botrokkhre tat bet Onderwijl. A. TAN GESTEL. IL Wia Ii oneerlijk Deecartee of Pitcal? V. BECHEE. r. Eea brief uit Dahlia. . W. TAN XIEWEXHOF. P»U« perJawK*«B ?*? E AMSTEKDAMIIE fc, WEEKBLAD V O O B 1EDEBLAHD. t» Algemeen* Maatschappij van Levensverzekering en Lijfrente. No. 598. t>y Koalnlc1|}lc te AMSTKJBDAM. lalt 1SSO, No. AJtfSrrXBRJDJLM, He«r*»»arrmoht STA. 8OKRABA.IA.. BRUSeElL, «n XXABEBURGt.' KAPITAAL i SMW XILLJOXX GULDEN, ja rsjusmaait xuitssa DMSLSS m DS JommlstwiiMea, de HMnn: M». 1T. TAK DIB VX.IIT, F. J. VT. H. Bcwirw, M», a. TAK TIUIBOTM, M*. P. W. H. TAK BOXftsiCK, ?Uu to Amfttrdun; M». W. X. R>muumt to Bott«rd«m; M». J. P. R. TAK TAK POOHTTLIIT, to 's Or»T»nn«fo; Prof. P. TAK Qnii, U Leidon; \W. A. BAROK VAK DB» VKLTC, to A«ien; Jbr. M*. L. F. U. MICBIHLS TAH Kiwixion, to BownraJ; Jhr. M». 3, H. 7. K. TAK BWIKDIBIX, .to Rjjs {frietliwd); Jkr. Ma. J. B. A. J. M. VinHiuis, to 'tHortogenbotoh; Ma. F. H. J. BAROK DB BIUBAITKIK BOOALLA ZAWADZKT, :to HMMirioht; M». O. O. DB BB08, JD. J. J. C. EKICHBDB «B J. Dixotu, allen to 8owr«b«U. Directeuren: D». S. B. J. VAN SCHEVICHAVEN, B. W. SCOTT en J. P. L. BLANKBNBERG. De HaatsohoppUttat contracten aan voor alle soorten TenekerinKen op het meinchelyk leren , ook Toor Oost- en Wert-Indië. Hare tarieven zijn volgens de nieuws» statistieke gegevens berekend. EEWE EXTRA OPI.AA» VAK HET ZATERDAG-AVONDBLAD TA* De Amsterdammer NEDERLAND Etj E. J. BKTLL te Ltiirn Is II. P. G.tLUO'S, DOUA PERTECTA. TJit bei Spaanse!» door M. A. d o G Prjj» f 1.90. Alom voorbanden. Wie op rijperen leeftijd vreemde talen wil leer en, sehaffe zich iian: HET mitSCN ZWWSR MEESTER. Compleet in 50 lenen a 25 et per les. HET DUTSCÜZOMER MEESTER. Compleet la 50 lemen i 25 et. per lea. HET EMELSCH ZOMER MESTER. . Compleet in 55 lemen i 25 et por lei. Frutucba nwthodo om door salfoefonlng, in korten tijd, Fn>icli, DuUccli en Kncelich te loef t a lezen, «preken en i c U r !1 T o n, door U. C. SFBUÏT ,cn E. BCÜEFFER, leermnm böhet Grmnttiatl en Middelbaar Onderwijf. t iisave T»H XOOBDIIOrt' * SHIT, te Groningen. jUrn tttketit in bij alti Bttkha*8elartn tn fop phat'tn vamr tttst niet tij*) esi bij de 1'tttJtHHtorfu. TTöapectus alom Bij UCTtOIBSI GOET/CEE, to Rotterdam, in vertclieDes en bij cn Boekhandel te ontbieden: Kinderen Israëls T»vpo Verhalen nlt hot leven der Joden in Qallcië. Saur bot UoogdtilUck TIP. LEOPOLD VOS 8ACHE11 MASOCH. Pro* f3. alle ZOUfDACiEST gedrnlU In de Sïaclilnc-GaleriJ op de Rotatiepers van den TRIMOMI, werkende met eene snelheid van 18OOO J3x. per uur, welke grall» onder liet publiek worden verspreid. iM?M Aclvcrtcnticn voor dit blad worden aangenomen tot Zaterdags 13 uur's middags aan liet Bureau Spuistraat 31 KAS-VEREEHIBIHB. RENTE VOOR BELDEN DEPOSITO. X«t44a4MtToonr«9TriflMM .... S pOI. . «kmdajwi .7 *"4 . ? langu* termijnen op oldtr OvtrMB, l* coaWl Toorwaardem. BEWARIN6 VAN WAAROEN Tolgeni B*tl«m«nt aan het Kantoor Yerkrügbaar. AmaMrdam, 5 Ooteber 1883. DX DIBXOIIX. CREDIETVEREENI8IH8 TK AMSTERDAM. opgericht 86 Maart 18M KAAÏTDELIJKSCHE STAAT OP 31 AtJGTJSTTTB 1883. Dealoemla» f 14,877^60. Btortingea dei Ledtt 1.005,920-. B4Mrrefi»>d - l3».tU.W^ Depo.lto'1. . 3,«M,448.?3 . CMiIitMldo1! Tan Bekanlsff Conran» - 68i.838.34. Loopend» Credieten 8,087,611.»!% In btrdiioooto gegeven l,B8i,03».7S D* Vooreitur ra» Cammiiwiftt*, JOH. C. ZUIKSRILAN. Dt >irectit. BÜCHLEB. I. J. RAHUBEK. , TBMOX1NCE. ONTVANG- EN BETA1LKAS. Doelenstraat 29. Honte-T«rgoedlnj TOOT D «po si t o op heden» met l dag op-rragena op 3 pCt. . 10 dagen . «V» ,, new*Tln« Tan Effecten of andere Waudon toga V per mille p«r 9 maanden. Amaterdam, S Ootober 1883. BöB. J. BMLL te Ltidtn U Tanehcnen: B1O4JRAPHIE de HEINH.VBT DOZT, par K. T. d« Qoeje. TraduHe dn Hollaodaii par Tl e t of ChauTln. Aveo Portrelt/«.ft*. Bij E. J. BIULL te LeiJen ziet het licht: P. IIF.KniKli, OVERIJSEIjSCHE VERTELLINGEN. Met 3 tcckeningen van Israël8. fi.iO, Gebonden ?3,90. ABONNEMENTEN op alle Binnen» en Bnitenlantlsche Tijdschriften en Vervolg» wcrben worden aangenomen In SEYFFARDT'S Boekhandel (c Amsterdam, POH1SCHRODER & G0.. DORTMUNDER GELDSCHRANKFABRIK. LEVETÏASCIEH3 dor Keizerlijke Dultache Btjkfibank, Bijktbolaelin-j- en Postkantoren, Bankinstellingen, zoomede de voornaamste Imlnstrieelo werken, al»; IV. KRUIT, Dartmumlcr Uuiou ouz. Fabriceeren nitalnitend BB*!Vl>- fn IVBUVtliVHlJK KASTEN mot Patent SUnlpikntser, voorzien van Ortgineelc Hinten. Telgen» POHLSCHBÖDER'a iy.te«m. Ecnigo Mngazijiihoudera voor Na»>-Ualliui<l do Heercn DÏEYJES & HÖWELER. Amsterdam, JtamraH M9. Maison de Chales, Soieries, Nouveautés er "Wovellcit trim Marie TJit h-jt Hcogdaitireli door J. W. P. HOFMAN. ? Frijn ? 3.M. ZOOEVEN TEBSCHESES t BONDGENOOTEN! Ecu ?nraan««3intTend woord. DOOR P. Pril* 51» e., franco p. post 91 e. SoS toorhandoa TM donzeUOeu Bctoijwr! Algemeen Stemrecht. rrjj» fiO cn franeo p. poft it e. SNEE K. !?? PIJTTERSEW Tz. DE BAZAR, Dames Mode-Gids, fa EVAKTAAL 1189. f l?per fcurartKal. B(J (awna'Iing TOD /!,?, per poitwlasel ontrangt M«t MM. 19?34 jOfliiw, firaneo per po»t TUI de ' CONFECTIONS UIS A1TOK, KALYERSTRAAT BIJ DE IÜNT 222, liericltt lilj deze zljii ^eaclttc Clienrtèlc9 de ontvangst der IVouveautés iu llantels eii CostiBiiacs, tocnevcus de nieuwst e Cienres In bijden en ITollen Stoffen. Den Haag. «EHB. ?van het fce»te Werk van Dr. J. VAM YLOTEM. Het Xi^erhnAch* KlneliUp«l,Tand6 llotoldtlte Mntw. 3 dooien, 2o Term. druk 1881. Hot hooft«tintar«»Mtato bolantrrjjlB w«fc »*« HMTK*. Het HedorlandMhe KlucbWpol T» d» H. tot d» 18* eeaw, 3 doelen, ia pla»i» f 7.5) «hebt» f »*O. Voor lien, die niet bekend c^a mot dttatiniU«rdwerk, TOOT do Kodonandiehe'Httewtnur cao bélanaryk, ity bier &o<I»sode*ld, dut Dr. 7. TAR TLOTBX daarin art de Nod»rln?uohe KlochtipeUn MM Terramclln»; ttrert Tan ISO ?tnlckeii. 'ophelderingen en auteefcnincmi Professor Br. B. FKESE^IUS, geheime Hofraad en Hoogleeraar te Wiesbaden, bekend als een der hoogste autoriteiten, Bchrjjft omtrent het MinervaUVatcr o. a.: De smaak van het water Is zacht, aanffe* , naam, verfrlsschend, niet sterk prikkelend." Hoofdagenten voor Nederland en de Kelonlen; M. MERENS & Go. te Amsterdam. Uitgave ten Iwite der nagelaten betreklaJngen Tan de verongelukt o vlsscnerv der laatste zeerampen. T WE E D E D R UK. tienduizend Exemplaren. tor «nMiutoller yornoojen da waarde Tan dit werk niet T/elcte TOOT allen «fln toch dia .kluchten" daardoor Tifl wat duiilol(jker, en dat niet alleen ril, dia itadle van onzo onde TOlkitwl maken, ar ontzajeigk Teel aan heb ben, kan bier nog getart bfonToagd iwri«ct Jht go Tole ,vwmalctlMi kluchten «uur mie DUUtr*" da hoogita waarde hebben TOOT bat elganaudlff «n troaw hUtortieb . wedergeren Tan Mdea gebmikon, alftpanning «n ontwlkkaïlng Tan om»» Toonaün in <J« m1ddWa«nw«n, m IrtOT tot aan de 18* awnr. Een betHkkelQk kl«n> «etel li Toorbanden Tan TTrt Iffitrl. Kttukttptl, lie?18t ttvic". t dealen, door J. VAW VLOTEW. Wie ewt exempl. Terlaogd TOW «leelrta^t.tOlD plat» f ISO, outTangt dit belangrtfte, werk nwnco tegen toezenTan era pottwluel aftiül waaropataat; .VAK TLOTEK ? derten, bQ «SMb. B. * W. COBEV, Tl» Ooodkoof* Buefceu, t» Aneea «n te AI B U WL YAW A M S T E E D A M ZESTIEN STADSGEZICHTEN met baMferftriag TW» XIIVKIALFF, PrVtSOCent. Verkrijgbaar M) elkM boefcli«iëeiaar en fraace per (rast legen toezentHofl van 55 cents mr de Uftoevera J. F. HAESCKER ft C*, te Htarleai. Voer f*tiinUm Wt*tpt<B***«" »» <*»'* *** ?*&*<» A> *%*'» M«fl tfil 1wtf'* ""P"'*» *<j* Sumptart» m of aanvrat» keV CittMKjnd OomN» ««r oMmleraiag TM d* tUtgtUUn Utfekkiagem Tan o> T«*o««riokt« ThMhetv te tmnm ra m ?w?"1 j. L. NIEBSTBASZ, NATIONALE Levensverzekering-Bank, Boompjes No- 9, Rotterdam. TT*trb0rck*plUal . . . f 1,ORO,OOO.-. neterre uit*. Ott. 188* , Verzekerd bedrag iilto, Dec. 1B83 l'llhf tauld 1863 tot nltDec. 1833 Premlën en Interesten In 1883 ontvingen (behtlTO de koopaommon voor lijfrenten) . . ?Winst nlto. Deo. 1882 f 74,009.04 ?waarvan aan verzekerden . _-?_. Lovcns- on Kapitsalaverzekerinren, mot 53 pCt. »»ndoel in de winst, Uitzet- en tndioverzekoringen, Lijf renten, Pensioenen, enz. Agenten to Amsterdam: do Hoeren A. O. BBTHJN, Inspecteur, Sinftel 110: S. PRENKEL & ZOON, Groene' burgwal, 12; KIJNKENDEno A Co., VTarmoeMtraiit 7(1?78; P. E. HOES, Hcizerlgracht 618;M. J. DIJKEUS, Bingel 79. <? C»mruJI|« Animli m POUI roi/a/jtin door Alt Fmnish Qoanrntaant ? ild mrdtiHtt In tfi BoiplUlaa Tan Pwlji. DilzulverlngsmldJclaangenaam van smaak, gcmakUolijk Te verleren, godureade vele jaren niüt bedervende, het krachtdadigste en ouscliadclijkstc vun allen, wordt sedert meer dan 60 jaren mat succes door de beroemdste pcneosheeren van de «eheelöwereld gebruikt i tcttcn huidziekten (vurigheid, Sotema, ensj Ziekten van het bloed. Klieren, Schurft, Gezwellen, Engelsche ziekte, Eaukernchtige anndueiiingen, Melaa,taohh«td. 3,439,770.081/3 883,414,441/3 BISCUITS^ OLLIVIER Zsksre »n Radlcalt ? genezing van alle Besmettelijke ziekten v 1?».».<j...... *'if mttttne of .jevortelde en - \ng wttrstand lieden, ' ? » >? GiiHikniin Academie u B' OUÏXVSXS HBI ?BLOONINO VMT 24,OOO PB. toegekend te hebben drukt zich aldus in haar officieel Rapport uit : « De Besekuiten ca* < Dr. Ollivier tUn een geneetmiddel dat nooit * bederft, dertelter berttdinff it too volMa&kt * mogelijk. f tij Hunnen dia tttr mentcMeid « gewicMiftt diensten bewijze*.» WIJ kunnen ze niet genoeg aanbevelen; want geon enkel einder acnecsmtddrl bezit een enkel der onderscheidingen welke aan de Zairereudi Beschuiten vaa V OLJJVIER verleend zijn. «, BU ZLJEI DOOI B ?»? BHOCKCHB O»TU*; D. Depot i 62, rue de stlvoll. «a, »AXIJS In 't groot to verkrijgen bij A. W GKOOTE, KalTerstrut 43. (ALUEHEEXE LEVENSVERZEKEUING-MAATbCUAlTIJ). Qpierlebt ie P*rU* In 1819. - . WAARBORGFONDS Tan 25O.OOO.OOO Francs. In 1881 werden door de M»at«cb»ppjj TOOI meer du> fn. 84.OOO.OOO verztlceriagon gmlolei tarieven ifln de voordeeliRitcn. i, Tarieven en verdere Inlichtingen zijn te vorkrvJgon by do Agentnn Ii. WEfsTHEin * 9EOOX ie Ains.'erdam Haarden, Kachels, Fornnf zen, Ledekantcn, Jlangels, Strljkbacheln, TURFBAKKEÜ', Haardfttcllen en Stóndaards, Porte-Rtantcanx, ParmplnleStandaardB, Tafel», Dessert-, Vogel-, Vlce»cfc-, Trancheer- en ReotcvleeBehmessen en alle HUISHOUDELIJKE AUTIKtXtW in de grootste sorteering, In de Nieuwe van Meyjes & Höweler, BAMRAR GAS-OBSilESTES «U» la »»! »; voorhamden IM de PBCK & Co. 94^ gtf, G8 en 94.» TM Biertottolarüj: De BEIERSCH BIEB. nlt de BiemronwerV DB Iff p*t neele ca ? Ceate »?» baUt) «««h, ***. alto Moftm HOttAlTOSCBE en WTO1L8CH1 BnBEH, Ug.n coaonrmrena» prU«n. D. flowcüon on kmiken y0rd«n a 5 Cent» berekend «n t««»feno»«a. Blaten genieter, raUt. i 82», **« fc*a*4««w«nd, U>T»BK«OW« «w.» * O». Kwttoor: Spni«tiB«t 216. ZONDAG 14 OCTOBBB. H X O D: , __ OEPBAUltfflllUIlDErT VAMOK KBM8BMP TAM HM? AHtIO>gl»TYteTJ«OIHQS' IXWP. , 8XAATJEU8DXQ OV9UCHT. ALIJEBUL OfttZZOE» DIB FBBS. vTam* door «» baamwd om H tel, dit ik n baast «ra toeroenm: Ootvindtt we verpttteade omgefiag, mt g*rf & ««piiUiAire watten, vóór alles ban ik moeder, vlacbt tot Bij, en zoo n nctarvolgd wordt «l «te bont die u als kind MOS geaoogd bMft, « tot sobfld dienea uw ' M ti., Ajar la .IM n«rM XoneniM». «oor rmtrlfl*. De TniMdM OBVM, deer D. D» htemittoatta TtntoonlUUiag to KanebM, TZ, «oor I. K.?UBrTBUtTODK! The HirtBry <tf Kary Btwrt, btoordeoU «oer t, 3. TM Kdft ttdeiM. B«rkbtan m X*«ri«eUngea. Iakond Tin Tödaohrlrten. HlM«« Utt«aT*n. - MILITAIBB Z1XJEH: Het korp» Xarlnien al« nvlpkorr* Tan d* no- «n «? Undmacht, I, «oor ATM. Ben» ma*. BibUofmnUe. SCHAAKPBOBLEBM. nmUUBTOlI: Ontwaakt ala ««n Tliad«r. «w pbMta*!* «oor IsMMtte, tt-SH. SCHOOI.: Oed»*alia XX. «oor Q. X. M.l.miTiTtï. NIJTEBffBID.?BBOLl. K88. HMBVJBSBCB. De Jeg«d« orw KnkftVN, fWrtJ door J. A. d* Bergn, OTBBZIOHT TAK DB KFFKCmntABKT. Aroarlkaan*oh« Sporen, door *? T. d. Bug. BwgerUjke Stand. Veülnjen. Te hnnr Hinde Voal&cw. ADYEBTENTffiH: 8cboa«> bwgen, «u. Aan den gepenslonneerden Kajoor Kr^J^snman, I^idvanbet Anti -dienstver vaagiagsboad. Bette Vaderf »Het leger staat naast de maatschappy: andere huishouding, andere wet, andere ge bruiken, gewoonte, mores, moraliteit. Het komt voort uit n -klasse der maatschappij. De soldaat gaat tun buis, waar hij goeden raad en moreel toezicht vond, naar de kalerne waar die goede 'raad in een slechte verandert, het moreel toesicht in immoreel gezelschap. Over bet algemeen lijdt de HoU landsche soldaat aan een groote mate van onverschilligheid. By meent dat daarin de moed bestaat, geeft er ion» leelyke blijken van, waarop bij boogt Die eigenschap uk ich ook ia-onverschilligheid voor ziekte, ««.u», BW.^nt een teelj* Mauwsjcbtlf % rijn, ik zal diu miar aan 9 scharen, dan kunt U een ea ander wel eens op een ge schikt oogenblik niet Mama bespreken, als mijne Ueve tuster Locreüa op een damesavondje is. Als de spanning dan wat voorbij is, hoop ik later eens met verlof te komen, maar nu vind ik dat wel een beetje gewaagd. Uit het oordeel van Dr. H. meen ik wel met «enigen grond te kunnen onderstellen, dat htj niet bijzonder veel sympathie voor bet leger gevoelt. Syropatbieöa en antipa thieën bestaan in den regel van weerskanten, en ik verzeker U, dat hier geen uitzondering op den regel gemaakt wordt, want het ge» bede garnizoen der residentie zou Dr. H. wel onder Art der strafwet willen bren gen wegens hét werpen van een blaam op een deel der maatschappij, dat hierdoor ge vaar loopt bloot te staan aan de verachting zijner medeburgers. Hel is dan ook voor Dr. H. te hopen, dat hij nooit den steun van het door hem zoo diep verachte leger zal behoeven, want hiertoe zou, voor den anders zoo gemoedelijken IloHandschen soldaat, eene groote mate van zelfverloochening noodig zijn. Reeds hebben een paar officieren, n ter wille hnnner ontorhoorigen, n omdat zU niet gerekend willen worden aan het hoofd van het schuim der natie te staan, in kran tenartikels hun verontwaardiging lacht gege ven, maar ik voor mQ wenschle wel dat de soldaat zelf protest kon aanteekenen, en met deugdelgka bewtjtefi kon staven dajLdevoorstelnng valsch en van allen grond ontbloot is. Dit laatste zal echter wel tot de pia vota blijven behooren, om de doodeenvoudige re den dat menige phrase vaa Dr. II. eene bit tere waarheid verkondigt, met voordacht eeas eeae Traag kojaM riofate», dan nd hij iLfin dat ond* htuetfde kleed noc niet altfld denseKdea f»n tchoflt Hetzeude kas ty) ondeE*iadjÉb^ het Kader, dat ook «U aue UiiiiÉ'JiJW^aUchapptJ is sa mengesteld, 'getuige o. Tvl van jonge liedie eenmaal den offi^ursrang hopen te ueaent per 8/m. ...... . ? fïr& + *f±yi? ? ^ - au d* KkMken verkrijgbaar » ? 4*°^^?T^^n.=Z*ï~& tnsseban dan tekst per «gel .QJO. ;aio. VBTOWTOU. Na de repliek der eerst» twee volzinnen, ga ik n volzin verder, «J vraag ik in gemoede of ook de jongelingen die zoogenaamd als vrijwilliger in dienst treden, óf op aanvraag der politie óf omdat hebzuchtige ouders het bandgeld willen genieten, ook gerekend moe* ten worden tot hen, die t'huis goeden raad inoreel toezicht vonden.wat in de kazerne slech ten raad en immoreel cettbchap wordt om gezet, Gelooft u ook niet,'dat zij na in dea militairen stand meer beschaving zullen opdoen dan achter de tralies of thtia, en dat zij na met behoorlijke huisvesting, kleeding en voe orde en tucht en tal van .andere dingen ge leerd te hebben, eenmaal het uitgesneden stuk van hun leven, als liet boste deel zullen leeren waardeeron. De wijze waarop Ds. EL verder den moed van den Ilollandschen soldaat onder een ver dacht licht plaatst, is grievend voor het geheele Nederlandsche volk» en niet het minst voor het dappere Indisch* leger, en voor ouderen van da^en, die eenmaal hier te lande in de gelegenheid werden gesteld om blijken 'van hun moed te kunnen geven. Leert de geschiedenis ons geenszins dat de Hollandsche soldaat zich eerst moet bedrinken om op het slagveld quasi moed aan den dag te kunnen leggen, ook u hebt mij in uw gedetailleerde verhalen als ooggetuige der gebeurtenissen in '30, nooit van die noodige opwekking gesproken. Toch was toen immers de jenever reeds uitgevonden, evenals de vrouw en de liefde, die van zooveel vroeger datum datee ren, en waarvan de kroniek der kantonne zijn leven. Hij meent daar veel te mogen doen, zonder dat zijn geweten hem later aanklaagt. Vrees, schaamte of schande zijn er onbekenden, of liever zijn van geheel particulieren aard. Opmerkelijk, als loteling begint hij al. In foetaien toestand bedrinkt de soldaat zich reeds. Ter keuring weder l Naar het garnizoen trekken bij transport altijd drank l Drank en de Hollandsche soldaat zijn n. Drank spoelt de vrees weg! Absentie van vrees meent hg dapperheid te iin. Een borrel heeft op menigen geest de uitwerking dat alle soorten van bezwaren lichter geteld worden. Daarbij is de soldaat hijgiênisch te onontwikkeld om de ergo ge volgen der besmetting te vatten. En dit alles op een leeftijd, waarop de geslachtsdrift het turigst is ontwikkeld. Zeg zelf, slaat de soldaal niet anders tegenover de prostitutie dan een gewoon burger? »Een burger is iemand anders! Schaamte, schande en vrees, nog ntet door een onver schillig leven en den drank verzwolgen, hou den hem van menig exces terug. De eene burger wijst den ander op 't gevaar. Zijn hcele omgeving ademt een anderen geest, dan de kazemegeest is. De vrees voor ziekte, schaamte voor zijn ouders, en voor iamlie en anderen houden hem van onincht lichter af. Als een soldaat ziek ? wordt kraait er geen haan naar. De burger heeft een fat soenlijken naam op te houden. Daarom om al die redenen zat een burger, hoe moeilijk deze zich bedwingen kan, zich nog bedwin gen, waar hij meent dat gevaar voor ziekte is. Neem voor hem dat gevaar weg, hij pat. lichter tot de daad over. Wanneer nebben de publieke huizen het het drukst? den avond of nacht na de keuring. i Een soldaat vraagt daar niet naar. Menig een weet niet van reglementeering, laaitair toezicht, visitatie, keuring af. Een meid is ccn meid oordeelt de soldaat" Bovenstaand gedeelte uit dan openbaren brief van Dr. Ilermanides uit Geldermalsen ter bagpreking der prostitutie mot Prof, Dr. Yan Overbeek de Meyer, geeft mijne goede moe der zeker aanleiding om mij in naar laatste schrijven vol moederlijke bezorgdheid toe te roepen: «Arme jongen, in wal poel van on gerechtigheid Bijt gij terecht gekomen, moest ik u met zooveel teedere zorg groolbrengen, om u, ter voldoening aan uw mUliüephchl, te moeten afstaafi aan een stand die buiten <le maatschappij .behoorde te staan, omdat helaas bij u en uw gelijken het jenever drinken en den omgang met ontuchtige vrouwen eene hoofdbezigheid schijnt te zijn, die niet alleen wordt toegestaan, maar aells aangewakkerd. Als ik bedenk dat ge waar schijnlijk tot instandhouding uwer militaire eer, ioderen avond verplicht zijt, om in zwaar be'chonken toestand, met een licht vrouws persoon aan uw arm door Spui- en Yeene?truat te loopen zwaaien, dan wordt het mty , menten wel degelyk gewaagt* door, menig schreeuwend souvenir aldaar indertijd door tereenvolgende middagappejs aan de geheeto compagnie voorgelezen, maar bovendrea moet de gestrafte zich ia het pabtiek veitoonea met koppel en schede, doch zonder sabel Ik behoef u, die den soldaat kent, niet te verzekeren dat bij hierdoor geducht ia zijn eergevoel gekwetst wordt, dat hij hierdoor ia de stad bloot staat aan menige hem on aangename scherts, en wellicht menigeen by bet verbeuren van zon sabel tevens de liefde van zjjn meisje verbeurd heeft. Al denkt Dr. H. dan ook misschien dat het regiment Grenadiers en Jagen in sectie colonne steeds in zwaaienden toestand de ge heele breedte van de Maliebaan noodig heeft, dan kan ik u toch verzekeren dat op een sterkte van 2500 man (half Ang. half Sept.) slechts 11 gevonden werden, wien gedurende deze maanden het dragen van den sabel buiten dienst ontzegd werd. Geven die cijfers nu aanleiding om zoo over den Nederlandschen soldaat te mogen spreken, alsof hij een pest der maatschappij WM? Maar genoeg voor ditmaal over de ver dorvenheid van het leger. Een volgende keer schrijf ik u misschien wat over de prostitutie. Staatkundig Overwicht. De Bartyaiche Ulk «tolt Fnakrgk voor ala een Tiicbwyf in de deur ran baar winkal staande, waarboven ia getebreyen: Aa Gamio, ti-devaot Maison Politeue." De 'scherpe hitelgkheid ii vol komen verdiend.. Ook tban* nog, nu de indruk van het eerste oogenblik i« geweken, komt het ons haast ongelooflijk voor dat een vorst, die eaa'vriendachappelük, te voren aangekondigd be?oek brengt in de Frantche hoofdstad, door laag en hoog gepeupel wordt gebrutaliseerd, omdat hy van den Keizer van poitsoblaDd een eerbetoon heeft aangenomen, dat in geen enkel opzicht afwtfkt van de onder vorsten gebruikelijke beleefd heid. Een openban daad wan noodig om deze vlek althans voor een deel uit te wiascnen, en daarom liet men generaal Thibaudio, reeds sedert eenigen t£d geene perion» grata, vallen. De man gaat oubetreurd neen; de radicale pers hecht zich voor korten tjjd aan hem vwt; doen noch do persoon lijke eigenschappen, noch het verleden van dezen minister »ün soo schitterend, gat *J| hatnjpaanfn Hg was Nwb laiaavtt* vaa omlag fat bat i teria Qaabetta. Een s^oar MW«MO «tt dfttlda ou BMdo, dat h$ war oakvwusv sa ratmetaerd, a«a oaverraiaaat rMtablikein ia, «k tMb het tahi»at Fetty vjasoliiafl eer kwaad, dan «oed »al doaa. D* gaaaraal i» boiteiUMwiMii driftig «a beeft dan aBoe tosig niet in bedwang* Dit is «oo sterk dat offioWen, dien h| de.waa*. beid" gex«gd had. s!oh drie dagen laac alle -nf» heden vetoorloolMn; de genaraal wasduaaooke» ?eaaamdoTer deUaldiea«mont?aIlenwaa,dathf ben nkt durfde berispen. Alsdeoppoaiüeditw^ aal men hem pbgen en tot ea» eompromiUewsuq antwoord niitokiea. Een incident dat aiarop wüft, trouwens, beeft in 1881 plaats gehad. G neraal Miribel, een reaotionair, vriend vaa net ministerie de Brogtie-Foexfam, was door hem tot chef van den ganeralen staf bepoeawL In p.aata van aioh, na eene iatarpelktie over *~ oenoeming, te verdedijten, onUtak da " in woede en antwoordde, dat dit met der gedeputeerden was, dat dew er geen verstani Ten hadden en bet benoemen aan hem ntoerta» overlaten. Het !? dm aoodig dat 4e generaal, wenneet Paul de Catsagnae, da Broglw, de Mun, Clemen. ceaa of Hadwr de llonjaa tegen hem opponee* ren, tdeh tweemaal bedenkt, alvorens een ut* woord uit naam der regeering to geven. De Eroatisehe-quaesb'e nadert hare oploesingv daar het door Tissa aaj^rebodan en door deKroaten aangenomen vergel|k in de Hongmarseh* Kamer is aangenomen en naar het Heogerhnbi is verzonden. ' ... , In het debat is de minister van financiën, graaf Szapary aan het woord geweest, uu waa het die de order had gegeTen om de wapenschilden met onderschriften in twee talen op te hangen voor de belastingkantoren in Kroatië. Kaar twee inlichtinffen waa men bijjzonder nieuwsgierig, ia de eerst* plaats wachtte men het antwoord Of vraag, weïk ernstig staatsbelang aa even tot dase moedwillige en wed Kegeven krenkin "'^aWIW ' ^Vmm'-^^m-i-^^^-mmmm^wm ^ ^3t"l- . - heel .wat aan te merken, hij moge als me dicus een goeden naam hebben, de lessen in de Logika schijnt hij echter totaal vergeten te zijn, want als hij bijv. een bruin paard ziet, onderstelt hij dadelijk dat alle paarden bruin zijn. In dienzelfden geest zou ik immers ook kunnen redeneeren, en zeggen: ide dokter is het gemeenste individu dat op twee beenen rondloopt, van zijn patiënten maakt hij zoo mogelijk melkkoetjes, wordt hli door schuldeischers lastig gevallen dan doet hij de annonce eener besmettelijke ziekte op zijne deur plak ken, voor eene bepaalde som verwijdert hij de foetus, maakt hij een eind aan veler ondermaansch lijden, en verklaart hij zijn patiënt krankzinnig. Wijdt hij zich aan den militairen stond, dan tracht hu zijne opleiding zoo goedkoop mogelijk te Krijgen, met de bedoeling om zich later zoo spoedig mogelijk als burgergeneeshecr te kunnen vestigen, waartoe hij onder totale verwaarloozing zijner militaire patiënten, zich door onderkruiping zijner burgercollega's eerst in hun praktijk weet in te werken, terwijl hij intusschen de militaire voordeelen niet laat glippen, en in den müilieraad weer voor een bepaalde som zeer geschikte lotelingen voor den militairen dienst afkeurt.*' Mocht een dezer gevallen zich In deze wereld vol ongerechtigheden ooit hebben voorgedaan, ook dan zelfc zou mijne conclu sie aanleiding geven, tot de opmerking dat ik waarschijnlijk eenige douches noodig heb. Ik wil volstrekt niet zeggen dat Dr II. dou ches noodig heeft, maar het is toch bevreem dend; 1e. dat hij het leger met de vroegere. Zwitsersche huurlingen verwart en naast de Hol landsche maatschappy plaatst, Se dat hij onder* stelt dat ons, grootendeels uit miliciens sa mengesteld leger, uitsluitend ah n klasse der maatschappy beslaat, niettegenstaande alle klassen aan de loting moeten deelnemen, «n menig individu zelf het militaire pk aan trekt, of uit gebrek aan geld tot plaatsver om zelf te dienen, of uk ouderlijk principe met «en anti-dienstvervangingsvader op den achter grond. Dr. H. denkt, de kleeren maken den man, en ais hij n lijn trekt langs alle ge lijkvormig uitgedoste miliciens, denkt by zeker ook dat alten van gelijke afkomst moe ten zijn. Wel wordt er doordien de antidienstvervanging helaas nog bestaat, bij het houden van theorie niet aitqd rekening ge houden met een ieders particuliere ontwik keling, en staat m menig groepje de dood eenvoudige boerenarbeider uit Drenthe, of de bedelaar, naast den zoon van dm karig bedoelden fepensionneerden officier, naast den feriponderwljxer, naast den kantoorklerk, ' * --*-.!- -l t--J«?J?' .. J^J.1 Als Dr. n. tot staving van zijn beweren dat de soldaat eigenlijk een liederlijk sujet is, wat ieder tusschen de regels kan doorlezen, aanvoert dat hij zich in foetaien toestand, d. i. bij de loting reeds bedrinkt, dan geloof ik dat dit bewijs zoo onlogisch mogelijk is, want hiermede wordt juist het bewijs gele verd dat de kiem tot drinken bij den Hollandschen jongeling reeds vroegtijdig bestaat, en in den militairen stand wordt meegebracht. Deze kiem openbaart en ontwikkelt zich bij elke vereeniging van jongelieden, waarbij de gelegenheid tot drinkeüopenstaat, en waar toe de jonge drinkebroers waarlijk niet uilsluitend den soldatenrok in perspectief be hoeven te hebben. Ook wed ik dat zij die bij de lotin vrijgeloot hebben, er misschien ook wel orrel opzetten. Heeft Dr. II. wel eens een een of naast den apothtkersbedrende, om ieder op eigen manier te luisteren naar hetgeen de instructeur voor allen op dezelfde wyie tjefaaodelt; maar bat Dr. B. hier en daar CCU JJUJl^A W|/UUI.WWM. ^.v... ,_, kijkje genomen op een boerenkerrnis, op een paardenmarkt, of op een Zondag achtermiddag m een druk bezochte boerenherberg. Daar zal hij, .zonder zich aan een enkelen soldaat te ergeren, dames en heeren naar hartelust zien drinken en dolzinnig zien hossen en springen. Leveren studentenoptochten, sere nades, stadsherbcrgeu en kolflehuizen. vooral van Zaterdag- tot Maandagavond, niet stof genoeg tot bespiegelingen over het drinken, zonder dat juist ce soldaat bij dit alles het gewicht in de schaal legt, al mag er ook een enkele soldaat tusschen loopen, diédoor zijn uniform dubbel de attentie trekt. Neen, de lust tot drinken bestaat bij het Nederlandsche volk, en omdat de soldaat juist tot dat volk behoort, is hij natuurlijk dol op een borrel. C'est clair comme du chocolat. Het ia me een raadsel waarom Dr. U. zoo blindelings op den soldaat kan smalen, en in g n verbeelding zelfs dronken transporten »t, terwijl, toen er nog aan geen drankwet gedacht werd, de soldaat reeds ernstig voor dronkenschap gestraft werd, omdat bij geroe pen kan worden tot handhaving der inwendige rust, en gerechtigd is tot het dragen van wapenen. Weet Dr. H. niet, dat doelmatige, steeds opklimmende straften voor dronkenschap den soldaat sinds onheuglijke tijden bedreigen, dat hiertoe ook het onthouden van een cer tificaat van goed gedrag behoort, wat hij bij het toeken van eea burgerbetrekking, zoo noodig heeft, en dat onverbeterlijke drabkaards uit de gelederen worden weggejaagd? Na al het geschrijf en gewrljf over het al of niet drajen van wapenen door militairen buiten dienst, zal dr. B. toch wel gelezen hebben dat bij Min. besluit van 23 Aug. '81, voor geruimen tijd het dragen van den sabel buiten dienst ontzegd wordt, aan hen die zich aan drank te buiten zijn gegaan, ea hierbij wel degelijk rekening gehouden wordt met de woorden: vrees, schaamte schande^ die dr. H. uit den soldaten _ UJIIHU ?«?* »«-~.. blijven. De man is opgetreden met den naam van een soldaat die zfln eerewoord niet gestand deed; hjj gaat heen als een staatsman die aan jacht naar populariteit het belang eipa lands wilde offeren. En da heer Wilson? Hjj blijft.... de schoon* soon van den president, Toor wien. dit familielid gevaarlUk is. Men betrekt den président .Grévy persoonlek in dit geknoei, waarover wij de TOrige week uitvoerig spraken. Onder den titel: Allee-voiis en l" schreef Tb. de Grandlieu in den Figaro een heftig artikel tegen den president der Fransche Republiek, waarin dezen te laste wordt gelegd, dat z$ne baatzucht en scnraapzncht, xyn knoeien met VTilson, Ejjue kruipende houding tegenover Ko ning Alfonso, Franki^k di«p hebben vernederd. Onder zijn bestuur gelakt de Republiek op de spelonk van Ali-llaba met de veertig dieTcn. De slotsom van deze liefe^jkbeden is dat de grijs aard, die nog juiat den Ujd heeft om eenige weinige jaren te schuiven tusschen hot vierjarig tijdperk van «Un bestuur en het oogenblik, waar op over die jaren het vonnis zal worden geveld," moot heengaan. ? .Plaats voor anderen!" roept da Figaro. Plaats voor de beschermende instellingen, die gedurende eeuwen van raicht en grootheid de proef hebben doorstaan l" Plaats voor de monarchie, die ons Elzaa en Lotharingen schonk, welke de Republiek ach liet ontrukken l" Plaats voor het koningschap, waaraan wq Corsica te danken hebben, dat onder de Repu bliek bedreigd wordt T' .Plaats voor de nationale dynastie, die ons vriendschapsbanden en allianUën soa brengen, welke de Republiek onmogelqk maakt F "*' ' J- J- --?&n vutmilair* S .< v dag komt, als fl wee e epu -Plaats voor de dappere ea populaire vorsten, welke ons'zullen wreken over uwe laagheden en uwe schande!" De figaro is een blad dat geene verantwoordoiykheid gevoelt en welks artikelen door den verstandiRon lexer worden gewantrouwd. Het drukken van inlk een artikel echter toekent het tijdstip in zoover, dat de Figaro een uitste kend bandig geredigeerde courant is, die niet met zulk een tn srauigvcruQ \>uu«.u*v .^,1..^..»., iet oog loopend artikel voor den i .«,..- ati niet op een>gen bQval rekent. Joe fatsoenlijke politici in Freakrtjk over het gebeurde denken, leere men uit dese woorden, voorkomende in eene der Par^sohe correipon* dèntiën van onze dagelQksche utgave. Jk kan a niet Mggen hoe het ons spijt terwyl het toch ook inderdaad onredaUjk is, dat in Europa op dit oogenblik eeoe legende iicb ves tigt, als sonPar^s, als sou Frankrijk, aandebeleeidheid en gutvryheid te kort gedaan hebben en al süne plichten als gastheer legeni Koning Alfonso hebben vergeten. OiaredelrjE en onbillijk mag het seker beetën, eene geheele stad, een ge* heel land met de schuld van «enige weinigen to baiwaren; temeer omdat men daardoor de eigenIfike aanleggers van het schandaal in de baad werkt Ik heb gezien, gehoord, onderzoek ge daan. Hoeveel mensehen waren er op de been van het station tot bet hotel der ambassade, dat wüKeggen van het eene tot het andere uit einde van Yartis? Eenige -'- w:rcuking TUI het Kroatisch nationaliteitsgevoeL Op deze vraag bleef de ministar het antwoord schuldig. Zonder nadere verklaring moeten wf dus aannemen dat 's ministers. voorschrift eeaa poging waa om door kleine ? inbreuken op hefe recht der Kroaten, deaea langzamerhand te doen opgaan in de Magyaarsche eenheid. Doch, vroeg men «ie!» in de tweede plaats a£ indien al de politiek van de Hongaartche regee ring haar dea* handel w$ze voorschreef; beeft ztt zich geene rekenschap gegeven van de daaruit spruitende geTaren ? In antwoordhierop bewewda de minister, dat de Hongaarsehe regeering bQ d* der wapenborden w*a to werk. *" wotatdtlcggtog geene beswaren had doen hoorea. Indien dit waar ia en men heeft geene rede» deze ministerieele venekering in iwflfel te trek» ken, heeft de Banus Pejaowvitseli, die na d* oplcopen te Aeram aóo sterk protesteerde tegen ?., de Hougaarsche onderschriften, eene dubbelzin nige rol gespeeld. Bij de voorzetting van het debat heeft de op positie de regeering pal- gezet voor het dilemma: Of er waa geen grond liet conflict in het leven te roepen, of, indien er een «nuttige grond was, is thans de door den minister Tisza voorgestelde capitulatie niet gemotiTeerd." liet zal der regee ring moeilijk vallen hierop een voldoend antwoord te «even. Voor eene algemeone waardeering van hMtham ? in de monarchie heencheBde stelsel der decentra lisatie is de redevoering merkwaardig, welke da Servische Hongaar Polit heeft gehouden. De Ser viërs zyn geene vrienden der Kroa'en; toch trad Polit voor hen in net krijt, en hg gebruikte d««a gelegenheid om een loflied te zingen op de staat». uianswüaheid van den Oostenryischcn minister, graaf laaffe. De spreker vergeleek de federatieve politiek van dezen minister met de eenheids-politiek van den heer Tissa, en de vergelijking viel natuurlek niet' ten voordeele der laatste uit Volgens Polit heeft het Hongaarsehe ras tegen over de andere bevolkingen z$ne beloften niet gehouden. Het vermag tegenover andere volken niet zich te matigen, en daarom zj}n de verhoudingen in Hongarije veel slechter dan in Oo*tenr?k. Hs> de inwijding van het dualisme werd de stelling verkondig J, dat de Duitsohers in Oostenrijk, da Hogyaren in Hongarije, de hegemonie souden voeren. In Oostenrijk kwam men echter spoedig; tot de overtuiging dat het standpunt valsch was, en er stond een staatsman op, die een stelsel in voerde, waarbij oak op de rechten der overige bevolking werd gelet in Hongarije echter wordfe de zaak soo voorgesteld, alsof er geene andere volken waren, en de regeering ie tevreden mee. haar uiterlQk succes, nnzfydevèrtegenwooraigeni van andere volken van allen invloed op het staats bestuur heeft verdrongen. De redenaar ging verder na wat in'Kroatifi wss voorgevallen en beschuldigde dan minister Tissa, naSonaliteit *?^ >ï. ? t -4: dat en ecuauutK uw ui. u. «u. w» lexicon getchrapt heeft; want niet alleen wordt iedere bestralung van dien aard op drie acheine van jrars e i boevelen hebben er gemanifesteerd? Een paarhonderd, niet veel meer. Er is gefloten, gesehreeawd en uitgejouwd, bjj bet station, bQ de kerk van St. Tinwnt da Paolo, en varder nog bier en daar een enkel woord. Is dat Par<j*? Betaakent dat Fraukr^jk? Toen de soldaten voorfay kwaaèn ia ergereepan: Vtoe Vitrmttt Er is nog allerlei meer geroepen; moet dat alles «b bejêediging aan Spanje gelden?" Deze poging tot vergoèlQklag bewijst, boe men zich ureda schaamt over het gebeurde. , Generaal Campe&on is Thitaudin's opvolger. rgevaiiaa au um^u.».??___.?_ deze de overige nationaliteUen wilde ver>. H9 hield srah overtuigd, dat de au aaav oaóitnlatie alleentedanken was aaninvloeden uit weenea, waar men onder den indruk verkeert, dat Oostenrijk sterk moet sjlp aaar bet, ? Zuiden en Oosten, en dat daarom twisten van dosen aard moeten worden vermeden. Zal dit echter mogeljjk sQn, zoolang in Hongarije oene -, regeering aan het roer is, die oproeren uitlokt ? De redevoering van. don heer Polit werd mot de meeste aandacht aangehoord. ZU getuigde dat de door het ministerie Taaie in Oostonrfik. begunstigde geest van afzondering der verschil* lende staten ook in Hongarije weerklank vindt., Want er is een ernstig gemaenschappelijk.be* ? lang noodig, ter een Serviër in do bres spriii^l ' voor Kroatië. De rsis van Sir Stafford Northeote in lerlaad ? wss gekenmerkt door een aantal minder aangft.'.f name voorvallen. De proosssisn van Orangisten, die op verschillende plaatsen werden gehouden, kwamen herhaaldelijk ta botsing met «""mn»hoUDgen vanKAthoBeken ea Home-Eulwrs. Hei- < resultaat was eene menigte bebloede koppen ea . vele verwondingen v«n ernstiger aard. De grootito ttiVnttii^^"'g gaf de tnrnslinnrteiiil beid vso den leider der «mservwtaeveik op ? het punt der larsche staaücnnde. Over du ? onderwerp zeide nQ OBgeveer niets. Indien dt Totks aan da Ieren Iets goeds to bakt van hadden, Kouden zQ dit in de gegeven omstandigheden seket niet nalsctea. Hun sulswBgen is welsprekend: v«a eea Tory-sainiiUrie, heea Ierland aku to vet* m

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl