De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1883 14 oktober pagina 1

14 oktober 1883 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

?**>-? -..-. POSITIE GEVRAAGD. Bra JONOMBSSOH TM (oeden hotat M l*«road. ?Mond e» Merk T» «wiel, te«* BtotolMBde ovMdleg voer een BMM r>«rt« brtbeaJ* in 1 beett TH War»kenota, bu»le)Kn>ut:it* «n aitfebr*Ue rtUttin. Me** ?t*»l*hH( onvur*clüllif ia welk laad. Goed bwpraakt en |Md kannenie ss»gtan met ondergeairtilltUn. vertrouwt «toller fwekikt te HJn o» O» «tut ie fc«n»e» fta«w«». ttMthrade. referentlen Vruco M***w «rfw *««?? « » C, tor B«eUwad«l TM P. LEHB, BiBncn-BBBtUMerttoaat 25, Am»terd»m. Een vrié BOVEWHBI8 aan den Balten-Amatel. aabtf net Stattoa van etoa Btmpewrwoic, fc«v«tt*n4e drie *re>otc ea twee ftütelne Kamera, M.e*« kea. Kelder ea Zolder. Hmmrprë» f «OO. Brieven nrane», letter» P li, ??reaal va» dit Mad. M K DE HAAGSCHE «HGARIflE-BOTERFABRIEK TAS Dr. J. Th. M O U T O N, ?tv 'm GM BEKBOOND t» AiMterdam met d« *il»ewn» MeOlUe. lÜuJo de BOOO8TK OHDER8CHEIDINO «n Margurinttattr toegekend. Venchenen by dea TJitgoTCT f. W. VAN DEWBIJEB, ?tneM; E AMSTEKDAMIIE », WEEKBLAD V O O B 1EDEBLAHD. Algemeen* Maatschappij van Levensverzekering en Lijfrente. Ueveatigd te AM8TKJM>AM. No. 598. KonlnklUU lnlt van l MoT«ub«r 1SSO, No. AJtfSTEUEUDJLM, He*r*tt4rrmoht SOKRABA.IA.. BnusesaL, «n UAAT9CtUPPXmX KATITAALi SMV XILUOXS GULDEN. DS TXMJmuUttr KUlfXXa DMSLSS XJT DS JommlsauiM«a, de Hteren: M». W. VAK DIB VLIIT, F. J. W. H. BOMUM, M». O. VAK TiaKHOvan, M». P. W. H. VAK allsa to Attstirdaa; M». W. M. Kimuum, te RotUrdeni} M«. J. P. B. TAK VAX POOKTVLMT, te 's Oravenhapi; Pref. P. VA» QITB, to Leiden; \W. A. BAROK VAK M» »KMÏ, te Assen; Jbr. M». L. F. H. MICHIKLS VAH Kiesmon, te Boermend; Jhr. M«. 3. H. F. K. VAK BWJKDIBU, te &DS <fri«»laaa); Jar. M». J. B. A. J. M. YMBBIJIX, t* 'sHertogettbosohj M». F. H. J. BAROK DB BIUMSTKIK BOOAILA ZAWADZKT, :te Maastrioht; M». O. O. DB Bics, JD. J. J. C. EKSCHBD* ea J. Dixota, alten te Soerabaia. Directeuren: D». S. B. J. VAN SCHEVICHAVEN, B. W. SCOTT en J. P. L. BLANKBNBERG. t contraetea aan voor alle toorten ver«keriagen op het mentchelyk leren, ook voor Ooit- eh rert-Indie. Hare tarieven zün volgens de nieuws» statistieke gegevens berekend. De Maa EEWE EXTRA OPI.AA» VAK HET ZATERDAG-AVONDBLAD 01» Godsdienstig, Wetenschappelp: en Letterkundig1 gebied. ZESTUEJ*»K JTAAHCiAKO. D«i SU. a//. /I. INHOUD: T De Gron-lwotuberziening voornamelijk roet botrokkhre tat bet Onderwijl. A VAN GESTEL. IL Wie Ii oneerlijk Deecarten of Fiecal? V. BECHEE. r. Eea brief u» Dublin. . W. VAN SIEWESHOF. Frtl* peri««r«»B ?*? Etj E. J. BKTLL te LfUm ta Ton-chcoen: II. P. CALUO'M, DOUA PERTECTA. Uit bei Spaamch door M. A. d o G Pro» f 1.90. Alom voorbanden. Wie op rijperen leeftijd vreemde talen wil leereia, «ch»ffe zich iian: HET mRSCIl ZOMER MKBSTER. Compleet in 50 lenen a 25 et per lei. HET DUTSCÜ ZOMER MEESTER. Compleet la 50 lensen i 25 et. per les. HET ENfiELSCH ZOMtER 1KESTER. . Compleet in 65 lemen i 25 et por lei. Frutucba n»thodo om door salfoefonlng, in korten tijd, Fn>icli, Dultiwl» en Kncctich ta loef t a lezen, «preken en > c U r (1 T o n, door U. C. SPBUTT ,cn E. SCnF.FFEB, leermnm bg het GymD»«i»»l en MldJclbaar Onderwijt. I iisave r*it XOOBDHOft « SHIT, te Groningen. Urn itrken! in bij alti Botkhmitlnrtn tn fop plnat'tn wamf tttst niet tij») esi bij de l'ctlJtitutortu. Tróapectas iloth Bij OUCTTOISST GOET/CEE, to Itottordam, in vertclieDes en bij den Boekhandel te «ntlriedoa: Kinderen Israëls 7<rpo Vcrliulcn alt hot leven der Joden in Qtllcië. Saur bot Uoüb-dutlioU TAR LEOPOLD VOS 8ACHE11 MASOCH. trÖ« f3. "Wovellcit va» Marie ïiundmann. TJit h-jt HcogdaitiRli door J. W, P. HOFMAN. ? Frijn ? 3.T5. VAX De Amsterdammer NEDERLAND alle ZOUfDACiEST gedrnlit in de Blaclilnc-GalerU op de Rotatiepers van den %R1MOMI, werkende met eene snelheid van 18OOO J3x. per uur, welke gralis onder liet publiek worden verspreid. «!>,»«? Aclvcrtcnticn voor dit blad worden aangenomen tot Zaterdags 13 uur's middags aan liet Bureau Spuistraat 31 KAS-VEREEHIBIHB. RENTE VOOR BELDEN è DEPOSITO. XetMadaf voenfoyvrafMM .... S pOI. . tknd*on . *ft » ? tangen termijnen op aadar onnen t* komen ToorwMrde*. BEWARING VAN WAAROEN Tript» Beclement au het Kantoor verkrijgbaar. Merdan, 5 Ooleber 1883. DX DIRIOTU CREDIETVEREENI8IHB TK AMSTERDAM. opgericht 86 Maart 1843 HAANDELIJKBCHE STAAT OP 31 AUGUSTUS 1888. Deeloenüft* ......... f 14,877^60.? Btortiagea der Ledea Beeerrefónd .« Depotito'i. . . ....... ? 3,694,448.93 . Creditsaldo's van Bekaoisf Cotmnt - 684.838.34/ Loopeode Credieten ...... ? 8,087,611.»% In berdieoonto gegeten ..... l,B8i,03».7S D» Vooreitur wm Cew»<t*«rfef»iS JOH. C. ZUUBBKAN. Et ï>ireclit, BÜCHLEB. I. J. KAHUBEtf. . TENCKINCK. ONTVANG- EN BETA1LKAS. Doelenstraat 29* Bonterergoediog TOOT Deposito op tactoni met l tl tg opmgens op 3 pCt, . 10 d«gen . ?*'&,, new*Tln« TUI Effecten of uden Yftuuüon t*ga V par mille p«r 6 numden. Amsterftm, 8 Oetobor 1883. By B. J. BllILL ta Ltidtn i» BUMiRAPHIE de HEINH.VBT DOZT, p*r K. T. d« Go e] e. Tnduite dn HolUndii» pir VI e t of Areo Portralt Bij E. J. BIULL te LetJtn ziet het licht: f. HF.i:ni\li, OVERIJSELSCHE VEBTELLINGE5. Met 3 tcckeningen van Israël s. Prjju f SAO, Gebonden ? t.99. ABONNEMENTEN op alle Binnen» en Bnitenliradsche Tijdscliriften en Vervolgwerken worden aangenomen In SEYFFARDT'S Boekhandel (e Amsterdam, POH1SCHRODER & G0., DORT8V8UNDER GELDSCHRANKFABR1K. LEVETIASCIEHS dor KelzerlUke Dultache Bijkflbank, BLjkebolaelin!?- en Posliantoren, BftnldnstolUnïen, zoomedo de Tooroanmate IndtiBtrieelo werken, sle: IV. KKÜ1T, DortmanJor Umou oaz. Fabriceerea nitelnlteni BBïlVU- r» IVBIlVtUVUUr: K.ISTEÜ mot Putenl ««anlpuotser, voorzien van Orieintelc Hiaten. Telgen» POHLSCHKÖDER's ?ytte«m. ÉcnJgo Mngazijiihouder» voor Naeri-Uallaiid do Heercn MEYJES & HÖWELER, Amsterdam, Jtamrah M9. ZOOEVEN TEBSCHESES S BONDGENOOTEN! Eeu waarw^linwend woord. DOOB P. Pril* 5ff e., franeq p. post 91 e. Maison de Chales, Soieries, Nouveautés CONFECTIÜNS UIS ALTIJVK, KALVERSTRAAT BIJ DE IUNT 222, liericht Iilj deze zijn ^eaclttc ?lienlèlc9 de ontvangst der Woiiveautés iu ITIantcls en CostuiMCs. tocnevcus de nieuwst e Oenres In bijden en Wollen Stoffen. Sos »00rh*ndoa TM Algemeen Stemrecht. rrjj* fiO cn fnuwo p. port »? «. SNEE K. !?? PIJTTERSEW Tz. DE BAZAR, Dames Mode-Gids, tu EWAKTAAL 1«83L ft? per kw»rt«i»l. EQ towwu'Iine ran /!,?, per poitwl«»el ontringt Bint MM. 19?34 Jktar, fimco per po»t rtn de ÜUgenn Den Hlig. «EBO. BELUir*VrB. ?van het toe»te Werk van Dr. J. VAM YLOTEÜ. Het »e*erfcn*lelie K «raw, 3 dooien. 2o Term. druk 1881. Hot hooftÉt intatessaato boUnjrrip» wwfc T*« HMTK*. Hat HedorlMid?obe KlucbWpol m d* U* tot de 18« «aw, 3 Ooeleo, ia pU»k f 7.S) iitaeW» f »*>. Voor li»n, die niet bekend cgn mot dltiUnd^rdwerk, voor do Kc<lcriBndi«he<Uttentiiur cao b«I»n«rjjk, »y hier Bto<I»sode*ld, dat Dr. J. VAH TLOTBRduriaartdaMod»rla? uohe Eiucbtsyelen eu* TazuneUa»; ttrert TUI fchn» ISO ?tnkieik. Do iMUoRTtike 'ophelderlngoo an uatMcninceii via dor Mttenntoller Yortwojen de marde T«O dit werk niet »eicfe; voor Mm «Qn toch die ?kluchten" diardoorTry wat duiiloiyker, en d»t niet «Heen Bil, die stadle TU onzo uude TOlkstwl mtkeir, er ontMffeigfc Teel unheBtwn, ktn bier nog getost btfcpvoegtf wensen «taéüo Tole ,wmnluHjkt kluchttn vuur mie DUUtr*" de hoogite wurde hebben TOOT het algeiuuuxUff «n troaw historisch . wederg«Ten van Mdbn gebruiken, olfapunnlng «n ontwlkkeilnff T»D om»o Toormten In <Je nriddWeeuwen, en Istn tot »tn de 18e eenw. Een betHkkelQk; klela «etel Is voorbanden van Htt Nrtirl. Kttukttptl, lie?18t uw", t deelen, door J. VAW TLOTEW. Wie eea exempl. Tettangd Toer sleeaie/'t.Mia plattkf ISO, ontnngt dit belangrijke, werk ftwoco tegen toezenvan era «wtwisMl l/*S. waaropstaat .TAK TLOTEK * t deelen, b\J «Rmto. £. * H. COBE*. vkev Qocdkoope Bueheu, t» Amnem en Ie Professor Br. B. FKESE^IUS, geheime Hofraad en Hoogleeraar te Wiesbaden, bekend als een der hoogste autoriteiten, Bchrjjft omtrent het MlnervaUVatcr o. a.: ?De smaak van het water Is zadit, aanffe* , naam, verfrlsschend, niet sterk prikkelend." Hoofdagenten voor Nederland en de Kefonl&i; M. MERENS & Co. te Amsterdam. Uitgave ten Iwite der nagelaten oetrekltingen Tan de verongelukte vlMtenera der laatste zeerantpen. TWEEDE DR UK. Oplage tiendnizend Exemplaren.' AL B U ML VAN A M S T B E D A M ZESTIEN STADSGEZICHTEN met tiuuluQviBg van A. Ü T I IV K. A.' L F F, 50 Cent. Verkrijgbaar Mt ?tkm boefcünëebw- m frawe per (rast legen toezending van 65 cents aa» de tfngerera J. F. HAE8EKER eV Co. te Htarle«i. Voor MrWMtaw tthmyttMmltn t» «*?/« M JOtim 4n t&ii» M*t »il lutpt» ttnprtidm «(/» £xt*flart» tn t» «*?/« M JOtim 4n t&ii» Mnln*Hjt1*t «p aanvrat* t ket. Citvoemd OomH* «er MdenleTrnfag vn de NATIONALE Levensverzekering-Bank, Boompjes No. 9, Rotterdam. i* e»«ituJ!i« jutimd m ruin Tciftlitin door htt Frameh Geunrnttnint e W wcrdtndt In tfi Boepltalea vut Pwl]i. DilzulverlngsmldJclaangenaam van smaak, gemakkelijk, te verleren, gedurende vele Jaren ntiit bedervende, het krachtdadigste en onscliadclijksto vun allen, wordt sedert meer dan 60 jaren mot suocos door de beroemdste ocneosheeren van de geheelö wereld gebruikt tescn huidziekten (Vurt/jheid, Ectema, ent) Ziekten van het bloed. Klieren, Schurft, Getwellen, Engelsche ziekte, Eaukernchtlge aandoeningen, Melaataohhetd. ' f 1,ORO,OOO.? 3,439,770.081/3 883,414,441/3 neterre uit». Bet, 188* , Verzekerd bedm« iilto, Dec. 1B83 l'llhf tauld 1863 tot ultDci. 18^3 Premltn en Interesten In 1883 ontTkDgen fbehMro de koopiom* men voor lUfreaten) ?Winst nlto. Deo. 1882 f 74,009.04 waarvan aan verzekerden . ? _-, Lovcns- on Kapitsalaverzekerinren, mot SD pCt. »»ndoel in de winst, Uitzet- en Stadioverzekcringen, Lijf renten, Pensioenen, enz. Agenten to Amsterdam: do Hoeren A. O. BBTJIJN, Inspecteur, Sinnl 110: S. PRENKEL & ZOON, OroeneImrgwnl, 12; KIJNKKNDEnO A Co., Yrarmoeotraiit 78?78; P. E. MOES, Kcizertgracht 618;M. J. D1JKEH8, Bingel 79. BISCUITS^ OLLIVIER Zakere M RatUcali * van alle Bemmettelljke dekten lieden, ' i ? ' ti GiiHikniiii Aoftdemle u »' OXitVX*» mi ?BLOONINa VM 24.0OO I*R. toegekend te hebben drukt zich aldus m haar officieel Rapport uit : « De Sesekuiten van ? Dr. Ollieier tijn ten geneesmiddel dat nooit « bederft, denelftr bereiding it too volWMkt : mogelijk, tii Iwnne* dia dtr mtMCMtta u gewicStiffi dieiute» tetoijte*.» WIJ kuwicii zo niet genoeg aanbevelen j want geon enkel ander gcnecsmtddfl bezit eea enkel oer ündcrscheidingen welke aan de «orerende Beschuiten na V OLLIVIER tcrleond zijn. t ta XLKX DOOI B ?»? BnOCKCHB GVTOXCiD. DépAt i iZ, rt« «e Klvoll. C», »A«» In 't groot to rotkrügea bö A. W CKOOÏE, KalTer»Ua»t 43. sur la m tuleven (ALUEHEENE LEVENSVEBZEKEBING-MAATSCHAPPIJ). Opierlcbt ie P»rUi In 1819. WAARBORGFONDS van 25O.OOO.OOO Francs. In 188» werden door de M»*tach»ppü voor meer dftn fre. 84.OOOJXW Terz.teriaeon goiloten i verdere inlichtingen z\jn te vorltrrjgon by do Agenten t,. ^VEttTMEIM * XOO^T <e Ainsverdam. Haarden, Kachels, Fornuizen, Ledekantcn, Jlangels, Strljkbachel», TITRFBAKKEIT, Haardfttcllen en Standaards, Porte-Mantcanx, ParmplnleStandnardB, Tafel-, Dessert-, Vogel-, Vlce»cfc-, Trancheer- en R»<*fcvleeBehmessen en alle HUfSHOUBELIJItE AJBTIKEI.EX in de grootste «orteerlng, in de NieuweMl»Ka»ynen wan Meyjes & Höweler, BAMRAR ttAS-ORSAESTES ?Ua la vctle ??rteenriair Tvenrhaadea Iu de PBCK & Co. 94) gtf, «S en Biertottolarüj: ?De BEIERSCH BIEB. uit de BiemronwerV DB a Iff Ücmis »ev heele ea ? Ceata ?«* aaUe fleach, ali*i*d. .Ito «ooftw HOttAKDSCBE en WTO1L8CH1 BnBEH. U«.n cooonrmrena» prU«iu D. flowcüon oa knaken yorden » 5 Conto berekend «n W««feno»«n. ? Blaten genieteï, ntat Tenehiat elke» TJzasiutS! PAgBUDTKKantoor: Spuistraat 216. ZONDAG 14 OCTOBER. H B O U B* H*JOO> fcHMBiood van Tfldsobrittea. ? ***** URgavea. TAIBB ZiXBH: Hot tape iUrtoters als TUI *? »?- «n * landmacht, I. «oor Are». -als . ? Amerikaan**» Sporen, d. Borg. - B«**öflk» Stand- - Vefllngen. - Te «tjnd. Tra»ta««. ?- ADYJnraESTIEH: Bobouw tvgeo, enfc . Aan den gepenvlonneerden Majoor Kr y««man, lid van het P«(« Vader I »Det leger staat naast de maatschappij: «ndere hmshondïng, andere wel, andere ge bruiken, gewoonte, mores, moraliteit. Het komt voort uit één klasse der maatschappij. De soldaat gaat van huis, waar hij goeden raad en moreel toezicht vond, naar de katerne waar die goede raad in een slechte verandert, het moreel toeucht m immoreel wzelschDp. Over bet algemeen lijdt de Holfandsche soldaat aan een groote mate van onverschilligheid. Hy meent dat daann de TedbeX, geeft er soms leeUJke blijken au waarop bij boogt Die eigenschap, nk achL ook ^ oiws?hilli«heid TOOT ziekte, 100 bearowd om t ban, dat _ _ toeroepen: Ontvtod» we verpestende omemiagVvkt geef tt *mtnUitake wetten, vóór aUes ben ik moeder, viucht tot «ij, en xoo ge Bofcenolgd wordt «rt 4e bont *e u «Is fond eens geMogd heeft, * tol «ohM dienen tegeaover uw wuteaJIctv' . Mama schUnt een beetje Mauwtcnurt^ rijn, ik zal dus maar aan 9 schryten, dan kunt U een en ander wel eens op een ge schikt oogenblik met Mama bespreken, als mijne lieve luster Lucreüa op ^oj?6»; avondje is. Als de spannmg dan wat voorbij is, hoop ik hter eens met verlof te komen, maar nu vind ik dat wel een beeye gewaagd. Uil het oordeel van Dr. H. meen ik wel met eenken grond te kunnen onderstellen, dat hl) niet bijzonder veel sympathie voor het leger gevoelt. Sympathieën en anüpathieen bestaan in den regel van weerskanten, en ik verzeker ü, dat hier geen uitzondering op den regel gemaakt wordt, want het ge heele garnizoen der residentie zou Dr. H. wel onder Art der strafwet willen bren gen wegens het werpen van een blaam op een deef der maatschapPU, dat merdoor ge vaar loopt bloot te slaan aan de verachting zijner medeburgers. Het is dan ook voor Dr. H. te hopen, dat hij nooit den steun v» het door hem zoo diep verachte leger zal behoeven, want hiertoe zou, voor den anders zoo gemoedeUJken IloHandschen soldaat, eene groote mate van zelfverloochening noodig zijn. Reeds hebben een paar officieren, én ter i wille hunner onderhoorigen, én omdat zU niet gerekend willen worden aan het hoold van het schuim der naüe te staan, m kran tenartikels hun verontwaardiging lucht gegeyen, maar ik voor raq wenschle wel dat de soldaat zelf protest kon aanteekenen, en met deugdelijke bewljten kon staven daide voorsteïfing valsch en van nllen grond ontbloot is. Dit laatste zal echter wel lot de pia vota blijven behooren, om de doodeenvoudige re den dat menige phrase van Dr. H. «ene bit tere waarheid verkondim met voordacht iter «eu eene waag kflflp^ richte», «d hij lifln dot onff^beuetfda kteed nog niet altQd denietldea f»n ichnflt. Betleffde kan hy ondermdjl bij bet Kader, dat ook «U aBe kit»** «l%Bat«chai)plj is samengeiieki, 'geinige o. ai^bl wn jonge lieto die eenmaal den ofiiyfersrang hopen te «erwèrren. ...,.- . au d* Xkalna TM 1-^6 ngtof 1.-, «Ik* nfal tnMoh«n daa tdnrt ,fn «tgcl . . .0.18. BrVQÏ * wlM Na de repliek der eerst» twee Tolxinnen, ga ik één Tolzin verder, ei) Traag ik in gemoede of ook de jongelingen die zoogenaamd als vrijwilliger in dienst treoen, óf op aanvraag der politie of omdat hebxnehtige ouders het handgeld willen genieten, ook gerekend moe* ten worden tot hen, die t'huis goeden raad woreel toezicht vonden.wat in de kazerne slech ten raad en immoreel ee*»behap wordt om gezet, GelooU u ook niet,'dat zij na in den militairen stand meer beschaving zullen opdoen dan achter de tralies of thmia, en dat zij na met behoorlijke huisvesting, kleeding en voe orde' en tucht en tal van .andere dingen ge leerd te hebben, eenmaal het uitgesneden stuk van hun leven, als liet beste deel zullen loeren waardeeren. De wijze waarop Ds. EL Terdor den moed van den Ilollandschen soldaat onder een ver dacht licht plaatst, is grievend voor hel geheele Nederlandsche volk, en niet het minst voor het dappere Indisch* leger» en voor ouderen van dagen, die eenmaal hier te lande in de gelegenheid werden gesteld om blijken 'van hun moed te kunnen geven. Leert de geschiedenis ons geenszins dat de Hollandsche soldaat zich eerst moet bedrinken om op het slagveld quasi moed aan den dag te kunnen leggen, ook u hebt mij in uw gedetailleerde verhalen als ooggetuige der gebeurtenissen in '30, nooit van die noodigé opwekking gesproken. Toch was toen immers de jenever reeds uitgevonden, evenals de vrouw en de liefde, die van zooveel vroeger datum datee ren, en waarvan de kroniek der kantonnementen wel degelijk gewaagt» door, menig schreeuwend souvenir aldaar indertijd door Kin teTen. HU meent daar TeeUe mogen doen, zonder dat zijn geweten hem later aanklaagt. Vrees, schaamte of schande zijn er onbekenden, of liever zijn m «heel particulieren aard. Opmerkelijk, als.loteUng bëffint htl al. In foetalen toestond bedrinkt desoldaal zich reeds. Ter keuring wederl Naar het garnizoen trekken ? bij transport ? altijd drank! Drank en de Hollandsche soldaat zijn één. Drank spoelt de vrees weg! Absentie van Trees meent hg dapperheid te xljn. Een borrel heeft op memgen geest de uitwerking dat alle soorten TM bezwaren lichter geteld worden. Daarbij is de soldaat hijgienïsch te onontwikkeld om de ergo ge volgen der besmetting te vatten. En dit alles op een leeftijd, waarop de geslachtsdrift het tuvigst is ontwikkeld. Zeg zelf, slaat de sol daat niet anders tegenover de prostitutie dan een gewoon burger? »Een burger is iemand anders! Schaamte, schande en vrees, nog niet door een onver schillig leven en den drank verzwolgen, hou den hem van menig exces terug. De eeno burser wijst den ander op 't gevaar. Zijn hcefe omgeving ademt een anderen geest, dan de kazernegeest is. De vrees voor ziekte, schaamie voor zijn ouders, en voor farolie en anderen houden hem van ontucht lichter af. Als een soldaat ziek wordt kraait er geen haan naar. De burger heeft een fat soenlijken naam op te houden. Daarom om al die redenen zal een burger, hoe moeilijk deze zich bedwingen kan, zich nog bedwin gen waar hy meent dat gevaar voor nekte is. Neem voor hem dal gevaar weg, hij eaat lichter lot de daad over. Wanneer hebben de publieke huizen het het druksl? den avond of nacht na de kennng. _ »Een soldaat vraagt daar niet naar. Menig een weet ««.^^^"ffSÏÏ mezicht, visitatie, keuring af.^ Een meid is ccn meid oordeelt de soldaat ... Bovenstaand gedeelte uit dan openbaren brief ran Dr. Hermanides nit Geldermalsen ter bwnreking der prostitutie mot Prof, Dr. Yan Overbeek de Mever, geeft mijne goede moe der zeker aanleiding om m\J m haar laaute schrijven vol moederüjke bezorgdheid toe te roepen: »Arme jongen, ^ w* F^»«: Rerechtigheid Bijl gij terecht gekomen, moest ik u met zooveel teedere zorg groolbrengen, om u, ter voldoening aan uw milUUephchl, ie moeten afslaan aaa een «and die bmusn de maaischappy.behoorde te «taan,vomd8t helaas bij u en nw gelijken het jenever drinken en den omgMg^met onincbiige vrouwen eene hoofdbezigheid «hljot te zijn, die niet alleen wordl toegesttan, maar aeUs aangewakkerd. Als ili bedenk dat ge.wajj schijnlijk tot instandhonding uwer militaire eer, ioderen avond verplicht rijt, ommzwaar beschonken toestand, roet een Jicht wouw»pe/soon aan uw arm door Sspui- en jee»»: ?truat ie loopen zwaaien, dan wordt net tereenTokende middagappels aan de g«heelft compagnie voorgelezen, maar bovendien moet de gestrafte zien in bet pabUek Tertoonea met koppel en schede, doch zonder «abel Ik behoef n, die den soldaat kent, met W Tenekeren dat bij hierdoor geducht, ai lijn eergevoel gekwetst wordt, dat hij merfloor in de stad bloot staat aan menige hem on aangename scherts, en wellicht menteeen bö bet verbeuren van zon sabel tevens de hefde van z(Jn meisje Terbeurd heeft. Al denkt Dr. B. dan ook misschien dat het regiment Grenadiers en Jagers in sectiecolonne steeds in zwaaienden toestand de ge heele breedle Tan de Maliebaan noodig heeft, dan kan ik u toch Terzekeren dat op een slerkie Tan 2500 man (half Ang. half Sepl.) slechts 11 gevonden werden, wien gedurende deze maanden het dragen Tan den sabel buiten dienst ontzegd werd. GeTen die cijfers nu aanleiding om zoo over den Nederlandscnen soldaat te mogen spreken, alsof hij een pest der maatschappij wnl Maar genoeg voor ditmaal over de ver dorvenheid Tan hel leger. Een volgende keer schrijf ik u misschien wat over de prostitutie. Staatkundig Overzicht. De BBrlfcuch* Wk rtelt FrwiWt Toor «la een tacbwiif in de deur ran haar winkel Btoande, waarboven ia geschreven: .Au GMDI& o-devoot Maison Politewe." De icherpe batelgkheid is vol komen verdiend. .Ook thana nog, nu de indruk van het eente oogenbUk i* geweken, komt het ons haast ongeloofeltfk voor dat een vorst, die ean'vriendichappeliik, te toren aaogekondiea oe?oek brengt in de Franiwae h,°°^.^^oorj'l*« en hoog gepeupel wordt gebratalueerd, omdat hfl van den B^ier van Duitsohland «en eerbetoon heeft aangenomen, dat in «^«^...W0^*?" wökt ?an de onder vorrten gebruikeUjke beleefd h*Een openbare daad wan noodig om deze vlek althans voor een deel uit te wiaschen, en daarom liet men generaal Tbibaudio, reeds sedert eenjgen tfid «eene pewona grata, vallen. De man gaat oiibetreurd neen; de radicale pers hecht aohvoor korten tod aan hem vatt; doch noch depersoonlöke eigeMohsppen, noch het verleden vandezen Ster «iin «oehtttWDO, aA heknni Hg wae reedf zainieter van oorlog fat art i terie Qambetta,. Een agiter |twez*n elfi deelde ou mede,dat hg m* *****£*»* ?«? reepectaerd, eea oavervalseht rambliketn ie» ea toch hek Kabinet Ferry «üesehtaa eer kwaad, dan goed aal doen. D« generaal i* bniteamweea driftig ea beeft dan afine toste niet in bedwang. Dit is aoo sterk dat officieren, dien h| d«>w»«*> beid" gezegd had. zich drie dagen laajr alle vrij* heden veroorlöollen; de feneraal «aadosMolNi. sehaantd over deUaldieaeinontvaIle«waa,datfc4| ben nktdttrMa beriepen. Alsdeoppoeitieditweet, ?al men hem pbgea en toten wmprwntttMnmt .ntwoord wOSBuu. Een inaeJenY dat hierop wort, trouwens, beeft in 1881 plaats gehad. Oe neraal Mlribel. een reactionair, ? vriend van bet ministerie de Brogiie-Fosrtou, ? was door hem tot chef van den generalea staf benoemd. Ia p.aata van zich, na eene ioterpeUatie over «Va benoeming, te verdedigen, ontitajk de gwerael in woede en antwoordde, dat dit met d* taak der «deputeerden was, dat desa er geen verstand van hadden en bet benoemen au hem saoerte» overlaten. Het !? dw aoodfo dat de generaal, wanne» Paal de Canagnac, de Broghe, de Uan, Clemen. ceaa of Madwr de Honjaa tegen hem opponee* ren, tieh tweemaal bedenkt, alvorens een ant woord uit naam der regeering to geven. heel wat aan te merken, hij moge als me dicus een goeden naam hebben, de lessen m de Logika schijnt hy echter totaal vergeten te zijn, want als hij bijv. een bruin paard ziet. onderstelt hy dadeUjk dat alle paarden bruin zijn. ... t In dienzelHen geest zou ik immers ook kunnen redeneeren, en zeggen: i de dokter is het gemeenste individu dat op twee beenen rondloopt, van zijn patiënten maakt hij zoo mogelijk melkkoeijes, wordt hli doorschuldfiischers lastig gevallen dan doet hij de annonce eener besmettelijke ziekte op zijne deur plak ken voor eene bepaalde som verwydert hij de foetus, maakt hg een eind aanleer onderraaansch lyden, en verklaart hij zijn patiënt krankzinnig. Wijdt hij zich aan den militairen stand, dan tracht hy zijne opleiding zoo goedkoop mogelijk te krijgen, met de bedoeling om zich later zoo spoedig mogelijk als burgergeneeshecr te kunnen vestigen, waartoe iilj onder totale verwaarloozing zijner militaire patiënten, zich door onderkruiping zijner burgercollega's eerst in hun praktijk weet in te werken, terwijl hij intusschen de militaire voordeelen niet laat glippen, en in den miliiieraad weer voor een bepaalde som zeer geschikte lotelingen voor den militairen dienst afkeurt.'' , Mocht een dezer gevallen zich in deze wereld vol ongerechtigheden ooit hebben voorgedaan, ook don telft zou mijne conclu sie aanleiding geven, tot de opmerking dat ik waarschijnlijk eenigo douches noodig heb. Ik wil volstrekt niet zeggen dat Dr H. dou ches noodig heeft, maar het is toch bevreem dend; ie. dat hij het leger met de vroegere. Zwitsersche huurlingen verwart en naast de Hol landsche maatschappy plaatst, Se dat hij onderstelt dat ons, grootendeels Uit miliciens sa mengesteld leger, uitsluitend uit één klasse der maatschappij beslaat, niettegenstaande alle klassen aan de loting moeten deelnemen, en menig individu zelf het militaire pk aan trekt, óf uit gebrek aan geld tot ptaatsvervanrinz, of door eene on wederstaanbare neiging om zelf te dienen, of uit ouderlijk principe met «en anti-dienstvervangingsvader op den achter grond. Dr. B. denkt, de Weeren maken den man, en ais hij één lijn trekt langs alle gelükvonni* uitgedoste miliciens, denkt by zeker ook Artsen van gelijke afkomst moe ten zijn. Wel wordt er doordien de anüdienstvervanging helaas nog bestaat, bij het honden van theorie niet aUUd rekening ge bonden met een ieders particuliere ontwikkeiiof, en staat ta menig groepie de dood eenvoudige boerenarbeider uit Drenthe, pi de bedelaar, naast den zoon van axa karig bedeelden gepensJonneerden officier, naast dea hulponderwijzer, naast den kantoorklerk, A .." * __ __*«!_ _!__. t Ü-.?. J* ui* 2«*1.***. Als Dr. U. tot staving van zijn beweren dat de soldaat eigenlijk een liederlijk sujet is, wat ieder tusschen de regels kan doorlezen, aanvoert dat hij zich in foetalen toestand, d. i. bij de loting reeds bedrinkt, dan geloof ik dat dit bewijs zoo onlogisch mogelijk is, want hiermede wordt juist het bewijs gele verd dat de kiem tot drinken bij den Hollandschen jongeling reeds vroegtijdig bestaat, en in den militairen stand wordt meegebracht. Deze kiem openbaart en ontwikkelt zich bij elke vereenigmg van jongelieden, waarbij de gelegenheid tot drinken openstaat, en waar toe de jonge drinkebroers waarlijk niet uit sluitend den soldatenrok in perspectief be hoeven te hebben. Ook wed ik dat zij die bij de loting vrijjzeloot hebben, er misschien ook wel orrel opzetten. Heeft Dr. H. wel eens een een VIvav »naiw»*i«sa^» v» a««« f *?*???»*» i^w^ ?^-?«»^?- ,- , of naast den apolhekenbediende, om ieder qp eigen manier te luisteren naar hetgeen de instructeur voor allen op dezelfde wljae behtfidelt; maar bat Dr. H. hier en daar t-|~U JJV11 Ij* ^k/«»wfc**y«*» ??««"«? ? ? - - ?? -- ? kijkje genomen op een boerenkerrois, op een paardenmarkt, of op een Zondag achlermiddog m een druk bezochte boerenherberg. Daar zal hij, zonder rich aan een enkelen soldaat te ergeren, dames en heeren naar hartelust zien drinken en dolzinnig zien hossen en springen. Leveren studentenoptochten, sere nades, stadsherbcrgen en kolfiehuizen. vooral van Zaterdag- tot Maandagavond, niet stof genoeg tol bespiegelingen over het drinken, zonder dat juist ce soldaat bij dit alles het gewicht in de schaal legt, al mag er ook een enkele soldaat tusschen loopen, dié door zijn nniform dubbel de attentie trekt. Neen, de lust tot drinken beslaat by hel Nederlandsche volk, en omdat de soldaat juist tot dat volk behoort, is hij natuurlijk dol op een borrel. C'est clair comme du chocolal. Het is me een raadsel waarom Dr. U. zoo blindelings op den soldaat kan smalen, ea in zijn verbeeldiug zelfs dronken transporten ziet, terwijl, toen er nog aan geen drankwet gedacht werd, de soldaat reeds ernstig voor dronkenschap gestraft werd* omdat hij geroe pen kan worden tot handhaving der inwendige rust, en gerechtigd is tot het dragen van wapenen. . . . . Weet Dr. H. niet, dat doelmatige, steeds opklimmende straffen voor dronkenschap den soldaat sinds onheuglijke tijden bedreigen, dat hiertoe ook het onthouden van een cer tificaat van goed gedrag behoort, wat hy bij het toeken van een Durgerbetrekkiac zoo noodig heeft, en dat onverbeterlijke drtfckaaraii uit de gelederen morden weggejaagd? Na al^het «schrijf en gewrUf over het al of niet dra;en van wapenen door militairen buiten üienst, zal dr. H- toch wol gelezen hebben dat btj Min. besluit van 23 Aug. '81, voor geruimen tfld het dragen van den sabel buiten dienst ontzegd wordt, aan hen die lich aan drank te buiten zijn gegaan, en hierbij wel degelijk rekening gehouden wordt met de woorden: vrees, schaamte schande; die dr. H. uit den soldaten ÜÜten. De meSi» 5pgetreden met den naam «an een soldaat die rijn eerewoord niet gtttana deed; hfi gaat heerTals een staatsmanTtn aan jacht nair popnlariteit het belang B^M lands '"En d^heêr Wilson? H« bujft.... de wlioon; »on Yan den president, TOOT wien At »wu«a aevaarlük is. Men betrekt d«n president flrévy persoönlflk in dit geknoei, waarover wij de TOrure week uitvoerig spraken. - , _. l)nder den titell ÏAUee-vous en l" «brcef Pb. de Qrandlieu in den Figaro eenihefhg art*el tegen den president der Fransche_^ Eepnbhek, waarin dezen te laste wordt gelegd, dat «fcne baatencbt en scliraapznclit, «un .knoeien met \Vil»on, BiJne kruipende houding tegenover Jioninï Alfoiso, Frankrük di«p hijben Yernederd. OnSer zijn bestuur geüjkt *de Bepnbbek op de spelonk van AH-Uaba met de Teertig dieven. De .Ka Tan d«e. Jiefel«kbeden i» d.t da E aard, -die nog juist den tfld beeft om. eenige weinige jaren te schniTen tnnschen hot vierjarig tfidpeïk van «iJn bestunr en beti oogenblik, waar; op over die jaren het Tonnis zal worden geveld,' PUatvo' anderen!» - roept de . Plaats voor de beschermende instellingen, die gedurende eeuwen van micht en grootheid de proef hebben doorstaan l" Plaats voor de monarchie, die ons Elzas en Lotharingen ^schonk, welke de Eepubliek »oh De Eroatisehe-qnaesb'e nadert bare -~ ? daar bet door Tiss» aan^ebodsn en door de Kro tten aangenomen wrgeljk in de HongaarielM Kamer is aangenomen en naar het Uoogerhohn is Terzonden. ' ... , In bet debat ie de minister van financiën, graaf Szapary aan het woord geweest. Og wae het dk de order had gegeven om de wapenschilden met ondenchriften in twee talen op t« haogro voor de belastingkantoren in Kroatië. Kaar twee inlichtinfren was men bijzonder nieuwsgierig, ia de eerst* plaats wachtte men het antwoord Of welk ernstig staatsbelang ' tot deie moedwillige en r TUI het KroaÜscn nat-???o- , Op deze -vraag bleef de minister het antwoord schuldig. Zonder nadere verklaring moeten wf dos aannemen dat 'e ministers. voorschrift eeaa poging wae om door kleine inbreuken op het recht der Kroaten, desen langzamerhand te doen opgaan in de Magyaarsche eenheid. Doch, vroeg men «ich in de tweede plaars a^ indien al de politiek v»n de HongaaKche r«eering haac dea* handel w^ze voonahreet beeft *H zich geene rekensehap gegeven van de doarmt spruitende gevaren? faantwoordhieropbeweefda de minister, dat de Hongaancbe regeering bQ d* ? der wapenboydenwiMiU wwk ^mammg^^a^^^^Stf^flOyÊtlffilfSlf'ft^^f^ifr^W^^^ffft^V wotatdtlegglng geesa beswaren bad doen hoorw. Indien dit waar is ? en men heeft geene rede» de» ministerieele venekering in twfifel te trek ken, ? heeft de Banus Pejaosevitseh, die na da oploopen te Agram 100 sterk protesteerde teg«n de Hougaancne onderschriften, eene dubbelzin nige rol geapeeld. _' BH de voowetting TM het debat heeft de op positie de regeering pal- gezet voor het dilemma: ,0f er was geen grond net conflict in het leven te roepen, of, indien er een ernstige grond w»«, is thans de door den minister Tiau voorgestelde capitulatie niet gemotiveerd." Het zal der regeering moeilijk vallen hierop een voldoend antwoord ^oor'eene algemeene waardeering van h«t thana in de monarchie beenchende stelsel der decenh». lisatie ia de redevoering merkwaardig, welke da Servische Hongaar Polit heeft gebonden. De Ser viërs zijn geene Trienden der Kroa'en; toch trad Polit Toornen in het krijt, en hg gebruikte desa eelecenheid om een loflied te iragen op de ataabv umnïwüaheid Tan den Oostenrijkschcn minister, «aaf Toafle. De spreker vergeleek defedewüev* politiek van dessen minister met de eenheids-pofitiek van den heer Tissa, en de TergelUking -*-1 natnnrMlk niet ten Toordeela der laaute nit Volgens Polit heeft het Hongaersche ras te., over de andere bevolkingen zone beloften me» gehonden Het Tennapl tegenot_er «dm Tolken «rendsehawbanden en alliantiën «w brengen, welke de Republiek onmogelnk maaktl Planü voor de dappere ea populaire vorsten, welke ons'VuUsn wreken over uwe laagheden en uie Jitgaro is een blad dat geene Térantwoordelüklicid gevoelt en welks arüketon door den Terstandigon le»er worden gewantrouwd- Het draJtken "an znlk een artikel echter teekent het Sdftipin Mover, dat de Figaro een ;uitatekend handig geredigeerde conrant is, die met met milt aan ia uet ooff loopend artikel voor oen dag komt, als aÜ »lel op een-gen Mval "kent. floe fatsoenlijke politici in Frankrijk over net «beurde denken, We m»n nit de«e woorden, Doorkomende irTeene der ,Par|whe cwreipondentien van on*e dagelflktche iotgave. Jk kan a niet Mggen hoe het oni ep% tarwiflhet toch ook inderdaad onredeUjk ^ dat in Europa op dit oogenblik eeoe legende «eb veetiet, nis TOB Parijs, als aoa Frankrijk, aandebe leefdheid en gmitTVöheid te kort gedaan hebben «m al zijne pTIcMen al» gastheer ugew Koning Alfonso hebben Tergeten. OnredeftE ?» "aj^ mae het Beker heeten, eene geheele stad, een gehee! üad met de sotold van «enige weinigen to bezwaren; temeer omdat men daardoor d«i eigenIBke aanfeggeri van bet schandaal in de band werkt llTneb gezien, gehoord, """«»"k ««* ^...i Hoeveel menschen ? --*" dat de overige hield «oh 'l l ril rHÖngarijTvSl slechter dan\0oatenrrilr, _ de inwoning van het dualisme werd de itriling verkon<l,gJ, dat de Dnitschert in Ooatenrök, de MairyareS in Hongarije, de hegemonie zoudan Toeren. In Oostenrijk kwam men echter spoedig tot do overtuiging dat het rtandpnnt Talschwa», en er atond een staataman op, die een «teUeljnvoerde waarbij oak op de rechten der overig* bevolking werd gelet & Hongarije echter worde de «aak urn voorgesteld, alsof er «ene andert volken waren, en de regeering Ie tevreden met. haar uiterUJk «ncce», nnzödevettegenwoordigeni TM ander? volken van allen invloed op het itaottbestuur heeft Terdrongen, ^ i s?verder na :en wilde ver*. dat de aan. , van het station tot bet hotel der ?**»?*?? dat wU leggen van het eene tot het andero mteiode van Tarijs? Eenige Toen en uit Weeneji, w»ar men onder den indruk verkeert, dat OottenrQk sterk moet «4|n aaar bet, »osteD, eT dat daarom twisten van moeten worden vermeden. Zal dit mogel^k itfn, aoolang in Hongarje eene aai het roer $7fa oproeren uitiokt? den heer Polit werd mot de «Mgehoord. Z« gotui«d« dat dedoor het nihM» Taaffe In Oostonriflc. begunttigdfl geest van a&ondering der jeneWJ' SnoTi&ten ook In Hongar«e *««WM*,ï.iad': Want er is een ernttig g^meensehappelik . beJinj noodig, e« een sftrvUr in de bre. spnm» voor Kroatië. De rek Ttn Sir Stafiord Nbrtliöote in lerM : door én» aantal minder ..' en 6CQaDd& cue or. n., uu ueo BUIUOWH leiicon gocbrapt heef l; want niet aflcöi wordt iedere MsiraUjng yan dien aard op drie acbrioh ? ? aebaaut over het il menigte bebloede koppen ea T*n ernstiger aard. Dt, .»«»«. h«g gel de teroghoadeediLïft «BB Am leider der CUIIMI tutaeven op £ïT ?? to lerzebe itaatkunde. _0ver dil rp 4 Torks aai de lereT iets goeds t* belo ton baddoo, Kouden rï dtt in de gegeten omtUndignedenieket niet ntlaten. Hun sfflmwW * welsprekend: vw eea Torf-miiniiUr» hedt Inluid ahu t* tet< ?-m

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl