m%^ . DB AMSTKKD A M M E E, WEEKBLAD VOOB «EDERLAffÖ. No. 329. i:. Vitier ??ertrttt-tetelftttft S» 0eMe* Ju weitor cafeba* Wi aatf Weiteree M. HOWDD) M Owteket: ??lei m»-. Frateam dar RUn: B4allta f l?, 1 f I.-, Parten* r «-*»BaiauhU VlÉea» ekad ven l» fcèt 4 TJhr aa dar TMade BB HAAOVCMB ?MARWIE-B.TEIIFABWI VAX Dr. J. Th. M O U T O N, BBKBOOKD te d* sf*<t* d* Hoooei» on BCfQ ?e»e»fc« Kinderen Isntëls. KAS-VEREyiBIH8, IEHTE VOOR fiCLBEU i DEPOSITO. Twee T*rh*I«n «H bet leren de» J«d*m to H*w kei HMtdattMh ua LBOPOLD VOS BAOBBB XASOOB. Pro*/». m M HoogdoÜMb door X, W. P. HOMAK. MOKT8MJEJR. Ata «eedantg biedt ziet HUI »*n (drawd Fwrtoo, P. O. «D «M* i MeaW BtMlWaV . OeUefe brie*» ta «e zwrie* ewlar telt H V, Bweaa J» Jk^^^^^^^^^_^^^^ "?f^?lj^^gj ^^^_ W-«g^B»*4^^BA. " POSITIE GEVRAAGD. ' Ken JOKOJfKNSCH Tan goede» aaiza M Jaar end, tezond en eterk van geate], een» nitatekeaiU nylatdzag TOOT den BaadalBanoiaftbabbeBda.iBtbaailTaDWarea. kennla, handelanmiiiie u nhfubwUe raUttJ», «MM ?jMtalne; onTeiee&ilUf in valk land. Goed beer/raakt en goed kaanend*- oaigaau me tonde»ieafiMzten. vartzoavt ete0«r gmchlfct te zfta ozt ab C%aT (e »?»»?* Itoaajme». TJÏtatakende refcrenöa Maan ten dlento. Tranoo Meran rader lettert 7 E O, ter Boekhandel van P. LSHK, Knmn inUmmerateaat 25, Amaterdam. TE HUUR: Een» vrëBO VENHUIS u* elem Bedten-AmsteJU «aUMIateéStation van cg, ttevaetcMMte r«OO. prieven iVaneo, l«*ser» ?eateaai' vaat «Ut blad. KenABOfflElENTEN ?p alle BlaiieB-«n BultenlanaRdM TIJtBefcrttUm e» Ve»TOlgworden tuuigeiaomej» in BMUafcl te ftnsteriam. Men biedt het geluk de band! MARK t« wlnnem» t Dtt gnxite kapitaal b«*»*c* fa hot kiga'e geral de Hoofdpijn, VeBi ia d* Oarakuri-er «?MI»I«H| ' ii goedgekeurd door d» Aigemeene Maatschappij van Levensverzekering en Lijfrente: W««1 te AMSTERDAM. 1S8O, No. «8, MTV JULLTOJCT SülDjE.V. Off 7XAIKEXBD2V rüWWKT 2UEBUOT Df JUf d* Heeren: M». w*. T» on VLIBT, V. J. TT. . Bcmnts, Ha. O. vur Tinnovn, K». P. W. H. VAn'SonblMK, 'alle» kt Jünatordam; Sf». TV. 3L BKBPKtna, ta Rotterdam; ». l F. B. TAX VAI PoonTVUas, te ^ QfMeAaage; Prol P. TUI Gas», U Lelden; W. A. DABO» VAX sta Fu.li, te Aneei; Jhr. M». L. P. H. Mtcau» vut KesBinm, ta RoeraencV, Jhr. Ma. 3. H. F. K. v*s BWIXIMWBV, te Rge {PriealaBd}; Jkr. M». J. B. A. J. M. Vnnnn, ie > BertofeuboBch j K*, l". XL J. BAROK »? BumfM» KOOALLA ZAWIBMT, te Maettrklr»; II». C. O. O» BICS, Ha. J. J. C. KMCBEB* ea i. Disaas., aüt* ta goerziaia. Directeuren: D". S. B. J. VAN SCHEVICHAVEN, B. W. SCOTT en J. F. L. BLANKENBBBG> D» Xaatabftppftgaat contracten aan voor aXEe «oorten venekerineBn op liet ««nscoeUipt leven, ook voor Ooat- en?, West-Indit Hare tarieven zrm voïsrens de nieuwste statistieke gegevens berekend. TRE RED6IUTEL ASPHALTE (OIPXNT, Limited. KKN1GK XTJGzXNjhJaJRia V.AJ» DE VAL DB TRAVERS ASPHA.LT MliXEX, ZWÏTSERL4XB, Gecomprimeerde Asphaltwegcn en dito DowchTloorin. Werken in Azphalt-Xuttak Toor Trottofew, SkctiaBlnki, Mcmtvloenm, KeWer», Kuif* en Kegelbanen, Winkel- en KagaztJnTloeren, Gangen. Teraiid»'*, Brug- ea Dak bedekkingen, BetoB-FmKtoeringen, Stallen, enz, enz. enz. Garantie TOOT het Watepcügt maken van Kelder» en Buitenmuren. Eindelijk* Voehttreveud. ?ndoovilrliffrtNtmr. Cteriunw«read« . ??? I^BALT SPECIAAL TOT WEBETO TAJf VOOHTIOÏMCBElf...... Toor nuionUngen omtrent het 'leggen van Vloeren, Bedekkingen *n*.,rn£«Tt men *fah ta adreueeiaa aan het Kantoor der febdek, Pamak 80, Janttrdam, _(>??' Kxlttlmrt Mr ft iMMtafifi icatal* m PJODI tobulft «rrftotfr to «? Be^lUlen TM» Fariji. i DitzuWertagamtdelrtaangeoaaiBTan smaalt, (rcrnokftellilc te Terleren, gcfJnrendo tele Jaren Intet bedervende, Iwt kraehtdodlgvte en on schadelijk» te ran allen, wordt sedert meer dan 60 jaren met lucce» door de beroemdst* Seneeshccrcn vaa de geboeid wereld gebruikt igen hnidaletUn (Vurigheid, Sctema, t»t) Ziekten van het Moed, ItUereü, Schurft, aeiwvllen, Bngelaeh* El«kte, KmrUter'ttg« Haar dou. Kachels, ?v1"' S ' * Fornuizen, BAHK£W, Standaard». Mangels, Sti-ykltschelw, TUBFala d* Hedcrlaodache klaasenlot^ nut tot enkel vencbfl. 4a* de «i ?!»?>»r «?!«*. taitj SO^OO pr$un berat, die ia 7 Uaaaea getrokken worden en al« volgt aameageateld l Vnmb k Mark i JPrHe i 3Prttïea ,t! ?0,00» M.OO» 8OOO 39030 Pren» . 19340 PrQzen » 121, 100, 94, 61. 4Ü, 30 Urk. Bes boofdnket^jlE pont -ran belaag ia in de Hunbargor Ot]*oU»t) op«eiM«t> en beitut diun, d«t g'e«» niaten, BJÉAT v«l pr^jzon ge trokken ?woiden; een ieder beeft da» tot Mn net eind der 7de Mieee.hnwea behoeft niet (e meien, Mede vroege» HO «l* in do NedorUndKhe kluua^oto^l. net een nltt nHgeloot te wordon en zoo doende 'de kmni te verliezen. D» pitjehekklinrea ifln TO)BBIUI het pin officie*! iiMtgMteld. Voor ite ccrttkomendo prflirtretWng der TUI «M Stut «vwuvborgd» eoUhtaQ kaètoa 0«bMie OriaMla-Loten 3JL 3^» et» De orden werdeay sa fa «Bastin»; van het bedrag, met de nootate opmerkzaamheid door one geaffectnaont. Het bedrag gelieve men in KaattbiOettea, NeteL peetsegel* of ket gemakkelijk! te doot niddel vaa iniejn. poetwlaeel te remitteere» ea ontvangt een leder Tan ene, do originaete loten, met het Biaatawanen i mailen Ook de halre en kwartloten *Ü» erzjhMel. B* het Tntendm «er leata worde» d* noodJ«e aabte^e plae: bttgaroegd ea vërklarea «y ene ntat overeenkomtt de loten voor de tènf te maat» e» het tnagaatnaJa» f*t a» rotonmeorno. De namen der beateUera worden ia onze iotertfngirtera dadeRpt genoteerd en en .z« ieder trekkazf oa*rtnft > boude» van een lot onopgerardeid. de ambtelijk» trekkiagiUJaV De arfb< töealcUdi. _. kornet kunnen oek «a wlatte» dadeltjk na elke trekking U» wixmpkaej 4eeT?"--"v-*^J worden. Aaa^aek ?MeMafeMaaan ftza, eBaaakeaftaej ezaakaaj ni^atV «^^aab t VBBet ?^ane^Plef IV affmOB. "?» BW ?jvnleV E t. ' itftehilfaig ter prlteeii. «MMftMt tfw ht der Bepieitog Doet «au txiucbraL guiten ulfc- -, 050,000, ?^P^PfV^P^Py Qr^^V^P^Fa V^Ff^WaHa^ 4aP9fVNaWF * Het la voonótte denjat eVtzoieliede ondarnezibjf war veel deenMÓexe vUdt en venuefeeawV vlorbaln, om al 4e orten te kunnen nflToenn, de bwtellingen «4o apoedlg mogel^k ia elk 26 Octo&er *. a, toe tt eenden. Jsenthal & Co., Bant < p. air» bet ?Ten 1 T*n. -, n emmert-. Vogel-, Yleescli-, Xrancacer- en tt* aü« H1II8«O1J]>1ÜLIJKB AMTKKEMOT to groótate «orteerlng, In de Hlenwe Magazijnen van MEYJES & HÖWELER, «e ?Tja !? mime Betrtaur «MnaiiaiaiJiiii li PJECK & 04, 00, «eB lm de « AG A asUMBlX « Co. « g» «TA ma^.^c,^. Br. M. FHKSISMliT©, geheime Hofraad en Hoogleefaar te "Wiesbaden, bekend als een der hoogste antoriteitèn, schrgft omtrent bet lUiliervao. a.: , Désmaak van bet water f s zacht, aanjfcmasira, fei^frlsscbend, niet sterk prikkelend." ftm voor Hflderbnd_ en de Koloniën, ff. HEBEIS & Co. t» Amsterdam BISCUITS-QLLIVIERI Zeker, M fittdtcate geneitri» yan aHe BnmeUelilke Blekten TH n«re gevolfftn, ktttijvx* ttlf ontstane of Ofurfttffêt. nüu* t*tst*xt of titfeiBtrtelde t» ,mn dit t»U« u» tüu *iAa« fiitdtn. il* MMtklMlf* Ae^dMMta U 2»' toogekend LÖbcbbea drukt xick aldus In baar oukteol lupport uit : ? Et Beschuit* «*» < JJr. OÜivur tijn een ftneetmiatUl ittt nooit '? ttaerftjtennter otrtiilinff is too volmaakt ? lïtoffflifl, gtf t»nnm rfw tttr tteiueAMtL « gtwichtije diensten tticijten. » Wij kunnen (ie niet gróoeg- ancbeTelen; wanl geen enkel ?ader Maeesaiddol b«iit een enkel der ?öndüwcaeldingea welke aan de Zuirvrtxdt - - OLLTVJ£B vorleend lijn. »? «u BUCB neoa n l Teer laiyt* tenDQan op nader overeen te BEWAttlM VAM «AARDEN telgen* Begteaent aan bet Kantoor T*rkrtJgbaa&. U Ootobw 1889, "r\ DKDIBEOTIzV 16 ntert 1888> TAH 11 «na A» n BB KBRB VOOB DEPOSITO GELDEN verlaagd met ifr pCt en Vet n dag uuiiagem op , . t een* maand . , ««4 ; na bat DaMozO verlaagd nel % pOi en abi gebra«fat op S pCt li OeteberleW. i. VJ MmiNCK OSTFMÖ- ER BETAAUUS.^ Doelenstraat Bante-T*rgo*dia« voer Depoiito op b*dm ZMt l dac opTiat*B« ey l pOi, . 10 dagen . . Vk . B0w*rln« Tan Effecten of ander* Waarden tegen per mul* p«r 8 maanden. BegI*zM»t«n gratie TerkrQgbaar. Amiterdam, 13 Octobar 1883. TOLLENS! Gezamenlijke Dichtwerken. VoOaaiteBY* In een de*l f9.99; gebonden ?4.?T' TOtgareln twaalf deellfei ? M».?; gebonden ? 13.-^ VerkrOgUar bfl all* Boekhandelaren. Ha tonendbiÉ; ran net bedrag aan den Uit**Y«r, HDQO SUaiNGÜJ te iMmeurdi*, nwuo toezending door g*h*el Nederland] ewedicnten Van H. TH. Gebrocheerd ia ceklenrd omalag f 9.10. Idem In praeAtband . . - 8,25. Ultgaal VAH BEHDBBODE. Wie op rrjperen leeftijd gemakkelljlc vreemde talen wfl leeren» eohaff* zich aan: HET FzURSCniONBf l IEESTBB. Compleot In 50 Uwen 4 15 el per lee. In t groot t» verkrijgen btt A. W GBOOTE, KaW ventoaatia. DE BAZAR, Dames Mode-Gids, 4* KWABTAAI. 1888. , . _ IzF* BÖtoesendtag Tan ? 1.?per poetwltiei entraagt men Hoe. 19?Sa Bmiar, franco per po*t Tan de Uitgeren Den Haag. CEBB. BELKWAOTE. ; m Söleaaezt a 35 et per lea. HET ifilLSCH ZOKDEK IE1STB. Oonplnt in CO lenen l tt et. per lea. FraotiBobe ?ethode eza «om zelfoefening. in korten ttjd, Fr»nfcs OnMMh en EiiielMh te leeren lezen, spreken en aebrflven, door H. C. Bl'HUÏT en,S. 8OHBFPBB, Zieenren btt bet Gymnasiaal en Middelbaar Ouderwt)». CN«>T« ?n» Moommawv * »HIT, te Gfoningen. ' Jfm *«**?* t» tij mOêStJOumtUaftH «n fop ftaatmi vaar tUz* nitt tij*) ook ty' d« Froepeetos alom G. & J. COOL, FABBIKANTEir VAN marmeren Sehoorstecnmaiitels, bekroond AMSTEBDAX (3 m ), FABIJS, ABMBEK, FHBLAPELPKU, hebben in.bnnne Magazijnen te AHSTEBQAU, ROTTERDAM, NIJMEGEN, Bloemgracht 71 en 77, Hienwland l. Van Berohemeitzaat, TOOrtdnrend een groot aantal B$BOOR3TEBmiJ.XTSL8 Toorhanden t*r 41r*eto Bflereriiift D* door na op de Tentoonitolllng Ned. Aöeeltag gesrpoeeerds MANTEL 9 ztfn t* vinden M» Biert o tte^rij : Do Mousseoring". uit BEIERSCH BIER, de BlerbronwerfJ »E Cent* per beele en O Cent* per laailwv flee«lit 17 almede atte soorten H01LANÖBCHE en ENOEL8CHB BIEBEN, tegen eoneozreerende prflzea De floateben em knoken worden i S Cen*t berekend en teroggenomen. Slijten genieten rabat. r ? -~~ -,'V. EENE EXTRA OPLAAG ZATERDAG-AVONDBLAD .?- * """.? , . ' ? ? »?»-, ... .r Be Amsterdammer rrerntlnderliiff het beste Work Tam Dr. J. YAI VLOTEIÏ. Het Ke4erian«a«JM Ktacbjap«ï,Tandel4o totdelSe eeuw, 3 deelen, te ven», drak 1881. Eet hooc»t intorssaante belangryke werte VAM VIATEÜ. Het Ncderlandaobe KlaeMapel van de He tot de 18* eenw, S dealen, ia plaaai f 13» atoefate f *.*O. _,_ Voor ben, dk nlei bekend z^n Met dltatandaardwrrk, veer d* Sederlandache HtUratour zoo belangrgk, »tj bier TOOT *J «UOIMUKlK«ia Hnuawiuir BW uwiailBTll*, »u ^> BMdegedeaki, dat Dr. I. VAN VLOTEN daarin nit de Siderlaodaoa* Klnohtapelen *ea* Tanamellna leftrt TM all.» onder bet In de Machlne-«alcrIJ op de Botatfepevs van den iet eene «melbeld van 1^O«M» Ex. per nnr, welke ^"ïai^enomcn tot *tei*ii*»t3iTOr'sMiWi.*» btoa ISO itokken. Do belangrHfce ophelderingen en aantêekcntojen T»n den aamenateller rerhoogen do waarde Tanditvrark niet wvhaig; veer alkn zfln toch die .krachten" daartlnorrrt) w*4 dmdelBz**, en dat ni*t alUen zi), die itodie van oaae ond* Tolkztaal makro, er entiagenik T**l *mh«bben, kaz. bltv nee geruit bügeroegd wonten. dit dit «Ie .vtrmalalUbt UuekU* tmtn- tiuU DMUtn" de hoof»M waarde hebben yoor h*t eigenaardlK en tronw biatori«n wedergeren Tan «eden gebruiken, nltnannlng en ontwik keling Tzn onm Toorzaton in de middeleeuwen, en later tol aan de 18e eemw. Ben betrekkelijk klein getal J* roorhanden T» JET «l ITr&rl. Ktnekttftf. IH?Mt ti»*", t deelen, deer X VAM VLOÏEM. , . Wie een esenpL verlangd TOOT eleohte f ».w»i» pUate f TJtO, ontrangt dit beUngr^k*. werk franco tegen toezentan ee» poetwlaaal i/l-ÏS waaropateatt .VAN TJLOT0 klnebUpeV ? de*len. bö«UUkaa. E. * M. COUbM, Tan Qoedkoope Boeken, te Arnhem en te tlku ZaterdagaTond. TJltferent DAOBLAzWEBEUOfiDIQ Hom * O* Eantoaf: Spuwtnat 216. ZONDAG 21 OCTOBER. Abannezoent per 3/m. . . ... . . f L-.fr. p. P. fWfr Aüonderliik* Nammen un de Kloeken Texkr^gbear 4 . 0.10. AdTertenSn TM 1?6 »geUYL?, elke refaUMer . . .Ol*. i den tflunt ?CRBOüDt [ IEN VCEBTGAVX. STAATKÜDIQ OVERZICHT. AIXEHT.SI. OVERZICHT DÏB MEM. Warm* Ikrttjta, **n atordtgaiund-praatje, XItl, door Amjariw .Otroeht Oetobcr 1883, door Jan Tan 'tBtlcbt?lüKBTi t tooneel in d* HoofdrtaO, door Patriot. Het tood te Sotteidan. door M. H. Amattrd. Cotkeerten, door , P* Trantoh* Opera, door D. Pit België, IY OT, door K. A. - Uit Par^e. LETTEBKUNDE: i ptaktlaeh man eat een woeite Tronw, I. Verloren kide, naar Emarnel Gelbel, door B. Th. Boelen. . Berichten en Hodedcellngon. Inhoud Van T(jdHleuwe itgaTcn. De getcMtdenis der tg Tan den Telepboon, door V. t. WKTJSN: Bet rapport der dnitiebe eholera-cotaminl* in (rpte. MILITAIRE ZAKEN: Het korpi Marinier» t Unlpkorja Tan de zee- en de laodmacbt, (fiat.) door i. 8CHAAKPHOBLEEX. rEDILLETON: Outkt alz een Tlinder. een phantaeie door Antoinette, I-XYI. SCHOOL: Dldaskalia XLI, door Q. N EECLAKZ8. OVERZICHT VAN DE BTi«Ji4ki-»MABKT. Amerlkaanaohe Sporen, door 3, L i. Burg. UITLOTIKGES. BorgerlUke Btand. tingen. I* hnnr zijnde 'Woningen. AD TOBSTIES: BohouwburK«n, eoa. Een Feeetgave. | Toen het besluit genomen werd, dat het de INTERNATIONALE COHGRBS DER ORIENTAISTEN te Leiden ton bijeenkomcD, was het i verwachten, dat het in ons vaderland roet enomenheid zou worden begroet, en bleek weldra, dat men bij dit Congres ook de ynesische talen en volken eene voorname. «als zou doen innemen men kon zich irens verzekerd houden von veler belangling, meer bepaald van die wetenschapijke instellingen, welke tkfc de bevordering de taal-, land- en volkenkunde van 's Ryks zeesche bezittingen en koloniën ten ou stellen. Met bijval werd dan ook door het Bestuur het Koninklgk Instituut voor de taal-, en volkenkunde van Neder l. Indie het van den Secretaris .begroet, om niet Wtw nemen tast -^elWftöteiteK iw tentoonstelling van oostersche hand* tthriften en boeken, die aan het congres rerbonden zou zijd, maar ook door de BlgavQ van eenige geschriften blijk te geven dat men het doel van het Congres naar Térmogen wilde bevorderen. Door prof. 6. K. Niemann te Dellt werd ten deel der Boegineesche letterkunde bearbdd. Zijn geschrift over de Geschiedenis nn Tanelte, Boeginetche tekst met aanteelte*i*gent is den Oriëntalisten als (eestgave angeboden en evenzoo Eenige proeven van Botgineetche ea Maiausdarsche poëzie, van Dr. B. F. Matthes. Aan de Redactie van de Bijdragen van het Instituut werd opgedragen een feestnummer na dat tijdschrift te doen verschijnen. Het pdeelte dat gewijd is aan de land- en volicnkunde ligt thans vóór ons. Wij treffen daarin de volgende verhandelingen aan: De oudste kaarten van den ia l ei s ch e n Ar c h i p e l, door P. A.Tiele. De studie van de kartographlsche voorttelling van den Maleischen Archipel voorde 19e eeuw is een veld dat nog geheel braak igt. De gropte moeielijkheid om dit veld ie Karbeiden ligt hierin, dat men van heinde o ver de gegevens moet verzamelen, inzon derheid, waar het de oudste kaarten, van de «tiende eeuw, betreft. In de laatste jaren leed men verscheidene kaarten van dien lijd o facsimile weergegeven, maar meestal lagmentarisch, namelijk die gedeelten, waarop imerika wordt voorgesteld, daar deze meer algemeen belangstelling wekten. Voor eene Mie van het onderwerp zou men de kaartftrzamelingen in het buitenland, inzonderheid die te Londen, Parijs en München moeien raadplegen. De mededeelingen in het het opstel van den heer Tiele nopdigen tot die ttudie uiu Bij deze verhandeling is een facsimile ;evóegd van een fragment der wereld kaart tn Diego Ribeiro (1529) op de Gr. Hert «blioth. te Weimar aanwezig. Het bevolkingscijfer van Nederl. ost-lndiö, door J. Kuyper. Indien het onmogelijk is eene kolonie loed te besturen als men de bevolkingsftwklo niet kent, dan .... moet er wel fcts haperen aan het bestuur van de O.-l. joloniön-, want met onze wetenschap van de bevolkingscijfers daar ginds is het al bysler «leclit gesteld. Het is reeds zoover gekomen Bet die onzekerheid, dat de statistieken \an nederl. O.-lndiöalleen de getallen aanwijzen, «elke betrekking hebben op Europeanen en vreemdelingen, althans voor zooveel de bui(eobeziitingen betreft; eene misschien prljteaswaardige voorzichtigheid, maar zeker nog wanhopig voor ieder belangstellende die op betere tüden hoopt. Door verzwijging vordert oen in rt geheel niet, door het meedeelenTvan "P beredeneerde gissing gegronde getallen, I'wt men daarentegen opmerkingen, toelichjiogeD, bestrijdingen uit, die allen op hare beurt leiden tot eene toenadering aan de vfaarheid. De Regeering zegt zelve, dat de bevolkiogscljferB taraelUk nauwkeurig zijn voor Java en Ahdoera, de Lompongsche dis tricten, Patembaog, Bongka en Blitong; «ieqhts IK) benaderiibc larkrpgeia van Iteva* tra's Westkan, Bengfcofltóo," WötiW-lin^ archipel, Suöatra's Oostkust, Celebes en onderb., Menado, Ternate en Bali en Lombok. Aan Atjeh, Djambi, Indragmi, Siak en NieuwGuinea wordt zelfs geen gissing gewaagd. Het ziet er derhalve treurig uit en wij kunnen dus niet anders dan ons verheugen, dat er ook van andere zijden pogingen wor den aangewend om het ware cijfer te leeren kennen. Een bevolkingskaart van Ned. 0. India op een schaal van l : 8.000.UOO door den schrijver van het opstel bewerkt, verduide lijkt in kleuren zijne opgaven in cijfers. Die wichtigsten Daten nnserer geologischen Kenntnisa vom NiederJ. Ost-Ind. Archip,el, von K. Martin. In dit opstel brengt de Leidsche hoogleeraar kort en bondig bijeen, wat tot dusver over den olgemeeneu geologischen bouw der eilan den van dezen Archipel bekend is voorpanielt)k met het oog op hetgeen de aard rijkskundigen daarvan wenschen te weten. Want speciaal mineralogische, petrographische en palaeoBtologische werken zyn-slechts gebruikt wanneer zij voor bovengenoemd doel noodig waren. Prof. Martin begint met Suraatra, behan delt vervolgens 4e eilandengroep ten westen van Sumaira, Bangka, Bljlong, Java en Madoera en 200 voorts. Do lijst van boeken in het opstel geciteerd draagt 47 numours. zijne inzetüogen in stryd is. Het Ifohammedaansche strafrecht verkeert «genoeg in dezelfde phaso van ontwikkeling &li dat van de volken vaa den Archipel. In de landen, die het zelfbestuur behouden hebben, is het gebied vaa bet iryindsch recht door de toepassing van de qraropeesche rechtsbeginselen reeds meer en weer beperkt; anders is het ten deze in die stfeken, zooals er zijn in de binnenlanden van Sumaira, Borneo en Celebes, op Nieuw-Gufnea, om van de kleinere eilanden niet 4e spreken, die, slechts in naam aan ons behoorende, geheel of grootendeela buiten onzen invloed gebleven zijn. Hier gelden op het gebied van rechtspleging nog onveranderd de voor vaderlijke instellingen, die de heer Wilken ons leert kennen. directeur vu het Ethnogr. Museum te La den, de beschrijving van 14 toooeeJen vol gen uit de wayang-poerwo. De «lof is geput nit de epische Hindoe-gedichten, de Manabharata en de Ramayona, die den strijd besclurijven van de Kaurawas en de Pandawas, eindigende met de nederlaag van de laatsten. De afbeeldingen van de poppen zooate ztj m de verschillende bedrijven ten tooneele ko men, zijn ten deele voltooid. De uitgave geschiedt onder toezicht van . J. Prof. P. Veth. Op het taalkundig gedeelte van deze feestgave komen wi} later terug. Stauatknndlff Overzicht. . Geschiedkundig overzicht *vatn de expeditie naar Tomorie op Cel bes in het jaar 1856, door A. W. P. WeitzeL. '? .*>'??* Onder de lalrtyke krijgsverrichtingen van n;~<$ede«l. b(!woh*>^«%B& komsa et JWOT diéniet alleen belangrijk ztjn door de mach tige gevolgen, die zij voor het vaderland hadden en ook door den moed en het be leid daarbij aan den dag gelegd, maar ook door de bijzondere en hoogst zeldzame om standigheden waaronder zij werden volbrachtTot de laatsten behoort de expeditie die in April 1856 uit den Molukschen Archipel naar de baai van Tomorie stevende. Zij had te worstelen met zoovele moeilijkheden die men onmogelijk had kunnen voorzien en trof den vijand in eene zoo geheel eigenaardige ver sterking aan, dat het de moeite waard is zich door de lezing van do verhandeling des heeren Weitzel bekend te maken met de wijze, waarop al die bezwaren werden te boven gekomen, en het doel werd bereikt. Het wordt gemakkelijk den loop der expe ditie te volgen door een kaart van het ter rein der krijgBverrichiingen op de oostkust van Celebes, door den luit. t/e De Stuers in 1856 vervaardigd. Een en ander over het inlandsen onderwijs in de Padangsche Boven landen, door Dr. C. Snouck Hurgronje. Niet zelden hooren wij over de inlandsche scholen van Ned. Indie en de waarde van het daar gegeven onderwijs een oordeel uil spre ken; bijna nooit deelen de beoordeelaars ons echter mede wat daar eigenlijk wordt ge leerd, dit laatste om de zeer eenvoudige reden dat zg zelven het niet weten. Toch zijn er wel hulpmiddelen om in dezen ach ter de waarheid te komen. Dit toont ons de heer Snouck Hnrgroojo in het boven aange haalde opstel. Hij doet ons kennis make* met hetgeen ter Westkust van Suraa tra, meer bepaaldelijk in de Padangsche Bovenlanden de talrijke moerids (studenten) aan de soerau's (de scholen die hier niet slechts de Javaahsche pasanlrens vervangen, maar waar tevens het meest elementaire onderwijs gegeven wordt) bezig houdt Met den schrijver volgen de lezers in deze schets den jongen moerid, die slechts hel Koran-lezen en opdreunen heeft geleerd, op den tangen weg, dien hij heeft af te leggen om de Wet van Allah te leeren, en nemen zy kennis van de iliefhebberij-studien" der aleiers, die ook b\) hen eene niet geringere plaats in het hart innemen dan de plicht matige. Het strafrecht bij de volken van het Maleische ras, door G. A. Wilken. De hr. Wilken stelt zich met deze schets ton doel in hoofdtrekken het strafrecht na te gaan bij de volken van het Maleische ras ?naar de oorspronkelijke inlandsche begrippe^. De veranderingen, die daarin gekomen zijn ten gevolge van vreemde invloeden, laat hy daarby builen beschouwing. Over het algemeen zijn echter die veranderingen uiterst gering. Ook de Islam is niet bij machte ge weest om datgene ie verwijderen, wat met Kritisch overzicht der reizen naar Nederlandsen Nieuw-Gninea in de jaren 1879?1882, met kaart der toen voor het eerst weder op genomen Zuidkust, door P. J. B. C. Robidévan der Aa. Trok Nieuw-Gninea in de laatste kwart eeuw veelvuldig de aandacht Tan geleerde natuuronderzoekers, en was deze uitge strekte terra incognito juist wegens de aantrekkelijkheid die het onbekende schijnt aan te bleven het geliefd doelwit van een aantal avontuurlijke ptonnenmakere, in de lenle van dit jaar werd dit grootste eiland der wereld eensklaps hel onderwerp van staatkundige overwegingen, toen de Gouverneur van Queensland, Sir Artbur E. Kennedy, per telegraaf aan de Brilsche Regeering aankondigde, dal de door hem bestuurde volksplanting bij proclamatie van 4 April 1883 haar gebied ook over Nieuw Guinea had uitgestrekt, een daad terstond door de Engelsche luster-kplpnien op het vasteland van Australiëtoegejuicht. , De heer Robidévan der Aa vindt in bovenI genoemde feiten aanleiding om de reizen te 4>e3pMliBt .,&&..&.?'£» Jartte, jaag nR*ju)8 wésierhelft van Nieuw-Guinea werden onder nomen. Hij geeft een overzicht van: de eertte reis van den control. J. van Oldenborgh met de Havik, van 15 Jan.?13 Febr.'79 naar Gebe, Waigoe, Dorei, de Mapia*eilanden, Andai, Jappen, Roon, Wandaromen, Salawatti en Misool; de dienstreis van den resident van Tcrnate 0. M. de Mannick mcl de Havik in Aug. '70 naar orci en de Mapia-eilanden; de tweede reis van v. Oldenborgh, met hetzelfde vaartuig, van 22 Sept?H Nov. '79 van Misool, Attj-alli, Kapaur, naar de eilanden Karas, Adi, Namatotte, Aidoema en Lakatiia, naar Wakara bij de Oetanatarivior, naar Prinses Mai'ianne-straat, en naar Sitlawatli en Dorei; van de derde reis van denzelfden ambtenaar met de Bromo, van 17 Mei 21 Juni *80 naar Mi»ool, Roembatti, Kapaur en Prinses Marianne-straat en naar Lakahia; van zijne vierde reis per Baiavia van S Dec. '80 2t Januari '81 naar N. Guinea's zuidkust op 1-il°0. L. en van daar terug langs die kust en de Zuid westkust tol 135°0. L. voorbij de Oelonnlarivier; van zijne vijfde reis met hetzelfde vaartuig, van 14 Maart tot 29 April '81 naar Asia- Ajoe- en Mapia-eilanden, naar Dorei, Korrido, de kust van Jappen en naar de Humboldt-baai; van de dienstreis van den con,lr. J.M. van Berckel per Batavia van 18 Jan.?l Feb '82 naai- de Mapia-eitanden, Dorei en de eilandjes bewestea Waigoe; van de reis van den controL H. J. Monod de Froideville per Batavia van 20 tot 30 Juni '82 naar Wai goe, naar de Fofog- en Rosselbaaien op do noord kus t. (onderzoek nnar de niet bestaande Duif-eilanden); en eindelijk van eene reis van den resident van Tcrnate, Jhr. Borecl, per Swg Tjïn fan 14 Oct.-»8 Nov. '62 naar Gebe, Waigoe, Dorei-. enz. Het is ontegenzeggelijk dat door deze reizen de kennis van dien verren uithoek onzer 0. I. bezittingen aanzienlijk is vooruitgegaan. Men heeft gezegd dat verschillende Europeesche mogendlieden " u?51 "»«»«an peesche mogendlieden geen bezit moeten hebben op hetzelfde eiland. Hel moge in 't algemeen waar zijn voor eilanden van een omvang als Borneo en Nieuw Guinea getdt dat beginsel niet- De schrijver.geeft de Rogeering in overweging' om, bij het zekere vooruitzicht, dat de Engelschen zich op Nieuw Guinea's Zuidkust zullen vestigen, het zuiderdecl vaa hel tegenwoordig Nedcri. N. Guiaea tusschen de zuidkust en den Oden breedtegraad te ontruimen, maar de noordkust tusschen 14t en 145 graden 0. L. in bezit te nemen. . Scènes tirées du Wayangpourwo; Chfomolithographies failes et exposées d l'occasion du si^iime con gres dos Orientalisles, tenu & Leide en 1883. Na een korte uiteenzetting van de geschie denis dezer uitgave en^eene beschrijving van de wayang-poppen laat de heer Seminar, Uitrustend van de ermonia-geestdrift, en de zittingen voor Bgks- en Landdag voorberei dend, gaan de Duitsche politici den stand der partjjen na. Zooals men weet is een der hoofd beginselen van de Fortschritte-partjj de inkrim ping der indirecte belastingen, vooral yan de eerste levensbehoeften en hare vervanging door rechtstreskscho heffingen. In hot zich thans ontwikkelende proces, waardoor de nationaalliberale partij ch losmaakt van hare jongere liberale zuiten*, wordt dooi het hoofdorgaan der paxtfl, de Nat.-Lib. Correspondenz, dit begicmel ten sterkste aangevallen. Wy lezen daar: ,De inkomsten des &ijks zyn bgna uitslui tend gegrond op de belasting van geheel onont beerlijke levensmiddelen of van bgna onmisbare genotstoffen als brandewijn, biar, Euiker, koffie, tabak enz. Het is eenvoudig onmogelijk deza honderden millLoenen te innen door rechtstreekache heffingen of door belasting van andere zaken; oen politiek man die slechts ten halve zjjn geweten raadpleegt en de lage kunsten der volksverleiding versmaadt, moet dit feit erken nen en kan de onvermijdelijke noodzakelijkheid niet in t w ij fel trekken, dat verreweg het groots te deel des Rijk?behoeften moet worden bestreden nit indirecte verbruiksbelastingen, die zooals van zelf spreekt worden gelegd op voorwer pen van groote jxmsumBtie. Daaraan, rott ge«B« regeering wËnnumea YeÏMSertiïpw^üwaaf de heer Engen Richter Bgiukanaelier." Men zou uit deze bestrijding opmaken dat de geavanceerd liberalen alle indirecte belastin gen, verfoeien en zoo spoedig mogelijk uit de wetgeving willen schrappen. Zy hebben dit nooit ge/.egd; slechts willen züde indirecte belastingen temperen door een EgksinkomstenbelasÜng van een rekbaar, naar behoefte in te krimpen of uit te letten bedrag. De onmogelijk heid hiervan zal door de nntionaal-libcralen niet bewezen worden; do pracigk in Engeland zon hun dadel\jk voor de voeten worden geworpen. De Povttschrit is, als elke oppositie, in hare critiek meer radicaal dan zij als regeeringspartg in hare handelingen zou zijn. Als de conserva tieve pers enkele «tellingen der party uit een oogpunt van regeeringspractijk onder handen noemt, heeft zij vrij spel om te betoogen dat zulke denkbeelden niet in het brein van praotische politici kunnen opkomen» In die .critiek ligt dan dikwerf veel waars. Hot is echter billijk van die zoo heftig aange vallen partij niot alleen de woorden, maar ook de worken in rekening te brengen. Zij heeft sedert .jnven de stad Berlijn geregeerd en de Kölnische Ztitung die mot instemming het veroordeelend vonnis van da Nat. Lib. Correspon dent pvemauie, moet met prijjzen s waardige ejrlijkheid vaa dat battunr getuigen: ,Enkele misgrepen veranderen niets aan net feit, dat de stedelijke regearing van Berlijn kan wijlen op glausrijk en sohed Work, op ontwij felbare eerltjkheid en grootheid van streven, en dat zÜ'Ie verandering van Berlijn in eene gronte stad met groot succes heeft volbrachL Wat men ook op politiek gebied tegen de partij he0ft aan te voeren, hier moet me a haar récht laten wedervaren. ZJJ is op het gebied der gemeente, waar zg practisch te werken heeft, eene andere dan op politiek gebied; ginds bezonnen, conservatief, rekening houdend met de feiten, met de be hoeften dos levens en met de mogelijkheid; hier radicaal, negatief, critiich, goedkoope oppo sitie Voerend en hart thcoretuchctbeginsolan door» drjjvend zonder op de werkelijkheid te letten." Die partij welker oppositie zoo grooten smaad verdient, i.s das niet geheel zonder levenskracht Wat de Fortschrittspartij de«d in Borl^n, ion züook op heit gebied van den Staat doen, als z\j tot xegoeren werd geroepen. Da noodzake lijkheid om met de omstandigheden rekening te Kouden zou dan haar doetrinarisme berooven van d» «caerpe kanten waaraan men thans aanstoot neemt Nu U xg oppositie quand-mêm», on zjj moet dit »ijn, omdat ag de partij is van het in de grondwet gewhravea, doch door de regeering geloochende parlementamme. De binnenland «she finanoieele positie wekt steeds nieuwe bezorgheid. Hei plan tot op richting eener gropte co^ptratie ve vei eeniging van Daitrche officieren van land- en zeemacht doet den winkeliers in groots garnuoensplaatson de schrik om het hart slaan. De Kamer , van Koophandel te Hannover heeft het initia, tief tot ecne beweging van den Duitsobeo. han del tegen hei pion. * Hare moeite zal vergeefschzfn; reed» hebben bgna 10,000 officieren en militaire ambtenaren zich aangemeld om deel uit te maken van, de officieren-vereeniging. stelde TOOT, de opschriften £? beide talen te laten. De stemming eww dit voorstel wasvoor dot minister eene groote MgepntaL Terwjft' d* Kroaten relven niet medestemden, behaald» 4» regeering toch eene meerderheid van 82 stom men, Vele afgevaardigden der oppositie, o. aw ook Iranvi, een der voornaamste hoofden der voornaamste hoofden der nitenrte linkerzjjd», ' hebben voor het ministorieele voorstel gestemd. De kleinere nationaliteiten hebben thans be> speord dat zjj met Tisu tot een vergelflk kun* nen komen. Den 16den dezer werden te Agram terstond i» tegenwoordigheid van den ngMcingscommissaris en eene compagnie soldaten, onder d* toae» der militaire muziek, de wapenschilden met op» fclirift in twee -Uien van de beide belasting» kantoren afgenomen en vervangen door ?colt den zonder opschrift. In Hongarije kwam het begrootings debat aan de oraa. In het overzicht van 's landa Hnancieelen toestand, waarvan da minister vaa financiën het begrootingsoatwerp vergezeld deed gaan, verklaarde hjj dat bet totaal deficit 20,300,000 fiorynea bedroeg. Nadat hiervan d* uitkomst van het gewone budget gedekt zal Z$BV door da hervorming der belastingen, zullen d* overblijvende 17,800,000 van de gezamenlgk* begrooting en nog 10 millioen voor amortaaatia door aanwending van het credietderlandamo*. ten worden besüredea. Betreffende de conversie der rente, deelda d* minister mede, dat sedert October 1882 er 51 millioen 6 pCt gondrente geconverteerd is en nog 166 millioen ta converteerei» overblgft. Het vorder verloop der conversie ia af hankelgk van de omstandigheden; vandaar dat het nof niet mogelgk is, de besparing op de rente over kat volgend .jaar te bepalen. Betreffende de 23,800,000 florijnen voer d voorgenomen openbare werken, merkt de mi nister op, dat na den aanleg d«r hoofdspoprlgnen, het voltooien van het net van aansluiting der nieuwe l$nen, en het afmaken van het sta tion te Budape^t, in lang geen groote fomra-m voor den spoorwogbouw meer noodig zullen zjjn. | Het groote poËtieke feit in Engeland is deze week de Woensdag ta Leeda geopende alge* ,. meene jfergwieyiag van EngelMhe libe.rakiucc- ', De groote vraag der wapenschilden in Kro atië, is door den behendigen greep van dan minister TUza althans tjiaelak opgelost. HQ !'T :t ( ?-sf . IV! S il k afgevaardigden vartegénwoorSigd." Zb bekende en beroemde leden der partij * bij hun verschenen lang en luide toegejuicht» Het voorzitterschap bekleedde de heer Morlay. In zjjne openingsrade i«ide hu, dat hij, zes ja ren geleden, eene vergadering had gepresideerd vnn eenige duizenden plattelands-arbeider», die in staatkundig opzicht wenschten gelgk ge-teld te worden met hunne broedere de werkBoden in de stedca. In deze nienwe bijeenkomst, die zeker niet minder merkwaardig was dan d» vorige, zag hij het bewijs, dat m de liberal» partg de overtuiging meer en meer veld won, dat het niet voldoende was, uitmuntende denk beelden uiteen te zetten, maar dat de tyd ge komen waa om te organkeeren, ta vereenigen en i amen ta werken. Xaar aanleiding van eene ? reis in Frankrijk, die h$ voor korten tjjd met den heer Chamberlain had Ondernomen, wees . hij op de zwakheid der regeering van dat land, welke h;j toeschreef aan de veel te ver voortgeïotto verdeeling der partijen. Terwijl men b«t ' over hoofdbeginselen zeer .wel eens kon zijn. gaf daar ta lande verschil van meening over puntea van ondergeschikt belang aanleiding tot de vorming van talrijke kleine groepen. Dez* ? splitsing moest in Engeland worden verhindert De voorzitter besprak verder de meening dut tegenpartij, volgens welke da qnaestie der par lementaire hervormingen de groote meerderheid van het volk gehtffll oavoracMllig liat, en al» leen op bet tapnt werd gebracht, om de sterk afnemende popmariteit van het ministerie eenigiias te vermeerderen. Hjj voor zich .bemerkt» niets van die vermindering van populariteit. Da vergadering stemde door hartelijke toejui- '. ebing met deze opvatting in. . Ten slotto werd het onbillijke van het te> gcnwoordig heerschende stelsel in het licht. gesteld» '? De eigenlgke conferentie' begon met de baipreking dor motie van den heer Dale, die old\u luidde: . .Deze vergadering, overtuigd xgnde, -dat de> uitbreiding Tan bet ftemrecht «ene zaak is vaa overwegend en dringend belang, meent, dat het ? de plicht der regear.ng is. ia de eerstvolgend* ,' parlemenUzitting «en wetsontwerp in te die- , nen, .waarbg deze zaak geregeld wordt.r iEUgenlgk» tegenspraak vond deca motie niet,. alleon waren er sommioB kdem^dieaan devoot* t gesteld* hervorming o» bêhaadeling der wek betreffende het stedelgk oestonr van Londen «r* < der County Omtntuuat BUI wenaohten te zieavoonfgaaa. Deze amendementen werden met groote meerderheid verworpen, en de oorsproB» keMjke resolutie werd daenra, onder luide toe-; joiching, mét algemeene stemmen aangenome*." .Een tweede resolutie, die eveneens den algeméenen bgval verwierf, was door den ^««nrnel Foyle voorststAld ia de volgettde termen: ,Ten . einde te .voldoen aas da billyke verwachtingen^ van het land en de beloften te vervullen, bg ' d» laatste verkiezingen gegeven, moet, volgens ; de meening dezer vergadering, een maatregel ' voor de uitbreiding van hei stemrecht aan de eigenaars en bewoners van huizen op het platte . land dezelfde rechten toekennen, welke thanss door eigenaars en bewoners in de borongM ' worden beuten." Ten slotte werd, ofschoon niet met algemeene stemmen, de wensen uitgesproken om' i het ttemrecht ook toe t« kennen aan vrouwen, l wanneer dezo ia dezelfde ontitudighedu wa- ' y f ? ' k ?'? *: