Historisch Archief 1877-1940
E AMSTERDAMMER, ^WEEKBLAD VOOR NEDERLANB
SS
No. 3S6
AMSTERDAMMER WEEKB
groeiend « bewonderenswaardig,
Elke vertenigiag beeft bar*
ba» drie Ehui-Lotharinneha vereeaigtngen
Mn floers om hun banier Mtlagea en
Nag wordt aittfd befroèt door
uitifoV De jeugdige dichter en soldaat
»..«.! IMronlède «n do oud*
historieichry,?Heari Martin presideerden het feest
Ieder?tt u bent gegaan met de hoop in het hart:
Op dra dag waarop elk Franscb departement
«tikjes» zal hebben van gvmnasUn «]? des*,
nu gaf Perk dit beeld? Eenvoudig, omdat
hem volkomen «J^* aoheen aan den indruk, dien
de zomer op hnn maakte. HO had het vermogen
die celükhetd op te merken: dat U verbeelding.
Hu Uad het vermogen de gelttkbeid te zion van
antaisle het
dat beeld, zooals BQn fant
voor ziohhad,
Ut J
en tooali het in woorden stond op papier '.
is het vermogen zün verbeelding uit te drukken.
Het eerste geloof ik dat Coeos in zekere mate,
telfs in vrjj aanzienlijke mate bezit; maar bet
tweede, waarnaar de lezer aleohtim»g ooraeelen,
ontbreekt hem. Uit de meeste lijner gedichten
blijkt dit Met wat meer plastiek zouden de
Rijmbrieven aan Aart Admiraal een blijvende herin
nering aan West- en Delfland geworden zijn. De
vierkante huizing,"
GEDICHTEN VAN COENS. ;
B« MUM va» den heer Coeoi U iemand, wie
. BMn geen al te hooge eisenen itelien moet om
. «jet bedrogen met haar uit te komen. Lieden,
, 41e .nooit Bun laarzen tegen pantoffels
verwisse; ten,*tonden, bij een e-rtte ontmoeting, niet weten
? hoe, te ha»r moesten aanspreken en er Beker
? nooit aan gelooven, dat M bier met eea waar
achtige Muze te doen hadden. Zij ia eon kind
van het land. al* ce «U «egt, en noff wel
schnchter.cn hoogblozend daarenboven. Zy weet wel
dat Coen» bed niet gesteld sou zj)n op eon Miwe
met dejUpümanieren.'
Zo i* goed voor Coen» en niet natyverig te
oordeelcnnaar Coens veelvuldige af hoereering naar
' vreemde vrouwen; vrouwen die hem ileohte
ver> sen laten maken. Ze is reed* te gelukkig» als te
?amen kan gaan mot haar dichter, al bTyren te
dan altijd met t'n bciitjens rog wel een goede
mfil ver van ilo onsterfelijkheid; wat echter den
kelijk Coens' eigen schuld is.
Want al is iemands Muze nog zoo goedwilliff
en 'behulpzaam, roeu moet zelf ook wat meehel
pen. Eu ofschoon Coens tienmaal meer gevoel
heeft dan Waulner en tienmaal meer smaak dan
Pol.-de Moot, zou Coens tienmaal meer verbeel
ding mo«ten hebben dan hy zelfheeft, om met de
bene Muzo ooit in den hemel te komen.
Ecu goed gevoelde gedachte nauwkeurig, d. i.
met dat covoel, uitgedrukt', is poëzie, en Coens
heoft verscheidene goedgevockle gedachten nauw
keurig uitgedrukt, maar menig gevoel kan niet
xonder beelden worden weergegeven: waar zicht
bare beelden er de oorzaak van zij o, moet het
?ioh ook dikwijls weer in het zichtbare uiten om
indruk te maken op den lezer. Dus van tweeën
een: de dichter moet alleen die gedachten en
gevoelens behandelen,'die zonder beelden kunnen
worden uitgedrukt, of hy behandelt ieder gevoel
door middel van beelden en daarvoor heeft b\j
- verbeelding noodig.
Het is duidelijk, dat wüde verbeelding van een
dichter beoordcelen, naar we ze herkennen in
zijn werken.
Nu zegt Coens wel:
Niet» gxtt den dichter boven 't malton,
't GomtaUtfl t.»\l k»u Ljj verzïkeo.
Man.1- wij, arme recensenten, kennen het genot
van het maken u iet; w|j moeten bet juist van
hét gemaakte hebben. En al kon do dichter het
dan zonder fantasie af, omdat hy toch al genoeg
'geniet zonder haar, wy Hjden ongcnecslijkhy zij a
pogingen, oin onl te doen gevoelen wat hy be
doelt, waar een enkel beeld ons alles zou doen
tien.
Toen Coens nog jong was en er een allerliefste
fantasie op nahield, maakte hy verzen, wier plas
tiek nu niet zoo verbazend was, maai* die uitne
mend de storammg vertolkten, van hun dichter.
«Anna voor den spiegel" bevat niet meer dan
een paar losse gedachten, luchtig op papier
geiet; maar hoe diep die gedachten gevuld zijn,
hoe, Auua's jong geluk voelbaar is, in de laatste
Tier' verzen voornamelijk, niet alleen door de
maat, schuchter- aarzelend en de korte regels,
maar ook door het zachte rijm der doffe o-klank
en 'fle langzaam afvloeiende 1-alüteratie in d»
twee laatste:
'~ Zoo tnnls taek dis Tteomdellng
Hij gister avond aan,
Zoo (duig uoht,
Dat ik van nacht,
edaric «««r moeit luiitortn
Hoe vreemd een htrt lutn slMfL.
Jïo komt d»r voor het klikkend glu
Zoo'a dime droomster staan,
K'i ifaafll itaai'OHl,
. Ik L'ijlmi Jtowi,
En zit HiiJH lijiptit flititl'rett,
En laai niij b!o:tHd yaa».
"""" Hen meene niet, dat de dichter bij het maken
, van zgn gedicht beschouwingen over maat en
klanken houdt, en daarnaar zijn.verzen.regelt.
Hg gevoelt dat die maat «n die klanken uitdruk
ken : wat hy zeggen wil en cent later kan ook
hy «elf, zoo. goctt als de criticus, de -wetten
na? sporen, waarnaar zijn verzen zijn opgebouwd.
Bi verdere studie daarvan zalmen zien; dat niet
alleen tulke in 't oog loopeade assonanties, alli
teraties en maatyormen, maar alle klanken en
klanken-combinaties in vaste verhoudingen staan
?stot gevoel en gedachten des dichters. Men zou
denKen dat alleen de studie van die verhoudingen de
zielkunde een wetenschap zal doen worden. Doch
vergeten wij Coens niet, die pok een ziel heeft.
Als de verliefde dichter «(jn liefjen op. de wan
deling tegenkomt, is do bekentenis in zijn alleen
spraak zóó naïef en zóó wijs....
'°D»t groetta mtil en toch zoo «prekend,
X>»t »n«lüo heen en kijkt toch om;
Ach, wilt ik ml di» !«ck Iwtcekci.t,
Htt g* 'k mijn» wepgi ea viad.me dom.
Hét is meer dan waarschijnlijk, dat Anna anders
gekeken heeft dan het in de vrij verwarde beginre
gels merkbaar is wie verliefd is ziet dat zoo
. tuut* mat maar luister slechts verder:
Bind» mg «en Iiektj* tchtfnt ta plagen
Denk ik soo diep en doo 'k zoo dom,
? . ? Kok, d«t venrjjt ik mo alle dtgeo
? i Ia doe or dugiyk* dammer om l , '
Coens i het liefst, het natuurlijkst, het
benunnelnUt, als by zijn liefst* bezingt en zrjn
meitje bloemen eeadt:
'?Set hasr dio vw U wier beeld Ik ku
Oa deze bloem en «ing»
? Taa weerzlensbllkkea ea weersleaskos
?Ka zoete erinaerJajpen. . ? ' .
Daar. is na Jacques Perk geen der dichten van
. onze jaren zóó b{j machte den mensen te treffen
als deze; geen geeft als hu blUk van een rijkdom
' van sentimenten, die xóo dicht dien van Perk
nabij komt.
Doch Perk had op hem vooruit, dat h(j de zicht
bare natuur wist te gebruiken in beelden, die zon
. gevoel vertolkte, waar Coens dikwijls hetzelfde
gevoelde en bet niet kon weergeven bjj gebrek
aan verbeelding.
In eea half aozQn coupletten tracht Coens een
allegorische figuur te teekenen, die den Zomer
?al voorstellen: hty zegt van haar, dat ie .haar
Ixdd beschaamt het beeld dat Coens van naar
? geeft zeker! dat iüeen bed van mos spreidt
?-.., «t koren tegent, dat zangen baar fieren boezen
?n eéd'len mond ontstroomen,,langs óverzaargen
dankbren grond:" dat ze biutr diep bekoorden'
van liefde «n lust spreekt".?Zie. onder die verzei
beft. Reeft, gou bet gevoel v*n dea dichter; maa
, ? dio-dienter had geen verbeelding l'Perk riep oo!
'? ieo MOMT aan en hoe anders:
Win olmwhof ver In h»t rond blijft L
Van ««nwoaoud lustig «n bloeiend ItcttMta;
sou er een -wat minder actieven olroenhof op
nahouden, maar in dicht den indrnk op ons m
iken, dien men van zoo'n huizing in werkelijkheid
ontvangt. Men zou niet in do verzoeking komen
te gelooven, dat het spook van Poot in oen boom
zat, looals Coens ons wel zou willen wijsmaken
en de venlraaidheid der hurken zou niet op de
avereehtsche fortuin vau zijn eigenaars worden
toegepast.
En niet alleen de Rijrabrieven al dio hoofd
stukken na de erotische gedichten, die lieflijk*
bloesems, waarvan wo de vruchten honen gerijpt
to zien, lijden oudor dezelfde kwaal. Xij bevatten
een rijkdom van sentimenten, die men nu alleen
vermoeden kan, die we misschien later zullen ge-J
voelen. t ^**
\Vaut het onvermogen om zijne beelden uit te
drukken zal by Coeus wij gelooven het zoo
gaarne door studie verminderen en verdwijnen;
als dat gebeurd la, zal bet meer dan nu de moeite
waard «iin aan to tooneu over wat rijkdom van
gevoel hij bmchikken kan.
Coens behoeft van niemand aanmoediging.
Want et- is krnclit ia zijn ziel en bezieling i
lied, groot gcnorg om volhardend
rt« (;aan door alle lot
Na» liet groeno l»nJ on tle frlsicliP dm ..rata
Wi»r de coniargod blikt uit d«t> linniul.
\V»t hebben mijne lippen pfst.imoW
. Van d» Tnlhoi'l dei liarlon?
Hoe Mjjrcn tnüno voeten nog bij de
Duur rce<tüdo vlongalon wieien
Die BI() dragon znllon,
Sneller on sneller,
Tor iioUigo bron.
Wel Tiik vernam ik liet Keil
Der broodion, ilio vrrro zijn
En borgen btolijcrn;
En bcrjjhielil vlooide mij tot< nv>t
Nn cal-Uan \(<sA
Ook hot myno zijn,
O remi l
««t
't. .
K«I.IL Ar
'! L.-üJfl Uk u >vrii>ifiw«t>«0'jd*r
INHOUD VAK TIJDSCHRIFTEN
Xtcue d» Betgique.
Sr. Vanlau, Lei audaccs de la chirurgie mo
derne; .&f<ur5u?»berafr. 1/uniou de
touilesgauo^ies ; Kla*» Qrolh. ncore ace histoire du paradu
de ma jsunesse ; Felix BMy. Les sept merveilles
dn monde moderne ; Emile de Lavaffuf, La ei-ise
da liberalisme ; GoMtt d'Ah'ictla. La seuion
18531884 et l'arrierédes travaux parlementaires.
Eigtn haard No 47.
liet huwelUk vau Helena van Oosterz^e (ver
volg) door Hartha. Maarten Luther. De
Boompjes. De Machinefabriek vandabr.glprk
en Co. te tleogelo door Dr. Van dor Yrn. (Slot)
enz. ,
Inhoud van den Nedtrlandulien Spcdator:
Berichten en mededeeling*n. Japansche kun«t,
door Mi-. C. Vosuiser. Uitboezemingen vuneen
excentriek, III, door J. E. W.KoordavanËysinga.
Allerlninroatjo door Ilulda. Een droom,
door W. F. Haigadant. Uit hot dagboek van
Florcnt
n
JT/fHtri/e IJi/jowa t'n IVtoiXrjffe.
Cb. Ijuurent, l'Amonr en Prime.
E, ot J. de Goucjurt, l'Ait du 18e siècle 160,
185, 350 fret.
Louis GOUM, l'Art japonais.
De Genouilluc A tous Ie ve Is.
Jules ClnrcUe, Edouard PHiüvron.
Heel or Denaftsr, lleni i Maitin.
K. Ornzier, Clironkjue des jictits thi'atros.
Elio l'üraut. Cours d'anatoitiic.
Alfced Asjolnnt^ !«* Crimes tle rülkliinelle.
Th. de Lnjarte, IfS Curiosité» de 1'Opéra.
Th. Labuurinu, Ie Di-nuia i!c la rue Cbarlot,
> Major lift Flauirai'. Eclios uiililaires.
Vafory Vernier. l'Etrange voyage.
^^K, Chiilgnot, Kmai suriiiiiliysioiogio d'Aristote.
J. Cotil.ou. Etude* de lavu.
Dr. C. A. Mcinci't, Etudo de la qucat. alimentaire.
Als Coens-üelf dit leest en hij verffclylctrlit inet
l"j ', 'i
hoeft, rt\\ lig dan niet besluiten in liet vor
st
zooveel nndcjrfi veyürn, die liij bij zijn tienden ge
teld hoeft, ral liij dan niet besluiten in liet
vcrlioftt alleen poëzie van zulk gehalte uit to
geven'/
Hoiiumculua,
miei1
BERICHTEN EN' MEDEDEKLIXGEN.
Sedert ccni^en tijd is men, ook in on* land,
ter nnvotgmjr vooral der lui'i-k van M. Arnold,
beïig met allfrloi vuil op het hoofd van den
vroeger aooncer gevierden Kcacbiedschi'ijviT,
Macitulav, to worpen. Die het duo o, kunnen
thaus .zien, .hoc da Engèlsclien zclvo van die
dwaasheid iickoraeu zijn. Geen beter werk daar
voor dan do uitstekende Ipveujbe^clirijving van
Macaulay door Morison (in de JCngüsli Men of
Letten, . uitgegeven door Morley.) Meu vindt
daarin een boud i «e en kritische voorslolling der
verdiensten van den grootcu geschiedkundige.
Nu böons weer druk oyer de rcclilcn van hel
volk gedoklnincoi d wurdt, vestigen wij de aan
dacht'op de merkwaardige schets: DixlataHon
des drom du pcuplc, to viuden in het geschrift:
Avx Satavca mr Ie Slailltoitdénit, in 1708, met
den naam van den scliittorciidcn Miralcau ver
schenen, en onder zQn toezicht door dea
advokaat De lioitrges vc.vanrdigd.
Bij de vele werlccn, die IL Dilateer in 't licht
gegeven heeft-, moet nu weer gevnrgd worden:
Brieft des Hcreogs Kart Atigitit un Kncbcl und
Herder. Men loert daaruit, zooaU o uk nit de
uitstekende inleiding vau den uitgever, den edelen
vorst, die ook geheel mensch Was, ia allo opzich
ten nader kennen. Wij kunnen niet nalaten dier
uit een brief nan Herder de volgende zinsnede
te plaatsen: ISri jungen Leut en habeich bemerkt,
«nd"seint bei iiltorn, hiinjitjiticlilich Kitnstlern,
die Acstittlil: trcdicii, dass diesc Wissenschaft
kcintri 'gelmnikn E/n/lH-m halte, und
hauptsiichlich den T.ikt cbr udïililbnr mnclito. inUern *r
ihu zetvlieilurde. Wut x.al dr. Joncbloct, die
(Gc'schieiloii'i der Ne>l. Lt-ttcikundo III, 362)nog
altijd van <ic Acxthoriicu voor do pol-zie zeer veel
schijnt te xtrwnolitcr,, wel zeggen over deze
meening van Guetlie'» en Sch.ller'a viiend? Of
hebben cnxe twtiu jiiole-forcn in de Aeathetiek
aan Karl August CL-II ilvm^uti gtgeven'(
Alphonse andet sol ir y ft weer eon roman, die
tegen het cindo van Februari, tugelijkcrtüd in
het frauseh -efl u het duiti-ch, verscUÜue» zal. Hij
hoeft den duiUeben uitgevur verzgcht de vertaling
van zijn werk uau de dame to willen opdragen,
die hem in rürangcllrte tot model voor Madame
Ebïen hoeft gediend. Deze oude damo is doof
geworden en kan daardoor uiet langer, door het
goven van duitsche lessen, in haar onderhoud
voorzien. ?
De Revue poUtlyue et litteraire van 17 Novem
ber behelst het gedicht op Lamartine van Je*n
Aicard, dat voor verleden week door de fransche
Academie, is bekroond geworden.
Het nieuwste werk van August Niemann: Die
graten voa Altenschwert" is een boeiende roman,
waarin het moderne leven scherp en plastisch
wordt .weergegeven. Dat de schrijver dit leven in
menig "opzicht veroordeelt, gevoelt men onder de
lening duidelijk.
To Florence zal een nieuw blad worden uitge
gaven, dat om de veertien dagen verschijnt. Het
zal Revue Internationale" boeten en vooral be.
langrijk zijn om de uitgebreide correspondentie,
die er in zal voorkomen. Zelfs China en Peru
zullen er berichten aan eenden.
De werken van Wilkie Collins worden door de
inboorlingen 'van Engelsen Indie, die Engelse!»
verstaan, met zooveel graagte gelezen, Jat a\j, met
vergunning van den schrijver, in het Bengaalsch
worden vertaald. ,
Dgstelling in de vettoonlng van de
an Arüitophanoi te Cambridge is vioo
test, dat men ter wille van de velen,
?laan 'hebben kunnen krijgen, tot een
rsteUingop Woensdag LI. besloten heeft.
' Engeltehe vertaling vsn .John BuU
", die in December verschUnen .
? flOOO »»?««»)«*»»' h^nfrt»». H»t wwh
u het uortyïoakcJijkc jen buiten. ;
e gelukkige snhrrjver'. ootvlnj
roe inMinden -n» de nitgnVo
n:*ord'i?U-u \.\n <km wltipoter.
Aususta Coupox', Fa 1 1! es
Fables de La l-'ontnine 100, 175, SOO frcs.
Jules Gueri», lrillo de nl!c.
Cli. Sudre, Les finnnces de la Franco.
A. Uivière, La gueire avec la Cliine.
Paul Colliu. Les hcu>*es puisibles.
J. CoRnat, LcKres d'tm cnré.
K. Tbiaudière, La inni&on fitixle.
Manuel périodiq., Manuel de» sucii-tc
Andró Leo, Un rutiriage standaleux.
Mr.-. Craik, Müdied.
Uobcrt Caze, Lo imrtyre d'Annil.
O. Doublet, Méuioircüsur l'iuvftsion de ftlalte.
Robuult. du Fleury, La niosse. ? '
l'iene Loti, Mo» ircro
A. auquenne, Noccs ^
K. Uucret, Piiris-Cunaill-.
Jules Legoux, Le iirctcxtc.
Herbert Spencer, Principes de soci»1ogt*>.
A. de Lamotlv, Qiu'nüe mois dans luT.une,
Georg. l'ellciiu. l.o roman d'un blusc.
Eujïnc Hin*, La Kus-ie dëvoilée.
AiiiiUsU Coupey, Lo sm-f de In priwcss t latone.
Texii-v, Lo Smu o. Train rupida
J. Stuijrt Mijl, riltilitaristuc.
A. Ziek, Vt'n'us et ion c«iU-gr.
Auonyioe, Lbs vies
Nietmstc uitgaven in Engeland,
J. Goflett, Stoty of Stephen and otter poems,
J?. W. i>«iCim, Maiio a pocttc«l history of the
lenth centurr. f'. W. llornt, l/»y
ctinticles and pther poems. J. Kent*, Poetical
^_ includjjBg pocnts not before puliliihed 4 vol.
/?. 11'. Lont/lclloit; Michuel AngeloaUraiuatio
pocm. S. Wiird, Lyiiual recreatiou*. _ A. J.
ClmrcJi, Roman Life in the daya of Cicero.
A. Jircrcton, A Biopraphical «CctcU of U. Irv'ng.
E. S, Polcrtson English poetcsses. J. M»:.
Ifa'c, Histortc.il und bUvvnphicul nxtchcs. '
J. M. Mathei; Life and teaching of J. Ituskin:
8 Ttttlrr, Marie AntoineUethe vomau andqueen.
Cfoaf. Yonqrt 'Landmarkt of recent hNtoiy.
B. Austin, Kenneths children. On'da, Frescocs
etc. IV, D, Hoicells, A womau's rcason.
E. L. Lynion, Jone. F. Montyomc y, The
bliie veil.
Nietttre uitgaven in Nederland:
Prof. J. A. AlberJinog Thijnn en zijne
Dochter, Bundel gedichten, schetsen en
novellen. Met bcidiT portret
Chonia, Wat er van Diepeubeek werd.
Vervolg op van Limburg Brouwer Het
Leesgezelschap, van Diepenbeek". 4e druk
Dr. J. P. Hoye'a Volkadichton. 4e
druk. Liet portret .........
Dr. F. W. Junghnhn, Licht- en schaduw
beelden uit de binnenlanden van Java.
7e druk. . . . ? . ... . . . .
J. R. vnn der Lans, Do gouden dubloe»
Willem Mosecbert, De guudi-ii brui
loft. 5e druk ? . . .
Tcnnyson, Vit-r Idyllen van Koning
Arthur
E. Wnrrnnlt*, Do school. l!ijilr:ii<en lot
do hervorming van het s<;UoiilwL-/,er; iu
jS'cdsrlnnd
W. H. Ainswotth, Onterld. 2 dln. .
Felifc D.-vhn. Zijn or Goden? (De SBge
van Skalde HaUred, den Zeeglinfic), .
C, F. van Duyl Kederlandsulio typoii.
Leopold von acher Mosuch, Knïns
LUlatenschap. ...........
f
3.1.80
" i"?
1.80
3.75
0.5)0
1.40
1.60
4.&0
1.75
2.10
2.85
IMtlltalre Zaken,
IS DE FUPÏLLEXSCHOOL NUTTIG EN
'v . NOODIG?
Onder de middelen, die in de laatste jaren zrjn
aangewend, om: in den nijpenden kadernood t
voorzien, behoort een inrichting, die zich sedert
den korten tü4 harer oprichting in een steeds
toenemendon bloei mag verheugen, In 1877 door
den minister Beyen in het leven geroepen, wai
de popillenschoél aanvankelijk bestemd voor 100
jongelingen. Blijkens de begrootingen van oorlog,
voor de jaren '80, '81 en '62 werd de sterkte der
leerlingen achtereenvolgens opgevoerd tot 150,
200 en 250. De ramingen tot bestrijding der kos
ten Toor deze' school stegen daardoor en door
een geringe uitbreiding van het onderwijzend en
toeziend personeel vau ca. f 27,000 tot f 70,000
voor het dienstjaar '03?'84. Door de snelle toe*
name van het aantal pupillen bleek het oorspron
kelijke gebouw spoedig te klein voor het doel,
zoodat het vervangen moest worden door een
veel grooter en kostbaarder inrichting. Laat men
de rente van de som, bestemd tot het in het
leven roepen van dit gebouw, en het daarby
behoprend meubilair buiten rekening en stelt men
het aantal leerlingen op'250, dan komt men tot
een jaarujksche .uitgave voor eiken pupil van ca.
f 300. De leerlingen kunnen op 12-jarigen leeftijd
worden toegelaten en vertrokken, wanneer zy m
het bezit zijn vaa voldoende kennis op hun 15e
jaar naar Kampen of, Schoonhoven, ten einde
aldaar ongeleid te worden tot den graad vaa
korporaal. Gedurende hun driejarig verblijf aan
de school kosten zij alzoo den Staat, in een ronde
som, f 900.
Vaa de 60 pupillen, die in 1862 te Kampen
annkwamen, stfa o by het InstruoUe-Bataillpn in
den (rwi-wi vatt-korrmrW of oHi'rnffiripr
vrerk?/au,u; i> zijn biuner. K) unüniuun«Ard-jüos.^IMH
vertrokken, 20,JwSbbfo l<Lè>.U,B*andp& en 23,
13 tot 19 w»«wfcS^ WSKe, ^«rw»«*<*t.
alvorens's" 'T ^!>'-S*Wf*^5l« ** »**
deu gezonden. Deze getallen tün vorre van
gunstig. Neemt men toch in aanmerking, dat een
pupil, den leef i M van 16 jaar genaderd, en toe
gerust met voldoende practiiohe ea theoretische
kennis binn«n 3 msanoen als korporaal naar de
korpsen kan vertrekken, dan is de gemiddelde
verblijftijd van ia maanden b<J het
Instroctieliataillou veel te lang. De oorzaken voor deze
vertraging in den vooruitgang der pupillen moe
ten allereerst gezocht worden in het feit, dat
velca op hun loe jaar te Kampen komen, terwijl
?U eerst op hun 16e jaar in aanmerking kunnen ko
men, om naar de regimenten infanterie te vertrek*
ken. In de tweede plaats worden velen door een
onvoldoende lengte opgehouden, terwijl in de derde
pl*ats een aantal een beletsel vinden in gebrek
aan theoretische kennis.
liet njarig verblijf bil hjt lustructie-Bataillon
kost den Staat por hoofd ongeveer / 400. Voeot
men doze som by de reeds gevonden / 900,
dan komt men tot een totaal bedrog van
circa f 1300, ten koste gelegd aan eon
jougeliug met zeer middelmatige keouis, die aan het
lugor nog geen enkelen dienst heeft bewezen.
Zijn deze opleidjngskoiten niet hoog genoeg, om
tot nadenken te stemoicn eu ons zelven de via*g
voor te loggen, of ook langs een anderen minder
kostbaren weg, de zekerheid voor voldoende
kaderanuvalling kan worden verkregen. Alvoreus
dezo vraag te bwirrtwourden, weusohan wij eenige
cogenhlikken stil te staan, bij het doel, dat men
met de oprichting der Pupillenscliool heeft beoogd
on het recht van bestaan dazer school
vanmaatHclnppclijk en opvoedkuudig standpunt nader in
beschouwing te nemen.
Ongericht in een tijd, toen het gebrek aan kader
een bedenkrltfk karakter had aangenomen, kan
het niemand verwonderen, dat eene instelling als
de Piipilleuschool, ouder don algemrenen byval
werd in hot leven geroepen. Zonder hut oog te
vestigen op de wezenlijke nadeelen van «en derge
lijke inrielitinpr, verheugde men zich slechts een
middel gevonden to hebben, om andermaal voor
geld, KU het den ook voor veel geld, de gaping,
die door allerlei oorzakcu in het kader des legers
was ontstaan, te kunnen stoppen. Wellicht heb*
beu zü, die dn llcgeering tot het oprichten der
school machtigden, weinig of uiot gedacht aan de
iicnncieele gevolgen. De hoofdzaak voor heil be
stond immers Alleen daarin, dat men ziju eigen
zonen en pupillen niet behoefde af te staan, om
als korporaal en onderofficier in hot leger hun
diensttijd in persoon te vervullen. Sinds eeuwen
in do dagen v,tn het Uepubhkcinsch bestuur
evenals onder het koningschap, heelt Nederland
pold veil gehad voor de verdediging van zijn
kostbaren boden). Wel heeft het niet Altijd de
beurs even wijd gcopRiul en in ons onafhankelijk
volksbestaan meer d;in eens dcu ondergnngua&ij
geweest, hoofdzakelijk omdit levende ou doodo
woi-middclen jaren lang verwaarloosd waren,
doch als do nood nan den man kwam, dan Stond
het Ncdri-hmdsohe volk op onbekrompen wijxe zijn
gold at (linver dan ijn blovd) om de onaf
hiinkelijKhoid '« vcildnii. Gelukkig voor onze voorouders kon
toen de vrijheid uiet gold cckbclit worden. Zal
dit thans nog zoo r.ï\nf Wij betwijfelen het. De
KcdcrUndfclic volksvertogcnwooi-diging deelt
deze» twijfel niet Wy weten maar al te zea-,
d.it. de inorrclfi krachten, .die in de
hcdetidiiagsche gevechten dpn lagertn zoowel als hoogoven
aanvoerder raoeton Kclifagen, slechts guvonclun
kunnen worden in hen', die zich dooi- ontwikke
ling boven het. gros v;m het volk verheft. I» dit
OOK bekend onu de NpderlannV.he
volksverlogdiiwoordiffingV \\'e hebben «lle reden, om dit
to oiuleiüteUcn. Toch heeft zij twceinulou nan
lint. lef,'.»'' de Dtcif geweigerd^ w,<aruit uitmuntend
kader te vormen is, zoodot- de staatskas op eenige
konten te jigen.
Tot beiintwoordiug van de vrnag naar hot
maatschappelijke nut de»1 Pupülcnschool wonden
wij ons uiiai- het debat over hut wetsontwerp der
bcgrooting voor het divustjaar 1878, Iu dit debat
>iudt men slechts twee stemmou, dit) hare
meeiiing omtrent dn op te richten school nitcn. I)o
geiichto atgev.aardi^do L'abws yci klaarde zich
weer ingenomen met do opricht iiijj. De
jongoHodcn zoo sprak dn neer Fabiys, diéop
doze school worden toegelaten, zullen in de ge
legenheid gesteld worden tot het verkrijgen van
geregeld onderwijs. Bij de vule verhuiainpen der
militairen, kau van een Rerexelden cursun hunner
kiudoren geen bprnke zijn. De guhechtheid aan
het leger vau don onderofficier, m het bezit vnn
zoons, zal door deze instelling toenemen. Do
maatregel tot oprichting dor school ia een daad
van waarachtige phil.uithrojiie. E'.ke gelegenheid
als deze moet worden aangegrepen, om do klach
ten over de bandelooste straatjeugd te verminde
ren, die jeugd vau do straat verwijderd to hou
den, door HO op de militaire school to plaatsen
en alzoo op te leiden tot nuttige loden-der maat
schappij. Ik li eb gehoord vat) regimentskinderen,
man r ik yrnig of de opvoeding voor de jongens
dadcliik in de kazernen, omgeven door velerlei
verleiding, ook tot dronkenschap, wel gunstige
gevolgftn zal hebben. Ik geloof dat volstrekt
niet. Wil. men de kinderen voldoende opleiden,
dun moet er een afzonderlijke iurichting zijn, an
ders vrees ik, dat het tegenovergestelde zal
wordon verkrcgon. Al. wnt kan strekken, om het
opkomend geslacht op tb leiden tot flinke, brave
ioisehrn, zal in ray een warm voorstander
vinden,"
Zijn de toestanden, die de heer Fabius in zijn
rede behandelde, rog ia overeenstemming met de
bt-titaande? Wg hebben grond, om dit te be
twijfelen. Immers van de vele verhuizingen is
thans weinig of geen sprake meer. De spreker
heeft het oog op die jeugd, welke haren tijd
grootendeels op etraat doorbrengt. Behoeft
daaronder ook de zoon van den onderofficier ge
rekend te worden ? De geldelijke positie van
dezen is in den laatsten tijd aanmerkelijk verbe
terd. De scholen zijn over het algemeen weinig
kostbaar. De onderofficier mag gerekend wor
den tot hen, die hunne kinderen zooveel mogelijk
van het onderwijs gebruik laten maken. De heer
Fabiua noemt de Pupillenschool een pbilanthropl»
sche inrichting, waar de bandelooze straatjeugd tot
orde en tucht zal gebracht worden. Is de btaat, zoo
vragen wij, geroepen om philanthropische instellin
gen op te richten en te onderbonden VJWaar is dan
de grebs dier instellingen? De billijkheid vordert,
dat eea dergelijke gunst door den Staat ook aan
anderen wordt bewezen. Van staat ^rechterlijk
standpunt gezien is dr stichting der Pupillenschool
nimmer te rechtvaardigen. .
Volgens het betoog van den Heer Fabius zon
de PupiUei.*oJvofil in de eerste plaats noodig zün,
om de jeut'd vai. de straat te houden en deze te
plaatsen op enn militaire school. Een ieder zal
met ons overtuigd zijn vaa het onjuiste dezer
beschouwing. De wetgever heeft alleen bedoeld
een school te stichten voor kadervorming, en-niet
om de straatjeugd aan de school te binden. De
velerlei verleiding, waaraan de zoons van onder*
officieren eu mindere militairen blootgesteld zouden
zijn, is zeer overdreven. De meeste onderofficieren
en minderen, die gehuwd tjjn, wonen buiten de
kazerne, terwijl de weinigen die binnen het gebouw
der kazerne wonen, wel in staat zullen zijn, hunne
kinderen buiten de ver ekbng te honden.
De Heer Storm van 'êGraveaande, de tweede
afgevaardigde, die zijn stem deed hooren betref
fende de oprichting der Pupillenschool, verklaarde
zich niet bezield met zulk een groot enthousiasme
voor deze inrichting. Bij vreesde, dat men de
jongens niet genoeg. tou kunnon bezighouden. In
BcwiS heeft men een dergelijke instelling, de
coïe des eflfctJikJ* t'-Vfff, gésupprimeerd en
v*o«u ^^««.ftèhdol,- Ootr;..7»i«
pour Finfantcric u Leuren,
vau IU tot,
ftiti
Ook van paedagogiich stamlpunt gezien is
Pnpillensohool af te keuren. Zij is een groot
kostschool, waarin 200 tot 250 jongens onCeréó
dak samengebracht worden, l; het gevaar uw
teer groot, dat, zelfs by «vh voldoend toezici
nog vele «echte gewoonten, nanieion on zede.
door deJongens van elkander overgenomen zulle
worden? De opvoeding behoort in hot ouder'ijl
huis gogevou te worden, niet door eenige weinig!
menschen, dio geen voldoend belang stollen in d,
opleidiug der knapen. Is hot mogelijk het tod
zicht der ouders door anderen te doi*n vervanger
daUlo;
M St OriiiHMl jBrteUlu1*,
?r heerenshorlowkeiiipgw» of
anooral té|en vier uur WM het
zicai ucr ouaeri ooor anderen te ooi>n vervangen! ?" v LI," jV« il.tnan hahiH
sonder groote schade toor de opvoeding? ^Irrouwen b{| de» kienkta naara,
?MAM AAK __«!..u w * * ta . r ^ m i MI J H. «wjKitf*M* AM laAirtin h Af
P
mea een poginjp aanwenden, om de plaats dei
DOOR
BAKS.
In wne gwollige huiskamer «It
schillend in gelaat en
ra twM
/d
verhebben r» nu 4
beiden «Ue
_ïf-O"^ «.*«« VUUOU, VH* «*v (..WWV* M^«V»»*i*v..v -.' Q^ -w
ouders te vervullen, indien dit mogelijk ware, daiLcj,ior de overeenkomst, dat -,
heelt men een veel uitgebreider personeel noodiJ:?Hi-nnmpn * *
dan 2 ofl eieren, l adjndant-onderofHcier, l serf0 *.9?? ,' ,wuamA voor sich en docht»
geant-majoor, l fourier en 8 sergeanten. DooJ Celden ?tnren ZwHgendVOOr i«Nl«»»«?M
deze uitbroiding zouden de kosten voor de inlftan den gll'.nlacü, die om dött mona «weeil,
-B -.«?
richting nog meer stijgen.
de
7?-. ^~ TO.UJ. ^v.vuucu CUII. t4Ul U
kader, d«t van de Pupillenschool afkomstig
meer dan het andere kader aan de veroisoht
voldoen/ legeuwoordig wordt voor het kad
eea ruimere voorbereidende opleiding vereischj
dan aan de bedoelde school kan gegeven worden
De resultaten, net betrekking tot de kenn
der pupillen «Un niet gunstig. 'Vyy wijten dit tn
aeele aan het te gering ondti wijzend entoeuend
personeel. Ten andere valt h^t niet te loochener
dat een jongen, die een groot deel van zijn tij.
wordt beziggehouden wet militaire oi-fcuingen, tl
we,!ni£. *S* overhoudt voor het sohoolonderwy*
u vi u '?., Burgermaatschappij zou genotei
nebben, wil meu beweren, dut de pupillen, |
wend aan militaire tucht, beter gcdiscipliueem
zgn, dau bewijzen de uitkomsten, dat men ook
daarin dwaalt.
Naar onze mqcning is, met het oog op hè.
voorgaande, de instelling der pupillenschoul eet
vervangen
ifécoic tle
het merkbaar, .dot ry aangename tyden
denken. Een brief ligt voor eb oudste op
M; zoo even las »y dien voor ea sinds
i scht de suite. Ea wel bad ity reden om
(CdaclUcn verzonken te zijn, want haar
.. i, sinds een tiental jaren in Indie, meldde
yno bug verwachte komst. Nu zweefden vele
lerinncringcn voor haren geest, en verlangde
Ij hoc Inngei- zoo sterker naar het
oogenblili, wnurop 7,lj zijne armen weer om naar
als zou voelen. Zij dacht er niet aan, dat
haar jongen, voor zou langen tijd vertrokken,
Is mnn zou wedcrkeercn; voor haar was
hij 'altijd haar jongslet haar lieveling ge
bleven.
Mug zag zij hem schoolgaan, den knaap,
el zijne liooken iu een riem en de zak vol
knikkers, en dan, als hij ouder »»rd, na
en zorgen, eene keuze doen
terlichle winkels, en-rij deden
wmeninkoopen voor de oudere broeders; een dneUi
ruofe-ataoD.üeMti-uotic-Conipagnioou die hel haar wel z , ,
de verschillende korpsen van allejlei wapen» atnhlenaar worden, proOlC toekomst, pracnuge
is toenemende, 1) waarschijnlijk omdat de vooruit- -«rrifcre wal waren die vooruitzichten lokkend,
& 7anuth<>t ttder ?"»*k«Hlk verbeterd "
Wellicht moet de oorzaak daarvan ook
z«n.
vonden worden in de miudore volkswelvaart.
incompleet
torie is iu
aan
het
ge..... Het
kader by de regimenten
infanlantste tweetal jnren met 200
onderofficieren en korporaals afgenomen. Op dit
oogcnblik ontbreken by de infanterie: 04
ondsro f n'ei er en en 298 korporaals. Indien de Regeoring
voortgaat met do .toekomst van hét lagere kader
te. verzekeren, vooral door het openstellen fan
beti-ekk'ngen, die door den onderofficier kunnen
verkregen worden, mits hij voldoe aan oen 'jxamen,
waarvoor hu d«*v»i eiscUto kundigheden in het
leger moet kunnen verkrijgen, dan behoeft men
geen vrees te koesteren, dat een aanstcnlijke
vermindering van kader in de toekomst te ver
wachten is. Komt men dan oindeiyk eens tot het
inzicht, dat de verplichte persoonlijke dienst, die
ons degcljjk ruutitkader kan bezorgen, uiet al
leen een billijke, maar
maatregel is, dun zal i
blgken, dat eeu inrichting
alle recht van bestaan mist
Cambreau*.
loop
dat do papillen der tidinol to Nloun-cmlni», dia voorgaan,
MI voor anilero Trijnllll^ers wegnemen, vel een
hoezeer np dit oogenblit do Pupüleuschool roor
zou or
zwu 01
naw
te zyn. lllj .
er ook. Toan kxvam
op af te dingen
en hij studeerde
de dag. met zooveel
druk en vol
Dan werd bet aantal der toekenden nog
versterkt door eene menigte Oaneurs, en van
kantoor en bureau Buiawaartskeerenden, en
was het toppunt van gewoel bereikt. Nu
neemt hetlangsamerhand af, tot 's avonds de
stroom weer aangroeit. Dan komen papa's
?met oudste dochters eene keuie doen voor
mama, en moeders met zoons tets vóór papa
zoeken. Geen beter tyd voor de winkeliers,
dan die paar weken voor het feest van den
ouden Heilige, en dat ty het waardeeren,
getuigt zUn oeeltenis. b\jna overal tentoonge
steld. Iedereen is dan ook ia die dagen op
straat te vinden, en wat wonder, dat onze
Controleur, de heer Frederik Willems, roet
verlof wegens ziekte in palria, den stroom
der menschen volgde en in de Kalverslraat
meéflaneerde. Niet, dat hy er juist pleizier
in had, maar wat anders te doen? O! vroe
ger had men hem even lustig de winkels
kunnen zien bezoeken, maar dat was lang
celeden. By was ook eens vol illusie zijne
loopbaan begonnen, en had gedroomd vnn be
schaving der Javanen, van dagen doorgebracht
te midden der bevolking onzer rijke koloniün,
van een chef vol menschenliefde en
monschcnkennis, zooals van Rees schilderde iu «en
modem resident, die waarlyk wilde zijn, een
oudre broeder voor de Inlandsclic hoofden,
een vader voor de bevolking. En wat had
hij gevonden in plaats van leven en bewe
ging? Eene massa papier; hy was verdwaald
in archieven, verzonken in by te houden re
gisters, in stalen, in aanteekeningen, in reke
ningen, in nola's; hij was overstelpt door
aanschrijvingen, en allerlei stukken
behoorende tot de administratie, waaruit hy geen
meer wist te vinden. Zyn chef was
was
?Wl W» V M w* w ».»«-,-_ , __
nw hl) er rflk. Dan kwamen hem de
SuNicolaasavonden in het ouderlijk huis voor
den geest, eerst, toea er nog geen ledige
plaats in den kleinen kring was, als ieder
met zooveel belangstelling luisterde naar het
overgaan der schel, en zyne moeder met
zulk een gelukkigen glimlach op het ge
woel nederzag. Vervolgens als in latere jaren,
een voor goed, een ander tydeiyk weggegaan
Was, hoe de rollen langzamerhand wuselden
en hij met zyne broeders toezag, hoe de moeder
het pakket ontving, eene cadeau, de vrucht
! _ fc..».if»n(l
daar teekenden zich dan de woelende kwdo
gestalten tegen de gordijnen al.
8 Ook by Mevrouw Willen* was het druk.
Alle vier de zoons waren Wleen, dri* ervan
Alle Vier OO ZOQUB WWOU UUTOU, w»
met gade en kroost De kleinen vol verwach
ting en met popelend hart.
Z|J waren net eerst aan de beurt.
Dom bedachten de echtgenoojen, broeden
en zusters elkander, en kwam men wat tot
rust.
De grond was bedekt met papieren, touw
en stroo, overal zwierven doosjes en ledige
omhulsels. De controleur zat naast zijne
raoe- - - . . ,-? -., ^
.
vrees te gcinoct gezien-, dat hij zou vertrek
ken. Hoe goed -herinnerde zij zich dat
afscheid!
En nu kwpm liij terug. Zij zag hem in
haar' verbeelding, in een reiswagen gezeten,
vooi'lrenncn langs den groolen weg. op Java,
of >op ecr.c Sueabool, liolsch voorwaarts
stukend, hrl vaderland naderen, en eindelijk
het .oogcnlilik, dal hij weder haar huis zou
betreden en zijn arm om haar zou slaan,
hani; »zijn goed mocdcrlju" noemend.
0«u de gi ooto gebeurtenis als middenpunt,
* * I.I.. J^M r^vtrvAMA r4<i*YlA
UU|j UC1ICUV ...v. uw, .__.. .
eenigszins afnemende, schrijf manie; alles moest
op papier en riemen werden volgeschreven.
-J- ? *-»--' ..,.«,« </. ,.«
Weg M*W1 1. »w- w --a
nog behebi met de, toen gelukkig reeds
eenij
op f>r
Wal tijd er dan overbleef, om rond te gaan
en rond te kijken, waar verbetering noodig
mocht zijn, ol' vereenvoudiging aangebracht
kon worden, is te begrijpen. \Vel kwam er
er, bf) do tulrijke verplaatsingen van jonge
ambtenaren, soms verandeunu, maar meestal
was het hetzelfde onder andere vormen. Zoo
werd de lust gedoold en maakte plaats voor
een minimum van belangstelling aan onver
schilligheid grenzend. Veel papier met mooie,
al wat en hei verkeerde, rapporten, dut was de
liKtervormlng )>(j Uu IiiCantario gemist, or
tot ton miiümum Btórkta teruggebracht kin wcii'den.Eetw
(liibrri'llnK van but lustrucü-Uitallloa i« o. .L iu all*
oi>zic-liton wcnüdieiyter.
BIBLldëAPIIIB. .
Iiuliseh StiWair TgdscMft. No. 10.
De vuren van do Infanterie. I. Af j h en
Tunis. (slot). Oplische telegraphio. Voor
heen. lli-.tilaRcu en discipline. Ecu nieuwe
afstandsmetor voor müitaii- gebruik to velde.
Eon nieuw olectrisch gnweci'. De Atjeh-oórlog
druagt geen Ilorueinsch karakter.,
Boekbeschouwing. Varis
zijn pretli^cn lach en zijn helder oog, die
op haar zestiende jnnr hei ideaal was narer
mci.ejesdi'oomcn.
beeld : bewaard,
\Vat had zij trouw zjn
al die lange jaren, en wal
sprak .met
hoorde
vuur en met overtuiging, daor
op het laatst aan en zweeg.
MV» |TMWWV. »?- , v,
hunner spaarpeningen, bevattend.
Uit Delft was hij altijd overgekomen om
het feest mede te vieren; na dien lijd, in
Indie, was het gedaan geweest.
Nu was hy wfier in Holland en naderde
de avond. Zijne broeders waren getrouwd
en hadden zelf een gezin, hy was nog alleen.
In Indie had hy weinig vrouwen ontmoet,
die hem aan een eigon haard deden denken
en wis er al eens eene herinnering opgeko
men aan aardige mefojes in Holland, het was
meestal, als hij hunne huwlijksaankondigtog
in eeu ol ander nieuwsblad las.
En wie kende hij nu nog?
Zijn moedertje was zijn alles. Zijn alles?
En wat was dan toch dat vreemde, dat hij
in hunne verhouding opgemerkt had.
liet was niet als vroeger, toen hij haar
alles toevertrouwde. Ah! dat was het. Uad
hy in de tien verloopen jaren haar wel alles
vertrouwd? Wist zij,- wat teleurstellingen hem
in Indie gewacht hadden, walitlusien vervlogen
waten? Neen, hoe kon zy dan weten, wat veran
dering in hem plnals gegrepen had? En die
verandering, zou zij haar billijken? Uil moest
bekennen, dat de liefderijke, zachtzinnige, ou
de vrouw geen vrede zou kunnen hebben
met zijne onverschilligheid. Daarbij wat had
hij daareven ontmoet? Eene moeder, die haar
jongen om twee kwartjes een paar laarzen
'moest weigeren. Had hij recht om zich zoo
af te zonderen, omdat hij niet sterk genoeg
was gebleken, om legen den stroom op te
roeien? Kon hij nog niet genoeg doen. O!
Les van den goeden ouden Heilige, wien
het genoeg was een kindervriend te wezen, gij
zoudt niet te vergeefs zijn!
Hei was niet vroeg meer, toen de heer
Controleur thuis kwura. Zijne moeder wachtte
hem. Bedroog zij zich, ot was er meer licht
in zijn oogen, meer veerkracht in zijn slap,
meer klank in zijn slcin?
Neen! daar sloeg hij zijn arm om haar
heen en het mijn goed moedertje" klonk
weer als van ouds.
Zij her vond haar jongste, haar lieveling weder.
een dito BW M»
ew ffMttb*USBtrl|
n «n n. L o,; M
der, die ttyne baad in de hare had. Zy had
lachend het gejoel van het tweede geslacht
na haar aangezien; nu dacht zty aan de
tyden, toen haar jongens zoo rondhuppelden,
en hoe haar jongste nog geen hand gevon
den had, hem liever dan déhare, Oen l zj
wenachte dat hy spoedig een liefhebbend
hart mocht vinden, en als het kon, dat «y,
voor haar heengaan, nog een spruit van hem
in hel leven verwelkomd mocht hebben.
.Daar stond WUIems op.
»Nu nog eene verrassing!" zeide
hyglimleerlingen op voor het herhaVogiowienrto w «JU
kwam er...-, geen l
Te Sneek kwam w voor dt betrekktag va»
onderwiJierei aan de meiqeuehool op Ma **«?»
tenant van f800.... &tw l T» Utraet* touw*
tegen voor hoofd eener openbare Khool 86 ?ol».
otUnten, en te Entohedó voor een dito
T» Loenra a/d Vecht bmtaat e
bijzondere eohool «oor gewoon
hoofd dier ichool wai »*dert Jali
en de school dientengevolge geiloten
loop van den aomer kwamen er van
ipgpietenen twee adrewea bij den gem
in met verioek om, met het 00*
opd«gmiee«Hfinanciën, dtie inriohting op te heffen en MM
Uaate voor n. L o. aaa do openbare aohooi'tM
te voegen ; de raad besloot evenwel den adfi»
?en af te wlken en f 000 mbaidie nlt te
met nog f 600 garantie der
dit alleen voor bet «ent* jaar. Ue
de Weerd aanvaardde deser dagen _____ .
en opende ?Qae ichool met . . . tn leerling l
lachend.
Hij verliet de knmer om na eenige
oogenblikken met Emilie aan zijn arm terug te
koeren. Hij bracht hnar bij zijne moeder, de
beide vrouwen omhelsden elkaar zwygend.
Dan volgden de gelukweoschen elkander op.
Maar hoe was dat zoo eensklaps gekomen?
De controleur verzocht het .gezelschap, zich
neder te zetten, en geplaatst tusschen zyne
moeder en Emilie, vertelde hij van:
»Een St. Nicolaasavond, een paar schoenen
en zyne vrouw."
DIDASKATJA.
UCULVJ uw*l,v,.«, .-*
g,had zij hem gesierd met alle mogelijke deug
den, lloc...onbeduidend waran andere jongelui
haai1 voorgekomen bij dien licld harer
fantaisic! E» nu was hij op weg naar huis en
zij dacht er niet nan, ol hij zich harer nog
zon herinneren, en of ziju hart in al dien
tijd wel viij zou xijn gebleven; zij bloosde
SCHAAKSPEL.
No. 47.
Vin E. JL SCHMITT (DeJMuiTonJi
ZWART.
? b e d e f s i
WET. ? :
Wit «peelt voor en geeft In 3 Mtten out.
(Wit 12 sa Zwart S stokken met K. E IJ
Oplouiag vu SchaakprtbleHi H«. 4S,
l B« - P O Ei nt D 3 (a
' 9 "F O F 3 nut. .
(»)
l ..... E 4 nt D S (b
3 F 6 C 6 nut.
(b)
l . . . . , Paard ipaelb
3 P 9 nt E 8 of op F 3 mal.
ij' -- ..
als zij aan hel welkom ducht.
lllj was gekomen. O! die nacht voor zijn
aankomst, wat had hij lang geduurd, hoe
langzaam kropen de uren om. Eindelijk was
het tijd, men ging hem n(halen. Maar was
dut de levenslustige jongen, die eens ver
trok? Die man met zijn ernstig, bleek gelaat
was dat haar zoon, die zoo luidruchtig, zoo
wil* soms, kon zijn?
Zij had hem herkend, hoe veranderd hij
ook,, was, zooals eene moeder haar lieveling
weet te vinden Ie mickleii v;m honderden.
Haar hait was hem tegemoet gevlogen, en
loen..'i.. toen was hij bedaard nader geko
men', hij had haar omhelsd, ja! maur hoe?
was.' dat een welkom voor ccne moeder, die
tien-jaren lang eiken avond voor haar jongen
gebeden had ?
Zij had hem aan hare zijde, en hij onder
steunde haar met kracht i gen arm. lllj was
goed en hij was zorgvpl voor haar, maar
hoe-anders had zij hel zich voorgesteld! De
warmte, de innigheid ontbrak.
Zij iroostte zich; zij verontschuldigde hem,
het -was de vermoeidheid van de reis, en hel
vreotnd gcwordeno der omgeving, het zou
wel veranderen. Mjar de dagen gingen om,
en voegden zich tot weken, ea hij bleef
hot.zelfde, zacht en goed, doch onbevredigend
voor' zijne moeder.
En die andere vrouw, die een vriend van
vroeger jaren, misschien meer nog, had ver
wacht to ontmoeten, wat had zij bij de deur
gewijfeld, toen zij hem voor het eerst zou
wedcvzien, haar* harte had. geklopt, en hare
wanden hadden zich hooger gekleurd. Vrien
delijk was hy haar te geraoet getreden, maar
zij had toch eene ijzige koeUc gevoeld. Hoe
verschillend was hei afscheid geweest!
»»Wm ww ---j -j
Er zijn velen zoo veranderd, en tien jaar
is een lange lijd. Zoo was hij geworden
wat hij nu iS, bedaard, onverschillig, koud.
Toch had nog eens >.iju oog gelicht, het was
toen hy de tijding oritving, dal hij met ver
lof kon uaan, maar dau had de ncdachlc
aan al de veranderingen in Holland hem
weder kalm doen worden, en was hy zonder
haast op weg gegaan. Zoo was hij aange
komen, zoo had hij het huis zijner moeder
betreden. Hij wist, hij begreep niet, dal zijne
moeder meer cischte dan zachtheid en zorg,
Wel had hij soms gemerkt, gedurende-;"
verblijf bij liuur, hoe zij, als zij meende,
? ? ? *- » i:?« .
Witerad vcf>
DcBe itv
mei hut
Ophtilng v*n het Kinitptl.
t O B E 1 -H C & nt E 71 (l
. l PO E 011 G 8 H 81 (l
3 F7ntB7 K S at E 71
Wit geeft 'in drio letten nut.
1) Komt fwtrt E 8 nt E 7, volgt 1F7 F8-*-«a
don volgeodeu «t mat.
8) Zw»rt lieoft niet Ixter. By 3 . . . B 6 nt U 3 +- volgt
S E G nt H S, H 7 H 5; 4 H S E O ea in een
pur iett«o u»t.
INGEZONDEN OPLOSSINOBK.
Hoc ontvangen (a Uit vorige week, juiste opluutngen
T»n E. E. E, 43 l-n 41; .rroeMo-qmwiet 46; M*t «'* '
vieren, 48 on 44, insgelUk» W. d. T. «Uento Amiterdud;
voorU ti. ' 8. te Meppel 44; »o v. d. M. te N.N. 45; A.
J. v. E. te Haarlem; Henri 44 ea «; .WUiu. (*
t'King", b«ldin te Anwtordmn; al»med« W. T. H - D "
No. 46 en bet Elndipel onder [irobloom 46.
Kei" te JU Ii 'toompronkelyk?
NAGEKOMEN OPLOSSINGEN.
JttUte oploMlogen ontrineon wjj v»n, L. 8. U ln-l'l1»
45 en tEtndlpel; Hai Z'n Vieren 45 en 40; Uem V
d; Vi .1U1" 48 «lief ta Amatürdan. Voort» 46 dtxx
" v: JE. (e HMUleta: 4» door A. H. W. ta BfB
M«i.l»ètAa4c|i*l door v.d. JCt» H.M.
'?'~' 4» 10 v. a t»
Hel was ver in den herfst, toen hij kwam
en nu was het winter. Felle, koude, winter.
Eene sneeuwlaag dokte don grond, deed de
takken der booraen buigen en drukte zwaar
op de daken der huizen. Vrooiyk 'bescheen
het zonnetje dit alles. En de rijtuigen bngs
de grachten der Amstelstad voortrollend en
de heldere muziek van de luidklinkende bel
len der paarden, alles zette leven bij aan het
fraaie wiotcrtafreel. In de Kal verstraal wan
hel het volst Geen wonder, Sint Nicolaas
avond naderde. Dichte ryen wandelaars
slenterden er voort en verdrongen zich voor
de fraaie uitstallingen der winkels.
.Aardige kinderen, goed ingestopt, drukten
de roode neusjes legen de glasruiten en be
raadslaagden, wat voor pa en ma zou aan
geschaft worden. In de magazynen waren
geen handen gedoeg om te helpen en stapels
doozen en kisten werden uitgehaald om aan
dfcrt soms zoo lastigen smaak der
kooplustigen te voldoen. Uier Mond eenjongmensch
met'een verlegen gezicht armbanden of
hatoa te bekijken, en daar vroeg eene
dajae, met een hoogen blos, naar
hy het niet zag, de oogen op hem liet rus
ten en zich dan teleurgesteld weer afwendde,
maar de reden bevroedde hij uiet.
Eens'meende hij haar zelfs weenend te
vinden, en waar hij vroeger bij haar
neergeknield zou zijn om de reden te vragen,
daar verliet hij nu weer de kamer. Hij had
het zelf vreemd gevonden, hij liep er over
te denken, wat er ontbrak.
Hij gisle niet, wat het kon zijn.
Ook nu maalde het hem door het hoofd,
als hij op dien echten winteravond in de
Kal verstraat -wandel de.
Verstrooid zag hij op al het gewoel, hij
dwaalde af en bevond zich in eene zijstraat,
ook vol winkels, maar niet van luxe-artikelen.
Daar hoorde /hij eene jungensstcm achter
zich:
»Ilé, raoodci! wat jammer dat die schoe
nen twee -kwartjes te duur ziju, zij zalen
zoo warm,"
en dan eenn vrouw:' i'\,\ kind! Ik had ze
je zoo graag gegund !'*
en een zu<;hi volgde. ~ "
Willems hoorde het in gedachte, duur
drongen de woorden toch verder dóór, wat l
schoenen, Lwce kwartjes ie duur!
De Controleur keerde zich om, ?Kasihan!"
dacht hij.
Hij zag den jongen, hij r.ag de vrouw; het
scheen hem eene. schoonmaakster of zóó
>Hé! vrouwtja! Kan die jongen eene bood
schap voor mij doen l"
t Eene boodschap, mijnheer!" Klonk, het
verwonderd.
>Ja, ga maar mee, vrindjc! en wacht jij
even,'t ia gauw gedaan!"
Hij nam de jongen ter zijde, »waar zijn
die schoenen te koop ?" Verbaasd staarde deze
hem aan: »daar", was het antwoord.
?Kom dan l" Samen slapten zij den win
kel in, de controleur deed zich de bewuste
voetbekleedselen geven en betóalde.
?Uier," sprak hij lot zijne jeugdigen met
gezel, >ga nu naar je moeder, en zeg, datje
dat van Sinterklaas hebt, gauw!"
Deze laatste aanbeveling was niet noodig,
. Mejuffrouw Emilie Verhagen ging
bood.schappen doen. Ook w met het oog opliet
naderend Oud-Hollandsche feest.
Zij was nog even bij hare moederlijke
vriendiu, mevrouw Willems, aangeloopen en
stapte nu langs. een der hoofdgrachlcn van
Amsterdam voort.
? Wol!" klonk er eensklaps een vroolijke
stem naast haar »gaat men inkoopen doen?"
Zij zag op en bloosde. In die oogen,
in dien stem herkende zij weder Frits Wil
lems, den student. Het was, alsof de tien
verloopen jaren eensklaps waren weggecijferd.
Even vroolijk beantwoordde zy de vraag,
en toestemmend zijn verzoek om haar wat
Wat was er toch, dal
Het s»l a wel opgevallen zün, waarde redac
teur, dot in do vorige week bfl het behandelen
der Indische begrooting in pnzo Tweede Kamer
nu en dan nog al een hartig woordig ook over
onderwijs gevallen i*. Dr. Schaepmau beweerde
dat de regeering zich te veel met het onderwijs
bemoeide, en dat, als dit meer aaii particuliere
krachten werd overgelaton, dat voor ne schatkist
groote bezuiniging zon ten gevolge hebben; hj]
noemde sommen op welke ellc« leerling thans aaa
de regeering kostte: Inlandiche en Buropeesche
kinderen respectievelijk f 130 en f 140 per hoofd
en Iper jaar, leerlingen van de 3 H. H- Scholen
(Bfttavia, Samarang, Soernbaia) zelis f900. Bij
dit alles beriop bij zich op eeu boekje van prof.
Kei u to Leiden, die duoriu schreef, dat N. U. de
Spanjaarden veel meer vour ontwikkeling hunner
koloniën hebben gedaan dan wy, dat dat allén
te danken was aan de ttoomszlio pastoors".
De beer Des Amorie van der Hoeven tad het'
druk over bet feit dat de Gouverneur-Generaal
do Chineeüen van de H. B. School.wilde ne
men; hy noemde 'tzelfit laf n belachelijk dut
wen vreesde o-u den Chineeien Earopeeacümid
delbaar onderwijs to geven; ook anderen vielen
dezen spreker bij, waarop de miunter antwoordde
dat h| den G.-U. reeds geschreven had dat be
de jongen stormde met n juichkreel weg.
Willeros liep voort, »wel," zei htj lot
ziph-? * * ... ? - - . - .
..
zelf, «zulke gekheden veelt het
verlofstractement niét dikwüls. Hoe kom ik er eigen
lijk toet"
?Ja, hoe kwam- hy er toe? daar dacht hij
nog over, toen hy in bet Leesmuseum in
eene stille zaal voor den haard zat. Hij zag
peinzend in de gloeiende kolen, en wat tal
van tafreelen uil »«f '~ ?> ir^erde die
wisselende, massa hem voor. Daar wandelde
hy als knaap aan de bond ctjoer moeder,
langs de rüchtbevolktó «trateo eo. deira»i|
te mogen ev.«..«».
haar metgezel zoo veranderd had? Zy pijnigde
zich vergeefsch om een voldoend antwoord
ie vinden. 'Zooals hij nu was, kwamen de
oude herinneringen weer boven, en hij begon
zelf er van op ie halen. Zij luisterde met
maar al te veel welgevallen,
En hij, hy wendde het oog niet af, als zij
glimlachend opzag. Zoo wandelden zy voort.
Wat belangrijke commissiön werden al ver
gelen l ?
Men lette op geen tyd, tot de naar
huiskeerende schooljeugd, en daarbij de hen soms.
om de ooren snorrende sneeuwballen, hen
terugtrok uit het verlodene tol het tegen
woordige. Emilie werd door eon sneeuw
bal getroffen. Willems sloeg haar mantel af.
Hel was alsof zy beiden jonger waren ge
worden. Maar zij moesten huiswaarts keeren.
Hier en daar werden rocds de lantaarns
ont. stoken; zij slapten flink voort.
En achter hen huppelde onzichtbaar een
kleine knaap, die het weder, ondanks zijne wei
nige klccdcren en de scherpe koude niets
onnangenaam vond;-hij wierp niet met sneeuw
ballen, maar hij greep tweo scherp gepunte
kleine pijlen, en doorboorde de beide won
delenden onmeedoogend-kei hart.
Daar zouden zij den hoek eener straat
omgaan, toen eensklaps een luide kreet ge
hoord werd. Een jongen stoof op hen toe.
? Daar is ie!" riep hij en trok eene vrouw
voort «Daar is ie!"
Willems had hem herkend, het was de
jongeman de laarzen; hij wilde verder gaan maar
den stortvloed van dankbetuigingen ontging
hij niel. Op Emilie's vragenden blik deed de
vrouw het geheele verhaal,-en hoe de Con
troleur ook zeide »Soedan, genoeg, genoeg,"
het dankbare ban moest zich uilen.
Eindeiyk konden zij hun weg vervolgen.
Emilie was stil geworden. Willems legde
zyne hand op haar arm, zij zag. op, en een
traan blonk m haar oog.
Toen greep hy stoutmoedig haar arm,
nam dien in den zyne en begon to spreken
op zachlen. dringenden toon, terwyl zyne
dame met gebogen hoofd luisterde.
Het was goed, dat de avond, in deze don
kere dagen voor Kersmis, vroeg gevallen Was.
dat h(j uu,» «. «. .~?D
halve de tinaucieele reden, er geen goede rede
nen waren aangvoerd en ze hem dus niet plausi
bel voorkwamen; alzoo mogen de gestaartu be
woners des llemelschoh Ruk» weder van het mid
delbaar onderwijs op Insulinde gebruik maken;
't zal evenwel zulk een vaast niet löopen. Zoo
lang b. v. de afdeeling U. B. school van liet
Gymnasium Willem Hl bestaat (en dat: ia van
1667) heeft er nog maar n Chinees eind-examen
gedaan, en vnn de beide andere scholen nog geen.
De vorige week is ook het antwoord van Z.E.
den minister van B. Z. verschenen op het
voorloopig verslag over de staatabegrooting, hoofd
stuk v ; 't is zeer merkwaardig; 'h|j ontkent dat
er behoefte zou bestaan aan-wijziging der wet
U. O.; hn beweert dat do Kamer geen opheffing
van een der Universiteiten verlangt; hij wil niet
medewerken om aan de vrije Univoigiteit dezelfde
rechten te geven -als aan de andere academiën,
ook «iet hij niet in dat men de theologische fa
culteit vooral zou moeten opheffen; h|j wijrt er
op dat men (en 't is eocr natuurlijk) geen ge
leerde heeft kunnen vinden die als hoogleeraar
in twee of meer moderne talen BOU kunnen op
treden ; men zal. zich nu dienen te bepalen tot
lut benoemen van een hoogleeraar voor ne
taal, eu dan liefst hot Fransch; hy wil de rege
ling der eindexamens van de GymnasiSn nazien,
doch geen subsidiën aan die inrichtingen intrek
ken; hu is er zeer nfkoertg van om het jus pro
movendi aan de ymnasiön aan de leeraren over
te laten. Verder zegt hij dat bij zijne aandacht
wtjüt aan eene herziening der wet M. O.; hij
bant beter regeling mogelijk* omdat de behoefte
IIAU vakscholen crouter wordt; doch wat hu van dia
? ? ~ ?--? <Jt.Oi _J.4l,«<.
..at beeft Dr. Wagenatr In d»« ,»«H»*wnt
ikh kwaad gemaakt over de
Toorfeaomealnrkitting eener Cnrütel^ke nornaa&bool voor d»
noordeltjfce provinciën te Franekerl HQ trekt t*
veld* tenn de naaiHa, die dit w01«n, ea iraar>
onder hE een aantal op ondeiwfiigebied totaal
onbekende personen oantreit. H|. «ft dat d
oprichters daar Baptisten, Gerefortteeirdw, Per
fectionisten, Snpronatnrmlisten, Etuisenen, en*.
by elkander willen hebben, terwijl iu daarente- ;
gen liever hun best moesten doen om streng
Calvinistische onderwijzers te vormen ;b4j wensen
dat die school maar in de geboorte smoren moge*
want hjj verkiest geen «vage, kameleontiscoo,
wonld-be Christenen.
Een heuglijk mandement is door den bisschop
van Breda de*«r dagen uitgevaardigd, namelQk
dat de geestelijken in zijne diocese geen kinde
ren tot de H. Communie mogen toelaten, die niet
lezen of schrijven kunnen. Er blijkt dus Uit dat
er in dat bisdom vroeger ook wel kinderen toe
werden gelaten, die hun catechismus niet eens
lezen konden; 't was dus tyd er tegen te wakea.
Het gebeurt gelukkig hoogst lelden dat Gede
puteerde Staten art. 53 der wet L. O. toepanaa;
onlangs U zulks ovenwei het geval geweest en
genoemd collegie in Noordbrabant u verplicht
geweest te verklaren dat P. H. van Mechelen
(broeder Saleziui), over wien nog al wat geschre
ven is, wegens ergerlyk levensgedrag lijae be
voegdheid tot het geven van onderwijs verloren
heeft.
Het is ook ergerlijk dat ia de laatste maan*
den leerlingen bij bet H. O., namslük de studen
ten te Utrecht, zooveel van zich doen spreken;
eent was het by gelegenheid van den dood der
vrouw vau een kastelein op het Munsterkerkhoi;
eene iaak, welke nog voor da rechtbank han
gende is, toen weder net het beschonken maken
van k mmandant en manschappen der hoofdwacht,
hetwelk aan den eerste eeno degradatie, en aan
do onder hem staanden militaire straf bezorgde,
thans schijnen zy weder een bedrijf uit den Petit
'Faust of uit den Petit Duo te Baarn te hebbeu op
gevoerd, door in een kostschool voor meisjes
binnen te dringenen er zooveel rumoer te maken
dat de institutrice niet hare manschappen, als
tuinier, huisknecht, kok, enz. opriep, ma ir dood
eenvoudig de brandklok luidde, waarop de boeren,
niet in 't geweer, maar met hot mes kwamen;
bet schijnt wel zonder groote schade of verwon
dingen te zijn afgeloopen, doch 't feit is geschied,
en al tracht men het ook als een jeugdige on
bezonnenheid of bróoddronkenheid te willen be
schouwen, 't is treurig dat zulke taken,aan Rijks
Universiteiten geschieden. Al schuilt net kwaad
maar iu een enkel, misschien klein clubje, het il
een kwaid dat uitgeroeid moet worden.
In het begin van mijn schrijven «prak ik n
reeds over hoogleersai s betrekkingen in moderne
talen a«n onze Universiteiten: prof. Symons uit
Gjoniugen, <gewii eene bevoegde autoriteit breekt
in n van onze groote dagbladen een buis TOOT
' verwezenUjkiog van alt doel: hy wijst es?
de
vooral ook op hoe wq ten onzent in dat opzicht;
achterstaan bij het'buitenland. De Minister va»
Binuenlandsche zaken beloofde reed» iets; 'til
zeer wenscheiyk dat de Tweede Kamer met hem
medeeaat out Inerin te helpen, en behalve eea
hoogleeraar in het Frantch ook nog eene derge
lijke betrekking voor het Hoogduitsch in het leven
helpt roepen.
Geloof my steeds tt.
20 November 1883. Q. K..
Het was St. Nicolaasavond; Tal van meiden
en knechts sjouwden met manden vol pakjes
langs de grachten en straten, en de winkel
bedienden hadden het druk met de
voneavttri al het ??"?????
IIAU VIKA.QU1IUI1ÏU K^v»».. , .. ^ ..,
henieniug gereed beeft, hield ag terug, omdat het
uitvoeren van die herziene wet veel geld zou
konten; nu, daar moet hy de Kamer in haar
zniuighudskoorts maar niet mede aankomen, even- ?
min als met eene wettelijke regeling van het
zeevaartkundig onderwijs. De minister wil verder
werkzaam Wijven om de opdrijving van kosten
L. O. tegen to gaan; hy wil echter niet boorcn
van vermindering van Rijkskweekscholen.
Alle mannen van het onderwijs zien nu zeker
met verlangen uit naar dn debatten over dit punt;
ol dit mei do geheele begroeting nog voor den
aanvang van het volgende, dienstjaar zal zijn
afgeloopen, is met reden te betwijfelen. '
Wat zyn er in de vorige week veder zonderling»
zaken geschied, welke waard zyn aan de vergetel
heid onttrokken te worden l Dégemeenteraad vau
Veenendaal heeft daar onlangs de onderwrjfcers
in vier klassen verdeeld met eeu maximum- en
mintmtfm-tractement, doch de Gedeputeerde Staten
vau Utrecht hebben aan die verordening hunne
goedkeuring onthouden met het oog op al. l vaa
art. 26 der wet, waar te lesen staat: «Aan eiken
onderwijzer wordt «ene voste jaarwedde toege
kend." Het besluit zal dus gewtoigd worden. Wat
my evenwel zonderling in dat besluit trof was,
dat die klonenverdeebng en dus het verschil la
trnctement geregeld zon worden al naar gelang
van geschiktheid en bekwaamheid." Bet zal
dus, dunkt mg, te Veenendaal niet lang du
ren, of de een* onderwyzer vWr, «n de ander
na zullen daar hunm n matten oprollen, nu er
in het geheel van geen anciënniteit sprake is:
een onderwater toch die «en jaar In de gemeente.
is kan van de eer*te klarséworden; terwijl een
man die er tien of twaalf jaren zit nog tot de
vierde kan behooren. Mogeijjk is 't besluit ver
keerd in de bybladen opgenomen, anders geeft
het aanleiding tot beel wat willekeur en
onbillykheden. .A
Te Noordbroek in Groningen, maken de open*
bare onderwijzers «ea soort van strike..
Ni«ttegenitaande hnnnéinstnustie luidt 3at
herhaling- (avoad) school les BMCted
* '-natnarijjk '
Parjjschc seden. Dezer dagen werd een grijs
aard, houderd twee jaren oud, van de straat
opgeraapt. Hij was tengevolge van uitputting
neergevallen, dnar hy in verscheidene dagen niets
gegeten had. De politie kwam tot de wetenschap,
dat hy gohuwd en sedert 30 jaren door zUna
vrouw verlaten was Deze werd spoedig gevonden
en bekende dat aij sedert 15 jaren niets meer van .
lisar man had vernamen. Zy wilde hem wel
weer opnemen, doch de man met wien zQ i?da
vrouw is 97 jaar oud sedert 30 jaren in wilden
echt samen leeft, verzette zich er tegen. Hy
verklaarde dat van weerskanten verjaring «as
ingetreden en hy dus de wan echtgenoot wu
en de andere de rustverstoorder. ' Deze gaf er
de voorkeur aan om in een der stedelijke
verplegingsgestiohten to worden opgenomen.
Welke vreemde begrippen van «edelökheid, wét
en.recht heerschen daar nog in sommige kringen
der volksklasse.
Een voordeeltje wijngaard. Te Tontainebleau
in het slot, bevindt zien een onder Frans II ge
plante wijngaard, die jaarlQk* twee^.tot drieduizend,
kilogram druiven voortbrengt. Dit jaar was de
oogst wat minder, doch. hy bracht nog bf open
baren verkoop 2284 franken op. D* stam is nof
in een andec opzicht merkwaardig, daar hövan
een soort wijnstok afstamt, die Ghasse.Us de Ton
tainebleau geheeten wordt ea in dea omtrok veel
wordt gekweekt. Zügelden als de beste druiven
om uit de hand te «ten, diéFrankrijk oplevert
en worden te Parijs b| gioote hoeveelheden ver
orberd en naar heinde en ver verzonden. De
vrucht is goudkleurig of licht geel, vleeschlg ea
' " ' ? '-'?'
w aan de
i vut, doen
atf't niet; itf geven nattmijik
heelen dif -.lef op' ?de open
das'. :"? ?' '.?''' * '." ' .??:??
riepen. B. «te W. «tteiykt ntalsn
Kinderffedaehten. De tweejarige Else was met
baar broers op een Itinderfeen. Des avonds werd
er een klein Trunrwerk afgestoken. Toea de eewb»
vunrpyien de lucht ingingen, begon bet Una
bitter te schreien en riep vol angst: .Zty schieten
den lieven Heer doodt" >
Practück. In wat soort boek ztt je daar t«
?|- H J ?jh|-J| n jlW ' '
«O, dat is eea zeerprokHschwwkj voor wie niet
?Wemmen kunnen. Vallen zB namelykbi bet wa
ter dan hebben ztj maat blods. 79 op to slaan ea ?
daar staan nauwkeurig, de noodige beweginnèa,..?
die men te doen heelt, opgegeven. Die maakt
men dan, aemt,?on is gered.
AmerikMMck. B(j de ppeaban nebandelias;
eener zaak, vraagt de-advokaat *aa
denbeschntdigde, aan eea getuige: Is n al lang Tav *mb|
bekend met ba beklaagde." ' ?'?
Getuige: nWU zeker, we hebban saneucensia
een bank gewerkt." . , .%. ???..,
Ad vokaat: MEn wanneer wss dat?".
Getuige'. Zoo ongeveer 'smoritenB om drie uur,
MM laf ia' hètTaatste voorjaar, toea,atenir
d v»a\e Véaaotoa ^M«^4aa"?(^ ?
J
ivokaat vroeg niet. verder