Historisch Archief 1877-1940
343.
AMSTERDAMMER
Verschjjnt eiken Zaterdagavond.
its«vere: DAGBLA'BVEREENIGING HOLTZ & Co.
? ???*-? v<h- Kantoor: Spuistraat 216. "
Hoofd-Agenten: te Batavia, G. KOLFF & Co.
Zondag
20 Januari.
Abonnement per 3,'m f 1. . fr. p, p. ? 1.15.
Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken verkrijgbaar a, o!lo!
Aclvertentiën van 1?regels f 1.?, elke regel meer . , O.ia!
tusschen den tekst per regel ...,.?l.?.
Abonnement op de Mail-Editie per jaar ...... 18
Aclvertentiën in « regel ...,..?0:2.0,
INHOUD:
.* - ,
r BCITEXLAND. BINXENLA.ND: Van Sloten, aau v. d. Wal."?Onze Waden.
Warme kadetjes, een Zaterdagavond-praatje, XXXV, door Ariuiivius. Brieven van
Jan van 't Sticht, XIJ. Kunst: De vertooning van den Gijsbredit van Acinstcl,
door T. Vosmeer. Aan proi'. Jos. A. Alberdingk Thijra, door M. \Vijbran<l.s? ?
. Muziek, door Auditor. Kunstbeschouwing Taco Mesdag, door Alb. Th. Let
terkunde: Een aardige praatster, door Enrichetta. Occano Nox, door C.|M.
Hugnenin. eaz. Berichten en Mededeelingen. Inhoud van Tijdschriften. Niouwo
Uitgaven. Militaire Zaken: De Toekomst (Bevordering, traktement en pensi
oen) (Slot} door Aree.?Bibliographie. Schaakspel. Feuilleton: Do liefdo
eener Eomeineehe. III. Allerlei. Benoemingen. Onderwijs. Kerk.
Faillissementen. Overzicht van de Eflectenraarkt. Amerikaanscho Sporen. III,
door J. v. d. Burg. Ergerlijke Stand. Veiling van vasta goederen, Te Huur.
??Adveïtentiea. Schouwburgen, eiiz, " ......
Het stelsel der Duitscha en der Pruisische Regcering is sedert
lang om zooveel mogelijk geld tot hare beschikking te krijgen,
??het liefst in den verra, waarin de inkomsten aan de fmancieele
controle der parlementen ontsnappen.
» Bij den Pruisisehen Landdag zijn twee wetsontwerpen aanhangig
«.gemaakt tot hervorming der inkomstenbelasting. Het eerste wil
de inkomens beneden 1200 Mark vrijstellen. Alle overige inko
mens worden getroffen met eene heüing, die voor de geringste
'inkomens n percent bedraagt en met eene progressie van n
tiende percent stijgt tot zij voor inkomens van meer dan 10,000
Mark het cijfer van drie percent heeft bereikt. De aanslag van het
vermogen geschiedt door eene commissie onder voorzitling van
een regeerings-ambtenaar.
-Tot dekking van het tekort, dat ontstaan zal door het wegvallen
der beide laagste klassen der inkomstenbelasting, stelt de regeering
voor eene belasting ie heffen van de rente uit het kapitaal. Ook
deze draagt een progressief karakter en klimt van een half tot
twee percent.
Oppervlakkig beschouwd zijn deze ontwerpen zeer aanlokkelijk.
De kleine man wordt daardoor van een last ontheven, en het
ontstaande tekort wordt aangevuld door den rentenier.
Er schuilen echter adders onder het groen. Met de teederheid
der regeering voor den kleinen man is het eigenaardig gesteld.
De telkens aangeprezen uitbreiding der indirecte belastingen zal
spoedig genoeg nog zwaarder dan thans drukken op zijne levens
behoeften, en met de enkele Marken, waarvan men hem nu wil
vrijstellen, koopt hij zijn kiesrecht, dat in Pruisen verbonden is
aan het betalen van eene, zij het ook kleine som in de directe
belastingen. Vervalt de belasting, dan vervalt ook het kiesrecht;
de regceringsontwerpen maken daarin geene voorziening.
De regeering begroot de opbrengst der rentebelasting op 6
millioen; anderen echter schatten haar bedrag op meer dan drie
malen zooveel. Dezen willen, om het begrootingsrecht van het
parlement te handhaven, het bedrag der inkomsten- en
rentebeiasting jaarlijks bij de wet vaststellen. Hiervan wil de regcering
niets weten. Het mederegeeren van de Kamers is haar een nood
zakelijk kwaad, dat tot den geringsten omvang moet beperkt worden.
Deze en andere bezwaren werden deze week in een uitvoerig
debat besproken, waarna de voordracht der regeering naar eene
commissie werd verwezen. Alle partijen, behalve de conservatieve,
eischen principieele veranderingen; het uitsluiten van een groot
aantal burgers van het kiesrecht zal zeker worden verhinderd,
daar de liberalen en clericalen vast besloten zijn hierin niet toe
te geven. ^ ";,;
. * * v-- ' '"? . ,.
-
----Eene zeer rechtmatige klacht stemt de Ilongaarsche liberalen tot
bitterheid.
De regeering had een ontwerp ingediend lot instelling van het
burgerlijk huwelijk tusschen Christen en Jood. In Hongarije, waar
el. het ^kerkelijk huwelijk -bestaat^.is^zulk-eea^uweHjk thans;.
onmogelijk, daar de kerkelijke overheid van elke belijdenis de in
zegening weigert.
Het ontwerp der regeering werd aangenomen door de Kamer
en met geringe meerderheid verworpen door de Tafel der Mag
naten. De Kamer zond het, krachtens haar grondwettig recht, ten
tweede male aan het Iloogerhuis ter overweging.
Tot hiertoe volgde alles den constitutioneelen gang. Maar de
verbonden conservatieven en clericalen in het Iloogerhuis, die in
de vrijzinnige wet groot gevaar zagen, herinnerden zich dat een
aantal Oostenrij ksche edellieden, krachtens oude wetten, stem mochten
uitbrengen in de vergadering. Zij vonden van dezen een zeker.'
aantal, wien de rol toelachte, en de wet werd met grooter meer-,
derheid dan de eerste keer verworpen door de medewerking .vans/
buitenlanders, die bij hare werking niet het
minste'belang;hebken.'Dat politiek schandaal doet de door het .ontwerp geregelde be^
langrijke quaestie op den achtergrond treden. Hoofdzaak
is^thansgeworden de vraag, of een toestand kan blijven<?bestaan, waan»
Oostenrijkers den doorslag, geven in vraagpuntent:yanïUit^uit'eiiidf::
Hongaarsch belang.
Yoor elke oplossing dezer quaestie kan de ?
Tisza rekenen op den vollen steun der liberale
Nu do opening van het Parlement nadert, bcghineivd'e
che conservatieven hunne batteFijen op- te stellen. Voor zoovec
uit de redevoeringen van Lord Salisbury en^Sir Stafford Northf
Cote blijkt, zal in b e g-in s et' de uitbreiding, van het s#emrechi
voor de bewoners van het platteland- niet worden bestreöen^ men
zal alleen do tijdigheid van dezen maatregel betwisten. Dït 4s
eene overoude taktiek: de conservatieven willen tet morgen uit
stellen, wat volgens de liberalen heden behoort te geschieden, eik
wat volgens de radicalen reeds* gisteren behoorde te zijn afged^aai
Als argument voor dit uitstel' voert Lord Salisbury de besvepnig
aan, dut de tegenwoordige liberale» meerderheid sleehls eene toe
vallige is. Waren volgens hem 3000 stemmen A
op verstandiger wijze verdeeld geweest, dan zou -men van
meerderheid der liberalen niet veel gemerkt -hebben. Nu
de meerderheid der stemmen, in iSSf> op liberale vertegenwoor
digers uitgebracht, een half millioen. Indien het waar is, datöQOÜ1
stemmen den invloed van een half millioen andere kunnen
neutraliseeren, kon men zich bezwaarlijk een beter argument voor
de dringende noodzakelijkheid eener, herziening van-de kje-s^et'
denken.
Een tweede argument ontleenen-de conservatieven aan "de on
mogelijkheid, om de herziening tot stand> te brengen zonder haar
door eene nieuwe indeeling der kiesdistricten te laten volgen.
Dat die nieuwe indeeling voor hen niet voordeelig kan zijn,
gelooven wij gaarne. Maar het is wat veel van de liberalen-gevergd,
als men wil, dat zij zich door deze -overweging zullen daten
terughouden.
Eindelijk geven zelfs de Torïes toe, dat een maatregel, die voor
Engeland, Schotland en Wales zal gelden, ook in Ierland zal moeten
worden ingevoerd. Daarom wiilen zij dien maar liever in 't ge
heel niet invoeren, en waarschijnlijk wachten, tot Ierland een
aardsch paradijs is geworden.
De eenige hoop der oppositie is eigenlijk op het Huis der Lords
gevestigd. Doch deze eerwaardige instelling is reeds zoo aange
vallen en ondermijnd, dat hare leden zich wel tweemaal zullen
bedenken, eer zij eene populaire beweging dooi\ hun. veto .trach
ten te stuiten. ,
i v -HT
t*1* V.., ??-? ------ .......
Van de bedevaartgangers naar het graf van Victór'Efflftiaï'e^
in het Pantheon hebben de twee eerste afdeelingen hun tocht
volbracht. Om, bij de 80,000 opgewonden pelgrims, die
verwachtwerden, Rome niet aan plundering en wanorde prijs te geven,
heeft de Ilaliaaaschc. regecring. besloten hen in drie afdeelingea