De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1884 27 januari pagina 8

27 januari 1884 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 344 M I L ? T A I R ZAKE N. KADERMANOEÜVRE3. Bij da tegenwoordige wijze van ooilogvoeren kan men in vredestijd niet me;r volstaan de officieren en aanvoerders van minderen rang alleen op hit ex^ercitie-torrfin te oefenen. Die oefeningen zijn .-.olfs slechts een geri.jg onderdeel van de militaire opleiding van officieren en kader. Hoofd zaak is zich de kunst der krijgvoeving eigen te maken. Dikwijls werkelijk oorlog voeren zoude hiertoe zeker het beste middel zijn. DJ toepassing van dit middel is, zooala van zelf spreekt, echter onmpgelijk. Een minder radicale wijze om het beoogde doel te hereiken bestaat daarin, om in vredestijd oorlogs handelingen, zooveel mogelijk met de werkelijkheid overeenkomende, na te bootsen. Dit heeft trouwens bij de groote najaars-manoeuvres plaat,;, dat is den regel 14 a 20 dagen per jaar. Gedurende het overige gedeelte van het jaar kunnen dergelijke oefeningen niet worden gehouden, omdat alsdan de velden bebouwd zijn en 'ie troepen afdeelingen te geringe sterkte hebben. Door den korten duur'dezer oefeningen zijn z;j dan ook gehsel onvoldoende, temeer daar z\j telkens door zulk een lang tijdsverloop wor.len afgebroken. De velddwQst-cefeningen, de zoogenaamde uitgevoerde onderstellingen op afwisselend Urre'.n, die alsdai» gehouden worden, kunnen, om (Ie beide bovengenoemde redenen, slechts weinig vruchtdragend zijn. Van de par ticuliere te.veinen mag geen gebruik worden gemaakt en de tactische eenheden bezitten «auwe'ijks 1/M of 1/6 hunner oorlogssterkte. Hierdoor moet m'-m Bijn toevlucht nernen tot, allerlei mogelijke en onmogelijke veron'lerstel'iugen, waardoor de troe's zich dikwijls een geheel verkeerd beeld der werkeVjkheid vor/ut. Kunnen de/o oefeningen, niettegenstaande dit bezwaar, nog eeiiigsvns zi!n nvi hebben voor c!e opleiding van den soldaat, de vorming -ie.r aanvoerders wonir, narmede niet verkregen. Er moest dus naar een ander mi.ïdel worden omgezien, om ook zonder troepen, in den kortst mogelijke a t;Id, oi'fïweviin en kader de geschiktheid te doen v rkajgen om de taak1, ite\\ia xij in verkolrjkheid in oorlogstijd gullen moeten uitvoeren, saar hehooien te kunnea vervullen. Hiertoe werd in hc} ja»r 1879 een Ontver^-Voorschrift tot ItctJiMtJcn Van Kader-manoeuvres uitgegeven. Vele officieren zien in j'eze Kader-manoeuvre?, deze oefeningen zonder troepen, niet veel heil, vooral niet in die, velke ('oor elk Bataljon afzon derlijk in de nabijheid der carni/oe^.pa wovden gehouden. Het moet trouwens erkend worden, i'!.at van het resulta?.t reznr oefe ning na vier jaar, dat zij plaats hebben, nog ui;'t voel ;-jem.;rkt word'-, getuige de .vele, soms grove tactisch ibutei;, die nog steeds bij de groote najaars-manoevres door aanvoerders van hoogeren en 'ageren r;t7ig ge maakt worden, en die voor een groot gedeelte bc-.t gevolg zijn van onvol doende praetische opleiding van Officieren en Kader. Naar onze .meening, moet dit geringe resultaat voomamelük worden toegeschreven.aan de wijze waarop veelal de Kader-nianoeuvres gehou den worden. Dia der Bataljons afzonderlijk hebben gewoonlijk t.3 ver vnn de garni«oenen plaats, zoodat daarmede dikwijls t-c.i miüiaire marsch van 3 a 4 uur gemoeid is en er op die wijze betrekkelijk weinig tijd voor de eigen lijke oefening zelf overblijft. Ter plaatse aangekomen krijgen de offi cieren enz. een opdracht ter uitvoering van eenig deel der onderstelling, begeven zich. daartoe naar het hun aangewezen punt en vervaardigen al daar '(Joch veelal na t'huis komst, op hun knmer) de onvermijdelijke schets en rapport. De leiders' dezer oefeningen treden daarbij op liet terrein niet voldoende Ris leeraren in de krijgskunde voor hunne onderhebbende officieren op. Toch bieden' die oefeningen daartoe ruimschoots de gelegenheid aan, om aan te toonën hoe b. v. de waarde te schatten der vuuruitwerking van al of niet bedekt opgestelde troepen en van het, meerdere of mindere weerstandsvermogen eener positie, naarmate die al of niet, versterkt ia geworden; hoedanig eene verkenning moet worden uitgevoerd, om te kunnen vaststellen op welke wijze een stelling, een dorp enz. in staat van Verdediging moet worden gebracht. De aard der toegangen, de uit en inwendige vorm van een terrein-voorwerp dat tot eenige oorlogs handeling moet dienen, de opstelling der verschillende wapen-soorten en afdeelingen (versterkingen, reserve's, soutiens) nanr gelang van het terr^in, en de eigenaardigheden hiervan uit een militair oogpunt beschouwd, deze en nog Vele ' andere zaken bieden een ruim veld tot onderricht en bespreking aan. In de maanden Mei en Juni worden gewoonlijk de z. g. groote leadermanoeuvres, door officieren van verschillende wapens, divisie's gewijze gehouden.' Voor den aanvang heeft gewoonlijk een bijeenkomst plaats, waarbij dik wijls minder gehandeld wordt over de uit te voeren manoeuvre zelf dan aver onderscheidene andere neven-zaken, en waarbij het vaststellen der inrichting'en van den vorm der luter ia te leveren rapporten en teekeningen veelal een der hoofUpunteu uitmaakt. Deze. manoeuvres omvatten grootendeels, evenals die der afzonderlijke Bataljons een te uitgebreid veld. Op die wijze is het vaak onmogelijk het gebeele' terrein, waarop geageerd wordt te doorloopen. Hierdoor is men genöod^aa'kt zijn toevlucht te nemen tot veronderstellingen, iets dat tegen het beginsel dezer manoeuvres strijdt, daar het toch de bedoeling is liet terrein te nemen gelijk het is, zonder vooraf vastgestelde, onderstelde wijzigingen. Indien mea een minder groote uitgestrektheid koos, zoude l'et voor de leiders der monoeavre mogelijk ^ijn het geheele terrein der handeling te kunnen doorloopen, om, waar noodig, halt te houden ten einde eenjg punt met meer nauwlettenJheid op te nemen, eenige belang rijke stelling, een huis of andev teivemvoorwerp, dat, iets bijzonders aaubiedt voor aanval of nader te beschouwen verdediging na te gaan, hoe met het oog der onderstelde opstelling van de vijandelijke troepenmacht, de onze zal behooreu te zijn; de afstanden, hetzij op het oog, hetzij met behulp der kaart te schatten en de voor- en nadeelen te bespreken van bestaande of aan te leggen verdediginga-werken. \'oor dit alles ontbreekt meestal de tgd, omdat men zich het uitvoeren van ecu krijgs-operatie voorstelt, veel te uitgebreid voor het aantal uren, dio men daarvoor beschikbaar heeft. Een dergelijke operatie in da werkelijkheid uitvoeren en zulk een handeling in bijzonderheden verkla ren en bespreken zijn twee geheel verschillende zaken. De handeling zelve kan slechts een kwartier vereischeu, terwijl men voor eene grondige be spreking eenige uren behoeft. Dit wordt bij de keuze der ontwerpen voor de kader-manoeuvres te veel uit het oog verloren. Dikwijls neemt men daarbij ten grondslag den tijd, die in werkelijkheid noodig zal zijn om de uit te veeren operatie op het slagveld te volbrengen. Deze verwarring geeft tot veelvuldige en belangrijke misrekeningen aanleidiüg. De leider, de troepenaanvoerders, de chefs van diensten moesten zicli gewennen en er aan gewend worden om hunne bevelen en orders op de zelfde wijze te geven en uit te vaardigen ah in den werkelijken oorlog, ti.it is ? voornamelijk voor de afdeeliugs-commandanten op het terrein zelf en naar gelang de gebeurtenissen zich ontwikkelen. Bij het uitvoeren van feu rnarscli moeten do orders gegeven worden gedeeltelijk vóór het vertrek, gedeeltelijk gedurende den marsch. Moet een kantonnement of bivak worden betrokken, dan kunnen die orders eerst bij aankomst worden gegeven, behoudens eenige voorloopige beschikkingen, die reeds van te voren kunnen worden gemaakt. Betreft het, 't bezetten, aanvallen of ver dedigen eoner positie, dn.n dient de bevelhebber gedurende of onmiddellijk na de gedane verkenning zijn orders te geven hetzij aan den chef van den staf. hetzij aan de commandanten der tactische eenheden en aan de chefs van diensten. In si ei! e van op deze wijze, worden de orders veelal op geheel andere wij::o gegeven. Gewoonlijk gebeurt dit voor den afmarsch, ter plaatse waar nae.iik'.vartier is gebonden en wel naar andere dingen op de kaart, die uit dru na: d der zaak nooit yoo juist en duiileiijk kunnen zijn als die op bet torLo;::. Dio orders aan de commandanten der hoofd-afdeelingen uitge geven z;j7ide, verceiiigeu deze weder hunne onder-bevelhebbers, aan wie zi; o;: hunne bsiiit. naar do kaart, hunne bevelen geven. Deze officieren, dikwijls jüei, in ds gelegenheid om het geheele terrein, waarop zij moeten agreresi, te d;,o:loopon en op te nemen, komen onderling overeen hoedanig f.ij 'i'jnne troepen zullen opstellen, bewegen enz., om toch vooral elke or.waas .«e-hijiilijirheid of vergissing te vermijden. Xa deze bespreking worden d'; noodigo aanteekcningen gemaakt, om daarnaar later de rapporten op te maken. Do-e rapporten dienien beknopt maar duidelijk te zijn, doch er wordt daarbij m vijdloopige beschouwingen getreden, waaraan men Keker ciet gedacht, zoudi) hebben, indien zij op het terrein waren vervaardigd, zooals dit, natuurlijk in oorlogstijd zoude geschieden. Dikwijls worden die rapporten niet alleen niet op het terrein, maar zali'j) i:iefc eens tijdens de manoeuvres gemaakt, maar eerst na terugkomst in de garnizoenen en dan twee, drie dagen daarna, bij den Leider inge leverd, in plaats dat dit dagelijks geschiedt, en de Leider daardoor de gek'genheid heeft, de officieren te vereenigen, hen hunne rapporten ta doen voorlezen, geraan.kte fouten op te merken enz. Dio rapporten worden vóór de inlevering, met, elkander vergeleken, gewijzigd en in overeenstemming gebracht. Zijn er in de uitvoering der maüocuvre bijv. door een Comp. Commandant fouten begaan, dan wordt dit door den Bat t. Commandant, in plaats van dit eenvoudig in zijn rap port nan te teekenen, gewijzigd en laat deze het eerste rapport desnoods overmaken. Yi elke gelegenheid tot zclf-handelcn, tot het nemen van eenig initiatief wordt op deze wijze aan do ofiicieren gelaten? Hoe kunnen de Divisieen Korps-Commandanten, naar zulke rapporten, zelfs bij benadering, da militaire bekwaamheden hunner ofiicieren beoordeelenV Het beste middel hiertoe zou zeker zijn, dat zij zelf dikwijls bij die Kader-manoeuvres tegenwoordig waren, om van hunne belangstelling daarin te doen blijken, en om daarbij iu de gelegenheid te zijn, zich persoonlijk te kunnen overtuigen, op welke wijze een ieder de hem opgedragen last volvoert. Hebben wij boven reeds op de moeilijkheid gewezen voor de officieren, om Lij de keuze van een te uitgestrekt operatie-veld het geheele door hen te bezetten terrein te, doorloopen, dan gingen wij daarbij natuurlijk nog van de veronderstelling uit, dat de officieren bij do groote kader manoeuvres bereden zijn. Toch is dit niet altijd het, geval. Zoo werden nog dit jaar o. a bij een gedeelte der Ie Divisie aan de onbereden offi cieren geen paarden verstrekt. Ouder dergelijke omstandigheden wordt het voor den leider, hoe kundig en ijverig hij wezen moge, en met hoe veel tact en overleg bij ook te werk gnat, hoogst bezwaarlijk, zoo niet onmogelijk om de hun gedane opdracht te volvoeren. Op die wijze wordt bovirdien van de officieren een groote mate van noodelooze krachtsin spanning gevergd, hetgeen weinig geschikt is om bij hen een opgewekte geeifc te onderhouden en ingenomenheid met deze soort van oefeningen te bevorderen. Hut zal dus bij het houdon van groote kader-manoeuvres noodzakelijk wezen, dat de officieren daarbij bereden zijn en een detachement Huzaren van voldoende sterkte hen vcrgezelle om voor hunne paarden te zorgen en o i» als ordonnancen dienst te doen. Verder moet de lengte der marschen en de uitgebreidheid der rapporten worden bekort; daaraan wordt te veel tijd besteed. De beknoptheid toch der rapporten sluit hunne nauwkeurigheid niet uit, doch weert daarin. r.iieen het, overtollige. Yvat de daarbij behoorende terrein-schetsen be treft, zoo kan men daarvan aangezien deze mede op het, terrein ver vaardigd dienen te worden alleen vergen, dat zij duidelijk en juist zijn, en de opstelling der verschillende onder-afdeelingen, de richting der vuurlijnon, den aard en vorm der werken enz. aangeven. In n woord, wanneer wat minder a:m den papkr-iliü'ccl geofi'erd en wat meer tijd besteed wordt aan de manoeuvre zelf, dan zullen deze oefeningen meer nul. stichten en het; daurmede beoogde doel zeker beter worden bereikt. Do ofiicieren van verschillenden rang op meer uitgebreide en meer der gelijke wijze voor hunne taak berekend maken, door heu achtereenvolgens

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl