Historisch Archief 1877-1940
Nb. 346
NEDERLAND.
drie jaar had bij nog een examen voor de borst, en nu is hij
reeds landraad. Hij was toen gelijk hij nu is, behalve dat hij
in die drie jaar bg wat ernstiger geworden is. In het begin vond
ik hem trotsch, knap en eerzuchtig; hij zonderde zich van ons
af; het was alsof hij uit een andere sfeer op ons pret maken
nederzag, dat dan ook heel kinderachtig en onbeduidend was.
Toch voelde ik'mij tot hem aangetrokken ik zag wel dat hij
ver boven de anderen stond en toen wij eikander nader leerden
iconen, merkte ik dat hij achter zijn koel en bedaard uiterlijk
«eer schat van' gevoel en verstand verborgen hield.
Maar hij was scherp, lot hardvochtigheid toe; hij veroordeelde
alles wat niet met zijn opvatting overeenkwam hij bedacht
niet dat ik nog niet veel meer dan een kind was, voor wie al
daïnieuwe, al die huldebewijzen een eigenaardige aantrekkelijkheid
moesten hebben?dat ik mij zorgeloos liet voortdrijven door
doi helderen stroom, zonder te vragen waar ik eenmaal landen aou!
(Wordt vervolgd).
VERBETERING.
Doop fe«#iifa fout van den zetter, in het vorig nommcr, wordt dat
gcüeelte heden herplaatst.
-.-;. -, . . ?;.- ' ?/ : ' II.
Het was in den waggon vry somber, aaklig, zwart,
?'tWas nacht; en evcnzoo was 't in dat moederhart.
Wat heeft zich de arme, ojp die harde bank gezeten,
Reeds dikwerf in dien nacht, haar dwazen stap verweten.
onbewust dat nu reeds 't voedsel is verloren,
Steeds luider* kreua$ en schreit, steeds luider kermt wellicht;
Het mondio zoekt, maar ach, het zoekt vergeefs, arm wicht.
Het hart beklemd, bedrukt, eu met gesmoorde snikken,
Was 't de arme moeder vaak als dreigde zjj te stikken;
Ban stond zjj op en bracht, voor tocht noc&lkou beducht,
Het hoofd'aan 't open raam en hijgde naar wat lucht.
Of was het ook misschien om 'tzedtlooza praten,
Jt Gevloek van gindschen troep besclionkeue soldaten,
Al is het ook slechts voor een korte wijl te ontgaan?
Ze is eind'ljjk te Parys. Een kneclit snelt op liaar aar
Het rijtuig wacht haar reeds en voert haar ijlings henen.
'Lakeien, die-belcefd bij de aaukomst hulp vcrlccuen,
Wat weelde! leiden haar het heerlijk iustoord in.
IVten. komt aan 't kraamyertrek en fluistert: 't, is de min",
Op 't sierlijk kraambed ia een jonge vrouw gelegen;
Het kind in 't wiegje, 't slaapt; en 't bare daarentegen,
O, 't is haar of zij 't wicht van honger schreien hoort;
't Ia bij haar man; wia weet, of hij er zich aan stoort?
XSCHAAKSPEL.
j ' t
No. 6.
O. DE BOEK (Hfierenveen).
ZWART.
» b 9 a e f 6 . b
wrfc
TTifc speelt voor en geeft in 3 zetten mat,
(WiS 5 on Zwart 3 stukken met E. d 4).
OPIOSBISG VAN SCHA.A5PKOBLEEM No. t
l A 6 E 2!' I>d. speelt (4
» K. nt F 6 of G 7 E 7 mat.
4 ..... Een der pions speelt (b
9 K. nt pion of D. H 5 mat.
j ..... T. speelt (a
?S ? A 7 nt T. of Pd. C 7 mat.
(o)
l G5-G4 («
3 -E 5 -Fe mat,
l . . ; . . C 6-04
3 E 5 D l mat,
INGEBONDEN OPLOSSINGEN.
No. i ia vuist opgelost jiOiiïW. Y.JI. te Delft; frouti quattet eu G; 21. te
Ameterdam.
HET FEEST DEK VEREENKilNG SINT LUCAS".
Be jongelui der Rijks-Akademie van Beeldende kuusteu (?mannelijke
leerlingen') hebben in Oktober 1880, met den aanvang van een nieuwen
kursus, een genootschap oi' gild gesticht, dat, ouder het aloude patronaat
van Sint Lucas, de behoefte der jeugdige kunstenaars aan samenwerking,
onderlinge ontwikkeling en vriendschappelijken omgang, door wekelijksche
bijeenkomsten, niet voordrachten en kunstbeschouwingen, zoude bevre
digen.
De uitzichten der oprichters werden niet teleurgesteld, hunne voorne
mens gingen in vervulling en den :Jea Fcbr. laatstleden werd het besluit
ten-uitvoer-gelegd door eeu waardig leest de vreugde des bestaacs en van
den bloei der Vereeniging te vieren. Het was iets meer, als meii het
naauwkeuriger becijfert dan het op kuntitenaarswegen ligt, iets meer
clan het eerste vierde van een 121/2 -jarig hooggetijde, dat men hier ab
grond en aanleiding tot datumkeuzo kon laten gelden.
^Het gezelschap bestond nu uit 20 Gewone (werkende) Leden, uit 10
Kunstlievende, 3 Buitengewone, en had een 7-tal personen als Eere-leden
benoemd (de Professoren der Akademie en den Kunstschilder H. J. Scholten).
Het succes van het Feest werd niet weinig verzekerd, door de omstan
digheid, dat een 30-tal Dames (?vrouwelijke leerlingen") er aan zouden
deelnemen, en dat de Kommissie van Toezicht op de Kijksinstelling en
andere invloedrijke personen er zich, in daden die spreken, aan hadden
laten gelegen zijn.
Bizonder moet gewaardeerd worden, dat onze hooggeschatte Burgemees-'
ter met Mevrouw van Tienhoven, de Heer en Mevr. Mr. H. P. G. Quack,
de Heer en Mevr. G. A. Langerhuizeu, de Heer Joh. C. Zimmerman ea
Mr. J. A. Sillem de feestelingen wel hebben willen recipieeren.
De groote zaal van Maison Slrmtcfcen" was, gelijk men het in de dag
bladen heeft kunnen lezen, geriefelijk verdeeld in balvloer en schouwburg
en opwekkeljjk gegroend; het Programma eigenaardig ingericht zoo
als men 't van kunstenaars verwachten mocht. Jac. van Looy' (de
VicePresident) ontwierp er een teekening voor, waarop de Kunstnymf ten
throon ait, houdende in de ceno hand een teeJeen-BÜft (symbool:'), met
de andere rustend op het wapen der Vereeniging. Op de throontrappeu van
doae ernstige Muze zit een charaktervolle nar, die het luimig element
vertegenwoordigt. Door den oud-President W. A. Witsen is deze teeke
ning, waarop nien ook nog genietjens in den lichten achtergrond ziet
zweven, kleurrijk gectst. Door de haast, waarschijnlijk, heeft men de Muze
de teekenstift in haar linker hand gegeven eu is het linker been wat
heel lang uitgevallen.
Blz. 3 bevat de opgave der feestbedrijven: nTo tic or not to^c, Panto
mime in een bedrijf"; Frans Hals, Historisch anachronistisch Blijspel in
drie bedrijven"; Kefereyn op de lilyde Scliilder-conslc, op-gesecht door
Wouter de Rose, Hoff-joncker mijns Genadichs Heren, Hertoghen Carel
den Stoute"; De Prince-Mennet" ; Bal: mot een fraaye teekening op
steen van Jac. van Looy omgeven: kikkers en waterplanten: vermoedelijk,
eeu komische zinspeling op hetgeen er toch nog noemenswaardigs in ons
kikkerlandtjen te voorschijn kan worden gebracht.
De hoofdrol in de Pantomime, die men dankt aan den vecnnftigen
auteur der Villa Sllberstein, werd uitstekend vervuld door den President
der Vereeniging. Het ondenverp is: een jong kunstenaar^ die meedoet in
een wedstrijd, wiens schilderij geiveigerd wordt (ofschoon hij de stof uit
dikke folianten heeft opgedolven; ofschoon hij beurtelings zijne hospita, ecu
ledepop en een kleêrknecht heelt laten pozeeren voor Hamlet, een
doodskop cjpcimend; ofschoon hij naar do nieuwste vindingen van het impres
sionisme zijn kwast stilhield, en zijn doek liet draayen, en ten alotte hi«r
zijn palet op afdrukte) en die, melancholiek genoeg, eindigt met ziju
hospita te trouwen en kruinier te worden.
Frans Hals, in kuoedelverzen handig.geschreven door den verdiensts'
lijken tooneeldichter, aan wieu wij het Sonnet te danken hebben, en dia
ailei'luiaiigst. met wijsjeus uit opcretten enz. de voorstelling van dit ana
chronistisch" blijspel gelardeerd heeft, bevat de door Houbrakeu meege
deelde bizoiideriieden uit het loven van Frans Hals, die ook gedeeltelijk
door Potgieter in zijn Gids-verbaal van 1837 gebruikt zijn. 't Is jammer,
dat do Heer van Eeden zich niet een weinig meer van nabij met de ge
schiedenis van onze haarlemsche celebriteit heeft vertrouwd gemaakt.
Hij had dan dea door Potgieter gefingeerden Dirli van Dalen geen
geiingeerden plaatsvervanger behoeven te geven en had de familierelaties van den
schilder wat meer met de geschiedwaarheid in overeenstemming kunnen
brengen. In 1031 leefde bijv. de 2e vrouw van Hals nog, die evenmia
als haar voorgangster eene dochter Klaertje gehad heeft.
Daar het stuk gedrukt is, kunnen wij er vrij over spreken, en moet
mij de klacht van de lippen, dat sommige tooneeïen met duidelijker voor
bereid zijn: het publiek stelt van 't begin af niet genoeg belang in
Huylicrt Aelbertss en de grap met den dukaat (aan een anekdote uit
Rerubrandts leven ontleend) zoowel als die met de ophijscherij werd niet
duidelyk genoeg aangebracht, 't Is niet genoeg, dat in een tooneelstuk ieta
ijczegA wordt (er gaat veel van 't gesprokene verloren), de dramatische
daad moet de zaken in den geest der toeschouwers prenten. Hetstukjeu
werd al heel goed door Van Looy, Nachtweh, Legras, Dittlinger, Storm
van 's Gravesaride, Prins, Smits, Witsen, Vae Soeren en Veth gespeeld.
't Is vol aardige trekken. Inzonderheid de scherts met de Jury-leden is
kostelijk.
Op verzoek van den Heer Muller had ik een rederijkers-?Refereyn"
gemaakt in XV-eeuwsehen trant. Do Penningmeester F. Nachtweh heeft
hot niet oen keurige teekenirig geïllustreerd, en de President Muller heeft
liet goed in 'tcharakter gereciteerd. Jauimer, dat het beeldfcjen niet met
du rechter hand gestikuleert.
De Pfince-Menuet is een kostuumdans, die tevens als politieke aliegorij
dienst doet. Willem Karel Hendrik Friso had iu-zonderheid aan
engeischen invloed te danken, dat hij tot het Erf-Stadhouderschap over deze
lauden benoemd was; de Graaf Bentinck en de Baron van Wassenaer
luidden zich ook steeds veel aan de uitroeping des Princen in verschillende
.,hooge waardigheden" laten gelegen zijn; de Burgemeesters van Amsterdam
konden dien titel niet laten gelden, maar dat een zwak nakomeling;
der XVII-eeuwsche Trippen ging dansen in den Haag zal niemant
verwonderen. Zoo dan leidde de Prins Miss Eliza Hintfort, dochter
van deu Britschen Gezant ten dans; de Princes liet haar oog
vallen op den Amsterdamschen Burgemeester; de Graaf Bentinck danste
met de Freule van Wassenaer en het vierde paar was: de Graaf van
Waldeck, onze Legerbevelhebber, die jufvrouw Vau Jevere ten dans leidde.
Het Programma zegt van deze juffer het volgende: zij was de dochter
van den iieer vermogenden Handelaar en Reeder, wiens Huysvrouw, toen
Haar Koningl. Hoogheid de Princes te Amsterdam Hoogstdeszelver be
vreemding te kennen gaf Ses Reis-Koetsen voor stads rekening reeds g«<
reed stonden om den geliefden Stadhouder en Kapitein-Generaal naar
's Haage te vervoeren, op haar verzoek de eere genoot het VorsteJjka*
Echtpaar iu een tweetal Trincelijke Ledikanten te mogen logeeren." Of
de Graaf van Waldeck later een mésalliance met de schatrijke juffer «pa
Jevere heeft gesloten, is mij onbekend.
Ik kan de smaak, kunstliefde en ijver niet genoeg prijzen, waarmee de
jouge-lui dit feest gemonteerd en de historische voorstellingen uitgevoerd
hebbeu. Dankbare vermelding behoort ook to geschieden van den Heer
Dkekteur der Spaeelgch^ol Boubwg "Wüsou, die de régie vanhetbiijspe*